megilla

Upload: beni-ram

Post on 05-Jul-2018

216 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/15/2019 megilla

    1/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    z`xwp dlibn - oey`x wxt

    xn` cere ligznd xeaica cenr a`yepd.`,cw zay zkqna `ibeql epziibeq zn`zd -dncwd-(`zrya gafnd lr min mikqpn eid zekeq ini zrayn cg` lka

    ipy eaved gafnd bba ziaxrn zinexc oxwa .zixgy ly cinza oiid jeqipipylae oii ekqip cg` jezl ;awepn (jtyn) mheg oirk cg` lkay sqkn miltqzgzn 'oiziy' `xwpd wenr llgl myne gafnd bbl efwip minhegd jxce ,min

    .gafnl

    (afnx el `vn `xiza oa dcedi iax la` ipiqn dynl dkld `ed mind jeqipbg inin cg` lka miaixwny zepaxwd mineyx h"k wxt xacnaa :dxezafnx o`kn ;m-i-m - zexzein zeize` yly zeriten miweqt dylyae ,zekeqdcinzd zlr caln z`hg cg` mifr xirye' aezk ipyd meia (1 :mind jeqipl'dkqpe' azkzy ie`x ik zxzein 'mdikqpe' ly 'm'd xy`k 'mdikqpe dzgpneiyyd meia (2 ;(miax oeyl xevil 'm'd xg` zxxbp `l` zxzein dpi` c"ei-d)c"ei ze`d xy`k ,'dikqpe dzgpn cinzd zlr caln cg` z`hg xirye' aezkmli`l mixtl mdkqpe mzgpne' aezk iriayd meiae (3 ;zxzein 'dikqpe'aminid x`ya ik zxzein 'mhtynk'a 'm'd o`ke 'mhtynk mxtqna miyakle.m-i-m zexzeind zeize`dn mind jeqipl fnx o`ke ;'htynk mxtqna...' aezk

    (b:`,bw zaya dpyndcedi iax xn`(i`lir 'xa) lecb myn ohw my epivnzaya)

    ixd ,daiz onvrlyk zeedn zepey`xd dizeize` izyy dkex` daiz aezkl oeekzd(aiig `edxtqn dtiqen (`iypd dcedi iax ly ztqez d`xpk) dpyn mzqe .

      :i`lir x"a dcedi iax ly wqtd z` mibcdl ze`nbecgp ,l`enyne oernyn ny l`icbn cb ,l`ipcn oc ,xegpn(dywn `xnbde)inc in(xegpn gp-l oernyn ny) 'm'

      mezq 'my'c(mewn lka)gezt oernyc 'n'dlnd z` j"pza mewn meya epivn `l)(?'ny'zxne` z`f `cqg ax xn`(dpynd ixacn wiqdl yi)xyk gezt e`yre mezq

    .'ny' zaizk lr zaya eze` zaiign dpyn mzqy xg`n zefefne oilitz ,dxez xtqa)(dpyn mzqd lr aey dywn `xnbde 'mzazke' iaizinzaiig dyecway xac zaizk)(...dyri `l okle ,dnz daizk zeidloigezt oinezq o"inin(e`) 'eke oinezq oigezt

    (zvxzne)`pz i`d ik xn`c `ed[` dncwd] `ziixaa `pzd enk zxaeq dpyn mzq)

    zpigan ,xen`l zexzein m-i-m zeize` yly i"r zekeqa mind jeqipl dfnx dxezdy`xnbde ,xyk mezq azkpy gezt ik 'mim' mb 'min' aezkl ozip dxezd(zwiicninp mezq xyk mezq e`yre geztcne...xyk gezt e`yre'my' dlnd)

    m` okle ,zexyk od oilitz e` dfefn ,dxeza 'ny' azk m` ziteq n"na zniizqnd

    `

  • 8/15/2019 megilla

    2/108

    indlibn zkqn zegepn

    (aiig zaya 'ny' azk`aeiy itk ovxzd ixac z` jextl dkiynn `ibeqde ..c"qa

    `kti`...`nize...`zydixacl xywa `pin` ded lr zeiepa zeibeqd izy -,zenezql oeekzd dinxi iaxy xaeq dywnd dlibna ik denz dfe ,dinxi iax

    ...oldlk ,zegeztl oeekzd dinxi iaxy dywnd xaeq zaya eli`ezegezta ixii`...xn`wcnmzqy xnel ovxzd ly epeiqp len .zencwd -

    xyk (mdikqpe) mezq e`yre gezt m`y mind jeqip ly fnxdn dwiqd dpynoi`y dywnd oreh ,(dxeza 'my' mewna 'ny') gezt e`yre mezq oicd `edazky dxez ixtqa llk erited `l 'vtpnk' zegeztd oky mixacd z` zeeydl

    iax ly mdixacn dlery itk mi`iapd i"r e`vnedy onfl cre epiax dynixacne ,zexacd zxyra eid zenezqdy dlbn `cqg ax oky ,`cqg axe dinxi.dyn azky dxezd ixtqa eid `l 'vtpnk' zegeztdy micnel dinxi iaxm` `linne (xexa mind jeqipl fnxde) 'mim' min miazek `ziixe`cn ,jkitlgezt mezq dyere zaya 'my' mewna 'ny' azekd la` ,xyk mezq gezt dyriaxy dligza ayg zay zkqna dywndy o`kn mi`ex .`ziixe`cn aiig epi`cebipa - mi`iapd i"r e`vned zegeztde zeixewnd od zenezqdy xn` dinxi

    ?zenezqd z` e`ivnid mi`iapy xn` dinxi iaxy dlibn zkqna `pin` dedl1

    `cqg axc dizlin...i"x xne`edlibna zeibeqd ly `vend zecewp -j"nqe m"nl xywa xn` `cqg axy dn dywnd rci zaya :zepey zayaeicke ,f`c dxez ixtqae zegela eid zenezq wxy jkn rnzynde ,zenezq

    'jtvpn' cinrdl `xnbd dvl`p dinxi iaxl `cqg ax oia zeybpzd repnl...zegezt j"nqe m"n-a mi`iapd e`ivndy

    `cqg axc dywz `le...ixii` mbeiax z` cinrdl dywnl rixtd `le -xekfk ik .dzrn xac ycgl i`yx `iap oi`y - 'zevnd dl`'n zegezta dinxigezt mezq dyr m`e zenezql d`eeyda zezegp opid zegezty xaq dywndzenezql dey dbxca opi` mitevd e`ivndy zegeztdy cer lk okle ,xyk epi`

    ...dkldd cbp xac ycgl `xwp df oi`'eke j"nqe...`kde`cqg axy dn `xnbd drci mxhy dlibna k"`yn -

    iax lr dywde ,'jtvpn' xn`yk dinxi 'x ayg dn dywnd rci `l `linne ,xn`oeekzd m` oiae zegeztl oeekzd dinxi iax m` oia (1 :zeiyew izy dinxi

    i`yx `iap oi`y - 'zevnd dl`' dxeza xn`py dn micbep eixac zenezql- sqep iyew yi zenezql oeekzd dinxi iaxy xn`z m`e (2 ;dzrn xac ycgl!zecner eid qpa j"nqe n"n-y `cqg ax ixac

     l`xyil...z"xit okeefn dpey dgpdn d`vi epzibeqy yxit z"x mbe -a

  • 8/15/2019 megilla

    3/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    - yweand rhwl miribny cr z"x ly xn`nd lk z` mihhvn 'qez .zayay...mi`iapl zpeekzn 'mitev'y zei`x

    dxezd...eidez` sxy' dcedi jln dypn oa oen`y `aen a,bw oixcdpqa -eid dn mrd on gkyp jkn d`vezke ,dxezd ixtq lk sexyl dev ,xnelk 'dxezd

    .mcnlle xefgl 'mitev'd evl`p ok lre ,dxeza zeize`djitev...meynefenxl jtvpn-l vtpnk-n zeize`d xcq z` silgd dinxi "x -

    ...oze` epwiz (mi`iapd) mitevdyicin...ied...`xaqzeiax lr dywn `xnbdy epxtqa dqxibk z"x zqxib -

    dpiad cine `cqg ax xn`y dn drci xaky zaya `ibeql cebipa xnelk ,dinxi

    ...`ixhe `lwy xg` wx exdazd mixacd epziibeqa ,zegezta wqer dinxi iaxydil igcn...dinxi iaxccr zenezql oeekzd dinxi iaxy dayg `xnbd -`pin` dedd z` zegcl yie ,`cqg ax ly dlawd xe`l ixyt` df oi`y elrdy

    ...dyxcd xe`l ixyt` izla df mb mle` .zegezta dinxi iax z` cinrdlejixt inp...dl`n...'dzrn xac ycgl i`yx `iap oi`y' -

    xity ipyne.'eed dedn oi`' raewe oiprd z` xzet ovxzdy cr -seq...jezne,zenezqle zegeztl oeekzd dinxi 'xy dler zeibeqd izyn -

    cvik ycgn mrd z` ecnil mi`iapde gkyp dlna onewin onfd jyna `l`.bedplmekiqz` y`xn dywnd rci zaya :zaya `ibeql epziibeq oia lcadd -

    zezegp zegezty dgpdn `vi dlgzda xake ,`cqg ax laiwy zxeqnd

    erci `l epziibeqa jci`n ,'zevnd dl`' dyxcd z` dcbp `l opewize zenezqn;zenezqn zezegp zegezty zrcd lr elrd `l `linne `cqg ax ly ezlaw lrax ly ezlaw xe`l - zenezqa `l dinxi iax z` ayiil zexyt` e`vn `l okle

    .'zevnd dl`'n dyxcd xe`l - zegezta `le ,`cqg

    mipdk oilhan d"c` cenr b`yepd.oipra zexdad izy-

    dcearl...dyweixde ,dlertd ly zhlgen dwqtd zpiivn 'oilhan' -dpi` 'oilhan'' dlind k"` ,miieqn xegi`a ik m` dceard z` ervia ze`ivna

    ?zwiiecn

     lehia...xnel yie.oaxwl creiny onf eze` ly hlgen lehial dpeekd -2

    mcal...z"`e?creind onfd lhazi `le `xwl lkei eciwtz meiq mr iele odk -seq...l"iex`yiy iele odk ,cg` onfa miniizqn miciwtzd lk `ly xg`n -

    oipna d`ixw lr citwdl yi dligzkl ixde ,oipna `xwl zexyt` `la didi

    b

  • 8/15/2019 megilla

    4/108

    indlibn zkqn zegepn

    oky '`qip ineqxt' daeyg dnk cr wiicl ozip mzaeyzn .`qip ineqxt meyn.xeaiva `xwl miccea miiele mipdkl xyt`l ick zepaxwd zcear migec

    mekiq-(`.epnf zpigan 'lehia' zxcben reawd dpnfl xarn dlert ziigc(a.`qip ineqxt meyn xeaiva dlibnd z` `xwl citwdl yi

    opiyiig d"c` cenr b`yepd.micyl miyyeg izn -

    dlilae...yxitepiid ,miwifnl cyg xxerny onfe mewn ly aeliyl mzpeek -...meia mb dwegx e` ,dlila xirl daexw dcy enk ,miievn mpi` mc` ipay mewn

    yegl...okemc` ipa meyn meia xirl aexwd dcya s` e` dlila xira oebk -...di`xde ,my miievndd`eaac...k"l`cmy ,eny z` mixikn mpi`y mipyn mc` ywia xir jeza -

    ezywa xg` `lnl mipyd mi`yx .ezy`l exqnle hb aezkl exir mye ezy`ik ely lvd jeza mipey mipeeb) d`eaac d`eaa el yi m` epigad `l m` elit`...cy `edy miyyeg `ly oipne ,(elivl lv oi` la` lv yi cyly epicia dlaw

    seq...ogky` `le:zxne` dpynd -xeal jlyen didy in(xira) lk xn`eepzie eazki el` ixd ezy`l hb aezki elew z` rneydcvik zpzepe z`yep `xnbd .

    el yiy e`xyk zwqer dpyndy dwiqne ,cy `ed `ny yygd xe`l z`f miyermc`a `le xeal jlyen didy ina zwqer dpyndy dcaerd ,dzre .elivl lv

    .mixra miyp`l xywa yyg oi`y dgiken xira edylk3

    mekiqxira (2 ,dlilae dcya (1 :miiw cy `id zniieqn zenc `ny yygd -.xea jeza z`vnp zencd xy`k meia elit`

    cinz mzlha yn` d"c` cenr b`yepd-(`;cinzd z` eaixwd `ly daiqd(a.weqta elld zexiarl mifnx

    cinzd...dywm"anxa `aeny itk devn znglnl elit` mi`vei `l mipdk -ezxyl 'd z` cearl (iel hay) lcaedy iptn...' :laeie dhiny zekld seq

    ?'eb...l`xyi x`yk dngln oikxer `l mlerd ikxcn elcaed jkitl...zexedleoex`d...l"iez` cg`e mipexg`d zegeld z` wifgd cg` ,zepex` ipy eid -

    enewna x`yp minlyd zegeld mr oex`d llk jxca .mipey`xd zegeld ixay

    mr oex`d z` e`ived mrtd mle` ,zegeld ixay ly oex`d mr dnglnl e`viemipdkdy xg`ne .(onf lk d"c my 'qez) xeaicd it lr z`fe ,minilyd zegeld...zepaxwa weqrl dpiky dpgna mipdk ex`yp `l oex`d z` e`ypy md4

    dxez...z"`e?elld mipiiprd z` xikfn epi` weqtd ixdy -c

  • 8/15/2019 megilla

    5/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    epl dev...l"ieweqrl mi`kf l`xyi wxy dfa `ed dxez cenlzl fnxd -...dzin aiig dxeza wqery ieb ik 'epl' - dxeza

    seq...epixvl m`zepaxwd ,m"ekrd on zeacpe mixcp milawny zexnl ik -.mdn epilr mipibn miaixwn ep`y5

    mekiqzegeld mr oex`d z` zifgl `ivedyk xeaicd it lr bdp ryedi -.(minlyd) mipexg`d

    ` cenr b iz`a dzr d"c

    seq...o"aix yxitmeyn 'epl' oeyl dze`a ryedil aiyd `l jl`nd -

     l`xyiy efn dpey dlrn ik`ln da mieevny dxez cenlz ly devnd zedny.mik`lnde l`xyi dzernyny 'epl' oeyla ynzydl mewn oi`e ,da mieevn6

    `edd dlila ryedi olie d"c` cenr b`yepd.j"pzd lkn dfk weqt xcrid --ok...`lef `l` ,'wnrd jeza `edd dlila ryedi olie' dwqit j"pza oi` --

    ...miweqt ipy ly sexivwnrd...`l`:aezk 'h weqt 'g wxta --,mrd jeza `edd dlila ryedi oliedfe

    ...ir xird cbp dtwzina egzty mcewe ekixi z` eckly xg` dxw

    wnrd...xvyke:aezk irn daxrn ax`n eaivdy xg` ,b"i weqtae --olie

    ...wnrd jeza `edd dlila ryedicgi...q"yd jxce ly dwnra cin oell dzid jl`nd zgkezl ryedi zaebz -,ze`ivna did jky zeide .yi` itn yi` dlawa l"fgl reci did dfe ;dkld

    e`vn `lyne ,ryedi bdp cvik xtql '`zknq`' ynyl lkeiy weqt eytig l"fgirl xywa weqtd - oiprd z` `hal lkeiy miweqt ipyn mirhw sxvl ehilgd

     l"fg ebdp jke .'olie' xkfen eay ir znglnl mcwy weqtde ,'wnrd' xkfen eay...mi`zn weqt xcrida ze`ivna rxi`y dyrn x`zl evxyk

    seq...enkxira ezia yicwdy mc`l xywa mi`xen` zwelgn z`aen `xnba -sqka el`be xg` `ae ,(mixvg zia) oep oa ryedi zenin dneg ztwen dpi`yicin `vei ziady xeaq `ped ax ?laeid zpya ziad lxeb dn - ycwd icin

    icin xac (l`eb) gweld lky xeaq `irye` ax ;oey`xd milral xfege l`ebd :ewqt z` qqal weqt hhvne ,laeia `l mb mlerl lha egwn oi` ycwdozpeel mwe sqkdhxt ;i"yx oeyl 'mlerl ecia gwnd mewi ycwd cin melk gweldy')

    d

  • 8/15/2019 megilla

    6/108

    indlibn zkqn zegepn

    milral zxfege l`ebd icin z`veiy yexita dxezd zxne` eiably dfeg` dcyl(mipey`xdxg` weqt `l` mewn meya riten `l hhvn `irye` iaxy weqtd .

     :(hi ,fk `xwie) el dnecdsqk ziyng sqeie ez` yicwnd dcyd z` l`bi l`b m`e(feg` 20).el mwe eilr jkxrepiiprn dpi`y dnly dwqit hhvl mewna `l`

    eilr jkxr sqk ziyng sqeie' 'uegpd rhwa wiice 'sqkd ozpe' xn` `irye` 'x.yxce 'el mwe' -

    mekiq.di`xd z`adl uegpy rhwl hxt weqt hhvnyk xvwny `xen` yi --

    ole jldy cnln d"ca cenr b

    `yepd.oiaexir zkqnay efl epziibeq oia dxizq aeyii -dncwd:`tt xa `g` iax xne` a,bq oiaexira -ryedi yprp `lel eclep `l)

    (mixkf mipadiaxe dixtn zg` dlil l`xyi z` lhiay liaya `l`eid mixeq`)(exifgdl ewitqd `l dnglnd llbae ,enewna did `l ycew oex`dy cer lk yinyza.

    diaxe...onf lkdixt lehia ly `hgd z` dxikfn dpi` epziibeq .dncwd - lelkna `le dceare dxez cenlz oiay ziqgid dxnega zwqery meyn diaxe

    epziibeq oia dxizq zniiw mewn lkn .oiaexira miwqery itk ,ryedi ly ei`hgmye ,dxez cenlzn l`xyi lhiayk `hg ryediy xn`p o`k :oiaexira `ibeql l`xyi lhia jkae dlild jynl enewnl oex`d z` xifgd `lyk `hgy `aen

    ?diaxe dixt zevnnseq...l"ieygy cgta yprp dxez cenlz lhiay df lr :zewiiecn zeibeqd -

    oa el clep `ly dfa yprp diaxe dixtn lhia lre ,dtely axga j`lnd `ayk.xkf

    zeprn d"ca cenr b`yepd.'zegthn' oipra i"yx yexit ziigc --

    seq...zegthn,fk ohw crena mle` ,ald lr zekn 'zegthn' yxit i"yx --.ci lr ci (zekn) zewitqk 'zegth' eli`e ,'ctqd' ald lr zekn `ler dpkn a

    mkg cinlz ipta cren oi` d"ca cenr b`yepd.oic wqt -

    inc eiptak drenyd meiecinlz ipta' dwiqta 'ipta' dlindy zexnl -

    e

  • 8/15/2019 megilla

    7/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    ezxiht lr dricid dribny mei eze` lk dyrnl ,xhtpd zegkepa dyexit 'mkgohw crena itt ax xn` oke ,mei 30 xg` 'dwegx dreny' llek ,'eipta' aygp

    .a,fk

    mixete dkepg oky lk d"ca cenr b7

    `yepd.oiprd zxaqd -seq...xzeny`xwn lr sicr dxez cenlzy di`x eedi dywnd ixacy ick -

    zen lr xrv riadle citqdl xzeny xaq `ped xa daxy zaiign dxaqd ,dlibnzexp zwlcd lehiae) dlibn `xwn lehiaa xacd dlri m` elit` mkg cinlz

    dzid ezpeek m`y ,eixac jezn rnzyn mb df `l` dxaqd cvn wx `le .(dkepgixnbl df did mixete dkepga zela` xeqi` dgec mkg cinlz zxihty cnll wx

    xeqi` dgec mkg cinlz zxihty oeikn :xnege lwa reci dfy xg`n xzeindkepge mixeta ctqd xeqi` dgecy oky lk ,xeng `edy crend lega ctqd

    'mixete dkepg oky lk' xn` `ped xa daxy xg`n `l` !cren legn milw mdy`xwn ly zecgeind zeevnd z` mb lhal xzeny cnll oeekzd i`cea `ed

    .dkepg zexpe dlibn

    mekiq.dkepg zexpe dlibn `xwn lehia oeayg lr mb sicr dxezd ceak -

    sicr zevn dn d"ca cenr b.ilin ipd d"c `,hk onwl oiir

    sicr zevn dn d"ca cenr b (ipy)`yepd.xnege lwa dcear lr sicr devn zny cenll drvd -

    `xw - dywddcear lr sicr devn zny cnll d`ay 'ezg`le' dlnd -`ed 'ezeg`le' xnol cenlz...egqt z` hegyl jled didy ixd' `ziixaa `aen)

    ...zxzein dxe`kl (devn znl `nhin la` `nhin epi`c

    oky lk...dil wetizmicnely itk ,dcear lr sicr miaxc dxez cenlz - lk devn zn ipta dgcp miaxc z"z m`e ,'iz`a dzr' ryedil j`lnd ixacn

    !zigcp dceary okyzeaezkc...elit` `dc?cigic dxez cenlz oky lke -8

    i`d ilek jixv `l...l"iemixg` cnll witqd mbe dpyne j"pz cnly in -

    f

  • 8/15/2019 megilla

    8/108

    indlibn zkqn zegepn

    `ly inl `l la` ,'znd z`vedl dxez cenlz oilhan' `ziixaa xn`p eilr...xnege lwd ly ceqid hnyp ux`d mr iabl jkitl ,cnl

    seq...`kdeick dcear milhany cnll 'ozeg`le' ieaxd z` mikixv okle -.mkg cinlz epi`y devn zna wqrzdl

    mekiq-(`j"pz cnly mkg cinlz ziieldl miaxc dxez cenlz milhan.mixg` cnll witqde dpyne

    (a.ezxeawa wqrziy in oi` k"`` exear dxez cenlz milhan `l cnl `ly in

    xtkk oecp miplha 'i ea oi`y jxk d"ca cenr b`yepddxyr da oi`yk ryedi zenin dneg ztwend xir ly dcnrn -.miplha

    e"ha..xnel jixveswen eyexit dlibn iab xkfend 'jxk' mzqy zexnl -dlecb xir lkl oeekzd l"a ryedi iaxy xazqn o`k ,oep oa ryedi zenin dneg,miplha dxyr ea oi`yk elit` e"ha `xwl ecnrn z` carn epi` ynn 'jxk' ik

    ...di`xdeseq...inp ikderyedi zenin dneg swen 'jxk'l mb iel oa i"x oeekzd eli` -

     l"aix oeekzd dnl jynda dxiaqn `idyk z`f dyibcn dzid `xnbd oep oa`xnbd cala '`nlrn dil irlwinc b"r`' ycgl `a l"aixy xnel mewna ,epiid

    zenin dneg swen 'jxk'dy zexnly siqedle yecigd z` ccgl dkixv dzid`xwl ick miplha dxyra aiig oiicr '`nlrn dil irlwin' ok mbe oep oa ryedi.e"h meia

    mekiq.miplha dxyr oi`y mb e"ha mi`xew ryedi zenin dneg swen 'jxk' -9

    swed seqale ayiy jxk d"ca cenr b`yepd.i"yx yexit ziigc -dncwdmbe c"i-a dixaha dlibnd z` `xew did diwfgy xteqn a,d sca -

    dylyn wx dneg ztwen dzid dixah ik ,xird ly dcnrna wtqd xe`l e"h-a,ziriax dvign zxpkd yniy gxfn oeeikn xy`k (mexce axrn ,oetv) mipeeik

     :`aen myedlibn `xwn iab aizkc oitwen i`ne mifxt i`nwtqd z` rixkdl ozip)  (swen-fext mibyend z` xicbdl epicia dlri m` dixah ly`l ipde elbin ipdc meynelbinsiwydl ozipy dcaerd `ed 'fext' xcben mewn m` raewy mxebdy xn`p m`)

    g

  • 8/15/2019 megilla

    9/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

     (f` e` xird jezl`ilbin inp `de(gxfna dneg xcrida 'dfext' dixah mb)`nlc e`epbin `l ipde epbin ipdc meyn(ipeghad `wec `ed rixknd mxebd ile` e`)inp `de

    `pbin(dnegn zegt `l xird lr obn mid mb).ixii`...yxitipic zxbqna `l` dlibn `xwn mr xyw `la z`f xn` l"aix --

    zexg` zexnin ly dniyx jeza `ibeql dtxev ef dxnine ,dneg ixr iza...di`xde ,l"aix rinydy

    xekni...inp ikdeweqta `le dneg ixr iza ly weqta riizqd l"aix ik --...dlibna riteny

    dneg...dyweixr iza ipica dpcy oikxr zkqna `ed ef dxnin ly dnewn --?dlibna o`k l"aix mya myxy dn lr jnq iy` axy xiaq df oi`e ,dneg

    ediiab...dyw cere`ed dneg ixr izan jtidd z` oiivnd izkldd gpend --?dlibn `xwn ipicl jiiyy gpen `edy 'xtk' `le 'mixvgd ixr'

    dnegd jeza...d`xp oklweqt hhiv la` dlibn `xwnl oeekzd l"aix --mceqiy) dlibn `xwn ipicl xewn ynyn weqtdy meyn `le ,dneg ixr iza ly

    ...mieey mdipic 'ayi seqale swed' iably `l` (opaxcn`ipbne `iqknc...z"`e'dneg' oia xyw oi`y micnl myn :dywe .dncwd --

    dneg ixr izaay wtq oi` ik ,dneg ixr iza ly 'dneg'l dlibn `xwn lydiwfg eli`e ,min ly dvigna `le ynn dneg zetwen zeidl mixrd zeaiig

    f` dlibn iab 'dneg' aygp mi m` zrke .e"h-a `xwe dnegk zxpkd z` aiygdayi'y s` 'dneg ztwen' xir dyer i`cea dripvn mbe dpibny ynn dneg?'swed k"g`e

    dixah ipyc l"iemiiw `l e"ha dlibn `xwn iably diwfgn gikedl oi` --...ixdy 'ayi seqale swed' yexcy oic

     dneg swidk...oeikc`l xirl dpbd wiprn mid zizcaer dpigany xg`n --...f` ,dnegn zegt

    dly dneg...dlibn iablxir' dxicbdl mi`pzd dixah yiy eraw l"fg --mid ik 'ayi seqale swed' 2. ;dvign i"r zpben xir 1. :mdy 'dneg ztwenmiwlegn dneg ixr izae dlibn `xwny zexnl ik .daeyiil encw zenegde

    seqale swed' ly dyixcd iabl zeey od dvign ynyi min seby zexyt`azeyixcd (ayi seqale swed) aeyiide dipad xcq iabl recn : l`yz m`e ,'ayibyend oia oigadl yi l"i ?dvign ynyl leki min seby df iabl `le zeey od

    h

  • 8/15/2019 megilla

    10/108

    indlibn zkqn zegepn

    dayiizdy xir :'dze` zaaeq dnegy xir' oial (dneg xir) 'dneg ztwen xir',ixeaiv ob oebk ,xird izexiyn cg` cerk dnegd zynyn dtwed k"g`e

    'dneg ztwen xir' jci`n ,dnegl zcgein zeaiyg miqgiin mpi` miayezdedqeqia ,xird meiw mvrl ceqi zynyn `ide dnegd mewzy i`pz lr dzpap

    ...dzegztzdemiza lk...z"`eozip xy`k cgein cenila 'xb` xey' dxezd dzrin dnl --

    ziipa avw itl dizeneg z` daigxn efk xiry xg`n ,epziibeq itl ezrnl?'swed seqale ayi' epiid ,mqelki`e mizad

    swid...l"i...dnegd xnbpy cr my exb `ly reciy `xwnl qgiizn herind -seq...xnel jixve.heyt -

    mekiq-(`i"yx;dneg ixr izal oeekzd l"aix : 'qezxwira eixac exn`p :.dlibn `xwnl xywa

    (a la` ,'ayi seqale swed' yexcy dneg ixr izae dlibn `xwnl cg` oic.ripvne obny min seb `ed swiddn wlgy dxwna mdipic mipey

    (b.xirk oecip `ed yiyke ,miplha dxyr oi`yk xtkk oecip 'swed seqale ayi'

    xne` iqei iaxa xfril` iax `ipzde d"ca cenr b`yepd.mdilr zeywdl mewna l"aix ixac z` gikedl zexyt` --

    dncwd--(`mle` ,mlerd z`ixa mein dzedn mvrn dyecw l`xyi ux`xg`l wx lg ,zexyrne zenexz oebk ,ux`a zeielzd zeevn da miiwl aeigd'dyecw' ux`d lr elgd exec ipae oep oa ryedi .l`xyi llk ly zixeaiv dlert

    .minrd zrayn dyeaik i"r elld zeevnd iabl(adpy 950 milaad i"r ux`d yeaik ly zizkldd zernyna miwleg l"fg

    dnly ly ycwnd zia oipal cr yeaikdn dpy 440) ryedi icia 'dyeciw' xg`'xa l`rnyi iax .(xvpckeap icia axgpy cr cnr ziady dpy -410e ,jlnd

    dyciw `le (dpnfl) dzryl dyciw (ryedi iniay) dpey`x dyecw' xaeq iqeiyeaik i"r lgy ux`a zeielzd zeevn aeig lhia xvpckeap yeaik) '`al cizrl

    dyciwe dzryl dyciw dpey`x dyecw' xaeq i"xa`xe ,(ryedi icia ux`d

    miiwe xixy oep oa ryedi dyry dn lke ,yeaik lhan yeaik oi`) '`al cizrl.(epinil cr`al cizrl `le...z"`eiaxy zxne`d `zniwe`d lr zeywdl mewna -

    i

  • 8/15/2019 megilla

    11/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    iqei x"a xfril` iax zhiyn 'eizeneg eaxg'l oeekzd 'axg' xn`yk l"a ryedizhiyn `zniwe`l riiql `xnbd dlki ,'`al cizrl dyciw dpey`x dyecw'y

    ?'`al cizrl dyciw `l dpey`x dyecw'y iqei x"a l`rnyi iaxayi seqal m`...xnel yiedpey`x dyecw' xaq iel oa i"xy okzii `l -

    dzid `l ycgn zenegd znwd k"`y '`al cizrl dyciw `le dzryl dyciwyeaika dpnn lhipy 'dneg ztwen xir'k cnrn xirl xifgdl dliren

    ...xvpckeapseq...m`xteqd `xfr xg`ly dtewzl wx oeekzn l"aixy xn`p m` `l` -

    ,('`eal cizrl dyciw `l dpey`x dyecw' c"nl) l`xyi ux` z` aey yciwy

    dnl zeywdl mewn dide '`eal cizrl dyciw `l' xaeq l"aixy xnel ozip f` ikoeekzn `edy l"aix ixacn rnyn ,mxa .minkgdn l"aixl zriiqn dpi` `xnbd

    .xteqd `xfrl cr xvpckeap yeaikn dtewzd llek ,mipnfd lklmekiq.'`al cizrl dyciwe dzryl dyciw dpey`x dyecw' xaeq l"aix -

    miplha dxyrn axgy `l` d"ca cenr b`yepd.iel oa ryedi iax ixaca yecigd -

    dxyr jixv `l...`lyke...'ea oi`y jxk' d"ca lirl gkedy itk --

    dxyr...m`eea mi`xew 'jxk' `edy zrke dqipkd meil enicwd 'xtk' didyk -?dkldl xac dtiqen dpi` 'jxk' did 'xtk' ezeid mcewy dcaerde ,cala c"i-a

    seq...xnel yiexefgl lelr dfy yyg xxerl dleki deyhp mrty dcaerd -d`ex dpi` dklddy l"nw ,'xir' ly cnrn zrk dl wiprdl `l ie`xe ,dnvr lr

    wx `xwl 'xir' oic dl zzl dripn oi`e envr lr xefgl lelrd micwzk z`f.c"i-amekiqdcnrnl zxfeg 'jxk xtk jxk' :xcqd itl zeketdz dilr exary 'xir' -

    dcaerdn rtyen dcnrn oi`e ;dqipkd meia `le c"i-a da mi`xewy 'xir' ly.'xtk'l 'jxk'n dcxi mrty

    ` cenr c miyxgd ìbe epe`e cel d"c `yepd.epe` xird z` exikfda iel oa ryedi iax ly ewenip -

    `id dnily dpyn:`aen dpynd seqa my -ixr iza od el`e

    `i

  • 8/15/2019 megilla

    12/108

    indlibn zkqn zegepn

    oda `veik oke milyexie epe`e...oebk...dneg?seq...yie`ibe cel mixrl dzaxiw lya epe` xird z` llk iel oa ryedi iax -

    wfgl ul`p iel oa ryedi iaxy xiaqne ,ef diral qgiizn i"yx mb) .miyxgde`xp epe`e cel zenegy dcaerd xe`l da ewtwity dl` cbpk dpynd ixac z`oikxra dpynl ezqxibly meyn 'qez zaeyz lawn epi` i"yx .ziqgi zeycg

    jixv didy iel oa ryedi iaxy zrcd lr lawzn df oi`e 'epe`e cel' xn`pzexkfeny s` lr epe`e cel - mixr izy cer xikfd miyxgd `ib eprinydl

    xzein cg` xac mitxvny laewne ,cala 'epe`' qxeby 'qez k"`yn .dpyna.(mixac ipy cer ly dniyxl10

     edppa lrtl` `d d"c` cenr c- `yepd.oiprd zxdad

    `peeb...dywdneg ztwen xir dzid epe`y `ziixaae dpyna my `aen -epe`y (o`k mil`eyy itk) my l`yz `xnbdy ie`xe ,oep oa ryedi zenin

    ?xzei xge`n dzpapseq...l"ie`xnbde (i"yx zqxibl cel mbe) epe` ly dny riten my dpyna -

    icia dzpap zg` epe`y - ayiil ozip zelway dira xxerl dwcvd oi`y drciepziibeqa k"`yn ,epe` mya zxg` xira zewqer `ziixade dpynde lrtl`

    (dl ,`i dingp) lrtl` icia zepaipk j"pza zexkfend mixr yly xikfn l"aixydl`l midf zeny zelra zexg` mixr ylyl oeekzd l"aixy xnel xiaq epi`e.'?idppa ryedi ipde' dywn `xnbd okle ,weqtay

    dlibn `xwna zeaiig miyp d"c` cenr c`yepd.dlibn `xwna mixab d`iven dy` m`a iel oa ryedi iax ly ezrc -

    dlibn...o`kn(1 :eay eixac z` gqpl l"aix xgay ote`dn rnyn df -`ed llkd ik ,'zeaiig' dlnd driten (2 ,dzriny `le dlibnd z`ixw zybcen

    ...mzaeg ici miaxd z` `ivedl leki devna aiigy iny

    miyp`...inp ikde.heyt -qepibexcp`n...dywemi`xp mpi`y eteb jeza oin ixa` mr clep mehneh -

    mr clep qepibexcp` ;dawp e` xkf epin m` reawl xyt` i` gezip `lae ,oirldawp ,xkf :mipin dyly mlera yie envr ipta oinl aygpe zeawpe zexkf ipniq

    miqepibexcp` wx ez`ixwa `iven qepibexcp`y `aen `ztqeza .qepibexcp`e

    ai

  • 8/15/2019 megilla

    13/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    ici mixab `ivedl gka dy` lr sicr qepibexcp` dxaqd cvny xg`ne .mixg`m`e ,xkf ly mixa` mb yi dy` ly mixa` lr sqep qepibexcp`ly iptn daeg

     lr dywe .m`iven dpi` dy`y oky lk daeg ici mixab `iven epi` qepibexcp`.dz`ixwa mixab d`iven dy`y xaeqd l"aix

    miyp`...ewqt okeztewza dx`iiw oerny axd ly 'zelecb zekld' -.mipe`bd

    miypd...l"ieici mixab d`iven dpi` dy`y `ztqezd enk xaeq l"aix -ded didy dfl oeekzd `ed 'zeaiig' xn` l"aix xy`k `l` ,dz`ixwa daeg

    ...ricedl l"aix `a jkitl ,zexg` miyp elit` ze`iven opi` ody `pin`

    seq...lkdc...l"nwmyk dlibn zrinya zeaiig miypy epwiz l"fgy -epwiz dlibn zrinya zeaiig ody zrke ,miphwe miiprpk micara jk epwizy

    .dey aeig znxa ze`vnpd zexg` miyp ze`iven ody11

    mekiq.dz`ixwa zexg` miyp d`ivene dlibn zrinya miyp aiign l"aix -

    qpd eze`a eid od s`y d"c` cenr c`yepd.iel oa ryedi iax ly ewenip -

    oci...yxit...'qpd eze`a eid od' xn`yk iel oa i"x oeekzd z`fle -el`bp...mixetaynyne (a,bk zay) dkepga mb envr lr xfeg df iehiae -

    rax` iab a,gw migqta oke ;dkepg xpa miyp aiigl l"fg zpwzl wenip...zeqek12

    ody...dywemixabl zelith ody ezernyny 'ebe od s`y' xnel mewna -?'s`y' dlnd z` hinydl jixv did l"aix

    mdilr...jkloaiigl l"fg xxery dn df `l ,elld zereyil enxb ody s` -...mixabd elaqy dcin dze`a ceariydn elaqy meyn `l` meid zeevna13

    qpd...dvn iabzlik` xeqi`l ywid `ed dvn zlik`a dy` aiigl qiqad -?miypa zeqek -4 aeig epwiz eilry qiqad zeidl jixv did qiqad ixde ,ung

    dywidn...l"iezlik` enk 'e`c zeevna xaecnyk wenip epi` 'eid od s` - l"fg ly milewiya wenip ok `ed la` ,gqt ly oey`xd lila dvn

    ...mdizepwzaseq...sqei epiaxe;`ziixe`c devna mb aiigl wenipk laewn 'eid od s`' -

    zeevna zaiig dy` oi`y llkd `ed icbpd wenipd xy`k mixen` mixac dna

    bi

  • 8/15/2019 megilla

    14/108

    indlibn zkqn zegepn

    zevn oia dey dxifb - xg` icbp wenip yi dvn zevna mle` ,onxb onfdy dyrbg dfd ycgl mei xyr dyngae' (e,bk `xwie) aezk :dkeqa daiyi zevne dvn

    mei xyr dynga j`' aezk jyndae ,'elk`z zevn mini zray ,'dl zevnddaiyin zexeht miypy myk - 'ebe mini zray eayz zkqa...iriayd ycgl

    .dvn zlik` zevnn zexeht od jk ,dnxb onfdy dyr zevn dzeida dkeqazlik`a unga zexeq`d miyp aiigle dey zxifbd z` lhal ywidd uegp jkitl

    .dvnmekiq-(`d`vez dzid dreyid (1 :'qpd eze`a eid od s`'l miyexit ipy

    .mixab elaqy dcin dze`a elaq miyp (2 ;dy` zlertn

    (a lr mdizepwz zlgda epcyk l"fg icia wenip yniy 'qpd eze`a eid od s`'.dnxb onfdy `ziixe`cn dyr zevna dy` aiigl witqn epi` la` ,miyp

      miqpd lr xnè e wqt d"c` cenr c`yepd.mixetl mirbepd oic iwqt -

    myk mixne` oi`y yiemyk' dwqitd z` 'miqpd lr' seqa mitiqeny yi -...wenipa dxn`l micbpzny yi la` ,'ebe epl dyrz ok qp mdl ziyry

    zepexg`...itl...zepexg`d ylya mixne` 'miqpd lre' -seq...zehye- zxg` daiqn ik m` dwqitd ztqedn mibiizqn 'qez mb -

    .cizrl zqgiizn 'myk' eli`e xaryl wx zqgiizn d`cedy

    zaya zeidl lgy mixet d"c` cenr c`yepd.zay meil zlaben dlibnd zyxc zaegy mrhd -dncwdmiaxa dlibnd iweqt zyxc zaeg liabdy l"aix lr ednz 'qez -

     ly fnxd xe`l ik ,c"ia `le xc`a e"ha wx xaecn meid) mixet ea lgy zaylmeiy zeide ,gqt ly 'e mei lgy reaya mei eze`a lg zefxtc mixet y"a z"`

     ly 'e meiy `vnp ('gqt e"ca `l) ,reaya 'a meia lg epi` mlerl gqt ly '`mb dzyxc aiigl ie`x ixde (zaya lg epi` xc`a c"ie zaya lg epi` gqt

    ?lega mixet lgyk

     zaya...`wec.dncwd -daxc...itlz` mqxtl aeigd mle` zaya dlibnd z`ixw lhia ok` dax -

    i"r `qip ineqxt zaeg ici mi`vei jkitl ,epira oiicr meia ea rxi`y qpd

    ci

  • 8/15/2019 megilla

    15/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    ...miaxa dlibnd zyxcseq...lega la`miiwl irvn` `l` dnvr ipta devn dpi` dlibnd zyxc -

    dlibnd z` mi`xewyk leg meia okle ,dax zxifb lr xearl ilan `qip ineqxt.dlibnd z` yexcl jxev oi` `linne ,dfn lecb `qip ineqxt jl oi`

     mixet `ixi` i`n d"c` cenr c`yepd.dywnd zpeek zxdad -dncwd lecb yecig yi h"eiay `id 'inp aeh meia elit`' ly zernynd -

    ...`ed yecigde ;mixet wx `le h"ei xikfi l"aixy ie`xe ,mixetan xzeiseq...d`xpiweqta e` mcew mei 'l eizeklda yexcl aeig oi`y mixet wx `l -sc migqt) xn`p mdiably milbx yly mb ,yexcl meia ea miaiig - dlibnd

    mb yexcl miaiig 'mei 'l gqtl mcew gqtd zeklda oiyxece oil`ey' (`,e.eneia14

     zexwl mc` aiig d"c` cenr c`yepd.meia dlibnd z`ixwa epiigdy' zkxa -15

    `nnic...i"x xne`dz`ixwn zizeki` dpigan dlecb meia d`ixwd zevn -...dnvr ipta 'epiigdy' zkxa zaiignd zxg` devnk `eti` zaygpe ,dlila

    dligz...inp `xwez` micwn mildza weqtd meil mcew `a dlildy t"r` -...dlild ly ef lr meid ly d`ixwd dticr zizeki` dpigany cnll ,meid

    seq...inp ikde.heyt -mekiqz`ixwl d`eeyda ik ,meia dlibnd z`ixw lr mb 'epiigdy' mikxan -

    .xzei daeyg devn meid z`ixw ied dlild

     zen` rax` dpxiarie d"ca cenr c`yepd.'d`ved' ly mixwnl q"ya zlaewnd dnbecd zyihp -

    ith...dywz` dnibcn `xnbd d`ved xeqi`a zewqerd zeibeqd aexa -

    dln l"fg z` hhivy dax dnle ,miaxd zeyxl cigid zeyxn d`veda xeqi`d?miaxd zeyxa zen` rax` utg zxard ly dnbeca `wec o`k hwp dlnadeeba...l"iemeidy gkyi mc`y xicp ik ,gikyd xzeid dxwna hwp dax -

    eh

  • 8/15/2019 megilla

    16/108

    indlibn zkqn zegepn

    ...x"dxl ezian utg `iveie zayjk myl...l"irecvike ,`ziixe`c zay lelig repnl dpeek jezn exfb l"fg -

    `l (lynl) ogleydn dlibnd zxiwr xy`k ?`ziixe`c zay lelig o`k didi `liyew `vn oeird ick jeze ,da oiirl wx `l` x"dxl d`ivedl dxhna dziddxwnl yygn xefbl jxev e`x `l okle ,iwan dxfr ywal d`ivede miieqn

    ...df16

    seq...oebkmewnl exiardl dxhna utg xwry ina a,d zaya epivn oke -dxiwrdy meyn xeht ,dvegd e`ivede ezrc z` dpiy jk ick jeze xcga xg`

    .miaxd zeyxl `ivedl dxhna dzid `l dpey`xd

    mekiqzeyxn dp`ivei `ny yygn raep `l zaya dlibn z`ixw xeqi` -m` elit` (2 ;giky izla dxwn df (1 :zeaiq izyn z`fe ,miaxd zeyxl cigid

    meyn ,(bbey elit`) `ziixe`c xeqi` lr xeari `l mixwnd aexa ,dp`ivei.`ivedl `le `xwl dxhna llk jxca didz dpey`xd dxiwrdy

    (ipyd) zen` rax` dpxiarie d"ca cenr c`yepd.zaya oneiw z` egc `l l"fgy zeevn -dncwd-(`yceg ly zerxe`na xtey zrexz dxezd dxikfn minrt yly

    cg`a iriayd ycga...' :dpyd y`xl xywa (xen`) ck ,bk `xwie (1 :ixyzaey (qgpt) `,hk xacna (2 ;'ycw `xwn drexz oexkf oezay mkl didi ycgl

    (3 ;'mkl didi drexz mei...ycgl cg`a iriayd ycgae' :dpyd y`xl xywadrexz xtey zxarde' :dpy miyng icin lgy laeil xywa (xda) h,dk `xwie.'ebe ycgl xeyra irayd ycga

    (a lk (1 :elld miweqtl xywa zecaer yly zraew b"l sc dpyd y`xa `xnbdzenec dpy icin dpyd y`xa zeriwzd epiid ,zeey ixyz yceg ly zeriwzdipiipra minrt yly 'drexz' aezkyn (2 ;dpy miyinga mrt laeia zeriwzl laeiae zerexz yly dpyd y`xa rewzl miaiigy fnx df ixd ,ixyz ycegdriwz epiid ,driwza zniiqne driwza zgzet drexz lk (3 ;zerexz yly

    :ody ,zelew ryz rewzl miaiig (laeiae) dpyd y`xay o`kn .driwz drexz.z"xz - z"xz - (driwz drexz driwz) z"xz

    (b ly lewl zpeekzn dxezdy okzii ik ,'drexz'd zrnyp cvik ehalzd l"fgxyt`e ('drexz' epinia `xwpd dkeay ink zetevxe zexvw zelew) dlliokzii la` ,('mixay' epinia `xwpd zekex` xzei zelew) zegp`l `id dpeekdyoeikne .'drexz mixay' epinia `xwpd dgp`e dlli mdipy z` zllek 'drexz'y

    fh

  • 8/15/2019 megilla

    17/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    9 mewna epiid ,zeiexyt`d lk z` rewzl l"fg epwiz `ziixe`c oica wtq dfyz"yz ,(zelew 9) minrt yly z"xz :oldlk zelew 30 dzrn dpiidz zelewmixay driwz) z"xyz ,(zelew 9 cer) minrt yly (driwz mixay driwz)

    .zelew 30 lkd jq - (zelew 12) minrt yly (driwz drexzzegcl oi`...la`...(mipin drax`e xtey) zexg`'ixe`c zeevn egcy s` -

    xaca...`dcdxeza zxkfen (`"k weqt cr a,fi ziy`xa) dlin zyxta -...mrt dxyr yly (zepey zeihpa) 'zixa'

     licaiy...l`yp j`dyriy mc`l el xeq`' :awri oa xfril` iax xn`y enk -...'licaiy mcew eikxv

    dxifb...eze le`yl dlcad mcew x"dxa zen` 'c xteyd z` xiari `ny -...iwa

    dk`ln...uxizeiepiy xkip mdizecleze dk`ln zea` ryze miylya -envr ilka iepiy znxeb dpi` dpibp ilk zlrtd la` ,utga edylk daehl

    ...opaxcn m` ik h"eie zaya dxeq` dpi` `linnezelew...mbeeidi mi`pzd xy`ky epxikfdl k"dei i`vena cg` lewa ic -

    dpyd y`xa eli`e ,laei ipic zelg lr fixkdl mixetikd meia rwzp jkl mixyk...(dncwd) z"xyz - z"yz - z"xz zxeva zelew 30 ly dxciq rewzl miaiig

    seq...l`eny epiaxezen` 'c utg zxard llek) dk`ln ziiyr lr xeqi`d -

    i`vena driwzd z` mixqe` eid l"fg m`e ,opaxcn exewn dlcad mcew (x"dxaerpnp l"fgy xac ,dxifbl dxifb z`f dzid epxiari `ny yygn k"dei

    .micgein mixwnl hxt ezeyrlnmekiqzlrtd ik ,mixetikd mei i`vena xteya driwzd z` exq` `l l"fg -

    zxzen h"eie zaya elit`y (zepnein) dnkg `l` dk`ln dpi` dpibp ilkmiaxd zeyxa zen` rax` epxiari `ny yyg miiw `l ok enk ;`ziixe`cn(2 ,iwa mr uriizdl jxev oi` zccea driwzl (1 :zeaiq izyn dlcad mcewyygn driwz xeqi`e ,opaxcn `l` dxeq` dpi` dlcad mcew dk`ln ziiyr

    .dxifbl dxifb deedn did epxiari `ny

    xn` sqei axe d"ca cenr c`yepd.sqei ax zhiy zxdad -

    `pixg`...xnel jixv jgxk lrrinydy wenipd z` laiw i`cea sqei ax -

    fi

  • 8/15/2019 megilla

    18/108

    indlibn zkqn zegepn

    ellbay xg` wenip oi` zekeqa mipin drax`e dpyd y`xa xtey iab oky ,dax...opnfa oze` miiwl `l mixfeb l"fg eid

    seq...mewn lknzrax` milhepe zaya lgy dpyd y`xa mirwez ycwna -mi`xew `l z`f lkae ,x"dxa zen` 'c epxiari `ny yeygl ila zekeqa mipind

    .sqei ax ly ewenip xe`l dlibnd z` my17

    mekiqiehia llkl `ay xg` wenip siqen s`e dax ixacl mikqn sqei ax -.zaya lg xc`a e"h xy`k ycwnd ziaa

    `caer ded d"c` cenr d`yepd.axk dkldd zriaw -

    axc...lkn..epnfa elit` 10 qpkl gxhe iq` axk xingd envr axy zexnl -18

    cigia...`vi `l...`dcoia daezk dzid `l eli` daeg ici `vei did cigi -.cigia dlibnd z` mi`xewy rnyn - miaezkd

    ded...cere...okeoky lke ,opgei iaxk dkldd ax lr wleg opgei iax xy`k -...(iq` ax) iyily `xen` ly ezrc cbp minikqn mdyk

    oirney...sqei epiaxe..jxan epi`y dpnfa `ly dze` `xew cigiyk hrnl -seq...oke.xeaiva wx xn`zy xkfen `le dlibnd zkxaa mipc a,`k onwl -

    mekiq-(`ineqxt myl dxyr xg` xfgl cigid aiig `l dpnfay axk dkldd;`qip(a.'dlibn `xwn lr' jxan cigi mb

    dii`x zler d"c` cenr d - `yepd.aeh meia dacp zler

    dwel...dywd...`ziixaa my `aen jk -`id...wiqnexzeny minly oaxw) jxevl dhigy dxzede li`ed' migec -

    xg` daixwdl ozipy dacp zler) jxevl `ly inp dxzed (h"eia aixwdl...'(h"ei

    y"ac ̀ ail`...dywei"r xzei dcg dxeva mzhiy z` bivdl elki y"a -

    dpi`y dacp zlera mewna meid zaeg `idy dii`x zler ly dnbeca yeniyd?aeh meia dii`x zler zaxwd mixqe` y"ay yexita o`k xn`p ik ,meid zaeg

     lld zia...xnel oi`edacp zlera i`ny zia zhiy z` dnibcn `ziixad -

    gi

  • 8/15/2019 megilla

    19/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    zler) jxevl dhigy dxzede li`ed' mixaeq lld ziay - weic xevil ick...'(dacp zler) jxevl `ly inp dxzed (dii`x

    h"ia...epi` df...epziiyew zxfege ,h"eia dacp zler xqe` d"a mby di`x -seq...l"ie:oldlk weic xevil dxhn jezn dacp zlera my ehwp i`ny zia -

    'mda dyri `l dk`ln lk' e`ld lr xary zewln aiig dacp zler hgeydeilra xac ly eteqa ik zewlnn xeht dacp inly hgeyd la` ,(fh ,ai zeny)aezkd zxifb xe`l h"eia eaixwdl dligzkl xeq` n"ne ,oaxwd xya z` elk`i

    dxhnd) deabl `le mkl - 'mkl dyri ecal `ed ytp lkl lk`i xy` j`'ieel z`vez `ed exyaa eilra dkefy dne zipgex `id dacp inly ly zixwird

    .(oaxwd ipic lymekiqxeqi`de lke` myl h"eia miig ilra hegyl xzidd oia befind -

    xvei ,(deab) zipgex dxhnl `id ez`ad xwiry meyn h"eia dacp inly hegyl- 'mkl' `ziixe`c xeqi` lr xaer ok` h"eia dacp inly hgeydy - ycg oic

    .oaxwd xya z` elk`i eilra xac ly eteqa ik dwel epi` la` ,deabl `le

      ixetv ly dpexwa ugxe d"ca cenr d`yepd.lek`ln iax rpnp recn -dncwd(fenza f"i) iriaxd mev ze`av 'd xn` dk' :hi,g dixkf `iapd xn` -

    didi (zaha 'i) ixiyrd meve (dilcb mev) iriayd meve (a`a 'h) iyingd mevedxizqd z` `tt ax ayiin a,gi dpyd y`xa .'ebe dgnyle oeyyl dcedi zial'dgnye oeyy' mi`xwp df mr cgie 'mev' mi`xwp elld minid cg` cvny ,weqta

     :oldlkmely yiy onfa(my l`ppg epiax oeyl - 'miiw ycwnd ziay onf lk')eidi dgnyle oeyyl(m` la` ,ziprzae ctqda mixeq`e)zeklnd zxifb yiycwnd ziae)

    (miiwmely oi`e zekln zxifb oi` .mev(axg ycwnd zia)oiprzn oi` evx oiprzn evx(mdilewiy it lr miraew xecd inkg).

    `iqdxta...e`liaxy zrcd lr zelrdl oi`y xg`ne ;oirn dyexit 'dpexw' -...eiyrnl meqxit ozp iaxy zpeekzn i`cea `xnbd ianeta ugxzd

    oiprzn oi`...xn`z m`ex`yl cg` oicy `tt ax ixacn rnyn .dncwd -

    yi xy`k xen`l ,weqt eze`a cgi mixkfen mdy meyn a`a 'h-le zenevd;mixeq` dhnd yinyze lcpqd zlirp dkiq dvigx dlik` f` zeklnd zxifbzxcben iax ly eztewz :dywe .xzen lkd mely oi`e zeklnd zxifb oi` xy`ke

    hi

  • 8/15/2019 megilla

    20/108

    indlibn zkqn zegepn

    wx `l i`yx did iax ok m` ,axg did ycwnd zia ik 'dxifb oi`e mely oi`'?lek`l mb `l` ugxzdl19

    seq...l"ieoi`e mely oi`y dtewza elit`y exingd iaxl encwy zexeca -.iax bdp i`cea jke ,dizyne dlik`n erpnii ,xzen mvra lkdy dxifb

    mekiqmiaiig `l oicd cvn xy`k dxifb oi`e mely oi`y zexeca elit` -.mibdep ep` oke ;dizye dlik`n rpnidl epizea` ebdp ,mevl

      a`a dryz xewrl ywae d"ca cenr d

    `yepd.f"a `a` iax ly oewizd mcew iax ly dyrna `pin` dedd zxdad -dncwd-(`.mcewd rhwl dncwd(adtewza zenevd x`yl a`a 'h oia `tt ax wlgn my dpyd y`x zkqna

     li`ed' a`a 'h-a la` lwdl xzen zenevd x`ya :'dxifb oi`e mely oi`y'.n"dyze lcpqd zlirp dkiq dvigx dizy dlik`n mirpnp 'zexv ea eltkede

    milyexi...dyw...dncwd -oipnae...cere`l mbe dnkga `l epic ziae dixkf lr elr `l epic ziae iaxe -

    ?oipnazeiprz...xnel yieexifgdl `l` ,hlgen lehia ly oaena exwrl `l -

    `l mibdepy 'dxifb oi`e mely oi`' ly dtewzay zeiprz x`yl dey cnrnl

    ...mixzen mixacd x`y la` lek`lseq...inp i`a`a 'h-a ycwnd z` ezivdy opgei 'x xne` `,hk ziprza -

    .a`a ixiyra sxyp eaexe axr zrl20

      ctqda mixeq`y d"ca cenr d`yepd.mixeta zelia`a mibdep m`a mipey`x zwelgn -dncwdxtq' extqa l`ppg epiax hhvn (d"t oniq ohw cren) y"`xd -

    ...ea zeprzdle citqdl xeq`y myk mixeta la`zdl xeq`y 'zervwndzelia`...aiydzelia` ly oey`xd meid ik g"x lr wleg i"yx .dncwd -

    ...zelia`d z` lhan mixety di`xd dn minid x`ya eli`e ,`ziixe`cn `eddgnye...`zi` i`sqei ax ly ezyxc lr jnzqd l`ppg epiaxy aiyz m`e -...ixd ,mixeta ctqd xqe`d o`k

    k

  • 8/15/2019 megilla

    21/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    seq...opifg `dezelidwdy gikeny mixet meia la`zdle citqdl mibdep -meia oepgz exn`i `ly `l` zelia`e mictqd xeq`l oeekzd `l sqei axy epiad

    .mixetmekiqzxin` i`l oeekzd `ed mixeta 'ctqd' sqei ax xq`yk i"yx zrcl -

    .mixeta zelia` bedple citqdl xzen jkitl ;mictqd xeq`l `le oepgz

      ded `ixaha iax `de d"ca cenr d`iplw...d`xpa,al oixcdpq) l`rxfi wnray mixry ziaa iax xb eini seqa -

    .mixry zial xary mcew `ixaha ig iaxy mixirn 'qez jkitl (`,bw zeaezke

    21

      mixzend mixac d"ca cenr d`yepd.miaiign izla mibdpne miaiign mibdpn -dncwd-(`.a,b lirl 'xfril` iax `ipzde' d"cl zencwd

    (adlebd ipa ,'`al cizrl dyciw `le dzryl dyciw dpey`x dyecw' mixaeqldwfg zlert i"r mrtde zipy ux`d z` eyciw xteqd `xfr mr elry

    oiir) meid cr zniiwe ipy zia oaxeg mr dlhea `l ef dyecw .zeayiizdedaxda mvnevn dipy dyecw ly ghyd ik m` ,('` wxt zenexz zekld m"anxa

    dyciw dipy dyecw' z`xwp `xfr onfa ux`d zyecw .dpey`x dyecw ghyn

    ux`n mrd ziilbd i"r dlhazp `l `idy xg`n '`al cizrl dyciwe dzrylx`yd oiae ,`xfr yciwy megzd iabl dpad i` dxvep onf xeark .l`xyi

    zyecwa dllkp `id m` exkf `ly meyn xexa did `l o`y zia ly dcnrn.`xfr

    oilega...dywzexyrne zenexz yixtdl o`y zia iyp` ebdp zexec jyna -mayg̈a erh o`y zia iyp`y xaq iax m` elit`e .ux`d zyecw ipicl m`zda

    z` iax lhia cvike mnvr lr xingdl ebdp `ld ,mewnd z` yciw `xfry?mbdpn

    seq...l"iemegza dllkp `l mxiry zn`d z` o`y zia iyp` erci eli` -'bdpn' df oi` okle ,zexyrne zenexz yixtdl mibdep eid `l `xfr ly dyecwd

    .'xeqi` oda ebdp mixg`e mixzend mixac' llkd zxbqnamekiqzrcl miaiig eid dligza edelaiwy dl` aiign 'bdpn'k aygidl -

    .ze`ivnd zrici i` jezn lawzdy bdpnl cebipa zxzen dlertd oicd cvny

    `k

  • 8/15/2019 megilla

    22/108

    indlibn zkqn zegepn

      ozne `yna oihrnn d"ca cenr d`yepd.xeq` 'ozne `yn' dfi` -mekiq`yna dkexk diipa lky oeikne dgny ly epi`y oipa mixizny xg`n -

    .xzen dgny ly epi`y ozne `yn lk (mixneg zyikxe milret zxiky) ozne

    oihrnn d"c(ipy) a cenr d22

    .y"yxa oiir

      `zii`x daehy d"c` cenr emiqcxte zepb my eidy,dixah oia lcadd z` yibcdl e`a myd ipzep -

    oey`xd dayen milyexi oial ,dxefit mcew oixcdpqd ly oexg`d dayen.miqcxte zepb rehpl xeq` day oixcdpqd ly reawde

      lhepd lkc d"c` cenr egafa...lfbe`nw `aaae a,dp oihib oiir ;ye`ii i"r eze` dpw m` elit`e -

    .a,eq

      zeixh`xh d"c` cenr e

    dtxg...miyxtn yi...dxf dcearl oglet iza od zeixh`xh -epinia...dywemrty dcaerd mvr ,mceriie mzxev etlgei m` elit` -

    ...zeyxcn iza zeidln mlerl mze` zlqet yeniy izale dxf dcearl eyniymiakek...dvexeelld zenewndy mixaeqe 'miyxtn yi'd lr miwleg 'qez -

    .zeiexgzae zebvda zetvl miieb mda miqpkzny zenle`e mipeichv` md

    oiey dfe df zeiyxt xcq oiprl `da cenr e`yepd.`xnbd ly weica zeaiqpd zxdad -

    seq...m`yc"ia raw mxhy xaecny rnyn 'dpyd dxarzpe' dpyndn -

    yiy zwqet dpynde ,onfd zrky dgpda dlibnd z` `xwe ,dpyd z` xarlmre dpyd z` xarl dhlgdd lr erci m`y o`kn .'a xc`a d`ixwd lr xefgl

    xnele zerhl mewn did df itl .'a xc`a `xwl miaiig i`cea '` xc`a e`xw z`f

    ak

  • 8/15/2019 megilla

    23/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    mewnl wx `l qgiizn 'oieey dfe df zeiyxt xcq oiprl `d' `xnba weicdy k"tr`e dreci dzid dhlgddy mewnl mb `l` dpyd z` xarl hlged mxhy

    mixirn 'qez ,ef zirhen daygn repnl ick okle .'` xc`a zeiyxtd rax` e`xwxaky mewna ik ,dpyd z` xarl hlged mxhy mewnl wx qgiizn weicdy

    odilr xefgl miaiige 'oieey dfe df oi`' zeiyxt rax` iabl elit` f` hlged.'a xc`a

    mekiqxarl yiy oicd zia raw mxhy dxwnl wx qgiizn `xnbd ly weicd -.dpyd ly xc`d dfy dgpd jezn zeiyxtd rax` e`xwe dpyd z`

      iqei iaxa xfril` iaxe d"ca cenr e `yepd-(`.iqei x"a xfril` iax zhiy zxdad(axc`a dgnye dzyn oic

    .'`

    oey`xa dlgzkloeekzn iqei x"a `"xy `xnbd drci oipn :l`yz m`e -ixd ,'` xc`a `xwl miaiige dpyd z` xarl hlged xaky epiid ,dligzkl-l`xw m` `nw `pzl cebipay `l` '` xc`a `xwl aiig epi`y xaeq `edy okzii

    ...daeyz ?'a xc`a d`ixwd lr xefgl aiig epi`dligzkl...d`xpewx `nw `pzd lr welgl iqei x"a `"x oeekzd eli` -

     llkd itle ,'ipyd xc`a dze` oixew oi`' xne` did `ed carica ly dxwna

    x"a `"x mle` .caric-l wx ezpeeky mipian epiid 'zytz `l daexn zytz'zcnlnd ,'oey`xa zebdep ipya zebdepy zeevn lky' dwqita miiq iqei- xen`l ,eixac ly `yixdn oaeny dnl xarn l` zkl wigxdl dzid ezpeeky

    ...'` xc`a dligzkl eyriiy xc` yceg zeevny aiign i`cea `edoieey...mibdepy yiezeyrl miaiig zxaern dpy didzy rceiyk elit` -

    ipy oia dpigany epzpynn rnyn oke ;'a xc`a mbe '` xc`a dgnye dzyn...zepzne dlibn iabl wx mixc`d

    `kil...`xidp `leiabl mieey mixc`d ipya e"h-e c"i iniy xn`py dfn -m`e .dgnye dzyn aeig iabl mieey mdy xn`p `le ,ziprze ctqdn zerpnid

    ziprze ctqd xeqi` i"r z`f `hiae dzyne dgnyl oeekzd b"ayxy oerhz

    ...dprh ef oi` ,genyle dzyn zeyrl miaiigy `id zernynd xy`k '` xc`actqda...jgxk lrc;dgnye dzyn aeig (1 :miixyt` miavn dyly yi ik -dzyn zeyrl aeig `la ziprze ctqd xeqi` (3 ;ziprze ctqd xeqi` (2

    bk

  • 8/15/2019 megilla

    24/108

    indlibn zkqn zegepn

    i`cea did b"ayx '` xc`a genyle dzyn zeyrl aeig did eli` .genyle,mevle citqdl xeq`y xnel gxkda aiignd 'dgnyae dzyna oieeye' xne`

    gxkda xnel aiign epi` 'ziprzae ctqda oieeye' b"ayx xn`y dwqitd oky`la ziprze ctqd xeqi` - iyily avn mb okzii ik dgnyae dzyna miaiigy

     .dgnye dzyn aeigdgnye...`dc.ziprz zlibna ziprze ctqd exq`py minia ze`ivnd -oey`xd...oke.mekiq -

    dinrh xazqn d"ca cenr e`yepd.'zeevnd lr oixiarn oi`' llkd lr zelgd zelabin -dncwdmixt e` mixetikd meia lecb odk ly xirye xt oebk ,zeinipt ze`hg -

    zcear ixiry) mitxypd mixirye (giynd odk xte xac mlrd xt) mitxypd.dzkldk z`hg lk zefdle lkidl onc z` qipkdl oaixwnd odkd aiig ,(miakek,dhigyl jenq mcd z` laiw eay ilka (mcd ixiiy) mc x`yp did diifdd xg`eilry `xnbd zyxec `,`p migafa .ipevigd gafnd ceqi lr ektyl aiig odkde

    :(f ,c `xwie) aezky itk ,gafnd ly iaxrnd ceqid lr mcd ixiiy z` jetyl xtd mc lk z`e(miixiyd)cren ld` gzt xy` dlrd gafn ceqi l` jtyidfne ,

    .iaxrnd did ld`d gztl xzeia aexwd ceqid gafndn dgxfn cnr ld`dy

    dlerd...o`kn...dncwd -`yixa...dywe lr oixiarn oi`' llkdy mixaeq 'qezy o`kn) .heyt -?(`iyewl qiqad hnyp ok `l m`y `ziixe`cn exewn 'zeevnd23

    `yixa...yiy ,zevn...miyxtn yieweqtdy eaiyd migafa `iyewd lre -dxwna `l` epiptay dxwna swz epi` 'zeevnd lr oixiarn oi`'y meyn uegpzpn lr daexwd lr blcl xeq`y dxen llkde zeevn izy miiwl eilr lheny

    zrbet eciy ef z` miiwl eilr ,wiza zegpend oilitze zilh) dwegxd z` miiwlxzeia dniiwl ozipy zg` devn `edy mcd ixiiyl cebipa ;(dpey`xa da

    oey`xd ceqid lr mcd z` jetyiy odkd lr zeevl weqtd uegpe ,cg` mewnn...ea rbety

    oixiarn oi`c...epi` dfei` dlibna epziibeqa xn`py dn xe`l mle` -epziibeq ik ,'zeevnd lr oixiarn oi`' llkl dxen`d dxcbdd z` lawl xyt`

    ck

  • 8/15/2019 megilla

    25/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

     lkae ('ae '` xc`) mipnf ipya dniiwl ozipy dlibn `xwn - zg` devna zwqeruegp dnl :`iyewd zxfege .'zeevnd lr oixiarn oi`' llka `xnbd zhwep z`f

    ?mcd ixiiy lv` 'dlrd gafn ceqi l`' weqtdcarica...dcedi epiaxezkity zevn miiwn epi`y cnll ick uegp weqtd -

    .carica elit` gafnd ly xg` cv meya mcdseq...inp i`weqtde (iaxrnd cvd) illkd oeeikd z` wx oiivn 'oixiarn oi`' -

    .ceqid lr - mcd z` jetyl miaiig eay wiiecnd mewnd z` oiivnmekiq-(`.`ziixe`cn exewn 'zeevnd lr oixiarn oi`' llkd

    (aoi`e ,'aexw' ly xcqd itl `ly dyrpy devn meiw lqet epi` 'oixiarn oi`'.dligzkl devnd z` miiwl yi cvik zexedl `l` ea

    (bs` swz `ed `l` ,zecxtp zeevn izy ly dxwnl laben epi` 'oixiarn oi`'.mipnf ipya e` zenewn ipya dniiwl ozipy zg` devnl

    aezkl `le zexwl dxn`p d"c` cenr f`yepd.i"yx yexit ziigc -

    dt lr...rnyn`l dlibn' :'ryedi iaxk xn`c `ed' d"c seqa i"yx ixack -...'(`qip ineqxt meyn xeaiva) dzexwle dt lr dqxebl `l` azkil dpzip

    `vi `l...dywe...dpyn mzq ixac z` laiw `l l`enyy okzii `le -

    oiciba...inp axe,ax lr wleg l`enyy `aen `l mye ,ycew xtq lk oick -...eazkl miaiigy xaeq l`eny mby o`kn

    `vi `l...opgei iaxe...zcxtp dlibna 'xzq`' aezkl miaiigy rnyn -zexwle...d`xp jklxnel zpeekzn `xnbd ,xen`l i"yx yexitl cebipa -

    ...dxitze daizk ipic lka aiige ,opaxcn wx ik m` azkil dpzip 'xzq`'y24

    ziprz zlibna...`iyw izk`exn`c o`nly dler my `xnbd zaeyzn -setke azkil ozipy - mixet qpl yiy zeticrd zpaen 'azkil (xzq`) ozip'

    eprawy ceqid xe`l mle` .azkil ozip `ly dkepg qp znerl ,daizk ipic lklaezkl aiig (ycewd gexn aiig `ly s`) opaxcn azkil aiigy dny ,dlrnl

    (xzq`) ozip' xn`c o`nl elit` `iyewd my zniiw ,daizk ipic lkl m`zda`ibeql cebipa df ixde ;ziprz zlibna opaxcn azkp dkepg mby zeid ,'azkil

     l"i dzre .mixetl yiy zeticrd zpaen azkil xzq` ozip c"nly zxne`d my...l`eny lr zeiyewd zexfege ,'daizk' aygp epi` opaxcn aiiegy dny

    dk

  • 8/15/2019 megilla

    26/108

    indlibn zkqn zegepn

    ziprz...uxize- dlrnl eprawy ceqid t"r zeayein l`eny cbp zeiyewd -`ibeqdn zeywdl oi`e .daizk ipic lkl m`zda dlibn zaizk eaiig l"fgy

    xzq` iab mzpwza :zenec miqipd zaizk oipra l"fg zepwz lk `l oky ,`neia lr exzie dkepg iab mzpwza eli`e ,daizk ipic lkl m`zda daizk l"fg eaiig

    .ziprz zlibn zxitze zaizka mihxt xtqnmekiq-(`ycewd gex it lr aiieg `l mixet qp (ryedi iaxk xaeqy) l`enyl

    yexitl cebipa z`fe ,daizk ipic lkl setke opaxcn azkil aiieg la` ,azkil.dlibnd z` aezkl opaxcn aeig yi l`enyly xikfn epi`y i"yx

    miwecwc zegta la` ,opaxcn azkil eaiieg ziprz zlibnay miqipd mb (a

    .xzq` zlibn zaizk eaiigy

    edlekl d"c` cenr f`yepd.l`eny ly di`xd z` jextl drvd -

    izixg`...yexeyg` inia...dyweixac z` jextl oi`y o`k xne` `ax -'elaiwe eniw' l`eny ly weqtd z` yxec `,gt zaya envr `ax mle` ,l`eny

    mvli`e ipiq xd z` mdilr dtk 'd ik ,diitka dzid dxez ozny - zxg` dyxcljezn dxezd z` lawl micedid enikqd ikcxn ly xeca `l` ,dxezd z` lawlyiy o`kne .l`xyi enr mr 'd bdepy zihxtd dgbydd zyegz zeawra oevx

    ?`ax ixacl cebipa l`eny ixac lr mb `kxitseq...xnel yiedi`x oi`y oebk ,`xen` zpwqn zkxtd dyexit '`kxit' -'elawe eniw'a eli`e .ayg dn ezebdpzdn oiadl ozip ik 'eala ond xn`ie'nipyl oeekzn weqtdy okzii ik l`eny ly di`xd z` zxzeq `l `ax zyxc

    inia zipy dxezd z` elaiwy mbe ,dhnl elaiwy dn dlrnl eniw - mixacd.xzq`e ikcxn

    `kdn xn` ongp axe d"c` cenr f`yepd.ongp ax i"r `yixdn di`xd ziigc -

    seq...`yixacgexl di`x dfa oi`e xec eze` ipa rnyn 'micedid jezn' -

    .ycewd gex ileli` zrcl ozip `ly xac - 'mrxfn' `aen `tiqa eli`e ,ycewd

    oia rci `lc d"ca cenr f

    ek

  • 8/15/2019 megilla

    27/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    `yepd.aiiegnd zexky xeriy -seq...inlyexiacr `ed zexky xeriyy wiqdl mewn did `xnbd ixacn m` -

    zpeek ef oi`y mixidan 'qez .ryx ine wicv in xkef epi`y zltxern ezrcyepi`y zexky xeriya ice ,mixet qp lr xtiqy heit did mdinia `l` `xnbd

    .'zltxern zrc' ly xeriyn zegt df xeriy .elek `xwl fkxzdl xyt`n25

    zayl h"ei oia oi` d"ca cenr fe`la dfe dliwqa dfymeiae ,dliwq aiig d`xzde micr ipta zay llgnd -

    .zewln aiig aeh

    26

    oixiykna o`k d"ca cenr f`yepd.mzeyrl aeh meia mixeq`d ytp lke` ibeq -

    oixiykna...rnynzhiy z` mb oiadl ozip `ibeqa dcedi 'x zhiyn - lk zpkd ozxhny zek`ln zeyrl xzen envr h"eiay minikqn lkdy ,w"zd

    oiprl wx zrbep mzwelgne ,lenz`n oikdl did ozipy lke` elit` lke` ibeq...mixiykn

    ytp...dyw k"`edyer) oabnd ;yc zclez meyn aiig dnda alegd -zclez meyn aiig (daiwa alg cinrn) uagnd ;dpea zclez meyn aiig (dpiab

    did lkd `lde .(xaegnd on) xvew zclez meyn aiig yac zelg dcexd ;xxea?ytp lke` mzxhny xg`n xzen zeidl jixv

    dwelc...opaxl elit`eiax ly driawd lr my `ztqeza miwleg minkgd -,z`hg aiig bbeya zaya) 'e`cn aiig elld zelertd z` dyerdy xfril`ileciba `l` dyic oi` ik xeht alegd mzrcl .(zewln aiig cifna h"eiae

    ;milke`a oipa oi` ik xeht oabnd ;df oiprl 'rwxw ilecib' dpi` dndae rwxwoi`y xeht zxeekn yac zelg dcexd ;xexal mlerd jxc ef oi` ik xeht uagnd

    minkgd ixacn rnyn n"n .yelzk zaygp zxeeke rwxwl xaegna `l` xvew?ytp lke` myl ziyrpy s` h"eia dk`ln xeqi` lr mc` xaery oexwir

    h"eia ezeyrl...xnel yieca`iy lke` :lke` ibeq oia oigadl yi -

    xtzyn enrhy lke` la` ,h"eia epikdl xzen h"ei axra okei m` ezeki`nmdilr miaiig ,ezeki` lr xney elit` e` ,dpiabe alg oebk ,mei xeark

    ...`ziixe`cn27

    fk

  • 8/15/2019 megilla

    28/108

  • 8/15/2019 megilla

    29/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    seq...la`ilk elit` lke` ea miyery ilka ynzydl xcenl xeq` ,cbpn -okle ,epnn d`pd ly dxev lk repnl `id xicnd ly ezrc ik ,dhext dey epi`y

    ik ,xcpa dlelk ef d`pd dhextl ribn epi` d`pdd ly ipennd dkxr m` elit`.lek`l xcenl xyt`n iyrn ote`a ilkd

    mekiqea miyer oi`y ilka ynzydl xcend i`yx exiagn lk`n xicnd -inc xy`k xzen df mewna elit`e ,dl`k milk ea mixikyny mewnl hxt ,lk`n

    ilk elit` lke` ea mipikny ilk z`f znerl ;dhextl miribn mpi` zexikyd.epnn zepdil xcenl xeq` dhext dey epi`y

     iypi` ictw `l `d lbxd zqixc d"c` cenr g (`"yxdnd t"r)`yepd.mzctwd zcinl mxebk miyp` oia miizkld mixyw -dncwd-(`yly da car 'y-e ,(`nw `xn) 'x-l zkiiyy reci didy dcy

    dcyd z` `pwy oreh 'y mipyd 3 xg`l m` ,'x cvn d`gn `la zetevx mipydcaerd ,dprhd z` yigkn 'x-e xhyd ca`pe epnn dpzna dlaiw e` 'x-n

    e` xkn 'x-y dprhl di`x `id d`gn `la ef dtewz jynl dcya dyr 'y-y.dcy z` el ozp

    (a'y-y jxca dielz 'y zprhl di`xk elld mipyd ylya dkldd zxkddcya yeniydy `ed oexwird xy`k ,'y-e 'x oiay miqgiae qkpa ynzyd

    oexwir .ezeyx `la dpiyri `l xg`y citwn did qkp lra lky dfk zeidl aiig :`,fp `xza `aaa dpynl qiqak ynyn dfdwfg mdl yiy mixac el`zelert)`nw `xnd zwizy okle ,eznkqda `la xg` i"r zeyrp xy`k mc`l zefibxn elld

    dlaiw e` dcyd z` dpw `edy wfgend zprhl di`x zynyn mipy yly jynl(dpznadwfg mdl oi`y mixac el`e`la mze` dyer xg` m` citwn mc` oi`y meyn)

    (wfgend zprhl di`x ynyl dleki dpi` ezwizye ,eznkqdxvga dnda cinrn did(e`)dwfg dpi` xvga elaf ozepe ,milebpxz lcbne ,miixike ,miigix ,xepzxeark okle)

    jynay dcaerd jk lr cirze xvgd z` el ozp e` xkn 'x-y 'y oerhi m` mipy yly'x lkei ,d`gn rinyd 'x-y `la xvga elld mihixtd cg` gipn `ed mipyd yly

    (el drixtd `l xvga elld mihixtd zegkepy dfn drap ezwizyy oerhl.(bxvg lra) miyp` ipy mzql zpeekzn dpi` dpyndy dxiaqn my `xnbd

    `la exvga mdylk mihixt migipn xy`k citwn xvg lra mzq ik (exiagemlerd jxcny (mipky) zg` xvga mitzey ipyl `id dpeekd `l` ,eznkqdmigen mpi` okle xvga elld mihixtd z` cinrn cg` xy`k micitwn mpi`

    hk

  • 8/15/2019 megilla

    30/108

    indlibn zkqn zegepn

    :`xnba `aen jke ,(di`x zwfg deedn mipy yly jynl mzcnrd oi` `linne)`kd(dpyna)ick dcnrdac opiwqr oitzeyd xvga(cala)...ictw `l`xnbde)

    (dywnopz `de !?ictw `l ick dcnrdae(a,dn mixcp)dfn df d`pd excpy oitzeyd'(exiagn zepdil envr lr xq` cg` lk)xvgl qpkil oixeq`'jiiy xvga xhnilin lk)

    mlerd ly ekxc ik exiagn dpdp oky ,'exac lgi `l' e`ld lr xaer da qpkpde mdipyl`ed mb ik dxixa xqegn wzeyy `l` ,xvga cner ipyd xy`k citwn cg` szeyy

    xvga cner ipyd xy`k citwn epi` cg` szeyy oekp m` ,dyw dzre .my cenrl dvexcinrdle da cenrl xvga ewlg z` exiag zaehl xiwtde xzie cg` lk eli`k df ied

    df ixd xvgl qpkil cg` lk lr zxqe` a,dn mixcpa dpyndy xg`n mle` .mihixt dawqtpy dnl cebipa zetzeyd zaiqn wzeye citwn cg` lk `l` mixzeen mpi`y giken

    (mivxzne ?`,fp a"aa dpyna`de ,ictw `l mlerl xn` `piaxoitzeyd' dpynd)('xvgl qpkil oixeq` dfn df d`pd excpyxfril` iax `ipzc ,`id xfril` iax ipn

    d`pd xcena xeq` xezie elit` xne`mixzeeny oitzey elit`y mixcpa xingn `"x)(xcepd xq` oiicr jk lk d`pd o`k oi`e dfl dfmicitwn mpi` xvga oitzeyy o`kn .

    e` cnery in lk lr micitwn mc` ipa mzq la` ,dfl df zepka mixzeen `l`.zeyxa `ly exivga mivtg cinrn

    (ci`yx `edy jeeza mc` liabnd minegz xeqi` bdep ,zaya enk aeh meiaenvr mc`d `le .bgd lila zeynyd oiaa ezziayl rawy mewndn wgxzdl

     :`,hl dviaa dpynd zxne` jke ;enegzl laben eyekx mb `l` laben ly xeacigid ilbxk cigi(ribdl xead lra xeq` eil`y mewnl xead in jiledl xeq`) lye

    xird dze` iyp` ilbxk xird dze` iyp`z` jiledl xzen xir iyp`l jiiyd xea)(xirl uegn dn` 2000 ly wgxnl wx einin laa iler lye laa iler exky zexead)

    (mikxc ixaer jxevl`lnnd ilbxk`lnnd a`yy mindy xxaed eli`k d`ex dkldd)(aeh mei lil ly zeynyd oia rxtnl ezeyxa eid h"eia`xnbd d`ian jynda .

     :laa iler ly min xeal xywa mi`xen` zwelgn`lin ly xean min `lin 'x)(ok zeyrl edywia `ly 'y jxevl laa ilerin ilbxk xn` ongp ax :exiagl ozpe

    el e`lnzpy('y)`lnnd ilbxk xn` zyy ax.'y xear lired `l epipwy meyn 'x)(miywne`xwtdc `xia xaq xn ?ibltin `w i`naxg` laa ilery xaeq zyy ax)

    'y xear lired `l 'x ly epipw jkitl ,yxec lkl mdinin lr mxiwtd zexead z` exky,oennl mi`kfd miyp` xtqn ,xen`l 'mixg`l agy mewna aeg lral qtez' llkd xe`l

    ,xwtd ly utg mixdl mi`kfd jxc ixaer e` mieln xtqnl sqk aiigy ipr del oebkdiabdl mc` lk i`yx oke oerxtd onf ribda deld itqk z` qetzl deln lk i`yx

    epi` mielnd cg` i"r gilyk dpnzd `ly xg` mc` jci`n .xwtend utgd z` zepwle

     l

  • 8/15/2019 megilla

    31/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    cqtd mxeb `ed df dyrna ik mielnd cg` xear ipr del ly etqk z` qetzl i`yxjxc xaer oke .melk dyr `l eli`ke oipw epi` epipw jk dyr m`e ,mixg`d mielnl

    zexyt`d z` lhep `ed oky ,lg epi` epipw exiag xear ezepwl xwtd ly utg diabdyexiag xear xwtd ly min zai`y ik ,oecipa oke .utgd z` diabdl jxc ixaer x`yn`linne exiag xear lg epi` epipwe mc` ipa x`yl cqtd mexbi ,gilyl dpnzd `lyk

    (`lnnd megzl milaben mind`ed itzeyc `xia xaq xnedlebd ipa mexiwtd `l)'y xear min `lin 'x xy`k dzre ,mitzey xeza l`xyi lkl zexead z` epwd `l`

    (ycg oipwa jxev `la zetzey oicn el mikiiyy min el xqn dyrnl `eddiaizi` ongp axl `ax(ongp ax ly ecinlz did `ax .`ziixan)mxg jilr ipixdxcepd 'x)

    (xcend 'y-eilr dz`e jilr ipixd ;xeq` xcepd mxg ilr dz` ixd ;xeq` xcendxd - laa iler ly mixac md el`e...laa iler lya oixzene dfa df oixeq` mdipy

    i`n` `ed itzeyc `xia zxn` i`e '...jxcd rvn` ly xeae zexfrde zekyld ,ziadxzen(`ld xead inina mdipy)qpkil mixeq` dfn df d`pd excpy oitzeyd" opzdexvgl(e`)?'xeaa uegxlax mby dwiqne `xnbd da zxfeg ef `iyew zeawra '

     ly mind m`a miwleg zyy axe ongp axe ,'`ed `xiwtdc `xia' xaeq ongpxear oipwd lg `l okle ok xaeq zyy ax .'mixg`l agy mewn'k mixcben xead

    dfy xnel xyt` i`y xaeq ongp axe ,('x) `lnnd megzl milaben minde 'yoi`y dell `nec epi`e ,cg` lkl xeaa min witqn yi ik 'mixg`l ag' ly dxwn

    it lr) jxca gpeny cg` wx yiy xwtd ly utgl e` mielnd lkl rextl el.('`kd' d"c zetqeza my m"ayxd

    ictw...edin...dywdpynd z` dcinrn `xnbdy dcaerdn .b,a,` zencwd -mivtg cinrn e` cnery etzey lr citwn epi` szeyy wenip jezn ,mitzeya

    epi`y in lr micitwn ok miyp` mzqy wiicl ozip ,szeynd ghya miniieqndgpdn dywnd `vei epziibeqa ixde .xvga mivtg cinri `le cenri `ly szey

    ?xvgl qpkpy in lr micitwn `l miyp` mzqydviac...dyw ̀ le`xza wxtn mzdc `idd` dyw `le' :qxeb `"yxdnd -

    `iyew repnl ozip mitzey `ll mitzey oia dpgadd xe`l xnelk ,'dviacdncwd) a,hl dviaa `ibeqdy aeygl mewn did dxe`kl .dvia zkqnn zixyt`dncwd) mizad zwfg wxta `ibeqa `piax ly oeiqpd lr dxeng `iyew deedn (c

    oixeq` dfn df d`pd excpy oitzeyd' :a ,dn mixcpa dpynd z` cinrdl (b...oldlk ,xfril` iax ly ezhiy itl 'xvgl qpkil

    `id xfril` "x...ipyncdpigan dpynl `xnbd zxaqda 'mizad zwfg'a -mc` ipa mzq xy`k ,xvgl dqipk oipra mitzey mpi`l mitzey oia `xnbd

    `l

  • 8/15/2019 megilla

    32/108

    indlibn zkqn zegepn

    dpgad cbpe ;df lr df micitwn mpi` mitzeye exivgl xg` qpkii `ly micitwnmpi` mitzeyy dxe`kl zxne`d a,dn mixcpa dpynd z` dywnd `iad ef

    dxn`p mixcpa dpyndy raewe dxizqd z` my ayiin `piaxe .dfl df mixzeenxcena xeq` xezie' `l` dfl df mixzeen mitzeyy mikqny xfril` iax zrcl

     lr zqqazne mixcpa llk zwqer dpi` mizad zwfga dpynd eli`e ,'d`pd`ibeqd :`piax lr dyw dxe`kle .dfl df mixzeen mitzeyy mkqend ceqid

    z` jextl ick a,dn mixcpa dpynd z` zhhvn (c dncwd seq) dviaa`ziixad dxizn ji` k"`c) '`ed itzeyc `xia' xaeq ongp axy `zniwe`d

    dpyndy dprha ongp ax lr obn epi` ovxzde ,(mind on zepdil xcene xcepl

    dcena xzen xeziey minkgk xaeq ongp ax la` xfril` iaxk `id mixcpaxfril` iaxk dpi` mixcpa dpyndy zxaeq dviaa `ibeqdy rnyn o`kne .d`pd

    ?dfl df mixzeen mpi` mitzeyy mixaeq lkde minkgd zrcl mb `l` calaictw i`ce...`nlcmixaeq lkdy xnel ozip ik ,`iyew ef oi` xen`k la` -

    zwfga `piax xn`y itk) xfril` iaxk `id mixcpa dpynde mixzeen mitzeyyoebk ,mixzeen mpi` mitzeyy minikqn lkd oday zeaiqp yi mle` (mizad

    df z` df mixiknd lreta mitzey oia oigadl yi .'`ed itzeyc `xia' oipramitzey oial ,dfl df mixzeeny mixaeq lkd mdiably (xvga mipky enk)

     lkdy ,xead ina mitzeyd l`xyi mr lk oebk ,df z` df mixikn mpi`y dkldlmixcpa dpynd cinrdyk `piax wcv jkitl .dfl df mixzeen mpi`y mixaeq

    xeaa mitzeydy mixaeq minkgd mby rnyn dviaay zexnl xfril` iaxk...df lr df micitwn

    ictw `lc...`kd la`mizad zwfga zeibeqd oia `iyew oi`y zexnle -rawp a"aa ik ,dlibna epziibeql mizad zwfg oia `iyew oiicr zniiw ,dviaezraew dlibna eli`e ,zlefd ly lbx zqixc lr elit` micitwn mc` ipa mzqy

    ?'iypi` ictw `l `d' `xnbdmc`...uxize...mixebn zial dkenqd xvga xaecn mizad zwfgae -28

    ok...`xaqe...micitwn `ly mewna lbx zqixca o`k xaecny wiqd dywnd -oda `veik...`tiqc `inec,'ytp lke` oda oiyer oi`y milke lbx zqixc' -

    iax bdp jk ik zizkld dpigan miliawn md dpyna cgia exkfedy zeidmewna wqer 'ytp lke` oda oiyer oi`y milk' :xnelk ,zeipynd z` xciqyk

    d"ca xkfedy itk) sqkd lr mixzeene mze` mili`yn mc` ipae mixikyn `lyjci`n .iypi` ictw `lc zizkld dpigan drwal liawne ,('lbx zqixc `l`'

    al

  • 8/15/2019 megilla

    33/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    jxc xearl epiid ,iypi` ictwc xvgl liawn mixikyn oky mewna milk mze`xvga zwqer dpynd dzid eli` ,dzre .citwi `ly ick sqk dey ezeyx

    epnn xcenl elit` lbx zqixc zxqe` i`cea dzid dpynd da micitwn miyp`yxg`n `l` .lke` ea zepwl dzr ie`x df xezien xcend jqegy sqkd ik ,lk`nef dkilda oi`y giken df ixd lk`n epnn xcena lbx zqixc dxizn dpyndy

    xcena elit` jkitl ;iypi` ictw `lc mewna xaecn i`ceae sqk dey meyn.lbx zqixc xizdl ie`xd on exiagn d`pd

    seq...opinwencmle` ,mixzeen lkdy mewna xaecn mpn`y aiyn ovxzde -.d`pd xcena xezie xqe`d xfril` iaxk `id epzpyn

    mekiq-(`e` dcinra xaecnyk df lr df micitwn mpi` xvgl mitzey.rwxw zqitz meyn mda oi`y mivtg zcnrda

    (a.drwaa `l la` xvga df lr df micitwn iypi` mzq(bwx mitzey la` ,mixzeen (df z` df mixiknd) dyrnl mitzeyy dxaq yi

    .xezie oiprl mc` ipa mzqk mpic (dlebd iler ly xea) dkldl

    dacpl xcp oia oi` d"c` cenr g`yepd.dpyndn hnyedy sqep lcad -dncwdz` xyrz xyr' :ipy xyrn ipica dxezd zwqer bk-ak ,ci mixaca -

    xy` mewna jiwl-` 'd iptl zlk`e ;dpy dpy dcyd `vid jrxf z`eaz lkminly zgafe' :aezk (f,fk) minly oipra oldle ,'ebe my eny okyl xgaidxifb `xnbd zyxec `,p migaf zkqna .'jiwl-` 'd iptl zgnye my zlk`e

    dcty in - 'xyrnd on mi`ay minlyl o`kn' ,xen`l 'my my' milindn deydnda mda dpwiy devn milyexil sqkd z` `iade ely ipy xyrnd z`

    ...minlyk dpaixwiexcp ied...dyw lk' dpynd zwqet `,at zegpna .(g"ad zqxib ,'daeg ied') -

    ipy xyrn oeict inc `ivedl xzeny 'oilegd on `l` `a epi` daegay xacilr ixd' xn`y oebk ,xcp lr `l la` dacp inlyl dnda ziipw lr (ycew mdy) lcad yiy `vnp .ipy xyrn inca dndad z` yekxl i`yx epi` 'minly (xcp)

    hnyp df dnle ,epaxwl dnda yekxl xzen sqk dfi`a dacpl xcp oia sqep?dpyndn29

    miwelig...l"iedndal xcpl dycwed xaky dnda oia lcadl oeekzd `pzd -

    bl

  • 8/15/2019 megilla

    34/108

    indlibn zkqn zegepn

    alyl mcewy alya zwqer 'sqkd' zl`y xy`k dacpl dycwed xaky...ycwdd

    xiiye `pzc inp i`...lkd z` myx `l `l` dniyxd z` liabd `l `pzd -daexna...idpe?'xiiye `pz' xnel xyt` i` k"`e -

    xiiyc oia...mewn lkn...'oia oi`' aezky s` mihxt hinyd `pzd -seq...xn`wc:`ziixa my zhhvn `xnbd -zepexg` 'fl zeipy 'b oia oi`

    mini 'b cere mini 'b :zeiprz ly zexcq yly xeaivd lr l"fg mixfeb minyb zxivra) (epi` lcadd zepexg` 'fl zeipy 'b oiay zxne` `ziixad .mini 'f cereel`ay `l`

    oirixzn(zexteya mirwez zepexg`a)zeiepgd z` milrepe(o`kn zwiicn `xnbde) oieey dfe df mdixac lkl `drax`e mixyr xeaiv gilyd jxan elld zexcqd izya)

    (dxyr dpeny `le 'dcinr'a zekxaxiiye `pz inp `kd `niz ikexne` u"yd)`l `ziixad ly `pzd `l` ,zeirvn` 'ba `le zepexg` 'fa wx zekxa rax`e mixyr

    (odipiay milcadd lk z` myxipzw 'oia oi`' `de(?'xiiye `pz' xnel xyt` ji`e)`wec 'oia oi`' `xaqze('xiiye `pz' xnel mewn oi` 'oia oi`'ay xne` in)xiiy ̀ de

    daizzepexg` 'fae xird xkk l` zqpkd zian daizd z` mi`iven `l zeipy 'b-a)di`x oi`y zniiqn `xnbde .'oia oi`' xn`y s` xiiy i`cea `pzdy o`kn !mi`iven

    jezn dzyrp daiz zhnyd oky ,zekxa 24 mb hinyd `pzdy 'daiz' zhnydn.drpivay milcad `wec `l` diqdxta mibdepy milcad lelkl `l `pzd ly ezipkz

    'fl zeirvn` 'b oia milcadd cg` ef oi`y di`x ef zekxa 24 ehnyedy xg`ne

    (zepexg`zlawn `xnbd dzid drpivl diqdxt oia dpgadd ileli`y o`kn ..'oia oi`' `ziixaa aezky s` xiiy `pzdy driawdmekiq-(`on wx `a xcpy df iabl dacpl xcp oia lcadd z` xikfd `l `pzd

    zendad erawp xak eay alya milcad wx fkix `pzd (1 :zeaiq izyn oilegd.xiiye `pz (2 ;dacpl efe xcpl ef

    (a.'oia oi`' xn`py mewna elit` 'xiiye `pz' xnel ozip

    eicae xtq lre zixey` aezkiy cr d"ca cenr g`yepd.'mici z`neh' oipra l"fg zxifbl uegny ycewd iazk -

    dlibna dl iwen onwl...iia` mr `ixhe `lwya `,h sca `ax -`vi...`iywei` ;dtyd z` mipianl dxiyk dxf dty lka daezkd dlibn -

    ...'xzq`' xtqa epiptay `ziixad z` `ax cinrn ji` jkl`vi `le...ixiinezixey` azka azkpy dlibna xaecn myy xnel oi`e -

    cl

  • 8/15/2019 megilla

    35/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    `xw `l ok m`y ,dxfd dtyl mebxz ick jez da `xw `xewde ,ycewd oeylae lray d`ixwa daeg ici mi`vei `le ,dt lra okezd z` xn` `l` azkd jezn

    ...dt da...k"`e?'qez ziiyew meiq -

    seq...xnel yie'd`nehl ipy' zbxca mi`nh eidi ycew ixtqy exfb l"fg -eidy ,f` dbedp dzidy dievx izla drtez repnl dxhn jezn mici `nhny

    df bdep la` ,mixfl xeq` lke`dy oniqk ycewd ixtq lv` dnexz lke` migipnrbepdy exfb jkitle ,lke`d xg` ekynpy mixakr ici lr mixtqd qxdl mxb

    xefbl jxev e`x `l l"fg .dnexz lqety 'd`nehl ipy' eici dpiidz ycew ixtqa

    mr lkl `le zg` dlidwl laben xtq dzeida ik dxf dtya daezk dlibn lr mbdzid `l dlibnd ik ,yecw lke`dy oniqk dlv` lke` gipdl ebdp `l l`xyi

    ycewd oeylae zixey` azk daezkd dlibn k"`yn miaxd ipira dyecwmicinrn eide ,ycewd oeyl mipian mpi`y dl`l s` ez`ixw ici mi`veiy

    .dlv` dnexzmekiqexfb `l jkitl ,dxf dtya daezkd dlibn lv` dnexz gipdl ebdp `l -

    .micid z` `nhz efk dlibny l"fg

    dxez `nlya d"c` cenr h`yepd.oihiba `ibeql epziibeq zn`zd -

    ikda...dywe'crlb' milnd yly epiid ,mebxzd mbe `xwnd zexqg eid eli` -...lqtp did `l xtqd '`zecdy xbi'e30

    `l cg`...opixn`ck'dxez xtq' myd epnn lhazn drixi dxqg m` oky -?zexetq miln zexqg m` k"`yn

    seq...llk...wgcemebxz azkpy `xwny qxhpewd ixac z` mixiaqn 'qez -.xteqd zpeek ly d`vez mb `id xtqd zyecw .oihelgl `xwnd zhnydn rexb`ld mewna mebxz eli`e ,xqgk `l` xteqd zpeeka zerh zaygp dpi` dhnyd

    .dyazyd xteqd ly ezrc ik xtqd z` zlqetd zerh aygp oekp

    mekiqmebxz azkpy `xwn k"`yn ,xqg `l` zerh zaygp dpi` 'dhnyd' -.dxez xtqd zliqtl mxebe xteqd ly ezrca zerh `edy

    mixtq x`ya o`k dlibna o`k d"c` cenr h`yepd.`ziixad lra ly ezedf -

    dl

  • 8/15/2019 megilla

    36/108

    indlibn zkqn zegepn

    opaxk `le...dywe...ziyily dric lr epl reci `l ixde -zixey` `l`...opax i`c...dpyna opax ixaca dlelk dpi` 'dlibn' ixde -

    zipei...oaxke...zipei mixtq x`y mbe dlibn aezkl epiid -ediizln...`dc...xnel oi`eoa oerny oaxk `ziixady xnel lkep f`e -

    ipeei frl' my mixne` l`enye ax oky ,xaeq `ed jky okzii `l mle` ,l`ilnbm` ;zipeei dazkpy dlibn xiykn b"ayxy mzpeeky dwiqn `xnbde ,'xyk lkl

    ?dlibnl dxyk dpi` zipeei elit`y xaeqy `pzd in okmpeylke...jgxk lrexaeqe `,gi sca `ibeqd lra lr wleg epziibeq lra -

    ...`ziixad lra `ed b"ayxe ,zipeei daezk elit` dlibn lqet b"ayxyseq...axe,`ziixad lra ly ezedf iabl epziibeqa iyew oi` epixac itl -.epzpynl `ziixad oia dxizqd z` eayii l`enye ax ji` iyew x`yp mle`zwqer `ziixady `zniwe`d z` elawi `l l`enye axy xnel miaiig okle

    iax zhiyk mixtq x`ya zwqer `ziixady dpexg`d `zniwe`d `l` dlibna.dcedimekiqzxaeq epziibeq :l`ilnb oa oerny oaxl xywa mi`xen` zwelgn -

     lkl xiykn b"ayxy mixaeq l`enye axe ,zipeei daezkd dlibn lqet b"ayxy.zipeei daezk dlibn mc`

    mixtq x`ya `edd xn` iy` axe d"c` cenr h`yepd.zay zkqnn iy` ax lr `iyew aeyii -dncwd:a,ehw zay -miaezk eid `ped ax xa daxn `zelb yix dipin `raixtq)

     (ycewmezpwpwae qenewa `xwiqae mqa(miaezk md m` ,ynn eic mpi`y)oeyla ?zaya dwilcd iptn oze` oilivn ycewd l` xvgn e` zian m`ivedl xzen m`d)

    oeyla miaezk md cg` cvn ik ,ze`ean itezy eyr `ly zexnl yletn epi`y iean (`ziixan hehiva aiyd iy` axe ?miiwzn epi`y eica miaezk md jci`ne ycewdoi`'

    daezk `dzy cr dlibne oeyl lka miazkp mixtqdy `l` dlibnl mixtq oia 'eicae xtqd lr zixey`mixtq x`yy rnyn mixtq x`y lv` eic xkfed `ly oeikne)

    (miiwzn epi`y eica miazkpyk elit` mixyk.

    dilr...dywez`aen `l zaya `ibeqa hhvn iy` axy `ziixaa .dncwd -slwe zixey` mikixv mpi` mixtq x`yy xne`d `nw `pzd lr zwlegy dricdxne` envr iy` axy itk ,zixey` jixvn dcedi iax m` elit`e .miiwzny eice

    el

  • 8/15/2019 megilla

    37/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    ?i"xk o`k `ziixad z` cinrpy ick eice xtq jixvn dcedi iaxy oiipn ,o`kseq...l"ie l` zaya dwilcn mixtq zlvd zl`ya wx dwqr my `ziixad -

    zexnl milvip mixtqd lky `ziixad zxne` df oiprle ,oick axern epi`y mewnyi ik miiwzny eica miaezk mpi`e slw iab lr mpi`e ,zixey` miaezk mpi`y,xeaiva d`ixw iabl mixtq zexyka xaecny o`k k"`yn ,miyecw zeny mda

    .ycewd iazk x`y `le dty lka azkil xzed dxez xtq wxy xaeq dcedi iaxemekiqminikqn lkd ,oick axern epi`y mewn l` zaya dwilcn dlvd oiprl -

    z`fe ,miiwzn epi`y eicae xiip lr ,dty lka miaezkd j"pzd ixtq milivnyok lre zyxetn dxkfd da oi`y dlibn k"`yn ,mday 'd my ly zexkf`d lya

    .d`ixwl dxyky dxeva dazkp ok m` `l` dze` milivn oi`

    ziy`xa `xa miwl` d"c` cenr h`yepd.mipwfd ly yygd zxdad -

    dlgza...dywe...qxhpewd yxitinlzy dligzkl mipwfd eyyg dnle -...heytd z` mwri

    dlgza...cere ly zernyndy qetzi `l inlzy eyygy xn`z m`e -dxezd mbxzl eywazp mipwfd `lde ,onf ly xe`iz `id zixara 'ziy`xa'

    zernyn da oi` 'dlgzd' zx`znd zipeeia dlndy oiai i`cea inlze zipeeil

    ...zewel-` lyseq...il d`xpemya geztl ie`x ycew xtqa xaecn xy`ky exaq mipeeid -xacd zipeeia 'ziy`xa' ly mebxizd z` mipwfd eazki m` elit` okle ,'d

    .e"g zxg` zeyx k"g` d`xay zg` zeyx ly eny dfy lawzi31

    mc` `yep lr d"c` cenr h

    d`yep.i"yx ly dfn dpey yexit -dncwddk mrd bidpny exn`ie dynl efeay eyyg mipwfdy yxtn i"yx -

    zenewn xtqnay meyn df yexit migec 'qez .xeng lr aekxl ul`py cr iprmc`y oniq df oi`e ,mixeng lr eakxy mirvn` ilra miyp` lr xteqn dxeza

    ...ipr `ed seq...ike...ot lr akx i`cea dyny exn`i eixage inlzy eyyg mipwfd -

    dyny `aen miyxcna) zeniieqn zeaiqn z`f dxizqd dxezd `l` lnb e` qeq

    fl

  • 8/15/2019 megilla

    38/108

    indlibn zkqn zegepn

    .(giynd jln z` `iaiy xeng eze` `ede ,dciwrd onfa didy xengd lr akx

     l`xyi ipa iheh`f z` glyie d"c` cenr h`yepd.cg` zepyl elkiy mewna miweqt ipy epiyy mipwfd zpeek -

    dlecb...dywez` zepyl mikixv eid mipwfdy xg`ny yxityk wcv i"yx -z` mb epiye oeyl dze`a ekiynde ixrp' mewna 'iheh`f' aezkle oiprd zehyt

    dligza dnl :zeywdl yie la` ,'eci gly `l l`xyi ipa iheh`f l`e' weqtdaezkl elki `lde ,jyndd z` mb zepyl mze` uli` xy` 'iheh`f' enbxz

    ?'l`xyi ipa iliv` z` glyie' weqtd z` wx zepyle 'iliv`' dligza

    seqd...xnel yiemiiepiy `l la` ,mebxza miiepiy eqipkd mipwfd -eazk eli` k"`e ,mipey miyexitl mipzipd dl` `l` zn`d z` minwrny

     k"`yn ,ze`ivnd z` mwrn df did 'ixrp' mewna 'dlecb' dyexity 'iliv`''mixrp' ly oaena zeltiy epiid ,'zeltiy' mbe 'zeaiyg' dzernyny 'iheh`f'

    .dpikyd ipt lawl miltyd z` dyn glyy eaygi `ly zeaiyg' mb la`

    rxtnl `xewd - ipy wxt

    dlibnd z` `xewd d"c` cenr fi`yepd.dkld wqt -

     rny...opaxzernyn mzrcl ik ,daeg ici `vi dxf dtya rny z`ixw `xw -jxevl `ziixe`cn zlaewn (oian) 'rney' mc`y dty lky `id 'rny' dlnd...ycewd oeyla wx daeg ici `veiy xeaqy `iypd dcedi iaxl cebipa ;ef devn

    seq...d`xp(2 ;`iypd i"x len miax md (1 :o`k minkgk weqtl miwenip ipy -zekxaa wqtp xak ixde ,y"wa dln lk of`l rinydl aiigy 'rny' yxec iaxdty lka y"wa `vei mc`y ycgl d`a 'rny' `linne ,dkldd ef oi`y my

    .oiany43

    dxezd lk d"ca cenr fi`yepd.i"yx yexit ziigc -

    dxez...yxit,ycewd oeyla xn`il zaiig y"wy zcnln 'eide'y raew iax -...oeyl lka dxezdn y"w zaeg ici `vei 'e`cny `xnbd zwiicn o`kne`ziixe`c...dywe- reaya minrt yly dxeza e`xwiy owiz epiax dyn -

    miyp` dray ewlgi zayae ,cg` weqt `xwi cg` mc` zegtl iyingae ipyagl

  • 8/15/2019 megilla

    39/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    dyly e`xwi iyinge ipyay owiz (laan dlryk) xteqd `xfr .dyxtd z`wxt dltz m"anx) drax`e dyly dyly epiid ,miweqt dxyr zegtl miyp`dpi` dxezd z`ixw (fi,dk mixac) xekf zyxtl hxt oky :i"yx lr dywe .(ai

    ?oeyl lka dxezd z`ixw xizdl d`a 'eide'y i"yx yxit ji`e ,'e`cn aeigseq...d`xpeze`ixwl `l` zeireayd ze`ixwl zpeekzn dpi` `xnbd -

    zxdvd (2 ;(i-d,dk mixac) dvilg qwha zexdvdd (1 :oebk 'e`cn zeaiiegnd(weliq) xeria xg`l dxdvdd (3 ;(h-f,`k my) dtexr dlbra xird ipwfz`ad zrya dxdvdd (4 ;(eh-bi,ek my) 'ziad on ycwd izxria' zexyrnd

    .(b,ek my) 'ux`d l` iz`a ik 'dl meid izcbd' - ycwnl mixekia44

    mekiq`l` ,zeireayd dxezd ze`ixwa xaecny i"yx yxity itk `l -.mixekiae zexyrn ieci dtexr dlbr dvilg oebk ,micgein miqwha zexdvdl

    ycewd oeyla i`c d"ca cenr fi (`"yxdnd it lr)`yepd.zhlea `iyew zeywdl zexyt`dn `xnbd zenlrzd -dncwd-(`:`,al dheqa dpynxyrn iecie dheq zyxt oeyl lka oixn`p el`

    oeyla oixn`p el`e ;oecwtd zreaye zecrd zreaye oefnd zkxae dltze rny z`ixw zellwe zekxa dvilge mixekia `xwn ycewd(lair xdae mifixb xda)mipdk zkxa

     lecb odk zkxae(mixetikd meia)jlnd zyxte(ldwda)giyne dtexr dlbr zyxte 'eke mrd l` xacny drya dngln.

    (aaiigy mi`yepa zeritend (dwqit e` dln) zexewn dpynd zhhvn jynda

    micnel dpnny dvilga 'dxn`e dzpre' dwqitd oebk ;ycewd oeyla mxn`lmieldy myky ,'mield epre' zellwde zekxad lv` xn`py dnn dey dxifbaxn`idl zeaiig dvilga zexdvdd ok ycew oeyla zellwde zekxad z` exn`miritend zexewn dae `ziixa zhhevn `xnbd ziibeqae .ycewd oeyla,dheq zyxtay 'dy`l odkd xn`e' oebk ;oeyl lka mxn`l xzeny mi`yepaoeyl lka - 'zxn`e' dlnd zernyn jk ik ,oeyl lka dl xn`l odkl xzeny

    .xne` `edydxn`p...`iyw lr dzywid `ly dheqa `xnbd lr midnz 'qez .dncwd -

    oeyl lka dlek dxezd lk' c"nly ,o`k `xnbd zl`eyy itk `ziixade dpynd'eke y"we xyrn iecie dheq zyxty zei`x `iadl `ziixad dkixv dnl 'dxn`p

    'dxn`p ycew oeyla dxezd lk' xn`c o`nl dcin dze`ae ?oeyl lka mixn`poeyla mixn`p 'eke dvilg mixekia `xwny zei`x `iadl dpynd dkixv dnl?ycewd

    seq...xnel yiemipeekzn `ziixaae dpyna mi`pzdy dpiad my `xnbd -hl

  • 8/15/2019 megilla

    40/108

    indlibn zkqn zegepn

    'dxn`p oeyl lka dlek dxezd lk' xaeqd lr milaewn exn`py mihxtdy cnlloi` 'dxn`p oeyl lka' c"nl :'dxn`p ycew oeyla dxezd lk' xaeqd lr mbemixn`p mdy gikedl 'eke y"we dheql xywa `ziixad d`iany miieaixa jxevmi`yep xen`l ,'zxn`p ycewd oeyla' c"nl wx m`ian `ziixade ,oeyl lkaycewd oeyla dxezd lk' c"n oke .oeyl lka mixn`pe llkd on mi`vei elldz` d`ian dpynde ,'eke zellwe zekxa dvilga jkl ieaixl wewf epi` 'zxn`p'eke zellwe zekxae dvilgy 'zxn`p oeyl lka dxezd lk' c"nl wx miieaixd

    .zixara wx mixn`pe mipey mekiq lka dlek dxezd lk' c"n oia zwelgn oi`y dgipn dheqa `ibeqd -

    mihxtd iab 'zxn`p ycewd oeyla dlek dxezd lk' c"n oial 'zxn`p oeylmixn`p `yixa mineyxd mi`yepdy mixaeq lkde `,al dheqa dpyna mi`aend.ycewd oeyla mixn`p `tiqa mineyxd mi`yepde ,oeyl lka

    xcqd lr zekxa dxyr dpeny xicqd d"ca cenr fi`yepd.`,cl zekxaa iq` ax ixacl i"yx yexit ziigc -dncwd:`,cl zekxa -zepey`x ylya drh `ped ax xn`dpeny' zligzn)

    ('yecwd l-`d' seq cr 'dxyry`xl xfeg'mybd cixene gexd aiyn' uiwa xn` oebk)(y`xl xfegzeirvn`a('dltz rney' seq cr 'opeg dz`'n) 'opeg dz`'l xfegxn`)

    dz`'l xfeg 'dreyi oxw ginvn' miiqyk xkfpe mipyd zkxaa 'xhne lh oze' uiwa('opegzepexg`a('zecedl d`p jle jny aehd' miiqy mcew xkfpe 'dpifgze' blic oebk)

    dcearl xfeg('dvx')zeirvn` xne` iq` axe(zeirvn`d b"i-n zg`a drh)odl oi`xcq:xiaqn i"yxe ,zg` dkxa blc m`e(mipyd zkxa oebk)da xkfp k"g`exg`)

    ('dreyi oxw ginvn i"`a' miiqydnewna `ly s` dxn`('eplew rny' jiynn).ezltz...o`kn.dncwd -xcqd...`iywezlitz xnel oi`y oipn - 'ol `pn dltz' o`k dywn `xnbd -

    dlecbd zqpk iyp` onfa dlgdy dpwz efy zvxzne ?rxtnl 'dxyr dpeny'iq` axl i"yx yexitk m` ,dzr .dpaia epic ziae l`ilnb oax mr dniizqde'mipyd zkxa' xne` 'dreyi oxw ginvn i"`a' miiqyk 'mipyd zkxa' xkfp m`y

     lr dxyr dpeny lltzn epi`y `vnp ,'eplew rny' jiynne xkfpy mewna?mi`pz lr wleg `xen`d iq` axe ,xcqd

    xcqk lkd...d`xp `l`dnbecae ,blicy mewnl xfegy oeekzn iq` ax -axe .'epzexgl lecb xteya rwz' jiyndle 'mipyd zkxa'l xefgl eilr dlrnlxfeg zepexg`d ylya drh ;1y`xl xfeg zepey`xd ylya drhy ycgn iq`jiynne da drhy dkxal xfeg zeirvn`a drh m` ;zepexg`d yly zligzl

     n

  • 8/15/2019 megilla

    41/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    ...xcqd lrenewn...eppr la`mewnl xfeg zereawd zeirvn`d zekxad zg` lr blcnd -

    mewnn zekxad lr miinrt xefgl jxhviy zexnle .myn jiynne belicyeze` zaiigny `id dklddy meyn dlhal dkxak aygp df oi` d`lde belicd

     l`eb' oia dnvr ipta dkxak 'eppr' xne`y ziprza xeaiv gily la` .xefglcvn ik ,belicd mewnl xfeg epi` xkfp k"g`e dilr blic m` ,'ep`tx'l 'l`xyi'l`xyi l`eb' oia) belicd mewnl xefgi m` okle ,'eppr' lr xefgl aiig epi` oicd'ep`tx'n zekxad z` xne`y `vnp ,epyexit itl iq` ax zhiyk ('ep`tx'litly ,i"yxl 'qez oia dpin `wtp o`ke) .dlhal od eizekxae miinrt d`lde

    o`k oi`e ,myn jiynne xkfpy mewna belicd z` milyny xaeq iq` ax i"yx...(miinrt zekxad lr dxfg45

    seq...inp ikde.iq` ax zhiya epyxity itk -mekiq-(`:'xcq odl oi` zeirvn`' `,cl zekxaa iq` ax ixacl yexitdi"yx

    ;jiynne da xkfpy mewna dilr blicy dkxad z` xne` - 'qezmewnl xfeg -.dlhal dkxa dfa oi`e dltzd meiq cr myn jiynne belicd

    (aoiay 'eppr' lr blicy xeaiv ziprza xkfpy u"y :'qezl i"yx oia dpin `wtpjiynn 'qez itle ,xkfpy mewna 'eppr' xne` i"yx itl :'ep`tx'l 'l`xyi l`eb'

    .'eppr' xnel ila ezlitza

    dxn` ik cece d"ca cenr fi

    `yepd.i"yxk `ly mildza miwxtd zwelg -`id dyxt...`iywe...yxit`l xy` yi`d ixy`' ligzn mildza '` wxt -

    'mieb eybx dnl' 'a wxtk epiciay mixtqa oiievy dne ,'miryx zvra jldelld miwxtd ipy z` dpen zekxaa `xnbd .'ea iqeg lk ixy`' milna miizqnzen lr gvpnl' wxtd df itle ,'ixy`'a miizqne 'ixy`'a ligznd cg` wxtk?ipinyd `l` iriyzd epi` 'ryx rexf xay' weqtd z` liknd 'cecl xenfn oal

    seq...jixvejcip mezi htyl'a miizqnd 'cecl xenfn oal zen lr gvpnl' - lgd miwxt ipyl wlgzn ,miweqt g"l mdy ,'ux`d on yep` uxrl cer siqei lawxta riten 'ryx rexf xay' weqtd k"`e .'wegxa cnrz 'd dnl' `"k weqtn

    .iriyz wxt zrk `edy 'wegxa cnrz 'd dnl'

    mekiq-i"yxmd 'mieb eybx dnl'e 'miryx zvra jld `l xy` yi`d ixy`' :wxt md 'wegxa cnrz 'd dnl'e 'cecl xenfn oal zen lr gvpnl'e ,miwxt ipy .cg` ' :'qez'oal zen lr gvpnl'e ,cg` wxt md 'mieb eybx dnl'e 'yi`d ixy`

    .micxtp miwxt ipy md 'wegxa cnrz 'd dnl'e

    `n

  • 8/15/2019 megilla

    42/108

    indlibn zkqn zegepn

     jzrc `wlq i`c d"c` cenr gi`yepd.'d mya dpekn gafn mday mixg` zenewnl d`eeyd -

    iqp 'd...ab lr s`e`xwie gafn dyn oaie' eh,fi zenya :dyw (g"ad itl) -gafnl `xw dyny eheytk `ed weqtd yexity minikqn lkde ,'iqp 'd eny

    ..heytd yexitd z` zlawn dpi` `xnbd awri lv` dnl k"` ,'iqp 'd' myailve...el `xwie,'mely 'd el `xwie 'dl gafn oercb my oaie' ck,e mihtey -

    ?eheytk weqtd z` miyxtn my mbe seq...n"n,d"awd dyry qp givpdl dxhna epap oercbe dyn ly zegafnd -

    epap eprnly d"awdl `l` mnvr zegafnl mipeekzn mpi` miiepkdy oaen oklejxev awri d`x eny lry miieqn qp xkfen `ly awria k"`yn ,dligzkl`l` eheytk weqtd z` yxtl oi`y dpiad `xnbd jkitl ,gafn givpdl

    .gke wfeg oeyln 'l`' mya awri z` dpik d"awdy

      jcia iaia axc hewp d"ca cenr gi`yepd.dkld wqt -

    ok xn`c...xn`ciaia ax zqxib z` lawl yi (1 :'qez ly zeriaw izy - l`enye dlek z` xenbl ick ddy m` d`ixwd lk lr dxfg aiign epi` axy

    ...zepenna ax cbp l`enyke mixeqi`a l`eny cbp axk dkldd (2 ;dxfg aiign`vi...opgei iaxe.xeaica ezrc giqdy s` z`vl oeekzdy i`pza carica -

     lkeiy ick ddy zeriwzd oia ik ,y`xl xfeg epi`y xaeq opgei iaxy o`knryz xikfd ei"x) .`viy wqet opgei iaxe ,minrt xtqn zeriwzd lk z` miiqlicin z`vl zelew 30 rewzl yi dyrnl la` ,`ziixe`cn devnd mdy zelewsca 'dpxiarie' d"cl dncwda oiir ;'drexz' ly wiiecnd lilvd iabl wtqd

    ...(a,c`d...mzd miiqnehehiv i"r opgei iax ly wqtd z` dgiken my `xnbde -

    ...'`vi meia zery ryza zeriwz ryz rny' yexita zxne`d `ziixay`xl...jixteiax xn`de' jtidl wqt mrty ei"x z` zhhvn my `xnbde -

    xfeg dlek z` xenbl ick ddy dlibne llda wcvedi oa y"x meyn opgei?'y`xl

    dizeek...ipyne,y`xl xfeg epi`y xaeq ziyi` ei"xy mivxzne -oa oerny iax eax ly ezrc z`f dzid dfn jetd `edy wqt rinydyke...wcvedi

    seq...o`knedpeny' ligzi m`y rcie ,zeih`ae dpeeka lltzn did z"x -an

  • 8/15/2019 megilla

    43/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

     ly lecb wlg lr xefgi u"ydyk wx miiql witqi xeaivd mr cgi 'dxyrick axrae xweaa '`lt dyr...'d mil`a jenk in' seqa oiznn did okle ,dltzd

     ly r"y xg`l mly yicwa '`ax diny `di on`'e zixgy zltza dyecw xnelxnel jxe` didy onfdn xzei jx` dpzndd onfy zexnl z`f dyr z"x .ziaxr

     l`b 'd dz` jexa' cr (axra 'dpen`e zn`') 'aivie zn`' zligzn dkxad lk.dpyd y`x zkqna ei"xe iaia ax itl ax zrck epiid ,'l`xyi

    mekiq-(`wqt l`enye y`xl xfeg epi`y wqt axy iaia ax iciay zxeqnddklddy llkl m`zda 'y`xl xfeg epi`' jkitl ,znkqend `id ,y`xl xfegy

    .mixeqi`a l`eny cbp axk

    (adpznda yi m` elit` ,xeaiva dyecw xnel ick 'aivie zn`'a oizndl xzen.'l`xyi l`b' zkxa seql ribdle 'aivie zn`' ligzdl ick

      dzeg` z` eig` yciwy d"ca cenr gi`yepd.'yciwy' dlna weicdn zelerd zekld -dncwd-(`zxney oia miiwy xywd zedna mi`xen` miwleg a,fi zenaia

    ,zxg` dy`n `le dpnn `l mlerl za e` oa `iady `la zn dlray dy`) maixaeq dcedi ax .xhtpy dlra ly mig`d oiae (dvilgl e` meaiil zrk dpiznneoiay zeizkld zeklyd znixb cr xeng mai zxney oia xywd - 'dwif yi'qex` oiay dfn ixnbl dpey xywd - 'dwif oi`' xaeq `ped ax ;dqex`e qex`

    .dqex`e

    (acg` witqdy mcew dzn mai zxneydy dxwna `ed zehiyd oia dpin `wtpdza e` dn` mr ozgzdl mig`d cg` dvex miizpiae ,dvlgl e` dnaiil mig`ddn` z`yl xeq` qex`y myk z`f xqe` 'dwif yi' xaeqd :dxhtpy dnaid ly

    .xizn 'dwif oi`' xaeqde ,dzen xg`l ezqex` ly dza e`(b:epziibeqa zhhevnd `,`n zenaia dpynd zpaen zrkemai zxneyyciwy

    eig`(xhtpd ly)dzeg` z`(mai zxneyd ly)exn` `xiza oa dcedi 'x meynoznd el mixne`(dtegl dqpekln)dyrn lecbd jig` dyriy crdvilg e` meaii)

    xaeq `xiza oa i"x ik ,dzeg` z` zgwl iytg didze mig`d oial dpia dwifd rwtezedwifd rwtizy cr mig`dn cg` lk lr zexeq` mai zxneyd ly dizeaexwe 'dwif yi'

    (dvilg e` meaii i"r.

    ixnbl dwif...`wec'dwif'y 'yciwy' dpynd oeyln miwiicn 'qez .zencwd -xeriy epzp mde opaxcn `l` dpi` da xingn (` dncwd) dcedi axy efd`xpy meyn mai zxney ly daexw ycwl g` lr xeqi` exfb :oldlk mdixacl

     ly dzeg` (dnbecl) ycwie xeari mig`d cg` m`e .dqex` ly daexw iyeciwk

    bn

  • 8/15/2019 megilla

    44/108

    indlibn zkqn zegepn

    oiicr ik (oi`eyp) dtegl dqipkdl `ad alyl mcwzdl el xeq` mai zxneyd'dwif'd z` riwtdl oiyeciwd gka oi`e mai zxneyd oiae epia 'dwif' zniiwmzxneg z` l"fg elhia ,xeq` dfy mbd dtegl dqipkd mb ycwnd m`e .z`fd

     ly g`d) ycwnd oiay 'dwif'd z` miriwtn oi`eypdy exn`e 'dwif'd iabzqqean ef dpgad .dzeg` z` lreal zrk el xzene mai zxneyd oiae (xhtpdokzii okle ,zizkld dpigan witqn miwfge minil` mpi` oiyeciwy oexwird lrdnail - cgi mb zg` zaa zeig`d izyl zizkld qgiizi (ycwnd) maidyoi`eypa k"`yn ,oiqexi` ly xywa mai zxneyd ly dzeg`le 'dwif' ly xywa

     ly xyw xy`k zg` zeg`l ieyp didiy okzii `le zizkld dpigan miwfg mdy

    .mai zxneyd oiae epia dkiynn 'dwif'mlern...xg` yciw `wecewx exingd l"fgy xaeq `xiza oadcedi iaxe -(mai zxneyd zeg` z` yciwy mcew xhtp eig`) oiyeciwl dncw 'dwif'd xy`kwfg xyw dpi` 'dwif'y wenipa ,eig` xhtp jk xg`e dzeg` z` yciwyk `l la`,mai zxneyd ly dzeg`l mig`d cg` oia oiyeciw miniiwy mewna dlg `le'dwif'd dlg mai zneyd ly dgtyn zaexwe g`d oia xyw oi`y mewna k"`yn

    .dvilg e` meaii i"r rwtiz dwifdy cr dzeg` z` ycwl el xeq`eseq...`nrhe,dzgtynl rbepa mai zxneye mai oia xywa exingd l"fg -

    .xaqedy itk qex`d lr dqex` ly dizeaexw zxqe`e dxingn dxezdy mykmekiq-(`ax mr ezwelgna dcedi ax xaeq oke) dwif yi xaeq `xiza oa i"x.(`ped(a.opaxcn `l` dxezdn opi` 'dwif'n zeraepd zexnegd(bdyrn

    oial ycwnd g`d oiay dwifd z` lhan `l mai zxney zaexw mr oiyeciw.mai zxneyd

    (c.mia zxneyd zaexw mr oiyeciwd dyrnl dncw m` wx dlg 'dwif'

    hehxy oikixv opi` oiltz d"ca cenr gi.y"yxa oiir46

      itkye`c `zxg mezpwpw d"ca cenr gi`yepd.mezpwpw iedif -

    `"hpin` qxhpewd yxitavgn oa`k ddefn `,hi oihibae a,cw zaya -

    inikd epniqy lica qiqa lr `edy "hixhiqw" mya (lxpin)..SNO2

      xity...`iywe`aen `,bi oiaexira :`"hpin` epi` mezpwpwy dgked -milihn epinia ixde ,wgnidl lkei `l eicdy znxeb mezpwpw ly ztqezy

    ...wgnp eicde eicl `"hpinx`

    cn

  • 8/15/2019 megilla

    45/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    ileixhie...d`xpedxeva zixtb mr zeniieqn zekzn ly inik akxd -inikd epniqe legk erav zygpe zixtb ly akxda `ed xaecnd m` .ziyiab

    `edCUSO4H2Oepniqe wexi erav lfxae zixtb ly akxda xaecn m`eFeSO47H2Oepniqe oal erav ua`e zixba m`e ;ZNSO47H2O.

    seq...idpe.mixigyn md eicl mze` mitiqene wc miyiabd z` miyzekyk -

    gilnc `xztic` cenr hi`yepd.meid yeniyay mitlwd ly mzexyk -

    dlibne...`iywzgyn `la slwe ,'xtq' iab lr azkidl miaiig dl` lk -

    ?'xtq' xcben `l mivtr47

    seq...uxizedpwny zlreza `l` xnegd mvra epi` mivtray cgeind -zervn`a ef zlrez mibiyn epinia ;zxkip didz dwign lky minxeby ,slwl

    .ciq

      eicae xtqd lr d"c` cenr hi`yepd.eic xwir edn -dncwdmdy mitxye mipnye ,(sxypyk oyr dlrn xneg) mipyrn xvep eic -

    meyxp o`ke zwelgnl `yep `ed eic xevii jildz .miwiace mixigyn mixnegzizgza zxvepy cr zif ony ly xp iab lr zikekf ilk mitek (1 :zehiy izyzvw mr eze` milabne gitd z` micxbn ;xegy git ly dar daky zikekfd

    x`ypy rwyinde dc`zn lfepdy cr ynya zaexrzd z` miyaiin ;zif onyxigynyke mina mivtr lyan (2 .mina mixeye eicd z` mixxetn ,'eic' `edmixneg siqen k"g` ;'eic' `id d`vezde aviin xnegk sxy siqen hrn

    .mixigyneic...z"x yxitdncwda xaqen mivtr lye ` dncwda xaqen ely eicd -

    ...a`vtrn...rnyn ixdemixnegd cg`e ,eica azkil aiig epi` hb oicd cvn -

    oi` eic mikixvy mewnay o`kn ;mivtr in `ed ea aezkl dxizn my `ibeqdy...mivtr ina ynzydl

    mivtr...df mrhne...eica azkil aiig dxez xtq oky -

    el eaiyd mifpky`demivtrd rav z` ehlwy mina zwqer oihiba `ibeqd -minn ieyr qiqad xy`k k"`yn ,mivtrd ly xneg mina x`yp `l la`.(a dncwd) xigyn xneg mitiqen mkezly mivtr ztqeza

     seq...n"neeil` zeeydl ick eic hxew xxit in` iax my dcpa .z"xl di`x -dn

  • 8/15/2019 megilla

    46/108

    indlibn zkqn zegepn

    xyt` i` k"`e ,exxtl ozipy wven xneg `ed eicy o`kn ;mc mzk ly ravd z`.lfep zxeva cinz `edy xg`n 'eic' `xwii (mivtr ztqeza elit`) mivtr iny

      xirl jldy xtk oa d"c` cenr hi`yepd.i"yx yexit zxdad -

    minrt...`iywe...yxit'd`ixw' dpi` dqipk meia d`ixwd m` :jytp dnn -?c"i meia zipy `xwl aiig recn 'd`ixw' `id m`e ,mzpwza minkg eli`ed dn

    seq...mewn lknemiiept eidiy ick dqipkd meia `xwl miixtkl exizd l"fg -onfd epi`y c"i lila xira `vnp ixtk m` mle` ,xird ipal oefn wtql c"i meia

    aiigyne ,c"i lila `xwl miaiigy xeaivd x`yk bxecn `ed oefn zwtqd ly.c"i meia mb `xwl aiig `ede dlildn meid z`ixw z` wzpl oi` c"i lila `xwlmekiq`vnpy ix §tk jkitl ,c"i meia mb `xwl aiig c"i lila `xwl aiigy in -

    m` elit` meia mbe dlila `xwl aiig oefn zwtqdl onfd epi`y c"i lila xira.xgyd zelr mcew extkl xfeg

      oiyleyn ediy calae d"c` cenr hi`yepd.mixtzd i"r mixvepy dlibna mieey mighy xtqn -

    dhnln...d`xpcr oeilrd dvwdn :mieey miwlg drax`l zwlegn drixid -...oezgzd dvwl cr 'b-ne ,'b-l 'a-n ,'a xtzl cr '` xtzn ,'` xtzl

    ikd...inp ikde:(b,hi mixac) -xy` jvx` leab z` zylye jxcd jl oikzgvx lk dny qepl dide '` 'd jligpi,(bbeya)mixrd ylyy `id weqtd zpeeke

    ...mieey mixef` drax`l l`xyi ux` z` dpwlgzseq...dpin rnydidiy zaiign dklddy xac lka oicd `ed mzqd one -

    `l` dvwa zeligzn opi` ylyd jezn zeipevigd zecewpd izy ,xen`l yleyn.mieey mighy drax` mixvep f"ire ,miiley gipn

    mekiqz` wlgl d`a hlwn ixr yly lv` b,hi mixaca dxen`d 'zylye' -;leabdn zekeyn zinexcde zipetvd xird xy`k ,mieey mixef` drax`l ux`d

    .'yleyn' didiy zyxec dklddy xac lka oicd `ede

     xtzd xeiy d"ca cenr hi

    rxwi...d`xp.ipiqn dynl dkld mdiabl oi`y t"r` -yxgn ueg d"ca cenr hi

    `yepd.o`k xaecn 'yxg' dfi`a -en

  • 8/15/2019 megilla

    47/108

    in z`xwp dlibn wxt zegepn

    xacn epi`e...mzq llk jxca `id dpeekd 'ohwe dhey' mr riteny 'yxg' -okle ,dklda dyexcd zixrfin zrc xcrida dfl df minecd mc` ipa dylylipan dpey jxca bdpzil mxeb daiaqdn ewezipy ml`-yxga xaecn i`cea

    ...zrcseq...yxg la`xacl lbeqn la` rney epi`y ina zwqer epziibeq la` -

    ;mixg` `ivedl dlibnd z` `xwl leki 'yxg m` dl`ya mipc (1 :zeaiq izynixdy ,carica `veiy drivn `xnbd dzid `l ml`-yxga mipc m` (2

    .ohwe dhey enk zeevnd lkn xeht ml`-yxgmekiqinl `id dpeekd epzpyna ,ml`-yxgl oeekzn 'yxg' mzqy zexnl -

    yeg z` cai` miizpiae xaice rny mrt) xacl lbeqn la` rney epi`y.(drinyd

     xiykn dcedi iaxe d"ca cenr hi`yepd.daeg ici mixbean `ivedl ohw ly ezekf -dncwd-(`dahd ux`d lr '` 'd z` zkxae zraye zlk`e' aezk i,g mixaca

    driay ick lk`yk wx `ziixe`cn oefnd zkxaa aiigy o`kn ,'jl ozp xy`oefnd zkxaa exingd l"fg .lk`l oevx el oi` dixg`y lke` ly zenk `edymi`pz miwleg `,dn zekxaa .driay ickn zegt lk`yk mb jxal daeg exfbe

    .dviak dcedi iaxe zifk xne` xi`n iax ,opaxcn jxal aiigy xeriya(a:a,k zekxaaezk mler ly epeax d"awd iptl zxyd ik`ln exn`...`xier ax yxc

    cgey gwi `le mipt `yi `l xy` jzxeza(fi,i mixac)mipt `yep dz` `ldedltn)(daehl 'jil` eipt 'd `yi' aizkc l`xyil(gk,e xacna)!`y` `l ike mdl xn`

     miwcwcn mde 'zkxae zaye zlk`e' dxeza mdl izazky l`xyil mipt(mixingn) lr zifk cr mnvr(xi`n 'xl)dviak cre(dcedi 'xl).ixiin...dyw?'ohwa xiykn dcedi 'x' zxne`d `tiqa dcedi iax -

    ozaeg ici...`la i`mixg` `ivedl dlibnd z`ixwa zwqer epzpyn ixde -...jepig inrhn elit` aiig epi` dfk ohwe

    opaxc witne...ribd i`eelit` dlibnd z` rnyle `xwl aeigd `ld -miiwl opaxcn dzrn aiige jepigl ribdy ohw k"` ,opaxcn `l` epi` mixbeana

    ?daeg ici mixbean `ivedl lkeiy ie`x ,zeevn

    dlibna ok...inp ikdcxy`k oefnd zkxaa eia` z` `iven ohw .dncwd -a`d df avna ik opaxcn oefnd zkxaa aiige (n"xl) mgl zifk wx lk` a`dohwd mbe opaxcn oefnd zkxaa aiig a`d - aeig ly deey dbxca mi`vnp oade

    ...dlibnd z`ixwa milecb `ivei ohwy ie`xd k"`e ,opaxcn oefnd zkxaa aiig

    fn

  • 8/15/2019 megilla

    48/108

    indlibn zkqn zegepn

    oefnd...wxta okeribdy ohw itn lld rney `xwl rcei epi`y xbean -.cala dxin`a e`ivedl leki epi` ohwd la` ,dlna dln eixg` xfege zeevnl

    ?opaxcn llda aiig xbeand mbe opaxcn zeevna aiig ohwd :dyw my mbeopaxc cg...l"iedze`a mdyk xbean `ivedl leki zeevnl ribdy ohw -

    dlibna xbean aiigl ick oky ,dpey avnd dlibn oipra mle` ,aeig zbxcaiigl ick la` ,devn dzrn dlibn z`ixwy - cala zg` dpwzl l"fg ewwcfd;zeevna aiig jepig libl ribdy ohw (1 :zepwz izyl l"fg ewwcfd d`ixwa ohwd`eeyda aeig ly dzegp dbxca ohw jkitl .devn `id dlibn z`ixw (2

    ...xbeanl

    opaxc...`idd la` l"i ?oefnd zkxaa eia` z` `iven ohwdk"` :dywe -- zg` opaxc aeig wx oad lre a`d lr zlheny dxwna zwqer my `ibeqd

    oad lre ,driay ick lk` ohwd oade mgl zifk ly zenk lk` a`d xy`kdriay ick xeriy lr oefnd zkxa zxin` ly zg` dpwz zvaex48...

    opaxc cg...mewn lkne,zevnn xeht xeire mixeir eid sqei axe zyy ax -dprha my miaeqn eidy mixg` `ivedl gqt lila dcbdd z` e`xw z`f zexnledlild zeevn x`y lke dvn zlik` mb okle gqt oaxw oi`e axg ycwnd ziay`ivedl mgkay ixd opaxcn zeevna miaiig mixeiry zeide ,opaxcn `l` opi`izyl l"fg ewwcfd opaxcn zeevna `neq aiigl ick :dywe .daeg ici migwt,epinia mb dcbdd zxin`e dvn zlik` aiigl (2 ,zeevna `neq aiigl (1 :zepwz

    ?minkg ly zg` dpwz gkn wx oiaiig eid oiaeqnd x`y eli`eseq...l"ieeaiieg xaky xg` xbean liba exeerzd ecai` sqei axe zyy ax -

    dycg dpwz `le zeikynd ly ite` `yp opaxc zeevna aeigd mdiable ,zevnadzry jx libn e` dciln xeiry mdixacn wiqdl ozip) .miphw lv` miiwy itkepi`y ohwk epic ,opaxc ixz lr cqein dlibn z`ixwa eaeig xy`e ,xbazd'qez mixne` 'd`x `ly in' d"c seqa `,ck onwl mle` .daeg ici lecb `ivenzrc xae lecb (zr