Дархан уул 2011.11.01

Багш ажлын байрандаа хөгжихөд хамтын үйл ажиллагааны арга зам

Дархан Уул аймаг Оюуны-Ирээдүй цогцолбор сургууль

Э. Дуламжаргал1 , Ц. Батцацрал2

1ДУА, Оюуны – Ирээдүй цогцолбор сургуулийн математик,мэдээлэл зүйн багш, заах арга зүйч2ДУА, Оюуны – Ирээдүй цогцолбор сургуулийн

хими,байгалийн ухааны багш

Илтгэлийн ерөнхий Агуулга

1. Багшийн хөгжил

2. Багш ажлын байрандаа хөгжих боломж байна уу?

3. Судалгаа, судалгааны үр дүнгийн дүгнэлт

4. Цаашид дэвшүүлэх санал

Хэрэгцээ шаардлага

• Багш ажлынхаа байрнаасаа хөндийрөлгүй, ажлаа хийх явцдаа өөрийгөө хөгжүүлэх арга байгаа юу гэсэн асуудал сонирхол татаж, судалж үзэх шаардлага гарсан.

Зорилго

• Áàãø àæëûí áàéðандаа õºãæèõ àðãà зам байгаа эсэхийг олж èëð¿¿ëýõ

Зорилт

• Асуулт боловсруулан судалгаа хийх замаар гол дэвшүүлсэн асуудлаа шийдвэрлэх, анализ дүгнэлт хийх

• Судалгааны үр дүнгээ нэгтгэж, дүгнэлт гаргаõ

Судалгааны хамрах хүрээ

• Оюуны-Ирээдүй цогцолбор сургуулийн ìýäýýëýëç¿é , õèìèéí áàãø íàð

• Áóñàä àéìãèéí төрөл á¿ðèéí ìýðãýæëèéí 15 багшийг сонгож авсан

Ñóäàëãààíä îðîëöñîí áàãøèéí талаар – Мэдээлэл зүйн áàãø 3, õèìèéí áàãø 3, áàãà àíãèéí

áàãø 5, ìàòåìàòèêèéí áàãø 3, ñóðãàëòûí ìåíåæåð 3 îðîëöñîí.

1. БАГШИЙН ХӨГЖЛИЙН ТУХАЙ

Багшийн хөгжил нь дараах 2 арга хэлбэртэй.

1. Улс, нийгмээс багшийг хөгжүүлэх арга хэмжээ / сургалт /

2. Багш өөрийгөө хөгжүүлэх арга хэмжээ

Багш өөрийгөө хөгжүүлэхийн тулд

• Багшийн өөрийн идэвхи санаачлага, үйл ажиллагаа чухал

• Мэргэжлийн болон сэтгэл судлал, сурган хүмүүжүүлэх зүйн мэдлэг, арга барил ур чадвар, үзэл бодол харилцаа хандлага, сэтгэлгээгээ өөрөө бие дааж ухамсартайгаар өөрчлөх

• Ихэнх хүмүүс багш өөрийгөө хөгжүүлэхийн тулд заавал хот суурин газар очиж, мэргэжил мэдлэгээ дээшлүүлэх ёстой гэж үздэг.

• Тэгвэл өнөөгийн нийгэмд багшийн өөрийгөө хөгжүүлэх арга ажиллагаа нь ажлынхаа байрнаас хөндийрөлгүй, ажлаа хийх явцдаа өөрийгөө хөгжүүлэх нь зүйтэй гэж үзэж байна.

• Багш нар ажлын байрандаа өөрийгөө хөгжүүлэх

-ямар арга зүй баримталдаг талаар болон

-ямар боломж, бололцоо байгааг цааш нь тодруулан авч үзье.

2. Багш ажлын байрандаа хөгжих боломж байна уу?

/Ямар аргаар шийдэж болох вэ?/

Үүнд:

1. Багш нар хамтран ажиллах арга зүй

2. Багш сурагчидтайгаа хамтран ажиллах арга зүй

3. СУДАЛГААНЫ ХЭСЭГ

1. 2010-2011 оны хичээлийн жилд явагдсан “Хөгжлийн төлөө хамтдаа” 100-н залуу багшийн сургалтанд баг болон хамтарч оролцсоноор багш бидний хөгжил гарсан ахиц, мөн хамтран ажилласан туршилтандаа тулгуурласан юм.

2 “Суралцагчдын суралцахуйг дэмжих арга зүйн хөгжил төсөлд хамрагдсан” áагш нараас àæëûí áàéðàíäàà õºãæñºí òàëààðõ àñóóëò áîëîâñðóóëàí, ñóäàëãààãàà àâ÷ íýãòãýсэн

3.1 “Хөгжлийн төлөө хамтдаа” 100-н залуу багшийн сургалтанд хамрагдсан багш нарын хувьд

• 2010-2011 оны нэгж хичээлийн хөтөлбөрийг сайжруулах зорилтын хүрээнд

• Нэг нэгж хичээлийн хөтөлбөр боловсруулсан ба түүнд агуулагдах 5 ээлжит хичээлийг боловсруулсан

• Ээлжит хичээл бүрийг хичээлийн судалгаа хийх замаар 2-3 удаа туршин зааж, туршилт бүр дээр алдаагаа засаж дахин сайжруулж байсан.

Үүний үр дүнд: Баг болсон багшийг судалсан байдал

Àñóóëò Õàðèóëò

À áàãø, ýìýãòýé Á áàãø, эмэгтэй

1Àæèëëàñàí æèë 8 æèë 2 æèë

2Òà áàãø ìýðãýæèëä ÷èí ñýòãýëýýñýý äóðòàé þó?

Ìàø èõ äóðòàé Ìàø èõ äóðòàé

3

Òà ÿìàð áàãøèéã õàìãèéí ñàéí áàãø ãýæ áîääîã âý?

Íèéãìýý äàãàæ ¿ðãýëæ õºãæäºã áàãøèéã ñàéí áàãø ãýæ áîääîã

ªºðèé㺺 õºãæ¿¿ëýõ õ¿ñýë ýðìýëçýëòýé áàãø ìýðãýæèëä äóðòàé áàãøèéã ë ñàéí áàãø ãýæ áîääîã

4Òà õàìòààðàà õºãæèõ ÿìàð íýã ñóðãàëòàíä ñóóæ áàéñàí óó?

2010-2011 îíû õè÷ýýëèéí æèëä ÿâàãäñàí 100 çàëóó áàãøèéí õºãæëèéí òºëºº õàìòäàà ñóðãàëòàíä õàìðàãäñàí

2010-2011 îíû õè÷ýýëèéí æèëä ÿâàãäñàí 100 çàëóó áàãøèéí õºãæëèéí òºëºº õàìòäàà ñóðãàëòàíä õàìðàãäñàí

“Хөгжлийн төлөө хамтдаа” 100-н багшийн сургалтанд баг болон хамтарч оролцсон багшаас авсан асуулга

№ Асуулт À áàãø, ýìýãòýé Á áàãø, эмэгтэй

5Áàãø õºãæèõ人 õýðõýí õºãæèõ íü ç¿éòýé ãýæ áîääîã âý?

Çîðèëãî íü òîäîðõîé áîëñîí àñóóäàëûí òàëààð ñàíàà íèéëñýí áàã õàìòàð÷ àæèëëàõ

Èäýâõè ñàíàà÷ëàãàòàé áàãø íàð áàãààð àæèëëàæ õè÷ýýëèéí ñóäàëãàà õèéõ çàìààð õºãæèæ áîëíî

6Áàãø àæëûí áàéðàíäàà õºãæèõ áîëîìæ áàéäàã óó?

• Áàéãàà •Бàãààðàà õàìòàð÷ àæèëëàõ

Ìýðãýæèëèéí áà өөр ìýðãýæèëèéí áàãø íàð õàìòðàí õè÷ýýëèéí ñóäàëãàà õèéõ çàìààð õºãæèæ áîëíî.

7Òà ººðèé㺺 ñóðãàëòàíä ñóóñíààð õºãæñºí ãýæ áîäîæ áàéíà óó?

 Õºãæñºí. Ìýðãýæèëýýðýý áîëîí õè÷ýýë çîõèîí áàéãóóëàõ àðãà ç¿éä ñóðàëöñàí

Ñóðãàëòàíä ñóóñàíààð áàãààð àæèëëàõ àðãà ç¿éãýý õºãæ¿¿ëýõ ÷àäâàðò ñóðàëöñàí

Багаар хамтран ажилласан багш бидний хамтын ажиллагааны үр дүн

• Багш биднээс ихээхэн хүч хөдөлмөр, зориг тэвчээр шаардаж байсан.

• Анх баг болж ажиллахад бэрхшээлтэй байсан • Бид мэргэжлийн онолын болон идэвхтэй сургалтын

олон аргуудыг ашиглан хичээл зааснаар хөгжиж чадсан.

• Сурагчид маань ч идэвхжиж сурлаганд нь ахиц гарч байлаа.

• Багш бидний хувьд мэргэжлийн олон програмуудыг судалж мэдсэн.

Үүнд: NetSupporat.School 9.0 , Camtasio Studio 6.0, Articulate Quiz Maker2.1 гэх мэт програмуудыг шинээр сурч ашиглах бүрэн чадвартай болсон бөгөөд Lecture Maker, Flash зэрэг програмуудыг шинээр суралцаж байна. Эдгээр нь Мультмедиа сургалтын хэрэглэгдэхүүн бэлтгэхэд бүрэн боломжтой програмууд юмаа.

3. 2. ÁÓÑÀÄ ÀÉÌÃÈÉÍ ÁÀÃØ ÍÀÐÀÀÑ ÑÓÄËÀÃÀÀ ÀÂÀÕ ÀÑÓÓËÒ ÁÎËÎÂÑÐÓÓËÀÍ, ÑÓÄÀËÃÀÀÃÀÀ ÀÂ× НЭГТГЭСЭН НЬ:

õóâü0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

29.4

41.1

29.4

1. Òàíû áàãøààð àæèëëàñàí æèë

1-10æèë 11-20æèë 21-ñäýýø æèë

Асуулт1:

1-10æèë àæèëëàñàí багш 29,4, 11-20 жил ажилласан багш нар 41,1%, 21-ээс дээш ажилласан багш нар 29,4% байлаа. ýíäýýñ õàðàõàä 11-20æèë àæèëëàñàí áàãø зонхилох хувийг эзэлж байна.

• “Маш их дуртай” гэсэн асуултанд 58,8%, дуртай гэж хариулсан байна.

0

10

20

30

40

50

60

59

41

0

2. Òà áàãø ìýðãýæèëäээ ÷èí ñýòãýëýýñýý äóðòàé þó?

Маш их дуртай Дуртай Дургүй

• Асуулт-3: “Та хамтаараа хөгжих ямар нэг сургалтанд сууж байсан уу” гэсэн асуултанд“Багшлахуйн арга зүйг түгээн дэлгэрүүлэх төсөлд хамрагдсан “ багш нар ихэнх буюу 70,6% ийг эзэлж байна.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

11,8

70,6

18

3.Тà õàìòààðàà õºãæèõ ÿìàð íýã ñóðãàëòàíä ñóóæ áàéñàí óó?

Хамтын ажиллагааны нийгэмлэг

Багшлахуйн арга зүйг түгээн дэлгэрүүлэх төсөлд хамтрагдсан

Сонирхолоорой

• Асуулт-4:• Багш хэрхэн хөгжих

вэ? гэсэн асуултанд“Хамтарч” гэсэн саналтай 58,8% -нь байсан байна.

0

10

20

30

40

50

60

29,4

58,8

11,8

4. Бàãø ажлын байрандаа õýðõýí õºãæèõ íü ç¿éòýé ãýæ áîääîã âý?

Хүсэл эрмэлзлээрээ Хамтарч

сургуулийн шахалтаар

• Асуулт-5:• “ Багш ажлын

байрандаа хөгжих боломжтой байдаг уу?” гэсэн асуултанд боломжтой гэж 64,7% нь үзсэн байна.

0

10

20

30

40

50

60

70

64,7

35,3

0

5. Áàãø àæëûí áàéðàíäàà õºãæèõ áîëîìæ áàéäàã óó?

Боломжтой Боломжгүй Мэдэхгүй

• Асуулт-6:• Ажлын байрандаа хөгжихөд

аль хэлбэрийг сонгох вэ? гэсэн асуултанд ñîíèðõîëîîðîé гэсэн санал нь давуу байгаа нь харагдаж байна. Гэхдээ энэ асуулт нь á¿õ ñîíãîëò íü байх нь илүү үр дүнтэй гэж бодож байна. Сонирхолоороо нэгдэж ажиллавал хичээл хоорондын уялдаа холбоо сайжирна, анги нэгдлээрэý ажиллавал тухайн бүлгийн сурагчид, заах аргын нэгдэлýýðýý бол тухайн хичээлийн үр дүн сайжирна гэсэн дүгнэлтийг хийлээ32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

41,2

35.3 35,3

6. Хамтарсан байдлаархөгжихөд багаа хэрхэн сонголт хийж

ажиллах вэ?

Сонирхолоороо Анги нэгдлээрээ ЗАН

Асуулт-7: “Ажлын байрандаа хөгжихөд” баг хамтаараа

ажиллахын давуу талууд гэсэн асуултанд:• Хамтдаа хөгжинө• Аливаа сургалт зохион байгуулахад хялбар

чанартай болно• Чанартай төгс төгөлдөр хөтөлбөр бий болох• Бусадтай харилцах харилцаанд суралцах, эерэг

дэвшил гарна.• 1 багшид ногдох ажлын ачаалал багасна• Сурагчдын сурах идэвхи сайжирна• Эдийн засагт хэмнэлттэй• Нийгэмд эерэг хандлага, харилцаа бий болно.

Асуулт-8: “Хамтарч багаар ажиллахад тулгарах бэрхшээл” гэсэн асуултанд:

• Багийн гишүүдийн зорилго тодорхой биш байх

• Ажлын байрны нөхцөл бүрдээгүй байх• Байршил цаг хугацааны ялгаатай

байдал

Асуулт-9:Хамтарсан багийн гишүүд нь ямар үүрэгтэй байх вэ? гэсэн асуултанд:

• Зорилго нэгтэй• Тодорхой дэг журам боловсруулсан,

түүнийгээ дагаж мөрддөг• Багшлах хүсэлтэй,ажилдаа сэтгэл гарган

ажилладаг• Багаар ажиллах харилцааны чадвар сайтай• Хувийн соёл, харилцаа, зохион байгуулалт

өндөр байх

3. СУДАЛГААНЫ ҮР ДҮНГÈÉÍ ДҮГНЭЛТ:

Багш ажлын байрандаа хөгжих нэг арга бол баг болон хамтран ажиллах

арга юмÁàãààðàà àæèëñàíààð áàãèéí ãèø¿¿ä ººðèéí îíöëîãòîé àðãà

ç¿éã õºãæ¿¿ëýõ ñóóðü á¿ðäсэн

Áàãø íàð àðãà ç¿éãýý áàãààðàà õàìòðàí

õºãæ¿¿ëñýíèé ýöýñò ìýäëýãýý бүтээлчээр

õýðýãëýõ ÷àäâàðòàé áàãø áîëîõîîñ ãàäíà ,ñóðàëöàã÷èä

ýíý ÷àäâàðûã ýçýìøèх боломжтой.

ЗАН-ээр хамтран ажиллаж байгаа багш нар өөр өөрийн гэсэн онцлог

чадвартай байгаа.Жишээ нь Залуу багш: Комьпютер, гадаад хэл

Ахмад багш: Ажлын туршлага, арга зүй сайтай

Хамтран баг, бүлэглэл болж ажиллах нь ажлын байрандаа хөгжих боломж юм.

• Жишээ нь : 7 ангид янз бүрийн хичээл ордог багш нар.....

Нэг ангид хичээл заадаг багш нар

“Á¿ëýãëýë” сайн ажиллаж үйл ажиллагаа өргөжүүлэн багш мэргэжлийн хүрээнд тулгамдаад байгаа тодорхой асуудлын хүрээнд төсөл хэрэгжүүлэн сум, аймгуудаар явж төслийн хүрээнд сургалт зохион байгуулж, ажлын туршлага болон á¿ëýãëýëèéíõýý талаар суртачилах боломж нээгдэн бүр цаашилбал БСШУЯ-тай хамтран ажиллаж, өөрийн гэсэн санхүүжилттэй болох боломж бий. Энэ нь та бүгдийн хичээл зүтгэл, нөр их хөдөлмөрөөс шалтгаална.

4. Цаашид дэвшүүлэх санал

Анхаарал тавьсанд баярлалаа

• Thank You