MAKROEKONOMIA

MAKROEKONOMIA

WICZENIA I

19.03.2005

MAKROEKONOMIATo gwnie teoria tworzenia i podziau dochodu narodowego z uwzgldnieniem polityki pieninej Banku Centralnego i polityki fiskalnej pastwa. Zajmuje si ona funkcjonowaniem caej gospodarki i formuowaniem polityki rzdowej.

W rozwaaniach tych nie mona unikn polityki dokadnie tak jak polityka nie moe obej si bez ekonomii.

Makro - cao

pastwo

bezrobocie

polityka fiskalna

polityka pienina

inflacja

polityka makroekonomiczna (oddziaywanie pastwa na gospodark jako cao np. wzrost gosp. , inflacja, bezrobocie)

1929 r. krach na giedzie * Pocztek nauki makroekonomicznej.

John Maynard Keynes (1883-1946) Anglik

Poda produkcji (poziom wytworzonego dochodu narodowego, a zatem i stan zatrudnienia) zaley od poziomu globalnego popytu.

*Teoria popytowa.

FUNKCJE MAKROEKONOMII

1. Poznawcza (teoria poznawcza)

Makroekonomia stara si wyjani, okreli procesy gospodarcze.

2. Aplikacyjna

Sformuowanie wskazwek, rozwaa pod adresem polityki ekonomicznej pastwa.

3. Dydaktyczno - Wychowawcza

Podnoszenie wiedzy ludzi na temat problemw gospodarczych i metod ich rozwizywania.

4. Prognostyczna

Prbuje znale rozwizanie pewnych zjawisk w przyszoci.

MODEL RUCHU OKRNEGO

Strumie przepyww pieninych w zewntrzStrumie przepyww realnych ( nie pieninych) w wewntrz.

Czynniki produkcji:

Praca, Ziemia, Kapita

Wiedza

Technologia

Informacja

Pomysowo

Przedsibiorczo

Dochody z czynnikw produkcji:

Paca

P Czynsz, renta gruntowa Z Dywidenda, zyski

K

Trzy sposoby mierzenia skali dziaalnoci gospodarczej:

1. Warto wytworzonych dbr i usug

2. Warto wydatkw na dobra i usugi

3. Poziom dochodw czynnikw produkcji, ktra reprezentuje warto dostarczonych przez nie usug.

PKB

Jest miar wielkoci produkcji wytworzonej przez czynniki wytwrcze zlokalizowane na terytorium danego kraju nie zalenie od tego, kto jest ich wacicielem.

Dobra finalne przeznaczone do ostatecznej konsumpcji np. samochd

Dobra porednie bd dalej przetwarzane w procesie produkcji np. stal

Inwestycje zakupy nowych dbr kapitaowych przez przedsibiorstwa

Oszczdnoci cz dochodu, ktra nie zostaa wydana na konsumpcj.

WICZENIA II

20.03.2005

S oszczdnociC konsumpcja

I inwestycje

Y PKB tosame z wartoci dochodw gospodarstw domowych

S = Y C ( S + C = Y

Y = C + I ( C + I = S + C

I = S

PASTWODochody:

1. Podatki T a) Bezporednie Td ( PIT, CIT) od dochodw.(pace, czynsze, odsetki i zyski)b) Porednie Te ( VAT, akcyza) wliczone w cen dbr i usug.Wydatki:1. Patnoci transferowe B ( zasiki, zapomogi, renty, stypendia)

2. Dobra i usugi G ( szkolnictwo publiczne, budowa drg urzdnikw szpitali, pace urzdnikw pastwowych i onierzy, zakupy maszyn do pisania, czogw i samolotw bojowych)PKB - w cenach rynkowychTo miara produkcji krajowej cznie z podatkami porednimi na dobra i usugi.PKB w cenach czynnikw produkcjiTo miara produkcji krajowej z pomniejszeniem podatkw porednich.

ROZPORZDZALNE DOCHODY OSOBISTE

To dochody gospodarstw domowych po uwzgldnieniu podatkw bezporednich Td i patnoci transferowych B.

Y + B Td rozporzdzalne dochody osobisteC + I + G = PKB w cenach rynkowych

Y = C + I + G Te = PKB w cenach czynnikw produkcji

S = Y + B Td CS B + Td + C = Y

C + I + G Te = Y = S B + Td + C

I + G Te = S B + Td

I + G + B = S + Td + Te Wpyww = WypywwEKSPORT XIMPORT Z

EKSPORT NETTO NX = X Z

Y = C + I + G + X Z - TeY = C + I + G +NX TePNB

PNB = PKB + dochody netto z tytuu wasnoci zagranic.

Jest miernikiem cakowitych dochodw osignitych przez obywateli danego kraju nie zalenie od miejsca (kraju) wiadczenia usug przez czynniki produkcji.Zadanie

Podana tabela przedstawia skadniki PKB gospodarki Zambii w danym roku wyraone w cenach biecych.(kwachy).

Skadniki PKBWartoci w kwachach

C

IG

Te

Dochody netto z tytuu

wasnoci zagranic

X

Z

Amortyzacja300000,00182000,00

95000,00

65000,00

12000,00

90000,00120000,0050000,00

Oblicz:

1) PKB w cenach rynkowych

PKB = C + I + G + NXPKB = 300000 + 182000 + 95000 30000 = 547000

2) PKB w cenach produkcji

1) Te

547000 65000 = 482000

3) PNB w cenach rynkowych

1) + dochody netto

547000 + 12000 = 569000

4) PNB w cenach czynnikw produkcji

2) + dochody netto

482000+ 12000 = 494000

5) PNN = dochd narodowyPNB w cenach czynnikw produkcji amortyzacja ( zuycie kapitau trwaego).Per capita w przeliczeniu na jednego mieszkaca.

Pozwala na porwnywanie wielkoci ekonomicznych pomidzy krajami i oblicza si je poprzez podzielenie danej wielkoci (np. PNB) przez liczb mieszkacw.Wskanik dobrobytu ekonomicznego netto

Miernik uwzgldniajcy takie zjawiska jak wielko produkcji szarej strefy plagi przemysu.DEFLATOR PNB

Jest to stosunek nominalnego PNB do realnego PNB wyraony w postaci wskanika.

Deflator PNB = * 100 * 100Nominalny wyraony w cenach biecych (ceny z danego roku).Realny w cenach staych.

DobroIlo

wytworzonaCena za szt.

w mln zWarto produkcji

(ceny biece)Warto produkcji

Ceny stae z 2000r

20002004200020042000200420002004

CzogiSamoloty

100

100150

1402

4

4

6200

400

600

840

200

400

300

560

6001440600860

NOMINALNY REALNY

PNB

PNB

Deflator 2000 = 600/600 * 100 = 100Deflator 2004 = 1440/860 *100 = 167,3

I rozdzia Begg

WICZENIA III02.04.2005

Pastwo i jego rola w gospodarce.Pastwo jako instytucja najwysza forma organizacji spoeczestwa.

POLITYKA PASTWA

3 gwne nurty.

1) XVI/XVII w. do XVIII w. Protekcjonizm Ochrona krajowych podmiotw, wasnej gospodarki. Bariery dla towarw zagranicznych (np. ca- podatki porednie). Neoprojekcjonizm 1870-18712) XIX do 20, 30 XX w. Leseferyzm (pozwl czyni, str nocny)Daje woln rk podmiotom na rynku. Pastwo czuwa nad oglnym adem. Nie stosuje nakazw, zakazw. Pastwo wycofuje si na tyle na ile jest to moliwe.3) XX w. 20, 30 kryzys gospodarczy koniec Leseferyzmu.Pastwo prawie cakowicie wycofao si z gospodarki. Tworzyy si wielkie przedsibiorstwa (monopol) wchaniay mniejsze przedsibiorstwa.

W latach 30 KeynesTeoria interwencjonizm pastwo staje si wanym podmiotem w gospodarce (posiada przedsibiorstwa, bierze udzia w grach rynkowych)

Po II wojnie witowej powstawao wiele nowych nurtw.

Pastwo integracje w gospodark

przeciwdziaanie monopolistom

sprawiedliwy podzia dochodu narodowego dobra publiczne (szkoy publiczne, szpitale, zabytki, lasy itd.), dobra fizyczne np. ulica, awka, radiowz nie pacimy za nie bezporednio.

Efekty zewntrzne * negatywne oddziaywanie podmiotw na otoczenie (np. fabryka,

ktra zanieczyszcza rodowisko poziom emisji zanieczyszcze,

haasu),

* ekrany dwikoszczelne

Podatki porednie (VAT, ca, akcyza) na dobra luksusowe wysze np. papierosy, alkohol (spoecznie mniej podane).

FUNKCJE EKONOMICZNE PASTWA1. Legislacyjna

Tworzenie prawa, utrzymywanie regu gry na rynku w odniesieniu do podmiotw gospodarczych.2. StabilizacyjnaZmniejszenie amplitudy waha koniunkturalnych (wzrost bezrobocia, inflacji)

3. Alokacyjna

Strefy ekonomiczne, przebieg autostrad, przesuwanie rodkw finansowych.

4. RedystrybucyjnaPonowna dystrybucja dochodw pastwa. Podzia dochodw pastwa.USTROJE GOSPODARCZE

Reguy prawne, ktre okrelaj warunki funkcjonowania podmiotw na rynku. UG decyduje o racjonalnoci dziaa w danej gospodarce. UG decyduje rwnie o moliwoci przeanalizowania jak najwikszej wizki celw makroekonomicznych.

WICZENIA IV16.04.2005

BEZROBOCIEZASOBY SIY ROBOCZEJ

Obejmuj wszystkich tych, ktrzy jako pracownicy najemni wykonuj jaki zawd lub s zarejestrowani jako chccy i bdcy w stanie podj prac.

STOPA BEZROBOCIA

Jest to odsetek siy roboczej, ktra nie ma pracy, lecz jest zarejestrowana jako chcca i bdca w stanie pracowa.

BEAL badania aktywnej ekonomicznie ludnoci.

Zadanie 1Ludno Zimbabwe to 50 mln ludzi, z czego:

7mln emeryci i rencici4mln uczniowie

6mln dzieci

2mln osoby nieczynne zawodowo

0,5ml armia

1,5ml dziaalno na wasny rachunek

25mln pracujcy

Oblicz stop bezrobocia.

Zadanie 2Bezrobotni zarejestrowani a Polsce w 1999r. w ty osb to 2349,8, pracujcy (w ty.) 15691,7.

Oblicz stop bezrobocia rejestrowanego.

Zadanie 3

Bezrobocie rejestrowane w Kenii w roku 2025 wynioso 18,5% co stanowi 3200000 osb.

Ile w tym momencie osb pozostaje przy pracy?

18,5%

3200000

100%

x

18,5%*x=100%*3200000

x=100%*3200000/0,185

x=17297297-3200000=14097297Jak mona sta si bezrobotnym?

RODZAJE BEZROBOCIA1) Bezrobocie frykcyjne Osoby o uomnociach fizycznych i psychicznych

Zmiana zawodu

2) Bezrobocie strukturalne

Powstaje ze wzgldu na rozbieno ludzkich kwalifikacji i

rodzaju oferowanej pracy w warunkach zmieniajcego si

popytu i produkcji3) Bezrobocie wynikajce z niedostatku popytu4) Bezrobocie klasyczne

Duy wpyw zwizkw zawodowych na wysoko pac.

5) Bezrobocie dobrowolne

Patnoci transferowe, czas na wychowanie dzieci, powiksza swoje kwalifikacj i znale lepsz prac)

6) Bezrobocie przymusoweSPOSOBY PRZECIWDZIAANIA BEZROBOCIU

a) polityka aktywna pastwa likwidowanie przyczyn bezrobocia

b) polityka pasywna pastwa likwidowanie skutkw bezrobocia (zasiki, dodatki mieszkaniowe, pomoc socjalna)

INFLACJA

Wzrost oglnego poziomu cen dbr i usug w jakim czasie.

*Deflator

inflare(ac.) nadyma

inflatio (ac.) wzdyma

PODZIA INFLACJI

1) ze wzgldu na tempo wzrostua. pezajcab. kroczca

c. galopujca

d. hiperinflacja

2) ze wzgldu na przyczyny powstaniaa. cigniona przez popyt

b. pchana przez koszty

c. strukturalna

3) ze wzgldu na rdo powstania a. zewntrzna egzogeniczna rda poza krajem (wojna w Iraku, kraje ropy naftowej -benzyna- koszty transportu).b. Wewntrzna endogeniczna rda le w wewntrz kraju

*inflacja ukryta*inflacja jawna

*inflacja przewidywalna

TRZY TEORIE INFLACJI

1) Teoria monetarna Milion FriedmanMV = PY

VY w krtkim okresie czasu s stae.

Przyczyn inflacji jest zbyt dua ilo pienidza w obiegu, za polityka BC.

Skutki przyczynowo-skutkowe ( zwikszenie poday pienidza- nisze stopy wicej kredytw, mniej oszczdnoci).2) Teoria popytowa J.M.KeynesZakada wystpienie luki inflacyjnej rnica pomidzy tym, co przedsibiorstwa mog wyprodukowa, a tym, co konsumenci chc kupi.wskie garda brak technologii, fachowcw

3) Teoria kosztowaWzrost kosztw produkcji niezaleny od zagregowanego popytu na towary.

(np.. inflacja placowa, rosnce koszty, ceny surowcw, ceny energii)

KRZYWA PHILIPSA

DEFLACJA w krtkim okresie czasu, ceny spadaj.07.05.2005r.

WICZENIA VBUDET I POLITYKA FISKALNA PASTWANasiowski (10.01-10.05)Fiskalny podatkowy, skarbowy, dotyczy Skarbu PastwaPOLITYKA FISKALNA

Polityka dochodw i wydatkw pastwa. Polityka fiskalna obejmuje wszystkie posunicia rzdu w sferze wpyww i wydatkw budetowych w celu uzyskania kontroli i oddziaywania na podzia dochodw oraz na oglny poziom aktywnoci gospodarczej kraju.a) pasywna bierna

Pastwo wprowadza samoczynnie dziaajce instrumenty zwane automatyczne stabilizatory koniunktury. SA to instrumenty, ktre raz wprowadzone dziaaj samoczynnie bez koniecznoci podejmowania przez pastwo adnej dodatkowej ingerencji.

b) aktywna

Polityka, ktra wymaga cigych zmian, cigych regulacji instrumentw polityki fiskalnej. W realizacji polityki fiskalnej wystpuje ogromna ilo ogranicze.

Wydatki publiczne na rnych szczeblach rzdowym, centralnym, wojewdzkim, lokalnym, gminnym.PODZIA PASTW wg struktury polityczno-administracyjnejI FEDERALNE

*Niemcy, GB, USA, Austria, Szwajcaria, bya Jugosawia, bya ZSRR

II UNITARNE

*Polska, Litwa, Francja, Czechy, Wgry

BUDET

Budetem nazywamy zestaw wszystkich dochodw i wydatkw nie zalenie od szczebla struktury polityczno-administracyjnej pastwa.Budet pastwa- zestaw dochodw i wydatkw na rne cele publiczne.

WICZENIA VI

21.05.2005

Sposoby finansowania deficytu budetowego:

Emisja obligacji (zaciganie dugu publicznego)

Prywatyzacja

Polityka podatkowa

Wprowadzanie nowych podatkw i opat

Ca, kary grzywny

Zyski-dywidendy z przedsibiorstw pastwowych

Opaty skarbowe

DUG PUBLICZNYDugiem publicznym nazywamy cakowit kwot zaduenia rzdu w formie nalenej zapaty z tytuu sprzedanych papierw wartociowych skarbu pastwa w celu pokrycia deficytu budetu.

Ilustracja deficytu, rwnowagi i nadwyki budetu pastwa.

Nadwyka budetowa jest zjawiskiem rzadkim, natomiast w przewaajcej wikszoci krajw wiata po II wojnie wiatowej wystpuje zjawisko deficytu budetowego. Deficyt ten moe wynika z:

Nadmiernych wydatkw budetowych (rozbudowa administracji pastwowej, inwestycje publiczne, transfery, wysokie koszty obsugi dugu zagranicznego i dugu wewntrznego itp.) Zbyt niskie dochody (mog wynika bd z niskiej stopy opodatkowania, bd z nieefektywnego i mao skutecznego systemu cigania podatkw, bd ze spadajcego poziomu produkcji i dochodu narodowego).Dlatego deficyt jest z reguy wikszy w okresie recesji gospodarczej, gdy dochd narodowy spada i mniejszy w okresie oywienia, a tym bardziej w okresie wysokiej koniunktury, kiedy dochd narodowy wykazuje znaczny wzrost.

Budet Pastwa jest bezporednio zwizany z bankiem centralnym, ktry prowadzi rachunek biecy dla budetu pastwa. Przyjmuje wszystkie jego wpywy, realizuje jego wypadki oraz przechowuje czasowo wolne rodki pienine.Stan finansw publicznych okrelony jest gwnie przez 3 wielkoci strategiczne:

1. STOPA PODATKOWA (T/Y, T- podatki, Podatki- PKB, dochd narodowy)

2. WIELKO WYDATKW BUDETU PASTWA (Rz, G)

3. PKB=Y poziom wytworzonego dochodu narodowego w kraju.

CYKLE KONIUNKTURALNEWahania koniunkturalne w gospodarce rynkowej.

*faza, rodzaje

WAHANIA ZMIANY

1) Dugookresowe trendyDugotrwaa tendencja znikowa lub zwykowa.2) SezonoweMog dotyczy pr roku (np. ubrania), zmiany sezonowe

3) Cykliczne

4) PrzypadkoweZmiany przypadkowe klski ywioowe, tsunami, powodzie, susza, mier wanej osoby.

CYKL KONIUNKTURALNY

Obserwacje:

Czas trwania jednego cyklu

Jakie fazy po sobie nastpuj

Max, Min punkty zwrotne koniunktury

Jaka jest amplituda odchylenia

FAZA OYWIENIA

Charakteryzuje si rosnc stale sum wydatkw inwestycyjnych. Towarzyszy temu:

wzrost dochodu narodowego,

wzrost zatrudnienia,

wzrost wydatkw konsumpcyjnych.

Globalny popyt wykazuje tendencj do szybszego wzrostu w stosunku do wzrostu poday produkcji. Towarzyszy temu pewien wzrost cen. Ekspansja inwestycyjna powoduje wzrost zapotrzebowania na kredyt. Upowszechnia si wrd inwestorw i producentw atmosfera optymizmu. Ronie obrt na rynku nieruchomociami oraz obrt papierami wartociowymi na rynku kapitaowym. Wystpuje w tym okresie wzrost zapasw w produkcji i w handlu, gdy w okresie wzrostu cen gromadzenia zapasw staje si przedsiwziciem opacalnym.SZCZYTOWY STAN KONIUNKTURY

Gospodarka wykazuje wwczas, gdy inwestycje osigaj swj najwyszy poziom i dalej ju przestaj rosn. Wysoki poziom wydatkw inwestycyjnych doprowadza po pewnym czasie do wzrostu zdolnoci produkcyjnych gospodarki narodowej. W tym okresie obserwuje si stopniowy wzrost kosztw produkcji w stosunku do wzrostu cen. Szybki wzrost kosztw wytwarzania wynika std, i w szczytowym okresie koniunktury wykorzystuje si:

gorsze urzdzenia wytwrcze, zatrudnia si take pracownikw o niszych kwalifikacjach,

zwiksza si prac w godzinach nadliczbowych (wysze pace).Pracodawcy wykazuj wiksz skonno do ustpstw na rzecz zwizkw zawodowych domagajcych si wyszych pac. Wzrostowi dochodw towarzyszy wzrost skonnoci do oszczdzania. Maleje tym samym skonno do konsumpcji. Banki komercyjne wykazuj coraz wiksz ostrono w udzielaniu kredytw inwestycyjnych. To wszystko powoduje stopniowe wygasanie optymistycznych nastrojw wrd przedsibiorcw.ZAAMANIE GOSPODARCZENazywane jest kryzysem nadprodukcyjnym. Pierwszym sygnaem zbliajcego si kryzysu jest z reguy spadek kursw papierw wartociowych, ktry moe przeksztaci si w panik na giedzie. Pojawienie si punktu zwrotnego w szczytowym okresie koniunktury zaczyna si od kurczenia zamwie na urzdzenia wytwrcze i wycofania si z wielu zawartych kontraktw budowlanych. Spowodowane jest to zahamowaniem wzrostu cen, a nawet ich pewnym spadkiem, co przy wysokich kosztach produkcji powoduje zmniejszenie si zyskownoci. Banki w obawie przed rosncym ryzykiem upadoci wielu firm ograniczaj kredyt inwestycyjny i daj spaty istniejcych zobowiza.PRZEJCIE W FAZ DEPRESJI GOSPODARCZEJ

Spowodowane jest dalszym kurczeniem si wydatkw inwestycyjnych. Rosnce trudnoci sprzeday powoduj, e mara zysku gwatownie spada. Wiele maych i sabszych przedsibiorstw bankrutuje. Banki komercyjne maksymalnie ograniczaj kredyt.

Spadkowi produkcji dbr inwestycyjnych towarzyszy z reguy mniejszy spadek produkcji dbr konsumpcyjnych. Nawet w okresie kryzysu znaczna cz spoeczestwa, jeli nie stracia pracy, prbuje utrzyma swj poziom konsumpcyjny na dotychczasowym poziomie lub tylko nieznacznie go ograniczy. Dlatego zaamanie w produkcji dbr inwestycyjnych jest zawsze gbsze anieli w produkcji dbr konsumpcyjnych. Chocia dziaalno inwestycyjna zostaa znacznie ograniczona nigdy nie jest tak, aby inwestycje spady do zera. Utrzymuj si rwnie pewne wydatki publiczne finansowane z budetu pastwa i z budetu wadz lokalnych. To wszystko razem wzite wyznacza dolny poziom dochodu narodowego i zatrudnienia. Gospodarka funkcjonuje na zwolnionych obrotach i dalej ju ani inwestycje, ani tym bardziej konsumpcja nie wykazuj tendencji malejcej. Dochodzi si w ten sposb do dna kryzysu.PRZEJCIE W FAZ OYWIENIAW tym okresie silniejsi przedsibiorcy, ktrzy przetrwali kryzys, wykorzystuj okres niepomylnej koniunktury i dokonuj stopniowo renowacji swojego kapitau. Wycofuj wiele przestarzaych maszyn i urzdze produkcyjnych i zgaszaj popyt na bardziej nowoczesne maszyny, umoliwiajce im wzrost wydajnoci pracy i obnik kosztw wytwarzania, a take popraw jakoci wytwarzanej produkcji. Wszystkie te przedsiwzicia zmierzaj do wzmocnienia pozycji konkurencyjnej firmy w trudnych okresie kryzysowym. Popyt restrykcyjny oywia produkcj w sektorze dbr inwestycyjnych

Ronie powoli zatrudnienie,

Wyczerpuj si stopniowo nagromadzone w przeszoci zapasy

Zaczyna poprawia si relacja cen do kosztw wytwarzania, co prowadzi do zwikszenia zyskw, Nagromadzone rodki pienine w bankach komercyjnych szukaj ujcia handlowego, co powoduje pewne obnienie stopy procentowej

Tasze kredyty zachcaj przedsibiorcw do zwikszenia wydatkw inwestycyjnych

Atmosfera optymizmu przenosi si na rynek papierw wartociowych

Rosn kursy akcji i obligacji.

W ten sposb rozwija si oywienie, obejmujc coraz to nowe dziedziny ycia gospodarczego, gospodarczego w cigu 2-3 lat osiga now faz szczytowego rozwoju. 1) CYKL KONDRATIEWA (Rosja) 70

Najduszy okres trwania ok. 40 lat [30-60]

Cykl zaobserwowany od koca 1790 1970 XVIII-XX

2) CYKL JUGLARA

1815 do II Wojny wiatowej, ok. 8 lat [6-10]Inaczej nazwany cyklem klasycznym.

3) CYKL KICHINALata 20, 30 XX w w USA i GB, ok. 3,5 roku [3-5]

Powka cyklu klasycznego

(pody rolne plamy na socu)

ORGANIZACJE MIDZYNARODOWE

92 Traktat

Historia UE

OPEC organizacja krajw eksploatujcych rop, siedziba Wiede

NAFTA, CEFTA, EFTA, LAFTA stowarzyszenia wolnego handlu

WHO narodowa organizacja zdrowia

FIFA/UEFA organizacja sportowa

EWG europejska wsplnota gospodarcza

RWPG rada wzajemnej pomocy gospodarczej

UNICEF organizacja pomocy biednym

EWWiS wgiel, stal

MFW midzynarodowy fundusz walutowy

ICC midzynarodowa izba handlowa

CE certyfikat europejski

ONZ

Gospodarstwa

domowe

Przedsibiorstwa

S

I

Y

D i U

Wydatki na D i U

Usugi czynnikw produkcji

Dochody z

Czynnikw produkcji

C

Dobra kapitaowe dla przedsibiorstw

GD

P

Pastwo

C + I + G

C + I + G - Te

Y + B - Td

B

S

I

Td

Y

Te

C

G

Nominalny PNB

Realny PNB

USA Japonia Europa Zach. Polska Kuba Korea Pn

Ustrj

liberalny

Ustrj

etatystyczny

Co nie jest zabronione jest dozwolone. Im mniej nakazw tym lepiej

Co nie jest dozwolone jest zabronione. Im wicej nakazw, regu tym lepiej

Ludno w wieku przed produkcyjnym

Ludno w wieku poprodukcyjnym

OG LUDNOCI

Ludno nieczynna zawodowo

LUDNO W WIEKU PRODUKCYJNYM

LUDNO CZYNNA ZAWODOWO

armia

Pracujcy na wasny rachunek

ZASB SIY ROBOCZEJ

Pracujcy

BEZROBOTNI

Zarejestrowani

Niezareje-strowani

Pracujcy

Bezrobotni

Osoby poza zasobem siy roboczej

Nowo, ponownie zatrudnieni

Rezygnujcy z pracy, traccy prac, czasowo zwolnieni

Podejmujcy prac

Emeryci, chwilowo niezatrudnieni (niechccy pracowa)

Zniechceni pracownicy

Powracajcy, nowo wchodzcy na rynek pracy

Osoby, ktre nie chc podj pracy

Skoczy szko, znalaz prac

Stopa

Inflacji %

Stopa bezrobocia %

6

4

2

2

4

6

200

400

800

E

nadwyka

deficyt

Dochd narodowy (Y)

Wydatki budetu (Rz)

Dochd fiskalny (podatki T)

T

Y

Rz

czas

Cakowita

produkcja,

Dochd

narodowy,

1

2

3

4

1

1 szczyt / wysoka koniunktura

2 recesja / kryzys

3 dno / depresja

4 oywienie / oywienie

1

2

3

4

5

6

7

8

1 kryzys / dno recesji

2 oywienie

3 wysoka koniunktura

4 przegrzanie, przeinwestowanie gospodarki

5 szczyt koniunktury

6 spadek koniunktury

7 recesja

8 kryzys / dno recesji

2

_1175405406.unknown

_1175405537.unknown

_1175407568.unknown

_1175405247.unknown