mendim unmik-ut albanian/op_81-10_ alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota....

37
MENDIM Data e miratimit: 18 maj 2016 Lënda nr. 81/10 Punëtorët e minierave Kishnicë dhe Novobërdë të Kombinatit Trepça kundër UNMIK-ut Paneli Këshillëdhënës për të Drejtat e Njeriut, i mbledhur më 18 maj 2016, me pjesëmarrjen e këtyre anëtarëve: Marek Nowicki, kryesues Christine Chinkin Françoise Tulkens Të ndihmuar nga Andrey Antonov, zyrtar ekzekutiv Pasi mori parasysh ankesën e lartpërmendur, e parashtruar në pajtim me nenin 1.2 të Rregullores së UNMIK-ut nr. 2006/12, të datës 23 mars 2006, mbi themelimin e Panelit Këshillëdhënës për të Drejtat e Njeriut, Pas shqyrtimit të vëmendshëm, vendosi si në vijim: I. PROCEDURAT PARA PANELIT 1. Ankesa është paraqitur më 18 mars 2010 dhe është regjistruar më 21 shtator 2010. Në momentin e dorëzimit të saj, ankesa është konsideruar të jetë dorëzuar nga 667 punëtorë të minierave Kishnicë dhe Novobërdë, të përfaqësuar nga njëri nga ta, z. Momqillo Nedelkoviq. 2. Më 14 prill 2014, Paneli e shpalli ankesën të pranueshme pjesërisht. Për sa i përket historisë së plotë të procedurave, Paneli i referohet këtij vendimi mbi pranueshmërinë (§§ 1-18) 1 . 1 gjitha tekstet janë dispozicion faqen e internetit Panelit: www.unmikonline.org/hrap/Eng/Pages/default.aspx

Upload: others

Post on 24-Dec-2019

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

MENDIM

Data e miratimit 18 maj 2016

Leumlnda nr 8110

Puneumltoreumlt e minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila

kundeumlr

UNMIK-ut

Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut i mbledhur meuml 18 maj 2016

me pjeseumlmarrjen e keumltyre aneumltareumlve

Marek Nowicki kryesues

Christine Chinkin

Franccediloise Tulkens

Teuml ndihmuar nga

Andrey Antonov zyrtar ekzekutiv

Pasi mori parasysh ankeseumln e lartpeumlrmendur e parashtruar neuml pajtim me nenin 12 teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 teuml dateumls 23 mars 2006 mbi themelimin e Panelit

Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

Pas shqyrtimit teuml veumlmendsheumlm vendosi si neuml vijim

I PROCEDURAT PARA PANELIT

1 Ankesa eumlshteuml paraqitur meuml 18 mars 2010 dhe eumlshteuml regjistruar meuml 21 shtator 2010 Neuml

momentin e doreumlzimit teuml saj ankesa eumlshteuml konsideruar teuml jeteuml doreumlzuar nga 667 puneumltoreuml teuml

minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml peumlrfaqeumlsuar nga njeumlri nga ta z Momqillo

Nedelkoviq

2 Meuml 14 prill 2014 Paneli e shpalli ankeseumln teuml pranueshme pjeseumlrisht Peumlr sa i peumlrket

historiseuml seuml ploteuml teuml procedurave Paneli i referohet keumltij vendimi mbi pranueshmeumlrineuml (sectsect

1-18)1

1 Teuml gjitha tekstet janeuml neuml dispozicion neuml faqen e internetit teuml Panelit

wwwunmikonlineorghrapEngPagesdefaultaspx

2

3 Meuml 15 prill 2014 Paneli ia peumlrcolli keumlteuml vendim mbi pranueshmeumlrineuml PSSP-seuml duke

keumlrkuar komentet e UNMIK-ut lidhur me bazueshmeumlrineuml e ankeseumls

4 Meuml 10 qershor 2014 PSSP-ja paraqiti peumlrgjigjen e UNMIK-ut neuml lidhje me

bazueshmeumlrineuml e ankeseumls

5 Meuml 18 neumlntor 2015 Paneli keumlrkoi qarteumlsim nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme

mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (DHPGJS)

6 Me aneumln e njeuml letre teuml dateumls 9 dhjetor 2015 e cila eumlshteuml pranuar nga Paneli meuml 24 dhjetor

2015 DHPGJS i ofroi informata shteseuml Panelit

7 Me 29 dhjetor 2015 Paneli informoi PSSP-neuml peumlr peumlrgjigjen e meumlsipeumlrme teuml DHPGJS-seuml

dhe e ftoi ateuml teuml ofrojeuml komente shteseuml neuml lidhje me keumlteuml

8 Meuml 9 shkurt 2016 Paneli pranoi komente shteseuml nga UNMIK-u

9 Neuml periudheumln mes 25 prillit dhe 13 majit teuml vitit 2016 Sekretariati i Panelit mori njeuml

numeumlr dokumentesh shteseuml dhe mbajti takime me Administrateumln e Trepccedileumls Ministrineuml e

Kosoveumls peumlr Puneuml dhe Mireumlqenie Sociale (MPMS) Zyreumln e keumlshilltarit ligjor teuml UNMIK-

ut (ZKL) si dhe peumlrfaqeumlsuesin e ankuesit

II FAKTET

A Kompleksi i minierave Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-ut

10 Ankuesit janeuml puneumltoreuml teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore ldquoMinierat me Flotacion Kishnica dhe

Novobeumlrda Prishtineumlrdquo (Minierat e Kishniceumls) Minierat e Kishniceumls peumlrbeumljneuml njeuml pjeseuml teuml

ldquoKombinatit Xehetaro Metalurgjik Kimik teuml Plumbit dhe Zinkut Trepccedilardquo neuml tekstin e

meumltejmeuml ndash Kombinati Trepccedila)

11 Kombinati Trepccedila ishte njeumlri nga ndeumlrmarrjet meuml teuml meumldha shoqeumlrore (NPSH) neuml ish-

Jugosllavi i cili gjateuml zenitit teuml vet neuml 1970-a dhe 1980-a puneumlsoi mijeumlra puneumltoreuml Siccedil

raportohet neuml vitin 2003 Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim (IOM) regjistroi 9445

puneumltoreuml teuml Kombinatit Trepccedila nga teuml cileumlt 3908 ishin serbeuml teuml Kosoveumls dhe 5537

shqiptareuml teuml Kosoveumls2 Neuml vitin 2006 9400 puneumltoreuml (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe

3900 serbeuml teuml Kosoveumls) ishin akoma teuml regjistruar3

12 Me vendosjen e Kosoveumls neumln administrim teuml UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e

Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999) teuml 10 qershorit 1999 dhe Rregulloren e

UNMIK-ut nr 19991 mbi Autoritetin e UNMIK-ut neuml Kosoveuml UNMIK-u u beuml peumlrgjegjeumls

peumlr administrimin e peumlrkohsheumlm teuml teuml gjitha ndeumlrmarrjeve shoqeumlrore dhe publike duke

peumlrfshireuml Kombinatin Trepccedila

2 Shih Nelles P Qeumlllimi i Trepccedileumls Neumlntor 2003 f 12 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] -

httpwwwesiweborgpdfesi_mitrovica_trepca_id_1pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 3 Shih Agjencia Kosovare e Privatizimit (AKP) Raport vjetor janar-dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml

faqen e internetit teuml AKP-seuml [burimi elektronik] - httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (qasur meuml 12 maj 2016)

3

13 Me arritjen e tij neuml Kosoveuml peumlr arsye ambientale dhe teuml sheumlndetit publik dhe ristrukturimit

neuml pritje teuml Kombinatit Trepccedila UNMIK-u me peumlrkrahjen e KFOR-it pjeseumlrisht mbylli

puneumln neuml Kombinatin Trepccedila e cila de facto e beumlri njeuml pjeseuml teuml fuqiseuml seuml tij puneumltore teuml

tepeumlrt Duke filluar nga 13 qershori i vitit 2002 Kombinati Trepccedila si NSH eumlshteuml

vendosur neumln administrimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml themeluar me

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200212 me mandat qeuml trsquoi administrojeuml ndeumlrmarrjet

shoqeumlrore dhe publike dhe asetet e tyre peumlrkateumlse si administrator neuml interes teuml pronareumlve

teuml tyre

14 Sipas informatave qeuml Zyra e IOM-it neuml Kosoveuml ia ofroi Panelit neuml periudheumln 2001-2002

me keumlrkeseumln e UNMIK-ut qeuml teuml ndihmojeuml neuml ldquoritrajnimin dhe shkurtiminrdquo e ish-fuqiseuml

puneumltore dhe fuqiseuml aktuale puneumltore teuml Kombinatit Trepccedila IOM-i beumlri regjistrimin dhe

profilizimin demografik dhe profesional teuml puneumltoreumlve teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls Neuml fillim teuml vitit 2002 si formeuml teuml shkurtimit IOM-i

propozoi dhe ndihmoi neuml krijimin e njeuml skeme teuml re pensionimi teuml cileumls zgjodheumln trsquoi

bashkohen puneumltoreumlt qeuml kishin arritur njeuml mosheuml peumlrkateumlse dhe teuml cileumlt i ploteumlsonin kriteret

e tjera Puneumltoreumlt teuml cileumlt zgjodheumln keumlteuml skemeuml teuml re pensionimi u larguan nga lista e

pagave teuml Kombinatit Trepccedila dhe keumlshtu lehteumlsuan barreumln financiare teuml ndeumlrmarrjes

15 Neuml vitin 2003 MPMS-ja e Institucioneve teuml Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes (IPVQ) teuml

Kosoveumls (strukturat qeveritare neumln autoritetin e peumlrgjithsheumlm teuml UNMIK-ut) nxori

Udheumlzimin Administrativ nr 32003 mbi Pensionimin e Parakohsheumlm peumlr Puneumltoreumlt e

Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut i cili hyri neuml fuqi meuml 1 korrik 2003 Ky udheumlzim

vendosi kushtet peumlr regjistrim neuml skemeumln e re teuml pensionimit (psh teuml qenit 50 deri 65 vjeccedil

teuml keteuml punuar seuml paku 10 vjet neuml ndeumlrmarrje dhe ta keteuml ndeumlrprereuml puneumlsimin neuml

ndeumlrmarrje) e qeuml do teuml financohet nga Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls (BKK) i

kontrolluar nga UNMIK-u Neuml pajtim me keumlteuml udheumlzim pagesa e pensioneve teuml

parakohshme teuml nisura neuml shumeumln fillestare prej 40 eurosh neuml muaj ishte vendosur teuml

fillojeuml meuml 1 korrik 2004 Ky program parashihte qeuml peumlrfituesit teuml cileumlt kaneuml arritur mosheumln

e rregullt peumlr pensionim do teuml largoheshin nga skema e pensionimit teuml parakohsheumlm dhe

neuml vend teuml keumlsaj do teuml fillonin teuml peumlrfitonin nga sistemi pensional i Kosoveumls

16 Peumlrveccedil keumlsaj njeuml sistem i ldquopagesaverdquo peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar apo nuk kishin

pasur njeuml pensionim teuml parakohsheumlm ishte krijuar me sa duket nga UNMIK-u neuml

bashkeumlpunim me menaxhmentin e Kombinatit Trepccedila Eumlshteuml raportuar neuml neumlntor teuml vitit

2003 nga ish-ateumlhereuml ldquoMenaxheri i Trepccedileumlsrdquo i emeumlruar nga UNMIK-ut por veteumlm neuml

lidhje me ldquombylljen me forceuml teuml Shkritores seuml Plumbit neuml Zveccedilanrdquo se ndeumlrmarrja mbajti

neuml listeuml teuml pagave ldquopak meuml shumeuml se 2000 persona me rrogeuml (1000 shqiptareuml 1000 serbeuml)

dhe deri neuml 2300 serbeuml peumlr pagesardquo4

17 Sipas informatave teuml mbledhura nga Paneli faleuml keumlsaj marreumlveshje teuml negociuar nga

UNMIK-u me peumlrfshirjen e sindikatave teuml puneumltoreumlve dhe Administrateumls seuml Trepccedileumls (teuml teuml

dyjave neuml jug dhe neuml veri) ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml teuml gjitha minierave teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

nuk i ploteumlsonin kushtet peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos keneuml pensionim teuml parakohsheumlm dhe ishin duke pritur teuml kthehen neuml puneuml

sapo ndeumlrmarrja teuml rifillojeuml puneumln u ishte ofruar njeuml pageseuml mujore prej 50 eurosh Kjo

peumlrfshinte 30 euro nga veteuml burimet e Trepccedileumls dhe 20 euro nga BKK-ja Sipas Raportit teuml

Auditimit teuml vitit 2012 teuml Zyreumls seuml Auditorit Gjeneral neuml Kosoveuml prej vitit 2010

4 Shih raportin e peumlrmendur meuml lart Qeumlllimi i Trepccedileumls (fusnota nr 2) neuml f 12

4

puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml

Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5

18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml

pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml

teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml

teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6

19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim

nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e

Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug

mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore

Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls

neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr

vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe

jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls

neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883

persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8

20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues

neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut

MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje

apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe

mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo

21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit

peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me

Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml

peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me

Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se

ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa

dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e

puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja

mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe

kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10

22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe

5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore

Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e

internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-

rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart

7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28

8 Shih ibid Neni 625 f 28

9 Shih ibid Neni 724 f 47

10 Shih ibid Neni 625 f 28

5

menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-

ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml

gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-

ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues

legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e

aseteve teuml Kombinatit Trepccedila

23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe

Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml

Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve

josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml

mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo

likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-

seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)

duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr

qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo

aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu

parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i

njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml

njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou

diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni

27)

24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi

leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha

asetet e tij

25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar

nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi

moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin

apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil

eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml

veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr

200548rdquo

26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet

ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr

administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil

keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila

paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml

veumlneuml theksi]rdquo

27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml

njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml

teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve

dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml

AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me

mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin

6

28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml

fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml

kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e

peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma

formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih

psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml

Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i

Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml

Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml

Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml

Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)

29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij

ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale

teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln

e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e

Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes

peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e

privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)

30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml

UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat

mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln

kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i

peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i

dateumls 14 prill 2014 sect 20)

31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi

me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori

kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml

Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori

Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml

32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi

Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar

po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi

teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre

33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr

riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim

Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml

riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml

keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23

shkurt 2015

Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me

faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml

7

vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po

ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr

lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo

B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml

34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999

KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml

Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml

ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml

thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e

puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln

e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml

teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke

pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml

meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999

35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave

duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml

Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre

teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat

pozitiv

36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar

as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre

37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga

UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar

nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml

informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml

shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai

38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml

lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte

bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln

menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt

pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml

pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin

kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml

skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre

39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml

moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml

kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-

puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006

ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml

Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls

duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban

vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr

mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006

Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 2: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

2

3 Meuml 15 prill 2014 Paneli ia peumlrcolli keumlteuml vendim mbi pranueshmeumlrineuml PSSP-seuml duke

keumlrkuar komentet e UNMIK-ut lidhur me bazueshmeumlrineuml e ankeseumls

4 Meuml 10 qershor 2014 PSSP-ja paraqiti peumlrgjigjen e UNMIK-ut neuml lidhje me

bazueshmeumlrineuml e ankeseumls

5 Meuml 18 neumlntor 2015 Paneli keumlrkoi qarteumlsim nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme

mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (DHPGJS)

6 Me aneumln e njeuml letre teuml dateumls 9 dhjetor 2015 e cila eumlshteuml pranuar nga Paneli meuml 24 dhjetor

2015 DHPGJS i ofroi informata shteseuml Panelit

7 Me 29 dhjetor 2015 Paneli informoi PSSP-neuml peumlr peumlrgjigjen e meumlsipeumlrme teuml DHPGJS-seuml

dhe e ftoi ateuml teuml ofrojeuml komente shteseuml neuml lidhje me keumlteuml

8 Meuml 9 shkurt 2016 Paneli pranoi komente shteseuml nga UNMIK-u

9 Neuml periudheumln mes 25 prillit dhe 13 majit teuml vitit 2016 Sekretariati i Panelit mori njeuml

numeumlr dokumentesh shteseuml dhe mbajti takime me Administrateumln e Trepccedileumls Ministrineuml e

Kosoveumls peumlr Puneuml dhe Mireumlqenie Sociale (MPMS) Zyreumln e keumlshilltarit ligjor teuml UNMIK-

ut (ZKL) si dhe peumlrfaqeumlsuesin e ankuesit

II FAKTET

A Kompleksi i minierave Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-ut

10 Ankuesit janeuml puneumltoreuml teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore ldquoMinierat me Flotacion Kishnica dhe

Novobeumlrda Prishtineumlrdquo (Minierat e Kishniceumls) Minierat e Kishniceumls peumlrbeumljneuml njeuml pjeseuml teuml

ldquoKombinatit Xehetaro Metalurgjik Kimik teuml Plumbit dhe Zinkut Trepccedilardquo neuml tekstin e

meumltejmeuml ndash Kombinati Trepccedila)

11 Kombinati Trepccedila ishte njeumlri nga ndeumlrmarrjet meuml teuml meumldha shoqeumlrore (NPSH) neuml ish-

Jugosllavi i cili gjateuml zenitit teuml vet neuml 1970-a dhe 1980-a puneumlsoi mijeumlra puneumltoreuml Siccedil

raportohet neuml vitin 2003 Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim (IOM) regjistroi 9445

puneumltoreuml teuml Kombinatit Trepccedila nga teuml cileumlt 3908 ishin serbeuml teuml Kosoveumls dhe 5537

shqiptareuml teuml Kosoveumls2 Neuml vitin 2006 9400 puneumltoreuml (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe

3900 serbeuml teuml Kosoveumls) ishin akoma teuml regjistruar3

12 Me vendosjen e Kosoveumls neumln administrim teuml UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e

Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999) teuml 10 qershorit 1999 dhe Rregulloren e

UNMIK-ut nr 19991 mbi Autoritetin e UNMIK-ut neuml Kosoveuml UNMIK-u u beuml peumlrgjegjeumls

peumlr administrimin e peumlrkohsheumlm teuml teuml gjitha ndeumlrmarrjeve shoqeumlrore dhe publike duke

peumlrfshireuml Kombinatin Trepccedila

2 Shih Nelles P Qeumlllimi i Trepccedileumls Neumlntor 2003 f 12 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] -

httpwwwesiweborgpdfesi_mitrovica_trepca_id_1pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 3 Shih Agjencia Kosovare e Privatizimit (AKP) Raport vjetor janar-dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml

faqen e internetit teuml AKP-seuml [burimi elektronik] - httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (qasur meuml 12 maj 2016)

3

13 Me arritjen e tij neuml Kosoveuml peumlr arsye ambientale dhe teuml sheumlndetit publik dhe ristrukturimit

neuml pritje teuml Kombinatit Trepccedila UNMIK-u me peumlrkrahjen e KFOR-it pjeseumlrisht mbylli

puneumln neuml Kombinatin Trepccedila e cila de facto e beumlri njeuml pjeseuml teuml fuqiseuml seuml tij puneumltore teuml

tepeumlrt Duke filluar nga 13 qershori i vitit 2002 Kombinati Trepccedila si NSH eumlshteuml

vendosur neumln administrimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml themeluar me

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200212 me mandat qeuml trsquoi administrojeuml ndeumlrmarrjet

shoqeumlrore dhe publike dhe asetet e tyre peumlrkateumlse si administrator neuml interes teuml pronareumlve

teuml tyre

14 Sipas informatave qeuml Zyra e IOM-it neuml Kosoveuml ia ofroi Panelit neuml periudheumln 2001-2002

me keumlrkeseumln e UNMIK-ut qeuml teuml ndihmojeuml neuml ldquoritrajnimin dhe shkurtiminrdquo e ish-fuqiseuml

puneumltore dhe fuqiseuml aktuale puneumltore teuml Kombinatit Trepccedila IOM-i beumlri regjistrimin dhe

profilizimin demografik dhe profesional teuml puneumltoreumlve teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls Neuml fillim teuml vitit 2002 si formeuml teuml shkurtimit IOM-i

propozoi dhe ndihmoi neuml krijimin e njeuml skeme teuml re pensionimi teuml cileumls zgjodheumln trsquoi

bashkohen puneumltoreumlt qeuml kishin arritur njeuml mosheuml peumlrkateumlse dhe teuml cileumlt i ploteumlsonin kriteret

e tjera Puneumltoreumlt teuml cileumlt zgjodheumln keumlteuml skemeuml teuml re pensionimi u larguan nga lista e

pagave teuml Kombinatit Trepccedila dhe keumlshtu lehteumlsuan barreumln financiare teuml ndeumlrmarrjes

15 Neuml vitin 2003 MPMS-ja e Institucioneve teuml Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes (IPVQ) teuml

Kosoveumls (strukturat qeveritare neumln autoritetin e peumlrgjithsheumlm teuml UNMIK-ut) nxori

Udheumlzimin Administrativ nr 32003 mbi Pensionimin e Parakohsheumlm peumlr Puneumltoreumlt e

Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut i cili hyri neuml fuqi meuml 1 korrik 2003 Ky udheumlzim

vendosi kushtet peumlr regjistrim neuml skemeumln e re teuml pensionimit (psh teuml qenit 50 deri 65 vjeccedil

teuml keteuml punuar seuml paku 10 vjet neuml ndeumlrmarrje dhe ta keteuml ndeumlrprereuml puneumlsimin neuml

ndeumlrmarrje) e qeuml do teuml financohet nga Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls (BKK) i

kontrolluar nga UNMIK-u Neuml pajtim me keumlteuml udheumlzim pagesa e pensioneve teuml

parakohshme teuml nisura neuml shumeumln fillestare prej 40 eurosh neuml muaj ishte vendosur teuml

fillojeuml meuml 1 korrik 2004 Ky program parashihte qeuml peumlrfituesit teuml cileumlt kaneuml arritur mosheumln

e rregullt peumlr pensionim do teuml largoheshin nga skema e pensionimit teuml parakohsheumlm dhe

neuml vend teuml keumlsaj do teuml fillonin teuml peumlrfitonin nga sistemi pensional i Kosoveumls

16 Peumlrveccedil keumlsaj njeuml sistem i ldquopagesaverdquo peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar apo nuk kishin

pasur njeuml pensionim teuml parakohsheumlm ishte krijuar me sa duket nga UNMIK-u neuml

bashkeumlpunim me menaxhmentin e Kombinatit Trepccedila Eumlshteuml raportuar neuml neumlntor teuml vitit

2003 nga ish-ateumlhereuml ldquoMenaxheri i Trepccedileumlsrdquo i emeumlruar nga UNMIK-ut por veteumlm neuml

lidhje me ldquombylljen me forceuml teuml Shkritores seuml Plumbit neuml Zveccedilanrdquo se ndeumlrmarrja mbajti

neuml listeuml teuml pagave ldquopak meuml shumeuml se 2000 persona me rrogeuml (1000 shqiptareuml 1000 serbeuml)

dhe deri neuml 2300 serbeuml peumlr pagesardquo4

17 Sipas informatave teuml mbledhura nga Paneli faleuml keumlsaj marreumlveshje teuml negociuar nga

UNMIK-u me peumlrfshirjen e sindikatave teuml puneumltoreumlve dhe Administrateumls seuml Trepccedileumls (teuml teuml

dyjave neuml jug dhe neuml veri) ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml teuml gjitha minierave teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

nuk i ploteumlsonin kushtet peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos keneuml pensionim teuml parakohsheumlm dhe ishin duke pritur teuml kthehen neuml puneuml

sapo ndeumlrmarrja teuml rifillojeuml puneumln u ishte ofruar njeuml pageseuml mujore prej 50 eurosh Kjo

peumlrfshinte 30 euro nga veteuml burimet e Trepccedileumls dhe 20 euro nga BKK-ja Sipas Raportit teuml

Auditimit teuml vitit 2012 teuml Zyreumls seuml Auditorit Gjeneral neuml Kosoveuml prej vitit 2010

4 Shih raportin e peumlrmendur meuml lart Qeumlllimi i Trepccedileumls (fusnota nr 2) neuml f 12

4

puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml

Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5

18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml

pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml

teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml

teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6

19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim

nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e

Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug

mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore

Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls

neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr

vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe

jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls

neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883

persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8

20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues

neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut

MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje

apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe

mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo

21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit

peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me

Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml

peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me

Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se

ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa

dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e

puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja

mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe

kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10

22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe

5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore

Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e

internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-

rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart

7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28

8 Shih ibid Neni 625 f 28

9 Shih ibid Neni 724 f 47

10 Shih ibid Neni 625 f 28

5

menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-

ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml

gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-

ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues

legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e

aseteve teuml Kombinatit Trepccedila

23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe

Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml

Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve

josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml

mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo

likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-

seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)

duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr

qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo

aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu

parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i

njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml

njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou

diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni

27)

24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi

leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha

asetet e tij

25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar

nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi

moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin

apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil

eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml

veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr

200548rdquo

26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet

ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr

administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil

keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila

paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml

veumlneuml theksi]rdquo

27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml

njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml

teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve

dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml

AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me

mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin

6

28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml

fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml

kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e

peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma

formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih

psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml

Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i

Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml

Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml

Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml

Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)

29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij

ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale

teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln

e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e

Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes

peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e

privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)

30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml

UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat

mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln

kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i

peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i

dateumls 14 prill 2014 sect 20)

31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi

me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori

kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml

Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori

Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml

32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi

Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar

po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi

teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre

33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr

riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim

Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml

riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml

keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23

shkurt 2015

Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me

faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml

7

vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po

ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr

lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo

B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml

34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999

KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml

Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml

ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml

thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e

puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln

e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml

teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke

pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml

meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999

35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave

duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml

Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre

teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat

pozitiv

36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar

as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre

37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga

UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar

nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml

informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml

shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai

38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml

lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte

bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln

menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt

pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml

pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin

kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml

skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre

39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml

moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml

kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-

puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006

ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml

Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls

duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban

vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr

mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006

Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 3: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

3

13 Me arritjen e tij neuml Kosoveuml peumlr arsye ambientale dhe teuml sheumlndetit publik dhe ristrukturimit

neuml pritje teuml Kombinatit Trepccedila UNMIK-u me peumlrkrahjen e KFOR-it pjeseumlrisht mbylli

puneumln neuml Kombinatin Trepccedila e cila de facto e beumlri njeuml pjeseuml teuml fuqiseuml seuml tij puneumltore teuml

tepeumlrt Duke filluar nga 13 qershori i vitit 2002 Kombinati Trepccedila si NSH eumlshteuml

vendosur neumln administrimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml themeluar me

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200212 me mandat qeuml trsquoi administrojeuml ndeumlrmarrjet

shoqeumlrore dhe publike dhe asetet e tyre peumlrkateumlse si administrator neuml interes teuml pronareumlve

teuml tyre

14 Sipas informatave qeuml Zyra e IOM-it neuml Kosoveuml ia ofroi Panelit neuml periudheumln 2001-2002

me keumlrkeseumln e UNMIK-ut qeuml teuml ndihmojeuml neuml ldquoritrajnimin dhe shkurtiminrdquo e ish-fuqiseuml

puneumltore dhe fuqiseuml aktuale puneumltore teuml Kombinatit Trepccedila IOM-i beumlri regjistrimin dhe

profilizimin demografik dhe profesional teuml puneumltoreumlve teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls Neuml fillim teuml vitit 2002 si formeuml teuml shkurtimit IOM-i

propozoi dhe ndihmoi neuml krijimin e njeuml skeme teuml re pensionimi teuml cileumls zgjodheumln trsquoi

bashkohen puneumltoreumlt qeuml kishin arritur njeuml mosheuml peumlrkateumlse dhe teuml cileumlt i ploteumlsonin kriteret

e tjera Puneumltoreumlt teuml cileumlt zgjodheumln keumlteuml skemeuml teuml re pensionimi u larguan nga lista e

pagave teuml Kombinatit Trepccedila dhe keumlshtu lehteumlsuan barreumln financiare teuml ndeumlrmarrjes

15 Neuml vitin 2003 MPMS-ja e Institucioneve teuml Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes (IPVQ) teuml

Kosoveumls (strukturat qeveritare neumln autoritetin e peumlrgjithsheumlm teuml UNMIK-ut) nxori

Udheumlzimin Administrativ nr 32003 mbi Pensionimin e Parakohsheumlm peumlr Puneumltoreumlt e

Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut i cili hyri neuml fuqi meuml 1 korrik 2003 Ky udheumlzim

vendosi kushtet peumlr regjistrim neuml skemeumln e re teuml pensionimit (psh teuml qenit 50 deri 65 vjeccedil

teuml keteuml punuar seuml paku 10 vjet neuml ndeumlrmarrje dhe ta keteuml ndeumlrprereuml puneumlsimin neuml

ndeumlrmarrje) e qeuml do teuml financohet nga Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls (BKK) i

kontrolluar nga UNMIK-u Neuml pajtim me keumlteuml udheumlzim pagesa e pensioneve teuml

parakohshme teuml nisura neuml shumeumln fillestare prej 40 eurosh neuml muaj ishte vendosur teuml

fillojeuml meuml 1 korrik 2004 Ky program parashihte qeuml peumlrfituesit teuml cileumlt kaneuml arritur mosheumln

e rregullt peumlr pensionim do teuml largoheshin nga skema e pensionimit teuml parakohsheumlm dhe

neuml vend teuml keumlsaj do teuml fillonin teuml peumlrfitonin nga sistemi pensional i Kosoveumls

16 Peumlrveccedil keumlsaj njeuml sistem i ldquopagesaverdquo peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar apo nuk kishin

pasur njeuml pensionim teuml parakohsheumlm ishte krijuar me sa duket nga UNMIK-u neuml

bashkeumlpunim me menaxhmentin e Kombinatit Trepccedila Eumlshteuml raportuar neuml neumlntor teuml vitit

2003 nga ish-ateumlhereuml ldquoMenaxheri i Trepccedileumlsrdquo i emeumlruar nga UNMIK-ut por veteumlm neuml

lidhje me ldquombylljen me forceuml teuml Shkritores seuml Plumbit neuml Zveccedilanrdquo se ndeumlrmarrja mbajti

neuml listeuml teuml pagave ldquopak meuml shumeuml se 2000 persona me rrogeuml (1000 shqiptareuml 1000 serbeuml)

dhe deri neuml 2300 serbeuml peumlr pagesardquo4

17 Sipas informatave teuml mbledhura nga Paneli faleuml keumlsaj marreumlveshje teuml negociuar nga

UNMIK-u me peumlrfshirjen e sindikatave teuml puneumltoreumlve dhe Administrateumls seuml Trepccedileumls (teuml teuml

dyjave neuml jug dhe neuml veri) ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml teuml gjitha minierave teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

nuk i ploteumlsonin kushtet peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos keneuml pensionim teuml parakohsheumlm dhe ishin duke pritur teuml kthehen neuml puneuml

sapo ndeumlrmarrja teuml rifillojeuml puneumln u ishte ofruar njeuml pageseuml mujore prej 50 eurosh Kjo

peumlrfshinte 30 euro nga veteuml burimet e Trepccedileumls dhe 20 euro nga BKK-ja Sipas Raportit teuml

Auditimit teuml vitit 2012 teuml Zyreumls seuml Auditorit Gjeneral neuml Kosoveuml prej vitit 2010

4 Shih raportin e peumlrmendur meuml lart Qeumlllimi i Trepccedileumls (fusnota nr 2) neuml f 12

4

puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml

Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5

18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml

pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml

teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml

teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6

19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim

nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e

Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug

mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore

Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls

neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr

vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe

jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls

neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883

persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8

20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues

neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut

MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje

apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe

mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo

21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit

peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me

Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml

peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me

Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se

ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa

dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e

puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja

mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe

kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10

22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe

5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore

Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e

internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-

rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart

7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28

8 Shih ibid Neni 625 f 28

9 Shih ibid Neni 724 f 47

10 Shih ibid Neni 625 f 28

5

menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-

ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml

gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-

ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues

legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e

aseteve teuml Kombinatit Trepccedila

23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe

Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml

Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve

josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml

mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo

likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-

seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)

duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr

qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo

aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu

parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i

njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml

njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou

diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni

27)

24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi

leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha

asetet e tij

25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar

nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi

moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin

apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil

eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml

veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr

200548rdquo

26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet

ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr

administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil

keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila

paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml

veumlneuml theksi]rdquo

27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml

njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml

teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve

dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml

AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me

mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin

6

28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml

fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml

kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e

peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma

formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih

psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml

Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i

Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml

Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml

Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml

Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)

29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij

ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale

teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln

e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e

Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes

peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e

privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)

30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml

UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat

mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln

kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i

peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i

dateumls 14 prill 2014 sect 20)

31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi

me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori

kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml

Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori

Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml

32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi

Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar

po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi

teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre

33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr

riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim

Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml

riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml

keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23

shkurt 2015

Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me

faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml

7

vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po

ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr

lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo

B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml

34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999

KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml

Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml

ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml

thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e

puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln

e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml

teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke

pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml

meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999

35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave

duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml

Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre

teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat

pozitiv

36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar

as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre

37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga

UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar

nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml

informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml

shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai

38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml

lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte

bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln

menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt

pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml

pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin

kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml

skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre

39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml

moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml

kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-

puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006

ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml

Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls

duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban

vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr

mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006

Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 4: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

4

puneumltoreumltteuml paguarit neumln Administrateumln e Kombinatit Trepccedila neuml veri (kryesisht serbeuml teuml

Kosoveumls) ndeumlrpreneuml pranimin e pjeseumls seuml ndihmeumls mujore qeuml vinte nga BKK-ja5

18 Siccedil konfirmohet nga shifrat neuml dispozicion publik jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml (por jo teuml

pensionuar) merrnin njeuml pageseuml mujore Peumlr shembull neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Privatizimit (AKP) thuhet se neuml vitin 2006 veteumlm 3400 puneumltoreuml

teuml regjistruar teuml Kombinatit Trepccedila prej 9400 (6500 shqiptareuml teuml Kosoveumls dhe 3900 serbeuml

teuml Kosoveumls) merrnin pensione teuml parakohshme dhe 2300 merrnin pagesa6

19 Pavareumlsisht nga teuml gjitha peumlrpjekjet Paneli nuk ishte neuml gjendje teuml marreuml njeuml konfirmim

nga ndonjeuml autoritet lokal apo UNMIK-u neumlse shifrat e meumlsipeumlrme peumlrfshinin puneumltoreumlt e

Minierave teuml Kishniceumls Paneli eumlshteuml informuar se secila administrateuml neuml veri dhe neuml jug

mbante njeuml listeuml teuml veccedilanteuml teuml puneumltoreumlve ldquoteuml tyrerdquo teuml cileumlt marrin keumlto pagesa mujore

Paneli eumlshteuml informuar se lista e personave teuml tilleuml e mbajtur nga Administrata e Trepccedileumls

neuml jug nuk peumlrfshin minatoreumlt e Kishniceumls Sipas raportit teuml lartpeumlrmendur teuml auditimit peumlr

vitin 2012 deri neuml fund teuml vitit 2012 kishte 199 persona qeuml merrnin pagesa neuml listeumln ldquoe

jugutrdquo7 Neuml raportin e njeumljteuml teuml auditimit thuhet se peumlr sa i peumlrket Administrateumls seuml Trepccedileumls

neuml veri se ldquo[l]ista e pranuesve teuml pagesave neuml vitin 2012 peumlrmbante peumlrafeumlrsisht 1883

persona dhe shpenzimet peumlr vitin 2012 ishin neuml shumeumln prej euro675120rdquo8

20 Peumlr meuml tepeumlr pavareumlsisht keumlrkimit teuml teuml dheumlnave neuml disa institucione dhe bashkeumlbisedues

neuml Kosoveuml (menaxhmenti i Trepccedileumls teuml dyja neuml veri dhe neuml jug ZKL teuml UNMIK-ut

MPMS-ja e Kosoveumls) Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml pjeseuml legjislacioni rregulloreje

apo vendimi teuml qeveriseuml teuml publikuar qeuml peumlrmbledh kriteret e kualifikueshmeumlriseuml dhe

mekanizmin rregullator peumlr pranimin e keumltyre ldquopagesaverdquo

21 Peumlrshtypja e Panelit se njeuml dokument i tilleuml nuk ekziston veumlrtetohet nga Raporti i Auditimit

peumlr vitin 2012 neuml Kombinatin Trepccedila neuml teuml cilin thuhet neuml pjeseumln neuml lidhje me

Administrateumln neuml jug se ldquonuk posedonte keumlteuml vendim dhe nuk kishte asnjeuml rregullore qeuml

peumlrcaktonte kriteret dhe kushtet peumlr peumlrzgjedhjen e peumlrfituesverdquo9 Neuml lidhje me

Administrateumln neuml veri neuml teuml shtohet se

ldquoNuk kishte asnjeuml rregullore se si teuml trajtohen dhe menaxhohen pagesat ndeumlrsa

dosjet e pranuesve teuml pagesave nuk ishin teuml plota Veteumlm njeuml fletore e puneumls e

puneumltoreumlve teuml vjeteumlr ishte e bashkangjitur neuml keumlto dosje ndeumlrsa dokumentet e reja

mungonin duke peumlrfshireuml leteumlrnjoftimin njeuml kopje teuml llogariseuml bankare si dhe

kontrata e puneumlsimit peumlr koheumln kur keumlta marreumls teuml pagesave ishin puneumlsuarrdquo10

22 Meuml 2 qershor 2005 PSSP-ja nxori Udheumlzimin Administrativ nr 20057 peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e njeuml Dhome teuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Privatizimit Ky udheumlzim pezulloi teuml gjitha veprimet e caktuara ldquoteuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml neumln autoritetin administrativ dhe

5 Shih Raportin e Auditorit Gjeneral teuml Kosoveumls (AGJKG) mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore

Trepccedila peumlr vitin qeuml peumlrfundon meuml 31 dhjetor 2012 qershor 2013 Neni 724 p 47 Neuml dispozicoin neuml faqen e

internetit teuml ZAGJ-seuml [burimi elektronik] - httpwwwoag-

rksorgrepositorydocsRaportiAuditimit_Trepca_2012_ang_197200pdf (qasur meuml 12 maj 2016) 6 Shih fusnota nr 3 meuml lart

7 Shih Raportin e lartpeumlrmendur teuml Auditimit Neni 625 f 28

8 Shih ibid Neni 625 f 28

9 Shih ibid Neni 724 f 47

10 Shih ibid Neni 625 f 28

5

menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-

ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml

gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-

ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues

legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e

aseteve teuml Kombinatit Trepccedila

23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe

Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml

Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve

josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml

mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo

likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-

seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)

duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr

qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo

aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu

parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i

njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml

njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou

diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni

27)

24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi

leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha

asetet e tij

25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar

nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi

moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin

apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil

eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml

veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr

200548rdquo

26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet

ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr

administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil

keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila

paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml

veumlneuml theksi]rdquo

27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml

njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml

teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve

dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml

AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me

mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin

6

28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml

fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml

kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e

peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma

formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih

psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml

Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i

Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml

Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml

Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml

Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)

29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij

ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale

teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln

e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e

Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes

peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e

privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)

30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml

UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat

mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln

kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i

peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i

dateumls 14 prill 2014 sect 20)

31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi

me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori

kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml

Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori

Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml

32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi

Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar

po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi

teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre

33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr

riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim

Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml

riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml

keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23

shkurt 2015

Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me

faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml

7

vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po

ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr

lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo

B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml

34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999

KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml

Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml

ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml

thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e

puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln

e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml

teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke

pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml

meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999

35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave

duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml

Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre

teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat

pozitiv

36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar

as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre

37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga

UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar

nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml

informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml

shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai

38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml

lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte

bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln

menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt

pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml

pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin

kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml

skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre

39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml

moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml

kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-

puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006

ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml

Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls

duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban

vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr

mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006

Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 5: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

5

menaxhimin e [AKP-seuml] dhe teuml caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln Administrateumln e UNMIK-

ut duke u bazuar neuml vendime gjyqi gjykime apo vendime tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml

gjykateuml organ kuazi-gjyqeumlsor apo administrativ peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh [PSSP-

ja] mund teuml zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues

legjislativrdquo Neni 32(iii) i keumltij Udheumlzimi peumlrmend Minierat e Kishniceumls neuml mesin e

aseteve teuml Kombinatit Trepccedila

23 Meuml 21 neumlntor 2005 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 mbi Riorganizimin dhe

Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml Tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml Agjenciseuml

Kosovare teuml Privatizimit ofroi dispozitat peumlr riorganizimin apo likuidimin e NSH-ve

josolvente sikur Kombinati Trepccedila peumlrmes ldquoprocedurave teuml moratoriumitrdquo Me qeumlllim teuml

mbrojtjes seuml ndeumlrmarrjeve neuml fjaleuml nga pretendimet e kreditoreumlve gjateuml ristrukturimit apo

likuidimit teuml tyre Rregullorja parashihte qeuml me aneumln e njeuml keumlrkese teuml justifikuar teuml AKM-

seuml DHPGJS mund teuml marreuml njeuml ldquovendim peumlr moratoriumrdquo (Vendimi peumlr moratorium)

duke suspenduar ldquoteuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji qeuml kaneuml peumlr

qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo

aseteve teuml sajrdquo i cili mund teuml vazhdohet me lejen e DHPGJS-seuml Rregullorja po ashtu

parashihte marrjen e njeuml seumlreuml masave drejt riorganizimit teuml njeuml ndeumlrmarrje sikur emeumlrimi i

njeuml apo meuml shumeuml administratori (eumlve) teuml pavarur jo meuml voneuml se tre muaj pas leumlshimit teuml

njeuml vendimi peumlr moratorium (Neni 8) dhe elaborimin e planeve ristrukturuese peumlr trsquou

diskutuar dhe votuar nga kreditoreumlt dhe meuml pas peumlrkrahja nga Dhoma e Posaccedilme (Neni

27)

24 Meuml 15 dhjetor 2005 AKM-ja paraqiti njeuml keumlrkeseuml neuml DHPGJS peumlrmes seuml cileumls keumlrkoi

leumlshimin e njeuml vendimi peumlr moratorium neuml lidhje me Kombinatin Trepccedila dhe teuml gjitha

asetet e tij

25 Meuml 9 mars 2006 DHPGJS nxori vendim mbi moratoriumin nr SCR-05-001 teuml keumlrkuar

nga AKM-ja Neuml tekstin e tij thuhet inter alia qeuml ldquoPrej dateumls seuml keumltij vendimi mbi

moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin

apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil

eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj duhet teuml suspendohen dhe do teuml vazhdojneuml

veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr

200548rdquo

26 Neuml paragrafin e fundit teuml Moratoriumit thuhet

ldquoGjykata pret se AKM-ja do teuml procedojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr

administratoreumlt dhe ofruesit e sheumlrbimit dhe teuml beumljeuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil

keumlrkohet me Rregulloren e UNMIK-ut 200548 Neumlse ka vonesa teuml tepeumlrta secila

paleuml e deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo gjykateuml heqjen e keumltij moratoriumi [eumlshteuml

veumlneuml theksi]rdquo

27 Meuml 28 dhe 29 mars 2006 informata rreth vendimit mbi moratoriumin eumlshteuml publikuar neuml

njeuml gazeteuml ditore me seli neuml Kosoveuml Koha Ditore Publikimi nuk peumlrfshinte tekstin e ploteuml

teuml moratoriumit veteumlm paraqiste substanceumln e vendimit Ai u ofroi teuml gjitheuml kreditoreumlve

dhe paleumlve tjera teuml interesuara udheumlzime teuml detajuara se si trsquoi doreumlzojneuml ankesat e tyre neuml

AKM Ky publikim nuk pasqyroi pikeumln e meumlsipeumlrme teuml peumlrmendur neuml lidhje me

mundeumlsineuml peumlr paleumlt e deumlmtuara teuml keumlrkojneuml nga DHPGJS teuml heqeuml moratoriumin

6

28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml

fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml

kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e

peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma

formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih

psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml

Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i

Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml

Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml

Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml

Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)

29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij

ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale

teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln

e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e

Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes

peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e

privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)

30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml

UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat

mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln

kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i

peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i

dateumls 14 prill 2014 sect 20)

31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi

me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori

kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml

Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori

Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml

32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi

Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar

po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi

teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre

33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr

riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim

Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml

riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml

keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23

shkurt 2015

Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me

faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml

7

vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po

ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr

lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo

B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml

34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999

KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml

Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml

ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml

thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e

puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln

e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml

teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke

pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml

meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999

35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave

duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml

Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre

teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat

pozitiv

36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar

as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre

37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga

UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar

nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml

informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml

shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai

38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml

lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte

bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln

menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt

pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml

pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin

kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml

skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre

39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml

moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml

kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-

puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006

ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml

Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls

duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban

vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr

mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006

Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 6: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

6

28 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 dhe hyrjes neuml

fuqi teuml Kushtetuteumls seuml Kosoveumls meuml 15 qershor 2008 UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml

kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml madhe teuml detyrave teuml veta si njeuml administrateuml e

peumlrkohshme dhe PSSP-ja nuk ishte neuml gjendje teuml zbatojeuml autoritetin ekzekutiv qeuml akoma

formalisht i ishte dheumlneuml atij sipas Rezoluteumls seuml Keumlshillit teuml Sigurimit 1244 (1999) (shih

psh Raport i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml

Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml 12 qershor 2008 S2008354 sectsect 7 dhe 17 Raport i

Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml

Bashkuara neuml Kosoveuml 15 korrik 2008 S2008458 sectsect 3-4 dhe 29 Raport i Sekretarit teuml

Peumlrgjithsheumlm peumlr Misionin e Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml

Kosoveuml 24 neumlntor 2008 S2008692 sect 21)

29 Prej muajit maj teuml vitit 2008 administrimi i Kombinatit Trepccedila dhe teuml gjitha aseteve teuml tij

ishte marreuml peumlrsipeumlr nga ateumlhereuml e sapoformuara AKP duke vepruar neumln autoritetet lokale

teuml Kosoveumls Pas 15 qershorit teuml vitit 2008 AKM-ja si organ i UNMIK-ut ndeumlrpreu puneumln

e vet Meuml 24 gusht 2008 ish-zyrtareumlt lokaleuml teuml AKM-seuml teuml emeumlruar nga autoritetet e

Kosoveumls neuml pozita zyrtare neuml AKP moreumln peumlrsipeumlr Kompleksin e AKM-seuml Pas marrjes

peumlrsipeumlr teuml kompleksit eumlshteuml pritur qeuml AKP-ja teuml beumlnte peumlrpjekje teuml rifillojeuml procesin e

privatizimit (shih Raportin e SP teuml OKB-seuml nr S2008692 peumlrmendur neuml sect 28 meuml lart)

30 Megjithateuml origjinalet e dokumenteve neuml lidhje me peumlrfshirjen e drejtpeumlrdrejteuml teuml

UNMIK-ut neuml menaxhimin e AKM-seuml dhe fondeve teuml trustit teuml AKM-seuml teuml cilat

mbaheshin neuml llogariteuml e AKM-seuml janeuml siguruar nga UNMIK-ut dhe mbesin neumln

kontrollin e tij Veccedil keumlsaj sipas PSSP-seuml AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml autoritet i

peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih vendimin mbi pranueshmeumlrineuml e keumlsaj ankese i

dateumls 14 prill 2014 sect 20)

31 Meuml 9 dhjetor 2008 peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml peumlrfundoi

me Misionin e Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml (EULEX) i cili mori

kontrollin e ploteuml operacional neuml fusheumln e sundimit teuml ligjit pasi qeuml kryetari i Keumlshillit teuml

Sigurimit teuml Kombeve teuml Bashkuara meuml 26 neumlntor 2008 (SPRST200844) nxori

Deklarateumln qeuml mireumlpriste angazhimin e vazhduesheumlm teuml Bashkimit Evropian neuml Kosoveuml

32 Meuml 19 maj 2011 vendimi mbi moratoriumin qeuml pezullonte ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila ishte rinxjerr nga Dhoma e Posaccedilme Me sa duket akoma eumlshteuml neuml fuqi

Nga 8 neumlntori i vitit 2011 AKP-ja peumlrseumlri filloi trsquoi mbledheuml ankesat e kreditoreumlve kundeumlr

Kombinatit Trepccedila i cili peumlrfshin Minierat e Kishniceumls Megjithateuml siccedil ishte konfirmuar

po ashtu nga Njeumlsiti peumlr Riorganizim derisa vendimi mbi moratoriumin teuml hiqet apo disi

teuml modifikohet AKP-ja nuk do trsquoi shqyrtojeuml ato ankesa neuml lidhje me peumlrmbajtjen e tyre

33 Meuml 9 dhjetor 2015 me keumlrkeseumln e Panelit gjyqtari kryesues i DHPGJS-seuml peumlr

riorganizimin e NSH-ve konfirmoi qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo nuk ka mbajtur ndonjeuml takim

Dhoma e Posaccedilme disa hereuml e ka zgjatur afatin e fundit peumlr doreumlzimin e planit teuml

riorganizimit teuml bazuar neuml keumlrkesat e AKP-seuml dhe vendimi i fundit peumlr zgjatje teuml

keumltij afati teuml fundit deri meuml 01112016 ishte marreuml nga Dhoma e Posaccedilme meuml 23

shkurt 2015

Deri meuml tani AKP-ja nuk ka doreumlzuar plan riorganizimi duke u justifikuar me

faktin se Agjencia nuk ka emeumlruar bordin e drejtoreumlve dhe ata janeuml duke pritur njeuml

7

vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po

ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr

lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo

B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml

34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999

KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml

Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml

ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml

thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e

puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln

e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml

teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke

pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml

meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999

35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave

duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml

Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre

teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat

pozitiv

36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar

as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre

37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga

UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar

nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml

informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml

shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai

38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml

lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte

bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln

menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt

pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml

pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin

kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml

skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre

39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml

moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml

kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-

puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006

ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml

Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls

duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban

vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr

mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006

Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 7: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

7

vendim teuml merret nga Kuvendi i Kosoveumls neuml lidhje me emeumlrimin e bordit Dhe po

ashtu Qeveria e Kosoveumls mori njeuml iniciativeuml peumlr teuml nxjerreuml ligj teuml veccedilanteuml peumlr

lsquoTrepccedileumlnrsquo neuml bazeuml teuml teuml cilit do teuml definohej statusi i keumlsaj ndeumlrmarrjerdquo

B Ankesatprocedurat e ankuesve qeuml rrjedhin nga puneumlsimi i tyre neuml Trepccedileuml

34 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve z Momqillo Nedelkoviq deklaron se meuml 17 qershor 1999

KFOR-i britanik largoi me forceuml puneumltoreumlt joshqiptareuml nga objektet e Minierave teuml

Kishniceumls dhe u lejoi puneumltoreumlve shqiptareuml trsquoi marrin peumlrsipeumlr minierat Qeuml nga ajo koheuml

ankuesit janeuml ndaluar teuml kthehen neuml vendet e tyre teuml puneumls ndeumlrsa puneumltoreumlt shqiptareuml

thuhet se janeuml lejuar teuml kthehen neuml puneuml Kjo ndodhi pavareumlsisht nga fakti qeuml shumica e

puneumltoreumlve kaneuml ruajtur statusin e tyre teuml puneumltoreumlve teuml Minierave teuml Kishniceumls Neuml koheumln

e paraqitjes seuml ankeseumls peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve i ofroi Panelit njeuml listeuml me 667 puneumltoreuml

teuml cileumlt ishin neuml listeumln e pagave teuml Minierave teuml Kishniceumls si meuml 28 shkurt 1999 duke

pohuar se shumica e keumltyre puneumltoreumlve ishin larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml

meumlnyreumln e peumlrshkruar si meuml 17 qershor 1999

35 Sipas peumlrfaqeumlsuesit teuml ankuesve me kalimin e viteve ai u eumlshteuml drejtuar disa organizatave

duke peumlrfshireuml KFOR-in Zyreumln e IOM-it neuml Kosoveuml Institucionin e Ombudspersonit neuml

Kosoveuml dhe UNMIK-un duke keumlrkuar qeuml puneumltoreumlt teuml lejohen teuml kthehen neuml vendet e tyre

teuml puneumls dhe qeuml teuml drejtat e tjera teuml ngjashme teuml tyre trsquou kthehen por pa ndonjeuml rezultat

pozitiv

36 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron meuml tutje se qeuml nga ajo koheuml puneumltoreumlt nuk kaneuml pranuar

as pageuml teuml rregullt e as peumlrfitime teuml tjera nga puneumldheumlneumlsi i tyre

37 Pasi ishte krijuar skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls nga

UNMIK-u neuml vitin 2003 dhe filloi seuml funksioniuari (shih sectsect 15-38) ajo eumlshteuml administruar

nga organet relevante neuml fusheumln e mireumlqenies sociale teuml IPVQ-ve teuml Kosoveumls Paneli eumlshteuml

informuar nga peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve se qeuml nga fillimi i keumltij programi teuml pensionimit meuml

shumeuml se 200 puneumltoreuml teuml Minierave teuml Kishniceumls kaneuml filluar teuml peumlrfitojneuml nga ai

38 Pas shpalljes seuml njeumlanshme teuml pavareumlsiseuml seuml Kosoveumls meuml 17 shkurt 2008 (shih sect 28 meuml

lart) njeuml leteumlr (me emrat e personave dhe organizateumls) e Republikeumls seuml Kosoveumls ishte

bashkeumlngjitur neuml formulareumlt e regjistrimit peumlr pensionim teuml parakohsheumlm teuml cileumln

menaxhmenti i Kombinatit Trepccedila neuml Zveccedilan refuzoi ta konsiderojeuml valid Pasi formulareumlt

pa vuleuml teuml tilleuml validiteti nuk pranohen nga autoritetet pensionale teuml Kosoveumls nuk janeuml

pranuar nga autoritetet pas asaj date meuml shumeuml aplikacione nga puneumltoreumlt qeuml peumlrmbushnin

kriteret peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm Ata puneumltoreuml teuml cileumlt janeuml peumlrfshireuml neuml

skemeuml para shkurtit teuml vitit 2008 akoma pranojneuml rregullisht pagesat e pensioneve teuml tyre

39 Neuml kontekst teuml procesit teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila peumlrmes procedurave teuml

moratoriumit (shih sect 23 meuml lart) AKM-ja ishte peumlrgjegjeumlse peumlr mbledhjen e ankesave teuml

kreditoreumlve kundeumlr ndeumlrmarrjes duke peumlrfshireuml ato lidhur me pagat e papaguara ish-

puneumltoreumlve dhe puneumltoreumlve teuml tanisheumlm Z Momqillo Nedelkoviq thekson se neuml vitin 2006

ai e doreumlzoi njeuml ankeseuml neuml AKM duke keumlrkuar pageseumln e pageumls seuml papaguar teuml fituar neuml

Minierat e Kishniceumls (200 euro neuml muaj) peumlr periudheumln nga largimi i tij nga vendi i puneumls

duke filluar neuml qershor teuml vitit 1999 Ai e paraqiti njeuml kopje teuml ankeseumls seuml tij e cila mban

vuleumln e Shtylleumls seuml UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd e cila ishte peumlrgjegjeumlse peumlr

mbledhjen e ankesave teuml tilla dhe doreumlzimin e tyre neuml AKM vula mban dateumln 4 prill 2006

Njeuml leteumlr nga Shtylla e UNMIK-ut BE-seuml Zyra neuml Beograd tregon se kjo ankeseuml i ishte

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 8: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

8

deumlrguar Njeumlsiseuml peumlr Ankesa teuml AKM-seuml neuml Prishtineuml meuml 30 janar 2007 Ai si peumlrfaqeumlsues

i ankuesve tjereuml deklaron meuml tutje se neuml vitin 2006 dhe 2007 ankesa teuml ngjashme ishin

doreumlzuar nga shumica e puneumltoreumlve tjereuml teuml Minierave teuml Kishniceumls teuml cileumlt ishin larguar

me forceuml nga puna neuml qershor teuml vitit 1999 Megjithateuml sipas tij asnjeumlra prej ankesave nuk

eumlshteuml shqyrtuar nga AKM-ja

40 Meuml 22 neumlntor 2013 Njeumlsiti peumlr Riorganizim teuml Trepccedileumls i AKP-seuml (Njeumlsiti peumlr Riorganizim)

i konfirmoi Panelit se ata janeuml neuml posedim teuml bazeumls seuml ploteuml teuml teuml dheumlnave teuml AKM-seuml me

regjistrin e teuml gjitha ankesave teuml pranuara nga Njeumlsiti i Ankesave i AKM-seuml Me keumlrkeseumln

e Panelit Njeumlsiti peumlr Riorganizim beumlri njeuml keumlrkim teuml dhjeteuml emrave teuml zgjedhur rasteumlsisht

nga lista e lartpeumlrmendur e puneumltoreumlve me etni joshqiptare qeuml nuk ishin lejuar teuml punonin

por akoma ishin neuml listeumln e pagave teuml ndeumlrmarrjes (shih sect 34 meuml lart) Eumlshteuml konfirmuar se

ata puneumltoreuml neuml fakt i kishin doreumlzuar ankesat neuml vitin 2006 para AKM-seuml kopjet e

ankesave teuml tyre ishin mbledhur nga Paneli

41 Njeumlsiti peumlr Riorganizim po ashtu ia konfirmoi Panelit se peumlr asnjeumlreumln nga ankesat neuml fakt

nuk ishte vepruar nga AKM-ja sepse procesi i shqyrtimit teuml tyre ishte dhe akoma eumlshteuml i

bllokuar nga moratoriumi i Dhomeumls seuml Posaccedilme

42 Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve deklaron se asnjeumlri nga ankuesit apo puneumltoreumlt neuml Minierat

Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml nuk kishte marreuml pagesa mujore qeuml u ishin dheumlneuml puneumltoreumlve

joaktiveuml teuml Trepccedileumls teuml cileumlt nuk ishin kualifikuar peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml

rregullt Megjithateuml ata nuk kishin doreumlzuar ndonjeuml ankeseuml te menaxhmenti apo UNMIK-

u lidhur me situateumln e tyre Peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve po ashtu thekson se prej vitit 2014

ata minatoreuml teuml Kishniceumls qeuml kishin pranuar pension teuml parakohsheumlm e ndeumlrpreneuml ta marrin

ateuml

III ANKESAT

43 Duke pasur parasysh se ankesa eumlshteuml shpallur e pranueshme ankuesit ankohen se

moratoriumi i shpallur nga Dhoma e Posaccedilme i parandaloi ata neuml meumlnyreuml efektive qeuml trsquoi

vazhdojneuml tutje ankesat e tyre doreumlzuar AKM-seuml neuml vitin 2006 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli

konsideron se ata pretendojneuml peumlr shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml Konventeumls

Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut (KEDNJ) neneve 6 (e drejta neuml qasje neuml gjykateuml) dhe 13

(e drejta peumlr mjet efektiv juridik) e KEDNJ-seuml

44 Ankuesit ankohen meuml tutje rreth deumlshtimit teuml UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit

teuml tyre nga vendet e puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit

1999 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit ata thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 (e drejta peumlr shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml) teuml KEDNJ-seuml si dhe nenit 6 (e drejta neuml

puneuml) teuml Konventeumls Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore

(KNDESK)

45 Njeuml grup i ankuesve (puneumltoreumlt teuml cileumlt nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln

peumlr pensionim teuml parakohsheumlm para 15 qershorit 2008) po ashtu ankohen se UNMIK-u

deumlshtoi trsquou ofrojeuml atyre ndonjeuml mjet alternativ peumlr teuml ndihmuar financiarisht veten dhe

familjet e tyre Paneli konsideron se keumlta ankues pretendojneuml peumlr shkelje teuml neneve 9 (e

drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta neuml standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

46 Neuml fund ankuesit ankohen rreth diskriminimit neuml situateumln e tyre qeuml ka teuml beumljeuml de-facto me

humbjen e puneumls mospageseumln e pagave dhe peumlrfitimeve tjera neumlpeumlrmjet teuml cilit janeuml

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 9: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

9

krijuar kushte meuml teuml favorshme peumlr puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Kosoveumls teuml teuml njeumljteumls ndeumlrmarrje

Prandaj ata neuml esenceuml thirren neuml shkelje teuml nenit 2 (ndalim i peumlrgjithsheumlm i diskriminimit)

neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

IV LIGJI

A Ligji i aplikuesheumlm

1 Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 (13 qershor 2002) mbi Themelimin e Dhomeumls seuml

Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml pas e ndryshuar me Rregulloret e UNMIK-ut nr 20084

200819 dhe 200829)

Neni 1

THEMELIMI I DHOMEumlS SEuml POSACcedilME

11 Me aneuml teuml keumlsaj themelohet Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml kaneuml teuml beumljneuml me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (meuml tej ldquoDhoma e

Posaccedilmerdquo)

Neni 4

JURIDIKSIONI

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

hellip

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr20084 teuml dateumls 5 shkurt 2008

Neni 4

JURIDIKSIONI (

41 Paneli gjykues i Dhomeumls seuml Posaccedilme ka juridiksion primar peumlr pretendimet dhe

kundeumlrpretendimet neuml lidhje me si neuml vijim

hellip

(g) Teuml gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml lidhje me riorganizimin dhe

ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve neuml pajtim me Rregulloren nr 200548 siccedil eumlshteuml ndryshuar

koheuml pas kohe

hellip

(l) Ccedileumlshtjet e tjera teuml tilla siccedil mund teuml caktohen me ligj

Neni 14

HYRJA NEuml FUQI

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 10: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

10

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 mars 2008 deri neuml teuml cileumln koheuml rregullat

procedurale teuml nxjerra sipas nenit 7 duhet peumlrshtatur si duhet

Siccedil eumlshteuml ndryshuar me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200819 teuml dateumls 31 mars teuml vitit

2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 31 maj 2008hellip

Siccedil eumlshteuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr200829 teuml 31 majit 2008

Rregullorja aktuale hyn neuml fuqi meuml 30 qershor 2008hellip

2 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 20057 (2 qershor 2005) peumlr Implementimin e

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml

Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml mbi ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml

Mireumlbesimit

Neni 1

Fusha e zbatimit

Ky Udheumlzim Administrativ vendos pezullimin e teuml gjitha veprimeve teuml caktuara kundeumlr

teuml gjitha aseteve dhe ndeumlrmarrjeve aktualisht neumln autoritetin administrativ dhe

menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit (KTA) teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e

ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

hellip

Neni 3

Pezullimi i zbatimit teuml veprimeve teuml caktuara

31 Teuml gjitha veprimet e caktuara kundeumlr apo neuml lidhje me asetet apo ndeumlrmarrjet qeuml janeuml

neumln autoritetin administrativ dhe menaxhimin e Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit dhe

teuml caktuara teuml jeneuml pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut teuml cilat bazohen neuml

vendimet e tjera teuml leumlshuara nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr

ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit apo bazuar neuml vendimet e

gjyqit gjykimet apo vendimet e tjera teuml leumlshuara nga ndonjeuml gjykateuml organ kuazi

gjyqeumlsor apo administrativ do teuml pezullohen peumlr njeuml periudheuml prej tre muajsh nga data e

keumltij Udheumlzimi Administrativ Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm mund teuml

zgjaseuml keumlteuml pezullim teuml periudheumls zbatuese me njeuml instrument pasues legjislativ

32 Asetet dhe ndeumlrmarrjet e caktuara si pjeseuml e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut

peumlrfshijneuml por nuk kufizohen neuml si neuml vijim

hellip

(iii) Ndeumlrmarrja Shoqeumlrore Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml

Prishtineuml

3 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200521 (21 neumlntor 2005) peumlr

Implementimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200213 mbi Themelimin e Dhomeumls

seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me Agjencineuml

Kosovare teuml Mireumlbesimit

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 11: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

11

Neni 1

Zgjatja e meumltejme

Periudha e pezullimit teuml veprimeve zbatuese sipas Udheumlzimit Administrativ teuml UNMIK-

ut nr 20057 zgjatet peumlr njeuml periudheuml teuml meumltejme njeumlmujore nga 1 dhjetori deri meuml 31

dhjetor 2005

4 Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200548 (21 neumlntor 2005) peumlr Riorganizimin

dhe Likuidimin e Ndeumlrmarrjeve dhe Aseteve teuml tyre neumln Autoritetin Administrativ teuml

Agjenciseuml Kosovare teuml Mireumlbesimit

Neni 5

Moratoriumi

51 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr

ndeumlrmarrjes neuml fjaleuml apo aseteve teuml saj do teuml pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me

lejen e gjykateumls

hellip

52 Brenda dhjeteuml (10) diteumlve teuml puneumls nga data e vendimit peumlr moratorium Agjencia do

teuml publikojeuml njoftimin neuml pajtim me dispozitat e njoftimit neuml dy diteuml pune teuml

njeumlpasnjeumlshme dhe fundjaveumln vijuese

(a) Njoftimi do teuml peumlrfshijeuml informatat vijuese

(i) dateumln dhe peumlrshkrimin e vendimit peumlr moratorium

(ii) njeuml referim peumlr Rregulloren aktuale dhe teuml drejtat e kreditoreumlve neuml pajtim me teuml

dhe

(iii) qeuml njeuml administrator do teuml emeumlrohet brenda afatit kohor teuml specifikuar me nenin

81

(iv) detajet e procesit teuml doreumlzimit teuml ankesave dhe

(v) njeuml njoftim peumlr mundeumlsineuml peumlr teuml votuar mbi njeuml plan riorganizimi teuml

ndeumlrmarrjes

hellip

53 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml

administratori ndeumlrmarrja do teuml vazhdojeuml teuml jeteuml e menaxhuar neumln autoritetin

administrativ teuml Agjenciseuml e cila do teuml ndikojeuml qeuml ndeumlrmarrja ta peumlrgatis me shpejteumlsi

regjistrimin e krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml saj teuml njohura

(a) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve teuml njohura do teuml vazhdojeuml

teuml azhurnohet nga ndeumlrmarrja deri me dateumln e emeumlrimit teuml njeuml administratori hellip

(b) Regjistrimi i krejt pasuriseuml aseteve dhe detyrimeve nuk do trsquoi peumlrfshijeuml

ldquoasetet pensionalerdquo apo ldquoteuml drejtat e dheumlnardquo siccedil peumlrkufizohet me Rregulloren e UNMIK-

ut nr 200135 ldquoMbi Pensionet neuml Kosoveumlrdquo

54 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratorium deri me dateumln e emeumlrimit dhe neuml pajtim me

dispozitat e neumlnparagrafit 55 meuml poshteuml ndeumlrmarrja do teuml keumlrkojeuml leje paraprake me

shkrim nga Agjencia peumlr validitetin e ndonjeumlrit nga transaksionet vijuese

hellip

(g) Pagesa e rrogave peumlr puneumltoreumlt beumlhet me kusht qeuml Agjencia trsquoi aprovojeuml

pagesat e tilla veteumlm deri neuml nivelin qeuml fondet e shfryteumlzuara peumlr pagesat e tilla teuml jeneuml

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 12: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

12

neuml dispozicion nga teuml hyrat e ndeumlrmarrjes apo teuml vihen neuml dispozicion teuml ndeumlrmarrjes

pjeseumlrisht apo ploteumlsisht nga IPVQ-teuml Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls dhe njeuml donator

hellip

Neni 12

Efektet e emeumlrimit dhe veprimet e menjeumlhershme nga administratori

hellip

122 Administratori menjeumlhereuml pas dateumls seuml emeumlrimit dhe neuml peumlrgatitje teuml publikimit teuml

njoftimit peumlr emeumlrim dhe mbajtjes seuml takimit fillestar teuml kreditoreumlve do trsquoi ndeumlrmarreuml

veprimet vijuese

hellip

(b) Mbajeuml konsultime me peumlrfaqeumlsuesit e atyre puneumltoreumlve teuml ndeumlrmarrjes teuml

cileumlt pretendojneuml teuml jeneuml kreditoreuml teuml ndeumlrmarrjes hellip

Neni 31

Regjistrimi dhe vlereumlsimi i ankesave

hellip

311 Menjeumlhereuml pas dateumls seuml fundit peumlr ankesa administratori do teuml vlereumlsojeuml validitetin

shtrirjen dhe prioritetin e ankesave dhe ndonjeuml zotim teuml ndeumlrlidhur teuml kryer apo hipotekeuml

teuml regjistruar kundeumlr ndeumlrmarrjes

hellip

314 Neumlse administratori refuzon ploteumlsisht apo pjeseumlrisht apo zvogeumllon shumeumln e njeuml

pretendimi teuml doreumlzuar ai do teuml njoftojeuml sa meuml shpejt qeuml teuml jeteuml e mundur kreditorin e

prekur me shkrim duke ofruar sqarim peumlr refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimit

(a) Kreditori i prekur ka teuml drejteuml trsquoi drejtohet Gjykateumls brenda njeumlzet (20)

diteumlve teuml puneumls nga deumlrgimi i keumltij njoftimi nga administratori peumlr vendimin neuml lidhje

me ankeseumln e tij dhe deumlshtimi peumlr teuml beumlreuml ankimim teuml tilleuml do trsquoia beumljeuml teuml pamundur

kreditorit ankimimin e meumltejmeuml ndaj vendimit teuml administratorit hellip

(b) Gjykata duhet teuml caktojeuml njeuml seanceuml jo meuml voneuml se dhjeteuml (10) diteuml pune pas

doreumlzimit teuml ankeseumls nga kreditori i prekur dhe do teuml marreuml vendim peumlr ankeseumln jo meuml

voneuml se peseuml (5) diteuml pune pas mbajtjes seuml seanceumls

Neni 32

Ankesat e paligjshme dhe teuml papeumlrshtatshme

321 Administratori mund teuml refuzojeuml ndonjeuml ankeseuml apo detyrim qeuml del nga transaksioni

neumlse

hellip

322 Kreditori neuml njeuml ankeseuml teuml tilleuml mund teuml kundeumlrshtojeuml ndonjeuml vendim teuml

administratorit sipas keumltij neni neuml Gjykateuml neuml pajtim me dispoziteumln e nenit 314

Neni 35

Lista peumlrfundimtare e ankesave

351 Jo meuml voneuml se tre (3) muaj pas vlereumlsimit teuml teuml gjitha ankesave duke peumlrfshireuml

specifikimin e veumlrejtjeve kundeumlr vendimit teuml administratorit nga kreditori i prekur neuml

lidhje me refuzimin apo zvogeumllimin e pretendimeve neuml pajtim me nenin 31

administratori do teuml peumlrpilojeuml dhe do trsquoia doreumlzojeuml Gjykateumls listeumln peumlrfundimtare teuml

ankesave duke treguar shumeumln e tyre dhe statusin neuml pajtim me kategoriteuml prioritare teuml

peumlrcaktuara neuml nenin 36 teuml Rregullores aktuale

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 13: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

13

hellip

Neni 36

Prioritetet e ankesave

hellip

(c) Ankesat peumlr keumlto paga teuml puneumltoreumlve teuml cilat kaneuml mbetur teuml papaguara deri me dateumln

e vendimit peumlr moratoriumin kufizohen deri neuml pageumln bruto tremujore peumlr person hellip

5 Vendimi peumlr moratorium neuml rastin SCR-05-001 teuml dateumls 9 mars 2006 lidhur me

keumlrkeseumln e AKM-seuml peumlr riorganizimin e Trepccedileumls neumln administrimin e UNMIK-ut

1 Keumlrkesa e [AKM-seuml] peumlr riorganizimin e ldquoTrepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo

pranohet si neuml vijim

Ndeumlrmarrja teuml riorganizohet si TREPCcedilA NEumlN ADMINISTRIM TEuml AKM-seuml e

peumlrkufizuar si

Ndeumlrmarrja Themelore Trepccedila qeuml peumlrbeumlhet nga

hellip

(b) NSH Minierat dhe Flotacioni Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml Prishtineuml)

hellip

2 Prej dateumls seuml vendimit peumlr moratoriumin teuml gjitha veprimet procedurat apo aktet e

ccedilfareumldo lloji me qeumlllim zbatimin apo peumlrmbushjen e ndonjeuml pretendimi kundeumlr Trepccedileumls

neumln administrim teuml AKM-seuml siccedil eumlshteuml peumlrkufizuar meuml lart apo aseteve teuml saj do teuml

pezullohen dhe do teuml vazhdojneuml veteumlm me lejen e keumlsaj Gjykate neuml pajtim me nenin

52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

3 Brenda dhjeteuml (10) Diteumlsh Pune nga data e keumltij Vendimi peumlr Moratorium AKP do teuml

publikojeuml njeuml njoftim peumlr keumlteuml neuml pajtim me nenin 52 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut

200548

hellip

4 Jo meuml voneuml se dy muaj e gjysmeuml (2 frac12) nga data e keumltij vendimi peumlr moratorium

AKM-ja do trsquoia paraqeseuml Gjykateumls teuml gjitha ofertat e doreumlzuara dhe njeuml raport vlereumlsimi

peumlr Gjykateumln duke peumlrfshireuml propozimet peumlr ofertuesit meuml teuml peumlrshtatsheumlm peumlr trsquou

emeumlruar nga Gjykata si administratoreuml dhe ofrues teuml sheumlrbimit neuml pajtim me nenet 7 amp

8 teuml Rregullores seuml UNMIK-ut 200548

E kaluara procedurale dhe faktike

hellip

Gjykata pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml

dhe ofrues sheumlrbimi dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseuml siccedil keumlrkohet me Rregulloren e

UNMIK-ut 200548 Neumlse ka voneseuml teuml tepruar secila paleuml e deumlmtuar mund teuml ankohet neuml

keumlteuml gjykateuml peumlr heqjen e keumltij moratoriumi hellip

B Fusha peumlr trsquou shqyrtuar nga Paneli

47 Para se ta shqyrtojeuml bazueshmeumlrineuml e ankeseumls Paneli duhet ta qarteumlsojeuml fusheumln e

shqyrtimit

48 Paneli thekson se me miratimin e Rregullores seuml UNMIK-ut nr 19991 meuml 25 korrik

1999 UNMIK-u mori peumlrsipeumlr obligimin qeuml trsquoi zbatojeuml standardet e njohura

ndeumlrkombeumltarisht peumlr teuml drejtat e njeriut gjateuml ushtrimit teuml funksioneve teuml veta Ky zotim u

detajua neuml Rregulloren e UNMIK-ut nr 199924 teuml 12 dhjetorit 1999 me teuml cileumln

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 14: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

14

UNMIK-u mori obligimet sipas keumltyre instrumenteve peumlr teuml drejtat e njeriut Deklarata

Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut dhe

protokollet me teuml Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike (KNDCP)

KNDESK Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racor Konventa peumlr Eliminimin e teuml Gjitha Formave teuml Diskriminimit

Kundeumlr Grave Konventa Kundeumlr Tortureumls dhe Trajtimit apo Deumlnimit Tjeteumlr Mizor

Jonjereumlzor dhe Degradues dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

49 Paneli po ashtu thekson qeuml neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut numeumlr 200612 i 23

marsit 2006 mbi themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut siguron qeuml

Paneli ldquoshqyrton ankesat nga ccedildo person apo grup individeumlsh qeuml pohojneuml teuml jeneuml viktimeuml e

shkeljes seuml teuml drejtave (teuml tyre) teuml njeriut nga UNMIK-urdquo Pra veteumlm aktet apo leumlshimet qeuml

i atribuohen UNMIK-ut bien brenda juridiksionit ratione personae teuml Panelit Neuml lidhje

me keumlteuml duhet peumlrmendur siccedil eumlshteuml theksuar meuml lart qeuml prej 9 dhjetorit 2008 UNMIK-u

nuk ushtron meuml autoritetin ekzekutiv mbi gjyqeumlsineuml e Kosoveumls dhe aparatin peumlr zbatimin e

ligjit Prandaj UNMIK-u nuk bart asnjeuml peumlrgjegjeumlsi peumlr ndonjeuml shkelje teuml teuml drejtave teuml

njeriut qeuml pretendohet se janeuml kryer nga ato autoritete Sa i peumlrket ankuesve qeuml ankohen

rreth akteve qeuml kaneuml ndodhur pas asaj date ato janeuml jashteuml juridiksionit ratione personae

teuml Panelit

50 Po ashtu Paneli thekson qeuml sa i peumlrket juridiksionit teuml vet ratione materiae siccedil vijon nga

neni 12 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 ai mund trsquoi shqyrtojeuml veteumlm ankesat qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me shkeljet e pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut Kjo neumlnkupton qeuml mundet

veteumlm trsquoi shqyrtojeuml aktet apo leumlshimet peumlr teuml cilat eumlshteuml beumlreuml ankeseuml rreth pajtueshmeumlriseuml seuml

tyre me instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut teuml cekura meuml lart (shih sect 48)

51 Peumlr sa i peumlrket kompetenceumls seuml vet ratione temporis Paneli rikujton se ai ka juridiksion

mbi ankesat peumlr shkelje teuml pretenduara teuml teuml drejtave teuml njeriut qeuml dalin nga faktet qeuml kaneuml

ndodhur para 23 prillit teuml vitit 2005 veteumlm ku keumlto fakte shkaktojneuml njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut (Neni 2 i Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200612 e

dateumls 23 mars 2006 mbi Themelimin e Panelit Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat Njeriut) Neuml

rastin neuml fjaleuml ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls meuml 17 qershor

1999 atyre thuhet se u eumlshteuml ndalur marrja e pagave teuml rregullta qeuml nga ajo koheuml Derisa

veteuml ngjarja nuk bie neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit efektet e tij arrijneuml

deri neuml diteumln e sotme dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml peumlrbeumljneuml njeuml situateuml teuml vazhduar deri me keumlteuml

dateuml

52 Periudha neumln shqyrtim peumlr sa i peumlrket veprimeve teuml UNMIK-ut neuml kapacitetin e vet si

Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml peumlrfundoi meuml 15 qershor 2008 (shih sect 28 meuml lart)

pas teuml cileumls dateuml UNMIK-u nuk ishte meuml neuml gjendje teuml kryejeuml efektivisht pjeseumln meuml teuml

madhe teuml detyrave teuml veta Megjithateuml periudha neumln shqyrtim neuml lidhje me pretendimet qeuml

kaneuml teuml beumljneuml me funksionimin e gjyqeumlsiseuml peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 kur pushoi

peumlrgjegjeumlsia e UNMIK-ut neuml lidhje me gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml (shih sect 31 meuml lart)

C Parashtresat e paleumlve

1 Parashtresat e ankuesve

53 Ankuesit ankohen se pavareumlsisht nga largimi i tyre me dhuneuml nga vendi i puneumls ata

ruajteumln statusin e puneumltoreumlve neuml ndeumlrmarrje Megjithateuml asnjeuml pageuml nuk u eumlshteuml paguar

atyre qeuml nga qershori i vitit 1999 Ata theksojneuml se i kaneuml keumlrkuar teuml drejtat e tyre duke iu

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 15: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

15

drejtuar disa autoriteteve dhe institucioneve neuml Kosoveuml nga autoritetet e UNMIK-ut deri

tek Institucioni i Ombudspersonit neuml Kosoveuml (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

54 Ankuesit deklarojneuml meuml tutje se neuml kuadeumlr teuml procesit teuml ristrukturimit teuml Kombinatit

Trepccedila peumlrmes procedurave teuml moratoriumit neuml vitin 2006 ata i kaneuml paraqitur keumlrkeseuml

AKM-seuml peumlr pageseuml teuml pagave teuml papaguara Megjithateuml keumlrkesat e tyre janeuml pezulluar peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium teuml marreuml nga Dhoma e Posaccedilme duke u bazuar neuml

Rregulloren e UNMIK-ut nr 200548 e cila akoma eumlshteuml neuml fuqi Neuml aneumln tjeteumlr asnjeuml

hap konkret drejt riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk eumlshteuml marreuml deri meuml tani Ankuesit neuml

esenceuml ankohen se peumlr shkak teuml keumlsaj situate e drejta e tyre peumlr qasje neuml gjykateuml dhe

rrjedhimisht e drejta e tyre neuml shfryteumlzim teuml qeteuml teuml pasuriseuml dhe e drejta e tyre neuml puneuml

janeuml shkelur

55 [Ata] ankues puneumltoreuml teuml cileumlt nuk peumlrmbushnin kriteret peumlr regjistrim neuml skemeumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm prej dateumls 15 qershor 2008 po ashtu ankohen se ata ishin leumlneuml

pa ndonjeuml mbrojtje sociale peumlr teuml siguruar standard adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe

familjet e tyre

56 Veccedil keumlsaj ankuesit ankohen se puneumltoreumlt shqiptareuml teuml Minierave teuml Kishniceumls ishin trajtuar

neuml meumlnyreuml meuml teuml favorshme sesa joshqiptareumlt

2 Parashtresat e PSSP-seuml

57 Neuml komentet e tij mbi bazueshmeumlrineuml teuml dateumls 10 qershor 2014 PSSP-ja thekson faktin e

pakontestuesheumlm se puneumltoreumlt neuml fakt ishin larguar nga Minierat e Kishniceumls nga KFOR-i

i cili eumlshteuml ldquonjeuml autoritet mbi teuml cilin UNMIK-u nuk ka mbikeumlqyrje kontroll apo autoritet

[keumlshtu qeuml] UNMIK-u nuk mund teuml mbahet peumlrgjegjeumls peumlr veprimet qeuml i atribuohen atij

autoritetirdquo PSSP-ja thekson meuml tutje se ankesat kaneuml teuml beumljneuml peumlr mospageseumln e pagave

dhe diskriminimin qeuml del nga ky largim i pretenduar me dhuneuml

58 PSSP-ja argumenton meuml tutje qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi peumlr ldquonjeuml teuml drejteuml teuml

ligjshme peumlr pageseuml teuml pagave apo teuml hyrave tjera neuml lidhje me puneumlsimin peumlr periudheumln qeuml

eumlshteuml leumlndeuml e ankeseumls seuml tyre aktualerdquo pasi ata as nuk konfirmuan ldquostatusin e tyre teuml

vazhduesheumlm teuml puneumlsimit neuml ndeumlrmarrje pas 17 qershorit teuml vitit 1999 e as qeuml kaneuml

paraqitur ndonjeuml informateuml e cila tregon se eumlshteuml keumlrkuar ndonjeumlhereuml deumlmshpeumlrblim neuml

lidhje me largimin e tyre ldquome forceumlrdquo dheapo vendimin peumlr statusin e tyre teuml vazhduesheumlm

si puneumltoreuml dhe keumlshtu teuml veumlrtetojneuml jolegjitimitetin e mungeseumls seuml tyre nga vendi i puneumls

pas 17 qershorit teuml vitit 1999 dhe ndeumlrprerjen e paligjshme teuml pagave pas asaj daterdquo

59 Sipas mendimit teuml PSSP-seuml neuml rrethana teuml tilla Paneli ldquomund qeuml mos ta zeumlvendeumlsojeuml njeuml

gjykateuml neuml meumlnyreuml qeuml teuml nxjerreuml konkluzione beumljeuml diskutime dhe arrijeuml te peumlrfundimet mbi

ccedileumlshtjet substanciale ligjore neuml lidhje me vendimin ndeumlrprerjen dhe periudheumln e puneumlsimit

teuml individeumlve duke peumlrfshireuml puneumltoreumltstatusin e puneumltorit teuml ankuesve aktualeumlrdquo

60 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve se UNMIK-u nuk krijoi njeuml skemeuml alternative teuml

mbeumlshtetjes peumlr ata qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr regjistrim neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm PSSP-ja konsideron se ankuesit thirren neuml shkelje teuml nenit 1 teuml Protokollit

nr 1 teuml KEDNJ-seuml sipas keumlsaj pjese teuml ankeseumls Sipas PSSP-seuml ankuesit ldquonuk pohojneuml peumlr

humbje peumlrfundimtare teuml teuml drejtave peumlr pension per se por meuml pareuml peumlr deumlshtim qeuml trsquoiu

ofrohet njeuml mekanizeumlm i peumlrkohsheumlm mbeumlshtetjeje deri neuml njeuml koheuml teuml tilleuml kur ata do teuml

beumlheshin teuml kualifikuarrdquo peumlr njeuml pension teuml parakohsheumlm Prandaj PSSP-ja konsideron se

ldquoku puneumltoreumlt u kualifikuan duke u bazuar neuml kriteret e vendosura ligjore peumlr pranim teuml

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 16: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

16

njeuml shpeumlrblimi peumlr pensionim teuml parakohsheumlm i cili u takonte atyre ligjeumlrisht pagesat e tilla

nuk mund teuml klasifikohen si njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo siccedil pretendohet tani nga ankuesitrdquo

Prandaj PSSP-ja e veuml neuml pyetje ldquoneumlse ata ankues teuml cileumlt nuk i ploteumlsonin kriteret ligjore

peumlr shpeumlrblim peumlr pensionim teuml parakohsheumlm mund teuml pretendojneuml tani teuml keneuml teuml drejta

ekzistuese proneumlsore neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo dhe qeuml teuml thirren neuml mbrojtje sipas nenit

1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seumlrdquo

61 Neuml lidhje me keumlteuml PSSP-ja i referohet jurisprudenceumls seuml GJEDNJ-seuml (leumlnda Van Der

Mussele kundeumlr Belgjikeumls) e cila qarteumlson se neni 1 i Protokollit nr1 nuk garanton teuml

drejteumln peumlr teuml zoteumlruar njeuml proneuml por qeuml njeuml ankues qeuml pretendon shkelje teuml teuml drejtave teuml

tijsaj sipas nenit 1 teuml Protokollit nr 1 keumlrkohet teuml paraqeseuml deumlshmi prima facie teuml

ekzistenceumls dhe validitetin teuml pretendimit teuml tij peumlr ateuml proneuml PSSP-ja i referohet meuml tutje

rastit tjeteumlr teuml GJEDNJ-seuml Andrejeva kundeumlr Letoniseuml Ku Gjykata Evropiane qarteumlson se

ldquo Neni 1 i Protokollit nr 1 nuk vendos asnjeuml kufizim neuml lirineuml qeuml i jepet shtetit qeuml

eumlshteuml paleuml neuml marreumlveshje teuml vendoseuml neumlse do teuml krijojeuml apo jo ndonjeuml formeuml teuml

skemeumls seuml sigurimit social apo neumlse do teuml zgjedheuml apo jo ndonjeuml lloj apo sasi teuml

peumlrfitimeve peumlr trsquoi ofruar neumln njeuml skemeuml teuml tilleuml Neumlse megjithateuml njeuml shtet qeuml eumlshteuml

paleuml neuml marreumlveshje e ka neuml fuqi legjislacionin qeuml siguron pageseuml si peumlr teuml drejteuml neuml

njeuml peumlrfitim peumlr mireumlqenie-pavareumlsisht neumlse eumlshteuml i kushteumlzuar apo jo me pageseuml

paraprake teuml kontributeve-ai legjislacion mund teuml vlereumlsohet se gjeneron njeuml interes

material qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr 1 peumlr personat

qeuml u ploteumlsohen keumlrkesat e vetardquo

62 Prandaj PSSP-ja peumlrfundon qeuml ldquonuk ka asnjeuml bazeuml ligjore neuml ligj peumlr krijim teuml

obliguesheumlm teuml njeuml skeme teuml mireumlqenies socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquoveteumlm ata ankues qeuml i kaneuml

peumlrmbushur kushtet ligjore sipas skemeumls peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr puneumltoreumlt e

Trepccedileumls mund teuml pretendojneuml se kaneuml njeuml teuml drejteuml ekzistuese dhe teuml identifikueshme peumlr

pageseuml teuml pensionit teuml parakohsheumlm neuml meumlnyreuml qeuml teuml keteuml njeuml pritje legjitime peumlr

shfryteumlzimin e teuml drejtave qeuml ndeumlrlidhen me ateuml teuml drejteumlrdquo Si rrjedhim sipas PSSP-seuml

ldquoankuesit teuml cileumlt nuk i kaneuml peumlrmbushur kriteret ligjore peumlr pageseuml shpeumlrblimi peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml deumlshtuar teuml provojneuml ekzistenceumln e njeuml teuml drejte proneumlsie

neuml njeuml ldquoskemeuml mbeumlshtetjejerdquo qeuml bie neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml nenit 1 teuml Protokollit nr

1 teuml KEDNJ-seuml

63 PSSP-ja peumlrseumlrit pikeumln qeuml ankuesit deumlshtuan teuml ofrojneuml deumlshmi se ldquolargimi i tyre i

pretenduar nga vendi i puneumls dhe neuml keumlteuml meumlnyreuml veprimi neuml shkelje teuml seuml drejteumls seuml tyre neuml

puneuml i atribuohet UNMIK-ut apo qeuml legjislacioni qeuml peumlrcakton kriteret peumlr kualifikim peumlr

pageseuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml jo teuml drejteuml dhe

arbitrarerdquo

64 Duke komentuar teuml drejteumln peumlr teuml pasur qasje neuml drejteumlsi PSSP-ja rikujton se meuml 14

dhjetor 2005 ldquoAKM hellip i beumlri njeuml keumlrkeseuml Dhomeumls seuml Posaccedilme peumlr fillimin e riorganizimit

teuml Trepccedileumls [e cila eumlshteuml] njeuml NSH e reumlndeumlsishme neuml njeuml zoneuml gjeografike neuml Kosoveuml me

ndjeshmeumlri teuml larteuml politike Njeuml keumlrkeseuml peumlr vendosje teuml njeuml moratoriumi i cili mund teuml

keteuml peumlr efekt suspendimin e teuml gjitha veprimeve peumlr zbatim apo peumlrmbushje teuml

pretendimeve kundeumlr Trepccedileumls hellip eumlshteuml konsideruar e nevojshme peumlr teuml mbrojtur dhe

ruajtur NSH-neuml dhe asetet e saj derisa krijohet njeuml regjim i ristrukturimit peumlr Trepccedileumln qeuml

mundeumlson njeuml trajtim teuml rregullt teuml teuml gjitha borxheve teuml Trepccedileumls trajtim teuml barabarteuml teuml teuml

gjitheuml kreditoreumlve teuml Trepccedileumls dhe riorganizim teuml ndeumlrmarrjesrdquo

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 17: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

17

65 PSSP-ja vazhdon qeuml ldquome qeumlllimin qeuml teuml veprohet neuml interes teuml teuml gjitheuml aksionareumlve

puneumltoreumlve kreditoreumlve dhe pretenduesve peumlr teuml mbrojtur dhe ruajtur asetet e Trepccedileumls dhe

NSH-ve teuml saj teuml afeumlrta asnjeuml interes e drejteuml apo keumlrkeseuml e njeuml grupi teuml veccedilanteuml nuk mund

teuml vendoset para teuml tjerave dhe trsquoi jepen veumlmendje dhe privilegje teuml veccedilanta nga AKM-ja

Qeumlllimi i procesit teuml riorganizimit ishte teuml ofrohet njeuml platformeuml e barabarteuml peumlr vlereumlsimin

dhe mbrojtjen e teuml drejtave teuml paleumlve teuml interesuara ndeumlrsa zhvillohet njeuml proces transparent

dhe i drejteuml i ristrukturimit teuml NSH-seumlrdquo

66 PSSP-ja po ashtu thekson qeuml megjitheumlse ldquoRregullorja e UNMIK-ut 200548 i ofron

AKM-seuml mundeumlsineuml teuml keumlrkojeuml nga Dhoma e Posaccedilme vendosjen e njeuml moratoriumi neuml

rrethana teuml caktuara vendimi aktual i arsyetuar i marreuml nga Dhoma e Posaccedilme nuk mund

teuml konsiderohet njeuml akt qeuml i atribuohet UNMIK-ut apo AKM-seumlrdquo Duke iu referuar

qeumlndrimit teuml marreuml nga Paneli neuml rastin LINDA Limited Liability Company (LINDA

Kompani me peumlrgjegjeumlsi teuml kufizuara) (nr 4508) PSSP-ja thekson qeuml ldquonuk eumlshteuml

funksioni i Panelit teuml veprojeuml si njeuml gjykateuml neuml ccedileumlshtjet ku njeuml tribunal kompetent ka beumlreuml

shqyrtim teuml kujdessheumlm dhe ka dheumlneuml arsye peumlr vendimet e veta teuml cilat nuk janeuml arbitrare

dhe teuml padrejtardquo

67 Veccedil keumlsaj PSSP-ja thekson qeuml (eumlshteuml ruajtur theksi) ldquoneuml gjykimin e vet peumlr vendim peumlr

moratorium (SCR-05-001) Dhoma e Posaccedilme siguron neuml meumlnyreuml specifike shqyrtim

gjyqeumlsor teuml vendimit teuml saj duke gjykuar qeuml lsquo[N]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila paleuml e

deumlmtuar mund teuml keumlrkojeuml nga kjo Gjykateuml heqjen e moratoriumitrsquordquo Ai vazhdoi neuml lidhje

me keumlteuml se ldquoAnkuesit nuk kaneuml ofruar asnjeuml deumlshmi peumlr teuml deumlshmuar se ishte doreumlzuar

ndonjeumlhereuml ankeseuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme nga ankuesit qeuml kundeumlrshtonte vendimin peumlr

moratorium apo qeuml Dhoma e Posaccedilme ka qeneuml joefektive neuml gjykimin e ccedileumlshtjeve teuml tilla

neuml kuadeumlr teuml kompetenceumls seuml vetrdquo Prandaj PSSP-ja peumlrfundon se ldquokur nuk eumlshteuml doreumlzuar

ankeseuml e tilleuml neuml Dhomeumln e Posaccedilme ankuesit nuk mund teuml pretendojneuml se UNMIK-u

eumlshteuml njoftuar efektivisht peumlr ndonjeuml ankeseuml teuml tilleumlrdquo

68 PSSP-ja po ashtu parashtron se ldquoAnkuesit nuk mund teuml pohojneuml qeuml veprimi gjyqeumlsor i

ndeumlrmarreuml nga Dhoma e Posaccedilme ishte neuml shpeumlrputhje me qeumlllimin e keumlrkuar qeuml teuml

realizohet apo qeuml ata kaneuml mbajtur njeuml pesheuml teuml tepeumlrt neuml lidhje me pretenduesit e tjereuml teuml

Trepccedileumlsrdquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml fakti qeuml moratoriumi eumlshteuml rinxjerreuml meuml 19 maj

2011 dhe tani eumlshteuml neuml fuqi ldquombeumlshtet neuml meumlnyreuml teuml konsiderueshme bindjen se

shqeteumlsimet e interesit publik lidhur me riorganizimin e Trepccedileumls vazhdojneuml teuml mbesin

valide deri meuml tanirdquo

69 PSSP-ja nuk jep asnjeuml koment mbi peumlrmbajtjen e ankesave neuml pritje e sipeumlr neuml AKM teuml

cilat sipas mendimit teuml tij duhet teuml gjykohen neuml kuadeumlr teuml juridiksionit teuml njeuml gjykate

kompetente ldquopa interferenceuml administrativerdquo

70 Neuml fund PSSP-ja ia teumlrheq veumlmendjen Panelit peumlr ldquonxjerrjen nga ana e UNMIK-ut teuml

rregulloreve teuml ndryshme teuml cilat krijuan njeuml kornizeuml ligjore peumlr administrim teuml NSH-ve si

dhe krijimin nga AKM-ja teuml procedureumls seuml riorganizimit neuml rastin e Trepccedileumls dhe NSH-ve

teuml saj teuml afeumlrtardquo Sipas mendimit teuml PSSP-seuml ato veprime deumlshmojneuml se ldquopretendimet e

ngritura nga ankuesit qeuml nuk ishte vepruar nga AKM-ja lidhur me ankesat e kreditoreumlve teuml

teuml Trepccedileumls si dhe puneumltoreumlt peumlr NSH-teuml e saj teuml afeumlrta nuk janeuml teuml qeumlndrueshmerdquo

71 Neuml komentet e tij teuml pranuara nga Paneli meuml 9 shkurt 2016 neuml lidhje me vendimin peumlr

moratorium teuml marreuml nga DHPGJS (shih sectsect 7 dhe 33 meuml lart) PSSP-ja shton se

Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk peumlrmban njeuml dispoziteuml peumlr teuml drejteumln e ankimimit

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 18: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

18

teuml vendimit peumlr njeuml moratorium ldquosi teuml tilleumlrdquo Megjithateuml sipas PSSP-seuml elementet e tjera teuml

Rregullores seuml njeumljteuml tregojneuml se ldquoforma teuml ndryshme teuml mjeteve juridike veccedil ankesaverdquo

mund teuml jeneuml neuml dispozicion teuml paleumlve teuml deumlmtuara duke peumlrfshireuml ldquovendim paraprak

gjyqeumlsorrdquo PSSP-ja shton se megjitheumlse Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 nuk e

specifikon njeuml procedureuml peumlr teuml pasur njeuml mjet teuml tilleuml juridik ajo ldquoqartas tregon qeuml

DHPGJS ka kompetenceuml teuml shqyrtojeuml ccedileumlshtjen dhe vendos peumlr pretendimet kundeumlr njeuml

ndeumlrmarrje siccedil eumlshteuml ai i ngritur nga ankuesit ndeumlrsa vendimi peumlr moratorium eumlshteuml neuml

vendrdquo PSSP-ja thekson meuml tutje qeuml peumlr shkak se nuk kishte asnjeuml teuml drejteuml peumlr shqyrtim

gjyqeumlsor teuml kodifikuar neuml statut neuml vendimin peumlr moratorium thuhet neuml paragrafin e tij teuml

fundit neuml fuqi qeuml ldquoneumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secili person i deumlmtuar mund teuml keumlrkojeumlrdquo nga

DHPGJS heqjen e moratoriumit

72 PSSP-ja po ashtu thekson se Udheumlzimi Administrativ i UNMIK-ut nr 200617 i

ndryshuar dhe zeumlvendeumlsuar me Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 20086 teuml 11

qershorit teuml vitit 2008 paraqiti nocionin e shqyrtimit gjyqeumlsor teuml gjykimeve dhe

vendimeve teuml Dhomeumls seuml Posaccedilme Megjithateuml PSSP-ja pranon se UNMIK-u ldquonuk eumlshteuml

neuml dijeni se UA eumlshteuml beumlreuml ndonjeumlhereuml i aplikuesheumlm retroaktivisht qeuml neumlnkupton se

ankuesit janeuml parandaluar neuml aspektin kohor nga ndjekja e njeuml shqyrtimi apo apelimirdquo neuml

pajtim me keumlto udheumlzime administrative

73 Peumlr sa i peumlrket procedurave teuml riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila neuml pritje para DHPGJS

PSSP-ja thekson se Rregullorja e UNMIK-ut nr 200548 peumlrcakton se puneumltoreumlt e NSH-

ve duhet teuml konsultohen neuml procesin e riorganizimit ldquosi dhe mjetet peumlr kreditoreumlt peumlr trsquoi

kundeumlrshtuar veprimet e administratorit apo keumlrkuar sqarime peumlr meumlnyreumln e qasjes neuml

DHPGJrdquo Megjithateuml PSSP-ja pranon se ldquoasnjeumlra nga keumlto nuk do teuml ishte e aplikueshme

neuml keumlteuml koheuml duke pasur parasysh se asnjeuml administrator nuk eumlshteuml emeumlruarrdquo

74 PSSP-ja po ashtu pranon se ldquorealitetet politike neuml terren fatkeqeumlsisht interferuan neuml

administrimin dhe riorganizimin efikas teuml NSH-seuml Trepccedilardquo dhe qeuml deri meuml tani nuk eumlshteuml

emeumlruar asnjeuml administrator peumlr teuml mbikeumlqyreuml procesin e riorganizimit neuml shkelje teuml

Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 Megjithateuml keumlto realitete politike dhe vonesa neuml

trajtimin e pretendimeve teuml ngritura nga ankuesit ldquonuk mund trsquoi atribuohen UNMIK-ut

veccedilaneumlrisht neuml driteuml teuml faktit qeuml neuml ccedildo koheuml ankuesit kaneuml mundur trsquoi ushtrojneuml teuml drejtat

e peumlrshkruara meuml lart para DHPGJS-eumlrdquo

75 Neuml peumlrgjigje teuml pretendimit teuml ankuesve se ata janeuml diskriminuar PSSP-ja seuml pari rikujton

se neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli ishte i keumlnaqur qeuml ankuesit mjaftuesheumlm krijuan njeuml

rast prima facie teuml diskriminimit Po ashtu neuml ateuml koheuml Paneli konsideroi se sipas Ligjit

kundeumlr Diskriminimit (teuml nxjerreuml me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200432 teuml 20 gushtit teuml

vitit 2004 Mbi Nxjerrjen e Ligjit kundeumlr Diskriminimit teuml miratuar nga Kuvendi i

Kosoveumls) barra peumlr teuml deumlshmuar se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk eumlshteuml e bazuar i bie PSSP-seuml

76 Megjithateuml PSSP-ja peumlrseumlri thekson se ldquoNdeumlrsa ankuesit paraqesin disa pretendime teuml

peumlrgjithshme dhe teuml pabazuara neuml deklarateumln e tyre teuml ankesave nuk ka diskutim se

gjeneza e ankeseumls lidhur me diskriminimin kundeumlr puneumltoreumlve joshqiptareuml rrjedh

drejtpeumlrdrejt nga largimi i pretenduar i dhunsheumlm i joshqiptareumlve nga Minierat e

Kishniceumlsrdquo dhe qeuml ky veprim nuk i atribuohet UNMIK-ut

77 PSSP-ja thekson meuml tutje se ankuesit ldquonuk pretendojneuml se korniza legjislative mbi

diskriminimin e krijuar neuml Kosoveuml ishte joadekuate e pamjaftueshme apo jokompatibile

me standardet e pranueshme peumlr teuml drejtat e njeriut peumlr sa i peumlrket mbrojtjes seuml liriseuml seuml

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 19: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

19

tyre nga diskriminimi neuml meumlnyreuml qeuml teuml atribuohet diskriminimi i pretenduar hellip deri te njeuml

deumlshtim nga ana e UNMIK-utrdquo

78 PSSP-ja po ashtu neumlnvizon se pretendimet peumlr diskriminim sipas nenit 14 duhet mbrojtur

neuml pajtim me disa teuml drejta teuml tjera substanciale neuml KEDNJ Pasi sipas PSSP-seuml ldquoAnkuesit

nuk kaneuml vendosur njeuml pretendim sipas nenit 14 neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml ndonjeuml teuml

drejte tjeteumlr teuml mbrojtur sipas KEDNJ-seuml dhe hellip akti diskriminues nuk i atribuohet

UNMIK-ut ankesa bie jashteuml fusheumlveprimit teuml juridiksionit ratione personae teuml PKDNJ-

seuml

79 Neuml fund duke rikujtuar teuml gjetureumln e meumlhershme teuml Panelit se largimi i ankuesve nga

vendet e tyre teuml puneumls ishte njeuml akt i ccedilastit i cili nuk sjelleuml deri te njeuml situateuml e mundshme e

vazhdueshme PSSP-ja konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls nuk peumlrfshin njeuml shkelje teuml

vazhdueshme teuml teuml drejtave teuml njeriut Prandaj sipas PSSP-seuml ldquoaktet e pretenduara teuml

diskriminimit nga ana e UNMIK-ut nuk janeuml teuml qartardquo

D Shkelja e pretenduar e neneve 6 dhe 13 teuml KEDNJ-seuml dhe nenit 1 teuml Protokollit nr 1

teuml KEDNJ-seuml

1 Qasja neuml gjykateuml

a Parimet e peumlrgjithshme

80 Paneli rikujton se garanciteuml e vendosura neuml nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml i sigurojneuml secilit

inter alia teuml drejteumln qeuml ndonjeuml pretendim neuml lidhje me teuml drejtat dhe obligimet e tijsaj

civile teuml sillen para njeuml gjykate apo tribunali neuml keumlteuml meumlnyreuml materializohet ldquoe drejta neuml

gjykateumlrdquo nga e cila e drejta neuml qasje qeuml eumlshteuml e drejta peumlr teuml krijuar procedura para

gjykatave neuml ccedileumlshtje civile peumlrbeumln njeumlrin aspekt (shih GJEDNJ Golder kundeumlr Mbreteumlriseuml

seuml Bashkuar vendimi i 21 shkurtit teuml vitit 1975 publikimet e gjykateumls Seria A nr 18 ff

13-18 sectsect 28-36)

81 Paneli megjithateuml thekson se kjo e drejteuml nuk eumlshteuml absolute por mund trsquou neumlnshtrohet

kufizimeve keumlto lejohen me neumlnkuptim meqeuml e drejta neuml qasje me veteuml natyreumln e saj

keumlrkon rregullim nga autoritetet kompetente Neuml lidhje me keumlteuml autoritetet kaneuml njeuml

margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit Megjithateuml kufizimet e vendosura nuk duhet teuml

kufizojneuml apo zvogeumllojneuml qasjen qeuml u eumlshteuml leumlneuml individeumlve neuml njeuml meumlnyreuml teuml tilleuml apo neuml

njeuml nivel teuml tilleuml qeuml veteuml esenca e teuml drejteumls eumlshteuml cenuar Peumlr meuml tepeumlr njeuml kufizim nuk do

teuml jeteuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml neumlse nuk ndjek njeuml qeumlllim legjitim dhe

neumlse nuk ka njeuml marreumldheumlnie teuml arsyeshme teuml proporcionalitetit ndeumlrmjet mjeteve teuml

peumlrdorura dhe qeumlllimit qeuml keumlrkohet teuml arrihet (shih GJEDNJ Stubbings dhe teuml tjereumlt

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 22 tetorit teuml vitit 1996 Raportet e gjykimeve

dhe vendimeve 1996-IV f 1502 sect 50 GJEDNJ [DHL] Markoviq dhe teuml tjereumlt kundeumlr

Italiseuml nr 139803 vendimi i 14 dhjetorit teuml vitit 2006 sect 99)

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

82 Neuml fillim Paneli konsideron se faktet vijuese nuk janeuml kundeumlrshtuar nga paleumlt

Ankuesit janeuml larguar me forceuml nga vendet e tyre teuml puneumls neuml vitin 1999 dhe ata

faktikisht nuk kaneuml punuar neuml ndonjeuml objekt teuml Kombinatit Trepccedila qeuml nga ajo koheuml

Ankuesit nuk marrin paga teuml rregullta qeuml nga de facto koha e largimit teuml tyre nga

vendet e puneumls

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 20: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

20

- Megjithateuml ankuesit mbeteumln teuml puneumlsuar nga Kombinati Trepccedila seuml paku deri neuml koheumln

qeuml ata paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM peumlr pagat e papaguara

Ankuesit nuk paraqiteumln ndonjeuml ankeseuml neuml lidhje me gjendjet e tyre neuml ndonjeuml gjykateuml teuml

rregullt neuml Kosoveuml

Neuml dhjetor teuml vitit 2005 AKM-ja inicioi procedureumln e riorganizimit peumlr Kombinatin

Trepccedila dhe e ccediloi para DHPGJS-euml peumlr ta pasur procesin teuml autorizuar siccedil keumlrkohet me

Rregulloren e UNMIK-ut nt 200548

Pas ndjekjes seuml procedureumls seuml duhur DHPGJS dha leje peumlr teuml inicuar riorganizimin e

Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas nxori moratoriumin i cili de facto ndaloi ndonjeuml

autoritet teuml shqyrtojeuml ndonjeuml lloj teuml pretendimeve materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

Pas shpalljes seuml moratoriumit neuml gazeta ankuesit seuml bashku me personat e tjereuml qeuml

kishin interes financiar neuml Kombinatin Trepccedila paraqiteumln ankesat e tyre neuml AKM neuml teuml

cilat ata ankoheshin peumlr pagat e papaguara (200 euroneuml muaj) dhe keumlrkuan aksione

nga procesi i privatizimit teuml ndeumlrmarrjes

Sipas ligjit teuml aplikuesheumlm ndeumlrsa moratoriumi eumlshteuml neuml fuqi AKM-ja eumlshteuml dashur teuml

ndeumlrmarreuml veprime teuml caktuara me qeumlllim te riorganizimit teuml Kombinatit Trepccedila duke

peumlrfshireuml mbledhjen dhe analizeumln e pretendimeve teuml teuml gjitheuml kreditoreumlve

Moratoriumi kurreuml nuk eumlshteuml hequr nga DHPGJS gjateuml periudheumls ndeumlrsa UNMIK-u

ishte peumlrgjegjeumls peumlr administrimin e drejteumlsiseuml neuml Kosoveuml ai akoma eumlshteuml neuml fuqi dhe

peumlr hereumln e fundit eumlshteuml rishpallur neuml shkurt teuml vitit 2015

83 Paneli rikujton se qeuml nga miratimi i Rregullores seuml UNMIK-ut 200213 e cila hyri neuml fuqi

meuml 13 qershor 2002 teuml gjitha ldquo[a]nkesat duke peumlrfshireuml ankesat e kreditoreumlve apo peumlr

proneumlsi teuml paraqitura kundeumlr njeuml ndeumlrmarrje apo korporate tani apo meuml pareuml neumln

autoritetin administrative teuml [AKM-seuml] ku ankesat e tilla doleumln gjateuml apo para koheumls qeuml

ndeumlrmarrja apo korporata e tilleuml eumlshteuml apo ishte subjekt i autoritetit administrativ teuml

[AKM-seuml]rdquo duhej paraqitur DHPGJS-euml (shih psh PKDNJ DEPOSIT INSURANCE

AGENCY (AGJENCIA PEumlR SIGURIMIN E DEPOZITAVE) nr 5910 vendimi i 26

tetorit teuml vitit 2011 dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II nr 5610 dhe 5710

vendimet e 6 qershorit teuml vitit 2013)

84 Megjithateuml qeuml nga miratimi neuml qershor teuml vitit 2005 i Udheumlzimit Administrativ teuml

UNMIK-ut nr 20057 (shih sect 22 meuml lart) teuml gjitha ldquoveprimet e caktuara teuml drejtuara

kundeumlr apo neuml lidhje me asetet e Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-utrdquo ishin

pezulluar fillimisht peumlr tre muaj Neuml praktikeuml asnjeuml proces ligjor kundeumlr Kombinatit

Trepccedila madje edhe neumlse njeuml paditeumls kundeumlr ndeumlrmarrjes do trsquoia arrinte teuml sigurojeuml vendim

teuml favorsheumlm nuk mund teuml peumlrfundohej Vendimi peumlr moratorium i marreuml nga DHPGJS

neuml mars teuml vitit 2006 e zgjati keumlteuml pezullim deri me peumlrfundimin e riorganizimit teuml

Kombinatit Trepccedila nga AKM-ja

85 Megjithateuml vendimi i njeumljteuml peumlr moratorium po ashtu u tregonte teuml gjitheuml kreditoreumlve

(paleumlve teuml interesuara) se kishte njeuml mekanizeumlm tjeteumlr peumlr trsquoi shqyrtuar e ndoshta

peumlrmbushur pretendimet e tyre materiale qeuml ishte njeuml fteseuml peumlr trsquoi paraqitur pretendimet e

tyre materiale kundeumlr Kombinatit Trepccedila neuml AKM

86 Paneli rikujton qeuml ankuesit nuk adresuan ankesat e tyre peumlrmes sistemit ekzistues

gjyqeumlsor para se trsquoi paraqisnin ankesat e tyre neuml AKM neuml vitin 2006 Megjithateuml kjo

periudheuml kohore eumlshteuml jashteuml juridiksionit kohor teuml Panelit teuml sqaruar meuml lart (shih sectsect 51 -

52) Neuml vend teuml keumlsaj Paneli do teuml peumlrqendrohet neuml periudheumln kohore pasi ata doreumlzuan

ankesat e tyre neuml AKM pas fteseumls neuml vendimin peumlr moratorium qeuml ta beumljneuml keumlteuml e cila

eumlshteuml neumln juridiksionin e tij kohor

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 21: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

21

87 Paneli pajtohet qeuml nxjerrja e njeuml moratoriumi duke ndalur teuml gjitha procedurat ekzistuese

kundeumlr Kombinatit Trepccedila dhe parandaluar qeuml teuml gjykohen rastet e reja nuk eumlshteuml per se

njeuml maseuml jolegjitime pasi ajo eumlshteuml e dizajnuar trsquoi mbrojeuml interesat e teuml gjitheuml kreditoreumlve

teuml njeuml ndeumlrmarrje e cila eumlshteuml duke u riorganizuar Neuml teuml veumlrteteuml peumlr shkak teuml

moratoriumit DHPGJS pezulloi procedurat neuml zhvillim e sipeumlr teuml nisura nga njeuml kreditor i

Trepccedileumls (shih Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut (PKDNJ) Jugobanka AD

neumln likuidim I peumlrmendur neuml sect 90 meuml lart neuml sect 15) Nga kjo rrjedh se veteuml moratoriumi

nuk e parandaloi AKM-neuml nga shqyrtimi i ankesave teuml ankuesve teuml paraqitura para saj

Peumlrkundrazi ai eumlshteuml dizajnuar neuml meumlnyreuml specifike peumlr teuml krijuar ldquokushte teuml tilla idealerdquo

qeuml i mundeumlsojneuml AKM-seuml teuml beumljeuml vlereumlsimin meuml teuml mireuml teuml mundsheumlm teuml situateumls

ekonomike teuml ndeumlrmarrjes dhe teuml propozojeuml zgjidhjen meuml teuml mireuml duke marreuml parasysh

ploteumlsisht interesat e teuml gjitha paleumlve Neuml keumlteuml situateuml procedura e AKM-seuml po ashtu ldquoe

mbrojturrdquo nga moratoriumi mbeti mekanizmi i veteumlm peumlr secilin kreditor teuml Kombinatit

Trepccedila peumlr trsquoi adresuar pretendimet e tyre materiale kundeumlr ndeumlrmarrjes

88 Megjithateuml sipas Rregullores 200548 (nenet 31ndash35) teuml gjitha ankesat duhej teuml

trajtoheshin nga administratori i emeumlruar nga AKM-ja veteumlm pasi plani i riorganizimit teuml

miratohet nga Dhoma e Posaccedilme Veteumlm ateumlhereuml administratori mund teuml vlereumlsojeuml dhe

vendoseuml neumlse ankesa e caktuar duhet teuml peumlrfshihet neuml listeumln peumlrfundimtare teuml ankesave apo

teuml refuzohet

89 Paneli e pranon se ky moratorium ishte shoqeumlruar nga njeuml plan i lidhur me koheumln peumlr

veprime konkrete peumlr trsquou ndeumlrmarreuml neuml lidhje me ndeumlrmarrjen e cila ishte veumlneuml neuml

riorganizim Neuml veccedilanti DHPGJS keumlrkoi nga AKM-ja trsquoi paraqeseuml asaj deumlshmi se keumlto

veprime ishin duke u implementuar Peumlr ateuml ccedileumlshtje neuml moratoriumin thuhej se ldquo[g]jykata

pret qeuml AKM-ja teuml vazhdojeuml shpejt me marrjen e propozimeve peumlr administratoreuml dhe

ofrues teuml sheumlrbimeve dhe teuml peumlrgatiseuml regjistrimin e pasuriseumlrdquo si dhe teuml caktojeuml njeuml afat teuml

fundit prej 25-muajsh peumlr AKM-neuml qeuml ta beumljeuml keumlteuml

90 Megjithateuml siccedil i eumlshteuml konfirmuar Panelit nga DHPGJS asnjeuml veprim i parapareuml me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 neuml fakt nuk ishte ndeumlrmarreuml nga AKM-ja Duke iu

peumlrgjigjur keumlrkeseumls seuml vet peumlr informata meuml 9 dhjetor 2015 DHPGJS e informoi Panelin

qeuml (eumlshteuml ruajtur teksti origjinal)

ldquoPlani i riorganizimit nuk eumlshteuml peumlrgatitur deri meuml tani dhe keumlshilli i kreditoreumlve

nuk eumlshteuml krijuar apo mbajtur ndonjeuml takim hellip Deri meuml tani AKP-ja nuk e ka

paraqitur planin e riorganizimit duke u arsyetuar me faktin se Agjencia nuk e ka

caktuar bordin e drejtoreumlverdquo

91 Pasi AKM-ja deumlshtoi trsquoi kryente procedurat e riorganizimit ankesat e ankuesve nuk janeuml

vlereumlsuar dhe meuml pas mbeteumln pa ndonjeuml vendim mbi bazueshmeumlrineuml e tyre Prandaj

ankuesit nuk kaneuml pranuar kurreuml njeuml vendim peumlr pretendimet e tyre peumlr interesa materiale

neuml Kombinatin e Trepccedileumls (pagesa e pagave teuml mbetura borxh) Neuml teuml njeumljteumln koheuml peumlr

shkak teuml vendimit peumlr moratorium DHPGJS nuk mundi qeuml veteuml trsquoi vlereumlsojeuml keumlto ankesa

92 Paneli nuk e ka asnjeuml dyshim se prona e Kombinatit Trepccedila eumlshteuml jashteumlzakonisht me

vlereuml Megjithateuml Kombinati po ashtu ka akumuluar borxhe dometheumlneumlse qeuml keumlrkon nga

autoritetet neuml Kosoveuml teuml keneuml qasje jashteumlzakonisht teuml kujdesshme ndaj riorganizimit teuml

saj Neuml aneumln tjeteumlr interesave teuml kreditoreumlve si dhe pjeseumltareumlve teuml fuqiseuml puneumltore

dometheumlneumlse teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml dashur gjithashtu trsquou kushtohet konsiderateuml e

duhur Nuk ka aspak dyshim se riorganizimi i keumlsaj ndeumlrmarrje eumlshteuml njeuml proces shumeuml

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 22: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

22

kompleks dhe multidimensional i cili keumlrkon koheuml Veccedil keumlsaj riorganizimi i Kombinatit

Trepccedila me sa duket varet nga marreumlveshja politike ndeumlrmjet autoriteteve neuml Beograd dhe

Prishtineuml peumlr teuml cileumln UNMIK-u duket teuml keteuml pak apo kurrfareuml kontrolli por veteumlm mund

teuml beumljeuml peumlrpjekje qeuml teuml ndihmojeuml

93 Paneli po ashtu rikujton se kufizimet e vendosura duhet teuml jeneuml ldquoteuml arsyeshme dhe [duhet

teuml gjejneuml] njeuml balanceuml teuml gjereuml neuml mes interesave teuml shtetit dhe atyre teuml individitrdquo

(GJEDNJ Sokur kundeumlr Ukraineumls nr 2943902 vendimi i 26 prillit teuml vitit 2005 sect 32

shih gjithashtu PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt nr 3808 et al mendimi i 24 marsit teuml

vitit 2010 sect 40) Me fjaleuml tjera njeuml balanceuml duhet teuml ekzistojeuml neuml mes interesave teuml

peumlrbashkeumlta (teuml ndeumlrmarrjesshtetitshoqeumlriseuml) dhe interesave teuml kreditoreumlve individualeuml

Peumlr shembull neuml njeuml situateuml ku njeuml numeumlr i reumlndeumlsisheumlm i ankesave peumlr shuma teuml meumldha

parash paraqitet kundeumlr njeuml shteti kjo mund teuml keumlrkojeuml rregullim teuml meumltejmeuml nga shteti

Neuml lidhje me keumlteuml shtetet e kaneuml njeuml margjineuml teuml caktuar teuml vlereumlsimit por masat e

miratuara duhet teuml jeneuml neuml peumlrputhje me nenin 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml (shih GJEDNJ Kutiq

kundeumlr Kroaciseuml nr 4877899 vendimi i 1 marsit teuml vitit 2002 KEDNJ 2002-II sect 31)

94 Neuml rastin aktual megjithateuml duket se ndonjeuml mundeumlsi peumlr teuml pasur njeuml proces civil kundeumlr

Kombinatit Trepccedila teuml gjykuar nga njeuml gjykateuml eumlshteuml ndalur deri meuml tani peumlr mbi dhjeteuml

vjet tri nga teuml cilat pothuaj bien neuml kuadeumlr teuml juridiksionit ratione temporis teuml Panelit Kjo

ishte pasojeuml e deumlshtimit teuml vazhduesheumlm teuml AKM-seuml peumlr teuml ndeumlrmarreuml hapa relevanteuml peumlr

riorganizimin e Kombinatit Trepccedila dhe meuml pas teuml vendoseuml mbi ankesat e ankuesve si dhe

moratoriumin mbi procedurat civile kundeumlr Kombinatit Trepccedila Neuml keumlto rrethana Paneli

nuk mund ta pranojeuml qeuml shkalla e qasjes seuml ofruar sipas legjislacionit teuml aplikuesheumlm ishte

e mjaftueshme teuml sigurojeuml ldquoqasje neuml gjykateumlrdquo peumlr ankuesit

95 Prandaj Paneli konstaton se kjo situateuml peumlrbeumln shkelje teuml nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-seuml

2 E drejta peumlr mjet efektiv juridik

a Parimet e peumlrgjithshme

96 Paneli rikujton se parimet e lidhura me nenin 13 teuml Konventeumls Evropiane garantojneuml se

njeuml mjet juridik neuml lidhje me shkeljen e pretenduar teuml teuml drejtave i cili eumlshteuml i

mjaftuesheumlm teuml korrigjojeuml shkeljen dhe neumlse eumlshteuml e aplikueshme teuml ofrojeuml kompensim

duhet teuml jeteuml neuml dispozicion neuml koheumln relevante peumlr personin e deumlmtuar neuml teori dhe

praktikeuml (shih GJEDNJ Klass dhe teuml tjereumlt kundeumlr Gjermaniseuml nr 502971 vendimi i 6

shtatorit teuml vitit 1978 sectsect 64 dhe 67 GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 157 GJEDNJ Melnik kundeumlr Ukraineumls nr

7228601 vendimi i 28 marsit teuml vitit 2006 sect 114)

97 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoautoritetirdquo i peumlrmendur neuml ateuml dispoziteuml nuk do teuml thoteuml

domosdoshmeumlrisht teuml jeteuml njeuml autoritet gjyqeumlsor por neumlse nuk eumlshteuml fuqiteuml e tij dhe

garanciteuml qeuml jep janeuml relevante peumlr teuml peumlrcaktuar neumlse mjeti juridik para tij eumlshteuml efektiv

Po ashtu madje edhe neumlse njeuml mjet i veteumlm juridik nuk ploteumlson vetvetiu keumlrkesat e nenit

13 totali i mjeteve juridike teuml ofruara me ligjin vendor mund ta beumljeuml keumlteuml (shih neuml mes

autoriteteve tjera Silver dhe teuml tjereumlt kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi i 25 marsit

teuml vitit 1983 Seria A nr 61 f 42 sect 113 Chahal kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar vendimi

i 15 neumlntorit teuml vitit 1996 raportet 1996-V ff 1869-70 sect 145)

98 Veccedil keumlsaj sipas Gjykateumls ldquoefektivitetirdquo i njeuml ldquomjeti juridikrdquo neuml kuadeumlr teuml kuptimit teuml

nenit 13 nuk varet neuml sigurineuml e njeuml rezultati teuml favorsheumlm peumlr ankuesin Neuml teuml njeumljteumln

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 23: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

23

koheuml mjeti juridik i keumlrkuar me nenin 13 duhet teuml jeteuml ldquoefektivrdquo neuml praktikeuml si dhe neuml teuml

drejteumln neuml kuptimin qeuml ose teuml parandalojeuml shkeljen e pretenduar apo vazhdimin e saj ose

teuml ofrojeuml kompensim adekuat peumlr ndonjeuml shkelje qeuml tanimeuml ka ndodhur dhe duhet teuml

ofrojeuml gjasa teuml arsyeshme peumlr sukses (shih GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml nr

3021096 vendimi i 26 tetorit teuml vitit 2000 sectsect 157-158 GJEDNJ Wasserman kundeumlr

Rusiseuml (nr 2) nr 2107105 vendimi i 10 prillit teuml vitit 2008 sect 45 GJEDNJ Vlad dhe teuml

tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml nr 4075606 4150807 dhe 5080607 vendimi i 26 neumlntorit teuml

vitit 2013 sect 111)

99 Gjykata Evropiane po ashtu ka gjetur neuml shumeuml raste se nuk ka nevojeuml teuml shqyrtohen

ndaras pretendimet sipas nenit 13 kur njeuml shkelje e nenit 6 eumlshteuml gjetur pasi ldquoNeni 6 sect 1

mendohej teuml peumlrbeumlj njeuml lex specialis neuml lidhje me nenin 13rdquo Megjithateuml Gjykata po ashtu

ka gjetur se situata eumlshteuml ndryshe neuml raste ku ankuesit i mungon njeuml mjet juridik kundeumlr

njeuml shkelje teuml pretenduar teuml nenit 6 neuml veccedilanti teuml koheumlzgjatjes seuml procedurave (shih

GJEDNJ [DHL] Kudła kundeumlr Poloniseuml peumlrmendur neuml sect 96 meuml lart neuml sect 156 GJEDNJ

Vlad dhe teuml tjereumlt kundeumlr Rumaniseuml peumlrmendur neuml sect 97 meuml lart neuml sect 111)

100 Siccedil eumlshteuml sqaruar nga Gjykata Evropiane ccedileumlshtja neumlse ankuesi neuml njeuml rast ldquopeumlrfitoi nga

gjykimi brenda njeuml kohe teuml arsyeshme neuml procesin peumlr teuml drejtat dhe obligimet civile

eumlshteuml njeuml ccedileumlshtje e ndareuml ligjore nga ajo neumlse kishte neuml dispozicion teuml ankuesit sipas ligjit

vendor njeuml mjet juridik peumlr teuml shqyrtuar njeuml ankeseuml mbi keumlteuml bazeuml hellip [Ekziston njeuml]

nevojeuml teuml shqyrtohet ankesa e ankuesit sipas nenit 13 e marreuml ndaras pavareumlsisht teuml

gjetureumls seuml vet teuml meumlhershme teuml njeuml shkelje teuml nenit 6 sect 1 peumlr deumlshtim peumlr ta gjykuar ateuml

brenda njeuml kohe teuml arsyeshme (GJEDNJ [DHL] Kudła peumlrmendur meuml lart sectsect 147-149)

Veccedil keumlsaj ldquokeumlrkesat e nenit 13 duhet pareuml si peumlrkrahje teuml atyre teuml nenit 6 sect 1 meuml pareuml se

teuml jeneuml teuml absorbuara nga obligimi i peumlrgjithsheumlm i caktuar me ateuml nen (ibid sect 153)

101 Paneli konsideron se njeuml qasje e ngjashme neuml lidhje me ankeseumln sipas nenit 13 teuml KEDNJ-

seuml neuml lidhje me njeuml shkelje teuml seuml drejteumls peumlr qasje neuml gjykateuml sipas nenit 6 sect 1 teuml KEDNJ-

seuml duhet teuml vlejeuml

b Aplikimi i atyre parimeve neuml rastin aktual

102 Paneli rikujton qeuml teksti i vendimit peumlr moratorium paraqet mundeumlsineuml e njeuml keumlrkese peumlr

DHPGJS peumlr ta hequr moratoriumin ldquo[n]eumlse ka voneseuml teuml tepeumlrt secila nga paleumlt e

deumlmtuara mund trsquoi beumljeuml keumlrkeseuml keumlsaj gjykate qeuml ta heqeuml keumlteuml moratoriumrdquo Megjithateuml

vendimi peumlr moratorium eumlshteuml shpallur neuml njeuml gazeteuml neuml njeuml formeuml teuml shkurtuar e cila nuk

e peumlrfshinte ateuml rresht ndeumlrsa teksti i ploteuml i vendimit peumlr moratorium nuk u eumlshteuml

shpeumlrndareuml kurreuml teuml gjitha paleumlve teuml interesuara duke peumlrfshireuml ankuesit Prandaj Paneli

peumlrfundon se paleumlt nuk ishin teuml informuara peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml siccedil paraqitet neuml tekstin

e vendimit peumlr moratorium neuml koheumln kur eumlshteuml nxjerreuml

103 Neuml teuml njeumljteumln koheuml Paneli thekson se veteumlm me Rregulloren e UNMIK-ut nr 20084 teuml 5

shkurtit teuml vitit 2008 (Neni 41(g)) Rregullorja e UNMIK-ut nr 200213 Mbi Themelimin

e Dhomeumls seuml Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls mbi ccedileumlshtjet e ndeumlrlidhura me

Agjencineuml Kosovare teuml Mireumlbesimit u ndryshua peumlr ta peumlrfshireuml neuml juridiksionin e

DHPGJS-euml inter alia teuml drejteumln peumlr teuml shqyrtuar ldquo[teuml] gjitha pretendimet dhe keumlrkesat neuml

lidhje me riorganizimin apo ristrukturimin e ndeumlrmarrjeve sipas Rregullores nr 200548rdquo

Paneli po ashtu thekson se data e pareuml e hyrjes neuml fuqi teuml keumlsaj dispozite ishte shtyreuml dy

hereuml nga dy rregulloret pasuese nr 200819 dhe 200829 dhe ajo u beuml peumlrfundimisht meuml

30 qershor 2008 (shih Neni A1 teuml keumltij mendimi) Prandaj duket se veteumlm nga ajo koheuml

Dhoma e Posaccedilme e mori autoritetin peumlr trsquoi shqyrtuar ankesat e ndeumlrlidhura siccedil eumlshteuml kjo

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 24: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

24

ccedileumlshtje peumlr deumlshtim teuml AKM-seuml peumlr teuml vepruar neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut

200548

104 Peumlr sa i peumlrket periudheumls prej 1 korrikut deri meuml 9 dhjetor 2008 (fundi i autoritetit teuml

UNMIK-ut mbi gjyqeumlsineuml neuml Kosoveuml) Paneli rikujton qeuml AKM-ja tanimeuml ishte teumlrhequr

nga funksionet e veta administrative deri ateumlhereuml dhe se ato ishin marreuml peumlrsipeumlr nga

AKP-ja Neuml teuml njeumljteumln koheuml UNMIK-u po peumlrgatitej trsquoi doreumlzojeuml kompetencat e veta teuml

plota ekzekutive tek EULEX-i Paneli e pranon se neuml parim amendamenti i

lartpeumlrmendur neuml Rregulloren e UNMIK-ut 200213 krijoi njeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar

kundeumlr AKM-seuml neumlse ajo vepron neuml meumlnyreuml jo teuml duhur neuml ushtrimin e funksioneve teuml

veta sipas Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 Megjithateuml Rregullorja e fundit vlen

veteumlm peumlr AKM-neuml ndeumlrsa AKP-ja madje nuk eumlshteuml peumlrmendur Megjitheumlse mundeumlsia e

paraqitjes seuml njeuml ankese kundeumlr AKP-seuml neuml DHPGJS mund teuml ishte sqaruar neuml Rregulloren

20084 (dhe meuml pas 200819) kjo nuk ndodhi

105 Prandaj sipas mendimit teuml Panelit legjislacioni i UNMIK-ut neuml ateuml koheuml ofroi njeuml bazeuml

peumlr njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml veteumlm pasi u beuml e ditur se ajo neuml fakt nuk ushtronte meuml

funksionin e vet Neuml aneumln tjeteumlr nuk u krijua asnjeuml mundeumlsi peumlr trsquou ankuar kundeumlr AKP-

seuml deri neuml fund teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

106 Neuml teuml veumlrteteuml Paneli thekson se Ligji peumlr Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 03L-

067) i cili sqaroi se AKP-ja eumlshteuml pasardheumlse e AKM-seuml (Neni 5) eumlshteuml miratuar nga

autoritetet e Kosoveumls neuml maj teuml vitit 2008 Megjithateuml veteumlm neuml gusht teuml vitit 2011 Ligji i

ri peumlr Dhomeumln e Posaccedilme teuml Gjykateumls Supreme teuml Kosoveumls peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me

Agjencineuml Kosovare teuml Privatizimit (nr 04L-033) i miratuar nga autoritetet e Kosoveumls

peumlrfundimisht sqaroi se DHPGJS (e krijuar neumln autoritetin e institucioneve lokale) kishte

juridiksion trsquoi shqyrtojeuml ankesat kundeumlr AKM-seuml dhe AKP-seuml neuml lidhje me ldquoprocedurat qeuml

dalin neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml Rregullores seuml UNMIK-ut nr 200548 apo

ndonjeuml legjislacion trasheumlgues peumlr ateuml apo njeuml ankeseuml ccedileumlshtje apo procedureuml qeuml del neuml njeuml

rast apo e ndeumlrlidhur me njeuml rast neumln apo neuml kuadeumlr teuml fusheumlveprimit teuml rregullores apo

legjislacionit teuml tilleumlrdquo (Nenet nr 110 dhe 69)

107 Peumlrveccedil keumlsaj Paneli rikujton neuml keumlteuml kontekst ankesat e paraqitura para tij nga dy persona

juridikeuml serbeuml Agjencia peumlr Sigurimin e Depozitave e Serbiseuml dhe Banka ldquoJugobankardquo teuml

peumlrfaqeumlsuar nga ekipet e tyre teuml avokateumlve Ato po ashtu u ankuan neuml Panel rreth

deumlshtimit teuml AKM-seuml dhe DHPGJS-euml peumlr ankesat e tyre teuml paraqitura neuml pajtim me

Rregulloren e UNMIK-ut 200548 (shih vendimet e PKDNJ-seuml neuml rastet AGJENCIA E

SIGURIMIT TEuml DEPOZITAVE dhe Jugobanka AD neumln likuidim I dhe II peumlrmendur neuml sect

83 meuml lart) Neuml parashtresat e tyre asnjeumlra nga to nuk iu referua mundeumlsiseuml peumlr teuml

paraqitur njeuml ankeseuml kundeumlr AKM-seuml duke respektuar procedureumln e riorganizimit sipas

Rregullores seuml UNMIK-ut 200548 neuml DHPGJS Sipas mendimit teuml Panelit pasi ekipet

ligjore teuml keumltyre dy ankuesve teuml peumlrbashkeumlt me sa duket nuk ishin neuml dijeni peumlr njeuml mjet

teuml tilleuml juridik nuk mund teuml pritej arsyesheumlm se ankuesit neuml keumlteuml rast madje ishin neuml dijeni

peumlr njeuml mundeumlsi teuml tilleuml

108 Paneli po ashtu rikujton deklarateumln e PSSP-seuml se AKM-ja kishte qeneuml dhe vazhdon teuml

jeteuml autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Sipas mendimit teuml

Panelit kjo e shton konfuzionin sa i peumlrket legjislacionit teuml aplikuesheumlm autoritetit peumlr ta

menaxhuar Trepccedileumln dhe meuml pas organit relevant peumlr trsquou ankuar kundeumlr Kjo e gjitha e

mbeumlshtet mendimin e Panelit se nuk kishte mjet teuml qarteuml dhe efektiv juridik kundrejt

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 25: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

25

situateumls seuml mungeseumls seuml qasjes neuml gjykateuml neuml teuml cileumln ankuesit si dhe shumeuml kreditoreuml

tjereuml teuml Kombinatit Trepccedila ishin gjendur

109 Prandaj Paneli konsideron se meqeuml moratoriumi ploteumlsisht u mohoi ankuesve mundeumlsineuml

trsquoi keneuml teuml zgjidhura ankesat e tyre nga ndonjeuml gjykateuml (duke peumlrfshireuml DHPGJS-euml) apo

nga njeuml mekanizeumlm jashteuml procedureumls seuml AKM-seuml nuk ekzistoi asnjeuml mjet juridik efektiv

kundeumlr njeuml mase teuml tilleuml qeuml bllokonte qasjen e tyre neuml njeuml gjykateuml deri neuml fund teuml

juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

110 Prandaj Paneli konstaton se kishte shkelje teuml nenit 13 neuml lidhje me nenin 6 sect 1 teuml

KEDNJ-seuml

E Shkelja e pretenduar e nenit 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml

111 Paneli konsideron se neuml keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls ankuesit pohuan neuml esenceuml se peumlr shkak teuml

pamundeumlsiseuml seuml tyre peumlr trsquoi pasur teuml zgjidhura pretendimet e tyre materiale para AKM-seuml

ata nuk ishin neuml gjendje teuml pranojneuml retroaktivisht pageseumln e pagave teuml tyre qeuml mbeteumln teuml

papaguara nga koha qeuml ata u detyruan trsquoi leumlneuml vendet e tyre teuml puneumls Ankuesit ankohen

meuml tutje peumlr deumlshtimin e UNMIK-ut peumlr teuml zgjidhur situateumln e largimit teuml tyre nga vendet

e tyre teuml puneumls dhe peumlr mosmarrjen e pagave teuml tyre qeuml nga qershori i vitit 1999

112 Duke pasur parasysh shqyrtimet dhe teuml gjeturat e meumlsipeumlrme Paneli nuk sheh asnjeuml arsye

peumlr teuml shqyrtuar ndaras keumlteuml pjeseuml teuml ankeseumls

F Shkelja e pretenduar e teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe teuml drejteumls peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls

113 Ata qeuml neuml mesin e ankuesve nuk i ploteumlsuan kushtet e skemeumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm pohojneuml qeuml pasi ata janeuml larguar nga vendet e tyre teuml puneumls neuml qershor teuml

vitit 1999 ata nuk kaneuml pranuar ndonjeuml pageseuml teuml rregullt peumlr teuml qenit tepriceuml apo pageseuml

peumlr papuneumlsineuml peumlrveccedil pagesave teuml rastit ex gratia nga Administrata e Trepccedileumls peumlr teuml

mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Neuml lidhje me keumlteuml Paneli gjeti se kjo pjeseuml e ankeseumls

duhet teuml shqyrtohet sipas nenit 9 (e drejta peumlr sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr standard

adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml peumlr deumlshtim teuml pretenduar teuml UNMIK-ut peumlr teuml krijuar

skemeuml alternative teuml mbeumlshtetjes peumlr keumlteuml kategori teuml puneumltoreumlve joaktiveuml

a Parimet e peumlrgjithshme

114 Teuml dyja e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls dhe e drejta peumlr sigurim social janeuml

peumlrfshireuml neuml Deklarateumln Universale peumlr teuml Drejtat e Njeriut (DUDNJ) neuml teuml cileumln thuhet se

ldquosecili si aneumltar i shoqeumlriseuml e ka teuml drejteumln peumlr sigurim socialrdquo (Neni 22 DUDNJ) dhe qeuml

ldquosecili e ka teuml drejteumln peumlr njeuml standard teuml jeteseumls qeuml eumlshteuml adekuat peumlr sheumlndetin dhe

mireumlqenien e vetes dhe familjes seuml tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen strehimin dhe

peumlrkujdesjen mjekeumlsore dhe sheumlrbimet e nevojshme sociale dhe teuml drejteumln peumlr sigurim neuml

rast teuml papuneumlsiseuml seumlmundjes paafteumlsiseuml teuml qenit i vejeuml mosheumls seuml shtyreuml apo mungeseumls

tjeteumlr teuml mjeteve teuml jeteseumls neuml rrethanat jashteuml kontrollit teuml tijrdquo (Neni 251 DUDNJ)

115 E drejta peumlr sigurim social dhe e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu

garantohen neuml KNDESK neuml teuml cileumln neuml pjeseumlt relevante thuhet

Neni 9

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 26: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

26

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr siguri sociale

duke peumlrfshireuml sigurimin socialrdquo

Neni 111

ldquoPaleumlt shteteumlrore neuml Konventeumln aktuale njohin teuml drejteumln e secilit peumlr njeuml standard

adekuat teuml jeteseumls peumlr veten dhe familjen e tij duke peumlrfshireuml ushqimin veshjen dhe

strehimin adekuat dhe peumlrmireumlsimin e vazhduesheumlm teuml kushteve teuml jeteseumls Paleumlt

shteteumlrore do teuml ndeumlrmarrin hapat e duhur peumlr teuml siguruar realizimin e keumlsaj teuml drejte

duke njohur peumlr keumlteuml qeumlllim reumlndeumlsineuml esenciale teuml bashkeumlpunimit ndeumlrkombeumltar helliprdquo

116 Paneli thekson se e drejta peumlr sigurim social ishte afirmuar fuqisheumlm neuml teuml drejteumln

ndeumlrkombeumltare duke u materializuar neuml disa traktate ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e

njeriut duke peumlrfshireuml Konventeumln Ndeumlrkombeumltare kundeumlr Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Racial (Neni 5 (e) (iv) Konventa peumlr Eliminimin e Teuml Gjitha Formave teuml

Diskriminimit Kundeumlr Grave (Neni 11 dhe 14) dhe Konventa peumlr teuml Drejtat e Feumlmijeumlve

(Neni 26) dhe traktatet e ILO-s (ONP-seuml)

117 Neuml Komentin e vet teuml peumlrgjithsheumlm nr 19 mbi teuml Drejteumln peumlr Sigurim Social (Neni 9)

Komiteti i KNDESK-seuml kishte formuluar veccediloriteuml kryesore teuml keumlsaj teuml drejte dhe

fusheumlveprimin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls E drejta peumlr sigurim

social keumlrkon krijimin e njeuml sistemi pavareumlsisht neumlse peumlrbeumlhet nga njeuml skemeuml e vetme apo

njeuml varietet skemash neuml dispozicion dhe neuml vend peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfitimet ofrohen peumlr

rreziqet relevante sociale dhe teuml papriturat veccedilaneumlrisht ato qeuml rezultojneuml nga rrethanat

jashteuml kontrollit teuml njereumlzve Njeuml sistem i tilleuml duhet teuml krijohet ldquosipas ligjit vendor dhe

autoritetet publike duhet teuml marrin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr administrim dhe mbikeumlqyrje efektive

teuml sistemitrdquo (neuml sect 40) Neumlnteuml fushat kryesore teuml sigurimit social parashihen me nenin 9 peumlr

teuml zeumlvendeumlsuar apo rikthyer teuml hyrat e humbura qeuml ndeumlrlidhen me puneumln peumlr shkak teuml

ldquoseumlmundjes paafteumlsiseuml lindjes leumlndimit neuml puneuml papuneumlsiseuml mosheumls seuml shtyreuml apo

vdekjes seuml njeuml aneumltari teuml familjes qasje teuml papeumlrballueshme neuml peumlrkujdesje sheumlndeteumlsore

apo mbeumlshtetje e pamjaftueshme familjare (neuml sect 11) helliprdquo

118 Komiteti ka theksuar meuml tutje se e drejta peumlr sigurim social si ccedildo e drejteuml e njeriut ua

ngarkon autoriteteve shteteumlrore obligimin peumlr ta respektuar mbrojtur dhe peumlrmbushur ateuml

Obligimi peumlr ta respektuar keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore peumlr shembull teuml peumlrmbahen nga

peumlrfshirja neuml njeuml praktikeuml apo aktivitetet qeuml ldquomohon apo kufizon qasje teuml barabarteuml neuml

sigurim adekuat socialrdquo Obligimi peumlr ta mbrojtur keumlrkon qeuml paleumlt shteteumlrore teuml

parandalojneuml paleumlt e treta (individeumlt grupet korporatat dhe entitetet e tjera si dhe

agjenteumlt qeuml veprojneuml neumln autoritetin e tyre) teuml interferojneuml neuml ccedilfareumldo meumlnyre neuml geumlzimin e

teuml drejteumls peumlr sigurim social Ky obligim peumlrfshin ldquomiratimin e masave teuml nevojshme dhe

efektive legjislative dhe masave tjera peumlr shembull peumlr teuml kufizuar paleumlt e treta teuml

mohojneuml qasje teuml barabarteuml neuml skemat e sigurimit social teuml drejtuara nga to apo teuml tjereumltrdquo

(neuml sect 45) Neuml fund obligimi peumlr ta peumlrmbushur keumlrkon miratimin e teuml gjitha masave teuml

nevojshme drejt realizimit teuml ploteuml teuml teuml drejteumls peumlr sigurim social neuml mesin e tyre siccedil

eumlshteuml theumlneuml ldquonjohje teuml mjaftueshme teuml keumlsaj teuml drejte neuml kuadeumlr teuml sistemeve nacionale

politike dhe ligjore neumlse eumlshteuml e mundshme me aneumln e implementimit legjislativ

miratimin e njeuml strategjie nacionale dhe sociale teuml sigurimit dhe planit teuml veprimit peumlr teuml

realizuar keumlteuml teuml drejteumlrdquo

119 Peumlr sa i peumlrket mbrojtjes sociale kundrejt papuneumlsiseuml Komiteti ka konsideruar qeuml ldquopeumlrveccedil

promovimit teuml puneumlsimit teuml puneumlsimit teuml ploteuml produktiv dhe teuml peumlrzgjedhur lirisht paleumlt

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 27: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

27

shteteumlrore duhet beumlreuml peumlrpjekje teuml ofrojneuml peumlrfitime peumlr teuml mbuluar humbjen apo

mungeseumln e fitimeve peumlr shkak teuml pamundeumlsiseuml peumlr teuml fituar apo pasur puneumlsim teuml

peumlrshtatsheumlmrdquo Neuml veccedilanti neuml rastin e humbjes seuml puneumlsimit ldquopeumlrfitimet duhet teuml paguhen

peumlr njeuml periudheuml adekuate teuml koheumls dhe neuml koheumln e skadimit teuml periudheumls sistemi i

sigurimit social duhet teuml sigurojeuml mbrojtje adekuate teuml puneumltorit teuml papuneuml peumlr shembull

peumlrmes asistenceumls socialerdquo Veccedil keumlsaj ldquopeumlrfitime duhet siguruar peumlr teuml mbuluar periudhat

e humbjes seuml fitimeve nga personat teuml cileumlve u eumlshteuml keumlrkuar teuml mos raportojneuml peumlr puneumln

gjateuml njeuml emergjence teuml sheumlndetit publik apo emergjence tjeteumlrrdquo (neuml sect 16) Gjateuml marrjes

neuml konsiderateuml teuml raporteve teuml paleumlve shteteumlrore sipas Konventeumls Komiteti shprehu

qeumlndrimin se mungesa e peumlrfitimeve neuml rastin e papuneumlsiseuml ldquoshkon kundeumlr obligimeve teuml

paleumls shteteumlrorerdquo11

sipas KNDESK-seuml Megjithateuml nuk janeuml specifikuar neuml KNDESK apo

nga Komiteti shumat minimale teuml peumlrfitimeve teuml tilla apo gjateumlsia minimale e

koheumlzgjatjes seuml tyre

120 Komiteti i KNDESK-seuml ka theksuar qeuml ldquosigurimi social eumlshteuml i njeuml reumlndeumlsie kryesore peumlr

garantimin e njeuml jete me dinjitetrdquo duke neumlnvizuar marreumldheumlnien neuml mes teuml keumlsaj teuml drejte

dhe realizimit teuml teuml drejtave tjera ekonomike sociale dhe teuml drejtave teuml njeriut kryesisht teuml

drejteumls peumlr njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe teuml drejteumls neuml sheumlndet Neuml lidhje me keumlteuml peumlr

sa i peumlrket parimit peumlr dinjitet njereumlzor qeuml peumlrmban preambula e Konventeumls eumlshteuml

vendosur mireuml se peumlrfitimet pensionale neuml para teuml gatshme apo teuml mira materiale dhe

peumlrveccedil teuml qenit neuml dispozicion teuml qasshme dhe teuml peumlrballueshme duhet teuml jeneuml adekuate

ldquoneuml shumeuml dhe koheumlzgjatje me qeumlllim qeuml secili teuml mund trsquoi realizojeuml teuml drejtat e tijsaj peumlr

mbrojtje dhe asistenceuml sociale njeuml standard adekuat teuml jeteseumls dhe qasje adekuate neuml

peumlrkujdesje sheumlndeteumlsorerdquo Veccedil keumlsaj kriteret e teuml qenit adekuat duhet teuml monitorohen

rregullisht peumlr teuml siguruar qeuml peumlrfituesit janeuml neuml gjendje trsquoia ofrojneuml vetes teuml mirat dhe

sheumlrbimet qeuml ata i keumlrkojneuml peumlr teuml realizuar teuml drejtat e tyre sipas Konventeumls

121 Pranohet se neuml pajtim me nenin 2 teuml KNDESK-seuml i cili ka teuml beumljeuml me fusheumlveprimin e

obligimeve shteteumlrore sipas Konventeumls realizimi i ploteuml i teuml drejteumls peumlr sigurim social dhe

teuml drejteumls peumlr standard adekuat teuml jeteumls mund teuml arrihet veteumlm ldquoprogresivishtrdquo deri neuml

maksimumin e burimeve neuml dispozicion teuml shteteve Megjithateuml eumlshteuml e kuptueshme se

keumlto dispozita teuml KNDESK-seuml po ashtu ngarkojneuml obligime teuml cilat janeuml teuml efektit teuml

menjeumlhersheumlm Keumlto peumlrfshijneuml obligimin peumlr teuml garantuar qeuml ushtrimi i keumltyre teuml drejtave

duhet teuml jeteuml i lireuml nga diskriminimi dhe teuml sigurohet seuml paku geumlzimi ldquoi niveleve minimale

esencialerdquo teuml secileumls nga teuml drejtat neuml fjaleuml

122 Ky obligimi i fundit neuml lidhje me teuml drejteumln peumlr sigurim social keumlrkon sigurimin e qasjes

neuml njeuml skemeuml teuml sigurimit social qeuml ofron ldquonjeuml nivel minimal teuml peumlrfitimeve peumlr teuml gjitheuml

individeumlt dhe familjet qeuml u mundeumlsojneuml atyre teuml keneuml seuml paku peumlrkujdesjen esenciale

sheumlndeteumlsore streheuml dhe banim me kushte elementare ujeuml dhe instalime hidrosanitare

gjeumlra ushqimore dhe format meuml elementare teuml arsimimitrdquo

123 Komiteti ka theksuar se obligimet bazeuml minimale teuml cekura meuml lart vlejneuml ldquopo ashtu neuml

koheuml teuml kufizimeve teuml meumldha neuml burimerdquo ku autoritetet kaneuml obligime peumlr trsquoi mbrojtur

ldquoaneumltareumlt e cenuesheumlm teuml shoqeumlriseumlrdquo (Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr

3 mbi Llojin e Obligimeve teuml Paleumlve Shteteumlrore neuml sect 12)12

Veccedil keumlsaj veumlmendje e

veccedilanteuml duhet pasur peumlr teuml siguruar qeuml njeuml sistem i sigurimit social teuml mund trsquou peumlrgjigjet

11

Shih Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore Observime peumlrfundimtare Siri Dok i OKB-

seuml EC121Add63 24 shtator 2001 neuml sect 22 12

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 mbi Llojin e obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore 14 dhjetor

1990 Dok i OKB-seuml E199123 neuml sect 12

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 28: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

28

koheumlve teuml emergjenceumls sikur gjateuml dhe pas fatkeqeumlsive teuml natyreumls konfliktit teuml armatosur

apo deumlshtimit neuml teuml mbjella Me qeumlllim qeuml autoritetet teuml shmangin peumlrgjegjeumlsineuml peumlr

deumlshtimin peumlr teuml peumlrmbushur seuml paku obligimet minimale bazike ato duhet teuml

demonstrojneuml se teuml gjitha peumlrpjekjet janeuml beumlreuml peumlr teuml peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml tyre peumlr teuml peumlrmbushur si ccedileumlshtje prioriteti keumlto obligime minimale bazike

b Aplikimi i parimeve teuml peumlrgjithshme neuml rastin aktual

124 Neuml fillim Paneli thekson se kjo pjeseuml e ankeseumls kufizohet neuml ata ankues teuml cileumlt nuk

peumlrmbusheumln kriteret e parapara peumlr trsquou regjistruar neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u neuml peumlrkrahje teuml fuqiseuml puneumltore teuml Trepccedileumls teuml cileumlt

ishin beumlreuml teuml tepeumlrt Ankuesit pohojneuml se nuk u ishte veumlneuml neuml dispozicion atyre asnjeuml

skemeuml alternative mbeumlshteteumlse peumlr trsquoi peumlrkrahur ata neuml situatat e befasishme dhe teuml

papritura teuml mospuneumlsimit dhe qeuml ata janeuml leumlneuml pa mjete peumlr peumlrkrahje teuml vetes dhe

familjeve teuml tyre

125 Neuml kundeumlrshtim me parashtresat e PSSP-seuml siccedil janeuml peumlrmbledhur neuml sectsect 60-62 meuml lart

sipas teuml cilave ankuesit pohojneuml peumlr shkelje nga UNMIK-u teuml njeuml teuml ldquodrejte teuml fituar neuml

proneumlrdquo teuml mbrojtur me nenin 1 teuml Protokollit nr 1 teuml KEDNJ-seuml Paneli siccedil ka theksuar neuml

fazeumln e pranueshmeumlriseuml konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls ka teuml beumljeuml me obligimet e

UNMIK-ut sipas nenit 9 (e drejta neuml sigurim social neuml veccedilanti kundrejt papuneumlsiseuml) dhe

11 (e drejta peumlr standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml Prandaj ajo i bie se duhet

shqyrtuar sipas keumltyre dispozitave

126 Paneli thekson se nuk mund teuml keteuml asnjeuml dyshim rreth peumlrgjegjeumlsiseuml seuml UNMIK-ut peumlr teuml

garantuar teuml drejtat e ankuesve siccedil sigurohen me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml Paneli

thekson se qeuml nga qershori i vitit 1999 UNMIK-u mori mbi vete autoritetin e

peumlrgjithsheumlm legjislativ dhe ekzekutiv neuml Kosoveuml qeuml peumlrfshinte peumlrgjegjeumlsineuml peumlr teuml

krijuar kornizeumln institucionale dhe rregulluese peumlr riorganizimin dheapo likuidimin e

ndeumlrmarrjeve publike njeuml detyreuml qeuml filloi neuml vitin 2002 Paneli po ashtu thekson qeuml

ndeumlrsa e kryente keumlteuml detyreuml komplekse UNMIK-u e kishte peumlrgjegjeumlsineuml trsquoi marreuml masat

e nevojshme teuml siguriseuml sociale peumlr teuml mbrojtur teuml drejtat e njeriut duke peumlrfshireuml teuml drejtat

ekonomike dhe sociale teuml banoreumlve teuml Kosoveumls e cila ishte neuml esenceuml teuml mandatit teuml

UNMIK-ut neuml pajtim me Rezoluteumln e Keumlshillit teuml Sigurimit teuml OKB-seuml 1244 (1999)

127 Paneli thekson se pavareumlsisht rrethanave specifike dhe peumlrgjegjeumlsiseuml peumlr largimin e tyre

nga puna neuml Minierat e Kishniceumls neuml qershor teuml vitit 1999 (shih PKDNJ Puneumltoreumlt e

Minierave Kishniceuml dhe Novobeumlrdeuml teuml Kombinatit Trepccedila nr 8110 vendimi i 14 prillit

teuml vitit 2014 sectsect 43-48) teuml cilat janeuml jashteuml juridiksionit teuml vet ratione temporis ankuesit

ishin leumlneuml pas keumlsaj neuml fakt pa puneuml dhe pa rroga Paneli thekson qeuml seuml paku prej vitit

2002 kjo situateuml vazhdoi me dijen dhe pranimin e heshtur teuml UNMIK-ut Qeuml nga ajo koheuml

Minierat e Kishniceumls si pjeseuml e Kombinatit Trepccedila janeuml vendosur neumln administrim teuml

AKM-seuml njeuml organ i UNMIK-ut

128 Paneli thekson meuml tutje se UNMIK-u ishte neuml dijeni peumlr situateumln e cenueshme teuml atyre

puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml cileumlt ishin beumlreuml tepriceuml teknologjike siccedil deumlshmohet po ashtu nga

masat e miratuara nga ai drejtpeumlrdrejt apo me ndihmeumln e tij me qeumlllim teuml ofrimit atyre njeuml

formeuml teuml mbeumlshtetjes peumlr siguri sociale

129 Paneli po ashtu thekson se neuml bazeuml teuml njeuml programi teuml regjistrimit trajnimit dhe

shkurtimit teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls teuml realizuar nga IOM-i neuml vitin 2001-2002 prej vitit

2003 UNMIK-u krijoi neuml vazhdim njeuml skemeuml peumlr pensionim teuml parakohsheumlm peumlr ata

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 29: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

29

puneumltoreuml joaktiveuml teuml mosheumls 50-65 qeuml peumlrmbushnin keumlrkesat shteseuml teuml parapara me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 32003 siccedil eumlshteuml modifikuar meuml voneuml me

Udheumlzimin Administrativ teuml UNMIK-ut nr 022006 teuml muajit mars teuml vitit 2006 Pasi qeuml

puneumltoreumlt qeuml zgjodheumln skemeumln arrijneuml mosheumln e caktuar ata beumlhen ish-puneumltoreuml teuml

ndeumlrmarrjes dhe marrin 40 euro neuml muaj si pension i parakohsheumlm Skema ishte parapareuml

si maseuml e peumlrkohshme derisa puneumltoreumlt neuml fjaleuml arrijneuml mosheumln e pensionimit teuml rregullt

neuml pajtim me Rregulloren e UNMIK-ut nr 200135 teuml 22 dhjetorit teuml vitit 2001 mbi

Pensionet neuml Kosoveuml e cila vendosi njeuml sistem teuml ri pensionimi neuml Kosoveuml funksional qeuml

nga viti 2002

130 Ankuesit qeuml nuk ploteumlsonin kushtet peumlr marrjen e pensionit teuml parakohsheumlm apo teuml cileumlt

zgjodheumln teuml mos regjistrohen neuml skemeuml ankohen se ata nuk pranuan ndonjeuml formeuml teuml

rregullt teuml peumlrkrahjes financiare (psh peumlrfitim peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike apo i

papuneuml) e cila ua beumlri atyre dhe familjeve teuml tyre teuml veumlshtireuml teuml keneuml njeuml standard adekuat

teuml jeteseumls Ata u ankuan se UNMIK-u nuk kishte krijuar skemeuml alternative mbeumlshtetjeje

peumlr puneumltoreumlt neuml gjendjen e tyre Neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml Paneli e shpalli keumlteuml pjeseuml teuml

ankeseumls teuml pranueshme duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve qeuml nuk u kontestuan

nga PSSP-ja

131 Megjithateuml neuml driteuml teuml informatave shteseuml teuml mbledhura meuml pas nga Paneli del se njeuml

skemeuml shteseuml e peumlrkrahjes qeuml peumlrbeumlhej nga ldquopagesardquo mujore peumlr ata puneumltoreuml joaktiveuml teuml

Kombinatit Trepccedila neumln mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm apo teuml rregullt ishte

krijuar veumlrtet nga Trepccedila neumln administrim teuml UNMIK-utAKM neuml bashkeumlpunim me

IPVQ-teuml qeuml nga viti 2004 Paneli mbeumlshtetet neuml informatat e marra nga paleumlt si dhe

dokumentet neuml fusheumln publike neuml teuml cilat thuhet se njeuml numeumlr i madh i puneumltoreumlve teuml

Kombinatit Trepccedila qeuml nuk ishin teuml kualifikuar peumlr pensionim kaneuml pranuar njeuml shumeuml

mujore peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike prej 50 eurosh teuml financuar pjeseumlrisht nga

buxheti i Trepccedileumls neumln administrim teuml UNMIK-ut dhe pjeseumlrisht nga BKK-ja

132 Paneli thekson qeuml kjo ishte situata neuml fillim teuml juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm te Panelit meuml

23 prill 2005 Paneli thekson se me keumlteuml dateuml skema peumlr pensionim teuml parakohsheumlm ishte

neuml vazhdim e sipeumlr me ish-puneumltoreuml shteseuml qeuml regjistroheshin progresivisht pasi ata

arrinin mosheumln 50 vjeccedil ndeumlrsa ldquopagesardquo mujore apo peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml

teknologjike u paguheshin njeuml numri teuml madh teuml puneumltoreumlve joaktiveuml neumln mosheumln peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm Paneli po ashtu thekson qeuml teuml dyja marreumlveshjet vazhduan teuml

jeneuml neuml fuqi gjateuml gjitheuml koheumls qeuml UNMIK-u ushtroi kompetencat e plota ekzekutive neuml

Kosoveuml (qershor 2008) dhe neuml fusheumln e drejteumlsiseuml (dhjetor 2008) data teuml cilat po ashtu

sheumlnojneuml fundin e juridiksionit teuml peumlrkohsheumlm teuml Panelit

133 Peumlr sa i peumlrket pretendimit teuml ankuesve qeuml nuk kundeumlrshtohet nga PSSP-ja qeuml atyre nuk u

janeuml paguar peumlrfitimet peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml peumlrmendura meuml lart Paneli ka

keumlrkuar informata nga teuml cilat del se neuml teuml veumlrteteuml jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml neumln

mosheumln peumlr pensionim teuml parakohsheumlm kaneuml marreuml teuml ashtuquajturat ldquopagesardquo Peumlr

shembull Paneli thekson se neuml Raportin vjetor teuml vitit 2010 teuml AKP-se thuhet qeuml neuml vitin

2006 nga 9400 persona teuml regjistruar si (ish) puneumltoreuml teuml Trepccedileumls njeuml total prej 5700

pranonin peumlrfitimet peumlr sigurime sociale (3400 pensione teuml parakohshme dhe 2300

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 30: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

30

ldquopagesardquo)13

Ngjasheumlm sipas Raportit teuml Auditimit teuml Qeveriseuml seuml Kosoveumls peumlr vitin 2012

ldquopagesardquo e Trepccedileumls peumlr vitin e njeumljteuml ishin 199 neuml jug dhe 1883 neuml veri teuml Kosoveumls14

134 Megjithateuml dhe pavareumlsisht nga keumlrkimi i informatave teuml shumta duke peumlrfshireuml UNMIK-

un dhe MPMS-neuml e Kosoveumls Paneli nuk mundi teuml gjente ndonjeuml dokument (ligj udheumlzim

administrativ vendim teuml qeveriseuml apo ngjasheumlm) qeuml vendos kriteret e teuml qenit i

kualifikuar shumeumln dhe koheumlzgjatjen e keumltyre peumlrfitimeve teuml cilat do teuml justifikonin

peumlrjashtimin e ankuesve nga shpeumlrndarja e tyre Panelit i duket se sapo ishte krijuar

implementimi i sistemit teuml pagesave u ishte leumlneuml degeumlve teuml Administratave teuml Trepccedileumls

(Veri dhe Jug) dhe deri neuml njeuml nivel sindikatave teuml puneumltoreumlve

135 Ndeumlrsa pranon peumlrpjekjet e UNMIK-ut drejtpeumlrdrejt dhe peumlrmes organit teuml vet AKM-seuml

peumlr teuml ofruar njeuml rrjet teuml sigurimit social peumlr puneumltoreumlt e ndeumlrmarrjes teuml cileumlt kishin mbetur

tepriceuml teknologjike Paneli thekson se administrimi praktik i peumlrfitimeve mujore peumlr teuml

qenit tepriceuml teknologjike i cili nuk ishte peumlrkrahur nga njeuml kornizeuml e qarteuml ligjore dhe

rregulluese ishte i tilleuml qeuml krijonte hapeumlsireuml peumlr keqpeumlrdorim teuml sistemit nga paleumlt e treta

dhe peumlrjashtimin e padrejteuml pasues teuml peumlrfituesve teuml mundsheumlm siccedil janeuml ankuesit Paneli

thekson se shqeteumlsimi peumlr mungeseumln e rregullores mbi menaxhimin e pagesave ishte

ngritur po ashtu nga Zyra e Auditorit teuml Peumlrgjithsheumlm teuml Kosoveumls e cila thoshte se

mungesa e bazeumls ligjore peumlr keumlteuml skemeuml ka rritur parregullsiteuml (shih sect 21 meuml lart) Neuml

lidhje me keumlteuml Paneli u referohet qeumlndrimeve teuml shprehura nga Komiteti i KNDESK-seuml se

njeuml aspekt thelbeumlsor i obligimeve teuml autoriteteve peumlr teuml mbrojtur geumlzimin efektiv teuml teuml

drejteumls peumlr sigurim social eumlshteuml teuml miratohen ato masa teuml nevojshme legjislative dhe masa

tjera peumlr trsquoi parandaluar paleumlt e treta nga teuml mohuarit e qasjes neuml skema teuml sigurimit social

136 Megjithateuml Paneli veumlren se neuml rastin aktual pavareumlsisht nevojeumls seuml identifikuar nga

UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem teuml peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike peumlr

puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls neuml pritje teuml riorganizimit teuml ndeumlrmarrjes nuk ishte miratuar

asnjeuml maseuml legjislative apo rregulluese nga UNMIK-u peumlr teuml krijuar njeuml sistem qeuml ofronte

kritere objektive peumlr teuml qenit i kualifikuar dhe modalitete teuml shpeumlrndarjes seuml peumlrfitimeve teuml

lartpeumlrmendura si dhe sigurimin e mjeteve juridike neuml rast teuml implementimit teuml gabuar teuml

sistemit Paneli po ashtu thekson qeuml neuml kontekst teuml ldquoobligimeve minimale bazikerdquo teuml

cilat u keumlrkohet autoriteteve shteteumlrore trsquoi peumlrmbushin menjeumlhereuml sipas Konventeumls

UNMIK-u nuk ka paraqitur ndonjeuml teuml dheumlneuml se i kishte peumlrdorur teuml gjitha burimet e veta

neuml dispozicion peumlr teuml peumlrmbushur objektivin e rregullimit me ligj teuml shpeumlrndarjes seuml

peumlrfitimeve peumlr teuml qenit tepriceuml teknologjike teuml puneumltoreumlve teuml Trepccedileumls Peumlrkundrazi

UNMIK-u nuk ka dheumlneuml ndonjeuml sqarim peumlr teuml justifikuar deumlshtimin e tilleuml peumlr teuml veumlneuml neuml

vend ndonjeuml sistem teuml tilleuml

137 Paneli po ashtu thekson parashtresat e ankuesve se ata iu drejtuan disa institucioneve neuml

Kosoveuml duke peumlrfshireuml Administrateumln e Trepccedileumls dhe organet e UNMIK-ut me qeumlllim qeuml

teuml ankohen rreth keumlsaj situate (shih sect 35 meuml lart) por pa dobi

138 Neuml lidhje me keumlteuml Paneli konsideron se UNMIK-u si administrator i peumlrkohsheumlm i

Trepccedileumls si dhe administrator i peumlrkohsheumlm i Kosoveumls deumlshtoi trsquoi peumlrmbusheuml obligimet e

veta sipas nenit 9 teuml KNDESK-seuml Neuml veccedilanti Paneli konsideron se deumlshtimi i UNMIK-ut

teuml krijojeuml njeuml kornizeuml teuml qarteuml ligjore peumlr krijimin monitorimin dhe implementimin e

13

Raporti vjetor i AKP-seuml janar ndash dhjetor 2010 f 17 Neuml dispozicion neuml [burimi elektronik] httpwwwpak-

ksorgrepositorydocsraporti_anglisht_FINALpdf (i qasur meuml 14 maj 2016) 14

Raporti mbi pasqyrat financiare teuml Ndeumlrmarrjes Shoqeumlrore Trepccedila peumlr Vitin qeuml peumlrfundoi meuml 31 dhjetor 2012

peumlrmendur neuml fusnoteumln 5 meuml lart neuml f 27 dhe 47

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 31: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

31

sistemit teuml pagesave kishte si rrjedhojeuml njeuml peumlrjashtim teuml padrejteuml teuml ankuesve nga skemat

e lartpeumlrmendura dhe paraqiti shkelje teuml teuml drejteumls seuml tyre peumlr siguri sociale Pasi ankuesit

ishin leumlneuml pa mjete peumlr teuml mbeumlshtetur veten dhe familjet e tyre Paneli po ashtu konsideron

se e drejta e tyre peumlr standard adekuat teuml jeteseumls po ashtu ishte shkelur

139 Meuml pas Paneli konstaton shkelje teuml neneve 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

G Shkelja e pretenduar e nenit 2 neuml lidhje me nenet 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

140 Duke pasur parasysh se ankuesit ankohen qeuml me largimin e tyre nga puna kushte meuml

shumeuml teuml favorshme peumlr mireumlqenie ishin ofruar peumlr ata puneumltoreuml (joaktiveuml) teuml Minierave teuml

Kishniceumls me etni shqiptare Paneli konsideron se kjo pjeseuml e ankeseumls i bie teuml shqyrtohet

sipas nenit 2 marreuml neuml lidhje me nenet 9 (e drejta neuml sigurim social) dhe 11 (e drejta peumlr

standard adekuat teuml jeteseumls) e KNDESK-seuml

141 Paneli rikujton qeuml mosdiskriminimi dhe barazia janeuml komponenteuml fundamentale teuml teuml

drejteumls ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut dhe se ndalimi i diskriminimit arsyetohet

nga Karta e Organizateumls seuml Kombeve teuml Bashkuara dhe eumlshteuml vendosur neuml teuml gjitha

instrumentet ndeumlrkombeumltare peumlr teuml drejtat e njeriut duke filluar me Deklarateumln Universale

peumlr teuml Drejtat e Njeriut (nenet 2 dhe 7) Peumlr sa i peumlrket teuml drejtave ekonomike dhe sociale

neuml nenin 22 teuml KNDESK-seuml ceket se obligimi i paleumlve shteteumlrore peumlr teuml garantuar teuml

drejtat e shpallura neuml Konventeuml ldquodo teuml vlejeuml pa diskriminim teuml ndonjeuml lloji sa i peumlrket

raceumls ngjyreumls gjiniseuml gjuheumls religjionit mendimit politik apo mendimit tjeteumlr origjineumls

nacionale apo sociale proneumls lindjes apo statusi tjeteumlrrdquo

142 Ndalimi i diskriminimit sipas nenit 22 peumlrfshin teuml dyja format direkte dhe indirekte teuml

trajtimit teuml ndrysheumlm Diskriminimi i drejtpeumlrdrejteuml ndodh ldquokur njeuml person trajtohet neuml

meumlnyreuml meuml pak teuml favorshme se personi tjeteumlr neuml njeuml situateuml teuml ngjashme peumlr njeuml arsye qeuml

ndeumlrlidhet me njeuml bazeuml teuml ndaluarrdquo veccedil neumlse justifikimi peumlr diferencim eumlshteuml ldquoi arsyesheumlm

dhe objektivrdquo Diskriminimi indirekt u referohet ldquoligjeve politikave apo praktikave teuml

cilat duken neutrale neuml aspektin sipeumlrfaqeumlsor por kaneuml njeuml ndikim joproporcional neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml Konventeumls ndeumlrsa dallohet nga bazat e ndaluara teuml

diskriminimitrdquo15

143 Siccedil thuhet nga Komiteti peumlr teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe Kulturore neuml kontrast me

obligimet e ngarkuara peumlr shtetet nga neni 21 i KNDESK-seuml teuml cilat kryesisht i

neumlnshtrohen realizimit progresiv neni 22 ngarkon obligimin konkret dhe teuml

menjeumlhersheumlm peumlr teuml garantuar qeuml teuml drejtat e Konventeumls shfryteumlzohen pa diskriminim16

Komiteti po ashtu ka theksuar qeuml njeuml ldquodeumlshtim peumlr teuml meumlnjanuar trajtimin e ndrysheumlm

duke u bazuar neuml mungeseumln e burimeve neuml dispozicion nuk eumlshteuml justifikim objektiv dhe i

arsyesheumlm veccedil neumlse eumlshteuml beumlreuml ccedildo peumlrpjekje peumlr trsquoi peumlrdorur teuml gjitha burimet qeuml janeuml neuml

dispozicion teuml paleumls shteteumlrore neuml peumlrpjekje peumlr teuml trajtuar dhe eliminuar diskriminimin si

njeuml ccedileumlshtje prioritarerdquo17

15

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 Mosdiskriminimi neuml teuml Drejtat Ekonomike Sociale dhe

Kulturore (neni 2 para 2 i Konventeumls) 2 korrik 2009 Dok i OKB-seuml EC12GC20 neuml sectsect 10 dhe 13 Shih

gjithashtu GJEDNJ [DHL] DH dhe teuml tjereumlt kundeumlr Republikeumls Ccedileke nr 5732500 vendimi i 13 neumlntorit teuml

vitit 2007 sect 175 dhe rastet e peumlrmendura aty 16

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 3 peumlrmendur neuml fusnoteumln 12 meuml lart neuml sect 10 dhe

Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect7 17

Ibid neuml sect 13

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 32: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

32

144 Peumlr sa i peumlrket shtrirjes seuml obligimeve teuml paleumlve shteteumlrore Paneli thekson se sipas nenit

22 atyre u keumlrkohet teuml marrin masa konkrete teuml paramenduara dhe qeuml kaneuml njeuml qeumlllim

duke peumlrfshireuml masat legjislative peumlr teuml eliminuar diskriminimin si dhe peumlr teuml vlereumlsuar

rregullisht neumlse masat e peumlrzgjedhura janeuml efektive neuml praktikeuml18

Paleumlt shteteumlrore duhet teuml

ofrojneuml strategjiteuml politikat dhe planet e veprimit qeuml janeuml neuml vend dhe teuml

implementueshme peumlr teuml trajtuar diskriminimin nga teuml dyja paleumlt publike dhe private neuml

fusheumln e teuml drejtave ekonomike dhe sociale Neuml veccedilanti ldquopolitikat ekonomike sikur ndarja

e buxhetit dhe masat peumlr teuml stimuluar zhvillimin ekonomik duhet trsquoi kushtojneuml veumlmendje

nevojeumls peumlr teuml garantuar shfryteumlzim efektiv teuml teuml drejtave teuml Konventeumls pa diskriminimrdquo19

145 Masat kundeumlr diskriminimit duhet teuml peumlrfshijneuml dispozitat peumlr mekanizmat dhe

institucionet (psh gjykatat tribunalet autoritetet administrative institucionet nacionale

peumlr teuml drejtat e njeriut) qeuml merren me shkeljet e pretenduara teuml nenit 22 duke peumlrfshireuml

aktet apo leumlshimet nga paleumlt private teuml cilat duhet teuml jeneuml teuml qasshme peumlr secilin20

Lidhur

me ccedileumlshtjen e pesheumls seuml deumlshmiseuml neuml rastet ku diskriminimi eumlshteuml pretenduar Komiteti ka

theksuar qeuml ldquoku faktet dhe ngjarjet neuml fjaleuml bien ploteumlsisht apo pjeseumlrisht brenda dijes

ekskluzive teuml autoriteteve apo paleumls tjeteumlr teuml paditur pesha e deumlshmiseuml duhet vlereumlsuar se

qeumlndron mbi autoritetet apo paleumln tjeteumlr teuml paditurrdquo21

146 Duke iu kthyer rastit teuml ankuesve Paneli thekson se ata neuml esenceuml ankohen se me

largimin e tyre nga puna ata nuk kaneuml marreuml peumlrfitimet e njeumljta financiare qeuml u janeuml dheumlneuml

puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Kombinatit Trepccedila duke peumlrfshireuml Minierat e Kishniceumls teuml cileumlt

ishin neuml teuml njeumljteumln situateuml faktike Prandaj ata ankohen se ishin teuml diskriminuar neuml

shfryteumlzimin e teuml drejtave teuml tyre peumlr sigurim social dhe peumlr standard adekuat teuml jeteseumls teuml

bazuar neuml etnineuml e tyre neuml shkelje teuml nenit 22 teuml KNDESK-seuml

147 Duke u bazuar neuml parashtresat e ankuesve siccedil janeuml paraqitur neuml fazeumln e pranueshmeumlriseuml teuml

cilat nuk janeuml kundeumlrshtuar nga PSSP-ja Paneli vendosi qeuml ankuesit kaneuml krijuar njeuml rast

prima facie teuml diskriminimit i cili peumlrligjte shqyrtimin e tij teuml meumltejmeuml peumlr

bazueshmeumlrineuml

148 Duke u bazuar neuml informatat shteseuml teuml mbledhura nga UNMIK-u menaxhmenti i Trepccedileumls

peumlrfaqeumlsuesi i ankuesve dhe MPMS e Kosoveumls Paneli e beumln vlereumlsimin vijues

149 Derisa ankuesit ankohen se ata nuk mundeumln teuml regjistrohen neuml skemeumln e pensionimit teuml

parakohsheumlm teuml krijuar nga UNMIK-u prej vitit 2003 Paneli rikujton se kjo skemeuml ishte

krijuar me ligjet e miratuara nga Kuvendi i Kosoveumls dhe nxjerreuml nga PSSP-ja i cili

vendosi keumlrkesat peumlr caktimin e pensioneve teuml parakohshme peumlr ish-puneumltoreumlt e

Kombinatit Trepccedila Duke i vlereumlsuar keumlto keumlrkesa Paneli konsideron se ato ishin teuml

bazuar neuml kritere teuml qarta dhe objektive teuml cilat nuk diskriminonin puneumltoreumlt serbeuml vis-agrave-

vis puneumltoreumlve shqiptareuml teuml Trepccedileumls Paneli po ashtu thekson se asnjeuml nga ligjet e

lartpeumlrmendura meuml lart nuk vendosi-seuml paku neuml periudheumln neumln juridiksionin e UNMIK-ut

ndash rregulla teuml qarta neutrale peumlr shfryteumlzimin e pensioneve teuml parakohshme teuml cilat neuml

aplikimin e tyre praktik ishin teuml tilla qeuml ndikonin joproporcionalisht te puneumltoreumlt me etni

serbe sikur ankuesit Paneli thekson meuml tutje sa i peumlrket implementimit teuml skemeumls peumlr

pensionim teuml parakohsheumlm se asnjeumlri nga ankuesit nuk paraqiti deumlshmi prima facie se ata

peumlrmbushnin keumlrkesat peumlr pranim teuml njeuml pensioni teuml parakohsheumlm dhe megjithateuml ishin

18

Komiteti i KNDESK-seuml Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 36 19

Ibid neuml sect 38 20

Shih Komiteti i KNDESK-s Komenti i peumlrgjithsheumlm nr 20 peumlrmendur neuml fusnoteumln 15 meuml lart neuml sect 40 21

Ibid

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 33: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

33

parandaluar ta merrnin ateuml neuml pajtim me ligjin Peumlr keumlteuml arsye Paneli konsideron se

ankesat e tyre sipas nenit 22 teuml KNDESK-seuml janeuml teuml pabazuara

150 Peumlr sa i peumlrket atyre ankuesve teuml cileumlt nuk ploteumlsonin kushtet e mosheumls peumlr pensionim teuml

parakohsheumlm dhe teuml cileumlt ankohen se ata nuk i kaneuml pranuar peumlrfitimet peumlr papuneumlsi qeuml i

kaneuml marreuml kolegeumlt e tyre shqiptareuml Paneli rikujton se nga informata neuml dispozicion teuml tij

duket se duke filluar nga viti 2004 dhe peumlr krejt periudheumln neumln administrim teuml UNMIK-

ut njeuml sistem i pageave mujore peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls ishte krijuar me

financim nga teuml dyja buxheti i Trepccedileumls (neuml shumeumln prej 30 eurosh neuml muaj) dhe BKK (neuml

shumeumln prej 20 eurosh neuml muaj)

151 Ankuesit theksojneuml se ata nuk i kaneuml pranuar keumlto pagesa mujore dhe se ata kaneuml pranuar

veteumlm pagesa jo teuml rregullta neuml shuma teuml paspecifikuara parash nga Administrata e

Trepccedileumls e vendosur neuml veri Paneli thekson se kjo deklarateuml nuk kontestohet nga PSSP-ja

152 Paneli po ashtu thekson qeuml duke u bazuar neuml dokumentacionin e mbledhur eumlshteuml e qarteuml

se jo teuml gjitheuml puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Trepccedileumls kishin marreuml pagesat mujore teuml peumlrmendura

meuml lart Megjithateuml kriteret neuml bazeuml teuml cilave njeuml numeumlr i puneumltoreumlve janeuml peumlrjashtuar nga

peumlrfitimet peumlr papuneumlsi nuk janeuml teuml qarta meqeuml peumlr keqardhje asnjeuml pjeseuml e legjislacionit

apo rregullore apo udheumlzim as nga Administrata e Trepccedileumls e as nga UNMIK-u apo

autoritetet lokale nuk mund teuml gjendej e teuml cilat parashihet teuml krijojneuml kriteret e teuml qenit i

kualifikuar apo procedureumln peumlr shpeumlrndarjen e atyre pagesave mujore Paneli thekson qeuml

kur eumlshteuml pyetur neuml keumlteuml aspekt PSSPUNMIK-u konfirmuan se asnjeuml legjislacion nuk

ekziston neuml lidhje me keumlteuml

153 Paneli konsideron se ishte peumlrgjegjeumlsi e UNMIK-ut si administrator i Trepccedileumls dhe si

autoritet zeumlvendeumlsues shteteumlror neuml Kosoveuml teuml sigurojeuml qeuml sistemi peumlr peumlrfitime peumlr

papuneumlsi i parapareuml peumlr puneumltoreumlt joaktiveuml teuml Kombinatit Trepccedila eumlshteuml themeluar dhe

implementuar neuml pajtim me kritere teuml qarta dhe objektive neuml meumlnyreuml ideale teuml cekura neuml

ligje udheumlzime apo rregullore peumlr teuml shmangur ccedildo formeuml teuml peumlrjashtimit diskriminues

apo formeuml tjeteumlr teuml abuzimit

154 Neuml aneumln tjeteumlr Panelit nuk i janeuml paraqitur deumlshmi teuml mjaftueshme prima facie peumlr teuml

gjykuar se sistemi i pagesave ishte implementuar neuml njeuml meumlnyreuml diskriminuese kundeumlr

ankuesve neuml bazeuml teuml etniseuml seuml tyre meqeuml Paneli ka peumlrshtypjen se mungesa e legjislacionit

dhe kritereve teuml peumlrcaktuara peumlr alokimin dhe shpeumlrndarjen e peumlrfitimeve mujore peumlr

papuneumlsi mund trsquoi keteuml prekur neuml meumlnyreuml teuml barabarteuml puneumltoret joaktiveuml teuml Kombinatit

Trepccedila me etni shqiptare Veccedil keumlsaj Paneli thekson se pavareumlsisht nga ekzistenca e

kornizeumls ligjore kundeumlr diskriminimit siccedil eumlshteuml parashtruar po ashtu nga PSSP-ja

ankuesit nuk kaneuml paraqitur ndonjeuml parashtreseuml apo deumlshmi se ata kaneuml paraqitur ankeseuml

te menaxhmenti i Trepccedileumls UNMIK-u apo autoritetet lokale se ata ishin peumlrjashtuar

padrejteumlsisht nga shfryteumlzimi i peumlrfitimeve peumlr papuneumlsi Peumlr keumlto arsye Paneli gjen

ankeseumln peumlr diskriminim teuml pretenduar si teuml pabazuar po ashtu sa i peumlrket keumltij grupi teuml

puneumltoreumlve

155 Neuml driteuml teuml keumlsaj qeuml u tha meuml lart Paneli peumlrfundon se nuk kishte shkelje teuml nenit 22

marreuml neuml lidhje me nenin 9 dhe 11 teuml KNDESK-seuml

V REKOMANDIME

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 34: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

34

156 Neuml driteumln e gjetjeve teuml Panelit neuml keumlteuml rast Paneli mendon se eumlshteuml e nevojshme ndonjeuml

formeuml e deumlmshpeumlrblimit

157 Do teuml ishte normale qeuml UNMIK-u trsquoi marreuml masat e duhura me qeumlllim qeuml trsquoi ndaleuml shkeljet

e gjetura dhe trsquoi korrigjojeuml aq sa eumlshteuml e mundshme efektet nga kjo Paneli eumlshteuml i

veteumldijsheumlm peumlr faktin se qeuml nga qershori i vitit 2008 shumica e peumlrgjegjeumlsive teuml UNMIK-

ut sipas Rezoluteumls seuml KS teuml OKB-seuml 1244 si Administrateuml e Peumlrkohshme neuml Kosoveuml ishin

marreuml peumlrsipeumlr nga autoritetet lokale (shih sect 28 meuml lart) dhe qeuml AKM-ja ndeumlrpreu puneumln e

vet (shih sect 29 meuml lart) Pas asaj peumlrgjegjeumlsia e tij neuml lidhje me drejteumlsineuml neuml Kosoveuml

peumlrfundoi meuml 9 dhjetor 2008 (shih sect 31 meuml lart) Prandaj UNMIK-u nuk eumlshteuml meuml neuml

poziteuml teuml peumlrshpejtojeuml drejtpeumlrdrejt procedurat qeuml janeuml neuml pritje neuml AKP (trasheumlguese e

AKM-seuml) dhe para Dhomeumls seuml Posaccedilme

158 Megjithateuml Paneli konsideron se kjo situateuml faktike nuk e liron UNMIK-un nga obligimi i

tij peumlr trsquoi korrigjuar aq sa eumlshteuml e mundshme efektet e shkeljeve peumlr teuml cilat eumlshteuml

peumlrgjegjeumls

159 E para Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml pranojeuml publikisht brenda njeuml kohe teuml

arsyeshme peumlrgjegjeumlsineuml peumlr shkeljet e peumlrshkruara meuml lart dhe trsquou keumlrkojeuml falje publike

ankuesve neuml lidhje me keumlteuml

160 E dyta duke rikujtuar pohimin e PSSP-seuml se AKM-ja ka qeneuml dhe vazhdon teuml jeteuml

autoritet i peumlrgjithsheumlm peumlr Kombinatin Trepccedila (shih sect 30 meuml lart) Paneli konsideron se

UNMIK-u duhet teuml ushtrojeuml autoritetin e vet mbi Kombinatin Trepccedila dhe trsquoi marreuml masat

e duhura peumlr teuml siguruar qeuml ankuesit e kualifikuar peumlr teuml pranuar pagesa teuml fillojneuml sipas

rregullit qeuml teuml peumlrfitojneuml nga ajo skemeuml mbeumlshtetjeje

161 Peumlr arsyen e njeumljteuml Paneli konsideron se UNMIK-u duhet teuml sigurojeuml qeuml janeuml krijuar

instrumentet e duhura ligjore qeuml rregullojneuml pagesat peumlr puneumltoreumlt e Kombinatit Trepccedila

dhe teuml beumlhen publike pa voneseuml

162 Veccedil keumlsaj neuml pajtim me praktikeumln gjyqeumlsore teuml Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e

Njeriut neuml situatat me juridiksion teuml kufizuar teuml shtetit Paneli eumlshteuml i mendimit se

UNMIK-u duhet beumlreuml peumlrpjekje me teuml gjitha mjetet neuml dispozicion teuml tij vis-agrave-vis

autoriteteve kompetente teuml Kosoveumls teuml marreuml siguri qeuml ankesat e doreumlzuara nga ankuesit

para AKM-seuml (dhe tani neuml pritje para AKP-seuml) janeuml shqyrtuar sipas rregullit (shih

PKDNJ Millogoriq dhe teuml tjereumlt sect 49 peumlrmendur neuml sect 10 meuml lart krahasoje me GJEDNJ

[DHL] Ilaşcu dhe teuml tjereumlt kundeumlr Moldaviseuml dhe Rusiseuml nr 4878799 vendimi i 8

korrikut teuml vitit 2004 KEDNJ 2004-VII sect 333 GJEDNJ Al-Saadoon dhe Mufdhi

kundeumlr Mbreteumlriseuml seuml Bashkuar nr 6149808 vendimi i 2 marsit teuml vitit 2010 sect 171)

163 Neuml fund Paneli konsideron se UNMIK-ut duhet teuml ndeumlrmarreuml hapa teuml duhur drejt pageseumls

seuml kompensimit adekuat ankuesve peumlr deumlmet qeuml u janeuml shkaktuar si rezultat i shkeljeve teuml

lartpeumlrmendura

PEumlR KEumlTO ARSYE

Paneli unanimisht

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 35: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

35

1 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 6 sect 1 TEuml KONVENTEumlS

EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I PEumlRKET

PAMUNDEumlSISEuml QEuml ANKUESIT TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

2 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENIT 13 NEuml LIDHJE ME NENIN 6

sect 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E NJERIUT PEumlR SA I

PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NJEuml MJETI JURIDIK PEumlR ANKUESIT NEuml SITUATEumlN

QEuml UA PARANDALONTE ATYRE TEuml KENEuml VENDIM PEumlR ANKESAT E TYRE

NGA NJEuml GJYKATEuml

3 KONSTATON SE NUK KA NEVOJEuml TEuml SHQYRTOHET ANKESA SIPAS NENIT

1 TEuml PROTOKOLLIT NR 1 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml DREJTAT E

NJERIUT

4 KONSTATON SE KA PASUR SHKELJE TEuml NENEVE 9 DHE 11 TEuml KONVENTEumlS

NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE SOCIALE DHE

KULTURORE PEumlR SA I PEumlRKET MUNGESEumlS SEuml NDIHMEumlS MINIMALE

BAZIKE PEumlR SIGURIM SOCIAL TEuml ANKUESVE CILEumlT NUK MERRNIN

PENSIONET E PARAKOHSHME

5 KONSTATON SE NUK KA PASUR SHKELJE TEuml TEuml DREJTAVE TEuml

ANKUESVE TEuml GARANTUARA ME NENIN 2 NEuml LIDHJE ME NENET 9 DHE

11 TEuml KONVENTEumlS NDEumlRKOMBEumlTARE PEumlR TEuml DREJTAT EKONOMIKE

SOCIALE DHE KULTURORE

6 REKOMANDON QEuml UNMIK-u

a TEuml PRANOJEuml DEumlSHTIMIN E VET PEumlR TEuml PEumlRMBUSHUR OBLIGIMET

SIPAS NENEVE 6 sect 1 DHE 13 TEuml KONVENTEumlS EVROPIANE PEumlR TEuml

DREJTAT E NJERIUT DHE NENEVE 9 DHE 11 TEuml KNDESK-seuml DHE TrsquoU

KEumlRKOJEuml FALJE PUBLIKE ANKUESVE

b TrsquoU KEumlRKOJEuml AUTORITETEVE KOMPETENTE NEuml KOSOVEuml QEuml TrsquoI

NDEumlRMARRIN TEuml GJITHEuml HAPAT E MUNDSHEumlM ME QEumlLLIM TEuml

SIGURIMIT QEuml TEuml VENDOSET PA NDONJEuml VONESEuml TEuml MEumlTEJSHME

PEumlR ANKESAT E ANKUESVE PARA AKP-seuml PEumlR TEuml QENEuml I

KUALIFIKUAR

c TEuml SIGUROJEuml QEuml ANKUESIT QEuml JANEuml TEuml KUALIFIKUAR TEuml PRANOJNEuml

PAGESA TEuml JENEuml TEuml PEumlRFSHIREuml SICcedil DUHET NEuml LISTEumlN E

PEumlRFITUESVE TEuml ASISTENCEumlS SEuml TILLEuml

d TEuml SIGUROJEuml QEuml KORNIZA ADEKUATE LIGJORE QEuml RREGULLON

PAGESAT PEumlR PUNEumlTOREumlT E TREPCcedilEumlS EumlSHTEuml KRIJUAR DHE

PUBLIKUAR

e TEuml NDEumlRMARREuml HAPA TEuml DUHUR DREJT PAGESEumlS SEuml KOMPENSIMIT

ADEKUAT ANKUESVE PEumlR DEumlMIN E SHKAKTUAR

f TEuml MARREuml MASA TEuml MENJEumlHERSHME DHE EFEKTIVE PEumlR TrsquoI

ZBATUAR REKOMANDIMET E PANELIT DHE TEuml INFORMOJEuml

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 36: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

36

ANKUESIT DHE PANELIN RRETH ZHVILLIMEVE TEuml MEumlTEJME PEumlR

KEumlTEuml RAST

Andrey Antonov Marek Nowicki

Zyrtar ekzekutiv Kryesues

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml

Page 37: MENDIM UNMIK-ut Albanian/OP_81-10_ Alb.pdf · dosjet e pranuesve të pagesave nuk ishin të plota. Vetëm një fletore e punës e punëtorëve të vjetër ishte e bashkangjitur në

37

Shtojca

SHKURTESAT DHE AKRONIMET

EULEX - Misioni i Bashkimit Evropian peumlr Sundim teuml Ligjit neuml Kosoveuml

ICCPR - Konventa Ndeumlrkombeumltare peumlr teuml Drejtat Civile dhe Politike

ECHR - Konventa Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

ECtHR - Gjykata Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

GC ndash Dhoma e Larteuml e Gjykateumls Evropiane peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRAP - Paneli Keumlshilleumldheumlneumls peumlr teuml Drejtat e Njeriut

HRC - Komiteti i Kombeve teuml Bashkuara peumlr teuml Drejtat e Njeriut

IOM ndash Organizata Ndeumlrkombeumltare peumlr Migrim

KAG ndash Auditori Gjeneral i Kosoveumls

KCB ndash Buxheti i Konsoliduar i Kosoveumls

KFOR - Forca Ndeumlrkombeumltare e Siguriseuml (zakonisht e njohur si Forca e Kosoveumls)

KTA - Agjencia Kosovare e Mireumlbesimit

MLSW ndash Ministria e Puneumls dhe Mireumlqenies Sociale e Kosoveumls

OLA - Zyra e Keumlshilltarit Ligjor

PAK ndash Agjencia Kosovare e Privatizimit

PISG ndash Institucionet e Peumlrkohshme teuml Veteumlqeverisjes neuml Kosoveuml

SCSC ndash Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen

me AKM-neuml (e trasheumlguar neuml vitin 2011 nga Dhoma e Posaccedilme e Gjykateumls Supreme neuml

Kosoveuml peumlr ccedileumlshtjet qeuml ndeumlrlidhen me AKP-neuml)

SOE ndash Ndeumlrmarrje Shoqeumlrore

SRSG - Peumlrfaqeumlsuesi Special i Sekretarit teuml Peumlrgjithsheumlm

Kombinati Trepccedila ndashKombinati Xehetaro Metalurgjik Kimik i Plumbit dhe Zinkut

Trepccedila

UN - Kombet e Bashkuara

UNMIK - Misioni i Administrateumls seuml Peumlrkohshme teuml Kombeve teuml Bashkuara neuml Kosoveuml