menaxhimi i burimeve njerzore

7/24/2019 Menaxhimi i Burimeve Njerzore

http://slidepdf.com/reader/full/menaxhimi-i-burimeve-njerzore 1/160

Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi

1

ENAXHI I

I BURI EVE NJERËZORE

Dr. Fisnik Bytyqi

Kolegji Universum

2!"#2!$




2

Menaxhimi i Burimeve Njerëzore

LIGJËRATË UDHËZUESE

Dr. Fisnik Bytyqi




3

Në këtë ligjëratë udhëzuese do të

njiheni me:

Literaturën e rekomanduar dhe opcionale

Mënyrën e vlerësimit

Mënyrën e notimit

Disa koncepte kyçe në MBNJ

LIGJËRATË UDHËZUESE




4

LITERATURA (Shqip) – e

rek!"#$%"r




5

ËN&RA E NOTI IT

Përqindja (%) Nota E a!on "rovimin

#% $ 4% 5 (&')

5#% $ 5% (P')*#% $ % + (P')*

+#% $ +% , (P')*

,#% $ ,% (P')*#% $ 1##% 1# (P')*




-./0 'NEPE E6

u"timi i Burimeve Njerëzore (BN&)

% Menaxhimi i Burimeve Njerëzore &BNj'

( )hvillimi i sistemeve *ormale në organizatë +ër të siguruar sh*rytëzim e*ektiv ,he e*ikas të ka+italit njerëzor +ër të arriturqëllimet # synimet e organizatës#kom+anisë.

% Kush është Menaxher i BNj-

( Në esenë /,o menaxher o+erativ është menaxher i BNj.

( )yrtarët e BNj ,izajnojnë +roeset ,he sistemet0 n,ërsa menaxherët o+erativ n,ihmojnë në im+lementimin e tyre.

/hënim6

1ermin “burime njerëzore” sh+eshherë ne literaturë e hasim e,he si “resurse njerëzore” a+o “resurse humane” të ilat në +arim janë

të njëjta.% Menaxhimi strategjik i BNj ( lani*ikimi3 1eknologjia e BNj3

% Mun,ësitë e 4ara4arta +ër +unësim ( 5igjet ne *uqi0 ,iversiteti

% ersoneli ( 6naliza e +unës0 rekrutimi0 seleksionimi

% )hvillimi i BNj ( 1rajnimi ,he zhvillimi0 +er*ormana0 +lani*ikimi i karrierës0 etj.

% Kom+ensimi ,he Bene*itet ( 6,ministrimi i +agave0 4onuset0 4ene*itet

% 7iguria ,he 7hën,eti ne une ( Mirëqenia e +unëtorëve0 +rivatësia0 shën,eti.

% unëtoret ,he Marrë,hëniet e unës ( olitikat ,he rregulloret0 te ,rejtat e +unëtorëve0 marrë,hëniet menaxhment # sin,ikate0 etj.


http://slidepdf.com/reader/full/menaxhimi-i-burimeve-njerzore 7/160Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi

+

-./0 'NEPE E6

/7idat e Menaxhimit të BNj (1)

% 8lo4alizimi i Biznesit ( Konkurrena e shtuar ( Marrja e shër4imeve nga agjenitë e jashtme

% N,ryshimet ekonomike ,he teknologjike ( N,ryshimi +ro*esioneve nga 4ujqësia ,he +ro,himtaria ne shër4imet e in,ustrisë ,he telekomunikaionit. ( resioni nga konkurrena glo4ale që *irmat të zvogëlojnë sh+enzimet ,he rrisim +ro,uktivitetin

% N,ryshimet teknologjike ,he interneti ( )hvillimi i teknologjisë in*ormative

% Kuali*ikimet e +unëtorëve

( Mungesa e +unëtorëve me a*tësitë e ,uhura +ër +ro*esione të aktuara

( 9,ukimi i +unëtorëve +ër a*tësitë 4azike

% :ritje a nevojave +ër sta* jo;të;rregullt

( unëtor me kontratë m4i ve+rën0 kontraktor të +avarur0 +unëtor me orar jo të +lotë n,ikohet nga<

% Nevoja +ër *leksi4ilitet% :ritja e vështirësive në largimin e +unëtorëve të rregullt

% )vogëlojnë o4ligimet ligjore +ër +unëtorët e rregullt



,

% N,ryshimet ,emogra*ike ,he Diversiteti

( :ritja e ,iversitetit 9tnik

( Më shumë *emra në +unë

% Balanimi i +unës ,he nevojave *amiljare

( Fuqia +unëtore e moshuar ...+o+ullsia +o +laket

% Diskriminimi në moshë

% resionet +ër zvogëlimin e sh+enzimeve ,he ristrukturimi

( Fuzionimi &4ashkimi' i kom+anive a+o *unksioneve të saj

( 9liminimi i niveleve të n,ryshme të menaxherëve0 +unëtorët e +asistemuar0 etj.

% N,ikon në rritjen e +ro,uktivitetit0 kualitetit0 shër4imeve ,he zvogëlimin e sh+enzimeve0 etj.

% )vogëlimi i sh+enzimeve mun, të n,ikon në hum4jen e lojalitetit të +unëtorëve ,he hum4jen e+unëtorëve më të vle*shëm.

-./0 'NEPE E6

/7idat e Menaxhimit të BNj (3)



-./0 'NEPE E6

8o!et e Menaxhimit të BNj

% 8o!i 0dmini9trativ ( Kryerja e +unëve a,ministrative # teknike &+.sh. +agat e +unëtorëve0 u,hëtimet0 +ushimet0 etj.'

% 1eknologjia është ,uke trans*ormuar se si të kryhen shër4imet e BNj% 6ngazhimi i shër4imeve të BNj nga kom+anitë e jashtme

8o!i '"erativ dhe 9i 0voat i Punëtorëve ( M4rojta e 4rengave të +unëtorëve

% Menaxhimi krizave të +unëtorëve% ërgjigja e 4rengave të +unëtorëve8o!i /trate:ji

( Kontri4uti ,irekt ne rezultatet organizative ( BNj 4ëhen +artner strategjik në 4iznes<

% Fokusimi në zhvillimin e +rogrameve të BNj që +ërmirësojnë +er*ormanen e organizatës.% ër*shirja në +lani*ikimin strategjik.% artii+imi në ven,im marrjet +ër largimet nga +una0 *uzionimin me n,onjë kom+ani tjetër0 etj.% :i;,izajnimi i organizatës ,he +roeseve të +unës.% ërgjegjësia ,he ,okumentimi i rezultateve *inaniare +ër aktivitetet e BNj.



1#

8o!i 0dmini9trativ 5#%

8o!i /trate:ji

2#%

8o!i '"era;iona!

3#%

8o!i 0dmini9trativ

1#%

8o!i '"era;iona!

3#%

8o!i /trate:ji

#%

ran97ormimi i 8N&

E a!uara E a9hmja E 0rdhmja

-./0 'NEPE E6

Ndr<9himi i ro!eve te BN&



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi11

-./0 'NEPE E6

eno!o:jitë e BNj% 7istemet +ër menaxhimin e BNj

( 7isteme të integruara teknologjike të ilat sigurojnë të ,hëna m4i m4arëvajtjen e +unëve ,he n,ihmojnë nëven,im marrjet e menaxhmentit

( =ëllimet &Bene*itet' e sistemeve të tilla

% :ritja e e*ikasitetit a,ministrativ ,he o+eraional në +ër+ilimin e të ,hënave të BNj

% Dis+onimi i të ,hënave +ër +lani*ikim strategjik të BNj

( 7h*rytëzimi i sistemeve të tilla

% 6utomatizimi i sistemit të +agave ,he aktivitetet e 4ene*iteve

% er*ormana e +unëtorëve

% :ritja e qasjes në in*ormatat e BNj

( >et;shër4imi i +unëtorëve zvogëlon sh+enzimet

% BNj kanë rol të rën,ësishëm ne ruajtjen ,he m4rojtjen e 9tikës në ?rganizatë<

( Ko,i i etikës ,he stan,ar,eve të ven,in e +unës

( 1rajnimi +ër sjelljet etike +ër të gjithë +unëtorët

( 6+likimi i mjeteve +ër sjelljet jo;etike

( )hvillimi i ra+orteve kon*i,eniale +ër sjelljet jo;etike




-./0 'NEPE E6

BNj dhe etia në vendin e "unë9

( ?rganizatat me 9tikë të 5artë të +unës

( Më lehtë realizojnë qëllimet strategjike ,he o4jektivat e +lani*ikuara.

( >lerësohen +ozitivisht nga aksionarët ,he konsumatorët

( @anë në gjen,je të rekrutojnë më lehtë sta* të kuali*ikuar ,he të m4ajnë sta*in ekzistues.




-./0 'NEPE E6

om"eten;at e BNj

% Kom+etenat ky/e të BNj

( Kontri4uti strategjik në suksesin organizativ

( Njohja e 4iznesit ,he strategjive të organizatës

( Kryerja e*ektive e shër4imeve të BNj

( Njohja e teknologjive të BNj

( Kre,i4iliteti +ersonal

( Komunikimi

Menaxhmenti v=9 >hvi!!imi$ Menaxhmenti i BN& a të ?ëj me menaxhimin e njerëzve ndaj "arimeve 9i6

( Njerëzit janë resursi më i rën,ësishëm i një organizate ,he ( në ,isa raste e,he resursi më i shtrenjtë i saj

( olitikat ,he roe,urat e BN@ ,uhet të jenë të li,hura ngushtë me +lanet strategjike të kom+anisë

( Kultura e organizatës ,uhet të vlerësoj BN@0 në mënyrë që të gjithë menaxherët ,o të jenë +ërgjegjës +ër +jesët e tyre nëMenaxhmentin e BN@





a"itu!!i 16

Hyrje në Menaxhimin e Burimeve Njerëzore




Menaxhimi i Njerëzve në /heu!!in 21

% Mësimet nga e kaluara janë te rën,ësishme +ër të ku+tuar +ro4lemet menaxheriale sot ,he ne të ar,hmen

% ër shumë menaxher0 menaxhimi i njerëzve është s*i,uese +or e,he +unë e lo,hshme.% se-

; 6m4ientet n,ryshojnë; Kontra,ikta të vazh,ueshme në +unësimin ,he menaxhimin e njerëzve

% 7i ti menaxhojmë njerëzit- ( nuk ka +ërgjigje të lehtëA

% or0 ,isa menaxher e kanë më të lehtë ,he janë më të mirë në ketë as+ekt ; +ra megjithatë ka ,i/ka +ër tëmësuar.

% se ka ,i*erena në kom+etenat#a*tësitë e menaxherëve- ; +ose,imi i ti+areve ,he zotësive të aktuara- ; rezultate re*lektuese në eks+erienën +ersonale si menaxher- ; n,jeshmëria e n,ikimit te sjelljeve të tyre tek të tjerët-




% ra0 a është menaxhimi i njerëzve ,i/ka e ve/antë a+o ,i/ka e rën,omtë- 6 mun, të mësojmë ti menaxhojmë njerëzit0,he nëse +o0 si ti menaxhojmë-

% ështja nuk qën,ron se si menaxherët in,ivi,ual ve+rojnë a+o sjellen ( +or se si organizatat a+o kom+anitë krijojnë njëam4ient të aktuar ku menaxherët ,he +unëtorët +unojnë së 4ashku.

% ka e 4ënë një organizatë#kom+ani “vend të mirë për të punuar” - Listoj tiparet që ju mendoni/ndjeni se janë tërëndësishme.

% Cilat janë sjelljet a+o ti+aret e një menaxheri të mirë-

% Listoj ato që janë esenia!e për një menaxhim e"e#tiv të njerëzve .

% Nganjëherë 4azohemi në ,eklarata të ga4uara. Në ven, se të ko+jojmë /ka të tjerët 4ëjnë ne +riremi të ko+jojmë se/ka të tjerët men,ojnëE ka nënku+ton kjo +ër BN@-

Menaxherët sot ,uhet të sigurohen se<

% nteresat ,he o4jektivat e organizatës#kom+anisë janë +ërm4ushur

% nteresat ,he nevojat e +unëtorëve janë ku+tuar ,he +ërm4ushur

% 6 kanë +eshën # rën,ësinë e njëjtë këto 2 s*i,a-G= = = @!idh9hmëria në me9 ët<re ë9htë 9humë e qartë6 në9e nu 9i:urohem që om"ania te m?etet onurrue9e dhe

te m?ijetojA atëherë intere9at e "unëtorëve nu anë rëndë9i nu do të etë më "unëtor o9e menaxher që dotë ?ren:o9et "ër ëtë Cë9htjeD=

$ëi!!iam Be#ett% drejtor i #ompanisë së përpunimit të p!asti#ës “&he""ie!d '!astis” '

% 7i mun, kom+anitë që suksesshëm ti kom4inojnë keto 2 s*i,a-

% :ritja e ,ominimit ,he rën,ësisë së menaxhmentit të ,imensionit njeriE në vitet e *un,it

===Menaxhimi i Njerëzve në /heu!!in 21



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi1+

===idhja e të a!uarë9 me të tani9hmen

% 9 kaluara nuk siguron zgji,hje të +ro4lemeve sot

% or o*ron ,e+ërtim ,he +ika re*eruese

% Men,o +ër n,ërtimin e irami,ave.

% ?se0 së *un,mi0 n,ërtimin e rrugës së kom4it 4rahim :ugovaE që li,h Kosovën ,he 7hqi+ërinë.

; rej nga ishin +unëtorët-

; Kush +ëraktoj se /ka0 si ,he sa ,o të +aguhen-

; 7i i kishin mësuar#*ituar +unonjësit këto shkathtësi-

Në mun, të vërejmë se s*i,at nuk janë tërësisht të n,ryshme nga ato s*i,a që sot 4alla*aqohen menaxherëtmo,ern...

% or kushtet ekonomike0 +olitike ,he soiale kanë n,ryshuar

% Menaxhimi është më i kom+likuar ,he ,etyrë më +ro4lematike

% ...,he su4jekt i më shume ku*izimeve ,he +resioneve% /7idat e tani9hme$ 5in,ja ,he ngritja e vetë;+unësimit ,he +unëtorit te +avarur

% N,ryshimi i normave te jashtme të +unësimit

% Nevoja +ër i,e ,he mënyra të reja që +ërillen me investime të 4ren,shme ,he a*tësi#njohuri të rejaE

% 7*i,a +ër ta zaven,ësuar *orën *izike ,he a*tësitë manuale me *orën e njohurive0 kreativitetit ,he ka+italitintelektual

% Fuqia +unëtore e ,iversi*ikuar



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi1,

/7idat e tani9hme

% 5in,ja ,he ngritja e vetë;+unësimit ,he +unëtorit te +avarur

% N,ryshimi i normave te jashtme të +unësimit

% Nevoja +ër i,e ,he mënyra të reja që +ërillen me investime të 4ren,shme ,he a*tësi#njohuri të rejaE

% 7*i,a +ër ta zaven,ësuar *orën *izike ,he a*tësitë manuale me *orën e njohurive0 kreativitetit ,he ka+italit

intelektual

% Fuqia +unëtore e ,iversi*ikuar




'?jetivat r<e9ore te manaxhmentit

% 7igurimi se o*erta e *uqisë +unëtore është në vijë të njejtë me kërkesën

% ër,orimi

% M4ajtja ,he zhvillimi

% :regulli#ur,hëri ,he kontrolli

% Nxjerrja e zotimit &ngjallja e +ërkushtimit'

Duket ta keni +arasysh se këto o4jektiva nuk janë kom+let kom+ati4ile &të +ajtueshme' me njëra me tjetrënA

Dhe0 rën,ësia e seilës mun, të n,ryshoj varësisht nga rrethanat ,he kërkesat.

'?jetivat e "unëtorëve të menaxhuar $ ka kërkojnë +unëtorët-

% 1ë trajtohen si qenie njerëzore< të njihen ,he të jenë +jesë e ,i/kaje

% 1ë vlerësohen si +unëtor

% 1ë lejohen të +unojnë në një ven, të +ërshtatshëm ,he të kenë am4ient të sigurt të +unës.

% 1ë lejohen të rriten ,he zhvillohen si +unëtor

% 1ë +aguhen ,he sh+ër4lehen ,rejtë ,he +a;,iskriminim



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi2#

Marrëdhënia në me9 të o?jetivave

menaxheria!e dhe o?jetivave te "unëtorëve

% Këto o4jektiva &menaxheriale H të +unëtorëve' nuk janë kom+ati4ile ,he si rrje,hojë janë rei+roikishtë+ërjashtuese.

% Në mes të këtyre o4jektivave ekziston një shkallë e m4ulimit të njëra tjetrës ( mun,ësitë +ër uj,i ,hekom+romis.

% ?rganizatat mun, /ojnë +ër+ara këto o4jektiva tek +alët res+ektive ( +or jo në 4aza të +ërhershme ,he jonë të gjitha rrethanat.

% una së 4ashkuE është një gjen,je normale ,he e +re*eruar +ër shumiën e interesantëve &stakehol,ers' (e jo gjen,ja kun,ër njëri tjetritE

% 0na!iza e 9truture9 9e MBN& $ Ne ,uhet ta analizojmë me kuj,es kom+onentin e +jesëve të menaxhimitte 4urimeve njerëzore &MBN@'

% Ne ,o ta konsi,erojmë seilin element ve/ e ve/

% ra0 /ka në të vërtet nënku+ton Menaxhimi i Burimeve Njerëzore &MBN@'E-




Punëtorët 9i qenie njerëzore

% 7u+ozimet +ër njerëzit

% Kën,vështrime të n,ryshme m4i sjelljet në +unë

% 1heksi në anën njerëzore të +unës e li,hur me lëvizjet në marrë,hëniet njerëzore

% :ën,ësia e ,imensioneve soiale ,he +sikologjike ne sjelljet e +unëtorit ( stu,imet e Iaëthorne3 Mayo

% 09"eti njerëzor i "unë9

% una është një aktivitet soial që involvon njerëzit që +unojnë së 4ashku në gru+e ,he eki+e.

% Nevoja +ër siguri0 n,jenjë të +ronësisë0 ,he njohjes së +unës është më e rën,ësishme +ër gjen,jen moralese sa kushtet *izike të +unës3

% Një +unëtor është një +erson ku qën,rimet ,he e*ikasiteti janë të kushtëzuara nga +ritjet shoqërore qëekzistojnë 4ren,a ,he jashtë am4ientit të +unës3

% Kur +unëtorët ankohen0 ankesa mun, të ketë 4aza +arimore +or mun, të shikohet e,he si sim+tomë qëre*lekton n,ryshime në statusin e tyre ose n,jenjës +ër vetë;vlerësim.




/7ida të !idhura me dimen9ionin

njerëzor të "unë9

5exoje këtë ,eklaratë#*ormulim që është marrë nga +una e M8regor ,he re*lektoni në ku+timin ,he ,omethënien esaj +ër BN@

Unë +arashikoj se ne ,o të arrijmë sukses në ngritjen e sh*rytëzimit të ka+italit njerëzor në mje,isin organizaionalvetëm ,uke +asur sukses në krijimin e kushteve që gjenerojnë një rrugë të ku+tueshme të jetësE

$Hei! et a!.% ()))*

NjerëzitA dhim?ja dhe to9itetiFhe!mue9hmëria

% Frost &2J' ( stu,imi m4i ,imensionin emoional të +unës

% Kone+tet e toksinaveE organizative ,he ,him4jes emoionale

% Konsekuenat ( stresi ( që mun, të jetë jo*unksional ,he ,ëmtues0 ku mungesa e ku+timit ,he keqar,hjes mun,minoj kon*i,enën0 res+ektin0 ,injitetin ,he sensin +ër të krijuar li,hje me të tjerët. Kjo e largon nga ka+aiteti +ërtu +ërgjigjur me kom+etenë në situata të vështira.

$+rost% ()),*

...shih ëeb"aqen “&tress Mana-ement &oiety”




Njerëzit 9i një ?urim

% Njerëzit shihen si të +unësuar ose +unëtor0 +or jo të +unësuarit si njerëz ( +ers+ektiva ekonomike ,he 4iznesore.

% Njerëzit si një mall-

% 1ren,et e tanishme të outsouringE

% 6 janë ,isa njerëz më të rën,ësishëm se të tjerët-

% >lera e kontri4utit tonë si +unëtor ,allon.

% Konta4iliteti i BN@




Njerëzit 9i a9ete

% Mayo &2!' ( të +unësuarit#+unëtorët janë si asete jo të +rekshme

% Konsekuenat e organizatës në mos vlerësimin e aseteve të saja njerëzoreE

% ara,oksi ( të +unësuarit#+unëtorët në të njëjtën kohë janë<

% =enie njerëzore &njeri'0 ,he

% :esurse ekonomike

% Menaxhimi

Menaxhmenti $ a të ?ëjë me6% qartësimin e o4jektivave.% +lani*ikimin ,he organizimin.% ,rejtimin ,he kontrollin.

Ga9ja 7un9iona!e dhe ra;iona!e Ha<o!A a<!orA HordI menaxhmenti 9hen;or

Ga9ja moderne $ !oe and Jo!d9mith6% Gmenaxherët janë ,inosaur3% rënia e hierarkisë ,he 4urokraisë3% rritja e vetë;menaxhmentit 4ashkë+unues ,he ,emokraia organizaionale




Projetet e 9ë ne9ërme9

% Do të kemi më shumë menaxhim të vetvetës3

% ?utsouringE ,o të krijoj këto mun,ësi3

% unët me a*tësi të larta ,o ta rrisin zgje,hjen3

% Menaxherët ,o të zhvillojnë mënyra të reja +ër të m4ikëqyrur ,he ,eleguar +unën3

% Njerëzit ,o të ,ëshirojnë më shumë +ërgjegjësi3

% Më shumë +unë të zakonshme ,o të trans*ormohen +ër ta 4ërë atë si vetë;+unësim.

% Përm?!edhje

% ,o *ushë e BN@ ,uhet te re*lektoj interesat e organizates ,he njerëzve që themelojnë BN@

% Forat e jashtme in*luenojnë në masë të aktuar0 +or këto *ora nuk ,eterminojnë se si janë menaxhuar njerëzit.

% Ka alternativa se si menaxhohen njerëzit.

% M4ajtja e 4alaneve është eseniale.

% 9vi,ena tregon rën,ësinë në rritje të as+ektit njerëzor në +unësim ,he menaxhim

% ështja e kostos së +unësimit0 /ka ata mun, të ja+in në +unë ,he në +resion konstant +ër të qenë kom+etitiv janështytësit kryesor +ër menaxhimin e sjelljeve.

P tj K




P<etjeK





a"itu!!i 26

MBN Një 'erspe#tivë 0#ademi#e dhe'ro"esiona!e




/7ida në menaxhimin e njerëzve

% yetjet e zakonshme me të ilat menaxherët +ër4allen...% L*arë i 4ën të +unësuarit të ku+tojnë ,he se si mun, të motivohen ata-

% L*arë ,uan njerëzit nga +una ,he /*arë është mënyra më e mirë +ër të sh+ër4lyer ata-E

% LKu mun, të gjejë sta* &+ersonel' të mirë;kuali*ikuar ,he /*arë ,uhet të 4ëj +ër ti m4ajtur ata-L

% L7i mun, ti shtyjë +unëtorët të jenë më *leksi4il ,he të ja+ë nivele të larta të +ër+jekjeve ,iskreionale &,iskrete'-E

% L 7i mun, të gjej ekuili4rin e ,uhur mi,is trajtimit të +unëtorëve të mi në mënyrë të ,rejtë ,he me konsi,eratë0 +or nëtë njëjtën kohë ,uke siguruar se interesat e gjera organizative nuk janë të kom+rometuar-L

% 7i mun, të zvogëlojë ose eliminojë shkaqet e kon*liktit ,he të n,ërtoj një *uqi +unëtore 4esnike ,he të+ërkushtuar-L

% Ne ,uhet të marrim në konsi,eratë llojet e +ërgjigjeve të këtyre +yetjeve se sa janë të li,hur me MBN@

% L/7ida në menaxhimin e njerëzve Mje,isi i +unës 4ëhet më i +aqën,rueshëm ,he ritmi i n,ryshimit +ërsh+ejton

% 7h*aqja e *unksionit të menaxhimit të njerëzve të s+eializuar ; një sh+rehje e vështirësive që +ër4allen menaxherëtgjeneral

% Ky *unksion merr një i,entitet të ve/antë ,he 4ëhet gjithnjë e më +ro*esional

% )hven,osja nga menaxheri i linjës ,rejt s+eialistit të +ersonelit0 +or e ,iskutueshme ,he ka im+likime




% De4ate te qën,rueshme në li,hje me rolin ,he kontri4utet e Burimeve Njerëzore &BN@' ,he menaxherëve të linjës% 1ë gjithë menaxherët janë menaxherë të 4urimeve njerëzore-

% Kush është +ërgjegjës- ; ro4lemi themelor +ër BN@

% ër*un,im ; 7+eialistë të ersonelit kanë një rol ky/ në hartimin e +olitikave ,he +roe,urave

% or është +ërgjegjësi e menaxherëve të linjës +ër ,orëzim &sh+ërn,arje' të rezultateve.

% 1ren,i gjatë ! viteve të *un,it ; +ër linjëE të ri;angazhohen më ,rejt+ër,rejt në menaxhimin e të +unësuarve

% 7+eialistët BN@ luajnë një rol më +ak ekzekutiv0 ,he më shumë rol m4ështetës0 +or +raktikat n,ryshojnë.

% Prejardhja e Menaxhimit të Burimeve Njerëzore (MBN&'

% 6jo ka origjinën e vet në 7IB6 në vitet !O

% Një qasje krejtësisht të n,ryshme +ër menaxhimin e njerëzve

% 7u+ozimet e reja<

% për punonjësit

% në !idhje me ndryshueshimet në natyrën e punës

% rreth asaj se si të ma#simizohet më së miri potenia!i i burimeve njerëzore të or-anizatës

L/7ida në menaxhimin e njerëzve




% ështjet kryesore ( a është MBN@ n,ryshe nga Menaxhimi i ersonelit-

% Jue9t ; argumenton se MBN@ +ër*aqëson ,i/ka të re ,he të ve/antë

% /tore< ; sugjeron se ekzistojnë 2P +ikat e ,allimit në mes tyre

% oque dhe Noon ( MBN@ +araqet +ak më shumë se një n,ryshim në ,erëE

% Ka mungesë së konsensusit +ër këtë +yetje0 +or a ka rën,ësi-

% arateri9tiat "ër;atue9e të /tore< "ër MBN& $ Besimi se njerëzit janë /elësi +ër sukseset organizative.

% 7humia e të +unësuarve mun, të 4ëjë ,allimin kritik mi,is suksesit ,he ,ështimit

% Menaxhmenti ,uhet të ku+tojë &të ,ijë' vlerën e +unonjësve

% Mirëku+tim ,he n,ërgjegjësim më të ma,h +ër rën,ësinë strategjike të BN@

% Menaxherët ,uhet të +ër*shijnë angazhimin e ,rejt+ër,rejtë ,he të vazh,ueshëm e,he të u,hëheqjes &li,ershi+it' ,hemenaxhmentit të lartë

% MBN@ është qen,ror në +er*ormanën organizative

% ër*shin të gjithë ,rejtuesit me +ërgjegjësi të linjës0 të m4ështetur ,he këshilluar nga s+eialistët BN@

% :ën,ësia e integrimit0 vertikal ,he horizontale0 ,he +ër,orimi i strategjive të ve/anta +ër të +ërmirësuar ,he sh+ër4lyer +unën e+unonjësve

% 6 janë këto karakteristika të realizuara në +raktikë-

LPrejardhja e Menaxhimit të

Burimeve Njerëzore (MBN&)

-he më "a9 erdhi Menaxhimi /trate:ji i




-he më "a9 erdhi Menaxhimi /trate:ji i

Burimeve Njerëzore (M/BN&)

% *arë është M7BN@- ër shumë ; +ak më shumë sesa njohja e ,imensionit strategjik të MBN@

% Nga ana tjetër ai +ër*aqëson ,i/ka më shumë<

( 7i menaxhimi i njerëzve kontri4uon në e*ektivitetin organizativ

( li,hur me G+ikë+amjen 4azë të resurseve të *irmës

( Mun, të shihet në as+ektin e zgje,hjes strategjike

( ?se në as+ektin e zhvillimit të arkitekturës strategjike të BN@

( ika kritike ; menaxhimi i njerëzve ,uhet të ketë një +lan strategjik0 si ,he një ,rejtim o+erativ

% *arë ,o të thotë kjo në të vërtetë ,he se si ajo është sh+rehu0 mun, të n,ryshoj në mes të organizatave të n,ryshme .% /hem?uj të z:jedhjeve 9trate:jie $ 1ë angazhohen +ër një qasje in,ivi,uale të marrë,hënieve me +unonjës ose të

njohin ,he të negoiojnë me sin,ikatat3

% 1ë sh+ër4lej +unonjësit 4azuar në meritë0 +er*ormanë0 ,he +otenial0 a+o në 4azë të +unës që ata 4ëjnë ,he kohëzgjatja eshër4imit të tyre3

% 1ë +unësojë vetëm njerëz të talentuar a+o ato që janë në ,is+oziion

% Nëse ,uhet të 4azojë zhvillimin e +unonjësve në të mësuarit ose trajnim3

% 7e a ,uhet të a,a+tojmë qasje të njëjta në zhvillimin e +raktikave të BN@ a+o të zhvillohen +olitika ,he +raktika s+ei*ike ,he të,he të in,ivi,ualizuara si+as rastit.




-e?ati i Per7orman;ë9 9ë MBN&

% una e hershme e 8uest;it ka ,hënë njohuri të rën,ësishme në li,hjen mi,is +raktikave të MBN@ ,he+er*ormanës organizative

% or +ër shkak të vështirësive në krijimin e marrë,hënieve në mes të shkakut ,he e*ekteveE0 ,o të jetëvështirë të +ërgjigjemi ,he ,o të jetë e ,iskutueshme

% una më të *un,it të aauëe ,he Boselie ka theksuar ku*izimet e li,hjes së +er*ormaës me +raktikats+ei*ike të MBN@.

% 6ta argumentojnë se<

“Një #ontribut rea! në per"ormanë. . . do të ndodhë vetëm atëherë #ur ne i qasemi MBN n-a një perspe#tivë

ho!isti#e $tërësore* dhe më të e#ui!ibruar% du#e për"shirë edhe pjesën e #!imës dhe #u!turës or-anizative% që

synon paraqitjen dhe harmonizimin mes v!erave individua!e% v!erave #orporative dhe v!erat shoqërore1.

% BN& $një "er9"etivë ritie $ Një nga ,e4atet aka,emike m4i BN@ është kritika që është +otenuar në ,rejtim të+ro*esionistëve të BN@ ,he ,rejt *unksionit të BN@ +ër ,ështimin që të ringjallin a+o arrijnë +ritjet e atyre që 4esonin se BN@ ishte/elësi +ër zh4llokimin e +otenialit të 4urimeve njerëzore të organizatës

% or ajo që është ,uke u kritikuar është<

( Njerëzit që +unojnë në BN@

( De+artamenti i BN@ ose i ersonelit

( 6ktivitetet ,he +raktikat që janë zhvilluar nga BN@

( :ezultatet që janë arritur

%Duhet +asur +arasysh se njerëzit janë të vështirë +ër tu menaxhuar ,he sjellja e tyre +asqyron shumë n,ikime ,he *aktorë0+ërve/ atyre të li,hura me BN@




ritiat r<e9ore

% LKëshilla ime është që të rezistojmë +ër+jekjeve +ër të 4esuar se menaxherët ,he +ersoneli i BN@ kanë një të ar,hme tën,ritshmeE0 ose një të ar,hme në +ërgjithësi0 se+se ka ,isa +ro4leme të thella me të ilat 4alla*aqohen BN@ si një *unksion4ren,a organizatave0 si kontrast me stu,imin e BN@ si një zonë e vetme tematike0 që e 4ën qën,rueshmërinë ,he m4ijetesëne tij +ro4lematike.G &*e**er0 !P'

% *arë është ai &*e**er0 !P' në të vërtetë ,uke thënë ,he +se ai është +esimist rreth ,e+artamenteve të BN@-

% GBN@ janë sh+esh të +a;e*ektshme0 të +a;a*ta0 ,he të kushtueshme0 në një *jalë BN@ janë vlerë shterruese. &Ulrih0 !O'

% se Ulrih sh+reh këto shqetësime ,he a janë en,e të vle*shme-

% Mode!i i O!ri;h dhe Bro;?an i 8o!eve të BN& $ 7i +jesë e +ër+jekjes së tyre +ër të theksuar ,rejtimin e n,ikimit më tëma,h ,he e*ektiv. Ky mo,el është një a,a+tim i zhvilluar *illimisht nga Ulrih

% zhvillues i ka+italit njerëzor3

% +ërkrahës i +unonjësve3

% eks+ert i *unksionalitetit3% +artner strategjik3

% u,hëheqës i *unksionit të BN@.




/7ida e 9htimit të v!erave

% BN@ ,uhet të *okusohet në rezultatet ,he jo në aktivitetet

% Ka nevojë +ër të zhvilluar masa o4jektive ,he su4jektive +ër krijimin e kontri4uesve të BN@

% Kostot si ,he +ër*itimet e BN@ ,uhet të jenë *aktorë në +ër /,o vlerësim të +ërgjithshëm të kontri4utit ; >lera Neto e7htuar

% BN@ mun, të angazhohen +ër n,ryshime strukturore3 +.sh. ,elegimi i +roe,urave a,ministrative

% ?se të zhvillojnë mo,ele të qen,rave të +ër4ashkëta të o*rimit të shër4imeve +ër të rritur e*ikasitetin ,he +ër të

zvogëluar sh+enzimet.% 7arë duhet që BN& të ?ëjnëK

% 1ë ku+ton kontekstin e jashtëm të 4iznesit ,he kërkesat ky/e ,he +ritjet e interesentëve &stakehol,ersE' ,hekonsumatorëveE të 4ren,shëm.

% 1ë ku+ton se /*arë rezultate i nevojiten organizatës që të jetë e suksesshme0 tani ,he në të ar,hmen. Me kalimin ekohës0 këto rezultate mun, të n,ryshojnë në mes të organizatave ,he 4ren,a një organizate0 +or kërkesë thel4ësoreështë se ato shtojnë vlerën0 +lotësojnë kërkesat e konsumatorëve0 ,he n,ikojnë në matriat &matësit' kryesore të4iznesit.

% )4atimi i trans*ormimit të 4ren,shëm të BN@. Kjo +ër*shin zhvillimin e një +ikë+amje të re e ila n,ihmon në *ormimin e,rejt+ër,rejtë të men,uarit ,he ve+rimit0 zhvillojnë strategjitë e BN@ që kanë n,ikim të ma,h0 rritja e e*i/enës emënyrës se si ,e+artamenti i BN@ ve+ron ,he në n,ërtimin e a*tësive +ro*esionale ,he menaxheriale.

% Ku+timi i rën,ësisë së +ërgjegjësisë +ër atë që është 4ërë ,he /*arë është arritur.




8a;iona!iteti te BN&

% 7humë nga aktivitetet që +ro*esionistët e BN@ angazhohen ,uket të mos vlerësohen nga menaxherët ,he +unonjësit

% ?se nuk ka +rova se aktivitetet në *akt kanë arritur gjëra që kanë rën,ësi

% 6+o +ër shkak se është shumë e vështirë +er të +rovuar &vetëtuar' se ajo që e 4ën BN@ në të vërtetë rezultojnë në+ërmirësimin e sjelljes ,he të +er*ormanës

% 7hem4ull i vlerësimeve të +er*ormanës.

% i!a ë9htë e ardhmja e BN&K

% yetja ka të 4ëjë kryesisht me ,e+artamentin e Burimeve Njerëzore ,he rolin e +ro*esionistëve të BN@0 ,he jo meBN@ në +ërgjithësi

% :ui &!P' ; BN@ janë një +ro*esion në u,hëkryq

% :ui +araqet 2 skenarë<

% 64,ikim &*un,i' nga ,ështimi

% ?se ,uke u 4azuar në *aktin se BN@ 4ëhet gjithnjë e më e *okusuar në 4iznes0 mirë;menaxhimin e n,ryshimeve0

zhvillimin e u,hëheqësve të mirë ,he +romovimin e vlerave ; një skenar më +ozitiv.




u"timi i on;e"tit të Parado9it

% nteresimi +ër zhvillimin e +ers+ektives strategjike të BN@ mun, të shihet në nevojën +ër zgji,hjen e+ara,okseve të qën,rueshme.

% ara,oksi +ërku*izohet si +raktikë ose situatë që ka logjikë ose sh+jegim të arsyeshëm e i ili është i+anjohur ose vështirë i ku+tuar nga ata që nuk janë të +ër*shirë.

% 7i shem4ull0 men,oni +ër ,eklaratën e vazh,ueshme se njerëzit janë aseti më i rën,ësishëm i njëorganizate.

% Man,ej +rovoni të +ajtoni këtë me ngurrim ose +aa*tësinë e BNj +ër sh*rytëzimin e të gjitha mun,ësive të+lota të njerëzve.

% ?se me thekse të ve/anta që ja+in shumë ,e+artamente të BNj +ër rregulloret a,ministrative ,he+roe,urale kur këto aktivitete kontri4uojnë shumë më +ak në shtimin e vlerës0 se ato të tjerat ( +sh ato të

ilat kanë orientim strategjik.% a nënu"tohet ë je9h /trate:jiK $ 5i,hja në glo4alizim ,he rritja në +resionin konkurrues

% 1ë mos jeni strategjik nënku+ton ,ështim që të n,ërmirren +ër+arësitë e 4urimeve njerëzore të organizatës,he të +otenialit të vet që ka e*ekt në ku*izimin e +ër+arësisë konkurruese.

% 1ë jeni strategjik mun, të ku+tohet si angazhim në një varg aktivitetesh të ilat si +asuri mun, të krijojnë

+otenial të gjithë +unëtorëve.% 1ë jeni strategjik nuk është thjeshtë vetëm angazhim në ,isa aktivitete strategjike +or gjithashtu (

% N,ërtimi i mje,isit që është i *avorshëm +ër +ër*ormanë të lartë

% N,ryshimi i të men,uarit ashtu që njerëzit zhvillojnë qën,rime ,he sjellje të n,ryshme

% 6ngazhimi i +unëtorëve në nivelin emoional ,he +sikologjik




ë jeni 9trate:ji nu ë9htë :jë e !ehtë dhe

rru:ë e drejtë=% Nuk ekziston asnjë levë që mun, të +ër,oret +ër trans*erimin e BNj në *unksion të orientuar strategjik.% Fjala strategjik sh+esh +ër,oret ,he keq+ër,oret3 sh+esh nga njerëzit të ilët ,ështojnë të +ërku*izojnë ose të

ku+tojnë se /ka nënku+ton.% raktikuesit e BNj mun, të ja+in mirë +ara*ytyrimin e strategjisë se+se a,a+tojnë ,iskursin strategjik +or jo më

shumë.% 7humë kritik të ro*esionit të BNj0 si Kearns +sh0 argumentojnë se +avarësisht nga retorika0 shumë +ak ,uket se ka

n,ryshuar në nivelin ku ,e+artamentet e BNj ve+rojnë +ërkun,ër +reten,imeve të ilat i 4ëjnë% 6 janë +ro4lemet e të qenurt strategjik në li,hje me (

( Dështimin e +ro*esionalistëve të BNj të komunikojnë qartë me gru+et tjera të interesit. ( ro4lemin me a*tësitë ,he +ërvojën e +ro*esionalistëve të BNj. ( >ështirësitë reale ,he sistematike të +ro*esionalistëve të BNj që ,uhet në mënyrë konstante të +ërgjigjen në

n,ryshime të strategjisë së organizatës.% riteri "ër endo9jen e ontri?utit /trate:ji $ ro*esionalistët e BNj0 aka,emikët ,he menaxherët e lartë mun,

të +ër,orin kritere të n,ryshme +ër ven,osjen0 se kurë ,he ,eri në ilën masë BNj janë strategjike0 të gjitha,eklaratat e më +oshtme mun, të +ër,oren +ër të n,ihmuar në gjetjen e +ërgjigjes në këtë +yetje kritike

( 1ë ketë n,ikim në nivelin organizativ në *ushat ky/e të ilat kontri4uojnë në +ër+arësinë konkurruese. ( N,ërtimi i organizatës me mun,ësi të gjera ( 1ë ketë një vizion konsistent se si ,uhet të +ër,oren ,he trajtohen njerëzit.

( asurimi i organizatës me talente me kualitet të lartë ( ?*rimi i u,hëheqjes ,he ,rejtimit në mënyrë që njerëzit të menaxhohen ( >en,osja ,he mirëm4ajtja e ,rejt+eshimit të ,rejtëE në mes 4rengës etike të mirëqenies së +unëtorëve me

interesin *inaniar të organizatës ( 1ë sigurohet se të gjithë ata të ilët kanë +ërgjegjësi +ër BNj të +unojnë 4ashkërisht ,rejt o4jektivave të

+ër4ashkëta.




P<etjet <Ce që të u"tohet domethënia

të &eni /trate:ji

% 6 është strategjik një +ër*un,im i gjen,jes që mun, të arrihet ,he që në +ërgjithësi është i njohur kur BNj arrijnëkëtë +ikë-

% ?se a është më mirë të men,ohet +ër strategjiken0 më shumë si gjen,je e të qenurit ( të men,uarit ,he ve+ruaritnë mënyrën që është e li,hur me ekzistenën strategjike-

% 7i e ,allojmë se /*arë është mo,erne nga ajo se /ka është strategjike-% 6 mun,en BNj të jenë më shumë ose më +ak strategjike0 që nënku+ton ta trajtojmë më +arë si kone+t relativ se

sa një kone+t a4solut-% 7i ,allohet +oziionimi ,he ve+rimi strategjik nga e*ektiviteti o+eraional-

% 6 është noioni e*ektiviteti o+eraional i të 4ërit të gjerave< më mirë tani se më +arë ose më mirë se konkurrena0,eri sa ve+rimi strategjik që +ër*shinë të 4ërit të gjërave n,ryshe0 +ër,orimin ,he nëse +o0 /*arë kjo nënku+ton në+raktikë-

% 6 është a,o+timi i qasjes +raktikat më të mira në BNjE mënyra më e mirë të jeni strategjik-% 8ëndë9ia e -a!!imit $ 6rgumenti i orterit se ,allimi në BNj është rruga në +ër+arësinë konkurruese0 ngritë një

numër të +yetjeve.% 6i sugjeron se vetëm aktivitetet e BNj ,he kontri4utet që janë e*ektive në arritjen e rezultateve të ,ëshiruara të

+ër*ormanës i da!!ojnë nga ato të ilat organizatat konkurruese i angazhojnë0këto në *akt janë strategjike.% Kjo +ër arsye se nëse një organizatë +ërmirëson +raktikat e veta të BNj0 nëse konkurruesit e sajë e 4ëjnë të

njëjtën gjë0 nuk ,o të ketë n,ryshim në +ër+arësi konkurruese. Kjo n,o,hë +ër shkak se shumia e,e+artamenteve të BNj o+erojnë në mënyrë të ngjashme me ,e+artamentet tjera të BNj ( ato janë të +a,i*erenuara.

% Mënyra që të jeni më shumë i n,ryshëm ,he +ër këtë më shumë strategjik sh+esh asoion me n,ër+rerjen e4ërjes së ,isa gjërave që kanë +ak ose as+ak vlerë.

% Kjo ka e*ekt të ruajtjes së resurseve0 mënjanimi i +engesave +ër +ër*ormanë të lartë ,he lejimi i resurseve tërralla që të zhvillohen në vlera të shtuara të BNj.




8ëndë9ia e -a!!imit

% 6rgumenti i orterit se ,allimi në BNj është rruga në +ër+arësinë konkurruese0 ngritë një numër të+yetjeve.

% 6i sugjeron se vetëm aktivitetet e BNj ,he kontri4utet që janë e*ektive në arritjen e rezultateve të,ëshiruara të +ër*ormanës i da!!ojnë nga ato të ilat organizatat konkurruese i angazhojnë0këto në *akt

janë strategjike.

% Kjo +ër arsye se nëse një organizatë +ërmirëson +raktikat e veta të BNj0 nëse konkurruesit e sajë e 4ëjnëtë njëjtën gjë0 nuk ,o të ketë n,ryshim në +ër+arësi konkurruese. Kjo n,o,hë +ër shkak se shumia e,e+artamenteve të BNj o+erojnë në mënyrë të ngjashme me ,e+artamentet tjera të BNj ( ato janë të +a,i*erenuara.

% Mënyra që të jeni më shumë i n,ryshëm ,he +ër këtë më shumë strategjik sh+esh asoion me n,ër+rerjene 4ërjes së ,isa gjërave që kanë +ak ose as+ak vlerë.

% Kjo ka e*ekt të ruajtjes së resurseve0 mënjanimi i +engesave +ër +ër*ormanë të lartë ,he lejimi i resursevetë rralla që të zhvillohen në vlera të shtuara të BNj.




Por M?ani Mend

% @o të gjitha që 4ëhen nga ,e+artamenti i BNj mun, të ,e*inohet ,he +ranohen si strategjike në vete0 +or ato ,uhet të ja+in kontri4ut strategjik e,he në mënyrë in,irekte.

% Nëse krahasohet me nivelet a,ministrative ,he o+erative të aktiviteteve ,he kontri4uteve0 ,imensioni strategjiksh+esh +rezantohet si niveli më i lartëE i aktiviteteve ,he kontri4uteve.

% or0 të keni të ,rejtat 4azikeE +ër shumë gru+e të interesit të organizatave është +arakusht +ër aktivitete strategjike (me +roe,ura të më,ha ,he të 4esueshme a,ministrative ,he intervenime e*ektive o+erative0 ,ëshira që të jenistrategjik është as+iratë e +aarritshme.

% >ë+rimi ,he kontri4uti strategjik nuk është i njëjtë si të keni strategji të BNj. 7trategjitë e BNj mun, të jenë tëkeqku+tuara0 keq të im+lementuara ,he të vjetruara ashtu që thjeshtë +asjaE e strategjisë nuk është një +ër*un,im+ër vetvete.

% BNj dhe Mje9htrit e /trate:ji9ë Minz?ur: $ 1ermi strategji ,he menaxhim strategjik sh+esh janë inter+retuar ,he+ër,orë n,ryshe e,he +se *ormalisht men,ohet se mun, të ,e*inohen në të njëjtën mënyrë. 6i o*ron +esë inter+retimetë asaj se /*arë ku+tohet.

% 7trategjia si P!an ( ve+rim i vetë,ijshëm ,he koherent që +ër*aqëson ,eklaratë të mjeteve ,he të +ër*un,imit ; ështënjë mënyrë +ara0 +ër BNj. or m4ani në men, +lanet nuk *unksionojnë /,o herëA

% 7trategjia si Mode! ( konsistena në mënyrë se si aktivitetet ,he intervenimet e BNj o*rohen. Mo,eli mun, të re*lektojnjë gru+ të 4esimeve organizaionale ose mun, të re*lektoj atë se /ka është vërtetuar të jetë e*ektive në të kaluarën.

% 7trategjia është +ër -iCa ( strategjia i,enti*ikon se /ka menaxhohet ose në /ka ven,oset *okusi. ër*aqëson+rioritetet e ,hëna në ,isa as+ekte të BNj +ara të tjerave3 tregon se /ka është me rën,ësi.

% 7trategjia ka të 4ëjë me Pozitën ( kjo ka të 4ëjë se si një *unksion i BNj të organizatës e ,allon vetën ,he i je+i,entitet unik. Men,oni +ër +ër,orimin e 4ren,it të BNj +sh. një +unë,hënës i +re*eruar.

% 7trategjia si Për9"etivë ( më vështirë që të ku+tohet0 +or është e ngjashme me +ersonalitetin e një in,ivi,i. 1ë4ëhet me kulturë0 *ilozo*i ,he i,entitet




ame! dhe Praha!ad

% Kontri4uti i tyre +ër të ku+tuar strategjinë ka qenë në ve/anti i rën,ësishëm ,he lehtë i li,hshëm me BNj. 6ta+rezantojnë +ërm4le,hjen e të men,uarit konvenional +ër strategji që thekson rën,ësinë e (

( ër+uthjes ose marrë,hënies në mes organizatës ,he mje,isit ( sh+esh të +ërshkruar si integrimvertikal ,he horizontal.

( 6lokimit ,he +ër,orimit të resurseve që të gjenerojnë maksimumin e +ër*itimeve

( ers+ektivës a*atgjate që i kun,ërvihet a*ateve të shkurta

( Futni +ikat kryesore këtu ( or si shtesë në këto tri +ika ato gjithashtu +araqesin i,enë e

( 7htrirjes ,he

( Fuqizimit të n,ikimit të resurseve% /htrirja dhe Huqizimi i ndiimit $ Men,imi +ra+a këtyre ,y kone+teve është që organizatat nuk i +ër,orin në +lotësi resurset e

tyre & njerëzore' ,he me shtrirjen e njerëzve ,he +ër,orimin e tyre në mënyra të n,ryshme mun, të ngritë &*uqizoj' më shumë+ro,uktivitet nga ta

% ro,uktiviteti shihet si ky/ +ër arritjen ,he m4ështetjen e +ër+arësisë ,he kjo mun, të arrihet me (

( )vogëlimin e kostos së +unësuarit

( Ngritja e *leksi4ilitetit ,he kontri4utit të +unëtorëve

( 5ehtësimi i mësimit ,he zhvillimit të +unëtorëve ,he me këto0 +ër*ormanë më të lartë ,he më me shumë kreativitet

( Dy qasje kryesore +ër ngritjen e +ro,uktivitetit të resurseve (

)vogëlimi ,he re,uktimi i numrit të +unëtorëve Q Gtë a*të ,he të gatshëm

Fuqizimi i n,ikimit të resurseve ( merr më shumë nga ajo që keni

Më t ë




Mën<rat "ër

Huqizimit të ndiimit të Burimeve

Njerëzore% Konentrimi i :esurseve ( konvergjena &4ashkëren,imi' ,he *ukusimi

% 6kumulimi i :esurseve ( nxjerrje ,he huamarrje

% lotësimi i :esurseve ( +ërzierja ,he 4alanimi

% Konservimi i :esurseve ( riiklimi0 koo+timi &+ër*shirja' ,he m4rojtja

% -i7eren;imi i /trate:ji9ë $ 7humia e organizatave ka : strategji të një ose të llojit tjetër ( +or shumia ,ukenngjashëm0 ve+rojnë në mënyrë të ngjashme ,he janë të +ërgjithshme në *okusin e tyre ; 0 &Bou,reau an, :amsta,&2P'

% or rën,ësia e atyre që i quajnë +ika 4oshtE ( ato as+ekte ky/e të sjelljes0 kulturës ,he strukturës që nësen,ryshojnë ,o të n,ikojnë në mënyrë të ,ukshme në +ër*ormanë.

% Duke +asë strategji të *okusuar që ka e*ekte me n,ikim të lartë varet nga ajo se në /*arë kornize BNj ven,osin

natyrën e s*i,ave me të ilat 4alla*aqohen ( si shem4ull m4ijetesa nga reesioni ,he#ose ,alja nga reesioni me+ozitë më të *ortë

% Formulimi i një strategjie e*ektive varet nga ajo nëse keni vizion të gjen,jeve të n,ryshme ,he të n,ryshimeve të ilat,uhet 4ërë që të arrihet kjo

P ë i t ? ht të ë dë i h




Pe9ë "iat ?o9ht të rëndë9i9hme

9trate:jie

% 7hkalla në të ilën organizatat janë *leksi4ile ,he a,a+tuese në n,ryshimet mje,isore.

% 7hkalla në të ilën +unëtorët janë kreativ ,he inovativ.

% Deri ku organizatat janë të angazhuara me +unëtorët e tyre ,he që o*rojnë ven,e sh+ër4lyese +sikologjike,he emoionale +ër +unë.

% 9kzistimi i u,hëheqësve të ,uhur me a*tësi të ,uhura që të kon*rontohen me s*i,a ,he të nxjerrin +ër+arësinga to

% Mun,ësitë +ër zhvillimin e 4iznesit.% /trate:jitë e BNj të ;i!at i @Për9htatenD or:anizatë9 $ Farnham argumenton se organizatat ,uhet të

i,enti*ikojnë strategjitë e BNj të ilat +ërshtatenE n,ërmarrjeve të tyre +ër tregun e +ro,uktit0 tregut të+unëtorëve0 ma,hësisë0 strukturës0 ,he *aktorëve të tjerë

% 6i o*ron tri lloje të qasjeve ose mo,eleve që +ërshtaten më së miriE

( Njëra që li,hë BNj me +ozitën e organizatës në iklin e +ërgjithshëm të saj jetësorë ose në li,hje meiklin e 4iznesit

( Njëra që li,hë BNj me kon*igurimin struktural ,he kulturorë të organizatës

( Njëra që li,hë BNj me strategjitë e 4iznesit që n,iqet nga organizata




8e9ur9et ëndvë9htrimet Bazie të

Hirmë9

% Kontri4uti me më n,ikim +ër zhvillimin e ,imensionit strategjik të BNj është i,eja që organizata+ër*aqëson një +ërzierje të resurseve të llojeve të n,ryshme0 një nga to normalisht që janë 4urimetnjerëzore.

% Në qen,ër të kësaj mënyre të men,uarit është 4esimi se *on,i i 4urimeve njerëzore nuk është *iks+or su4jekt i renovimit ,he i rritjes në+ërmjet rregulloreve të ven,osura me kuj,es që të rrisëE ,heshtrijëE +ër,orimin e tyre.

% Marrë,hënia ky/e është në mes asaj se si 4urimet njerëzore +ër,oren ,he strategjisë së zgje,hurtë organizatës që të o*roj +ër+arësi konkurruese ,he që rezulton me n,ryshim në +ër*ormanën evet.

% 1heksi i kën,vështrimit të 4azuar në resurse të organizatës0 tenton të jetë në zhvillimin e a*tësive tëka+italit njerëzor ashtu që e njëjta 4ëhet më shumëE ,he me këtë +ërmirësim në e*ektivitetino+erativ +ërkthehet në ngritjen e masave të rën,ësishme strategjike të +ër*ormanësorganizaionale.

% Për7undime $ BN@ si një *unksion i menaxhimit të s+eializuar +ër4allet me një të ar,hmes*i,uese

% BN@ ,uhet të n,ryshjnë +ara se të mun, të +ërm4ushë +ritjet e +alëve të interesit &stakehol,ers'<% 7i-

% ?rientim më i *ortë ,rejt 4iznesit% =artësimi &+ëraktimi i qartë' i +rioriteteve% )hvillimi i eks+ertizës *unksionale% N,ërtimi i 4esueshmërisë +ersonale




Përm?!edhje

% BN@ janë nën +resionin në rritje +ër të treguar rezultate

% BN@ sh+esh o+erojnë në një mje,is të jashtëm të +a;+arashikueshëm

% rovat tregojnë BN@ ,uhet të 4ëhen më të orientuara ,rejt 4iznesit ,he të ja+in kontri4ut ,uke o*ruar vlerën;e;shtuar &“va!ue2addin- ontributions” '

% *arë ,o të thotë kjo0 ,uhet të +ëraktohet 4ren,a seilës organizatë.

% avarësisht nga kontri4uti +otenial i rën,ësishëm strategjik që +ërkrahë o4jektivat e kor+oratës0 BNj janë su4jekt ikritikave që nuk ku+tohen ,he sh+esh ,ështojnë të ja+in rezultate.

% 6rsyeja +ër +otenial të +a+lotësuar gjen,et së +ari në sjelljet0 kom+etenat0 agjen,at0 ,he mënyrën e të men,uarittë +ro*esionalistëve të BNj ,he +aqartësitë në li,hje me *unksionin e BNj.

% 1ë jesh strategjikE ,he o*rimi i kontri4utit të rën,ësishëm strategjik nuk është ,i/ që n,o,hë +ër shkak tëangazhimit të +raktikuesve të BNj në ,iskursin strategjik.

% Kone+ti i +ërshtatjesE ,he integrimit sugjeron se BNj kanë nevojë të ku+tojnë organizatat si ,i/ që +ër4ëhen nganënsistemet ,inamike ,he kom+lekse

% ,eja e *uqizimit të 4urimeve njerëzore që të krijojnë +ër+arësi konkurruese është qen,rore +ër atë se /ka+ër*aqëson të jesh strategjik.




Përm?!edhje

% avarësisht nga kontri4uti +otenial i rën,ësishëm strategjik që+ërkrahë o4jektivat e kor+oratës0 BNj janë su4jekt i kritikave që nukku+tohen ,he sh+esh ,ështojnë të ja+in rezultate.

% 6rsyeja +ër +otenial të +a+lotësuar gjen,et së +ari në sjelljet0kom+etenat0 agjen,at0 ,he mënyrën e të men,uarit të+ro*esionalistëve të BNj ,he +aqartësitë në li,hje me *unksionin e

BNj.% 1ë jesh strategjikE ,he o*rimi i kontri4utit të rën,ësishëm strategjik

nuk është ,i/ që n,o,hë +ër shkak të angazhimit të +raktikuesve tëBNj në ,iskursin strategjik.

% Kone+ti i +ërshtatjesE ,he integrimit sugjeron se BNj kanë nevojëtë ku+tojnë organizatat si ,i/ që +ër4ëhen nga nënsistemet ,inamike

,he kom+lekse% ,eja e *uqizimit të 4urimeve njerëzore që të krijojnë +ër+arësi

konkurruese është qen,rore +ër atë se /ka +ër*aqëson të jeshstrategjik.

P<etjeK




P<etjeK





a"itu!!i 36

3e#rutimi $z-jedhja* dhe &e!e#sionimi

Për9e rerutimi dhe 9e!etimi




Për9e rerutimi dhe 9e!etimi

ë9htë aq i rëndë9i9hëmK

• Aftësitë dhe angazhimi i punëtoreve e siguron suksesin e organizatës

• Prandaj rekrutimi dhe selektimi ekas është thelbësor

• Ruajtja dhe forcimi i bazës se kapitalit njerëzor është njëra prej sdave kryesore strategjike me të cilatpërballen profesionalistët e Bj

• !hvillimi dhe mbajtja e personelit është gjithashtu kritike"

• #ërhe$ja dhe selektimi i kandidatëve më të mirë nuk është detyrë e lehtë % gjithashtu edhe me rrezik"

% ë9htjet <Ce dhe 9hqetë9imet $ resioni +ër të +lotësuar +ozitat mun, të rezultojë në ven,ime te ga4uara

% Këto ven,ime sh+esh nuk korrigjohen lehtë

% 6 mun,et rekrutimi ,he selektimi te u,hëhiqet ashtu që të selekton njerëzit e ,uhurE ,he të m4an jashtë njerëzit e ga4uarE-

% ër *at të keq kjo nuk mun, të garantohet ; kjo nuk është një shkenë ekzakteA% >en,im marrja mun, të inter*erohet nga<

( resionet e jashtme ( 7u4jektiviteti ( aragjykimet

% Rshtë e nevojshme që të m4li,hen sa më shumë in*ormata relevante ,he o4jektive

% ër,orni gjykime ,he ek+ertiza të +alëve të n,ryshme në interes




Momente <Ce

% 6sgjë nuk ka rën,ësi më shumë sesa angazhimi#+unësimi i njerëzve të ,uhur +ër atë *ushë#+ozitë. $ëe!h%

())4*

% Nëse keni ,yshime0 mos i +ranoni#+unësoni0 vazh,oni të kërkoni ...Një kom+ani ,uhet të ku*izojzhvillimin &rritjen' 4azuar në a*tësitë e saj +ër të tërhequr njerëzit e ,uhur. $5o!!ins% ())6*

% ran,aj men,oni rreth s*i,ave ,he grakave gjatë arritjes së këtyre rezultateve.

% P9e ë9htë e rëndë9i9hme te marrim vendimet e duhura në rerutim dhe 9e!etimK

% 9 ku+tueshme ( tërheqja e njerëzve të talentuar në organizatën tuajA orS

% ,o ven,im i +unësimit mun, të n,ikoj në ilësinë e +ërgjithshme të *uqisë +unëtore

% 7hkathtësitë ,he a*tësitë e rekrutëve të rinj ,o të n,ikojnë në a*tësinë e menaxherëve +ër të gjeneruar vlera nga +unonjësit

% :ritja në m4rojtjen e të ,rejtave të +unësimit ; më e vështirë +ër të korrigjuar ga4imet njëherë kur o*erta është 4ërë

% unonjësit të ilët ,ështojnë +ër të +ërm4ushur +ritjet mun, të kenë një n,ikim të rën,ësishëm në +er*ormanën e tëtjerëve

% 9 vështirë0 e stërzgjatur ,he e kushtueshme +ër të korrigjuar ga4imet e +unësimit

% Duke +unësuar +ersonel të ri ,he me kuali*ikim te mirë0 sh+esh herë është më e*ektive +ër strategjinë a*at;gjatë ,he +ër+ërmirësimin e +er*ormanës o+erative

Sfda dhe perspektiva




Sfda dhe perspektivaalternative

% :ekrutimi nuk ka të 4ëjë vetëm me raionalitetin ekonomik.

% Kjo gjithashtu mun, të +ër,oret e,he si një instrument +ër inxhinierim shoqëror ( +.sh +akiat etnike ,he+ër*aqësimi gjinor.

% Korrigjimi i mun,ësive a*atgjata të +a;4arazisë

% Konsi,ero s*i,at ,he /ështjet qe n,ikojnë në rekrutim H selektim e që sh*aqen në situatat s+ei*ike.% :ekrutimi gjatë reensionit ekonomik

% N,ryshimet ,emogra*ike +.sh +o+ullata e vjetër &mosha ma,hore'

% :ritja e numrit te *emrave në tregun e +unës

% agesa të ulëta

% Migrim i 4ren,shëm i +o+ullatës

% unëtoret e sektorit +u4lik kërkojnë +unë në sektorin +rivatPërmbledhje e disa situatave te ndryshme të rekrutimit (zgjedhjes) - 7ituatat me te ilat

n,eshen +ro*esionalistet e BN@<

% :ekrutimi +ër zëven,ësim

% :ekrutimi +ër +ozitë # +unë të re

% :ekrutimi +ër +unë të re

% Nevojat e rekrutimit te ilat re*lektojnë shtrem4ërime a*atgjate në kërkesën ,he sigurimin e *uqisë +unëtore

% :ekrutimi i ili +ër,oret +ër inxhinierim shoqëror

% :ekrutim n,ërkom4ëtar

Një perspektivë ekonomike




Një perspektivë ekonomikembi rekrutimin dhe

selektimin 6*tësia +ër të ,alluar a+likantët ne termet si te +ërshtatshëm ,he te gatshëmE ( /*arë ,allimesh janë këto ,he amun,en këto ,allime te +ëraktohen-

% Ne /*arë mase n,ryshojnë +unëtorët ne ka+aitetin e tyre +ro,uktiv ,he ne vlerë +ër organizatën-

% 7a vlejnë ne të vërtetë këto ,allime-

% Duke llogaritur sh+enzimet +ër rekrutim

% 1regjet e +unës

% :ekrutime të jashtme ,he të 4ren,shme

• oli i drejtësisë ne rekrutim $ Rshtë me ren,ësi qe +roesi i rekrutimit ,he selektimit ne nje organizatete jete sa me i ,rejtë0 +or /ka ,o të thotë kjo në +raktikë

% roeset ,uhet te jenë sa me o4jektive ,he trans+arente

% Duhet te kërkohen vetëm in*ormatat relevante rreth situatës

% unë,hënësit kanë +ërgjegjësi ligjore qe të sigurojnë se +roeset nuk ,o te lejojnë ,iskriminim te ,rejtë ,he jo te,rejtë sa i +ërket raës0 gjinisë0 religjionit a+o 4esimit0 orientimit seksual0 a*tësive te ku*izuara ,he moshës.

% 9kzistojnë ,isa +ërjashtime +ër te lart+ërmen,urat ( m4i kuali*ikim

% Ky +roes u,hëhiqet shumë me n,ryshe ne ven,et tjera.

!d tifki i i k k t




!dentifkimi i kerkesave terekrutimit

% ërshkrimi i ven,it te +unës% ërshtatja e +ersonit te ,uhur +ër +unën a+o +ërshtatja e +unës +ër +ersonin-

% 9nergji +ozitive a+o etike ,he *uqishme e +unës

% 6*tësia +ër të aktivizuar të tjerët

% Kurajo +ër të marrë ven,ime te rën,ësishme ,he sh+esh s*i,uese

% 7bato Ta*tësia +ër ta 4ërë +unën

% Kërkesat e kan,i,atit +ërshtaten me o*ertat e organizatës

% 7+ei*ikat qe i ka kan,i,ati

"ërhe#ja- joshja e aplikuesve te duhur - unësimi i +ersonelit m4i kuali*ikim sh+esh herë ështëkërkues ,he s*i,ues0 si mun, te jenë e,he<

% 1e vlerësuar0 te njohur ,he te e,ukuar nga +unë,hënësit aktual

% 9 vështire qe mun, të kërkojnë +er +une tjetër; ata ve/se janë te kënaqur me +unën e tyre

% 1ë kërkuar nga shume +unë,hënës0 ata shume herë ,o te marrim më shume se një o*erte.

% Do të ju o*rohet kun,ër ( o*ertë +ër të qën,ruar me +unë,hënësin aktual

% >ështire te 4in,en se ja vlen qe te kalojnë ne ven, te ri +une

% Iulumtimi m4i e*ikasitetin e strategjive te n,ryshme +ër rekrutim ( Ioroëitz et al &2J'

E i (? di) i ëdhë it




Emri (?rendi) i "unëdhëne9it

% CD &2P' ,e*inon emrin e +unë,hënësit si ;

G një gru+ atri4utesh ,he ilësish ( sh+esh te +a+rekshme qe e 4ën organizatën n,ryshme0 e ila +remton një lloj tëve/ante te +ërvojës ne +unësim0 ,he e ila thërret ata njerëz të ilët ,o te +ër+arojnë ,he ,o te ja+in me te mirën etyre +ër kulturën e atij emri ( 4ren,i.

% ?rganizatat e aktuara kërkojnë te 4ëhen +unë,hënësit e +re*eruarE ,he gjithnjë kane ne men,je te zhvillojnëstrategji li,hur me ketë o4jektive.

% Men,oni se /*arë ngërthejnë ne vete këto strategji ,he /*arë kriteresh ,o te +ër,orin +ër te vlerësuar e*ikasitetin etyre

% 6 ,o të ketë kjo qasje +ër rekrutim kosto e*ektive-Nëse është kështu +se-

% !erë9imi dhe selektimi - >lerësimi +ërshtatshmërisë së a+likantëve në seilën *azë të selektimit është 4azae +roesit +ër të +unësuar njerezit e ,uhur

% ër,orimi i teknikave ,he mjeteve që e 4ëjnë ,allimin ne mes të a+likantëve ne listën e ngushtë

% ër të vlerësuar ,he ,alluar është e,he s*i,uese ,he e vështirë0 njerëzit e +ër*shirë këtu ,uhet te z4atojnë një moritë a*tësive +ër ketë ,etyrë

% 6*tësia +ër të 4ërë ven,ime të ,rejtaE te selektimit ( është +o aq art sa e,he shkenë< gjykimi +ro*esional i 4azuar në+ërvojë0 luan një rol të rën,ësishëm

% arashikimi ka gjithashtu një vlerë të rën,ësishme

it t ! ë i it




riteret e v!erë9imit

% )gje,hja e kritereve është një ven,im kritik0 se+se ajo në mënyrë të +ashmangshme +ërjashton kriteret

+otenialisht të ,o4ishme e të ilat +ër arsye të n,ryshme janë re*uzuar

% Iulumtimet sugjerojnë se +ro*esionistët e BN@ i ja+in shumë rën,ësi kritereve të ga4uara të ilat janë të nivelit tëulët +arashikues. se-

% :ën,ësia e kritereve është një tjetër ven,im i rën,ësishëm ku kemi zgje,hje m4i vlerat qe ,uhet +ër,orur.

% 6*tësitë e vlerësuesve &komisionit' janë një *aktor që ka nevojë të ,ihet ( sa më shumë a*tësi ,he +ërvojë (mun,ësit +ër ven,ime të ,rejta të vlerësimit janë të +ashmangshme

% 7humë sh+esh kjo është +o aq e rën,ësishme që ju të men,oni me kuj,es +ër atë që ju nuk ,ini.

% Per9"etiva e a"!iue9it$ka ,o të thotë rekrutimi ,he selektimi +ër një +erson qe kërkon ven, te lire +une-

% 7humia e hulumtimeve rreth kësaj teme +araqesin +ikë+amjet menxheriale

% Cham4ers &22' ( e 4ën ,allimin ne mes te *aktorëve qe n,ikojnë ne reagimet e a+likuesve ,he +asojat qe vijnënga këto

% 1ë 4ëjmë ,allimin në mes te e ,rejta e klasi*ikimit ,he e ,rejta +roe,uraleE

% Menaxheret ,he +ro*esionalistet e BN@ ,uhet te ,inë se a+likuesit janë qenie njerëzore

% 6ta ,o te n,ikohen emoionalisht0 ,o te n,ikohen nga mënyra si janë trajtuar si ,he nga ajo se /*arë ju kërkohet

+ër te 4ërë.

%




Përm?!edhje

% Rshtë e rën,ësishme të kemi një rishikim te +lotë si te +ozitave qe ,uhet te +lotësohen +o ashtu e,he te+unësimit te njerëzve ne +ozitat e reja.

% unësimi i +ersonelit te ri nuk ,uhet te shikohet si izolim nga ana e strategjisë se 4iznesit

% Dëshira +ër te +araqitur +ërvojën nga +ikë+amjet e a+likuesit # +unëtorit; mun, te jete +ozitive ,he mun, tesh+ër4lehet0 mirë+o mun, te rezulton ne +ikë+amje negative nga ana e organizatës ,he e menaxhereve

% 8a4imet janë te +ashmangshme; a*tësia +ër ti ,alluar ,he korrigjuar është e rën,ësishme +o aq sa e,he i tërë+roesi

% >en,imi *inal te +unësojmë a+o jo0 m4etet su4jektiv.

% Do te ishte shume me e*ektive nëse +alët ne interes të +ër*shihen në +roesin e vlerësimit ,he selektimit.

P<etjeK




P<etjeK





a"itu!!i 46

Menaxhimi i Marrëdhënieve me 'unonjësit

>ana7i!!a dhe 7u9ha e




>ana7i!!a dhe 7u9ha e

marredhenieve te "unë9% Ka *illuar në vitet e !$;ta si ,isi+linë e ve/antë ose *ushë stu,imi

% nteresimi +ër marrë,hëniet në mes të +unonjësve ,he +unë,hënësit nuk është *enomen ri% ër marrë,heniet kontraktuale si +jesë kryesore e +unësimit interesimi ka *illuar që nga shekulli !0 nëse jo më

herët nga ekonomistët0 soiologët ,he juristët

% as lu*tës së ,yte 4otërore ( ishin krijuar korniza +ër rregullimin kolektiv të marrë,hënieve të +unës >e/ori ee marre,henieve te +unes +as lu*tes se ,yte ishte shtimi mosmarreveshjeve ne +une e si,omos grevat

% 1ë a*ektuara ishin inxhinjeria e ren,e0 +ro,himtaria ,he +jeset e sektorit +u4lik ( n,ersa sot sin,ikalizmi eshtei konentruar ne shkalle me te ma,he në trans+ort ,he në sektorin +u4lik.

% Ndiimi i Peda:o:eve Oniver9itar $ Ne vitet !$;ta ( jane sh*aqur gru+e të +e,agogeve universitar te

interesuar +er marre,heniet ne +unë si< Iyman0 Dunlo+0 Flan,ers0 Fox% nteresimi +er kontri4utet teorike *illuan ,e+ertimin në<

rolin +olitik ,he instituional te sin,ikatave tregtare3

marre,heniet ne mes te u,heheqesve te sin,ikatave ,he anëtarëve3

shkaqet e grevave3

rolin ,he n,ikimin e menaxhmentit ,he +unë,hësve ne *ormimin e mënyrës se zhvillimit te marre,henieve në+unë.

% 1eoria e Dunlo+it +er marre,heniet in,ustriale &të +unës &!"O'% :ën,ësia e rregullave ,he hartimi i rregullave

8 !! t dh i t



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi#

8e:u!!at ne marredheniet e

"une9imit2 kategori<

:regullat +roe,urale>en,osin se si aktoret e sistemit ,o te reagojnë ,he sillen ne situatat e aktuara?se +eraktojne se ilat rregulla tjera ,o te z4atohenKeto +roese te hartimit te rregullave jane +jese qen,rore sistemit te marre,henieve në +unë ( ,he mun, te aktohen

si<:regullore unilaterale &njëanshme'3:regullore të +ër4ashkëta0 me shume e njohur si Gmarrëveshje kolektive3roese ligjore ,he juri,ike.:regullat thel4ësore

Këto janë rregulla qe kane gjeneruar gjatë +roeseve të hartimit të rregullave0 sikurse +eraktimi +ër4ashkët ,heven,imarrja unilaterale &njëanshme'

% 8re:u!!a dhe !e:jitimiteti ?rganizata GFormale &)yrtare' ,he Gjo*ormale &@o zyrtare'

% Bota n*ormale mun, te krijoj normat &rregullat'

e veta soiale

% Kjo mun, te jete në kun,ërshtim me rregullat *ormale

% @u mungon legjitimiteti +or +ër+iqen të jenë *aktorë që n,ikojnë

% Rshtë me rën,ësi te ku+tohet rën,ësia e tyre

% 7*i,a qe 4alla*aqohen u,hëheqësit e sotëm nuk është se si te hartojnë ,he ti n,ryshojnë këto rregulla0 +or tiku+tojnë arsyet se +ërse ato ekzistojnë.

% yetja kryesore është se kush +er+ilon rregullat qe rregullojnë /ështjet e +unësimit

Nat<ra -inamie e /i9temit të Marrëve9hjeve




Nat<ra -inamie e /i9temit të Marrëve9hjeve

.ndu9tria!e

% Frekuena ,he lloji i mosmarreveshjeve in,ustriale &të +unës' n,ryshon ,he ,allon n,ërmjet sektorëve ,hein,ustrive.

% @anë krijuar meto,at e reja ne arritjen e marrëveshjeve në +unë

% 7in,ikatat tregtare kane histori te 4ashkimit ,he riorganizimit0 ,he zhvillimit të shër4imeve të reja +ër anëtarëte tyre.

% Më shumë theks tani është e ven,osur në in,ivi,ualen0 sesa ne kolektiven0 marre,heniet e +unësimit0 si+unë,hënës ,he u,hëheqës T +rej te ileve shumia janë te huajTsh*rytëzojnë strategji te n,ryshme ,he mee*ikase +er te *ituar +ëlqimin ,he zotimin nga ana e +unonjësve te tyre.

% =everitë her +as here intervenojnë në sistem +er te korrigjuar n,onjë mos4alanim te a*tësive ,he ku*izojnë

mun,esin e +aleve kryesore ne ,emtimin e shoqërisë soiale ,he ekonomike .% Per9"etivat ne !idhje me "unë9imin$:ën,ësia e +ers+ektivës0 ose e qasjes në li,hje me +unën

% J +ers+ektivat qe i re*erohemi me shume jane<

Per9"etiva Onitare

% ër*aqëson +ikë+amjen e organizatës +unuese ku <

% ata te ilët +unojnë së 4ashku janë +ara se gjithash te integruar ,he +unojnë në ,rejtim të o4jektivave të+ër4ashkëta.

% ekziston një strukturë e vetme hiearkike e autoritetit ,he roli u,hëheqësve në ushtrimin e kontrollit është legjitimuar nga ata ne li,hje vartëse me ta.

% 8ru+et e n,ryshme 4ren,a organizatës kanë interes ,he vlera të +er4ashkëta.

%

P ti t ë !idhj ë i i




P!ura!izmi

% GMë shumë +ër+uthshmëri në zhvillimet e një shoqërie 4ashkëkohore

&:ose0 2!'

>e/oritë karakteristike të +luralizmit janë<

9kzistimi gru+eve#interesave të n,ryshme0 të ilat re*lektojnë ,allimet në +unë0 *unksion ,he i,eologji soiale.

ër,erisa o4jektivat ,he interesat e këtyre gru+eve nuk janë krejtësisht te n,ryshme0 mun, të shihen ,allimet se simenaxhohen ,he kontrollohen organizatat ,he si mun, te n,ryshojnë o4jektivat.

ranimi mosmarreveshjes si rezultat +aevitueshëm këtij +luralizmi.

Per9"etivat në !idhje me "unë9imin $ 8adia!e a"o "er9"etiva Mar9i9te

% 9 4azuar ne analizat ,he kritikat e shoqerise ka+italiste nga Karl Marksi ,he autorë t jerë te krahut te majtë

% 7ot me më +ak n,ikim

% 7hoqëria është e 4azuar në hirearki klasore ku +asuria ,he *uqia +eraktojnë statusin soial ,he rën,ësinë e+ersonit ; e ila kjo re*lektohet ne ven,in e +unës.

% a4arazia e trashëguar n,ërmjet +unë,hësve ,he +unonjësve është 4azuar në +ose,imin e te mirave +ro,huese,he eks+loatimin e +unonjësve ne +roesin e gjenerimit të mjeteve.

% 7in,ikatat tregtare sh+rehin më shumë interesat +olitike te +unonjësve se sa interesat e +unë,hënësit.

% Mosmarreveshjet në +unë n,o,hin +er qëllime +olitike ,he ekonomike ,he janë instrument që mun, tësh*rytëzohet +ër të arritur n,ryshimet +olitike.

Per9"etivat në !idhje me "unë9imin




a ë9htë /indiataK

% ?rgan ili në mënyrë kolektive ,he in,ivi,uale +ër*aqëson interesat e anëtarëve të saj0 kryesisht në kontekstin e

+unësimit% Forma0 +raktika ,he i,eologjia e tyre ,allon nga shteti në shtet% 6to +araqiten në situatat kur<% +unonjësit janë të ku*izuar0 ose kur nuk kanë m4rojtje nga shteti ose autoritetet tjera% menaxhmenti tregon shum +ak 4rengosje +ër interesat e +unonjësve% +unonjësit në mënyrë in,ivi,uale janë të +a*uqishëm +ër të s*i,uar menaxhmentin+unëtorët kanë arsye +er ankesa n,aj menaxhmentit ( kur n,ihen të eks+loatuar ,he të trajtuar në mënyrë jo të ,rejtë.

% ran,aj +erkushtimi anëtarëve n,aj sin,ikatës mun, të jetë *ortë ose ,o4ët

% Kjo varet nga nevoja e i,enti*ikuar +ër të +asur sin,ikatë ,he i,eologji të +ër4ashkët te u,hëheqjes se sin,ikatësme anëtarët

% Dunlo+ &22' tregon se sin,ikatat janë shumë të shqetësuara me vijueset<

% &uri9"ruden;a o9e /i9temi i:jor .ndu9tria! ( sin,ikatat janë të +ër*shira në ankesa ,he në +roe,urat even,imeve gjyqësore0 rregullat +er gra,imet0 trans*ere0 ,isi+linë ,he largime nga +una etj.

% 8re:u!!imi Eonomi . Punë9imit ; si ,he sa janë +aguar njerëzit0 4ene*itet që ata gëzojnë 0 orët e tyre +unës,he negoimi +agës.

Njohja e /indiatë9




Njohja e /indiatë9

% unë,hënësi nuk ka asnjë o4ligim +ër të negouar me sin,ikatën.Njohja zakonisht sh+rehet në ,isa *orma të marrëveshjes së shkruar0 +or mun, të nënku+tohet nga +raktikat e

+ër4ashkëta të n,ërmarra nga organizata.Fokusi sin,ikatave0 ,he shtrirja e të ,rejtave ,he imunitetit0 ka lëvizur në ,rejtime të n,ryshme gjatë tere

+eriu,have të *un,it.

% ë drejtat e "unonjë9it

% 1ë mos jetë i ,iskriminuar +a marrë +arasysh se a është +jesë e sin,ikatës a+o jo

% 1ë mos shkarkohet !2 javët e +ara të +unës

% 1ë mos shkarkohet +er +jesemarrje në ve+rime +unuese% ë drejtat e /indiatë9$

% 1ë ,rejtën +ër tu konsultuar +ër te+rien teknologjike ,he trans*eret

% 1ë ,rejtën +ër te n,ihmuar me ,isa lloje të in*ormatave konsultimet +er negoiatat kolektive

% 1ë ,rejtat e +ër*aqësuseve +er +agesë gjatë kohës së ,etyrës ,he trajnime

% 1ë ,rejtën +ër të aktuar +ër*aqësus të sigurtë.muniteti i /indiatë9 $

% munitet ne raste gjyqësore +er kom+ensimin e hum4jeve ekonomike të shkaktuara si rezultat i ve+rimit

in,ustrial &të +unës' me kusht qe rregullat e komunikimit jane z4atuar% muniteti nuk shtrihet në ve+rimin e mesëm

% muniteti hum4 nëse ve+rimi jozyrtar nuk njihet 4ren,a 2 h

8o!i ?a9hëohor . 9indiatave




8o!i ?a9hëohor . 9indiatave

% Në tri,hjetë vitet e *un,it sin,ikatat kanë +asur nevojë të +ërshtaten me n,ryshimet e sh+ejta te n,o,hura në*ushën e marrë,hënieve me +unonjësit

% 5egjislaioni i ri ne m4rojtje te interesave ,he ,rejtave ka shtyrë sin,ikatat te gjejnë rol alternativ.% =asja tra,iionale ,he më ngatërruese është jo atraktive +ër anëtarët aktual ,he atyre +otenial.% 7humë +ak të varura nga sin,ikatat ,he #ose janë tjetërsuar nga i,eologjite e tyre.% 7in,ikatat kishin nevojë të gjejnë mënyra alternative +er te joshur anëtarët .% 8jithashtu janë 4alla*aquar me nevojën +ër të kontrolluar sh+enzimet0 hum4jet e ven,eve te +unës ,he

re,uktimin e sh+enzimeve a,ministrative% 7i,oqo*të0 ato vazh,ojnë të luajnë një rol të rën,ësishëm ,he n,ikues vnë shumë organizata.% P9e "unonjë9it ju ?a9hohen 9indiatave K$

% 0r9<et "ozitive "ër anëtarë9im në 9indiatë% M4ështetje ligjore% ër*aqësim në takimet *ormale% Mun,ësi e sigurimit te kre,ise% Marrëveshje te lira me shoqerite e sigurimeve ,he +er*itimet tjera te ngajjshme% ër*itimet nga komunikimet e sin,ikatës% Negoimi marrëveshjeve +er +agat% Një i,entitet +ër4ashkët ,he sh+rehje e +ër4ashkët e interesit

% 0r9<et ne:ative të anëtarë9imit në 9indiatë% resionin e kolegëve% Bin,jet +olitike% N,jenja e mungesës së sigurisë% Mungesa e 4esimit në +unë,hënës% ër të qenë në gjen,je të marrin +jesë në ve+rimet in,ustriale &të +unës'% ër të +asur m4ështetje në sh+rehjen e +akënaqësisë% Den,esi të lartë të anëtarsimit

Marrëve9hjet o!etive




Marrëve9hjet o!etive

% Dallimi në mes të konsultimeve ,he marrëveshjeve &uj,ive' është shumë rën,ësishëm% 7in,ikatat gjithmonë +re*erojnë të 4ejne marreveshje &uj,i' sesa të kosnultohen% Marreveshja kolektive ka katër ,imensione m4i të ilën seila +alë ka interesin +ër të n,ikuar.% Hu9ha% Një seri e /ështjeve që janë su4jekt rregullimit të +ër4ashkët.% Horma% Nëse marrëveshjet janë zyrtare a+o jo zyrtare.% Nive!i% Nëse marrëveshjet janë në nivel të kom+anisë a+o në nivel kom4ëtar.

% Një9ia% Njësia e marrëveshjeve e ila e i,enti*ikon gru+in e +unonjësve të +ër*shirë në marrëveshje kolektive. Njësia

mun, ta n,ryshojë0 në varësi të negoiatave të 4ëra.% e"rime indu9tria!e (të "unë9) $

% Mun, të ketë e*ekt të ,ëmshëm +ër +unë,hënësin ,he konsumatorët e saj

% roe,urat qe kërkohen +ër të siguruar imunitet<

% 5lojet e ve+rimeve in,ustriale

% )yrtarisht ve+rim sanksionuar grevës

% >e+rim shkurtër një greve +.sh. unë &ve+rim' +ër të a,ministruar0 tërheqja e 4ashkë+unimit

% >e+rim jo zyrtar in,ustrial & +unës'

/trate:jitë "ër "ërmi9imin e marrëdhënieve



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi+

:j " "

të ëqia indu9tria!e (të "unë9)

% 1rajno0 je+ instruksione ,he m4ështet +ër*aqësuesit e sin,ikatës ,he u,hëhqësit e ,rejtë+er,rejtë.

% Komuniko ,irekt me +unonjësit ,he +ër*aqësuesit e sin,ikatës.

% Dëgjo shqetësimet e +unonjësve ,he +ermisoni ku,o që ka mun,ësi.

% 6+likoni të njëjtat rregulla si +ër +ër*aqësuesit e sin,ikatës ashtu e,he +ëtë gjithë të +unësuarit .

% Ftoni +ër*aqësuesit e sin,ikatës ,he u,hëheqësit të +artii+ojnë në trajnime të +ër4ashkëta.

% Konsi,ero n,ihmën ,he m4ështetjen 0 ,he inkurajo ,ialogun me sta*in e sin,ikatës.

% ?*ro vëzhgues shtesë ,he ven,e +jesëmarrëse në konsultime ,he takime negouese.

% Merr +ërgjegjësi +ër negoiatat.

% U,hëzoni menaxherët ,he sta*in me +er+ikmëri.

% Bëhu konsekuent ,he qartë.

% Krijo i,e ,he o4jektivë të qartë +ara *illimit të kosnultimeve ,he negoiatave .

.n7orma;ioni dhe on9u!timi



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi,

.n7orma;ioni dhe on9u!timi

% :regulloret +ër n*omaionet ,he Konsultimet

% @e+ju të ,rejtën +unonjësve të jenë<% të in*ormuar rreth situatës ekonomike të 4iznesit3% të in*ormohen ,he konsultohen rreth +ers+ektivave të +unësimit3% të in*ormohen ,he të kosnultohen rreth ven,imeve që kanë mun,ësi të qojnë në n,ryshime su4staniale

në organizimin e +unës3% marrë,hëniet kontraktuale0 ,uke +ër*shirë te+riat ,he trans*erimet.Mënyra më e lehtë +ër të +ërm4ushur këto ,etyrime është +ërmes një *orumi ekzistues të komunikimit% ontrata P9io!o:jie $ Detyrimet që një +unë,hënës ,he +unonjës +ere+ton si ekzistuese në mes

njëri tjetrit si +jesë e marrë,hënies së +unësimit

% ër4ëhet nga +ritjet e njëri tjetrit ,he +remtimet e 4ëra njëri tjetrit

% 9 6rgumentuar si një +ëraktues rën,ësishëm sjelljes sesa kontrata *ormale

% Kontrata +sikologjike n,ikon se /*arë +unonjësi është gatshëm të 4ëjë +ërtej kontratës *ormale të+unësimit

% elësi +ër të sh*rytëzuar kontratën +sikologjike në mënyrë e*ikase +er avantazh të organizatës është ,ukesiguruar se +ritshmëritë e larta janë ku+tuar ,he +ritur në mënyrë të qartë nga të gjithë +unonjësit ,mth elegjitimuar

% Dhe sh+ër4lehen me +remtime qe m4ahen në li,hje me +ër*shirjen0 zhvillimin0 njohjen ,he nëse është e+ërshtashme sh+ër4lime materiale

Përm?!edhja




Përm?!edhja

% GMarrë,hëniet in,ustriale &+unuese' re*lektojnë një e+okë ku in,ustrite e vjetra0 instituionet kolektive të+unë,hësve ,he +unonjësve0 si ,he menaxhimi kon*liktit in,ustrial ishin ti+aret ,ominante.

% Kjo *ushë e MBN@0 ka n,ryshuar në mënyrë të rën,ësishme +ër ,isa +or jo +ër të gjitha.

% )gjerimi su4jektit të +ër*shijë të gjitha kontekstet e +unësimit0 +a marr +arasysh nëse +ër*shihen në+ër*aqësim kolektiv të +unonjësve a+o jo

% 7in,ikalizmi ,he marre,heniet kolektive nuk su+ozohen më të jetë normë ose +ikënisje.

% =asje e re e 4azuar në +ers+ektivë unitare ,he qën,rim 4ashkë+unues.

P<etjeK



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi+#

< j



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi+1


a"itu!!i 56

Menaxhimi i 8isip!inës dhe 0n#esave

onte9ti dhe u!tura




onte9ti dhe u!tura

% Menaxhimi i ,isi+linës ,he ankesave ne shumiën e organizatave të MB &M4retërisë së Bashkuar' është në

+ikat më të rën,ësishme të agjen,ave% :ritja e numrit të tri4unaleve thekson rrezikun e injorimit0 ose ,ështimit në hulumtimin e sjelljes në ven,in e+unës që shkelin të ,rejtat e +unëtorëve.

% Faktorët si/ janë niveli0 sektori ,he karakteristikat e +unëtorit kanë një n,ikim në numrin e vërtetë të rasteve qëkërkojnë zgji,hje.

% ?rganizatat që kanë ,ështuar të ve+rojnë në kua,ër te kornizave të ,e*inuara ligjore ,he +roe,urale ,he qësh*aqin +ak konsi,eratë +ër /ështjet etike0 mun, të *itojnë re+utaion ,ëmtues.

% Kjo në anën tjetër mun, të n,ikojë në a*tësinë e tyre +ër të rekrutuar ,he m4ajtur njerëz të ilësisë më të lartë.

% Kjo gjithashtu mun, të n,ikojë nivelet e +er*ormanës së njerëzve.

% Privi!e:jimi ; Kjo n,ërli,het me situatën në të ilën menaxherët0 qo*të me a+o +a +aramen,im0 lejojnë ,he

*alin +a i trajtuar shkeljet e rregulloreve të +unës. Kjo është kryesisht një mirëku+tim jo*ormal ,he sh+esh ështëi asouar me +unëtorët Gqë o*rojnë ,i/ka në këm4im. ,o menaxher i ri i ili +ër*shihet në këto raste vështirë se4ëhet +jesë e mirëku+timit ,he ,uke +asur +arasysh sjelljen e +unëtorëve në shkeljen e rregullave ,he+roe,urave0 ve+rojnë si+as +roe,urës që u takon.

% ështja qën,ron në atë se ajo /ka ,e*inohet si sjellje jo e mirë nuk mun, të jetë aq e thjeshtë ,he e,rejt+ër,rejt sa ,uhet.

-ë9htim në të "ër:ji:jurit në mën<rë




e7etive% asojat që rrje,hin nga ,ështimi në mënyrën e të ve+ruarit në menaxhimin e ,isi+linës ,he ankesave janë

shumë të rën,ësishmeA% ro*esionistët e BNj sh+esh 4alla*aqohen me raste kur ,uhet të +ërmirësojnë një situatë 0 e ila gjatë kohës

,eri sa ata janë +ër*shirë është 4ërë më serioze se sa që është ,ashur të 4ëhet.% 7*i,a ky/e +ër BNj është a*tësia +ër të n,ikuar në ve+rimet e +jesëmarrësve tjerë0 ve/anërisht menaxherëve

&+rimar'në vijë.

% Ngritja e vetë,ijesimit në mesin e menaxherëve +rimar &në vijë' ,he +ro*esionistëve të BNj që organizatat

,uhet të zhvillojnë qasje ,he mekanizma më e*ektiv +ër menaxhimin e ,isi+linës ,he ankesave.% >:jedhjet në trajtimin e di9i"!inë9 $ Rshtë me rën,ësi që të 4ëhet ,allimi në mes të ,y situatave të

n,ryshme<

% 7hkaqet e shkeljeve &sjelljes jo të mirë' ,he ash+ërsisë3% 7i menaxhohen rastet e shkeljes &sjelljes jo të mirë'.

% Faktorët që in*luenojnë shkeljet e +unëtorit.

% Rshtë me rën,ësi që të +ëraktohet se ilët nga këto *aktorë është relevant me seilin rast in,ivi,ual tëshkeljes.

% Nevoja +ër një +ërgjigje të +ërshtatshme n,aj *azës së shkeljeve është një ,omos,oshmëri +ër shumëorganizata.

% Rshtë e rën,ësishme që këto +ërgjigje të shihen si +ro+orionale0 trans+arente ,he të ,rejta0 jo vetëm ngaata të ilët n,ikohen ,rejt+ërsë,rejti nga to +or e,he kolegët e tyre.

0!ternativat "ër di9i"!inimin e




"unëtorëve% Disi+lina +ër*shinë a+likimin ose sh*rytëzimin e im+onuar të sanksioneve0 që në *un, +ër*un,ojnë më

largimin e një in,ivi,i në rastet e shkeljeve të vazh,ueshme.

% Në rastet më +ak serioze 0 shkelja mun, të kërkoj një +ërgjigje më +ak serioze<

% aralajmërimet ver4ale ,he me shkrim< Degra,imi3 n,ërrim i ven,it të +unës3

% 6 mun,en menaxherët të sh*rytëzojnë +roe,urat ,isi+linore si mekanizma +ër të zgji,hur +ro4lemeserioze të sjelljes- 5argimin e njerëzve në ven, të n,ërrimit të tyre-

% Nuk ka n,onjë meto,ë me të ilën menaxherët mun, të n,ëshkojnë +unëtorët e tyre 3

% 7trategjia e ,y*ishtë 0 kom4inimi i elementeve të të ,y qasjeve0 ka gjasa që të shihet si qasje më e*ektive.% Pa9ojat e vendimeve të do?ëta në trajtimin e Cë9htjeve di9i"!inore$ :ën,ësia e am4ientit të një

organizate n,aj menaxhimit të rasteve ,isi+linore ,he ankesave.

% Një am4ient organizativ që ka një qasje më të n,jeshme ,he më të 4alanuar n,aj 4ërjes së ga4imeve.% 6 ,uhet të 4ëjmë ,allimin në mes të 4ërjes së ga4imeve ,he shkeljes së rregullave ( *ormale ,he

jo*ormale.

% )gje,hjet ekzistojnë në atë se si organizatat in,ivi,uale ven,osin m4i +arimet e +ërgjithshme të

sh*rytëzuara +ër të +ëraktuar mënyrën e qasjes së rasteve të shkeljeve.

Ga9jet joonven;iona!e ndaj




% nkurajohen njerëzit +ër të +ranuar ga4imet e tyre ; inkurajimin e n,ershmërisë% Dallimi në mes të të qenit i qëllimshëm shkelje ,he ajo e 4azuar në mungesën e njohurive ,he keqku+timit% 7i një shem4ull lexojeni ka+itullin Ca+tain 6soh ,he Cone+t o* 8rae ( në 1he 64eline ara,ox% 6 arsyetohet ,he a ështe e*ektiv n,ëshkimi ; a është ,ekurajues-% Noioni i ,hënies së rastit të ,ytë ( 1ra,itë Iumane ( +or rrezikonAAA% or n,ryshimet e shoqërisë në atë që konsi,erohet të jetë sjellje e +ranueshme ,o të thotë se ajo ,ukuri e ila

+ër një kohë është +ranuar ose toleruar tashmë është e +a+ranueshme ,he mun, të n,ëshkohet.% :oli ky/ i e,ukimit ,he njo*timit në menaxhimit e sjelljes jo të mire.

% Një qa9je më onven;iona!e $ Domos,oshmëria e një *orme të kornizës instuionale ,he rreullores+roe,urale ( ri rezultat i<% 9kzistena e ,is+ozitave ligjore normative në *ushën e të ,rejtave të +unëtorit0 +ërgjegjësive të +unë,hënëst ,he

kërkesave +roe,urale% 1heks të ve/antë në stan,ar,et e +er*ormanës% Menaxhimi i mungesave% 1hemelimi i rregullave m4i sjelljen shoqerore në +unë% Demonstrimi i +ërkushtimit nga ana e menaxhmentit n,aj ,rejtësisë ,he qën,rueshmërisë sa i +ërket trajtimeve

Ga9jet joonven;iona!e ndaj

di9i"!inë9 në vendin e "unë9

Një qa9je më onven;iona!e




Një qa9je më onven;iona!e

% Domos,oshmëria e një *orme të kornizës instuionale ,he rreullores +roe,urale ( ri rezultat i<

% 9kzistena e ,is+ozitave ligjore normative në *ushën e të ,rejtave të +unëtorit0 +ërgjegjësive të+unë,hënëst ,he kërkesave +roe,urale

% 1heks të ve/antë në stan,ar,et e +er*ormanës% Menaxhimi i mungesave% 1hemelimi i rregullave m4i sjelljen shoqerore në +unë% Demonstrimi i +ërkushtimit nga ana e menaxhmentit n,aj ,rejtësisë ,he qën,rueshmërisë sa i +ërket

trajtimeve.% 8a"orti në me9 të 9he!je minore dhe madhore në 9tandarde$ :astet e shkeljeve që rezultojnë në

ve+rimet *ormale të n,ërmarra nga menaxhmenti +ër*aqësojnë një u,hëzim të G ie4erg;ut te shkeljes% asiguritë nëse ,isa nga sjelljet +ër*aqësojnë një rast të shkelje

% elësi në menaxhimin e suksesshëm të sjelljes është a,resimi i stan,ar,eve të +ajtueshmërisë#mos+ajtueshmërisë në nivelin minor jo*ormal

% Kjo n,o,h +ër të +aran,aluar n,onjë eskalim serioz të +ro4lemit

% Masa në të ilën menaxhmenti m4ështetet &4azohet' në +roe,urat e tyre *ormale ,isi+linore ,o të varet nëkulturën ,he Gmentalitetin ,isi+linor

Hazat -i9i"!inore



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi++

Hazat -i9i"!inore

% Dis+ozitat e +ara+ara me ligj +ër*shijnë elemente të aktuara të +roe,urave ,isi+linore

% 9kzistojnë kërkesa ligjore të ilave ,uhet +ërm4ajtur

% roe,urat mun, të n,ryshojnë në mes të organizatave në të gjitha as+ektet +or këto +roe,ura ,uhet të+asqyrojnë kërkesat ligjore 4azike

% )4atimi i ,rejtë i +roe,urave ,isi+linore është një /ështje kom+lekse ( të gjitha rastet e shkeljeve janëunike.

% 7humë organizata o*rojnë trajnime s+ei*ike +ër menaxherë në mënyrë që të a+likojnë këto +roe,ura

% 8uajtja e të dhënave $on7iden;ia!tieti dhe m?rotja e të dhënave $ Rshtë me rën,ësi që të ruhenminutat e takimeve ,isi+linore

% 7h+esh +ro*esionistët e BNj janë +ërgjegjës +ër të ruajtur këto të ,hëna

% 1ë ,hëna të aktuara mun, ti ,orëzohen +unëtorit

% 1ri4unali i +unësimit kërkon të ,hëna të hollësishme më te+ër se sa minuta të takimeve

% Kjo nënku+ton se të ,hënat ,uhet të m4ahen nga të gjitha +ikat gjatë takimit nga të ,yja +alët

% 1ë ,hënat e m4ajtura ,uhet të ruhen në mënyrë të sigurt si+as Nenit +ër M4rojtjen e të Dhënave të vitit!O

-ë9hmitarëtQCë9htjet e etië9



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi+,

-ë9hmitarët Cë9htjet e etië9

% Dilema me të ilën +ër4allet një +erson i ili vëren ,i/ka të +a*avorshme <

% Me /*arë +asojash mun, të +ër4allet ai#ajo nëse e ngrit /ështjen në nivel më të lartë.

% Rshtë e mun,ur qe in,ivi,i +ret që kon*i,enialiteti ti res+ektohet nga menaxheri i tij#saj në rrethana të tilla.

% Në anën tjetër ili,o që akuzohet +ër sjellje të +a+ërshtahsme ,o të n,jej se ka të ,rejtë të ku+tojë i,entitetin

e ili,o +erson që 4ën një ankesë kun,ër tyre.% 8o!et e Menaxherëve në vije dhe at<re të BNj $

% :oli i saktë i menaxherëve të BNj ,he atyre +rimar në z4atimin e +roe,urave ,isi+linore ,allon ne mes tëorganizatave

% Nuk ekziston një mënyrë korrekte e ve+rimit mirë+o qën,rueshmëria ,he +ro+orionaliteti janë +arime tërën,ësishme.

% Këshillohet që të jenë së +aku ,y +ër*aqësues0 me qëllim që të n,ahen rolet e u,hëheqjes së investigimit ,hemarrjes së ven,imit ,isi+linor.

% Në këtë mënyrë krijohet një shkallë e +aanshmërisë në +roesin e ven,immarrjes

% nvestigimet ,uhet të jenë të n,ryshme nga ,ëgjimet ,he ,uhet të +ër*shijnë +alë të n,ryshme.

0"e!et




0"e!et

% unëtorëve ,uhet tu o*rohet e ,rejta e a+elit kur largohen nga +una

% U,hëzimet e 6C67 rekoman,ojnë se e ,rejta e a+elit o*rohen me të +aralajmërimet *ormale

% ?rganizatat zakonisht0 +ër sqarim0 ,o të kenë një +roes të qartë a+eli

% 6+elet ,uhet të trajtohen me sh+ejtësi% Kur,oherë që është e mun,ur0 ,uhet të ,ëgjohen në një takim nga një +erson me autoritet më të ma,h se sa ili,o të ketë

marr ven,imin origjinal

% Nëse kjo nuk është e mun,ur0 a+eli ,o të ,uhej megjithatë të jetë i +aanshëm si/ është e,he takimi% Pro;edurat e 0ne9ave dhe !i:ji$

% Nevoja +ër të +asur +roe,ura të ankesave u,hëhiqet nga o4ligimi me ligj &i +ëraktuar si+as Nenit te unës 22 ' e,heu,hëzimet e themeluara si+as ko,it 6C67 të +raktikës.

% roe,urat e ankesave të +ara+ara me ligj nxjerrin një +roes të +ër4ërë nga ,y *aza .

% 7humia e kom+anive kanë krijuar +roe,ura +ër trajtimin e ankesave të +unëtorëve.

% Mirë+o nga këto mun, të 4ëhen të tej;varur nga rregulloret +roe,urale

% roe,urat e mangëta mun, të jenë të ,ëmshme

% :oli i vlerave ,he +arimeve +ër të in*ormuar rreth ,ra*timit ,he im+lementimit të +roe,urave si ,he ur,hëresave ligjore%

ë9htjet në Menaxhimin e 0ne9ave



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi,#

ë9htjet në Menaxhimin e 0ne9ave

% 7humia e rasteve është e vështirë të veri*ikohen thjesht +ër shkak se +ër*shijnë +ëre+time0 +ritje ,he

+ikë+amje të n,ryshme ,eri aty sa janë të +ranueshmeE.

% 6nkesat +ër një menaxher ( marrë,hëniet e vështira në mes të su+eriorit ,he vartësit

% Kon*likti n,ër+ersonal nuk0 mun, të zgji,het gjithmonë ,uke a+likuar +roe,urat *ormale të ankesave .

% 1heks më të ma,h ka në mekanizma më jo*ormal ,he më +ak të rrezikshëm të zgji,hjeve .% 6nkesa *ormale kun,ër menaxherëve sh+esh të +ere+tuara si të rrezikshme ; *rika nga viktimizimi.

% Mungesa e ankesave *ormale nuk është n,onjë in,ikator i mirë i m4arëvajtjesE të organizatës.% 0r9<et me të 9h"e9hta "ër 0ne9a $ 8juha e +a+ranue,hme ,he imazhet0 ritualet iniuese ,he *ormat

tjera të sjelljes në am4ientin e +unës3

% Ngamimi ,he shqetësimi3

% >iktimizimi ,he trajtimi i +a,rejtë ,iskriminues3

% Kërkesat e +aarsyeshme ,he të jashtëligjshme +ër të n,ërmarr ve+rime të aktuara të ila mun, të+ër*shijnë shkeljen e rregulloreve të shën,etit ,he sigurisë.

P<etjeK



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi,1





a"itu!!i 6

Barazia dhe 8a!!imet në 'unësim

-i9riminimi . jah9të!i:j9hëm




-i9riminimi . jah9të!i:j9hëm

% Diskriminimi është një ,ukuri e +ër,itshtme e +unësimit

% Diskriminimi i +a4azuar në nevoja të arsyeshme ,he meritore të një organizate0 është e +a+ranueshme0o*en,uese ,he mun, të shkaktojë ,ëme.

% Ka gjasa që të jetë o*en,uese +ër shumiën e atyre që janë te +unësuar ,hesi ,he në komunitetin në tëilin o+eron organizata

% !ojet e di9riminimeve6

% 5ëvizja e mun,ësive të 4ara4arta

% :asti i 4iznesit +ër trajtim të 4ara4artë

% Nevojitet jo vetëm +ër +ër+uthje ligjore +orse e,he +ër G4iznes të ,uhur

% 6rsyet +ër a,a+timin e qasjes së ,iversitetit në BNj% Ga9ja "ara"rae$ 7humë +unonjës kanë +ranuar në mënyrë aktive kone+tet e 4arazisë ,he ,iversitetit si

,he kanë asouar +raktikat e +unësimit ,he menaxhimit% ?rganizatat që konkurojnë në tregje të ngjeshura të +unës0 ve/anërisht +ër +unonjësit e ve/antëE 0 njohin

rën,ësinë e të konsi,eruarit si E+unëtor i zgje,hurE% unëtorët të ilët e kërkojnë këtë status sh+esh theksojnë rën,ësinë të ilën ata e 4ashkëngjisin tek

+raktikat e ,rejta të +unësimit.% 1ren,i në MB ( eja ,rejt noionit të ,iversitetitE më të so*istikuar ,he më +ak autoritar% =asja e mun,ësive të 4ara4arta ka të 4ëjë më +ër+uthshmërinë% =asja e ,iversitetit vë një theks të ve/antë në +ër*itimet ekonomike të një qasje gjithë+ër*shirëse

/tereoti"etA "ara:j<imet dhe




di9riminimi% :ën,ësia e n,ikimit në sjellje të kone+teve të stereoti+eveE ,he +aragjykimeveE

% >e/anërisht e rën,ësishme në rekrutim ,he +ërzgje,hje si ,he +romovim ,he zhvillim të karrierës.

% roeset e >lerësimit

% 1en,ena +ër të kategorizuar njerëzit në gru+e të asouar me gjykime +ozitive ose negaive të vlerave.

% Rshtë si,oqo*të në natyrën njerëzore që të vlerësohen njerëzit ( +ëlqimi ( mos+ëlqimiE

% Nevoja +ër të njohur se këto +roese vazh,ojnë gjatë gjithë kohës ,he sh+esh nënvetë,ijë

% ështja nuk qën,ron në atë që të mënjanohen të gjitha ti+aret ,he ten,enat në +unë0 mirë+o ,uhet të ketë kuj,es nga këto ,hetë mos lejohen njëanshmëritë ,he +aragjykimet që të n,ikojnë në ven,immarrje.

% Ga9jet ndaj "unë9imit të drejtë 1 $ Mos+ër+uthshmëritë ose +ër+uthshmëritë e +jesshme

% a +olitika *ormale në ven,

% Konsi,eron legjislaionin is +engesë

% Në rrezik nga ankesat në tri4unale

% Kultura mun, të m4ështes m4ajtjen e statusit quo

% unëtorët aktual kanë *rikë të s*i,ojnë ose +ër*itojnë nga kultura

% Kjo është më te+ër e sh+rehur në n,ërmarrjet e vogla ,he të mesme

Ga9jet ndaj "unë9imit të drejtë 2




% 4in,ur#reagues

% Mun,ësitë e 4ara4arta

% olitikat +ër të arritur kërkesat minimale

% 7istemet +ër të m4ështetur ven,immarrjen o4jektive

% ështjet që rrje,hin në mënyrë të ,rejtë ,he me +ër+ikshmëri

% Mos4alansimi en,e evi,ent në mesin e gru+eve minoritare

% 7tereoti+et ,he +aragjykimet e toleruara

% Ga9jet ndaj "unë9imit të drejtë 3$

% roaktiv ; 6utoritar

% Diversiteti i +ranuar

% olitikat shkojnë +ërtej kërkesave minimale

% >en,imarrja e 4azuara në merita është qenësore në kulturë

% ështjet rrallë lin,in si rezultat i kulturës së ,rejtë thel4ësore

% 8ru+et minoritare të +ër*aqësuara si ,uhet në shumë *unksione

% 7tereoti+et ,he +aragjykimet nuk tolerohen

Ga9jet ndaj "unë9imit të drejtë 2

8a9ti Bizne9it "ër diver9itet




8a9ti Bizne9it "ër diver9itet

% 6rgumentet ligjore ,he morale +ër trajtimin e ,rejtë të njerëzve ,he njohjen e nevojave të n,ryshme të +o+ullatës+unuese të m4ështëtura nga një rast i *ortë 4isnesi +ikat ky/e të të ilit janë (

( N,ikim i +ergjithsëm në +unëtorë ( vlera të sh+ërn,ara0 ven, më i mirë i +unës

( Konkurenë e rritur +ërmes qasjes së më të+ër tregjeve ,he konsumatorë ,he +ërmirësimi i nivelit tëshër4imeve ,uke re*lektuar ,iversitetin e +o+ullatës në *uqinë +unëtore .

( Numër i rritur i kontratave li,hur me ekzistenën e ,iversitetit ,he +olitikat e mun,ësive të 4ara4arta% 9lementet e +ara ne kornizën ligjore +ër legjislaionin e mun,ësive të 4ara4arta ishin +araqitur ne vitet !P;ta .

% Diskriminimi Direkt

% N,o,h nëse një in,ivi, trajton një +erson ose gru+ njerëzish në mënyrë më +ak të *avroshme se sa ai a+o ajotrajton një +erson ose gru+ tjetër.

% Diskriminimi n,irekt

% N,o,h nëse një kërkesë ose kusht0 +ër,erisa a+likohet në mënyrë të 4ara4artë0 nuk mun, të justi*ikohet ,herezulton në një trajtim më +ak të *avorshëm të një +ersoni nga një gru+ krahasuar me të tjerët që nuki +ërkasinatij gru+i.

% 8enuine ou+ational quali*iation; Kuali*ikimi ro*esional ne 4aza 8jinore

% Diskriminimi mun, të arsyetohet nëse ekziston ajo që njihet si Ggenuine ou+ational quali*iation.% 7hem4ujt ( vetëm +ersonat meshkuj mun, të sh*rytëzojnë ,homat e n,ërrimit +ër meshkuj në +ishinën e notit .

(

-i9rimini i 07të9ive të u7izuara



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi,+

-i9rimini i 07të9ive të u7izuara

% 6*tësitë ku*izuara ,e*inohen Gsi ,ëmtim *izik ose men,or që ka n,ikim të konsi,erueshëm ,he a*atgjatë

në a*tësitë e një +ersoni +ër të kryer aktivitete normale ,itore % Nëse një +ërson është me a*tësi të ku*izuara një +unë,hënës +ritet që të 4ëjë rregullimet e ,uhura që të

akomo,ojë nevojat e ve/anta të +ersonit

% Rshtë me rën,ësi që të ,ihet se /ka mun, të 4ëjnë njerëzi me a*tësi të ku*izuara si ,he /ka nuk mun, të4ëjnë ata.

% N>M e kanë më të vështirë që të 4ëjnë rregullime të arsyeshme në +unën e tyre se sa organet +u4like,he kom+anitë n,ërkom4ëtare0 mirë+o +rova ky/e është në të se nëse n,onjë kërkesë +ër rregullim ëshëe arsyeshme nga +ers+ektiva e +unë,hënësit.

% /hem?uj të 8re:u!!imeve$

% ërmirësimi i qasjes në o4jekte ose n,ryshimi ,ukurive *izike 3

% N,ryshimi i orëve të +unës3

% Caktimi i një ven,i tjetër të +unës3

% Mo,i*ikimi i +ajisjes3

% ?*rimi i shër4imeve n,ihmëse 3

% Mo,i*ikimi i +roe,urave ose u,hëzimeve3

% ?*rimi i një lexuesi si n,ihmës ose +ërkthyesi

Re"rimi "ozitiv undrejt



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi,,

di9riminimit "ozitivS% Diskrimini n,aj a+likantëve minoritar joetnik n,o,h me raste gjatë n,jekjes së një strategjie ,alluese

% 5egjislaioni i MB lejon vetëm ve+rim +ozitiv ( +sh. Mun, të n,ërmirren ha+a +ër të inkurajuar a+likantët nga gru+et e

nën+ër*aqësuara.

% Diksrimini +ozitiv është i jashtëligjshëm

% Ne nuk ,uhet të su+ozojmë se rekrutimi i 4azuar në merita ,o të a,resonte mos 4alansin në gru+e të n,ryshme të+unësimit

% Kjo n,o,h +jesërisht se+se in,iaktorët e +ranuar të meritës mun, të rezultojnë nga ,allimet në mun,ësi ,he arritje qëmun, të li,het me *orma tjera të ,iskriminimit ,he ,iasavantazhit.

% -i9riminim në ?azë të mo9hë9 $

% Mosha është një n,ryhsim i vazh,ueshëm ,he ku*ijtë të ilët n,ajnë një gru+ nga tjetri mun, të aktohen në mënyrëar4itrare

% ër*itimet e n,ërli,hura me shër4ime

% Dis+ozitat e ve/anta +ër të +aran,aluar +ër*itimet e shër4imeve që të klasi*ikohen automatikisht si ,iksriminuese n,ajmoshës

% *arë,o +ër*itimi i *ituar ,uke +asur shër4ime ,eri në +esë vite 4ën +ërjashtim% Dis+ozitat e +ensionimit% ?4ligimi +ër të in*ormuar +unëtorët !2 ose $ muaj +ara moshës së tyre normale të +ensionimit m4i të ,rejtën e tyre që të

kërkojnë të +unojnë +as asaj ,ate.

% Duhet të m4ahen takime +ër të konsi,eruar një kërkesë të tillë% Nuk ekziston n,onjë o4ligim +ër të treguar se +se një kërkesë +ër të +unuar +as moshës normale të +ënsionimit re*uzohet

% Diskriminimi në 4azë të moshës është një *ushë relativisht e re ,he kom+lekse e legjislaionit

Pa:e9a e ?ara?artë




:

% arimi qën,ron në atë se një *emër a+o mashkull i angazhuar në G+unën e +ëlqyer0 G+unë të të njëjtësvlerë ose G+unë e vlerësuar si ekuivalente ,uhet të +ranojë të njëjtën +agë ,he 4ene*ite.

% Barra e dë9hmi9ë

% Nëse një +unëtor zgje,h që të ,ërgojë ankesën e ,iskriminimit në tri4unal0 ata thjesht ,uhet të tregojnë seekziston një arsye +ër të 4esuar se ai a+o ajo mun, të jenë ,iskriminuar.

% Barra e ,ëshmisë 4ie m4i +unë,hënësin +ër të ,emonstruar se ,iskriminimi nuk ka ngjarë.

% Pratia më e mirë e reomanduar në mundë9itë e ?ara?arta $ Nuk ka n,onjë zgji,hje të vetme

korrekte +ër të siguruar 4arazi të mun,ësive 4ren,a një organizate.

% =asja e zgje,hur ,o të ,uhej që a,a+tohet +ër të ju +ërshtatur kërkesave të organizatës së ve/antë.

% Duhet +asur +arasysh gjithashtu ma,hësinë0 resurset ,he a*tësinë +ër të im+lementuar ilin,o +oziion të+olitikave që janë të miratuara .

% Menaxherët senior mun, të luajnë role të rën,ësishme në u,hëheqjen e organizatës ,rejt nje kulturen,ryshe ,he ,rejt +raktikave të 4ara4arta të +unësimit.

% Kjo +ër*shin një +roes të vazh,ueshëm të n,ryshimit ,he +ërmirësimit.

a duhet të "ër79hihet në



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi#

"o!itiën e mundë9ive të

?ara?artaK% Deklarimi i qëllimit% Iollësitë e qëllimit të organizatës +ër të +romovuar mun,ësitë e 4ara4arta

% ,enti*ikimi i llojve të ,iskriminimit

% ,enti*ikimi i *ushave në të ilat ,iskriminimi nuk është i lejuar

% :e*erenë s+ei*ike n,aj +raktikave të m4uluara të +unësimit

% Iollësi më s+ei*ike n,aj +ërkushtimit të organizatës li,hur me +raktikat e +unësimit

% Ba!an9i Punë$jete9ë dhe !e:ji9!a;ioni 7ami!ja$miqtë

% Njohja e rën,ësisë së angazhimit në +unë si ,he mosangazhimit në +unë +ër +unëtorët

% N,ikimi i 4alansit të ulët +unë;jetesë

% una me orar të gjatë i 4ën +resion marrë,hënieve +ersonale( mun, të kontri4uojë në ,ivor etj.

% una me orar të gjatë ka +asur një n,ikim negativ në +er*ormanën e +unës

% 6,resimi i 4alansit +unë;jetesë

% 7humë legjislaione jane +araqitur në m4ështetje te 4alansit +unë ;jetesë.

N:a;mimet dhe o7endimet




:

% *arë ështe Gngamimi- 7h+esh sjell mos+ajtime% 9kzistojnë *orma ekstreme0 si/ është ngamimi *izik n,aj ,ikujt ose ve+rime tjera jo aq evi,ente% Mun, të jetë rasti kur një +ersonat i akuzuar +ër ngamim mun, të mos jenë të vetë,ijshëm m4i n,ikimin e

sjellejs së tyre% 9*ektet e ngamimit mun, të arrijnë shumë% Mun, të n,ikojnë +jesëmarrjen ,he motivimin e +unëtorëve% Në rastet ekstreme0 mun, të rezultojë me +rom4leme të shën,etit men,or % Kostot n,aj një organizate mun, të jenë mja*t të larta nëse +ohimet e ngamimit nuk janë menaxhuar

sh+ejt ,he në mënyrë e*ikase.a duhet të "ër79hijë një "ro;edurë e n:a;mimitK

% Deklarimi i qëllimit

% olitika ,uhet ta 4ëj të qartë se organziata është e +ërkushtuar në o*rimin e një am4ienti +unues i iliështë i lirë nga ila,o *ormë e ngamimit ose o*en,imit

% De*inimi i ngamimit

% olitika ,uhet të sqarojë se /ka është ngamimi ,he /*arë lloje të sjelljeve mun, të ilësohen si ngamimose o*en,im

% 7i të 4ëhet ankesa

% olitikat gjithashtu ,o të o*rojnë këshilla rreth asaj se si të trajtohen rastet +oteniale të ngamimit nëven,in e +unës

a duhet të "ër79hijë një "ro;edurë e




n:a;mimitK

% Deklarimi i qëllimit% olitika ,uhet ta 4ëj të qartë se organziata është e +ërkushtuar në o*rimin e një am4ienti +unues i ili është i lirë

nga ila,o *ormë e ngamimit ose o*en,imit

% De*inimi i ngamimit

% olitika ,uhet të sqarojë se /ka është ngamimi ,he /*arë lloje të sjelljeve mun, të ilësohen si ngamim oseo*en,im

% 7i të 4ëhet ankesa

% olitikat gjithashtu ,o të o*rojnë këshilla rreth asaj se si të trajtohen rastet +oteniale të ngamimit në ven,in e

+unës.% Përm?!edhje ; ka është +ërshkruar si Gmun,ësi e 4ara4artë tashmë është 4ërë e njohur si G,iversitet oseGmenaxhimi i ,iversitetit.

% Duhet analizaur se si njerëzit sillen në ven,in e +unës ne ra+ort me njëri tjetrin ,he se /ka konsi,erohen të jenë+raktika të +ranueshme ,he të +a+ranueshme

% BNj kanë një rol kritik në sigurimin e asaj se në nivelet *ormale ,he jo*ormale0 menaxherët ,he +unëtorët e,ijnë0 e ku+tojnë ,he legjitimizojnë +olitikat0 ko,et ,he +raktikat që shër4ejnë +ër të sh+rehur mënyrën në tëilën seila organizatë angazhohet n,aj kësaj agjen,e të 4arazisë.

% Një interes në menaxhimin e ,iversitetit re*lektohet në ,iversitetin ,emogra*ik që është në rritje tek *uqia+unëtore ,he im+likimet që mun, të ketë kjo se si njerëzit li,hen me njëri tjeterin ,he se si menaxhohen ata.

% :asti i 4iznesit +ër ,iversitetin

% m+lementimi +raktik i +olitikave ,he +raktikave ( en,e m4etet një ,etyrë s*i,uese

P<etjeK





a"itu!!i ,6

Menaxhimi i BN Ndër#ombëtare





% MBN@N është një *ushë me rën,ësi në rritje në arenën e Burimeve Njerëzore

% 8jithnjë e më shumë organizata në 4otë ve+rojnë në më shumë se një shtet% ër të qenë me të vërtetë glo4al nuk është e mja*tueshme që thjesht vetëm të ve+rohet në një numër të shteteve<

+or është *unksion i ,isa *aktorëve ky/

% 6*tësia +ër të realizuar ,he m4ështetur mun,ësinë e organizatës +ër të ve+ruar në këto tregje është kritike

% BN@ janë një kom+onentë +ër4ërëse e a*tësisë konkurruese të organizatës

% MBN& Ndërom?ëtare $% 7i një *ushë e stu,imeve aka,emike ; *illet e +ara qën,rojnë në stu,imet krahasimore të relaioneve#marrë,hënieve

in,ustriale

% 7i,oqo*të e tëra ka evoluar në lëmi të ve/antë me të ,rejtat e rezervuara +ër shkak të n,ikimeve të glo4alizimit ,he4izneseve n,ërkom4ëtare në BN@

% 8jithashtu është in*luenuar#n,ikuar nga strukturat e sh+ërnguljeve glo4ale ,he lëvizjet#trans*erimet e +unëtorëve.

% 6ka,emikët o*rojnë një nga ,y qasjet në MBN@N<

9 +arë si menaxhimi në thel4 i BN@ li,hur me agjen, të ven,it ,he naionale0 të trans*eruara ,he të zhven,osura në një ha+ësirë n,ërkom4ëtare

Me theks në<

% :ekrutim ,he selektim3

% 9kzekutim ,he strategji të sh+ër4limit3

% Menaxhment ,he kontroll të *orës +unuese të shumëllojshme

Ndërom?ëtare (MBN&N)

MBN& Ndërom?ëtare




?79<% 9 shikuar në ku+tim më strategjik3

% 1hekson rën,ësinë e o*rimit të kontri4utit maksimal nga 4urimet njerëzore glo4ale të organizatës nën,jekje të avantazhit konkurrues

...+or gjithashtu e,he<% N,ihmën në mësim;nxënien ,he njohuritë e menaxhmentit të organizatës

% N,ërkom4ëtarizimin e menaxhmentit ku,o në organizatë

% N,ërkom4ëtarizimin e kulturës së organizatësJ!o?a!izimi$ 6s+ektet më të rën,ësishme të glo4alizimit në kontekstin e MBN@N<% ro,himi glo4al

% ?rganizatat glo4ale

ka nënku+ton glo4alizimi +ër +raktikantët e BN@-

% 8jithnjë e më shumë njerëz janë ,uke +unuar +ër shtetet e n,ryshme në +ozitat e BN@

% sh organizatat me 4azë në 6ngli janë ,uke +unësuar gjithnjë e më shumë njerëz nga shtresat mekuali*ikime të n,ryshme shoqërore0 kulturore ,he *etare

8lo4alizimi




% 8jithnjë e më shumë +raktikant të BN@0 +osa/ërisht ata më të vjetrit0 ,uhet të marrin +ërsi+ër ,etyra në ven,e tëlargëta

% ro*esionistët në lëmin e BN@ janë ,uke zhvilluar qasje të reja +ër mësim in,ivi,ual ,he të organizatës qën,ërli,hen me +jesët e n,ryshme të organizatës glo4ale

% ro*esionistët e BN@ në organizatat glo4ale janë gjithashtu ,uke zhvilluar mënyra +ër të komunikuar me njerëz në+jesë të n,ryshme të 4otës.

% Menaxheri Ndërom?ëtar i BN& dhe u!tura $ ërkun,ër glo4alizimit0 është ga4im që të injorohet ekzistena+ermanente e ,allimeve kulturore n,ërmjet +o+ujve

% .sh.< emani+imi i grave ( ka ,allim +ere+timi në shoqëri

% Dallimet kulturore mun, të ku*izojnë0 a+o ta 4ëjnë të +a+ranueshme +jesëmarrjen shoqërore me ,isa sjellje tëilat ,o të merreshin të nënku+tuara në kulturat e tjera

% N,jeshmëria kulturore ,he zotësia +ër të menaxhuar në situatat me ,allime kulturore ( kërkesë e rën,ësishme+ër menaxherin n,ërkom4ëtar të BN@

...8lo4alizimi

Për9e u!tura ë9htë e rëndë9i9hme




"ër BN&

% Mos+ër+uthjet kulturore ekzistojnë nëse njerëzit janë të eks+ozuar n,aj 4esimeve të n,ryshme ,he vleravetë sistemit0 +or ,ështojnë të mësojnë të a,a+tohen në ,allimet e tilla. Nga +ers+ektiva e MBN@N0+amun,ësia +ër të ku+tuar ,he menaxhuar kulturën ,he ,allimet kulturore sh+esh është arsyeja +ërsetrans*erimet e të huajve ,ështojnë0 ,he +ërse ,isa +unëtorë emigrant &+.sh. në 6ngli' hasin në +engesa teka,a+timi në mënyrën angleze të jetës.

% 7*i,ë +ër BN@ nuk është vetëm ku+timi i im+likimeve të ,allimeve kulturore0 +or gjithashtu e,he tejkalimi i,allimeve të 4ren,shme +ër të n,ërtuar kulturë të *ortë ,he uni*ikuese të organizatës. 6 ka këtu n,onjë

kon*likt-

...Menaxheri Ndërom?ëtar i BN& dhe u!tura $ Kulturat kom4ëtare janë te rën,ësishme se+se ato in,ihmojnë njerëzit që të ku+tojnë<

% ka janë ,he si +ërshtaten në shoqëri3

% 7i n,ërli,hen me njëri tjetrin3

%se H ilat marrëveshje shoqërore janë të rën,ësishme3% 7i e ku+tojnë +unën ,he /*arë ,o të thotë +una +ër ta në kontekst më të gjerë të jetës së tyre3

% :ën,ësia e kohës ,he ,omethënia e ha+ësirës në relaion të marrë,hënieve +ersonale ,he +ro*esionale3

% una e Io*ste,e;it ( in*luenues në i,enti*ikimin e ngjashmërive të kulturave kom4ëtare ,he ,allimeve nëmënyrën në të ilën sillen njerëzit ,he *unksionojnë organizatat.

-a!!imet <Ce u!turore të 9h"je:uara




n:a 5 varia?!at (o79tede$i)

!' Distana autoritative

2' n,ivi,ualizmi

J' Mashkullorja#*emërorja

' 7hmangia nga +aqartësia#+anjohuria

"' ?rientimi a*atgjatë kun,rejt a*atshkurtër

ronditja u!turore (“culture shock”)

% 1erm qe +ër,oret +ër te +ërshkruar shqetësimin ,he n,jenjën e ha4isë0 /orientimin ,he hutinë qe en,jejnë njerëzit kur ,uhet te +unojnë 4ren,a ha+ësirave kulturore a+o shoqërore të n,ryshme.

% ërvoja e lëvizjes në ha+ësirën me kulturë të n,ryshme0 +a n,onjë +ër*itim të eks+erienës kulturore0mun, të +araqitet në termin e katër eta+ave<

% Faza GMuaji i mjaltit#eriu,hë *illestare

% Faza e Gshqetësimit

% Faza e Gautonomisë ,he +avarësisë

% Faza e Gkthimit +ra+a të tron,itjes kulturore

Punëtorët Ndërom?ëtar



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi1##

1e klasi*ikuar si më +oshtë<

% )ëven,ësime n,ërkom4ëtare3

% 1ë huaj me kontratë3

% unëtorë që ,ërgohen në u,hëtime a*atgjata 4iznesi3

% ër*itues në u,hëtime a*atshkurta ,he a*atmesme 4iznesi3

% Kua,ro te menaxherëve glo4al3

% N,ërkom4ëtar të trans*eruar &nga një ven, në tjetrin'3

% 1rans*erime me iniiative vetanake3

% unëtorë qe 4azohen në +rojekte ,he ata që janë në lëvizje3

% unëtorë të 4ren,shëm që kanë të 4ëjnë me *urnitor n,ërkom4ëtar ,he#ose klient3

% 9migrantet e joshur në tregun +unës3

% unëtorët e +ërkohshëm shtegtar të +unësuar me kontrata sezonale ,he *ikse

% 9migrantët ilegal0 të ilët nuk +unojnë në mënyrë legale a+o zyrtare0 +or janë ekonomikisht në Gekonominë ezezë.

om"eten;at e MenaxhimitNdërom?ëtar



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi1#1

Ndërom?ëtar

% 6*tësia#zgjuarsia +ër ti i,enti*ikuar shkathtësitë ky/e ,he kom+etenat të ilat ,uhet ti kenë ata që +unojnë jashtë ven,it është e rën,ësisë së ve/antë.

% Faktikisht si *itohen këto shkathtësi ,he kom+etena-

% 6 janë s*i,at Ge vërteta të BN@ në *ushat e vlerësimit ,he +ërzgje,hjes-

% 6+o janë në ,izajnimin e eks+erienave të mësuara që n,ërtohen 4azuar në atë se /ka ,ijnë ,he mun, të

4ëjnë këta menaxher-% ...om"eten;at e Menaxhmentit Ndërom?ëtar

Karakteristikat e li,hura me menaxherin e huaj të suksesshëm<

% Kom+etena teknike ,he +ro*esionale0 si ,he eks+eriena në +unë

% 1i+aret e +ersonalitetit ,he a*tësitë e relaionit

% Dimensionet +ere+tuese ,he strategjitë jetësore

% Faktorët e vetëkontrollit

% Faktorët e u,hëheqjes ,he të motivimit

===om"eten;at e MenaxhmentitNdërom?ëtar




Karakteristikat e li,hura me menaxherin e huaj të suksesshëm<

%Kom+etena teknike ,he +ro*esionale0 si ,he eks+eriena në +unë

%1i+aret e +ersonalitetit ,he a*tësitë e relaionit

%Dimensionet +ere+tuese ,he strategjitë jetësore

%Faktorët e vetëkontrollit

%Faktorët e u,hëheqjes ,he të motivimit

%Per9"etiva ritie $Nevoja +ër të i,enti*ikuar limitimet +oteniale të +raktikave të BN@ në 4otë të shtyra nga krahasimet

% 6 është e mja*tueshme që të n,ërtohet *unksioni i m4ështetur në grum4ullimin e eks+ertizës së +rioriteteve të njerëzve ky/- 6+o,uhet të jemi më të s+ikatur ,he të n,ërtojmë mun,ësi +ër të gjeneruar ,he ve+ruar në +arim të thyerjes së rregullave &Connor02!'

%@anë zhvilluar *orma të reja të BN@ në 6zi +ër të m4ështetur rritjen ,he zgjerimin ekonomik

%Bazuar në kën,vështrimet e n,ryshme të BN@ 6zia sot +ër*aqëson një nga mje,iset më kreative të 4iznesit ,he me zhvillime mëtë sh+ejta në 4otë . 6zia +oashtu ka ,isa nga u,hëheqësit më ,inamik ,he kreativ të BN@ në 4otë.

Ndërom?ëtar

arateri9tiat e ëndvë9htrimeve

ë j




të reja% Mendimi "arimor ( nuk është e nevojshme që të *litet +ër strategjinë e BN@ ,uke m4ështetur strategjinë e

4iznesit.

% Ndërtimi i omunitetit ( krijimi i kulturës së *ortë të 4ren,shme 4azuar në marrë,hëniet m4ështetëse+ersonale ,he +ro*esionale0 me nivel të lartë të 4esnikërisë n,aj kolegëve ,he 4iznesit.

% Gë!!imi ( krenaria kom4ëtare si ,he ajo e kor+oratës janë shtytësit ky/ +ër të n,ërtuar angazhime të thella ,hetë qën,rueshme0 ,uke n,ërhyrë në n,jenjat0 ën,rrat ,he as+iratat e njerëzve +ër ta m4ështetur rritjen a*atgjate.

% Per7orman;a ( BN@ zhvillojnë rrugë#*orma më e*ektive +ër ti siguruar ,he sh*rytëzuar njerëzit.

% om"eten;at e Menaxhereve Ndërom?ëtar $jesa më e ma,he e a*tësive të menaxherëve të huajmësohen +ërgjatë eks+erienës ; ata mësojnë se si te menaxhojnë në+ër kultura të n,ryshme0 në shumë raste+a e,ukim +ara+rak në a*tësitë n,ër;kulturore. 7i,oqo*të kërkesat ky/e që kërkohet janë<

( Kom+etena +ro*esionale ,he teknike ,he eks+eriena në +unë

( 1i+aret e +ersonalitetit ,he a*tësitë +ër krijim të marrë,hënieve

( Faktorët e vetëkontrollit

( Faktorët u,hëheqës ,he motivues

( 7trategjitë e +ërzgje,hjes ,he zhvillimit 4ëhen më kritike në një kontekst n,ërkom4ëtar %

Përm?!edhje




% Dallimi në +unësim nuk është i ,rejtuar vetëm nga ,allimet ne etni0 moshë ,he gjini 4ren,a shoqërive

% ...+or nga as+ekti i glo4alizimit< n,ërkom4ëtarizimi i *uqisë +unëtore ,he migrimi ekonomik.

% Këto tren,e +arashihet që të vazh,ojnë

% Këto im+likime janë s*i,ë +ër BN@

% @o vetëm BN@ janë ,uke u *ormësuar nga *uqia e n,ërkom4ëtarizimit ,he glo4alizimit0 +or gjithashtu e,he

+ro*ilet e atyre që +unojnë në këtë *unksion.





a"itu!!i 6

'!ani"i#imi dhe Matja në BN

P!ani7iimi i Burimeve Njerëzore




% lani*ikimi i Burimeve Njerëzore &BN@' ( nuk ka të 4ëjë thjesht vetëm me arritjen e kërkesave të *uqisë +unëtore

% 8jithashtu +ër*shin e,he ku+timin ,he menaxhimin e sh+enzimeve të shoqëruar me +unësimin e një numri tëaktuar të njerëzve

% 1ë +unësuarit +araqesin sh+enzim si ,he 4urim të vlerës së shtuar

% 7h+enzimet +ër të +unësuar n,onjërin janë relativisht lehtë +ër tu llogaritur0 +or jo e,he vlera të ilën e sjellin

% 7*i,ë e BN@ është që të 4ashkëren,oj n,ryshimet e o*ertës ,he kërkesës së *uqisë +unëtore ,uke i 4ishtëruarkon*liktit me +unëtorët ,he instituionet e tyre +ër*aqësuese.

% .ntere9at onurrue9e $ :ealiteti i ash+ër është se +unëtorët janë në të njëjtën kohë vlerë ,he sh+enzim

% 6ta që janë të ngarkuar me menaxhimin e organizatës i ja+in +ër+arësi m4ijetesës ,he sta4ilitetit *inaniar tëorganizatës +ërkatëse

% Rshtë një shkallë e +ërzgje,hjes në mënyrën në të ilën z4atohen shkurtimet ,he hum4jet e ven,eve të +unës

% Duke 4ërë +ërzgje,hjet e ,uhura mun, të minimizohen +asojat e hum4jeve të +unësimit0 m4rohet re+utaioni i+unë,hënësit ,he mirëm4ahet relaioni i mirë n,ërmjet të +unësuarve

Pro;e9i i "!ani7iimit



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi1#+

% Menaxherët ,uhet të +lani*ikojnë +ër ti arritur kërkesat e 4urimeve njerëzore të organizatës

% lani*ikimi0 megjithatë0 është një +roes që është n,ërli,hur me ,ështimet m4resëlënëse ,he Gele*antët e 4ar,hëA

% Ku+timi i ku*izimeve ,he 4rishtësisë së +lani*ikimit ,he +laneve është +o aq i rën,ësishëm +ër +lani*ikuesit në BN@sa e,he vlera +oteniale që o*rojnë +roesi i +lani*ikimit ,he +lanet +ër*un,imtare të BN@.

% lanet e Burimeve Njerëzore ,uhet të jenë *leksi4ile0 +.sh. ato ,uhet që të +ërshtaten vazh,imisht në mënyrë që tëre*lektojnë n,ërrimet në mje,is

% ro4lemet e n,ërli,hura me G+lani*ikimin e *uqisë +unëtore në vitet !O ,he në *illim të viteve !.

% eCoritë e "!ani7iimit e7etiv të BN& $ Bazuar në o4jektivat e organizatës

% Fleksi4ile

% M4ështetje në mun,ësi

% ëraktimi i rezultateve me vlerë të shtuar

% :ishikimi i rregullt

% Drejtimi strategjik i +ërgjithshëm

% ,enti*ikimi i a*ateve kohore

% ,enti*ikimi i +rioriteteve

% ,enti*ikimi i 4urimeve% ranimi i kërkesave reaktive#reaguese%

P!ani7iimi i 7uqi9ë "unëtore a"o

"ani7iimi i BN& (PBN&)K



Menaxhimi i Burimeve Njerëzore Dr. Fisnik Bytyqi1#,

"ani7iimi i BN& (PBN&)K

% 7trategjitë e menaxhmentit që n,ërli,hen me n,ryshimet në kërkesën ,he o*ertën +ër *uqi +unëtore

% ikë+amja e Bramham;it< BN@ shqetësohet +ër të motivuar njerëzit ,he +ër*shirë +roeset në të ilatsh+enzimet0 numrat0 kontrolli ,he sistemet 4ashkëve+rojnë

% lani*ikimi i *uqisë +unëtore shoqërohet me kërkesa numerike &të numërta' +ër +arashikime

% Mirë+o0 ka *usha të rën,ësishme të m4ulueshmërisë ,he n,ërve+rimit.

% PBN& Nënvizojnë ;:ën,ësinë e mje,isit të 4ren,shëm të organizatës0 në ve/anti n,ikimin në kërkesat e+unëtorëve të aktiviteteve si +lani*ikimi i një+asnjëshëm0 zhvillimi i kom+etenave0 niveli i ruajtjes së+unësimit0 +ro,himtaria ,he iniiativat e*ektive

% 5argimin tutje nga i,eja se organizatat gjithmonë mun, të jenë +ro;aktive kur *litet +ër +lani*ikimin e4urimeve njerëzore0 4azuar në 4esimin e +am4ështetur se kushtet e mje,isit në të ar,hmen mun, të+ëraktohen me saktësi

PBN& Nënvizojnë $




% :ën,ësinë e të ,y ,imensioneve< strategjike ,he o+erative% :ën,ësinë e *leksi4ilitetit në +lanet e BN@

% Nevojën +ër men,imet ,he ve+rimet e menaxhmentit +ër tu a,a+tuar sh+ejt n,aj n,ryshimeve të mje,isit

% raktikantët e BN@ zhvillojnë mjete a,ekuate të +lani*ikimit ,he i o*rojnë menaxherëve një seri tëzgje,hjeve në kushtet e mje,isit të njohur ,he Gtë +arashikuar.

% /truturimi i "!anit te BN&Q"<etjet <Ce dhe ?urimet e in7ormatave

% Cilat janë arsyet0 strategjitë ,he o4jektivat e *unksionit të BN@-

% Cilat janë *uqitë ,he ,o4ësitë e *uqisë aktuale +unëtore-% 7i i klasi*ikojmë +ozitat ,he gra,at-% Cilat janë n,ryshimet e tregut të jashtëm të +unës-% Cilat janë +ro*ilet e moshës0 shkathtësisë0 gjinisë ,he etnitetit-% Cili legjislaion i ar,hshëm mun, të na a*ektojë-% Cila është sh+ërn,arja e jonë aktuale ,emogra*ike ,he etnike ne ra+ort me komunitetin-% 7i i m4ajmë shkathtësitë e s+eializantëve-% 6 kemi strukturë të ,uhur të organizatës +ër kërkesat në të ar,hmen-

% *arë shkathtësish ,o të na ,uhen në të ar,hmen-

/trate:jitë tjera të PBN&




% Nevoja +ër të qenë *leksi4il ,he +ërgjegjës në n,ërrimet e kushteve të tregut të +unës ,he të +ro,himit janë kërkesa kritike. 1ë merren +arasysh ve+rimet e n,ryshme që nevojiten +ër të re*lektuar situatat+asuese<

% :ramja a*atshkurte në kërkesën +ër +unë

% :ramja a*atgjate në kërkesën +ër +unë

% :ritja a*atshkurte në kërkesën +ër +unë

% 7hkurtesat a*atgjate të +unësMatja dhe metriat e PBN& $ Iistorikisht0 matjet në BN@ ishin shumë të n,ërli,hura me BN@ ,he +ërm4anin

+araqitjen e vlerësimit të matjeve +reize ( që +ër*shijnë <

% N,ryshimet në o*ertën ekzistuese të +unës3

% N,ryshimet në kërkesat +ër +unë3

% N,ryshimet në kërkesë sh+esh mun, të jenë të n,ërli,hura me n,ryshimet e njohura në o*ertën e +unës3

% Njohuria +ër nivelet e hum4ura është gjithashtu një *aktor me rën,ësi3

Mun:e9a




% araqesin sh+enzime të rën,ësishme në shumiën e organizatave

% Numri i mungesave ,allon n,ërmjet organizatave të n,ryshme ,he n,ërmjet ti+eve të n,ryshme të +unës

% Ku+timi i stresit të +unës në relaion me atë të mos vajturit në +unë

% 7h+enzimet e +a+ranueshme të mungesave të shumta normalisht janë të +araqitura në *ormë *inaniare

% Këto janë të 4azuara në kalkulimin e vlerës së +ro,himit të hum4ur ,he +agesave të +ushimeve shën,etësoreS

% 7hkalla e mungesave

% 7hkalla e kohës së hum4ur

% 7hkalla e *rekuentimit

% n,eksi i mungesave Bra,*or,

Garu!!imi




% N,ërli,het me ata që largohen nga organizata ,he zëven,ësimet e tyre% Niveli i qarkullimit vjetor n,ryshon mja*t varësisht nga in,ustria

% ërzgje,hja e kan,i,atëve të +ërshtatshëm +ër ti zëven,ësuar ata që largohen merr kohë ,he 4urime nëas+ektin#termin e rekrutimit ,he trajnimit

% Rshtë e +ashmangshme që kohë +as kohe të +unësuarit ,o të zgje,hin që të largohen% 8jithashtu është një numër që shkarkohen a+o e*ektshmëria e të ilëve menaxhohet jashtë organizatës% Niveli i lartë i qarkullimit krijon +resion të +osa/shëm +ër ,e+artamentin e BN@% Matja e qarkullimit% /ta?i!iteti

% Matje e ,o4ishme +ër ta +ërjellur qarkullimin

% Mun, të o*roj +asqyrim më të mirë +ër ruajtjen e +unëtorëve se sa qarkullimi

% 7ta4iliteti është matje e +ërqin,jes së +unëtorëve më shumë se sa kushtëzim i sasisë së shër4imeve

% 7i është e kalkuluar kjo

% Matja e sta4ilitetit është e ,o4ishme +ër të themeluar një lloj +ro4lemi +rej të ilës vuan organizata

% 8jithashtu është e rën,ësishme që të vlerësohen që të ,yja qarkullimi ,he sta4iliteti kun,rejt n,ryshimeve të+ërgjithshme në numrin e të të +unësuarve

ita!iteti




% G>italiteti është meto,ë +ër matjen e 4alanës së 4ren,shme të ngritjes në gra,ë kun,rejt rekrutimit të

jashtëm a+o hum4jes së +unëtorëve

% )akonisht matet shumë më +ak se sa qarkullimi

% or mun, të jetë matje e ,o4ishme e zhvillimit në karrierë ,he +ërm4ushjes së +unëtorit

% 1hekson rën,ësinë e sh*rytëzimit ,he +ërm4ushjes së +unëtorëve ekzistues DI9 sjelljen e G*ytyrave tëreja që të o*rojnë i,e0 a*tësi ,he energji të reja.

% Matjet në BN&Qde?at i :jerë $ Rshtë me rën,ësi që të vërehet se rritja e +ër,orimit të metrikës +ër tëmonitoruar e*ektshmërinë e organizatës nuk i ku*izon BN@ +or ajo +ër*aqëson një s*i,ë të +osa/shme +ërBN@

% Mooneys &2!' argumenton në m4ështetje të +ër,orimit të matjeve në BN@

GNuk ,uhet të 4ësh këtëTm4ijetesa nuk është e ,etyrueshme

% jesë e +ro4lemit me matjet në BN@ ( 4esimi se vlerat ekonomike a+o e*ektiviteti i njerëzve ,he aktivitetete BN@ nuk mun, të kalkulohen

% Niveli i investimeve në 1H)I nënku+ton se kjo *ushë e BN@ kërkon matje të nevojshme ,he të sakta +ër tëmësuar rezultatet ,he +ër*itimet e organizatës

Matjet në BN&Qde?at i :jerë




% Mayo ( /,o gjë mun, të +ëraktohet me sasi-% Kontri4uti kryesor ( +una e tij në matjen e vlerës së Gasetit të +unëtorëve<

% =asja e +ër*shin matjen3

% Ka+itali human i njerëzve3

% 6s+ektet e mje,isit +unues3

% >lera *inaniare ,he jo *inaniare në organizatë e gjeneruar nga /,o#të gjithë +unëtorët3

% Kalkulimi i vlerës së Gasetit njerëzor &>6N@'.

% a o7rojnë matjet $ Buknall ,he ëei0 &2$' argumentojnë se zgjatja e +ër,orimit të matjes në BN@ n,ihmon+ër të (

% ëraktuar se sa mirë janë ,uke *unksionuar ,he kontri4uar BN@

% ëraktuar se sa është në +ërgjithësi *unksioni i BN@ e*ikas ,he e*ektiv

% 1hemeluar kualitetin e atmos*erës së organizatës ,he sa mirë është ajo ,uke +unuar

% ërmirësuar +ro,himtarinë e gjithë sta*it ( ata ,inë e,he më shumë

% 7htuar në maksimum kthimin në ka+italin njerëzor që n,ihmon +ër të +ërmirësuar nivelin e +ërgjithshëm të

sh*rytëzimit

Matjet ne BN&Qdi9a u7izime të

rëndë9i9hme




rëndë9i9hme

% Menaxherët ,uhet të konsi,erojnë kriteret në vijim +ër të ven,osur +ër strategjitë e tyre të matjeve% 5i,hja#+ërshtatja e matjes së zgje,hur në e*ektshmërinë e +ërgjithshme të 4iznesit

% 7asia e kontrollës që *unksioni i BN@ ka n,aj një matje të aktuar

% 5ehtësia ,he siguria e grum4ullimit të të ,hënave

% Kualiteti i të ,hënave

% Matjet ne BN&Qdi9a u7izime të rëndë9i9hme

% *e**er ,he 7utton &2' ( matin *okusin vëmen,jen e +osa/shme në atë /ka është matur0 sh+eshherë në*avor të një sjellje tjetër të njëjtë a+o e,he më të rën,ësishme

% Matin n,ikimin /*arë 4ëjnë njerëzit0 si ,he të asaj /*arë vërejnë ,he injorojnë

% 6ta i o*rojnë sugjerimet në vazh,im<

% 7istemet e matjeve e*ektive ,uhet të jenë mja*tueshëm të thjeshta ,he korrekte

%Matjet ,uhet të u,hëzojnë ,he ,rejtojnë sjelljet0 +or jo të jenë të *uqishme ,he ,etyruese

% Menaxherët ,uhet ti shmangen tej +ër,orimit të matjeve të G*un,it të +roesit

Përm?!edhje




% Ku+timi se si +unëtorët krijojnë vlerë ,he matja e +roesit të krijimit të vlerave është s*i,ë me të ilën

4alla*aqohen +ro*esionistët e BN@.

% ?rganizatat ,uhet të zhvillojnë qasje të n,ryshme në matje të gjërave të ilat janë të rën,ësishme +ër ta ,he tëilat ju n,ihmojnë +ër të krijuar vlera.

% Kjo mun, të 4ëhet +ërmes zvogëlimit të sh+enzimeve &+.sh. të mungesave +ër shkaqe shën,etësore' ose+ërmes rritjes së vlerës së Gasetit të +unëtorëve të tyre.

% Matjet nuk janë *un, në vete0 +or mjete +ër *un,A

% 6to kontri4uojnë në arritjet e o4jektivave ,he rezultateve që kanë rën,ësi +ër u,hëheqësit e organizatës3 nësenuk e arrijnë këtë ,ështojnë në testin e *unksionalitetit.

P<etjeK





a"itu!!i 1#6

Mësimi dhe 7hvi!!imi

Më9imi dhe zhvi!!imi




% Njerëzit janë të ,izajnuar +ër të mësuar< ata të ilët nuk mësojnë nuk arrijnë të m4ijetojnë a+o zhvillohen.

% 7humia e njerëzve kanë sukses kur marrin +ërvoja +ozitive.

% 7i,oqo*të0 njerëzit mun, të ,ëmtohen nga +ërvojat negative0 si,omos si *ëmijë.

% Kjo mun, të ketë një n,ikim të gjatë në motivimin e tyre +ër të mësuar më vonë në jetë.

% Mësimi në +unë0 ,he +ër +unën0 involvon shumë s*i,a ,he vështirësi.

% Njerëzit +unësohen jo vetëm +ër atë që ,inë ,he mun, të 4ëjnë0 +or e,he +ër atë që ,o të mësojnë +ër të 4ërë.

% GMë9imiS i9hte RtrajnimiS$ Nëse kthehemi +ra+a te +irami,at në 9gji+t ,he rrjeti i hekuru,have # kanaleve në Britani (

% 7i kanë arritur +unëtorët ti marrin a*tësitë ,he njohuritë e nevojitur +ër të kryer të gjitha ,etyrat ,he o+eraionet e kërkuara-

% 6ta kanë mësuar kryesisht gjatë +unës0 ,uke +unuar ( nga +ërvoja gjatë +unës.

% +or0 kur +unët janë 4ërë më kom+lekse ,he s*i,uese0 atë kanë mësuar gjithashtu e,he ,uke u trajnuar.

% Me kalimin e kohës0 mësimi është 4ërë shumë strukturuar0 +lani*ikuar ,he *ormal.

% 1rajnimi është +arë si rruga +ërmes së ilës njerëzit ,o të mësonin atë që është ,ashur të ,inë ,he të 4ëjnë.

% 1rajnimi është 4ërë +ro*esion.

P9e tSi trajnojmë "unëtorëtK




% 7i +ër+uthet trajnimi ,he zhvillimi në BNj ,he në agjen,ën strategjike të organizatës-

% )hvillimi 4urimeve njerëzore është një nga o4jektivat themelore të menaxhimit të njerëzve.

% ërmes zhvillimit të njerëzve organizata rrit vlerën e aseteve ,he arrin mun,ësi të reja.

1rajnimi është ne interes te +unëtorëve1rajnimi mun, të n,ihmojë<% N,ryshimin organizativ3% Fleksi4ilitetin *unksional3% N,ryshimin e qën,rimeve3

% :es+ektimin e akteve interne ,he eksterne.% P9e tSi trajnojmë "unëtorëtK

% 1rajnimi mun, të jetë jo;e*ektiv si ,he e*ektiv

% 1rajnimi mun, të jetë aktivitet kushtueshëm

% se të merremi me gjithë këto sh+enzime- se të mos e angazhojmë ,ike që është tërësisht trajnuar-

% 7h+esh është e +amun,ur të angazhojmë +ersonin i,eal me a*tësitë e ,uhura +ër një ven, +une

% 9,he kan,i,atët e mirë ,uhet en,e që të mësojnë sistemet unike0 +roeset ,he +roe,urat 4ren,a organizatës

% 8jithashtu është e,he nevoja +ër të mësuar a*tësi të reja +ër tu a,a+tuar në n,ryshimin e +ro,ukteve0 teknologjisë ,he tregjeve.

ritiat e trajnimit




% Kritikat e e*ikasitetit të trajnimit nuk janë të reja0 +or0 *atkeqësisht gjithmonë ekzistojnë

% N,jenja se trajnimi ka ,ështuar +ër të arritur atë që ka synuar

% 7hmangia e mësimit në trajnim-

% 2 arsye +ër këtë<

% 1rajnimi mun, të 4ëhet rutinë

% 1rajnerëve sh+esh ju mungon ku+timi teorive të a+likuara

% Mësimi është mënyra +ër+ara-

% ritiat e trajnimit $ ro4lem shtesë menaxherëve të linjës që ,ështojnë të ku+tojnë +ërgjegjësitë e tyre

në +ër,orimin e trajnimit% Menaxherët e lartë ,ështojnë të ku+tojnë rën,ësinë e integrimit të trajnimit 4ren,a strategjisë së

kor+oratës.

% ro4lemi kryesor që ,uhet tejkaluar në /,o rast është të eliminohen +ikat në vijim<

% Mungesa e *okusit +ër /ka organizohet trajnimi3

% Mungesa e m4ështetjes së menaxhmentit3

% Nëse nuk 4ëhet ,he menaxhohet në mënyrë sistematike3

% Nuk n,ërli,het me iniiativat tjera të organizatës3% Mun, të +ër,oret në mënyrë joreale +ër të arritur n,ryshimet e qën,rimeve3

% Mo,el i ,ështuar i iklit të trajnimit

Përmirë9imet




% Ka +asur +ërmirësime në ku+timin e n,ikimit të trajnimit0 asaj që mun, të 4ëj ,he që nuk mun, të 4ëj0 ,he

një +ër,orim më e*ektiv mjeteve të trajnimit.

% :ën,ësia e të njëjtës sh*aqet<% unëtorët që ,ëshirojnë të +artii+ojnë në mësimet e tyre3% :a+orte të a*ërta +une n,ërmjet trajnerëve ,he menaxherëve të linjës3% i,enti*ikimi saktë nevojave +ër trajnim ,he zhvillim3% Mun,ësitë e *uqizimit të trajnimit +ërmes +raktikës3% Dizajnimi soluioneve të mo,i*ikuara të trajnimit3% N,ërli,hje n,ërmjet ,hënies së trajnimit0 vlerësimit ,he +lani*ikimin si ,he ,izajnimin e intervenimeve të

trajnimit në të ar,hmen3% :a+ort ngushtë n,ërmjet rezultateve të mësimit ,he meto,ave të a+likuara të mësimit.% Per;e"timet e ndr<9hme të v!erë9 9ë trajnimit

o7 trainin:

N,ryshime thel4ësore janë sh+rehur li,hur me n,ikimin ekonomik të trajnimit<

% rajnimi 9i 9h"enzim

% 1rajnimi mun, të +ere+tohet si sh+enzim o+erativ

% ër këso arsye mun, të ku*izohet<

% Ne 9vro+ë trajnimi shihet më shumë si sh+enzim se si investim.

Per;e"timet e ndr<9hme të v!erë9 9ë

trajnimit




trajnimit

o7 trainin:

N,ryshime thel4ësore janë sh+rehur li,hur men,ikimin ekonomik të trajnimit<

% rajnimi 9i 9h"enzim

% 1rajnimi mun, të +ere+tohet si sh+enzim o+erativ

% ër këso arsye mun, të ku*izohet<

%Ne 9vro+ë trajnimi shihet më shumë si sh+enzim sesi investim.

Per;e"timet e ndr<9hme të v!erë9

9ë trajnimit




% rajnimi 9i inve9tim

% 1rajnimi +ër*aqëson instrument ky/ në zhvillimin e ka+aiteteve ,he kom+etenave +ër ti m4ështetur o4jektivat eorganizatës

% 1rajnim 4ën nevojat të vlerësohen në mënyrë sistematike

% Duhet të 4ëhen +ër+jekje +ër të kalkuluar kthimin e investimeve nga trajnimi

% *e**er ( kalkulimi kthimeve në investime është vështirë0 nëse jo +amun,ur

% Firmat e suksesshme që investojnë në trajnim<

Gve+rojnë kështu +ër shkak të 4esimit ,he 4in,jeve të tyre në n,ërli,hjen n,ërmjet njerëzve ,he +ro*itit.

!ojet e trajnimeve 1= 1rajnimet orientuese

2= 1rajnimet në ven,in e +unës

3= 1rajnimet teknologjike

4= 1rajnimet e o4ligueshme +ër 7H7I3 Mun,ësitë e 4ara4arta

5= 1rajnimet +ër +ërmirësim

= 1rajnimet m4i qën,rimet në ven,in e +unës

9ë trajnimit

!erë9imi i trajnimit




% 7*i,ë me rën,ësi( sh+esh e vështire ,he e kushtueshme

% >lerësimi i mësimit nuk është i njëjtë sikurse vlerësimi i trajnimit0 më së miri nëse 4ëhen të ,yja% @u +ërgjigjet +yetjeve

( 6 i kemi arritur o4jektivat në ra+ort më mësimet e o*ruara ,he n,ikimin në a*tësitë ,he +er*ormanën

( 6 ja ka vlerë trajnimi i o*ruar- 6 e kanë arsyetuar resurset e sh*rytëzuara rezultatet e arrituraAA

( Mode!i ir"atri;

% Katër nivelet e mo,elit;

( :eagimetT men,imi ,he n,jenjat e të trajnuarve +ër trajnimin e kryer

( Mësimi ( njohuria ,he a*tësia e arritur ( 7jelljaTn,ryshimi në sjellje ,he +ërmirësimi i +er*ormanës së +unës

( :ezultati ( n,ikimi në organizatën e trajnimit

>hvi!!imet në më9imet në vendin e "unë9




% ranimi se ven,i +unës0 jo salla e trajnimit0 në të ilën trajnimi ,uhet të *okusohet% Mësimi në ven,in e +unës% ër*aqësimi ra+ortit n,ërmjet mësimit ,he +unës

% Format kryesore të trajnimit në ven,in e +unës<:otaionin +unës0 zgjerimi aktiviteteve0 etj.1rajnimi në ven,in e +unës; mentorimi0 o4servimi0 etj.

6s+ektet e am4ientit organizativ që mun, të n,ikojnë mësimin e in,ivi,ëve ,he gru+eve.

>hvi!!imi i më9imit "ërme9 di9tan;ë9 (e$!earnin:)% 7h*aqja e mësimit +ërmes ,istanës nuk ka qenë +a kritika

% Format e mësimit +ërmes ,istanës ( 1rajnimi i 4azuar në ëe4 ( Mësimi interaktiv online ( Mësimi jo *ormal +ërmes ,istanës

% :asti +ër mësim +ërmes ,istanës

% Cili është realiteti +ër a,a+timin e strategjisë +ërmes ,istanës-% :ritja e tren,ëve në +ër,orimin e saj

u"timi dhe menaxhimi . "ro;e9it të

më9imit




më9imit

Mësimi0 si +roes0 ka ,isa karakteristika të rën,ësishme<Nuk e sheh n,ikiminTështë +roes kognitiv3N,ikimin mun, ta vetëm nëse vërehen n,ryshimet në mënyrën si njerëzit men,ojnë0 sillen ,he +unojnë3Njerëzit mun, të kenë mësuar ,i/ka të re ose kanë n,onjë kom+etenë të rën,ësishme0 +or mun, të ven,osin që

të mos e +ër,orin a+o sh*aqin3Mësimi vërtetë n,ërli,het me njohuritë0 a*tësitë ,he qën,rimet e krijuara 4ren,a in,ivi,it.Mun, të ven,osin që të mos ky/emi në ,isa +roese mësimore +ër shkak të rezervimeve nga ajo që mun, të

mësojmë ose se+se nuk mun, të shohim rën,ësinë0 etj.

% i!i . më9imit . o!?$it% ër*aqësimi më njohur se si është krijuar mësimi

% ërvojat e tona nuk janë +ërvoja ,iskrete0 +or janë +jesë e qën,rimeve tona që krijojmë +ër am4ientin që narrethon.

% :ën,ësi a mësimit nga +asojat ,he ve+rimet e tona ,he të tjerëve.

% Kjo na mun,ëson të ku+tojmë0 komunikojmë ,he mani+ulojmë am4ientin +ër nevoja tona.

% Ia+at e +roesit të mësimit< ( ërvojë konkrete ( ?4servim re*lektiv ( Kone+tim a4strakt ( 9ks+erimentim aktiv ( Mësim eks+erimental në +unë

Përm?!edhje




% roesi qen,ror trajnimit është mësimi.

% or men,ohet se trajnimi nuk është instrument *uqishëm ,he 4esueshëm në gjenerimin e mësimit qëmenaxherët ,he +unëtorët kërkojnë a+o ju ,uhet.

% 6 mun,et trajnimi të ri*ormulohet ,he ristrukturohet0 në mënyrë që të tejkalohen shumia e ku*izimeve ,he,hënien e kontri4utit në zhvillimin e +unëtorëve-

% )gji,hje mun, të jetë integrimi +rini+eve ,he +raktikave që n,ërli,hen me teoritë e mësimit të ,hënë.

% Ku+timi ,imensioneve të mësimit është kritik +ër /,o +ër+jekje +ër të 4ërë trajnimin më e*ektiv.

P<etjeK




Menaxhimi . Burimeve Njerëzore

a"itu!!i 116

Menaxhimi i 'ër"ormanës

u"timi . Per7orman;ë9




% roes +ër të i,enti*ikuar0 inkurajuar0 matur0 vlerësuar0 +ërmirësuar ,he sh+ër4lyer +er*ormanën e+unëtorit në organizatë. ( n*ormata +ër +er*ormanën e +unëtorit

( =artësimi +ritjeve # o4jektivave të +unëtorëve

( Dokumentimi aktiviteteve

( lani zhvillimit +ersonal

( 7h+ër4lime +ër arritjen e o4jektivave

% Menaxhimi i "ër7orman;ë9 i re*erohet një gru+i të teknikave ,he +roe,urave të ilat shër4ejnë +ër<

% ?*rimin e in*ormatës +ër kontri4utin e ,hënë të 4urimeve njerëzore +ër o4jektivat strategjike të organizatës3

% Krijimin e kornizës së teknikave +ër të siguruar maksimumin e rezultateve +ër ilin ,o nivel të in+uteve3

% ?*rimin e mjeteve të ins+ektimit se sa +ër*ormana e mirë in,ivi,uale ( zhvillimi i +roeseve0 në të vërtetë je+ +ër*ormnaë në li,hje me aqet ,he o4jektivat.

% >en,osjen e stan,ar,eve të +ër*ormanës +ër njerëzit të ilët vlerësohen.

( ,s,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

( Menaxhimi i ër*ormanës

( Menaxhimi i ër*

ëre9at ?azie të menaxhimit të

"ër7orman;ë9




"ër7orman;ë9

% 7eili ,uhet të ,ijë se /*arë të 4ëjë0 ,he /*arë të mos 4ëjë

% 7eili kontri4uon% 7eili zhvillon shkathtësitë e nevojshme

% Menaxherët ,uhet të kenë shkathtësitë e nevojshme të menaxhojnë +ër*ormanën

% Menaxherët masin ,he monitorojnë +or e,he involvojnë +unëtorët në +roes

% i!i i menaxhimit të "ër7orman;ë9

% Menaxhimi i +ër*ormanës nuk ,uhet të shihet si ,etyrë që 4ëhet një herë në vit0 +or si një ikël i +roesittë vazh,ueshëm.

% Ia+i i +arë &!' në këtë ikël0 +ër organizatën0 është që të ,e*inohet strategjia a*at;gjate e saj ,he qëllimetstrategjike.

% Me qëllim të matjes së suksesit në intervale të rregullta ,uhet të ven,osen matësit ky/ osemasat&stan,ar,et'.

% Ia+i i ar,hshëm është të zhvillohen shkathtësitë ,he a*tësitë e in,ivi,ëve ,he eki+eve0 të sigurohet se janë në gjen,je të maksimizojnë +ër+jekjet e tyre në arritjen e o4jektivave të tyre.

% ër*ormana e in,ivi,ëve ,he eki+eve man,ej matet.% :ezultatet mun, të shër4ejnë +ër ven,osjen e masave të rregullta të +ër*ormanës së organizatës.

u"timi i "ër7orman;ë9




% ër*ormana nuk ka ku+tim +reiz ose të qartë ( nënku+ton gjëra të n,ryshme tek gru+et e n,ryshme të interesit

,he kjo mun, të krijoj +ro4leme në /*arëE menaxhohet.% ër*ormana nuk ku*izohet në 4oten e +unësimit ,he të +unës.

% Ne mun, të mësojmë nga këto kontekste tjera në të ilat +ër*ormana e +ërmirësuar është një o4jektiv irën,ësishëm.

% ër*ormana është gjithashtu vitale +ër mënyrën se si organizatat menaxhohen ,he /*arë njerëzit 4ëjnë në +unë.

% Menaxherët ?a!!a7aqohen me 4 "<etjet 7undamenta!e6

% Cilët janë ,etërminuesit ky/ të +ër*ormanës organizative-

% 7a mirë0 sta*i im0 +unon momentalisht në +unën e tyre-

% 7i mun, të +ërmirësohet +ër*ormana e tyre-

% Cilët janë shkaktarët e +ër*ormanës së ,o4ët-

ë "unë9ohen vetëm njerëzit e

ta!entuarK




ta!entuarK

% *arë i 4ënë ,isa organizata më të suksesshme se të tjerat- 6 janë këta njerëzit0 a+o se si ata sh*rytëzohen-

% 6 ,o të vjen +ër*ormana su+eriore e organizatës nga +ër*ormana su+eriore e njerëzve të talentuar-

% Nuk është e,he aq e thjeshtëA ër*ormana nuk është thjeshtë një *unksion me një varia4ël ( njerëzit.

% Numri i njerëzve jashtëzakonisht të talentuar është i ku*izuar0 ashtu që organizatat nëse +rovojnë të +unësojnëata .....-

% Pro?!emet ur Njerëzit e ta!entuar 9i >:jidhje $ Kërkesa ,o të tejkaloj o*ertën0 ashtu që kostoja e +unësimit tëtalentit të tillë ,o të ngritë +ikën në të ilën +ro,uktiveteti i tyre ,o të 4ie3

% 6ta ,o të ,iktojnë /mimet ( ,o të n,ryshojnë +unë,hënësit më shumë se sa +unonjësit tjerë0 që ,o të thotë0 ajoqë ata mun, të ja+in +ër organizatën është tranzitore3

% M4ështetja e theksuar në +ër*ormues +otenialisht të lartë mun, të rezultojë me zhgënjimin e +ër*ormuesve tëthjeshtë ,he në zvogëlimin e +ërkushtimit në +unën e vet ,he organizatë0 që mun, të rezultojë me re,uktimin e+ër*ormanës3

% Nuk ka garani që e,he sta*i më i talentuar ,o të +unoj me +otenialin e tyre të +lotë ( mun,ësitë ,uhen tëangazhohen ,he sh*rytëzohen ,he këto nuk mun, të merren gjithmonë si të sigurta.

Në ërim të qartë9i9ë on;e"tua!e Q C7arë

në të vërtetë ë9htë @"ër7orman;a @K




"

% ro,uktivitet% 9*ektivitet% ër+jekje% ër+jekje +ër marrëveshje% ër+jekje Diskreionale% Kontri4utër*ormana është +ër arritje ,he kom4inon arritjen me a*tësitëNuk janë të gjithë +unëtorët të a*të +ër nivelin e njëjtë të +ër*ormanës1hjeshtë arritja e një gru+i të o4jektivave nuk është +atjetër tregues i një +ër*ormane të lartë nëse aqet ose ....

8ru+i i o4jektivave është te+ër i ultë ,he realisht nuk zhvillon një in,ivi, ose nuk re*lekton a*tësitë e tij ose saj.

Produtiviteti dhe "ër7orman;a




% Gro,uktiviteti +ërshkruan marrë,hëniet në mes in+uteve ,he out+uteve ,he +ër,orimit e*ektiv të resurseve

+ro,huese.ro,uktiviteti i *orës +unuese ose të një +unëtori0 nuk është e njëjtë me +ër*ormanën.

se këto ,allime janë të rën,ësishme-

Një arsye ka të 4ëjë me qartësinë kone+tuale.

m+likim +raktik ,he s*i,at e menaxhimit të asaj se /*arë +unëtorët 4ëjnë ,he /*arë arrijnë në +unën e tyre ,hekontri4uti i tyre më i gjerë në organizatë.

7hem4ull i +ër*ormanës ( +agesa.

ë u"tuarit të 9ituatave të ndr<9hme të "ër7orman;ë9 K% Njerëzit që mungojnë nga +una

% Njerëzit në +unë që nuk +unojnë

% 5egjitimimi i stan,ar,eve të ulta

% Ngritja e +ritjeve ,he stan,ar,eve të +ër*ormanës

% Mënjanimi i +engesave +ër +ër*ormanë më të lartë

% ër*ormana e ultë është +ro4lem sistematik

Per7orman;a dhe Motivimi




% 7h+esh e +rezantuar në *orma të thjeshta0 +or li,hje është kom+lekse.

% Motivimi in,ivi,ual n,ikon vetëm një gjë që a*ekton +ër*ormnaën0 +or ajo është e rën,ësishme.% Menaxherët sh+esh shohin s*i,ë si ajo si të motivoj vartësit e mi0 një alternativë ,o të +yeste si mun, tëkrijojmë kushtet ku njerëzit 4ëhen vetmotivuesE-

%Rshtë kritike se si +ëraktojmë +ro4lemin.

% 0ma?i!e dhe ramer (2##+)

% Kanë +araqitur kone+tin e jetës së 4ren,shme të +unës që është nxitësi ky/ i +ër*ormanës.

% Bazuar në +ëre+timet0 emoionet ,he nxitësit motivues.% Dhe aktiviteteve ,he ngjarjeve të +ër,itshme ,uke +ër*shirë ve+rimet e menaxhmentit

% or jeta e 4ren,shme e +unës që sh+esh është e +a,ukshme ,he jo gjithmonë e ku+tueshme ngain,ivi,ët

% Nohria dhe të tjerët (2##,)

% Katër nevojat#nxitësit motivues që m4ushin me energji njerëzit (

( Nxitësi +ër sigurimin#+ër*itimin ( e gjerave me vlerë0 ato materiale ,he sim4olike

( Nxitësi +ër +jesëmarrje ( nevojat soiale të jesh +jesë e ,i/kaje.

( Nxitësi +ër +ër*shirje ( të ku+tohet se /*arë +o n,o,hë ,he +se ( Nxitësi +ër siguri ( re,ukton +asigurinë ,he *rikën.

e"rimet Menaxheria!e "ër n:ritjen e

Për7orman;ë9




% :e,ukton n,ikimin e mungesës ( njerëzit të ilët nuk +unojnë ose nuk kontri4uojnë kushtojnëA

% N,ër+reni të +ranoni ,he të legjitimoni +ër*ormanën e ultë.

% Mos lejoni njerëzit të ven,osin stan,ar,et e tyre +ersonale% Ngritni stan,ar,et e +ër*ormanës ,he të +ritjes +ër të gjithë.

% Menjanoni +engesat +ër +ër*ormanë më të lartë#mirë

% Krijoni mje,isin +ër +ër*ormanë më të lartë

% Pro;e9i i v!erë9imit të "ër7orman;ë9

% ër,oret në shumë organizata që të vlerësohet +er*ormana e +unëtorëve në të kaluarën ,he të merret në konsi,eratë se si tëmaksimalizohet kontri4uti i ar,hshëm i +unëtorit.

% Kohëzgjatja që vlerësohet sh+esh është një vit0 +or mun, të n,ryshoj.

% :ën,om +ër*shinë *azën e +ërgatitjes0 të kryer nga +unëtori ,he menaxheri.

% >lerësimi 4ëhet në takimin në mes +unëtorit ,he menaxherit të tij#saj

% Krijohen shënimet +ër*un,imtare +ër atë se /*arë është ,iskutuar ,he është +ajtuar në takim ( ,uke +ër*shirë<

% ër*ormanën në të kaluarën3

% ?4jektivat +ër të ar,hmen3

% lanet zhvillimore +ër +ërkrahjen e +unëtorit që të arrihen këto aqe

Notimi i "ër7orman;ë9




% 7humë vlerësime +ër*shijnë kërkesat që menaxheri të notoj &ven,osë notën' +ër*ormanën e +unëtorit.

% Kjo mun, të 4ëhet +ër të je+ një krahasim të +ër*ormanës në mes kolegëve.

% 7istemi i notimit mun, të +ër,oret gjithashtu që të li,het +ër*ormana me +agën<

% Menaxheri ( e ven,os shkallëzimin e notimit3

% ?4jektiva ( 4azuar në shkallëzimin e notimit3

% ikat ( 4azuar në shkallëzimin e notimit.

7a më shumë o4jektive të jetë sistemi0 aq më me vlerë ,o të jetë notimi i +ër*ormanës

% endo9ja e o?jetivave6

% 7 s+ei*ike ; rezultati +ër*un,imtar është +ërshkruar qartë

% M të matshme &rezultatet' ( rezultatet mun, të jenë të matshme ose së +aku të ,itura

% 6 a,ekuate#+ajtuara ( menaxheri ,he ra+ortuesi +ajtohen +ër rezultate

% : reale ( ili është maksimumi që ne realisht mun, të arrijmë ,uke +ër*shirë aqet e rritura-

% 1 në kohë ( ,eri kur ,uhet të arrihen-

endo9ja e o?jetivave




% ?4jektivat in,irekte

% n,ikatorët Ky/ të ër*ormanës &Ks#K'

% Matësit e +rojektit

% engesat e ven,osjes së o4jektivave

% Disa +unë janë më të +ërshtatshme +ër ven,osjen e o4jektivave se të tjerat

% 7humë +unë konsistojnë nga mostrat kom+lekse të marrjes së ven,imeve ,he +lani*ikimit a*atgjatëstrategjik.

% Fleksi4iliteti ,he kreativiteti i nevojshëm +ër arritjen e suksesit në këto rrole mun, të +engohet nga

o4jektivat rigi,e.% -hënia e .n7ormatë9 th<e9e (7id?a;) e7etive $

% ër atë se si kanë shkuar gjërat në +ërgjithësi +unëtorët ,he menaxherët +ër*itojnë nga in*ormata esinqertë ,he o4jektive kthyese.

% n*ormata e*ektive kthyese n,ihmon +unëtorin të ku+toj se si të tjerët e shohin sjelljen ,he +ër*ormanën etyre

% =ëllimi i ,hënies së in*ormatës kthyese nuk ka të 4ëjë me n,ryshimin e +unëtorëve ,he tentativa që të*ormësohen në atë se /*arë menaxheri ,ëshiron që ata të jenë.

% Ka të 4ëjë me *urnizimin e tyre me in*ormatë +ër sjelljen ,he +ër*ormanën e tyre.

% ?4jektiva e ,hënies së in*ormatës kthyese është të qartësoj jo të gjykoj.

P!anet zhvi!!imore




% Një vegël me rën,ësi +ër të n,ihmuar +lanin in,ivi,ual se si ai ose ajo më së miri të maksimizojë

shkathtësitë ,he njohuritë e tij ose saj.% Mun, të krijoj një +jesë të +roesit të vlerësimit

% or një +lan më shumë i zhvilluar në ,etaje mun, të n,ihmoj që një in,ivi, të zhvillohet e,he më shumë

% Normalisht0 në +lanet zhvillimore ven,osen të gjitha aktivitetet e strukturuara të ilat janë ,izajnuar +ëra,resimin e nevojave s+ei*ike.

% Një +lan e*ektiv zhvillimor ,o të +ëraktoj një shkallë të gjerë të aktiviteteve zhvillimore ,he vetëm njëri ngata është element i vogël +ër +jesëmarrje në kurse trajnuese.

% Menaxhimi i "ër7orman;e9 "ro?!ematie $ Menaxhimi e*ektiv i +er*ormanës nuk +ër*shinë vetëm

zhvillimin e sistemeve ,he +roe,urave0 +or e,he angazhimin me ata +unëtorë sjellja e të ilëve nuk ështëe +ranuar.

% :astet serioze ( +ër,orimi i marrëveshjeve me kom+romisE që të largohen nga organizata ose të merrenmasat ,isi+linore.

% 7ituatat më +ak serioze<

% Një rishikim jo*ormal i +ër*ormanës

% Një rishikim *ormal i +ër*ormanës

Përm?!edhje




% Menaxherët janë nën +resion të m4esin kom+etetiv ,he të o*rojnë +ërmirësime të +ro,uktivitetit me +ër*ormanëtë lartë.

% Në nivelet më strategjike0 menaxhmenti mun, të mënjanojë ata me +ër*ormanë relativisht të ultë ,he tizëven,ësojnë me rekrutë të rinj0 të ilët ose mun, të +ër*ormojnë në nivele më të larta ose kanë +otenial të4ëjnë këtë.

% 6*tësia e skemave të vlerësimit të +ër*ormanës që të ,ërgoj +ër*ormanën lartë m4etet en,e ,iskuta4ile.

% 7humia e ve+rime strategjike +ër*shijnë krijimin e kulturës së lartë të +ër*ormanës ,he mje,isit të +unës që<

% nkurajon +unëtorët që të +ër,orin +otenialin e tyre ,eri në *un,3

% 7h+ër4len ata +ër këtë & +or jo ,etyrimisht në mënyrë *inaniare'3

% Dhe gjeneron nivel më të lartë të angazhimit të +unëtorëve me organizatën ,he o4jektivat e saj.

P<etjeK





a"itu!!i 126

Menaxhimi i &hpërb!imeve

ënia e /h"ër?!imeve në onte9t




% Kërkesa +ër eks+ertizë në *ushën e menaxhimit të sh+ër4limeve është në rritje e si+ër0 ,uke +as +arasyshnumrin e organizatave që +unësojnë s+eialist të sh+ër4limeve.

% ërse sh+ër4limet ,he mënyra në të ilën ato menaxhohen ,he +rovohen në +unë0 janë +jesë aq e rën,ësishme+ër Menaxhimin e :esurseve Njerëzore &M:N@'-% 7h+ër4limet janë elementi 4azë në kua,ër të marrë,hënieve në +unë.% 6to kanë një n,ikim kritik sa i +ërket kënaqësisë ,he +ërkushtimit të të +unësuarve.

% Mënyra se si menaxhohen sh+ër4limet0 ,o të n,ikoj në mënyrë ,irekte ose in,irekte0 në as+ektet tjera të

resurseve njerëzore.% ënia e /h"ër?!imeve në onte9t $ Menaxhimi i sh+ër4limeve nuk ka të 4ëj vetëm me /ështjet 4azike0 si

+agesën e njerëzve në +ër+uthje me normat e tregut0 +unën që e 4ëjnë a+o se sa mirë +er*ormojnë në +unën etyre.

% 6jo shtrihet më gjerë ,uke +ër*shirë0 n,ikimin e ven,imeve të sh+ër4limeve +ër rekrutimin0 m4ajtjen0 trajnimin0*leksi4ilitetin ,he +er*ormanën0 +ërve/ e*ektit të tyre m4i moralin ,he angazhimin.

% Dallimet m4i atë se /*arë +ër4ëjnë sisteme të ,rejta ,he e*ektive të sh+ër4limit ,he +asiguritë në li,hje men,ikimin që kanë në sjellje0 +raktikat e sh+ër4limeve të aktuara0 4ëjnë që +una e +raktikuesit të :N@ të jetëve/anërisht +ro4lematike ,he s*i,uese.

7arë nënu"tojmë me 9h"ër?!imeK




% ër një kohë të gjatë0 sh+ër4limet kanë qenë të 4arazuara vetëm me +agën ,he ky +ere+tim ka nevojë tës*i,ohet.

% 6 mun, të +ër,orën sh+ër4limet +ër të kushtëzuar sjelljën e të +unësuarve ,he nëse +o0 në /*arë rethanash-

% *arë lloje të sh+ër4limeve kanë n,ikim më të ma,h në sjelljen e të +unësuarve-

% 6 është i ,o4ishëm ,allimi në mes të sh+ër4limit extrinsi &motivim që vjen nga jashtë' ,he intrinsi &motivim i4ren,shëm in,ivi,ual' ,he nëse +o0 +se-

% 6 ka n,onjë +ro4lem ,he kosto që n,ërli,het me +ër,orimin e +a+ërshtatshëm të sh+ër4limeve-

7arë nënu"tojmë me 9h"ër?!imeK




% 7h+ër4limi

( agesa e 4ere nga +unë,hënësi +ër +unëtorin +ër +unët e kryera.% 5lojet e 7h+ër4limeve

( Direkt

% unë,hënësi kom+enson +unëtorin me sh+ër4lime monetare

( 4azike Q +aga0

( varia4ile Q 4onuset0 aksionet0 etj.

( n,irekt

% unë,hënësi siguron 4ene*itet sikurse sigurim shën,etësor ( që ju o*ron +unëtorëve tëorganizatës.

% Hi!ozo7it e /h"ër?!imeve

% agesa në 4azë të stazhit të +unës

( Kom+ensimi +unëtorëve në 4azë të stazhit të +unës.

% :ritje të +agës /,o vit0 etj.

% Bonuse +ër lojalitet

% agesa në 4azë të +er*ormanës ( Kërkon që kom+ensimi +unëtorëve të 4ëhet në 4azë të +er*ormanës së tyre.

% 7ka rritje të +agës +ër stazh të +unës

% 7ka rritje të +agës +ër +unëtorët me +er*ormanë të ,o4ët

% Bonuset li,hen me +er*ormanën qo*të atë in,ivi,uale ,he#ose të organizatës.

arateri9tiat e /h"ër?!imeve




% *arë,o *orme që të marrë0 një sh+ër4lim ,uhet të ketë karakteristikat e më+oshtme <

% 6jo ,uhet të ketë një vlerë në vetvete0 +ër shkak të asaj që ajo +ër*aqëson ; vlera e saj është e li,hur me+ërm4ushjen e një nevoje themelore njerëzore ose një nevoje të kërkuar shoqërore.

% 6jo ,uhet të jetë relevante ,he e rën,ësishme +ër in,ivi,in. ër shem4ull0 një makinë e kom+anisë0 nuk është erën,ësishme +ër +unonjësin0 i ili nuk mun, ti ngasë ose nuk ka nevojë +ër një makinë.

% 6jo ,uhet të n,ërli,het me ,i/ka0 ose të shër4ejë0 një qëllim. Një sh+ër4lim është ,i/ka që mun, të +ër,oret +ërtë arritur një rezultat që është i ,ëshiruar nga njëra +alë a+o tjetra.

% Një sh+ër4lim ,uhet të ketë n,ikim në sjelljen e +ersonit që +ranon sh+ër4limin0 e,he +se e*ekti real mun, të mos jetë ai +ër të ilin është men,uar.

% Duhet ,omos,o të ekzistoj njohja e vetë,ijshme nga ana e marrësit ,he ,hënësit që një akt i sh+ër4limit kan,o,hur.

ate:oritë e /h"ër?!imeve




% 7h+ër4lime monetare% Bene*itet që +ranohen +ër shkak se jeni ,uke +unuar +ër organizatën%

7h+ër4lime +sikologjike% 7h+ër4lime +ersonale% Kone+ti i Gsh+ër4limeve totale% Mun,ësia +ër të i,enti*ikuar ,he +ër të +ër,orur një gamë shumë më të gjerë ,he të shumëllojshme të

sh+ër4limeve0 se që n,oshta kishte në ,is+oziion ose nuk ku+toheshin nga gjeneratat e mëhershme ;shumë nga këto sh+ër4lime janë jo;materialiste0 n,ërli,hen me mirëqenien +sikologjike të +unëtorëve ,heekzistojnë në mje,isin e +unës.

% 8a9tet "ër dhe undër 9h"ër?!imeve të ?azuar në 9timuj% Kohn ( Gsh+ër4limet . . . Në mënyrë ti+ike ,ëmtojnë vet +roeset0 të ilat është men,uar të +ërmirësohen.

% Kohn sugjeron se stimujt0 në *ormat e tyre të n,ryshme0 mun, të arrijnë &në të mirë' +ajtueshmërinë e+ërkohshëm a+o n,ryshime a*atshkurtëra të sjelljes që mun, të mani*estohen në +ërmirësimin e +unës.

% or ato nuk i n,ryshojnë qën,rimet0 që +ër4ëjnë 4azamentin e sjelljes.% ërse sh+ër4limet në *ormë të stimujve0 ,ështojnë-

( aga nuk është një motivues

( 7h+ër4limet n,ëshkojnë

( 7h+ër4limet shkë+usin marrë,hëniet n,ërnjerëzore

( 7h+ër4limet injorojnë arsyet

( 7h+ër4limet ,ekurajojnë n,ërmarrjen e rreziqeve ( 7h+ër4limet ,ëmtojnë interesin

5igji i unës në Kosovë # Kontrata Kolektive-




ProvizionetProvizionet

Pa:a minima!e të "ër;atuar n:a -e"artamenti 0dmini9trativ

i /hër?imeve 0dmini9trative Pu?!ie o9e n:a or:ani që vjen "a9 tij

Puna ja9htë orarit nu !ejohet "ër "unëtor nën 1, vjetPuna ja9htë orarit nu !ejohet "ër "unëtor nën 1, vjet

Punonjë9it në "o9te jo udhëheqë9e Cdo orë "une "ërm?i 4# orë në

javë i njihet 9i "unë ja9htë orarit=

%'rët e "unë9 ndërmjet orë9 226## dhe 56## njihen 9i "unë nate dhe

"a:uhen 9i "unë ja9htë orarit=

%Puna ja9htë orarit nu mund të z:ja9ë më 9humë 9e 2# orë në javë

dhe 4# orë në muaj=

Puna ja9htë orarit "a:uhet me një 9ha!!ë më të !artë "rej 3#% në orë

ere+timi i Drejtësisë në Kom+ensim




-rejtë9ia-rejtë9ia

-rejtë9ia-rejtë9ia.nterne.nterne


E9terneE9terne

Per;e"timi . drejtë9i9ë ndërmjet a9aj që ?ën "unëtoriPer;e"timi . drejtë9i9ë ndërmjet a9aj që ?ën "unëtori

(in"utet) dhe a9aj që merr "unëtori (out"utet)=(in"utet) dhe a9aj që merr "unëtori (out"utet)=

om"en9imi . "unëtorëve 9hiohet 9i . drejtë në ra"ort meom"en9imi . "unëtorëve 9hiohet 9i . drejtë në ra"ort me

om"en9imin e "unëtorëve të ;i!ët r<ejnë "unë të njëjta nëom"en9imin e "unëtorëve të ;i!ët r<ejnë "unë të njëjta në

or:anizatat tjera=or:anizatat tjera=

Punëtorët om"en9ohen në ra"ort me njohuritëA eduimin dhePunëtorët om"en9ohen në ra"ort me njohuritëA eduimin dhe

a7të9itë që "ërdorin në "unët e t<re 9i dhe të arriturat dhea7të9itë që "ërdorin në "unët e t<re 9i dhe të arriturat dhe

"ër:je:jë9itë="ër:je:jë9itë=


"ro;edura!e"ro;edura!ePer;e"timi . drejtë9i9ë në "ro;e9et dhe "ro;edurat ePer;e"timi . drejtë9i9ë në "ro;e9et dhe "ro;edurat e

"ërdorura "ër të marr vendime "ër "unëtorët="ërdorura "ër të marr vendime "ër "unëtorët=


di9tri?utivedi9tri?utive Per;e"timi . drejtë9i9ë në di9tri?uimin e rezu!tateve=Per;e"timi . drejtë9i9ë në di9tri?uimin e rezu!tateve=

on7iden;ia!iteti ion7iden;ia!iteti i

"a:ave"a:ave/ha!!a e 9eretit a"o tran9"aren;ë9 që një or:anizatë/ha!!a e 9eretit a"o tran9"aren;ë9 që një or:anizatë

a"!ion "ër 9i9temin e "a:ave a"o "a:at e "unëtorëve=a"!ion "ër 9i9temin e "a:ave a"o "a:at e "unëtorëve=

/tatu9i i 9h"ër?!imeve

7h ë 4li t i , jtë




7h+ër4limet si e ,rejtë

7h+ër4limet 4ëhen të ,rejta kryesisht +ërmes +roesit të o*rimit të +unësimit nga menaxherët ,he +ërmes+unonjësit të mun,shëm ,uke rënë ,akor, në +ranimin e termeve ,he kushteve të kontratës së +unës.

Dështimi +ër të o*ruar sh+ër4lime që kanë statusin e të ,rejtave0 ,o të gjenerojë ,ukshëm në +ërgjigje+otenialisht të ,ëmshme0 thjesht se+se këto sh+ër4lime janë të +ritshme nga të ,yja anët ,he ,he janë të+ëraktuara me kontratë.

% /tatu9i i 9h"ër?!imeve % 7h+ër4limet që janë të kushtëzuara a+o të mun,shme% Bren,a marrë,hënies së +unës0 shumë sh+ër4lime që vihen në ,is+oziion të të +unësuarve0 janë shtesë

e atyre të +ëraktuara në kontratën e +unësimit.% 6to janë të n,ërli,hura0 ,he varen nga ,isa +arakushte të ilat ,uhet +ërm4ushur.

% 6to nuk janë Gthjeshtë aty0 në ku+timin e asaj se janë të *ituara vetëm si rezultat i të qenit i +unësuar0 +or janë të varura nga ajo se si në të vërtetë sillemi a+o +er*ormojmë në +unë ( ,he sh+ër4limet mun, të+ërjetohen vetëm atëherë kur kushtet ,he kriteret e +araaktuara janë +ërm4ushur.

% 7h+ër4limet që janë ,iskreionale% Këto janë sh+ër4lime që nuk 4azohen as në të ,rejta kontraktuale as në +ëm4ushjen e kushteve s+ei*ike.% 6to rezultojnë ven,imet e menaxherëve ,he +unonjësve +ër të sh+ër4lyer të tjerët në mënyra të tilla0 që

kanë ku+tim vetëm në kontekstin e tyre0 të rrethanave të ve/anta ,he të am4ientit të +unës.% )akonisht këto sh+ër4lime nuk +lani*ikohen0 +ran,aj +unonjësit nuk +resin që ti +ranojnë.

ë9htjet në "a:e9ën e të "unë9uarve




% Menaxherët ,he +ro*esionistët e resurseve njerëzore ,uhet të marrin ven,ime +raktike që kanë të 4ëjnë me<

% 7humën +ër të +aguar njerëzit3% Bazën a+o kriteret e +ër,orura +ër ti +aguar ata3

% 1eknikat a+o instrumentet e +ër,oruara +ër tu n,ihmuar në menaxhimin më të mirë të +agesave

% Nevojën +ër të minimizuar mosmarrëveshjet ,he kon*liktet që kanë të 4ëjnë /ështjen e +agave

% agesa m4etet0 +ër shumë njerëz0 në zemër të *unksionit të sh+ër4limit.% Hreuen;a e Pa:e9ë9 $ ntervali në të ilën një +unonjës +aguhet varion mi,is organizatave të n,ryshme

,he +ozitave 4ren,a një organizate.

% :rogë mujore0 a+o normë +ër orë-

% @avore0 katër;javore a+o mujore-

% >aret nga lloji i +unës0 nevoja +ër +agesë të orëve jashtë orarit etj.

% Gannulalise, hours Gorë vjetore ( një meto,ë e zhvilluar kohët e *un,it

% Diskriminimi në mes të të +unësuarve në as+ektin e sh+eshtësisë &*rekuenës' së +agesës ,he të sigurisë kaqenë një karakteristikë e +raktikave të +unësimit në M4retërinë e Bashkuar +ër shumë vite.

% Megjithatë0 si rezultat i lëvizjes së organizatave ,rejt harmonizimit të sh+ër4limeve ,he kushteve të+unësimit0 sot të +unësuarit gëzojnë0 nëse jo të njëjtin nivel të +agës0 kushtet e njëjta ose të ngjashme të+unësimit.

Për;atimi i "a:e9ë9




% :ën,ësia e +ëraktimit të nivelit të +agesës së +unonjësve% Kjo mun, të +ër*shijë aktivitete të tilla si<% Një hulumtim i shkurtër +ër normat e ,uhura0 ,uke skanuar në+ër *aqe të ,e,ikuara +ër +unë nga shty+i

lokal .% ose sisteme kom+lekse të vlerësimit të +unës0 që +ër*shinë shqyrtimin e +ër4ajtjes së +unës ,he a*tësitë e

nevojshme +ër të qenë në gjen,je të kryej ,etyrat ,he +ërgjegjësitë e +ostit% Kjo njihet si Gvlerësim i +unës% 7hkalla e +agës që organizata zgje,h të +ër,orë0 +ëraktohet e,he nga *aktorë të jashtëm0 si +ër

shem4ull0 niveli i +a+unësisë ,he i normave ti+ike të +agës në nivel lokal./trate:jitë e /h"ër?!imit6

% 7trategjia M4i;tregun &P" +erentile'

( unë,hënësi +oziionon shkallët e +agesës në atë që 2"V të *irmave tjera +aguajnë më shumën,ërsa P"V +aguajnë më +ak'.

% 7trategjia në nivel Me;tregun &" +erentile'

( unë,hënësi +oziionon shkallët e +agesës në atë që "V të *irmave tjera +aguajnë më shumën,ërsa "V +aguajnë më +ak'.

% 7trategjia Nën;tregun &2" +erentile'

( unë,hënësi +oziionon shkallët e +agesës në atë që P"V të *irmave tjera +aguajnë më shumën,ërsa 2"V +aguajnë më +ak'.

!ojet e 9i9temeve të "a:e9ë9 në

?azë të orëve




% 1ari*a *ikse% 1ari*a në 4azë të ve+rave

% Bonus gru+or# eki+or

% 1ari*a +ër a*tësi0 +agesa +ër n,rrime a+o +ër +unë jashtë orarit.

% Pa:e9a e Bazuar në Per7orman;ë (P8P)

% : +ër,or stimuj *inaniarë +ër të n,ërli,hur +agesën e një in,ivi,i me +er*ormaën e tij# saj.

% Në ven, se thjesht të i+et një +agesë 4onus0 : zakonisht i re*erohet sistemit që +ër,oret +ër të llogariturrritjen e +agës së ,hënë +ër një in,ivi,0 që n,ërli,het me matjen e +unës së tij ose të saj gjatë një

+eriu,he të aktuar kohore.

% : zakonisht0 është e li,hur me o4jektivat e +er*ormanës0 të ven,osura +ër in,ivi,in0 si +jesë e një+roesi të vlerësimit vjetor.

% Një kërkesë ky/e në +ër*shirjen e : është a*tësia +ër të matur me saktësi ,he në vazh,imësi+er*ormanat e aktuara.

agesa e Bazuar në er*ormanë&:'




% /emat e "a:e9ave rritë9e

% 1i+ar +ëraktues i këtij lloji të skemës së +agave është mënyra në të ilën kohëzgjatja e shër4imit n,ikon në rritje0+ërve/ rritjeve vjetore të li,hura me n,ryshimet e kostove të jetesës.

% Në +ërgjithësi e ku*izuar +ër +unonjësit me rrogë0 ve/anërisht në sektorin +u4lik.

% !erë9imi i "unë9

% Rshtë një +roes ose teknikë të ilën vlera relative ose vlera e një +une mun, të +ëraktohet në një mënyrësistematike ,he trans+arente

% @anë në ,is+oziion teknika të n,ryshme +ër të krijuar këtë vlerë

% Meto,at jo;analitike ,he analitike% Pa:a të ?ara?arta

% 7*i,at ligjore +ër rezultatin e ven,imeve të +agesës0 janë gjithnjë në *ormën e +reten,imeve të +agës së+a4ara4artë a+o të +unës me vlerë të 4ara4artë që nuk re*lektohet njejtë me +agë tek 4urrat ,he gratë.

% reten,imet e tilla0 në qo*të se janë të suksesshme0 mun, të rezultojë në +agesat të më,ha të kom+ensimit.

% 6ktualisht +reten,imet me vlerë të 4ara4artë0 mun, të merren në konsi,eratë vetëm nëse +unonjësi me të ilin+a,itëse ka krahasuar vetën është i gjinisë së kun,ërt.

% Në mënyrë që organizata të m4rojë një kërkesë me vlerë të 4ara4artë0 ,uhet të jetë në gjen,je të ,emonstroj nëmënyrë të +aanshme se +ostet në *jalë kanë vlera të n,ryshme në organizatë

a!imi n:a një 9i9tem "a:e9a9hA në tjetrin

% )akonisht është një ,etyrë kom+lekse ,he s*i,uese +ër /,o organizatë




% )akonisht është një ,etyrë kom+lekse ,he s*i,uese +ër /,o organizatë.

% Disa arsye se +se ,o të ishte e nevojshme të n,ryshojë sistemi.

% Rshtë e vështirë të m4ahet 4ilani kur kemi rritje të +agave0 ,uke m4ajtur nën kontroll kostot +ër,erisa nëanën tjetër z4atojmë norma të rëja.

% ?rganizatat ,uhet të men,ojnë me kuj,es +ara se të hyjnë në një +rojekt ku ,uhet n,ryshuar strukturat e+agave.

% 6to gjithashtu ,uhet të jenë të qarta në li,hje me +ër*itimet kun,rejt +ër/arjeve ,he +ër+jekjeve të

nevojshme +ër të sjellë n,ryshimin.

% 7hkalla e tanishme e +agesës së të +unësuarit0 4ën +jesë në kontratën e tij# saj të +unës0 +ran,aj njën,ryshim në +agesë nënku+ton e,he n,ryshimin e kontratës.

Pratiat e /h"ër?!imit




% 8jetjet e hulumtimit të CD &2"'<

% marrë,hënia mi,is strategjive të sh+ër4limit0 strategjive më të gjera të 4iznesit ,he o4jektivave s+ei*ikeorganizative0 shihet si kritike nga s+eialistët e sh+ër4limeve3

% o ashtu është i,enti*ikuar0 rën,ësia e +ër,orimit të sh+ër4limeve0 në mënyrë s+ei*ike +ër të m4ështetur nevojate organizatës0 +ër të rekrutuar ,he m4ajtur +unonjës me +er*ormanë të lartë.

% Duhet të merren në konsi,eratë0 kostot e sh+ër4limeve ,he si,omos kostot e +agesave.

% Kone+ti i Gsh+ër4limeve totale është a,o+tuar nga JJ +ër qin, e +unë,hënësve.

% një shumëllojshmëri e gjerë e qasjeve është miratuar +ër të +ëraktuar +agën 4azë3

% ër,orimi i gjerë i sh+ër4limeve monetare ,he skemave stimuluese3

% servie;relate, 4ene*its an, +ay are ommon to many organizations0 as is the use o* equal +ay revieës3

% ër*itimet ,he +agesat e n,ërli,hura me shër4imet e kryera janë 4ërë të zakonshme +ër shume organizata0 ashtusi/ është +ër,orimi i rishikimeve të +agës së 4ara4artë3

% një shumëllojshmëri të gjerë e qasjeve është a,o+tuar nga organizata të n,ryshme +ër të menaxhuar ,he

struktuaruar +agën0 që është një in,ikator i asaj se nuk ka vetëm një qasje të Gsaktë.

om"en9imi i "er9onave me "ozita të !arta




% 6rsyeshmëriaE e +agës së +ersonave me +ozita të larta

( Drejtori Menaxhues i 6;it Q 2" ( J" 9uro-

( Drejtori Menaxhues K9K;ut Q 2" ( J" 9uro-

( Drejtori Menaxhues 1K;së Q J" ( " 9uro-

( De+utetët e arlamentit të Kosovës Q !" ( !" 9uro---

( ër*aqësuesit e zyrave të huaja Q ---------

( 9tjS

( Përm?!edhje

% 7h+ër4limet ,he se si ato menaxhohen0 +ër4ëjnë një +jesë të rën,ësishme të +ërgjegjësive të +ro*esionistëve të :[email protected] rën,ësi ka të ngjarë të rritet.

% Menaxhimi i sh+ër4limeve +o 4ëhet gjithnjë e më s*i,ues0 se+se +unë,hënësit ,uhet të +ërm4ushin +ritjet esh+ër4limeve të një *ore gjithnjë e më të larmishme të +unës.

% Kjo nënku+ton se +aketat e sh+ër4limeve ,he Lzgji,hjetL ,o të 4ëhen më të in,ivi,ualizuara0 në ven, se të jenë +ro,ukt inegoiatave kolektive.

% rovat tregojnë se sh+ër4limet që +lotësojnë nevojat e 4ren,shme &intrinsi' të një in,ivi,i0 kanë e*ekt më të *ortë ,he më

të qën,rueshëm në +ere+timin ,he sjelljen e tij# saj sesa ato të natyrës materialiste.

% Në as+ektin e sh+ër4limeve *ormale0 +agesat ,he 4ene*itet vazh,ojnë të m4eten /ështje ,iskuta4ile +ër menaxhmentin.

% Një nga s*i,at me të ilat :N@ ,he Menaxhmenti +ër4allen janë rritja e vlerës së +ërgjithshme të +aketës sësh+ër4limeve +a rritur koston e saj.

P<etjeK

menaxhimi i burimeve njerzore

Documents