Вовед

Во овој семинарски труд како што кажува и самиот наслов ќе се презентира SWOT

анализата на Тинекс. Сеопфатното оценување на силите, слабостите, можностите и на

заканите на компанијата е наречено SWOT анализа. Тоа е начин на следење на

надворешното и внатрешното окружување.1 Компанијата мора да ги разликува клучните

фактори на макроокружувањето и значајните фактори на микроокружувањето, кои влијаат

на нивтата способност да остваруваат профит. Компанијата треба да воспостави систем на

маркетинг-интелегенција, за да ги следи трендовите и значајните развитоци, како и кои

било поврзани можности и закани. Разните варијабли на силите и слабостите се дел од

интерното опкружување, додека пак варијаблите на можностите и заканите се дел од

екстерното опкружување.

SWOT анализата не треба да биде само резултат од идентификација на

корпоративните основни компентентности, како што се соодветните можности и ресурси

кои фирмата ги поседува како и супериорниот начин кои таа ги користи, но исто така

треба да биде идентификација на можностите кои фирмата моментално не е во можност да

ги искористи поради недостаток на соодветни ресурси. Преку годините SWOТ анализата

се докажала како најдобра аналитичка техника која се користи во стратегискиот

менаџмент. Исто така може да се каже дека суштината на стратегијата на компаниите е

можноста поделена со капацитетот. Можноста како таква нема вистинска вредност, освен

ако компанијата има капацитет за да ја искористи таа можност.

Додека пак слабостите во различни региони на ресурси, можат да спречат една

стратегија да биде успешна. Така што од тука се поставува прашањето кое е од поголема

важност за стратегискиот менаџмент: Дали да се инвестира повеќе во силните страни на

компанијата за да станат уште посилни или треба да се инвестира во слабостите на

компанијата за да стане покомпетентна на пазарот?

1 ,, Маркетинг Менаџмент,, Разбирање на маркетинг менаџмент -SWOT анализа, Филип Котлер стр.52

1

Одговорот на ова прашање ќе го разгледаме понатаму во трудот, во кој исто така

ќе биде презентирана и SWOT анализата на Тинекс ДООЕЛ, која преставува истакната

македонска компанија.

Денес Тинекс е една од водечките компании во малопродажниот бизнис во

Р.Македонија. Тинекс бил основан во 1994 год од страна на Владимир Тодоровиќ, првиот

маркет бил отворен во населбата Карпош 3, во Скпоје. Со тоа што во тоа време Тинекс

бил првиот супермаркет што се појавил на пазарот во Р.М. Денес Тинекс се состои од

четири формати: Тинекс Маркет, Дисконт Тинекс, Супер Тинекс и Космо Тинекс

дрогерии. Тинекс исто така има создадено своја приватна етикетирана производна линија

на производи, наречена ,,Екстра,, која им нуди на корисниците екстра цени за екстра

производи. Екстра брендот нуди најразлични видови на производи како што се:

најразлични секојдневни производи, конзервиран зеленчук сокови, вода флаширана,

витамини и козметика.

2

1. ПОИМ И СУШТИНА НА SWOT АНАЛИЗА

SWOT анализата е аналитичка техника која низ системски пристап овозможува

поврзување на потенцијалите на претпријатието (предностите и слабостите) со

идентификуваните можности (шанси) и закани (ограничувања) кои постојат во екстерното

окружување.2 Односно преставува метода на стратешко планирање, која се користи за

проценка на предностите, слабостите, можностите и заканите, вклучени во некој проект

или бизнис потфат. SWOT анализата прво мора да започне со одредување на посакуваната

крајна состојба или цел. Таа може да биде вклучена и во моделот на старатешкото

планирање и е од суштинско значење, бидејќи следните чекори во процесот на планирање

за постигнување на избраната цел може да произлезат токму од SWOT анализата.

- Предности: карактеристики на бизнисот или тимот кој стекнал предност над

другите во индустријата

- Слабости: карактеристики кои ја ставаат фирмата во подредена улога во однос на

другите фирми

- Можности: надворешни можности за поголема продажба или профит во

окружувањето

- Закани: надворешни елементи во окружувањето кои би можеле да предизвикаат

проблеми за бизнисот

Целта на секоја SWOT анализа е да ги идентификува клучните внатречни и

надворешни фактори, кои се важни за постигнување на целта. Тие произлегуваат од

уникатниот вредносен синџир на компанијата. SWOT анализата ги групира клучните

информации во две главни групи:

- Внатрешни фактори: предностите и слабостите кои се познати на организацијата

- Надворешни фактори: можностите и заканите кои и се презентираат на

организацијата од страна на надворешното опкружување.

На внатрешните фактори може да се гледа како на предности и слабости, во зависност

од нивното влијание врз целите на организацијата. Она што може да претставува предност

2 ,,Стратегиски менаџмент,, Виолета Наумовска ЕУРМ Скопје стр.54

3

за една цел, за друга може да биде слабост. Факторите може да ги содржат сите 4

елементи на маркетинг миксот (4П) како и персонал, финансии, производствени

способности итн. Надворешните фактори можат да содржат макроекономски прашања,

технолошка промена, законодавство и социо-културни промени, како и промена во

пазарот и конкурентната позиција.

SWOT анализата е само еден метод на категоризација и има свои слабости. На пример,

може да се стреми кон тоа да ги убеди компаниите да состават листи, отколку да

размислува за тоа што всушност е важно за постигнување на целите. Исто така ги

прикажува листите со резултати без да изнесе критики и без да постави јасен приоритет,

па така на пример слабите можности може да урамнотежуваат сериозни закани.

Во многу анализи на конкурентите, продавачите градат детални профили на секој

конкурент на пазарот, особено фокусирајќи се на нивните сродни конкурентни предности

и слабости и притоа употребуваат SWOT анализа. Маркетинг менаџерите ја разгледуваат

структурата на трошоци на секој конкурент, изворите на добивка, ресурсите и

надлежностите, конкурентското позиционирање и диференцијацијата на производ, степен

на вертиклна интеграција, историските одговори во однос на развојот на индустријата и

други фактори. Маркетинг менаџментот често смета дека е неопходно да се инвестира во

истражување за да се соберат потребните податоци за изведување на точна маркетинг

анализа. Според тоа, за да ја добие оваа информација менаџерот често спроведува

истражување на пазарот (или маркетинг истражување). Продавачите применуваат

најразлични техники за да спроведат истражување на пазарот, но едни од најчесто

применуваните вклучуваат:

Квалитативо истражување на маркетингот, како што се таргет групите

- Експериментални техники, како пробни пазари

- Набљудувачки техники (набљудување на лице место)

- Скенирање на опкружувањето и процеси на конкурентна интелегенција за

идентификување на трендовите и информирање на компанијата за маркетинг

анализата3

3 www.wikipedia.com

4

2. МАЛОПРОДАЖНИ БИЗНИСИ ВО Р.М

Малопродажен односно ритеил бизнис е бизнис на продажба на производи и услуги на

јавноста како краен потрошувач. Малопродажбата вклучува продажба на различен

спектар на производи и услуги без разлика од местото на купопродажбата, кое може да

биде дирекно од продавница, домашни презентации, нарачки преку пошта итн.

Голем е бројот на можности за раст на малопродажните бизниси на пазарот. Како за

споредба со соседните земји, во Р.Македонија поделбата на пазарот на малопродажни

бизниси е многу мал, поради тоа слободно може да се каже дека има доволно место за

раст, но сепак е многу тешко да се заземе добра пазарна позиција. Главната причина за ова

е тоа што најголемиот дел од куповната моќ на граѓаните е сконцентрирана во Скопје,

додека пак во другите помали градови куповната моќ е на многу ниско ниво.

Тредновите постојано се

менуваат со влегување на

нови конкурентни

компании на пазарот.

Менување на постојните и

нивно прилагодување

кон променливите

потребите на

потрошувачите значи, поголеми продавници и поголем асортиман, односно задоволување

на сите потреби на потрошувачите кои можат да се најдат под еден покрив.

5

Статистичките податоци според “200 Најголеми” покажуваат дека малопродажните

бизниси во Р.Македонија во 2009 година пораснале за 17,1 % споредбено со предходната

година и остварен промет од 83.798 милиони денари. Во четвртиот квартал од 2009

година, Р.Македонија имало рапиден пораст на маркети на пазарот, поточно 6.514 број на

маркети, со вкупен број на вработени од 20.855 или 3,5% од вкупниот број на вработени

во Македонија. Во овој број на маркети се вклучени и сите мали индивидуални маркети.

Во Македонија, пазарот малопродажен бизнис, во главно се состои од 5 малопродажни

ланци кои најмногу се сконцентрирани во Скопје.

Малопродажниот бизнис е еден од најпрофитабилните бизниси во Македонската

економија, на тој факт укажува следново, сите 5 компании беа на листата на најуспешни

конпании во 2009 прогласени од страна на Еуро бизнис центар-Скопје. Од сите 5

компании, Тинекс е маркет лидерот со 25,5%, следен од Тедико со 15,9% и Веро со 12,2%.

Малопродажниот ланец Кам маркет држи околу 8% од пазарот, додека пак СП маркет има

4,46%. Целокупниот обрт на пазарот на 5те најголеми малопродажни компании во

Македонија достигнува околу 13,65% од вкупниот обрт на пари.

2.1 БИЗНИС ПРОФИЛ НА ТИНЕКС

Тинекс претставува целосно приватна компанија чии главен асортиман на

производи се состои од продукти наменати за лична хигиена, козметички препарати,

храна и пијалоци итн. Компанијата постојано се модернизира, и истовремено одржува

стабилен прогрес со константно отварање на нови маркети кои во моментов изнесуваат

околу 50 маркети во 10 градови низ републикава. Денес компанијата има околу 1000

вработени и во 2008 година Тинекс имал годишен приход од 4.568.642.075 евра, и

остварен годишен профит околу 155.970.525 евра. Според ,,200 Largest,, книга која ги

објавува 200 најголеми компании во Македонија за 2008 година според приход и профит,

Тинекс го зазамал 19тото место од 200 најголеми компании според приход, а според

профит 35тото место. Во оваа книга се содржат сите компании во Р.Македонија меѓу кои

6

и телекомуникациските и компаниите за дистрибуција на енергија, земено ова во предвид

може да се каже дека Тинекс високо котира на пазарот.

Целите на Тинекс се одржување на лидерската позиција на пазарот, зголемување на

својата позиција на пазарот заедно со сигурен раст и просперитет. Тинекс преставува

најстарата и најголемата малопродажна компанија во земјата, во последниве неколку

години наназад Тинекс е водич и бележи постојан раст на пазарот, кој се стреми да го

одржи и понатака. Целта за раст и проширување ја имаат многу компании во светот,

пример Wal-Mart како маркет лидер во светот за малопродажен бизнис кој поради својата

извонредна иновативност и маркетинг стратегија успеа да се одржи толку време на врвот.

2.2 КОНКУРЕНЦИЈА НА ТИНЕКС

Главната конкуренција на Тинекс на пазарот се: Веро (Верополус), СП маркет,

Рамстор( Мигрос Турк), Кам и Тедико

Веро

Веро супермаркетите се дел од грчкиот Верополус малопродажен ланец. Верополус

стапна на Македонскиот пазар во 1997 година и моментално поседува седум маркети на

територијата на Р.Македонија, односно пет во Скопје, два во Биотла и еден во Тетово.

Веро има околу 460 вработени и вкупната површина која ја поседува изнесува 20.000м2.

СП маркет

Ланецот на СП маркети е дел од компанијата Скопски Пазар АД. Се формирал

1998 година и е застапен во пет градови во земјава. Мотото на овој ланец на маркети

7

е ,,Здраво комшија,,. Скопски Пазар АД исто така го поседува и ланецот Макси Д

дисконт, маркет кој учествува со 0,24% на пазарот.

Рамстор

Друг странски ланец на маркети на македонскиот пазар е Мигрос Турк преку својот

Рамстор бренд. Рамстор Македонија ДОО беше отворен во 2003 година како замена на

Рамстор Бугарија АД. Во 2005 Мигрос Турк го отвори Рамстор трговскиот центар во

Скопје, инвестирајќи во него 20 милиони евра, која инветиција е една од најголемите

турски инвестиции во Македонија.

Туш

Во Мај 2008 година Туш, Словенски маркет го отвори својот прв супермаркет во

Штип и потоа во Куманво. Планираат да отвараат 19 супермаркети во земјава и планираат

да инвестираат 60 милиони евра во наредните пет години. Корорацијата Туш е многу

моќна компанија со 3.900 вработени и околу 300 оперативни единици. Профитот на Туш

во 2005 година изнесувал околу 524,5 милиони евра.

И други странски ланци на маркети планираат да влезат на македонскиот пазар

меѓу кои се: Словенскиот Меркатор и Србскиот Делта Макси. Како за податок пред

неколку години наназад се одржа состанок помеѓу Делта и Тинекс, Делта имал интерес да

го купи Тинекс, но не се потпиша никаков договор и од тоа ништо не се случи, Тинекс

сеуште нема никакви палнови за продажба во блиска иднина.

3. SWOT АНАЛИЗА И МАРКЕТИНГ СТРАТЕГИЈА НА ТИНЕКС

8

3.1 ЧЕТИРИТЕ ФОРМАТИ НА ТИНЕКС

Тинекс како една компанија е поделена на четири формати: Тинекс Маркет, Тинекс

Дисконт, Супер Тинекс и Космо Тинекс.

Тинекс Маркет е првата од четирите формати која е отворена и ги претставува

помалите маркети на Тинекс кој нудат широк спектар на производи по пазарни цени.

Тинекс Дисконт е формиран и постои како таков веќе 7 години. Тој претставува

поголем маркет со најниски цени на производи на пазаорт кој исто така нуди и посебни

цени за купување на големо. Заради ниските цени има помал асортиман на производи и

местоположбата на дисконтите најчесто е на прометни улици.

Третиот формат е Супер Тинекс, првиот е отворен летото 2008 година, инвестиција

која изнесувала околу пет милиони евра и претставува најголемиот супер меркет во

земјата. Овие маркети се разликуваат од останатите (Тинекс Маркет и Тинекс Дисконт) по

местопложбата, најчесто се поставени на влез/излез од градот, додека другите се

поставени во густо населени подртачја и прометни улици во различни населби во Скопје.

Супер Тинекс нуди богат асортиман кој изнесува околу 35.000 продукти и има околу 70

вработени, исто така нуди најниски цени во споредба со конкуренцијата. Во склоп на овие

маркети влегуваат децко игралиште, аптеки, хемиско, перални на коли итн. Денес постојат

7 Супер Тинекси, од кои 6 се во Скопје и 1 во Куманово.

Последниот формат е Космо Тинекс, односно дрогерии кој функционираат по

Европски стандарди. Првиот Космо е отворен во Ноември 2009 година во катната гаража

Зебра која е исто така во сопственост на Тинекс и денес постојат 10 Космо дрогерии од кој

6 се во Скопје и другите четири во Куманово, Струмица, Прилеп и Велес. Во Космо може

да се најдат производи најчесто наменати за женската популација, односно козметички

препарати, здрава храна, парфеми и шминка, труднички препарати, витамини, книги и

прирачници за бебиња, бебешка храна, како и доста скапи брендови кој неможат лесно да

се најдат на пазарот. Затоа Космо, како ваков тип на дрогерија, може да се каже дека скоро

нема конкуренција на пазарот, поради различниот и богатиот избор на асортиман кој го

нуди, но сепак еден вид на конкуренција претставуваат парфимериите и другите

продавници за убавина.

9

3.2 МАРКЕТИНГ СТРАТЕГИЈА НА ТИНЕКС

Тинекс како компанија на домашниот пазарот, со текот на годините, го следела

трендот на странските маркети, од кои ги учела вкусовите и преференциите, како и

потребите и способностите на нивните потрошувачите. Комбинирајќи ги овие

компоненти доаѓа идејата за формирање на останатите три формати, односно Тинекс

Дисконт, Супер Тинекс и Космо Тинекс, како и приватниот брендиран производ

наречен ,,Екстра,,. Со тоа Тинекс, претставува првиот кој формира различни типови на

маркети, наменети за различни потреби, значи од Супер маркети до дрогерии, се со цел да

понуди нешто различно и иновативно на пазарот за задоволување на потребите на

потрошувачите.

Како за податок, Тинекс има добиено награда за најсоциално одговорна компанија

во Р.Македонија во 2007 година. Наградата е добиена во чест на договорот кој го имаат

потпишано со Министерството за труд и социјална политика како и со Домот за деца без

родители, во кој договор стои дека откако децата од тој дом ќе наполнат 18 години и ќе

завршат средно школо ќе бидат вработени во Тинекс. Тинекс исто така учествува во многу

добротворни организации кој се организираат во земјава и со сето ова се стреми, покрај

креирање на јак бренд истотака креирање и слика за многу социално одговорна компанија.

Во последниве неколку години Тинекс почна да инвестира многу пари во

внатрешниот изглед на маркетите односно во самата атмосфера на маркетите преку боите

на ѕидовите кои се во земјени тонови, полесно осветлување на самиот простор,

поставување на слики и постери од здрава храна и пецива и друго. Понатаму во секој

маркет се пушта соодветно избрана музика за да креира весела и опуштена атмосфера,

10

сето ова инвестирање на време и пари Тинекс го прави за постигнување на високи

стандарди кај потрошувачите.

Тинекс исто така има инвестирано и во безплатна телефонска линија наменета за

секој потрошувач, за предлози и поплаки кои исто така може да се постираат и на веб

страната на Тинекс, се со цел да се добие еден фидбек од страна на самите потрошувачите.

Земено сето ова како една целина, односно имајќи ги најниските цени на пазарот, имајќи

ги најголемите маркети на пазарот, како и широкиот спектар на асортиман кој го нуди,

може да се каже дека положбата на Тинекс е многу цврста и стабилна на пазарот во Р.М.

3.3 МАРКЕТИНГ МИКС

Како малопродажен бизнис, бизнис кој се содржи од продажба на производи на

широката јавност, Тинекс може да се каже дека има широк трагет маркет, со други

зборови Тинекс ги таргетира сите потрошувачи од 20 до 80 годишна возраст, машки,

женски, поединци, фамилии и сите класи на потрошувачи без разлика на нивната куповна

моќ.

4- П (product, price, place, promotion)

Производ(product)= производи наменети за широката потрошувачка, храна,

производи за лична хигиена и производи за домашна употреба. Плус додатни производи

кој можат да се најдат во Супер Тинекс: производи за во градина, играчки, електрични

елементи, бела техника итн. Како и производите што ги има во Космо Тинекс: витамини,

здрава храна и скапа козметика. Тинекс се стреми кон понуда на голем број на производи

кој ќе можат да ги задоволат различните потреби на различни потрошувачи, односно секој

да може да најде тоа што му е потребно. Тука треба да се спомне и сопствениот брендиран

производ ,,Екстра,, кој е формиран за да овозможи добар квалитет за добра цена. Екстра

претставува бренд во пораст, во чии рамки се воведуваат по некои нови производи скоро

секој месец, преставува производ во кој потрошувачите веруваат и кој можат да го најдат

само во продавниците на Тинекс.

11

Цена(price)= Ценовната политика на Тинекс е да овозможи најниски цени на

пазарот, особено во Дисконтите на Тинекс, со цел да ја постигнe водечката позиција на

пазарот.

Местоположба(place)= Повеќето од маркетите се лоцирани во густо населените

населби, на френквентни улици, за на потрошувачите им се обезбеди полесен пристап до

истите, но од неодамна со формирањето на Супер Тинекс како еден од форматите на

делување на Тинекс се отворија маркети на влез/излез од Скопје, на кои локации се

овозможува поголем простор за тој тип на маркети кој исто така ќе им овозможи на

потрошувачите лесен пристап, како и покривање на целата територија на пазарот.

Промоција(promotion)= Има неколку типа на промоција што Тинекс ги користи

меѓу кои се маркетингот, медиумското рекламирањето и односите со јавноста.

Најпопуларни се флаерите и каталозите со производи кои се на акција или нови

производи, кои се издаваат месечно и се делат во самите маркети, на семафори, се

оставаат во поштенските сандачиња, пред вратите на домаќинствата итн. Тинекс исто така

врши промоција, преку телевизиските реклами, кој реклами најчесто се за производи на

акција, односно промоција на производи на попуст. Односот со јавноста исто така завзема

голема улога во промоцијата со тоа што Тинекс има учествувано и донирано пари на

многу добротворни организации, вработува деца од Домот за деца без родители како и

организирање на бесплатни концерти со истакнати македонски пејачи при отварање на

нови маркети.

3.4 SWOT АНАЛИЗА НА ТИНЕКС

Со сите податоци кои погоре се наведени, конечно ќе може да се направи SWOT

анализата на Тинекс.

12

Силни страни:

- Силен бренд (познат по ниските цени, добрата услуга и широк спектар на

производи)

- Водечка позиција на пазарот (пазарна моќност)

- Локацијата на маркетите (лесна достапност на потрошувачите)

- Различните формати (понуда на различни сегменти)

- Домашен бизнис, целосно приватен

- Социално одговорна компанија

Поради тоа што Тинекс е првиот малопродажен бизнис ланец во Македонија, имал

шанса да ги позиционира своите маркети на најдобрите локации во земјата и исто така

шанса да се наметне на јавноста како силен бренд во кој потрошувачите ќе имаат

потполна доверба. Според моето мислење Тинекс добро ги користи своите силни страни,

поради тоа што не троши залудно пари за реклама на својот бренд, затоа што веќе е добро

познат, туку вложува во рекламирање на своите нови маркети, новите продукти,

промоција на производите на акција итн. Тинекс исто така може да ја користи својата

позиција при преговарањето со добавувачите, поради тоа што Тинекс маркетите се место

каде добавувачите или производителите ги пласираат своите производи на пазарот.

Понатаму Тинекс преку своите различни формати пробува да дејствува во сите сегменти

на пазарот на малопродажба, со продажба од храна и пијалоци па се до бела техника и

козметика. Како силна страна исто може да се истакне тоа што Тинекс е домашен бизнис и

претставува лојален бренд на македонскиот пазар. Како и тоа што е социално одговорна

компанија која влијае на потрошувачите за тоа каде би ги потрошиле своите пари.

Слаби страни:

- Слаба организација

- Големо влијание на човечкиот фактор во одлучувањето (емоционални одлуки)

- Децентрализиран систем за нарачки на производи (неефикасен систем)

- Неадекватен софтверски систем (домашен компјутерски софтвер)

13

Една од поголемите слабостите на Тинекс е софверскиот систем што го користи,

кој недозволува да биде надограден. Заради тоа е потребно да се постави посоодветен

компјутерски систем кој ќе ги задоволи сите софтверски потребите и ќе ја направи

компанијата многу поефикасна. Пример за успешен светски софтвер за малопродажни

бизниси е софтверот “Gold”. Во продолжение како слабост исто така се смета слабата

организираност. Тинекс има околу 1300 вработени што претставува тешкотија кога

станува збор за организирање на толкав број луѓе. Како и човечкиот фактор при

донесување на одлуките кои многу често можат да бидат погрешни и да остават големи

последици врз работењето. Голема компанија како што е случај со Тинекс, не треба да си

дозволи да има децентрализиран систем за нарачки, затоа што претставува многу

неефикасна метода на работење, од аспект на каснење со нарачки, останувајќи одреден

период без одреден производ, грешка при нарачаната количина за доставка итн.

Можности:

- Развивање на нови формати ( Супер Тинекс и Космо Тинекс)

- Изградба на дистрибутивен центар и централизиран систем за нарачки

- Проширување на малопродажната мрежа

Секоја слабост може да стане можност и секоја иновација може да стане уште

поголема можност. Така што Тинекс има планови во блиска иднина да продолжи со

ширење како и со изградба на дистрибутивен центар, односно на централен магацин од

кој ќе се вршат сите нарачки. Со ова може да се заклучи дека Тинекс ги користи своите

можности за натамошно ширење на компанијата.

Закани:

- Моменталната конкуренција и влегување на нова

- Економската и политичката ситуација во земјата

14

Конкуренцијата секогаш претставува закана за секоја компанија. Покрај

конкуренцијата, економската криза денес исто така можеби не дирекно, но индирекно

влијае врз компанијата. Како закана може да се јави и недостаток на парични средства

поради недавање на заеми од страна на банките, како и опаѓање на бројот на инвестиции.

Политичката ситуација исто така е многу несигурна, поготово за вака мала земја како

оваа, каде што никој незнае што може да се случи утре. Но Тинекс добро се справува и со

економската и со политичката ситуација во земјава и покрај кризата Тинекс, инвестира во

изградба на нови маркети, нови формати и иновации.

TИНЕКС SWOT Матрица:

Силни Страни Слаби Страни

Внатрешноопкружување

- Силен бренд (познат по ниските

цени, добриата услуга и широк

спектар на производи)

- Водечка позиција на пазарот

(пазарна моќност)

- Локацијата на маркетите (лесна

достапност на потрошувачите)

- Различните формати (понуда на

различни сегменти)

- Домашен бизнис, целосно

приватен

- Социално одговорна компанија

- Слаба организација

- Големо влијание на човечкиот

фактор во одлучувањето

(емоционални одлуки)

- Децентрализиран систем за

нарачки на производи

(неефикасен систем)

- Неадекватен софтверски систем

(домашен компјутерски

софтвер)

Можности Закани

15

Надворешноопкружување

- Развивање на нови формати

(Супер Тинекс и Космо Тинекс)

- Изградба на дистрибутивен

центар и централизиран систем

за нарачки

- Проширување на

малопродажната мрежа

- Моменталната конкуренција и

влегување на нова

- Економската и политичката

ситуација во земјата

ЗАКЛУЧОК

Тинекс претставува најголем малопродажен бизнис ланец на маркети во

Р.Македонија, кој се простира низ целата територија во замјава. Првата продавница на

Тинекс била отворена во 1994 година како прв малопродажен бизнис на пазарот и денес

има преку 50 маркети кој поголемиот дел се во главниот град Скопје додека останатите се

во Куманово, Охрид, Кавадарци, Струмица, Штип, Тетово, Битола, Струга, Прилеп и

Велес. Во понатамошното работење, Тинекс се дели на четири формати преку кои нуди

различни цени, местоположба и производи, а тие се: Тинекс Маркет, Тинекс Дисконт,

Супер Тинекс и Космо Тинекс. Во Македонија има голем број на малопродажни бизниси и

тој број постојано расте, но како најдоминантни на нашиот пазар може да ги издвоиме

овие пет: Тинекс како најголем, следен од грчкиот маркет Веро, Рамстор, СП Маркет и

Кам Маркетите. А од помалите маркети може да гo издвоиме Тедико. Темата на

семинарскиот труд е SWOT анализа и Маркетинг стратегијата на Тинекс. SWOT анализа

претставува анализа преку која се оценуваат силите, слабостите, можностите и заканите

на компанијата, односно следења на надворешното и внатрешното окружување на истата.

Ндворешното опкружување се однесува на можностите и заканите на компанијата или

16

мониторинг на клучните фактори на макроопкружувањето и влијанието на нивната

способност да остварат профит. Додека пак внатрешното опкружување се однесува на

оценката на силите и слабостите на компанијата преку список за проверка и анализа на

истите.

Од SWOT анализата на Тинекс, се утврдија силите кој што се: Силен бренд,

водечка позиција на пазарот за малопродажба, добра локација на маркетите, различни

формати преку кој Тинекс дејствува, целосно приватен бизнис и социално одговорна

компанија. Од друга страна пак слабостите се: слаба организација, човечки фактор при

донесување на одлуки, децентрализиран систем за нарачки на производи и несодветен

софтварски систем со кој оперира Тинекс денес. Од надворешните фактори кој влијаат на

Тинекс беа разгледани можностите кои се однесуваа на: понатамошен развој на форматите

преку кој дејствува, изградба на дистрибутивен магацин и централизиран систем на

нарачки како и ширење на малопродажната мрежа. Од заканите беа издвоени: сегашната

конкуренција и влегување на нова на пазарот и економската и политичката ситуација во

земјава.

Маркетинг стратегијата на Тинекс се состои во следењето на најновите светски

трендови на малопродажниот пазар, како и утврдување и задоволување на различните

потреби на потрошувачите со понуда на широк спектар на асортиман во маркетите.

Изградба на добар имиџ како бренд во кој потрошувачите ќе имаат целосна доверба,

преку учество и донации во разни добротворни настани. Подобрување на самиот изглед на

маркетите за подобра атмосфера која на потрошувачите ќе им овозможи да се чуствуваат

пријатно. Бесплатни телефонски линии наменети за потрошувачите за сугестии и поплаки

се со цел да се зголеми довербата и потребите на потрошувачите.

17

Summary

This article elaborates the assents of SWOT analysis and marketing strategy of Tinex.

Tinex is the leading retail business in Macedonia. The first store was opened in 1994 in the

capital, Skopje and it is the first retail business in the country. Today Tinex company has four

formats: Tinex Market (regular supermarkets), Discount by Tinex (discount supermarkets),

Super Tinex (hypermarkets) and Cosmo by Tinex (drugstore). Tinex also has developed private

label products called “Extra”, offering customers extra prices for extra quality. Main Tinex

Competitors are: Vero, Sp-Market, Ramstore, Kam, and Tediko.

SWOT analysis is a strategic planning method used to evaluate the Strengths,

Weaknesses, Opportunities and Threats involved in a project or in a business venture. It involves

specifying the objective of the business venture or project and identifying the external factors

that are favorable and unfavorable to achieve that objective. SWOT analysis is just one method

of categorization and has its own weaknesses. For example, it may tend to persuade companies

to compile lists rather than think about what is actually important in achieving objectives. It also

presents the resulting lists uncritically and without clear prioritization so that, for example, weak

opportunities may appear to balance strong threats.

18

Tinex SWOT analysis showed its strengths such as: strong brand, leading position on the

market, good positions of the stores, different formats, domestic business all privately owed,

socially responsible company. Weakness: poor organization, too much human factor in many

processes, decentralized ordering of goods and not abequate IT solution. Also the opportunities

that Tinex have: furder developing od formats, building distribution center and centalize ordering

and expanding the retail network. And the threats: current competition and a new one and

economical and political situation in the country. Tinex will continue to follow the trends in

foreign markets and learning the tastes and preferences, as well as the needs and capabilities of

there customers to mentain the strong and leading position on the market.

ЛИТЕРАТУРА

- Маркетинг Менаџмент,, Разбирање на маркетинг менаџмент -SWOT анализа, Филип

Котлер стр.52

- “Стратегиски менаџмент” Виолета Наумовска ЕУРМ Скопје стр.54

- www.wikipedia.com\

- “200 Најголеми” Еуро Бизнис Центар - Скопје

- Веро, www.vero.com.mk

19