menno moerman - ruimte voor bewegen
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Stedenbouw en gezondheid
Menno Moerman16 november 2012
Stedenbouw en gezondheid
inbo
Stedenbouw en gezondheidStedenbouw en gezondheid
inbo
Een lange traditie
In de Industriële samenlevingIn de Industriële samenleving
inbo
Onderzoek en wetgeving
Consectetur adipisicing elit, sed
John Snow, Cholera epidemie 1854 en Gezondheidswet
Onderzoek en wetgeving
sed
, Cholera epidemie 1854 en Gezondheidswet
inbo
Gezonde wijken
En werkomgevingen.
inbo
Postindustriële samenleving
Kent haar eigen epidemieën
Geschatte kosten overgewicht Nederland:
• directe kosten: € 0,5 miljard per jaar
• indirecte kosten: € 2 miljard per jaar
Bron: RVZ, 2002
samenleving
Kent haar eigen epidemieën
inbo
Gezonde leefomgeving (1)
“Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt
ervaren, uitnodigt tot gezond gedrag en waar de druk op onze gezondheid
zo laag mogelijk is. Bij een gezonde leefomgeving gaat het zowel om harde
milieuaspecten van de omgeving (lucht-
inrichting van de omgeving en de manier waarop we deze beleven. Kortom
een aantrekkelijke en gezonde plek waar we graag willen wonen en waar we
graag vertoeven.”
uit Gezondheid in plannen voor de woonomgeving
Nederland, 2005)
Gezonde leefomgeving (1)
“Een gezonde leefomgeving is een leefomgeving die als prettig wordt
ervaren, uitnodigt tot gezond gedrag en waar de druk op onze gezondheid
zo laag mogelijk is. Bij een gezonde leefomgeving gaat het zowel om harde
- en geluidskwaliteit, verkeer) als de
inrichting van de omgeving en de manier waarop we deze beleven. Kortom
een aantrekkelijke en gezonde plek waar we graag willen wonen en waar we
Gezondheid in plannen voor de woonomgeving (DHV i.s.m. VROM, VWS en GGD
inbo
Gezonde leefomgeving (2)
Een gezonde omgeving is te kenmerken als:–belevingskwaliteit door aanwezigheid voldoende groen en water;–geluidkwaliteit in de vorm van stilte en rust;–een goede luchtkwaliteit;–ruimte waar mensen zich prettig en sociaal veilig voelen;–bewegingsstimulerend.
uit Gezondheid in plannen voor de woonomgeving
Nederland, 2005)
Gezonde leefomgeving (2)
Een gezonde omgeving is te kenmerken als:belevingskwaliteit door aanwezigheid voldoende groen en
geluidkwaliteit in de vorm van stilte en rust;
ruimte waar mensen zich prettig en sociaal veilig voelen;
Gezondheid in plannen voor de woonomgeving (DHV i.s.m. VROM, VWS en GGD
inbo
Bewegen…
Bron: CBS, 2006 & van den Hurk, 2007
inbo
inbo
inbo
Onderzoek “De Gezonde Wijk” (2006
Relatie tussen
beweegpatroon bewoners
en stedenbouwkundige
opzet van wijk.
Onderzoek “De Gezonde Wijk” (2006-07)
inbo
Vier Amsterdamse wijkenVier Amsterdamse wijken
inbo
Verschillen in beweegpatroon tussen de buurten volgens de Nederlandse Norm Gezond
Bewegen (minimaal 30 minuten per dag matig intensief bewegen, 5 dagen per week)
Percentage van bewoners dat voldoet aan NNGB
40% 40%
De Punt SuHa-buurt Van der Pekbuurt Boerhaavebuurt
UitkomstenVerschillen in beweegpatroon tussen de buurten volgens de Nederlandse Norm Gezond
Bewegen (minimaal 30 minuten per dag matig intensief bewegen, 5 dagen per week)
Percentage van bewoners dat voldoet aan NNGB
62,9% 81,6%
buurt Van der Pekbuurt Boerhaavebuurt
inbo
Verschillen in beweegpatroon tussen de buurten vertalen zich in verschillen in
gemiddelde BMI’s van de bewoners
BMI (gemiddeld)
26,61 26,73
De Punt SuHa-buurt Van der Pekbuurt Boerhaavebuurt
UitkomstenVerschillen in beweegpatroon tussen de buurten vertalen zich in verschillen in
24,60 24,21
buurt Van der Pekbuurt Boerhaavebuurt
inbo
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwVanuit gezondheidsoogpunt is de meeste winst te behalen in het actief maken
(lopen/fietsen/openbaar vervoer) van dagelijkse verkeersbewegingen.
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwVanuit gezondheidsoogpunt is de meeste winst te behalen in het actief maken
(lopen/fietsen/openbaar vervoer) van dagelijkse verkeersbewegingen.
inbo
Gevarieerde, levendige routes hebben impact op de beleving van de afstand
op het beweeggedrag
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwGevarieerde, levendige routes hebben impact op de beleving van de afstand – en dus
Naar een beweegvriendelijke stedenbouw
inbo
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwStimuleer functiemenging, zodat het beeld en gebruik meer divers worden
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwStimuleer functiemenging, zodat het beeld en gebruik meer divers worden
inbo
Denk na over eigentijdse mogelijkheden om autogebruik voor korte ritten te
ontmoedigen.
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwDenk na over eigentijdse mogelijkheden om autogebruik voor korte ritten te
Naar een beweegvriendelijke stedenbouw
inbo
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwBevoordeel fietsers en voetgangers (licht) t.o.v. autoverkeer, met attractieve, korte routes
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwBevoordeel fietsers en voetgangers (licht) t.o.v. autoverkeer, met attractieve, korte routes
inbo
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwBij groen gaat kwaliteit boven kwantiteit; beter een compact, hoogwaardig park, dan
veel randjes “schaamgroen”.
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwBij groen gaat kwaliteit boven kwantiteit; beter een compact, hoogwaardig park, dan
inbo
Praktijkvoorbeelden
niveau masterplan (dorp of stadsdeel)niveau stedenbouwkundig plan (wijk of buurt)niveau directe woonomgeving (blok of straat)
niveau masterplan (dorp of stadsdeel)niveau stedenbouwkundig plan (wijk of buurt)niveau directe woonomgeving (blok of straat)
inbo
infrastructuurOVwoningdichthedenvoorzieningenspreiding
HOOGWAARDIG OV
FIETS EN LOOP- AFSTANDEN ALS UITGANGSPUNT
Praktijkvoorbeeld: niveau Masterplan
Verkeersluwe zones
Stervormig fiets- voetnetwerk verbindt voorzieningen en
woningen
AFSTANDEN ALS
Praktijkvoorbeeld: niveau Masterplan
inbo
Praktijkvoorbeeld: HoutenPraktijkvoorbeeld: Houten
inbo
Kopiëren stervormig fietsnetwerk oud-Houten (hoofdroutes in net 300x300m, secundair net maaswijdte 150x150m)
Fietsroutes verdelen Houten-VINEX op in herkenbare buurten van 150
Fietsroutes verbinden woonbuurten met voorzieningen en OV
Praktijkvoorbeeld: Houten
Houten (hoofdroutes in net maaswijdte 300x300m, secundair net maaswijdte 150x150m)
VINEX op in herkenbare buurten van 150-500 woningen
Fietsroutes verbinden woonbuurten met voorzieningen en OV
Praktijkvoorbeeld: Houten
inbo
Nog geen 20% van woon-winkelverkeer in Houten verplaatst zich met auto (tegen 28%
in vergelijkbare gemeenten)
Jaarlijks ruim 30% minder ongevallen in Houten dan in steden van vergelijkbare
omvang.
Op basisscholen in Houten ligt het aantal verplaatsingen met de auto naar school vele
malen lager dan gemiddeld (tussen de 5 en 10% tegen 14%).
Kinderen blijken in Houten al op jonge leeftijd (vanaf + 6 jaar) zelfstandig lopend of
fietsend naar school te gaan.
Praktijkvoorbeeld: Houtenwinkelverkeer in Houten verplaatst zich met auto (tegen 28%
Jaarlijks ruim 30% minder ongevallen in Houten dan in steden van vergelijkbare
Op basisscholen in Houten ligt het aantal verplaatsingen met de auto naar school vele
malen lager dan gemiddeld (tussen de 5 en 10% tegen 14%).
Kinderen blijken in Houten al op jonge leeftijd (vanaf + 6 jaar) zelfstandig lopend of
Praktijkvoorbeeld: Houten
inbo
Praktijkvoorbeeld: Rijnenburg (Utrecht)Praktijkvoorbeeld: Rijnenburg (Utrecht)
inbo
maat & schaalroutesparkerenfuncties
brede stoepenmenselijke maat
KINDLINTEN
groene routesspeelplekken zichtbaar
vanuit huis
niveau Stedenbouwkundig Plan (wijk of buurt)
menselijke maat
KINDLINTEN
groene routesspeelplekken zichtbaar
niveau Stedenbouwkundig Plan (wijk of buurt)
inbo
Praktijkvoorbeeld: BerkelPraktijkvoorbeeld: Berkel-Enschot
inbo
inrichting openbare ruimte
UITDAGENDE OMGEVING
informele speelruimte
Aantrekkelijke openbare ruimte
ONTMOEDIGING AUTOPARKEREN / STIMULEREN FIETSENSTALLINGEN
OPENLUCHTFITNESS
niveau directe woonomgeving (blok of straat)
Shared Space
UITDAGENDE OMGEVING
verlichting
Aantrekkelijke openbare ruimte
ONTMOEDIGING AUTOPARKEREN / STIMULEREN FIETSENSTALLINGEN
OPENLUCHTFITNESS VOOR SENIOREN
niveau directe woonomgeving (blok of straat)
inbo
Praktijkvoorbeeld:
inbo
1. Streef naar het actief maken van dagelijkse
verkeersbewegingen
2. Zorg voor gevarieerde en levendige routes
3. Stimuleer functiemenging, zodat het beeld en gebruik
meer divers worden
4. Denk na over eigentijdse mogelijkheden om
autogebruik voor korte ritten te ontmoedigen
5. Bevoordeel fietsers en voetgangers (licht) t.o.v.
autoverkeer, met attractieve, korte routes
6. Maak kwalitatief hoogwaardig groen i.p.v.
schaamgroen
Naar een beweegvriendelijke stedenbouwStreef naar het actief maken van dagelijkse
Zorg voor gevarieerde en levendige routes
Stimuleer functiemenging, zodat het beeld en gebruik
Denk na over eigentijdse mogelijkheden om
autogebruik voor korte ritten te ontmoedigen
Bevoordeel fietsers en voetgangers (licht) t.o.v.
autoverkeer, met attractieve, korte routes
Maak kwalitatief hoogwaardig groen i.p.v.
Naar een beweegvriendelijke stedenbouw
