BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI / ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

DERS LİSTESİ(Fırat Üniversitesi ile Ortak)

Ders Kodu Dersin Adı S/Z T U K AKTS

CMU0501 Su Kimyası Z 3 0 3 6CMU0502 Adsorpsiyon Prosesleri S 3 0 3 6

CMU0503 Çevre Bilimleri Ve Mühendisliğinde Enstrümental Analiz Yöntemleri

S 3 0 3 6

CMU0504 Çevre Mühendisliği Laboratuvarı S 3 0 3 6CMU0505 Atık Minimizasyonu Ve Dönüşümü S 3 0 3 6CMU0506 Elektrokimyasal Su Ve Atıksu Arıtma Prosesleri S 3 0 3 6CMU0507 Kirleticilerin Çevredeki Taşınımı Ve Davranışı S 3 0 3 6CMU0508 Pestisitler Ve Çevre Kirliliği S 3 0 3 6CMU0509 Çevre Mühendisliğinde Enzimatik Uygulamalar S 3 0 3 6CMU0510 Çevre Kalitesinin Biyolojik İzleme Teknikleri İle İzlenmesi S 3 0 3 6CMU0511 Çevre Mühendisliğinde Toksikoloji Çalışmaları S 3 0 3 6CMU0512 Biyokimyasal Toksikoloji S 3 0 3 6CMU0513 Su Ortamlarında Ötrofikasyon Kontrolü S 3 0 3 6CMU0514 Atıksuların Kimyasal Yöntemler İle Arıtımı S 3 0 3 6CMU0515 Kirlenmiş Ortamların İyileştirilmesi S 3 0 3 6CMU0516 Atık sulardan Biyolojik Azot Ve Fosfor Giderimi S 3 0 3 6CMU0517 Bitkilerle Kirletici Ortamların İyileştirilmesi S 3 0 3 6CMU0518 Çiftlik Atıklarının Havasız Sistemlerle Arıtımı S 3 0 3 6CMU0519 Su Kirliliği Ve Ekolojik Etkileri S 3 0 3 6CMU0520 Çevre Mühendisliğinde İstatistiksel Yöntemler S 3 0 3 6CMU0521 Atıksuların Deniz Deşarjı S 3 0 3 6

CMU0522 Mühendislikte Uzaktan Algılama Ve Coğrafi Bilgi Sistemi Uygulamaları

S 3 0 3 6

CMU0523 Doğal Sulakalanlarda Yönetim Planlaması S 3 0 3 6CMU0524 Yüzey Ve Yeraltı Suları İzleme Teknikleri S 3 0 3 6CMU0525 Yeraltı Suları Kalite Kontrolü S 3 0 3 6CMU0526 Çevresel İzleme (Environmental Monitoring S 3 0 3 6CMU0527 Toprak Kirliliğinin Biyolojik Yöntemler İle İyileştirilmesi S 3 0 3 6CMU0528 Biyolojik Tarım Ve Çevre S 3 0 3 6CMU0529 Hava Kirliliğinin Bitkiler Üzerindeki Etkileri S 3 0 3 6CMU0597 Uzmanlık Alan Dersi Z 6 0 0 6CMU0598 Seminer Z - - - 6CMU0599 Tez Z - - - 24

DERS İÇERİKLERİ

1

DERS KODU

Dersin Adı ve İçeriği S/Z

T U K AKTS

CMU0501 Su KimyasıSuyun Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri, Çözünürlük ve Çözünürlük Çarpımı, Suyun Toprak Tabakalarına Etkisi, Doğal Sular, Deniz Suyu, Gaz Transferi, İçme ve Evlerde Kullanılan Sular, Sulardaki Tosik Metabolitler, Sularda Sertlik, Suyun Dezenfeksiyonu, Suyun Fiziksel Analizi, Suyun Kimyasal Analizi

Z 3 0 3 6

CMU0502 Adsorpsiyon ProsesleriAdsorpsiyona Giriş, Çevre kirletici deşarj standartları, Endüstriyel kirleticiler, Adsorbentlerin karakterizasyonu, Adsorbentlerin tipleri, Adsorpsiyon sistemlerinin dizaynı, Adsorpsiyonun modellenmesi ve kütle transferi, Adsorbentlerin rejenerasyonu

S 3 0 3 6

CMU0503 Çevre Bilimleri Ve Mühendisliğinde Enstrümental Analiz YöntemleriNumune alma ve hazırlama yöntemleri (katı faz ve sıvı faz, gaz-katı ekstraksiyon yöntemleri), Gaz ve sıvı kromatografi, UV-Vis absorpsiyon spektroskopi, İyon kromatografi, Atomik absorpsiyon ve alev emisyon spektroskopi, kütle spektrometresi, Potensiyometrik yöntemler

S 3 0 3 6

CMU0504 Çevre Mühendisliği LaboratuvarıNumunelerin alınması ve korunması, Su atıksu ve katıların fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik temel analizleri, laboatuar cihazlarının tanıtımı ve temel kullanımı, laboratuarda elde edilen sonuçların sunumu ve değerlendirilmesi

S3 0 3

6

CMU0505 Atık Minimizasyonu Ve DönüşümüAtık minimizasyonu tanımı, teknikleri ve uygulamalarını içerir. Düşük atıklı veya atığı olmayan temiz teknolojiler ve uygulamaları, endüstriyel ve evsel atıkların minimizasyonu ve dönüşümü, hava, su ve toprak kirleticilerinin azaltılması metotları ile endüstriler uygulamaları içerir.

S 3 0 3 6

CMU0506 Elektrokimyasal Su Ve Atıksu Arıtma ProsesleriElektrokimyasal Arıtmaya Giriş, Elektrokimyasal Hücre, Dizayn Parametreleri, Elektrokimyasal Arıtma Prosesleri. Elektrooksidasyon, Elektrokoagülasyon, Elekroflotasyon ve Uygulama örnekleri.

S 3 0 3 6

CMU0507 Kirleticilerin Çevredeki Taşınımı Ve DavranışıKirleticilerin sınıflandırılması, fizikokimyasal özellikleri, hava, toprak ve su ortamları ile bu ortamların bileşenlerinin tanımlanması, kirletici iletimi ve dağılımı, reaksiyonlar, kütle dengesi ve kaynak analizi, kirletici taşınım süreçleri, risk değerlendirme çalışmaları

S 3 0 3 6

CMU0508 Pestisitler Ve Çevre KirliliğiPestisit uygulamaları; Pestisit kullanımından kaynaklanan temel çevre sorunları; Pestisitlerin çevreyi kirletme düzeyleri; Pestisitlerin kalıcı özellikleri; Pestisit kalıntılarının biyolojik yoğunlaşma süreci; Toprakta pestisit kaynakları; Pestisitlerin bozulma yolları. Bazı pestisit analiz yöntemleri. Pestisitlerin canlılara etkileri

S

3 0 3

6

CMU0509 Çevre Mühendisliğinde Enzimatik Uygulamalar S 3 0 3 6

2

Enzimler, Enzimlerin Yapısı, Enzimlerin Biyosentezi, Enzimlerin Katalitik Aktiviteleri, Enzim Tayinleri, Enzim Hazırlanmasında Kalite Ölçümü, Genel Üretim Metodları, Mikrobiyal Enzim Üretimi, İzolasyon ve Saflaştırma, Tutuklama, Tekstil Sanayinde, Kağıt ve Kağıt Hamuru Prosesinde Enzimler, Endüstriyel Enzim Uygulamalarında Gelişmeler.

CMU0510 Çevre Kalitesinin Biyolojik İzleme Teknikleri İle İzlenmesiÇevre Kalitesini Etkileyen Faktörlerin Genel Olarak Ortaya Konulması; Biyolojik İzleme ve Önemi; Uygun Monitor Organizmalar ve Özellikleri; Biyolojik İzlemede Kullanılan Yöntemler; Yapılan Biyolojik İzleme Çalışmalarının Güvenirliliğinin Diğer Analizlerle Karşılaştırılması; Biyolojik İzleme Çalışmalarına İlişkin Örnekler.

S3 0 3

6

CMU0511 Çevre Mühendisliğinde Toksikoloji ÇalışmalarıEvsel ve Endüstriyel kaynaklardan çevreye katılan toksik bileşikler, bu bileşiklerin çevrede hareketleri, giderilmeleri, canlılara etkilerinin tespiti. Çevre Mühendisliği alanında, toksikoloji çalışmalarında kullanılan yöntemler, bu yöntemlerin karşılaştırılmaları ve bu alandaki yeni gelişmeler.

S3 0 3

6

CMU0512 Biyokimyasal ToksikolojiKsenobiyotiklerin metabolik yolakları, biyokimyasal ve moleküler düzeydeki toksisiteleri ve toksik etki mekanizmaları.

S 3 0 3 6

CMU0513 Su Ortamlarında Ötrofikasyon KontrolüSu ortamlarında ötrofikasyon olayının oluşum şekli, doğal ve insan kaynaklı ötrofikasyonun ve su ortamlarında olabilecek etkilerinin tanımlanması, azot ve fosforun kaynakları ve verildikleri su ortamındaki davranışları, ötrofikasyon olayının bulunduğu su ortamında su kalitesinin ve burada yaşayan canlıları (Su ekolojisini) ne şekilde etkilediğinin araştırılması, ötrofikasyonun su kalite modellerindeki yeri, bütün bunlara bağlı olarak kabağında, kara ve su ortamında kontrol tekniklerinin planlanması ve uygulanması.

S 3 0 3 6

CMU0514 Atıksuların Kimyasal Yöntemler İle ArıtımıKimyasal arıtma yöntemleri ve uygulamaları; koagülasyon ve kimyasal çöktürme, nötralizasyon ve adsorpsiyon, kimyasal oksidasyonun temel esasları ve uygulamaları, atıksu yapısının kimyasal proseslere etkisi, kimyasal arıtma sonrası oluşacak çamur miktarı hesabı, evsel atıksuların kimyasal arıtımı, endüstriyel atıksuların arıtımı: deri endüstrisi, tekstil endüstrisi, metal son işlemleri endüstrisi, kağıt endüstrisi, ilaç endüstrisi, çöp sızıntı suyu.

S 3 0 3 6

CMU0515 Kirlenmiş Ortamların İyileştirilmesiToprak Ve Sulardaki Kirletici Maddeler, Kirletici Maddelerin İzlenmesi ve Çevresel Etkileri. Kirletici Maddelerin Alcı Ortama Bağlı Sinir Değerleri ve Kalite Sınıfları. Kirlenmiş Ortamların İyileştirilme Yöntemleri:

S 3 0 3 6

3

Biyokimyasal, Fizikokimyasal. Örneklerle Kirletici Maddenin Giderileceği Uygun Yöntemin Seçimi ve Günümüzdeki Uygulamaları

CMU0516 Atık sulardan Biyolojik Azot Ve Fosfor GiderimiAtık sularda Azot ve Fosfor: kaynak ve miktarları, alıcı ortama etkileri- Biyolojik Azot Gideriminin Prensipleri: Nitrifikasyon kinetiği ve stokiometrisi, Denitrifikasyon kinetiği ve stokiometrisi. Biyolojik Fosfor Gideriminin Prensipleri : biyokimyasal mekanizma.- Besi Maddesi (azot ve fosfor) Gideren Aktif Çamur Sistemlerinin Tasarımı: Proses Akım Şemaları, Atıksu Karakterinin ve İşletme Koşullarının Etkileri, Azot Gideren Prosesler için Tasarım Algoritması. Azotla Birlikte Fosfor Gideren Sistemler.

S 3 0 3 6

CMU0517 Bitkilerle Kirletici Ortamların İyileştirilmesiTemel bitki fizyolojisi, fitoremediasyon mekanizmalari: Fitostabilizasyon (Phytostabilization), Fitoakümülasyon (Phytoaccumulation veya Phytoextraction), Fitodegredasyon (Phytodegradation), Fitovolatilizasyon (Phytovolatilisation), Rizodegredasyon (Rhizodegradation), Evapotranspirasyon. Fitoremediasyon Tekniğinin Diğer Arıtma Yöntemleri ile Kıyaslanması. Fiziki Yapınin etkisi: Topoğrafik ve Morfolojik Yapı, İklim Şartları. Bitki Örneklerinin Alımı ve Analize Hazırlanması. Su, Sediment, Toprak Orneklerinin Alimi ve Analize Hazirlanmasi. Hiperakumulator ve halofit bitki tanimi. Kirleticini Organlara Tasinimi ve Tasinim Faktorunun Hesabi. Biyokonsantaryon Faktor Tanimi ve Hesaplanmasi.

S 3 0 3 6

CMU0518 Çiftlik Atıklarının Havasız Sistemlerle ArıtımıHayvansal Atıkların Karakterizayonu. Tarımsal Atıkların Karakterizasyonu. Havasız Arıtmayı Etkileyen Faktörler: Fiziksel Parametrelerin Etkileri, Kimyasal Parametrelerin Etkileri, Bakteriyel Konsorsiyumun Önemi Ve İsletme Koşularının Etkisi. Ciflik Atıklarının Depolama Şekilleri. Çiftlik Atıklarının Nakil Yöntemleri. Havasız Arıtma için Günümüzde Kullanılan Reaktör Tipleri. Reaktör Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar. Alternatif Atik Yönetim Sistemleri.

S 3 0 3 6

CMU0519 Su Kirliliği Ve Ekolojik EtkileriKirlilik Kaynakları: Doğal Kaynaklar ve İnsan Kaynaklı Kirleticiler. Kirletici Maddeler: Ağır Metaller, Radyoaktif Maddeler. Yağlar. Organik Maddeler vs. Kirlenmenin Yolları: Hava, Su ve Karasal. Yayılı ve Noktasal Kaynaklı Kirletirler. Canlı Üzerindeki Etkileri ve Etki Mekanizmaları. Su, Sediment ve Sediment Arası Boşluk Suyu Karakterinin Önemi. Aerobik ve Anaerobik Süreçler ve Kirleticilerin Bu Süreçler Üzerindeki Etkisi. Besin Zinciri. Ülkemizden ve Dünyamızdan Kirlenmiş Sulara Örnekler. Günümüzde Kirletirleri Gidermede Kullanılan Yöntemler ve Öneriler.

S 3 0 3 6

CMU0520 Çevre Mühendisliğinde İstatistiksel YöntemlerFiziksel, biyolojik ve kimyasal arıtımda ölçülen verilerin

S 3 0 3 6

4

istatistiksel analizi. Grafiksel gösterimler. Regresyon (doğrusal ve çoklu regresyon), Korelasyon, Hata ve Varyans analizleri. Olasılık ve Örnekleme dağılımları. Güven aralığı, Hipotez ve Uygunluk Testleri.

CMU0521 Atıksuların Deniz DeşarjıAtıksu deniz deşarj sistemleri. Deniz suyunun fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri. Denizlerde meydana gelen akıntı türleri. Deniz deşarjı öncesi atıksuya uygulanması gereken arıtma sistemleri. Deşarj sonrası atıksuların deniz ortamında seyrelmesi. Deşarj tesislerinin hidrolik tasarımı. Deniz deşarj sistemlerinin maliyet analizi

S 3 0 3 6

CMU0522 Mühendislikte Uzaktan Algılama Ve Coğrafi Bilgi Sistemi UygulamalarıUzaktan algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri yöntem ve tekniklerinin temel kavramlarının anlaşılması, mühendislik alanında belirli örnek problemlere uygulanması gibi konuları içerir.

S 3 0 3 6

CMU0523 Doğal Sulakalanlarda Yönetim PlanlamasıSulakalanların tanımı; İşlev ve değerleri, Sulakalanlarda yönetim planı hazırlanması ve aşamaları, Medvet ve Eorusat’a göre yönetim planı, Sulakalanlar mevzuatı ve Ramsar sözleşmesi, Hedefler ve Eylem planları, faaliyetler uygulama ve izleme; Sulakalan koruma bölgeleri

S 3 0 3 6

CMU0524 Yüzey Ve Yeraltı Suları İzleme TeknikleriYüzey sularının akım miktarlarının ölçümü, barajdan olası su kaçaklarının yerlerinin belirlenmesi, yeraltı suyunun hızının hesaplanması, yeraltı suyu veya kaynak suyunun beslenim alanının belirlenmesi, yeraltı suyundaki kirletici kaynağının nedeninin saptanması, yeraltı suyu veya kaynak koruma alanlarının sınırlarının çizilmesi gibi izleme çalışmalarını, bu çalışmaların aşamalarını, izleme çalışmalarında kullanılan izleyici ve miktarları gibi konuları içerir.

S 3 0 3 6

CMU0525 Yeraltı Suları Kalite KontrolüHidrolojik çevrim, Doğal bir kaynak olarak yeraltı suyu, Akifer kavramı, Yeraltı suyunun fiziksel ve kimyasal kompozisyonu, Ulusal ve uluslararası yeraltı suyu sınıflandırmaları, Yeraltı suyu kaynaklarının yönetimi, korunması ve kontrolü.

S 3 0 3 6

CMU0526 Çevresel İzleme (Environmental MonitoringSulak alanlarda yetişen Bitkilerin Evapotranspirasyonu; Erozyon ve Filtrasyon; Su Kalitesi; Sulak alan Bitkileri ve Hayvanları, insan Üzerindeki Etkileri, insanın Etkileri; Modelleme; Yönetim Araçları; Planlama

S 3 0 3 6

CMU0527 Toprak Kirliliğinin Biyolojik Yöntemler İle İyileştirilmesiToprak çevresi, biyolojik yöntemlerle iyileştirmenin avantaj ve dezavantajları, biyolojik iyileştirmeyi etkileyen faktörler, kirlilik kaynakları, kirleticilerin taşınımı ve dönüşümü, organik bileşiklerin biyolojik dönüşümü, inorganik iyon ve bileşiklerin biyolojik dönüşümü, mevcut biyolojik iyileştirme uygulamaları, biyolojik iyileştirme sistemleri ve uygulamaları, yerinde uygulamalar, katı fazın biyolojik

S 3 0 3 6

5

iyileştirilmesi, bioreaktörler, seçilmiş bileşiklerin biyolojik ayrışması, hidrokarbonların biyolojik ayrışması, metallerin biyolojik ayrışması

CMU0528 Biyolojik Tarım Ve ÇevreTarım ve Çevre İlişkileri; Çevre Kirliliğine Tarımın etkisi; Kullanılan tarım yöntemlerinin doğada oluşturduğu sorunlar; Biyolojik Tarımın Tanımı ve amaçları; Biyolojik tarıma geçiş yolları; Toprak-hava-su ekosistemleri, bitkiler-hayvan ilişkileri; Organik gübre ve özellikle kompost üretimi; Toprağın doğal verimliliğinin artırılması ve devamının sağlanmasının yolları ve bunun doğayı korumaya katkısı; Tarımda organik maddenin önemi; Organik Maddelerin topraktaki etkisi; Başlıca Biyolojik Tarım yöntemleri.

S 3 0 3 6

CMU0529 Hava Kirliliğinin Bitkiler Üzerindeki EtkileriHava Kirliliğinin Temel İlkeleri, Bitkilerin Anatomik ve Morfolojik Özellikleri, Hava Kirliliğinin Bitkiler Üzerindeki Zararlarını Etkileyen Faktörler, Hava Kirleticilerin Bitkilerin Üzerinde Oluşturduğu Zararlar, Hava Kirleticilerin Fitotoksik Etki Mekanizmaları, Sinergist ve Antagonist Etki Mekanizmaları, Hava Kirleticilerin Bitkiler Üzerindeki Etkileri Konusunda Yapılan Araştırmalar ve Sonuçları, Kükürt Dioksit, Azot Oksitler, Ozon ve Diğer Kirleticilerin Bitkileri Üzerindeki Etkileri.

S 3 0 3 6

CMU0597 Uzmanlık Alan DersiTezi yürüten danışman öğretim üyelerinin yönettikleri tez konusundaki gelişmeleri birlikte değerlendirmelerini amaçlar.

Z 6 0 0 6

CMU0598 SeminerÖğrencilerin ders aşamasında; tez danışmanı ve seminer dersi sorumlusu öğretim elemanının ortak görüşü ile tespit edilen bir konuyu hazırlayarak sunumunu yaptığı kredisiz bir derstir.

Z - - - 6

CMU0599 TezKredili derslerini ve seminer dersini başarı ile tamamlayan öğrencilerin, Anabilim Dalı Başkanlığının önerdiği ve Enstitü Yönetim Kurulunun onayladığı bir konuda ve tez danışmanının sorumluluğunda yaptıkları çalışmadır.

Z - - - 24

ORTAK ENSTİTÜDE OKUTULACAK DERSLER

6

(Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü)

Ders KoduDersin Adı S/Z T U K AKTS

ÇMÜ501 Yüksek Lisans Semineri S 0 0 0 10ÇMÜ520 Türkiye'de Çevre Sorunları S 2 0 2 4ÇMÜ521 Çökelme Teorisi Ve Uygulamaları S 3 0 3 6ÇMÜ522 Çevre Mühendisliğinde Optimizasyon Teknikleri Ve

Sistem AnaliziS 3 0 3 6

ÇMÜ523 Çevre Mühendisliği Membran Prosesleri S 2 0 2 4ÇMÜ524 Atıksu Arıtımında Akışkan Yatak Reaktörleri S 2 0 2 4ÇMÜ525 Anaerobik Arıtma Sistemleri S 3 0 3 6ÇMÜ526 Atık Su Çamurlarının Susuzlaştırılması S 3 0 3 6ÇMÜ527 Katı Atık Depolama Teknikleri S 2 0 2 4ÇMÜ528 Biyoreaktörlerde Ölçek Büyütme S 2 0 2 4ÇMÜ529 Biyoyakıt Üretim Teknolojileri S 3 0 3 6ÇMÜ530 Deneme Ve Araştırma Yöntemleri S 2 0 2 4ÇMÜ531 Atık Su Biyolojisi S 2 0 2 4ÇMÜ532 Organik Atıkları Değerlendirme Yöntemleri S 2 0 2 4ÇMÜ533 Su Bitkileri İle Arıtma Sistemleri S 2 0 2 4ÇMÜ534 Kolloidal Sistemler S 2 0 2 4ÇMÜ535 Endüstriyel Katı Atıklar S 2 0 2 4ÇMÜ536 Endüstriyel Katı Atıkların Stabilizasyonu S 2 0 2 4ÇMÜ537 Endüstriyel Atıkların Kirlilik Potansiyellerinin

BelirlenmesiS 2 0 2 6

ÇMÜ538 Su Ve Atıksu Analizleri İçin Laboratuvar Teknikleri S 3 0 3 6

ÇMÜ539 Atıksuların Geri Kazanılması Ve Tekrar Kullanılması S 3 0 3 6ÇMÜ540 Biyolojik Arıtmanın Esasları S 3 0 3 6ÇMÜ541 Düzenli Depolama-Biyoreaktör Tasarımı Ve İşletilmesi S 3 0 3 6ÇMÜ542 Katı Atık Yönetim Faaliyetlerinin Çevresel Ve Sağlık

EtkileriS 3 0 3 6

ÇMÜ543 Çevre Nanoteknolojisi S 3 0 3 6ÇMÜ544 İleri Oksidasyon Prosesleri S 3 0 3 6

ÇMÜ546 Mikrokirleticilerin Yönetimi S 3 0 3 6ÇMÜ547 Atıksuların Biyolojik Azot ve Fosfor Giderimi S 3 0 3 6ÇMÜ554 Göl Ve Akarsu Kirliliği S 3 0 3 6ÇMÜ558 İleri Arıtma Metotları S 3 0 3 6ÇMÜ562 Çevresel Biyoteknoloji S 2 0 2 4ÇMÜ563 Biyogaz Üretim Teknolojisi S 2 0 2 4ÇMÜ565 Yeraltı Suyu Kirliliği S 2 0 2 4ÇMÜ566 Çevresel Modelleme S 3 0 3 6ÇMÜ567 Zararlı Atıklar Ve Yönetimi S 2 0 2 4ÇMÜ572 Çevre Koruma Amaçlı Uzaktan Algılama S 2 0 2 4ÇMÜ573 Çevresel Difüzyon Ve Dispersiyon S 3 0 3 6

7

ÇMÜ599 Yüksek Lisans Tezi Z 0 0 0 60

ÇMÜ601 Uzmanlık Alanı Dersi Z - - - 10

DERS İÇERİKLERİ

DERSKODU

Dersin Adı ve İçeriği S/Z T U K AKTS

ÇMÜ501 Yüksek Lisans Semineri S 0 0 0 10ÇMÜ520 Türkiye'de Çevre Sorunları

Türkiye’de çevre sorunlarının bölgelere gore dağılımı, su kirliliği, hava kirliliği, toprak kirliliği, gürültü, katı atıklar, tarım topraklarının amaç dışı kullanımı,enerji sorunları, vb. ,yapılan çalışmalar, Türkiye’de çevre mevzuatı ve ilgili kuruluşlar

S2 0 2

4

ÇMÜ521 Çökelme Teorisi Ve UygulamalarıSu ve atıksu arıtımında çökelme işleminin yeri, çökelme tipleri (taneli, yumaklı, bölgesel)Çökelme teorilerine genel bakış. Akı teorisinin çökeltim havuzlarının tasarım ve işletilmesinde uygulanması. Yumaklaşma / çökelme özelliklerinin ve çökeltim havuzunun veriminin ölçülmesi. Tüp çöktürücüler ve uygulamaları, yatay akışlı-düşey akışlı lamelli çöktürücüler ve uygulamaları. Lamelli çökeltme havuzları için tasarım parametreleri.Yeni uygulanan tekniklerin klasik havuzlara nazaran avantajları ve dezavantajları.

S 3 0 3 6

ÇMÜ522 Çevre Mühendisliğinde Optimizasyon Teknikleri Ve Sistem AnaliziOptimizasyon teknikleri; lineer,non-lineer ve dinamik programlama. Arıtma tesislerinde debi ve maliyet arasındaki ilişki. Su kalite control maliyeti ve su kalite control yardımıyla optimizasyon modellenmesi. Otimizasyon tekniklerinin çevre mühendisliği uygulamaları,Çevre kirlenmesi kontrolü için sistem analizi, Bögesel kirlenme kontrolünün fayda-maliyet analizi. Şebeke planlama teknikleri(pert,cpm). Kanalizasyon ve arıtma tesislerinin planlanmasında bilgisayar kullanımı. Su kaynaklarının sistem analizi.

S 3 0 3 6

ÇMÜ523 Çevre Mühendisliği Membran ProsesleriMembran tipleri, Transfer mekanizması: çözelti, difüzyon ve filtrasyon, Su ve atıksu arıtımında membranların yeri, Membran Filtrasyon Yöntemleri, Dializ ve elektrodializ, Mikrofiltrasyon, Ultrafiltrasyon, Nanofiltrasyon, Ters Osmoz, Proses tasarımı ve optimizasyonu, Membran biyoreaktörleri,

S 2 0 2 4

ÇMÜ524 Atıksu Arıtımında Akışkan Yatak ReaktörleriAkışkan yataklarının tanımı. Akışkanlık mekanizması. Sıvı-katı akışkanlığı. Partikül şeklinin etkisi. Minumum akışkanlık hızı. Üç fazlı fludize (akışkan) yatakların fiziksel davranışı. Türbülanslı akımlarda hız gradyanti-dağıtma enerjisi arasındaki ilişkiler. Akışkan yataklı reaktörlerde optimum

S 2 0 2 4

8

porozite. Çok yüzeyli akışkanlık. Biyolojik akışkan yataklı reaktörlerin karakteristikleri. Biyofilm büyümesi ve kopma mekanizması. Biyokütle konsantrasyonunun modellenmesi. Üç-fazlı biyolojik akışkan yataklı reaktörler. Evsel ve endüstriyel atıksu arıtımında akışkan yataklı reaktörlerinin uygulamaları.

ÇMÜ525 Anaerobık Arıtma SıstemlerıAnaerobik atık arıtma esaslarına giriş ve tarihi. Çevresel faktörler ve proses kontrolü. Proses kinetikleri. Biyoenerji sistemlerinin tasarım ve işletimi Klasik anaerobik çürütücüler. Anaerobik filtreler, yukarı akışlı havasız çamur yatağı. Anaerobik akışkan yataklı sistemler. Membran anaerobik reaktörler. Anaerobik döner biyodiskler. Faz ayırıma sistemleri. Anaerobik arıtım biyoteknolojisinin evsel ve endüstriyel atıksulara uygulanması. Anaerobik arıtımın ekonomisi.

S 3 0 3 6

ÇMÜ526 Atık Su Çamurlarının SusuzlaştırılmasıÇamurun karekteristikleri: Reolojisi, Çamurdaki suyun sınıflandırılması, Çamurun iyileştirilmesi, Tabii su alma teknolojileri:Çamur kurutma yatakları, çamur lagünleri, Dusuzlaştırmanın mekanik araçları: kek filtrasyonun teorisi, Susuzlaştırma ölçümleri: özgül filter direnci, kapiler emme zamanıcapillary , filtrasyon zamanı, Filterpres, Belt pres filtreler, centrifujleme, vacum filtreler, Çamur susuzlaştırmanın diğer özellikleriotheri

S 3 0 3 6

ÇMÜ527 Katı Atık Depolama TeknikleriEvsel ve endüstriyel katı atık depo sahalarının yer seçimi, deponi alanlarının izole edilmesi, planlaması (depolama yerindeki yapılar, işletme şekli, araç gereçler, personel gereksinimi), sızıntı suyu miktarının hesabı ve sızıntı suyu arıtma tesisinin boyutlandırılması, deponilerde deponi gazı oluşumu, kontrolü ve değerlendirmesi, deponi alanlarının ıslahı.

S 2 0 2 4

ÇMÜ528 Biyoreaktörlerde Ölçek BüyütmeÖlçek büyütme ve küçültme kavramlarının genel tanımları, biyolojik reaktörlerde ölçek büyütme, havalandırma yapılan ve yapılmayan sistemlerde mekanik karıştırma sırasında güç tüketimi, fermentasyon ortamlarda oksijen aktarımı olayları, hacimsel oksijen aktarımı katsayısı hesabı, ölçek büyütme uygulamaları.

S 2 0 2 4

ÇMÜ529 Biyoyakıt Üretim TeknolojileriBiyoyakıt tanımı, Enerji kullanımı ve Enerji kullanım verimi, Biyoyakıt üretimi ve kullanımı, Alternatif enerjiler ve çevresel etki, Biyokimysal reaksiyonlardan enerji üretimi, Miyoyakıt üretimi için mikrobiyal modelleme, Biyoyakıt üretimi için hammadde kaynakları, Etanol Üretimi, Biyodizel üretimi, Biyolojik hidrojen üretimi, Mikrobiyal yakıt hücreleri, Biyolojik metan üretimi

S 3 0 3 6

ÇMÜ530 Deneme Ve Araştırma YöntemleriÇevresel araştırmalarda örnekleme esasları, olasılık, iki örnek grubunun karşılaştırılması, regrasyon ve korelasyon, deneme

S 2 0 2 4

9

desenleri, varyans analizi, faktöriyel analiz,çoklu varyans analizi, faktöryel deneme desenleri , kovaryans analizi, lineer olmayan regrasyonlar, eğri uydurma esasları, istatistiksel analizlerde bilgisayar uygulamaları, araştırma raporu yazımı.

ÇMÜ531 Atık Su BiyolojisiAtıksu biyolojisine giriş, genel durum ve taksonomi, çamur kabarması, köpük oluşumu, kabarma problemlerinin sebepleri ve kontrolü, Coliform bakterilerinin özelikleri, indikatör organizma olarak kullanılmaları, kontrol ve izleme programları, atıksularda ve çamurlarda gözlenen patojenler, özellikleri ve atıksu arıtma işleminde uzaklaştırılması, çevresel etkileri. Atıksu parazitleri, özellikleri atıksularda ve çamurlarda oluşumu ve faaliyetleri, biyolojik arıtmayı sağlayan mikrorganizma yapısının incelenmesi, enzim kriterlerinin incelenmesi, mikrobiyal metabolizma ve büyüme, çevresel değişimlere karşı mikroorganizmaların reaksiyonu.

S2 0 2

4

ÇMÜ532 Organik Atıkları Değerlendirme YöntemleriGiriş. Atıkların temel nütrient içerikleri ve kompostlaştırılabilicek atıklar. Havalı ve havasız kompostlama: temel ilkeleri, mikrobiyolojisi, biyokimyası. İşletme parametreleri: havalandırma, su muhtevası, sıcaklık, dane boyutu, besi elementleri, C/N oranı, pH, katkı meddeleri. Havalı ve havasız kompostalama sistemleri: basit sistemler, mekanik sistemler. Proses kinetikleri. Kompostun tarımsal alanlarda kullanımı ve meydana getirdiği çevresel etkileri. Mevzuat.

S 2 0 2 4

ÇMÜ533 Su Bitkileri İle Arıtma SistemleriDoğal arıtım sistemlerinin tanımı; amaçları ve özellikleri. Doğal arıtım sistemlerinin çeşitleri; sulak alanlar; doğal sulak alanlar; yapay sulak alanlar; serbest yüzey ve yüzey altı akımlı sulak alan sistemler. Atık su arıtımında kullanılan sucul bitkiler (batık, köklü ve yüzücü su bitkileri). Sucul bitkilerin kirleticileri giderme mekanizmaları. Su bitkileri ile arıtmada boyutlandırma esasları (ön tasarım esasları, arazi seçimi, ön arıtma ihtiyacı, bitki seçimi). Yüzücü su bitkileri arıtma sistemlerinin tipleri (su sümbülü ve su mercimeği sistemleri); boyutlandırma parametreleri (hidrolik bekletme süresi, su derinliği, havuz şekilleri, organik yükleme hızı, hidrolik yükleme hızı); BOİ, AKM, patojen, metal, nutrient giderimi, Performans beklentileri; Halk sağlığı (sivrisinek ve koku kontrolü). Su bitkilerini hasatlama ve değerlendirme. Su bitkileri ile arıtmada örnek çalışmalar…

S 2 0 2 4

ÇMÜ534 Kolloidal SistemlerKolloidal sistemlerin hazırlanması, özellikleri ve sınıflandırılmaları, adlandırma, kinetik özellikler, optik özellikler, yüzey alanları, kolloitlerin çevresel önemi, elektrolitlerle koagulasyon kinetiği, partiküller arasındaki etkileşimler, liyofobik ve liyofilik sollerin kararlılığı, emülsiyonlar, köpükler, makromoleküler kolloitler.

S 2 0 2 4

ÇMÜ535 Endüstriyel Katı AtıklarStabilizasyon proseslerinin tanımı ve genel özellikleri, fiziksel, kimyasal ve termal stabilizasyon yöntemleri, stabilizasyon proseslerinde kullanılan kimyasallar ve

S 2 0 2 4

10

fonksiyonları, stabilize edilmiş katı atıkların kirlilik potansiyellerinin belirlenmesi, stabilizasyon proseslerine örnekler.

ÇMÜ536 Endüstrıyel Katı Atıkların StabılızasyonuStabilizasyon proseslerinin tanımı ve genel özellikleri, fiziksel, kimyasal ve termal stabilizasyon yöntemleri, stabilizasyon proseslerinde kullanılan kimyasallar ve fonksiyonları, stabilize edilmiş katı atıkların kirlilik potansiyellerinin belirlenmesi, stabilizasyon proseslerine örnekler.

S 2 0 2 4

ÇMÜ537 Endüstriyel Atıkların Kirlilik Potansiyellerinin BelirlenmesiEndüstriyel uygulamalarda oluşan katı, sıvı ve gaz atıkların genel özellikleri, kirletici özellikleri, tayin yöntemleri, kirlilik test metotları (TCLP, SPLP, ELT, MEP ekstraksiyon işlemleri). Deri, tekstil, metalurji ve maden endüstrisinden örnekler.

S 2 0 2 6

ÇMÜ538 Su Ve Atıksu Analızlerı İçın Laboratuar TeknıklerıSu ve atıksu karakterizasyonunun esasları, numune alma, saklama yöntemleri, gravimetric, volumetric ve spektroskobik analiz metotları.

S 3 0 3 6

ÇMÜ539 Atıksuların Gerı Kazanılması Ve Tekrar KullanılmasıAtıksu ıslahı ve tekrar kullanımına genel bir bakış,Halk Sağlığı ve öevresel problemler, Risk değerlendirmesi,Su ıslah teknolojileri,Islah edilmiş suların depolanması,Tarımsal ve peyzaj sulaması,Endüstriyel su reuse uygulamaları,Islah edilmiş su ile yeraltı suyunun yüklenmesi,Islah edilmiş atıksu ile planlı indirek ve direk içilebilir su kazanımı,Planlama

S 3 0 3 6

ÇMÜ540 Bıyolojık Arıtmanın EsaslarıBiyolojik atıksu arıtımına genel bir bakış, Mikroorganizmaların kompozisyonu ve sınıflandırılması, Mikrobiyal metabolizma, Bakteriyel büyüme ve faaliyetleri, Mikrobiyal büyüme kinetikleri, Askıda büyümeli arıtma proseslerinin modellenmesi, Tutunmalı büyümeye sahip arıtma proseslerinde besi giderimi, Aerobik biyolojik oksidasyon, Biyolojik besi giderim mekanizması, Anaerobik fermentasyon ve oksidasyon, Toksik ve dirençli organik bileşiklerin giderimi, Ağır metallerin biyolojik giderimi.

S 3 0 3 6

ÇMÜ541 Düzenli Depolama-Biyoreaktör Tasarımı Ve İşletilmesiDüzenli depolama esasları, Biyoreaktör çalışmaları, Tam ölçekli denemeler, Sızıntı suyu geri döngüsünün hidrodinamiği, Geri devirin gaz karakteristiğine etkisi, Düzenli depolama biyoreaktör tasarımı ve işletim esasları, Düzenli depolama biyoreaktörlerinden madde geri kazanımı ve tekrar kullanılabilirliği.

S 3 0 3 6

ÇMÜ542 Katı Atık Yönetim Faaliyetlerinin Çevresel Ve Sağlık EtkileriAtık, atık yönetimi ve yönetim seçeneklerinin tanımı, etkinlikleri, katı atık yönetim faaliyetlerinden kaynaklanan emisyonlar ve çevresel etkileri, çöp transfer istasyonlarının, geri kazanma tesislerinin, kompostlama alanlarının, düzenli depolama alanlarının ve katı atık yakma uygulamasının çevresel ve sağlık etkileri, katı atık yönetim faaliyetlerinde çalışan personelin mesleki hastalık problemleri, yasal

S 3 0 3 6

11

düzenlemeler, politika ve çevresel kalite kriteri.

ÇMÜ543 Çevre NanoteknolojisiÇevre nanoteknolojisine giriş, Nanoölçekteki teknolojilerin çevre kirliliği üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri, Çevre teknolojilerinde nanoteknolojilerin önemi (su arıtma uygulamaları vb.), Kirliliğin belirlenmesi için nanosensörler, Nanopartiküllerin çevreye ve insan sağlığına etkileri, Değişik ortamlarda (su, hava, toprak vb.) nanopartiküllerin temel özellikleri (taşınım, agregasyon, birikme vb.), Enerji üretiminde nanoteknoloji ve yenilenebilir enerji kullanımı, Nanopartiküllerin karakterizasyonu (SEM, AFM, TEM, VSI vb), Nanoteknoloji ile ilgili olarak gelecekte yapılması gerekli bilimsel araştırmalar ve yasal düzenlemeler.

S 3 0 3 6

ÇMÜ544 İleri Oksidasyon Prosesleriİleri Oksidasyon Proseslerinin (İOP) tanımı, sınıflandırılması ve fonksiyonları, ileri oksidan çeşitleri, İOP’lerin avantajları ve dezavantajları, İOP’ni etkileyen faktörler, Radikal tanımı ve çeşitleri, radikal reaksiyonları, radikal Fotokimyasal oksidasyon tutucular H2O2 ve O3 fotolizi H2O2 ve ultraviyole (UV) prosesi Fenton ve foto-fenton reaktanların kimyası Ozon ve ozon kimyası İOP’nin su geri kazanımı, dezenfeksiyon, endüstriyel atıksu ön ve son arıtımı, biyolojik arıtılabilirliğin iyileştirilmesi ve toksisitenin azaltılması ile ilgili uygulamalar.

S 3 0 3 6

ÇMÜ554 Göl Ve Akarsu KirliliğiHavza genelinde kirlenme-kirletici kaynaklar, göl ve akarsu kirliliğinin ekolojik,ekonomik ve halk sağlığı açısından olumsuz etkileri, göl ve akarsulara deşarj esasları, kirleticilerin durgun ve akarsularda yayılım esasları, oksijen kazanma, organik atıkların parçalanması, alglerin yapısı ve çeşitleri, ekosferde enerji akımı, göl ve baraj haznelerinde su kalitesinin değişimleri, su ortamlarının trofik seviyesini belirlemede kullanılabilecek indikatörler, Ötrofikasyon ve kontrol yöntemleri, hipolimnetik oksijen tüketimi, fitoplankton modellerinin uygulamaları, ötrofikasyon kontrolünün pratik uygulamaları

S 3 0 3 6

ÇMÜ558 İleri Arıtma Metotlarıİleri atıksu arıtma metotları (kimyasal çöktürme, adsorbsiyon, kimyasal oksidasyon, ultrafiltrasyon, ters osmoz, eelektrodializ), kimyasal ve biyolojik azot giderimi, nitrifikasyon, denitrifikasyon, kimyasal ve biyolojik fosfor giderimi, kompleks organic madde giderimi, çözünmüş inorganic madde giderimi, askıda katı giderimi.

S 3 0 3 6

ÇMÜ562 Çevresel BiyoteknolojiMikrobiyolojik temel kavramlar, Biyokütlenin canlılığı ve aktivitesi, biyokimyasal oksidasyon, Biyolojik büyümenin kinetiği (Kesikli ve sürekli kültürlerin büyüme kinetikleri) Enzimler, Enzim kinetikleri, Enzim inhibisyonu, Kemostat kültürler, kemostat kültürlerde büyüme inhibisyonu ve özellikleri, arıtma sistemlerinde uygulamaları, Aktif çamur prosesi, zararlı atıkların biyodönüşümleri, Metal iyonlarının

S 2 0 2 4

12

biyosorpsiyonu, Anaerobik Arıtma Mikrobiyolojisi.ÇMÜ563 Biyogaz Üretim Teknolojisi

Biyogaz üretiminin tarihçesi; üretimde kullanılan atıklar; kaynakları, potansiyeli, bileşenleri ve özelikleri; üretim koşulları, biyogaz üretim verimine etkileri; biyogaza dönüşüm tepkimeleri, mekanizma ve kinetiği; biyogaz üreteçleri, tür ve yapıları; üretim prosesi kontrol parametreleri, biyogazın özellikleri; bileşimi; ısıl değeri; kullanım alanları, biyogaz dağıtım ve kullanım sistemleri, üretim teknolojileri ve uygulamaları, araştırma-geliştirme çalışmaları ve uygulamalarının dünyada ve Türkiye’deki durumu.

S 2 0 2 4

ÇMÜ565 Yeraltı Suyu KirliliğiYeraltı sularının hidroliği, yeraltı suyunun kalitesi ve özellikleri, kirletici kaynaklar, yeraltı suyu kalite parametreleri ve kirleticilerin etkileri. Su kalite standartları, çeşitli kullanımlarla su kalitesindeki değişimler, Türkiye’de su kirliliği düzenlemeleri, kirleticilerin kontrolü ve izlenmesi, yeraltı sularının yönetiminde uluslararası uygulamalar.

S 2 0 24

ÇMÜ566 Çevresel ModellemeÇevre mühendisliğinde matematiksel modelleme kavramı, matematiksel modellemenin amaçları ve önemi, makroskopik ve mikroskopik kütle denklikleri, bu denkliklerin çıkarılışı, çeşitli biyolojik sistemlere uygulanması ve analitiksel çözümleri, çevre mühendisleri için gerekli momentum ve enerji denklikleri, denkliklerin çıkarılması ve çözümleri

S 3 0 3 6

ÇMÜ567 Zararlı Atıklar Ve YönetimiZararlı atıkların belirlenmesi ve özellikleri, Türleri ve Kaynakları, Tehlikeli Atıkların Özellikleri, Zararlı Atıkların Kaynakta Uzaklaştırılma Yöntemleri, Fiziksel Arıtma, Kimyasal Arıtma, Biyolojik Arıtma, Isıl Yöntemler, Solidifikasyon, Düzenli Depolama, Tehlikeli Atıkların Taşınması, Tehlikeli Atıkların Geri Kazanılması, Yasal düzenlemeler. Ulusal ve Uluslararası Mevzuat.

S 2 0 2 4

ÇMÜ572 Çevre Koruma Amaçlı Uzaktan AlgılamaUzaktan algılama temel bilgileri, uydu fotoğrafları, bilgisayarlı değerlendirme, hava kirliliği, su kirliliği, erozyon, yerleşim yerleri genişlemesi, deniz kirliliği uygulamaları.

S 2 0 2 4

ÇMÜ573 Çevresel Difüzyon Ve DispersiyonTemel tanımlar, Difüzyon, Dispersiyon, Fick kanunu, Moleküler difüzyon. Difüzyon denklemlerinin matematiği, Türbülans difüzyonu, laminar ve türbülanslı akımlarda dispersiyon, boyuna dispersiyon, Türbülanlı jet akımlar, Temel denklemler ve bazı dispersiyon denklemlerinin çözümleri

S 3 0 3 6

ÇMÜ599 Yüksek Lisans Tezi Z 0 0 0 60ÇMÜ601 Uzmanlık Alanı Dersi Z - - - 10

13