metin kaçan - ağır roman

Upload: erhan-koctuerk

Post on 30-May-2018

544 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    1/40

    Metin Kaan - Ar Roman

    Kayseri'nin ncesu kazasnda, 1961 ylnn Kasm aynda dodu. Alt aylkkenstanbul'a geldi. Mizah dergilerinde yazd ksa yklerle yazn dnyasna kendini altrd(1988). Daha sonra ilk roman Ar Roman (Metis Yay., 1990, 7 bask; YKY, 1997, 6 bask;Genda Kltr, 1999, 2 bask) yaynland. 1995 ylnda senaryosunu yazd Ar Roman,1997'de filme uyarland. Ardndan, Kemal Aratan'la birlikte gerekletirdii izgi-roman

    almas, tiner ve Bally kullanan sokak ocuklarnn yaamnn anlatld stedikleri YereGidenler yaynland. Fndk Sekiz (YKY, 1997, 2 bask; Genda Kltr, 1998, 2 bask) adlroman; Harman Kaplan (Genda Kltr, 1999, 3 bask) adl yk kitabndan sonra AdalaraVapur (Genda Kltr, 2002), yazarn son almasdr. Ar Roman, 2002 yl Aralk ayndaDevlet Opera ve Balesi tarafndan sahnelendi; ayrca zmir 9 Eyll niversitesi Tiyatro Blmtarafndan oyunlatrlarak Ocak 2003'te sahneye kondu. Ar Roman, Almanca'ya evrilerek2002 yl Kasm aynda Almanya'da da yaynland.Bu kitabCakcak ve Tredi slalesine ithaf ediyorum.ZAMANI KM OKAYABLR K...M. K

    Kolera Soka'nn en kral kevaesi Eda, yattan sonra ap arasn ykad suyu,hurdaya km metal artklarndan yaplma kerhanenin pencere iskeletinden k bir figrlebolua sald. Sahte ipek gmleklerini rzgrn asaletine satm olan pezolar, yuttuklar haplarn patlamasn beklerken, Ed'nn vizite suyuyla slanan Gli Gli Salih'e "Ulan artk hayatnboyunca kan derdin olmaz, btn mitralar ayaklarna kapanp tapacaklar sana," diyerek balinalargibi gltler. Bu esnada bir konsomatris yldz gpegndz mahalleyi yalayarak geti.

    Hayatn bu bin tlsml nn arafndan geirecek olan Gli Gli Salih, havada gezinenkllar takip ederek babasnn berber dkknna doru ikiledi.

    Kolera'nn algclar Fil Hamit'in tamirhanesinin yannda koftisine taksim atarakaletlerinin tansiyonunu lyorlard. Parke talarnn arasndaki nemli topraklardan kan

    buharlar, Gli Gli Salih'in salarndaki pis su ve spermlerle birleti. Ancak kurnaz sokakdelikanllarnn uyanabilecei bir by olutuunda, klarnetler parlad. algclar darbukalarngerip, kemanlarna inceden ayar getikten sonra ar roman havas alarak yampiri admlarla

    itiki dn salonuna uzadlar. Gli Gli Salih, ta binalar inleten, boluu okayan darbukasesleri kaybolana kadar buulu ela gzleriyle kara oparlarn peinden bakt.Gli, daha ok tflken, ar roman havasnn 'zmbam zmalda zmbam' sesleriyle

    omuzlarm dikip gzlerini iki uzun bir ksa yakarak heriflerin peinden itiki dn salonunagitmi ve orada da szaki olmutu. Darbukac Balk Ayhan, onu yznde tandk birglmsemeyle uyurken bulmu, "Ykk kprl Berber Ali abi, oluna dikkat edesin, bylesiylan gibi oynar, ama baklara rast gelmesin," diyerek babasna teslim etmiti. O gnden sonraGli ne zaman arazi olduysa babas onu itiki dn salonunun bahesinde bulur olmutu.

    Gne buluttan syrlrken Kolera'nn alemci kadnlar bir omuz darbesiyle yklacakmgibi duran evlerinin nnde oto tamircileriyle, marangozlarla, tornaclarla aslanlar gibimuhabbete koyuldular. Bir yandan da kaynak yaparken elleri titreyen ustalara, esrar dahakallavi imeleri iin zvana hazrlamaya baladlar. Kyl kadnlar, kocalarnn mahallehakknda anlattklar korku hikyelerinden trstklarndan mahkmlar gibi camdan bakyorlard.

    Aniden ortalkta beliren Gaftici Fethi, Fil Hamit'in arabasn anna yakr biimdetavlad. Gaftici'nin hnerli ellerine kaplan araba, kap ve pencerelerini cmerte at. Fethiyatakta dostuyla beraber doldurduu seks kasetini de teybe srd. Teypten kan seksi lklar,inlemeler Kolera Soka'n kaplad. Kyl kadnlar bartlerinin ularn azlarnn nneekip ii gzken tl perdelerin gerisine devrildiler. Alemci kadnlar ve tamirhanede alanlarGaftici Fethi'ye "Helal olsun usta sana bu yollar," dercesine baktlar. Helal olsun ekmelerinintabii ki hakl sebepleri vard. Romantik bir otomobil hrsz olan Fethi, mahalledeki btnmitralar incitmeden ayklamt. "Kulanz an da beni dinleyin leylekler! Ben Kolera akhava niversitesi seksoloji blm mezunuyum. Bugn size manitalar hakknda iki tane tyovericem. Bunlar yeri gelince en gzel ekilde kullann. Manitann yatakta gzel seviipsevimediini anlamak iin ayak bileklerine bakmanz kfidir. Eer bilekleri inceyse mesele yokdemektir. Sizi sabaha kadar zevkten bayltr. Manita 'Seni seviyorum, evlenelim,' ayayapyorsa, nce yz mumluk ampule yarm metre mesafeden bakn. Sonra gzlerinizi ampulden

    karp manitann gzlerine dikin. Eer cvrn gzlerini gryorsanz hemen evlenin, allahnakadar sizi seviyor demektir. Hadi imdi yaylann bakaym kese ktlar!" Gafticinin bu bayltcmuhabbeti Kolera'da bir sre yankland.

    Fil Hamit'in ra Tilki Orhan, ustasnn kaynatt amurluun zerindeki apaklar

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    2/40

    ta motoruyla temizlerken gzlerine yzlerce metal paras kat. lk bata delikanlla veripgzndeki acy unutmaya alan Orhan, gz harbiden yanmaya baladnda tamirhanenin stkatnda oturan Puma Zehra'nn kapsnda metal gzyalaryla alad. Kimseye grnmedenaladn zannederken Puma Zehra, Orhan' biraz daha alatp ardndan halanm patatesiortadan ikiye blerek Tilki'nin metal dken gzlerine koydu.Mevzuya frtna gibi dalan Fil Hamit, tamirdeki arabann tasn aldrd iin Orhan'n suratnatokad giydirdi. Oksijen kaynandan yanm Fil'in elleri kpkrmz balonlar gibiydi. "Ulan

    kpek, ne anan var ne baban, seni bu dkkna zanaat ren de sada solda dilenme diye aldm."Tilki Orhan'n gznden frlayan patatesler babasnn dkknnn nnde oturan Gli GliSalih'in ayaklarnn dibine kadar yuvarland. Tilki Orhan tokatlardan syrlr syrlmaz en babaarkada Gli'ye kotu. Orhan bir soluk alp, Gli'ye kaybolan tay bulamazsa ustasnnkendisini ldreceim anlatt.

    Gzbebeklerini topa gibi eviren Gli, yoldan hzla gemekte olan bir arabann tasnusta bir trnak darbesiyle uurdu. tay fkeyle Fil Hamit'in gaz pedal byklndekiayaklarnn glgesine frlatt. Zaman bile Gli'nin bu sratli hareketine hasta olup bir anduraksamt.Hafiften ve bir inceden yaan yamur Kolera'y slatrken Gli'nin abisi Reco, dkknn

    buharlanm aynasna parmayla komik resimler iziyordu. Geri gelen Salih, abisinin izdiiresimleri her zamanki gibi seyre dald.Reco, okulda teneffse kt zaman kantinden ald galeta ve sandviten kaplumbaa

    yapmt. Okul mdr ocuun bu hareketini grm ve Reco'yu yaratc kabiliyetinden dolaygeri zekllar snfna atmt! Ancak snf retmeni Perrin Hanm, ruh hastas ve hafif denyoolduundan, ders bitene kadar geri zekllar snfna roket ateleme antreman yaptrmt. PerrinHanm her gn bu dersi tekrarladndan, haar, ayn zamanda da hakikaten geri zeklocuklar, tamirhanelerin nnden topladklar metal paralarn tahtaya saplamaya balamlar,

    bazlar da kttan yaptklar uaklar tahtaya sapl metaller arasndan geirip okulun bahesineuurmulard. Berber Ali okul mdryle sert ve ackl bir pazarlk yaptktan sonra, olu eskisnfna dnmt.

    Reco'nun geri zekllar snfnda gn kalmas mahallede ve okulda alay konusuolmasna, evde ise babasnn onunla "Geri zekl olum, odun kafal olum," diyerek dalgagemesine yaramt.

    mparatorlar alemci kadnlarn hazrlad zvanalar bir keden karp kallavi bir tekktl hazrladlar. Zanaatlarnda ustalktan sonra ulaabilecekleri en yksek mevkiye gelen

    kaportaclara bu lemdeki insanlar imparator gzyle bakmaya mecburdu!Kslan yamurla beraber gkkuann birtakm renkleri kara oparlarn sadecetahtadan ve ipten yaplm barakalarnn stnde seviti. Kiliselerden gelen an sesleri, ksa birzaman sonra hafif esrar kokusu ve ezan sesiyle karp havay kaplad. Adam Mickiewicz'in airruhu yzyllk mzesinden kalkp balklarn ve sokaa gnl vermi amarlarn arasndangeip kilisenin istavrozuna kondu. Kolera'da byle bir grnt turalarken, imparatorlar,cgaralarndan babacasna ektikleri duman kara oparlarm bulunduu ykntlara doruflediler. Ayn esnada, akam gaspa kacak oparlar, baklayacaklar adamlarn rahat lmeleriiin dillerinin ucunu tkrkleyerek baklarnn oluklarn temizliyorlard.

    Ykkkprl Berber Ali, Orso'nun kahvesinden, meknna geldiinde Reco'nun aynayaizdii helikopter ve uan adam resmi, Ali'nin sertliinden rkp buharlat. Reco, gzndenrulman bilyas gibi dkt yalarla havlular katlayp sokaa damlad. En alayan elbiselerinigiymi, ellerinde ieklerle kiliselerine giden Rumlar, Ermenileri ve Sryanileri seyrederek

    kendini avuttu. Btn bu covinolar kiliselerden gelen an seslerine mthi derecede tutkundular.On yldr ayn meknda berberlik yapan Ykkkprl Ali, yakkll ve zarif kavgalarylaen korkun adamlar bile yldrmt. Haybeye racon kesmediinden covinolarla bitirimlerinarasnda kendisine demir gibi hava yaratmt. Askerlii srasnda grd bu mahalleden birdaha kopamam, hemehrilerinden uzaklap karsyla beraber Kolera'ya yerlemiti.Papikilerden, psikopatlardan ve haybeci kabadaylardan korunmak iin, ayn zamandaKolera'da tutunabilmek iin kelle koltukta arpyordu. Bu da Kolera'da yaamann cabasyd.

    Berber Ali, Kolera'daki hayatn cierine ve sertliine daldktan sonra hesapta hiyokken zevk dkn kevaelerin ak tuzana kendini kaptrmt. apknlk yaparken ayakbaolmasn diye karsna yle trsn hikyeler anlatmt ki, kadncaz 'Dar karsam

    boulurum,' korkusuyla uzun yllar sokaa ayan gstermemiti. ehrin sokaklarnn sularlakapl olduunu, yamur yadnda denizin ykselip taacan, kk bir yldrm hareketindenehrin tamamyla yklacan sanan mine yaamn cam kenarna satmt. Bu yzden evde

    Reco ve Gli'nin baklarn altst eden bir gerilim saklyd.Reco, aynada kaybolan resimlerini dndke surat matem siyahna dnd. Kiliseye

    giden covinolarn arkadan ve yandan grnn bolua izerek teselli buldu. Dkknnnnde pasl sandalyede oturan kardeini eytanca bir numarayla ekti. Ta binalarn altnda

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    3/40

    kurulan sokak sergisine gazlamak, resimli roman dnyasna ruhunu satmak Reco'nun tekzevkiydi.

    Gli'nin terbiyeli baklarn yere dikip sert bir hayale dald sra, krk rnglarnglgesinde byyen Kolera'nn ocuklar, marangoz Mimi Usta'-nn dkknna doluup tahtaoyuncak yapmas iin yalvarmaya baladlar. Mimi Usta alt pulanya makinesinin alterinikapatp makine tam anlamyla durana kadar bandan ayrlmad. Alet durunca ocuklarn stnesilkeledi. ocuklar kar yayormu gibi sevindiler. Mimi Usta'nn kafasndaki talalar uuunca,

    ahap renkli salar, sapsar, eksik ve rk dileri, binlerce manaya gelen ince kavisli yzizgileri ortaya kt. ocuklar iki dakika sonra Mimi Usta'nm dkknndan ellerinde kllar,tabancalar, ok ve yaylarla dar frladlar. Mimi Usta ocuklarn arkasndan sevgilerin en gzeli,en namuslusu ile bakt. Kimisi kzlderili, kimisi kovboy olan Kolera'nn ocuklar, gzel birocukluk hatras olacak gn, olanca terleriyle yaamaya altlar. Dkknn nndeki paslsandalyede oturan Salih, oyun oynayan arkadalarn her zamanki gibi cval gzlerle seyredald.

    Kolera'da olup biten her eye kansan zengin ve softa takm, hi aksatmadan tertemizgiyinip kiliselerinde Rumlara bir pislik yapmadan rahat edemiyorlard. Bu defa, ocuklarnellerindeki oklarn ucuna teneke sarp oklann ucunu sivri ve saplanr vaziyete getirerek, ahenkliadmlarla kiliseye gitmekte olan Rumlarn zerine saldrttlar. ocuklar, sava baltalarnntopraktan ktna inanp 'Hoka hey' ve 'Allah Allah' naralar atarak kiliseye girmek-te olan Rumlara oklarn ekip ekip braktlar. Oklar, Sryani kadnlarnn cazur cuzur

    kzarttklar iren kuyrukya kokusunu delip kilisenin nak gibi ilenmi kapsndangerisingeriye dnd. Kolere'ya yaylan bayltc kuyrukya kokusu Gli Gli'nin midesindefrtna gibi esip gzlerini karartt. Nefes almakta glk eken Salih, dkkna srnerek giriphavlu dolabnn arkalarnda sota bir yere saklad ojeyi karp defalarca koklayarak kendinegelmeye alt.

    Kiliseye saldran kurnaz ocuklardan birka alak duvarlarn zerinden tekrar oklarnektiler. Oklardan biri hedef gibi hareketsiz bekleyen kilisenin grevlisi Panayot'unayakkabsnn topuuna sapland. Panayot, kilisenin bahesinde duran al sprgesini kappsakat ayan zorlayarak, seke seke ocuklar mahallenin iine kadar kovalad. ocuklarPanayot'un zerlerine geliinden trsp ellerindeki baltalar, oklar Panayot'a geliigzel atmaya

    baladlar. Atlan oklardan biri kahveci Orso'nun olu enol'un gzne sapland. enol lklaratarak Kolera Soka'n inletirken, softa takm, ocuun gznde sapl duran oka hi elsrmedikleri gibi onu alp hastaneye gtrmeyi akllarnn ucuna bile getirmediler. Gli Gli

    Salih, inlemeler arasndan Panayot'tan tarafa sert bir bak frlatt. Salih yrmekte yeni yeniustalat bebeklik gnlerinde kilisenin an kulesine trmanm, plak ayaklarn kuledenaaya sarktp boluu seyre dalmt. Panayot onu kuleden indirip babasnn ate kusanellerine atmt. Sandalyeden frlayan Salih, enol'un gzne saplanan oku direk bir elhareketiyle korkusuzca ekip kard. Dkkna koup pamuk ve kolonya getirdi, enol'ungznden akan kan dindirmeye alt. enol, aclar iinde kvranrken Gli Gli'nin buhareketini beyninin unutulmaz dostluklar blmne yazmay ihmal etmedi. Orso, olay duyarduymaz seyyar cierci Tb'nn atyla drtnala olunun yanna utu. Yerde aylp aylp baylanenol'u Gaftici Fethi'nin yardmyla atn arkasna koyup doludizgin hastaneye gazlad.

    Kolera'da oturanlar akamn olduunu yourtunun an seslerinden anladlar. Ansznak diye yanan sokak lambalar, ezelden tersolarn suratla-rndaki hzn silmek, lavuklar mutluetmek iin rzgrn yardmyla yine titrek k oyunlar yapt.

    Gecenin ncln, sonuna kadar at hoparlrlerden mahallenin drt tarafna yayn

    yapan Gaftici Fethi kapt. Elindeki yarm duble raky erkekten dnme manitasnn erefinekaldrp ova balad. "Lombaklar, zevk soframa gelin, bana doru uzayn! Bir kere kuyrukluyldz kesin olarak bilmeniz lazm. nk onun iinde insanlar olduuna eminim. Erkek deilse

    bile kadnlar olduuna eminim. nann ki o yldz geerken btn erkeklik damarm kabaryor,acayip hisler duyuyorum. Sanki bir cvrla yatyormu gibi oluyorum. nann o bir yldz deil.Daha dorusu uzay gemisinden baka bir ey deil. Dier galaksilerde yaayan kadnlar,kocalarnn uzay gemilerini kapp ylece dolayorlar. Hatta bir akam, ay senin dnya benimhesab gezen o karlardan birine rastladm, ama boyu bizden ksayd. Ancak ok gzeldi. Birgznn iinden nehirler, elaleler akarken, br gznde aelyalar ald. Annda zel birforml yaratp ok kolay yedim onu. Uzaydaki manitalarn bile problemleriayn."

    Devety paltolarn srtlarna atm, siyah kedigzlkleri, dibi zvanal purolaryla sonmodel arabalarndan inen kumarbazlar Orso'nun meknna dalnca, bitirimlerin cokuyla

    balayan scak yaz gecesi titredi. Kumarbazlar, bellerindeki agiri sadece oyun kuracaklarrakiplerine her zamanki palto ap kapama hareketiyle gsterdikten sonra, Kolera'dan uzunglgeleriyle geerek kahvenin sota katna kp ylanlar gibi kumara daldlar.Gli Gli Salih, annesinin yolup piirdii gvercini mideye indirdikten sonra, uyumak iin evin

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    4/40

    teras katna yumuak admlarla kt. Reco, evde sadece babasnn oturduu antika koltuayaylm, elindeki izgi romann en heyecanl karelerini, roman kahramanyla ayn tehlikeleri,zevkleri paylaarak okuyordu. Berber Ali'nin k hzyla Reco'nun gzne yanstt ateli

    baklar, Reco'yu onluk ivi gibi koltua akt. "Ulan geri zekl! Biraz kardeine eksen olmazm? Elinde bir kitap, it gibi okuyorsun vttr zttr eyleri. Bir gn de okul kitaplarna bylealsan, her seneki gibi be zayfla, sulu gzlerle gelmezsin. Kalk! Gzm grmesin salak olusalak..." Reco, babasnn aslan kkremesi sesinden korkup ksz ocuk misali koltuktan kalkt.

    Dalm duygularn odada brakp kadife gzyalaryla tek dostu yatana kuzu gibi serildi.Gli Gli Salih, odasnda scaktan uyuyamad. Yarm uykulu gzlerle odadaki haly balkonaserip srtst yatt. Yatt yerden yldzlarla, ayla oyunlar oynayp dalmaya alt. Tm bunlararamen uykusu gelmeyince gecenin bir yars kalkp balkonda bir hayal gibi dolamaya balad.Uzay boluunu acemi bir kameraman gibi tarayan gzleri, beynindeki ynetmenin emriyleKolera'nn ta binalarna doru isteksiz isteksiz szld. Balkonun karsndaki evlerin iindekimanzaray grnce afallayp odalarn iine zum yapt. akr ukur sevien insanlar tl

    perdelerin gerisinden zevkle seyre dald. Gzleri zaman zaman alemci bir lomban gzleri gibidar frlad. Kulana gelen siren sesleriyle baklarnn istikametini sokan altlarna doruyneltti. Aada on, on be plak kadnn panter gibi kotuunu, arkalarndan gelen zarboarabasnn siren alarak kadnlar son gaz kovaladn, tek ahit olarak grd. Geceye yaylanyank insan kokusundan mahmurlaan Gli Gli, duygularn yumuatmak iin balkondaki krkkiremitlerin arasna saklad ojesini karp defalarca soludu. Oje kokusu ruhuna yayldka

    gvdesi hafifledi. Halnn zerine ty gibi dtnde, hayat kadnlarnn lklar ve zarbolarncop sesleri, hzl ofrlerin ac patinaj seslerine kart.Lam sular ve fare srleri uyuduunda, Kolera Soka'nn gece gndz yaayan

    herifleri, barakalarn arasndan uzayp pavyonlara, dn salonlarna doru vurdular. Aletlerinidokuz-sekiz ritminde trmalaya trmalaya getikleri kuytularda, Malbuu ve cgarac kadnlar,iskambil kd gibi krtarak oynuyorlard.

    Kara oparlar, hayatn maske takm yzn her gece drmeye, gerek yznkarmaya sanki doutan kararlydlar. Gli Gli Salih, ryasnda enol'un gzne saplanan okla

    bouurken, kara oparlar, tenlerinin karaln gecenin karanlna yedirerek ta sokaklara sisgibi girdiler. Kucaklarndaki kedileri okaya okaya balkonlu ve terasl evlere doru yrdler.Esrar ve ekmek paralarn zavall tekirlerin srtndan kazanyorlard. oparlar Berber Ali'ninevinin nnde duruzladlar. Berber Ali'nin kars mine'nin camdan sarktt hal, sokaklambasnn nda parlamaktayd. Kediler, kendilerini birden iki buuk metre yukarda buldular.

    Trnaklarn can havliyle halya takp halyla beraber tslayarak aa utular. oparlar papiklendikleri vakit, ie kardklar kedileri, en uzak yldzlara kadar frlatabiliyorlard.Kedilerin lk la miyavlamas ve halnn saklayarak yerde patlamas, bir kenar mahalleuykucusu olan Ali'yi annda yatandan zplatt. Cama kp aadan gelen grltnn neolduuna baktnda, haly kucaklayp gtrmeye alan oparlar grd. "Ulan pezevenkler!Brakn o haly olduu yere, defolun gidin. Aa inersem kulaklarnz uururum. Ben hayatmusturann ucuyla kazanyorum!" diye grledi. Ali'nin barmas Kolera'da uyuyan kim varsa,hepsinin kalkp lambalar yakmasna ve olay seyretmesine yarad. Mahallede oturanlar iin bugibi vukuatlar gece yars elencesinden baka bir ey deildi. oparlar Ali'nin barmasn kulakarkas edip halyla beraber ta sokaklardan barakalarna doru katlar. Ali karsnn kyden uurolarak getirdii byk hal makasn kapp oparlann peinden yldrm gibi sokaa frlad.Azndan alevler kararak Kolera'y kvlcma bodu. Berber Ali'nin belasndan rken hrszlar,Adam Mickiewicz'in mzesinin civarnda sota bir vaziyette dondular. Ali, oparlann nne kurt

    gibi dikilince, ilerinden biri ban ekip sokak lambasnn nda parlatt. Ancak Ali, buucuz sokak numarasn yemeyip elindeki makas kurnaz bir bilek hareketiyle opara saplad.Makas yiyen opar olduu yere asker bavulu gibi devrildi. Azndan kpkler saarak tekioparn tepesine inen Berber Ali, aslan penesi olmu elini adamn yzne atp yanandan bir

    para kopard. Arka arkaya gelen mehur tokatlaryla opar saniyede bayltt. kisini de gtrpkanunun birinci basamana teslim etti. Eve dnerken Cavit Baba'nn meyhanesine urayanBerber Ali, sinirlerini yattrmak iin drt kadeh raky arka arkaya gtrd. Cavit Baba'mnsmarlad son dubleyi de aheste aheste ierek seyyar cierci Tb'nn yanna kt. Kk birrzgr hareketiyle Tb'nn at ermin'den yaylan parfm kokusu beyin damarlarna ileyince,Tb'nn hayat hikyesi, raknn hi kmsenmeyecek etkisiyle, gzkapaklarnn iinde sper

    projeksiyon filmlere dnerek oynamaya balad.Tb, dnyann en masum ve en temiz adamyd. Karsndan baka hibir yarata alc

    gzyle bakmaz, sadece ve sadece kars iin yaar, ona tapard. Tb, bir sonbahar gn,

    Orso'nun kahvesinde keye ekilmi gnn yorgunluunu zerinden atmaya alrken, tamirciraklarndan birinin gelip "Tb abi evin yanyor!" demesiyle, kahveden umutu. nckatndan dumanlar kan binann nne birikenler Tb'y engellemeye alm ancak havalarnalmlard. Tb, yanan bez paralarnn gz yaartan dumanna, camlardan dar frlayan

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    5/40

    alevlere ramen karsn kucaklayp dar karmaya karar vermiti. Var gcyle kapya tekmeyigiydirdiinde, odann iindeki dumanlar harr diye alev alm, Tb'nn btn bedenine souk birakayla ho geldin demilerdi. Suratna vuran, elbiselerini saran ateten korkup soluu binanndnda aldnda, mahalle halk Tb'nn zerine su dkp sndrmt. Suyu yiyen Tbsersemlemi, sudan km bala nmt. Srtn duvara vermi, akn bir surat ifadesiylekarsn sayklamaya balamt. "Yavrum o, kuzum o, sevgilim o, manitam o, her eyim o," diyediye duvarn dibine kmt. tfaiye arabalarnn krmz klan Kolera'ya yaklarken, yank

    insan kokusu btn mahalleye yaylmt. Byk bir baarszlkla yangn sndrldkten sonra,Tb'nn yatak odasnda, vcuduna yapm naylon gecelikle yatan karsnn ve plak biradamn kararm cesetleri bulunmutu. Bu haber baylmak zere olan Tb'nn kulanageldiinde, Tb ancak hakiki delikanllarn edebilecei bir yemini bararak tm mahalleyeduyurmutu. O gnden sonra hibir kadna bakmayp btn kadnlardan nefret etmeye

    balamt. Tb bundan sonraki hayatn erkeklerle konuarak, dudaklarn boyayp, gznesrme ektii at ermin'le sevierek yaamaya karar vermiti.

    Berber Ali, Tb'nn gemiine ait filmi kafasnda oynatrken ermin'in kinemesiylekendine geldi. Tb ile makaradan, tratan, kofti muhabbet yapp, yolda yrrken sekizizmemeye dikkat ederek evine doru uzaklat. Ali eve yaklatnda "Tikanis Kalayse," diyen

    bir ses duydu. Kafasn kaldrp sesin sahibinin Madam Eleni olduunu grnce, "Kalaime Eleni,Kalaime," deyip iyi olduunu iki kelimede anlatt.

    Ali'nin kars mine, izgi roman iin kavga eden Salih'le Reco'yu ayrmaya alrken,

    Berber Ali her zamanki numarasyla eve sessizce damlad. Birbirleriyle kapan ocuklarn birinibir duvara birini de keye atp "Gvur ocuu gibi gece yars kitap okuyacanza besmeleekin de yatn imanszn ocuklar!" diye haykrmaya balad. ocuklar babalarnn sesindentrsp yorganlar kafalarna ektiler.

    Yeniden uykuya dalndnda, kara oparlar karakolun arka kapsndan gle oynayakp nbeti eczaneyi soymaya gittiler.

    Gece, denizden gelen uultular, at kinemeleri, kriz geirip kendini jiletleyenmorfinmanlarn lklar sabaha ilerledi.Gne bir ufuktan uykulu yzn atlara srerken,

    pavyonlarda yorulan konsomatris kadnlar, birer ikier Kolera'ya dkld. Tersanenin gcrtylaalan dev kaps, metal sokaklardan yola kan iileri timsah gibi kapt. Metal sokaklarnelimsiz, kara kuru ocuklar, altklar atlyelerin kepenklerini szbirlii etmiesine fkeylekaldrdlar. Kepenklerin kulak nlatan sesi, be dakika on dakika hesabyla sabah uykusununtadm karan imparatorlarn keyfini bld.

    Hamit Usta'nn ra Tilki Orhan, her tarafndan svalan dklen, tozlar uuantamirhaneyi sprp eline ald pis bir stp parasyla son model arabann stndeki bir kartozu silmeye balad. Sildike stpnn iine karm metal paralar ve topraklar Orhan'ntemizlemeye alt arabay izdi. Ancak Orhan bu olay ne grd ne de hissetti. i bitince,Puma Zehra'nn kapsna kp atlyedeki su bidonundan kard amurluk ekicini topraasrerek parlatmaya, kahvecinin getirdii demli ay da haplar gibi uzun dudak darbeleriylemideye gndermeye balad. Demircilerin, hurdaclarn, imparatorlann dzenli eki darbeleriKolera Soka'na kaliteli bir darbuka sesi gibi dald. Marangozlarn pulanya ve eritmakinesinden gelen uultular, tornaclarn ar devirde alan elik kesme tezghlarnn yannayaklap gecelerin alemci kemancs Paganini Fikret'in keman sesi gibi sokak sakinlerininkulan hafife okad. Sesleri duyan oparlar, toz rengi yataklarndan kalkp sabah sabahmetalik roman havas oynadlar.

    Kara antal, hkmet suratl adamlarn Kolera'da dolatn haber alan atlye

    sahipleri, sigortasz altrdklar raklarn, kalfalarn ceplerine harlk koyup iyerlerindenuzaklamalarn emrettiler. Tilki Orhan, i arkadalaryla beraber yal elbiselerle, nasrl ellerle,kulaktan dolma hayat bilgisiyle ehrin gbeindeki sinemalara doru ilerledi. O esnada Reco

    babasnn dkkndan darya kmasndan yararlanp izgi film seyretmek iin kasadan birteklik kapt. Miki Maus'un sevimli kahkahasna doru koarak uzaklat. Her sabah sinemalarnten koltuklarna gmlp Maus'u grebilmek iin ok sevdii Olimpos gazozunu defalarcafeda etmiti. Berber dkknnn karsnda oturan otuz belik dul madam, Reco'nun kasadan paraaln, Berber Ali'ye cilveli cilveli anlatt. Madam Eleni'nin ii gc evinin hela camndanAli'nin yakklln, dkknn iinde kmldann kesmekti. Eleni'nin boynu hela camndan

    baka baka devekuu gibi uzamt. Kara antal adamlar, tefti yapp atlye sahiplerine 'Atlyetemizdir, alabilir,' raporlarn imzalattlar. yeri sahipleri, kara antal adamlar gittikten sonraamurlu sokaklardan geip raklarn, kalfalarn peine dtler.

    Kolera'nn nam dier kabadays Arap Sado, Berber Ali'nin dkknnda enseyi hafif

    dzelttirip, sinekkayd tra olduktan sonra, boy aynasnda kendini tepeden trnaa inceledi. GliGli Salih, Arap Sado'nun srtndaki kllar, krmz renkli, grgen aacndan yaplma elbisefrasyla bir gzel temizledi. Arap Sado, Berber Ali'ye tra parasnn iki mislini brakp GliGli'ye dnd. Ceketinin zulasndan kard muhteem aksnn dmesine basp Salih'in

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    6/40

    gznn nnde 'tak' diye at. Gli Gli her zamanki glmseyile Sado'ya bakp "rt, cebinekoy," dedi. Bekledii cevab alan Arap Sado, kpekler gibi glp Gli'ye havada iki perendeattrd. Yanaklarndan ptkten sonra kafasn sol omzunun zerine hafiften ykarak, sustal

    bak gibi alan bacaklaryla takld mekna doru heybetli bir vaziyette yrd. Arap Sadoher ne kadar yalnzlk ekmese de, yine de tek banayd. Boa bilet kesen hara, yeniyetmeheybeciler, kabadayln erefini be paralk ederken, sadece o, Kolera'da gemi yllarn engzel gneleri gibi parlamaktayd. Horoz Mustafa, Jilet Niyazi, Kr Beko ve Sepeti air'den

    bugne kalan canl bir hayaldi. Lakab, onu kara bir byye benzeten, doutan yetenekli,haysiyetli bir kabaday olarak kalbinde besledii Jilet Niyazi'den hatrayd. Yolda yrmesinden,yapaca icraatn seimine kadar harbici olmay, zenginden alp fakire vermeyi, hapistekine,hastanedekine, dme, dula, yetime yardm etmeyi Jilet Baba'dan renmiti.

    Hkmette kalemleri krlm, defterleri drlp bir rafa konmu olan bu insanlar,Kolera'nn soluk kesen muhabbetlerinin lmeyen devleriydiler.

    Ayakl gazete Puma Zehra, erkekler dnyasna doru mobiletiyle alp Kolera'daalnnn teriyle alan, haram paraya srt evirmi esnaflara, Or-so'nun olu enol'a koyun gztaklaca haberini, ince detaylarla, zgn surat ifadesiyle krtarak anlatt. Gaftici Fethi, ayoynatcsnn tefini kapp Or-so'nun olu iin tm mahalleden yardm toplamaya kt. Esnaflargnllerinden ne koparsa, caz etmeden tefin iine attlar. Fethi, yardm almak iin softalarnyanna yaklat. Kafa kafaya verip "Nasl etsek de caminin minaresindeki altn kaplama yldz

    bir sahtesiyle deitirsek," diye plan programa dalm olan softalar, "Defol pis hrsz!" diyerek

    Gaftici'yi aaladlar. Softalara kzan Fethi, gmleinden dme zp elindeki para dolutefle Orso'nun meknna doru kaldrm talarn atlatrcasna zangr zangr yrd.enol'un koyun gz taklm yzn, bundan sonra her eyi nasl greceini hayal

    etmeye alan Gli Gli, dehete dp bir kouda Tilki Orhan'n yanna uzad. Birlikte denizkenarndaki -yazn bile amurlar kurumayan- parka zpladlar. Tilki Orhan, cebinden kardkarpit parasn topraa gmp zerini amurla kapatt. Salih, parkta bulduu bo boya kutusunuOrhan'n kurduu tuzan zerine koydu. Gazete kdndan yapt fitili de amura sokupTilki'nin yanna kat. ki arkada enol'un erefine fitili atelediler. Aheste yanan fitil amurayaklanca, topran iinde skan karpit duman byk bir gmlemeyle patlad. Bo boyakutusu bulutlara doru ykselirken, Salih ve Orhan "Keke enol da bu manzaray grseydi,"diye, gz ucuyla ksack baktlar.

    Deniz koyu lacivert olup bulutlar griletiinde, tersanenin paydos zilini duyan iiler,zgn ve kk suratlarla metal sokaklardaki evlerine doru

    kendilerini braktlar. Freni patlayan kamyonun elektrik datan trafoya arpmasyla Kolerakmr rengini ald. Metal sokaklarda alan tamirci raklar, ustalarnn emriyle ellerindekialamalar yakp geceyi gndze evirdiler. mparatorlar alamalardan gelen n altnda,yarm ilerim bitirmek iin takr takr altlar. Kyl kadnlarn "Yangn ngdan kar,sndrn onlar!" diye barmalar enol'un gz iin zlen mahalle sakinlerini, bitirimleri,covinolar neeye bodu. Kolera'nn kurnaz sokak delikanllar, kz sevgililerini, erkekten dnmemanitalarn kollarna takp salama klarnn yansmad ara sokaklarda onlarla pptrmalatlar. alamalarn azndan kan okyanus mavisi, kanarya ans, bayrak krmzsrenkler Cura Baba'nn trbesine yaylrken, Gaftici Fethi, kurnazlklarn daha nceden bildiinarin elli, uzun parmakl ocuklar, hrszlklara has sadakat yemini ettirmek, gafticiliin srlarnyaral kurtlara retmek amacyla Cura Baba'nn trbesinin nnde sraya dizdi. "Ses kes!Hareket ren! Beni dikkatle dinleyip sylediklerimi aynen uygularsanz zarbolarla hibirzaman banz belaya girmez. Gaftiye karken kendinizi ak gibi hissetmeniz lazm.

    Ayanzda spor ayakkablar olsun ki ters bir durum karsnda annda olay yerinden kiriikrasnz. Sabah ezannn okunduu anlar gaftiye kmak iin en iyi zamandr. Btn holtalarsabah uykusunun en tatl yerindeyken, siz ezan sesinin grltsnden yararlanp iinizi tr tr

    bitirirsiniz. Ayn zamanda vukuat gndze dahil olduu iin yakalansanz bile cezanz yanyarya hafifler. Parmaklarnz her sabah bu trbenin kesinden alacanz ince kuma yarm saatsokup kann. Greceksiniz ki parmaklarnz eskisinden daha narin, evik ve i bitiriciolacaktr."

    Gaftici Fethi, meslee yeni girecek yaral kurtlara, yemin treninden nce adaba uygunolarak mumlar yaktrd. "Biladerlerim, kardelerim, kankalar! Kolera'dan uluslararas hrszlkmadalyas kazanm bir dzine hnerli gaftici kt. Bu ahsiyetlerin 'Saat ka karde?' dedikleriinsanlar, mr boyu saatsiz dolatlar. Aralarnda yle evciler vard ki, yzlerine kmr karassrp kar koca arasnda gezinir, kendilerini gstermezlerdi."

    Yaral kurtlar, sabah ezannda ie kacaklarna, ie karken damarlar alsn diye

    sentetik tiner koklayacaklarna, parmaklarn her sabah ince kumda altracaklarna, -bu yemin pek geerli olmasa da- mahalle halkna dokunmayacaklarna, bir kedi gibi sessizyryeceklerine, hayati tehlike olmadka kan dkmeyeceklerine, hep beraber bararak szverdiler. Tren merasimine ge uyanan seyirci kalabal, sadakat yeminine geildiinde, Cura

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    7/40

    Baba'nn etrafnda yarm ay eklinde topland. Kolerallar, arkadalarn zarbolara ihbar edengafticilerin, byk bir voli vurduktan sonra kesine ekilip huzurlu hayat yaamak isteyenuyanklarn, Azrail'in asasn kafalarna yediini bildiklerinden, treni nefeslerini tutarakizliyorlard. Gaftici Fethi'nin "Damperli araba arpsn m, zarbolar armha gersin mi, kafanzakayalar yasn m?" diye yanklanan sert namelerinin ardndan, yaral kurtlar "arpsn, yasn!"diyerek barmaya baladlar. Bir yandan kalabal kesen Fethi, bir yandan da ocuklarn yeminederken ayaklarn kaldnp kaldrmadklarn dikiz etti. Treni datmadan yaral kurtlar manita

    okar gibi kutlayp, kulaklarna, yeminlerini tutmazlarsa Cura Baba tarafndancezalandrlacaklarn fsldad.Gece, sarho olup sokaklarda neeli arklar syleyen lombaklarn cokulu sesiyle, ta

    binalarn altnda kahve hprdeten covinolarn ikolata fabrikasndan gelen kokuyumuhabbetlerine sindirmeleriyle sabaha doru yrd.

    Berber Ali besmeleyle dkknn paslanm kilidini at. Gli Gli, berber dkknnncamn, lavabosunu, aynasn silip eski gazetelerden sakal tra iin kpk kd yapmaya

    balad. ki gazeteden bir hafta kullanlacak kadar kpk kd karp kolonyalarn arasnasokuturduktan sonra, her zaman oturduu sandalyesine bakp derinliklere dald. Konsolos

    plakal, ful aksesuarl, son model bir Amerikan arabas berberin nnde frenleri kazklaynca,Ali, ilk mterisinin zengin biri olduunu sanp sk skya avularn ovuturdu - her esnaf gibizenginlerin brakt siftahn uurlu geldiine inanrd. Renkli caml arabann kaps alnca,tamir ettii arabalarla hava atmaya baylan Fil Hamit, isli surat, yal salaryla, domuz gibi

    srtarak aa atlad. Berber Ali, Fil Hamit'in mymnt akasna karlk i nlnn cebindenmehur Zaza marka usturasn karp duvarda asl deri kayta aklatarak bilemeye balad.Usturay nl arkal salladka, aletin bir yzndeki kartal, teki yzndeki ylan srp srp

    brakt. Her zamanki terbiyeli glyle babasnn ustura oyununa dalp giden Gli Gli, MadamEleni'nin "Ela!" sesiyle irkilip dkkndan dar frlad. Madam Eleni her sabah slak tabutsesiyle Salih'i arp Berber Ali'ye tabanda lokum olan az ekerli bir kahve sallandrrd. Salih

    porselen fincandaki kahveyi titrete titrete gtrp babasnn nne brakt. Berber Ali, MadamEleni'nin kendisine gsterdii ilgiden heyecanlanp Fil Hamit'in yzne kk bir faca at.Mterileri kllandrmayan bu faay ancak Kolera'nn sanatkr berberleri atabilirdi.

    Poaaclarn ve simitilerin yank sesi mahallede dalgalanrken, Kolera'nn yeraltdnyasn ele geirmek isteyen yamuk suratl, yenge yryl adamlar, sokak aralarna dalpArap Sado'ya pusu kurdular. Dostunun evinden yorgun argn kan Arap Sado, yumurta topuklu,sivri burunlu, ultra rugan ayakkabsnn kesine basm, kendisine kurulan tuzaktan habersiz,

    Oltu tandan yaplma tespihini aklata aklata mahallede sabah voltas atp, Berber Ali'nindkknna damlad. Nazik cildi ypranmasn diye sakalndan bir perdah aldrp, Gli Gli'ye herzaman yapt bak akasn tekrarlad. Gli, gzlerini kapatp sessizce glnce, Sado, berberdkknnn tabanna cebindeki bozuk paralarn hepsini siftah niyetine atp Kolera'nn arasokaklarnda boy gstermeye kt. Arap Sado'nun berber dkknndan ktn gren yengeherifler, planlar gerei adres sormak iin Arap Sado'nun nne iki kii yolladlar. Sado,Kolera'da hi olmayan adresi soran kiilerden kllanp elini ceketinin zulasndaki emanete att.Yenge yryl adamlardan biri Arap Sado'nun arkasna sessizce yaklap elindeki baSado'nun srtna, ense kkne defalarca sokup kard. Arap Sado, berber dkknnn nndeki

    parke talarnn zerine kan fkrtarak serildi. Yenge herifler ilerini bitirip Ko-lera'daki iyiinsanlarn gemeye cesaret edemedikleri sokaklara dalnca, Arap Sado ykld talarnzerinden krk topa gibi kvranp "Salih, Salih, koum! Namm, anm, her eyim senin,senin!.." diye bs bs brd. Gkyz bile gzyalarn tutamayp alamaya balad. Arap

    Sado, bana toplanan kalabaln kard "Ne olmu? Nasl olmu?" seslerinin altnda gerek bir Mslman gibi salavat getirerek, yeni domu ocuk masumluunda rpnarak hayatagzlerini kapad. Zarbolarn siren sesi kulaklar nlatmaya baladnda, Gli Gli Salih, ArapSado'nun kanlar iinde yatan bedenine kapanp Sado'nun o muhteem aksn kapt!

    mparatorlar, tornaclar, marangozlar, ocuklar snnet ettiren, giydiren, bekr genlerievlendiren, tersolarn cebine harlk koyan babacan kabadaynn lmesiyle bulank bir hayaledalp almay kestiler.

    Arap Sado'nun mertliine, yardmseverliine hayran olan kadnlar, her naknagzyalarnn dt patiskaya, karanfil ve lale deseni ileyip kefen hazrlamaya baladlar.

    O akam Kolera'nn iyi insanlar ve Arap Sado'nun can arkadalar, ruhlar leminin gece bekilerini kskandrrcasna Sado'nun hl ldayan bedenini beklemeye koyuldular; sataraftan ekmeye baladklar 'zel gnlerin kyak ift ktlsn' byk bir sabrla souta soutaiip btn gemi zamanlarn en hicranl yolculuuna ktlar. Gli Gli Salih'in yatt teras

    katndan gelen hkrklar dnda Kolera'nn insanlar o geceyi duman sessizliinde yaad.Ertesi gn Arap Sado'nun arkadalar marangoz Mimi Usta'nn yapt tabuta Sado'nun

    buz gibi olmu bedenini yerletirdiler. Tabutu omuzlarnn zerinde deie deie tayp, KaraZindan Mezarl'na gtrdler. Kolerallar Sado'yu tabuttan karp zerindeki ilemeli kefenle,

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    8/40

    hi lmeyecek sandklar yllarn kabadaysn, ar ar mezara indirdiler. Ellerine aldklarkreklerle Sado'nun zerine toprak atp son vazifelerini yaptlar. Okey oynarken ta alanhocann isteine uyup mezarlkta Sado iin cenaze namaz kldlar. Kolerallar garibanocuklarn datt suyla ellerini, yzlerini ykayp hznl duygularla mezarlktan ktlar.

    Perembeyi cumaya balayan mbarek gnn akam, Kolera'nn kadnlar ArapSado'nun ruhuna helva kavurup btn mahalleye dattlar. Kolera'da yaayan covinolar da buhelvay seve seve yediler.

    Et kemikten ayrld vakit, Darbukac Balk Ayhan, canndan ok sevdii arkadaArap Sado'yu hatrlayp onun iin yapt besteyi ardan almaya balad. Balk, zerine rtkoyduu darbukay aldka Kolera'da yaayan kyllerin tyleri diken oldu. Dier insanlarhavada uuan duygulardan etkilenip kalplerinin rlantisini ayarlamaya altlar.Darbuka sesini duyan Gli Gli Salih, Arap Sado'nun ban kiremitlerin arasndaki zulasndankarp okamaya balad. Sado'nun yapt akalar dndke gznden akan yalan banoluklarndan ar ekimde szlp yere boald. Salih annesinin "Balkondan mandallar topla dagel," sesini duyunca, ban tekrar sotaya yerletirip mandallarla aa indi.

    mine, olunun gzlerindeki ya fark edip kyde rendii komik tekerlemeyi Salih'imutlu etmek iin sylemeye balad. "Elim elim epelek / elden kan topalak / topalanyavrusu / bit pirenin kars / bindim deve boynuna / ktm Halep yoluna / Halep yolu bitpazar /iinde ay gezer / kulan sarktt / adel, budel / sil bunu, spr bunu / ek bunu, kar bunu."Tekerleme bitince Salih, bu defa glmekten gzndeki yalann hepsini bitirdi. Bu

    esnada Reco eve girip barmaya balad. "Mamaker Butlaos-Devlan Sokerdan!.." Salih vemine Reco'ya anlamsz ifadelerle bakakaldlar. Reco, odann boluuna parmayla bir figrizip "diyayit diyayit!" diye bararak sokaa frlad.Sokaklardaki kalabalk ve atlyelerde alanlar, yazlk sinemadan gelen "Bu akam oynayacakfilmin ad Kanunsuzlar," anonsuyla ellerindeki ileri kaarlanm kevaeler gibi arabuk bitiripsinemaya doru aktlar.

    Reco ile geri zekllar snfnda tant cins arkadalar plan yapp yazlk sinemayailerindeki kurnaz farelerden birinin bildii delikten geerek bedava film seyretmeye kararverdiler.

    Gece, n taraflara doru ilerlerken, Berber Ali'nin kars mine, Reco eve gelmedii iinalayp szlanmaya, yrek kabartan bir at yakmaya balad. "Amann keklik gibi aklayanolum da eve dnmemi de arayp soran yok amoon... amann olan deren deli oldu dagvurlann inneli beiine mi dm amoon..." Karsnn uyarc sinyalini alan Berber Ali,

    Reco'yu aramaya kt.Berber Ali sokaa knca, sanki bir meydan sava varmasna, pe pee patlayansilah seslerini iitti. Admlarn o tarafa doru hzlandrd. Yaklatka yanaklarda patlayan tokatseslerini de duyar oldu. Seslerin net olarak geldii yerde durunca grd manzara karsndaakna dnd. Ortalkta ne silah skan, ne de tokat yiyen adamlar vard. Sadece yazlksinemann makinisti hapland iin filmin sesini sonuna kadar amt. Ali, hmla sinemayagirip robot gibi film seyreden, nemli kavga sahnelerinde araplarndan bir yudum ekenkalabaln iinde, karanl delen baklaryla koltuklar szerek Reco'yu aramaya balad. Ali,sinemada biraz taban eskittikten sonra kurt gibi duyarl burnuyla olunun kokusunu ald.Koltua gmlm, btn ruhunu filme teslim etmi Reco'yu kulandan tuttuu gibi evesrkledi. mine evde uunurken, Ali ile Reco ieri girdi. Ali, Reco'yu Salih'in oturduu odayafrlatp kapy da zank diye zerine ekti. Ali ile mine bir keye geip 'Reco'nun duvardakiresimlerle konutuunu, havaya parmayla manyaka ekiller izdiini, gece yatarken anlamsz

    isimler mrldandn' konutular. mine, Re-co'ya gz dediine inanp Reco'nun zerindekigarip hareketlerin gemesi iin un tttmeye karar verdi. Mutfakta bulunan sac krein iinde

    bir ate yakp atein iine, sarmsak ve soan kabuu, zerlik otu, rekotu ve un att. Kreigtrp Reco'nun ayaklarnn dibinde "Aynaann gaynaann, yeryznde oynaann, elek satankr paann, cmle lemin gz," diyerek krei sava dans yapan Kzlderililer gibi olununetrafnda dolatrd.

    Gli, annesinin acayip szler syleyip abisine tts yaptn grnce, dayanamaypkahkahay bast. Ali, Salih'in gldn duyup sesini evin iinde bomba gibi patlatt."Pezevengin ocuu glme! Sen de ayn bokun soyusun. Yarndan itibaren yanmdan hiayrlmayp zanaatm reneceksin. Anladn m et kafal olum?" Salih babasnn sesine cevapvermedi. Kedi gibi titredi. ocuklar yatnca, Ali yatak odasna geip karsyla Reco'nundurumunu konumaya devam etti. "mine, herhalde olan gvercin tuttuundan allah bize bucezay verdi. Bir daha sen sen ol da, ocua gvercin tutturma. Neyse sabah ola hayrola," deyip

    sndrd. Biraz sonra odann iinde sal sollu horlama sesleri h-km srmeye balad. Reco, arada bir yatandan hoplayp "Mamaker-Butlaos!" diye bard.mine, yatt yerden Reco iin kulhvallah bir elham okuyup yar brakt ryasna geridnd. Salih uykuyu yarladndan abisinin barmasna glemedi.

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    9/40

    Gece, yenge heriflerin acemice ldrdkleri adamlann korkun seslerine dayanamaypsabah zledi.

    Gne klar Kolera'nn zerinde aptal aptal srtmaya balaynca, Gli, berberdkknn amak iin babasndan anahtar istedi -Salih, babasnn cebine elini haber vermedensoktuu iin, hi de fena saylmayacak bir dayak yemiti. Gli Gli, babasndan grd gibi

    besmele ekerek dkkn at. Dkknn iindeki temizlik ii bitince, kapnn nndeki birnceki akam ldrlen adamlardan akan kan ykamaya balad. Ali, szk gzlerle dkknn

    nne yaklanca, olunun sprd kanlara bakp "nsan olan insann oturaca yerler deilburalar!" diye banp sinirlerinin kamsyla dkkna girdi.Bu srada okuluna gitmek iin defterini, kitabn koltuunun altna alan Reco, kravatn

    balatmak iin Gaftici Fethi'yi aramaya kt. Gaftici Fethi, her gn bir kostm giyip mahalledesekiz klkta dolatndan, onun gibi gzel kravat balayan bir mahluk daha yeryznegelmemiti. Kolera'nm, dileri salam ve parlak tek insan da oydu.

    Gaftici Fethi'ye kravatn balatan Reco, sokakta dans eden opdikleri seyre dald.Kk oparlarn danslarndan birka hareket kapp onlarn konumalarn tamircilere bararakokula yrd. Tamirciler, Reco'nun "As bke-zanma-Butlaos babalar!" diye barmasnaglp, kafasna macun atarak karlk verdiler.

    Gli Gli Salih, babasnn berber dkknnda ilk snavn vermek iin ter dkmeyebalad. Ali'nin ekmeceden kard balonu iirip aynann karsndaki iviye balad. Balonusakal tra olacak adam gibi kprtp usturay eline ald. Babasnn "Bakalm balonu

    patlatmadan tra edebilecek misin... Elin usturaya yatkn m..." sesleri arasnda, balonu traetmeye devam etti. Az sonra babasnn fondan gelen sesinden heyecanlanp usturay balonadaldrd. Zonk diye patlayan balonun zerindeki kpkler, Salih ile Ali'nin suratna yapt. Gli,korkudan elindeki usturay atp sokaa frlad. Olunun kabiliyetsizliine sinirlenen Ali, Salih'in

    peinden dar zplad. Sokak aralarnda biraz nefes tkettikten sonra, Salih'i tehdit etmeye,szmona t vermeye balad. "Olum, ya bu deveyi gdeceksin ya bu diyardan gideceksin.Ona gre, ayan denk al! Bana ak ak syle, 'Babacm, ben bu meslei yapmakistemiyorum,' de, ben de sana baka bir i ayarlayaym! yle puhu kuu gibi karmda oturma,git ne i yapacana karar ver!..." gibisinden en klasik laflarn arka arkaya sralad.

    Berber dkknndan kan Salih, Kolera'nn ara sokaklarnda sklm pklmdolamaya balad. Salih'in kafasnda babasnn tlerinden eser kalmamt. nk o bir binamanyayd. Cumbal ve desenli binalarn, ta binalarn ilemeli demir kaplarna bakp hayaledalmak onun iiydi. O farkl bir zamann, baka bir boyutun ocuuydu.

    Bat'da uzun sa modas bittiinde, Kolera Soka'nda sa uzatanlar yeni yeni boygstermeye balamt. Bu durumdan en ok ikyeti olan Berber Ali idi. i biraz daha kesatgitmeye balaynca, ocuklarnn salarn alabros tra edip mteri tavlamak iin dkknnnne oturttu. Ali'nin kurduu bu tuzaa, Kolera'da saylan gnden gne artan softalardan bakahi kimse dmedi.

    Kolera'da siyah beyaz gazete okuyan kii vard. Berber Ali ilerin kesat gitmesine bozulup drdnc olmaya karar verdi. O gnden sonra siyah beyaz gazetenin, aktaliteyazlarn, politik yazlarn son satrna kadar okumaya, dier kiiyle de bu yazlan tartmaya

    balad. Zaman zaman bu tartmalara Gaftici Fethi de, kaportac Fil Hamit de katlyorlard.Ancak, tartlan konu hakknda iki kelime bildiklerinden, syledikleri szler Ali vearkadalar tarafndan hi ciddiye alnmad.

    lerleyen zaman ierisinde berber dkknnda yaplan tartmalar, Kolera Soka'ndaki

    insanlar saa ve sola ayrd.Tm bunlar olurken Kolera'nn yeralt dnyasn ele geiren yenge heriflerin reisi,

    kumarhanelerden ve kerhanelerden ald harala yetinmeyip mahalledeki esnafa da gzdavermeye balad. Milleti kazklayan odunculardan, hurdaclardan hara almas hi de fenaolmuyordu. Gelgelelim kck esnaftan ne istiyordu reis?

    Ali bir yandan mterisini tra ediyor, bir yandan da Salih'e her zaman sylediitleri tekrarlyordu. "Bak olum, buras ehir. Dene bir tekme de sen atacaksn. Yemek

    buldun mu yiyeceksin, dayak buldun mu kaacaksn. Herkesin iinde kar gibi glmeyeceksin,"gibi szlerle Salih'i trmalarken, dkkna suratlar faal, tipleri kayk, fakat ok k elbiseli adam girdi. lerinden biri Berber Ali'ye "Karde, takmlarn al da gel, reis seni istiyor, traolacak... Haydi yap hazrln," deyince Ali'nin kalar hazrola geti. Elindeki usturay reisinadamna yaklatrp "Deyyus tra olmak istiyorsa dkkn burada, gelsin olsun, ben kimseninayana gitmem," diye kt. Takm elbiseli adamlar, "Sen bilirsin bilader," diye ksa ve z

    konuup, reise berberin caz yaptn kusmaya gittiler.Gli Gli Salih'in babasna hayranl o saniyeden sonra bir kat daha artt.Ali, bir sandalye ekip dkknn nne oturdu. Sokaktan geenlerin biraz nce yaad

    olayda bir sular varm gibi suratlarna ters ters bakmaya balad. Madam Eleni, Ali'nin

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    10/40

    suratndaki ifadeden kafasna gre bir anlam karp az ekerli kahve gndermekten vazgeti.Ali'yi sinirli haliyle daha ekici bulup her zaman kestii hela camndan uzanarak byk ak iini geirmeye devam etti.

    Ali, dkknda Salih'i brakp Orso'nun kahvesinde kt oynamaya gidince, Orso'nunolu enol da berber dkknna damlad. ki arkada babalarndan yedikleri dayaklar, iittikleriazarlar, birbirlerine anlatp lgnlar gibi glmeye baladlar. Onlar gldke, Kolera'nn alemciinsanlar "Kankalar bu yata gldren harmana balamlar," diye sylenerek sarsak admlarla

    yollarna devam ettiler. enol, Salih'le biraz daha ene yapp dar sokaklardan geerek babasnnmeknna doru yrd. Gli Gli Salih, berber dkknnn camndan bakarak yoldan geeninsanlar seyre dald.

    Kolera'daki ocuklarn hayat, kimi zaman cam kenarnda, kimi zaman da koridor gibisokaklarda canllk buluyordu.

    Yln en uzun gecesi Kolera'ya tam vaktinde geldi. Gafticiler, kara oparlar, covinolarve dier insanlar bembeyaz olmu sokaklara bakarak kara kara dnmeye baladlar. Kn,Kolera'daki insanlarn saysnda gzle grlr bir azalma oldu. Muhallebici Marko'nunmutfandan gelen buharlar da, ikolata fabrikasnn scack demir zgaralar da ikiden veesrardan szan alemci insanlarn, donmaya yz tutmu kanlarn stmay beceremedi. lmeyi

    beceremeyen korkak insanlar, yenge heriflerin kadrosuna geip reisin kpei olmay setiler.Hayatlar avarelikle geen bu insanlardan sadece Tb, evet Tb, "On yl koyun gibiyaayacama bir yl aslanlar gibi yaarm," diyerek reisin kpei olmay semedi. Yenge

    herifler, Tb'nn dikballn, zaman gelince biletini keseceklerini karanlk beyinlerineyazdlar.Kolera'da ne kadar tamirhane, marangozhane, ticarethane varsa, hepsi tek tek zarar

    etmeye balad. Arap Sado'yu ldren yenge herifler, mahalleyi savunacak bir kabadayolmadndan, Kolerallarn analarndan emdikleri st burunlarndan getirmeye baladlar.Kolera'da canl cansz ne varsa her ey onlarn ermindeydi. Tabii iki prz dnda. Tb'y pekadam yerine koymadklarndan ve elden dme bir mutlulua her eyi satacanzannettiklerinden, esas prz elbette Berber Ali'den bakas deildi.

    Kar, Kolera'nn zerine usta bir gaftici sessizliiyle yamaya devam ederken angrtlarve uzaktan gelen ac bir kineme sesi bu esrarl nn bysn fledi. angrtl vukuattan dnenkimlii mehul karanlk glgeler de kar frtnasna bedenlerini yedirerek labirent sokaklardahavalandlar. Bu mehul adamlarn gece dolat sokaklarda, Kolera'nn iyi insanlar, gndzdolamaya cesaret edemezlerdi. Zaten o iyi insanlarn gece soyunulan yerde gndz giyinmeye

    yetecek cesaretleri de yoktu.Souk k gecesi, Berber Ali ve ailesi Kolera insanlarnn hi bilmedii yiyeceklerdenyemeye devam ettiler. Reco ve Salih, Ft orbasn severek itiler. Ft pilavndan azlarekiyince, tatlya hemen dtler. Sndrmeyi, pelverdeyi kak kak yutarak azlarnn

    buruukluunu gidermeye altlar. Sofradan kalknca yedikleri yemeklerin isimleriyle dalgageip mutfan kesinde sansar sessizliiyle gldler. Reco, cebinden kard plak kadnresmim kardeine gsterip "Bak ulan, iyi bak da ren bu mevzular, bir gn manitan olursatecrbesiz hanzolar gibi mitrann yannda putlamayasn," dedi. Gli Gli Salih, grdresimden ve abisinin szlerinden feci bir ekilde utanp yutkunmaya balad. Salih, yatanagetiinde suratndaki ergenlik sivilceleri de o gece oalma karan aldlar. Salih, hayatnn ilkrenkli ryasn sabaha kar grd. Hayatnda tand kadnlarn hepsini bir yatakta toplaypfrenleri boalana kadar mitralarla zaalat. Sabahleyin annesinin suratna bakamad. Suratndakisivilcelerin ular sanyla yeil aras bir renge dnt. Annesi, Salih'in terslikten atladn,

    hamamc olup st kirlendiini anlayp gusl aptesi almas iin su stt. Salih, banyodanslahevine yeni dm ocuklarn taknd surat ifadesiyle kp berber dkknn amaya gitti.

    Gli Gli, karlarla oynaya oynaya dkkn ap ieri girdi. Camlan silmek iin hareketegeince eli pencerenin boluunda gezindi. Camn yerinde yeller estiini fark edip babasnahaber vermek iin eve frlad.Salih'ten haberi alan Berber Ali, uarcasna dkknn nne inip "Ulan bu dkknn camlannkim krdysa ksn. Gt kadar dkknda gznz m kald orospu ocuklar? Delikanlysanz

    ben yaptm abi deyin de greyim erkekliinizi!.." diye bararak cam kranlar aka delloyadavet etti.

    Eek kadar adam Tb, gzyalarn karlarn zerine saa saa Berber Ali'nin meknnadoru szld. Sa omzundaki melekler defterlerini karp Tb'nn hayatndaki mutsuzgnlerinin en babasn yaayacan not ettiler. Tb'nn at ermin'in bakla vurulduu veBerber Ali'nin dkknnn camlarnn krld haberi Kolera'nn sokaklarnda dalgalanmaya

    balad.Berber dkknna gelen Tb, "Ali abi, yaamak haram oldu be abi, ermin'i de detiler,

    ben ne yapaym byle dnyay be abi? Ulan bana gleri yetmedi, zavall kzm vurdu pezevenkler..." diye dert yanmaya balad. Tb'nn szleriyle Ali'nin gzlerindeki krmz

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    11/40

    damarlar karard. Usturasn i gmleinin zulasna koyan Ali, Tb'y da yanna alarak yengeheriflerin meknn basmaya gitti. Ali, Kolera'nn sokaklarndan o kadar sinirli ve ateligeiyordu ki, nne kan karlar korkudan donarak lyordu.

    Polonyal air Adam Mickiewicz'in mzesinin nnde yaktklar atele snanKolera'nn airleri, Berber Ali'nin kavgaya gittiini grdklerinde, snmaya brakp yazacaklarkitaplara konu olacak bu olay yaamaya kotular. Ali ile Tb'nn peinden, yaral kurtlar, alemcikadnlar ve kar frtnas da, korkun kelimesinin yetersiz kald, yetenekli kumarbazlarn

    belkemiinden zar yaplan sokaklara daldlar. Gli Gli Salih de berber dkknn ak unutarak,babasnn peinden kotu. Berber Ali ve Tb, yenge heriflerin meknnn nnde durunca, hertrl frtnada kibritlerini sndrmeden akan airler, sigaralarndan kardklar anlaml dumanliaretleriyle, kalabaln arasna karm, argo konumaya alan aval kylleri susturdular.Ali, kar frtnasn bile trstan bir sesle yenge adamlarn reisini aaya ard. Reis,adamlarna kk dmemek iin daylana daylana Ali'nin yanna indi. "t bakalm ulan dingil,sabah sabah ne istiyorsun?" Ali, reisin adamlarnn etrafn sarmasna bozulup "nce ukpeklerini ek de ne istediimi syleyeyim," diyerek, reise kk bir fra att. Yenge herifler,reislerin krk bir ka hareketiyle ortal boalttlar. "imdi kus bakalm gavat, istediiniyaptm." Ali reise gzlerini dikti. "Ulan kansz, benim gibi erefiyle alan insandan asl sen neistiyorsun? Ellemi soyup soana evirdiin yetmedi mi pezevenk!" Reis, Ali'nin aalaycszlerine daha fazla dayanamayp elini zulasndaki baa att. Bu esnada Ali, i gmleinincebinden, Zaza marka usturasn karp bolukta kavisli izgiler izerek, reise, "Her trl

    emanetle kaprm, hazr msn aylak!" diye grledi. Reisten gelen, "Kes tatavay dabalayalm," sesiyle Kolera'nn su oluklarndaki buzlar intihar ettiler.Reis ile Berber Ali, sessiz hareketlerle birbirlerinin zayf noktalarn ararlarken, siren

    sesleri ve korna lklar Kolera Soka'nn en cra blgelerine ve memleketin btn snrlarnayayld. Reis ve Berber Ali dahil tm insanlar, saat dokuzu be gee alan siren seslerine, birdakika esas duruta bekleyerek Atatrk'e sayglarn belirttiler. Sesler kesilince, btn insanlar

    bedenlerini bir dakika geriye nlayp hayata kaldklar yerden tekrar gaz verdiler. Reis, "uyaan kar ahidim olsun, leini kpeklere toplatacam," diyerek, Ali'nin zerine yrd. Ali,"Sus ulan put," diye usturay, kar frtnasndan beyaz bir glgeye dnen reise yollad.Usturay suratna yiyen reis, sendeleyerek karn zerine yuvarland. Ali, frsat deerlendiripkarn iinde kzl bir beden halinde yatan reise, mehur tokatlarn giydirmeye balad. Biryandan da, "Benden hara alacak adam daha anasnn karnndan domad!" diye bararak, reisinadamlarnn kulaklarn nlatt. Ali'nin kavruk sesi kavgann iddetine ruhunu satm olan Gli

    Gli Salih'in de kulaklarn kvrd. Gli Gli, bedeninde bir ac hissedip ak unuttuu berberdkknna kotu.Kar, Kolera'da her zaman var olan tiner kokusunu, yank lastik kokusunu, boya

    kokusunu sildi att. Alktan nefesleri kokan sokak insanlar gelinlik giymi sokaklara lanetyadrdlar. Nefeslerini kara fleyip "Git artk buradan vicdansz," diye sylendiler. Kar, sarnumarasna yatp sylenenleri duymazlktan geldi.

    mine, sokaklarda titreyenlere acyp kzartt breklerin bir ksmn sepete koyupsokak insanlarna sarktt. Bitirimler, mine'ye slk ttrerek, el sallayarak sevgi gsterisinde

    bulundular. mine utanarak sepeti yukar ekip parldayan gzlerle mutluluu tek bana yaad.Bu srada Gli Gli, yama edilmi berber dkknn grdnde, "te imdi hap yuttum,"diyerek babasn korkulu ve tedirgin baklarla beklemeye balad.

    Ali, Kolera'da erefi iin kavgay kazanmann cokusuyla, admlarn berber dkknnadoru pergel gibi at. Tb, karlar zerinde baygn yatan reise, kin dolu bir balgam atp, at

    ermin'i grmek iin ahra doru uzaklat. airler, "Biz burda ok takldk biraz dolaalm /oldu peki grelim," gibisinden kafiyeli szlerle kavgay estetik bulup bulmadklarntartmaya koyuldular.

    Ali dkkna girince Salih kaskat kesildi. Bedeni, beynindeki dncelerden korkupsarlk hastalna yeil k yakt. Ali "Ne oldu da betin benzin sarard?" diye sorunca, Saliholduu yere heykel gibi dt. Kavgadan dnmenin telayla dkknn soyulduunuanlayamayan Ali, raftaki tra makinelerini gremeyince Salih'in baylmasna anlam verdi.Telala Salih'in yanna uzanp teskin edici szler syleyip bir yandan da boynuna masajyapmaya alt. Salih aylnca, Ali, "Pezevengin ocuu bir dkkna sahip kamadn. Bukafayla hayatta hibir eyin sahibi olamazsn, aptal olum... Senin yandakiler ev geindiriyor.Akln bir kar havada beyinsiz... Beyinsiz!" diye barp, aylan Salih'i szleriyle tekrar bayltt.Berber Ali, dkkn kimin soyduunu dnmeye balaynca, Salih, zntden morarmgzleriyle beyaz sokaklar dolamaya kt. Ali'nin tufaya geldiini duyan Kolera'nn esnaflar,

    gemi olsun dmeniyle Ali'yi kafaya aldlar. Softalar "Herkesin iine burnunu sokarsa olacabuydu, yesin isin dua etsin iyi ki karsna filan dokunmuyorlar," diye mahallede dedikoduyapmaya baladlar. Ali dkkn soyanlar bulmak iin, tand eskicilere ve Gaftici Fethi'yehaber sald. Dkknn kapsn hzla ekip karakola doru yol ald. izgi romanlardaki Krmz

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    12/40

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    13/40

    vanalarn cebine evirmeyi dnd. Plan gerekten bir harikayd. Vakit geirmeden Reco'yubulup mevzuyu ksaca anlatt. Reco, Fethi'nin teklifini havada kabul etti -hayatnda ilk defaFethi'nin sayesinde, kalemini konuturarak para kazanacakt. Gaftici Fethi'nin et budalalarnaat tezgh Reco'yu sevindirdi. Fethi, Reco'nun nne kt kalem atp "Yaz bakalmdelikanl," dedi; hanzolar ve softalar iin 'Cinsel Yaam Hakknda Bilmek stediinizMevzuatlar' adnda, kk bir el-kitap hazrlamaya baladlar. Fethi, kitab on dakikadayazdrp bo kalan sayfalara 'Pozisyonlar' diye bir balk atrp Reco'ya desenleri izdirdi.

    yirmi sayfalk kitapa, iindeki konulara gre tane blm bal bulmaya kalmt. Fethi,hareket eden cisimlerin kral olduu kadar, palavraclarn da ahyd. Blm bal bulmakonun iin zevksiz, batan savma bir iti. Her eye ramen en ticari balklar bulmak zorundayd.Cgarasndan bir duman alp beyin hcrelerini canlandrd. Esrar, vazifesini yerine getirip k vearpc cmleler halinde, Fethi'nin azndan dkld: "Kerhanede nasl davranlr? -ocuunuzibne olmaktan nasl kurtarlr? - Evlilikte ilk gece nedir?" Reco, "Bu i tamam abi," deyince,Fethi kitab eline alp dumanl kafayla en son yazdrd blm okumaya balad. "Kardelerim,evlilik kutsal bir dkkndr. lk gece karya ok iyi davranmak gerekir. Size dn salonundan,kldan, tyden bahsetmiyorum. Direk olarak yatakta ne yapmanz gerekir, onu anlatacam.Manita gelinlikli vaziyette yatakta seni bekliyor, manitay rktmemek iin, nce radyoda hafif

    bir mzik yakalayn, nazik bir hareketle odann n kapatp krmz gece lambasn yakn.Gelinliin zerinden tl duva kaldrp manitay alnndan zarife pnz. Manitann gzndeya varsa 'Sus kzm,' diyerek, yumuak bir sesle teselli ediniz. Yavaa yataa yatrp hzla

    soymaya balayn. Manita hl alyorsa iki tokat akabilirsiniz, bu sizin hakknz. Derin nefesalp te birini dar brakn, manitann kokusu btn damarlarnza yaylnca kendinizi pantergibi hissedeceksiniz." Fethi, kitab okuyunca "Ulan Reco kvrdk bu ii," diye barp sahtekrRemzi'nin matbaasna koturdu.

    Remzi Usta, seksenine merdiven dayamasna ramen, alp rpmay, havada buluptavada yemeyi brakmamt. Gaftici Fethi'den mazn kopartamayacan bildiinden kitab

    basmak iin kvrtt. Ancak Fethi'nin "Sahte ehliyet bastn zarbolara okurum," tehdidi altndayumuayp kitab basmaya raz oldu.Fethi, Kolera'daki asaletini sarsmamak iin, kitabn datmn Puma Zehra'ya verdi. Zehra,kitaplar mobiletinin arkasna ykleyip mahallede tura kt. Puma Zehra ksa bir zaman sonra,

    bir sihirbaz gibi kitaplar paraya evirmenin mutluluunu yznde gezdirerek Fethi'nin yannageldi. Fethi, aslan payn kendine alp geri kalan paralan da Reco'ya ve Zehra'ya datt.GafticiFethi'nin kitap iinden byk bir voli vurduunu duyan mahalleli ayn tezgh tekrarlayp ke

    olmaya altlar.Reco, izgilerinin paraya dntn akp okulu krmaya balad. Esnaflar, Reco'nunnamn duyup iyerlerine ssl tabela yaptrdlar. ok sevdii izgilerde hayat bulan Reco, geceyarlar 'Mamaker-Butlaos' diye barmaktan kurtuldu. O gnden sonra ksa bir pazarlkneticesinde akaklarn kahkaha tanrsna kiraya verdi.

    Softalar dahil olmak zere Kolera'da kitap yazma hastal balad. Ancak hi kimseGaftici Fethi'nin baarsna yetiemedi. Fethi, 'Yolda YrmeZanaat" adnda bir kitap daha yazp katmerli ke oldu. Kazand paray esrara yatrp bir ayevinden dar kmad.

    Genel seimler yaklanca, iktidardaki parti oy kazanmak iin sokaklar koftidenasfaltlayp semenlerin gzlerini boyad. Kolera Soka da gzelim parke talarnn zerineiren asfalt yedi. Tamirci raklar, kma rulmanlardan patinaj yapp, srler halinde dandikasfaltn zerinde kaymaya baladlar. ocuklar zevkle kaydka, Berber Ali, rulmanlardan kan

    i gcklayc, pasl sesten lgna dnd. raklarn patinajlarn acmaszca krp kafalarnageirdi. Sinirini alamayp raklar, ustalarna ikyet edip bir gzel dvdrd. Gli Gli Salih,tm bu olanlar berber dkknnn camndan kukla gibi bakarak, at gibi glerek seyretti. Ali,Salih'in gldn grnce, "Kabuk danas gibi ye i yat, sini boklu, sakn bir ie yarama,

    bakalm bu durum nereye kadar gidecek," diyerek olunu azarlad. Salih, en mutlu nnda bilednyasn karartan babasna fkeyle bakt. Ali, Salih'in baklarndaki fkenin ksa bir zamansonra serserilie dneceini akp kafasnda sinsice planlar yapt. kt tanrlarn "alaninsan avare olmaz," szn benimseyen Ali, Salih'i elinden tuttuu gibi marangoz Mimi Usta'nnyanna gtrd. Mimi Usta'ya raklk yapmas iin brakt. Salih, ne olduunu bilmediikaranlk, kereste kokulu dnyann iinde, gzne k tutulan tavan gibi dondu. Berber Alikafasna gre becerikli bir i yapmann verdii mutlulukla dkknna dnd. Mimi Usta,zanaatnda pimpirikli, kl krk yaran ince bir zekya sahipti. Tek putluu mesleini reteceiinsanlara gvur eziyeti ektirmekti. Gli Gli'ye de i retmek yle dursun, kldan tyden iler

    yaptrmaya balad. Babasnn prl prl dkknndan Kolera Soka'nn kalp atlarn seyredenSalih, bu khne marangozhanede, iindeki n kaybolduunu anlayp ii szlad. Mimi,Salih'in dnceler diyarnda yolculuk yaptn grnce, sinirle eline bir uval verip Kolera'dakidier marangozlardan tala toplamaya gnderdi. Gli Gli Salih, atlyeden toz iinde kp

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    14/40

    Kolera'nn sokaklarnda kll, garip bir hayvan gibi dolaarak tala art olan marangozhanearad. ekinerek, gereksiz yere telalanarak girdii dkknda, ustalarn ve kalfalarn aalaycszlerini iine atp lanet olas tala uvala doldurdu. Srtnda kocaman tala uvalylamahalleden geerken, ocukluk arkadalarnn alayl ve kmseyen baklarna arpp ruhuzedelendi. Arkadalarnn baklarndan korunmak iin uvaln altnda kedi gibi kld.Anszn Salih'in omurilik kemiinden gelen istekler, beyin mekanizmasn toplantya davet etti.Saniyede biten toplantdan gelen emirle Salih, uval yol ortasna frlatt. Beyin mekanizmas,

    organizmaya hkmetmenin erefine ampanya patlatt. Salih, babasnn ne diyeceine aldretmeden eve yldrm gibi szp kirli elbiselerini nefretle kard. Temiz elbiselerini, sessizfilmlerdeki insanlardan daha hzl giyip alayc arkadalarn kskandrmaya gitti.

    Akam, Berber Ali eve sarho geldi. Koltuuna oturup Reco'yu ve Salih'i yanna arp'ile blblm ile' arksn ocuklara syletmeye, bir yandan da matiz kafayla ritim tutmayaalt. Salih'in ii braktn bilmeyen Ali, zevkten drt ke olmutu. Kyak kafaya bir dublede evdeki rakdan yutup ocuklardan 'Gesi balarnda dolanyorum' adl, efkrl memlekettrksn istedi. Babalarnn fkesini bilen ocuklar, yarm yamalak bildikleri trky syleyipAli'nin gnln yaptlar. Ali, Reco ve Salih'in syledii trkye dalp uzak semalara utu.ocuklar, babalarnn ilk defa hr karmadan yatna kpekler gibi sevindiler.

    Sabah, Kolera'ya sinsice yaklat. kinin verdii rahatlkla uykusunu alan Ali, erkendenkalkp uyuyan ocuklarna sabah frasn ekti. "Kurtlar kular ie gitti, siz hl yatn ecdadnatkrdmn domuzlar!" diye odann iinde sesini grletti. Salih, babasnn barmasndan

    yle bir trst ki sadece "Hastaym babacm," diyebildi. Ali, "Ayolu aylar, bir kii alacak,krk kii yiyecek, nerdeymi bu yourdun bolluu?" diye tekrar sylenip horultularla uyuyanReco'ya da laf soktu.

    Kolera'ya dklen sahte asfalt kurumu, kemik gibi olmutu. Pezolar, kzlara havaatmak iin, kanatl, mor kl arabalarnn lastiklerini, parlak zeminde cayr cayr ttrdler.Tamirci kalfalar pezolarn yaptklar hareketi beenmeyip tamire gelmi mteri arabalarnkarp asfaltn zerinde hareketin allahn yaptlar. Berber Ali, beyninden vurulmu gibi

    brp tamirciler ve pezolara iyardan oynad. Sesi, lastik cayrtlarnn arasnda kayboldu.Kolera Soka'na ylan gibi yol yapldn duyan hzl srcler, asaletli arabalaryla havalkalk yapmak iin Kolera'ya aktlar. Kutsal kitaplarda anlatld gibi, Kolera Soka'nda da hermodelden iki adet araba parlak asfaltn zerinde ciyaklamaya balad. Ali'nin asfalta frlattingene ivileri de hzl ofrlerin gazn kesmeye yetmedi. Kolera'daki ilgin manzaray evincamndan zevkle seyreden Gli Gli Salih, en kvrak hareketleri yapan elli dokuz model direksiz

    avrole'ye vuruldu. Arabay daha yakndan grmek iin heyecanla sokaa frlad. Kanatlannkartal gibi aan avrole, Gli Gli'yi de peinden srkleyerek Fil Hamit'in tamirhanesine kat.Fil Hamit'in ra Tilki Orhan, tm bu geen zaman ierisinde kalfala terfi ettiinden

    atlyede rahat nefes alyordu. Kimi zaman, arabalarn altnda yatp vakit ldryor veyatamirhanenin dna kp Puma Zehra'yla muhabbet kaynatyordu. alrken genellikle igmleini giymediinden kz gibi narin omuzlarn Kolera'da gstermekten byk bir zevkalyordu. Tilki, tamirhanenin karsnda umutsuz gzlerle Elli Dokuz'a bakan Salih'i grnce,"Biraderim-Kardeim," diye bararak yanna kotu. Uzun zamandr birbirlerini grmeyen ikiarkada hasret kalm sevgililer gibi sarldlar. Gli Gli Salih bir yandan Tilki Orhan'la eskignlerden konuup glrken, bir yandan da avrole'nin kanatlarn okuyor, elini talarnkenarnda zarife gezdiriyordu. Tilki, Salih'in arabaya kar duyduu sevgiden gururlanp bir hooldu.

    Tilki Orhan, Salih'e "Burada almak istersen Hamit Usta ile konuurum," gibisinden

    bir lakrdda bulundu. Salih, "Tabii kardeim, byk bir kyak yapm olursun," diye karlkverdi. Orhan, Fil Ha-mit'e, Salih'in namuslu ve becerikli bir ocuk olduunu, el, ka ve omuzhareketleriyle anlatt. Fil Hamit, "Babasn da tanyorum bu hortlan, ahsiyetli bir insan. Yarnsabah eski elbiselerini alsn, gelsin," diye kustu. Gli Gli Salih babasndan rendii kibarlklaHamit Usta'ya "Teekkr ederim ustacm, sizi utandrmayacan," deyip, Tilki Orhan'la birsre daha muhabbet koyup atlyeden ayrld.

    Ustura zamannn kapanp jilet devrinin balamasyla sinirleri hayli gergin olan BerberAli, Salih'in tamirhanedeki putun, pezevengin yannda almasna bozulup her akam olunatler vermeye balad. "alt iyerinde namuslu olmasn, yerde para bulursa, cebe atmayphemen ustasna vermesi gerektiini, esrar ve arap iiliyorsa onlara katlmamas gerektiini," bir

    bir Salih'in kafasna iledi. Gli Gli Salih'in tamirhanede yorulan bedeni bu uzun uzun srentlere dayanamayp uyku seansna geiyordu.

    Salih ryasnda amurluk ekileri, mengeneler, tornavidalar, pullar ve somunlarla

    bouurken, kulana gelen tatl mzik sesini de ryasna iledi.izgileriyle para kazanan Reco, okulu ve ii ayn dzeyde gtryordu. Okulu biraz

    sallasa da, retmenlerinin desteiyle derslerinde baarl gzkyordu. Eve hrsz gibi geceyarlar veya sabaha kar geldiinden, Berber Ali'den defalarca amar yemiti. Tokatlardan ders

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    15/40

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    16/40

    Fethi'nin mterileri dalnca softalar, ta ve sopalarla eytan Kutusu'na giritiler. Suikasthaberini iki dakika nce alan Fethi, kat battaniyeye sard portakal sandn sehpannzerine koymu, aleti oktan karmt. Fethi, softalarn fkeyle giritii kutuya ve yaptklaraptalla bakarak evinin camnda kahkahalarla glyordu. Softalar baarsz olduklarn ertesign anlaynca deliye dndler. Bir tandklar vastasyla Kolera'mn elektriini kesip eytanKutusu'ndan kurtulacaklarn zannettiler. Kolera zindan gibi olunca softalar derin bir i ekip

    byk bir beladan kurtulduklarna sevindiler. Ancak karlarnda Kolera Soka'nn en byk

    vebas, en hnerli parlak dehas Fethi durduundan sevinleri eyrek kald. Fethi, Fil Hamit'inatlyesinden araklad akyle aleti altrp, "Hizmette snr yoktur sevgili vatandalarm,"diyerek softalara nispet haykryordu.

    Elektronik a Kolera'da olanca iddetiyle patlad. Kyl kadnlar ve softalarnkarlar, televizyondan 'eytan aleti' diye bahsedildiinden, televizyonu korkarak, balarn

    balayp evi tertemiz yaptktan sonra seyrediyorlard. Ekrana kadn spiker knca rahat nefesalp sakince seyrederken, erkekleri grdkleri zaman mutfaa veya yan odalara kayorlard.Kocalar evde yokken, erkek spikerleri kap aralndan gizlice seyredip koltuk kenarlarnasrtnyorlard.

    Aya gidildiine bile inanmayan softalarn televizyonu kabullenmeleri yine Fethi'ninsayesinde oldu. Gaftici televizyondaki belgesel programlarn sesini ksp eytan Kutusu'nunarkasna yerletirdii teypten ezan sesi kararak softalar aptal kutusuna esir etti. KaptanKusto'nun 'Denizler Altndaki Yaam' belgeselini 'Huu' ekerek izleyen softalar grlmeye

    deerdi. Puma Zehra, haftada bir gn zevk iin gittii pavyon iine, aylarn meknadadanmasndan rahatsz olup son verdi. Zehra, yirmi senelik konsomatrislik yaamndan sonrakendisim Kolera'nn cahil kadnlarna adad. Kolera'da yle cahil kadnlar vard ki, bunlar nasltelevizyon alacan, amar makinesinin nasl alacan, telefonla nasl konuulacan

    bilmiyorlard. amar makinesinin iine su doldurup elle amar ykayan cins kadnlardantutun da, jetonu kumbaradan ieri atp numaralan evirmeden kar tarafla konumaya alankadnlara kadar... te, Zehra bu kadnlara erkekler dnyasnn acmasz kurallarn inetecekti.Puma Zehra'ya laf syleyecek bir insan ne Kolera'da ne de dnyann dier kenarlarnda yoktu. O

    btn lemi kuatan nadide ieklerin en kraliesiydi. Cahil kadnlarn kocalar, Puma Zehra'nncazgrln bildiklerinden, evlere girip kmasna ses karamyor-lard.

    Ksa bir sre sonra, Puma Zehra'nn ders verdii kadnlar yle bitirimletiler ki,erkeklerin bile binbir hesap yapp ekinerek girdii kahvelerin deimeyen eleman oldular.

    Zehra'nn talebeleri kumar masalarnda, cin olmadan eytan olup, zar tutan kumarbazlaraceketlerini ters giydirdiler!Bitirimler dnyasnn soukluunu, Puma'nn rencilerinin att canl kahkahalar, uh

    bakmalar stt. Kadnlarn kahvelere taklmasna kafay takan, sonradan olma ar bitirimlerZehra'nn gazabndan korktuklarndan, sinirlerini kupa kzna ve maa kzna bararakyumuattlar. Gece yarlan bitirimhanelerden, kumarhanelerden kan kadnlar, nlerine kanserserilere "Ceketi verdik kumara, bize de mi numara," diye k bir ekilde barp kala kvrmahareketlerinin en gzelini yaparak evlere daldlar. Ryalarnda, "Elli nde elli arkada gideryapyorum. yi olur-At byle yat byle-Serin gel evladm," gibi laflarla kumara devam ettiler.Canlar sevimek isteyen kocalar, karlarnn bitirim seslerinden korkup Kolera'nm dumanlsokaklanrnsda kpek kovaladlar. Alemci kadnlar kumar ryalarn yarda kesip kupa valesiylesaatlerce sevitiler. Uyandklarnda kocalarn sinek papazna benzetip altm dokuz saniyegldler.

    Gne, Kolera'ya yaklap sahte asfalt eritince, pezolar, tamirci kalfalar vepolitikaclar oke oldular. Berber Ali, "Yaradana kurban olaym, dualarm kabul etti," diyefsldayp elindeki siyah-beyaz gazetenin sayfalarna gmld.

    Kolera'nn btn kahvelerinde ve zellikle Berber Ali'nin dkknnda politikakonuulmaya baland. Tuttuklar partinin siyasetinden hi anlamayanlar, gece, gndz, sigara,iki ve kadndan baka szck bilmeyenler 'parti tutma modas'na kaplp futbol takm tutar gibi

    partili oldular. Berber Ali, dkknn yarsn perdeyle kapatp en ateli konumalar oradayapmaya balad. Reco'nun Kolera'nn dndaki arkadalar da Berber Ali'ye saplar sivri alttane krmz gl gnderdiler. Reco'nun iyi insanlarla takldn dkkna gelen hediyedenanlayan Ali perdenin arkasndaki arkadalaryla 'Krmz gln al var' adl arky cokuylasyledi.

    Kolera'da siyasetin yaygnlatn haber alan militanlar svas dklm beton binalaraslogan yazp Kolera'nn insanlarn tavlamaya altlar. o-parlar, gecenin en koyu zamannda

    cra sokaklarda dolap duvarlar boyayan militanlara hayran oldular. Hayranlklarnn aslsebebi, Kolera'y yeralt dnyasn yneten reisten kurtaracak yeni bir kabaday geleceinizannetmelerindendi. Ayrca militan delikanllarn bellerindeki agirlere de hasta olmulard.Militan genlerin belinde, 'alttan arjrl, yandan kusmal' o kadar gzel aletler vard ki, bu

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    17/40

    makineler Kolera'daki btn delikanllarn ryasnn ssyd.Kolera'nn insanlar sabah uyandklarnda, sol taraftaki binalarn kzl yazlarla

    ldadn, sa tarafn ise karanlk bir is yaydn grdler.Btn alemciler Orso'nun kahvesinde muhabbetteyken, militan genler, bitirimlerin

    meknna dalp, derinden ve bir inceden nutuk ektiler. Kolera'nn sekiz dil bilen alemciinsanlar, militan genlerin ektii nutuktan bir ey anlamayp uzaklara, dipsiz kuyulara daldlar.Umutlar snen alemci insanlar "Bir kutu manda deviren yutsam bu kadar kt olmazdm,"

    diyen Orso'yu alklayp gnee ktlar. Kolera'nn cilveli havasn teneffs edip "Allahlaraaya," diye bartlar.Softalar, dkknlarn siyaha boyayp Kolera'da caka satmaya kalknca, Berber Ali de

    dkknn krmzya boyayp softalarn cakasn bozdu. Bozaki olan softalar karanlkdkknlarna ekilince Berber Ali, "Sinsilesi bozuk kpekler, Allahsz tosbaalar," diye bard.

    Kolera'nn ocuklar eker Bayram nedeniyle en k elbiselerini giyip byklerinellerinden kklerin gzlerinden pmeye giderlerken, sefil sokak ocuklar yol kenarndakigletlerin kenarndan aldklar amurlar k ocuklarn zerine frlattlar. k ocuklar,"Anneciim-babacm," diye kibar seslerle bararak karken her saniye lme tehlikesiylekar karya olan sefil ocuklar, mahallenin en yal kedisinin kuyruuna dinamit balayp fitiliatelediler. Kedi k ocuklarn en temiz suratlsnn yanna koarken dinamitin patlamasylaikiye blnd. Kedinin kuyruu havadan derken, sefiller kuyruu havada kapmak iin

    birbirleriyle yartlar. k ocuklar gzyalarn kanlar gibi aktarak akrabalarnn evlerine doru

    yaylandlar. Bayram-seyran dinlemeden alan esnaflar, yoldan geen lahmacuncuya "Hayrlbayramlar usta, bak bayram bahiin yerde yatyor," diyerek kediyi gsterdiler. Lahmacuncukediyi softalara aktrmadan alp kutusuna koydu. Kolera'nn kahrn yllardr eken insanlarkedi etinden yaplan lahmacuna altklarndan, bu tip olaylara aldr etmiyorlard. Hatta bazzanaatkarlar lahmacuncuyu anrken "pisi-pisi" diyesesleniyorlard.

    Kolera'nn btn evlerinden televizyonun kahreden sesi gelmeye balaynca, yazlksinemalarn biletleri satlmaz oldu. Bitirimlerin dnda sinemaya giden kalmaynca sinemasalonlar kapatld. Yeralt dnyasn yneten reisle ibirlii yapan softalar, vakflardan da ii

    balayp doksan dokuz seneliine sinemann arsasn kiralayp o gzelim yerlerde, zenginpezevenklerin arabalarna hizmet verdiler.

    Televizyonun Kolera'mn genlerine kazandrd en nemli beceri ve hastalk futbololdu. Tamirhaneler, marangozhaneler, kahvehaneler takm kurup cumartesi ve pazar gnlerini

    neeli hale getirdiler. Takm isimleri de politik ortamdan nasibini alp formalara 'Ate Gne,Hr Doanlar, Ekvator' diye ilendi. Covinolarn kurduu takm Feylezof Spor, hi yenilmedendokuz hafta galip gelince ma seyreden softalar ellerindeki sopalarla, ceplerindeki talarlacovinolara saldrdlar. Softalar, krmz kafal Ermenileri, kse sakall Rumlar, kei boynuzluYahudileri tek tek yakalayp, "Din iman elden gidiyor!" diye bararak kafalarn krdlar.Feylezof Spor, softalarn takmyla tekrar ma alaca zaman, Berber Ali'nin olu Reco'yukaleye geirdi. Softalarla covinolar tekrar kar karya gelince saha bayram yerine dnd.Turucular, yedi hari kumarclar, mauncular saha kenannda al takke ver kllah satn babasnyaparken, softa taraftarlar sinsi sinsi srtarak tribnlere doru voltalyorlard.

    Covinolarn Reco'yu kaleye geirmeleri bir tesadf deildi; Reco sokak aralarndayaplan malarda, "Bu lemin panteri benim," diyen kalecilere bile parmak srtyordu. Reco sertasfaltn zerinde o kadar tatl plonjonlar yapyordu ki bitirimler, aktrmadan Reco'nunkurtarlarn seyredip, akllarnn almad bu cesarete hayranlk duyuyorlard. Ancak Reco'nun

    Feylezof Spor'un kalesinde oluunun asl sebebi, covinolarn, softalardan korunmak iin birTrk' oynatmak istemelerinden kaynaklanyordu. Orta hakem Kling'in ddyle ma balad.Man balamasyla Kolera'ya kemik sesi yayld. Seyirciler kran krana geen ma nefeslerinitutarak izlerken, sahann karsndaki vantilatr fabrikasnn le paydosunu belirten zili alnca,tersaneden emekli olan Fevzi Baba seyircilerin arasna yld. Soan sarmsak koklatarakayltlan Fevzi Baba fabrikalarn zil sesine gck kaptn aklayp maa dald. le yemeinekan vantilatr fabrikasnn iileri de, yarm ekmein iine saha kenarndaki satcdan kfteyaptrp, devasa vantilatrlerin iine oturarak imek gibi geen maa zamdlar. Man yirmincidakikasnda Feylezof Sporlu Garbis, bazuka gibi bir utla softalarn kaleye ocuu koydu.Golden sonra oyun daha sert bir hal alsa da, sal sollu ataklarla ilk yar bitti. kinci yar oyunafrtna gibi balayan covinolar, softalarn kalesinde gol aramaya devam ettiler. Makaybedeceklerini anlayan softalar, covinolara elme takarak, pisliin en kraln yaparak, makendi istekleriyle braktrmaya altlar. Feylezof Sporlu oyuncular softalarn takt elmelerle

    sahann toprak zeminine dnce kimseler grmeden yerden toprak alp softalarn gznefrlatyorlard -covinolar her ne kadar masumane gzkseler de Kolera'mn erbetli suyundanimi, piin daniskas olmulard. Reco'nun uzun degajyla top softalarn kalesinin nnegelince, ofsayt pozisyonundan kurtulan Apik, topu ayanda saklayarak kaleciyle kar karya

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    18/40

    kald. ut ekecekmi gibi kaleciyi yatrp rekt namaz kldrdktan sonra softalarnkalecisinin solundan topu filelere gnderdi. Goln sevinciyle orta sahaya koup santrayuvarlana kerek istavroz kard. Apik, "sa baba, bu gol senin iin attm!" diye barrkensofta seyirciler de sinirden trnaklarn yediler. Man son on dakikas yaklarken, Berber Ali,Reco'nun, dkknda o kadar i varken top oynamasna sinirlenip soluu saha kenarnda ald. Ali,

    berber nlnn cebinden kard makas, Reco'ya doru aklatarak konuturdu. Manheyecanna ve akclna konsantre olmu Reco, babasnn makas iaretini alp kaleyi terk etti.

    Bir arka sokaktan, terli terli kaarken, kulp binasna giyinmeye gitti. Koarken, babasndanyiyecei fralan dndnden rengi sararmt.Reco, Feylozof Spor'un kalesini braknca, kalecinin yokluundan faydalanan softalar

    covinolarn kalesini golle doldurdular. Reco'nun haber vermeden kaleyi terk etmesine ierleyencovinolar, manevi olarak yklm olmasalar softalarn ma kazanaca yoktu. Ma softalarnkazanmasna en ok sahann arkasnda bulunan seyyar satclar ve kk tezghlarda kumaroynatan ocuklar sevindi. Softalar ma kazanmann erefine pasaja kp ikiye oturdular.

    Gecenin en lacivert zamann bekleyen Reco, babasnn uyumas iin bildii dualar pepee sralyordu. Akam zeri babasndan yle sert fralar yemiti ki beyni evden ayrlmaktan baka hibir mevzuya almyordu. Kilisenin en ge alan ann duyunca babasnn tamanlamyla uykuya daldn anlayp evden kamak iin harekete geti. Kitaplarn ve kasetleriniceketine sarp Kolera'nn dnda tant arkadalarna doru yola kt. Reco'nun yanndanellerini birbirlerinin omzuna atm iki delikanl ark syleyerek, keyifli naralar atarak geip

    karanla doru uzaklatlar. Reco, iki cokulu arkadan karanlk sokaklardan gelen sesindenetkilenip annesi mine'yi ve kardei Gli Gdi Salih'i hatrlad. Reco'nun gzyalar Kolera'nmkaldrm kenarlarna dklp bitirimlerin kahvehanesine akt.

    Reco, Kolera'nm snrna yaklanca duygular birbirine kart. Her trl sertlieramen, glmeyi ve cokulu yaam hayatlarnn bir paras haline getirmi mahalle halkndanayrlmak Reco'ya fena dokunmutu. Reco, Kolera'nn snrndan ayrlmadan kahveci Orso'nunsyledii "u hayattan zevk almadan bir gnmn getiini anlarsam o akam kendimidnerek ldrrm," deyiini beynine kazyp yrtk sokaklardan ehre dt.

    Gl Gli Salih, Puma Zehra'nn kapsna oturmu abisinin neden haber vermeden eviterk ettiini dnyordu. Tilki Orhan, arkadann ince bir mevzuya kafa patlattn anlaypatlyede kallavi bir cgara hazrlad. Gli'yi sota bir yere ekip " ulan, bu meret vicdan

    bozukluuna bile iyi gelir," deyip Gli'ye dalgay verdi. Gli, Tilki'nin hazrlad ift ktlysigara gibi iip bildii btn boyutlarn iine geti. Ac ektii zamanlar ekillendirip

    sprgeyle sprd. Sprgeden elbise yapt. Sprge kadnla seviti. Sprgeyi Reco'yabenzetip saatlerce alad. Gzyalar, etrafnda oalnca paalarn svayp oradan uzaklat.Tilki, Salih'in garip davranlarn fark edip "Cgaraln gazabna geldin," diye tebessmlesylendi. Gli, kurumu azna tkrk yetitirip Tilki'ye cevap vermeye alt. Ancak, dzgncmle kuramadn anlayp glme krizine yakaland.

    Tilki, Salih'in yzn ykayp arpk bir arabann arka koltuuna yatrd. Biraz sonraGli'nin karnnn kurt gibi ackacan bildiinden, tamirhanenin yanndaki bakkaldan veresiye

    peynir-zeytin alp bir arabann iine brakt Tilki, Fil Hamit gelince i yapyor gzkmek iin birarabann altna yatp uykuya dald. Tamirhaneden yaylan boyutlu rya balonlar, sevimli birarabayla manitalara hava atan Fil Hamit'in gzne kondu. Hamit, atlyede ilerin yolundagitmediini hissedip arabaya bir selamna-leykm ektirip lastikleri yakarak atlyeye topuklad.Fil Hamit atlyeden eki sesi kmamasndan kllanp iftleme mevsimindeki ylanlar gibi

    barmaya balad. "Hangi tan altndaysanz kn pezevenk suratllar! Kabahat sizde deil,

    sizin gibi yalamalara dkkn teslim eden benim gibi yavakta! Bu arabalar ben midzelteceim? Ben mi bu yatan sonra elime tabancay alp yavaklarn arabasn boyayacam?"Fil Hamit'in yan sesini duyan Tilki, avrole'nin altndan paslanm suratla kalkp "Ne

    baryorsun usta, grmyor musun amurluklarn i cvatalarn skyorum. Akama bu arabateslim edilecek diyen sendin," dedi. Tilki'nin kirli, pasl suratla drt elle iini yaptn anlayanHamit Usta'nn ii rahatlad. Sac paralarnn, zmpara tenekelerinin, ektirme mengenelerininyanndan geip rmceklerin yuva olarak kulland yazhanesine kt. Fil Hamit yazhanedenyeni tant manitasna bir telefon sallayp "Boazda arabayla gezme," teklifinde bulundu.Manitadan "A kpek, git nce sen karnn doyur," cevabn alnca, surat resmen mor oldu.Yedii zlgtn acsn ocuklara akama kadar fazla mesai yaptrarak kard. Tilki Orhan,Gli'nin atlam dudaklaryla, srme ekilmi gibi duran gzleriyle srekli matrak geince,sinirleri zaten gergin olan Gli patlad. "Ulan be dakika delikanl olamaz msn, gryorsun kiisyanlar oynuyorum, sen de salataya sirke oluyorsun." Gli'nin szlerinden papazkarasna dnen

    Tilki, Gli'ye laf sokmay brakp iine devam etti.Gli, tamirhanede gece yarsna kadar alp eve dnd. mine'nin Reco iin aladn

    duyup Kolera Soka'nn en tatl szlerini annesinin kulana fsldad. mine, Gli'nin sevgigsterisinden biraz rahatlayp "Reco'mu bulun... Reco'mu isterim," diye nefes alr gibi sylendi.

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    19/40

    Gli, Reco'nun teras katndaki odasna kp yataa uzand. Abisiyle akalat anlar aklnagetirip sessiz bir hayalin iine gmld. Gli, hayal zamannn iinden syrlnca Reco'nununuttuu kitaplara ve kasetlere gz takld. Kapan ok beendii bir kitabn sayfalarnayazld. Kitab okuduka abisinin ne cins bir insan olduunu daha ok anlad. Gzleri yorulanakadar ahlaki konularn ilendii kitabn iinde gezdi.

    Gli Gli Salih o akamdan itibaren Reco'nun teras katndaki odasnda kalmaya balad.Atlyedeki ii bitince sada solda oyalanmadan teras katna kp Kolera'y kubak

    seyrediyordu. Reco'nun kitaplarna o kadar almt ki, her gece mutlaka bir tane okuyup yleyatyordu. Gli, kitaplardan ve Reco'nun dnyasyla ilgili kurduu hayallerden Kolera'dakiyaama ve atlyedeki hayatna, baka bir gzle bakar olmutu.

    Gli, tatil gnleri janti taklmas, su terazisi gibi dzgn konumas, artistik baklarylaKolera'daki kzlarn dudaklarn dryordu. Kafasnda zemedii dncelerle bozuan Gli,kzlarn kendisine ilgi duyduunun farknda bile deildi. Atlyede ve berber dkknnda kadnmevzularnda veya ahlaki hikyeler hakknda anlatlanlar, Gli'nin kitap bilgisiyle karnca okfarkl bir a meydana kyordu; ne yazk ki bu ann farknda olan sadece Gli Gli Salih'ti.Arkadalaryla bu kadar ince detaylar konumadndan, kahvede kt oynarken bile uzaklara

    bakyordu. Sk sk bu hallere dtnden arkadalar "Derinlere dalmken birka tane midyekar da yiyelim," diye, bin sene evvelki esprileri yapyorlard. Ne yazk ki Gli bu dzeysizesprilere, hafif tebessm ederek karlk vermek zorundayd. nk Kolera'da arkadaszyaamak lmd!

    mine, kocasnn eve sk sk ge vakitlerde gelmesine bozulup soluu berberdkknnda ald. Sefertasn sallayarak dkkna girdi. Dkknn n tarafnda kocasngremeyince, parti konumalar iin ekilen perdeyi kaldrd. Grd manzara karsndayanaklar Amasya elmas gibi kzard. Elindeki sefertasn tayamayp yere drd. Makarna,

    bol sulu salata, dkknn tabanna yayld. Ali, perdenin arkasnda aceleyle giyinmeye alrken,Madam Eleni de klotlu orabn ve sutyenini sakince giymekteydi. mine oktan kurtulupEleni'nin zerine frlad. "oluum ocuum var orospu, orospu!" diye bararak, Eleni'ninsuratna trnaklarn geirdi. mine'yi byle azgn bir durumda ilk defa gren Ali, kavgayayrmaya ekindi. mine, Eleni'nin suratn atmaca gibi paralayp, san salarn yolmaya balad.lklar, haykrmalar ve kfrler berber dkknndan frlayp karakola dald. Dkknn n

    panayr yerine dnmken siren sesleri kalabal datp ieri girdi. Komiser, Eleni'ye bir kesikatp karln ald. Eleni, berber dkknndan rahatlkla kp eve giderken, Ali ve minezarbolarn minibsyle karakola ekildiler. Zarbolar, kar-kocay Kolera'da biraz dolatrp

    bartrmaya altlar. Ali sertlik yapnca Komiser "Senin o byklarn yolarm ay, gl gibikarndan ne istiyorsun! Adam ol, yoksa krarm kemiklerini!" diye kt. Komiserden babanasihati alan Ali, mine'yi alnndan pp bart. Komiser mine'yi "stersen mahkemeyeverebilirsin, evrak, muamele, zart zurt ilemlerinden hayatn kayar," diye uyard.

    Gli yorgunluktan ceset gibi olmu, bedenini teras katndaki odaya zor atmt.Babasnn annesini dvdn duyunca ii titredi. Aaya inip ayrmak istediyse de bedenimsaade etmedi. Yatakta kaskat kesilip tavan seyrederek sabahlad. Kahvalt yaparkenannesinin mor gzlerine bakp kalbi koptu. Gzyalarn ayn buharyla saklayp atlyeyekoturdu.

    Gi Gli, arpk bir arabann sabah nnden girip akam arkasndan kacak kadarustalanca, imparatorlar arasndaki muhabbetlere katlmaya balad. Yeryzndeki btnarabalar tamir edebilen kabiliyetli bir zanaatkar yetitiinden, imparatorlarn sevinci bykt.mparatorlar, Gli'nin almasn ve konumasn kendi genliklerine benzettiklerinden,

    Kolera'nn en gen imparatorunu el stnde tutuyorlard. Salih, Fil Hamit'in sayesinde o kadarustalamt ki be-on alt somunlar havada evirerek cvataya takyordu. Gli, Kolera'nnimparatorlaryla gece gndz takldndan, evde gerilimli bir hava olumutu. Ali, Gli'nin kirliellerine bakp "Sen adam olamazsn olum, put-pezevenk takmyla dolamaya devam edersensonun ibnelik!" dedi. Kral bir akam geirdikten sonra babasndan yedii frayla Salih'in suratgerildi, ruhu perende att.

    Gli, evin kapsn fkeyle ekip Kolera'nn darbuka sesi gelen sokaklarna doruvoltalad. Darbuka dinleyip ar roman havas oynasa da fkesinden kurtulamad. Eczaneye girip

    bir kutu Roj alp eve dnd. Reco'nun tatl esprilerini, Tilki'nin her eyi makaraya sarankonumalarn, enol'un gzne saplanan oku karn hatrlayp yumuamaya alt.Babasnn, annesine yapt irkinlikleri, Kolera'daki yaamnn aptalln dnp karamsarlkarasnda kald an haplar yuttu. Bir sre sonra dnya ters tarafa doru dnmeye balad. Isszvadilere geti. Sk ormanlarda dolat. Kaptan oldu. Pilot oldu. Melek oldu. ikolata denizini

    yzerek geip, tuz dalarna arpt. Karikatrlerdeki Azrail'le bararak tartmaya balad.Azrail elindeki oran sapyla, Gli'nin kafasna vurup bayltt.

    Rzgr tanrlar Kolera Soka'nda yle bir alamaya baladlar ki, mine dahilKolera'nn tm kadnlar, ryalarnda Gli'yi arklarn arasna skm grdler. mine, yataktan

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    20/40

    frlayp teras katma olunu kurtarmaya kt. Gli'nin azndan yeil kusmuklar kardn grenmine, "Yrein mi buland olum, kalk sana bir nane kaynataym da kendine gel," deyipSalih'in elini tutunca d. mine Salih'in buz gibi olmu elini brakp Ali'ye bard. "Gvurunherifi, kalk olan lyor. Tpm lyor. Yetiin komular, olum gidiyor!" mine'nin lnduyan Ali, bir saniyede balkona kt. Gli'nin atlam dudaklarn, beyaz suratn grnceolunun zerine kapanp alad. Ali, Gli'nin kalbinin attn hissedince ocuk gibi sevindi.Olunu kartal gibi kucaklayp aaya indirdi. Evin nnde toplanan kalabalktan syrlp taksiye

    atladlar. Gli, hl Azrail'e en k kfrleri sallamaktayd.Hastanedeki doktor bozuntusu, "Nereden bulmu bu haplar?" diye Ali'yi halarken,Gli'yi yatrmakta olan hemireler, "Ay iren insan, elleri le gibi," diye syleniyorlard. Serum,serum, serum arka arkaya tam dokuz ie serum! Gli, gzlerini hafiften aralayp da Fil Hamit'i,Tilki'yi, enol'u, Fethi'yi, Orso'yu ve Balk Ayhan' karsnda grnce tekrar bayld.Arkadalar ieklerle gelmiti ve yayordu! Gli yatanda kprdadka, hastaneninkoridorunda st dkm kedi gibi bekleyen Ali ile mine'nin yzne kan geliyordu.

    Tesadfen mahalleye gelen Reco, kardeinin intihar ettiini duyunca arap flarnnarasna girip kedi gibi alad. Reco, kardeinin intiharndan kendisini sulu hissettiinden,kafasn arap flarna vurup acsn dindirmeye alt. Kolera'nn temiz insanlar Reco'yuarap flarnn arasndan karp sradan szlerle sakinletirmeye altlar. Reco, azl katillerin

    bile yatmaya ekindii hastaneye gidip kardeini uzaktan yle seyretti. Gznden akan yalarlayzn ykayp ikinci hayatna geri dnd.

    Gli Gli Salih hastaneden knca eve kapanp bir hafta kimseyle konumad. Bu birhaftalk sre boyunca eitli konularda o kadar ok fikir yrtt ki kendine hayran oldu.Nesnelerin aynaya yansmasnn verdii zevki artrmak iin odaya yzden fazla ayna koydu. FilHamit tutya madenden yaplm bir arabay dzeltemeyince, Gli'nin parlak zeksndan yardmistedi. Fil Hamit'in, Gli'lerin ziline basmasyla evdeki btn aynalar atlad. Ustasn evde grenGli, akl hastalar gibi kendi ekseni etrafnda bir tur atp hzla ustasnn yanna yaklat. FilHamit, Salih'in denyolatn akp Kolera So-ka'nn en destekli ve seksi tokadn Salih'egeirdi. Gli tokad yeyince, Kolera'y ve kendi hayatn eski haliyle grmeye balad. HamitUsta ile Gli Gli Salih eski gnlerden konuarak atlyeye doru yrdler.

    Gli, ustasnn onaramad arabaya bakp maden aratrmas yapt. Tutya madenininKolera'da olmamasna kzp zntye dt. Aklna air Adam Mickiewicz'in heykeli gelincegzleri parlad. Fil Hamit'e mjdeyi verince Kolera'da iki tane mutluluk balonu havada birleti.Fil Hamit, Gli'nin parlak zeks sayesinde kimsenin yapamad tutya arabay kskan

    zanaatkarlara nispet tamir edebilecekti.Gece, Kolera'da yalanm iki glge almaktayd. Fil Hamit sokan banda nbettutarken, Gli, Adam Mickiewicz'in tutya heykelinin ayan kesmekteydi. Gli testereyi acemiku sesi karttrarak kullandndan, softa muhabirleri ekmek parasndan yoksun brakyordu.airler bu manzaray grseler hi ekinmeden iki salatal cack yaparlard. Heykelin ayanyamuk-yumuk kesen Gli ustasyla beraber atlyeye kat -Gli, Mickiewicz'in ayan zellikledzgn kesmeyip acemi hrsz ss vermiti. Atlyede kayna yakp heykelin ayan eritenGli, erimi paralar arpk arabann amurluuna ekledi. Hamit, birka ee darbesiyle kabasnald amurluu ksa zamanda adam etti. Kolera'da gvenlii muhafaza etmek iin dolaanibekler, kahverengi elbiseleriyle Fil Hamit'in atlyesine yanap ieride dnen tezgha gzgezdirdiler. Mevzuyu kavrayamaynca "Cgaral fazla flemiler," diye sylenip sokaklambalarnn lo nda armalarn parlatarak dolatlar.

    Gli, trnakln verdii zevkle dier hayallerinden kurtuldu. Kolera'y artk bulunduu

    yerden seyredecekti. Olaylar kubak seyretmek beynini kartrmaktan baka bir ieyaramyordu. Yatarken kurduu dler sadeleti. Ryasnda, bitirimlerin kurduu hayallerindaha oturaklsn grmeye balad. Gemite yaad olaylar unutup yeni bir hayata balamasiin air babalarn yardmna ihtiyac vard. Kolera'nn airlerinin bir grevi de gemileriniunutmak isteyen yeniyetme bitirimlere yol gstermekti. Gli, sabahn ilk klaryla beraber yolakp en hrpani airi aramaya koyuldu. Seyyar cierci Tb'nn kald ahrdan gelen drtlkleriduyunca arad tlsma kavutu. air baba, Tb'nm meknnda damardan ila alp en gzeldrtlklerini patlatyordu. Morfinden uyuan Tb, ald zevki uurmak iin gsne kr jiletlekalp izmekteydi. Gli cesaretini toplayp air babaya gemiini unutmak iin bitirim olmaysetiini detaysz vaziyette anlatt. air baba, Gli'yi, Kolera'nn sessiz kaldrmlarndan uurarakkrmz metallerin parlad sokaa getirdi. Gli'ye bir buuk saat iinde bitirimler dnyasylailgili srlar verdi. Gli'nin gemiini unutturmak iin bu srlar anlatmaya mecburdu.

    "Tebih ekmenin adab -Yan yatt amura batt- zerindeki giysiye gre yaplan

    hareketler," falan filan: air babann verdii bu srlar Kolera'nn gece ve gndz yaamnbelirleyen bitirimlerin en gizli srlaryd. Bu sorular bilmeyenler, bitirimler dnyasnda fazla szsahibi olamyorlard. Gli, tlsml drtlkleri de ezberledikten sonra yeni bir ruh haliyleKolera'daki yaamna hzl gei yapt.

  • 8/9/2019 Metin Kaan - Ar Roman

    21/40

    Gli, eskiciden ald bitirim yeleini srtna takp Kolera'nn en korkun ke bandapoz kesti. Kolerallar Gli'nin bitirim olduunu baklarndaki soukluktan ve kolunu embergibi yapp beline koyusundan anladlar.

    i ve evi ayn gn kafasnda yok eden Gli, Orso