meraklı minik balıkları tanıyalım

kapakagustos13.indd 1 25.07.2013 15:35

HER AYIN 1’İNDE ÇIKAR

SahibiTÜBİTAK Adına Başkan Prof. Dr. Yücel AltunbaşakGenel Yayın YönetmeniSorumlu Yazı İşleri Müdürü Duran Akca [email protected]

Yayın YönetmeniAslı Zü[email protected]

EditörAlp Akoğ[email protected]

Yayın KuruluProf. Dr. Meryem BeklioğluDoç. Dr. M. Necati DemirDoç. Dr. Hatice Zeynep İnanDr. Şükrü KayaYrd. Doç. Dr. Yasin ÖztürkDoç. Dr. Sait UluçYrd. Doç. Dr. Rıza Ülker

RedaksiyonÖzlem Ö[email protected]

Araştırma ve Yazı GrubuMeryem Arzu Aruntaş[email protected] Yenal Coş[email protected]ınar Dü[email protected] Lema Gençer [email protected]çil Güvenç Heper [email protected] Nur Karagöz [email protected] Özer [email protected]übra Sıvışoğlu [email protected]

Grafik Tasarım - UygulamaFulya Koç[email protected]şegül Doğan [email protected]

ÇizerPınar Büyükgü[email protected]

İdari HizmetlerYeter [email protected]

Mali YönetmenMehmet Ali Aydı[email protected]

Abone İlişkileri [email protected] (312) 468 53 00

İletişim BilgileriMeraklı Minik Dergisi Akay Caddesi No: 6 06420 Bakanlıklar /AnkaraTel (312) 298 95 61 (Yazı İşleri)Faks (312) 427 66 77 (Yazı İşleri) İnternet www.tubitak.gov.tr/merakliminike-posta [email protected]

ISSN 977-1307-1998

Fiyatı 4 TL

BaskıPROMAT Basım Yayın San. ve Tic. A.Ş. http://www.promat.com.tr/Tel (212) 622 63 63

Baskı Tarihi: 29.07.2013

DağıtımDPPhttp://www.dpp.com.tr/

"Benim manevi mirasım ilim ve akıldır" Mustafa Kemal Atatürk

Sevgili Okurlarımız,Bu sayımızda hep birlikte balıkları tanıyoruz. Balıkların dünyası öyle çeşitli ki! Yeryüzündeki denizlerde, göllerde ve akarsularda 30 binden fazla balık türü yaşıyor. Bunların bir bölümü köpekbalıkları ve vatozlar gibi kıkırdaklı balıklardan, geri kalanıysa kemikli balıklardan oluşuyor. Birçok balık türü, sudaki planktonlarla ve başka küçük deniz canlılarıyla beslenir. Ama yırtıcı balıklar da var...Dergimizin sayfalarında balıkların çeşitliliğini anlatan fotoğraflı yazılara yer verdik. Balıklarla ilgili araştırmalar yapan biliminsanlarının nasıl çalıştıklarına göz attık. Bunların yanı sıra ülkemizde Akdeniz’de ve Ege Denizi’nde yayılım gösteren ve birçok canlıya ev sahipliği yapan denizçayırlarını da anlattık. Sizin için hazırladığımız etkinlikleri, balık dominosu oyununu, eşleme kartlarını, çıkartmalarımızı, köpekbalığı ve denizatı posterlerini de seveceğinizi umuyoruz.Her zamanki gibi hepinizi sevgiyle kucaklıyoruz.

Aslı Zülal

kunyeicindeagustos13.indd 10 26.07.2013 17:32

Kapak Çizimi: Pınar Büyükgüral

2 Balıkları Tanıyalım

6 İnci Kefalleri Göle Geri Dönüyor

8 İlginç Balıklar

12 Mercan Resifinde Kimler Yaşıyor?

14 Balık Araştırmacıları Denize Açılıyor

18 Sualtı Araştırmacıları Dalışa Hazırlanıyor

20 Denizçayırlarında Yaşam

22 Bunların Hepsi Köpekbalığı

25 Köpekbalıklarını Eşleştir

26 Çok Merak Ediyorum

28 Haydi Mutfağa

30 Küçük Eller İşbaşında

32 Kitap... Oyun... Öneri...

İçindekiler

25

26

14

kunyeicindeagustos13.indd 11 29.07.2013 18:07

2

Balıkları TanıyalımÇeşit çeşit balık var.

Bazı balıklar diğer balıklarla ve küçük deniz canlılarıyla beslenir. Ama denizdeki bitkileri yiyen balıklar da var.

2-5oyku.indd 2 25.07.2013 16:00

3

Bazı balıklar çok derinlerde dolaşır, bazıları orta derinlikte yerlerde, bazılarıysa sığ yerlerde.

Bazı balıklar kumun üzerinde, bazıları denizçayırlarının arasında, bazıları da kayaların arasında görülür.

2-5oyku.indd 3 25.07.2013 16:00

4

Balıklar yumurtadan çıkar. Yaşamlarının ilk birkaç haftasında çok az yüzebilirler. Yüzgeçleri ve vücutlarını kaplayan pullar henüz gelişmemiştir. Planktonlar gibi minik canlıları ya da minik bitkileri yerler.

Birçoğu bu dönemde sığ yerlerde yaşar. Denizdeki akıntılarla yolculuk yaparlar.

Bu planktonlar çok lezzetli!

Haydi gelin, gidiyoruz!

Akıntı bizi yiyeceğin daha bol olduğu bir

yere taşıyacak.

2-5oyku.indd 4 25.07.2013 16:00

5

Biraz büyüyünce yüzgeçleri gelişir ve kendi kendilerine yüzebilirler. Bir süre sonra onlar da yetişkin balıkların dolaştığı yerlere giderek oralarda yaşamaya başlarlar.

Yetişkin olduktan sonra günün birinde yumurtalarını bırakma zamanı gelir. Bazı balıklar bunun için uzun bir yolculuk yapar ve yumurtadan çıktıkları yere geri dönerler.

Merhaba, biz geldik!

Hoşça kalın, daha sonra görüşmek

üzere!..

Aslı ZülalÇizim: Pınar Büyükgüral

2-5oyku.indd 5 25.07.2013 16:00

6

İnci Kefalleri Göle Geri Dönüyorİnci kefalleri Van Gölü’nde yaşar. Yılın belirli zamanlarında Van Gölü’ne bağlı akarsulara giderler. Yumurtalarını bıraktıktan sonra göle geri dönerler. Bu resimde gördüğün balıklar da yumurtalarını bırakmışlar ve göle geri dönüyorlar. Balıkların göle ulaşmak için izleyecekleri yolları çizerek gösterir misin?

incikefal.indd 6 25.07.2013 14:57

7

İnci Kefalleri Göle Geri Dönüyor

Bilge Nur KaragözÇizim: Bilgin Ersözlü

incikefal.indd 7 25.07.2013 14:57

8

İlginç BalıklarDünyada birbirinden ilginç birçok

balık yaşar. Onlardan bazılarını

tanımaya ne dersin?

Denizatı da bir balık. Sırtındaki ve gövdesinin üst kısmındaki yüzgeçleri kullanarak yüzer. Kuyruğuyla bitkilere tutunur ve avını bekler.

İğneli vatozun uzun bir kuyruğu vardır. Kuyruğunun ucunda zehirli bir iğne bulunur. Bu iğneyi kendini tehlikelerden korumak için kullanır.

The

Im

age

Ban

k /

Geo

rget

te D

ouwm

a /

Get

ty T

ürkiy

eA

lamy

/ D

ijita

limaj

ilgincbaliklar.indd 8 29.07.2013 16:06

9

Bu, ağzını kocaman açmış bir kurdele müreni. Kurdele mürenleri genellikle kayaların arasına gizlenerek ya da kendilerini kuma gömerek avlarını bekler.

Uçanbalığın gövdesinin iki yanındaki yüzgeçlerinin şekli kanada benzer. Uçan balık suyun üzerinde havalanıp süzülerek kısa uçuşlar yapabilir.

Alam

y /

Diji

talim

aj

Alam

y /

Diji

talim

aj


10

İşte çamur zıpzıpı. Bu balık suyun dışında da solunum yapabilir. Gövdesinin iki yanındaki yüzgeçlerini kullanarak ve zıplayarak çamurda yol alır.

Okçubalığı kıyıdaki otların ve dalların üzerinde duran böcekleri avlar. Ağzına bir miktar su doldurduktan sonra ağzını hafifçe suyun dışına çıkarır. Su fışkırtarak böceği suya düşürür ve yer.

SPL

Alam

y /

Diji

talim

aj


11Pınar Dündar

Kılıçbalığının ağzının üst bölümü çok uzundur. Adını da kılıca benzeyen bu bölümden almıştır. Kılıçbalığı en hızlı yüzen balıklardan biridir.

Fenerbalığının başının tepesinde oltaya benzer bir çıkıntı uzanır. Bu çıkıntının ucunda ışık yayan küçük bir bölüm vardır. Fenerbalığı bu ışığı merak edip yaklaşan balıkları avlar.

Alam

y /

Diji

talim

aj

Wat

erFr

ame

/ Fr

anco

Ban

fi /

Get

ty T

ürkiy

e


Alam

y /

Diji

talim

aj

12

Mercan Resifinde Kimler Yaşıyor?

resif.indd 12 26.07.2013 15:23

13

Mercan Resifinde Kimler Yaşıyor?

Bilge Nur Karagöz

Burası bir mercan resifi. Mercan resiflerinde çok sayıda canlı yaşar. Mercanlar, süngerler, deniz salyangozları, yengeçler, ahtapotlar, deniz yıldızları… ve elbette balıklar! Bu fotoğrafta gördüğün turuncu renkli balıklar berber balıkları. Aralarında birkaç tane de günbalığı var.

resif.indd 13 26.07.2013 15:23

14

Bu bir araştırma gemisi. Balıklarla ilgili

çalışmalar yapan araştırmacılar zaman

zaman araştırma gemileriyle denize açılırlar.

Balık Araştırmacıları Denize Açılıyor

Araştırma gemilerinde bazı özel aygıtlar ve bilgisayarlar bulunur. Bunlar denizler ve denizlerde yaşayan canlılar hakkında bilgi toplamaya yarar.

Alam

y /

Diji

talim

aj

Blo

ombe

rg /

Get

ty T

ürkiy

e

balikarastirmacilari.indd 14 26.07.2013 15:08

15

Araştırmacılar bazen dalış giysilerini giyerek sualtına dalarlar. Çevrelerindeki canlıları gözlemler, onların fotoğraflarını çeker ve onlarla ilgili bilgi toplarlar.

Sualtında not almaları gerektiğinde özel bir kalem ve özel bir yazı tahtası kullanırlar.

Balık Araştırmacıları Denize Açılıyor

SPL

SPL


16

Araştırmacılar bazen bir sualtı aracının içinde denize dalarlar. Bu fotoğraftaki araştırmacılar birazdan suyun altına inecekler.

Denizin dibine ulaştılar. Aracın içinden çevreyi gözlemliyorlar.

İşte suyun altındalar. Denizin dibine iniyorlar.

Alam

y /

Diji

talim

aj

Alam

y /

Diji

talim

ajO

xfor

d Sc

ient

ific

/ M

ark

Con

lin /

Get

ty T

ürkiy

e


17Kübra Sıvışoğlu

Bu da sualtında bulunan bir laboratuvar. Araştırmacılar burada birkaç gün kalabiliyor.

Denizde yaşayan canlılar hakkında araştırmalar yapıyorlar. Alam

y /

Diji

talim

aj

Alam

y /

Diji

talim

aj


18

Sualtı Araştırmacıları Dalışa HazırlanıyorSualtı araştırmacıları bugün denize açılacaklar. Bu resimde onları hazırlık yaparken görüyorsun. Deniz yolculuğunda ve dalışlarda kullanacakları malzemeleri tekneye yüklüyorlar.

dalisahazirlik.indd 18 29.07.2013 13:50

Aşağıdaki küçük resimlerde gördüklerini büyük resimde bulabilir misin?

19

Sualtı Araştırmacıları Dalışa Hazırlanıyor

Pınar DündarÇizim: Ayşe İnan Alican

dalisahazirlik.indd 19 29.07.2013 13:50

20

Denizçayırlarında Yaşam

Lipsoz adlı bu balık denizçayırlarının

arasına gizlenmiş, avını bekliyor.

Bu fotoğrafta bir denizçayırı

yaprağının üzerinde duran minicik

bir denizyıldızı görülüyor.

Denizçayırları deniz tabanında yetişen bitki topluluklarıdır. Genellikle çok geniş alanlara yayılırlar. Denizçayırları birçok canlıya ev sahipliği yapar.

Wat

erFr

ame

/ D

anie

la D

irsc

herl

/ G

etty

Tür

kiye

SPL

SPL

deniscayiri.indd 20 25.07.2013 14:42

21Aslı Zülal

Bir yeşil denizkaplumbağası da

denizçayırı yapraklarını yiyor.

İşte bu da bir deniz araştırmacısı.

Araştırmacı, denizçayırı yapraklarının

boylarını ölçüyor. Ne hızla büyüdüklerini

bulmaya çalışıyor.

Bazı balıklar denizçayırlarının üzerinde dolaşarak avlanır. İşte bir sarpa sürüsü.

SPL

Thi

nkst

ock

deniscayiri.indd 21 25.07.2013 14:42

22

Bunların Hepsi KöpekbalığıKöpekbalıkları denizlerde yaşar. Bazı köpekbalıkları kısa süreler için akarsularda da yaşayabilir. Dünyada birbirinden farklı birçok köpekbalığı var. İşte onlardan bazıları.

Wat

erFr

ame

/ Fr

anco

Ban

fi /

Get

ty T

ürkiy

eVi

sual

s Un

limite

d, I

nc./

And

y M

urch

/ G

etty

Tür

kiye

Bu bir balina köpekbalığı. Balina köpekbalıkları dünyanın en büyük balıklarıdır. Ağızlarını kocaman açarak yüzerler. Yüzerken ağızlarının içine dolan minik balıklar ve planktonlar gibi küçük canlılarla beslenirler.

Bu da bir kum köpekbalığı. Kum köpekbalıkları genellikle kıyıya yakın, kumluk yerlerde dolaşırlar. Balıklarla ve yengeçlerle beslenirler.

kopekbalik.indd 22 29.07.2013 15:43

23

Alam

y /

Diji

talim

aj

Alam

y /

Diji

talim

aj

İşte bir çekiçbalığı. Çekiçbalıkları gündüzleri sürü halinde, geceleriyse yalnız dolaşır. Bu balıklar ahtapot, kalamar ve balıklarla beslenir.

Büyük beyaz köpekbalığı

en büyük köpekbalıklarından

biridir. Çenesi çok kuvvetlidir.

Büyük beyaz köpekbalıkları fok, balina, deniz aslanı, denizkaplumbağası, yunus gibi canlılarla

beslenir.


24 Suzan Lema Gençer

Bu köpekbalığının adı keler. Kelerler deniz tabanında yaşar. Kendilerini kuma gömüp saklanarak avlarını beklerler. Balıklarla ve kabuklu canlılarla beslenirler.

Alam

y /

Diji

talim

ajA

lamy

/ D

ijita

limaj

Kaplan köpekbalığının sırtında çizgileri vardır. Bu sayede diğer köpekbalıklarından kolayca ayırt edilebilir. Kaplan köpekbalığı da büyük beyaz köpekbalığı gibi çok çeşitli deniz canlılarıyla beslenir.


25

Köpekbalıklarını EşleştirDenizlerde çeşit

çeşit köpekbalığı yaşıyor... Bu sayfadaki köpekbalıklarının her birinden ikişer tane

var. Haydi onları bul ve aralarına birer çizgi

çizerek birleştir.

Suzan Lema GençerÇizim: Nazlı Tunalı


Balıklar “solungaç” adı verilen organları sayesinde suyun altında solunum yapar. Balıkların solungaçları baş kısımlarında, yanaklarının arkasında bulunur. Balıklar solunum yaparken ağızlarını açar. Ağızlarından giren su, solungaçlarından geçerek dışarı atılır. Suyun içindeki oksijen solungaçlardan kana karışır. Balıkların suyun içinde ağızlarını sürekli kapatıp açmalarının nedeni budur.

Balıklar suda nasıl nefes alıyor?

Berke Kaan Uza - 5,5 yaş - İzmir

Elif Yazıcıoğlu – 4 yaş - Kocaeli

Mustafa Yağız Kurucu – 4 yaş – Ordu

Bora Doruk Akkaya – 6 yaş – Ankara

Çok MerakEdiyorum

26

cokmerakagustos.indd 26 29.07.2013 11:32

Sorularınızı Bekliyoruz!Kampçılıkla ilgili merak ettiğiniz soruları

bize gönderin. Bu sorulardan birini ya da birkaçını Ekim 2013 sayımızda

yanıtlayalım. Sorularınızı 15 Eylül’e kadar gönderebilirsiniz. Adınızı, soyadınızı,

yaşınızı ve yaşadığınız ili yazmayı unutmayın. İşte adreslerimiz:

e-posta: [email protected]: TÜBİTAK Meraklı Minik Dergisi

“Çok Merak Ediyorum” Köşesi Akay Caddesi No: 6 06420

Bakanlıklar / Ankara

Seçil Güvenç HeperFotoğraf: SPL

27

cokmerakagustos.indd 27 29.07.2013 11:32

28

Malzeme• 1 kivi• 1 kayısı

• 1 kırmızı erik

• 6-7 mor üzüm

• 7-8 sarı üzüm

• 1 çay kaşığı bey

az peynirBu sayfadaki etkinlik bir yetişkinle birlikte yapılmalıdır.

HaydiMutfağa

Meyveden

Balıklar

mutfaktagustos13.indd 28 29.07.2013 13:02

29Yazı ve fotoğraflar: Deniz ÖzmenÇizim: Pınar Büyükgüral

Meyveleri yıkayın. Kiviyi soyup ikiye bölün. Erik ve kayısıyı iki parçaya ayırıp çekirdeklerini çıkarın. Meyvelerin birer yarısını balıkların gövdelerini oluşturmak üzere tabağa yerleştirin. Kalan meyveleri keserek balıkların yüzgeç,

kuyruk ve ağızlarını hazırlayın. Bunları az miktarda beyaz peynir sürerek gövdelere tutturun. Gözlerini yapmak

için bir kürdanla küçük delikler açın. Bu deliklere beyaz peynir doldurun. Bu peynirin üzerine de kivinin siyah çekirdeklerinden yerleştirin. Üzümleri ortadan ikiye

bölün. Mor üzümleri tabağın alt bölümüne yerleştirerek deniz tabanını hazırlayın. Sarı üzümlerden de su

kabarcıklarını yapın. Afiyet olsun.

mutfaktagustos13.indd 29 29.07.2013 13:02

Haziran 2013 sayımızda atık malzemeler kullanarak bir balık kuklası yapmanızı istemiştik. İşte kuklalarınızla birlikte çektirdiğiniz fotoğraflarınız. Burada yer veremediğimiz fotoğraflarınızı da internet sayfamızda görebilirsiniz. İnternet sayfamızın adresi: http://www.tubitak.gov.tr/merakliminik

Küçük

İşbaşındaEller

Deniz Hergül - 4 yaş - DenizliDeniz Kılıç - 6 yaş - Gaziantep Ekin Urhan - 5,5 yaş - Uşak

Kağan Memiş - 5 yaş - Şanlıurfa

Mukaddes Beren Cinay - 3,5 yaş - Çanakkale Ada Ulaş Karan - 6,5 yaş - Adana Ali Kemal Ortaç - 3 yaş - İstanbul Utku Öztürker - 3,5 yaş - Eskişehir

İrem Kaya - 5,5 yaş - İstanbul Zeynep Neva Şahin - 4 yaş - Trabzon Yaren Canpolat - 3 yaş - Aydın Gökçe Güngör - 3 yaş - Denizli

Volkan Aytekin - 4 yaş - İstanbulBeril Şahin - 6,5 yaş - BursaDoruk Efe Atan - 3,5 yaş - KayseriElif Rüya Aslan - 3 yaş - Erzincan Nehir Naz Karakaya - 5 yaş - Eskişehir

zkucukagustos13.indd 10 25.07.2013 15:01

Ekim 2013 sayımız için doğada bir keşif gezisine giderken yanınıza

alacağınız üç şeyle birlikte bir fotoğraf çektirmenizi istiyoruz. Fotoğrafınızı, adınızı, soyadınızı,

yaşınızı ve oturduğunuz ili de yazarak bize gönderin. 15 Eylül’e kadar

süreniz var. Adreslerimiz aşağıda:

TÜBİTAK Meraklı Minik Dergisi“Küçük Eller İşbaşında” Köşesi

Akay Caddesi No: 606420 Bakanlıklar / ANKARA

e-posta: [email protected] Naz Karakaya - 5 yaş - Eskişehir

Tuğba Eroğlu - 5 yaş - Manisa Begüm Akbaş - 4 yaş - Gaziantep

Nuriye Serpil Aktaş - 4 yaş - AnkaraYusuf İkbal Çevirci - 5 yaş - AnkaraDefne Uzel - 4,5 yaş - İzmirEge Kağan Tuncel - 5 yaş - Muğla

Aylin Eser - 5 yaş - MuğlaNisan Güneş Arık - 5 yaş - AnkaraDila Sadık - 5 yaş - Ankara

Alya İzmir Yabrak - 4 yaş - İzmir İsmail (3,5 yaş) ve Mehmet (4,5 yaş) Gökmen - İsveçElif Ceylin Özer - 5 yaş - Muğla Irmak Altınbilek - 5 yaş - İstanbul

zkucukagustos13.indd 11 25.07.2013 15:01

su

Kitap...Oyun...

Öneri...

32

Hiç denizdeki dalgaların altında neler

olduğunu merak ettiniz mi? TÜBİTAK

Popüler Bilim Kitapları’nın yayımladığı

“Denizin Altında” adlı bu kitapla

dalgaların altındaki rengârenk balıkları,

dev balinaları ve daha başka birçok

deniz canlısını keşfedebilirsiniz. Anna

Milbourne’un yazdığı bu kitabı Cathy

Shimmen resimlemiş ve Özden Hanoğlu

Türkçeleştirmiş.

Denizde Keşif Yapmayı Sevenler İçin Üç Kitap

Seçil Güvenç Heper

Julia Donaldson’ın yazıp Axel Scheffler’in

resimlediği ve Türkiye İş Bankası Kültür

Yayınları’nca yayımlanan “Minik Balık -

Okyanus Macerası” adlı kitapsa minik bir

balığın öyküsünü anlatıyor. Kitabı Nevin Avan

Özdemir Türkçeleştirmiş. Minik Balık okula

hep geç kalır ve bu gecikmeler için her gün

yeni bir bahane bulur. Ama bir gün Minik Balık

bir balıkçı teknesinin ağına takıldığı için okula

gidemez. Minik Balık’ın balıkçıların ağından nasıl

kurtulduğunu ve evine nasıl döndüğünü merak

ediyorsanız kitabı okuyabilir ve Minik Balık’ı çeşitli

deniz canlılarıyla tanıştıran bu heyecanlı maceraya

katılabilirsiniz.

Bu sayımızda sizlere tanıtmak istediğimiz üç ayrı

kitap var. Bunlardan ilki, Türkiye İş Bankası Kültür

Yayınları’ndan çıkan “Sakar Cadı Vini Denizin Altında”.

Kitabı Valerie Thomas yazmış, Korky Paul resimlemiş.

Bülent O. Doğan tarafından Türkçeleştirilen bu kitapta

Sakar Cadı Vini ve kedisi Vilbur’un başlarından geçen

komik bir macera anlatılıyor. Sakar Cadı Vini ve kedisi

Vilbur şirin bir adaya tatile giderler. Vini hemen denize

dalar ve sualtında gördüklerini Vilbur’un da görmesini

ister. Ancak Vilbur sudan korkar. Vini sihirli değneğiyle

bu sorunu ilginç bir şekilde çözer. Bu sırada bir aksilik

olur ve Vini sihirli değneğini elinden düşürür... Peki,

Vini sihirli değneğini bulup sualtını keşfetmeye devam

edebilecek mi? Yanıtı, bu eğlenceli kitabın sayfalarında...


32-33kitapoyunagustos.indd 32 29.07.2013 12:09

su

33

Kübra Sıvışoğlu

Bu ay sizin için hazırladığımız kartlarda sürü halinde dolaşan balık türleri var. Kartların dokuzunda bu balıkları sürü halinde gösteren resimler var. Diğer dokuz karttaysa her bir sürüden bir balık yer alıyor. Bu kartlarla bir eşleme oyunu oynayabilirsiniz. Önce kartları birbirinden ayırıp karıştırın. Balıklı yüzleri alta gelecek şekilde yere dizin. Sonra kartları ikişer ikişer açın. Birbirinin eşi, yani üzerinde aynı balık türünün resmi bulunan kartları birbiriyle eşlemeye çalışın. Açtığınız iki kart birbirinin eşiyse bu kartları bir kenara ayırın. Açtığınız kartlar birbirinin eşi değilse bu kartları tekrar ters çevirip başka iki kart açın. Dilerseniz bu oyunu iki ya da daha fazla oyuncuyla, kartları sırayla açarak da oynayabilirsiniz.

Balık Eşleme Kartları


Denizde Keşif YapalımYaz aylarında deniz kıyısına giderseniz çocuklarla birlikte deniz kıyısı ve denizdeki canlılarla

ilgili keşifler ve bol bol gözlem yapabilirsiniz. Deniz kıyısında ve kıyıya yakın sığ yerlerde yengeçler

ve denizkestaneleri gibi canlılar yaşar. Ayrıca denizin dibi de çok ilginçtir. Bir deniz gözlüğü yardımıyla sualtında neler olduğunu

gözlemleyebilirsiniz. Deniz kıyısında bulduğunuz renkli taşlar,

yosunlar, deniz kabuklarıyla bir koleksiyon oluşturabilirsiniz.

Flic

kr O

pen

/ G

etty

Tür

kiye

32-33kitapoyunagustos.indd 33 26.07.2013 17:53

Alam

y /

Dijit

alim

aj

Sualtında keşfedilecek ne çok şey var!

arkaagustos.indd 1 26.07.2013 14:34

kartagustos13.indd 1 24.07.2013 10:37

Meraklı Minik dergisinin 80. sayısının ekidir.

Hamsi

Iskarmoz

Karagöz Karagöz

Hamsi

Iskarmoz

Çizimler: Bilgin Ersözlü


Kefal

Orkinos

Papazbalığı Papazbalığı

Kefal

Orkinos

Meraklı Minik dergisinin 80. sayısının ekidir.Çizimler: Bilgin Ersözlü


Sazan

Uskumru

Zargana

Uskumru

Zargana

Sazan

Meraklı Minik dergisinin 80. sayısının ekidir.Çizimler: Bilgin Ersözlü


Balık Dominosu

Meraklı Minik dergisinin 80. sayısının ekidir.Bilge Nur KaragözÇizim: Nazlı Tunalı

• Oyun 2-4 kişiyle oynanır. • Oyunu oynamak için dergimizin ekinde bulunan 28 adet domino kartı gerekir. • Kartlar yerinden çıkarılır ve üzerinde balık resmi bulunan yüzleri alta bakacak şekilde üst üste yere koyulur.• Oyun iki kişiyle oynanacaksa her oyuncu yedişer kart alır. Üç ya da dört kişiyle oynanacaksa beşer kart alınır.• Oyuna kimin başlayacağına karar verilir.• İlk oyuncu elindeki kartlardan birini, balık resmi bulunan yüzü üste gelecek şekilde ortaya koyar ve sıra sonraki oyuncuya geçer.• Sırası gelen oyuncu elindeki kartlarda yerdeki kartın üzerindeki balık resimlerinden birinin olup olmadığına bakar. Varsa o kartı üzerinde aynı balığın resmi olan kartın yanına koyar.• Sırası gelen oyuncunun elindeki kartlarda yerdeki kartın üzerindeki balık resimlerinden biri yoksa oyuncu yerden bir kart çeker. Yeni çektiği kartta da yerdekilerle eşleşen bir resim yoksa sıra sonraki oyuncuya geçer.• Oyuncular bu şekilde kartlarını sırayla yerde oluşan kart dizisinin iki ucuna yerleştirirler.• Elindeki kartları ilk bitiren oyuncu oyunu kazanır. Oyunculardan hiçbirinin kartı bitmezse elinde an az kart kalan oyuncu oyunu kazanır.

Bu sayımızda sizin için balıklarla bir domino hazırladık. Bu oyunda palyaçobalığı, günbalığı, pilotbalığı, fenerbalığı, kırlangıçbalığı, kılıçbalığı ve büyük beyaz köpekbalığı var.

Örnek Oyun

Üzerinde aynı resimden iki tane olan kartlar bu şekilde

koyulur.

Palyaçobalığı Kılıçb

alığı

Büy

ük be

yaz

köpe

kbalı

ğı

FenerbalığıGünbalığı Pilotbalığı Kırlangıçbalığı

dominotarif.indd 1 24.07.2013 15:12

Balık D

ominos

u -

Mer

aklı

Min

ik de

rgisi

nin

80.

say

ısını

n ek

idir

. Çiz

im: N

azlı

Tuna

lı

domino.indd 2 24.07.2013 11:05

domino.indd 3 24.07.2013 11:05

Balık D

ominos

u -

Mer

aklı

Min

ik de

rgisi

nin

80.

say

ısını

n ek

idir

. Çiz

im: N

azlı

Tuna

lı

domino.indd 4 24.07.2013 11:05

domino.indd 5 24.07.2013 11:05

Mer

aklı

Min

ik de

rgisi

nin

80.

say

ısını

n ek

idir

.

Alamy / Dijitalimaj

kopekbalikposter.indd 1 24.07.2013 11:08

Alam

y /

Dijit

alim

aj

Meraklı Minik dergisinin 80. sayısının ekidir.

kopekbalikposter.indd 2 24.07.2013 11:08

Meraklı Minik dergisinin 80. sayısının ekidir. Çizimler: Thinkstock

stickagustos13.indd 1 24.07.2013 11:06

meraklı minik balıkları tanıyalım

Documents