mendim unmik-ut albanian/op_81-10_ alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota....
TRANSCRIPT
MENDIM
Data e miratimit 18 maj 2016
Leumlnda nr 8110
Puneumltoreumlt e minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila
kundeumlr
UNMIK-ut
Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i mbledhur meuml 18 maj 2016
me pjeseumlmarrjen e keumltyre aneumltareumlve
Marek Nowicki kryesues
Christine Chinkin
Franccediloise Tulkens
Teuml ndihmuar nga
Andrey Antonov zyrtar ekzekutiv
Pasi mori parasysh ankeseumln e lartpeumlrmendur e parashtruar neuml pajtim me nenin 12 teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 teuml dateumls 23 mars 2006 mbi themelimin e Panelit
Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
Pas shqyrtimit teuml veumlmendsheumlm vendosi si neuml vijim
I PROCEDURAT PARA PANELIT
1 Ankesa eumlshteuml paraqitur meuml 18 mars 2010 dhe eumlshteuml regjistruar meuml 21 shtator 2010 Neuml
momentin e doreumlzimit teuml saj ankesa eumlshteuml konsideruar teuml jeteuml doreumlzuar nga 667 puneumltoreuml teuml
minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml peumlrfaqeumlsuar nga njeumlri nga ta z Momqillo
Nedelkoviq
2 Meuml 14 prill 2014 Paneli e shpalli ankeseumln teuml pranueshme pjeseumlrisht Peumlr sa i peumlrket
historiseuml seuml ploteuml teuml procedurave Paneli i referohet keumltij vendimi mbi pranueshmeumlrineuml (sectsect
1-18)1
1 Teuml gjitha tekstet janeuml neuml dispozicion neuml faqen e internetit teuml Panelit
wwwunmikonlineorghrapEngPagesdefaultaspx
2
3 Meuml 15 prill 2014 Paneli ia peumlrcolli keumlteuml vendim mbi pranueshmeumlrineuml PSSP-seuml duke
keumlrkuar komentet e UNMIK-ut lidhur me bazueshmeumlrineuml e ankeseumls
4 Meuml 10 qershor 2014 PSSP-ja paraqiti peumlrgjigjen e UNMIK-ut neuml lidhje me
bazueshmeumlrineuml e ankeseumls
5 Meuml 18 neumlntor 2015 Paneli keumlrkoi qarteumlsim nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme
mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (DHPGJS)
6 Me aneumln e njeuml letre teuml dateumls 9 dhjetor 2015 e cila eumlshteuml pranuar nga Paneli meuml 24 dhjetor
2015 DHPGJS i ofroi informata shteseuml Panelit
7 Me 29 dhjetor 2015 Paneli informoi PSSP-neuml peumlr peumlrgjigjen e meumlsipeumlrme teuml DHPGJS-seuml
dhe e ftoi ateuml teuml ofrojeuml komente shteseuml neuml lidhje me keumlteuml
8 Meuml 9 shkurt 2016 Paneli pranoi komente shteseuml nga UNMIK-u
9 Neuml periudheumln mes 25 prillit dhe 13 majit teuml vitit 2016 Sekretariati i Panelit mori njeuml
numeumlr dokumentesh shteseuml dhe mbajti takime me Administrateumln e Trepccedileumls Ministrineuml e
Kosoveumls peumlr Puneuml dhe Mireumlqenie Sociale (MPMS) Zyreumln e keumlshilltarit ligjor teuml UNMIK-
ut (ZKL) si dhe peumlrfaqeumlsuesin e ankuesit
II FAKTET
A Kompleksi i minierave Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-ut
10 Ankuesit janeuml puneumltoreuml teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore ldquoMinierat me Flotacion Kishnica dhe
Novobeumlrda Prishtineumlrdquo (Minierat e Kishniceumls) Minierat e Kishniceumls peumlrbeumljneuml njeuml pjeseuml teuml
ldquoKombinatit Xehetaro Metalurgjik Kimik teuml Plumbit dhe Zinkut Trepccedilardquo neuml tekstin e
meumltejmeuml ndash Kombinati Trepccedila)
11 Kombinati Trepccedila ishte njeumlri nga ndeumlrmarrjet meuml teuml meumldha shoqeumlrore (NPSH) neuml ish-
Jugosllavi i cili gjateuml zenitit teuml vet neuml 1970-a dhe 1980-a puneumlsoi mijeumlra puneumltoreuml Siccedil
raportohet neuml vitin 2003 Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim (IOM) regjistroi 9445
puneumltoreuml teuml Kombinatit Trepccedila nga teuml cileumlt 3908 ishin serbeuml teuml Kosoveumls dhe 5537
shqiptareuml teuml Kosoveumls2 Neuml vitin 2006 9400 puneumltoreuml (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe
3900 serbeuml teuml Kosoveumls) ishin akoma teuml regjistruar3
12 Me vendosjen e Kosoveumls neumln administrim teuml UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e
Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999) teuml 10 qershorit 1999 dhe Rregulloren e
UNMIK-ut nr 19991 mbi Autoritetin e UNMIK-ut neuml Kosoveuml UNMIK-u u beuml peumlrgjegjeumls
peumlr administrimin e peumlrkohsheumlm teuml teuml gjitha ndeumlrmarrjeve shoqeumlrore dhe publike duke
peumlrfshireuml Kombinatin Trepccedila
2 Shih Nelles P Qeumlllimi i Trepccedileumls Neumlntor 2003 f 12 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] -
httpwwwesiweborgpdfesi_mitrovica_trepca_id_1pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 3 Shih Agjencia Kosovare e Privatizimit (AKP) Raport vjetor janar-dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml
faqen e internetit teuml AKP-seuml [burimi elektronik] - httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (qasur meuml 12 maj 2016)
3
13 Me arritjen e tij neuml Kosoveuml peumlr arsye ambientale dhe teuml sheumlndetit publik dhe ristrukturimit
neuml pritje teuml Kombinatit Trepccedila UNMIK-u me peumlrkrahjen e KFOR-it pjeseumlrisht mbylli
puneumln neuml Kombinatin Trepccedila e cila de facto e beumlri njeuml pjeseuml teuml fuqiseuml seuml tij puneumltore teuml
tepeumlrt Duke filluar nga 13 qershori i vitit 2002 Kombinati Trepccedila si NSH eumlshteuml
vendosur neumln administrimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml themeluar me
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200212 me mandat qeuml trsquoi administrojeuml ndeumlrmarrjet
shoqeumlrore dhe publike dhe asetet e tyre peumlrkateumlse si administrator neuml interes teuml pronareumlve
teuml tyre
14 Sipas informatave qeuml Zyra e IOM-it neuml Kosoveuml ia ofroi Panelit neuml periudheumln 2001-2002
me keumlrkeseumln e UNMIK-ut qeuml teuml ndihmojeuml neuml ldquoritrajnimin dhe shkurtiminrdquo e ish-fuqiseuml
puneumltore dhe fuqiseuml aktuale puneumltore teuml Kombinatit Trepccedila IOM-i beumlri regjistrimin dhe
profilizimin demografik dhe profesional teuml puneumltoreumlve teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls Neuml fillim teuml vitit 2002 si formeuml teuml shkurtimit IOM-i
propozoi dhe ndihmoi neuml krijimin e njeuml skeme teuml re pensionimi teuml cileumls zgjodheumln trsquoi
bashkohen puneumltoreumlt qeuml kishin arritur njeuml mosheuml peumlrkateumlse dhe teuml cileumlt i ploteumlsonin kriteret
e tjera Puneumltoreumlt teuml cileumlt zgjodheumln keumlteuml skemeuml teuml re pensionimi u larguan nga lista e
pagave teuml Kombinatit Trepccedila dhe keumlshtu lehteumlsuan barreumln financiare teuml ndeumlrmarrjes
15 Neuml vitin 2003 MPMS-ja e Institucioneve teuml Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes (IPVQ) teuml
Kosoveumls (strukturat qeveritare neumln autoritetin e peumlrgjithsheumlm teuml UNMIK-ut) nxori
Udheumlzimin Administrativ nr 32003 mbi Pensionimin e Parakohsheumlm peumlr Puneumltoreumlt e
Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut i cili hyri neuml fuqi meuml 1 korrik 2003 Ky udheumlzim
vendosi kushtet peumlr regjistrim neuml skemeumln e re teuml pensionimit (psh teuml qenit 50 deri 65 vjeccedil
teuml keteuml punuar seuml paku 10 vjet neuml ndeumlrmarrje dhe ta keteuml ndeumlrprereuml puneumlsimin neuml
ndeumlrmarrje) e qeuml do teuml financohet nga Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls (BKK) i
kontrolluar nga UNMIK-u Neuml pajtim me keumlteuml udheumlzim pagesa e pensioneve teuml
parakohshme teuml nisura neuml shumeumln fillestare prej 40 eurosh neuml muaj ishte vendosur teuml
fillojeuml meuml 1 korrik 2004 Ky program parashihte qeuml peumlrfituesit teuml cileumlt kaneuml arritur mosheumln
e rregullt peumlr pensionim do teuml largoheshin nga skema e pensionimit teuml parakohsheumlm dhe
neuml vend teuml keumlsaj do teuml fillonin teuml peumlrfitonin nga sistemi pensional i Kosoveumls
16 Peumlrveccedil keumlsaj njeuml sistem i ldquopagesaverdquo peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar apo nuk kishin
pasur njeuml pensionim teuml parakohsheumlm ishte krijuar me sa duket nga UNMIK-u neuml
bashkeumlpunim me menaxhmentin e Kombinatit Trepccedila Eumlshteuml raportuar neuml neumlntor teuml vitit
2003 nga ish-ateumlhereuml ldquoMenaxheri i Trepccedileumlsrdquo i emeumlruar nga UNMIK-ut por veteumlm neuml
lidhje me ldquombylljen me forceuml teuml Shkritores seuml Plumbit neuml Zveccedilanrdquo se ndeumlrmarrja mbajti
neuml listeuml teuml pagave ldquopak meuml shumeuml se 2000 persona me rrogeuml (1000 shqiptareuml 1000 serbeuml)
dhe deri neuml 2300 serbeuml peumlr pagesardquo4
17 Sipas informatave teuml mbledhura nga Paneli faleuml keumlsaj marreumlveshje teuml negociuar nga
UNMIK-u me peumlrfshirjen e sindikatave teuml puneumltoreumlve dhe Administrateumls seuml Trepccedileumls (teuml teuml
dyjave neuml jug dhe neuml veri) ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml teuml gjitha minierave teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
nuk i ploteumlsonin kushtet peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos keneuml pensionim teuml parakohsheumlm dhe ishin duke pritur teuml kthehen neuml puneuml
sapo ndeumlrmarrja teuml rifillojeuml puneumln u ishte ofruar njeuml pageseuml mujore prej 50 eurosh Kjo
peumlrfshinte 30 euro nga veteuml burimet e Trepccedileumls dhe 20 euro nga BKK-ja Sipas Raportit teuml
Auditimit teuml vitit 2012 teuml Zyreumls seuml Auditorit Gjeneral neuml Kosoveuml prej vitit 2010
4 Shih raportin e peumlrmendur meuml lart Qeumlllimi i Trepccedileumls (fusnota nr 2) neuml f 12
4
puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml
Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5
18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml
pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml
teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml
teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6
19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim
nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e
Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug
mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore
Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls
neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr
vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe
jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls
neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883
persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8
20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues
neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut
MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje
apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe
mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo
21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit
peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me
Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml
peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me
Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se
ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa
dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e
puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja
mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe
kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10
22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe
5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore
Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e
internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-
rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart
7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28
8 Shih ibid Neni 625 f 28
9 Shih ibid Neni 724 f 47
10 Shih ibid Neni 625 f 28
5
menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-
ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml
gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-
ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues
legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e
aseteve teuml Kombinatit Trepccedila
23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe
Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml
Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve
josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml
mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo
likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-
seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)
duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr
qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo
aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu
parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i
njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml
njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou
diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni
27)
24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi
leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha
asetet e tij
25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar
nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi
moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin
apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil
eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml
veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr
200548rdquo
26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet
ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr
administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil
keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila
paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml
veumlneuml theksi]rdquo
27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml
njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml
teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve
dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml
AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me
mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin
6
28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml
fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml
kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e
peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma
formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih
psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml
Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i
Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml
Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml
Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml
Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)
29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij
ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale
teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln
e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e
Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes
peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e
privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)
30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml
UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat
mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln
kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i
peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i
dateumls 14 prill 2014 sect 20)
31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi
me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori
kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml
Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori
Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi
Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar
po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi
teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre
33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr
riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim
Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml
riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml
keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23
shkurt 2015
Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me
faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml
7
vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po
ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr
lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo
B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml
34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999
KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml
Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml
ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml
thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e
puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln
e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml
teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke
pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml
meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999
35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave
duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml
Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre
teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat
pozitiv
36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar
as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre
37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga
UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar
nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml
informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml
shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai
38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml
lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte
bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln
menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt
pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml
pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin
kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml
skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre
39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml
moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml
kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-
puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006
ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml
Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls
duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban
vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr
mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006
Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
2
3 Meuml 15 prill 2014 Paneli ia peumlrcolli keumlteuml vendim mbi pranueshmeumlrineuml PSSP-seuml duke
keumlrkuar komentet e UNMIK-ut lidhur me bazueshmeumlrineuml e ankeseumls
4 Meuml 10 qershor 2014 PSSP-ja paraqiti peumlrgjigjen e UNMIK-ut neuml lidhje me
bazueshmeumlrineuml e ankeseumls
5 Meuml 18 neumlntor 2015 Paneli keumlrkoi qarteumlsim nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme
mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (DHPGJS)
6 Me aneumln e njeuml letre teuml dateumls 9 dhjetor 2015 e cila eumlshteuml pranuar nga Paneli meuml 24 dhjetor
2015 DHPGJS i ofroi informata shteseuml Panelit
7 Me 29 dhjetor 2015 Paneli informoi PSSP-neuml peumlr peumlrgjigjen e meumlsipeumlrme teuml DHPGJS-seuml
dhe e ftoi ateuml teuml ofrojeuml komente shteseuml neuml lidhje me keumlteuml
8 Meuml 9 shkurt 2016 Paneli pranoi komente shteseuml nga UNMIK-u
9 Neuml periudheumln mes 25 prillit dhe 13 majit teuml vitit 2016 Sekretariati i Panelit mori njeuml
numeumlr dokumentesh shteseuml dhe mbajti takime me Administrateumln e Trepccedileumls Ministrineuml e
Kosoveumls peumlr Puneuml dhe Mireumlqenie Sociale (MPMS) Zyreumln e keumlshilltarit ligjor teuml UNMIK-
ut (ZKL) si dhe peumlrfaqeumlsuesin e ankuesit
II FAKTET
A Kompleksi i minierave Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-ut
10 Ankuesit janeuml puneumltoreuml teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore ldquoMinierat me Flotacion Kishnica dhe
Novobeumlrda Prishtineumlrdquo (Minierat e Kishniceumls) Minierat e Kishniceumls peumlrbeumljneuml njeuml pjeseuml teuml
ldquoKombinatit Xehetaro Metalurgjik Kimik teuml Plumbit dhe Zinkut Trepccedilardquo neuml tekstin e
meumltejmeuml ndash Kombinati Trepccedila)
11 Kombinati Trepccedila ishte njeumlri nga ndeumlrmarrjet meuml teuml meumldha shoqeumlrore (NPSH) neuml ish-
Jugosllavi i cili gjateuml zenitit teuml vet neuml 1970-a dhe 1980-a puneumlsoi mijeumlra puneumltoreuml Siccedil
raportohet neuml vitin 2003 Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim (IOM) regjistroi 9445
puneumltoreuml teuml Kombinatit Trepccedila nga teuml cileumlt 3908 ishin serbeuml teuml Kosoveumls dhe 5537
shqiptareuml teuml Kosoveumls2 Neuml vitin 2006 9400 puneumltoreuml (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe
3900 serbeuml teuml Kosoveumls) ishin akoma teuml regjistruar3
12 Me vendosjen e Kosoveumls neumln administrim teuml UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e
Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999) teuml 10 qershorit 1999 dhe Rregulloren e
UNMIK-ut nr 19991 mbi Autoritetin e UNMIK-ut neuml Kosoveuml UNMIK-u u beuml peumlrgjegjeumls
peumlr administrimin e peumlrkohsheumlm teuml teuml gjitha ndeumlrmarrjeve shoqeumlrore dhe publike duke
peumlrfshireuml Kombinatin Trepccedila
2 Shih Nelles P Qeumlllimi i Trepccedileumls Neumlntor 2003 f 12 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] -
httpwwwesiweborgpdfesi_mitrovica_trepca_id_1pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 3 Shih Agjencia Kosovare e Privatizimit (AKP) Raport vjetor janar-dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml
faqen e internetit teuml AKP-seuml [burimi elektronik] - httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (qasur meuml 12 maj 2016)
3
13 Me arritjen e tij neuml Kosoveuml peumlr arsye ambientale dhe teuml sheumlndetit publik dhe ristrukturimit
neuml pritje teuml Kombinatit Trepccedila UNMIK-u me peumlrkrahjen e KFOR-it pjeseumlrisht mbylli
puneumln neuml Kombinatin Trepccedila e cila de facto e beumlri njeuml pjeseuml teuml fuqiseuml seuml tij puneumltore teuml
tepeumlrt Duke filluar nga 13 qershori i vitit 2002 Kombinati Trepccedila si NSH eumlshteuml
vendosur neumln administrimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml themeluar me
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200212 me mandat qeuml trsquoi administrojeuml ndeumlrmarrjet
shoqeumlrore dhe publike dhe asetet e tyre peumlrkateumlse si administrator neuml interes teuml pronareumlve
teuml tyre
14 Sipas informatave qeuml Zyra e IOM-it neuml Kosoveuml ia ofroi Panelit neuml periudheumln 2001-2002
me keumlrkeseumln e UNMIK-ut qeuml teuml ndihmojeuml neuml ldquoritrajnimin dhe shkurtiminrdquo e ish-fuqiseuml
puneumltore dhe fuqiseuml aktuale puneumltore teuml Kombinatit Trepccedila IOM-i beumlri regjistrimin dhe
profilizimin demografik dhe profesional teuml puneumltoreumlve teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls Neuml fillim teuml vitit 2002 si formeuml teuml shkurtimit IOM-i
propozoi dhe ndihmoi neuml krijimin e njeuml skeme teuml re pensionimi teuml cileumls zgjodheumln trsquoi
bashkohen puneumltoreumlt qeuml kishin arritur njeuml mosheuml peumlrkateumlse dhe teuml cileumlt i ploteumlsonin kriteret
e tjera Puneumltoreumlt teuml cileumlt zgjodheumln keumlteuml skemeuml teuml re pensionimi u larguan nga lista e
pagave teuml Kombinatit Trepccedila dhe keumlshtu lehteumlsuan barreumln financiare teuml ndeumlrmarrjes
15 Neuml vitin 2003 MPMS-ja e Institucioneve teuml Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes (IPVQ) teuml
Kosoveumls (strukturat qeveritare neumln autoritetin e peumlrgjithsheumlm teuml UNMIK-ut) nxori
Udheumlzimin Administrativ nr 32003 mbi Pensionimin e Parakohsheumlm peumlr Puneumltoreumlt e
Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut i cili hyri neuml fuqi meuml 1 korrik 2003 Ky udheumlzim
vendosi kushtet peumlr regjistrim neuml skemeumln e re teuml pensionimit (psh teuml qenit 50 deri 65 vjeccedil
teuml keteuml punuar seuml paku 10 vjet neuml ndeumlrmarrje dhe ta keteuml ndeumlrprereuml puneumlsimin neuml
ndeumlrmarrje) e qeuml do teuml financohet nga Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls (BKK) i
kontrolluar nga UNMIK-u Neuml pajtim me keumlteuml udheumlzim pagesa e pensioneve teuml
parakohshme teuml nisura neuml shumeumln fillestare prej 40 eurosh neuml muaj ishte vendosur teuml
fillojeuml meuml 1 korrik 2004 Ky program parashihte qeuml peumlrfituesit teuml cileumlt kaneuml arritur mosheumln
e rregullt peumlr pensionim do teuml largoheshin nga skema e pensionimit teuml parakohsheumlm dhe
neuml vend teuml keumlsaj do teuml fillonin teuml peumlrfitonin nga sistemi pensional i Kosoveumls
16 Peumlrveccedil keumlsaj njeuml sistem i ldquopagesaverdquo peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar apo nuk kishin
pasur njeuml pensionim teuml parakohsheumlm ishte krijuar me sa duket nga UNMIK-u neuml
bashkeumlpunim me menaxhmentin e Kombinatit Trepccedila Eumlshteuml raportuar neuml neumlntor teuml vitit
2003 nga ish-ateumlhereuml ldquoMenaxheri i Trepccedileumlsrdquo i emeumlruar nga UNMIK-ut por veteumlm neuml
lidhje me ldquombylljen me forceuml teuml Shkritores seuml Plumbit neuml Zveccedilanrdquo se ndeumlrmarrja mbajti
neuml listeuml teuml pagave ldquopak meuml shumeuml se 2000 persona me rrogeuml (1000 shqiptareuml 1000 serbeuml)
dhe deri neuml 2300 serbeuml peumlr pagesardquo4
17 Sipas informatave teuml mbledhura nga Paneli faleuml keumlsaj marreumlveshje teuml negociuar nga
UNMIK-u me peumlrfshirjen e sindikatave teuml puneumltoreumlve dhe Administrateumls seuml Trepccedileumls (teuml teuml
dyjave neuml jug dhe neuml veri) ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml teuml gjitha minierave teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
nuk i ploteumlsonin kushtet peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos keneuml pensionim teuml parakohsheumlm dhe ishin duke pritur teuml kthehen neuml puneuml
sapo ndeumlrmarrja teuml rifillojeuml puneumln u ishte ofruar njeuml pageseuml mujore prej 50 eurosh Kjo
peumlrfshinte 30 euro nga veteuml burimet e Trepccedileumls dhe 20 euro nga BKK-ja Sipas Raportit teuml
Auditimit teuml vitit 2012 teuml Zyreumls seuml Auditorit Gjeneral neuml Kosoveuml prej vitit 2010
4 Shih raportin e peumlrmendur meuml lart Qeumlllimi i Trepccedileumls (fusnota nr 2) neuml f 12
4
puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml
Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5
18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml
pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml
teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml
teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6
19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim
nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e
Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug
mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore
Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls
neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr
vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe
jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls
neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883
persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8
20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues
neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut
MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje
apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe
mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo
21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit
peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me
Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml
peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me
Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se
ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa
dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e
puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja
mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe
kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10
22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe
5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore
Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e
internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-
rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart
7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28
8 Shih ibid Neni 625 f 28
9 Shih ibid Neni 724 f 47
10 Shih ibid Neni 625 f 28
5
menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-
ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml
gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-
ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues
legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e
aseteve teuml Kombinatit Trepccedila
23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe
Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml
Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve
josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml
mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo
likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-
seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)
duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr
qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo
aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu
parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i
njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml
njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou
diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni
27)
24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi
leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha
asetet e tij
25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar
nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi
moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin
apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil
eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml
veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr
200548rdquo
26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet
ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr
administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil
keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila
paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml
veumlneuml theksi]rdquo
27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml
njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml
teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve
dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml
AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me
mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin
6
28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml
fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml
kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e
peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma
formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih
psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml
Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i
Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml
Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml
Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml
Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)
29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij
ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale
teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln
e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e
Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes
peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e
privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)
30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml
UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat
mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln
kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i
peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i
dateumls 14 prill 2014 sect 20)
31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi
me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori
kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml
Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori
Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi
Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar
po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi
teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre
33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr
riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim
Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml
riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml
keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23
shkurt 2015
Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me
faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml
7
vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po
ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr
lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo
B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml
34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999
KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml
Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml
ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml
thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e
puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln
e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml
teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke
pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml
meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999
35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave
duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml
Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre
teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat
pozitiv
36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar
as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre
37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga
UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar
nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml
informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml
shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai
38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml
lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte
bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln
menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt
pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml
pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin
kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml
skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre
39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml
moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml
kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-
puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006
ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml
Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls
duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban
vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr
mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006
Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
3
13 Me arritjen e tij neuml Kosoveuml peumlr arsye ambientale dhe teuml sheumlndetit publik dhe ristrukturimit
neuml pritje teuml Kombinatit Trepccedila UNMIK-u me peumlrkrahjen e KFOR-it pjeseumlrisht mbylli
puneumln neuml Kombinatin Trepccedila e cila de facto e beumlri njeuml pjeseuml teuml fuqiseuml seuml tij puneumltore teuml
tepeumlrt Duke filluar nga 13 qershori i vitit 2002 Kombinati Trepccedila si NSH eumlshteuml
vendosur neumln administrimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml themeluar me
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200212 me mandat qeuml trsquoi administrojeuml ndeumlrmarrjet
shoqeumlrore dhe publike dhe asetet e tyre peumlrkateumlse si administrator neuml interes teuml pronareumlve
teuml tyre
14 Sipas informatave qeuml Zyra e IOM-it neuml Kosoveuml ia ofroi Panelit neuml periudheumln 2001-2002
me keumlrkeseumln e UNMIK-ut qeuml teuml ndihmojeuml neuml ldquoritrajnimin dhe shkurtiminrdquo e ish-fuqiseuml
puneumltore dhe fuqiseuml aktuale puneumltore teuml Kombinatit Trepccedila IOM-i beumlri regjistrimin dhe
profilizimin demografik dhe profesional teuml puneumltoreumlve teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls Neuml fillim teuml vitit 2002 si formeuml teuml shkurtimit IOM-i
propozoi dhe ndihmoi neuml krijimin e njeuml skeme teuml re pensionimi teuml cileumls zgjodheumln trsquoi
bashkohen puneumltoreumlt qeuml kishin arritur njeuml mosheuml peumlrkateumlse dhe teuml cileumlt i ploteumlsonin kriteret
e tjera Puneumltoreumlt teuml cileumlt zgjodheumln keumlteuml skemeuml teuml re pensionimi u larguan nga lista e
pagave teuml Kombinatit Trepccedila dhe keumlshtu lehteumlsuan barreumln financiare teuml ndeumlrmarrjes
15 Neuml vitin 2003 MPMS-ja e Institucioneve teuml Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes (IPVQ) teuml
Kosoveumls (strukturat qeveritare neumln autoritetin e peumlrgjithsheumlm teuml UNMIK-ut) nxori
Udheumlzimin Administrativ nr 32003 mbi Pensionimin e Parakohsheumlm peumlr Puneumltoreumlt e
Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut i cili hyri neuml fuqi meuml 1 korrik 2003 Ky udheumlzim
vendosi kushtet peumlr regjistrim neuml skemeumln e re teuml pensionimit (psh teuml qenit 50 deri 65 vjeccedil
teuml keteuml punuar seuml paku 10 vjet neuml ndeumlrmarrje dhe ta keteuml ndeumlrprereuml puneumlsimin neuml
ndeumlrmarrje) e qeuml do teuml financohet nga Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls (BKK) i
kontrolluar nga UNMIK-u Neuml pajtim me keumlteuml udheumlzim pagesa e pensioneve teuml
parakohshme teuml nisura neuml shumeumln fillestare prej 40 eurosh neuml muaj ishte vendosur teuml
fillojeuml meuml 1 korrik 2004 Ky program parashihte qeuml peumlrfituesit teuml cileumlt kaneuml arritur mosheumln
e rregullt peumlr pensionim do teuml largoheshin nga skema e pensionimit teuml parakohsheumlm dhe
neuml vend teuml keumlsaj do teuml fillonin teuml peumlrfitonin nga sistemi pensional i Kosoveumls
16 Peumlrveccedil keumlsaj njeuml sistem i ldquopagesaverdquo peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar apo nuk kishin
pasur njeuml pensionim teuml parakohsheumlm ishte krijuar me sa duket nga UNMIK-u neuml
bashkeumlpunim me menaxhmentin e Kombinatit Trepccedila Eumlshteuml raportuar neuml neumlntor teuml vitit
2003 nga ish-ateumlhereuml ldquoMenaxheri i Trepccedileumlsrdquo i emeumlruar nga UNMIK-ut por veteumlm neuml
lidhje me ldquombylljen me forceuml teuml Shkritores seuml Plumbit neuml Zveccedilanrdquo se ndeumlrmarrja mbajti
neuml listeuml teuml pagave ldquopak meuml shumeuml se 2000 persona me rrogeuml (1000 shqiptareuml 1000 serbeuml)
dhe deri neuml 2300 serbeuml peumlr pagesardquo4
17 Sipas informatave teuml mbledhura nga Paneli faleuml keumlsaj marreumlveshje teuml negociuar nga
UNMIK-u me peumlrfshirjen e sindikatave teuml puneumltoreumlve dhe Administrateumls seuml Trepccedileumls (teuml teuml
dyjave neuml jug dhe neuml veri) ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml teuml gjitha minierave teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
nuk i ploteumlsonin kushtet peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos keneuml pensionim teuml parakohsheumlm dhe ishin duke pritur teuml kthehen neuml puneuml
sapo ndeumlrmarrja teuml rifillojeuml puneumln u ishte ofruar njeuml pageseuml mujore prej 50 eurosh Kjo
peumlrfshinte 30 euro nga veteuml burimet e Trepccedileumls dhe 20 euro nga BKK-ja Sipas Raportit teuml
Auditimit teuml vitit 2012 teuml Zyreumls seuml Auditorit Gjeneral neuml Kosoveuml prej vitit 2010
4 Shih raportin e peumlrmendur meuml lart Qeumlllimi i Trepccedileumls (fusnota nr 2) neuml f 12
4
puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml
Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5
18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml
pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml
teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml
teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6
19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim
nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e
Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug
mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore
Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls
neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr
vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe
jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls
neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883
persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8
20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues
neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut
MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje
apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe
mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo
21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit
peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me
Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml
peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me
Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se
ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa
dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e
puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja
mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe
kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10
22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe
5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore
Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e
internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-
rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart
7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28
8 Shih ibid Neni 625 f 28
9 Shih ibid Neni 724 f 47
10 Shih ibid Neni 625 f 28
5
menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-
ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml
gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-
ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues
legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e
aseteve teuml Kombinatit Trepccedila
23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe
Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml
Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve
josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml
mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo
likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-
seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)
duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr
qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo
aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu
parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i
njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml
njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou
diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni
27)
24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi
leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha
asetet e tij
25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar
nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi
moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin
apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil
eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml
veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr
200548rdquo
26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet
ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr
administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil
keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila
paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml
veumlneuml theksi]rdquo
27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml
njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml
teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve
dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml
AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me
mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin
6
28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml
fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml
kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e
peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma
formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih
psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml
Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i
Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml
Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml
Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml
Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)
29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij
ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale
teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln
e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e
Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes
peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e
privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)
30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml
UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat
mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln
kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i
peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i
dateumls 14 prill 2014 sect 20)
31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi
me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori
kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml
Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori
Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi
Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar
po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi
teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre
33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr
riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim
Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml
riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml
keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23
shkurt 2015
Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me
faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml
7
vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po
ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr
lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo
B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml
34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999
KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml
Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml
ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml
thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e
puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln
e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml
teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke
pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml
meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999
35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave
duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml
Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre
teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat
pozitiv
36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar
as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre
37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga
UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar
nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml
informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml
shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai
38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml
lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte
bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln
menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt
pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml
pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin
kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml
skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre
39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml
moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml
kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-
puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006
ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml
Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls
duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban
vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr
mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006
Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
4
puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml
Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5
18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml
pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml
teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml
teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6
19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim
nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e
Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug
mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore
Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls
neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr
vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe
jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls
neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883
persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8
20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues
neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut
MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje
apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe
mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo
21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit
peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me
Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml
peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me
Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se
ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa
dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e
puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja
mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe
kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10
22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe
5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore
Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e
internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-
rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart
7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28
8 Shih ibid Neni 625 f 28
9 Shih ibid Neni 724 f 47
10 Shih ibid Neni 625 f 28
5
menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-
ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml
gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-
ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues
legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e
aseteve teuml Kombinatit Trepccedila
23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe
Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml
Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve
josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml
mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo
likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-
seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)
duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr
qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo
aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu
parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i
njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml
njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou
diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni
27)
24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi
leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha
asetet e tij
25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar
nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi
moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin
apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil
eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml
veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr
200548rdquo
26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet
ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr
administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil
keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila
paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml
veumlneuml theksi]rdquo
27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml
njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml
teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve
dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml
AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me
mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin
6
28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml
fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml
kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e
peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma
formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih
psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml
Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i
Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml
Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml
Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml
Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)
29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij
ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale
teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln
e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e
Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes
peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e
privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)
30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml
UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat
mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln
kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i
peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i
dateumls 14 prill 2014 sect 20)
31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi
me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori
kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml
Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori
Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi
Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar
po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi
teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre
33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr
riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim
Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml
riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml
keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23
shkurt 2015
Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me
faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml
7
vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po
ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr
lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo
B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml
34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999
KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml
Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml
ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml
thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e
puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln
e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml
teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke
pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml
meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999
35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave
duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml
Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre
teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat
pozitiv
36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar
as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre
37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga
UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar
nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml
informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml
shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai
38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml
lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte
bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln
menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt
pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml
pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin
kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml
skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre
39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml
moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml
kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-
puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006
ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml
Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls
duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban
vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr
mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006
Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
5
menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-
ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml
gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-
ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues
legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e
aseteve teuml Kombinatit Trepccedila
23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe
Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml
Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve
josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml
mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo
likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-
seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)
duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr
qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo
aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu
parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i
njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml
njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou
diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni
27)
24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi
leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha
asetet e tij
25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar
nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi
moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin
apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil
eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml
veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr
200548rdquo
26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet
ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr
administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil
keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila
paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml
veumlneuml theksi]rdquo
27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml
njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml
teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve
dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml
AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me
mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin
6
28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml
fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml
kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e
peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma
formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih
psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml
Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i
Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml
Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml
Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml
Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)
29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij
ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale
teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln
e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e
Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes
peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e
privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)
30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml
UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat
mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln
kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i
peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i
dateumls 14 prill 2014 sect 20)
31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi
me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori
kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml
Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori
Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi
Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar
po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi
teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre
33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr
riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim
Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml
riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml
keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23
shkurt 2015
Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me
faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml
7
vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po
ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr
lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo
B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml
34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999
KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml
Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml
ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml
thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e
puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln
e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml
teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke
pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml
meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999
35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave
duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml
Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre
teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat
pozitiv
36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar
as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre
37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga
UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar
nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml
informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml
shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai
38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml
lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte
bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln
menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt
pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml
pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin
kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml
skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre
39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml
moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml
kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-
puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006
ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml
Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls
duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban
vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr
mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006
Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
6
28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml
fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml
kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e
peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma
formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih
psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml
Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i
Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml
Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml
Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml
Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)
29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij
ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale
teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln
e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e
Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes
peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e
privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)
30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml
UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat
mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln
kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i
peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i
dateumls 14 prill 2014 sect 20)
31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi
me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori
kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml
Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori
Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml
32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi
Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr
Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar
po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi
teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre
33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr
riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim
Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml
riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml
keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23
shkurt 2015
Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me
faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml
7
vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po
ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr
lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo
B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml
34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999
KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml
Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml
ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml
thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e
puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln
e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml
teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke
pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml
meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999
35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave
duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml
Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre
teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat
pozitiv
36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar
as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre
37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga
UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar
nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml
informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml
shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai
38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml
lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte
bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln
menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt
pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml
pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin
kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml
skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre
39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml
moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml
kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-
puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006
ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml
Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls
duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban
vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr
mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006
Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
7
vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po
ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr
lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo
B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml
34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999
KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml
Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml
ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml
thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e
puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln
e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml
teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke
pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml
meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999
35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave
duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml
Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre
teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat
pozitiv
36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar
as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre
37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga
UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar
nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml
informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml
shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai
38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml
lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte
bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln
menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt
pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml
pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin
kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml
skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre
39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml
moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml
kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-
puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006
ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml
Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls
duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban
vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr
mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006
Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
8
deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues
i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin
doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar
me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk
eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja
40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)
i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me
regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln
e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht
nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin
por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se
ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e
ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli
41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt
nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i
bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme
42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat
Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve
joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml
rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-
u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014
ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin
ateuml
III ANKESAT
43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se
moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi
vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli
konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls
Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13
(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml
44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit
teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit
1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml
puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore
(KNDESK)
45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln
peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u
deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe
familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e
drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me
humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
9
krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje
Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)
neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
IV LIGJI
A Ligji i aplikuesheumlm
1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml
Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084
200819 dhe 200829)
Neni 1
THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME
11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e
Posaccedilmerdquo)
Neni 4
JURIDIKSIONI
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
hellip
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008
Neni 4
JURIDIKSIONI (
41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe
kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim
hellip
(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe
ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar
koheuml pas kohe
hellip
(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj
Neni 14
HYRJA NEuml FUQI
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
10
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat
procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet
Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit
2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip
Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008
Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip
2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml
Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml
Mireumlbesimit
Neni 1
Fusha e zbatimit
Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr
teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe
menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e
ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
hellip
Neni 3
Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara
31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml
neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe
teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml
vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr
ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e
gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi
gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e
keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml
zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ
32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut
peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim
hellip
(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml
Prishtineuml
3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr
Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls
seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml
Kosovare teuml Mireumlbesimit
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
11
Neni 1
Zgjatja e meumltejme
Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-
ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31
dhjetor 2005
4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin
dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml
Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit
Neni 5
Moratoriumi
51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr
ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me
lejen e gjykateumls
hellip
52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do
teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml
njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese
(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese
(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium
(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml
dhe
(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin
81
(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe
(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml
ndeumlrmarrjes
hellip
53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml
administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin
administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi
regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura
(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml
teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip
(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml
ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-
ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo
54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me
dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me
shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese
hellip
(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml
pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
12
neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes
pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator
hellip
Neni 12
Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori
hellip
122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml
njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml
veprimet vijuese
hellip
(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml
cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip
Neni 31
Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave
hellip
311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin
shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml
teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes
hellip
314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml
pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e
prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit
(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)
diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje
me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur
kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip
(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas
doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml
voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls
Neni 32
Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme
321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni
neumlse
hellip
322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml
administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314
Neni 35
Lista peumlrfundimtare e ankesave
351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml
specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml
lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31
administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml
ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml
peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
13
hellip
Neni 36
Prioritetet e ankesave
hellip
(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln
e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip
5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me
keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut
1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo
pranohet si neuml vijim
Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e
peumlrkufizuar si
Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga
hellip
(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)
hellip
2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e
ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls
neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml
pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin
52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml
publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut
200548
hellip
4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium
AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi
peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou
emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp
8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548
E kaluara procedurale dhe faktike
hellip
Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml
dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e
UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml
keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip
B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli
47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e
shqyrtimit
48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik
1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura
ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u
detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
14
UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata
Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe
protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)
KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit
Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor
Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23
marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml
Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e
shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml
i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje
me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u
nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e
ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml
njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen
rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae
teuml Panelit
50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga
neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet
veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml
tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)
51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion
mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml
ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e
dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml
rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor
1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa
veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml
deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml
dateuml
52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si
Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)
pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml
madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml
kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi
peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)
C Parashtresat e paleumlve
1 Parashtresat e ankuesve
53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata
ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar
atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
15
drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri
tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit
Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml
AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml
Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml
hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml
esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe
rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml
janeuml shkelur
55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml
pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe
familjet e tyre
56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar
neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt
2 Parashtresat e PSSP-seuml
57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e
pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i
i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet
[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij
autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave
dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml
58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml
ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml
eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml
vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml
paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml
lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm
si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls
pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo
59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml
gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi
ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit
teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo
60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml
mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit
nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr
humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu
ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml
beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se
ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
16
njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla
nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo
Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore
peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta
ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit
1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo
61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der
Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml
drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml
tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml
ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje
rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se
ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml
eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml
skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml
peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml
paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml
njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml
paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes
material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat
qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo
62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml
obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml
peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e
Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr
pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr
shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml
ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie
neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr
1 teuml KEDNJ-seuml
63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i
pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml
puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr
pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe
arbitrarerdquo
64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14
dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit
teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me
ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml
keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml
pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe
ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml
mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml
gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
17
65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve
puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe
NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund
teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja
Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin
dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent
dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo
66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron
AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml
rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund
teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar
qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA
Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml
funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml
shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare
dhe teuml padrejtardquo
67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr
moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim
gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e
deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje
me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar
ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr
moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla
neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar
ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u
eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo
68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i
ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml
realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml
Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj
2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se
shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin
valide deri meuml tanirdquo
69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml
cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate
kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo
70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml
rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si
dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve
teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e
ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml
teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo
71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr
moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se
Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
18
teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml
Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo
mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak
gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e
specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml
DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml
ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml
vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim
gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml
fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga
DHPGJS heqjen e moratoriumit
72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i
ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11
qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe
vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml
neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se
ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml
pajtim me keumlto udheumlzime administrative
73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS
PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-
ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi
kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml
DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme
neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo
74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml
administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml
emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml
Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml
trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut
veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat
e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo
75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton
se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml
rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit
kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml
vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i
Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml
76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml
peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se
gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh
drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e
Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut
77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi
diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile
me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
19
tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml
deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo
78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur
neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit
nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml
drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet
UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-
seuml
79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga
vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e
vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml
vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml
diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo
D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1
teuml KEDNJ-seuml
1 Qasja neuml gjykateuml
a Parimet e peumlrgjithshme
80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit
inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj
civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml
gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para
gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml
seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff
13-18 sectsect 28-36)
81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet
kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj
keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml
margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml
kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml
njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do
teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe
neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml
peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve
dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr
Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt
Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata
faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml
Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga
vendet e puneumls
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
20
- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln
qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara
Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml
rregullt neuml Kosoveuml
Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin
Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me
Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548
Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e
Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml
autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml
kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml
cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione
nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes
Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml
ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke
peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve
Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u
ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe
peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015
83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi
meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr
proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln
autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml
ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml
[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE
AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26
tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710
vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)
84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml
UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara
kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin
pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit
Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim
teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS
neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml
Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja
85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve
(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta
peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e
tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM
86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues
gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo
periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -
52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan
ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila
eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
21
87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese
kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se
njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve
teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml
moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i
Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD
neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi
nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj
Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo
qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls
ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh
ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe
mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit
Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes
88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml
trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml
miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe
vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo
teuml refuzohet
89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr
veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml
riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto
veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata
pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe
ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml
fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml
90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu
peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin
qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)
ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve
nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka
paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka
caktuar bordin e drejtoreumlverdquo
91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml
vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj
ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale
neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr
shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa
92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me
vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga
autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml
saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore
dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e
duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
22
kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit
Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe
Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund
teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml
93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet
teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo
(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32
shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml
vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml
peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml
Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha
parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti
Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e
miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq
kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)
94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr
Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml
vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo
ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr
riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe
moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli
nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte
e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit
95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml
2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik
a Parimet e peumlrgjithshme
96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se
njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i
mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim
duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe
praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6
shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr
7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)
97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml
domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe
garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv
Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit
13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes
autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit
teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi
i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)
98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml
nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
23
koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml
drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose
teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml
ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr
3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr
Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml
tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml
vitit 2013 sect 111)
99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen
ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1
mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu
ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr
njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih
GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ
Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)
100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga
gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile
eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit
vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]
nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml
gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml
brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)
Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se
teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)
101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-
seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-
seuml duhet teuml vlejeuml
b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual
102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr
DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e
deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml
vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk
e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml
shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli
peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin
e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml
103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5
shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin
e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me
Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e
DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml
lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo
Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy
hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml
30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml
Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
24
ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut
200548
104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml
UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr
nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga
AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml
plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i
lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar
kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml
veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen
veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e
paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren
20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi
105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml
peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml
funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-
seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-
067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga
autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i
ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me
Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls
peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte
juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml
dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo
ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml
rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo
legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)
107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona
juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml
peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth
deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me
Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E
SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect
83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml
paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas
Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet
ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet
teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni
peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml
108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml
jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml
Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta
menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e
mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
25
situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml
tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur
109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml
trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo
nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv
kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml
juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml
KEDNJ-seuml
E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml
111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml
pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml
ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml
papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen
meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet
e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999
112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye
peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls
F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls
113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml
vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml
peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml
mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls
duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard
adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar
skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml
a Parimet e peumlrgjithshme
114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml
peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se
ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml
ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe
mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe
peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml
rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls
tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)
115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu
garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet
Neni 9
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
26
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale
duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo
Neni 111
ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard
adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe
strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt
shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte
duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo
116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln
ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e
njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml
Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve
(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)
117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)
Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe
fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim
social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo
njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr
rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat
jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe
autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive
teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr
teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml
ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo
vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore
apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo
118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua
ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml
Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga
peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml
sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml
parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe
agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e
teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe
efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml
mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo
(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml
nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil
eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale
politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ
miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml
realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo
119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil
promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
27
shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo
mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml
peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen
peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i
sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull
peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat
e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln
gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes
neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu
qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml
paleumls shteteumlrorerdquo11
sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo
nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e
koheumlzgjatjes seuml tyre
120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr
garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte
dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml
drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr
sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml
vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe
peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate
ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr
mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml
peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen
rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe
sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls
121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e
obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe
teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml
maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se
keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml
menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave
duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale
esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml
122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes
neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml
individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale
sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare
gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo
123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml
koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur
ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr
3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12
Veccedil keumlsaj veumlmendje e
veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet
11
Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-
seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor
1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
28
koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur
apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr
deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml
demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike
b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual
124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk
peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt
ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml
skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml
papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe
familjeve teuml tyre
125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart
sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml
proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml
fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e
UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe
11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet
shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave
126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml
garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli
thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e
peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml
krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e
ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml
ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat
e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat
ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml
UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)
127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre
nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e
Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit
teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit
ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit
2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml
Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml
AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut
128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre
puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga
masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml
formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale
129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe
shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit
2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
29
puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me
Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml
puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml
ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml
si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt
neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi
Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml
nga viti 2002
130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt
zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml
rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i
papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat
teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje
peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml
ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan
nga PSSP-ja
131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml
skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml
Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte
krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me
IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe
dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml
Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml
mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga
buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja
132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml
23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte
neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata
arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml
teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml
jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml
Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu
sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit
133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u
janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka
keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln
mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr
shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin
2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700
pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
30
ldquopagesardquo)13
Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012
ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14
134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-
un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim
administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i
kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin
peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar
implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls
(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve
135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml
peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur
tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml
qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe
rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta
dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli
thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte
ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se
mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml
lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se
njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml
drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa
tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social
136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga
UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr
puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar
asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte
kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml
lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml
sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml
cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls
UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta
neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml
peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi
UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml
vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml
137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml
Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml
teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi
138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i
Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e
veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut
teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e
13
Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-
ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14
Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012
peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
31
sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat
e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit
ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron
se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur
139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml
shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml
Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet
sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr
standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml
141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml
drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet
nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha
instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale
peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale
neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml
drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket
raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls
nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo
142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml
trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml
meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml
ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm
dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml
cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml
diskriminimitrdquo15
143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me
obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i
neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml
menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16
Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm
duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i
arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml
dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si
njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17
15
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe
Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih
gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml
vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe
Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17
Ibid neuml sect 13
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
32
144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit
22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim
duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar
rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18
Paleumlt shteteumlrore duhet teuml
ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml
implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml
fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja
e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje
nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19
145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe
institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale
peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml
aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20
Lidhur
me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka
theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes
ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se
qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21
146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me
largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml
puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt
ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml
shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml
bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml
147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml
cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast
prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr
bazueshmeumlrineuml
148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls
peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues
149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml
parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte
krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili
vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e
Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml
bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-
vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e
lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut
ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml
aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni
serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr
pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata
peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin
18
Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19
Ibid neuml sect 38 20
Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21
Ibid
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
33
parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se
ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara
150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml
parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i
kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij
duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-
ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me
financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml
shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)
151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar
veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e
Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja
152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml
se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura
meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga
peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit
apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo
autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i
kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml
kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk
ekziston neuml lidhje me keumlteuml
153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si
autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr
papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe
implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml
ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues
apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit
154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml
gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr
ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit
dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr
papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit
Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e
kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja
ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml
te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar
padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen
ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml
puneumltoreumlve
155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22
marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml
V REKOMANDIME
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
34
156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml
formeuml e deumlmshpeumlrblimit
157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet
e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i
veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-
ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin
marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e
vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml
peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml
poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e
AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme
158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i
tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml
peumlrgjegjeumls
159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml
arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike
ankuesve neuml lidhje me keumlteuml
160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml
autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se
UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat
e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas
rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje
161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar
instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila
dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml
162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e
Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se
UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis
autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit
para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih
PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ
[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8
korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi
kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)
163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls
seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml
lartpeumlrmendura
PEumlR KEumlTO ARSYE
Paneli unanimisht
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
35
1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS
EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET
PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6
sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I
PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN
QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE
NGA NJEuml GJYKATEuml
3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT
1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E
NJERIUT
4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS
NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE
KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE
BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN
PENSIONET E PARAKOHSHME
5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml
ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE
11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE
SOCIALE DHE KULTURORE
6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u
a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET
SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml
DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU
KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE
b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI
NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml
SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME
PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I
KUALIFIKUAR
c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml
PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E
PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml
d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON
PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE
PUBLIKUAR
e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT
ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR
f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI
ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
36
ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR
KEumlTEuml RAST
Andrey Antonov Marek Nowicki
Zyrtar ekzekutiv Kryesues
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml
37
Shtojca
SHKURTESAT DHE AKRONIMET
EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml
ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike
ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut
HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut
IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim
KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls
KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls
KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)
KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit
MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls
OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor
PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit
PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml
SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen
me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml
Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)
SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore
SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm
Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut
Trepccedila
UN - Kombet e Bashkuara
UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml