main kaun hun

8/21/2019 Main Kaun Hun

1/28

´ÖïúÖî−ÖÆæÑ?

+xÉÖ´ÉÉnù

Eò¨É±ÉxÉÉlÉ ÊjÉ{ÉÉ`öÒ

¦ÉMÉ´ÉÉxÉ

¸ÉÒ ®ú¨ÉhÉ ¨É½þÌ¹É

Eäò ={Énäù¶É

¸ÉÒ ®ú¨ÉhÉÉ¸É¨É¨ÉÂ

ÊiÉ¯û´ÉhhÉÉ¨É±Éè


2/28

Mein Kaun Hun? – Hindi (Tr. of “Who Am I?”)

© Sri Ramanasramam

Tiruvannamalai

First Edition: 2010

3000 Copies

CC No: 3501

ISBN: 978-81-8288-121-1

Price: Rs.

Published by

V.S. Ramanan

President

Sri Ramanasramam

Tiruvannamalai 606 603

Tamil NaduINDIA

email: [email protected]

website: www.sriramanamaharshi.org

Printed by

Sudarsan Graphics

Chennai 600 017


3/28

¯ÖÏúÖ¿ÖúßµÖ ¾ÖŒŸÖ¾µÖ

‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñ ü ?’ †ÖŸ´Ö-†−¾ÖêÂÖÖ ÃÖê •Öã›Í ê ü ̄ ÖÏ¿−ÖÖê¢Ö ü̧ úÖ ÃÖÓÖÏÆü Æî ü …

µÖê ̄ ÖÏ¿−Ö 1902 ́ Öë ÁÖß ×¿Ö¾Ö¯ÖÏúÖ¿Ö´ÖË ×¯Ö»»Öî «üÖ¸üÖ ³ÖÖ¾ÖÖ−Ö ̧ ü´ÖÖ ́ ÖÆüÙÂÖ

ÃÖê ̄ Öæ ”ê û Ö‹ £Öê … ³ÖÖ¾ÖÖ−Ö ̂ ÃÖ ÃÖ´ÖµÖ ×¾Öºþ¯ÖÖÖ Öã±úÖ ́ Öë ́ ÖÖî−Ö †¾ÖÃ£ÖÖ ́ Öë

£Öê … ̂ −ÆüÖë−Öê ̄ ÖÏ¿−ÖÖë úÖ ̂ ¢Ö ü̧ ×»ÖÖ ú ü̧ ×¤üµÖÖ … ̄ ÖÏ¿−ÖÖê¢Ö ü̧ úÖ µÖÆü ÃÖÓÖÏÆüÃÖ¾ÖÔ̄ ÖÏ£Ö´Ö 1923 ́ Öë ÁÖß ×¯Ö»»Öî «üÖ ü̧Ö ‘−ÖÖ−Ö µÖÖ ü̧ ?’ ¿ÖßÂÖÔú ÃÖê ̄ ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ

ú¸üÖµÖÖ ÖµÖÖ … ²ÖÖ¤ü ´Öë µÖÆü ú‡Ô ²ÖÖ¸ü †−Öêú ³ÖÖÂÖÖ†Öë ´Öë ¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ

Æãü†Ö … ‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñü’ ´Öë ³ÖÖ¾ÖÖ−Ö ¸ü´ÖÖ ´ÖÆüÙÂÖ ÃÖê ¯Öæ ”ê û Ö‹ 28 ¯ÖÏ¿−Ö

†Öî̧ ü ˆ−Öê ú ˆ¢Ö¸ü Æï ü …¯ÖÏ¿−ÖÖê¢Ö¸ü ºþ¯Ö ´Öë †−Öêú ³ÖÖÂÖÖ†Öë ´Öë †−Öã¾ÖÖ×¤üŸÖ ‘−ÖÖ−Ö µÖÖ¸ü ?’

(‘´Öï úÖî−Ö ÆæÑ ü ?’) ×ú−Æüà úÖ¸üÖÖë ÃÖê ×Æü−¤üß ³ÖÖÂÖÖ ´Öë ¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ −ÖÆüà

ÆüÖê ÃÖúÖ … ×Æü−¤üß ´Öë ‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñü ?’ »ÖêÖ ºþ¯Ö ´Öë ÆüÖêŸÖê Æã ü‹ ³Öß

¯ÖÏ¿−ÖÖê¢Ö¸ü Ã¾Öºþ¯Ö −ÖÆüà £ÖÖ … ³ÖÖ¾ÖÖ−Ö êú †−ÖãÖÏÆü ÃÖê ×Æü−¤üß ³ÖÖÂÖÖ ´Öë

¯ÖÏ¿−ÖÖê¢Ö¸ü ºþ¯Ö µÖÆü ÖÏ−£Ö ¯ÖÏ£Ö´Ö ²ÖÖ¸ü ¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ ×úµÖÖ •ÖÖ ¸üÆüÖ Æî ü …‡ÃÖ´Öë ¯ÖÏ¿−ÖÖê¢Ö¸ü ê ú ÃÖÖ£Ö-ÃÖÖ£Ö »ÖêÖ ºþ¯Ö úÖê ³Öß ÃÖÛ´´Ö×»ÖŸÖ ×úµÖÖ

ÖµÖÖ Æî ü … Æü´Öê ×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖ Æî ü ×ú ‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñ ü ?’ ê ú ¿ÖÖê¬Ö ‹¾ÖÓ ²ÖÖê¬Ö

¯Ö¸ü †Ö¬ÖÖ×¸üŸÖ ‡ÃÖ ÖÏ−£Ö úÖ ¸üÖÂ™Ò ü ³ÖÖÂÖÖ ×Æü−¤üß ´Öë ¯ÖÏúÖ¿Ö−Ö †ÃÖÓµÖÖë

úÖ ´ÖÖÖÔ¤ü¿ÖÔ−Ö ú¸ê üÖÖ …

1 ×ÃÖŸÖ´²Ö¸ü 2010

†¹ýÖÖ“Ö»Ö †ÖÖ´Ö−Ö ×¤ü¾ÖÃÖ

¾Öß.‹ÃÖ. ¸ü´ÖÖ−ÖË

†¬µÖÖ

ÁÖß ¸ü´ÖÖÖÁÖ´Ö´ÖË


4/28


5/28

´Öï úÖî−Ö ÆæÑ ü ? −ÖÖ−Ö µÖÖ¸ü ?

ÃÖ³Öß •Öß¾Ö ¤ãü:Ö¸ü×ÆüŸÖ ¿ÖÖÀ¾ÖŸÖ ÃÖãÖ úß ‡“”ûÖ ¸üÖŸÖê Æî Ó ŸÖ£ÖÖÆü¸ü ×úÃÖß ́ Öë ¤ê üÖÖ ÖµÖÖ Æî ü ×ú ̂ ÃÖê Ã¾ÖµÖÓ ê ú ̄ ÖÏ×ŸÖ ÃÖ¾ÖÖÔ×¬Öú ̄ ÖÏ ế Ö ÆüÖêŸÖÖ

Æîü … ÃÖãÖ Æüß ¯ÖÏế Ö úÖ úÖ¸üÖ Æî ü, ¾ÖÆü ÃÖãÖ •ÖÖê Ã¾ÖµÖÓ úÖ Ã¾Ö³ÖÖ¾Ö Æî ü

†Öî̧ ü ×•ÖÃÖúß †−Öã³Öæ×ŸÖ ´Ö−Ö ¸ü×ÆüŸÖ ÖÆü−Ö ×−Ö¦üÖ úß †¾ÖÃ£ÖÖ ´Öë ÆüÖêŸÖß

Æîü, úß ¯ÖÏÖÛ¯ŸÖ êú ×»Ö‹ ¾µÖÛŒŸÖ úÖê †¯Ö−Öê Ã¾ÖµÖÓ úÖê •ÖÖ−Ö−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ …

ˆÃÖê ú ×»Ö‹ ´Öï úÖî−Ö Ææ Ñü ? úÖ –ÖÖ−Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ ü Æüß ¯ÖḮ ÖãÖ ÃÖÖ¬Ö−Ö Æî ü …

1. ´Öï úÖî−Ö Ææ Ñ ?

ÃÖ¯ŸÖ ¬ÖÖŸÖã†Öë1 ÃÖê ²Ö−ÖÖ Ã£Öæ »Ö ¿Ö¸üß¸ü ´Öï −ÖÆüà ÆæÑ … ¿Ö²ü¤ü, Ã¯Ö¿ÖÔ,ºþ¯Ö, ¸üÃÖ, Ö−¬Ö ‡−Ö ¯ÖÖÑ“ÖÖë ×¾ÖÂÖµÖÖë úÖê ¯Öé£Öú ÖÏÆüÖ ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»Öê

(Î ú´Ö¿Ö:) úÖÔ, Ÿ¾Ö“ÖÖ, −Öê¡Ö, ×•ÖÅ¾ÖÖ †Öî̧ ü −ÖÖ×ÃÖúÖ- µÖê ̄ ÖÖÑ“ÖÖë –ÖÖ−ÖêÛ−¦üµÖÖÑ

³Öß ´Öï −ÖÆüà Ææ Ñü … ¾ÖÖÖß, Ö´Ö−Ö, ÖÏÆüÖ, ´Ö»Ö×¾ÖÃÖ•ÖÔ−Ö, †Ö−Ö−¤ü - µÖê

¯ÖÓ“Ö×¾Ö¬Ö ×Î úµÖÖ‹Ó ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»Öß (Îú´Ö¿Ö:) ¾ÖÖËú, ¯ÖÖ¤ü, ¯ÖÖ×Ö, ¯ÖÖµÖã †Öî̧ üˆ¯ÖÃ£Ö - µÖê ̄ ÖÖÑ“ÖÖë ú´ÖìÛ−¦üµÖÖÑ ³Öß ́ Öï −ÖÆüà ÆæÑ ü … À¾ÖÖÑÃÖÖ×¤ü ̄ ÖÓ“Öú´ÖÔ ú¸ü−Öê

¾ÖÖ»Öê ¯ÖÏÖÖÖ×¤ü ¾ÖÖµÖã ¯ÖÓ“Öú ³Öß ´Öï −ÖÆüà ÆæÑ ü … ÃÖÓú»¯Ö ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»ÖÖ ´Ö−Ö

1 ÃÖ¯ŸÖ ¬ÖÖŸÖã : ¸üÃÖ, ¸üŒŸÖ, ´ÖÖÑÃÖ, ´Ö••ÖÖ, ´Öê¤ü, †ÛÃ£Ö †Öî̧ ü ¿ÖãÎú


6/28

2 ´Öï úÖî−Ö Ææ Ñ ?

³Öß ´Öï −ÖÆüà ÆæÑ ü … ÃÖ¾ÖÔ ×¾ÖÂÖµÖÖë ‹¾ÖÓ ÃÖ¾ÖÔ ú´ÖÖí ÃÖê ¸ü×ÆüŸÖ ŸÖ£ÖÖ êú¾Ö»Ö

×¾ÖÂÖµÖ-¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë ÃÖê µÖãŒŸÖ †–ÖÖ−Ö ³Öß ´Öï −ÖÆüà ÆÑ üæ …

2. µÖ×¤ü ´Öï ‡−Ö´Öë ÃÖê úÖê‡Ô −ÖÆüà ÆæÑ ü ŸÖÖê ´Öï úÖî −Ö ÆæÑ ü ?

ˆ¯Ö¸üÖêŒŸÖ ÃÖ³Öß úÖê ‘−Öê×ŸÖ-−Öê×ŸÖ ’ ÃÖê ×−Ö¸üÃŸÖ ú¸ü−Öê ê ú ²ÖÖ¤ü •ÖÖê

ê ú¾Ö»Ö “ÖîŸÖ−µÖ ²Ö“ÖŸÖÖ Æî ü - ¾ÖÆü ´Öï Ææ Ñü …

3. ˆÃÖ “Öî ŸÖ−µÖ úÖ Ã¾Öºþ¯Ö ŒµÖÖ Æî ü ?

“ÖîŸÖ−µÖ úÖ Ã¾Öºþ¯Ö ÃÖÛ““Ö¤üÖ−Ö−¤ü Æîü …

4. Ã¾Öºþ¯Ö úÖ ¤ü¿ÖÔ −Ö ú²Ö ÆüÖêÖÖü ?

•Ö²Ö ¥ü¿µÖ •ÖÖŸÖ úÖ »ÖÖê̄ Ö ÆüÖêŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê Ã¾Öºþ¯Ö úÖ ²ÖÖê¬Ö ÆüÖêŸÖÖ

Æîü, •ÖÖê ¦üÂ™üÖ Æîü …

5. ŒµÖÖ ¥ü¿µÖ •ÖÖŸÖ ê ú ²ÖÖê¬Ö (¯ÖÏ×ŸÖ³ÖÖÃÖ) ê ú ÃÖÖ£Ö Ã¾Öºþ¯Ö-¤ü¿ÖÔ −Ö

−ÖÆüà ÆüÖê ÃÖúŸÖÖ ?

−ÖÆüà …

6. ŒµÖÖë ?


7/28

3´Öï úÖî−Ö Ææ Ñ ?

¦üÂ™üÖ †Öî̧ ü ¥ü¿µÖ, ¸ü••Öã †Öî̧ ü ÃÖ¯ÖÔ •ÖîÃÖê Æï ü … •ÖîÃÖê ×ú ¸üÃÃÖß

úÖ –ÖÖ−Ö •ÖÖê †×¬ÖÂšüÖ−Ö (†Ö¬ÖÖ¸ü) Æîü, ŸÖ²Ö ŸÖú ˆ×¤üŸÖ −ÖÆüà ÆüÖêÖÖ

•Ö²Ö ŸÖú ×ú úÖ»¯Ö×−Öú ÃÖ¯ÖÔ úÖ ×´Ö£µÖÖ –ÖÖ−Ö −ÖÆüà “Ö»ÖÖ •ÖÖŸÖÖ,

ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü Ã¾Öºþ¯Ö-¤ü¿ÖÔ−Ö •ÖÖê †×¬ÖÂšüÖ−Ö (†Ö¬ÖÖ¸ü) Æîü, úß ¯ÖÏÖÛ¯ŸÖ

ŸÖ²Ö ŸÖú −ÖÆüà ÆüÖê ÃÖúŸÖß •Ö²Ö ŸÖú ×ú úÛ»¯ÖŸÖ •ÖÖŸÖ-¥üÛÂ™ü úÖ

×¾Ö−ÖÖ¿Ö −ÖÆüà ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ …

7. ¥ü¿µÖ •ÖÖŸÖ-²ÖÖê ¬Ö úÖ −ÖÖ¿Ö ú²Ö ÆüÖê ÖÖ ?

´Ö−Ö •ÖÖê ÃÖ³Öß –ÖÖ−Ö †−Öã³Ö¾ÖÖë ‹¾ÖÓ ÃÖ´ÖÃŸÖ ú´ÖÖí úÖ úÖ¸üÖ Æî ü,

ê ú »Öß−Ö ÆüÖê−Öê ¯Ö¸ü •ÖÖŸÖ úÖ »ÖÖê̄ Ö ÆüÖê •ÖÖ‹ÖÖ …

8. ´Ö−Ö úÖ Ã¾Öºþ¯Ö ŒµÖÖ Æî ü ?

×•ÖÃÖê ´Ö−Ö úÆüŸÖê Æïü, ¾ÖÆü †ÖŸ´ÖÖ ´Öë ×−Ö¾ÖÖÃÖ ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»Öß

†Ö¿“ÖµÖÔ•Ö−Öú ¿ÖÛŒŸÖ Æî ü … ‡ÃÖß ÃÖê ÃÖ³Öß ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖê Æï ü …

×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ ´Ö−Ö •ÖîÃÖß úÖê‡Ô “Öß•Ö Æî ü Æüß −ÖÆüà … ‡ÃÖ×»Ö‹

×¾Ö“ÖÖ¸ü ´Ö−Ö úÖ Ã¾Öºþ¯Ö Æîü … ×¾Ö“ÖÖ¸üÖê Ó êú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ •ÖÖŸÖ úÖ úÖê‡Ô

†»ÖÖ †ÛÃŸÖŸ¾Ö −ÖÆüà Æî ü … (ÖÆü−Ö) ×−Ö¦üÖ ´Öë •Ö²Ö úÖê‡Ô ×¾Ö“ÖÖ¸ü −ÖÆüà

ÆüÖêŸÖÖ, ŸÖ²Ö úÖê‡Ô •ÖÖŸÖ ³Öß −ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … •ÖÖÖÏŸÖ ‹¾ÖÓ Ã¾Ö¯−Ö úß

†¾ÖÃ£ÖÖ†Öë ´Öë •Ö²Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖê Æïü, ŸÖ²Ö •ÖÖŸÖ ³Öß ÆüÖêŸÖÖ Æîü … •ÖîÃÖê´Öú›Íüß Ã¾ÖµÖÓ •ÖÖ»Ö ²Öã−ÖŸÖß ŸÖ£ÖÖ ¯Öã−Ö: ˆÃÖê ¾ÖÖ×¯ÖÃÖ Öà“Ö »ÖêŸÖß Æî ü,

ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü ´Ö−Ö •ÖÖŸÖ úÖê ¯ÖÏ×ŸÖØ²Ö×²ÖŸÖ ú¸üŸÖÖ Æî ü ŸÖ£ÖÖ ¯Öã−Ö: Ã¾ÖµÖÓ ´Öë

ÛÃ£Ö¸ü ú¸ü »ÖêŸÖÖ Æîü … ´Ö−Ö •Ö²Ö Ã¾Öºþ¯Ö ê ú ²ÖÖÆü¸ü †ÖŸÖÖ Æîü ŸÖÖê •ÖÖŸÖ


8/28


¯ÖÏú™üü ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … ‡ÃÖ×»Ö‹ •Ö²Ö •ÖÖŸÖ ¯ÖÏú™ü ÆüÖêŸÖÖ Æîü ŸÖ²Ö Ã¾Öºþ¯Ö

¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ −ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ †Öî̧ ü •Ö²Ö Ã¾Öºþ¯Ö ¯ÖÏú™ü (¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ) ÆüÖêŸÖÖ Æîü

ŸÖ²Ö •ÖÖŸÖ ¯ÖÏú™ü −ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ … •Ö²Ö úÖê‡Ô ´Ö−Ö ê ú Ã¾Öºþ¯Ö úß ÖÖê•Ö

ú¸üŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ´Ö−Ö ×¾Ö»Öã̄ ŸÖ ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æî ü †Öî̧ ü †ÖŸ´ÖÖ Æüß ¸üÆü •ÖÖŸÖÖ

Æîü … ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü ´Ö−Ö úÖ †ÛÃŸÖŸ¾Ö ÃÖ¤î ü¾Ö ×úÃÖß Ã£Öæ »Ö ¯Ö¸ü †¾Ö»ÖÓ×²ÖŸÖ

Æîü, ¾ÖÆü †êú»ÖÖ −ÖÆüà ¸üÆü ÃÖúŸÖÖ … µÖÆü ´Ö−Ö Æîü ×•ÖÃÖê ÃÖæ´Ö ¿Ö¸üß¸ü

µÖÖ •Öß¾Ö úÆüŸÖê Æïü …

9. ´Ö−Ö êú Ã¾Öºþ¯Ö úÖê ÃÖ´Ö—Ö−Öê êú ×»Ö‹ †−¾ÖêÂÖÖ úÖ ¯Ö£Ö

ŒµÖÖ Æîü ?

¿Ö¸üß¸ü ´Öë •ÖÖê ‘

´Öï’

ê ú ºþ¯Ö ´Öë ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü, ¾ÖÆü ´Ö−Ö Æî ü …•Ö²Ö úÖê‡Ô ÖÖê•Ö ú¸üŸÖÖ Æîü ×ú ÃÖ¾ÖÔ̄ ÖÏ£Ö´Ö ‘´Öï’ úÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü ¿Ö¸üß¸ü ´Öë

úÆüÖÑ ÃÖê ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü ŸÖÖê ˆÃÖê ¯ÖŸÖÖ “Ö»ÖŸÖÖ Æî ü ×ú µÖÆü Çü¤üµÖ ÃÖê

ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … ¾ÖÆü ´Ö−Ö êú ˆ×¤üŸÖ ÆüÖê−Öê úÖ ÄÖÖêŸÖ Æî ü … µÖ×¤ü úÖê‡Ô

»ÖÖÖŸÖÖ¸ü ‘´Öï’ ‘´Öï’ ÃÖÖê“ÖŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ³Öß ¾ÖÆü ̂ ÃÖ Ã£ÖÖ−Ö (ÄÖÖêŸÖ) ̄ Ö¸ü ̄ ÖÆã Ñü“Ö

•ÖÖ‹ÖÖ … ´Ö−Ö ´Öë ˆ×¤üŸÖ ÆüÖê−Öê ¾ÖÖ»Öê ÃÖ´ÖÃŸÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ´Öë ‘´Öï’ úÖ×¾Ö“ÖÖ¸ü ¯ÖÏ£Ö´Ö Æî ü … ¯ÖÏ£Ö´Ö ¾µÖÛŒŸÖ ÃÖ¾ÖÔ−ÖÖ´Ö êú ˆ×¤üŸÖ ÆüÖê−Öê êú ²ÖÖ¤ü Æüß

×«üŸÖßµÖ ‹¾ÖÓ ŸÖéŸÖßµÖ ÃÖ¾ÖÔ−ÖÖ´Ö ̄ ÖÏú™ü ÆüÖêŸÖê Æï ü … ̄ ÖÏ£Ö´Ö ¾ÖîµÖÛŒŸÖú ÃÖ¾ÖÔ−ÖÖ´Ö

ê ú ×²Ö−ÖÖ ×«üŸÖßµÖ µÖÖ ŸÖéŸÖßµÖ −ÖÆüà ÆüÖê ÃÖúŸÖê …

10. ´Ö−Ö ÛÃ£Ö¸ü (¿ÖÖ−ŸÖ) î úÃÖê ÆüÖêÖÖ ?

´Öï úÖî−Ö ÆæÑ ü ?, êú †−¾ÖêÂÖÖ «üÖ¸üÖ Æüß ´Ö−Ö ¿ÖÖ−ŸÖ ÆüÖêÖÖ … ‘´Öï

úÖî−Ö ÆæÑ ü’, úÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü ÃÖ³Öß †−µÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖê −ÖÂ™ü ú¸ü ¤ê üÖÖ ŸÖ£ÖÖ


9/28


×•ÖÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ¿Ö¾Ö •Ö»ÖÖ−Öê êú ×»Ö‹ ¯ÖÏµÖãŒŸÖ ›Ó ü›üÖ †−ŸÖ ´Öë Ã¾ÖµÖÓ ³Öß

•Ö»Ö •ÖÖŸÖÖ Æîü, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü µÖÆü Ã¾ÖµÖÓ ³Öß −ÖÂ™ü ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æî ü … ŸÖ²Ö

¾ÖÆüÖÑ Ã¾Öºþ¯Ö-¤ü¿ÖÔ−Ö ÆüÖêŸÖÖ Æî ü …

11. ´Öï úÖî−Ö Ææ Ñü ê ú ×¾Ö“ÖÖ¸ü úÖê ÃÖ¤î ü¾Ö ¯Öú›Íêü ¸üÆü−Öê úÖ ŸÖ¸üßúÖ

ŒµÖÖ Æîü ?

•Ö²Ö ¤æ üÃÖ¸ê ü ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆ×¤üûŸÖ ÆüÖêŸÖê Æï ü ŸÖÖê ¾µÖÛŒŸÖ úÖê ˆ−Ö ¯Ö¸ü¬µÖÖ−Ö −ÖÆüà ¤ê ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ ²ÖÛ»ú †−¾ÖêÂÖÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ ×ú ¾Öê ×¾Ö“ÖÖ¸ü

×úÃÖê ú ×»Ö‹ ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖê Æï ü ; “ÖÖÆê ü ×•ÖŸÖ−Öê ³Öß ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖê

Æïü, ŸÖÖê ŒµÖÖ ±úÔ ú ¯Ö›Í üŸÖÖ Æî ü ? •ÖîÃÖê Æüß úÖê‡Ô ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ

Æîü, ¾µÖÛŒŸÖ úÖê ŸÖŸ¯Ö¸üŸÖÖ ÃÖê ÖÖê•Ö ú¸ü−Öß “ÖÖ×Æü‹ ×ú ×úÃÖêú ×»Ö‹µÖÆü ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆ×¤üŸÖ Æãü†Ö … ˆ¢Ö¸ü †Ö‹ÖÖ - ´Öȩ̂ ê ü ×»Ö‹ … ‡ÃÖ ¯Ö¸ü

•Ö²Ö ¾µÖÛŒŸÖ ÖÖê•Ö ú¸üŸÖÖ Æî ü ×ú ‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñü’ ŸÖÖê ´Ö−Ö †¯Ö−Öê ÄÖÖêŸÖ

´Öë ¾ÖÖ×¯ÖÃÖ “Ö»ÖÖ •ÖÖŸÖÖ Æîü †Öî̧ ü ˆ×¤üŸÖ Æã ü†Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü ¿ÖÖ−ŸÖ ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ

Æîü … ‡ÃÖê ú ²ÖÖ¸ü´²ÖÖ¸ü †³µÖÖÃÖ ÃÖê ́ Ö−Ö †¯Ö−Öê ÄÖÖêŸÖ ́ Öë ̧ üÆü−Öê úß ¤üüÖŸÖÖ

×¾Öú×ÃÖŸÖ ú¸ü »ÖêŸÖÖ Æî ü … ́ Ö−Ö •ÖÖê ÃÖæ ´Ö Æî ü, •Ö²Ö ²Öã×¨ü ‹¾ÖÓ –ÖÖ−ÖêÛ−¦üµÖÖëê ú «üÖ¸üÖ ²ÖÖÆü¸ü •ÖÖŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê Ã£Öæ »Ö −ÖÖ´Ö, ºþ¯Ö ¯ÖÏú™ü ÆüÖêŸÖê Æî Ó †Öî̧ ü

•Ö²Ö µÖÆü Çü¤üµÖ ´Öë ×−Ö¾ÖÖÃÖ ú¸üŸÖÖ Æîü ŸÖÖê −ÖÖ´Ö ºþ¯Ö ×¾Ö»Öã̄ ŸÖ ÆüÖê •ÖÖŸÖê

Æïü … ´Ö−Ö úÖê ²ÖÖÆü¸ü •ÖÖ−Öê ÃÖê ¸üÖêúú¸ü, ˆÃÖê Çü¤üµÖ ´Öë ÛÃ£Ö¸ü ú¸ü−Öê

úÖê †ÆÓü´Öã Ö µÖÖ †−ŸÖ´Öã ÔÖß ÆüÖê−ÖÖ úÆüŸÖê Æî Ó … ´Ö−Ö úÖê Çü¤üµÖ ÃÖê ²ÖÖÆü¸ü•ÖÖ−Öê ¤êü−Öê úÖê ²Ö×Æü´Öã ÔÖß ÆüÖê−ÖÖ úÆüŸÖê Æï ü … ‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü •Ö²Ö ´Ö−Ö Çü¤üµÖ

´Öë ×−Ö¾ÖÖÃÖ ú¸üŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ‘´Öï’ •ÖÖê ÃÖ³Öß ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖ ´Öæ »Ö Æî ü, »Öã̄ ŸÖ

ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æî ü †Öî¸ü ÃÖ¤î ü¾Ö †ÛÃŸÖŸ¾Ö´ÖÖ−Ö Ã¾Öºþ¯Ö ¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü …

¾µÖÛŒŸÖ “ÖÖÆêü •ÖÖê ³Öß ú¸êü ˆÃÖê ×²Ö−ÖÖ ‘´Öï’ ê ú †ÆÓ üúÖ¸ü ê ú ú¸ü−ÖÖ


10/28


“ÖÖ×Æü‹ … •Ö²Ö úÖê‡Ô ‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ÃÖê ú´ÖÔ ú¸üŸÖÖ Æîü ŸÖÖê ˆÃÖê ú ÃÖ´ÖÖ

ÃÖ²Ö ãú”û ×¿Ö¾Ö-Ã¾Öºþ¯Ö êú ºþ¯Ö ´Öë ¯ÖÏú™ü ÆüÖêÖÖ …

12. ŒµÖÖ ´Ö−ÖÖê ×−ÖÖÏÆü ê ú ¤æüÃÖ¸ê ü ˆ¯ÖÖµÖ −ÖÆüà Æïü ?

†ÖŸ´Ö-×¾Ö“ÖÖ¸ü ê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ úÖê‡Ô ̂ ¯ÖµÖã ŒŸÖ ̂ ¯ÖÖµÖ −ÖÆüà Æï ü … µÖ×¤ü

¤æ üÃÖ¸ê ü ̂ ¯ÖÖµÖÖë ÃÖê ́ Ö−Ö: ×−ÖµÖÓ¡ÖÖ úÖ ̄ ÖÏµÖÖÃÖ ×úµÖÖ •ÖÖŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê »ÖÖŸÖÖ

Æî ü ×ú ́ Ö−Ö ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ Æî ü ×ú−ŸÖã ¾ÖÆü ̄ Öã−Ö: ̄ ÖÏú™üü ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æî ü … ̄ ÖÏÖÖÖµÖÖ´Öê ú «üÖ¸üÖ ³Öß ´Ö−Ö ÛÃ£Ö¸ü ÆüÖê •ÖÖ‹ÖÖ ×ú−ŸÖã ¾ÖÆü ŸÖ³Öß ŸÖú ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ

¸üÆêüÖÖ •Ö²Ö ŸÖú ×ú ¯ÖÏÖÖ ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ Æîü †Öî̧ ü •Ö²Ö ¿¾ÖÃÖ−Ö †Ö¸ü´³Ö

ÆüÖêŸÖÖ Æîü ŸÖÖê ´Ö−Ö ¯Öã−Ö: Ö×ŸÖ¿Öß»Ö ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æîü ŸÖ£ÖÖ ÃÖÓ×“ÖŸÖ ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë

ê ú †−Öãºþ¯Ö ³Ö™üêúÖÖ … ´Ö−Ö †Öî̧ ü ¯ÖÏÖÖ ¤üÖê−ÖÖë Æüß úÖ ÄÖÖêŸÖ ‹ú ÆüßÆîü … ×−ÖÛ¿“ÖŸÖ Æüß ×¾Ö“ÖÖ¸ü ´Ö−Ö úÖ Ã¾Öºþ¯Ö Æîü … ‘´Öï’ úÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü ´Ö−Ö

úÖ ̄ ÖÏ£Ö´Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æî ü †Öî̧ ü µÖÆüß †ÆÓ üúÖ¸ü Æîü … •ÖÆüÖÑ ÃÖê †ÆÓ üúÖ¸ü ̂ Ÿ¯Ö®Ö

ÆüÖêŸÖÖ Æî ü, ¾ÖÆüà ÃÖê À¾ÖÃÖ−Ö ³Öß †Ö Ó̧ ü³Ö ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … ‡ÃÖ×»Ö‹ •Ö²Ö ́ Ö−Ö ÛÃ£Ö ü̧

ÆüÖêŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê À¾ÖÖÑÃÖ ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æîü †Öî̧ ü •Ö²Ö À¾ÖÖÑÃÖ ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ

ÆüÖêŸÖÖ Æîü ŸÖÖê ´Ö−Ö ÛÃ£Ö¸ü ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æîü … ×ú−ŸÖã ÃÖãÂÖãÛ¯ŸÖ ´Öë µÖª×¯Ö ´Ö−ÖÛÃ£Ö¸ü ¸üÆüŸÖÖ Æî ü ×ú−ŸÖã À¾ÖÖÑÃÖ −ÖÆüà ¹ýúŸÖÖ Æîü … µÖÆü ‡ÔÀ¾Ö¸üßµÖ ‡“”ûÖ

ê ú úÖ¸üÖ Æî ü ŸÖÖ×ú ¿Ö¸üß¸ü ÃÖã̧ ü×ÖŸÖ ¸üÆê ü †Öî̧ ü »ÖÖêÖ µÖÆü −ÖÆüà ÃÖ´Ö—Öë

×ú µÖÆü ´Ö¸ü ÖµÖÖ Æî ü … •ÖÖÖÏŸÖ ‹¾ÖÓ ÃÖ´ÖÖ×¬Ö úß †¾ÖÃ£ÖÖ†Öë ´Öë, •Ö²Ö

´Ö−Ö ÛÃ£Ö¸ü ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ¿¾ÖÖÑÃÖ ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ ¸üÆüŸÖÖ Æî ü … ¯ÖÏÖÖ ́ Ö−Ö úÖÃ£Öæ»Ö ºþ¯Ö Æîü … ´ÖéŸµÖã ê ú ÖÖ ŸÖú, ´Ö−Ö ¯ÖÏÖÖ úÖê ¿Ö¸üß¸ü ´Öë ¸üÖŸÖÖ

Æîü … •Ö²Ö ¿Ö¸üß¸ü ´Ö¸ü •ÖÖŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ´Ö−Ö ¯ÖÏÖÖ úÖê ÃÖÖ£Ö »Öê •ÖÖŸÖÖ Æîü …

‡ÃÖ×»Ö‹ ¯ÖÏÖÖÖµÖÖ´Ö úÖ †³µÖÖÃÖ ´Ö−ÖÖê×−ÖÖÏÆü ´Öë ÃÖÆüÖµÖú ŸÖÖê Æîü ×ú−ŸÖã

µÖÆü ´Ö−Ö úÖ −ÖÖ¿Ö −ÖÆüà ú¸üŸÖÖ Æî ü …


11/28


¯ÖÏÖÖÖµÖÖ´Ö úß ŸÖ¸üÆü, ́ Öæ ÙŸÖ¬µÖÖ−Ö, ́ ÖÓ¡Ö•Ö¯Ö, †ÖÆüÖ¸ü-×−ÖµÖ´Ö−Ö †Ö×¤ü

´Ö−Ö úÖê ÛÃ£Ö¸ü ú¸ü−Öê ́ Öë ÃÖÆüÖµÖú Æüî Ó … ´Öæ ÙŸÖ¬µÖÖ−Ö ‹¾ÖÓ ́ ÖÓ¡Ö•Ö¯Ö ÃÖê ´Ö−Ö

‹úÖÖÏ ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æîü … ´Ö−Ö úÖ Ã¾Ö³ÖÖ¾Ö Æî ü- ÃÖ¤üÖ “ÖÓ“Ö»Ö ü̧Æü−ÖÖ … •ÖîÃÖê

ÃÖ¤üÖ ×Æü»ÖŸÖê ¸üÆü−Öê ¾ÖÖ»Öê ÆüÖ£Öß úß ÃÖÑ æ›üÍ ´Öë µÖ×¤ü ‹ú •ÖÓ•Öß¸ü ¤ê ü ¤üß

•ÖÖ‹ ŸÖÖê ¾ÖÆü ÆüÖ£Öß •ÖîÃÖê ×úÃÖß ¤æ üÃÖ¸üß “Öß•Ö úÖê ¯Öú›Íü−Öê úÖ ¯ÖÏµÖŸ−Ö

×ú‹ ×²Ö−ÖÖ, ̂ ÃÖ •ÖÓ•Öß¸ü úÖê Æüß ̄ Öú›Í êü “Ö»ÖŸÖÖ ̧ üÆüŸÖÖ Æî ü, ̂ ÃÖß ̄ ÖÏúÖ¸ü

´Ö−Ö úÖê ³Öß ×úÃÖß −ÖÖ´Ö µÖÖ ºþ¯Ö (‡ÔÀ¾Ö¸ü ê ú) ´Öë †−ÖãÃÖŒŸÖ ¸üÆü−Öê êú

†³µÖÖÃÖ ÃÖê •ÖÖê›ÍüÖ •ÖÖ‹ ŸÖÖê ¾ÖÆü ˆÃÖß úÖê ÖÏÆüÖ ×ú‹ ¸üÆêüÖÖ … ´Ö−Ö•Ö²Ö †ÃÖÓµÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ê ú ºþ¯Ö ́ Öë ±î ú»ÖŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ̄ ÖÏŸµÖêú ×¾Ö“ÖÖ¸ü †ŸµÖ−ŸÖ

²Ö»ÖÆüß−Ö ÆüÖêŸÖÖ Æîü ×ú−ŸÖã ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ê ú »Öß−Ö (»Öã¯ŸÖ) ÆüÖêŸÖê-ÆüÖêŸÖê Æüß ´Ö−Ö

‹úÖÖÏ ‹¾ÖÓ ²Ö»Ö¾ÖÖ−Ö ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æîü … ‹êÃÖê ´Ö−Ö ê ú ×»Ö‹ †ÖŸ´Ö-†−¾ÖêÂÖÖ

ÃÖ¸ü»Ö ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æî ü … ÃÖú»Ö ×−ÖµÖ´ÖÖë ´Öë ÁÖêÂšü, ×´ÖŸÖ ‹¾ÖÓ ÃÖÖÛŸ¾Öú

†ÖÆüÖ¸ü Æî ü … ‡−Ö ×−ÖµÖ´ÖÖë ê ú ̄ ÖÖ»Ö−Ö ÃÖê ́ Ö−Ö ́ Öë ÃÖŸÖÖãÖ úß ¾Öé×¨ü ÆüÖêŸÖß

Æîü •ÖÖê †ÖŸ´Ö-†−¾ÖêÂÖÖ ´Öë ÃÖÆüÖµÖú ÆüÖêÖÖ …

13. ÃÖ´Öã¦ü úß »ÖÆü¸üÖë úß ³ÖÖÑ×ŸÖ ÃÖÓ×“ÖŸÖ ×¾ÖÂÖµÖ ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë êú

†ÃÖß×´ÖŸÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü ¯ÖÏú™ü ÆüÖêŸÖê Æï ü, ¾Öê ÃÖ²Ö ú²Ö −ÖÂ™ü ÆüÖë Öê ?

Ã¾Öºþ¯Ö-¬µÖÖ−Ö ŸÖß¾ÖÎ ÆüÖêŸÖê Æüß, ¾Öê ×¾Ö“ÖÖ¸ü Î ú´Ö¿Ö: −ÖüÂ™ü ÆüÖê •ÖÖ‹ÓÖê …

14. ŒµÖÖ †Ö×¤üúÖ»Ö ÃÖê “Ö»Öß †Ö ̧ üÆüß ×¾ÖÂÖµÖ-¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë úÖ ×¾Ö−ÖÂ™ü ÆüÖê −ÖÖ ŸÖ£ÖÖ Ã¾Öºþ¯Ö ´ÖÖ¡Ö ²Ö−Öú¸üü ¸üÆü−ÖÖ ÃÖÓ³Ö¾Ö Æî ü ?

µÖÆü ÃÖÓ³Ö¾Ö Æîü µÖÖ −ÖÆüà, ÃÖÓ¤ê üÆü úÖê Ã£ÖÖ−Ö ×¤ü‹ ×²Ö−ÖÖ ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü

Ã¾Öºþ¯Ö-¬µÖÖ−Ö ´Öë ÃÖã¥üœÍ ü ¸üÆü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … úÖê‡Ô “ÖÖÆê ü ×úŸÖ−ÖÖ ²Ö›ÍüÖ


12/28


¯ÖÖ¯Öß ŒµÖÖë −Ö ÆüÖê, “´Öï ŸÖÖê ¯ÖÖ¯Öß Ææ Ñü, ´Öȩ̂ üÖ ˆ¨üÖ¸ü î úÃÖê ÆüÖê ÃÖúŸÖÖ

Æîü?”, µÖÖë ¤üß−Ö ÆüÖê ¯ÖÏ»ÖÖ¯Ö −Ö ú¸üŸÖê Æã ü‹, ´Öï ¯ÖÖ¯Öß ÆæÑ ü ê ú ×¾Ö“ÖÖ¸ü úÖê

¯Öæ̧ üß ŸÖ¸üÆü ŸµÖÖÖú¸ü µÖ×¤ü ¾ÖÆü ÃÖŸÖŸÖË Ã¾Öºþ¯Ö-¬µÖÖ−Ö ´Öë ÃÖÓ»Ö−Ö ¸üÆê üÖÖ

ŸÖÖê ×−ÖÛ¿“ÖŸÖ Æüß ÃÖ±ú»Ö ÆüÖêÖÖ …

¿Öã³Ö ´Ö−Ö †Öî̧ ü †¿Öã³Ö ´Ö−Ö, ‹êÃÖê ¤üÖê ´Ö−Ö −ÖÆüà Æïü … ´Ö−Ö ‹ú

Æüß Æî ü … ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ‹Ñ Æüß ¿Öã³Ö ‹¾ÖÓ †¿Öã³Ö ¤üÖê ŸÖ¸üÆü úß ÆüÖêŸÖß Æïü … ´Ö−Ö

•Ö²Ö ¿Öã³Ö ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë êú ¾Ö¿Öß³ÖæŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü ŸÖ²Ö ˆÃÖê ¿Öã³Ö ´Ö−Ö úÆüŸÖê

Æïü †Öî̧ ü •Ö²Ö †¿Öã³Ö ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë ê ú ¾Ö¿Öß³Öæ ŸÖ ¸üÆüŸÖÖ Æî ü ŸÖ²Ö ¾ÖÆü †¿Öã ³Ö´Ö−Ö úÆü»ÖÖŸÖÖ Æîü …

¯ÖÏ̄ ÖÓ“Ö ×¾ÖÂÖµÖÖë ´Öë ´Ö−Ö −ÖÆüà »ÖÖÖ−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ ŸÖ£ÖÖ ˆÃÖê ¤æ üÃÖ̧ ê ü ê ú

úÖµÖÖí ́ Öë ÆüÃŸÖÖê̄ Ö −ÖÆüà ú ü̧−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … ¤æ üÃÖ̧ ê ü »ÖÖêÖ ×úŸÖ−Öê ³Öß ²Öã̧ ê ü ŒµÖÖë

−Ö ÆüÖê Ó, ˆ−ÖÃÖê «ê üÂÖ −ÖÆüà ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … ü̧ÖÖ «ê üÂÖ, ¤üÖê−ÖÖë ŸµÖÖ•µÖ Æï ü …

¤æ üÃÖ̧ üÖë úÖê •ÖÖê ã ú”û ×¤üµÖÖ •ÖÖŸÖÖ Æî ü (¾ÖÆü ÃÖ²Ö) †¯Ö−Öê †Ö¯ÖúÖê ×¤üµÖÖ •ÖÖŸÖÖ

Æî ü … ‡ÃÖ ÃÖŸµÖ úÖê •ÖÖ−Ö »Öê−Öê ê ú ²ÖÖ¤ü ³Ö»ÖÖ úÖî−Ö ¤æ üÃÖ̧ üÖë úÖê −ÖÆüà ¤ê ü−ÖÖ

“ÖÖÆê üÖÖ ? †ÆÓ üŸÖÖ ê ú ˆ×¤üŸÖ ÆüÖê−Öê ÃÖê ÃÖ²Ö ã ú”ûü ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêÖÖ, †ÆÓ üŸÖÖ ê ú

×¾Ö»Öß−Ö ÆüÖê−Öê ÃÖê ÃÖ²Ö ã ú”û ×¾Ö»Öß−Ö ÆüÖê •ÖÖ‹ÖÖ … Æǘ Ö ×•ÖŸÖ−ÖÖ †×¬Öú

×¾Ö−Ö´ÖÏ ÆüÖê †Ö“Ö ü̧Ö ú ȩ̈ üÖê, ˆŸÖ−ÖÖ Æüß †×¬Öú Æǘ ÖÖ ü̧Ö ×ÆüŸÖ ÆüÖêÖÖ … ´Ö−ÖúÖê ×−ÖÖÏ×ÆüŸÖ ú ü̧ê ú úÖê‡Ô úÆüà ³Öß ü̧Æü ÃÖúŸÖÖ Æî ü …

15. †ÖŸ´Ö-†−¾Öê ÂÖÖ úÖ †³µÖÖÃÖ ú²Ö ŸÖú ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ ?

•Ö²Ö ŸÖú ´Ö−Ö ´Öë ×¾ÖÂÖµÖ-¾ÖÖÃÖ−ÖÖ‹Ñ ¸üÆüŸÖß Æï ü ŸÖ²Ö ŸÖú ‘´Öï úÖî−Ö

ÆæÑ ü’ úÖ †−¾ÖêÂÖÖ †Ö¾Ö¿µÖú Æî ü … •µÖÖë-•µÖÖë ×¾Ö“ÖÖ¸ü ̂ šüŸÖê Æï ü, ŸµÖÖë-ŸµÖÖë

(ˆ−Öê ú ˆŸ¯Ö×¢Ö Ã£ÖÖ−Ö ´Öë Æüß) †ÖŸ´Ö-†−¾ÖêÂÖÖ «üÖ¸üÖ ˆ−Ö ÃÖ²ÖúÖ −ÖÖ¿Ö

ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … †ÖŸ´Ö Ã¾Öºþ¯Ö úß ¯ÖÏÖÛ¯ŸÖ ŸÖú µÖ×¤ü úÖê‡Ô ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü


13/28


Ã¾Öºþ¯Ö-Ã´Ö¸üÖ ´Öë ¸üÆê üÖÖ ŸÖÖê µÖÆü ‹ú ÃÖÖ¬Ö−ÖÖ Æüß ¯ÖµÖÖÔ̄ ŸÖ Æî ü … •Ö²Ö

ŸÖú ¤ãüÖÔ êú ³ÖßŸÖ¸ü ¿Ö¡Öã Æï ü, ŸÖ²Ö ŸÖú ¾Öê ˆÃÖÃÖê ²ÖÖÆü¸ü †ÖŸÖê ¸üÆëüÖê …

•µÖÖë-•µÖÖë ¾Öê ²ÖÖÆü¸ü †ÖŸÖê Æï ü ŸÖ£ÖÖ ˆ−Æëü ´ÖÖ¸üŸÖê ¸üÆëü ŸÖÖê ¤ãüÖÔ ÆüÃŸÖÖŸÖ

ÆüÖê •ÖÖ‹ÖÖ …

16. Ã¾Öºþ¯Ö úÖ Ã¾Ö³ÖÖ¾Ö ŒµÖÖ Æî ü ?

µÖ£ÖÖ£ÖÔ ´Öê Ó •ÖÖê †ÛÃŸÖŸ¾Ö´ÖÖ−Ö Æî ü, ¾ÖÆü ê ú¾Ö»Ö †ÖŸ´ÖÃ¾Öºþ¯Ö Æî ü …•ÖÖŸÖ, •Öß¾Ö †Öî̧ ü ‡ÔÀ¾Ö¸ü ‡ÃÖ´Öë ´ÖÖêŸÖß ´Öë “ÖÖÑ¤üß ê ú †Ö³ÖÖÃÖ úß ³ÖÖÑ×ŸÖ

úÛ»¯ÖŸÖ ¯ÖÏŸÖß×ŸÖ Æïü … µÖê ŸÖß−ÖÖë ‹ú Æüß ÃÖ´ÖµÖ ¯ÖÏú™ü ÆüÖêú¸ü ‹ú Æüß

ÃÖ´ÖµÖ »Öã̄ ŸÖ ÆüÖêŸÖê Æï ü … ×•ÖÃÖ Ã£ÖÖ−Ö ¯Ö¸ü ´Öï úÖ Øú×“ÖŸÖ ´ÖÖ¡Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü

−ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ, ¾ÖÆüÖÑ Ã¾Öºþ¯Ö Æî ü, ¾ÖÆüß ´ÖÖî−Ö Æîü, Ã¾Öºþ¯Ö Ã¾Ö´Öê¾Ö •ÖÖŸÖ Æî ü,Ã¾Öºþ¯Ö Ã¾Ö´Öê¾Ö ‘´Öï’ Æî ü, Ã¾Öºþ¯Ö Ã¾Ö´Öê¾Ö ‡ÔÀ¾Ö¸ü Æî ü, ÃÖ²Ö ãú”û ×¿Ö¾Ö

Ã¾Öºþ¯Ö Æî ü …

17. ŒµÖÖ ÃÖ²Ö ã ú”û ‡ÔÀ¾Ö¸ü êú úÖµÖÔ −ÖÆüà Æï ü ?

×²Ö−ÖÖ ‡“”ûÖ ÃÖÓú»¯Ö µÖÖ ̄ ÖÏµÖÖÃÖ ê ú †Ö×¤üŸµÖ ̂ ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü †Öî̧ ü

ˆÃÖúß ˆ¯ÖÛÃ£Ö×ŸÖ ´ÖÖ¡Ö ÃÖê ÃÖæµÖÔúÖ−ŸÖ ´Ö×Ö ¯ÖŸ£Ö¸ü †Û−Ö ˆÖ»ÖŸÖÖ

Æîü, ú´Ö»Ö ×Ö»ÖŸÖÖ Æî ü, ¯ÖÖ−Öß ¾ÖÖÛÂ¯ÖŸÖ ÆüÖêŸÖÖ, »ÖÖêÖ ×¾Ö×³Ö®Ö úÖµÖÖí ´Öë

¯ÖÏ¾Öé¢Ö ÆüÖêŸÖê ŸÖ£ÖÖ ̂ −Æë ü ú¸ü−Öê ê ú ²ÖÖ¤ü ×−ÖÛÂÎúµÖ ÆüÖêŸÖê Æïü … ×•ÖÃÖ ̄ ÖÏúÖ¸ü“Öã́ ²Öú ê ú ÃÖ´ÖÖ ÃÖæ ‡Ô ×Æü»ÖŸÖß Æî ü, ̂ ÃÖß ̄ ÖÏúÖ¸ü ÃÖÓú»¯Ö ×¾ÖÆüß−Ö ‡ÔÀ¾Ö¸ü

úß ÃÖ×®Ö×¬Ö ×¾Ö¿ÖêÂÖ ´ÖÖ¡Ö ÃÖê ÆüÖê−Öê ¾ÖÖ»Öê ×¡Öú´ÖÖí †£Ö¾ÖÖ ¯ÖÓ“Ö é úŸµÖÖë

ÃÖê ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ ÃÖú»Ö •Öß¾Ö †¯Ö−Öê-†¯Ö−Öê ú´ÖÖÔ−ÖãÃÖÖ¸ü úÖµÖÔ ú¸ü ×¾ÖÁÖÖ´Ö

ú¸üŸÖê Æï ü … ‡ÃÖê ú ×¾Ö¯Ö¸üßŸÖ ‘¾ÖÆü’ ÃÖÓú»¯Ö¸ü×ÆüŸÖ Æî ü, ¾ÖÆü ×úÃÖß ú´ÖÔ


14/28


ÃÖê ²ÖÓ¬ÖÖ −ÖÆüà Æîü … µÖÆü šüßú ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü Æî ü •ÖîÃÖê »ÖÖêú ×Î úµÖÖ‹Ñ ÃÖæµÖÔ

úÖê ̄ ÖÏ³ÖÖ×¾ÖŸÖ −ÖÆüà ú¸üŸÖà µÖÖ †−µÖ “ÖÖ¸ü³ÖæŸÖ 2 ê ú ÖãÖ, †¾ÖÖãÖ ¾µÖÖ¯Öú

†ÖúÖ¿Ö ¯Ö¸ü ¯ÖÏ³ÖÖ¾Ö −ÖÆüà ›üÖ»Ö ¯ÖÖŸÖê …

18. ³ÖŒŸÖÖë ´Öë ÁÖê Âšü úÖî−Ö Æî ü ?

Ã¾Öºþ¯Ö êú ºþ¯Ö ´Öë ˆ¯ÖÛÃ£ÖŸÖ ‡ÔÀ¾Ö¸ü úÖê, •ÖÖê Ã¾ÖµÖÓ úÖê ÃÖ´ÖÙ¯ÖŸÖ

ú¸üŸÖÖ Æî ü, ¾ÖÆü ÃÖ²ÖÃÖê ˆ¢Ö´Ö ³ÖŒŸÖ Æîü … ‡ÔÀ¾Ö¸ü úÖê ÃÖ´ÖÙ¯ÖŸÖ ú¸ü−Öê úÖ †£ÖÔ Æîü ×ú †ÖŸ´ÖÖ êú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖê ˆ×¤üŸÖ ÆüÖê−Öê ê ú

×»Ö‹ ×²Ö−ÖÖ Ã£ÖÖ−Ö ×¤ü‹ •ÖÖê ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü †ÖŸ´ÖÖ ´Öë ¸üÆüŸÖÖ Æî ü …

‡ÔÀ¾Ö¸ü ê ú ‰ú¯Ö¸ü •ÖÖê ³Öß ³ÖÖ¸ü ±ë úêú •ÖÖŸÖê Æï ü, ¾ÖÆü ˆ−ÖúÖê ¾ÖÆü−Ö

ú¸üŸÖÖ Æî ü … •Ö²Ö ̄ Ö¸ü´ÖêÀ¾Ö¸ü ¿ÖÛŒŸÖ ÃÖú»Ö “Öß•ÖÖë úÖê ÃÖÓ“ÖÖ×»ÖŸÖ ú¸üŸÖßÆîü ŸÖÖê †¯Ö−Öê †Ö¯ÖúÖê ˆÃÖúÖê ×²Ö−ÖÖ ÃÖ´ÖÙ¯ÖŸÖ ×ú‹, ŒµÖÖë Æü´Ö ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü

×¾Ö“ÖÖ¸ü «üÖ¸üÖ ×“Ö−ŸÖÖ ú¸üŸÖê Æï ü ×ú ŒµÖÖ ú¸ü−ÖÖ †Öî̧ ü ×úÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü

ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ ? Æü´Ö •ÖÖ−ÖŸÖê Æï ü ×ú ̧ ê ü»ÖÖÖ›Íüß ÃÖ³Öß ²ÖÖê—Ö »Öê •ÖÖŸÖß Æî ü,

‡ÃÖ×»Ö‹ ˆÃÖêú ³ÖßŸÖ¸ü ¯ÖÏ¾Öê¿Ö êú ˆ¯Ö¸üÖ−ŸÖ Æü´Öê ”ûÖê™üÖ ³ÖÖ¸ü ¸ê ü»ÖÖÖ›Íüß

´Öë ¸üÖú¸ü †Ö¸üÖ´Ö †−Öã³Ö¾Ö ú¸ü−Öê úß •ÖÖÆü ŸÖú»Öß±ú ÃÖÆüŸÖê Æãü‹†¯Ö−ÖÖ ÃÖÖ´ÖÖ−Ö ×ÃÖ¸ü ¯Ö¸ü ŒµÖÖë »ÖÖ¤êü ¸üÆü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ ?

19. ¾Öî̧ üÖµÖ ŒµÖÖ Æî ü ?

•ÖîÃÖê Æüß ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖê Æïü, ˆ−Æëü, ˆ−Öê ú •Ö−´Ö Ã£ÖÖ−Ö ¯Ö¸ü,

ˆ−ÖúÖ ×²Ö−ÖÖ úÖê‡Ô ×“ÖÅ−Ö ”ûÖê›Íê ü ŸÖã̧ ü−ŸÖ −ÖÂ™ü ú¸ü ¤êü−ÖÖ ¾Öî¸üÖµÖ Æî ü …

2 “ÖÖ¸ü³Öæ ŸÖ :- ¯Öé£¾Öß, •Ö»Ö, †Û−Ö, ¾ÖÖµÖã


15/28


•ÖîÃÖê ‹ú ÖÖêŸÖÖÖÖȩ̂ ü †¯Ö−Öê ú×™ü ¯Ö¸ü ‹ú ¯ÖŸ£Ö¸ü ²ÖÖÑ¬Öê ÃÖ´Öã¦ü êú ŸÖ»Öü

¯Ö¸ü ŸÖî̧ üŸÖÖ Æîü ŸÖ£ÖÖ ¾ÖÆüÖÑ ÃÖê ´ÖÖêŸÖß ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ú¸üŸÖÖ Æî ü, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü Æü´Ö´Öë

ÃÖê ¯ÖÏŸµÖêú úÖê ¾Öî̧ üÖµÖ «üÖ¸üÖ †¯Ö−Öê Ã¾ÖµÖÓ êú ³ÖßŸÖ¸ü ÖÖêŸÖÖ »ÖÖÖ−ÖÖ

“ÖÖ×Æü‹ ŸÖ£ÖÖ †ÖŸ´ÖÖ ºþ¯Öß ´ÖÖêŸÖß ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ …

20. ŒµÖÖ ‡Ô À¾Ö¸ü µÖÖ Öã ¹ý ×úÃÖß •Öß¾Ö úÖê ´Öã ÛŒŸÖ −ÖÆüà ¤ê ü ÃÖúŸÖê ü ?

‡ÔÀ¾Ö¸ü µÖÖ Öã¹ý ê ú¾Ö»Ö ́ ÖãÛŒŸÖ úÖ ́ ÖÖÖÔ ×¤üÖÖ‹ÑÖê, ¾Öê Ã¾ÖµÖÓ •Öß¾Ö

úÖê ´ÖãÛŒŸÖ úß †¾ÖÃ£ÖÖ ´Öë −ÖÆüà »Öê •ÖÖ ÃÖúŸÖê …

¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ´Öë ‡ÔÀ¾Ö¸ü ‹¾ÖÓ Öã¹ý ×³Ö®Ö −ÖÆüà Æï ü … ×•ÖÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü “ÖßŸÖê

ê ú •Ö²Ö›Íêü ´Öë †ÖµÖÖ ×¿ÖúÖ¸ü ²ÖÖÆü¸ü −ÖÆüà ×−Öú»Ö ¯ÖÖŸÖÖ, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü

•ÖÖê Öã¹ý úß †−ÖãÓ ú¯ÖÖ-¥üÛÂ™ü úß ¯Ö×¸ü×¬Ö ´Öë †Ö Ö‹ Æïü, ¾Öê −ÖÂ™ü −ÖÆüàÆüÖëÖê ²ÖÛ»ú Öã¹ý «üÖ¸üÖ ¸ü×ÖŸÖ ÆüÖëÖê … µÖª×¯Ö Æü¸ü ×úÃÖß úÖê ‡ÔÀ¾Ö¸ü

µÖÖ Öã¹ý «üÖ¸üÖ ¤ü¿ÖÖÔ‹ Ö‹ ´ÖÖÖÔ ¯Ö¸ü Ã¾ÖµÖÓ ¯ÖÏµÖŸ−Ö ú¸ü−ÖÖ ‹¾ÖÓ ´ÖãÛŒŸÖ

¯ÖÏÖ¯ŸÖ ú¸ü−Öß “ÖÖ×Æü‹ … Ã¾ÖµÖÓ úÖê Ã¾ÖµÖÓ êú –ÖÖ−Ö-“ÖÖã «üÖ¸üÖ •ÖÖ−Ö−ÖÖ

Æîü, úÖê‡Ô ×úÃÖß ¤æ üÃÖ¸êü ê ú “ÖÖã «üÖ¸üÖ î úÃÖê •ÖÖ−Ö ÃÖúŸÖÖ Æî ü ? ŒµÖÖ

¾ÖÆü, •ÖÖê ¸üÖ´Ö Æî ü ˆÃÖúÖê µÖÆü •ÖÖ−Ö−Öê ê ú ×»Ö‹ ×ú ¾ÖÆü ¸üÖ´Ö Æîü, ‹ú

¤ü¯ÖÔÖ úß †Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ ÆüÖêŸÖß Æîü ?

21. ´ÖãÛŒŸÖ úß ‡“”ûÖ ¸üÖ−Öê ¾ÖÖ»Öê úÖê ŒµÖÖ ŸÖŸ¾ÖÖë úÖ †−¾ÖêÂÖÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹?

×•ÖÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü úÖê‡Ô æ ú›Íê ü úÖê ±ëúú−ÖÖ “ÖÖÆüŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ˆÃÖê ˆÃÖúÖ

×¾Ö¿»ÖêÂÖÖ ú¸ü−Öê µÖÖ µÖÆü ¤êüÖ−Öê ê ú ×»Ö‹ ×ú ¾ÖÆü ŒµÖÖ Æî ü, úß


16/28


†Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ −ÖÆüßÓ ÆüÖêŸÖß Æî ü, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü •ÖÖê †¯Ö−Öê Ã¾ÖµÖÓ úÖê •ÖÖ−Ö−ÖÖ

“ÖÖÆüŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ˆÃÖê Ã¾Öºþ¯Ö úÖê œüú−Öê ¾ÖÖ»Öê ŸÖŸ¾ÖÖë úÖê ×−Ö¸üÃŸÖ ú¸ü−Öê

ê ú Ã£ÖÖ−Ö ¯Ö¸ü ˆ−Öúß ÃÖÓµÖÖ ×Ö−Ö−Öê µÖÖ ˆ−Öúß ×¾Ö¿ÖêÂÖŸÖÖ‹Ñ •ÖÖ−Ö−Öê

úß †Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ −ÖÆüà Æî ü … ÃÖÓÃÖÖ¸ü úÖê Ã¾Ö¯−Ö •ÖîÃÖÖ ́ ÖÖ−Ö−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ …

22. ŒµÖÖ •ÖÖÖÏŸÖ ‹¾ÖÓ Ã¾Ö¯−Ö ´Öë úÖê ‡Ô ³Öê ¤ü −ÖÆüà Æî ü ?

•ÖÖÖÏŸÖ úß †¾ÖÃ£ÖÖ ¤üß‘ÖÔ ŸÖ£ÖÖ Ã¾Ö¯−Ö úß Ö×Öú ÆüÖêŸÖß Æî ü,‡ÃÖê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ ˆ−Ö´Öë úÖê‡Ô ³Öê¤ü −ÖÆüà Æî ü … •ÖÖÖÏŸÖ ´Öë •ÖÖÖÏŸÖ úß

‘Ö™ü−ÖÖ‹Ñ ×•ÖŸÖ−Öß ÃÖ“Ö »ÖÖŸÖß Æï ü, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü Ã¾Ö¯−Ö ê ú ÃÖ´ÖµÖ Ã¾Ö¯−Ö

úß ‘Ö™ü−ÖÖ‹Ñ ˆŸÖ−Öß Æüß ¾ÖÖÃŸÖ×¾Öú »ÖÖŸÖß Æïü … Ã¾Ö¯−Ö ´Öë ´Ö−Ö ‹ú

¤æ üÃÖ¸üÖ ¿Ö¸üß ü̧ ¬ÖÖ¸üÖ ú¸üŸÖÖ Æî ü … •ÖÖÖÏŸÖ ‹¾ÖÓ Ã¾Ö¯−Ö ¤üÖê−ÖÖë Æüß †¾ÖÃ£ÖÖ†Öë ´Öë −ÖÖ´Ö, ºþ¯Ö ê ú ×¾Ö“ÖÖ¸ü Îú´Ö¿Ö: †ÖŸÖê ¸üÆüŸÖê Æïü …

23. ŒµÖÖ ´Öã́ ÖãÖã êú ×»Ö‹ ¯ÖãÃŸÖëú (¿ÖÖÃ¡Ö) ¯ÖœÍü−ÖÖ ˆ¯ÖµÖÖê Öß Æîü ?

ÃÖ³Öß ¿ÖÖÃ¡Ö úÆüŸÖê Æïü ×ú ´ÖãÛŒŸÖ ¯ÖÖ−Öê êú ×»Ö‹ ´Ö−Ö úÖê

×−ÖÖÏ×ÆüŸÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹, ˆ−Öê ú ˆ¯Ö¤ê ü¿ÖÖë úÖ ÃÖÖ¸ü Æî ü ×ú ´Ö−Ö úÖê

¿ÖÖ−ŸÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … ‹ú ²ÖÖ¸ü ‡ÃÖê ÃÖ´Ö—Ö »Öê−Öê ¯Ö¸ü ¯ÖãÃŸÖúÖë êú

†ŸµÖ×¬Öú †¬µÖµÖ−Ö úß úÖê‡Ô †Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ −ÖÆüà Æîü … ´Ö−Ö úÖê ÛÃ£Ö¸ü

ú¸ü−Öê êú ×»Ö‹ †¯Ö−Öê Ã¾ÖµÖÓ ê ú ³ÖßŸÖ¸ü êú¾Ö»Ö †−¾ÖêÂÖÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹×ú ¾ÖÆü Ã¾ÖµÖÓ ŒµÖÖ Æîü ? µÖÆü †−¾ÖêÂÖÖ ¯ÖãÃŸÖúÖë ´Öë îúÃÖê ×úµÖÖ •ÖÖ

ÃÖúŸÖÖ Æî ü ? †¯Ö−Öê Ã¾ÖµÖÓ úß –ÖÖ−Ö¥üÛÂ™ü ÃÖê †¯Ö−Öß †ÖŸ´ÖÖ úÖê •ÖÖ−Ö−ÖÖ

“ÖÖ×Æü‹ … Ã¾Öºþ¯Ö ¯ÖÓ“ÖúÖê¿ÖÖë ê ú ³ÖßŸÖ¸ü Æî ü ×ú−ŸÖã ¯ÖãÃŸÖëú ˆ−Öêú ²ÖÖÆü¸ü

Æïü … •Ö²Ö †¯Ö−Öê Ã¾ÖµÖÓ úÖ †−¾ÖêÂÖÖ ¯ÖÓ“ÖúÖê¿ÖÖë êú ×−Ö¸üÃŸÖßú¸üÖ ÃÖê


17/28


ú¸ü−ÖÖ Æîü ŸÖÖê ŒµÖÖ ‡ÃÖúÖê ¯ÖãÃŸÖúÖë ´Öë ú¸ü−ÖÖ ¾µÖ£ÖÔ −ÖÆüà Æî ü ? ‹ú

ÃÖ´ÖµÖ †Ö‹ÖÖ •Ö²Ö ̂ ÃÖê ÃÖ´ÖÃŸÖ ÃÖßÖß Æã ü‡Ô “Öß•ÖÖë úÖê ³Öæ »Ö−ÖÖ ÆüÖêÖÖ …

24. ÃÖãÖ ŒµÖÖ Æîü ?

ÃÖãÖ, †ÖŸ´ÖÖ úÖ ÃÖÆü•Ö Ã¾Ö³ÖÖ¾Ö Æî ü … ÃÖãÖ ‹¾ÖÓ Ã¾Öºþ¯Ö †»ÖÖ −ÖÆüà

Æî ü … ÃÖÓÃÖÖ ü̧ úß ×úÃÖß ¾ÖÃŸÖã ́ Öë úÖê‡Ô ÃÖãÖ −ÖÆüà Æî ü … Æü´Ö †¯Ö−Öê †×¾Ö¾Öêú

ê ú úÖ¸üÖ ú»¯Ö−ÖÖ ú¸üŸÖê Æïü ×ú ¯ÖÏ̄ ÖÓ“Ö ¾ÖÃŸÖã†Öë ÃÖê ÃÖãÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ú¸üŸÖê Æï ü … ́ Ö−Ö •Ö²Ö ²ÖÆã ü´Öã ÔÖß ÆüÖêŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ¤ã ü:Ö †−Öã³Ö¾Ö ú ü̧ŸÖÖ Æî ü … ¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ́ Öë

•Ö²Ö ‡ÃÖúß ‡“”ûÖ‹Ñ ̄ Öæ ÖÔ ÆüÖêŸÖß Æï ü ŸÖÖê µÖÆü †¯Ö−Öê ÄÖÖêŸÖ Ã£ÖÖ−Ö ̄ Ö ü̧ ¾ÖÖ×¯ÖÃÖ

»ÖÖî™üŸÖÖ Æî ü ŸÖ£ÖÖ ê ú¾Ö»Ö †ÖŸ´ÖÃÖãÖ †−Öã³Ö¾Ö ú¸üŸÖÖ Æî ü •ÖÖê ×ú †ÖŸ´ÖÖ

Æî ü … ‡ÃÖß ̄ ÖÏúÖ ü̧ úß ÛÃ£Ö×ŸÖ ÖÆü¸üß −Öà¤ü, ÃÖ´ÖÖ×¬Ö µÖÖ ́ Öæ ”ûÖÔ úß †¾ÖÃ£ÖÖ´Öë ÆüÖêŸÖß Æî ü †Öî¸ü •Ö²Ö ‹êÛ“”ûú ¾ÖÃŸÖã úß ¯ÖÏÖÛ¯ŸÖ µÖÖ †−ÖîÛ“”ûú ×´Ö™ü

•ÖÖŸÖÖ Æîü ŸÖÖê ´Ö−Ö †−ŸÖ´ÖãÔÖß ÆüÖêú¸ü êú¾Ö»Ö †ÖŸ´ÖÃÖãÖ †−Öã³Ö¾Ö ú¸üŸÖÖ

Æîü … ×ú−ŸÖã ‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ´Ö−Ö ×²Ö−ÖÖ †Ö¸üÖ´Ö ê ú ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü ×¾Ö“Ö×»ÖŸÖ

¸üÆüŸÖÖ, Î ú´Ö¿Ö: †ÖŸ´ÖÖ ê ú ²ÖÖÆü¸ü •ÖÖŸÖÖ ¯Öã−Ö: ‡ÃÖ´Öë ¾ÖÖ×¯ÖÃÖ »ÖÖî™üŸÖÖ

Æîü … ¯Öê›Íü ê ú −Öß“Öê ”ûÖµÖÖ ÃÖãÖú¸ü »ÖÖŸÖß Æîü •Ö²Ö×ú Öã»Öê Ã£ÖÖ−Ö úßÖ´Öá ÃÖÆü−Ö −ÖÆüà ÆüÖêŸÖß … ‹ú, •ÖÖê ÃÖæµÖÔ úß ŸÖ×¯Ö¿Ö ́ Öë ”ûÖµÖÖ ”ûÖê›Íüú¸ü

³Ö™üúŸÖÖ Æîü ŸÖ£ÖÖ ¾ÖÖ×¯ÖÃÖ ”ûÖµÖÖ ´Öë »ÖÖî™üŸÖÖ Æî, †×¾Ö¾Öêúß Æîü … ‹ú

×¾Ö¾Öêúß ¾µÖÛŒŸÖ Ã£ÖÖµÖß ºþ¯Ö ÃÖê ”ûÖµÖÖ ́ Öë ̧ üÆüŸÖÖ Æî ü, ˆÃÖß ̄ ÖÏúÖ¸ü –ÖÖ−Öß

úÖ ´Ö−Ö ²ÖÎÉ úÖê −ÖÆüà ”ûÖê›Í üŸÖÖ … •Ö²Ö×ú ‡ÃÖêú ˆ»™üÖ ‹ú †–ÖÖ−ÖßúÖ ´Ö−Ö ÃÖÓÃÖÖ¸ü ´Öë ‘Öǽ ÖŸÖÖ ¸üÆüŸÖÖ ŸÖ£ÖÖ ¤ã ü:Ö úß †−Öã³Öæ ×ŸÖ ú¸üŸÖÖ Æî ü

†Öî̧ ü †»¯Ö ÃÖ´ÖµÖ êú ×»Ö‹ †Ö−Ö−¤ü úß †−Öã³Öæ×ŸÖ ê ú ×»Ö‹ ²ÖÎÉ ´Öë

¾ÖÖ×¯ÖÃÖ »ÖÖî™üŸÖÖ Æî ü … ¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ́ Öë ×•ÖÃÖê •ÖÖŸÖ úÆüÖ ÖµÖÖ Æî ü, ¾ÖÆü êú¾Ö»Ö

×¾Ö“ÖÖ¸ü Æî ü … •Ö²Ö •ÖÖŸÖ ×¾Ö»Öã̄ ŸÖ ÆüÖêŸÖÖ, •Ö²Ö úÖê‡Ô ×¾Ö“ÖÖ¸ü −ÖÆüà ¸üÆüŸÖÖ


18/28


ŸÖÖê ´Ö−Ö †Ö−Ö−¤ü úß †−Öã³Öæ×ŸÖ ú¸üŸÖÖ Æî ü †Öî̧ ü •Ö²Ö •ÖÖŸÖ ¯ÖÏú™ü ÆüÖêŸÖÖ

Æîü ŸÖÖê ˆÃÖê ¤ã ü:ÖÖë úß †−Öã³Öæ×ŸÖ ÆüÖêŸÖß Æî ü …

25. –ÖÖ−Ö-¥üÛÂ™ü ŒµÖÖ Æî ü ?

´ÖÖî−Ö ¸üÆü−ÖÖ –ÖÖ−Ö¥üÛÂ™ü Æî ü … ´ÖÖî−Ö ¸üÆü−Öê úÖ †£ÖÔ ´Ö−Ö úÖê

†ÖŸ´ÖÃ¾Öºþ¯Ö ́ Öë »Öß−Ö ú ü̧−ÖÖ Æî ü … µÖÆü †¾ÖÃ£ÖÖ Æüß –ÖÖ−Ö¥üÛÂ™ü úÆü»ÖÖŸÖß

Æîü … ¤æ üÃÖ¸üÖë ê ú ×¾Ö“ÖÖ ü̧ ¯ÖœÍü−ÖÖ µÖÖ •ÖÖ−Ö−ÖÖ, ³Öæ ŸÖ, ³Ö×¾ÖÂµÖ ‹¾ÖÓ ¾ÖŸÖỐ ÖÖ−ÖúÖ ×¡ÖúÖ»Ö –ÖÖ−Ö, ¤æü¸ü ¤ê ü¿ÖÖë ê ú ¯Ö¤üÖ£ÖÖí úÖê •ÖÖ−Ö−ÖÖ µÖÖ ÖÏÆüÖ

ú¸ü−ÖÖ ; ‡−Ö ÃÖ²ÖúÖê ú³Öß –ÖÖ−Ö-¥üÛÂ™ü −ÖÆüà úÆüÖ •ÖÖ ÃÖúŸÖÖ …

26. ¾Öî̧ üÖµÖ ŸÖ£ÖÖ –ÖÖ−Ö ê ú ²Öß“Ö ŒµÖÖ ÃÖÓ ²ÖÓ ¬Ö Æî ü ?

¾Öî̧ üÖµÖ Ã¾ÖµÖÓ –ÖÖ−Ö Æî ü … ¾Öî̧ üÖµÖ ‹¾ÖÓ –ÖÖ−Ö †»ÖÖ −ÖÆüà Æî ü … ¾ÖÃŸÖãŸÖ:

¤üÖê−ÖÖë ‹ú Æïü … ¾Öî̧ üÖµÖ †ÖŸ´ÖÖ ÃÖê ́ Ö−Ö úÖê ×úÃÖß ¾ÖÃŸÖã úß †Öȩ̂ ü •ÖÖ−Öê

ÃÖê ̧ üÖêúŸÖÖ Æî ü … –ÖÖ−Ö úÖ †£ÖÔ †ÖŸ´ÖÖ ê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ ×úÃÖß ¾ÖÃŸÖã úÖ

¯ÖÏú™ü −Ö ÆüÖê−ÖÖ Æîü … ¤æüÃÖ¸êü ¿Ö²¤üÖë ´Öë ×úÃÖß †−µÖ “Öß•Ö ´Öë ¯ÖÏ¾Öé¢Ö −Ö

ÆüÖê−ÖÖ ¾Öî̧ üÖµÖ Æîü … Ã¾Öºþ¯Ö úÖ ú³Öß ¯Ö×¸üŸµÖÖÖ −Ö ú¸ü−ÖÖ –ÖÖ−Ö Æîü …

27. †−¾Öê ÂÖÖ ‹¾ÖÓ ¬µÖÖ−Ö ´Öë ŒµÖÖ ³Öê ¤ü Æîü ?

Ã¾ÖµÖÓ úß †ÖŸ´ÖÖ ´Öë ´Ö−Ö úÖê ÛÃ£ÖŸÖ ú¸ü−ÖÖ, †−¾ÖêÂÖÖ Æîü … Æü´Ö

Ã¾ÖµÖÓ ²ÖÎÉ Æï ü, ÃÖÛ““Ö¤üÖ−Ö−¤ü Æïü, úÖ ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü ³ÖÖ¾Ö ¬µÖÖ−Ö Æîü …


19/28


28. ´ÖãÛŒŸÖü ŒµÖÖ Æî ü ?

²ÖÓ¬Ö−Ö ´Öë ¯Ö›Íê ü †Æü´ÖË úÖ †−¾ÖêÂÖÖ ú¸ü−ÖÖ ŸÖ£ÖÖ ²ÖÓ¬Ö−Ö ÃÖê ´ÖãŒŸÖ

†¯Ö−Öê Ã¾ÖµÖÓ êú µÖ£ÖÖ£ÖÔ Ã¾Öºþ¯Ö úÖê •ÖÖ−Ö−ÖÖ ´ÖãÛŒŸÖ Æîü …


20/28

´Öï úÖî−Ö ÆæÑ ?

(»ÖêÖ ºþ¯Ö ´Öë)

ÃÖú»Ö •Öß¾Ö ¤ã ü:Ö×¾ÖÆüß−Ö ÆüÖê, ÃÖ¤î ü¾Ö ÃÖãÖß ¸üÆü−ÖÖ “ÖÖÆüŸÖê ŸÖ£ÖÖ

ÃÖ²ÖúÖê †¯Ö−Öê †Ö¯Ö ÃÖê ÃÖ¾ÖÖÔ×¬Öú ¯ÖÏế Ö Æîü, •ÖÖê ‡ÃÖ ŸÖ£µÖ ê ú úÖ¸üÖ

Æîü ×ú ÃÖãÖ ˆ−Öúß ¾ÖÖÃŸÖ×¾Öú ¯ÖÏéú×ŸÖ Æî ü … ‡ÃÖ×»Ö‹ ÃÖãÖ •ÖÖê Ã¾Ö-Ã¾Ö³ÖÖ¾Ö Æî ü ŸÖ£ÖÖ ×•ÖÃÖúß †−Öã³Öæ×ŸÖ ´Ö−Ö-×¾ÖÆüß−Ö ×−Ö¦üÖ ´Öë ¯ÖÏ×ŸÖ×¤ü−Ö

ÆüÖêŸÖß Æîü, ˆÃÖúÖê ¯ÖÖ−Öê êú ×»Ö‹ †¯Ö−Öê †Ö¯ÖúÖê •ÖÖ−Ö−ÖÖ †Ö¾Ö¿µÖú

Æîü … ‡ÃÖê ú ×»Ö‹ ‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñ ü’ úÖ –ÖÖ−Ö×¾Ö“ÖÖ¸ü ̄ ÖḮ ÖãÖ ÃÖÖ¬Ö−Ö Æî ü … ‘´Öï

úÖî−Ö Ææ Ñü ?’ ÃÖ¯ŸÖ ¬ÖÖŸÖã†Öë (¸üÃÖ, ¸üŒŸÖ, ´ÖÖÑÃÖ, ´Ö••ÖÖ, ´Öê¤ü, †ÛÃ£Ö,

¿ÖãÎú) ÃÖê ²Ö−ÖÖ Ã£Öæ »Ö ¿Ö¸üß¸ü ́ Öï −ÖÆüà Ææ Ñ ü … ¿Ö²¤ü, Ã¯Ö¿ÖÔ, ºþ¯Ö, ̧ üÃÖ, Ö−¬Ö,

‡−Ö ̄ ÖÖÑ“Ö ×¾ÖÂÖµÖÖë úÖê ̄ Öé£Öú-¯Öé£Öú ÖÏÆüÖ ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»Öß (Îú´Ö¿Ö:) úÖÔ,

Ÿ¾Ö“ÖÖ, −Öê¡Ö, ×•ÖÅ¾ÖÖ †Öî̧ ü −ÖÖ×ÃÖúÖ- µÖê ¯ÖÖÑ“ÖÖë –ÖÖ−ÖêÛ−¦üµÖÖÑ ³Öß ´Öï −ÖÆüà

ÆæÑ ü … ¾Ö“Ö−Ö, Ö´Ö−Ö, ÖÏÆüÖ, ́ Ö»Ö×¾ÖÃÖ•ÖÔ−Ö, †Ö−Ö−¤ü- µÖê ̄ ÖÓ“Ö×¾Ö¬Ö ×Î úµÖÖ‹Ñ

ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»Öß (Îú´Ö¿Ö:) ¾ÖÖËú, ¯ÖÖ¤ü ¯ÖÖ×Ö, ¾ÖÖµÖã †Öî̧ ü ˆ¯ÖÃ£Ö- µÖê ¯ÖÖÑ“ÖÖë ú´ÖìÛ−¦üµÖÖÑ ³ûÖß ´Öï −ÖÆüà Ææ Ñü … À¾ÖÖÑÃÖÖ×¤ü ¯ÖÓ“Öú´ÖÔ ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»Öß ¯ÖÏÖÖÖ×¤ü

¾ÖÖµÖã̄ ÖÓ“Öú ³Öß ´Öï −ÖÆüà ÆæÑ ü … ÃÖÓú»¯Ö ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»ÖÖ ´Ö−Ö ³Öß ´Öï −ÖÆüà

ÆæÑ ü … ÃÖ¾ÖÔ ×¾ÖÂÖµÖÖë ‹¾ÖÓ ÃÖ¾ÖÔ ú´ÖÖí ÃÖê ¸ü×ÆüŸÖ ŸÖ£ÖÖ ×¾ÖÂÖµÖ ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë ÃÖê

µÖãŒŸÖ †–ÖÖ−Ö ³Öß ´Öï −ÖÆüà Ææ Ñü … ˆ¯ÖµÖã ÔŒŸÖ ÃÖ´ÖÃŸÖ úÖê “´Öï −ÖÆüà Ææ Ñü, ´Öï−ÖÆüà ÆæÑ ü” (−Öê×ŸÖ −Öê×ŸÖ) ú¸ü−Öê ê ú ²ÖÖ¤ü ‹úÖÓÖß (†¾Ö×¿ÖÂ™ü) ¸üÆü−Öê ¾ÖÖ»ÖÖ

“ÖîŸÖ−µÖ ´Öï ÆæÑ ü, “ÖîŸÖ−µÖ úÖ Ã¾Öºþ¯Ö ÃÖÛ““Ö¤üÖ−Ö−¤ü Æîü …

´Ö−Ö •ÖÖê ÃÖú»Ö –ÖÖ−Ö ‹¾ÖÓ ÃÖ´ÖÃŸÖ ×Î úµÖÖ†Öë úÖ Æê üŸÖã (†Öî̧ ü †Ö¬ÖÖ ü̧)

Æîü, µÖ×¤ü »Öß−Ö ÆüÖê •ÖÖ‹ ŸÖÖê •ÖÖŸÖ-¥üÛÂ™ü ¤æü¸ü ÆüÖê •ÖÖ‹Öß … ×•ÖÃÖ


21/28


¯ÖÏúÖ¸ü úÛ»¯ÖŸÖ ÃÖ¯ÖÔ–ÖÖ−Ö ¤æ ü¸ü Æã ü‹ ×²Ö−ÖÖ †×¬ÖÂšüÖ−Ö ¸ü••Öã-–ÖÖ−Ö −ÖÆüà

ÆüÖêŸÖÖ, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü úÛ»¯ÖŸÖ •ÖÖŸÖ-¥üÛÂ™ü ¤æ ü¸ü Æã ü‹ ×²Ö−ÖÖ †×¬ÖÂšüÖ−Ö

(Ã¾Öºþ¯Ö-¤ü¿ÖÔ−Ö) ÃÖÓ³Ö¾Ö −ÖÆüà Æîü …

´Ö−Ö, †ÖŸ´ÖÖ ́ Öë ̧ üÆü−Öê ¾ÖÖ»Öß ‹ú †¤Ë ü³ÖãŸÖ ¿ÖÛŒŸÖ Æî ü … ¾ÖÆü ÃÖú»Ö

×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖê ˆŸ¯Ö−−Ö ú¸üŸÖÖ Æîü … ÃÖ´ÖÃŸÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖê ¤æü¸ü ú¸ü ¤ê üÖ−Öê

¯Ö¸ü ´Ö−Ö •ÖîÃÖß úÖê‡Ô ¾ÖÃŸÖã ¯Öé£Öú −ÖÆüà ¸üÆüŸÖß ; †ŸÖ: ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æüß ´Ö−Ö

úÖ Ã¾Öºþ¯Ö Æîü … ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ •ÖÖŸÖ •ÖîÃÖß úÖê‡Ô ×³Ö−−Ö

¾ÖÃŸÖã −ÖÆüà Æî ü … ÃÖãÂÖãÛ¯ŸÖ ´Öë ×¾Ö“ÖÖ¸ü −ÖÆüà Æîü, ‡ÃÖ×»Ö‹ •ÖÖŸÖ ³Öß −ÖÆüàÆîü, •ÖÖÖÏŸÖ ‹¾ÖÓ Ã¾Ö¯−Ö ´Öë ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æïü, †ŸÖ‹¾Ö •ÖÖŸÖ ³Öß Æîüê ü … ×•ÖÃÖ

¯ÖÏúÖ¸ü ´Öú›Íüß †¯Ö−Öê ³ÖßŸÖ¸ü ÃÖê ŸÖ−ŸÖã ²ÖÖÆü¸ü ×−ÖúÖ»Öú¸ü •ÖÖ»Ö ²Öã−ÖŸÖß

Æîü †Öî̧ ü ×±ú¸ü ˆÃÖê †¯Ö−Öê ³ÖßŸÖ¸ü Öà“Ö »ÖêŸÖß Æîü, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü ´Ö−Ö ³Öß

†¯Ö−Öê ³ÖßŸÖ¸ü ÃÖê •ÖÖŸÖ ¯ÖÏú™ü ú¸üŸÖÖ, ¯Öã−Ö: ˆÃÖê †¯Ö−Öê ³ÖßŸÖ¸ü »Öß−Ö

ú¸ü »ÖêŸÖÖ Æîü, ´Ö−Ö •Ö²Ö †ÖŸ´Ö Ã¾Öºþ¯Ö ÃÖê ²ÖÖÆü¸ü ×−Öú»ÖŸÖÖ Æîü ŸÖ²Ö

•ÖÖŸÖ ¯ÖÏú™ü ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … ‡ÃÖ×»Ö‹ •ÖÖŸÖ êú ¯ÖÏú™ü ÆüÖê−Öê ¯Ö¸ü Ã¾Öºþ¯Ö

×¤üÖÖ‡Ô −ÖÆüà ¤êüŸÖÖ ŸÖ£ÖÖ •Ö²Ö Ã¾Öºþ¯Ö ¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æî ü ŸÖ²Ö •ÖÖŸÖ

×¤üÖÖ‡Ô −ÖÆüà ¤êüŸÖÖ … ´Ö−Ö êú Ã¾Öºþ¯Ö úß ”ûÖ−Ö²Öß−Ö ú¸üŸÖê •ÖÖ−Öê ¯Ö¸ü

µÖÆü ´ÖÖ»Öæ ́Ö ÆüÖêÖÖ ×ú †ÖŸ´ÖÖ Æüß ´Ö−Ö Æî ü … ‘Ã¾ÖµÖÓ’ úÖ †£ÖÔ †ÖŸ´ÖÖÆüß Æîü … ´Ö−Ö ÃÖ¤î ü¾Ö ×úÃÖß ‹ú Ã£Öæ »Ö úÖ †¾Ö»Ö´²Ö ×»Ö‹ Æüß ×™üú

ÃÖúŸÖÖ Æî ü ; ¾ÖÆü ‹úÖúß ×™üú −ÖÆüà ÃÖúŸÖÖ … ´Ö−Ö Æüß ÃÖæ ´Ö ¿Ö¸üß¸ü

µÖÖ •Öß¾Ö úÆü»ÖÖŸÖÖ Æî ü …

‡ÃÖ ¤ê üÆü ´Öë •ÖÖê ‘´Öï’ êú ºþ¯Ö ´Öë ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æî ü, ¾ÖÆü ́ Ö−Ö Æîü …‘´Öï ×¾Ö“ÖÖ¸ü’ ¤ê üÆü ´Öë ÃÖ¾ÖÔ̄ ÖÏ£Ö´Ö úÆüÖÑ ÃÖê ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü, µÖÆü †−¾ÖêÂÖÖ

ú¸ü−Öê ̄ Ö¸ü ×¾Ö×¤üŸÖ ÆüÖêÖÖ ×ú ¾ÖÆü Çü¤üµÖ ÃÖê ̂ ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü … ¾ÖÆüß ́ Ö−Ö

úÖ ˆ¤Ë üÖ´Ö Ã£ÖÖ−Ö Æîü … ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü ‘´Öï’, ‘´Öï’ úÖ ×“Ö−ŸÖ−Ö ú¸üŸÖê ¸üÆü−Öê

ÃÖê ³Öß µÖÆü ‘¾ÖÆüÖÑ’ ¯ÖÆãÑ ü“ÖÖ ¤êüÖÖ … ´Ö−Ö ´Öë ˆšü−Öê ¾ÖÖ»Öê ÃÖú»Ö ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë


22/28


´Öë ‘´Öï-×¾Ö“ÖÖ¸ü’ Æüß ¯ÖÏ£Ö´Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æî ü … ˆÃÖêú ˆ×¤üŸÖ ÆüÖê−Öê êú ²ÖÖ¤ü

Æüß †−µÖ ÃÖ´ÖÃŸÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖê Æï ü … ˆ¢Ö´Öü ¯Öã¹ýÂÖ ê ú ˆ×¤üŸÖ

ÆüÖê−Öê êú ¯Ö¿“ÖÖŸÖ Æüß ´Ö¬µÖ´Ö ¯Öã¹ýÂÖ †Öî̧ ü †−µÖ ¯Öã¹ýÂÖ ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêŸÖê Æï ü ;

ˆ¢Ö´Ö ¯Öã¹ýÂÖ êú ×²Ö−ÖÖ ´Ö¬µÖ´Ö ¯Öã¹ýÂÖ †Öî̧ ü †−µÖ ¯Öã¹ýÂÖ −ÖÆüà ×™üúŸÖê …

‘´Öï úÖî−Ö ÆæÑü ?’ †−¾ÖêÂÖÖ ÃÖê Æüß ´Ö−Ö ×−Ö¹ý¨ü ÆüÖê ÃÖúŸÖÖ

Æîü … ‘´Öï úÖî−Ö ÆæÑ ü ?’ - †−¾ÖêÂÖÖ †−µÖ ÃÖ´ÖÃŸÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖ −ÖÖ¿Ö ú¸ü,

¿Ö¾Ö úÖê •Ö»ÖÖ−Öê ¾ÖÖ»Öß »ÖÖšüß úß ³ÖÖÑ×ŸÖ Ã¾ÖµÖÓ ³Öß ²ÖÖ¤ü ´Öë ×¾Ö−ÖÂ™ü ÆüÖê

•ÖÖ‹ÖÖ … †−µÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü ̂ šü−Öê ̄ Ö¸ü ̂ −ÖúÖê ̄ Öæ ̧ üÖ ÆüÖê−Öê úÖ ×²Ö−ÖÖ †¾ÖÃÖ¸ü×¤ü‹ µÖÆü †−¾ÖêÂÖÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ ×ú ‘µÖê ×¾Ö“ÖÖ¸ü ×úÃÖê ˆšêü?’ “ÖÖÆê ü

×úŸÖ−Öê Æüß ×¾Ö“ÖÖ¸ü ŒµÖÖë −Ö ˆšëü? ¯ÖÏŸµÖêú ×¾Ö“ÖÖ¸ü êú ˆšüŸÖê Æüß, ÃÖŸÖÔ ú

ÆüÖê, ‘µÖÆü ×¾Ö“ÖÖ¸ü ×úÃÖê ˆšüÖ, ‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü †−¾ÖêÂÖÖ ú¸ü−Öê ¯Ö¸ü ´ÖÖ»Öæ ́Ö

ÆüÖêÖÖ ’-´Öã—Öê ˆšüÖ … ŸÖ²Ö, ‘´Öï úÖî−Ö ÆæÑ ü ?’ †−¾ÖêÂÖÖ ÃÖê ´Ö−Ö †¯Ö−Öê

ˆ¤ËüÖ´Ö Ã£ÖÖ−Ö úÖê »ÖÖî™ü †Ö‹ÖÖ … ˆ×¤üŸÖ Æãü†Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü ³Öß »Öß−Ö ÆüÖê

•ÖÖ‹ÖÖ … ‡ÃÖ ̄ ÖÏúÖ¸ü †³µÖÖÃÖ ú¸üŸÖê ̧ üÆü−Öê ̄ Ö¸ü ́ Ö−Ö úß †¯Ö−Öê ̂ ¤Ë üÖ´Ö

Ã£Ö»Ö ´Öë ÃÖãÛÃ£ÖŸÖ ¸üÆü−Öê úß ¿ÖÛŒŸÖ ²ÖœÍüŸÖß •ÖÖŸÖß Æî ü … ÃÖæ´Ö ´Ö−Ö •Ö²Ö

´ÖÛÃŸÖÂú ‹¾ÖÓ ‡Û−¦üµÖÖë «üÖ¸üÖ ²Ö×Æü´Öã ÔÖß ÆüÖêŸÖÖ Æîü •Ö²Ö Ã£Öæ »Ö −ÖÖ´Ö ºþ¯Ö

¥ü¿µÖ´ÖÖ−Ö ÆüÖêŸÖê Æï ü ; ¾ÖÆü •Ö²Ö Çü¤üµÖ ´Öë ×™üúÖ ¸üÆüŸÖÖ Æîü, ŸÖ²Ö −ÖÖ´Ö ºþ¯Ö×ŸÖ¸üÖê×ÆüŸÖ ÆüÖê •ÖÖŸÖê Æï ü … ´Ö−Ö úÖê ²ÖÖÆü¸ü ×−Öú»Ö−Öê −Ö ¤ê üŸÖê Æã ü‹ Çü¤üµÖ

´Öë ÃÖãÛÃ£ÖŸÖ ¸üÖ−ÖÖ †ÆÓü´ÖãÖŸÖÖ µÖÖ †−ŸÖ´Öã ÔÖŸÖÖ úÆü»ÖÖŸÖÖ Æî ü … ‡ÃÖ

ŸÖ¸üÆü ´Ö−Ö •Ö²Ö Çü¤üµÖ ´Öë †¾ÖÛÃ£ÖŸÖ ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æîü, ŸÖ²Ö ´Öï, •ÖÖê ÃÖú»Ö

×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖ ´Öæ »Ö Æî ü, ×¾Ö−ÖÂ™ü ÆüÖê, ÃÖ¤îü¾Ö ×¾Öª´ÖÖ−Ö Ã¾ÖµÖÓ Ã¾Öºþ¯Ö Æüß¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ ÆüÖêÖÖ … •ÖÆüÖÑ ´Öï-×¾Ö“ÖÖ¸ü »Öê¿Ö ´ÖÖ¡Ö ³Öß −ÖÆüà ¸üÆüŸÖÖ, ¾ÖÆü

Ã¾ÖµÖÓ Ã¾Öºþ¯Ö Æî ü … ¾ÖÆüß ´ÖÖî−Ö úÆü»ÖÖŸÖÖ Æîü … ‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ×−Ö¿“Ö»Ö

¸üÆü−Öê úÖ Æüß −ÖüÖ´Ö –ÖÖ−Ö¥üÛÂ™ü Æî ü … Û−Ö¿“Ö»Ö ¸üÆü−ÖÖ †£ÖÖÔŸÖ ´Ö−Ö úÖê

†ÖŸ´ÖÃ¾Öºþ¯Ö ´Öë ×¾Ö»Öß−Ö ú¸ü−ÖÖ Æüß Æî ü … ‡ÃÖê ú ×¾Ö¯Ö¸üßŸÖ ¤æ üÃÖ¸üÖë ê ú


23/28


×¾Ö“ÖÖ¸ü •ÖÖ−Ö−ÖÖ ; ×¡ÖúÖ»Ö úß •ÖÖ−ÖúÖ¸üß ¸üÖ−ÖÖ, ¤æü¸ü ¤ê ü¿ÖÖë ´Öë ‘Ö™ü−Öê

¾ÖÖ»Öß ²ÖÖŸÖë •ÖÖ−Ö−ÖÖ - µÖê ÃÖ²Ö –ÖÖ−Ö¥üÛÂ™ü −ÖÆüà ÆüÖê ÃÖúŸÖê …

‹ú ́ ÖÖ¡Ö †ÖŸ´ÖÖ µÖ£ÖÖ£ÖÔ ́ Öë †ÛÃŸÖŸ¾Ö´ÖÖ−Ö Æîü … •ÖÖŸÖ, •Öß¾Ö ‹¾ÖÓ

‡ÔÀ¾Ö¸ü ÃÖß¯Ö ́ Öë “ÖÖÑ¤üß úß ŸÖ¸üÆü, ̂ ÃÖ´Öë †¬µÖÖ¸üÖê̄ ÖÖ Æïü … µÖê ŸÖß−ÖÖë ‹ú

Æüß ÃÖ´ÖµÖ ´Öë ¥ü¿µÖ´ÖÖ−Ö ÆüÖêŸÖê ŸÖ£ÖÖ ‹ú úß ÃÖ´ÖµÖ ́ Öë †¥ü¿µÖ ÆüÖêŸÖê ÆîÓ ;

†ÖŸ´ÖÃ¾Öºþ¯Ö Æüß •ÖÖŸÖ Æî ü ; †ÖŸ´Ö Ã¾Öºþ¯Ö Æüß ‘´Öï’ Æîü, †ÖŸ´ÖÃ¾Öºþ¯Ö

Æüß ‡ÔÀ¾Ö¸ü Æî ü ; ÃÖ²Ö ãú”û ×¿Ö¾Ö Ã¾Öºþ¯Ö Æî ü …

´Ö−ÖÖê×−Ö¸üÖê¬Ö ê ú ×»Ö‹ †ÖŸ´Ö †−¾ÖêÂÖÖ ê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ †Öî̧ ü úÖê‡Ô ÃÖ´Öã×“ÖŸÖ ˆ¯ÖÖµÖ −ÖÆüà Æîü … †−µÖ ˆ¯ÖÖµÖÖë «üÖ¸üÖ ×−Ö¸üÖê¬Ö ×úµÖÖ •ÖÖ‹ ŸÖÖê

´Ö−Ö ×−Ö¹ý¨ü ÃÖÖ ̧ üÆüú¸ü ̄ Öã−Ö: ²ÖÖÆü¸ü ×−Öú»Ö †Ö‹ÖÖ … ̄ ÖÏÖÖÖµÖÖ´Ö ÃÖê ³Öß

´Ö−Ö ×−Ö¹ý¨ü ÆüÖêÖÖ ; ×ú−ŸÖã ¯ÖÏÖÖ •Ö²Ö ŸÖú ×−ÖÖÏ×ÆüŸÖ Æî ü, ŸÖ²Ö ŸÖú ´Ö−Ö

³Öß ×−Ö¹ý¨ü ¸üÆê üÖÖ, ¯ÖÏÖÖ ²ÖÖÆü¸ü ×−Öú»ÖŸÖê Æüß ´Ö−Ö ³Öß ²Ö×ÆüÖÖỐ Öß ÆüÖêú¸ü

¾ÖÖÃÖ−ÖÖ ¾Ö¿Öß³ÖæŸÖ ÆüÖê ³Ö™üê úÖÖ … ́ Ö−Ö ‹¾ÖÓ ̄ ÖÏÖÖ ¤üÖê−ÖÖë ê ú ̂ ¤Ë üÖ´Ö Ã£ÖÖ−Ö

‹ú Æüß Æî ü … ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æüß ´Ö−Ö úÖ Ã¾Öºþ¯Ö Æî ü … ‘´Öï’ ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æüß ´Ö−Ö

úÖ ¯ÖÏ£Ö´Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æî ü … ¾ÖÆüß †ÆÓ üúÖ¸ü Æî ü … †ÆÓüúÖ¸ü •ÖÆüÖÑ ÃÖê ˆ×¤üŸÖ

ÆüÖêŸÖÖ Æîü, ¾ÖÆüà ÃÖê À¾ÖÖÑÃÖ ³Öß ×−Öú»ÖŸÖÖ Æî … •Ö²Ö ´Ö−Ö úÖ »ÖµÖ ÆüÖêŸÖÖ

Æîü, ŸÖ²Ö ̄ ÖÏÖÖ úÖ ³Öß »ÖµÖ ÆüÖêŸÖÖ Æî ü, †Öî̧ ü •Ö²Ö ̄ ÖÏÖÖ úÖ »ÖµÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü,ŸÖ²Ö ´Ö−Ö úÖ ³Öß »ÖµÖ ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … ×ú−ŸÖã ÃÖãÂÖãÛ¯ŸÖ ´Öë µÖª×¯Ö ´Ö−Ö »Öß−Ö

¸üÆüŸÖÖ Æî ü ×ú−ŸÖã ¯ÖÏÖÖ úÖ »ÖµÖ −ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ … ¤êüÆü úß ¸üÖÖ ÆêüŸÖã ŸÖ£ÖÖ

‘¤êüÆü ´Ö¸ü ŸÖÖê −ÖÆüà Ö‡Ô Æî ü’- µÖÆü ÃÖÓ¤ê üÆü ¤æüÃÖ¸üÖë úÖê −Ö ÆüÖê, ‡ÃÖ×»Ö‹

‡ÔÀ¾Ö¸ü úß ‹êÃÖß ×−ÖµÖ×ŸÖ Æîü … •ÖÖÖÏŸÖ ‹¾ÖÓ ÃÖ´ÖÖ×¬Ö ´Öë •Ö²Ö ´Ö−Ö »Öß−ÖÆüÖêŸÖÖ Æî ŸÖ²Öú ¯ÖÏÖÖ ³Öß »ÖµÖÖŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æî … ¯ÖÏÖÖ ´Ö−Ö úÖ Ã£Öæ »Ö ºþ¯Ö

úÆü»ÖÖŸÖÖ Æî ü … ´ÖéŸµÖã ê ú ÃÖ´ÖµÖ ŸÖú ´Ö−Ö ¯ÖÏÖÖ úÖê ¿Ö¸üß¸ü ´Öë ×™üúÖ‹

¸üÖŸÖÖ, ¿Ö¸üß¸ü ê ú ́ Ö¸üŸÖê ÃÖ´ÖµÖ ̂ ÃÖê Æü¸ü »Öê •ÖÖŸÖÖ Æî ü … †ŸÖ: ̄ ÖÏÖÖÖµÖÖ´Ö

´Ö−ÖÖê×−Ö¸üÖê¬Ö ´Öë ÃÖÆüÖµÖú Æî ü, ×ú−ŸÖã ¾ÖÆü ´Ö−ÖÖê−ÖÖ¿Ö −ÖÆüà ú¸ê üÖÖ …


24/28


¯ÖÏÖÖÖµÖÖ´Ö úß ŸÖ¸üÆü ´ÖæÙŸÖ ¬µÖÖ−Ö, ´ÖÓ¡Ö •Ö¯Ö †Öî̧ ü †ÖÆüÖ¸ü ×−ÖµÖ´Ö

³Öß ´Ö−ÖÖê×−Ö¸üÖê¬Ö ´Öë ÃÖÆüÖµÖú Æî üÓ … ´ÖæÙŸÖ¬µÖÖ−Ö †Öî̧ ü ´ÖÓ¡Ö •Ö¯Ö ÃÖê ´Ö−Ö

‹úÖÖÏ ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … ÃÖ¤î ü¾Ö ×Æü»ÖŸÖß ¸üÆü−Öê ¾ÖÖ»Öß ÆüÖ£Öß úß ÃÖæÑ›Íü ´Öë µÖ×¤ü

‹ú •ÖÓ•Öß¸ü ¤ê ü ¤üß •ÖÖ‹ ŸÖÖê •ÖîÃÖê ¾ÖÆü ÆüÖ£Öß ×úÃÖß ¤æüÃÖ¸üß “Öß•Ö úÖê

¯Öú›Íü−Öê úÖ ¯ÖÏµÖÖÃÖ ×ú‹ ×²Ö−ÖÖ, ˆÃÖ •ÖÓ•Öß¸ü úÖê Æüß ¯Öú›Í êü “Ö»ÖŸÖÖ

¸üÆüŸÖÖ Æîü, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü ÃÖ¤üÖ “ÖÓ“Ö»Ö ¸üÆü−Öê ¾ÖÖ»Öê ´Ö−Ö úÖê ³Öß ×úÃÖß

−ÖÖ´Ö µÖÖ ºþ¯Ö ´Öë †³µÖÃŸÖ ×úµÖÖ •ÖÖ‹ ŸÖÖê ¾ÖÆü ˆÃÖß úÖê ÖÏÆüÖ ×ú‹

¸üÆêüÖÖ … “Öæ Ó×ú ́ Ö−Ö †ÃÖÓµÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ê ú ºþ¯Ö ́ Öë ±îú»ÖŸÖÖ Æî ü ŸÖ£ÖÖ ̄ ÖÏŸµÖêú×¾Ö“ÖÖ¸ü †ŸµÖ−ŸÖ ¤ãü²ÖÔ»Ö ÆüÖêŸÖÖ Æî ü … †³µÖÖÃÖ ÃÖê ¿ÖÛŒŸÖ¿ÖÖ»Öß ²Ö−Öê ´Ö−Ö

úÖê †ÖŸ´Ö †−¾ÖêÂÖÖ ÃÖã»Ö³ÖŸÖÖ ÃÖê ×ÃÖ¨ü ÆüÖêÖÖ … ÃÖú»Ö ×−ÖµÖ´ÖÖë ´Öë

ÁÖêÂšü-×´ÖŸÖ ÃÖÖÛŸ¾Öú †ÖÆüÖ¸ü ÃÖê ´Ö−Ö ´Öë ÃÖŸÖÖãÖ úß ¾Öé×¨ü ÆüÖêŸÖß •ÖÖê

†ÖŸ´Ö-†−¾ÖêÂÖÖ ´Öë ÃÖÆüÖµÖú Æî ü …

†×ŸÖ ¤üß‘ÖÔúÖ»Ö ÃÖê “Ö»Öß †Ö−Öê ¾ÖÖ»Öß ×¾ÖÂÖµÖ-¾ÖÖÃÖ−ÖÖ‹Ñ ÃÖ´Öã¦ü

úß ŸÖ¸Ó üÖÖë úß ŸÖ¸üÆü ³Ö»Öê Æüß †ÃÖß×´ÖŸÖ ×¤üÖÖ‡Ô ¤ë ü, ×±ú¸ü ³Öß ¾Öê ÃÖ²Ö

ê ú ÃÖ²Ö Ã¾Öºþ¯Ö ê ú ¯ÖÏúÖ×¿ÖŸÖ ÆüÖêŸÖê-ÆüÖêŸÖê ×¾Ö−ÖÂ™ü ÆüÖê •ÖÖ‹ÑÖß … “ŒµÖÖ

µÖê ÃÖ´ÖÃŸÖ ×¾ÖÂÖµÖ ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ‹Ñ ×¾Ö−ÖÂ™ü ÆüÖëÖß ŸÖ£ÖÖ ´Öï ‘Ã¾Öºþ¯Ö ’ ´ÖÖ¡Ö ´Öë

ÃÖãÛÃ£ÖŸÖ ̧ üÆü ÃÖúŸÖÖ Ææ Ñü ?”- ‡ÃÖ ÃÖÓ¤ê üÆü´ÖµÖ ×¾Ö“ÖÖ¸ü úÖê ³Öß Ã£ÖÖ−Ö ×¤ü‹×²Ö−ÖÖ Ã¾Öºþ¯Ö ¬µÖÖ−Ö ´Öë ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü ÃÖã¥üœÍ ü ¸üÆü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … úÖê‡Ô “ÖÖÆê

×•ÖŸÖ−ÖÖ ²Ö›ÍüÖ ¯ÖÖ¯Öß ŒµÖÖë −Ö ÆüÖê, ‘´Öï ŸÖÖê ¯ÖÖ¯Öß Ææ üÑ, ´Öȩ̂ üÖ ˆ¨üÖ¸ü îúÃÖê

ÆüÖê ÃÖúŸÖÖ Æîü ?- ‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ¤üß−Ö ÆüÖêú¸ü ¯ÖÏ»ÖÖ¯Ö −Ö ú¸üŸÖê Æãü‹, ´Öï

¯ÖÖ¯Öß ÆæÑ ü, µÖÆü ×¾Ö“ÖÖ¸ü ³Öß ×²Ö»ã ú»Ö ŸµÖÖÖ ú¸ü µÖ×¤ü ¾ÖÆü Ã¾Öºþ¯Ö-¬µÖÖ−Ö´Öë ÃÖŸÖŸÖ ÃÖÓ»Ö−Ö ¸üÆê üÖÖ ŸÖÖê ×−ÖÛ¿“ÖŸÖ Æüß ˆÃÖúÖ ˆ¨üÖ¸ü ÆüÖêÖÖ …’

•Ö²Ö ŸÖú ´Ö−Ö ´Öë ×¾ÖÂÖµÖ-¾ÖÖÃÖ−ÖÖ‹Ñ Æï ü, ŸÖ²Ö ŸÖú ‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñü ?’

†−¾ÖêÂÖÖ ³Öß †Ö¾Ö¿µÖú Æîü … •µÖÖë-•µÖÖë ×¾Ö“ÖÖ¸ü ˆšüŸÖê Æïü, ŸµÖÖë-ŸµÖÖë

ˆ−Öê ú ˆŸ¯Ö×¢Ö Ã£ÖÖ−Ö ´Öë Æüß †−¾ÖêÂÖÖ «üÖ¸üÖ ˆ−Ö ÃÖ²ÖúÖ −ÖÖ¿Ö ú¸ü−ÖÖ


25/28


“ÖÖ×Æü‹ … †−µÖ ×¾ÖÂÖµÖÖë ¯Ö¸ü ¬µÖÖ−Ö −Ö ¤ê ü−ÖÖ ¾Öî¸üÖµÖ †£Ö¾ÖÖ ×−ÖÃ¯ÖéÆüŸÖÖ

Æîü … †¯Ö−Öê †ÖŸ´ÖÃ¾Öºþ¯Ö úÖê −Ö ŸµÖÖÖ−ÖÖ –ÖÖ−Ö Æî ü … ¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ́ Öë µÖê ¤üÖê−ÖÖë

‹ú Æüß Æî ü … ×•ÖÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ÖÖêŸÖÖÖÖȩ̂ ü »ÖÖêÖ †¯Ö−Öß ú´Ö¸ü ´Öë ¯ÖŸ£Ö¸ü

²ÖÖÑ¬Öú¸ü ›ã ü²Öúß »ÖÖÖŸÖê ŸÖ£ÖÖ ÃÖ´Öã¦ü ê ú ŸÖ»Ö ́ Öë ̄ Ö›Íê ü Æã ü‹ ́ ÖÖêŸÖß ×−Öú»ÖŸÖê

Æïü, ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü Æü¸ü úÖê‡Ô ¾Öî̧ üÖµÖ ¬ÖÖ¸üÖ ú¸ü, †¯Ö−Öê †−¤ü¸ü ÖÆü¸üß

›ãü²Öúß »ÖÖÖú¸ü †ÖŸ´Ö-´ÖÖêŸÖß ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ú¸ü ÃÖúŸÖÖ Æî ü … Ã¾Ö Ã¾Öºþ¯Ö

¯ÖÏÖ¯ŸÖ ÆüÖê−Öê ŸÖú µÖ×¤ü úÖê‡Ô ×−Ö¸ü−ŸÖ¸ü Ã¾Ö Ã¾Öºþ¯Ö Ã´Ö¸üÖ ´Öë ÃÖÓ»Ö−Ö

¸üÆêüÖÖ ŸÖÖê ¾ÖÆü ‹ú Æüß ¯ÖµÖÖÔ̄ ŸÖ Æîü … •Ö²Ö ŸÖú ¤ãüÖÔ ê ú †−¤ü¸ü ¿Ö¡ÖãÆïü ŸÖ²Ö ŸÖú ¾Öê ˆÃÖÃÖê ²ÖÖÆü¸ü †ÖŸÖê ¸üÆë üÖê … •µÖÖë-•µÖÖë ¾Öê ²ÖÖÆü¸ü †ÖŸÖê

Æïü, ˆ−Æë ü ´ÖÖ¸üŸÖê ¸üÆë ü ŸÖÖê ¤ã üÖÔ ÆüÃŸÖÖŸÖ ÆüÖê •ÖÖ‹ÖÖ …

‡ÔÀ¾Ö¸ü ‹¾ÖÓ ÃÖ¤üÖã¹ý ¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ́ Öë ×³Ö®Ö −ÖÆüà Æï ü … ×•ÖÃÖ ̄ ÖÏúÖ¸ü ¾µÖÖ‘ÖÐ

ê ú ´ÖãÖ ´Öë ÖµÖÖ Æãü†Ö ×¿ÖúÖ¸ü ²Ö“Ö −ÖÆüßÓ ÃÖúŸÖÖ, šüßú ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü

×•Ö−Ö ̄ Ö¸ü ÃÖ¤üÖã¹ý úß é ú¯ÖÖ ¥üüÛÂ™ü ¯Ö›Íü •ÖÖŸÖß Æîü, ¾Öê †¾Ö¿µÖ Æüß ¸ü×ÖŸÖ

ÆüÖëÖê, ú³Öß −ÖÂ™ü −ÖÆüà ÆüÖëÖê ¯Ö¸ü ÃÖ²ÖúÖê ÃÖ¤üÖã¹ý «üÖ¸üÖ ×−Ö¤ìü×¿ÖŸÖ ´ÖÖÖÔ

úÖ †“Öæ ú †−ÖãÃÖ¸üÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ …

†ÖŸ´Ö×“Ö−ŸÖ−Ö ê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ †Öî̧ ü úÖê‡Ô ×“Ö−ŸÖ−Ö ˆšü−Öê êú ×»Ö‹

Øú×“ÖŸÖ ³Öß †¾ÖúÖ¿Ö ×¤ü‹ ×²Ö−ÖÖ †ÖŸ´Ö×−ÖÂšüÖ ´Öë ¸üÆü−ÖÖ Æüß, †¯Ö−Öê úÖê ‡ÔÀ¾Ö¸ü úÖê ÃÖ´ÖÙ¯ÖŸÖ ú¸ü−ÖÖ Æîü … ‡ÔÀ¾Ö¸ü ¯Ö¸ü “ÖÖÆêü ×•ÖŸÖ−ÖÖ ³Öß ³ÖÖ¸ü

›üÖ»Öë, ¾ÖÆü ÃÖ´ÖÃŸÖ ³ÖÖ¸ü úÖ ¾ÖÆü−Ö ú¸ü »ÖêŸÖÖ Æî ü … •Ö²Ö ‹ú ¯Ö¸ü´ÖêÀ¾Ö¸ü

¿ÖÛŒŸÖ ÃÖú»Ö úÖµÖÖí úÖ ÃÖÓ“ÖÖ»Ö−Ö ú¸üŸÖß ¸üÆüŸÖß Æîü, ŸÖ²Ö ³Öß, Æü´Ö

ˆÃÖê ú †¬Öß−Ö ÆüÖê ¸üÆê ü ×²Ö−ÖÖ, ‘‹êÃÖÖ ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹, ¾ÖîÃÖÖ ú¸ü−ÖÖ“ÖÖ×Æü‹ ’-‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ÃÖ¤î ü¾Ö ŒµÖÖë ÃÖÖê“ÖŸÖê ¸üÆëü? ¸ê ü»ÖÖÖ›Íüß ÃÖú»Ö ³ÖÖ¸ü

¾ÖÆü−Ö ú¸ü »Öê •ÖÖŸÖß Æî ü, µÖÆü •ÖÖ−ÖŸÖê Æãü‹ ³Öß ˆÃÖ´Öë µÖÖ¡ÖÖ ú¸ü−Öê ¾ÖÖ»Öê

Æü´Ö, †¯Ö−Öß ”ûÖê™üß Öšü¸üß ³Öß ÖÖ›Íüß ́ Öë ̧ üÖ †Ö¸üÖ´Ö ÃÖê ̧ üÆê ü ×²Ö−ÖÖ, ̂ ÃÖê

†¯Ö−Öê ×ÃÖ¸ü ¯Ö¸ü œüÖêŸÖê Æã ü‹ ŒµÖÖê Ó úÂ™ü ˆšüÖŸÖê ¸üÆëü ?


26/28


ÃÖãÖ †ÖŸ´ÖÖ úÖ Ã¾Öºþ¯Ö Æî ü ; ÃÖãÖ ‹¾ÖÓ †ÖŸ´Ö Ã¾Öºþ¯Ö ×³Ö®Ö −ÖÆüà

Æî ü … †ÖŸ´ÖÃÖãÖ ‹ú Æüß Æî ü ; ¾ÖÆüß ÃÖŸµÖ Æî ü … ¯ÖÏ̄ ÖÓ“Ö ê ú ×úÃÖß ³Öß ¾ÖÃŸÖã

´Öë ÃÖãÖ −ÖÆüà Æî ü … †¯Ö−Öê †×¾Ö¾Öêú ê ú úÖ ü̧Ö Æü´Ö ÃÖÖê“ÖŸÖê Æï ü ×ú ̂ −ÖÃÖê

ÃÖãÖ ×´Ö»ÖŸÖÖ Æî ü … ´Ö−Ö •Ö²Ö ²ÖÖÆü ü̧ ×−Öú»ÖŸÖÖ Æî ü ŸÖ²Ö ¤ã ü:Ö úÖ †−Öã³Ö¾Ö

ú ü̧ŸÖÖ Æî ü … ¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ´Öë •Ö²Ö ú³Öß Æǘ ÖÖ ȩ̂ ü ×¾Ö“ÖÖ¸ü ¯Öæ ÖÔ ÆüÖêŸÖê Æï ü, ŸÖ²Ö ¾ÖÆü

†¯Ö−Öê ̂ ¤Ë üÖ´Ö Ã£ÖÖ−Ö ̄ Ö ü̧ »ÖÖî™üú ü̧ †ÖŸ´ÖÃÖãÖ úÖ Æüß †−Öã³Ö¾Ö ú ü̧ŸÖÖ Æî ü …

ˆÃÖß ̄ ÖÏúÖ ü̧ ÃÖãÂÖãÛ¯ŸÖ, ÃÖ´ÖÖ×¬Ö †Öî̧ ü ́ Öæ ”ûÖÔ ê ú ÃÖ Ö́µÖ ́ Öë ŸÖ£ÖÖ ‡Û“”ûŸÖ ¾ÖÃŸÖã

úß ¯ÖÏÖÛ¯ŸÖ ÆüÖê−Öê ¯Ö ü̧ †Öî̧ ü †−ÖîÛ“”ûú ê ú ¤æ ü¸ü ÆüÖê−Öê ¯Ö ü̧ ³Öß ´Ö−Ö †−ŸÖ´Öã ÔÖßÆüÖê †ÖŸ´ÖÃÖãÖ úÖ Æüß †−Öã³Ö¾Ö ú ü̧ŸÖÖ Æî ü … ‡ÃÖ ¯ÖÏúÖ ü̧ ´Ö−Ö †ÖŸ´ÖÖ úÖê

”ûÖê›Í üú̧ ü ²ÖÖÆü ü̧ •ÖÖŸÖÖ Æã ü†Ö ŸÖ£ÖÖ †−¤ü̧ ü »ÖÖî™ü †ÖŸÖÖ Æã ü†Ö †×¾ÖÁÖÖ´Ö

³Ö™üúŸÖÖ ü̧ÆüŸÖÖ Æî ü … ¾ÖéÖ ê ú −Öß“Öê ¯Öê›Í ü úß ”ûÖµÖÖ ÃÖãÖ´ÖµÖ Æî ü … ²ÖÖÆü¸ü

ÃÖæ ̧ü•Ö úß ¬Öæ ̄Ö ú›Í üß Æî … ²ÖÖÆü̧ ü ³Ö™üú−Öê ¾ÖÖ»ÖÖ ´Ö−ÖãÂµÖ ”ûÖµÖÖ ´Öë •ÖÖú ü̧

¿ÖßŸÖ»ÖŸÖÖ †−Öã³Ö¾Ö ú ü̧ŸÖÖ Æî ü … £ÖÖê›Í üß ¤ê ü¸ü ²ÖÖ¤ü, ²ÖÖÆü ü̧ ×−Öú»Öú̧ ü, Ö Ö́á

úß ³ÖßÂÖÖŸÖÖ ÃÖÆü −Ö ̄ ÖÖ−Öê ̄ Ö ü̧ ̄ Öã−Ö: ̄ Öê›Í ü ê ú −Öß“Öê •ÖÖŸÖÖ Æî ü … ‡ÃÖ ̄ ÖÏúÖ ü̧

¾ÖÆü ”ûÖµÖÖ ÃÖê ¬Öæ ̄Ö ́ Öë †Öî̧ ü ¬Öæ ̄Ö ÃÖê ”ûÖµÖÖ ́ Öë †ÖŸÖÖ ̧ üÆüŸÖÖ Æî ü … ‹êÃÖÖ ú ü̧−Öê

¾ÖÖ»ÖÖ †×¾Ö¾Öêúß Æî ü … ×ú−ŸÖã ×¾Ö¾Öêúß ”ûÖµÖÖ ”ûÖê›Í üú̧ ü −ÖÆüà •ÖÖŸÖÖ … ̂ ÃÖß

¯ÖÏúÖ ü̧ –ÖÖ−Öß úÖ ´Ö−Ö ³Öß ²ÖÎÉ ÃÖê †»ÖÖ −ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ … ×ú−ŸÖã †–ÖÖ−ÖßúÖ ´Ö−Ö ŸÖÖê ¯ÖÏ̄ ÖÓ“Ö ×¾ÖÂÖµÖÖë ´Öë ³Ö™üúŸÖê Æã ü‹ ¤ã ü:Ö ³ÖÖêÖŸÖÖ ŸÖ£ÖÖ Ã¾Ö»¯Ö

ÃÖ´ÖµÖ ê ú ×»Ö‹ ²ÖÎÉ ´Öë »ÖÖî™ü †Ö−Öê ¯Ö ü̧ ÃÖãÖ ¯ÖÖŸÖÖ ü̧ÆüŸÖÖ Æî ü … •ÖÖŸÖ,

×¾Ö“ÖÖ ü̧ Æüß Æî ü … •Ö²Ö •ÖÖŸÖ †¥ü¿µÖ ÆüÖêŸÖÖ Æî ü †£ÖÖÔŸÖ •Ö²Ö ×¾Ö“ÖÖ ü̧ −ÖÆüà

ü̧ÆüŸÖê, ŸÖ²Ö ´Ö−Ö †Ö−Ö−¤ü úÖ †−Öã³Ö¾Ö ú ü̧ŸÖÖ Æî ü ; •Ö²Ö •ÖÖŸÖ ¥ü¿µÖ´ÖÖ−ÖÆüÖêŸÖÖ Æî ü, ŸÖ²Ö ¾ÖÆü ¤ã ü:Ö ³ÖÖêÖŸÖÖ Æî ü …

×•ÖÃÖ ¯ÖÏúÖ¸ü ×úÃÖß ‡“”ûÖ, ÃÖÓú»¯Ö µÖÖ ¯ÖÏµÖÖÃÖ êú ×²Ö−ÖÖ ˆ×¤üŸÖ

ÃÖæµÖÔ êú ÃÖÖ×−−Ö¬µÖ ´ÖÖ¡Ö ÃÖê ÃÖæ µÖÔúÖ−ŸÖ ´Ö×Ö †ÖÖ ˆÖ»ÖŸÖß Æî ü, ú´Ö»Ö

×Ö»ÖŸÖÖ, •Ö»Ö ¾ÖÖ×Âü¯ÖŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü, •ÖÖŸÖ ê ú »ÖÖêÖ †¯Ö−Öê úÖµÖÖí ´Öë


27/28


¯ÖÏ¾Öé¢Ö ÆüÖê ˆ−Æë ü ú¸üê ú ×−ÖÛÂÎúµÖ ÆüÖêŸÖê Æïü †Öî̧ ü •ÖîÃÖê “Öã́ ²Öú ê ú ÃÖ´´ÖãÖ

ÃÖæ‡Ô ×Æü»ÖŸÖß Æî ü, ˆÃÖß ̄ ÖÏúÖ¸ü ÃÖÓú»¯Ö ̧ ü×ÆüŸÖ ‡ÔÀ¾Ö¸ü êú ÃÖ×®Ö¬ÖÖ−Ö ́ ÖÖ¡Ö

ÃÖê ÆüÖê−Öê ¾ÖÖ»Öê ×¡Öú´ÖÖí †£Ö¾ÖÖ ¯ÖÓ“ÖéúŸµÖÖë ÃÖê ×−ÖµÖÓ×¡ÖŸÖ ÃÖú»Ö •Öß¾Ö

†¯Ö−Öê-†¯Ö−Öê ú´ÖÖÔ−ÖãÃÖÖ ü̧ úÖµÖÔ ú ü̧ ×¾ÖÁÖÖ−ŸÖ ú ü̧ŸÖê Æï ü … ‡ÃÖê ú ×¾Ö¯Ö¸üßŸÖ

‘¾ÖÆü’ ÃÖÓú»¯Ö ¸ü×ÆüŸÖ −ÖÆüà Æî ü … úÖê‡Ô ³Öß ú´ÖÔ ˆüÃÖê −ÖÆüà »ÖÖŸÖÖ,

šüßú ˆÃÖß ¯ÖÏúÖ¸ü •ÖîÃÖê ÃÖÖÓÃÖÖ×¸üú ú´ÖÔ ÃÖæµÖÔ úÖê Ã¯Ö¿ÖÔ −ÖÆüà ú¸üŸÖê

†Öî̧ ü †−µÖ “ÖŸÖã³Öæ ÔŸÖÖë êú ÖãÖ-†¾ÖÖãÖ ¾µÖÖ¯Öú †ÖúÖ¿Ö úÖê −ÖÆüà ”æ ûŸÖê …

“ÖæÑ×ú ÃÖ³Öß ¿ÖÖÃ¡ÖÖë ´Öë µÖÆü úÆüÖ ÖµÖÖ Æî ü ×ú ´Öã×ŒŸÖ ¯ÖÖ−Öê ÆêüŸÖã´Ö−ÖÖê×−ÖÖÏÆü ú¸ü−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … µÖÆü •ÖÖ−Ö−Öê êú ²ÖÖ¤ü ×ú ´Ö−ÖÖê×−ÖÖÏÆü Æüß

ÃÖú»Ö ¿ÖÖÃ¡ÖÖë úÖ †Ó×ŸÖ´Ö ˆ¯Ö¤ê ü¿Ö Æî ü, ¿ÖÖÃ¡Ö ÖÏ−£ÖÖë úÖ †¯Ö×¸ü×´ÖŸÖ

ºþ¯Ö ÃÖê †¬µÖµÖ−Ö ú¸üŸÖê ¸üÆü−Öê úÖ úÖê‡Ô ̄ ÖÏµÖÖê•Ö−Ö −ÖÆüà Æîü … ´Ö−ÖÖê×−ÖÖÏÆü

ú ü̧−Öê ê ú ×»Ö‹ ‘´Öï úÖî−Ö Ææ Ñ ü?’ ê ú «üÖ ü̧Ö † Ȫ−ÖÖ †−¾ÖêÂÖÖ ú ü̧−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ …

¿ÖÖÃ¡Ö ÖÏ−£ÖÖë ´Öë µÖÆü †−¾ÖêÂÖÖ îúÃÖê ×úµÖÖ •ÖÖ ÃÖúŸÖÖ Æî ü ? †¯Ö−Öê

†Ö¯ÖúÖê †¯Ö−Öê –ÖÖ−Ö “ÖÖã ÃÖê •ÖÖ−Ö−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ … ŒµÖÖ ̧ üÖ´Ö úÖê ‘´Öï úÖî−Ö

ÆæÑ ü?’ •ÖÖ−Ö−Öê êú ×»Ö‹ ¤ü¯ÖÔÖ úß †Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ Æîü ? †ÆÓü ¯ÖÓ“ÖúÖê¿ÖÖë

ê ú ³ÖßŸÖ¸ü Æî ü ; ¿ÖÖÃ¡Ö ÖÏ−£Ö ŸÖÖê ˆ−Öê ú ²ÖÖÆü¸ü Æî ü … †ŸÖ: †¯Ö−Öê úÖê

×•ÖÃÖúÖ †−¾ÖêÂÖÖ ¯ÖÓ“ÖúÖê¿ÖÖë úÖê ³Öß ¤æ ü¸ü ú¸ü ×úµÖÖ •ÖÖ−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹,¿ÖÖÃ¡Ö ÖÏ−£ÖÖë ´Öë œæÑ üœü−ÖÖ ¾µÖ£ÖÔ Æüß Æî ü … ‘²ÖÓ¬Ö−Ö ´Öë ¯Ö›Í üÖ Æã ü†Ö ’ ‘´Öï úÖî−Ö

ÆæÑ ü?’ ÖÖê•Ö «üÖ¸üÖ †¯Ö−Öê µÖ£ÖÖ£ÖÔ Ã¾Öºþ¯Ö úÖê •ÖÖ−Ö »Öê−ÖÖ Æüß ´ÖãÛŒŸÖ

Æî ü … ÃÖ¤üÖ ÃÖ¾ÖÔ¤üÖ ́ Ö−Ö úÖê †ÖŸ´ÖÖ ́ Öë ÃÖãÛÃ£ÖŸÖ ̧ üÖ−ÖÖ Æüß †ÖŸ´Ö-†−¾ÖêÂÖÖ

úÆü»ÖÖŸÖÖ Æî ü … ¬µÖÖ−Ö ´Öë †¯Ö−Öê úÖê ÃÖÛ““Ö¤üÖ−Ö−¤ü úß ³ÖÖ¾Ö−ÖÖ ú¸ü−ÖÖÆîü … •ÖÖê ã ú”û ÃÖßÖÖ ÖµÖÖ Æîü, ¾ÖÆü ÃÖ²Ö ‹ú ×¤ü−Ö ³Öæ »Ö−ÖÖ ÆüÖêÖÖ …

µÖ×¤ü úÖê‡Ô, ²ÖÖÆü¸ü ±ë úú−Öê µÖÖêµÖ, ‹ú×¡ÖŸÖ æ ú›ÍüÖ-ú¸üú™ü úß

•ÖÖÑ“Ö ú¸ü−Öê »ÖÖê ŸÖÖê ¾ÖÆü ×•ÖÃÖ ŸÖ¸üÆü ²ÖêúÖ¸ü Æî ü, šüßú ˆÃÖß ŸÖ¸üÆü

úÖê‡Ô ¾µÖÛŒŸÖ ×•ÖÃÖê †¯Ö−Öê úÖê •ÖÖ−Ö »Öê−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹, †¯Ö−Öê úÖê †Ö¾ÖéŸÖ


28/28


×ú‹ Æã ü‹ ÃÖú»Ö ŸÖŸ¾ÖÖë úÖê ‹ú ÃÖÖ£Ö ¤æü¸ü ×ú‹ ×²Ö−ÖÖ, µÖ×¤ü ˆ−Öúß

ÖÖ−ÖÖ ú¸üŸÖÖ Æî ü µÖÖ ˆ−Öêú ÖãÖÖë úÖê ×¾Ö¾Öê“Ö−Ö ú¸üŸÖÖ Æî ü ŸÖÖê ¾ÖÆü ¾µÖ£ÖÔ

Æîü … ¯ÖÏ̄ ÖÓ“Ö úÖê ‹ú Ã¾Ö¯−Ö •ÖîÃÖÖ ´ÖÖ−Ö−ÖÖ “ÖÖ×Æü‹ …

•ÖÖÖÏŸÖ ¤üß‘ÖÔ Æî ü †Öî̧ ü Ã¾Ö¯−Ö Ö×Öú Æî ü ; ‡ÃÖê ú †×ŸÖ×¸üŒŸÖ ‡−Ö´Öë

úÖê‡Ô ³Öê¤ü −ÖÆüà Æî ü … •ÖÖÖÏŸÖ ´Öë ÆüÖê−Öê ¾ÖÖ»Öê ¾µÖ¾ÖÆüÖ¸ü ×•ÖŸÖ−Öê ¾ÖÖÃŸÖ×¾Öú

´ÖÖ»Öæ ́Ö ÆüÖêŸÖê Æïü, Ã¾Ö¯−Ö ´Öë ÆüÖê−Öê ¾ÖÖ»Öê ¾µÖ¾ÖÆüÖ¸ü ³Öß ˆÃÖß ŸÖ¸üÆü ˆŸÖ−Öê

Æüß ¾ÖÖÃŸÖ×¾Öú ×¤üÖÖ‡Ô ¤ê üŸÖê Æï ü … •ÖÖÖÏŸÖ ŸÖ£ÖÖ Ã¾Ö¯−Ö ¤üÖê−ÖÖë †¾ÖÃ£ÖÖ†Öê Ó

´Öë ×¾Ö“ÖÖ¸ü ‹¾ÖÓ −ÖÖ´Ö ºþ¯Ö ‹ú Æüß ÃÖ´ÖµÖ ˆ¯ÖÛÃ£ÖŸÖ ¸üÆüŸÖê Æï ü …¿Öã³Ö ́ Ö−Ö †Öî̧ ü †¿Öã³Ö ́ Ö−Ö ¤üÖê −ÖÆüà Æï ü … ́ Ö−Ö ‹ú Æüß Æî ü … ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ‹Ñ

Æüß ¿Öã³Ö ‹¾ÖÓ †¿Öã³Ö ¤üÖê ̄ ÖÏúÖ ü̧ úß ÆüÖêŸÖß Æï ü … ́ Ö−Ö •Ö²Ö ¿Öã³Ö ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†Öë ê ú

¾Ö¿Öß³Öæ ŸÖ ü̧ÆüŸÖÖ Æî ü ŸÖ²Ö ¾ÖÆü ¿Öã³Ö ´Ö−Ö ŸÖ£ÖÖ †¿Öã³Ö ¾ÖÖÃÖ−ÖÖ†ÖÓ ê ê ú ¾Ö¿Öß³Öæ ŸÖ

ü̧ÆüŸÖÖ Æî ü ŸÖ²Ö ¾ÖÆü †¿Öã³Ö ´Ö−Ö úÆü»ÖÖŸÖÖ Æî ü… ¤æ üÃÖ¸ê ü »ÖÖêÖ “ÖÖÆê ü ×•ÖŸÖ−Öê

³Öß ²Öã̧ ê ü ×¤üÖÖµÖß ¤ë ü, ×±ú¸ü ³Öß ˆ−ÖÃÖê ‘ÖéÖÖ −ÖÆüà ú ü̧−Öß “ÖÖ×Æü‹ … ü̧ÖÖ

‹¾ÖÓ «ê üÂÖ ¤üÖê−ÖÖë Æüß ²Öã̧ ê ü Æï ü … ¯ÖÏ̄ ÖÓ“Ö ×¾ÖÂÖµÖÖë ´Öë ´Ö−Ö †×¬Öú −ÖÆüà »ÖÖÖ−ÖÖ

“ÖÖ×Æü‹ … •ÖÆüÖÑ ŸÖú ÆüÖê ÃÖê ú, ¤æ üÃÖ¸ê ü ê ú úÖµÖÖí Ö́ë ÆüÃŸÖÖê̄ Ö −ÖÆüà ú ü̧−ÖÖ

“ÖÖ×Æü‹ … ¤æ üÃÖ̧ üÖë úÖê •ÖÖê ã ú”û ×¤üµÖÖ •ÖÖŸÖÖ Æî ü, ¾ÖÆüß †¯Ö−Öê úÖê ³Öß ×¤üµÖÖ

•ÖÖŸÖÖ Æî ü, µÖÆü ÃÖŸµÖ •ÖÖ−Ö »Öê−Öê ¯Ö ü̧ úÖî−Ö ¤æ üÃÖ̧ üÖë úÖê ×¤ü‹ ×²Ö−ÖÖ ü̧Æê üÖÖ …†ÆÓüŸÖÖ ˆ×¤üŸÖ ÆüÖê−Öê ¯Ö¸ü ÃÖ²Ö ã ú”û ˆ×¤üŸÖ ÆüÖêÖÖ ; †ÆÓ üŸÖÖ »Öß−Ö

ÆüÖê−Öê ¯Ö¸ü ÃÖ²Ö ãú”û ×¾Ö»Öß−Ö ÆüÖê •ÖÖ‹ÖÖ … Æü´Ö ×•ÖŸÖ−ÖÖ †×¬Öú ×¾Ö−Ö´ÖÏ

ÆüÖê, †Ö“Ö¸üÖ ú¸üŸÖê Æüî Ó, ˆŸÖ−ÖÖ Æüß †×¬Öú Æü´ÖÖ ü̧Ö ×ÆüŸÖ ÆüÖêÖÖ … µÖ×¤ü

´Ö−Ö ×−ÖÖÏ×ÆüŸÖ ×ú‹ ¸üÆë ü, ŸÖÖê “ÖÖÆê üÓ úÆüà ³Öß ¸üÆü ÃÖúŸÖê Æï ü …

main kaun hun

Documents