matura explorernaciskiem na kolokacje, słowotwórstwo i false friends, • ćwiczenia na...

Alina ŁubeckaIzabela MichalakAnna Milewska

Beata PolitAgnieszka Saramowicz-Garstecka

materiały do powielania do poziomówElementary - Upper-intermediate

KOMPENDIUM

MATURA EXPLORERMATURA

EXPLORER

NOWOŚĆ

!

Egzemplarz pokazowy

SłownictwoSłownictwo• słowniczki do wszystkich tekstów Listening i Reading, z dużym

naciskiem na kolokacje, słowotwórstwo i false friends, • ćwiczenia na słownictwo do tekstów Listening i Reading.

GramatykaGramatyka• więcej ćwiczeń gramatycznych do każdego modułu, również

m.in. ćwiczenia na rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno-gramatycznych.

PisaniePisanie• szczegółowo opisane zasady oceniania tekstu,

• analiza oceny przykładowych tekstów, • bank potrzebnych zwrotów,

• dodatkowe ćwiczenia utrwalające umiejętność pisania wszystkich typów tekstów obowiązujących

na maturze podstawowej i rozszerzonej.

• krótkie i przejrzyste wskazówki, jak poradzić sobiez różnymi typami zadań maturalnych.

Strategie maturalneStrategie maturalne

ZGODNE Z NOWĄ PODSTAWĄ PROG

RAM

OWĄ

MATURA EXPLORERMATURA

EXPLORERAs easy as abc...

Dlaczego warto wybrać kurs

a) National Geographic Fascynujące materiały National Geographic w postaci tekstów, zdjęć i filmów

b) Matura Setki ćwiczeń maturalnych w ramach kursu i w materiałach dodatkowych

c) Wsparcie Zapytaj naszych Konsultantów Metodycznych o unikalny program wsparcia dla nauczycieli

Szczegóły na www.jezyki.nowaera.pl

Spis treści

Lista Konsultantów Metodycznych 2

Słownictwo Alina Łubecka

Matura Explorer Pre-intermediate – Module 1

Glossary 4

Vocabulary Exercises 6

Przykładowe kartkówki na słownictwo w Modułach 1– 2 10

Klucz do ćwiczeń 12

GramatykaAnna Milewska

Matura Explorer Elementary – Module 1

Grammar – Additional exercises 14


Izabela Michalak

Matura Explorer Upper Intermediate – Module 5

Gramatyka: ćwiczenia na rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno-gramatycznych 17


Strategie maturalne Beata Polit

Strategie maturalne: Matura ustna 22

Strategie maturalne: Matura pisemna 24

Klucz odpowiedzi 28

Pisanie Agnieszka Saramowicz-Garstecka

Krótki Tekst Użytkowy – Notatka / Wiadomość 30

Klucz odpowiedzi 37

Druk deklaracji wyboru podręcznika Matura Explorer 39

Oferta gratisowa III strona okładki

Skontaktuj się z naszym Konsultantem Metodycznym!

śląskieMichał CudakKoordynator Zespołu Konsultantó[email protected]

podkarpackieDorota HaligowskaKonsultant [email protected]

zachodniopomorskieAneta MichalakKonsultant [email protected]

warmińsko-mazurskieAnna DaćkoKonsultant [email protected]

małopolskieJerzy MardausKonsultant [email protected]

mazowieckieAgnieszka KamińskaKonsultant [email protected]

wielkopolskieMarcin JakubowiczKonsultant [email protected]

świętokrzyskie, mazowieckieTomasz KołbusKonsultant [email protected]

śląskieAdam EngliszKoordynator Zespołu Konsultantó[email protected]

podlaskieIzabela PopławskaKonsultant [email protected]

śląskieZyta BednarskaKonsultant [email protected]

pomorskieElżbieta KoszykKonsultant [email protected]

łódzkiePrzemysław OgrodowczykKoordynator Zespołu Konsultantó[email protected]

kujawsko-pomorskieEwa BiałoszyckaKonsultant [email protected]

małopolskieJanusz SłupekKonsultant [email protected]

mazowieckieMonika KasperskaKonsultant [email protected]

dolnośląskieBeata ZabuskaKonsultant [email protected]

lubelskieAnna KosowskaKonsultant [email protected]

kujawsko-pomorskieJoanna BiernackaKoordynator Zespołu Konsultantó[email protected]

lubuskie, dolnośląskiePatrycja Balcer - KędrackaKonsultant [email protected]

wielkopolskieKatarzyna ĆwiklińskaKonsultant [email protected]

śląskie, opolskieMałgorzata OrzechowskaKonsultant [email protected]

mazowieckieKonsultant Metodyczny728-346-616

łódzkieAnna KosturKonsultant [email protected]

Zapraszamy do kontaktu!

SŁOWNICTWO

Module 1 – Part 1A, page 6 – Reading

appreciate doceniać coś, być wdzięcznymbe short of sth/sb brakować czegoś/kogoś chat rozmawiać, gadaćcommunity społecznośćguest gośćhave a good time dobrze się bawićhomeless bezdomna/yhonestly uczciwie, szczerzemake a difference (to sb) robić (komuś) różnicę make sb feel good sprawiać, że ktoś się dobrze czujemake breakfast przygotowywać śniadanieprovide dostarczaćregret żałować (czegoś)rewarding przynoszący satysfakcję, cennyrunaway uciekinier/kashelter schronienie, schroniskosomeone of their own age ktoś w tym samym wieku

Module 1 – Part 1B, page 8 – Listening: CD1/03

a bit of trochęa couple of hours kilka godzin afterwards potem, następniebelong to należeć do

be crazy about sth/sb – szaleć za czymś/kimśbe fond of sth/sb – lubić coś/kogośbe keen on sth/sb – interesować się czymś/kimśbe mad about sth/sb – szaleć za czymś/kimśbe fascinated by sth/sb – być zafascynowanym czymś/kimś

drum kit perkusjafascinated by (sth/sb) zafascynowany/a (czymś/kimś)meet face to face spotkać się osobiście (twarzą w twarz)outdoor person osoba lubiąca przebywać na świeżym

powietrzuorienteering bieg na orientacjęown posiadać smell the country air oddychać wiejskim powietrzemsocial network portal społecznościowyteenagers = teens nastolatkithen wtedy, następnietime zone strefa czasowa

Module 1 – Part 1B, page 9 – Reading

addicted to uzależniona/y odaddiction uzależnienieaim cel; celowaćattack atak; atakowaćbe at risk (of sth) być zagrożonym (czymś)broadband szerokopasmowy (zasięg)catch up nadrabiaćchallenging ambitny, stanowiący wyzwaniechange sb’s mind zmienić zdaniecompulsive tu: nałogowycounsellor opiekun/ka, doradcacure sb of sth wyleczyć (kogoś z czegoś)die from exhaustion umrzeć z wycieńczenia / wyczerpania

cure (sb of sth) - wyleczyć z treat (sb) - leczyćsuffer from (sth) - cierpieć na die from (sth) - umrzeć z

emphasize naciskaćestimate zakładać, przypuszczać, szacowaćhigh-speed duża szybkośćin front of przedinternet access dostęp do internetumiss school opuszczać zajęcia w szkolemixture mieszaninaobsessive obsesyjny, chorobliwyparticipant uczestnik / uczestniczkaparticipate brać udziałpottery garncarstwoprovide (with sth) dostarczać (coś), zapewniać (coś) psychiatrist psychiatrapunishment karareal world rzeczywisty (realny) światreduce redukowaćrescue ratowaćrescue camp obóz ratowniczyroots korzeniescreen ekransevere cases trudne sprawy / przypadkisudden nagłysuffer from cierpiećtreat leczyć universal wszechstronny unreal world świat nierzeczywistywoodland obszar leśny workshop warsztaty, zajęcia

be at risk (of sth) – być zagrożonym (czymś)catch up on sleep – odsypiać, odrabiać zaległości w śnieclimb over assault course – pokonać tor przeszkóddie from sth – umierać / umrzeć (z powodu)play (for hours) on end – grać bez przerwy (do upadłego)provide with sth – zapewniać coś

Module Opener, page 5

conservative konserwatywna/ycreative kreatywna/yfashion-conscious modna/ygenerous hojna/y, wspaniałomyślna/yhardworking pracowita/y

law-abiding uczciwa/y, szanująca/y prawoopen-minded bez uprzedzeń, z otwartym umysłemoptimistic optymist/k/aprejudiced uprzedzona/y selfish samolubna/ysociable towarzyska/i

study for uczyć się dostudy in/at studiować w take up one’s time poświęcać (swój) czas, zajmować

(czyjś) czas teenager młody człowiek, nastolatek / nastolatkaup to aż dovolunteer ochotnik / ochotniczkaWhat do you get out of it? – Co z tego masz?

have a good time – dobrze się bawićmake breakfast – przygotowywać śniadaniemake a difference (to sb) – robić (komuś) różnicęmake sb feel good – sprawiać, że ktoś się dobrze czujestudy for (A levels) – uczyć się do (np. matury)study in/at – uczyć się w take up one’s time – poświęcać swój czas, zajmować

czyjś czas

4

© Nowa Era Sp. z o.o. Materiały do powielania Autorka: Alina Łubecka

Matura Explorer Pre-intermediateModule 1 Glossary

Module 1 – Part 1C, page 10 – Listening: CD1/05

ambitious ambitna/ycharacter postaćI’d like to introduce… – Chciał/a/bym przedstawić…ice-skating jazda na łyżwachbe interested in interesować siębe into sth lubić coś (np. muzykę)enjoy bawić się, cieszyć się z czegośheroine bohaterkalearn the saxophone uczyć się gry na saksofonielive (with sb) mieszkać (z kimś na stałe, np. z rodzicami)mate kolega / koleżankanickname przezwiskopoor biedny, słaby

professional player zawodowiec, zawodowy graczscience nauka, nauki ścisłe (chemia, fizyka, biologia)settle down osiedlić się / ustatkować sięso far do tej porystay (with sb) mieszkać (z kimś – przez jakiś czas,

lub np. w hotelu)stuff rzeczyweird dziwny

live vs stay

I have been living with my parents in London for 5 years.

Susan is going to stay with her aunt / at a hotel in London for the weekend.

Module 1 – Part 1D, page 13 – Reading

addition dodatek, dodawaniealongside obok, wraz z, dodatkowo annual event coroczne wydarzenieatmosphere atmosferaart centre centrum sztukiBangladeshi mieszkaniec Bangladeszu,

Banglijczyk/Banglijkathe British Empire Imperium Brytyjskiecelebrate obchodzić (np. święto)choir chórcrowd tłumculture kulturadate from datować się na, pochodzić z czasówdescendant potomekdesigner projektant/kadistrict dzielnicaEurope Europaexciting ciekawy, podniecającyex-colonies byłe koloniefill wypełniaćgeneration pokoleniehomeland ziemia ojczysta (rodzinna)immigrant imigrantinternational międzynarodowyJewish żydowski, narodowości żydowskiejLondoner Londyńczykmosque meczetmulticultural wielokulturowymurals malowidła na ścianie / ścienneneighbourhood sąsiedztwonew arrivals nowo przybylinowadays obecnie, dzisiajpopulation ludnośća Protestant protestantpush through przepychać (się)recent ostatni, niedawnyreflect odzwierciedlaćrefugee uchodźcaremarkable nadzwyczajny, niezwykłysubject tu: poddanysynagogue synagogaTurkey TurcjaTurkish turecki, narodowości tureckiej wave fala

Module 1 – Part 1E, page 14 – Listening: CD1/06

beginner początkująca/ybe fit być wysportowanymCome along! – Chodź/cie z nami! dangerous niebezpieczna/yenrol for/in/on a course zapisywać się (na kurs, zajęcia)experienced doświadczonyfind out dowiedzieć sięHave you got a moment? – Czy masz chwilę?helmet kaskhidden artist ukryty artystaHow can I help? – Czym mogę służyć?

Jak mogę pomóc?It doesn’t matter. – To nieważne.It’s first come first served. – Obsługa w kolejności

zgłoszeń.improve poprawiać, ulepszaćin/on installments na raty kayaking wioślarstwomedical certificate świadectwo zdrowiarope linaself-confidence pewność siebiesign a consent form podpisać zgodęspecial equipment specjalny sprzętstrong mocny supply dostarczaćtake place mieć miejsce, odbyć siętrainers buty sportowe wall climbing wspinanie się na ściance

It doesn’t matter. – To nieważne.No problem. / That’s alright. – Nie ma sprawy.

5


Module 1 Glossary Matura explorer pre-intermediate


Exercise 1

Match the adjectives on the left with their opposites on the right.

ADJECTIVES OPPOSITES

1. careful with money a. generous2. conservative b. lazy3. fashion-conscious c. pessimistic4. hardworking d. narrow-minded5. open-minded e. modern6. optimistic f. wasteful7. selfish g. old-fashioned8. sociable h. shy


Exercise 4

Fill in the gaps with the suitable words in the box. Sometimes more than one option is possible.

crazy about afterwards social networks time zones orienteering text message face to face outdoors belongs to keen on

1. He is online gaming.

2. Josh and Melinda live in two different

. Josh lives in New York and

Melinda lives in Moscow.

3. Young boys are very often

football.

4. Peter sends his girlfriend a almost

every hour.

5. This red car the Wilsons.

6. He got up at 7 o’clock, went to the bathroom and

ate breakfast in the kitchen.

7. The thief and the detective finally met

.

8. They like to go on Saturdays.

9. Some people like to work inside the house but

others are fond of working .

10. Young people like belonging to .


Exercise 2

Complete the sentences with suitable words. The number of dashes corresponds to the number of letters in the missing word.

1. Young girls like c _ _ _ _ _ _ _ on the phone.

2. We are going to have some g _ _ _ _ _ during

the summer holidays.

3. Young people at the age of 13–17 are often called

t _ _ _ _ _ _ _ _ .

4. In Great Britain many young people work for their

c _ _ _ _ _ _ _ _ _ _.

5. Tom wants to be a v _ _ _ _ _ _ _ _ in Africa.

6. Working for your community can be r _ _ _ _ _ _ _ _ .

7. When people do not have a place to live, they are

h _ _ _ _ _ _ _ .

8. Young people who escape from homes are

r _ _ _ _ _ _ _ .

Exercise 3

Fill in the missing expressions from the box. Make all the necessary changes.

be short of study for have a good time study at make a morning meal make a difference make me feel good take up some of my time

1. Two volunteers

for a group of new guests.

2. Peter and Terry

at a summer camp.

3. I decided to

to help the people in need.

4. Many young people in England aged 17–18

their A-levels.

5. If you want to the university, you

have to take A-levels in 3–4 subjects.

6. We volunteers today, so,

we need your help.

7. It when I come

to the shelter and help people.

8. Does it to the community

if you are old or young?

6


Matura Explorer Pre-intermediateModule 1 Vocabulary Exercises


Exercise 5

Read the text carefully and find words which mean:

1. young people at the age of 13-17 (par. 1)

– t _ _ _ _ _ _ _ _

2. take part in (par. 1) – p _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

3. something that you intend to do (par. 2) - _ _ _

4. possibility of using something, for example

the Internet (par. 2) – a _ _ _ _ _

5. a place where you feel that you belong to

(par. 3) – r _ _ _ _

6. to make an illness or situation disappear

(par. 2) – c _ _ _

7. a person whose job is to give advice

(par. 3) – c _ _ _ _ _ _ _ _ _

8. fail to go to school ( par. 4) – m _ _ _

Exercise 6

Read the text and fill in the missing expressions. Make all the necessary changes.

be at risk suffer from catch up on sleep climb over assault courses cured fascinated with provided with treat

Many teenagers all over the world are 1.

the Internet. They spend many hours a day playing

computer games. They miss school because they have

to 2. . They 3. exhaustion

and 4. of getting addicted to the Internet.

Fortunately, they can be 5. if they are

6. help. For example the South Korean

rescue camp 7. the most severe cases,

and one of the activities is 8. .

Exercise 7

Choose the correct answer: a, b or c.

1. A person that eats huge amounts of chocolate every

day it.

a. is addicted to b. dies from c. hates

2. Young people playing online computer games all day

long .

a. hate it b. are at risk of addiction c. are clever

3. Some students take part in a pottery

where they learn how to make their own pots.

a. class b. workshop c. lesson

4. Our is to be excellent students in

the future.

a. job b. work c. aim

5. Terry and Gary’s at a camp is

really helpful.

a. teacher b. counsellor c. participant

6. Many young Koreans live in a/an

playing computer games all day long.

a. unreal world b. real world c. science-fiction world

7. Teenagers spending too much time gaming on the

Internet headaches.

a. are fond of b. suffer from c. are addicted to

8. If you help me with maths, I will my

absence at school.

a. miss b. catch up on c. work out


Exercise 8

Circle the correct word.

1. Sarah went on holiday to Indonesia and stayed / lived with her pen-friend for a couple of days.

2. Peter was into / for music and learnt to play the piano.

3. John was crazy for / about ice-skating. 4. Is he interested / interesting in art?5. Melinda hates / enjoys learning Japanese because

she wants to go to Japan one day. 6. If you like jazz, your friends think you are

cool / weird. 7. Greg has just come back from Australia and would

like to settle down / on in the UK. 8. Elvis Presley’s name / nickname was King of Rock’n’roll.

7


Matura explorer pre-intermediateModule 1 Vocabulary Exercises

Module 1 – Part 1C, page 10 – Listening: CD 1/05

Exercise 9

Replace the words in bold with a suitable word from the text.

1. The main female character in this film is Becky

Sharp.

The in this film is Becky Sharp.

2. Teenagers like surfing the Internet.

like surfing the Internet.

3. My friend went to New York to see his aunt.

My friend went to New York to his aunt.

4. Biology, physics and chemistry are my favourite

subjects.

is my favourite subject.

5. He likes playing jazz.

He is of jazz.

6. Beverly got up, took a shower and later went

downstairs to have breakfast.

Beverly got up, took a shower and

went downstairs to have breakfast.

7. Did he tell you his name?

Did he himself to you?

8. They like playing games on the Internet.

They like playing games .

Exercise 11

Fill in each gap with a suitable word. The first letters of the words have already been given.

London with its many 1. n _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ is

called a 2. m _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ society. You can meet

3. d _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ of 4. s _ _ _ _ _ _ _ of the British

5. E _ _ _ _ _ . In summer in Notting Hill there is a carnival

where 6. i _ _ _ _ _ _ _ _ _ from the Caribbean are

dancing in the streets. The Notting Hill Carnival has

a long 7. h _ _ _ _ _ _. To see all the dancers you have to

push 8. t _ _ _ _ _ _ the 9. c _ _ _ _ _ .

Module 1 – Part 1D, page 13 – Reading

Exercise 10

Read the text carefully and find the words which mean:

1. for or including people of many different races,

languages, religions and customs -

2. all the people who live in a particular place, area

-

3. to make somebody interested in something

-

4. a person who belongs to the same family as

somebody who lived a long time ago

-

5. a person living in a country ruled by a king or queen

-

6. a person that has been forced to leave his/her

country for political or religious reasons

-

7. a building where Jewish people go to pray or to

study their religion -

8. a building where Muslims meet or worship

-

9. a group of people who sing together in churches,

schools, opera houses, etc. -

10. a large picture painted on a building wall

-

Exercise 12

Complete the following sentences with a word formed from the word given in bold:

1. There are many new from Mexico and

Central and South America in San Francisco. ARRIVE

2. They are from North Korea. REFUGE

3. In the there are

many immigrants from Pakistan. NEIGHBOUR

4. These songs are known ,

even in Papua New Guinea. WORLD

5. What are they? NATION

6. He is the of this modern

building. DESIGN

7. The British are a society.

MANY CULTURES

8. A real lives in the south of London.

LONDON

8




Exercise 13

Write ONE word in each gap.

Many 1. t , all over the world, like to

2. e on different courses. They like doing

different sports and activities like 3. p ,

4. k , wall climbing and many others.

But some activities are 5. d and the

teens’ parents have to agree for their children to

take them up. They have to 6. s

a 7. c form. They also have to have

a medical 8. c confirming that they

are fit. To do these courses they sometimes need

special 9. e . Sometimes they can buy

it at the club and pay for it in installments, or the club

10. s the equipment.

Exercise 14

Match the words on the left with the words / phrases on the right to make proper collocations. Then write them down.

1. careful A. jazz

2. meet B. of hours

3. severe C. our club

4. make D. your time

5. take up E. a difference

6. a couple F. with money

7. belong to G. from exhaustion

8. keen on H. face to face

9. suffer I . zone

10. rescue J. to alcohol

11. time K. team

12. die L. world

13. addicted M. cases

14. unreal N. from headache

Exercise 15

Circle the correct particle.

1. Terry is crazy about / on movie stars, especially Johnny Depp.

2. What are you fond off / of?3. The girls are usually keen about / on fashion.4. The boys are often mad of / about online gaming. 5. Beverly and Sarah had to catch up on / in their

two-week absence at school.6. The Pilgrim Fathers settled at / down in the New

World. 7. They are interested in / about the history of Italy.8. I would like to find out / off more about the history of

London. 9. Where does the pottery course take part / place?

Exercise 16

Translate into English the words or expressions given in brackets.

1. He likes creating his own pots, so he

(zapisał się na kurs garncarstwa).

2. Peter likes meeting people, so his friends think he is

(towarzyski).

3. (Samolubni ludzie) are

usually disliked by others.

4. (Pracując na rzecz lokalnej społeczności)

, Betty spends a lot of

time with young (unciekinierami).

5. Being a (ochotnik) in

Africa and helping people in Nigeria or Ghana can be

a

(cennym doświadczeniem).

6. (Nie żałuję) taking

up wall climbing, but I was always crazy about

(bieg na orientację).

7. I was (uzależniony od)

chocolate but a well-known

(psychiatra pomógł mi)

to overcome my addiction.

8. He

(opuścił jeden tydzień szkoły) because he

(uczestniczył)

in a running competition.

9



Matura Explorer Pre-intermediate Modules 1-2

NAME Group 1

Translate the given words and phrases into Polish:

1. conservative 16. creative

2. fashion-conscious 17. generous

3. hardworking 18. law-abiding

4. open-minded 19. optimistic

5. prejudiced 20. selfish

6. sociable 21. appreciate

7. chat (v) 22. community

8. guest 23. homeless

9. honestly 24. make a difference

10. addiction 25. regret

11. rewarding 26. runaway

12. attack (v) 27. take up time

13. teenager 28. up to

14. volunteer 29. a couple of hours

15. a bit of 30. What do you get out of it?


NAME Group 2


1. afterwards 16. belong to

2. be crazy about sth 17. be fond of sth/sb

3. be keen on sth 18. be mad about sth

4. drum kit 19. fascinated by

5. meet face to face 20. outdoor person

6. orienteering 21. win

7. smell the country air 22. social network

8. teenager 23. then

9. time zone 24. addicted to

10. provide 25. reduce

11. aim 26. attack (v)

12. shelter 27. be at risk

13. catch up 28. challenging

14. change sb’s mind 29. compulsive

15. counselor 30. cure

10


Matura Explorer Pre-intermediatePrzykładowe kartkówki na słownictwo w Modułach 1-2


NAME Group 3


1. die from exhaustion 16. emphasize

2. estimate 17. high-speed

3. in front of 18. internet access

4. miss school 19. one third

5. obsessive 20. participant

6. participate 21. pottery

7. provide 22. enroll

8. punishment 23. real world

9. reduce 24. rescue

10. roots 25. screen

11. severe cases 26. sudden

12. suffer from 27. universal

13. unreal world 28. workshop

14. ambitious 29. eventually

15. I’d like to introduce 30. in installments


NAME Group 4


1. be interested in 16. enjoy

2. heroine 17. mate

3. nickname 18. remarkable

4. professional player 19. science

5. settle down 20. so far

6. stay with 21. stuff

7. weird 22. alongside

8. annual event 23. atmosphere

9. rope 24. Bangladeshi

10. the British Empire 25. celebrate

11. choir 26. culture

12. descendant 27. designer

13. ex-colonies 28. improve

14. generation gap 29. homeland

15. immigrant 30. murals

11


Matura explorer pre-intermediatePrzykładowe kartkówki na słownictwo w Modułach 1-2


Exercise 1 1F, 2E, 3G, 4B, 5D, 6C, 7A, 8H


Exercise 2

1. chatting, 2. guests, 3. teenagers, 4. communities, 5. volunteer, 6. rewarding, 7. homeless, 8. runaways

Exercise 3

1. made a morning meal, 2. had a good time, 3. take up some of my time, 4. study for,5. study at, 6. are short of, 7. makes me feel good, 8. make a difference


Exercise 4

1. crazy about / keen on, 2. time zones, 3. keen on / crazy about, 4. text message, 5. belongs to, 6. afterwards, 7. face to face, 8. orienteering, 9. outdoors, 10. social networks


Exercise 5

1. teenagers, 2. participate, 3. aim, 4. access, 5. roots, 6. cure, 7. councellor, 8. miss

Exercise 6

1. fascinated with, 2. catch up on sleep, 3. suffer from, 4. are at risk, 5. cured, 6. provided with, 7. treats, 8. climbing over assault courses

Exercise 7

1A, 2B, 3B, 4C, 5B, 6A, 7B, 8B

UWAGA: pracując ze słownictwem w Module 1 – Part 1B, warto uczniom zebrać / pokazać / wprowadzić sposób czytania ułamków i procentów

1/3 – one third = jedna trzecia30% – thirty per cent/ percent = 30 procent3 hours a day = trzy godziny dzienniea couple of hours = kilka godzin


Exercise 8

1. stayed, 2. into, 3. about, 4. interested, 5. enjoys, 6. weird, (chociaż niektórzy uczniowie mogą uznać, że ‚cool’), 7. down, 8. nickname

Exercise 9

1. heroine, 2. teens, 3. visit, 4. science, 5. fond, 6. afterwards / then 7. introduce, 8. online

Module 1 – Part D, page 13 – Reading

Exercise 10

1. multicultural, 2. community, 3. attract, 4. descendant, 5. subject, 6. refugee, 7. synagogue, 8. mosque, 9. choir, 10. mural

Exercise 11

1. nationalities, 2. multicultural, 3. descendants, 4. subjects, 5. Empire, 6. immigrants, 7. history, 8. through, 9. crowds

Exercise 12

1. arrivals, 2. refugees, 3. neighbourhood, 4. worldwide, 5. nationality, 6. designer, 7. multicultural, 8. Londoner


Exercise 13

1. teenagers, 2. enrol, 3. pottery, 4. kayaking / karate, 5. dangerous, 6. sign, 7. consent, 8. certificate / check-up, 9. equipment, 10. supplies

Exercise 14

1F, 2H, 3M, 4E, 5D, 6B, 7C, 8A, 9N, 10K, 11I, 12G, 13J, 14L

Exercise 15

1. about, 2. of, 3. on, 4. about, 5. on, 6. down, 7. in, 8. out, 9. place

Exercise 16

1. He likes creating his own pots, so he (has) enrolled on a pottery course.

2. Peter likes meeting people, so his friends think he is sociable.

3. Selfish people are usually disliked by others.

4. Working for the local community, Betty spends a lot of time with young runaways.

5. Being a volunteer in Africa and helping people in Nigeria or Ghana can be a rewarding experience.

6. I don’t regret taking up wall climbing, but I was always crazy about orienteering.

7. I was addicted to chocolate but a well-known psychiatrist helped me to overcome my addiction.

8. He missed one week at school because he took part / participated in a running competition.

12

© Nowa Era Sp. z o.o. Autorka: Alina Łubecka

Matura Explorer Pre-intermediateModule 1 Vocabulary Exercises – Answer Key

GRAMATYKA

Module 1 – Parts 1A and 1B

Exercise 1

Translate the parts of the sentences in brackets into English. DO NOT CHANGE anything in the English parts.

Example: He (jest) an actor. He is an actor.

1. I have a dog and this is (jego) bowl.

2. (Czy jesteś) from France?

3. Sue (nie ma) a middle initial.

4. This country has got 30 (milionów) citizens.

5. Tom (ma 35 lat) 35.

6. Look at this poor animal! Where is owner?

7. This jacket is expensive – it is (czterysta dwadzieścia) PLN.

8. John: Are you from Slovakia?

Maria: Nie .

9. Tony is crazy, he has got nine (adresów e-mail) .

10. (Czy oni mają) a flat in Cyprus?

Module 1 – Part 1B

Exercise 2

Complete the phrases with apostrophes (’) in the correct places.

Example: Polands national sport Poland’s national sport

1. boys room

2. womans child

3. girls brother

4. parents room

5. Marys dog

6. Janes brothers name

7. Janes brothers names

8. Adrianas nationality

9. my sisters friends

10. my best friends telephone number

11. my best friends telephone numbers

12. racing drivers photo

Exercise 3

Put the apostrophe (’) in the correct places in the following sentences. What does ‘s’ in each sentence stand for?

Example: Shes a teacher. She’s a teacher is .

1. Paulas got new clothes.

2. I am from Poland and Janes from Great Britain.

3. My sisters best friends names Becky.

4. Georges got four sisters and three brothers.

5. Toms mothers a very nice woman.

6. Hes a singer and his wifes an actress.

7. Bettys dogs very friendly.

14

© Nowa Era Sp. z o.o. Materiały do powielania Autorka: Anna Milewska

Matura Explorer ElementaryModule 1 Grammar – additional exercises

Module 1 – Part 1D

Exercise 4

Complete the sentences with a/an/the/–.

Example: They live in – France.

1. Sue is from United Kingdom.

2. My home is not in city centre.

3. Tony has got two sisters.

4. Is it your e-mail address?

5. This singer has got brother and sister.

brother is Andy and sister is Simone.

6. These students are from Czech Republic,

Netherlands, Greece and USA.

7. Buddhist monks have got orange clothes.

8. It is not big town.

9. Is she actress or university student?

10. Warsaw is capital of Poland.

Exercise 5

Complete the sentences with plural forms of the words in brackets. The number of dashes corresponds to the number of letters in each word.

Example: They are _ _ _ _ _ _ (actor). They are ACTORS.

1. I have got dollars, pounds and other

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . (currency)

2. In Arabian _ _ _ _ _ _ _ _ _ (country)

_ _ _ (man) often have got two _ _ _ _ _ (wife).

3. I like theatre _ _ _ _ _ . (play)

4. Poles are great _ _ _ _ _ _ . (person)

5. Susan hates _ _ _ _ _ _ _ _. (tomato)

6. They have got four _ _ _ _ _ _. (baby)

7. I eat _ _ _ _ (fish) very often.

8. A week has got seven _ _ _ _. (day)

9. She hasn’t got many _ _ _ _ _ _ (photo) from

New York.

10. This actor has four _ _ _ _ _ _ _ _ (child).

Module 1 – Parts 1C, 1D, 1E

Exercise 6

Read the dialogue and complete the questions about the underlined parts of the answers.

Example: A: Where is she from? B: She is from Sweden.

John: Hello Peter. Nice to see you.

Peter: Hi, nice to see you, too.

1. How ?

John: My sister? She is fine.

Peter: I don’t remember...

2. What ?

John: Her name is Mary.

Peter: Oh yes, it is. I think she is married. Right?

John: Right.

Peter: 3. And what ?

John: Her husband’s name is Sven.

Peter: So, he is not English.

4. Where ?

John: He is from Denmark. But now they are in Spain.

Peter: 5. How for?

John: They are in Spain for three years.

Peter: 6. What ?

I would like to call them.

John: Their telephone number is 23 456 789.

Peter: Thank you, John. See you later!

John: See you. Bye.

15


Module 1 Grammar – additional exercises Matura Explorer Elementary

Module 1 – Parts 1A and 1B

Exercise 1

1. his (mówiąc o zwierzętach udomowionych możemy używać zaimków osobowych typowych dla ludzi, natomiast w pozostałych przypadkach używamy zaimka osobowego it i dzierżawczego its)

2. Are you (zwracamy uwagę na brak słowa ‘czy’ w języku angielskim. Pytania z czasownikiem be tworzymy za pomocą inwersji – szyku przestawnego)

3. hasn’t got4. million (zwracamy uwagę na brak liczby mnogiej

w liczebnikach million, thousand, hundred przy podawaniu konkretnych wartości liczbowych)

5. is zwracamy uwagę, że w tym kontekście używamy w j. angielskim innego czasownika niż w j. polskim)

6. its (patrz: punkt 1)7. four hundred and twenty (zwracamy uwagę na spójnik

and pomiędzy liczbą setek i dziesiątek. ALE: tysiąc dwieście mówimy one thousand, two hundred lub twelve hundred (US))

8. No, I’m not. (zwracamy uwagę na poprawne budowanie krótkich odpowiedzi)

9. e-mail addresses (zwracamy uwagę na dodanie końcówki -s do drugiego członu rzeczownika złożonego przy tworzeniu jego liczby mnogiej)

10. Have they got (pytania z czasownikiem have got tworzymy za pomocą inwersji – szyku przestawnego)

Module 1 – Part 1B

Exercise 2

1. boy’s room – pokój jednego chłopca, boys’ room – pokój zajmowany przez co najmniej dwóch chłopców, np. braci

2. woman’s child 3. girl’s brother – jeżeli zakładamy, że jest tylko jedna

dziewczyna, girls’ brother - jeżeli zakładamy, że są co najmniej dwie dziewczyny - siostry; zwracamy uwagę na umiejscowienie apostrofu possessive s

4. parents’ room – pokój obojga rodziców 5. Mary’s dog 6. Jane’s brother’s name 7. Jane’s brothers’ names (zwracamy uwagę uczniów na

fakt, że ‘names’ sugeruje, iż braci jest kilku – czyli słowo ‚brothers’ jest rzeczownikiem w l. mn. i apostrof powinien być postawiony w miejscu właściwym dla l.mn.)

8. Adriana’s nationality 9. my sister’s friends (jeżeli mam jedną siostrę), my

sisters’ friends (jeżeli mam więcej niż jedną siostrę)10. my best friend’s telephone number (zwracamy

uwagę na umiejscowienie possessive s w przypadku rzeczownika poprzedzonego przymiotnikiem); gdybyśmy w tym przypadku napisali: my best friends’ telephone number – oznaczałoby to, że moi najlepsi przyjaciele mają wspólny / jeden numer telefonu)

11. my best friends’ telephone numbers (zwracamy uwagę na fakt, że ‘numbers’ sugeruje, iż przyjaciół jest kilku / kilkoro)

12. racing driver’s photo (zwracamy uwagę na umiejscowienie possessive s w przypadku rzeczowników dwuczłonowych)

Exercise 3

1. Paula’s got new clothes. (has got)2. I am from Poland and Jane’s from Great Britain. (is)3. My sister’s / sisters’ (possessive s – w zależności od liczby

posiadanych sióstr) best friend’s name’s Becky. (possesive s, possessive s, is)

4. George’s got four sisters and three brothers. (has got)5. Tom’s mother’s a very nice woman. (possessive s, is)6. He’s a singer and his wife’s an actress. (is, is) 7. Betty’s dog’s very friendly. (possessive s, is)


Exercise 4

1. the (nazwy krajów w liczbie mnogiej lub zawierające w nazwie rzeczownik pospolity np. state, kingdom, republic itd. wymagają the)

2. the (‘centre’ może być tylko jedno, więc wymagane jest the)

3. – (nie piszemy a/an przed rzeczownikami w l. mn. ani the przed liczebnikami poprzedzającymi rzeczownik)

4. – (nie wstawiamy a/an/the przed possessive adjectives)5. a, a, the (wspominamy o tej osobie po raz drugi), the

(wspominamy o tej osobie po raz drugi)6. the, the, -, the7. – (‘the Buddhist monks’ oznaczałoby konkretną grupę

zakonników a nie mnichów buddyjskich ogólnie), – 8. a9. an, a (jeśli wyraz zaczyna się w wymowie od spółgłoski,

to piszemy przed nim a, chociaż w pisowni zaczyna się od samogłoski)

10. the (jest jedna stolica kraju, więc wymagane jest the), –


Exercise 5

1. currencies (jeżeli rzeczownik w l. poj. kończy się na -y poprzedzone spółgłoską, to żeby utworzyć liczbę mnogą zmieniamy -y na -i oraz dodajemy -es)

2. countries (patrz: punkt a), wives (man - men nieregularność l. mn.), wives (zwracamy uwagę, że jeśli rzeczownik w l. poj. kończy się na -f/-fe, to w l. mn. -f/-fe zamienia się na -ves)

3. plays (zwracamy uwagę na brak zamiany -y na -i ze względu na fakt, iż -y jest poprzedzone samogłoską, a nie spółgłoską)

4. people (zwracamy uwagę na tę nieregularność: person - people)

5. tomatoes (zwracamy uwagę na fakt, że jeżeli rzeczownik w l. poj. kończy się na -o, to w l. mn. dodajemy do niego końcówkę -es)

6. babies (patrz: punkt 1)7. fish (zwracamy uwagę na fakt, że w takim kontekście ten

rzeczownik nie ma l. mnogiej; słowo ‘fishes’ pojawia się w kontekście wymieniania konkretnych gatunków ryb, jak np. w zdaniu: I like fishes such as eel, trout and salmon.)

8. days (patrz: punkt 3)9. photos (zwracamy uwagę na fakt, że jest to wyjątek

od reguły podanej w punkcie 5)10. children (zwracamy uwagę na nieregularność:

child - children)

Module 1 – Parts 1C, 1D, 1E

Exercise 6

1. How is your sister?2. What is her name?3. What is her husband’s name?4. Where is he (Sven) from? / Where does he come from?5. How long are they in Spain for?6. What is their telephone number?

16


Matura Explorer ElementaryModule 1 Grammar – additional exercises – Answer Key

ZADANIE 1.

Przeczytaj poniższy tekst i uzupełnij luki (1.1-1.7). Z podanych odpowiedzi wybierz tę, która pomoże otrzymać logiczny i gramatycznie poprawny tekst.

If I 1.1. to university, I certainly wouldn’t be doing what I am now. The great thing about university is

that there are so many opportunities to explore different areas and 1.2. you don’t take advantage

of them, you probably 1.3. out what it is that you really want to do in life. For example, a very

good friend of mine had a change of heart in his last year and dropped out before he graduated. If he was a more

academic type, he 1.4. a more conventional career path and 1.5. a doctor or

a lawyer now. He 1.6. his own prosperous publishing company if he 1.7. his

worth in some other way.

1.1. 1.2. 1.3. 1.4.A. didn’t go A. if A. would find A. would have followedB. wouldn’t go B. until B. wouldn’t find B. would followC. hadn’t gone C. unless C. will find C. followedD. wouldn’t have gone D. provided D. won’t find D. had followed

1.5. 1.6. 1.7.A. have been A. might not start A. provedB. be B. might not started B. had to proveC. become C. might not have started C. hadn’t had to proveD. have become D. might haven’t started D. didn’t have to prove

ZADANIE 2.

Uzupełnij każde z podanych zdań, tak aby zachować znaczenie zdania wyjściowego i wykorzystać słowo podane wytłuszczonym drukiem. Nie zmieniaj podanych fragmentów. Wymagana jest pełna poprawność ortograficzna wpisywanych części zdań.

2.1. It’s a great pity Paul finds it so difficult to adapt to new cultures. That might have been the reason why he

didn’t get the best out of his study abroad.

WOULD

If Paul the best out of his study abroad.

2.2. Unfortunately, Kate had to work part time to fund her life at college, which prevented her from joining in with

most of the evening activities on offer.

ABLE

If Kate to join in with most of the activities on offer.

2.3. Before embarking on a university course in France, Fiona should have brushed up on her French. Now she is

really struggling with the language.

BE

If Fiona with the language.

2.4. If you worry you will not be eligible for any financial aid, remember you can always take out a student loan.

CASE

Remember you eligible for any financial aid.

2.5. In order to be competitive in the present-day job market, high-level vocational qualifications are

a prerequisite.

REQUIRED

You to be competitive in the present-day job market.

© Nowa Era Sp. z o.o. Materiały do powielania

17

Autorka: Izabela Michalak

Matura Explorer Upper-intermediateModule 5 Gramatyka: Ćwiczenia na rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno-gramatycznych

ZADANIE 3.

Uzupełnij każde z niedokończonych zdań, tak aby zachować znaczenie zdania wyjściowego. Nie zmieniaj podanych fragmentów. Wymagana jest pełna poprawność ortograficzna wpisywanych części zdań.

3.1. School-leavers are encouraged to apply to top ranking universities on condition they have a competitive spirit

and are keen to be challenged.

School-leavers are discouraged they have

a competitive spirit and are keen to be challenged.

3.2. A bit of give and take is a must if you want to get along with your fellow students.

You will find it easier to get along with your fellow students on

ready for a bit of give and take.

3.3. Thanks to my tutor’s hands-on approach to the subject, I was able to put a lot of the ideas I had learnt into practice.

But able to put a lot of ideas

I had learnt into practice.

3.4. You stand a great chance of fitting in well quickly. You will just have to show you are a highly motivated and

committed student.

You stand a great chance of fitting in well quickly as

you are a highly motivated and committed student.

3.5. You can always consult a careers advisor but at the end of the day the choice of the field you want to

specialize in is yours.

At the end of the day it is up the field you

want to specialize in.

ZADANIE 4.

Przetłumacz fragmenty podane w nawiasach na język angielski, tak aby otrzymać gramatycznie i logicznie poprawne zdania (4.1- 4.6). Wymagana jest pełna poprawność ortograficzna wpisywanych fragmentów.

4.1. Nowadays hardly anybody with a poor command of languages considers studying abroad, (nieprawdaż)

?

4.2. If it hadn’t been for his procrastination, Pete (być może nie musiałby)

retake so many exams last semester.

4.3. It’s high time they got to know about the entry requirements if they want to secure a place at university,

(nieprawdaż) ?

4.4. How many extra-curricular activities (mieliście) get involved in

in your first year?

4.5. As a fresh graduate with excellent academic qualifications and an enquiring mind I am more than likely to

embark on a promising career, (nieprawdaż) ?

4.6. You will have less difficulty getting along with your fellow students (o ile będziesz)

ready for a bit of give and take.

18


Module 5 Gramatyka: Ćwiczenia na rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno-gramatycznych

Matura Explorer Upper-intermediate


ZADANIE 5.

Przeczytaj poniższy tekst i uzupełnij każdą z luk (5.1.- 5.13.) JEDNYM wyrazem, tak aby otrzymać logiczny i gramatycznie poprawny tekst.

Fresher’s Week is 5.1. week when you get 5.2. with the

university. It’s 5.3. chance to settle in without 5.4. to go to

lectures. Remember to 5.5. the most of it. For most of you this will be the first time

you 5.6. left home but what you 5.7. to remember is that

5.8. is in the same 5.9. . Most of you are probably not used to

5.10. with people outside your own family. So 5.11. advice here:

you will 5.12. it easier to get along with your flatmates on 5.13.

you are prepared for a bit of give and take.

ZADANIE 5.

Przeczytaj poniższy tekst i uzupełnij każdą z luk (5.1.- 5.13.) JEDNYM wyrazem, tak aby otrzymać logiczny i gramatycznie poprawny tekst.

Fresher’s Week is 5.1. week when you get 5.2. with the

university. It’s 5.3. chance to settle in without 5.4. to go to

lectures. Remember to 5.5. the most of it. For most of you this will be the first time

you 5.6. left home but what you 5.7. to remember is that

5.8. is in the same 5.9. . Most of you are probably not used to

5.10. with people outside your own family. So 5.11. advice here:

you will 5.12. it easier to get along with your flatmates on 5.13.

you are prepared for a bit of give and take.

19





Zadanie 1.

1.1. C1.2. A1.3. D1.4. A1.5. B1.6. C1.7. C

Zadanie 2.

2.1. …didn’t find it so difficult to adapt to new cultures, he would have got…

2.2. …hadn’t had to work part time to fund her life at college, she would have been able…

2.3. …had brushed up on her French before embarking on a university course in France, she wouldn’t be struggling…

2.4. …can always take out a student loan in case you are not…

2.5. …are required to have high-level vocational qualifications (in order /so as) …

Zadanie 3.

3.1. …from applying to top ranking universities unless…3.2. …condition (that) you are…3.3. …for my tutor’s hands-on approach to the subject,

I wouldn’t have been…3.4. …as long as you show…3.5. …up to you to choose…

Zadanie 4.

4.1. do they4.2. may/might not have had to4.3. isn’t it4.4. were you expected to / required to / supposed to4.5. aren’t I4.6. as long as you are

Zadanie 5.

5.1. the5.2. acquainted / familiar5.3. your5.4. having5.5. make5.6. have5.7. ought/have5.8. everybody / everyone5.9. boat5.10. living (or other –ing verbs that fit logically)5.11. some / my5.12. find5.13. condition

20

© Nowa Era Sp. z o.o. Autorka: Izabela Michalak



STRATEGIE MATURALNE

MATURA USTNA

Ustny egzamin maturalny• trwa 15 minut,• odbywa się w obecności przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego, czyli dwóch osób, z których jedna prowadzi rozmowę, a druga ocenia odpowiedzi zdającego,

• składa się z rozmowy wstępnej i 3 zadań,• jest oceniany maksymalnie na 30 punktów.Zgodnie z podstawą programową zakres tematyczny egzaminu maturalnego obejmuje 15 zagadnień:

1 człowiek2 dom3 szkoła4 praca5 życie rodzinne

i towarzyskie6 żywienie7 zakupy i usługi8 podróżowanie

i turystyka

9 kultura10 sport11 zdrowie12 nauka i technika13 świat przyrody14 państwo i społeczeństwo15 elementy wiedzy

o krajach obszaru nauczanego języka oraz o kraju ojczystym.

Rozmowa wstępnaTrwa ok. 2 minut. Ma służyć rozgrzewce językowej i oswojeniu się zdającego z sytuacją egzaminacyjną. Polega na udzielaniu odpowiedzi na pytania, które egzaminujący wybiera z listy ok. 70 pytań. Pytania nie pokrywają się tematycznie z zadaniami w wylosowanym zestawie.

1 Odpowiedz na przykładowe pytania i przy każdym z nich podaj temat, którego dotyczy.

E: Where do you like spending your free time? Why? życie towarzyskie

Z: I like spending my free time in the park, where I often walk my dog or rollerblade. It’s close to my house and I love its relaxing atmosphere.

1 What do you usually do on holiday? 2 What’s your favourite dish? Why? 3 Where do you prefer watching films: on TV or in the

cinema? Why? 4 Is the washing machine an important invention for

you? Why (not)?

ZADANIE 1. Rozmowa z odgrywaniem roliTrwa ok. 3 minut. Zdający prowadzi rozmowę z egzaminującym, w której porusza zagadnienia zawarte w 4 tzw. „chmurkach”. Rolą zdającego jest pełne zrealizowanie polecenia, czyli wyczerpujące omówienie wszystkich 4 kwestii.

2 Przygotuj sobie zarys wypowiedzi, których wymaga przedstawione niżej zadanie.

Podczas przyjęcia w Anglii zaczynasz rozmowę z nieznajomym Anglikiem. Poniżej podane są 4 kwestie, które musisz omówić w rozmowie z egzaminującym.

relacje z gospodarzem przyjęcia pogoda

muzyka na przyjęciu menu

Rozmowę rozpoczyna zdający.

Przykład: relacje z gospodarzem przyjęciaHello! I’m …Are you enjoying yourself?How long have you known Graham?We’ve known each other since we met on our first holiday in Spain.

ZADANIE 2. Opis ilustracji i odpowiedzi na 3 pytaniaTrwa ok. 4 minut. Zdający opisuje ilustrację, zawierając w swojej wypowiedzi rozwinięcie trzech aspektów: kto? gdzie? co robi? Następnie egzaminujący zadaje 3 pytania, które znajdują się tylko w jego zestawie. Pytanie 1 odnosi się bezpośrednio do ilustracji. Pytanie 2 wymaga przedstawienia opinii na temat związany z ilustracją. Odpowiedź na pytanie 3 wymaga od zdającego zrelacjonowania wydarzenia z przeszłości, które tematycznie wiąże się z ilustracją.

3a Dokończ zdania opisujące ilustrację.

In the picture there are two . They are sitting . The young woman in the foreground is .

She is wearing . I think she is . In the there is a young man who . He is wearing . He is using and I think he is .

Both of them seem .

3b Ponumeruj odpowiednio pytania (według powyższych wskazówek), a następnie na nie odpowiedz.

□ When did you last have to use your mobile in the street? Tell us about it.

□ Why has the girl decided to use her laptop in such a place?

□ Do you like being in touch with your friends on the telephone or the Internet? Why (not)?

ZADANIE 3. Wypowiedź na podstawie materiału stymulującego i odpowiedzi na 2 pytania

Trwa ok. 5 minut. Zdający powinien się wykazać umiejętnością argumentacji, uzasadnić dokonany wybór i wyjaśnić powód odrzucenia jakiejś propozycji. W drugiej części zadania zdający odpowiada na 2 pytania egzaminującego (wybrane przez niego spośród 4 pytań zawartych w zestawie dla egzaminującego), związane z tematem materiału stymulującego.

22

© Nowa Era Sp. z o.o. Materiały do powielania Autorka: Beata Polit

Matura Explorer: KompendiumStrategie maturalne: Matura ustna

ZADANIE 3 – UZASADNIANIE WYBORU

Na egzaminie ustnym Zadanie 3 składa się z dwóch części. Pierwsza to tzw. materiał stymulujący, czyli dwie lub trzy ilustracje lub inne elementy graficzne, którym towarzyszy opis sytuacji. Zdający jest proszony o doko-nanie wyboru jednego z elementów materiału stymulują-cego, a następnie o uzasadnienie swojego wyboru oraz podanie przyczyn odrzucenia pozostałych elementów.

1 Zapoznaj się z treścią zadania i odpowiedz na pytania znajdujące się pod fotografiami.

Popatrz na Zdjęcie 1, Zdjęcie 2, Zdjęcie 3.Razem z angielskimi przyjaciółmi wybierasz się na wakacje do ciepłych krajów.• Wybierz miejsce, które Twoim zdaniem jest najlepsze,

i uzasadnij swój wybór.• Wyjaśnij, dlaczego odrzucasz pozostałe pomysły.

1. Ile elementów graficznych może być w materiale stymulującym?

2. Ile z nich masz wybrać?3. Czy trzeba uzasadnić swój wybór?4. Czy trzeba się odnieść do tego elementu / tych

elementów, którego / których nie wybrałeś/aś?5. Jaką rolę odgrywasz w powyższym zadaniu?6. Co masz wybrać?7. Czy wiesz, w jaki sposób należy uzasadnić swój

wybór?

2a Zapoznaj się z trzema wypowiedziami (A–C) i zdecyduj, do których zdjęć w ćw. 1 się odnoszą.

A I like the place in photo … most because it looks nice and clean. You can lie on a beach chair close to the sea and the view is excellent because the hotel is on a cliff. It seems very elegant.

B The best place for our holiday is in picture … . The beach is sandy and looks wonderful. The bungalow is like from a film and I’d like to spend the evenings in front of it looking at the sea. Additionally, the lagoon in the distance looks absolutely amazing.

C My choice is the place in photograph … , which seems ideal for young people. It has almost everything: a good hotel near the beach, a fantastic hotel swimming pool, a lot of paths for walking or riding and I’m sure that there is a disco at the complex.

2b Dodaj do każdej wypowiedzi (A–C) swoje argumenty, a następnie odegraj rolę wskazaną w zadaniu egzaminacyjnym z ćw. 1. Wybierz miejsce, które Ci naprawdę najbardziej odpowiada.

3a Gdy podajemy powody odrzucenia pozostałych propozycji, zmieniamy nastawienie i zarazem słownictwo. Zdecyduj, o których miejscach z ćw. 1 jest mowa, i które w związku z tym zostało wybrane jako najlepsze.

A I don’t like the place in picture … because it is too crowded and doesn’t look natural. The beach isn’t as clean as in picture … . It also looks less idyllic.

B I also don’t like the place in photo … because it is the most modern and built-up resort of all the places. It looks artificial and makes you feel anonymous.

3b Kierując się przykładami podanymi w ćw. 3a i stopniując przymiotniki, uzasadnij powody odrzucenia miejsc, których nie wybrałeś/aś w ćw. 2b.

Druga część Zadania 3 to odpowiedzi na pytania dotyczące problematyki związanej z materiałem stymulującym. Zestaw czterech pytań znajduje się wyłącznie w scenariuszu dla egzaminującego, ale egzaminujący zadaje tylko dwa z nich.

PAMIęTAJ! Pytania w tym zadaniu wymagają szerszego spojrzenia na otaczający świat i ludzi. Często są natury społecznej czy filozoficznej. Oczekuje się, że odpowiedzi na nie będą wzbogacone własnymi poglądami zdającego.

4 Rozwiń odpowiedzi na podane poniżej pytania, a następnie udziel samodzielnych odpowiedzi.

1 Why are exotic countries so popular with holidaymakers? They are popular because of their warm climate and …

2 Is the type of accommodation important when you are in a tropical country? Why (not)? I think it’s very important because if you are in a good hotel, you probably have air conditioning and …

1

2

3

23


Strategie maturalne: Matura ustna Matura Explorer: Kompendium

KRÓTKI TEKST UŻYTKOWY

Krótki Tekst Użytkowy to prosty tekst informacyjny typu: ogłoszenie, pocztówka, zaproszenie, wiadomość (wiadomość e-mail).

OGŁOSZENIE

W czasie pobytu w amerykańskiej szkole zapisałeś/aś się do kółka teatralnego. Poszukujecie nowych wykonawców do szkolnego przedstawienia. Napisz ogłoszenie, a w nim podaj informacje na temat:• umiejętności wymaganych od kandydatów• terminu naboru• przygotowania się do naboru• składu jury.

1a Uzupełnij zdania stosownymi informacjami wynikającymi z treści zadania.

* NEW SCHOOL STARS WANTED *

If you can and ,

come to the which is planned

on at .

Practise some or

before you present them to our jury, consisting of

and , of course.

Don’t miss this opportunity!

1b A teraz napisz podobne ogłoszenie, ale związane ze szkolnym musicalem / pantomimą.

POCZTÓWKA

W czasie pobytu w USA chcesz wysłać pocztówkę do znajomego Anglika. Napisz w niej:• gdzie dokładnie przebywasz• jak Ci się to miejsce podoba• co Cię zaskoczyło w amerykańskiej szkole• co dotychczas zwiedziłeś/aś.

2a Uzupełnij zdania informacjami wynikającymi z treści zadania.

2b Napisz podobną pocztówkę, ale z innego miejsca w USA.

ZAPROSZENIE

Po rocznym pobycie w USA zamierzasz wrócić do Polski. Chcesz zawiadomić wszystkich znajomych o pożegnalnym spotkaniu. W zaproszeniu napisz:• kiedy i gdzie odbędzie się to spotkanie• kto je organizuje• co jest przewidziane w programie spotkania• jak potwierdzić przybycie.

3a Uzupełnij zaproszenie słowami z ramki.

programme call invite say canteen watching council cookery exchange

Come and goodbye to all the participantsof the student at our school.The and the leaving students would like to you to the school on Saturday, 25th June, at 6 pm.

The :• the film account of our stay in the USA (30 minutes)

• ‘Open mic’ – a chance for everybody to speak (1 hour)

• tea and Polish cakes made in class (1 hour)

If you can come, Robert on 678 987 543.

3b Napisz podobne zaproszenie, ale dotyczące innego spotkania.

E-MAIL

Po powrocie do domu z rocznego pobytu w USA, napisz e-mail do swojej najbliższej koleżanki / swojego najbliższego kolegi z Ameryki, a w nim poinformuj:• jak Ci minęła podróż• jak Cię powitano w domu• co najmilej wspominasz z pobytu w USA• jakie są Twoje najbliższe plany.

4 Napisz tę wiadomość, wykorzystując poniższe podpowiedzi:

• tiring / long but without any problems• whole family at the airport and then delicious dinner

made by grandma• breaks and drama club classes• meet Polish friends and show photos

Hi Kevin, in San Diego,

California. the place

and the country very much. I’m going to school

here and I was at the

students’ self-confidence.

to Los Angeles and the incredible zoo there.

All the best,Pat

24


Strategie maturalne: Matura pisemna Matura Explorer: Kompendium

DŁUŻSZY TEKST UŻYTKOWY – LIST PRYWATNY I FORMALNY

Zanim rozpoczniesz pisanie listu, musisz uważnie przeczytać polecenie i zdecydować, czy odbiorcą listu jest osoba, z którą jesteś na stopie prywatnej, czy oficjalnej. Od tego zależeć będzie dobór słownictwa i struktur językowych w Twoim liście. Można powiedzieć, że z wyborem słownictwa jest tak, jak z dostosowaniem stroju do okazji. Innego wyboru dokonasz, udając się na oficjalne przyjęcie, a innego, idąc na imprezę w gronie przyjaciół.

1 W ramach rozgrzewki połącz w pary zwroty nieformalne z ich formalnymi odpowiednikami.

1 look after a postpone2 say sorry b collect3 say hello to c tend to4 you’re a star d write5 call off e give my regards to6 can’t wait to f finished7 is over g cancel8 drop a line h apologise9 call on somebody i look forward to

10 put off j I appreciate what you did11 pick up k visit somebody

2a Zaznacz zdania zawierające zwroty formalne.

The time I had was really fun. / Thanks a lot for the week we spent together. / I am writing to express my gratitude for your warm hospitality. / Hello Jim, / I especially appreciated the tour of the Old Town that you gave us. / Dear Mr Sanders, / I hope I will have the opportunity to entertain you equally well on your vacation in Poland next year. / All the best, / I’d like you to come to Poland next holiday. / Yours sincerely,

2b Powyższe zdania rozmieść w tabeli tak, aby powstały odpowiednio: list formalny i list prywatny (nieformalny). Elementy listu w tabeli: 1 – zwrot rozpoczynający list, 2 – wstęp, 3 – rozwinięcie, 4 – zakończenie, 5 – zwrot kończący list.

Patrząc na prawidłowo napisane listy, widzimy, że mają podobny układ. Kolejne części są w nich oddzielone graficznie: pustą linijką lub wcięciem. Pamiętaj, żeby konsekwentnie stosować jednolity sposób podziału w całym tekście, również przy oddzielaniu każdej nowej myśli w rozwinięciu (część 3).Czy taki układ graficzny listu wystarcza, by uznać, że list zawiera 5 wymaganych elementów? Niestety, bywa tak, że graficznie oddzielone od siebie fragmenty są tak naprawdę tylko elementami jednej z głównych części listu – najczęściej rozwinięcia. Wstęp (część 2) i zakończenie listu (część 4) często nie wynikają z treści zadania (nie ma ich w tzw. kropkach) i trzeba je napisać według własnego pomysłu.

3 Przetłumacz na język angielski typowe formuły rozpoczęcia i zakończenia listu prywatnego. Nie zapomnij o stosowaniu skróconych form czasowników (I’m, we’d, I’ll, I’ve itd.).

WstępPrzepraszam, że tak długo nie pisałem/am, ale miałem/am dużo pracy w szkole.Co u Ciebie słychać? Zapomniałeś/aś, że obiecałeś/aś mi list co tydzień?

ZakończenieMuszę już kończyć, bo Rex bardzo chce wyjść na spacer.Mam nadzieję, że odpiszesz mi szybko, bo musimy zaplanować najbliższe spotkanie.

PAMIęTAJ! Często we wstępie autor podaje cel pisania listu.

4 Wykorzystując zwroty z ćw. 1, przetłumacz na język angielski poniższe przykłady wstępów:

1. Piszę, żeby podziękować Ci za niesamowite wakacje.2. Piszę, by Cię przeprosić za to, że nie

zaopiekowałem/am się dobrze Twoim mieszkaniem.3. Piszę, aby odwołać nasz wspólny wyjazd.4. Piszę, aby Cię poinformować, że będziemy musieli

przełożyć nasze spotkanie.5. Piszę, żeby poprosić Cię o odebranie mnie

z lotniska.

oraz zakończeń:

1. Nie mogę się doczekać wiadomości o wynikach Twoich egzaminów.

2. Mój wolny czas właśnie się skończył.3. Napiszę do Ciebie z Nowego Jorku.4. Pozdrów rodziców i rodzeństwo.5. Wpadnij do mnie koniecznie na początku sierpnia.

FORMAL LETTER INFORMAL LETTER

1

2

3

4

5

25


Matura Explorer: KompendiumStrategie maturalne: Matura pisemna

ROZPRAWKA „ZA I PRZECIW” –ZGODNOŚĆ TREŚCI Z TEMATEM ROZPRAWKI

Najważniejsze jest zrozumienie tematu rozprawki, a następnie trzymanie się jej głównych założeń. Ten typ rozprawki zakłada obiektywne przedstawienie dobrych i złych stron jakiegoś zjawiska albo prezentację stanowiska „za” i „przeciw” wobec jakiejś idei, tezy lub poglądu.

1 Zdecyduj, który sposób omawiania treści jest zgodny z tematem: Napisz rozprawkę ukazującą plusy i minusy zawodowego uprawiania sportu przez nastolatków.

1. Przedstawienie plusów i minusów trybu życia jakiegoś zasłużonego i znanego sportowca zawodowego.

2. Omówienie zalet i wad intensywnego uprawiania sportu przez młodych ludzi.

3. Ukazanie dobrych i złych stron zawodowego zajmowania się sportem przez osoby niepełnoletnie.

Tylko 3. sposób jest właściwy. Pierwszy rozmija się z tematem, gdyż nie dotyczy nastolatków. Drugi jest tylko częściowo zgodny z tematem, ponieważ nie uwzględnia uprawiania sportu dla pieniędzy.

2 Zdecyduj, który sposób omawiania treści jest zgodny z tematem: Sportowcy często stają się autorytetami dla młodych ludzi. Napisz rozprawkę przedstawiającą dobre i złe strony tego zjawiska.

1. Opisanie życiorysu sportowca, którego podziwiają młodzi ludzie.

2. Pokazanie wad i zalet traktowania np. niepełnosprawnych sportowców jako wzorów do naśladowania.

3. Przedstawienie plusów i minusów naśladowania kogoś uznanego za autorytet, np. ulubionego koszykarza.

PAMIęTAJ! Pokazanie tylko plusów lub tylko minusów danego zagadnienia nie jest w pełni zgodne z tematem i obniży ocenę.

NOTATKI:

WSTęP

We wstępie musi się znaleźć teza, której będziemy dowodzić w dalszej części pracy. Teza określa temat wypracowania i informuje, o czym będzie dalej mowa. Dobrze sformułowana teza nawiązuje zarówno do plusów, jak i minusów danego zjawiska. Może mieć również postać pytania. Często sama teza jest już krótkim wstępem.

3 Zaznacz dobre tezy, stawiając obok nich ✔, a złe – stawiając obok nich ✗.

A In my opinion young people should not do any sports professionally. It only has disadvantages.

B I would like to present the advantages and disadvantages of doing sports professionally.

C For many young people an early career in a professional sport is a dream. But does it have any disadvantages?

Teza jest ważnym, ale nie jedynym elementem wstępu. We wstępie możemy przybliżyć czytelnikowi omawiane zagadnienie lub ukazać je na jakimś tle.

4 Zaproponuj inny początek wstępu. Wymieńcie się swoimi pomysłami z kolegami / koleżankami.

ROZWINIęCIE

Jest to najbardziej obszerna i istotna część całej pracy, w której pojawiają się wreszcie nasze argumenty. Bardzo ważne jest uporządkowane przedstawienie argumentów „za” w jednym akapicie i argumentów „przeciw” w drugim, lub też napisanie rozwinięcia w trzech akapitach, w których trzy różne kryteria są pokazane zarówno z dobrej, jak i złej strony. Porządkowaniu argumentów służą specjalne spójniki wzmacniające, np. firstly, additionally, however, finally itp.

5 Z wymienionych poniżej argumentów wybierz po trzy plusy i minusy, które według Ciebie najtrafniej określają wady i zalety zjawiska będącego przedmiotem rozprawki. Możesz też wykorzystać własne pomysły.

Temat I: Napisz rozprawkę ukazującą plusy i minusy zawodowego uprawiania sportu przez nastolatków.

Plusy (Advantages / Pros): a great career opportunity, sport is healthy for young people, making new friends, gaining the respect of friends, earning money, travelling, learning foreign languages

Minusy (Disadvantages / Cons): no / little time for studying, too much physical effort, numerous injuries, contact with doping, burning ambitions, missing old friends, disturbed education, shorter childhood

26


Matura Explorer: KompendiumStrategie maturalne: Matura pisemna

Temat II: Coraz więcej młodych ludzi uprawia sporty ekstremalne. Napisz rozprawkę na temat dobrych i złych stron tego zjawiska.

Dobre strony: healthy thrill, improving stamina, passion, new aim in life, strong emotions, unforgettable memories

Złe strony: life hazard or permanent injury, addiction to adrenalin, need to use very expensive equipment or sports facilities, limited access (you need to travel to specific places, often long distances; it can be costly and time-consuming)

6 Pamiętając o bogatym słownictwie na poziomie zaawansowanym i stosowaniu właściwego układu tekstu, ułatwiającego porządkowanie argumentów, napisz rozwinięcia do obu tematów z ćw. 5.

Temat I:

Temat II:

ZAKOŃCZENIE

Jest to najkrótsza część wypracowania, ale bardzo ważna, gdyż podsumowuje cały dotychczasowy wywód. Istotne jest, aby końcowe ujęcie tematu było wyrażone innymi słowami, niż te, których użyłeś/aś we wstępie i rozwinięciu.W ramce poniżej znajdują się najbardziej popularne zwroty, od których można rozpocząć zakończenie rozprawki:

To sum up, Summing up, In conclusion, All things considered, On balance, All in all,

Przykład zakończenia:

Summing up, we can see that doing a professional sport can help young people in forming their character and strength, but at the same time can cause serious health or educational problems.

7 Znając już argumenty, których użyłeś/aś w swojej rozprawce, napisz zakończenie, w którym jeszcze raz o nich wspomnisz, ale innymi słowami.

8 Przeczytaj napisaną przez siebie rozprawkę, sprawdź kompozycję i układ graficzny, a następnie policz wyrazy (nie możesz przekroczyć limitu 200 – 250 słów).

27


Strategie maturalne: Matura pisemna Matura Explorer: Kompendium

Strategie maturalne: Matura ustna

Matura ustna, Zadanie 1

1. podróżowanie i turystyka / życie towarzyskie 2. żywienie 3. kultura / życie towarzyskie 4. dom / nauka i technika

Matura ustna, Zadanie 3a

…(young) people, …on the stairs, …rather slim and tall / in her teens/twenties, …a (white) top, a (blue) blazer/sweater, (black) leggings and high-heeled shoes, …reading something on her computer or maybe writing an email, …background, …looks busy/worried, …a white shirt and a tie, …his mobile phone, …texting someone / sending an SMS to someone, …focused on something and unaware of the world around them

Matura ustna, Zadanie 3b

3, 1, 2Czyli właściwa kolejność pytań to:1 Why has the girl decided to use her laptop in such a place?2 Do you like being in touch with your friends on the

telephone or the Internet? Why (not)?3 When did you last have to use your mobile in the street?

Tell us about it.

Zadanie 3 – uzasadnianie wyboru, Zadanie 1

1. 2-3 elementy.2. 13. tak4. tak5. Osoby wybierającej miejsce na wakacje.6. Miejsce w ciepłym kraju, które będzie odpowiednie dla

Waszej grupy.7. odpowiedź własna

Zadanie 3 – uzasadnianie wyboru, Zadanie 2a

A 2, B 1, C 3

Zadanie 3 – uzasadnianie wyboru, Zadanie 3a

A2, B3, wybrane zostało miejsce na zdjęciu 1

Strategie maturalne: Matura pisemna

Krótki Tekst Użytkowy, Zadanie 1a

Przykładowa odpowiedź:act, learn long texts by heart, audition, Friday, drama club /school gym, role / sketch, poems, our drama and art teachers, some of the club members.


I’m, I like / enjoy, amazed / surprised, I’ve been


say, exchange, council, invite, canteen, programme, watching, cookery, call

Dłuższy Tekst Użytkowy – List prywatny i formalny, Zadanie 3

WstępSorry, I haven’t written for so long, but I’ve had a lot of work at school.How are you? Have you forgotten you(’ve) promised me to write one/a letter a week?

ZakończenieI must finish now because Rex wants me to take him for a walk/to go for a walk.I hope you’ll write back soon, because we must plan our next meeting.


Wstępy1. I’m writing / dropping a line to thank you for the marvelous

holidays.2. I’m writing to say sorry for not looking after your flat properly.3. I’m dropping a line to call off our trip.4. I’m writing to inform you that we’ll have to put off our meeting.5. I’m writing to ask you to pick me up from the airport.

Zakończenia1. I can’t wait for / to hear the news about your exams’ results.2. My free time is just over.3. I’ll drop you a line from New York.4. Say hello to your parents and siblings.5. Absolutely call on me at the beginning of August.

Rozprawka „Za i przeciw” – Zgodność treści z tematem rozprawki, Zadanie 2 – 2 i 3

Rozprawka „Za i przeciw” – Zgodność treści z tematem rozprawki, Zadanie 3 – tylko c. jest dobrą tezą

Rozprawka „Za i przeciw” - Zadania 4, 5, 6, 7, 8 – wypowiedzi własne


1.c 2.h 3.e 4.j 5.g 6.i 7.f 8.d 9.k 10.a 11.b

Dłuższy Tekst Użytkowy – List prywatny i formalny, Zadanie 2a

The time I had was real fun. / Thanks a lot for the week we spent together. / I am writing to express my gratitude for your warm hospitality. / Hello Jim, / I especially appreciated the tour of the Old Town that you gave us. /Dear Mr Sanders, / I hope I will have the opportunity to entertain you equally well on your vacation in Poland next year. / All the best, / I’d like you to come to Poland for your next holiday. / Yours sincerely,

Dłuższy Tekst Użytkowy – List prywatny i formalny, Zadanie 2b

FORMAL LETTER INFORMAL LETTER

1. Dear Mr Sanders,

2. I am writing to express my gratitude for your warm hospitality.

3. I especially appreciated the tour of the Old Town that you gave us.

4. I hope I will have the opportunity to entertain you equally well on your vacation in Poland next year.

5. Yours sincerely,

1. Hello Jim,

2. Thanks a lot for the week we spent together.

3. The time I had was real fun.

4. I’d like you to come to Poland for your next holiday.

5. All the best,

28

© Nowa Era Sp. z o.o. Autorka: Beata Polit

Matura Explorer: KompendiumStrategie maturalne – Klucz odpowiedzi

PISANIE

OCENIANIE1. Za poprawne napisanie notatki zdający może otrzymać 5 punktów

(4 pkt. za informacje i 1 pkt. za poprawność językową).

WRITING IN PROGRESS

PRYWATNAfunkcjonuje wśród osób bliskich =

styl nieformalny, skrócone formy czasowników

SŁUŻBOWAfunkcjonuje wśród osób

pozostających na stopie oficjalnej = styl sformalizowany,

brak skróconych form czasowników

Zdający otrzymuje 1 punkt za poprawność językową, gdy liczba błędów językowych nie przekracza 25% w stosunku do liczby słów w całym tekście. (Np. jeżeli notatka / wiadomość zawiera 60 słów, to przyznajemy 1 punkt za poprawność do 15 błędów językowych - bez względu na to , czy są to błędy ortograficzne, czy gramatyczne.) Oprócz tego, aby otrzymać 1 punkt za poprawność językowa, zdający musi przekazać przynajmniej 3 z 4-ech informacji.

Poprawność językowa RazemInf. 1

0–1 0–1 0–1 0–1 0–1 0-5

Inf. 2 Inf. 3 Inf. 4

2. W krótkiej formie użytkowej za błąd uznajemy:• błąd ortograficzny (np. English pisane jako english),• błąd gramatyczny (np. She are singing).

NOTATKA / WIADOMOŚĆ – to krótki tekst użytkowy (KTU), którego celem jest przekazanie komunikatu (składającego się z 4 informacji) osobie, do której jest on skierowany. W tym zadaniu nie jest określony limit słów, ale należy pamiętać, że aby notatka była czytelna, powinna być zwięzła i precyzyjna. Notatkę / wiadomość piszemy językiem prostym, często używając formy rozkazującej, równoważników zdań oraz skróconych form czasowników. Obecnie najczęściej zostawiamy wiadomości na kartce (a sticky note) lub wysyłamy krótkiego e-maila.

UWAGA: Za ‘krótką formę użytkową’ na egzaminie maturalnym nie uznajemy SMS-a. Podczas pisania KTU nie używamy też emotikonów.

1. Najbardziej typowe sytuacje, w których, ze względu na brak możliwości bezpośredniego kontaktu, pozostawiamy dla kogoś notatkę / wiadomość to:

• przepraszanie kogoś za to, że nie możemy być obecni na wcześniej umówionym spotkaniu,• podawanie komuś wskazówek, jak ma wykonać jakieś zadanie,• prośba do kogoś o zrobienie czegoś,• przekazanie komuś wiadomości od osoby trzeciej,• przekazanie informacji o spotkaniu.

2. Rodzaje notatek / wiadomości

UWAGA: W pracach osób z udokumentowaną dysleksją nie liczymy błędów ortograficznych pod warunkiem, że błąd ortograficzny nie zmienia znaczenia wyrazu na inny istniejący w języku angielskim, np. słowo ‘deep’ napisane przez dyslektyka jako ‘dip’ jest uznawane za błąd językowy, podczas gdy ‘mean’ napisane jako ‘min’ jest uznawane za błąd ortograficzny i nie wlicza się go do sumy błędów.

NOTATKA / WIADOMOŚĆ

30

© Nowa Era Sp. z o.o. Materiały do powielania Autorka: Agnieszka Saramowicz-Garstecka

Matura Explorer: KompendiumPisanie: Krótki Tekst Użytkowy – Notatka / Wiadomość

Brakuje 1 informacji – czyli zdający zawarł / przekazał 3 z 4 informacji. Zdający nie przekroczył 25% błędów w stosunku do liczby wszystkich słów w tekście. W związku z tym zdający może otrzymać 1 punkt za poprawność językową.

Zdający otrzymuje 0 pkt. za poprawność językową, niezależnie od liczby błędów, ponieważ w notatce / wiadomości przekazał tylko 2 informacje.


1 0 1 1 1 4



1 0 0 1 0 2


Brakuje jednej informacji.

Przykłady liczenia punktów w zależności od stopnia realizacji poszczególnych części zadania (informacji):

Brakuje informacji nr 2.

Brakuje informacji nr 3.

PHRASE BANK

1. W tabeli na str. 30 zostały zamieszczone zwroty przydatne podczas pisania notatki / wiadomości. Zapoznaj się z nimi.

UWAGA! Zwroty napisane kursywą są charakterystyczne dla stylu nieformalnego – możemy ich więc używać tylko w notatce / wiadomości prywatnej. Nie oznacza to, że pozostałych zwrotów nie możemy zastosować w notatce / wiadomości prywatnej, jeżeli chcemy być wyjątkowo grzeczni. W nieformalnej notatce możemy również pomijać ‘I’, jako podmiot zdania. Nie należy natomiast używać zwrotów nieformalnych pisząc notatkę / wiadomość o charakterze służbowym lub inną notatkę / wiadomość oficjalną (np. do osoby starszej lub nauczyciela).

2. Zwróć uwagę na poprawność używanych zwrotów. W tabeli Phrase Bank wytłuszczono struktury gramatyczne stosowane do wyrażania takich funkcji językowych, jak np. rozkazy, prośby, sugestie, upomnienia, itd.

3. Pamiętaj o właściwym użyciu czasów w zależności od sytuacji opisywanej w notatce / wiadomości.

PLANS (plany) czasy Present Simple, Present Continuous, Future Simple, konstrukcja to be going to

WHAT (HAS) HAPPENED? (Co się wydarzyło?) czasy Past Simple,

Past Continuous, Present Perfect Simple, Present Perfect Continuous

WHAT’S GOING ON? (Co się dzieje?) czas Present Continuous

31



ENGLISH POLISH

Hi! / Dear…, / Joan, / Miss Kingston, / Mr Brown, /Dear Mrs Smith,

A quick note to let you know that…

Got a phone call from…

Have to leave right now. Sorry.

Couldn’t wait for you.

Had to go to the (shop).

I have to leave right now, because…

I have just received the news / information that…

X has just called and left a message for you.

I’m leaving earlier because…

I’m afraid I will have to…

I’m sorry, but I won’t be able to…

Can you wash up?

Please, feed my dog before you leave.

Don’t forget to empty the dustbin! / take the rubbish out!

Remember to do the shopping!

I would be grateful, if you watered my plants.

Could you please collect my laundry?

Could you do me a favour?

I wonder if you could help me ?

Would you be so kind as to postpone the meeting?

Let’s meet in the evening.

If you have any problems, call me on my mobile.

Please call back asap (= as soon as possible).

How about jogging in the evening?

Heat up your lunch.

Back in two hours.

You will find the cat’s food in the fridge.

Enjoy the meal!

Would you mind if we met at 5 pm?

If you don’t mind, I will let Peter know about it.

Take care. / See you.

Cheers.

Thanks.

Hope to see you soon.

I’m sorry to bother you. / I am really sorry to bother

you, but could you please...

I hope we will meet tomorrow.Thank you very much for your help.

Cześć, / Drogi/a…, / Joanno, / Panno Kingston, /

Panie Brown, / Droga Pani Smith,

Krótka notatka, żeby Cię poinformować, że…

Odebrałam/em telefon od… / Dzwonił/a do mnie…

Muszę natychmiast wyjść. Przepraszam.

Nie mogłam/em na Ciebie zaczekać.

Musiałam/em wyjść do (sklepu).

Muszę natychmiast wyjść, ponieważ…

Właśnie otrzymałam/em wiadomość / informację, że…

Właśnie dzwonił X i zostawił dla Ciebie wiadomość.

Wychodzę wcześniej, ponieważ…

Obawiam się, że będę musiał/a…

Przykro mi, ale nie będę mógł / mogła…

Czy możesz pozmywać?

Nakarm, proszę, psa zanim wyjdziesz.

Nie zapomnij wynieść śmieci!

Pamiętaj o zrobieniu zakupów!

Był(a)bym wdzięczny/a, gdybyś podlał/a moje kwiaty.

Czy mogłabyś / mógłbyś odebrać moje pranie?

Czy mogłabyś / mógłbyś mi wyświadczyć przysługę?

Zastanawiam się, czy mógłbyś / mogłabyś mi pomóc.

Czy był/a/byś uprzejma/y przełożyć spotkanie?

Spotkajmy się wieczorem.

W razie problemów zadzwoń do mnie na komórkę.

Proszę, oddzwoń tak szybko, jak to możliwe.

Co powiesz na bieganie wieczorem?

Podgrzej sobie lunch.

Wracam za dwie godziny.

Jedzenie dla kota znajdziesz w lodówce.

Smacznego!

Czy miał/a/byś coś przeciwko temu, żebyśmy

spotkali się o piątej?

Jeżeli nie masz nic przeciwko temu, poinformuję

o tym Piotra / dam znać Piotrowi.

Uważaj na siebie. / Do zobaczenia.

Pa, pa.

Dzięki.

Mam nadzieję, że się wkrótce zobaczymy.

Przepraszam za kłopot. / Przepraszam za kłopot, ale

czy mógłbyś / mogłabyś…

Mam nadzieję, że spotkamy się jutro.

Bardzo dziękuję za pomoc.

Powód, dla którego piszemy

Prośba

Początek notatki / wiadomości

PHRASE BANK

Sugestia

Zakończenie

32



MODEL (notatki / wiadomości)

Zadanie (styl nieformalny):

Gościsz u siebie znajomych z Anglii. Poprzedniego dnia zaprosiłeś/aś ich na koncert i ustaliłeś/aś z nimi, że kiedy wrócą do domu po całodniowym zwiedzaniu miasta, zabierzesz ich samochodem do klubu, w którym odbędzie się impreza. Jednak wychodząc do pracy dowiedziałeś/aś się, że będziesz musiał/a zostać dłużej w biurze, więc będą musieli poradzić sobie sami. Napisz do nich krótką notatkę, którą pozostawisz na stole w kuchni.

• Poinformuj, dlaczego nie zdążysz wrócić do domu.• Poproś, aby sami dojechali do miejsca, w którym odbędzie się koncert.• Poinformuj, gdzie zostawiłeś/aś bilety.• Poproś, aby przed wyjściem wyszli na spacer z psem.

Notatka prywatna – piszemy do znajomych

Powód pozostawienia wiadomości

Informacja 1

Informacja 2

Informacja 3

Informacja 4

Susan and Mark,

I’m afraid that I won’t be able to collect you before the concert because I have to

stay at work until 5:30 pm.

Sorry fot that!

Take a taxi to Odnowa Club.

Tickets are on my desk upstairs.

Could you walk my dog before you leave, please?

Call me if you have any problems.

Propozycja

Prośba

Ćwiczenie 1Przeczytaj poniższe zadanie. Zdający otrzymał za jego wykonanie 2 punkty. Uzasadnij tę ocenę, uzupełniając tabelkę.

Napisz wiadomość elektroniczną do koleżanki mieszkającej w Australii.• Podziękuj jej za przesłanie zdjęć.• Napisz, które zdjęcie podoba Ci się najbardziej.• Poinformuj, jaka jest pogoda w Polsce.• Wyraź nadzieję, że spotkacie się podczas świąt Bożego Narodzenia.

Thank you for sending me the photos. Congratulations! You are very good at taking photos.It’s autumn in Poland.Hope to meet you at Christmas.

Take care,XYZ


2


Ocena:


1 1 1 1 1 5


Ocena:

See you,XYZ

Informacja

33



Ćwiczenie 2 Przetłumacz na język angielski podane w nawiasach fragmenty zdań. Spróbuj odtworzyć treści zadań i listy informacji, które miał przekazać zdający.

A)

Hi Mark!

I’m sorry (ale musiałem wcześniej wyjść) because I had a medical

check-up. (Twoja mama dzwoniła, aby ci przypomnieć o)

your father’s birthday. (Proszę, podlej kwiaty na balkonie)

before you leave. (Pamiętaj o zrobieniu zakupów) .

(Podgrzej sobie) spaghetti.

Enjoy the meal!

(Wrócę późno) .

See you,XYZ

Treść zadania:

•

•

•

•

B)

Hi,

(Obawiam się, że nie możemy iść wieczorem do kina)

because I have a terrible toothache. (Mam wizytę u dentysty) at

5:00 pm. (Odwołaj rezerwację biletów do kina) .

(Czy mógłbyś) ask our neighbour (aby jutro nie zastawił

samochodem naszej bramy)?

. (Dzięki) .

See you in the evening,XYZ

Treść zadania:

•

•

•

•

34



Przebywasz na obozie językowym w Brighton. Z dwiema innymi osobami chciałeś/aś zorganizować bal przebierańców dla grupy przyjaciół. Okazało się jednak, że jedna ze współorganizatorek nie może wykonać swojego zadania. Napisz notatkę do drugiego współorganizatora, w której:

• wyjaśnisz, dlaczego pierwsza osoba nie może wykonać zadania,• podasz powód, dla którego trzeba odwołać imprezę,• poprosisz o powiadomienie zaproszonych gości o zaistniałej sytuacji,• zasugerujesz mu/jej, co ma zrobić z zebranymi już pieniędzmi.

Hello!

Susan has just called to let us know that she is not coming on Saturday because

she is taking an important exam on Monday.

I’m afraid that we will have to cancel our party because she was supposed to

prepare colourful decorations and costumes.

Call our mates and let them know about the situation, please.

Don’t forget to give them their money back.

Thanks,XYZ

Informacja 1

Informacja 2

Informacja 3

Informacja 4

WERSJA 1

WERSJA 2

WERSJA 3 (styl formalny)

Ćwiczenie 3Przeczytaj wykonane poniżej zadanie. Postaraj się napisać trzy różne wersje notatki (według własnego pomysłu), odpowiadające treści tego zadania. poniżej. Napisz dwie notatki w stylu nieformalnym, a trzecią w stylu formalnym (zakładając, że osobą, do której piszesz, jest nauczyciel języka angielskiego).

35



PROGRESS IN WRITING

* Zadanie 1

Musisz pilnie wyjść. Zostaw swojej współlokatorce wiadomość, w której:• poinformujesz, że musisz wyjść,• podasz powód swojego nagłego wyjścia,• poinformujesz, o której wrócisz,• poprosisz, aby zrobiła zakupy.

*treść notatki / wiadomości do napisania przez ucznia od poziomu Elementary

Zadanie 2

Wynajmujesz mieszkanie z Hiszpanką / Hiszpanem w Oxfordzie. Jest ostatni dzień miesiąca oraz pora płacenia czynszu za mieszkanie. Właścicielka mieszkania ma przyjść po pieniądze o 15:00. Napisz notatkę do współlokatorki / współlokatora, w której:

• poinformujesz, dlaczego musisz wyjść przed godziną 15:00,• przeprosisz za pozostawiony w pokoju bałagan,• podasz powód, dla którego to ona/on ma zapłacić czynsz w tym miesiącu,• zaproponujesz, że w zamian w przyszłym miesiącu dodatkowo sama/sam pokryjesz wydatki związane

z korzystaniem z Internetu.

Zadanie 3

Wracając do domu, znalazłaś/eś na ulicy małego kotka i przyniosłaś/eś go do domu. Musisz wyjść na dodatkowe zajęcia. Napisz wiadomość do Anglików, u których wynajmujesz pokój, w której:

• poinformujesz, gdzie znalazłaś/eś zwierzątko,• wyjaśnisz, dlaczego zdecydowałaś/eś się zabrać je do domu,• poprosisz, żeby zatroszczyli się o nie podczas Twojej nieobecności,• obiecasz, że pokryjesz koszty wizyty u weterynarza w celu sprawdzenia, czy kot jest zdrowy.

Zadanie 4

Pracujesz w biurze w międzynarodowym zespole. Organizujesz z japońską koleżanką spotkanie z okazji trzeciej rocznicy utworzenia firmy. Musisz wcześniej wyjść z pracy, więc zostaw koleżance wytyczne w postaci notatki, w której:

• poprosisz, żeby jak najszybciej zdobyła dane teleadresowe wszystkich członków zespołu,• wyjaśnisz, gdzie ma kupić zaproszenia,• poinformujesz, że zarezerwowałeś/aś już jakiś klub na wieczór,• poprosisz o zamówienie dekoracji kwiatowych na tę uroczystość.

Zadanie 5

W ramach wymiany międzyszkolnej gościsz u siebie francuskiego kolegę. Dzisiaj kolega zadzwonił do Ciebie, aby poinformować, że wraca z zajęć do domu wcześniej, ponieważ źle się czuje, i poprosić o zaopiekowanie się nim po jego powrocie ze względu na wysoką gorączkę. Niestety w międzyczasie okazało się, że nie możesz być obecna / obecny, kiedy kolega dojedzie do domu. Napisz do niego wiadomość, w której:

• wyjaśnisz powód swojej nieobecności,• poradzisz, co powinien zrobić po powrocie do domu,• wyjaśnisz, gdzie znajdzie lekarstwa obniżające gorączkę,• zaproponujesz, że po swoim powrocie zawieziesz go do lekarza.

36



Krótki Tekst Użytkowy: Notatka / Wiadomość, ćwiczenie 1Inf. 1 = 1 pkt., Inf. 2 = 0 pkt., Inf. 3 = 0 pkt., Inf. 4 = 1 pkt.; ze względu na brak dwóch informacji automatycznie oceniamy poprawność językową na 0 pkt.

Krótki Tekst Użytkowy: Notatka / Wiadomość, ćwiczenie 2ATłumaczenia fragmentów zdań: …but I had to leave earlier…; Your mother called to remind you about...; Please, water the plants; Remember to do the shopping; Heat up your…; I’ll be back late.

Proponowana treść zadania:Mieszkasz z Włoszką / Włochem we wspólnie wynajętym mieszkaniu. Musisz wyjść z domu, kiedy on/a jeszcze śpi. Ponieważ nie chcesz jej/go budzić, piszesz do niej/niego wiadomość, w której:

• podajesz powód, dla którego musiałaś/eś wcześniej wyjść,• informujesz, o czym chciała jej/mu przypomnieć dzwoniąca w międzyczasie mama,• przypominasz o zrobieniu zakupów, • sugerujesz podgrzanie posiłku.

Krótki Tekst Użytkowy: Notatka / Wiadomość, ćwiczenie 2BTłumaczenia fragmentów zdań: I’m afraid we can’t go to the cinema this evening…; I have an appointment at the dentist’s /dentist…; Please, cancel our ticket reservation; Could you…; …not to block our gate with his car tomorrow; Thanks.

Proponowana treść zadania:Podczas szkolenia dla wolontariuszy mieszkasz w jednym pokoju z Angielką / Anglikiem. Umówiłyście/liście się na wspólne wyjście wieczorem do kina. Ze względu na zaistniałe okoliczności nie będziesz mógł / mogła pójść do kina. W pozostawionej na lodówce notatce zostaw dla współlokatorki/lokatora następujące informacje:

• poinformuj o swoich dolegliwościach,• napisz, o której masz wizytę lekarską,• zasugeruj odwołanie rezerwacji biletów,• poproś, aby przekazał/a wiadomość sąsiadowi, żeby nie zastawiał samochodem waszej bramy następnego dnia.

37

© Nowa Era Sp. z o.o. Autorka: Agnieszka Saramowicz-Garstecka

Matura Explorer: KompendiumPisanie: Krótki Tekst Użytkowy – Notatka / Wiadomość – Klucz odpowiedzi

© NOWA ERA Sp. z o.o.ISBN: 978-83-267-0748-3

Warszawa 2012

Autorzy: Alina Łubecka, Izabela Michalak, Anna Milewska, Beata Polit, Agnieszka Saramowicz-Garstecka

Redaktorzy: Ewa Kołodziejska, Magdalena Seredyńska

Nowa Era Sp. z o.o.Aleje Jerozolimskie 146D, 02-305 Warszawa

Tel.: 22 570 25 80; fax: 22 570 25 81Infolinia: 801 88 10 10 (z telefonów stacjonarnych)Infolinia: 58 721 48 00 (z telefonów komórkowych)

www.nowaera.pl, email: [email protected]

Skład i łamanie: Jerzy Matuszewski

Druk i oprawa:

e.kolodziejska

Wstawiony tekst

Łódzkie Zakłady Graficzne

NA ROK SZKOLNY 2012/2013

JĘZYK ANGIELSKI DLA SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH

DEKLARACJA

DANE ADRESOWE SZKOŁY

Pełna nazwa szkoły

Miejscowość

Kod pocztowy Poczta Powiat

Imię i nazwisko LICZBA UCZNIÓW



NUMER DEKLARACJI KOD PRZEDSTAWICIELA

Ulica, nr budynku

Nr tel. stacjonarnego Nr faksu Adres e-mail

OŚWIADCZENIE

Oświadczam, że w roku szkolnym 2012/2013 następujący nauczyciele będą korzystać z pakietu wydawnictwa Nowa Era Sp. z o.o.

DATA

Nowa Era Sp. z o.o., Al. Jerozolimskie 146D, 02-305 Warszawa, faks: (58) 721 48 50, infolinia czynna pn.–pt. od 800 do 1900 dla połączeń z telefonów stacjonarnych* 801 88 10 10 i�komórkowych** (58) 721 48 00, www.nowaera.pl, e-mail: [email protected]

kapitał zakładowy: 465 400 PLN, nr rachunku bankowego: Nordea Bank Polska S.A. 05 1440 1101 0000 0000 1157 4076, KRS 31950 XII WYDZIAŁ GOSPODARCZY KRAJOWEGO REJESTRU SĄDOWEGO, SĄD REJONOWY DLA M. ST. WARSZAWY W WARSZAWIE

* opłata jak za jedną jednostkę taryfikacyjną niezależnie od czasu trwania rozmowy** opłata zgodnie z cennikiem operatora

strona 1 Prosimy o wypełnienie drugiej strony

PIECZĄTKA I PODPIS DYREKTORA SZKOŁY

W związku z podpisaniem deklaracji wyboru pakietu Nowej Ery Nauczycielom przysługują do pracy w szkole poniższe bezpłatne publikacje z zadeklarowanej serii (wysyłka realizowana od 15 maja 2012)*:

Matura Explorer 1 Elementary

KOD ZESTAWU

0 8 7 2 1✓ „Matura Explorer” – podręcznik z płytą Multi-ROM cz. 1

✓ „Matura Explorer” – zeszyt ćwiczeń z 2 płytami CD-Audio cz. 1

✓ „Matura Explorer” – książka nauczyciela z 3 płytami CD-Audio cz. 1

✓ „Matura Explorer” – płyta DVD cz. 1

✓ „Matura Explorer” – oprogramowanie do tablic multimedialnych cz. 1

✓ „Matura Explorer” – plakat National Geographic cz. 1

✓ „Matura Explorer” – testy poziomujące

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .PODPIS NAUCZYCIELA

Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie

Matura Explorer 2 Pre-intermediate

KOD ZESTAWU






✓ „Matura Explorer” – plakat National Geographic cz. 2



Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie

Matura Explorer 3 Intermerdiate

KOD ZESTAWU






✓ „Matura Explorer” – plakaty egzaminacyjne National Geographic cz. 3



Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie

„Matura Explorer” 4 Upper Intermerdiate

KOD ZESTAWU






✓ „Matura Explorer” – plakaty egzaminacyjne National Geographic cz. 4



Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie


Proszę o wysłanie

strona 2 Prosimy o wypełnienie pierwszej strony

* B

ezpł

atne

pub

likac

je z

osta

ną w

ysła

ne ty

lko

do n

aucz

ycie

li, k

tórz

y ic

h w

cześ

niej

nie

otr

zym

ali.

Oferta gratisowa

National Geographic Video Library

książka z 24 filmami wraz z opracowanymi scenariuszami lekcji, zawierającymi również

ćwiczenia maturalne

Ekspert Egzaminacyjny – Informacje o zmianach w egzaminach, przykładowe arkusze maturalne i porady eksperta – wszystko w jednym miejscu!

Klub Nauczyciela – ponad pół tysiąca dodatkowych materiałów, a wśród nich: kartkówki, testy, artykuły metodyczne, lekcje okolicznościowe i wiele innych!

Kompendium publikacja zawierająca dziesiątki

dodatkowych uzupełniających materiałów do powielania na: słownictwo, gramatykę,

pisanie i strategie maturalne.

* W częściach elementary - upper-intermediate ** Ankieta telefoniczna przeprowadzona w listopadzie 2011 roku na próbie 187 użytkowników kursu „Matura Explorer” *** Przy podpisaniu deklaracji do 30 maja 2012 roku

Wszyscy nauczyciele, którzy zadeklarują chęć korzystania z serii „Matura Explorer” na poziomach elementary - upper-intermediate w grupie liczącej minimum

dziesięciu uczniów otrzymają bezpłatnie do użytku w szkole:

Skontaktuj się z Konsultantem Metodycznym - ich dane teleadresowe znajdziesz na stronie

www.jezyki.nowaera.pl

Wejdź na stronę www.jezyki.nowaera.pl, wydrukuj dekarację, wypełnij ją i wyślij

na podany adres.

Spotkaj się! Kliknij!Zadzwoń!

Zadzwoń do Centrum Kontaktu pod 801 88 10 10 (z telefonów stacjonarnych)

lub pod 58 721 48 00 (z telefonów komórkowych) i wypełnij deklarację przez telefon.

Jak to zrobić:

National Geographic –

aż 92% nauczycieli korzystających z kursu

„Matura Explorer” uznało tematykę NatGeo

zawartą w tekstach, filmach

i zdjęciach za ciekawą**

D o d a t k o w o B E Z P Ł A T N Y d o s t ę p d o b o g a t y c h z a s o b ó w i n t e r n e t o w y c h :

Ćwiczenia z płytami CD audio

seria zawiera aż 22 sekcje z ćwiczeniami na maturę pisemną,

słowniczek z transkrypcją i praktyczne wskazówki dla maturzystów*

Książka nauczyciela z płytami CD audio

ze scenariuszami lekcji, przewodnikiem maturalnym,

bankiem informacji kulturowych wspierających lekcje oraz bogatym pakietem testów

DVD płyty z 22 wspaniałymi filmami

National Geographic, do których ćwiczenia

znajdują się w podręczniku

Podręcznik z Repetytorium i płytą Multirom

seria zawiera aż 52 przykładowe arkusze egzaminacyjne do części ustnej,

5 do części pisemnej podstawowej i 3 do rozszerzonej *

MATURA EXPLORER

NOWOŚĆ 2012 NOWOŚĆ 2012

Oprogramowanie do tablic interaktywnych

Kalendarz Nauczyciela***

Testy poziomującePlakaty plakaty do matury ustnej ze scenariuszami

lekcji na www.jezyki.nowaera.pl

As easy as abc...

SłownictwoSłownictwo• słowniczki do wszystkich tekstów Listening i Reading, z dużym

naciskiem na kolokacje, słowotwórstwo i false friends, • ćwiczenia na słownictwo do tekstów Listening i Reading.

GramatykaGramatyka• więcej ćwiczeń gramatycznych do każdego modułu, również

m.in. ćwiczenia na rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno-gramatycznych.

PisaniePisanie• szczegółowo opisane zasady oceniania tekstu,

• analiza oceny przykładowych tekstów, • bank potrzebnych zwrotów,

• dodatkowe ćwiczenia utrwalające umiejętność pisania wszystkich typów tekstów obowiązujących

na maturze podstawowej i rozszerzonej.

• krótkie i przejrzyste wskazówki, jak poradzić sobiez różnymi typami zadań maturalnych.

Strategie maturalneStrategie maturalne

matura explorernaciskiem na kolokacje, słowotwórstwo i false friends, • ćwiczenia na...

Documents