1

T.C.

MEKSİKO BÜYÜKELÇİLİĞİ

TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ

MEKSİKA ÜLKE RAPORU

-2013-

Ekim 2014

MEKSİKO

2

İÇİN DEKİLER

ÜLKE PROFİLİ

SAYFA NO

4

1. MEKSİKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER 5

1.1. Ülkenin Kısa Tarihi 5

1.2. Siyasi ve İdari Durum 6

1.3. Yasama 6

1.4. Yürütme 7

1.5. Yargı 8

1.6. Siyasi Partiler 8

1.7. Nüfus Bilgileri 8

2. GENEL EKONOMİK DURUM 10

2.1. Ekonominin Genel Yapısı ve Temel Ekonomi Politikası 10

2.2. Makroekonomik Gelişmeler 12

2.3. Tarım Sektörü 13

2.4. Sanayi Sektörü 16

2.5. Petrol ve Madencilik 19

2.6. İnşaat Sektörü 21

2.7. Doğrudan Yabancı Yatırımlar 23

2.8. İşçi Dövizleri 24

2.9. Turizm 25

3. MEKSİKA DIŞ TİCARETİ 26

3.1. Ana Ürün Grupları İtibariyle Meksika Dış Ticareti 26

3.2. Ülkeler İtibariyle Meksika Dış Ticareti 26

3.3. Ürün Grupları İtibariyle Meksika Dış Ticareti 28

4. DIŞ TİCARET POLİTİKALARI 40

4.1. Meksika’nın Dış Ticaret Politikası 40

4.2. Meksika Dış Ticaret Mevzuatı ve Uygulamaları 41

4.3. Tarife Dışı Engeller ve Ürün Standartları 42

4.4. Kambiyo Mevzuatı 44

5. MEKSİKA-TÜRKİYE DIŞ TİCARETİ 45

5.1. Meksika-Türkiye Dış Ticareti 45

5.2. Meksika’ya İhracatta Potansiyel Arz Eden Ürün Grupları 61

5.3. 2013 Yılında Meksika’ya Ülkemizden Ticari ve Ekonomik Alanda Yapılan Önemli Ziyaretler 74

6. GENEL DEĞERLENDİRME 75

EK 1: FAYDALI BİLGİLER 79

1. T.C. Temsilcilikleri 79

3

2. Vize 79

3. Hava Durumu 79

4. Resmi Tatil Günleri 79

5. Taner Consulting 80

4

Genel Bilgiler:

Resmi Adı: Meksika Birleşik Devletleri

Yönetim Biçimi: Federal Cumhuriyet (31 Eyalet ve Federal Bölgeden oluşmaktadır)

Başkenti: Meksiko

Resmi Dil: İspanyolca

Para Birimi: Meksika Pesosu

Yürütme: Başkanlık sistemi uygulanmaktadır. Devlet Başkanı yürütmenin başıdır.

Yasama: Temsilciler Meclisi ve Senatodan oluşan iki kanatlı parlamento

bulunmaktadır.

Yargı: Federal ve eyalet düzeyinde teşkilatlanmış yargı sisteminin başında Federal

Yüksek Mahkeme yer almaktadır.

Bağımsızlık Mücadelesinin Başlangıcı: 16 Eylül 1810

Bağımsızlığın Resmen İlanı: 27 Eylül 1821

Coğrafi Konumu: Kuzey Amerika’da yer almaktadır. Doğusunda Meksika Körfezi

ve Karayip Denizi, güneyinde Guatemala ve Belize; batısında Pasifik Okyanusu;

kuzeyinde ABD bulunmaktadır.

Kara Sınırı Uzunluğu: 4.263 km (ABD: 3.141 km, Guatemala: 871 km, Belize: 251

km)

Deniz Kıyısı Uzunluğu: 9.330 km

Coğrafi Alanı: 1.972.550 km2

(ülkemizin yaklaşık 2,5 katı)

Nüfus: 112,3 milyon (2010 resmi), 116,2 milyon (2013 tahmini)

Nüfusun Yaş Dağılımı: 0-14 yaş: % 27,9; 15-24 yaş: % 18,1; 25-54 yaş: % 40,4;

55-64 yaş: % 7,0; 65 yaş ve üzeri: % 6,9

Nüfus Artış Oranı: % 1,2

Etnik Grup: Melez (Mestizo): % 60; Yerli: % 30; Beyaz % 9; Diğer: % 1.

Din: Katolik: % 83,9; Protestan: % 5,2; Diğer: % 10,9.

Okuma Yazma Oranı: % 99,8

Temel Ekonomik Göstergeler:

GSYH (Cari): 1.260,6 milyar ABD doları (2013)

GSYH (PPP-Satın Alım Gücü Paritesi): 2.013,5 milyar ABD doları (2013)

GSYH Artış Oranı: % 1,3 (2013)

Kişi Başına GSYH (Cari): 10.845 ABD doları (2013)

Kişi Başına GSYH (PPP-Satın Alım Gücü Paritesi): 17.322 ABD doları (2013)

İşsizlik Oranı: % 4,9 (2013)

Enflasyon Oranı (Tüketici Fiyatları): % 3,8 (2013)

Cari İşlemler Dengesi: - 26,28 milyar ABD doları (2013)

Mal İhracatı: 380,0 milyar ABD doları (2013)

Mal İthalatı: 381,1 milyar ABD doları (2013)

DYY Girişi: 26,0 milyar ABD doları (2013)

Dış Borç (Kamu Sektörü): 134,4 milyar ABD doları (2013 Aralık)

Toplam Rezerv (Cari) : 176,6 milyar ABD doları (2013 Aralık)

Nominal Kur: 1 ABD doları = 12,77 Meksika pesosu (2013 yılı ortalaması)

ÜLKE PROFİLİ

1.1. Ülkenin Kısa Tarihi

Meksika’da yaşamış en eski insanlara ait izler M.Ö. 19.000 yıllarına kadar gitmekteyse de, ilk

önemli uygarlık olan Olmekler, M.Ö. 1.500-900 yılları arasında Meksika Körfezi kıyısında,

bugünkü Tabasco eyaletinin bulunduğu bölgede hüküm sürmüştür. Kendine özgü sanatı, kültürü

ve yazısı olan Olmekler; kendilerinden sonra gelen uygarlıkları etkilemişlerdir.

Aztekler öncesinde Orta Meksika’da Toltekler, Güney Meksika’da ise Mayalar, o dönem hüküm

süren önemli uygarlıklar olmuşlardır.

M.S. 1248 yılında, bugünkü Meksika’nın kuzeyinden günümüz Meksiko vadisine Mexica

kabilesi göç etmiş, 1325 yılında da günümüzdeki Meksiko Şehrinin merkezine tekabül eden ve o

dönemde Texcoco gölünde yer alan adalarda bir kartalı, kaktüs üzerinde pençeleriyle bir yılan

tutarken bulmuşlardır. Bu olayın, kendi inanışlarındaki Huitzilopochtli’nin (güneş tanrısı),

geldikleri bu toprakların kutsal topraklar olduğunu işaret eden bir mesajı olduğuna inanmışlar ve

burada, Tenochtitlan (bugünkü Meksiko şehri) şehrini kurmuşlardır.

Bölgelerindeki 2 şehir-devletle ittifak kuran Tenochtitlan, bu sayede Üçlü İttifak ya da diğer

ismiyle Aztek İmparatorluğunu oluşturmuş; bölgelerindeki kabilelerin arasındaki rekabetten

faydalanarak, 1430’dan 1521’e kadar genişlettikleri ve civarlarındaki kabilelerin çoğuna egemen

oldukları, o dönemde bölgede yaşayan 25 milyon nüfustan 10 milyonunu içinde barındırdıkları

büyük ve güçlü bir imparatorluğa sahip olmuşlardır.

1519’da İspanyollar, Hernan Cortès komutasında bugünün Veracruz şehrinden Meksika

topraklarına çıkmışlardır. İspanyollar, diğer kabilelerin Azteklere karşı duyduğu kinden ve eski

dünyadan getirdikleri hastalıklara yerli nüfusun bağışıklığının olmamasından kaynaklanan büyük

çaplı ölümlerden faydalanarak 1521 yılında Tenochtitlan şehrini ele geçirmişlerdir. Meksika,

1535’te İspanya’nın genel valiliği haline gelmiştir. İspanyol istilası, kuzeye ve güneye doğru

uzanarak 17. yüzyıl sonuna kadar devam etmiştir.

İspanyolların Meksika’yı ele geçirdikleri sıralarda, 25 milyon olduğu tahmin edilen yerli nüfus,

İspanyol istilası ve salgın hastalıklar sonucu 17. yüzyıl ortalarında 1,5 milyona düşmüştür.

Meksika, 300 yıl boyunca İspanyol hakimiyeti altında kalmıştır. Yaptığı ekonomik reformlara

rağmen İspanyol idaresi, yerliler ve melezler kadar beyazlar için de dayanılmaz bir hale gelmiş

ve Meksikalılar, 1810’da İspanyollardan bağımsızlık kazanmak için harekete geçmişlerdir. 11 yıl

süren bir bağımsızlık savaşının ardından, 1821’de bağımsızlık ilan edilmiştir.

Bağımsızlığı, iç ve dış savaşların sebep olduğu yarım yüzyıllık karışıklıklar dönemi takip

etmiştir. 1846-1848 yıllarında ABD ile yapılan savaş sonucunda imzalanan 1848 Guadalupe

Antlaşması ile New Mexico, Teksas, Kaliforniya gibi günümüzün ABD eyaletlerini içeren ve o

dönem Meksika’nın yarısını teşkil eden topraklar ABD’ye bırakılmıştır.

5

1. MEKSİKA HAKKINDA GENEL BİLGİLER

6

1858’de yerli kökenli Benito Juarez devlet başkanı seçilmiş ve ülkede kilisenin etkinliğinin

kırılması gibi önemli reformlar gerçekleştirmiştir. 1861’de dış borçların ertelenmesi zorunda

kalınması sonucu, Latin Amerika’da Fransa yanlısı Katolik bir imparatorluk kurmak isteyen

Fransa, Meksika’yı istila etmiştir. Meksikalıların Fransızlara karşı askeri başarı sağlamaları

sonucu monarşi sadece 4 yıl sürmüştür.

Porfirio Diaz’ın uzun diktatörlüğü sırasında (1876-1911) Meksika ekonomisinde büyük

gelişmeler görülmüşse de, bu gelişmenin halka yansıması kısıtlı olmuş, ülkede sosyal adaletsizlik

ve yerli köylülerin fakirleşmesi sonucu, 1910 yılında yapılan devlet başkanlığı seçiminde

usulsüzlük iddialarının da etkisiyle, 1910’dan 1917’ye kadar sürecek Meksika devrimi

başlamıştır. 1917 yılında kabul edilen Meksika anayasası ile ülkenin günümüze kadar gelen

politik yapısı şekillendirilmiştir.

Meksika Devriminin ardından gelen yönetimlerce, tarım reformu gibi halka yönelik ve halkın

genel ekonomik durumunu iyileştirici yönde politikalar takip edilmiştir.

Daha sonra gelen devlet başkanlarınca altyapı yatırımlarına önem verilmesi ve özellikle

1950’lerden 1980’lerin başına kadar uygulanan ithal ikameci ekonomi politikası, ülkede büyük

bir ekonomik gelişmenin yaşanmasını sağlamıştır.

1982 yılında borç krizi olarak bilinen ekonomik kriz ve 1994’te yaşanan ekonomik krize rağmen

Meksika, ekonomik büyümesini sürdürmüş; ABD’de 2008-2009 yıllarında görülen ekonomik

krizin etkisiyle ekonomisinde % 6 küçülme görülse de, günümüzde satın alma gücü paritesine

göre dünyanın en büyük 11. ekonomisi durumuna gelmiştir.

Ülkeyi 1929-2000 yılları arasında aralıksız olarak yöneten Kurumsal Devrimci Parti (PRI),

ülkenin demokratik gelişmesi açısından dönüm noktası kabul edilebilecek bir gelişmeyle, 2000

ve 2006’da yapılan seçimleri kaybetmiştir. Söz konusu seçimleri kazanan ve merkez sağ parti

olan Milliyetçi Hareket Partisi’nin (PAN) 12 yıllık yönetiminin ardından, 2012 yılında yapılan

seçimlerle PRI tekrar işbaşına gelmiştir. Yeni yönetim tarafından, muhalefet partilerinin de

desteğiyle; başta enerji reformu ve mali reform olmak üzere önemli reformlar

gerçekleştirilmiştir.

1.2. Siyasi ve İdari Durum

Meksika, 31 eyalet ve başkent Meksiko’yu içeren federal bölgeden oluşan, temsili sisteme dayalı

ve başkanlık sistemiyle yönetilen federal bir cumhuriyettir.

1.3. Yasama

Meksika’da yasama organı, Senato ve Temsilciler Meclisinden oluşan iki kanatlı Kongredir. Üst

kanat olan Senato, 6 yıllığına seçilen 128 senatörden oluşmaktadır. 128 senatörün 96’sı doğrudan

seçilmekte, 32’si ise partilerin oy oranına göre oransal olarak belirlenmektedir.

7

500 üyeli ve üyelerinin tamamı 3 yılda bir yenilenen Temsilciler Meclisi alt kanadı

oluşturmaktadır. 300 üye doğrudan seçilmekte, 200 üye ise partilerin aldığı oy oranına göre

oransal olarak belirlenmektedir.

Gerek Senato, gerekse de Temsilciler Meclisinde üyeler, bir sonraki dönem üye olamamaktadır.

1.4. Yürütme

Meksika, yasama ve yürütme erklerine sahip eyaletlerden oluşan bir federal bir cumhuriyet olsa

da, başkanlık sistemiyle yönetilmesinin de etkisiyle yürütme açısından merkezi federal hükümet

ve özellikle de devlet başkanının ağırlığı bulunmaktadır.

Meksika Devriminden sonra kabul edilen ve geçmiş dönemlerde üst üste seçilerek uzun süre

devlet başkanlığı görevinin yürütülmesine tepki niteliğinde hükümlere sahip 1917 Anayasası

uyarınca devlet başkanı, sadece 1 kez, 6 yıllığına seçilebilmektedir. Çok geniş yetkilere sahip

olan Başkan, hükümet üyeleri ve Anayasa Mahkemesi üyelerini atamakta, kanunları veto

edebilmektedir. Başkan aynı zamanda silahlı kuvvetlerin de başkomutanıdır.

Eyalet valileri 6 yıllığına doğrudan halk tarafından seçilmektedir.

Tablo 1: Devlet Başkanı ve Kabine Üyeleri

Devlet Başkanı: Enrique Peña Nieto

İçişleri Bakanı: Miguel Ángel Osorio Chong

Dışişleri Bakanı: José Antonio Meade Kuribreña

Maliye Bakanı: Luis Videgaray Caso

Savunma Bakanı: Salvador Cienfuegos Zepeda

Donanma Bakanı: Vidal Francisco Soberón Sanz

Ekonomi Bakanı: Ildefonso Guajardo Villarreal

Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı: Juan José Guerra Abud

Sosyal Kalkınma Bakanı: Rosario Robles Berlanga

Tarım, Hayvancılık, Kırsal Kalkınma,

Balıkçılık ve Gıda Bakanı:

Enrique Martínez y Martínez

Adalet Bakanı: Jesús Murillo Karam

Enerji Bakanı: Pedro Joaquín Coldwell

Turizm Bakanı: Claudia Ruiz Massieu Salinas

Eğitim Bakanı: Emilio Chuayffet Chemor

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı: Alfonso Navarrete Prida

Telekomünikasyon ve Ulaştırma Bakanı: Gerardo Ruiz Esparza

Sağlık Bakanı: Mercedes Juan López

Kırsal, Bölgesel ve Kentsel Kalkınma

Bakanı:

Jorge Carlos Ramírez Marín

8

1.5. Yargı

Meksika’da yargı, federal ve eyalet düzeyinde örgütlenmiştir. En üst düzey mahkeme olarak

Federal Yüksek Mahkeme bulunmaktadır. Federal kanunların uygulanması ile ilgili olan federal

mahkemeler, ülke genelinde 3 düzeyde faaliyet göstermektedir. Eyaletlerin kanunlarının

uygulanması ile ilgili de, eyalet mahkemeleri görev yapmaktadır.

Meksika hukuk sisteminde, ABD’den dolayı her ne kadar Anglo-Sakson hukuku etkisi olsa da,

ağırlıklı olarak İspanyol sömürge dönemi etkisiyle Kıta Avrupası hukuku ağır basmaktadır.

1.6. Siyasi Partiler

Meksika’da, Meksika Devriminin ardından kurulmuş olan ve bu Devrimin önde gelen devlet

adamlarının oluşturduğu Kurumsal Devrimci Parti (PRI) 1929-2000 yılları arasında aralıksız

olarak devlet başkanlığı seçimlerini kazanmıştır. Ancak, merkez partisi olarak

tanımlandırılabilecek PRI yanında, merkez sağ Milliyetçi Hareket Partisi (PAN) ve merkez sol

parti olan Demokratik Devrim Partisi (PRD) önemli partiler durumuna yükselmiştir. Nitekim

2000 ve 2006 yıllarında yapılan devlet başkanlığı seçimlerini PAN adayları kazanmıştır. Ancak 1

Temmuz 2012 tarihinde yapılan devlet başkanlığı seçimini, PRI adayı kazanmış olup, 1 Aralık

2012 tarihinde bu parti, yönetimi tekrar devralmıştır.

1.7. Nüfus Bilgileri

2010 yılında 112 milyondan fazla nüfusa sahip olan ve 2013 yılı tahmini nüfusu 116 milyon olan

Meksika, dünyada en fazla İspanyolca konuşan nüfusa sahip ülkedir. Latin Amerika’da nüfus

açısından Brezilya’nın ardından ikinci sırada gelmektedir.

Meksika’nın 0-24 yaş grubu nüfusun toplam nüfus içindeki payının yaklaşık % 46 olduğu

düşünüldüğünde, ülkenin nüfusunun nispeten genç ve artış eğiliminde olduğu ve dolayısıyla

ülkenin önemli bir nüfusa sahip olması ile işgücü ve pazar anlamında daha fazla önem

kazanacağı değerlendirilmektedir.

Ülke nüfusunun etnik yapısında, beyaz ve yerli soyundan gelen melezler (mestizo) ağırlıktadır.

Yerli nüfus ve beyaz nüfus da melezlerden sonra önemli yere sahiptir. Din olarak nüfusun

yaklaşık % 90’ı kendisini Katolik, Protestan veya diğer Hristiyan akımlarından birine mensup

saymakta ise de % 83 ile ağırlık Katolik inancındadır.

Kilometrekareye 57 kişi düşen ülkede, nüfusun % 77’si kentsel alanlarda yaşamaktadır. Ülkenin

en büyük şehri, başkent Meksiko’dur ve metropolitan alan olarak yaklaşık 25 milyon nüfusa

sahiptir. Ülkenin diğer büyük şehirleri Guadalajara (4,4 milyon), Monterrey (4 milyon) ve

Puebla’dır (2,7 milyon).

9

Meksika’da ilköğretim ve ortaöğretimin ilk aşamasını kapsayan 9 yıllık dönem zorunludur.

Okuma yazma oranı % 99 ve ilköğretime giden öğrenci oranı da % 97 civarında olmasına

rağmen, milli gelirin % 5’inin ayrıldığı eğitimden, istenen verimin alınamadığı belirtilmektedir.

İlköğretim seviyesinde özel okula devam eden öğrenci oranı % 9,3’tür. İlköğretimin ardından,

ortaöğretim seviyesine devam eden öğrenci oranı % 62, ancak ortaöğretimi tamamlayan öğrenci

oranı ise % 45’tir. Üniversite düzeyinde eğitime devam eden öğrenci oranı % 25’tir.

10

2.1. Ekonominin Genel Yapısı ve Temel Ekonomi Politikası

Meksika’nın bugünkü ekonomik yapısı için, yabancı sermaye ve büyük toprak sahipliği karşıtlığı

gibi söylemlerle ortaya çıkan Meksika Devriminin ardından kabul edilen, içeriğinde söz konusu

söylemlerin etkileri görülen ve değişikliklere karşın halen yürürlükte olan 1917 Anayasasını

açıklamak gerekmektedir. Söz konusu Anayasada, ekonomik alana ilişkin petrol ve petrokimya

endüstrisinin devlet tekelinde olması, telekomünikasyon gibi sektörlerde yabancı sermaye sınırı

gibi birtakım kısıtlamalar halen geçerlidir. Söz konusu Anayasanın ardından uygulamaya

geçirilen ve daha çok ülkenin kendi kaynakları ile dışa kapalı bir büyüme modeli, toprak reformu

ve altyapıyı geliştirme gibi araçlarla birlikte ekonomik gelişmeyi sağlamıştır. Aynı modelin

önemli bir öğesi olarak uygulanan ithal ikameci bir politika ile Meksika, özellikle 1950’lerden

itibaren ekonomisinde önemli bir büyüme yakalamış, 1945-1972 arası Meksika ekonomisi

ortalama % 6,5, 1972-1981 arası ise ortalama % 5,5 büyümüştür.

Devletin, ekonomik faaliyetin yarısını gerçekleştirdiği ve halkın temel tüketimine konu olan gıda

ve sağlık hizmetleri ile enerjinin yoğun bir şekilde sübvanse edildiği söz konusu model,

yolsuzluk ve kamuya ait ekonomik faaliyetlerdeki verimsizlik sonucu sürdürülemez duruma

gelmiş, petrol fiyatlarının düşmesi ve faizlerin yükselmesi ile çökmüş ve ülke 1982 yılından

itibaren liberal ekonomi modeli ile uyumlu reformları başlatmıştır.

1988-1994 yılları arasında Meksika Devlet Başkanı olan Carlos Salinas de Gortari, kamu

mülkiyetinde bulunan işletmeleri özelleştirmiş, ABD ve Kanada ile serbest ticaret anlaşması

müzakerelerini başlatarak söz konusu anlaşmayı imzalamış ve ekonomide liberal bir dönüşümü

önemli oranda gerçekleştirmiştir. Özellikle sabit kur rejiminin sürdürülemezliği ve seçim öncesi

artan kamu harcamaları gibi sebeplerin tetiklemesiyle ortaya çıkan 1994 ekonomik krizi sonrası

ekonomi çabuk toparlanmış ve yüksek büyüme hızını yakalamıştır. Meksika’da Salinas sonrası

gelen yönetimlerce de liberal ekonomi politikaları devam ettirilmiştir. 1994 yılında yürürlüğe

giren Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA), Meksika için önemli bir dönüm

noktası olmuş, özellikle ABD piyasasına üretim için ülkeye yapılan doğrudan yabancı

yatırımların artmasında etkili olmuştur. Daha sonraki yıllarda da Meksika, AB ve çeşitli ülkelerle

serbest ticaret anlaşmaları imzalayarak dışa açık liberal ekonomiye sahip olma özelliğini

pekiştirmiştir.

Tercihini dışa açık ve liberal bir ekonomiden yana koyan Meksika, diğer Latin Amerika

ülkelerinden farklı olarak korumacılığın göreceli olarak az olduğu ve ortalama olarak düşük bir

gümrük vergisi oranına sahip bir ülkedir.

Meksika, NAFTA ile birlikte dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’ye komşu ülke olma

avantajını daha fazla kullanma imkanına erişmiştir. ABD piyasası için üretim yapmak isteyen

ABD’li firmalar ve diğer ülke firmaları, Meksika’nın ucuz işgücünden yararlanmak için bu

ülkeye yatırım yapmaktadırlar. ABD piyasası için üretim yapan firmalar, lojistik avantajı

2. GENEL EKONOMİK DURUM

11

nedeniyle genellikle ülkenin kuzeyini tercih etmeleri sonucu başkent Meksiko ve çevresi dışında

Meksika’nın kuzeyi, en fazla sanayileşen ve refah seviyesinin en fazla olduğu bölge olmuştur.

Meksika’nın ABD ekonomisi ile sıkı bir bağ içerisinde olmasının olumsuz sonucu ise, ABD

ekonomisinde görülebilecek bir olumsuz gelişmeden, ihracatının % 80’i ve ithalatının % 50’sinin

ABD ile gerçekleştirildiği Meksika ekonomisinin de doğrudan ve önemli ölçüde etkilenmesidir.

Nitekim 2008 ve 2009 yıllarında ABD ekonomisinin krize girmesiyle birlikte, 2009 yılında

Meksika ekonomisinde % 6 oranında bir küçülme yaşanmıştır. ABD ekonomisine olan bu

eklemlenmeden Meksikalı yetkililer de rahatsızlık duymakta ve ülkelerinin dış ticaretini ülkeler

açısından çeşitlendirmeye çalışmaktadırlar. Bu çeşitlendirmenin en önemli adımı olarak diğer

ülkelerle de serbest ticaret anlaşması imzalama yolunu tercih eden Meksika’nın imzaladığı ve

halihazırda yürürlükte olan serbest ticaret anlaşmaları 44 ülkeyi kapsamaktadır.

Tablo 2: GSYH’nin Sektörel Dağılımı (%)

Tanım 2009 2010 2011 2012 2013

GSYH, Piyasa Fiyatlarıyla 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

Net Vergi 2.6 2.6 2.6 2.6 2.6

Temel Fiyatlarla Brüt Toplam Değer 97.4 97.4 97.4 97.4 97.4

Tarım Hayvancılık, Orman Ürünleri,

Balıkçılık

3.2 3.2 2.9 3.0 3.0

Madencilik 8.7 8.3 8.0 7.7 7.6

Nihai Tüketiciye Yönelik Elektrik, Su

ve Gaz Üretim ve Dağıtımı

2.2 2.2 2.2 2.2 2.2

İnşaat 8.3 7.9 8.0 7.8 7.4

İmalat Sanayi 15.9 16.4 16.5 16.5 16.5

Ticaret 13.4 14.2 15.0 15.1 15.3

Ulaştırma, Haberleşme, Depolama 5.6 5.7 5.7 5.7 5.8

Medya 3.0 2.9 2.9 3.3 3.4

Finans ve Sigorta Hizmetleri 3.5 4.0 4.1 4.2 4.6

Gayrimenkul; Taşınır ve Gayrimaddi

Hak Kiralama

12.5 12.2 12.1 12.0 11.9

Profesyonel Meslek, Bilimsel, Teknik

Hizmetler

2.4 2.2 2.3 2.2 2.2

Özel Sektör Yönetim Hizmetleri 0.6 0.6 0.6 0.6 0.6

Firma Destek Hizmetleri, Atık

Yönetimi Hizmetleri

3.2 3.0 3.1 3.1 3.2

Eğitim Hizmetleri 4.1 3.9 3.8 3.7 3.7

Sağlık ve Sosyal Yardım Hizmetleri 2.2 2.1 2.0 2.0 2.0

Kültür, Sağlık ve Diğer Eğlence

Hizmetleri

0.5 0.5 0.4 0.4 0.4

Lokanta ve Otelcilik Hizmetleri 2.2 2.1 2.0 2.1 2.1

Kamu Sektörü Harici Diğer Hizmetler 2.2 2.1 2.0 2.0 2.0

Kamu Yönetimi Hizmetleri 4.0 3.9 3.7 3.7 3.6 Kaynak: INEGI (Meksika Ulusal İstatistik ve Coğrafya Enstitüsü)

12

2.2. Makroekonomik Gelişmeler

Meksika ekonomisinin büyüme eğiliminde, özellikle 1960 ve 1970’li yıllara kıyasla yavaşlama

görülse de, ABD’de 2008 yılında görülen ekonomik krizin ülkeyi oldukça olumsuz etkilemesi

dışında yüksek olmayan ancak istikrarlı bir artış yaşanmaktadır. 2013 yılında büyüme oranı iç

tüketimin azalmasıyla % 1,3 gibi düşük bir orana inmişse de, 2014 yılında büyümenin % 2'nin

üzerine çıkarak 2015 ve sonrasında % 4 civarı ortalama bir orana ulaşacağı tahmin edilmektedir.

Tablo 3: Temel Ekonomik Göstergeler

2009 2010 2011 2012 2013

GSYH (Cari, milyar ABD

doları)

882.4 1.050.9 1.170.7 1.185.5 1.260.6

GSYH (Satın Alım Gücü

Paritesi, milyar ABD doları)

1.674.0 1.735.6 1.895.5 1.954.7 2.013.5

Büyüme Oranı (%) -6.0 5.1 4.0 3.7 1.3

Kişi Başı GSYH (Cari, ABD

doları)

7.876 9.340 10.290 10.310 10.840

Kişi Başı GSYH (Satın Alım

Gücü Paritesi, ABD doları)

15.050 15.432 16.653 17.001 17.322

Enflasyon (%, Tüketici

Fiyatları)

5.3 4.4 3.8 3.6 4,0

İhracat (milyar ABD doları) 229.7 298.3 349.7 370.9 380.7

İthalat (milyar ABD doları) 241.5 310.2 350.1 370.7 381.6 Kaynak: INEGI, EIU

Meksika’nın, NAFTA kapsamında ihracatının ve ülkeye yapılan doğrudan yatırımın artması ile

1994 ekonomik krizinden sonra, 1960 ve 1970’li yıllara kıyasla göreceli olarak düşük ancak

istikrarlı bir büyüme yakalamıştır. Temel istatistiki göstergelerden de görüleceği üzere, 2008

yılında ABD ekonomisinde yaşanan kriz; Meksika ihracatının % 80’inin ABD’ye yapılması,

Meksika’ya gelen turistlerin yaklaşık % 90’ının ABD’li olması, ABD’de yaşayan Meksika

kökenlilerin ülkeye gönderdikleri işçi dövizlerinin önemli boyutlarda olması nedenleriyle,

Meksika’yı derinden etkilemiştir. Meksika ekonomisi % 6 küçülmüş, ihracat ve ithalat da dahil

ekonomiye ait bütün önemli göstergelerde önemli düşüşler yaşanmıştır.

ABD’de yaşanan ekonomik kriz sonrası Meksika ekonomisi, toparlanma içine girmiş ve 2010

yılında birçok gösterge, kriz öncesi rakamları yakalamıştır. Halihazırda Meksika, düşük oranlı

bütçe açığı ve borç oranıyla istikrarlı bir ekonomik performans sergilemektedir. 2013 yılında

bütçe açığının GSYH’ye oranı % 2,3’tür. 2013 yılında yaşanan düşük büyüme oranının; başta

enerji, rekabet ve eğitimde yapılan reformlar olmak üzere yapısal reformların sonuçları alınmaya

başlandıkça daha yüksek rakamlara ulaşacağı beklenmektedir.

13

Tablo 4: 2013 Yılı Aylar İtibariyle Meksika Kamu Dış Borç Stoğu ve Borç Kaynakları

(milyon ABD doları)

Ay

Uzun

Vadeli

Kısa

Vadeli

Finansman Kaynağı

Toplam Banka Dış

Ticaret Sermaye Piyasası

Uluslararası Kuruluşlar

Diğer

Ocak 124.693.2 3.197.4 127.890.6 8.146.9 12.137.2 81.788.3 25.241.9 576.3

Şubat 123.941.0 3.136.5 127.077.5 8.093.4 11.982.1 81.285.4 25.151.4 565.2

Mart 123.581.4 2.821.4 126.402.8 7.802.1 11.718.1 80.943.4 25.409.1 530.1

Nisan 125.080.7 2.805.0 127.885.7 7.829.8 11.608.1 82.308.3 25.662.2 477.3

Mayıs 123.029.5 2.812.2 125.841.7 6.470.6 11.526.9 81.866.3 25.518.9 459.0

Haziran 122.339.7 2.789.5 125.129.2 6.978.0 10.937.7 81.142.9 25.639.8 430.8

Temmuz 125.001.6 2.923.7 127.925.3 6.639.8 10.811.1 84.383.0 25.703.3 388.1

Ağustos 125.046.1 3.115.1 128.161.2 6.836.5 10.879.6 84.524.1 25.544.0 377.0

Eylül 126.359.6 3.157.9 129.517.5 6.903.0 10.695.4 86.020.5 25.555.8 342.8

Ekim 129.428.9 3.400.0 132.828.9 7.148.1 10.652.3 89.069.4 25.621.3 337.8

Kasım 131.504.6 3.534.4 135.039.0 7.293.8 10.569.2 90.987.5 25.876.7 311.8

Aralık 130.908.7 3.527.2 134.435.9 6.178.1 10.321.3 90.301.7 27.350.1 284.7

Kaynak: INEGI

Ülkenin kamu sektörüne ait toplam dış borç, tablodan da görüleceği üzere, yaklaşık 130,9 milyar

ABD doları, iç borç da dahil edilerek ülkenin kamu sektörü toplam borcu ise 2013 sonu itibariyle

yaklaşık 420 milyar ABD dolarıdır.

2.3. Tarım Sektörü

Meksika Devriminin ardından, Devrim öncesi topraksız köylülerin bulunmasına ve az sayıda

büyük çiftliklerin faaliyet göstermesine tepki olarak gerçekleştirilen toprak reformu ile, topraksız

Meksika köylülerine araziler dağıtılmıştır. Alınıp satılamayan ve küçük araziler şeklinde işletilen

tarım arazilerinde sermaye ve dolayısıyla makineleşme eksikliğinin de etkisiyle, genellikle

piyasadan ziyade kırsal kesimde yaşayanların kendi tüketimleri için Meksika’nın geleneksel

ürünleri olan mısır ve fasulye üretilmiştir. 1991’de, tarım reformu sonucu dağıtılan küçük tarım

arazilerinin satışına izin verilmiştir. Günümüzde Meksika köylüleri, işlettikleri küçük arazilerin

genellikle sahibi konumundadırlar ve tarımla iştigal eden söz konusu küçük toprak sahiplerine

belirli limitleri aşmamak üzere doğrudan gelir desteği ödenmektedir. Ayrıca ülkede,

makineleşmenin olduğu ve sermayeye sahip büyük tarım işletmeleri bulunmakta ve bu

işletmelerde üretilen ürünler Meksika piyasasında tüketilmesi yanında, NAFTA’dan da

faydalanarak ABD ve Kanada’ya ihraç edilmektedir.

14

Meksika, tropikal iklimden çöl iklimine kadar sahip olduğu iklimsel farklılıklar ile birçok

tarımsal ürün için uygun şartlara sahiptir. Halihazırda, toplam 2 milyon km2

olan ülke toplam yüzölçümünün % 13’ü tarımsal faaliyetler için kullanılmaktadır.

Meksika’da tarımın milli gelir içindeki payının 1970’te % 25’ten 2013 yılında % 3,5’e

gerilemesi, ülkenin gelişmiş ülkelerde görüldüğü gibi ekonomi içinde tarımın gittikçe daha az bir

yere sahip olduğunu göstermekle birlikte, tarımla uğraşan nüfusun toplam istihdam içinde %

13,7 olan payı ise ülkenin bu anlamda kalkınmakta olan ülkeler kategorisinde

değerlendirilmesini ortaya koymaktadır. Tarımda çalışan nüfusun yüksek olmasının sebebi,

küçük toprak sahiplerine verilen doğrudan gelir desteği ve geleneksel olarak sürdürülen mısır

tarımının devam ettirilmesidir.

Meksika’da tarımsal faaliyetlere ilişkin kapsamlı en son sayım 2007 yılında yapılmış olup, söz

konusu yıl itibarıyla ülkede tarımsal faaliyette bulunulan alanın 112.349.110 hektar olduğu tespit

edilmiştir. Bu alanın 69.672.269 hektarı özel mülkiyette olup, kalan alan çeşitli şekilde ortak ya

da kamu mülkiyetinde olarak tanımlanmaktadır. Bu alanlardan 2.644.163 hektar alan, kiralama

yoluyla işletilmektedir.

Ülkede, küçük çaplı işletmelerine hektar başına verilen doğrudan destek dışında; tarımda

makineleşme, modernizasyon, yenilik, proje gibi konular bazında destekler verilmektedir.

Ülkenin geleneksel ürünü olan mısırın önemli miktarda üretilmesine ve 2013 yılında 22 milyon

ton mısır üretimiyle dünyanın 5. büyük mısır üreticisi olmasına rağmen Meksika, uygun iklim

şartları sebebiyle özellikle tropikal meyve ve sebzede önemli bir karşılaştırmalı üstünlüğe

sahiptir.

Meksika’da temel tarım ürünlerinin bir önceki yıl ile karşılaştırmalı olarak 2013 yılı üretimine

ilişkin veriler ile dünya üretiminde Meksika’nın önemli yere sahip olduğu ürünlere ilişkin

bilgiler aşağıdaki tablolarda yer almaktadır:

15

Tablo 5: Meksika Temel Tarım Ürünleri Üretimi (1.000 ton)

Ürün

2012 Yılı

Toplam

Üretimi

2013 Yılı Üretimi

Yıllık

Değişim

(%)

Toplam

Sonbahar-

Kış

2012/2013

sezonu

İlkbahar-

Yaz

2013

Sezonu

Toplam 34006.0 34380.2 11275.1 23105.1 1.1

Tahıllar 33453.6 34008.6 11175.1 22833.5 1.7

Mısır 21954.2 22766.0 5156.1 17609.8 3.7

Fasulye 1068.3 1293.3 253.4 1039.9 21.1

Buğday 3231.0 3377.1 3202.0 175.1 4.5

Pirinç 177.9 179.9 38.8 141.0 1.1

Süpürge Darısı 7022.2 6392.3 2524.7 3867.6 -9.0

Yağlı Tohumlar 552.4 371.6 100.0 271.6 -32.7

Soya 248.4 237.8 0.8 237.0 -

4.3

Susam 41.8 41.9 7.3 34.7 0.3

Yalancı Safran 262.2 92.0 262.2 - -64.9 Kaynak: INEGI

Tablo 6: Dünya üretiminde Meksika’nın ilk sıralarda olduğu tarım ürünleri (2012)

Ürün Üretim Miktarı, 2012 (ton) Dünya Sıralaması

Avokado 1.316.104 1

Yeşil Biber 2.379.736 2

Anason 53.500 2

Kuşkonmaz 119.789 3

Limon 2.070.764 3

Portakal 3.666.790 5

Mısır 22.069.254 5

Papaya 712.917 6

Şeker Kamışı 50.946.483 6

Mango 1.760.588 7 Kaynak: FAO

Meksika, arazi büyüklüğü yanında değişik iklimlere ve coğrafi şartlara sahip olması sonucu

hayvancılığa elverişli durumda bir ülkedir. Meksika özellikle büyükbaş hayvan ve tavuk eti

üretiminde, dünyada ön sıralarda gelmektedir.

16

Tablo 7: Yıllık Et Üretimi

Yıl

Sığır Domuz Koyun Keçi

Kesimi Yapılan Hayvan (Baş)

Et

Üretimi (Ton)

Üretilen Etin Değeri

(Bin Meksika pesosu)

Kesimi Yapılan Hayvan (Baş)

Et

Üretimi (Ton)

Üretilen Etin Değeri

(Bin Meksika pesosu)

Kesimi Yapılan Hayvan (Baş)

Et Üretim i (Ton)

Üretilen Etin

Değeri (Bin

Meksika pesosu)

Kesimi Yapılan Hayvan (Baş)

Et

Üretimi (Ton)

Üretilen Etin Değeri

(Bin Meksika pesosu)

2008 2.750.697 650.060 19.148.254 4.996.003 347.876 9.718.719 157.680 3.536 128.257 142.803 2.697 103.395

2009 2.887.745 685.132 21.377.485 4.421.900 307.948 8.241.268 163.294 3.631 100.501 114.292 2.190 64.810

2010 2.809.604 681.224 21.362.036 4.412.421 308.078 8.299.309 161.355 3.599 110.019 100.697 1.964 64.297

2011 2.924.706 698.730 23.181.851 4.572.471 321.157 8.921.129 172.254 3.906 125.043 95.488 1.747 56.702

2012 2.775.954 654.530 24.940.430 4.578.654 322.065 9.835.867 154.323 3.437 120.738 87.284 1.571 56.172

2013 2.399.863 581.198 24.615.223 4.659.749 329.581 10.433.291 135.264 2.985 116.560 72.516 1.309 51.963

Kaynak: INEGI

Dünyanın en büyük 6. tavuk üreticisi olan Meksika’nın, 1994 yılında 1.383.218 ton olan tavuk

eti üretimi, 2013 yılında 3.002.000 tona yükselmiştir. Ülkede 2013 yılında yumurta üretimi ise

2,52 milyon ton olmuştur.

2.4. Sanayi Sektörü

Meksika sanayi sektörü, Meksika piyasası yanında özellikle ABD piyasasına yönelik üretim

yapmaktadır. ABD piyasasına üretim yapan ve genellikle ülkenin kuzeyinde faaliyet gösteren

sanayi firmaları, “maquiladora” olarak tanımlanmaktadır. Bu firmalar, serbest bölge tarzı bir

üretimden ziyade firma bazlı olarak verilen devlet desteği kapsamında hammaddeler açısından

gümrük vergisinden muaf tutularak üretim gerçekleştirmekte ve ürettikleri ürünleri genellikle

ABD’ye ihraç etmektedirler.

Ülkedeki önemli sanayilere ilişkin bilgiler aşağıda yer almaktadır:

- Otomotiv

Meksika’nın en önemli sanayi kolunu, otomotiv sanayi oluşturmaktadır. Nitekim Meksika, 2013

yılında dünyanın en fazla motorlu araç üreten 8., Latin Amerika'nın ise 2. ülkesi olmuştur.

Ülkede otomotiv sanayinin itici gücü, yabancı sermaye yatırımlarıdır. Söz konusu yatırımlar her

ne kadar NAFTA’nın yürürlüğe girdiği 1994 yılından sonra artmışsa da, ülkeye daha 1930’lu

yıllarda General Motors, Ford ve Chrysler; 1960’larda ise Nissan ve Volkswagen yatırım

yapmıştır. Daha sonra Toyota, Honda, BMW ve Mercedes-Benz firmaları da Meksika’da yatırım

yapan önemli otomotiv markaları arasına katılmıştır. Söz konusu otomobil endüstrisinin montaja

dayalı olmasından ziyade ar-ge faaliyetlerini de içermesi ve aynı zamanda ülkede otomotiv yan

sanayisini de canlandırması ile, Meksika açısından genel olarak otomotiv ve ilgili sanayiler,

ülkede istihdam ve ihracat anlamında önemli bir yere sahiptir. 2013 yılında ihracatı yapılan

motorlu araç sayısı 2.423.084 adettir.

17

Tablo 8: Meksika Otomotiv Endüstrisi Üretimi ve İhracatı (Adet)

Yıl Toplam Üretim Binek Araba

Üretimi

Ağır Vasıta ve

Toplu Taşıma

Araçları Üretimi

Toplam

Motorlu Araç

İhracatı

2011 2.647.261 1.689.157 958.104 2.143.879

2012 2.884.774 1.811.324 1.073.450 2.355.564

2013 2.933.465 1.771.016 1.299.118 2.423.084 Kaynak: INEGI, Promexico

Tablo 9: Meksika’da Trafikteki Toplam Kayıtlı Araç Sayısı (Yıl Sonu, Adet)

Yıl Binek Araba Toplu Taşıma Araçları Yük Taşıma Araçları

2011 22.312.396 330.737 9.173.754

2012 23.512.955 336.092 9.304.732

2013 24.763.994 343.613 9.623.531 Kaynak: INEGI

- Elektronik

Meksika elektronik ürünleri imalatında da oldukça önemli bir yere sahiptir ve söz konusu

sektörde yapılan üretim iç pazardan ziyade ihracata yöneliktir. Dünyanın 6. büyük elektronik

ürünleri üreticisi olan Meksika, bu sektör ürünlerinin ihracatında dünyada 2. sıradadır. Ülke düz

ekran televizyon ihracatında dünyada 1., bilgisayar ihracatında ise dünyada 4. konuma gelmiştir.

2013 elektronik sektörü ürünlerinde 75,4 milyar ABD doları ihracat gerçekleştirilmiştir.

Meksika’nın elektronik ürünleri ihracatı içinde bilgisayar, televizyon ve cep telefonu ilk üç

sırada gelmektedir.

Elektronik sanayinde Meksika, ABD piyasasına coğrafi yakınlığı, NAFTA ile bu ülkeye gümrük

vergisi olmadan ihracat yapabilmesi ve ucuz ve eğitimli işgücüne sahip olması nedeniyle yabancı

sermaye çekmiştir. Ancak, ülkede sadece montaj şeklinde üretim değil, dizayn ve ar-ge gibi

katma değer oluşturan faaliyetler de gerçekleştirilmektedir. Meksika, Çin’den sonra ABD’ye en

fazla elektronik ürünler satan ülke durumuna gelmiştir. Meksika’da üretilen elektronik

ürünlerinin % 84,6'sı ABD’ye ihraç edilmektedir.

- Havacılık Sanayi

Havacılık sanayi, Meksika’da son yıllarda gelişen önemli bir sanayi dalıdır. Aralarında sektörün

önemli firmalarından Bombardier, Honeywell, Grupo Safran, EADS gibi firmaların olduğu

toplam 287 firma ülkede yatırımcı olarak söz konusu sektörde faaliyet göstermektedir. Bu

firmalar üretim, bakım, onarım, mühendislik, dzayn ve araştırma-geliştirme faaliyetiyle iştigal

etmektedir.

2013 yılı ihracatı 5,5 milyar ABD dolarına ulaşan söz konusu sektör, ülkede yaklaşık 32.600

fazla kişiye doğrudan nitelikli istihdam imkanı sağlamıştır. Söz konusu ihracatın % 76,4’ü

ABD’ye yapılmaktadır. Meksika’daki havacılık sektörü firmaları çoğunlukla Baja California,

Chihuahua ve Queretaro eyaletlerinde kümelenmiş durumdadırlar.

18

Meksika’da yerleşik havacılık sanayi firmaları; havacılık elektrik ve elektronik ekipmanları,

motor parçaları, uçak koltuğu ve iç dizayn malzemeleri, kontrol ve navigasyon ekipmanları, uçak

gövdesi, iniş takımları gibi çeşitli parçalar üretmekte; aynı zamanda bakım ve onarım ile

mühendislik hizmeti vermektedir.

- Beyaz Eşya Sanayi

Meksika, özellikle ABD pazarına üretim yapmak isteyen ABD ve diğer ülke beyaz eşya

firmalarının yatırımları sonucu, sektörde önemli bir üretici durumuna gelmiştir. Ülkenin yerel

üreticisi Mabe yanında; Electrolux, Panasonic, Daewoo, Samsung, LG, Whirlpool,

Black&Decker, Honeywell gibi büyük firmalar, Meksika’da üretim yapmaktadırlar.

2013 yılında Meksika, 6,7 milyar ABD doları değerinde beyaz eşya ihracatı gerçekleştirmiştir.

Söz konusu ihracatın yaklaşık % 90’ı ABD’ye ve geri kalanı da ağırlıklı olarak Kanada ile Orta

ve Güney Amerika ülkelerine gerçekleştirilmiştir. Ülkenin sektörde en başta gelen ihracat

kalemi, buzdolabı ve derin donduruculardır. 2013 yılında Meksika dünyada, dondurucu bölüme

sahip buzdolabında 1. en büyük ihracatçı olmuştur. Genel olarak beyaz eşyada Latin Amerika'nın

1., dünyanın ise en büyük 5. ihracatçısıdır.

19

Tablo 10: Meksika Sanayi Sektöründe Alt Sektör Bazında Net Büyüme

(Yüzde Olarak Çeyrek Dönemler İtibariyle) Alt Sektör 2011 2012 2013

I II III IV I II III IV I II III IV Toplam Sanayi Sektörü

6.1 4.0 4.2 4.2 6.0 5.0 3.3 1.9 - 1.5 1.6 2.3 2.0

Gıda Sanayi 2.1 1.0 2.7 2.8 3.6 3.7 1.2 1.9 - 0.7 1.5 0.2 0.1

İçecek ve Tütün Sanayi

8.3 6.8 2.6 1.4 4.7 1.0 1.6 3.3 - 2.5 0.9 2.8 1.0

Tekstil Hammaddeleri

2.7 - 4.1 - 7.3 - 8.2 - 1.7 4.1 5.8 4.3 - 1.9 0.8 - 5.6 - 6.1

Hazır Giyim Dışı Tekstil ve Konfeksiyon

0.4 - 4.8 - 3.6 - 3.3 - 1.4 0.2 1.9 - 1.3 7.2 9.7 1.2 - 2.5

Hazır Giyim 3.5 1.2 - 0.8 - 2.6 - 0.6 - 4.3 - 0.1 2.9 - 6.7 7.1 8.0 4.4

Deri ve Suni Deri Ürünleri (Hazır Giyim Hariç)

- 0.4 - 1.5 - 0.9 0.1 6.2 1.5 2.9 3.4 - 2.4 4.2 0.9 1.5

Ahşap Sanayi 8.4 6.8 6.9 - 1.5 4.2 8.9 13.3 26.2 5.7 - 3.8 - 4.2 - 7.5

Kağıt Sanayi 1.6 - 1.5 - 2.0 - 1.4 1.0 6.8 4.7 6.5 3.2 0.5 2.5 2.5

Basın-Yayın ve İlgili Sanayiler

2.0 - 0.4 7.1 7.5 3.3 2.2 - 1.8 - 17.9 - 8.7 - 8.5 - 12.0 2.2

Petrol ve Hidrokarbon Ürünleri

- 7.0 - 7.6 - 5.5 6.8 0.9 4.4 - 0.4 - 0.5 0.8 6.0 4.1 1.9

Kimya Sanayi 0.2 0.6 1.2 - 2.3 0.5 - 1.1 - 1.8 1.4 - 0.7 0.5 6.1 3.6

Plastik Sanayi 9.6 6.0 5.9 5.6 12.1 10.2 7.1 6.7 - 3.5 - 0.4 - 0.3 - 0.8

Metalik Olmayan Maden Ürünleri

4.7 4.2 4.9 1.2 4.5 0.7 4.0 0.3 - 2.1 - 0.5 - 5.0 - 3.8

Temel Metaller Sanayi

2.5 3.8 5.3 5.3 6.1 4.4 - 1.0 - 0.3 - 2.1 - 4.3 4.0 1.8

Metal Ürünleri 10.7 4.0 7.4 6.2 5.2 8.5 3.0 - 1.0 - 6.1 - 4.3 - 6.5 - 4.6

Makina ve Ekipman 17.7 14.9 11.1 10.3 19.5 5.7 1.1 - 3.3 - 6.1 2.9 6.2 3.6

Elektronik 3.8 2.8 7.5 12.4 5.9 5.3 - 1.9 - 6.2 - 2.5 4.2 9.3 5.7

Elektrik ve Elektrikli Ürünler

4.0 - 3.3 - 4.2 - 0.2 0.6 1.3 4.2 1.0 - 2.8 - 2.4 - 4.6 - 5.1

Ulaşım Araçları 24.9 15.4 14.9 12.3 16.4 17.1 13.8 9.2 0.8 7.2 6.5 6.9

Mobilya ve İlgili Ürünler

5.3 2.7 - 17.6 15.0 6.7 5.4 21.5 - 15.0 - 9.5 - 6.2 - 12.8 4.1

Diğer İmalat Sanayi 2.7 10.4 5.7 2.1 2.7 1.0 0.5 - 2.6 - 3.8 - 0.1 - 1.3 10.5

Kaynak: INEGI

2.5. Petrol ve Madencilik

2013 yılı, Meksika petrol sektörü açısından tarihi bir dönüm noktası olmuştur. Meksika’nın en

önemli gelir kaynaklarından olan petrol, anayasa gereği devlet mülkiyetindedir. 2013 yılına

kadar devlet, petrol ve temel petrol ürünlerinde tek üretici durumundaydı ve devlete ait petrol

şirketi olan Pemex tarafından, özellikle Meksika körfezinde bulunan zengin petrol yataklarından,

petrol üretimi ve sonrasında işleme ve petrokimya ürünleri üretimi gerçekleştirilmekteydi.

Ancak, devlet şirketi Pemex’in derin deniz petrolü konusunda yeterli teknolojiye sahip

olmaması, Meksika Körfezindeki sığ denizlerden çıkarılan petrol rezervlerinin azalması ve

20

Meksika petrol üretiminin her geçen yıl düşüş yaşaması, petrol sektörünün özel sektör ve yabancı

sermayeli şirketlere açma konularını uzun süreden beri tartışmaya açmıştır.

2013 yılında gerçekleştirilen Enerji Reformu ile, petrol arama ve üretimi özel sektöre ve

dolayısıyla yabancı sermayeye açık duruma gelmiştir. Pemex şirketi varlığını devam ettirecek,

kamuya ait özelleştirme yapılmayacak ve de petrolün devlet mülkiyeti devam edecek olsa da,

kar-zarar ortaklığı, üretim ortaklığı ve lisans verme ile özel sektörün sektörde üretim ve yatırım

yapması mümkün hale gelmiştir. Özel sektör, devlet şirketi Pemex ile ortak yatırım yapabileceği

gibi, gerekli lisans ya da anlaşma ile tek başına da faaliyette bulunabileceklerdir.

Enerji Reformu dışında sektör ile ilgili olarak belirtilebilecek önemli bir konu da, ülkenin rafineri

kapasitesinin yetersiz olması ve ham petrol ihracatı ve işlenmiş petrol ürünleri ithalatı

yapmasıdır.

Meksika, önemli bir petrol üreticisi ülke olmasına rağmen, 2013 yılı sonu itibariyle sadece 9,8

milyar varillik kanıtlanmış petrol rezervi bulunmaktadır. Nitekim Meksika’nın petrol üretimi

2004 yılından bu yana her geçen yıl azalmaktadır.

Petrol, ortalama olarak Meksika ihracatının yedide birini ve kamu bütçe gelirinin de üçte birini

sağlamaktadır.

Tablo 11: Meksika’nın Günlük Ham Petrol Üretimi (Bin Varil)

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Toplam

Üretim

3.333 3.256 3.076 2.792 2.601 2.577 2.553 2.548 2.522

Ağır Petrol 2.387 2.244 2.039 1.766 1.520 1.464 1.417 1.385 1.365

Hafif Petrol 802 831 838 815 812 792 798 834 847

Çok Hafif

Petrol

144 180 199 210 270 321 337 329 310

Kaynak: Pemex (Meksika Petrolleri Şirketi), INEGI

Madencilikte, yabancı sermayeye ilişkin bir sınır bulunmamaktadır ve % 100 yabancı sermayeli

Meksika firmaları, maden arama ve işletme ruhsatı alabilmektedirler.

Meksika’da madencilik faaliyetleri özellikle Sonora, Chihuahua, Coahuila, Durango, Zacatecas

ve San Luis Potosi eyaletlerinde yoğundur. Meksika, dünyanın en büyük gümüş üreticisi ülkesi

olarak, dünya gümüş üretiminin % 20,7’sini gerçekleştirmektedir. Ayrıca çinko ve kurşun

üretiminde de dünyada ön sıralarda yer almaktadır.

21

Tablo 12: Meksika’da Üretilen Başlıca Madenler (Ton)

2011 2012 2013

Altın 84,1 88,6 98,0

Gümüş 4.150,3 4.510,0 4.860,9

Kurşun 182.202 195.692 200.362

Bakır 402.430 426.372 409.172

Çinko 447.948 456.044 420.915

Kömür 13.718.159 13.031.331 13.065.353

Kok 2.121.866 2.085.311 2.216.314

Demir 7.763.048 7.933.216 8.093.547

Kükürt 959.488 1.001.506 1.025.841

Dolomit 2.785.314 2.068.753 8.756.485

Florit 1.206.907 1.203.741 1.210.477

Silis 2.542.143 2.853.269 2.937.949

Alçıtaşı 3.838.348 4.372.267 5.090.863

Tuz 8.769.140 8.766.084 9.461.320 Kaynak: INEGI

2.6. İnşaat Sektörü

Meksika’da müteahhitlik sektöründe 2012 yılı sonu sektörde yavaşlayan büyüme,

Meksika ekonomisinin genel olarak büyümesinin 2013 yılında ihracattaki ve iç piyasadaki

durgunlaşma sonucu yavaşlamasıyla, olumsuz olarak en fazla etkilenen sektörlerden biri olmuş

ve müteahhitlik sektörü 2013 yılında % 3,5 küçülme yaşamıştır.

Kasım 2008’den Temmuz 2010’a kadar süren ekonomik krizden en çok etkilenen

sektörlerden biri olan müteahhitlik sektörü, ancak 2010 yılının ikinci yarısından itibaren

büyümeyi yakalamıştır. 2011 ve 2012 yılı ilk yarısında büyümesini sürdüren sektör, iktidar

partisinin değiştiği 2012 sonunda, seçim nedeniyle duran ihalelerin de etkisiyle küçülmeye

başlamış ve ekonomik durgunluk sonucu 2013 yılı boyunca sektördeki küçülme devam etmiştir.

2013 yılında ülkede önemli yapısal reformlar gerçekleştirilmiştir. Eğitim, işgücü, maliye,

finans gibi reformların yanında, özellikle enerji reformunun ülkede ekonomik büyümeyi ve

müteahhitlik sektörünü canlandırmasını sağlaması beklenmektedir. Enerji reformu ile, devlet

tekelinde bulunan petrol arama, çıkarma ve işleme faaliyetlerinde, petrol üzerinde devlet

mülkiyeti devam edecek, ancak kar-zarar ortaklığı çerçevesinde özel sektör petrol ile ilgili bu

faaliyetlere girebilecektir. Dolayısıyla, 2014 yılında yapısal reformlardan elde edilmek istenen

sonuçların kendini göstermeye başlaması, kamunun reformların ardından orta ve uzun vadeli

kalkınma ile ilgili projelere başlaması sonucu ekonomik bir canlılık beklentisi bulunmaktadır.

2014 Meksika müteahhitlik sektörü büyüme tahmini, % 3,5’tir.

Meksika müteahhitlik sektörünün 2013 yılında yaşamış olduğu küçülme, istihdam

rakamlarına da yansımış olup, anılan sektörünün 2013 yılındaki ortalama istihdamının % 2,5

küçülme ile 5.860.000 kişiye düştüğü tahmin edilmektedir.

22

Kamu kesiminde yatırım gerçekleştiren kamu kuruluşlarının en başta geleni, kamuya ait petrol

şirketi olan Pemex’tir. Pemex’in ardından Meksika Ulaştırma ve Telekomünikasyon Bakanlığı

gelmektedir. Aşağıda yer alan tabloda, kamu sektörünün 2013 ve 2014 yatırım bütçesine ilişkin

veriler yer almaktadır:

Tablo 13: Meksika Kamu Kurum ve Kuruluşları Yatırım Bütçeleri

Yatırım Alanı ya da

Kuruluş İsmi

2013 Yılı Yatırım Bütçesi

Payı

(milyon Meksika pesosu)

2014 Yılı Yatırım Bütçesi

Payı

(milyon Meksika pesosu)

Komünikasyon ve Ulaşım 71.135 100.142

Eğitim 9.620 6.710

Sağlık 6.495 6.076

Çevre 36.980 43.173

Turizm 1.675 1.677

PEMEX (Devlet Petrol

Şirketi)

338.398 357.527

CFE (Devlet Elektrik

Şirketi)

34.681 40.062

IMSS (Meksika Sosyal

Güvenlik Kurumu)

3.466 4.800

ISSSTE (Meksika Kamu

Çalışanları Sosyal

Güvenlik Kurumu)

3.098 3.098

Diğer Kuruluşlar 215.350 257.655

TOPLAM 720.897 820.920

(1 ABD doları ortalama kuru 2013’te 12,77, 2014’te ise tahmini 13,1 Meksika pesosudur.)

Kaynak: Meksika Maliye Bakanlığı

Meksika’da müteahhitlik firmalarının büyük çoğunluğu küçük ve orta büyüklükte işletmelerdir

ve bu işletmelerin kredi temini, faiz oranının yüksekliği ve kredi sürecinde talep edilen şartlar

sebebiyle çok güç olmaktadır.

Meksika’da diğer sektörlerde olduğu gibi, müteahhitlik sektöründe de oligopolistik bir piyasa

yapısı söz konusudur. Piyasayı ve yerel şartlar ile uygulamaları bilen firmalar, Meksika

piyasasında iş yapabilmektedirler.

Meksika’da devlet tarafından açılan ihalelerde, finansman sıkıntısı olmayan büyük firmalar

pazarı ellerinde tutmaktadırlar. 2006-2010 yıllarını kapsayan bir çalışmada, kamu ihalelerinde

ICA şirketinin payının % 48, İspanyol OHL firmasının payının % 16, Ideal şirketinin payının %

14, Tradeco şirketinin payının % 9, Grupo Hermez şirketinin payının % 5 olduğu

belirtilmektedir. Özellikle otoyol projeleri başta olmak üzere çok sayıda projede yap-işlet-devret

modeli tercih edilmekte ve bu modelin uygulandığı projeler, finansman imkanı olan ICA ve OHL

gibi büyük şirketler tarafından gerçekleştirilmektedir.

23

2.7. Doğrudan Yabancı Yatırımlar

Meksika, korumacı ve ithal ikameci bir ekonomi politikasından dışa açık, ihracata dayalı bir

politikayı benimsediği 1980’li yıllardan itibaren doğrudan yabancı yatırıma daha fazla önem

vermiş ve özellikle NAFTA’nın imzalandığı 1993 yılından itibaren, ABD piyasası için üretim

yapmak isteyen firmalar, yatırım için işgücü maliyeti düşük olan Meksika’yı tercih etmişlerdir.

Meksika’nın coğrafi olarak ABD’ye yakınlığı ve bu ülke ile serbest ticaret anlaşması olması

dışında, liberal ve gelişmiş bir ülkede olağan şartlarda görülen ve mülkiyeti güvence altına alan,

lojistik altyapısı olan bir ülke olması yabancı yatırımcılara güven vermiş; ayrıca ülkenin, yabancı

yatırımcı çekebilmek için yatırım teşvik politikaları benimsemesi, yabancı yatırımı

kolaylaştırmıştır.

Tablo 14: Geldiği Ülkeye Göre Meksika’ya Yapılan Doğrudan Yabancı Yatırımlar

(milyon ABD doları)

Ülke 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2012

Toplam 25095.7 24707.9 20891 32209.3 28685 17986.8 25897.5 23627.8 18131.2 42093.4

Almanya 393.2 334.1 750.6 649.1 656.6 -31.6 334 377.5 946.1 1772.5

Belçika 46 -21 69.5 228.3 142.3 345.5 38.1 163.8 0.4 13290.3

Brezilya 49.7 46.1 56.8 25 93 150.9 402 212.8 67.8 452.4

Kanada 804.1 690 965.3 834.7 3436.6 1831.9 1855.7 1400.1 1767.6 3246.4

Danimarka 115.8 40.3 253 88 75.8 35.1 -12.8 132.5 183.1 202.4

İspanya 7892.8 1703.6 1461.2 5457.6 4997.9 3004.4 4185.1 3446 -780.9 -446.5

ABD 9208.3 11836.4 13255 12996.8 11791.8 7715.1 6909 12275.9 8958.1 13346.5

Fransa 306.6 386.1 156.2 235.5 210.3 266.5 -5.4 215.4 398.7 201.6

Hollanda 3380.2 4018.5 2805.4 6656.5 1900 2601.5 9245.2 2775.3 1488.3 3965.3

İrlanda -1.1 25.6 -11.1 81.6 96.4 113 95.1 269.2 6.4 -69.9

İtalya 178.8 27.3 26.5 48 131.6 31.9 74.9 115.4 191.6 -771.3

Japonya 392.4 173 -1433.9 439.7 518.8 483.5 535.7 916.2 1815.9 1631.5

Lüksemburg 34.7 169.2 177.8 542.8 352.6 192.6 417.7 146.4 779.8 1877.7

Birleşik Krallık 323.1 1349.1 973 612.2 1420.9 423.5 701.3 -1037.4 449.9 1253.8

Singapur 29.9 14 63.6 139 108.6 258.3 36.7 151.5 49.8 99.1

İsveç 408.9 376.5 15.8 36 85.7 12.8 327 43.8 180.5 253.4

İsviçre 1156.7 323.9 602.7 617.3 242.6 105.3 264.5 1168 282.1 284.3

Diğer Ülkeler 375.8 3215.1 703.8 2520.9 2423.4 446.5 493.6 855.2 1346.2 1503.8

Kaynak: INEGI

24

Meksika’ya yapılan doğrudan yabancı yatırımların amacının, Meksika’nın ucuz işgücünden

faydalanarak ABD’ye yönelik sanayi üretimi olması düşüncesiyle doğrudan yabancı yatırımlar

içinde sanayi sektöründe yapılan yatırımın ağırlıklı olmasının beklenmesine rağmen, Meksika’ya

hizmetler sektöründe de oldukça yüksek oranda yabancı yatırım gerçekleştirilmektedir.

Hizmetler sektörü içinde ticaret, basın, emlak gibi birçok alt sektörde yabancı yatırım olmasına

rağmen, oransal olarak finans ve sigorta sektöründe önemli miktarda yabancı yatırım

gerçekleştirilmiştir.

Tablo 15: Sektörlerine Göre Meksika’ya Yapılan Doğrudan Yabancı Yatırım

(milyon ABD doları)

Yıl Toplam Tarım Sanayi Hizmetler

2004 25095.7 41.7 14734.7 10319.2

2005 24707.9 15 12880.7 11812.2

2006 20891 3 11239.8 9648.2

2007 32209.3 73.4 17668.9 14467

2008 28685 57.9 14742.6 13884.4

2009 17986.8 19.6 8856.8 9110.4

2010 25897.5 91 15849.2 9957.3

2011 23627.8 40.2 12760.3 10827.3

2012 18131.2 108.2 12646.5 5376.4

2013 42093.4 168.8 33339.9 8584.7

Kaynak: INEGI

2.8. İşçi Dövizleri

Meksika ekonomisinin büyüklüğü dikkate alındığında, milli gelirin düşük bir oranına tekabül

eden işçi dövizleri, ülke ekonomisinde uzun bir süre önemini korumuş olup, günümüzde de

ülkenin turizm gelirlerinden daha fazla olan ve azımsanmayacak büyüklüğüyle Meksika

ekonomisine katkısına devam etmektedir. İşçi dövizlerinin tamamına yakını, ABD’de yaşayan

Meksikalılar tarafından gönderilmektedir.

Tablo 16: Meksika İşçi Dövizleri

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Meksika’ya gelen işçi dövizleri

(milyar ABD doları)

25.6 26.1 25.1 21.3 21.3 22.8 22.4 21.9

Kaynak: Meksika Merkez Bankası

25

2.9. Turizm

Meksika, turizm açısından dünyada önemli ülkeler arasında yer almaktadır ve en çok turist çeken

10. ülkedir.

Ülkenin turizm potansiyeli olarak sahil beldeleri, eski uygarlıklara ait tarihi yerler, koloni

mimarisi olan şehirler ön plandadır. Ülke, uygun iklim ve coğrafi özellikleriyle, yoğun olarak

ABD’den ve Kanada’dan turist çekmektedir.

Meksika, büyük turizm potansiyeli olmasına ve ABD vatandaşlarının ülkeye kolaylıkla

gelebileceği coğrafi yakınlığa sahip olmasına rağmen; ülkenin güvenlik açısından olumsuz imajı,

turizm altyapısının yetersizliği gibi sebeplerle, söz konusu potansiyelini istenen düzeyde gelire

çevirememektedir. 2008 yılında ABD’de başlayan ekonomik kriz ve aynı yıl Meksika’da

başlayan ve dünyaya yayılan domuz gribi ve ülkede yaşanan şiddet, Meksika turizmini olumsuz

etkilemiş; sonraki yıllarda da ülkeye gelen turist sayısı ve turizmden elde edilen gelirde önemli

artış görülmemiştir.

Tablo 17: Meksika Turizm Sektörü

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Ülkeye Gelen Yabancı

Turist Sayısı (milyon kişi)

21.4 22.6 21.5 22.4 22.7 23.1 23.7

Ülkeye Gelen Yabancı

Turistlerden Elde Edilen

Gelir (milyar ABD doları)

12.9 13.3 11.3 11.9 11.7 12.7 13.8

Kaynak: INEGI, Banco de Mexico

26

3.1. Ana Ürün Grupları İtibariyle Meksika Dış Ticareti

Meksika, 2013 yılı itibarıyla takriben 380 milyar ABD doları civarındaki ithalat ve ihracat

değerleri ve toplam dış ticaret hacminin GSYH’nin yaklaşık % 60’ını oluşturduğu ekonomik

yapısı dikkate alındığında, dış ticaret yoluyla kalkınma genel politikasını tercih etmiş olan bir

ülkedir. Ülkenin ithalatının ana ürün grupları bağlamında kompozisyonuna bakıldığında, ülke

ekonomisinin bir transformasyon ekonomisi olduğu güçlü bir şekilde görülmektedir. Nitekim

2013 yılında gerçekleştirilen yaklaşık 381 milyar dolarlık ithalatın dörtte üçü ara malıdır.

İthalattaki kadar olmasa da, ihracatın yarısının da yine ara malı olduğu gözlenmektedir. Bu

durum ülke sanayisinin özellikle ABD sanayisi ve ABD pazarı için üretim gerçekleştirmek üzere

Meksika’ya yatırım yapmış ABD, Almanya, Japonya, Güney Kore vb. ülkelerin sanayileri ile

entegrasyonunu açık bir şekilde göstermektedir.

Tablo 18: Ana Gruplar İtibariyle Meksika’nın Dış Ticareti (milyar ABD doları)

Ana

Gruplar

İhracat İthalat

2009 2010 2011 2012 2013 2013

Pay

(%)

2009 2010 2011 2012 2013 2013

Pay

(%)

Ara

Malı 109.21

145.14

180.57

190.35

188.48

49.60

170.91

229.81

264.02

277.91

284.82

74.71

Sermaye

Malı

48.09

67.64

79.31

91.26

96.62

25.42

30.65

30.25

35.03

38.57

39.06

10.26

Tüketici

Ürünleri

72.40

85.69

89.50

89.30

94.93

24.98

32.83

41.42

51.79

54.27

57.33

15.03

Toplam 229.70 298.47 349.38 370.91 380.03 100.00 234.38 301.48 350.84 370.75 381.21 100.00 Kaynak: INEGI

3.2. Ülkeler İtibariyle Meksika Dış Ticareti

Ülkenin ithalat ve ihracatında ilk 20 sırada yer alan ülkelerin listesi aşağıdaki tablolarda

gösterilmektedir. Ülkenin ağırlıklı ticaret ortağı ABD’dir. Nitekim söz konusu ülkenin 2013

yılında Meksika ihracatındaki ve ithalatındaki payları sırası ile % 78,8 ve % 49,1 olmuştur.

Bununla birlikte söz konusu oranların, Meksika’nın dış ticaret liberalizasyonunun başlangıcı

olarak kabul edilebilecek 1995 yılından bu yana, ihracatta yaklaşık 4,5 puan, ithalatta ise 25 puan

düştüğünü belirtmek gerekmektedir. ABD’nin Meksika pazarında 1995-2013 döneminde

kaybettiği pazar payının, başta Çin (% 16,1) olmak üzere, Güney Kore, Malezya, Kosta Rika,

Tayland, Tayvan gibi ülkeler tarafından ele geçirildiği görülmektedir.

3. MEKSİKA DIŞ TİCARETİ

27

Tablo 19: Meksika’nın İthalatındaki İlk Yirmi Ülke (FOB, milyar ABD doları)

Ülkeler 1995 2011 2012 2013 1995 2013 2013/2012 2013/1995

Pay (%) Pay (%) Değişim Değişim

(%) (%)

Toplam 72.45 350.84 370,75 381,21 100.0 100.0 2,8 426,2

ABD 53.90 174.36 185,11 187,26 74.4 49,1 1,2 247,4

Çin 0.52 52.25 56,94 61,32 0.7 16,1 7,7 11.692,3

Japonya 3.95 16.49 17,66 17,08 5.5 4,5 - 3,3 332,4

Güney Kore 0.77 13.66 13,34 13,49 1.1 3,5 1,1 1.651,9

Almanya 2.69 12.86 13,51 13,46 3.7 3,5 - 0,4 400,4

Kanada 1.37 9.65 9,89 9,85 1.9 2,6 - 0,4 619,0

Tayvan 0.72 5.77 6,18 6,69 1.0 1,8 8,3 829,2

İtalya 0.77 4.98 5,46 5,62 1.1 1,5 2,9 629,9

Malezya 0.44 5.61 4,74 5,38 0.6 1,4 13,5 1.122,7

Brezilya 0.57 4.56 4,49 4,42 0.8 1,2 - 1,6 675,4

Tayland 0.17 3.09 3,81 4,32 0.2 1,1 13,4 2.441,2

İspanya 0.69 3.84 4,08 4,31 1.0 1,1 5,6 524,6

Hollanda 0.22 3.06 3,56 4,20 0.3 1,1 18,0 1.809,1

Fransa 0.98 3.36 3,47 3,69 1.4 1,0 6,3 276,5

Kosta Rika 0.02 2.65 3,26 3,17 0.0 0,8 - 2,8 15.750,0

Hindistan 0.12 2.38 2,95 2,87 0.2 0,8 - 2,7 2.291,7

İngiltere 0.53 2.14 2,39 2,51 0.7 0,7 5,0 373,6

İsviçre 0.39 1.53 1,49 1,67 0.5 0,4 12,1 328,2

Filipinler 0.07 1.64 1,39 1,59 0.1 0,4 14,4 2.171,4

Vietnam 0,01 0.97 1,15 1,49 0,0 0,4 29,6 14.800,0

Diğer Ülkeler 3.42 24.85 25,53 26,82 4.7 7,0 5,1 684,2

Türkiye 0.01 0.32 0,43 0,53 0.0 0,1 23,3 5.200,0

Kaynak: INEGI

Burada vurgulanması gereken önemli noktalardan birisi, söz konusu ülkelerin önemli bir

bölümünün Meksika ile aralarında serbest ticaret anlaşması bulunmayan ülkeler olması ve Çin

hariç olmak üzere Meksika’nın şiddetle ihtiyaç duyduğu, özellikle elektronik ürünlerinin

üretiminde gerekli ara mallarının tedarikçileri olmalarıdır.

Meksika’nın ithalat ve ihracatının sırasıyla % 93 ve % 95’ini gerçekleştirdiği ilk 20 ülke arasında

yer almamakla birlikte, ülkemizin 1995-2013 döneminde gösterdiği performansın (Meksika’ya

ihracat ve ithalatımızda % 3500’ün üzerinde artış) birçok ülkenin üzerinde olduğu görülmektedir.

Diğer taraftan, ülkemiz 2013 yılında gerçekleştirdiği % 23,3 oranındaki ihracat artışı ile,

Meksika’nın 2013 yılı ithalatında ilk yirmi sırada bulunan ülkelerden Vietnam hariç omak üzere

diğerlerinden daha iyi bir performans sergilemiş, ülkenin genel ithalat artış oranının sekiz katı

civarında bir artış göstermiştir. Bununla birlikte, Meksika istatistiklerine göre, 2013 yılında

ülkemiz tarafından ulaşılmış olan 527,1 milyon dolarlık ihracat ve 358,2 milyon dolarlık ithalat

28

değerlerinin, iki ülke ekonomilerinin büyüklükleri düşünüldüğünde oldukça mütevazı kaldığını

söylemek yanlış olmayacaktır.

Tablo 20: Meksika’nın İhracatındaki İlk Yirmi Ülke (FOB, milyar ABD doları)

Ülkeler 1995 2011 2012 2013 1995 2013 2013/2012 2013/1995

Pay Pay Değişim Değişim

(%) (%) (%) (%)

Toplam 79.54 349.68 370,91 380,03 100.0 100.0 2,5 377,8

ABD 66.27 274.70 287,82 299,44 83.3 78,8 4,0 351,8

Kanada 1.99 10.68 10,94 10,45 2.5 2,7 - 4,5 425,1

İspanya 0.80 4.90 7,16 7,14 1.0 1,9 - 0,3 792,5

Çin 0.04 5.97 5,72 6,47 0.0 1,7 13,1 16.075,0

Brezilya 0.80 4.89 5,66 5,39 1.0 1,4 - 4,8 573,8

Kolombiya 0.45 5.63 5,59 4,74 0.6 1,2 - 15,2 953,3

Almanya 0.52 4.34 4,50 3,80 0.6 1,0 - 15,6 630,8

Hindistan 0.03 1.80 3,36 3,80 0.0 1,0 13,1 12.566,7

Japonya 0.98 2.26 2,61 2,24 1.2 0,6 - 14,2 128,6

Venezuela 0.38 1.66 2,12 2,15 0.5 0,6 1,4 465,8

Şili 0.49 2.07 2,25 2,08 0.6 0,6 - 7,6 324,5

Arjantin 0.31 1.96 1,93 1,97 0.4 0,5 2,1 535,5

Peru 0.18 1.29 1,53 1,77 0.2 0,5 15,7 883,3

Guatemala 0.31 1.79 1,83 1,73 0.4 0,5 - 5,5 458,1

Hollanda 0.18 2.08 1,92 1,59 0.2 0,4 - 17,2 783,3

Güney Kore 0.09 1.52 1,73 1,53 0.1 0,4 - 11,6 1.600,0

İngiltere 0.48 2.16 2,60 1,44 0.6 0,4 - 44,6 200,0

Fransa 0,48 0,72 1,28 1,29 0.6 0,3 0,8 168,8

İtalya 0.20 1.55 1,30 1,25 0.2 0,3 - 3,8 525,0

Belçika 0.49 1.21 1,15 1,10 0.6 0,3 - 4,3 124,5

Diğer Ülkeler 3.96 16.01 17,91 18,66 5.0 4,9 4,2 371,2

Türkiye 0.01 0.19 0,36 0,36 0.01 0,09 0,0 3.500,0

Kaynak: INEGI

3.3. Ürün Grupları İtibariyle Meksika Dış Ticareti

Meksika’nın 2009-2013 döneminde fasıllar itibarıyla gerçekleştirdiği ihracat ve ithalat

rakamlarını gösteren tablolar aşağıda yer almaktadır:

29

Tablo 21: Meksika’nın İlk Yirmi Fasıl İtibariyle İthalatı (milyar ABD doları)

FASILLAR 2009 2010 2011 2012 2013 2013 Pay

(%)

2013/2012

Değişim

(%)

TOPLAM 234.38 301.48 350.84 370.75 381,21 100.0 2,8

85-Elektrikli Makina ve Cihazlar, Aksam ve Parçaları 55.30 70.87 75.85 77.61 83,70 22,0 7,8

84-Nükleer Reaktörler, Kazan; Makina ve Cihazlar, Aletler, Parçaları 36.58 46.79 53.84 60.76 62,45 16,4 2,8

87-Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet, Motosiklet ve Diğerleri 18.49 24.71 28.57 32.43 33,39 8,8 3,0

27-Mineral Yakıtlar, Mineral Yağlar ve Müstahsalları, Mumlar 15.76 24.06 35.02 33.34 32,91 8,6 - 1,3

39-Plastik ve Plastikten Mamul Eşya 12.70 17.40 18.49 19.84 20,81 5,5 4,9

90-Optik, Fotoğraf, Sinema, Ölçü, Kontrol, Ayar Cihazları, Tıbbi Alet. 8.55 10.20 11.17 11.74 12,41 3,3 5,7

29-Organik Kimyasal Müstahsallar 6.58 7.96 9.59 9.80 10,03 2,6 2,3

73-Demir veya Çelikten Eşya 5.28 6.62 7.56 8.58 8,86 2,3 3,3

72-Demir ve Çelik 5.19 7.26 8.32 10.15 8,67 2,3 - 14,6

99-Başka Yerde Belirtilmeyen Diğer Eşyalar 4.46 5.78 7.31 10.44 8,58 2,3 - 17,8

40-Kauçuk ve Kauçuktan Eşya 3.12 4.42 5.56 6.32 6,28 1,6 - 0,6

48-Kağıt ve Karton; Kağıt Hamurundan Kağıt ve Kartondan Eşya 3.99 4.72 4.98 5.17 5,34 1,4 3,3

30-Eczacılık Ürünleri 3.88 4.32 4.54 4.98 5,04 1,3 1,2

76-Aluminyum ve Aluminyum Eşya 2.90 4.10 5.66 5.54 4,89 1,3 - 11,7

38-Muhtelif Kimyasal Maddeler 2.70 3.40 3.82 4.07 4,39 1,2 7,9

10-Hububat 3.03 3.23 5.48 5.44 4,30 1,1 - 21,0

02-Et ve Ürünleri 2.72 3.23 3.42 3.55 3,96 1,0 11,5

12-Yağlı Tohum ve Meyvalar, Sanayi Bitkileri, Saman, Hayvan Yemi 2.61 3.02 3.54 3.71 3,60 0,9 - 3,0

94-Mobilyalar, Aydınlatma, Reklam Lambaları, Prefabrik Yapılar 1.73 2.29 2.67 3.14 3,51 0,9 11,8

74-Bakır ve Bakırdan Eşya 1.88 3.10 3.33 2.84 2,81 0,7 - 1,1

Diğer 36.93 43.99 52.11 54.58 56,97 14,9 4,4

30

Tablo 22: Meksika’nın İlk Yirmi Fasıl İtibariyle İhracatı (milyar ABD doları)

FASILLAR

2009

2010

2011

2012

2013

2013

Pay (%)

2013/2012

Değişim

(%)

TOPLAM 229.71 298.31 349.57 370.83 380,03 100.0 2,5

85-Elektrikli Makina ve Cihazlar, Aksam ve Parçaları 60.19 71.46 70.64 74.87 77,84 20,5 4,0

87-Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet, Motosiklet ve Diğerleri 33.76 51.74 62.90 70.27 77,19 20,3 9,8

84-Nükleer Reaktörler, Kazan; Makina ve Cihazlar, Aletler, Parçaları 29.17 41.65 48.31 53.77 53,95 14,2 0,3

27-Mineral Yakıtlar, Mineral Yağlar ve Müstahsalları, Mumlar 30.50 41.07 55.68 52.27 48,77 12,8 - 6,7

90-Optik, Fotoğraf, Sinema, Ölçü, Kontrol, Ayar Cihazları, Tıbbi

Alet.

8.50 10.14 10.88 11.73 12,81 3,4 9,2

71-İnciler, Kıymetli Taş ve Metal Mamulleri, Madeni Paralar 6.13 9.16 13.21 13.15 9,75 2,6 - 25,9

94-Mobilyalar, Aydınlatma, Reklam Lambaları, Prefabrik Yapılar 4.10 5.42 6.00 7.34 8,19 2,2 11,6

39-Plastik ve Plastikten Mamul Eşya 4.62 5.70 6.62 7.52 8,08 2,1 7,4

73-Demir veya Çelikten Eşya 3.37 3.70 4.54 5.35 5,73 1,5 7,1

07-Yenilen Sebzeler ve Bazı Kök ve Yumrular 3.69 4.32 4.94 5.01 5,50 1,4 9,8

26-Metal Cevherleri, Cüruf ve Kül 1.07 1.94 3.47 4.19 4,01 1,1 - 4,3

72-Demir ve Çelik 2.19 3.59 4.27 3.33 3,69 1,0 10,8

22-Meşrubat, Alkollü İçkiler ve Sirke 2.79 3.04 3.29 3.43 3,67 1,0 7,0

08-Yenilen Meyvalar, Kabuklu Yemişler, Turunçgil ve Kavun

Kabuğu

2.21 2.36 2.76 3.10 3,40 0,9 9,7

99-Başka Yerde Belirtilmeyen Diğer Eşyalar 1.29 1.49 2.33 2.96 3,38 0,9 14,2

62-Örülmemiş Giyim Eşyası ve Aksesuarları 2.46 2.55 2.78 2.69 2,68 0,7 - 0,4

29-Organik Kimyasal Müstahsallar 1.67 2.06 2.45 2.64 2,65 0,7 0,4

33-Uçucu Yağlar, Rezinoitler, Parfümeri, Kozmetikler vb. 1.79 1.78 2.04 2.28 2,54 0,7 11,4

86- Demiryolu ve Benzeri Hatlara Ait Taşıtlar ve Malzemeler 0,59 0,53 1,50 2,19 2,54 0,7 16,0

40-Kauçuk ve Kauçuktan Eşya 1.16 1.67 2.16 2.42 2,44 0,6 0,8

Diğer 27.71 31.42 37.36 39.72 41,22 10,8 3,8

Kaynak:INEGI

2013 yılında ülkenin ithalat ve ihracatının sırasıyla % 85,1 ve % 89,2’sinin gerçekleştirildiği ilk

yirmi fasıl incelendiğinde, ithalatta ilk beş sırada yer alan 85, 84, 87, 27 ve 39’uncu fasılların

yaklaşık %60’ı aşan bir paya; ihracatta ise 85, 87, 84, 27 ve 90’ıncı fasılların yaklaşık % 71’lik

bir paya sahip oldukları görünmektedir. 2013 yılında en büyük ithalat artışı mobilyalar ve et

ürünlerinde, ihracat artışı ise demiryolu ve benzeri hatlara ait taşıtlar ve malzemeler ile başka

yerde belirtilmeyen başka ürünlerde gerçekleşmiştir.

Meksika’nın ithalatının yaklaşık dörtte üçünün, ihracatının da beşte dördünden fazlasının

gerçekleştirildiği ilk on fasıl üründe en fazla paya sahip dörtlü pozisyonları gösteren tablolar

aşağıda yer almaktadır. Sözkonusu tablolar incelendiğinde, Meksika’nın ihracatı ve ithalatında

ön sıralarda yer alan elektrikli ve elektronik ürünler, makinalar, mineral yakıtlar ve otomotiv

ürünlerinde, ihracatta bitmiş ürünlerin, ithalatta da ara ürünlerin ağırlıklı paya sahip olduğu

görülmektedir. Nitekim, Meksika’nın toplam ithalatının takriben beşte birinin gerçekleştirildiği

elektrikli ve elektronik ürünlerindeki ithalatın büyük çoğunluğunun, cep telefonları hariç

tutulduğunda, elektronik entegre devreler, elekronik aksam ve parça, anahtarlar, röleler,

sigortalar, kablolar, transformatörler, diyodlar, transistörler, baskı devreler vb. gibi ara

kalemlerde; % 15’inden fazlasının gerçekleştirildiği makine ve teçhizattaki ithalatın büyük

bölümünün sermaye malı ve otomobil motoru, motor aksam parçası, pompalar, transmisyon

milleri, kranklar vb. gibi ürünlerde; takriben % 9’unun gerçekleştirildiği mineral yakıtlar

ithalatında ağırlığın rafine edilmiş petrol ürünlerinde ve yine % 9’undan fazlasının

gerçekleştirildiği otomotiv ürünlerindeki ithalatın yaklaşık üçte ikisinin otomotiv yan sanayii

ürünlerinde olduğu görülmektedir.

Diğer taraftan, ihracat rakamlarının detayları incelendiğinde, Meksika’nın toplam ihracatında

takriben % 20’lik paya sahip elektrikli elektronik ürünlerdeki ihracatın yaklaşık yarısını nihai

ürün olan televizyon ve telefon cihazlarının oluşturduğu; yine yaklaşık % 20’lik paya sahip

otomotiv ürünleri ihracatında yolcu ve eşya taşımaya mahsus araçlar ile traktörler gibi ana sanayi

ürünlerinin payının % 70’i aştığı; yaklaşık % 14 civarında payı bulunan makine ve teçhizatlar

ile % 13 payı bulunan mineral yakıtlar ihracatında bilgisayarlar ve buzdolapların payının % 40’ı

aştığı ve ham petrol ihracatının payının % 90 civarında olduğu göze çarpmaktadır.

31

32

Tablo 23: Meksika’nın İthalatında İlk On Fasılda En Yüksek Paya Sahip Dörtlüler (milyar ABD doları)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 Pay (%)

TOPLAM 234.38 301.48 350.84 370.75 381,21 Toplamda Fasılda 85-ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI

55.30 70.87 75.85 77.61 83.70 21.96 100.0

8517-TELEFON CİHAZLARI, SES, GÖRÜNTÜ VEYA DİĞER

BİLGİLERİ ALMAYA VEYA VERMEYE MAHSUS DİĞER

CİHAZLAR

9.88 12.56 13.65 13.38 15.06 4.0 18.0

8542-ELEKTRONİK ENTEGRE DEVRELER 7.75 10.66 12.46 11.66 13.36 3.5 16.0

8529-SADECE VEYA ESAS İTİBARİYLE 85.25 İLA 85.28

POZİSYONLARINDA YER ALAN CİHAZLARA MAHSUS

AKSAM VE PARÇA

9.96 11.48 9.81 9.91 9.56 2.5 11.4

8536-GERİLİMİ 1000 VOLTU GEÇMEYEN ELEKTRİK

DEVRESİ TEÇHİZATI (ANAHTARLAR, RÖLELER,

SİGORTALAR, FİŞLER, KU

3.36 4.38 4.72 5.09 5.61 1.5 6.7

8544-İZOLE EDİLMİŞ TELLER, KABLOLAR VE DİĞER

ELEKTRİK İLETKENLER; TEK TEK KAPLANMIŞ LİFLERDEN

OLUŞAN FİBE

2.95 3.98 4.52 4.66 5.36 1.4 6.4

8504-ELEKTRİK TRANSFORMATÖRLERİ, STATİK

KONVERTÖRLER (ÖRNEĞİN; REDRESÖRLER) VE

ENDÜKTÖRLER

2.17 2.76 2.84 2.96 3.19 0.8 3.8

8538-ESAS İTİBARİYLE 85.35, 85.36 VEYA 85.37

POZİSYONLARINDA YER ALAN CİHAZLARDA

KULLANILMAYA UYGUN AKSAM

1.44 2.25 2.44 2.79 3.11 0.8 3.7

8528-MONİTÖRLER VE PROJEKTÖRLER, TELEVİZYON

ALICI CİHAZLARI

1.86 2.42 2.73 2.94 2.87 0.8 3.4

8541-DİYODLAR, TRANSİSTÖRLER VB YARI İLETKEN

TERTİBAT; IŞIK YAYAN DİYODLAR; MONTE EDİLMİŞ PİEZO

ELEKTRİK

1.56 2.09 2.39 2.49 2.80 0.7 3.3

8534-BASKI DEVRELER 1.36 1.75 1.75 1.87 2.14 0.6 2.6

84-NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZAN; MAKİNA VE CİHAZLAR, ALETLER, PARÇALARI

36.58 46.79 53.84 60.76 62.45 16.4 100.0

8471-OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAK. BUNLARA AİT

BİRİMLER; MANYETİK VEYA OPTİK OKUYUCULAR,

VERİLERİ KODA DÖNÜŞTÜRÜCÜLER

5.20 6.35 7.64 8.34 8.83 2.3 14.1

33

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 234.38 301.48 350.84 370.75 381,21 TOPLAMDA FASILDA 8473-84.69 İLA 84.72 POZİSYONLARINDAKİ MAKİNA VE

CİHAZLARDA KULLANILMAYA ELVERİŞLİ AKSAM-PARÇA

3.37 5.42 5.09 5.70 5.56 1.5 8.9

8408-SIKIŞTIRMAYLA ATEŞLEMELİ İÇTEN YANMALI

PİSTONLU MOTORLAR (DİZEL VE YARI DİZEL)

1.36 2.34 3.50 4.09 3.74 1.0 6.0

8409-SADECE VEYA ESAS İTİBARİYLE 84.07 VEYA 84.08

POZİSYONLARINDAKİ MOTORLARIN AKSAM VE

PARÇALARI

1.68 2.84 3.03 3.34 3.36 0.9 5.4

8414-HAVA VEYA VAKUM POMPALARI, HAVA VEYA

DİĞER GAZ KOMPRESÖRLERİ, FANLAR, ASPİRATÖRÜ OLAN

HAVALANDIRMAYA

1.75 2.22 2.90 3.28 3.15 0.8 5.0

8481-BORULAR, KAZANLAR, TANKLAR, DEPOLAR VE

BENZERİ DİĞER KAPLAR İÇİN MUSLUKLAR, VALFLER

(VANALAR) VE BEN

1.64 2.17 2.48 2.79 2.84 0.7 4.5

8483-TRANSMİSYON MİLLERİ, KRANKLAR; YATAK

KOVANLARI VE MİL YATAKLARI; DİŞLİLER VE

SİSTEMLERİ;VİDALAR

1.17 1.73 2.10 2.38 2.50 0.7 4.0

8479 - 84. FASILIN BAŞKA POZİSYONLARINDA

BELİRTİLMEYEN VEYA YER ALMAYAN, KENDİNE ÖZGÜ BİR

FONKSİYONU OLAN MAKİNALAR VE MEKANİK CİHAZLAR

1.30 1.33 1.67 2.05 2.46 0.6 3.9

8407-KIVILCIM İLE ATEŞLEMELİ İÇTEN YANMALI

DOĞRUSAL VEYA DÖNER PİSTONLU MOTORLAR

(PATLAMALI MOTOR)

1.16 1.76 2.07 2.36 2.38 0.6 3.8

8443-BASKI YAPMAYA MAHSUS MAKİNALAR;

KOPYALAMA VE FAKS MAKİNALARI; BUNLARIN AKSAM,

PARÇA VE AKSESUARLARI

2.13 2.43 2.36 2.10 2.20 0.6 3.5

87-MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET, MOTOSİKLET VE DİĞER

18.49 24.71 28.57 32.43 33.39 8.8 100.0

8708-KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA VE

AKSESUARLAR

10.79 14.77 17.60 20.60 20.61 5.4 61.7

8703-BİNEK OTOMOBİLLERİ VE ESAS İTİBARİYLE İNSAN

TAŞIMAK ÜZERE İMAL EDİLMİŞ DİĞER MOTORLU

TAŞITLAR

4.76 6.46 7.26 7.64 8.45 2.2 25.3

8704-EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR 1.88 2.09 1.96 2.14 2.16 0.6 6.5

34

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 234.38 301.48 350.84 370.75 381,21 TOPLAMDA FASILDA 27-MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE MÜSTAHSALLARI, MUMLAR

15.76 24.06 35.02 33.34 32.91 8.6 100.0

2710-PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN

ELDE EDİLEN YAĞLAR

11.73 18.27 27.87 27.23 25.33 6.6 77.0

2711-PETROL GAZLARI VE DİĞER GAZLI

HİDROKARBONLAR

2.85 3.91 4.79 3.85 5.57 1.5 16.9

2701-TAŞKÖMÜRÜ; TAŞKÖMÜRÜNDEN ELDE EDİLEN

BRİKETLER, TOPAK VB. KATI YAKITLAR

0.64 0.97 1.25 0.96 0.76 0.2 2.3

39-PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 12.70 17.40 18.49 19.84 20.81 5.5 100.0

3926-PLASTİKTEN DİĞER EŞYA 2.31 4.13 3.28 3.58 3.73 1.0 17.9

3923-PLASTİKLERDEN EŞYA TAŞINMASINA VEYA

AMBALAJLANMASINA MAHSUS MALZEME, TIPA, KAPAK,

KAPSÜL VE DİĞER KA

1.62 1.96 2.03 2.22 2.32 0.6 11.1

3901-ETİLEN POLİMERLERİ (İLK ŞEKİLLERDE) 1.33 1.68 1.94 1.99 2.19 0.6 10.5

3920-PLASTİKTEN DİĞER LEVHA, PLAKA, ŞERİT, FİLM,

FOLYE (GÖZENEKSİZ)

1.02 1.36 1.58 1.67 1.73 0.5 8.3

3907-POLİASETALLER, DİĞER POLİETERLER, EPOKSİ

REÇİNELER, POLİKARBONATLAR, ALKİT REÇİNELER,

POLİALİESTERLE

0.95 1.14 1.33 1.53 1.58 0.4 7.6

3902-PROPİLEN VE DİĞER OLEFİNLERİN POLİMERLERİ

(İLK ŞEKİLLERDE)

0.85 1.31 1.64 1.48 1.55 0.4 7.4

3921-PLASTİKTEN DİĞER PLAKALAR, LEVHALAR,

YAPRAKLAR, FİLMLER, FOLYELER VE ŞERİTLER

0.66 0.90 1.06 1.30 1.36 0.4 6.5

3917-PLASTİKTEN HORTUMLAR, BORULAR VE BAĞLANTI

ELEMANLARI (MANŞON, NİPEL, DİRSEK, FLANŞLAR, VB.)

0.86 1.01 1.13 1.21 1.30 0.3 6.2

3919-PLASTİKTEN KENDİNDEN YAPIŞKAN LEVHA, PLAKA,

BANDLAR, ŞERİT, FİLM, FOLYE VE DİĞER YASSI ŞEKİLLER

0.67 0.84 0.93 1.00 1.05 0.3 5.0

3903-STİREN POLİMERLERİ (İLK ŞEKİLLERDE) 0.58 0.73 0.77 0.88 0.90 0.2 4.3

35

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 234.38 301.48 350.84 370.75 381,21 TOPLAMDA FASILDA 90-OPTİK, FOTOĞRAF, SİNEMA, ÖLÇÜ, KONTROL, AYAR CİHAZLARI, TIBBİ ALET.

8.55 10.20 11.17 11.74 12.41 3.3 100.0

9013-SIVI KRİSTALLİ TERTİBAT, LAZERLER, DİĞER OPTİK

CİHAZ VE ALETLER

2.41 3.08 3.29 3.19 3.23 0.8 26.0

9018-TIPTA, CERRAHİDE, DİŞÇİLİKTE VE

VETERİNERLİKTE KULLANILAN ALET VE CİHAZLAR

1.55 1.81 1.97 1.96 2.22 0.6 17.9

9032-OTOMATİK KONTROL VE AYAR ALET VE CİHAZLARI 0.97 1.27 1.30 1.38 1.46 0.4 11.8

9031-DİĞER ÖLÇME VEYA MUAYENE ALET, CİHAZ VE

MAKİNALARI; PROFİL PROJEKTÖRLERİ

0.63 0.71 0.91 1.08 1.14 0.3 9.2

29-ORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR 6.58 7.96 9.59 9.80 10,03 2.6 100.0

2902-SİKLİK HİDROKARBONLAR 1.48 1.91 2.42 2.58 2.38 0.6 23.7

2934-HETEROSİKLİK DİĞER BİLEŞİKLER 0.36 0.39 0.57 0.67 1.17 0.3 11.7

2909-ETERLER, ETER-ALKOLLER, ETER-FENOLLER 0.43 0.39 0.51 0.60 0.66 0.2 6.6

73-DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 5.28 6.62 7.56 8.58 8.86 2.3 100.0

7326-DEMİR VEYA ÇELİKTEN DİĞER EŞYA: 1.88 2.24 2.45 2.59 2.65 0.7 29.9

7318-DEMİR VEYA ÇELİKTEN VİDALAR, CİVATALAR,

SOMUNLAR, TİRFONLAR, PERÇİN ÇİVİLERİ, PİMLER,

KAMALAR, RONDE

1.21 1.74 1.96 2.17 2.29 0.6 25.8

72-DEMİR VE ÇELİK 5.19 7.26 8.32 10.15 8.67 2.3 100.0

7210-DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YASSI HADDE

MAMULLERİ, GENİŞLİĞİ 600 MM VEYA DAHA FAZLA

OLANLAR

1.08 1.47 1.50 1.74 1.55 0.4 17.9

7208-DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YASSI HADDE

ÜRÜNLERİ (GENİŞLİK >= 600 MM) (SICAK HADDELENMİŞ)

0.61 0.82 1.18 1.61 1.40 0.4 16.1

7225-DİĞER ALAŞIMLI ÇELİKTEN YASSI HADDE

MAMULLERİ (GENİŞLİĞİ 600 MM.VEYA DAHA FAZLA)

0.86 1.26 1.18 1.54 1.27 0.3 14.6

7219-PASLANMAZ ÇELİKTEN YASSI HADDE MAMULLERİ

(GENİŞLİĞİ 600 MM. VEYA FAZLA OLANLAR)

0.43 0.72 0.78 0.74 0.72 0.2 8.3

99-BAŞKA YERDE BELİRTİLMEYEN DİĞER EŞYALAR

4.46 5.78 7.31 10.44 8.58 2.3 100.00

9999-BAŞKA YERDE BELİRTİLMEYEN DİĞER EŞYA 4.46 5.78 7.31 10.44 8.58 2.3 100.00

36

Tablo 24: Meksika’nın İhracatında İlk On Fasılda En Yüksek Paya Sahip Dörtlüler (milyar ABD doları)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 229.71 298.31 349.57 370.83 380.12 TOPLAMDA FASILDA

85-ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI

60.19 71.46 70.64 74.87 77.84 20.5 100.0

8517-TELEFON CİHAZLARI, SES, GÖRÜNTÜ VEYA DİĞER

BİLGİLERİ ALMAYA VEYA VERMEYE MAHSUS DİĞER

CİHAZLAR

16.16 18.29 15.97 17.19 17.98 4.7 23.1

8528-MONİTÖRLER VE PROJEKTÖRLER, TELEVİZYON

ALICI CİHAZLARI

18.20 20.70 18.79 17.77 16.69 4.4 21.4

8544-İZOLE EDİLMİŞ TELLER, KABLOLAR VE DİĞER

ELEKTRİK İLETKENLER; TEK TEK KAPLANMIŞ LİFLERDEN

OLUŞAN FİBE

5.03 6.77 8.02 8.85 10.16 2.7 13.1

8537-ELEKTRİK KONTROL, DAĞITIM TABLOLARI,

PANOLAR, KONSOLLAR, KABİNLER, DİĞER MESNETLER VE

SAYISAL KONTRO

1.77 2.21 2.55 2.93 3.46 0.9 4.4

8536-GERİLİMİ 1000 VOLTU GEÇMEYEN ELEKTRİK

DEVRESİ TEÇHİZATI (ANAHTARLAR, RÖLELER,

SİGORTALAR, FİŞLER, KU

2.25 3.07 3.06 3.15 3.21 0.8 4.1

8501-ELEKTRİK MOTORLARI VE JENERATÖRLER

[ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM (ELEKTROJEN) GRUPLARI

HARİÇ]

1.75 2.49 2.53 2.76 2.70 0.7 3.5

8504-ELEKTRİK TRANSFORMATÖRLERİ, STATİK

KONVERTÖRLER (ÖRNEĞİN; REDRESÖRLER) VE

ENDÜKTÖRLER

2.01 2.17 2.43 2.66 2.68 0.7 3.4

87-MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET, MOTOSİKLET VE DİĞER

33.76 51.74 62.90 70.27 77.19 20.3 100.0

8703-BİNEK OTOMOBİLLERİ VE ESAS İTİBARİYLE İNSAN

TAŞIMAK ÜZERE İMAL EDİLMİŞ DİĞER MOTORLU TAŞITLAR

(YARIŞ

15.10 23.09 26.84 29.17 32.39 8.5 42.0

8708-KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA VE

AKSESUARLAR

9.23 13.84 16.80 19.05 20.52 5.4 26.6

8704-EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR 6.52 10.47 12.47 14.80 17.56 4.6 22.7

8701-TRAKTÖRLER 2.42 3.61 5.78 6.04 5.57 1.5 7.2

37

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 229.71 298.31 349.57 370.83 380.12 TOPLAMDA FASILDA

84-NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZAN;MAKİNA VE CİHAZLAR, ALETLER, PARÇALARI

29.17 41.65 48.31 53.77 53.95 14.2 100.0

8471-OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAK. BUNLARA AİT

BİRİMLER; MANYETİK VEYA OPTİK OKUYUCULAR,

VERİLERİ KODA DÖNÜŞT

8.09 13.33 16.50 18.44 17.40 4.6 32.3

8418-BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR VE DİĞER

SOĞUTUCU VE DONDURUCU CİHAZLAR VE ISI POMPALARI

3.26 3.91 4.08 4.14 4.44 1.2 8.2

8409-SADECE VEYA ESAS İTİBARİYLE 84.07 VEYA 84.08

POZİSYONLARINDAKİ MOTORLARIN AKSAM VE

PARÇALARI

1.86 3.02 3.57 3.69 3.57 0.9 6.6

8407-KIVILCIM İLE ATEŞLEMELİ İÇTEN YANMALI

DOĞRUSAL VEYA DÖNER PİSTONLU MOTORLAR

(PATLAMALI MOTOR)

1.16 1.51 2.39 2.70 3.36 0.9 6.2

8414-HAVA VEYA VAKUM POMPALARI, HAVA VEYA

DİĞER GAZ KOMPRESÖRLERİ, FANLAR, ASPİRATÖRÜ OLAN

HAVALANDIRMAYA

1.19 1.61 1.86 2.04 2.17 0.6 4.0

8415-KLİMA CİHAZLARI (MOTORLU BİR VANTİLATÖR İLE

NEM VE ISIYI DEĞİŞTİRMEYE MAHSUS TERTİBATI

OLANLAR)

0.90 1.22 1.60 1.83 2.14 0.6 4.0

8481-BORULAR, KAZANLAR, TANKLAR, DEPOLAR VE

BENZERİ DİĞER KAPLAR İÇİN MUSLUKLAR, VALFLER

(VANALAR) VE BEN

1.38 1.68 1.78 1.95 2.08 0.5 3.9

8421-SANTRİFÜJLER; SIVILARIN VEYA GAZLARIN FİLTRE

EDİLMESİNE VEYA ARITILMASINA MAHSUS MAKİNA VE

CİHAZLAR

0.99 1.37 1.56 1.87 2.06 0.5 3.8

8408-SIKIŞTIRMAYLA ATEŞLEMELİ İÇTEN YANMALI

PİSTONLU MOTORLAR (DİZEL VE YARI DİZEL)

0.38 1.44 1.73 1.78 1.81 0.5 3.4

8411-TURBOJETLER, TURBOPROPELLERLER VE DİĞER

GAZ TÜRBİNLERİ

1.19 1.50 1.82 2.01 1.79 0.5 3.3

27-MİNERAL YAKITLAR, MİNERAL YAĞLAR VE MÜSTAHSALLARI, MUMLAR

30.50 41.07 55.68 52.27 48.77 12.8 100.0

2709-HAM PETROL (PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ

MİNERALLERDEN ELDE EDİLEN YAĞLAR)

25.69 35.91 49.36 46.96 42.80 11.3 87.8

38

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 229.71 298.31 349.57 370.83 380.12 TOPLAMDA FASILDA 2710-PETROL YAĞLARI VE BİTÜMENLİ MİNERALLERDEN

ELDE EDİLEN YAĞLAR

4.48 4.75 5.96 4.98 5.69 1.5 11.6

90-OPTİK, FOTOĞRAF, SİNEMA, ÖLÇÜ, KONTROL, AYAR CİHAZLARI, TIBBİ ALET.

8.50 10.14 10.88 11.73 12.81 3.4 100.0

9018-TIPTA, CERRAHİDE, DİŞÇİLİKTE VE VETERİNERLİKTE

KULLANILAN ALET VE CİHAZLAR

3.87 4.50 4.67 4.71 5.11 1.3 39.9

9032-OTOMATİK KONTROL VE AYAR ALET VE CİHAZLARI 1.20 1.59 1.89 1.91 2.05 0.5 16.0

9026-SIVI VE GAZLARIN AKIŞ, SEVİYE, BASINÇ VE DİĞER

ÖZELLİKLERİNİ ÖLÇMEYE VEYA MUAYENESİNE MAHSUS

ALET VE CİHAZLAR

0.51 0.66 0.72 0.83 0.86 0.2 6.7

71-İNCİLER, KIYMETLİ TAŞ VE METAL MAMULLERİ, MADENİ PARALAR

6.13 9.16 13.21 13.15 9.75 2.6 100.0

7108-ALTIN (PLATİN KAPLAMALI ALTIN DAHİL)

(İŞLENMEMİŞ VEYA YARI İŞLENMİŞ YADA PUDRAHALİNDE)

4.00 5.75 7.72 7.97 5.82 1.5 59.7

7106-GÜMÜŞ(ALTIN VEYA PLATİN YALDIZLI GÜMÜŞ

DAHİL)(İŞLENMEMİŞ VEYA YARI İŞLENMİŞ YADA PUDRA

HALİNDE)

1.41 2.54 4.51 4.27 3.12 0.8 32.0

94-MOBİLYALAR, AYDINLATMA, REKLAM LAMBALARI, PREFABRİK YAPILAR

4.10 5.42 6.00 7.34 8.19 2.2 100.0

9401-OTURMAYA MAHSUS MOBİLYALAR VE BUNLARIN

AKSAM VE PARÇALARI

2.31 3.35 3.78 4.65 5.27 1.4 64.3

9405-DİĞER AYDINLATMA CİHAZLARI, IŞIKLI PANOLAR,

IŞIKLI TABELALARI VE BENZER EŞYA VE BU EŞYANIN

AKSAM VE

0.86 0.95 1.06 1.34 1.47 0.4 17.9

9403-DİĞER MOBİLYALAR VE BUNLARIN AKSAM VE

PARÇALARI

0.62 0.75 0.78 0.88 0.95 0.2 11.6

39-PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA 4.62 5.70 6.62 7.52 8.08 2.1 100.0

3923-PLASTİKLERDEN EŞYA TAŞINMASINA VEYA

AMBALAJLANMASINA MAHSUS MALZEME, TIPA, KAPAK,

KAPSÜL VE DİĞER KA

0.88 1.05 1.00 1.52 1.74 0.5 21.5

3926-PLASTİKTEN DİĞER EŞYA 0.77 1.01 1.07 1.31 1.46 0.4 18.1

39

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 229.71 298.31 349.57 370.83 380.12 TOPLAMDA FASILDA 3920-PLASTİKLERDEN DİĞER PLAKALAR, LEVHALAR,

FİLMLER, FOLYE VE ŞERİTLER

0.40 0.52 0.68 0.73 0.76 0.2 9.4

73-DEMİR VEYA ÇELİKTEN EŞYA 3.37 3.70 4.54 5.35 5.73 1.5 100.0

7304-DEMİR (DÖKME DEMİR HARİÇ) VE ÇELİKTEN İNCE

VE KALIN BORULAR VE İÇİ BOŞ PROFİLLER (DİKİŞSİZ)

0.75 0.86 1.02 1.17 1.39 0.4 24.3

7326-DEMİR VEYA ÇELİKTEN DİĞER EŞYA: 0.62 0.66 0.78 1.06 1.19 0.3 20.8

07-YENİLEN SEBZELER VE BAZI KÖK VE YUMRULAR

3.69 4.32 4.94 5.01 5.50 1.4 100.0

0702-DOMATES (TAZE/SOĞUTULMUŞ) 1.21 1.60 2.09 1.69 1.84 0.5 33.5

0709-DİĞER SEBZELER (TAZE/SOĞUTULMUŞ) 1.15 1.38 1.35 1.31 1.80 0.5 32.7

40

4.1. Meksika’nın Dış Ticaret Politikası

Meksika, 1980’li yıllara kadar petrol ihraç ederek ithalat için ihtiyaç duyduğu dövizi sağlayan, ithal

ikameci politikalar uygulayan, hatta doğrudan yabancı yatırıma dahi soğuk bir duruş sergileyen bir

yapıya sahip bulunuyordu. 1980’li yılların başında yaşanan kriz, dış ticaret politikasında değişikliği

zorunlu kıldı. Bu yıllardan başlayarak liberal bir ekonomi ile ihracata dayalı bir ekonomik büyüme

politikasını benimsemesinden itibaren; ülke için dış ticaret, istihdam ve büyüme sağlama anlamında

daha farklı bir anlam kazanmaya ve dış ticaretin milli gelire oranı artmaya başlamıştır. 2013 yılında

dış ticaret hacminin milli gelire oranı % 60’ın üzerine çıkmış olan ülke, oldukça dışa açık bir

ekonomiye dönüşmüştür. Dış ticaret, Meksika için büyümenin itici gücü olmuştur.

Meksika, yukarıda bahsedilen politika değişikliği çerçevesinde GATT’a 1986 yılında katılmış ve

ardından halihazırda ülke ekonomisi için oldukça kritik öneme sahip NAFTA başta olmak üzere,

çeşitli ülkelerle serbest ticaret anlaşmaları imzalama yoluna gitmiştir.

Tablo 25: Meksika’nın İmzaladığı Serbest Ticaret Anlaşmaları Anlaşma İmzalanan Ülkeler İmzalanma Tarihi Yürürlüğe Giriş Tarihi ABD, Kanada (NAFTA) 17 Aralık 1992 1 Ocak 1994

Kosta Rika 5 Nisan 1994 1 Ocak 1995

Bolivya 10 Eylül 1994 1 Ocak 1995

Nikaragua 18 Aralık 1997 1 Temmuz 1998

Şili 17 Nisan 1998 1 Ağustos 1999

Uruguay 15 Kasım 2003 15 Temmuz 2004

El Salvador, Guatemala,

Honduras

28 Haziran 2000 15 Mart 2001

Avrupa Birliği 23 Mart 2000 1 Temmuz 2000 (Mallar)

1 Mart 2001 (Hizmetler

ve Yatırım)

İsrail 10 Nisan 2000 1 Temmuz 2000

EFTA Ülkeleri 27 Kasım 2000 1 Temmuz 2001

Japonya 17 Eylül 2004 1 Nisan 2005

Kolombiya 11 Haziran 2010 2 Ağustos 2011

Peru 6 Nisan 2011 1 Şubat 2012

Kosta Rika, Nikaragua, El

Salvador, Guatemala ve

Honduras (Orta Amerika

Ülkeleri ile anlaşmaların

tamamı tek anlaşma altına

alınmıştır)

22 Kasım 2011 1 Eylül 2013

Kaynak: Meksika Ekonomi Bakanlığı

4. DIŞ TİCARET POLİTİKALARI

41

4.2. Meksika Dış Ticaret Mevzuatı ve Uygulamaları

Meksika’da dış ticaret mevzuatı, gelişmiş bir ülkede bulunması gerektiği şekilde kanun ve diğer

alt mevzuatla tanımlanmış, bugünden yarına değişmeyen kurallardan müteşekkildir. Ayrıca,

NAFTA’nın taraflarından biri olarak Meksika, dünyanın en büyük ticaret alanlarından birinin

içinde yer almakta ve 2013 yılında yaklaşık 760 milyar ABD doları ticaret hacmine sahip

bulunmaktadır.

Meksika’nın dış ticaret rejimi, Federal Dış Ticaret Kanunu ile belirlenmiştir. Bu Kanuna

İspanyolca dilinde http://www.diputados.gob.mx/LeyesBiblio/pdf/28.pdf bağlantısından

ulaşılabilir. Dış ticaret ile ilgili yetkili kurum, Meksika Ekonomi Bakanlığıdır.

Meksika ithalat rejiminde, ödenmesi gereken gümrük vergisi ve diğer yükümlülükler mevzuatla

önceden belirlenmiş durumdadır. Gümrük vergisi oranları, diğer Latin Amerika ülkelerine

kıyasla ortalama olarak düşük seviyededir. Meksika’nın gümrük tarifesi genellikle % 5 - 30

aralığındadır. İthalat yapılan ürünlerde, temel gıda maddeleri haricinde % 16 KDV tahsil

edilmektedir. Alkol ve sigara gibi ürünlerin ithalatında % 25’ten % 160’a varan oranlarda ek

vergi tahsil edilmektedir.

Meksika’nın gümrük vergileri her ne kadar ortalamada düşük olsa da, özellikle ülkede üretilen

tüketim maddelerinin ithalatında, gümrük vergisi oranı yüksektir. Ülkenin ihtiyaç duyduğu yarı

mamül ve hammaddeler için ise genellikle gümrük vergisi sıfır veya çok düşük oranlı olarak

belirlenmiştir.

Prosec isimli sektörel teşvik programı kapsamında olan ve belirli sektörlerde üretim yapan

Meksika firmaları, üretimlerinde kullandıkları ve daha çok Meksika’nın ihracat yapan

sektörlerinin ihtiyacı olan ithal malzemeler için, ihraç şartı olmaksızın gümrük vergisi indirimi

ya da muafiyetinden yararlanmaktadırlar. Dolayısıyla, Meksika’ya ihraç edilecek ürün ile bu

ürünü ithal edecek firmanın söz konusu program kapsamına girmesi halinde, gümrük vergisinde

indirim ya da muafiyet imkanı doğmaktadır. Söz konusu program ve diğer teşvik

programlarından yararlanan firmaların listesine http://www.economia.gob.mx/comunidad-

negocios/industria-y-comercio/instrumentos-de-comercio-exterior/directorios-y-discos-de- captura

adresinden erişim imkanı bulunmaktadır.

Meksika’ya mal ihraç ederken, bir gümrük müşaviri firmasını kullanmak, Meksika’ya malın

girmesinde büyük fayda ve kolaylık sağlayacaktır. Zira Meksika’da genellikle resmi işlemlerde

şekil şartlarının sonuna kadar yerine getirilmesi gerektiğinden ve Meksika gümrük mevzuatı

belgeler konusunda çok katı hükümler içerdiğinden, dış ticaret işlemlerine ilişkin belgelerin tam

olarak düzenlenmesi ve zamanında sunulması büyük önem taşımaktadır. Söz konusu gümrük

müşaviri firma genellikle, malı Meksika’ya ithal eden Meksika firmasının anlaşmalı gümrük

müşavirliği firması olmaktadır.

Uygulamada Meksika gümrükleri ve gümrük mevzuatı ile ilgili karşılaşılan sorunlar; yeterli

geçiş süreci tanınmadan ya da önceden haber verilmeksizin yapılan ve özellikle şekil şartlarına

ilişkin mevzuat değişiklikleri, aynı mevzuat maddesinin değişik gümrük kapılarında farklı

42

yorumlanması ve bu doğrultuda mevzuatta belirtilen standart ve şartların, eşit olmayan bir

şekilde uygulanması, özellikle tarımsal ürünlerin Meksika’ya ithalinde gümrüklerde uzun süren

ve yorucu süreçlerin yaşanması olarak gözlemlenmektedir.

4.3. Tarife Dışı Engeller ve Ürün Standartları

Meksika, diğer Latin Amerika ülkelerinden farklı olarak dış ticarette liberal bir politikaya sahip,

dışa açık bir ekonomi olması nedeniyle, dış ticaret ile ilgili uygulamalarda aşırı bir korumacılık

refleksi görülmediğinden dolayı, ülkemiz ihracatçılarını etkileyecek derecede tarife dışı

engellerin bulunmadığı belirtilebilir.

En başta gelen tarife dışı engel olarak, Meksika Gümrük İdaresinin başta tekstil ve hazır giyim

olmak üzere birçok sektör kapsamı ürün ithalatında, referans fiyat uygulaması gösterilebilir. Eğer

Meksika’ya ithalat sırasında belirtilen mal değeri, referans fiyatından düşük ise, vergilerin

hesaplanmasında o ürüne ait referans fiyat dikkate alınmaktadır.

Meksika Vergi İdaresi tarafından uygulanmakta olan söz konusu referans fiyatı uygulaması, asıl

olarak Uzakdoğu menşeli çok düşük fiyatlı ürünlerden kaynaklanan vergi kaybı ve rekabet

bozucu etkiyi bertaraf etmek amacıyla başlatılmış olmakla birlikte, halihazırda ilgili kalem

ürünlerin tamamı, menşei ülke farkı gözetilmeksizin referans fiyat uygulamasına tabi

bulunmaktadır.

İlgili eşya için referans fiyatı belirlenirken, uluslararası veri kaynakları ve Meksika’daki muhtelif

sektörel örgütlerden gelen bilgiler esas alınmakta ve eşyanın üretimi ve ticaretinde söz konusu

olan faktörlerden, işçilik, navlun, sigorta vs. gibi kalemler dikkate alınmayarak sadece en önemli

hammadde girdisinin uluslararası değeri dikkate alınmaktadır. Örnek vermek gerekirse; kumaş

söz konusu olduğunda kullanılan iplik, gömlek söz konusu olduğunda kullanılan kumaş,

ayakkabı söz konusu olduğunda kullanılan kösele ve derinin uluslararası piyasadaki ortalama

değeri dikkate alınmaktadır.

Referans fiyat uygulamasına tabi kalemler ve uygulanan referans fiyatları, Resmi Gazete’de

yayımlanmamakta ve üçüncü taraflarla paylaşılmamaktadır. Bunun nedeni olarak, yapılmakta

olanın bir risk yönetimi olduğu ve uygulamanın muhatabı olan gerek ihracatçı ülkelerdeki,

gerekse Meksika’daki ekonomik operatörlerin fiyat beyanlarında mümkün olduğunca az bilgi

sahibi olması ve bunun sonucu olarak da referans fiyat düzeyi ve üstünde fiyatları gümrüklere

beyan etmelerini sağlamak amacı gösterilmiştir.

Uygulamaya tabi eşya listesi ve referans fiyatlar, elde edilen sonuçlar ve referans fiyat

belirlenirken kullanılan hammadde fiyatlarındaki değişimlere göre

daralabilecek/genişleyebilecek ve referans fiyatları artabilecek/düşebilecektir.

Referans fiyat altında bir fiyat beyan edildiğinde, mezkûr fiyatın meşru gerekçeleri

belgelendirildiği ve Meksika gümrük teşkilatı ilgili belgelerden kâni olduğu taktirde, referans

fiyat yerine beyan edilen fiyat üzerinden vergilendirme yapılacaktır. Bununla birlikte, şimdiye

43

kadarki uygulamada ihmal edilebilir sayıda bu tür örnek söz konusu olmuştur ve Türkiye menşeli

ürünlerde ise referans fiyat altında fiyat beyanı olmadığı bilgisi edinilmiştir.

Meksika’ya mezkur sektörlerde mal ihraç eden firmalarımızın, ithalatçı firma tarafından Meksika

gümrük idaresine beyan edilen fiyatın açıklaması ile alakalı olabilecek her türlü belgeyi (para

transferine ilişkin belgeler, firmalar arasındaki sözleşme, fatura vs.) ibraz etmeleri/hazır

bulundurmalarının faydalı olacağı değerlendirilmektedir.

Halihazırda tekstil, hazır giyim ve ayakkabı sektörlerinde uygulanan referans fiyatın,

önümüzdeki dönemde çelik ürünleri, bisiklet ve oyuncaklarda uygulanmasına yönelik çalışmalar

sürmektedir.

Meksika makamlarınca, bazı hassas ürünlerin ithalatında ithal lisansı aranmaktadır. İthal lisansı

istenen ürünler, periyodik olarak güncellendiğinden, ihracatçılarımız Meksika’ya ihracat

sırasında, ithalatçı firmanın çalıştığı gümrük müşavirliği firmasından ya da Ticaret

Müşavirliğimizden ithal lisansı konusunda bilgi alması önerilebilir. Örneğin bazı petrol

ürünlerinde, otomobil lastiklerinde, kullanılmış otolarda ve sektörel teşvik programları

kapsamında getirilecek muhtelif cihazlarda Meksika Ekonomi Bakanlığınca; bazı deri ürünleri,

taze ya da donmuş et ve tarımsal makine ithalatında Meksika Tarım Bakanlığınca; sağlık

malzemesi, ilaç, çeşitli kozmetik malzemeleri ve çeşitli işlenmiş gıda ürünlerinde Meksika

Sağlık Bakanlığından ithal lisansı alınması şartı bulunmaktadır. Söz konusu ithal izinlerine tabi

ürünler ve uygulayıcı kamu kuruluşlarının listesine

http://www.siicex.gob.mx/portalSiicex/SICETECA/SICETECA.html adresindeki “Permisos”

bağlantısından ulaşmak mümkündür.

İthal lisansı gerektiren ürünlerin Meksika’ya kargo ile gönderilen küçük miktardaki numuneleri

için de ithal lisansını içeren gümrük rejimi uygulanmaktadır. Kargo ile gönderilen bu tür mallar

ile sıvı, gaz ve toz halinde maddelerin, ithalat işlemlerini yürüten gümrük müşaviri firma

tarafından gümrük işlemleri ve ithalat kapsamındaki diğer işlemler yapılmaktadır. Bu ürünler ile

ilgili olarak muayene, tetkik ve laboratuvar masrafları çıkarılabilmektedir.

Meksikaya ihraç edilen ve Meksika piyasasında perakende olarak satılacak mallarda İspanyolca

dilinde etiket bulunması zorunludur.

Meksika’da ürün ve hizmet standartları ve bu standartlara uyumluluk konusunda, Federal

Metroloji ve Standardizasyon Kanunu1, yasal çerçeveyi oluşturmaktadır. Ülkede üretilen ürünler

yanında, Meksika’ya ithal edilen ürünler de zorunlu standartlara uymak zorundadır.

Meksika’da zorunlu standartlar (NOM) ve gönüllü ya da zorunlu olmayan standartlar (NMX)

olmak üzere iki tür standart uygulanmaktadır. Zorunlu standartlar genellikle ürün güvenliği,

sağlık, çevre, telekomünikasyon, kullanıcıya yönelik bilgi ve enerji verimliliği alanlarında

uygulanmaktadır. İthal edilecek mallardan zorunlu standartlara tabi olanların, ilgili zorunlu

standarda uygunluğunun belgelendirilmesi gerekir. Bunun için ithal edilecek mal, uygunluk

1

Söz konusu Kanunun İspanyolca metni, www.diputados.gob.mx/LeyesBiblio/doc/130.doc bağlantısından

görülebilir.

44

değerlendirmesine tabi tutulmalıdır. Uygunluk değerlendirmesi devlet kurum ya da kuruluşu ya

da akredite edilmiş özel kuruluşlarca yapılmaktadır. Zorunlu olmayan standartlar (NMX) ise

daha çok mal ve hizmetlerin kalitesini geliştirmek ve bilgi vermek amacıyla kullanılmaktadır.

Meksika Ekonomi Bakanlığı bünyesinde http://www.economia-noms.gob.mx/noms/inicio.do

bağlantısında, İspanyolca dilinde olmak üzere zorunlu standartlar görülebilmekte ve mal bazında

arama yapılabilmektedir. Zorunlu olmayan standartlar ise

http://normas.economia.gob.mx/normasmx/index.nmx bağlantısında yine İspanyolca dilinde

arama yapılarak görülebilmektedir.

Meksika’nın dış ticarette uyguladığı her türlü lisans, kota, teknik mevzuat uygulamaları ve bu

uygulamaların hedeflediği ürün listelerine

http://www.siicex.gob.mx/portalSiicex/SICETECA/Reglas/Reglas/REGLAS%20SE%202012/T

EXTO%20INTEGRADO/T.I.%20AL%2006.06.13%20CON%20ANEXOS%20REGLAS%20S

E.doc adresinden ulaşılması mümkündür.

4.4. Kambiyo Mevzuatı

Meksika’da kambiyo rejimi açısından, dış ticaret ve yabancı yatırımlar ile ilgili konularda

herhangi bir kısıtlama bulunmamakta, döviz cinsinden ve bankacılık sistemine kayıtlı para

hareketleri serbestçe yapılabilmektedir.

Bununla birlikte, ülkede kara para ile mücadele kapsamında, nakit döviz cinsi paranın ülke para

birimi olan pesoya dönüştürülmesi veya bankacılık sistemine dahil edilmesi ile ilgili kısıtlamalar

bulunmaktadır. Kısıtlamalar tamamen nakit para ile ilgili olup; kredi kartı, seyahat çeki veya

banka havalesi gibi kayıt altında olan işlemlere ilişkin değildir. Bu kısıtlamaların başında,

yabancı ülke vatandaşı da olsa bir kişinin, Meksika’da bir takvim ayında en fazla 1.500 ABD

doları veya karşılığı dövizi nakit olarak bankacılık sistemine yatırabilmesi veya Meksika

pesosuna çevirebilmesi gelmektedir.

45

5.1. Meksika-Türkiye Dış Ticareti

Ülkemizle Meksika arasındaki dış ticaret rakamları, iki ülkenin toplam dış ticaret rakamları

içinde cüz’i düzeyde seyretmesinin yanısıra, iki ülkenin resmi istatistiklerine göre önemli

farklılık arz etmektedir.

Nitekim, 2013 yılında bir önceki yıla göre Meksika’ya ihracatımız ülkemiz istatistiklerine göre

% 15,9 artarak 238,7 milyon ABD doları olarak, Meksika’dan ithalatımız ise % 15,3 artarak 1

milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Meksika istatistikleri ise aynı yıl ülkemizden

yaptıkları ithalatı 527,1 milyon ABD doları, ülkemize ihracatlarını ise 358,9 milyon ABD doları

olarak göstermektedir. Benzer şekilde, ülkemiz istatistikleri 2013 yılında ülkemiz aleyhine

yaklaşık 761,3 milyon ABD doları ticaret açığını işaret etmesine rağmen, Meksika resmi

istatistikleri, ülkemiz lehine takriben 169 milyon ABD doları ticaret fazlası bulunduğunu

göstermektedir.

Bu durum, iki ülke arasındaki ticaretin önemli bir bölümünün üçüncü ülkeler üzerinden, özellikle

de ABD ve AB ülkeleri üzerinden gerçekleştirildiğini göstermektedir. Meksika’nın ABD ve AB

ile STA’sı bulunmasına rağmen, ithalatta menşe kurallarına büyük önem verildiği için, mezkûr

ülkeler üzerinden nihai olarak Meksika’ya giden ülkemiz menşeli ürünlerin herhangi bir gümrük

vergisi muafiyetinden yararlanması söz konusu değildir. Bu çerçevede düşünüldüğünde, gerek

Meksika’lı ithalatçıların tarihsel, lojistik ve kültürel nedenlerle ABD ve özellikle İspanya gibi

AB ülkelerinden ithalat yapmayı tercih etmeleri; gerekse ülkemizden Meksika’ya doğrudan mal

sevkiyatının, bazı durumlarda hacim ve lojistik itibarıyla kârlı olmaması, doğrudan ticareti

engellemekte, bu da sonuç olarak üretici/ihracatçılarımızın daha rekabetçi şartlarda Meksika

pazarına ürün sokmasını engellemektedir.

İki ülke sanayiince üretilen ürünlerin iki ülke tüketici/kullanıcılarına sunulması konsepti

çerçevesinden bakıldığında, 2013 yılında Türkiye ile Meksika arasındaki dış ticaret hacminin 1,5

milyar ABD dolarını aştığı ve ticaret açığının ülkemiz aleyhine 473 milyon ABD doları olarak

gerçekleştiğini söylemek mümkün bulunmaktadır.

İki ülke istatistiklerinin genel ticaret rakamları bağlamında farklılık arz etmelerine ilave olarak,

hangi istatistiğin kullanıldığına bağlı olmak üzere, iki ülke arasındaki ticaretin ürün

kompozisyonu bağlamında da önemli farklılıklar arz ettiği müşahade edilmektedir. İki ülke

arasındaki ithalat ve ihracatı ilk yirmi fasıl itibarıyla iki ülkenin resmi istatistikleri bazında

karşılaştırabilmeyi teminen sözkonusu rakamlar aşağıdaki tablolarda gösterilmektedir.

Meksika rakamlarına göre, ülkemizin Meksika’ya yaptığı toplam 527 milyon ABD doları

tutarındaki ihracatta, örneğin 62’nci ve 61’inci fasılların toplam 90 milyon ABD dolarını aşan

değeri ile takriben % 17,5 gibi bir paya sahip olduğu görülmekte, halbuki ülkemiz rakamlarına

göre sözkonusu iki fasılın ilk yirmi fasıl arasında sırasıyla 15 ve 18’inci sıralarda ve ülkemizin

Meksika’ya ihracatının toplam %3’ünü oluşturacak şekilde yer aldığı görülmektedir. Benzer

5. MEKSİKA-TÜRKİYE DIŞ TİCARETİ

46

durum ülkemiz istatistiklerine göre takriben 35,6 milyon ABD doları olarak görünen 84’üncü

fasıl ihracat rakamının Meksika istatistiklerinde takriben 88,3 milyon ABD doları olarak; 49,5

milyon ABD doları olarak görünen 87’nci fasıl ihracat rakamının Meksika istatistiklerinde

takriben 64 milyon ABD doları olarak görünmesi olarak ortaya çıkmaktadır.

Benzer biçimde, Türkiye istatistiklerine göre ülkemizin Meksika’dan ithalatında yaklaşık % 39

pay ile takriben 385 milyon ABD doları olarak gerçekleşen 87’nci fasıl ithalatımız, aynı fasılda

Meksika’nın doğrudan Türkiye’ye ihracat rakamı olan yaklaşık 70 milyon ABD dolarının beş

katından fazladır. Keza 85’inci fasıldaki 136 milyon ABD doları civarındaki ithalat rakamımız,

Meksika istatistiklerindeki takribi 32 milyon ABD dolarının dört katını geçmektedir.

47

Tablo 26: Meksika Resmi Rakamlarına Göre Meksika’nın Türkiye ile Dış Ticaretindeki İlk Yirmi Fasıl (2013) İHRACAT İTHALAT

FASIL Değer

(milyon

ABD

doları)

Pay (%) FASIL Değer

(milyon

ABD

doları)

Pay (%)

TOPLAM 358.96 100.00 TOPLAM 527.10 100.00

39-Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya 74.28 20.69 84-Nükleer Reaktörler, Kazan; Makina Ve

Cihazlar, Aletler, Parçaları

88.27 16.75

87-Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet,

Motosiklet Ve Diğer

70.24 19.57 87-Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet,

Motosiklet Ve Diğer

64.16 12.17

10- Hububat 58.27 16.23 62-Örülmemiş Giyim Eşyası Ve Aksesuarları 51.43 9.76

85-Elektrikli Makina Ve Cihazlar, Aksam Ve

Parçaları

31.93 8.90 61-Örme Giyim Eşyası Ve Aksesuarları 40.08 7.60

07-Yenilen Sebzeler Ve Bazı Kök Ve

Yumrular

20.51 5.71 85-Elektrikli Makina Ve Cihazlar, Aksam Ve

Parçaları

36.96 7.01

84-Nükleer Reaktörler, Kazan; Makina Ve

Cihazlar, Aletler, Parçaları

19.97 5.56 99 - Başka Yerde Belirtilmeyen Diğer Eşya 36.02 6.83

71-İnciler, Kıymetli Taş Ve Metal Mamulleri,

Madeni Paralar

15.60 4.35 74- Bakır ve Bakırdan Eşya 31.57 5.99

73-Demir Veya Çelikten Eşya 15.36 4.28 72-Demir Ve Çelik 19.45 3.69

29-Organik Kimyasal Müstahsallar 12.54 3.49 73-Demir Veya Çelikten Eşya 17.74 3.37

25-Tuz, Kükürt, Toprak Ve Taşlar, Alçılar Ve

Çimento

5.50 1.53 71-İnciler, Kıymetli Taş Ve Metal Mamulleri,

Madeni Paralar

15.82 3.00

83-Adi Metallerden Çeşitli Eşya 3.90 1.09 40-Kauçuk Ve Kauçuktan Eşya 13.30 2.52

22-Meşrubat, Alkollü İçkiler Ve Sirke 3.64 1.01 76- Aluminyum ve Aluminyumdan Eşya 13.27 2.52

38-Muhtelif Kimyasal Maddeler 3.40 0.95 39-Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya 11.26 2.14

23-Gıda Sanayii Kalıntı Ve Döküntüleri,

Hazır Hayvan Gıdaları

3.32 0.92 24- Tütün ve Tütün Yerine Geçen İşlenmiş

Maddeler

8.61 1.63

48

(tablonun devamı)

İHRACAT İTHALAT

FASIL Değer

(milyon

ABD

doları)

Pay (%) FASIL Değer

(milyon

ABD

doları)

Pay (%)

40-Kauçuk Ve Kauçuktan Eşya 3.27 0.91 29- Organik Kimyasallar 8.34 1.58

79- Çinko ve Çinko Mamulleri 2.61 0.73 54-Dokumaya Elverişli Suni Ve Sentetik

Lifler.

6.87 1.30

28- İnorganik Kimyasallar 1.57 0.44 26-Metal Cevherleri, Cüruf Ve Kül 5.58 1.06

09- Kahve, Çay ve Baharatlar 1.53 0.43 52- Pamuk 5.08 0.96

90-Optik, Fotoğraf, Sinema, Ölçü, Kontrol,

Ayar Cihazlari, Tibbi Alet.

1.43 0.40 94- Mobilya, Aydınlatma Eşyası, Prefabrike

Yapılar

4.11 0.78

72-Demir Ve Çelik 1.28 0.36 55-Sentetik Ve Suni Devamsiz Lifler 3.58 0.68

Diğer 8.81 2.45 Diğer 45.60 8.65

Kaynak: INEGI

49

Tablo 27: Türkiye Resmi İstatistiklerine Göre Meksikaya İlk Yirmi Fasıl İtibarıyla İhracatımız (milyon ABD doları) FASILLAR 2009 2010 2011 2012 2013 2013 Pay

(%)

13/12

Değişim

(%)

TOPLAM 93.30 145.51 145.16 206.00 238.7 100.0 15.9

87-Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet, Motosiklet Ve Diğer 22.50 19.86 13.51 26.75 49.48 20.7 85.0 84-Nükleer Reaktörler, Kazan; Makina Ve Cihazlar, Aletler, Parçaları 21.39 37.63 36.31 55.72 35.60 14.9 -36.1

71-İnciler, Kıymetlı Taş Ve Metal Mamulleri, Madeni Paralar 3.36 4.50 10.84 11.14 16.17 6.8 45.2

72-Demir Ve Çelik 2.75 2.03 3.80 14.56 15.70 6.6 7.8

52-Pamuk, Pamuk İpliği ve Pamuklu Mensucat 1.88 3.26 4.29 9.29 12.24 5.1 31.8

73-Demir veya Çelikten Eşya 0.87 0.98 1.53 4.91 11.57 4.8 135.6

40-Kauçuk Ve Kauçuktan Eşya 7.04 15.72 13.50 14.39 9.82 4.1 -31.8

24-Tütün Ve Tütün Yerine Geçen İşlenmiş Maddeler 3.63 4.24 2.47 4.82 8.18 3.4 69.7

85-Elektrikli Makina Ve Cihazlar, Aksam Ve Parçaları 5.29 4.46 6.96 5.58 7.82 3.3 40.1

39-Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya 0.43 1.28 1.63 3.61 6.62 2.8 83.4

76-Aluminyum Ve Aluminyum Eşya 2.58 3.32 2.56 4.54 5.66 2.4 24.7

54-Dokumaya Elverişli Suni Ve Sentetik Lifler 1.06 2.14 2.85 4.77 5.57 2.3 16.8

25-Tuz, Kükürt, Toprak Ve Taşlar, Alçılar Ve Çimento 1.80 0.77 1.69 3.39 5.11 2.1 50.7

26-Metal Cevherleri, Cüruf Ve Kül 0.00 6.82 11.30 8.88 4.91 2.1 -44.7

62-Örülmemiş Giyim Eşyası Ve Aksesuarları 0.59 1.21 0.69 1.58 3.98 1.7 151.9

94-Mobilyalar, Aydınlatma, Reklam Lambaları, Prefabrik Yapılar 0.70 0.92 1.26 2.35 3.18 1.3 35.3

55-Sentetik Ve Suni Devamsiz Lifler 1.07 1.39 3.17 2.58 3.06 1.3 18.6

61-Örme Giyim Eşyası Ve Aksesuarları 1.37 1.50 1.68 2.24 2.91 1.2 29.9

69-Seramik Mamulleri 0.42 0.61 0.55 0.89 2.67 1.1 200.0

08-Yenilen Meyvalar, Kabuklu Yemişler, Turunçgil ve Kavun

Kabuğu

0.77 0.77 1.65 1.51 2.54 1.1 68.2

Diğer 14.08 30.78 17.82 20.30 10.9 27.6

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

50

Tablo 28: Türkiye Resmi İstatistiklerine Göre Meksika’dan İlk Yirmi Fasıl İtibarıyla İthalatımız (milyon ABD doları)

FASILLAR 2009 2010 2011 2012 2013 2013

PAY (%)

13/12

DĞŞ (%)

TOPLAM 335.21 494.61 699.39 867.15 1,000.84 100.0 15.4

87-Motorlu Kara Taşıtları, Traktör, Bisiklet, Motosiklet Ve Diğer 101.41 163.47 261.76 264.96 385.13 38.5 45.4

85-Elektrikli Makina Ve Cihazlar, Aksam Ve Parçaları 69.98 90.34 107.25 123.35 136.13 13.6 10.4

39-Plastik Ve Plastikten Mamul Eşya 8.98 40.03 84.89 93.60 114.05 11.4 21.8

10- Hububat 0.01 4.85 0.21 33.11 64.56 6.5 95.0

90-Optik, Fotoğraf, Sinema, Ölçü, Kontrol, Ayar Cihazlari, Tıbbi

Alet.

30.50 38.29 52.53 53.89 62.74 6.3 16.4

84-Nükleer Reaktörler, Kazan; Makina Ve Cihazlar, Aletler,

Parçaları

34.26 48.48 56.79 49.01 50.79 5.1 3.6

32-Debagat Ve Boyacılıkta Kullanılan Hülasa, Boya, Macun,

Sakızlar

7.61 7.72 9.46 10.27 25.25 2.5 145.9

29-Organik Kimyasal Müstahsallar 16.26 38.91 8.88 13.66 18.48 1.8 35.3

55-Sentetik Ve Suni Devamsız Lifler 0.75 0.21 0.03 0.12 16.08 1.6 13300.0

71-İnciler, Kıymetli Taş Ve Metal Mamulleri, Madeni Paralar 2.03 3.46 12.06 43.10 15.16 1.5 -64.8

25-Tuz, Kükürt, Toprak Ve Taşlar, Alçılar Ve Çimento 4.26 4.98 6.97 12.11 15.10 1.5 24.7

30-Eczacılık Ürünleri 7.55 8.59 5.29 11.56 13.92 1.4 20.4

73-Demir veya Çelikten Eşya 0.60 2.13 10.80 1.68 13.12 1.3 681.0

01-Canlı Hayvanlar 0.00 0.00 12.22 55.50 6.85 0.7 -87.7

07-Yenilen Sebzeler Ve Bazı Kök Ve Yumrular 1.75 1.08 1.96 23.96 6.81 0.7 -71.6

40-Kauçuk Ve Kauçuktan Eşya 38-Muhtelif Kimyasal Maddeler 3.19 6.13 11.75 8.04 5.85 0.6 -27.2

22-Meşrubat, Alkollü İçkiler Ve Sirke 2.05 2.45 4.30 4.85 5.52 0.6 13.8

83-Adi Metallerden Çeşitli Eşya 3.84 6.72 5.29 3.40 4.10 0.4 20.6

38-Muhtelif Kimyasal Maddeler 2.16 3.16 5.30 5.21 4.05 0.4 -22.3

36-Barut, Patlayıcı Maddeler, Pirotekni Mamulleri, Kibrit Vb 1.47 1.95 2.26 3.54 3.98 0.4 12.4

Diğer 15.08 23.19 48.84 29.25 3.3 13.4

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı

Diğer taraftan, ülkemiz resmi istatistikleri çerçevesinde ilk on sırada yer alan fasıllarda önemli

yere sahip dörtlü ürün tanımlarına ilişkin olarak Meksika ile gerçekleştirdiğimiz ithalat ve ihracat

rakamlarının detayları aşağıdaki tablolarda yer almaktadır.

Meksika’ya ihracatımızın %21’ine yakın kısmının gerçekleştirildiği motorlu kara taşıtları

faslında karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar, karayolunda kullanılan motorlu

taşıtlar için karoseriler ve eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar; %15’ine yakın kısmının

gerçekleştirildiği makina ve teçhizat faslında sadece veya esas itibarıyle 84.07 ve 84.08

pozisyonlarındaki motorların aksam ve parçaları, metalleri dövme çekiçlemeye vs. mahsus

makinalar, transmisyon milleri ve kranklar; % 6,8’inin gerçekleştirildiği kuyumculuk eşyası faslı

öne çıkmaktadır.

Genel ihracatımızın % 15,9’luk bir artış gösterdiği Meksika’ya 2013 yılı ihracatımızda dörtlü

tanım kapsamındaki onüç kalem ürün grubunda % 100’ü, bir kalem ürün grubunda da % 1000’i

aşan artışlar gözlenmektedir. Bahis konusu ürün gruplarında, toplam ihracatımızda % 10 paya

sahip bulunan karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlardaki %56’lık; % 6,6 paya sahip

mücevherci eşyası ve aksamındaki (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama

metallerden) % 47’lik; % 3,4’lük paya sahip yaprak tütün ve tütün döküntülerindeki % 70’lik

artışlar dikkat çekmektedir.

Buna mukabil, genel ihracatımızda % 2,5 payı olan kauçuktan yeni dış lastiklerdeki % 38’lik; %

2,4 payı olan transmisyon millerindeki % 37,5’lik ve % 1,4 payı olan sertleştirilmemiş vulkanize

kauçuktan diğer eşyadaki % 22’lik düşüşler 2013 yılı ihracatımızın olumsuz unsurları olarak

ortaya çıkmaktadır.

Öte yandan, Meksika’dan ithalatımızın yaklaşık % 39’unu gerçekleştirdiğimiz otomotiv

ürünlerinde en büyük payın insan taşımaya mahsus taşıt araçlarına; % 13,6’sını

gerçekleştirdiğimiz elektrikli ve elektronik ürünlerde en büyük payın telefon cihazlarına; %

11’den fazlasını gerçekleştirdiğimiz plastik ve plastikten mamul eşya faslında en büyük payın ilk

şekillerdeki PVC ürünlerine gittiği müşahade edilmektedir.

2013 yılında % 15,4’lük bir artış gösteren Meksika’dan ithalatımızda dörtlü tanım kapsamındaki

bir kalem ürün grubunda % 100’ü, yine bir kalem ürün grubunda da % 1000’i aşan artışlar

gerçekleşmiştir. Söz konusu ürün gruplarında, toplam ithalatımızda % 36,5 paya sahip olan yolcu

taşımaya mahsus araçlardaki % 55,6’lık; % 9,2’lik paya sahip ilk şekillerdeki PVC ürünlerindeki

% 34’lük; % 6,4’lük paya sahip buğday ve mahlutlardaki % 94’lük artışlar göze çarpmaktadır.

Diğer taraftan, ithalatımızda % 7’lik pay sahibi telefon cihazlarında takriben % 4’lük; % 1,1’lik

pay sahibi bilgi işlem cihazlarında % 31’lik ve % 0,9 pay sahibi işlenmemiş gümüşte % 74’lük

düşüş gerçekleşmiştir.

51

52

Tablo 29: Meksikaya İhracatımızdaki İlk On Fasılda En Yüksek Paya Sahip Dörtlüler (milyon ABD doları)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 93.29 145.50 144.99 206.00 238.7 TOPLAMDA FASILDA 87-MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET, MOTOSİKLET VE DİĞER

22.5 19.85 13.51 26.75 49.48 20.7 100.0

8708-KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA

VE AKSESUARLAR

4.99 7.00 10.23 15.94 24.87 10.4 50.3

8707-KARAYOLUNDA KULLANILAN MOTORLU

TAŞITLAR İÇİN KAROSERİLER (ŞOFÖR MAHALLERİ

DAHİL)

3.04 0.26 1.88 6.98 9.82 4.1 19.8

8704-EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU

TAŞITLAR

0.00 0.00 0.02 0.00 5.51 2.3 11.1

8702-10 VEYA DAHA FAZLA KİŞİ TAŞIMAYA

MAHSUS (SÜRÜCÜ DAHİL) MOTORLU TAŞITLAR

0.00 0.00 0.00 0.44 4.54 1.9 9.2

8701-TRAKTÖRLER 7.18 4.06 1.12 3.35 2.87 1.2 5.8

8703-BİNEK OTOMOBİLLERİ VE ESAS İTİBARIYLE

İNSAN TAŞIMAK ÜZERE İMAL EDİLMİŞ DİĞER

MOTORLU TAŞITLAR (YARIŞ RABALARI DAHİL)

7.28 8.51 0.26 0.00 1.85 0.8 3.7

84-NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZAN; MAKİNA VE CİHAZLAR, ALETLER, PARÇALARI

21.38 37.63 36.31 55.72 35.60 14.9 100.0

8409-SADECE VEYA ESAS İTİBARİYLE 84.07 VEYA

84.08 POZİSYONLARINDAKİ MOTORLARIN AKSAM

VE PARÇALARI

1.17 10.73 5.00 1.85 7.75 3.2 21.8

8462-METALLERİ DÖVME,ÇEKİÇLEME,KALIPTA

DÖVME,KESME, TASLAK ÇIKARTMA,

ŞATAFATLAMA, KARBÜRLERİ İŞLEMEYE MAH

1.37 4.59 2.71 5.07 6.50 2.7 18.3

8483-TRANSMİSYON MİLLERİ, KRANKLAR; YATAK

KOVANLARI VE MİL YATAKLARI; DİŞLİLER VE

SİSTEMLERİ;VİDALAR;DİŞLİ KUTULARI VOLAN VB

2.99 6.07 6.88 8.97 5.61 2.4 15.8

8414-HAVA VEYA VAKUM POMPALARI, HAVA

VEYA DİĞER GAZ KOMPRESÖRLERİ, FANLAR,

ASPİRATÖRÜ OLAN HAVALANDIRMAYA MAHSUS

DAVLUMBAZLAR

0.20 0.57 1.38 2.86 2.27 1.0 6.4

53

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 93.29 145.50 144.99 206.00 238.7 TOPLAMDA FASILDA 8413-SIVILAR İÇİN POMPALAR (ÖLÇÜ TERTİBATI

OLSUN OLMASIN) VE SIVI ELEVATÖRLERİ

0.92 1.15 2.55 2.86 1.68 0.7 4.7

8428-KALDIRMA, ELLEÇLEME, YÜKLEME,

BOŞALTMA MAKİNALARI (ASANSÖRLER, YÜRÜYEN

MERDİVENLER, KONVEYÖRLER, TELEFERİKLER

GİBİ)

3.21 3.91 5.35 5.20 1.28 0.5 3.6

8480 - METAL DÖKÜMHANELERI IÇIN DERECELER;

DÖKÜM PLAKALARI; DÖKÜM MODELLERI;

METALLER, KARBÜRLER, CAM, PLASTIK VB IÇIN

KALIPLAR

0.13 0.49 0.69 0.80 1.07 0.4 3.0

8481-BORULAR, KAZANLAR, TANKLAR, DEPOLAR

VE BENZERİ DİĞER KAPLAR İÇİN MUSLUKLAR,

VALFLER (VANALAR) VE BENZERİ CİHAZLAR

0.03 0.26 0.10 0.57 0.84 0.4 2.4

8479 - KENDİNE ÖZGÜ BİR FONKSİYONU OLAN

DİĞER MAKİNALAR VE MEKANİK CİHAZLAR

0.92 1.28 0.07 0.35 0.79 0.3 2.2

8482 - HER NEVI RULMANLAR 0.49 0.54 0.60 0.70 0.71 0.3 2.0

71-İNCİLER, KIYMETLİ TAŞ VE METAL MAMULLERİ, MADENİ PARALAR

3.36 4.5 10.84 11.14 16.17 6.8 100.0

7113-MÜCEVHERCİ EŞYASI VE AKSAMI (KIYMETLİ

METALLERDEN VEYA KIYMETLİ METALLERLE

KAPLAMA METALLERDEN)

3.35 4.47 10.45 10.75 15.85 6.6 98.0

72-DEMİR VE ÇELİK 2.75 2.03 3.80 15.56 15.69 6.6 100.0 7214- DEMIR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELIKTEN

ÇUBUKLAR (DÖVÜLMÜŞ, SICAK HADDELENMIŞ,

HADDELEME IŞLEMINDEN SONRA BURULMUŞ

OLANIAR DAHIL)

0.00 0.21 0.10 9.71 11.20 4.7 71.4

7216- DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN

PROFİLLER

1.81 1.46 3.26 2.81 1.72 0.7 11.0

7202-FERRO ALYAJLAR 0.08 0.29 0.29 0.68 1.57 0.7 10.0

54

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 93.29 145.50 144.99 206.00 238.7 TOPLAMDA FASILDA 52-PAMUK, PAMUK İPLİĞİ VE PAMUKLU MENSUCAT

1.88 3.26 4.29 9.29 12.24 5.1 100.0

5209-PAMUKLU MENSUCAT (AĞIRLIK İTİBARİYLE

% 85 VEYA DAHA FAZLA PAMUK İÇEREN VE M2

AĞIRLIĞI 200 GR. I GEÇE

0.59 1.75 2.31 5.77 6.83 2.9 55.8

5211-PAMUKLU MENSUCAT (PAMUK ORANI < % 85

OLAN SENTETİK VEYA SUNİ LİFLERLE

KARIŞTIRILMIŞ OLUP M2. AĞIRLIĞ

0.94 0.66 0.96 2.74 4.48 1.9 36.6

5208-PAMUKLU MENSUCAT (AĞIRLIK İTİBARIYLE

% 85 VEYA DAHA FAZLA PAMUK İÇERENLER)(M2.

AĞIRLIĞI 200 GR. I GEÇMEYENLER)

0.07 0.41 0.21 0.27 0.40 0.2 3.3

73- DEMİR VE ÇELİKTEN EŞYA 0.87 0.98 1.53 4.91 11.57 4.8 100.0 7312- DEMIR VEYA ÇELIKTEN DEMETLENMIŞ

TELLER (TORON), HALAT VE KABLOLAR, ÖRME

HALATLAR, BUCURGAT HALATLARI VE

BENZERLERI

0.14 0.35 0.54 2.20 3.91 1.6 33.8

7306- DEMIR VEYA ÇELIKTEN DIĞER INCE VE

KALIN BORULAR VE IÇI BOŞ PROFILLER

0.01 0.00 0.05 1.02 2.44 1.0 21.1

7326- DEMIR VEYA ÇELIKTEN DIĞER EŞYA: 0.16 0.14 0.23 0.60 2.23 0.9 19.3

7305-DEMİR VEYA ÇELİKTEN DİĞER İNCE VE

KALIN BORULAR (DİKİŞLİ, PERÇİNLİ) (KESİTLERİ

DAİRE ŞEKLİNDE, DIŞ ÇAPI > 406,4 MM)

0.00 0.00 0.00 0.00 1.25 0.5 10.8

7318-DEMİR VEYA ÇELİKTEN VİDALAR,

CIVATALAR, SOMUNLAR, TİRFONLAR, PERÇİN

ÇİVİLERİ, PİMLER, KAMALAR, RONDELALAR VB

EŞYA

0.04 0.06 0.11 0.07 0.81 0.3 7.0

40-KAUÇUK VE KAUÇUKTAN EŞYA 7.04 15.72 13.5 14.39 9.82 4.1 100.0 4011-KAUÇUKTAN YENİ DIŞ LASTİKLER 2.44 4.55 7.48 9.73 6.02 2.5 61.3 4016-SERTLEŞTİRİLMEMİŞ VULKANİZE

KAUÇUKTAN DİĞER EŞYA

4.15 10.63 5.75 4.23 3.31 1.4 33.7

24- TÜTÜN VE TÜTÜN YERINE GEÇEN İŞLENMIŞ MADDELER

3.63 4.24 2.47 4.82 8.18 3.4 100.0

2401- YAPRAK TÜTÜN VE TÜTÜN DÖKÜNTÜLERI 3.63 4.24 2.47 4.82 8.18 3.4 100.0

55

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 93.29 145.50 144.99 206.00 238.7 TOPLAMDA FASILDA 85-ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI

5.29 4.46 6.96 5.58 7.82 3.3 100.0

8537-ELEKTRİK KONTROL, DAĞITIM TABLOLARI,

PANOLAR, KONSOLLAR, KABİNLER, DİĞER

MESNETLER VE SAYISAL KONTROL CİHAZLARI

0.55 1.25 0.75 0.15 1.47 0.6 18.8

8504-ELEKTRİK TRANSFORMATÖRLERİ, STATİK

KONVERTÖRLER (ÖRNEĞİN; REDRESÖRLER) VE

ENDÜKTÖRLER

1.77 1.06 1.21 1.02 1.36 0.6 17.4

8512-MOTORIU TAŞITIAR, BİSİKLET,

MOTOSİKLETIERDE İÇİN AYDINIATMA VEYA

İŞARET CİHAZIARI, CAM SİLİCİLER VB

0.42 0.24 0.59 0.87 1.16 0.5 14.8

8501-ELEKTRİK MOTORLARI VE JENERATÖRLER

[ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM (ELEKTROJEN)

GRUPLARI HARİÇ]

0.21 0.37 0.79 1.04 0.83 0.3 10.6

8514-SANAYİ VEYA LABORATUVARLARDA

KULLANILAN ELEKTRİK OCAK VE FIRINLARI;

DİĞER SANAYİ VEYA LABORATUVAR CİHAZLARI

0.00 0.00 0.01 0.00 0.59 0.2 7.5

8538- ESAS ITIBARIYLE 85.35, 85.36 VEYA 85.37

POZISYONLARINDA YER ALAN CIHAZLARDA

KULLANILMAYA UYGUN AKSAM VE PARÇALAR

0.09 0.05 0.28 0.57 0.49 0.2 6.3

8544- İZOLE EDILMIŞ TELLER, KABLOLAR VE

DIĞER ELEKTRIK ILETKENLER; TEK TEK

KAPLANMIŞ LIFLERDEN OLUŞAN FIBER OPTIK

KABLOLAR

0.04 0.04 0.26 0.14 0.44 0.2 5.6

39-PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA

0.43 1.28 1.63 3.61 6.62 2.8 100.0

3923- PLASTİKLERDEN EŞYA TAŞINMASINA VEYA

AMBALAJLANMASINA MAHSUS MALZEME, TIPA,

KAPAK, KAPSÜL VE DİĞER KAPAMA MALZEMELERİ

0.01 0.03 0.10 0.24 1.88 0.8 28.4

3912-SELÜLOZ VE KİMYASAL TÜREVLERİ (İLK

ŞEKİLDE)

0.00 0.00 0.13 0.48 1.07 0.4 16.2

3920-PLASTİKTEN DİĞER LEVHA, PLAKA, ŞERİT,

FİLM, FOLYE (GÖZENEKSİZ)

0.07 0.20 0.19 0.23 0.95 0.4 14.4

56

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 93.29 145.50 144.99 206.00 238.7 TOPLAMDA FASILDA 3917-PLASTİKTEN HORTUMLAR, BORULAR VE

BAĞLANTI ELEMANLARI (MANŞON, NİPEL, DİRSEK,

FLANŞLAR, VB.)

0.04 0.16 0.04 0.98 0.65 0.3 9.8

3924-PLASTİKTEN SOFRA, MUTFAK, EV, SAĞLIK

VEYA TUVALET EŞYASI

0.00 0.02 0.57 0.24 0.61 0.3 9.2

3926-PLASTİKTEN DİĞER EŞYA 0.03 0.13 0.24 0.43 0.51 0.2 7.7

3921-PLASTİKTEN DİĞER PLAKALAR, LEVHALAR,

YAPRAKLAR, FİLMLER, FOLYELER VE ŞERİTLER

0.01 0.04 0.22 0.20 0.49 0.2 7.4

57

Tablo 30: Meksika’dan İthalatımızdaki İlk On Fasılda En Yüksek Paya Sahip Dörtlüler (milyon ABD doları)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 335.23 494.61 699.39 867.15 1,000.84 TOPLAMDA FASILDA 87-MOTORLU KARA TAŞITLARI, TRAKTÖR, BİSİKLET, MOTOSİKLET VE DİĞER

101.41 163.46 261.76 264.96 385.13 38.5 100.0

8703-BİNEK OTOMOBİLLERİ VE ESAS İTİBARİYLE

İNSAN TAŞIMAK ÜZERE İMAL EDİLMİŞ DİĞER

MOTORLU TAŞITLAR (YARIŞ

91.46 141.34 232.85 235.08 365.67 36.5 94.9

8708-KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA

VE AKSESUARLAR

3.47 8.94 18.49 15.72 13.29 1.3 3.5

8701-TRAKTÖRLER 6.42 13.15 10.19 14.07 6.05 0.6 1.6

85-ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR, AKSAM VE PARÇALARI

69.99 90.34 107.25 123.35 136.13 13.6 100.0

8517-TELEFON CİHAZLARI, SES, GÖRÜNTÜ VEYA

DİĞER BİLGİLERİ ALMAYA VEYA VERMEYE

MAHSUS DİĞER CİHAZLAR

43.24 56.72 57.04 71.54 68.76 6.9 50.5

8536-GERİLİMİ 1000 VOLTU GEÇMEYEN ELEKTRİK

DEVRESİ TEÇHİZATI (ANAHTARLAR, RÖLELER,

SİGORTALAR, FİŞLER, KU

4.45 6.61 12.84 10.98 15.17 1.5 11.1

8537-ELEKTRİK KONTROL, DAĞITIM TABLOLARI,

PANOLAR, KONSOLLAR, KABİNLER, DİĞER

MESNETLER VE SAYISAL KONTRO

0.79 1.61 3.36 3.91 7.18 0.7 5.3

8531-ELEKTRİKLİ SES VEYA GÖRÜNTÜLÜ İŞARET

CİHAZLARI (ZİLLER, SİRENLER, GÖSTERGE

TABLOLARI, HIRSIZLIK VEYA

2.52 5.31 6.98 4.83 5.44 0.5 4.0

8544-İZOLE EDİLMİŞ TELLER, KABLOLAR VE

DİĞER ELEKTRİK İLETKENLER; TEK TEK

KAPLANMIŞ LİFLERDEN OLUŞAN FİBE

1.60 3.25 4.40 3.10 4.89 0.5 3.6

8547-ELEKTRİKLİ MAKİNA, CİHAZ, ALET,

ELEKTRİK TESİSATLARI İÇİN İZOLE EDİCİ

BAĞLANTI PARÇALARI, BORULAR VB

1.83 2.76 4.33 4.04 3.91 0.4 2.9

8518- MİKROFONLAR VE MESNETLERİ,

HOPARLÖR, KULAKLIK, MİKROFON-KULAKLIK

SETLERİ, SES FREKANSI YÜKSELTİCİ SETLERİ,

AMPLİKATÖRLER

1.60 2.37 3.41 2.42 3.64 0.4 2.7

58

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 335.23 494.61 699.39 867.15 1,000.84 TOPLAMDA FASILDA 8501- ELEKTRIK MOTORLARI VE JENERATÖRLER

[ELEKTRIK ENERJISI ÜRETIM (ELEKTROJEN)

GRUPLARI HARIÇ]

0.32 0.61 0.73 2.89 3.37 0.3 2.5

39-PLASTİK VE PLASTİKTEN MAMUL EŞYA

8.98 40.03 84.89 93.60 114.05 11.4 100.0

3904-VİNİL KLORÜR VEYA DİĞER

HALOJENLENMİŞ OLEFİNLERİN POLİMERLERİ (İLK

ŞEKİLLERDE)

3.97 13.78 52.66 68.53 91.86 9.2 80.5

3902-PROPİLEN VE DİĞER OLEFİNLERİN

POLİMERLERİ (İLK ŞEKİLLERDE)

0.00 17.46 21.46 15.41 17.39 1.7 15.2

3926-PLASTİKTEN DİĞER EŞYA 0.80 1.72 1.48 1.75 2.36 0.2 2.1

10- HUBUBAT 0.00 4.85 0.21 33.11 64.56 6.5 100.0 1001- BUĞDAY VE MAHLUT 0.00 4.84 0.21 33.08 64.26 6.4 99.5

90-OPTİK, FOTOĞRAF, SİNEMA, ÖLÇÜ, KONTROL, AYAR CİHAZLARI, TIBBİ ALET.

30.50 38.29 52.53 53.89 62.74 6.3 100.0

9018-TIPTA, CERRAHİDE, DİŞÇİLİKTE VE

VETERİNERLİKTE KULLANILAN ALET VE

CİHAZLAR

22.53 23.73 36.05 35.82 42.84 4.3 68.3

9021-ORTOPEDİK CİHAZLAR; CEBİRELER,

KIRIKLAR İÇİN CİHAZLAR VB; PROTEZ ORGANLAR;

İŞİTME CİHAZLARI, VÜCUT İ

3.34 4.36 4.56 5.10 6.82 0.7 10.9

9026-SIVI VE GAZLARIN AKIŞ, SEVİYE, BASINÇ VE

DİĞER ÖZELLİKLERİNİ ÖLÇMEYE VEYA

MUAYENESİNE MAHSUS ALET VE

0.78 0.95 2.70 2.85 3.64 0.4 5.8

9032-OTOMATİK KONTROL VE AYAR ALET VE

CİHAZLARI

1.40 1.37 2.08 2.87 2.33 0.2 3.7

9030- OSİLOSKOP, SPEKTRUM ANALİZÖRLERI VB

CİHAZLAR; ALFA, BETA, GAMA, X-IŞINI, KOZMİK VE

DİĞER IŞINLARI ÖLÇME-BULMA CİHAZLARI

0.11 2.09 1.10 1.18 1.95 0.2 3.1

9031-DİĞER ÖLÇME VEYA MUAYENE ALET, CİHAZ

VE MAKİNALARI; PROFİL PROJEKTÖRLERİ

0.12 0.48 1.46 1.70 1.35 0.1 2.2

59

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 335.23 494.61 699.39 867.15 1,000.84 TOPLAMDA FASILDA

84-NÜKLEER REAKTÖRLER, KAZAN; MAKİNA VE CİHAZLAR, ALETLER, PARÇALARI

34.26 48.48 56.79 49.01 50.79 5.1 100.0

8471-OTOMATİK BİLGİ İŞLEM MAK. BUNLARA AİT

BİRİMLER; MANYETİK VEYA OPTİK OKUYUCULAR,

VERİLERİ KODA DÖNÜŞT

10.00 17.64 19.90 15.53 10.77 1.1 21.2

8418-BUZDOLAPLARI, DONDURUCULAR VE DİĞER

SOĞUTUCU VE DONDURUCU CİHAZLAR VE ISI

POMPALARI

7.21 10.22 11.10 7.04 9.15 0.9 18.0

8421-SANTRİFÜJLER; SIVILARIN VEYA GAZLARIN

FİITRE EDİLMESİNE VEYA ARITILMASINA MAHSUS

MAKİNA VE CİHAZLAR

1.69 3.06 3.80 4.12 4.81 0.5 9.5

8481-BORULAR, KAZANLAR, TANKLAR, DEPOLAR

VE BENZERİ DİĞER KAPLAR İÇİN MUSLUKLAR,

VALFLER (VANALAR) VE BEN

1.89 3.03 3.60 4.48 4.80 0.5 9.5

8414-HAVA VEYA VAKUM POMPALARI, HAVA

VEYA DİĞER GAZ KOMPRESÖRLERİ, FANLAR,

ASPİRATÖRÜ OLAN HAVALANDIRMAYA

0.92 1.80 2.29 2.83 3.99 0.4 7.9

8424-SIVI VEYA TOZLARI PÜSKÜRTMEYE,

DAĞITMAYA MAHSUS MEKANİK CİHAZ, YANGIN

SÖNDÜRME CİHAZLARI, YANGIN VE

0.72 0.75 1.81 2.54 2.58 0.3 5.1

8443-BASKI YAPMAYA MAHSUS MAKİNALAR;

KOPYALAMA VE FAKS MAKİNALARI; BUNLARIN

AKSAM, PARÇA VE AKSESUARLARI

2.59 2.04 2.07 2.41 2.53 0.3 5.0

8409-SADECE VEYA ESAS İTİBARİYLE 84.07 VEYA

84.08 POZİSYONLARINDAKİ MOTORLARIN AKSAM

VE PARÇALARI

0.75 1.42 2.67 1.98 2.21 0.2 4.4

32- DEBAGAT VE BOYACILIKTA KULLANILAN HÜLASA, BOYA, MACUN, SAKIZLAR

7.61 7.72 9.46 10.27 25.25 2.5 100.0

3206- DİĞER BOYAYICI MADDELER , LÜMİNOFOR

OLARAK KULLANILAN İNORGANIK ÜRÜNLER

6.36 5.32 6.98 7.85 22.19 2.2 87.9

60

(tablonun devamı)

FASIL VE DÖRTLÜLER 2009 2010 2011 2012 2013 2013 PAY (%)

TOPLAM 335.23 494.61 699.39 867.15 1,000.84 TOPLAMDA FASILDA 3204- SENTETIK ORGANİK BOYAYICI MADDELER,

FLUORESANLI AYDINLATMA MADDELERİ VEYA

LÜMİNOFOR OLARAK KULLANILAN ORGANİK

ÜRÜNLER

1.16 2.27 2.11 2.22 3.02 0.3 12.0

29-ORGANİK KİMYASAL MÜSTAHSALLAR 16.26 38.91 8.88 13.66 18.45 1.8 100.0 2908-FENOLLERİN VE FENOL-ALKOLLERİN

HALOJENLENMİŞ/

SÜLFOLANMIŞ/NITROLANMIŞ/NITROZOLANMIŞ

TÜREVLERİ

5.28 3.75 2.84 3.00 4.61 0.5 25.0

2915-DOYMUŞ ASİKLİK MONOKARBOKSİLİK

ASİTLER VE BUNLARIN TÜREVLERİ

0.58 4.50 2.95 2.02 1.08 0.1 5.9

2933-SADECE AZOTLU HETEROSİKLİK

BİLEŞİKLER

0.19 0.21 0.63 0.68 1.00 0.1 5.4

55- SENTETİK VE SUNİ DEVAMSIZ LİFLER 0.75 0.21 0.03 0.12 16.08 1.6 100.0

5502- SUNİ FİLAMENT DEMETLERİ 0.74 0.21 0.00 0.10 15.97 1.6 99.3

71-İNCİLER, KIYMETLİ TAŞ VE METAL MAMULLERİ, MADENİ PARALAR

2.03 3.46 12.06 43.10 15.16 1.5 100.0

7106- GÜMÜŞ (ALTIN VEYA PLATİN YALDIZLI GÜMÜŞ

DAHİL) (İŞLENMEMİŞ VEYA YARI İŞLENMİŞ YA DA

PUDRA HALİNDE)

0.00 0.01 0.04 32.55 8.52 0.9 56.2

7108-ALTIN (PLATİN KAPLAMALI ALTIN DAHİL)

(İŞLENMEMİŞ VEYA YARI İŞLENMİŞ YA DA PUDRA

HALİNDE)

1.90 3.36 11.85 6.20 6.02 0.6 39.7

7113- MÜCEVHERCİ EŞYASI VE AKSAMI (KIYMETLİ

METALLERDEN VEYA KIYMETLİ METALLERLE KAPLAMA

METALLERDEN)

0.13 0.09 0.17 0.04 0.52 0.1 3.4

5.2. Meksika’ya İhracatta Potansiyel Arz Eden Ürün Grupları 2013 yılı resmi Meksika ithalat ve resmi Türkiye ihracat rakamları dikkate alındığında,

Meksika’nın dünyadan yaptığı toplam ithalatın % 97,7’sini, ülkemizin ise dünyaya yaptığı

toplam ihracatın % 99,7’sini oluşturan, Harmonize Sistem altılı düzeyde tanımlı toplam 4507

kalem ürünle alakalı olarak ülkemizin Meksika’ya ihracatındaki mevcut ve potansiyel durum

aşağıda yer almaktadır:

Mevcut Durum:

Mevcut durumda, Tablo 30’da gösterilen, altılı bazda tanımlanmış ilk yüz ürün ülkemizin

Meksika’ya ihracatının yaklaşık % 79’unu oluşturmakta ve 415,9 milyon ABD dolarına tekabül

etmektedir. Ülkemiz ihracatının Meksika ithalatındaki payı, ilgili ürünlerde Meksika’nın

uyguladığı gümrük vergisi oranı, ülkemiz ihracatının ilgili üründe Meksika’nın ithalatının ne

kadarını karşılamaya yeterli olduğu gibi bilgilerin yer aldığı sözkonusu Tablo’da dikkat çeken

unsurlar aşağıda belirtilmektedir:

• Kayısı (zerdali dahil) kurutulmuş (%82,5); erkek/erkek çocuk için ceket/blaze; sentetik lifden

(örme) (%78,1); Fındık (kabuksuz) (72,9); köşeli çubuklar (çentik, yiv, oluk vb şekil

bozuklukları olan) (% 51,6); tütün (saplı, damarlı) (% 48,0); çinko cevherleri ve konsantreleri (%

45,2); kadın/kız çocuk için pantolon, şort vs. dokunabilir diğer maddeden (örme) (% 29,7) ve

erkek/erkek çocuk için ceket/blaze; sentetik lifden (% 27,1) gibi ürünlerde ülkemiz Meksika’nın

ithalatının dörtte birinden fazlasını tedarik etmektedir. Bu ürünlerdeki nisbi başarı, tütün ve kadın

örme giyim eşyasında sırasıyla %45 ve % 20-25 gibi yüksek sayılabilecek gümrük vergi oranları

düşünüldüğünde daha da çarpıcı hale gelmektedir.

•Muhtelif konfeksiyon ürünlerinde % 20 ile 25 arasında değişen gümrük vergisi olmasına rağmen,

ilk yüz ürün arasında 24 kalemle temsil edilen sözkonusu ürünlerin takriben 77 milyon ABD doları ile sözkonusu listenin yaklaşık % 20’sini oluşturması da dikkate değer bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır.

•Öte yandan, Meksika’nın mutlak değer olarak çok önemli miktarlarda ithalat yaptığı kara

taşıtları için diğer aksam, parçaları (2,8 milyar $); benzinli motorlar için aksam, parçalar (2,4

milyar $); diğer elektrik iletkenleri (gerilimi=<80 V. için) (2,0 milyar $); otobüs-kamyon dış

lastiği (1,3 milyar $); diğer muslukçu eşyası (1,3 milyar $) ve dizel motorlar için aksam, parçalar

(1,0 milyar $) gibi ürünlerde ülkemizin ihracatı Meksika’nın ithalatının dörtte birinden fazlasını

karşılayabilecek seviyede bulunmasına rağmen, anılan ürünlerde Meksika ithalatındaki

payımızın bindelik değerlerle ifade ediliyor olması, bu alanlarda önemli potansiyel pazar payı

bulunduğuna işaret etmektedir.

61

62

Tablo 31: Meksika’nın Türkiye’den İthal Ettiği İlk Yüz Ürün (Harmonize Sistem Altılı Bazda)

2013 YILI MEKSİKANIN TÜRKİYEDEN İTHALATINDAKİ İLK YÜZ ÜRÜN (ALTILI GTİP BAZINDA; BİN ABD DOLARI; %)

ALTILI

ÜRÜN ADI

MX TR

İTH

MX

İTH TR PAY

MX TR

GMRK VRG

(*)

TR DÜNYA

İHR

MX DÜNYA

İTH

TR DÜNYA

İHR MX DÜNYA İTH KARŞILAMA

ORANI

TÜM ÜRÜNLER

527,103

0.1

N.A.

151,796,484

381,210,149

39.8

999999(**)

Başka yerde belirtilmeyen diğer eşya **

36,015

N.A.

N.A.

2,108,209

8,583,131

24.6

741300

Bakırdan ince, kalın, örme vb. halatlar (elektrik-izole hariç)

28,568

8.9

5.0

424,307

320,592

132.4

840991

Benzinli motorlar için aksam; parçalar

18,776

0.8

5.0

660,492

2,389,827

27.6

870850

Kara taşıtları için diferansiyelli aksları vb. aksam, parçaları

18,325

0.9

5.0

144,259

2,064,894

7.0

711319

Diğer kıymetli metal-kaplamalarından mücevherci eşyası

13,531

3.3

15.0

3,307,239

406,282

814.0

721420

Köşeli çubuklar (çentik, yiv, oluk vb şekil bozuklukları olan)

13,192

51.6

0.0

4,698,959

25,587

18,364.6

840999

Dizel motorlar için aksam; parçalar

13,075

1.4

5.0

852,486

964,043

88.4

620342

Erkek/erkek çocuk için kısa pantolon, şort vs. pamuktan

10,991

6.4

25.0

1,093,061

171,213

638.4

870790

Diğer kara taşıtlarının karoserileri (şoför mahalli dahil)

10,383

20.3

5.0

179,425

51,085

351.2

854449

Diğer elektrik iletkenleri (gerilimi=<80 V. için)

10,267

0.5

5.0

1,594,775

1,965,894

81.1

620520

Erkek/erkek çocuk için gömlek; pamuktan

8,423

6.7

25.0

472,067

126,619

372.8

240110

Tütün (saplı, damarlı)

8,345

48.0

45.0

434,663

17,395

2,498.8

841330

İçten yanmalı pistonlu motorlar yakıt, yağ/soğutma pompaları

7,835

1.2

5.0

31,786

649,354

4.9

620462

Kadın/kız çocuk için pantolon, şort vs. pamuktan

7,803

5.5

25.0

1,363,107

142,527

956.4

870880

Kara taşıtları için suspansiyon sistemleri vb. aksam ve parçaları

7,337

0.6

5.0

169,533

1,292,551

13.1

63

Tablonun devamı

290243

p; ksilen

7,273

0.5

0.0

61,378

1,373,420

4.5

851130

Distribütörler; ateşleme bobinleri

7,165

3.3

0.0

3,144

214,037

1.5

850450

Diğer endüktörler

6,643

1.3

0.0

2,992

507,899

0.6

610910

Tişört, fanila, atlet vs. giyim eşyası; pamuktan (örme)

6,542

2.5

25.0

1,791,257

266,791

671.4

620640

Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs, sentetik/suni lif.

6,027

7.6

25.0

311,048

78,925

394.1

870829

Kara taşıtlarının diğer aksam-parçaları

6,003

0.1

5.0

891,077

4,373,617

20.4

611030

Süveter/kazak/hırka/yelek vs. sentetik ve suni lifden (örme)

5,382

3.0

25.0

648,725

177,692

365.1

260800

Çinko cevherleri ve konsantreleri

5,039

45.2

0.0

202,320

11,160

1,812.9

760820

Aluminyum alaşımlarından ince ve kalın borular

4,955

3.8

5.0

18,260

130,548

14.0

847420

Metal cevherlerini kırma/öğütmeye mahsus makineler

4,755

2.3

15.0

47,957

204,854

23.4

846221

Sayısal kontrollü kavisleme, katlama, düzeltme/yassılaş.tezgah.

4,584

5.3

15.0

67,344

86,156

78.2

870210

Dizel/yarı dizel motorlu toplu yolcu taşıtları

4,521

4.5

20.0

1,091,357

99,467

1,097.2

870899

Kara taşıtları için diğer aksam, parçaları

4,398

0.2

5.0

1,130,453

2,800,603

40.4

401161

Tarım, orman taşıtları için, zikzak vb özel taban desenli dış lastik

4,340

5.9

15.0

116,166

73,039

159.0

610990

Tişört, fanila, atlet vs. giyim eşyası; diğer maddelerden (örme)

4,284

3.4

25.0

1,485,635

127,013

1,169.7

870840

Kara taşıtları için vites kutuları ve aksam, parçaları

3,939

0.1

5.0

64,936

3,474,221

1.9

730650

Alaşımlı çelikten daire kesitli, dikişli tüp, borular

3,922

5.6

0.0

2,376

70,205

3.4

760611

Alaşımsız aluminyum plaka, levha;dikdörtgen, kalınlık>0, 2mm

3,685

4.5

5.0

189,312

82,674

229.0

761699

Aluminyumdan diğer eşya

3,490

0.5

5.0

212,309

651,979

32.6

64

Tablonun devamı

848310

Transmisyon milleri, kranklar

3,298

0.4

0.0

119,452

741,637

16.1

611020

Süveter/kazak/hırka/yelek vs. pamuktan (örme)

3,173

3.1

25.0

839,784

101,061

831.0

870894

Kara taşıtları için direksiyon simitleri, kolonları, kutuları; aksam,

parçaları

3,095

0.2

0.0

93,546

1,486,841

6.3

870190

Traktör; diğer

3,043

1.8

5.0

340,679

169,971

200.4

848190

Musluklar, valflar vb. cihazların aksam, parçaları

2,838

0.3

0.0

92,689

893,189

10.4

610469

Kadın/kız çocuk için pantolon, şort vs. dokunabilir diğer maddeden

(örme)

2,824

29.7

20.0

61,232

9,508

644.0

251990

Erimiş, yanmış, sinterlenmiş manyezi

2,437

23.3

10.0

100,410

10,449

961.0

620333

Erkek/erkek çocuk için ceket/blaze; sentetik lifden

2,415

27.1

25.0

30,692

8,919

344.1

732690

Demir/çelikten diğer eşya

2,371

0.1

0.0

550,469

2,292,333

24.0

610620

Kadın/kız çocuk için bluz, gömlek, gömlek bluz; sentetik/suni lifden

(örme)

2,330

3.4

25.0

345,013

67,812

508.8

690890

Sırlı seramikten diğer döşeme, kaldırım taşı vb

2,311

1.8

15.0

516,290

128,725

401.1

401693

Vulkanize kauçuktan conta, rondela ve diğer eşya

2,257

0.3

0.0

57,992

698,967

8.3

590390

Diğer plastikler emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış mensucat

2,035

0.6

10.0

36,102

319,400

11.3

392690

Plastikten diğer eşya

2,034

0.1

15.0

262,740

3,460,518

7.6

610462

Kadın/kız çocuk için pantolon, şort vs. pamuktan (örme)

2,013

8.7

20.0

202,836

23,041

880.3

841490

Hava, gaz pompası, kompresörü, vantilatör vb. aksamı, parçaları

1,917

0.2

0.0

101,876

881,968

11.6

730519

Demir/çelikten diğer dikişli, perçinli ince, kalın borular-gaz/petrol

hattı için

1,906

2.1

0.0

76,022

91,891

82.7

65

Tablonun devamı

730630

Diğer demir/çelik, yuvarlak kesitli, dikişli tüp-borular

1,900

0.6

5.0

431,976

301,295

143.4

903180

Diğer alet, cihaz ve makineler

1,878

0.2

15.0

40,457

790,286

5.1

620311

Erkek/erkek çocuk için takım elbise; yün/ince kıldan

1,863

12.1

25.0

72,191

15,335

470.8

392321

Etilen polimerlerinden torbalar ve çantalar (külahlar dahil)

1,854

0.8

0.0

213,012

242,813

87.7

610510

Erkek/erkek çocuk için gömlek; pamuktan (örme)

1,845

2.6

25.0

209,042

70,730

295.5

711311

Gümüşten mücevherci eşyası, aksamı

1,817

2.4

15.0

103,993

76,144

136.6

401120

Otobüs-kamyon dış lastiği; yeni

1,777

0.1

15.0

518,859

1,279,773

40.5

540231

Naylon, poliamid esaslı dokunmuş iplikler (katı 50 teks)

1,774

5.7

5.0

14,826

31,318

47.3

848350

Volanlar, kasnaklar (kasnak blokları dahil)

1,710

0.5

0.0

50,332

325,564

15.5

732111

Demir/çelikten yemek pişirme cihazları (gaz yakıtlı/hem gaz hem

diğer yakıtlı)

1,655

5.5

15.0

302,584

30,280

999.3

848210

Bilyeli rulmanlar

1,639

0.4

5.0

87,970

430,071

20.5

730661

Diğer alaşımlı çelikten (kesiti daire şeklinde olmayan, dikişli)

1,542

1.3

0.0

434,486

122,718

354.1

580136

Dokunmuş tırtıl mensucat (sentetik/suni liften)

1,478

13.0

10.0

195,002

11,413

1,708.6

391231

Karboksimetilselüloz ve tuzları (ilk şekilde)

1,468

9.4

10.0

47,165

15,696

300.5

620443

Kadın/kız çocuk için elbise; sentetik lif.

1,438

2.9

25.0

213,877

49,564

431.5

848180

Diğer muslukçu eşyası

1,437

0.1

15.0

408,576

1,251,686

32.6

740829

Diğer bakır alaşımlarından olan teller

1,391

7.6

0.0

5,144

18,199

28.3

66

Tablonun devamı

611595 Çorap; pamuktan (örme)

1,362

4.0

25.0

620,190

34,448

1,800.4

846229

Diğer rulo haline getirme, kavislendirme, katlama, makineleri

1,338

1.6

15.0

87,106

84,093

103.6

300490

Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan diğer ilaçlar

1,328

0.1

15.0

489,228

2,355,165

20.8

080222

Fındık (kabuksuz)

1,326

72.9

0.0

1,024,002

1,820

56,263.8

620332

Erkek/erkek çocuk için ceket/blaze; pamuktan

1,293

11.9

25.0

57,939

10,851

534.0

610333

Erkek/erkek çocuk için ceket/blaze; sentetik lifden (örme)

1,285

78.1

20.0

56,154

1,646

3,411.5

848050

Cam kalıpları

1,268

7.1

0.0

24,002

17,884

134.2

081310

Kayısı (zerdali dahil) kurutulmuş

1,260

82.5

20.0

314,134

1,527

20,572.0

848330

Yatak kovanları (rulmansız olanlar) mil yatakları

1,188

0.3

0.0

25,663

378,548

6.8

611120

Bebek için giyim eşyası; pamuktan (örme)

1,160

2.9

25.0

123,385

40,465

304.9

851220

Diğer aydınlatma/gözle görülebilen işaret cihazları

1,155

0.2

5.0

145,091

478,611

30.3

400931

Boru/hortum; vulkanize kauçuktan; (mensucat takviye) donanımsız

1,150

0.6

0.0

102,551

185,027

55.4

392062

Polietilen tetreflattan levha, yaprak, film, folye ve şeritler

1,147

0.8

0.0

33,118

149,796

22.1

620343

Erkek/erkek çocuk için kısa pantolon, şort vs. sentetik lif

1,147

2.7

25.0

55,582

42,957

129.4

846299

Metal karbürleri, metalleri işlemeye mahsus diğer pres, makine

1,128

1.8

15.0

11,810

62,883

18.8

842139

Diğer motorlar için hava filtreleri

1,123

0.1

15.0

81,039

911,404

8.9

853890

Elektrik devresi teçhizatı aksam-parçaları

1,095

0.0

0.0

120,503

3,006,074

4.0

740819

Rafine edilmiş bakırdan diğer teller

1,074

1.4

5.0

310,673

79,456

391.0

551511

Devamsız poliester+viskoz ipeği liflerinden

1,073

5.1

10.0

157,356

21,051

747.5

67

Tablonun devamı

850440

Statik konvertörler

1,061

0.1

15.0

86,622

1,741,338

5.0

701349

Camdan sofra/mutfak işlerinde kullanılan eşya (diğerlerinden)

1,056

3.7

15.0

122,233

28,887

423.1

721621

L şeklinde profil (sıcak hadde, yükseklik<80mm.)

1,043

5.0

0.0

311,142

20,973

1,483.5

620630

Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs, pamuktan

987

1.8

25.0

300,612

56,177

535.1

521139

Pamuk men (diğer, +suni/sentetik, m2>200gr, pa<%85)

946

18.0

10.0

59,762

5,243

1,139.8

610610

Kadın/kız çocuk için pamuktan bluz, gömlek, gömlek; bluz (örme)

944

2.6

25.0

175,192

35,790

489.5

870830

Kara traşıtları için fren ve servo-frenler vb. aksam, parçaları

943

0.1

5.0

237,460

1,676,501

14.2

600410

Diğer örme mensucat (en>30cm, elastomerik/ (kauçuk hariç)=>%5)

941

1.5

10.0

465,405

64,607

720.4

848340

Dişliler, dişli sistemleri, bilyeli vidalar, dişli kutuları

932

0.2

0.0

94,771

564,075

16.8

620331

Erkek/erkek çocuk için ceket/blaze; yün/ince hayvan kıllarından

920

12.8

25.0

44,608

7,187

620.7

720241

Ferro krom (C>%4)

889

6.7

0.0

110,187

13,251

831.5

620463

Kadın/kız çocuk için pantolon, şort vs. sentetik lif.

881

4.9

25.0

88,734

17,956

494.2

847490

Toprak, taş, cevher vb. ayıran, yıkayan vb. makinelerin parçaları

867

0.5

0.0

124,509

172,029

72.4

LİSTE TOPLAMI 415,886

LİSTE TOPLAMI PAYI (%) 78.9

(*) Ilgili altılı pozisyon altındaki muhtelif sekizli açılımlarda (Meksika sisteminde gümrük vergisinin belirlendiği açılım) uygulanan en yüksek gümrük vergi oranını

göstermektedir.

(**) Meksika Teşvik Sistemi gereği muhtelif sektörlerde girdi/ara malı olarak kullanılan ve gümrük vergisinden muaf veya düşük gümrük vergisi ödenerek ithal edilen

ürünlerin sınıflandırıldığı altılı pozisyon - Türk gümrük sınıflandırmasındaki aynı pozisyonda tanımlı eşyadan farklı eşya.

68

Diğer taraftan, yukarıda bahsedilen 4507 kalem üründe, ülkemiz toplam dünya ihracatının

Meksika’nın toplam dünya ithalatının en az % 25’ini karşıladığı ürünleri ortaya koyan bir filtre

uygulandığında; ortaya çıkan 2213 kalemlik ürün grubunun, takriben 132 milyar dolar’lık

değeriyle ülkemiz toplam dünya ihracatının yaklaşık % 87’sini oluşturduğu, buna mukabil

sözkonusu ürün grubunun Meksika’nın toplam dünya ithalatının yaklaşık % 21’ini oluşturan

yaklaşık 81 milyar dolar’lık bir değere karşılık geldiği gözlenmektedir. Bu durum, ülkemizin

ihracatta güçlü olduğu bazı ürün gruplarında Meksika’nın da önemli bir ithalatçı olmasına

rağmen, esasen ülkenin ithalata yüksek oranda bağımlı ürün gruplarında ülkemiz ihracat

potansiyelinin çok büyük olmaması nedeniyle ülkemiz ihracatçıları için çok kolay bir pazar

olmadığını göstermektedir.

Bu çerçevede, yukarıda zikredilen ürün grubunu oluşturan 2213 kalem ürünün detaylarına

bakıldığında:

• Takriben 40 milyar dolar ile ülkemiz dünya toplam ihracatının yaklaşık % 26’sını, 19 milyar dolar ile Meksika’nın toplam dünya ithalatının yaklaşık % 5’ini oluşturan 1418 kalem üründe Meksika’ya hiç ihracatımızın bulunmadığı;

•32 milyar dolar ile ülkemiz dünya toplam ihracatının yaklaşık % 21’ini, 38 milyar dolar ile

Meksika’nın toplam dünya ithalatının yaklaşık % 10’unu oluşturan 269 kalem üründe Meksika’ya ihracatımızın, ülkemizin bu ülkenin ithalatındaki genel payı olan ‰ 1,4’ten de küçük olduğu;

•Yaklaşık 7,5 milyar dolar ile ülkemiz dünya toplam ihracatının yaklaşık % 5’ini, 9,3 milyar

dolar ile Meksika’nın toplam dünya ithalatının yaklaşık % 2,4’ünü oluşturan 123 kalem üründe

Meksika’ya ihracatımızın, ülkemizin bu ülkenin ithalatındaki genel payı olan ‰ 1,4’ten büyük olmakla birlikte, ülkemizin Latin Amerika ve Karayipler Bölgesi’nin ithalatındaki genel payı

olan ‰ 3,4’ten küçük olduğu;

•Yaklaşık 9,5 milyar dolar ile ülkemiz dünya toplam ihracatının yaklaşık % 6,3’ünü, 8 milyar

dolar ile Meksika’nın toplam dünya ithalatının yaklaşık % 2,1’ini oluşturan 102 kalem üründe

Meksika’ya ihracatımızın, ülkemizin Latin Amerika ve Karayipler Bölgesi’nin ithalatındaki

genel payı olan ‰ 3,4’ten büyük olmakla birlikte, ülkemizin genel dünya ihracatından aldığı pay

olan ‰ 8’den küçük olduğu;

•Yaklaşık 43 milyar dolar ile ülkemiz dünya toplam ihracatının yaklaşık % 28,4’ünü, 7 milyar

dolar ile Meksika’nın toplam dünya ithalatının yaklaşık % 1,8’ini oluşturan 301 kalem üründe

Meksika’ya ihracatımızın, ülkemizin genel dünya ihracatından aldığı pay olan ‰ 8’den büyük

olduğu

gözlenmektedir.

Kullanılabilecek Potansiyel:

Ülkemizin Meksika’nın ithalat ihtiyacının en az % 25’ini karşılayabilecek durumda olduğu;

bununla birlikte Meksika’nın ithalatında ya hiç paya sahip olmadığı ya da ilgili üründeki payının

69

ülkemizin Meksika’nın ithalatındaki genel payı olan ‰ 1,4’ten veya ülkemizin benzer coğrafi

uzaklık ve kültürel özelliklere sahip Latin Amerika ve Karayipler Bölgesi’nin ithalatındaki payı

olan ‰ 3,4’ten daha düşük olduğu; Meksika’nın 2013 yılında en az bir milyon ABD doları

ithalat gerçekleştirdiği 1194 kalem üründe mevcut durumda sadece 29 milyon ABD doları

düzeyinde ihracatımız görünmektedir. Söz konusu değer, anılan 1194 kalemde Meksika’nın 2013

yılında gerçekleştirdiği yaklaşık 66 milyar dolar’lık toplam ithalatın onbinde dördü

mertebesindedir. Bahis konusu ürünlerde Meksika’ya ihracatımızın, ülkemizin Latin Amerika ve

Karayipler Bölgesi’nin ithalatındaki payı olan ‰ 3,4’e yükselmesi halinde yaklaşık 194 milyon

ABD doları, ülkemizin dünya ihracatındaki payı olan ‰ 8’e ulaşması halinde ise 517 milyon

ABD doları tutarında ilave ihracat sözkonusu olabilecektir.

Yukarıda zikredilen kalemlerde Meksika’nın toplam 37,4 milyar ABD doları tutarında ithalat

gerçekleştirdiği ilk 50 ürün baz alınarak, sözkonusu 50 üründe, Meksika ithalatındaki mevcut

payımızın Latin Amerika ve Karayipler Bölgesi’ndeki, ilgili ürünlerdeki mevcut payımıza

yükselmesi halinde ortaya çıkabilecek ilave ihracat rakamları Tablo 31’de gösterilmektedir.

Buna göre, Meksika ithalatındaki payımızın kültürel ve coğrafi özellikleri benzer bir bölgedeki

payımıza yakınsaması gibi muhafazakar bir varsayımda bile yaklaşık 126 milyon ABD doları

gibi bir ilave ihracat potansiyeli olduğu gözlenmektedir.

70

TABLO 32: TÜRKİYENİN MEKSİKAYA İHRACATINI ARTIRABİLECEĞİ İLK ELLİ ÜRÜN (ALTILI GTİP BAZINDA; BİN ABD

DOLARI; ‰)

ALTILI

ÜRÜN ADI

MX

TR İTH

MX İTH

TR PAY

MX

DÜNYA İTH

LAK İTH

TR PAY

İLAVE

İHR POTANS.

TOPLAM

BÜTÜN ÜRÜNLER(*)

527,103

1.4

381,210,149

3.4

194,000

'271019

Diğer yağlar ve müstahzarlar

27

-

8,225,097

1.6

12,893

'870323

Motorlu taşıt; kıvılcım ateşlemeli (1500cm3<silindir=<3000 cm3)

67

-

4,687,942

2.0

9,115

'870899

Kara taşıtları için diğer aksam, parçaları

4,398

1.6

2,800,603

4.2

7,412

'401110

Tabii kauçuk lateksi

512

0.4

1,328,670

4.2

5,109

'401120

Tabii kauçuk; füme yapraklar (rss)

1,777

1.4

1,279,773

2.2

1,036

'848180

Diğer muslukçu eşyası

1,437

1.1

1,251,686

1.4

287

'870322

Motorlu taşıt; kıvılcım ateşlemeli (1000cm3<silindir=<1500 cm3)

18

-

1,121,125

11.1

12,386

'854430

Taşıtlarda kullanılan kablo bağlantı takımları

597

0.5

1,093,394

3.7

3,482

'760612

Aluminyum alaşımından plaka, levha; dikdörtgen, kalınlık>0, 2mm

134

0.1

963,138

0.2

39

'721049

Diğer çinkolu demir-çelik, diğer (en=>600mm.)

-

-

856,198

4.4

3,726

'852872 Televizyon; diğerleri, renkli olanlar - - 840,160 - 36

71

Tablonun devamı

'870870

Kara taşıtları için tekerlekleri vb aksam, parça/aksesuarı

272

0.4

772,558

26.1

19,876

'401699

Vulkanize kauçuktan diğer eşya

851

1.4

619,872

8.4

4,330

'870893

Kara taşıtları için debriyajlar vb. aksam, parçaları

397

0.7

595,463

5.1

2,636

'392190

Plastikten diğer levha, yaprak, pelikül, varak ve lamlar

498

0.8

592,836

1.4

358

'210690

Diğer gıda müstahzarları

93

0.2

557,230

2.8

1,476

'392010

Etilen polimerlerden-levha, pelikül, lamlar-takviyesiz

592

1.2

506,044

0.9

592

'390690

Diğer akrilik polimerler (ilk şekilde)

55

0.1

479,054

0.7

261

'851220

Diğer aydınlatma/gözle görülebilen işaret cihazları

1,155

2.4

478,611

10.8

4,003

'841191

Turbojetler/turbopropellerin aksam-parçaları

35

0.1

461,628

-

35

'722830

Alaşımlı çeliklerden diğer sıcak haddeli (çekilmiş çubuklar)

777

1.8

424,601

34.9

14,054

'841899

Soğutucu/dondurucu-ısı pompalarına ait aksam-parçalar

33

0.1

402,861

1.0

358

'391740

Plastikten tüp, boru ve hortum bağlantı elemanları

295

0.8

361,904

5.3

1,617

'760429

Aluminyum alaşımlarından diğer çubuk ve profiller

11

-

350,953

0.6

185

'392350

Tapalar, tıpalar, kapsül, kapak gibi plastik eşya

115

0.3

343,953

2.3

660

'853669

Soketler ve fişler

6

-

319,613

0.6

191

'180690

Diğer çikolata, kakao içeren gıda müstahzarları

473

1.5

309,621

8.8

2,265

'392020

Propilen polimerlerinden-levha, pelikül, lamlar-takviyesiz

72

0.2

294,383

5.3

1,489

72

Tablonun devamı

'841510

Pencere/duvar tipi klimalar (tek bir gövde halinde)

1

-

291,498

3.7

1,092

'481920

Oluksuz kağıt/kartondan katlanabilir kutu-mahfazalar

165

0.6

283,487

0.6

1

'390799

Polialil esterleri vb. (ilk şekilde)

-

-

282,424

-

-

'870421

Dizel/yarı dizel motorlu taşıtlar (taşıma kapasitesi<5ton)

158

0.6

264,625

7.9

1,927

'020714

Horoz ve tavukların parçalanmış et ve sakatatı (dondurulmuş)

-

-

259,615

-

-

'870120

Çekiciler; yarı römorklar için

-

-

243,691

-

-

'730890

Demir/çelikten diğer inşaat-aksamı

98

0.4

242,254

21.9

5,212

'940320

Diğer metal mobilyalar

125

0.5

242,065

0.7

50

'871639

Yük taşımaya mahsus römork ve yarı römorklar

-

-

241,208

-

7

'843149

Ağır iş makinelerinin aksam-parçaları

416

1.8

228,686

1.0

416

'842240

Diğer paketleme/ambalajlama makineleri

145

0.6

225,801

6.1

1,243

'853620

Otomatik devre kesiciler

46

0.2

223,000

1.1

207

'854420

Koaksiyal kablolar ve diğer koaksiyal elektrik iletkenler

-

-

217,302

0.2

51

'854411

Bakırdan bobin telleri

400

1.9

213,910

2.2

61

'230990

Hazır diğer hayvan yemleri (perakende)

-

-

213,216

0.1

12

'560312

Dokunmamış mensucat [dokunabilir sentetik/suni lifden (m2 ağır; 25..70gr.)]

368

1.8

210,012

3.4

342

'210410

Çorbalar, et suları ve müstahzarları

-

-

209,067

0.3

65

73

Tablonun devamı

‘721632

I şeklinde profil (demir-çelik, yükseklik=>80mm, sıcak işlenmiş)

-

-

204,838

20.2

4,131

‘392329

Diğer plastiklerden çanta, torba, külah vb

463

2.3

202,185

1.5

463

‘842121

Suyun filtre edilmesi/arıtılmasına mahsus cihazlar

61

0.3

200,457

3.4

622

‘842123

İçten yanmalı motorlar için yağ-yakıt filtreleri

383

1.9

200,208

1.4

383

‘050400

Hayvan bağırsak, mesane ve midesi (taze/soğutulmuş/dondurulmuş vs.)

-

-

197,825

-

-

LİSTE TOPLAMI 126,190

LİSTE TOPLAMI PAYI (%) 65

Not: LAK (Latin Amerika ve Karayipler; MX: Meksika; TR: Türkiye

* Ülkemizin Meksika'nın ithalatının en az % 25'ini karşılayabilecek ihracat potansiyelinin bulunduğu,

Meksika'nın 2013 yılında en az bir milyon ABD doları ithalat gerçekleştirdiği ve ülkemiz ihracatının

Meksika ithalatındaki payının ‰ 3,4'ten az olduğu toplam 1194 kalem ürün.

74

5.3. 2013 Yılında Meksika’ya Ülkemizden Ticari ve Ekonomik Alanda Yapılan Önemli Ziyaretler

- 2010/8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Hakkında Tebliğ (URGE) desteği

kapsamında İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği tarafından

yürütülmekte olan Kozmetik sektörü projesi çerçevesinde, 22-24 Nisan 2013 tarihlerinde 19

firmamız temsilcileri ve ilgili Birlik yetkilileri, Meksika ziyaretleri kapsamında pazar araştırması

ve Meksikalı firmalarla ikili iş görüşmeleri gerçekleştirmişlerdir.

- 2010/8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi Hakkında Tebliğ (URGE) desteği

kapsamında İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği tarafından yürütülmekte

olan “Türk Ev ve Mutfak Eşyaları Yurt Dışı Pazarlama Takımı” projesi çerçevesinde, 10-13

Kasım 2013 tarihlerinde 15 firmamız temsilcileri ve ilgili Birlik yetkilileri, Meksika ziyaretleri

kapsamında pazar araştırması ve Meksikalı firmalarla ikili iş görüşmeleri gerçekleştirmişlerdir.

75

Meksika ile ülkemiz arasındaki ticari ilişkiler genel olarak değerlendirildiğinde, öncelikle ticari

ve ekonomik ilişkileri düzenleyen yasal altyapının tamamlanmamış olduğu, ayrıca dünyanın

büyük ekonomilerinden olan söz konusu iki ülke arasında düşük bir dış ticaret hacminin

bulunduğu ve dış ticaretin ülkemiz aleyhine büyük bir açık verdiği görülmektedir. Ancak, iki

ülke arasındaki ticaretin üçüncü ülkeler üzerinden yapılması sonucu ortaya çıktığı

değerlendirilen istatistik farklılığı dikkate alındığında, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 1,5

milyar ABD dolarını aştığı ve ülkemizin yine önemli bir dış ticaret açığı verdiği sonucu ortaya

çıkmaktadır.

Meksika ile olan ticaretimizde ihracatımız açısından güçlü ve zayıf yönler ile fırsat ve tehditlere

ilişkin yapılan SWOT analizinde, aşağıdaki hususlar ön plana çıkmaktadır:

GÜÇLÜ YÖNLER

- Çeşitli sektörlerde (makine ve cihazlar,

otomotiv, hazır giyim) sahip olduğumuz

rekabet gücü

- Ülkemiz firmaları ve ürünleri açısından

Meksika pazarının bakirliği

- İhracatçılarımızın ve iş kuruluşlarının

bölgeye artan ilgisi

- Devletin uyguladığı bölgesel açılım stratejisi

- Meksika’nın liberal dış ticaret politikası ve

gümrük vergilerinin düşük olması

- Ekonomik ve ticari anlamda hukuki

altyapının tamamlanmasına yönelik

anlaşmaların imzalanmış olması

ZAYIF YÖNLER

- Pazarın coğrafi uzaklığına bağlı olarak ulaşım ve

lojistik maliyeti

- İki ülke arasında serbest ticaret anlaşması

olmaması

- Dil sorunun çıkardığı engeller

- İhracatçılarımızın pazarı yeterince tanımaması

- İki ülke işadamları arasında daimi ilişkiyi

sağlayacak kurumsal mekanizmaların olmayışı

- Meksika pazarında Türkiye ve Türk mallarının

yeterince tanınmaması

- Ülkenin dış ticaret ve iş yapma kültürünün ağırlıklı

olarak bir ülke ile sınırlı olması

FIRSATLAR

- Meksika ekonomisindeki istikrar

- Geniş bir pazar olması ve ülkede farklı alım

gücüne sahip sınıfların varlığı

- Genç ve artış eğiliminde olan nüfus yapısı

- Ülkenin yabancı yatırım, turizm, zengin

doğal kaynaklar potansiyeli

- NAFTA kapsamında ele alındığında büyük

bir pazarın sunduğu yatırım fırsatları

- Ülkenin dış ticaretini, Kuzey Amerika

dışındaki ülkelerle çeşitlendirme isteği

- Ülkedeki fiziki altyapının yeterli olması

- Ülkemize ve vatandaşlarımıza yönelik

olumsuz önyargı bulunmaması ve kültür

yakınlığı

- İki ülke arasında serbest ticaret anlaşması

müzakerelerinin başlamış olması

TEHDİTLER

- Coğrafi uzaklık

- Ülkenin güvenlik açısından olumsuz imajı

- Ülkemiz ihracat sektörlerinde, Meksika’nın da

güçlü olması

- Ülkede birçok sektörde, oligopolistik bir yapının

varlığı

- Hukuki altyapının uygulamasında görülen zayıflık

- Ülkede iş yapmanın zorlukları (iş alışkanlıkları ve

ağır bürokrasi)

6. GENEL DEĞERLENDİRME

76

Meksika, yaklaşık 118 milyona varan nüfusuyla ülkemiz firmaları için önemli bir pazardır.

Ancak, coğrafi uzaklık sebebiyle iki ülke arasında gerek siyasi gerekse de ekonomik ilişkiler

istenen düzeye uzun yıllar gelememiştir. İki ülke arasında son yıllarda başlayan yakınlaşmanın

ekonomik ve ticari alanda daha fazla gerçekleşmesi ve derinleşmesi gerekir ve bunu sağlamak

için çeşitli adımların atılması yerinde olacaktır.

Öncelikli konu, işadamlarımızın Meksika’ya daha fazla gelmesidir. Meksika’nın imajı, vize talep

etmesi ve ülkemizden doğrudan tarifeli uçuşun bulunmaması dolayısıyla Meksika’ya gelmek için

yaklaşık bir güne varan aktarmalı uçuşların kullanılması, işadamlarımızın bu ülkeye gelmelerini

zorlaştıran hususlardır.

Meksika’nın bir imaj problemi olduğu gerçeği gözardı edilemez, ancak bilinmesi gereken husus,

birtakım şiddet olaylarının basın aracılığıyla sanki tüm ülkede bu olayların olduğu ve tüm halkı

etkilediği imajının yanlışlığıdır. Meksika, 118 milyona varan nüfusa, yaklaşık 760 milyar ABD

doları dış ticaret hacmine, yaklaşık 1,26 trilyon ABD doları GSYH’ye sahip büyük bir ülke ve

ekonomidir. 2013 yılında ülkeye 23,7 milyon yabancı turist gelmiş, 42 milyar ABD doları

doğrudan yabancı yatırım yapılmıştır. Ülkede güvenlik durumunun ciddi bir sorun teşkil etmesi

halinde, bahsettiğimiz ekonomik faaliyetlerin olması düşünülemezdi.

Meksika’ya gelmek için Meksika vizesi dışında, vatandaşlarımız için Meksika vizesi almadan

ABD vizesi, Kanada vizesi veya Schengen vizesi geçerlidir. Dolayısıyla işadamlarımızın

Meksika’ya gelişlerinde sadece bu ülke vizesini almak zorunda değillerdir ve yurt dışıyla iş

yapan işadamlarımızda bahsettiğimiz diğer vizelerden birinin yüksek ihtimalle olduğu da göz

önüne alındığında, vizenin büyük sorun oluşturmayacağı belirtilebilir. Diğer yandan, özellikle

Meksika’nın Ankara Büyükelçiliği aracılığıyla vize almak, güç bir işlem olmaktan çıkmış olup,

kısa sürede vize verilmektedir.

Meksika’ya ulaşımda uzun ve yorucu bir yolculuğun göze alınması gerekmektedir. Türk

Havayollarınca başkent Meksiko’ya uçuş yapılması çalışmaları başlamış olup, yakın bir

gelecekte seferlerin başlaması öngörülmektedir. Söz konusu uçuş başlatılıncaya kadar

işadamlarımız, Avrupa veya ABD üzerinden aktarmalı ve zaman ve maliyet dezavantajı olan bir

uçuşla Meksika’ya gelmek durumundadır. Bu konuyla bağlantılı olarak, ülkemize yönelik alım

heyeti programlarında, Meksikalı işadamları için en büyük maliyet kalemi olan uçuşun

karşılanması, söz konusu programlara katılımı olumlu etkileyecektir.

Meksika’ya uçuş konusunda maliyeti azaltma ve iş yapılan sektörde doğru firmalara ulaşmada en

uygun yol, ülkeye fuar katılımı için gelmek olacaktır. Meksika’da birçok sektörde uluslararası

sektörel fuarlar düzenlenmektedir. Firmalarımızın sektörel fuarlara katılım sağlaması ve aynı

zamanda firma görüşmeleri ve ziyaretleri yapmaları, Meksika’ya gelişlerini değerlendirmenin en

isabetli yolu olacaktır. Meksika’da birçok sektörde, çok sayıda irili ufaklı fuar düzenlenmekte ise

de, katılım sağlanabilecek nitelikteki önemli fuarlara ait bilgilere, Ekonomi Bakanlığımızın

internet sitesinde yer alan bireysel katılımlı ve milli katılımlı fuar listesinden erişilebilir.

Meksika ile ilgili olarak işadamlarımızın karşılaşacağı bir diğer zorluk da ülkedeki iş yapma

kültürü ve sosyal alışkanlıklardır. Zamana değer vermeyen, kişisel ilişkilerin önemli olduğu

Meksika kültüründe; iş ile ilgili hususlarda hayır denme yerine geçiştirici, öteleyici, yuvarlak bir

77

cevap verme yoluna gidilmektedir. Genellikle büyük firmaların yöneticileri dışında İngilizce

bilme oranının tahmin edilenden oldukça az olduğu ve İspanyolca bilen bir personel ya da

tercüman olmadan Meksika iş dünyasıyla iş yapmanın zor olduğu da bilinmesi gereken bir

husustur.

Diğer yandan Meksika, ihracatının % 80’ini rahatlıkla tek bir ülkeye (ABD) yapması, bu ülke

işadamlarını yeni pazar aramak zorunda bırakmaması ve üretilen malların kolaylıkla bu ülkeye

satılabilmesi nedeniyle Meksika işadamları, Kuzey Amerika dışında yeni pazarlara

yönelmemişlerdir. Ancak 2008 yılında ABD’de görülen ekonomik krizin, ülke milli geliri ve

ihracatını oldukça olumsuz etkilemesi dolayısıyla, Meksika iş çevreleri ve ilgili kamu kuruluşları

yetkililerince ithalat ve ihracat açısından ABD dışında ülkelere yönelik olarak pazar ve tedarik

çeşitlendirmesi yoluna gidilmesine yönelik adımların atılması gerektiği vurgulanmaktadır. Bu

kapsamda, özellikle ülkemizden Meksika’ya yönelik ve işadamlarının dahil olduğu

organizasyonların da etkisiyle, Meksika iş çevrelerinde de ülkemize karşı ilginin artmakta olduğu

belirtilebilir.

İki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin hukuki altyapısını belirleyen anlaşmalardan

sadece Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması 1998 yılında imzalanmış ve onay sürecinin

ardından yürürlüğe girmiştir. 2013 yılı Aralık ayında Meksik Devlet Başkanı Enrique Peña

Nieto'nun ülkemize gerçekleştirdiği tarihi ziyaret vesilesiyle, Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi

Anlaşması ve Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması dahil olmak üzere birçok

konuda 14 farklı anlaşma imzalanmıştır ve onay sürecindedirler. Ayrıca ülkemizce, Meksika’nın

AB ile Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığı 2000 yılından bu yana, söz konusu ülke ile serbest

ticaret anlaşması müzakerelerine başlama konusunda sürdürülen ısrarlı girişimlerin ardından, söz

konusu ziyaret sırasında, iki ülke arasında bir serbest ticaret anlaşması imzalanması için

müzakerelerin başlaması kararı alınmıştır.

Meksika ekonomisinde üretim ve ihracat açısından güçlü olan sektörler ile ülkemizin ihracat

açısından güçlü olduğu sektörler arasında ilk bakışta büyük ölçüde örtüşme olduğunun

görülmesi, Meksika’ya yönelik ihracat potansiyelimiz açısından olumsuz bir durum olarak

algılanmaktadır. Oysa her iki ülkede benzer sektör yapıları olsa da, tamamlayıcı ürün ya da diğer

ülkede üretilmeyen alt ürün grupları ile endüstri içi ticarette poatnsiyel bulunmaktadır. Bu

konuda, her iki ülkenin de güçlü olduğu otomotiv yan sanayi ürünlerinin her iki ülkenin

birbiriyle olan ticaretinde üst sıralarda yer alması örnek gösterilebilir.

Meksika’da, genellikle Latin Amerika ülkelerinde görüldüğü gibi, belirli alt sektörlerde

oligopolistik, başka bir deyişle az sayıda firmanın hakimiyetinin olduğu yapı bulunmaktadır.

Piyasaya yeni oyuncu girmesini de zorlaştıran söz konusu yapıda, piyasadaki güçlü oyuncular ile

işbirliği yapmak, kalitesiz ürünün olduğu alt sektörlerde sektör dışı güçlü bir yerel ortak ile

piyasaya girmek yolları, firmalarımızın lehine olabilecek yollardır.

Meksika iş ve tüketici çevrelerinde görülen ve ülkemiz ürünlerinin aleyhine olan bir davranış

şekli de, belirli ürünlerde kaliteli olduğuna kesin kanaat edilen ülkelerden ithalat gerçekleştirmek

ve bu ülkelerin ürünlerini tüketmektir. Örneğin zeytinyağında İspanya ve İtalya, makinede

Almanya ve İtalya’da üretilen ürünler, neredeyse fiyattan bağımsız denecek ölçüde tercih

edilmektedir. Fuarlar ya da ziyaretler yoluyla, ülkemizde üretilen ve aynı kalitede ya da daha

78

kaliteli ürünü çok daha ucuza alabileceklerini göstermek gerekmektedir. Özellikle ürünün

kendisini görecekleri fuarlar, Meksikalılar üzerinde daha etkili olmaktadır. Aynı öneriler,

Meksikalıların ülkemizi ve ülkemiz ürünlerini tanımamaları hususunda da belirtilebilir.

Sonuç olarak Meksika, istikrarlı ekonomik ve siyasi yapısı ve büyük bir potansiyeli olan

ekonomisi ile ülkemiz ihracatçıları için yeni keşfedilen bir pazar niteliği taşımaktadır. Ülke;

diğer Latin Amerika ülkelerinden farklı olarak, koruma merkezli olmayan liberal bir dış ticaret

politikası uygulaması ve NAFTA kapsamında özellikle ABD ile yoğun bir ticareti bulunması

gibi özellikleri ile ülkemiz açısından kendi coğrafyasından önemli bir ticaret ortağı olma

konusunda gelecek vaad etmektedir.

79

1. T.C. Temsilcilikleri

T.C. Meksiko Büyükelçiligi Monte Libano 885

Lomas de Chapultepec

Miguel Hidalgo

11000 Meksiko D.F. (Federal Bölge) Tel:+52

55 52 82 42 77 – +52 55 52 82 54 46

Fax:+52 55 52 82 48 94

E-posta: embajada.mexico@mfa.gov.tr

T.C. Meksiko Büyükelçiliği Ticaret Müşavirligi Arquimedes 199, Ofis: 402

Col. Polanco

Del. Miguel Hidalgo

11560 Meksiko Federal Bölge

Telefon: +52 55 52 54 10 27

Faks: +52 55 52 54 10 27

E-posta: meksika@ekonomi.gov.tr

2. Vize

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, Meksika’yı ziyaretlerinde vize almaları gerekmektedir.

ABD, Kanada veya Schengen vizesine ve en az 6 ay geçerliliği bulunan pasaporta sahip olan

vatandaşlarımızın, Meksika vizesi almadan bu ülkeye girişleri mümkündür.

3. Hava Durumu

Ülkenin, yükseklik açısından farklı coğrafi şartlara sahip olması ve bir yandan Pasifik Okyanusu

ve diğer taraftan Meksika Körfezi tarafından çevrelenmesi, farklı iklimlerin görülmesine neden

olmaktadır. Meksika yüzölçümünün yaklaşık yarısı kadar olan ve ağırlıkla ülkenin kuzeyinde yer

alan bölgede, kurak ve yarı-kurak bir iklim hüküm sürmektedir. Kıyılar ve ülkenin doğusunda

tropik ve nemli iklim hakimdir. Ülkenin orta kesimlerinde, başkent Meksiko’nun içinde yer

aldığı yüksek platoda yarı-tropik bir iklim hüküm sürmektedir.

4. Resmi Tatil Günleri

Meksika’ya ait resmi tatil günleri aşağıda belirtilmektedir:

- 1 Ocak - Yeni Yıl

- 5 Şubat - Anayasa Günü

- 21 Mart - Benito Juarez Günü

- 29-30 Mart - Paskalya (Her yıl değişmektedir, söz konusu günler 2013 yılı için geçerlidir.)

EK 1: FAYDALI BİLGİLER

80

- 1 Mayıs - İşçi Bayramı

- 5 Mayıs - Puebla Savaşı'nın Yıl Dönümü

- 16 Eylül - Meksika Bağımsızlık Günü

- 2 Kasım- Ölüler Günü

- 20 Kasım- Meksika Devrimi Yıl Dönümü

- 25 Aralık - Noel

Ayrıca 6 yılda bir, her devlet başkanlığı seçiminden sonra, seçilen Başkanın göreve başlama

günü olan 1 Aralık resmi tatil olmaktadır.

2015 kasım ayından itibaren Meksika ve Türkiye arasında Ankarada imzalanacak olan

serbest ticaret (Tratado de Libre Comercio) antlaşması uyarınca Meksika ile ticaret yapmak

isteyen Türk firmalarına danışmanlık hizmeti vermek istiyoruz. Danışmanlık hizmeti,

Mihmandarlıktan Ticari Avukatlık hizmetlerine, araç kiralamadan otel rezarvasyonlarına

kadar geniş yelpazede sunmaktayız. Bu bağlamda; eğer Meksika ile ilgili danışmanlık

hizmetimize ihtiyaç duyarsanız iletişim adresleri aşağıdaki gibidir. Teşekkür eder,

Çalışmalarınızda başarılar dileriz.

Saygılarımızla.

Cep/Whatsapp : 00 52 55 4520 0608

Email : tanerconsulting@gmail.com

Skype: tanerconsulting