m ap li nèt ale - home - haiti now · 2017. 8. 31. · melenje relanje melanje b. elyàn kawòt...

M ap li nèt ale

Twazyèm ane

Tòm 2

Remèsiman espesyalMetòd « M ap li nèt ale » se rezilta èd pèp ameriken an bay Ministè Edikasyon Nasyonal ak Fòmasyon Pwofesyonèl (MENFP) pa mwayen pwojè ToTAL (Tout Timoun Ap Li). Se RTI Entènasyonal k ap egzekite l pou USAID/ Ayiti.

Metòd « M ap li nèt ale, 3èm ane » a te jwenn konkou anpil moun pou l ka rive reyalize. Yo te pote kontribisyon yo nan konsepsyon ak elaborasyon materyèl la, nan fason yo te soutni travay la ak nan konsèy yo te bay. Se poutèt sa n ap remèsye espesyalman :

Moun ki te patisipe nan elaborasyon, konsepsyon ak koreksyon materyèl la :

Marie-Jeanne Léo LOUIS-CHARLES, Spécialiste du développement des matériels de créole, USAID/ RTI/ ToTAL

Reginald Calixte BRICE, Educateur, Consultant, USAID/ RTI/ ToTAL

Jovany VINCENT, Educateur, Consultant, USAID/ RTI/ ToTAL

Standley KETAN, Educateur/ Consultant, USAID/ RTI/ ToTAL

Walph Ferentzi YOUYOU, Educateur/ Consultant, USAID/ RTI/ ToTAL

Darline ALEXIS, Consultante, USAID/ RTI/ ToTAL, (Correction et relecture)

Josette GABOTON, Consultante, DEF/ EPT-BM (Correction)

Fritz Berg JEANNOT, Consultant, USAID/ RTI/ ToTAL (Relecture)

Nathalie LEMAINE, Consultante, USAID/ RTI/ ToTAL (Élaboratrice d’histoires)

Marie Rodny Laurent ESTÉUS, Consultante, USAID/ RTI/ ToTAL (Élaboratrice d’histoires)

Marlène ETIENNE, Consultante, USAID/ RTI/ ToTAL (Élaboratrice d’histoires)

Mitchell Pierre, Illustrateur, Consultant, USAID/ RTI/ ToTAL

Moun ki te soutni ak bay konsèyLoretta GARDEN, USAIDFabiola LOPEZ-MINATCHY, USAIDJosiane H. BARNES, USAIDNathalie RICOT, USAIDKadidia DIENTA, COP, USAID/ RTI/ ToTALAndrew JOHNSTON, DCOP, USAID/ RTI/

ToTALMary DENAUW, Consultante, USAID/ RTI/

ToTALLaurette CUPIDON, Coordonnatrice du

Curriculum, USAID/ RTI/ ToTALEmmanuel FILIPPI, Coordonnateur du

bureau du Nord, USAID/ RTI/ ToTALLionel HOGU, Consultant, DEF/ MENFPJean Winor PIERRE, Directeur, DEF/

MENFPClaudin SAINT- JOUR, Chef de service du

Curriculum et formation, DEF, MENFPChantal ROQUES, Coordonnatrice PDCLRaymond JEAN-LOUIS, Responsable de

formation PDCLDieudonne JOSEPHJean Daniel CLEDORAlius JOSEPH

1

Leson 51 2

Leson 52 4

Leson 53 6

Leson 54 8

Leson 55 10

Leson 56 12

Leson 57 14

Leson 58 16

Leson 59 18

Leson 60 20

Leson 61 22

Leson 62 24

Leson 63 26

Leson 64 28

Leson 65 30

Leson 66 32

Leson 67 34

Leson 68 36

Leson 69 38

Leson 70 40

Leson 71 42

Leson 72 44

Leson 73 46

Leson 74 48

Leson 75 50

Leson 76 52

Leson 77 54

Leson 78 56

Leson 79 58

Leson 80 60

Leson 81 62

Leson 82 64

Leson 83 66

Leson 84 68

Leson 85 70

Leson 86 72

Leson 87 74

Leson 88 76

Leson 89 78

Leson 90 80

Leson 91 82

Leson 92 84

Leson 93 86

Leson 94 88

Leson 95 90

Leson 96 Modèl evalyasyon 1 92Leson 97 Modèl evalyasyon 2 94Leson 98 Modèl evalyasyon 3 96Leson 99 Modèl evalyasyon 4 98Leson 100 Modèl evalyasyon 5 101

Sa ki nan liv la

2

Leson 511. Nan chak fraz, fè yon kwa sou mo ki an plis la pou w ka gen yon fraz minimal. Epi ekri fraz minimal la.

Liknè manje mango.

Elodi jwe foutbòl.

Enòk dòmi di.

2. Sèke bon repons la.

a. Kilès nan mo oubyen gwoup mo sa yo ki pa gen menm sans ak mo

kontribiye ?

ede mete men pa sèvyab

b. Kilès nan mo oubyen gwoup mo sa yo ki gen menm sans ak mo

responsablite ?

obligasyon iresponsablite anyen pa anyen

ch. Kilès nan mo sa yo ki pa yon metye moun pa ka diplome ladan l ?

elektrisite zanmi mekanik

3. Mo kache. Mo nan kaz agoch (A) ekri andezòd. Fè yon flèch soti nan mo ki nan kaz agoch (A) pou rive nan mo ki nan kaz adwat (B) ki koresponn ak li.

A B

1. twasiyen • 2. mediplo • 3. najsopè • 4. ponteresbilisa • 5. rifle •

• modèl

• resposabilite

• fleri

• sitwayen

• diplome

• pèsonaj

3

4. Dapre tèks ou te li a, sèke bon repons la.

1. Tèks leson jodi a se yon .

lèt biyografi pyès teyat

2. Adlin te vle pou yo respekte dwa .

fi ak andikape yo fi ak gason yo gason ak timoun yo

3. Kilès nan tit sa yo ki mache ak tèks la ?

Adlin, yon bon patriyòt Adlin, yon bon patriyòt

Adlin, yon bon elèv

5. Ekri yon tèks pou rakonte ki jan de moun Adlin ye.

4

Leson 521. Nan chak fraz, fè yon kwa sou tout mo ki an plis pou w ka gen yon fraz minimal. Epi ekri fraz minimal la.

Madlèn pedale bekàn nan vit.

Jil travay byen.

Silvyo pale anglè ak espayòl.

2. Chwazi epi ekri bon repons la.

komite Alfabetizasyon Vanyan Monreyal

Egzanp : responsab yon aktivite komite

ki gen kouraj Vil nan peyi Kanada

Aprann li ak ekri

3. Mo nan kare yo andezòd. Ekri yo nan lòd.

n i t è m i s n y n a v a

a l f a s y o n b a e t i z a

5

4. Ekri kèk enfòmasyon sou yon fi ou konnen oswa ou konn tande pale ki se yon bon sitwayen.

Non ak kote li fèt. Metye li.

Kèk kalite li genyen. Kèk bon aksyon li fè.

5. Ekri yon tèks sou yon fi ki se yon sitwayen modèl (Itilize enfòmasyon nan egzèsis nimewo 4 la).

6

Leson 531. Itilize fraz minimal sa yo pou ekri yon fraz ki pa minimal.

Evlin manje.

Vaval kouri.

Youri jwe.

2. Jwenn epi ekri kèk mo oswa gwoup mo ki gen rapò ak lesklavaj.

3. Nan chak kaz, ekri mo ki andezòd la an lòd pou konplete fraz la.

Tout ayisyen rekonèt Dessalines ak Toussaint kòm w o e

Timoun yo vle gen bon k a y s o n d i e

l k v a e s l j pa zanmi libète.

7

4. Dapre tèks ou te li a, reponn kesyon yo.

a. Si ou t ap bay tèks yon lòt tit, ki tit ou t ap ba li ?

b. Toussaint di : « Se kò pyebwa libète Ayisyen nou koupe jodi a. Men sa pa fè

anyen. Rasin yo fon, yo anpil, y ap repouse ankò. » Ki sa pawòl sa a vle di ?

5. Ekri yon tèks pou rakonte tout sa ou konnen sou Toussaint Louverture.

8

Leson 541. Itilize fraz minimal sa yo pou ekri yon fraz ki pa minimal.

Madlèn danse.

Viktò li.

Giyòm desann.

2. Fè yon fraz ak mo sa yo.

gouvènman kolon

3. Ekri mo ki gen rapò ak chak definisyon.

Gwoup moun k ap dirije leta yon peyi.

Moun ki kite peyi pa yo pou al pran peyi pa lòt moun

sou fòs ponyèt ak zam.

9

4. Ekri enfòmasyon sou yon moun oswa yon gwoup moun ou konnen ki itil pèp ayisyen.

Non ak kote li fèt. Kèk kalite li genyen. Kèk bon aksyon li fè.

5. Ekri yon tèks sou yon moun ki itil pèp ayisyen (Itilize enfòmasyon ki nan egzèsis nimewo 4 la).

10

Leson 551a. Ekri de fraz minimal.

1b. Itilize fraz minimal ou te ekri anwo yo pou fè de fraz ki pa minimal.


Kolon responsablite ewo lesklavaj

Vanyan edikasyon alfabetizasyon

Devwa yon moun genyen anvè yon lòt. edikasyon

Aprann li ak ekri.

Brav, ki gen kouraj.

Eksplwate tè nan yon lòt peyi.

Pa gen libète.

Fè sakrifis pou defann yon kòz.

3. Koute fraz yo epi ekri yo.

11

4. Daprè pwezi a, ekri ki jan de mou ou panse Limàn Kazimi ye ?

5. Ekri yon pwezi sou yon moun ou renmen anpil.

12

Leson 561a. Sèke mo ou ka mete atik a aprè li.

diskou kanson drapoepis fò kafe

1b. Ekri twa mo ki gen atik a aprè li.

Egzanp : kiyè a

2. Ekri tout sa ou konn abitye netwaye.

3. Mo kache. Mo nan kaz agoch (A) ekri andezòd. Fè yon flèch soti nan mo ki nan kaz agoch (A) pou rive nan mo ki nan kaz adwat (B) ki koresponn ak li.

A B

1. ouybi • 2. tperna • 3. peis • 4. twaneye • 5. idev •

• netwayaj

• bouyon

• fleri

• tranpe

• bouyi

• vide

• epis

13


a. Tèks ou te li a se yon tèks

biyografik naratif enjonktif

b. « Lè joumou an kwit, kraze li oubyen blennde li epi vide li nan melanj lan tou. »

Ki mo pwonon li a ranplase ?

5. Ekri yon tèks pou di si « li t ap bon » oubyen « pa bon » pou sèvi ak diri pou fè tchaka.

14

Leson 571a. Sèke mo ou ka mete atik la aprè li.

mizik ekip f lannimaj travay mayi

1b. Ekri twa mo ki gen atik la aprè li.

2. Fè de fraz ak mo konsonmen. Pou chak fraz, mo konsonmen an dwe gen yon sans diferan.

1. konsonmen :

2. konsonmen :

3. Chwazi mo ki byen ekri a pou konplete fraz la.

a. Janvye renmen kafe ak lèt.

melenje relanje melanje

b. Elyàn kawòt nan salad.

ajoute ajuote agoute

ch. Chak swa, mesyedam yo al achte kay Madan Rigo.

konsonmin konsonmen konsomen

15

4. Ou ta renmen kuit yon manje ou renmen manje.

Engredyan yo Non manje a Materyèl yo

5. Ekri yon tèks pou eksplike jan ou t ap kuit manje ou renmen manje a (Sèvi ak enfòmasyon ou te ekri nan egzèsis # 4 la).

16

Leson 581a. Sèke mo ou ka mete atik la aprè li.

van pate batonkan kousen tè amidon

1b. Nan chak fraz, konplete mo yo ak bon atik la.

a an la

• Natali mete kaye sou tab .

• Mayou ouvè pòt , li antre nan salon

, li chita sou kanape .

2. Ekri tout fòm jewometrik ou konnen

kare

3. Nan chak kaz, ekri mo ki andezòd la an lòd pou konplete fraz la.

Adlin pran yon fèy apepy. Li trase yon fòm .

aker sou li. Apre sa, li fè yon pwen nan tamin li.

17


a. Ekri premye etap lè w ap fè yon kòkòt an papye.

b. Ekri senkyèm etap lè w ap fè yon kòkòt an papye.

5. Ekri tout sa ou sonje sou jan yo prepare yon kòkòt an papye (Kite liv la fèmen).

18

Leson 591a. Sèke mo ou ka mete atik nan aprè li.

pàn gan f lannmereng bannann peny

1b. Nan chak fraz, konplete mo yo ak bon atik la.

la an nan a

• Enjenyè konstwi bilding .

• Ti gason ap monte machin .

2. Fè yon kwa sou tout desen ki gen ang ladan l.

3. Sèke mo ki mal ekri yo. Epi ekri yo korèkteman.

pyile depliye nga rpeyme

menm kesa kat

19

4. Desine yon jwèt ou renmen fè.

5. Ekri enfòmasyon sou jwèt ou renmen fè a.

Non jwèt la. Sa ou bezwen pou jwe jwèt la. Eksplike jan pou jwe jwèt la.

20

Leson 601. Ekri atik ki vini apre chak mo.

gita … jwèt … katye … lekòl …

sitwayen … pèsonaj … kann … paking …


melanje pwòpte kran jewometrik pliye asezonnen

vanyan, kouraj

netwaye

mete epis nan vyann

kare, triyang, rektang se fòm

blennde

fè pli


21

4. Ekri kèk engredyan yo itilize pou fè akasan.

5. Ekri yon tèks pou di si « ou dakò » oubyen « ou pa dakò » ak fraz sa a : « Akasan bay bèl fòs e li bay kran. »

22

Leson 611. Nan chak fraz, souliye atik yo.

• Jozèt mete yon kosaj sou li.

• Richmon achte yon valiz.

• Yon pye kajou bare devan pòt kay la.

2a. Sèke mo ki pa gen rapò ak dijesyon.

lestomak janb entesten san

2b. Sèke mo ki pa gen rapò ak vitamin.

melon militon wòch anana berejèn

3. Gen senk mo ki kole ansanm. Jwenn chak mo. Apre sa, ekri yo.

melanjedijesyontranpevitaminpliye

23

4. Dapre tèks ou li a, reponn kesyon yo

a. Tit istwa a se Vèvenn ak pye Zaboka. Lè ou fin li istwa a, ki tit ou ta renmen ba

li ?

b. « Fwi mwen sèvi akonpayman pou anpil lòt manje. » Nan fraz sa a, ki sa mo

akonpayman vle di ?

5. Ekri yon tèks pou eksplike pou ki sa plant yo itil.

24

Leson 621. Nan chak fraz, souliye atik yo.

• Kanòl ranmase tout rad yo.

• Remon achte zouti yo.

• Aleksa mete zaboka yo nan panye a.

2. Ekri non kèk maladi ou konnen.

3. Nan chak mo, ekri silab ki manke a pou fòme yon mo ou konnen.

• Pè Alfons gen doulè ri tis.

• Fwi ak legim gen vitamin k ap pèmèt kò moun

syone byen.

25

4. Ekri nan chak kaz enfòmasyon ki nan tèks la.

Vèvenn ak pye Zaboka

Pèsonaj yo Ki kote yo ye ?

Ki sa k pase ? Ki sa yo fè ? Kòman sa fini ?

5. Ekri yon tèks pou di ki jan ou t ap fini istwa « Vèvenn ak pye Zaboka » si se ou ki t ap ekri li.

26

Leson 631. Chwazi atik ki korèk la.

a. Sitwonèl santi bon anpil.

a la nan

b. Rasin plant bezwen dlo.

yon an yo

ch. Dalin gen pwoblèm rimatis.

yo yon nan

2. Konplete chak fraz ak youn nan mo sa yo.

fonksyone rimatis savoure tanperati

• Mwa desanm rive, a pral chanje.

• Kò mwen ap byen lè mwen pran vitamin.

• Wodlen ap yon bon legim ak diri blan.

3. Mo kache.

savoure tanperati

a v o u r i l s t x a k r g w

s a v o u r e b n h e t l p o

g e t a n p e r a t i j e u l a

k s a v o t a n p e r a t o e

27


a. « Depi Petyonvil, tanperati a chanje. » Eksplike sa ki pase lè tanperati a chanje.

b. Ki sa ki genyen tout arebò wout la ?

5. « Nou pran anpil plezi nan frechè ki genyen gwo midi nan Kenskòf. » Dapre ou menm ki kalite plezi Nina te pran lè li rive Kenskòf.

28

Leson 641. Fè yon fraz ak chak atik sa yo.

a :

la :

nan :

2. Ekri kèk aktivite ou panse ki konplèks.

3. Mete silab yo nan lòd pou fòme mo ki nan menm fanmi ak mo konplèks.

Egzanp : rek di tè = direktè ; di syon rek = direksyon

pli kon ke = ; syon pli kon ka =

29

4. Ekri enfòmasyon sou yon zòn ou t a renmen al vizite.

Non kote ou pral vizite a.

Ak kilès ou prale.

Ki jan tanperati a ap ye ?

Ki aktivite ou

pral fè pou

amize ou ?

5. Ekri zanmi ou yon lèt pou eksplike l jan ou ta renmen al vizite yon zòn (Itilize enfòmasyon ki nan egzèsis 4 la pou ekri lèt la).

30

Leson 651a. Fè yon fraz ki gen atik a ak la ladan li.

1b. Fè yon fraz ki gen atik yo ak nan ladan li.

2. Mete V (vre) oswa PV (pa vre).

Dijesyon se tout transfòmasyon manje sibi nan kò nou.

Vitamin se tout sa ki pa bon pou kò nou.

Rimatis se maladi je.

Savoure vle di manje avèk plezi.

Direksyon se wout yon moun ka pran.

Banda gen menm sans ak mo bwodè, chèlbè.


31

4. Ou pral ekri yon pwezi sou pyebwa. Ekri nan kaz la kèk mo ou ta renmen mete nan pwezi ou la.

Mo w ap mete nan pwezi a. Tit w ap bay pwezi a.

5. Ekri yon pwezi sou pyebwa (Itilize tit ak mo ki nan egzèsis nimewo 4 la).

32

Leson 661a. Nan chak fraz, sèke detèminan posesif la.

• Liv mwen an tou nèf.

• Soulye mwen yo byen netwaye.

1b. Fè yon fraz ki gen detèminan posesif mwen ladan li.

2. Konplete espas vid yo ak youn nan mo sa yo.

savoure konplèks esponnsò reklam

• Elèv yo ap òganize kanaval nan lekòl yo a. Y ap chèche .

• Konpayi pase nan radyo pou fè moun konnen pwodui li a.

• Remon pa renmen fè aktivite ki .

3. Mete silab yo nan lòd pou fòme mo.

klam re : ; ponn es sò :

33


a. Kilès ki pibliye lis non gwoup k ap patisipe nan kanaval la ?

b. Ekri non kèk lòt peyi ki fè kanaval.

5. Ekri yon tèks pou eksplike pou ki sa kanaval se yon tradisyon.

34


• Pran kaye ou pou w fè devwa a !

• Chosèt ou a chire.

1b. Fè yon fraz ki gen detèminan posesif ou ladan li.

2. Fè yon fraz ak chak mo sa yo.

estann desepsyon

3. Gen senk mo ki kole ansanm. Jwenn chak mo yo. Apre sa, ekri yo.

desepsyonreklamestannesponnsòsavoure

35


Ki kote gwoup yo voye mizik yo ?

Ki kote gwoup yo ale enskri ?

Kèk enstriman bann a pye yo itilize ?

5. Ekri yon tèks pou rakonte ki sa ou pi renmen nan epòk kanaval.

36


• Jonas mete mayo li nan valiz la.

• Jèlin pran valiz li.

1b. Fè yon fraz ki gen detèminan posesif li ladan li.

2. Ekri kèk sitiyasyon ki ka lakòz de gwoup fè polemik.

3. Ekri mo ki mache ak chak definisyon.

• Espas ki rezève nan kanaval pou cha ak bann a pye defile

• Santiman yon moun genyen lè li pa resevwa yon bagay li t

ap tann

37


a. Pou ki sa djaz yo kanpe devan chak estann pou bay ochan ?

b. Pou ki sa djaz fè polemik ?

5. Rakonte anbyans ki genyen nan twa jou kanaval la.

38


• An n al sere jwèt nou.

• N ap ranje bekàn nou.

1b. Fè yon fraz ki gen detèminan posesif nou ladan li.

2. Ekri tout sa yon jounalis k a fè.

3. Mo kache.

Pakou polemic estann desepsyon jounalis

p s o r p o l e m i k i k r

a e i e s t a n n r l j m n

k o u d e s e p s y o n n

o r t i w a z v b r o m l

u f j o u n a l i s p r e f v

39

4. Ekri nan chak kaz enfòmasyon sou jan ou ta renmen òganize kanaval nan zòn ou an.

Konbyen estann k ap genyen ?

Non gwoup w ap chwazi yo.

Nan ki zòn w ap òganize kanaval la ?

5. Ekri yon tèks pou di ki jan ou t a renmen òganize kanaval nan zòn ou an (Itilize enfòmasyon ki nan egzèsis nimewo 4 la).

40

Leson 701. Chwazi bon detèminan posesif la.

• M ap dekore katye an pou kanaval la.

ou nou mwen

• Edna fin li, li ranje liv yo sou tab la.

li ou mwen


estann jounalis reklam repòtaj esponnsò

• Moun k ap sipòte yon aktivite.

• Piblisite nan radyo.

• Enstalasyon an bwa oubyen an metal.

• Moun k ap chèche ak bay enfòmasyon.

• Rapote sa ki pase.


41

4. Dapre ou, ki sa « Yon kata tonbe woule » vle di.

5. Ekri yon tèks pou di si ou panse tout moun renmen anbyans rara ? Pou ki sa ?

42

Leson 711a. Pase yon trè anba detèminan demonstratif la.

• Sandal sa a se pou Magi.

• Chanm sa a pwòp.

1b. Fè yon fraz ak detèminan demonstratif « sa a ».

2. Ekri lèt V (vre) ou PV (pa vre) bò kote chak repons.

• Lodyans vle di rakonte istwa.

• Lodyans se yon moun k ap mache sou dlo.

• Lodyans se lè moun ap bay blag.

• Lodyans se zanmi k ap fè yon ti pale youn ak lòt.

• Lodyans gen fòm yon kolin.

3. Jwenn mo ki mache ak chak definisyon. Pou chak repons ou jwenn, ekri mo a nan kaz pa li.

a. yon ti mòn ki pa two wo

b. mache chelbè, byen bwodè

ch. moun ka p chèche ak bay

enfomasyon

Ch

B

A

43

4. Daprè tèks ou te li a, sèke bon repons la.

a. Relyèf peyi d Ayiti gen

montay, plenn ak kolin sitwon, zoranj ak chadèk syèl ak nyaj

b. Pyebwa ralanti fòs

lapli ak tè a dlo a loray ak zeklè

ch. Yon plenn

gen fòm plat gwosè yon montay se yon gwo siklòn

5. Ekri yon tèks pou eksplike kòman pyebwa k ap pwoteje lavi ak byen moun.

44

Leson 721a. Pase yon trè anba detèminan demonstratif la.

• Machin sa yo kanpe nan blokis.

• Telefòn sa yo pa pou vann.

1b. Fè yon fraz ak detèminan demonstratif « sa yo ».

2. Jwenn lòt mo ki ka gen menm sans ak mo detwi.

detwi

3. Mete mo andezòd yo nan lòd pou konplete chak fraz.

• (y a m t o n) pa gen menm fòm ak plenn.

• Elèv yo pa gen dwa (t w e d i) materyèl lekòl la.

• Timoun yo ap bay (d y o s l a n) sou lakou a.

45

4. Desine yon plenn ak yon montay ki ranpli ak pyebwa.

5. Ekri yon tèks pou eksplike kòman yon montay ki pa gen pyebwa se yon danje pou lavi moun.

46

Leson 731. Pou ckak mo ki nan premye kolòn nan, fè yon kwa nan kaz ki endike ki kalite detèminan mo a ye.

atik posesif demonstratif

a X

ou

sa a

mwen X

la

sa yo X

nan

nou

an


mòn lodyans detann rivyè

• Womèl ak Sèj ap fè yon pwomnad bò plas. Y ap yo.

• Lanmè a pi gwo pase yon .

• Peyi d Ayiti gen anpil .

3. Nan kaz sa a, gen mo ki ekri andezòd, gen lòt ki nan lòd. Chèche epi ekri mo ki andezòd yo nan lòd.

kolin vrèyi mòn

jounalis pwndoam

chwò lodyans

47

4. Daprè tèks ou te li a, reponn kesyon yo.

a. Nan fraz sa a « Menm jan ak ou, semen pase a te pote anpil satisfaksyon pou

mwen. » Ki lòt mo oubyen gwoup mo ki ka ranplase mo satisfaksyon nan fraz la ?

b. Èske Chèlin te kontan pwomnad lèkol li a te òganize a ? Pou ki sa ?

5. Ekri yon tèks kote w ap imajine tout aktivite elèv lekòl Nasyonal Chabo fè pou detann yo.

48

Leson 741a. Nan fraz sa a, sèke tout atik yo.

Yon gwo bis te vin chache nou devan lekòl la vè sizè di maten.

1b. Nan fraz sa a, sèke detèminan demonstratif la.

Lè mwen sou mòn sa a, m ap gade pyebwa ak rivyè yo.

1ch. Nan fraz sa a, sèke detèminan posesif la.

Nan demen maten, Pan remèt konpe chen kòb li a.

2. Ekri tout sa ki genyen nan peyizaj kote w ap viv la.

3. Nan fraz sa a, tout mo yo kole. Rekopye fraz la pandan w ap dekole chak mo.

Pandannouanlèa, napgadeyongwomònarebòrivyèLenbea.

49

4. Ekri enfòmasyon sou yon pwomnad ou ta renmen fè ?

Sa w ap fè pou amize ou Sa ki nan peyizaj la

Pwomnad

Non zòn nan

Jan w ap santi w

5. Ekri yon lèt kote w ap rakonte yon pwonad ou ta renmen fè (Itilize enfòmasyon nan egzèsis nimewo 4 la).

50

Leson 751. Ranje mo yo pou fòme fraz.

kolin al Reji sou nan pwomne

sa a gen Rivyè pwason anpil

vil Lenbe al Klas te vizite a li


pant detwi kolin lodyans pwomnad montay

• yon ti mòn ki pa twò wo

• bay blag

• yon gwo mòn

• kraze, brize

• distrè, detann, pwomennen

• teren ki pa plat

51


4. Èske ou renmen pwezi ou te li a ? Pou ki sa ?

5. Konplete pwezi a ak mo pa w.

Si

Si

Si

Si

Si

52

Leson 761a. Sèke adjektif kalifikatif ki nan chak fraz.

• Renèl gen yon bèl soulye.

• Valeri gen yon gwo kaye.

1b. Fè yon fraz ki gen yon adjektif kalifikatif. Mete adjektif la devan non an.

2. Chwazi youn nan mo sa a yo pou konplete chak fraz.

konpòtman fyète kado nasyon

• Pèp ayisyen se yon . Li gen tè li, drapo li ak istwa li.

• Nou dwe toujou chante im nasyonal la ak .

• Elèv gen bon nan ran an.

3. Mo kache.

nasyon fyète disiplin nasyonal distans

n a s y n o d i s i p i l n

n a s y o n a l f y è t n a

w z k l d i s t a n s d n s

f t w z a d i s i p l i n y

n f y è t e t j g n o i z o

l p o i r t i b v d s n r n

53

4. Daprè tèks la, sèke bon repons la.

a. Responsab disiplin nan t ap raple elèv yo

pou byen etiye leson yo pou byen konpòte w lè drapo ap monte

b. Lè drapo a ap monte, elèv yo dwe

bay blag ak jwe rete chita kanpe dwat

ch. Drapo se

fyète tout ayisyen jwèt tout timoun yon dra

5. Ekri yon tèks pou eksplike pou ki sa drapo a se fyète ak diyite tout pèp ayisyen.

54

Leson 771a. Sèke adjektif kalifikatif ki nan chak fraz.

• Bèta se yon ti fi entelijan.

• Manno renmen timoun saj.

1b. Fè yon fraz ki gen yon adjektif kalifikatif. Mete adjektif la aprè non an.

2. Pami mo sa yo, ekri mo ki gen menm sans ak mo diyite.

respè destriktè lone f latè fyète

3. Itilize silab yo pou fòme mo.

sen di na bòl yi te syon

55

4. Desine drapo a.

5. Ekri yon tèks pou di ki sa drapo a reprezante pou ou.

56

Leson 781a. Nan chak fraz, pase yon trè anba konpleman non an.

• Bisiklèt jan an gen bon fren.

• Valiz Nadya a pwòp.

1b. Fè yon fraz ki gen yon konpleman non ladan li. Konpleman non an dwe yon non pwòp.

2. Chwazi youn nan mo ki nan parantèz yo pou konplete chak fraz. Fraz la dwe gen sans.

• Nan pèp ayisyen, drapo a se senbòl inite. (lesklavaj -

istwa)

• N ap viv pi byen lè gen lòd ak . (dezòd - disiplin)

• Direktè ekri yon pou raple elèv yo disiplin lekol.

(nòt - istwa)

3. Gen mo ki kole ansanm. Jwenn chak mo yo. Aprè sa, ekri yo.

Pandannouanlèa, napgadeyongwomònarebòrivyèLenbea

57

4. Daprè tèks la, mete V (vre) oubyen (PV).

Elèv twazyèm ane yo pa t dakò ak responsab disiplin nan.

Elèv yo kwè li bon yo byen konpòte yo lè drapo ap monte.

Zansèt nou yo te batay pou ba nou bèl drapo sa a.

Zansèt nou yo pa janm fè anyen pou nou.

Elèv yo ap òganize yon konkou lekti.

5. Ekri yon lèt pou mande elèv klas yo pou byen konpòte yo lè y ap monte drapo.

58

Leson 791a. Nan chak fraz, pase yon trè anba konpleman non an.

• Manch malèt la kase.

• Zip valiz la gate.

1b. Fè yon fraz ki gen yon konpleman non ladan li. Konpleman non an dwe non komen.

2. Nan chak fraz, itilize youn nan mo yo pou ranplase mo ki souliye yo.

diskite senbòl diyite planifye

• Elèv yo ap òganize yon koukou pwezi.

• Elèv yo ap pale sou jan y ap prepare konkou a.

• M ap kanpe ak fyète lè m ap monte drapo.

3. Mete lèt yo nan lòd pou fòme mo ki nan tèks la.

z è n a s t : z i p e w :

a k o u j e n r a : d p o r a :

p l i n a f e y :

59

4. Ekri enfòmasyon sou yon aktivite ou ta renmen òganize pou ankouraje tout elèv lekòl ou a pou byen konpòte yo lè y ap monte drapo.

Ki aktivite li ye ? Ki kote w ap fè li ? Ki sa w ap bezwen pou fè aktivite a ?

5. Ekri yon tèks sou yon aktivite ou ta renmen òganize pou ankouraje tout elèv lekòl ou a pou byen konpòte yo lè y ap monte drapo. (Itilize enfòmasyon ki nan egzèsis 4).

60

Leson 801. Chwazi nan mo sa yo pou konplete tèks la. Aprè sa, sèke konpleman non an.

dous chante grav Zòtolan

Vwa pa bèl ditou. Li mande Wosiyòl pou li aprann li

. Lè Wosiyòl ap chante, vwa li , li pa

.

2. Ekri mo ki mache ak chak definisyon.

nòt diyite istwa senbòl nasyon

• moun k ap viv nan menm peyi, yo gen menm drapo, lang

ak kilti.

• santiman respè ak fyète.

• desen oswa imaj ki reprezante yon lide oswa yon objè.


61

4. Draprè pwezi a, lavi gen yon bann chemen. Ekri sa ou panse sou chemen lekòl.

5. Ekri yon ti pwezi pou di sou ki jan ou renmen lekòl.

62

Leson 811a. Nan chak gwoup nominal, pase yon trè anba non an, epi sèke detèminan an.

• kamyonèt la

• Kaye a

1b. Ekri yon gwoup nominal ki gen yon non ak yon detèminan ladan l.

2. Mete V (vre) oswa PV (pa vre) bò kote definisyon mo meprize.

• Meprize vle di respekte.

• Meprize se lè youn san lizaj.

• Meprize ka gen menm sans ak mo awogan.

• Meprize vle di fyè ak diyite.

• Meprize se bay lòt moun valè ak enpòtans.

3. Fè fraz ak chak mo sa yo.

awogan meprize

63

4. Daprè tèks ou li a, reponn kesyon yo.

a. Chwazi bon repons la

a) Kana Kodenn

ede pa sipòte manje

b) Kodenn vin

pi awogan meprizan respekte tout bèt

b. Pou ki sa Kodenn pa t vle al dòmi lakay li ?

5. Ekri yon tèks pou di ant Kodenn ak Kana kilès ou pi renmen. Pou ki sa ?

64

Leson 821a. Nan chak fraz, pase yon trè anba non an, pase de trè anba adjektif kalifikatif la epi sèke detèminan an.

• Kamyonèt wouj la

• Soulye nwa a.

1b. Ekri yon gwoup nominal ki gen yon non, yon adjektif kalifikatif ak yon detèminan.

2. Ekri tout mo oswa gwoup mo ou konnen ki gen menm sans ak mo byenneleve.

3. Konplete chak fraz ak mo ki byen ekri a.

a. Paran Enòk fyè de li paske li .

byenleve levbyen byenneleve

b. Elyasen ap viv nan Tirivyè.

tonkan kanton kannton

ch. Li pa bon pou yon moun .

wogana gawona awogan

65


Kodenn ak Kana

Pèsonaj yo Ki kote yo ye ?

Ki sa k pase ? Ki sa yo fè ? Kòman sa fini ?

5. Ekri yon tèks pou di pou ki sa li enpòtan pou ou viv byen ak lòt moun.

66

Leson 831a. Nan chaz gwoup nominal, pase yon trè anba premye non an, pase de trè anba non ki jwe wòl konpleman non an, epi sèke detèminan an.

• Kamyonèt Rita a

• Liv Sabin nan

1b. Ekri yon gwoup nominal ki gen yon non, yon konpleman non, ak yon detèminan.

2. Li fraz la. Aprè sa a, sèke tout mo ki pa gen menm sans ak mo boulvèse.

Nouvèl la te boulvèse moun nan zòn nan.

kontrarye satisfè toumante rejwi twouble

3. Marye silab pou fòme mo ki nan tèks la.

vi te en = vè se boul =

67

4. Daprè tèks ou te li a, sèke bon repons la. Ekri nan lòd tout aksyon Bourik te fè lè yo di l zanmi li Galo malad.

Li kenbe ak dan li yon lyann konpè voye ba li.

Li pran wout la pou l al kay Galo. Li pale ak konpè Chen.

Li plonje nan rivyè a.

5. Ekri yon tèks pou di sa ou panse de pèsonaj Bourik la.

68

Leson 841a. Nan chak gwoup nominal, pase yon trè anba non an, sèke adjektif kalikatif, pase de trè anba konpleman non an epi sèke detèminan an.

• Kamyonèt wouj Rita a

• Liv jòn Sabin nan

1b. Ekri yon gwoup nominal ki gen yon non, yon adjektif kalikatif, yon konpleman ak yon detèminan.

2. Ou ta renmen bay 3 zanmi ou konsèy. Ekri ki konsèy ou t ap bay yo chak.

Konsèy 1 :

Konsèy 2 :

Konsèy 3 :

3. Mo kache.

ensiste konsèy awogan meprize

e n s i s t e n k i è w o g

m k è d k o n s è y s d a

k o n a w o g a n l m z n

m e p r i z e k l l è n b l

g b k l w e r f d l z s n m

69

4. Ou ta renmen ekri yon istwa menm jan ak sa ou te li a. Mete enfòmasyon yo nan chak kaz.

Tit istwa a :

Non pèsonaj yo (de pèsonaj)

Kèk kalite ak defo premye pèsonaj la

genyen

Kèk kalite ak defo dezyèm pèsonaj la

genyen

Ki sa k pase ?

Ki kote yo ye ? Ki sa yo fè ? Kòman sa fini ?

5. Ekri yon istwa (Itilize enfòmasyon ki nan egzèsis nimewo 4 la).

70

Leson 851. Pou chak gwoup nominal, ekri nimewo 1 sou non an, 2 sou adjektif la, 3 sou konpleman non an epi 4 sou detèminan an.

1 4Egzanp : tab la

telefòn nan Kay Wolan an liv istwa a

kaye ble a jip mawon Ivta a

2. Chwazi mo ki gen rapò ak chak definisyon.

awogan ensiste konsèy boulvèse envite kanton

• pèsevere

• bouk, zòn

• pa respekte lòt moun

• toumante, kontrarye


71

4. Nan kaz la, fè yon desen ki gen rapò ak pwezi ou li a.

5. Ekri yon pwezi sou kalite bourik genyen.

Bourik gen kalite

72

Leson 861a. Pase yon trè anba vèb ki nan fraz la.

• Machin nan derape.

• Elèv yo jwe.

1b. Fè yon fraz ki gen yon vèb aksyon ladan l.

2. Fè yon flèch soti nan mo kalandriye rive nan kaz ki gen rapò ak definisyon li.

Tablo ki montre etap pou fè yon travay.

Tablo ki montre timoun li ak ekri.

Tablo ki montre mwa, semèn ak jou nan yon ane.

Kalandriye :

3. Fè yon fraz ak mo sa a.

jijdeliy :

73

4. Daprè tèks la, relye fraz ki ale ansanm yo.

Wobè ak Bènadèt

Yo fòme.

Yon komite.

Yon lòt komite.

Gen sis ekip.

Tout moun.

ki enskri nan chanpyona a.

ap planifye orè macth yo.

te byen amize yo

òganize yon chanpyona foutbòl.

de komite

avan chanpyona a kòmanse.

ap chèche esponnsò.

5. Ekri yon tèks pou di pou ki rezon ou dakò oubyen ou pa dakò sou jan Wobè ak Bènadèt te òganize chanpyona foutbòl la ?

74

Leson 871a. Pase de trè anba vèb la. Aprè sa a, pase yon trè anba mo ki vini aprè vèb la.

• Venèt plane manyòk.

• Rejinal pote sirèt.

1b. Fè yon fraz ki gen yon vèb aksyon ak yon mo ki vini aprè vèb la.

2. Ekri tout kote ou konnen yon moun ka ale enskri.

3. Ekri lèt ki manke yo pou fòme mo ki nan tèks la.

r _ y _ n _ on _ an_ yo _ a e _ s _ r_ k _ m _ te

75

4. Ou ta renmen òganize yon aktivite. Ekri enfòmasyon yo nan kaz yo.

Ki aktivite li ye ?

Kilè w ap òganize li ? Ki bò w ap òganize li ?

Konbyen komite l ap genyen ? Ki sa chak komite ap fè ?

5. Ekri yon tèks sou yon aktivite ou ta renmen òganize (Itilize enfòmasyon ki egzèsis nimewo 4 la).

76

Leson 881a. Nan chak fraz, pase yon trè anba gwoup vèbal la. Aprè mete nimewo 1 sou vèb la, nimewo 2 sou mo ki vini aprè vèb la ak nimewo 3 sou detèminan an.

• Yonèl rekòlte mayi a.

• Mona lave bisiklèt la.

1b. Fè yon fraz ki gen gwoup vèbal. Aprè sa a, souliye gwoup vèbal la. (Suiv modèl ki nan egzèsis 1 A).

2. Ekri tout sa yon moun bezwen pou fè yon poulaye.

3. Ekri chak mo nan kaz pa yo.

poulaye pwojè frechè

F

P

j

77

4. Daprè tèks la, desine pwojè Matin ak Adriyen genyen an.

5. Ekri yon tèks pou di si ou panse li enpòtan pou elèv gen pwojè ? Si wi, pou ki sa ? Si non, pou ki sa ?

78

Leson 891a. Pase yon trè anba gwoup vèbal la.

• Manman Tamara achte yon bèl bisiklèt.

• Betina prete yon liv matematik.

1b. Fè yon fraz ki gen yon gwoup vèbal. Aprè sa, pase yon trè anba gwoup vèbal la (Suiv modèl ki nan egzèsis 1 A).

2. Ekri yon inisyativ ou ta renmen pran.

3. Chwazi mo ki byen ekri a pou konplete chak fraz.

a. Manman kana a yon douzèn ze.

lake kale ekal

b. Matin ak Adriyen al kay bòs .

ebeniss ebeinis ebenis

ch. Klara ak Dejan pran pou òganize yon konkou pwezi.

inisyitav inisyativ inissyativ

79

4. Nan chak kaz, ekri enfòmasyon sou yon pwojè ou ta renmen reyalize.

Non moun k ap fè pwojè a :

Ki bò w ap fè li ? Konbyen kòb w ap bezwen ?

Ki jan de pwojè li ye ?

Ki pwoblèm ou ka rankontre ? Ki avantaj pwojè a genyen ladan l ?

5. Ekri yon tèks sou yon pwojè ou ta renmen reyalize (Itilize enfòmasyon ki nan egzèsis nimewo 4 la).

80

Leson 901. Itilize chak gwoup vèbal sa yo pou fòme yon fraz.

manje fwi telefone bon zanmi li pwomne sou plas la


pwojè inisyativ enskri


81

4. Desine bèl flè ki nan pwezi a.

5. Ekri yon pwezi sou yon flè ou renmen anpil.

82

Leson 911a. Fè yon fraz minimal.

1b. Fè yon fraz ki pa minimal.

2. Konplete chak fraz ak mo sa yo.

tanperati jounalis eponnsò dijesyon

• Vant Gadi ap fè li mal, li gen pwoblèm

• Djaz yo ap chèche pou ka patisipe nan kanaval la.

• yo ap fè repòtaj.

• Lè elèv yo rive sou tèt mòn nan, a chanje.


83

4. Ekri yon tèks pou di pou ki sa li bon pou lekòl òganize jounen distraksyon pou elèv yo.

84

Leson 921. Fè yon fraz ki gen yon detèminan posesif, epi yon fraz ki gen yon detèminan demonstratif.

detèminan posesif :

detèminan demonstratif :

2. Mete V (vre) oswa PV (pa vre).

• peyizaj se ti non jwèt peyi.

• konplèks genm preske menm sans ak mo difisil.

• relyèf se tankou kalite fòm tè a genyen tankou montay, plenn…

• detwi gen menm sans ak mo konstwi.


85

4. Ekri yon tèks kote w ap imajine tout sa elèv yo pral fè lè yo rive nan plaj la.

86

Leson 931. Fè yon fraz ki gen yon adjektif kalifikatif e yon konpleman non.


a. Zansèt nou te batay kont .

libète lesklavaj Pakonnen

b. Diyite ka gen menm sans ak mo .

derespekte kapote fyète

ch. Youn nan senbòl fyète pèp ayisyen se .

drapo a solèy la estati a


87

4. Ekri yon tèks pou rakonte sa ou t ap fè si ou te sou plaj la.

88

Leson 941. Ekri yon gwoup nominal ki gen ladan l :

a. Yon non ak yon aktik :

b. Yon adjektif kalikatif, yon non ak yon detèminan

ch. Yon non ak yon konpleman non

2. Nan chak kategori, pase trè anba mo ki pa gen menm sans ak lòt mo yo.

a. boulvèse kontantman toumante

b. awogan malelve byenelve

ch. òganize planifye dezòdone


89

4. Ekri yon tèks pou di ki bò ou ta renmen al pase yon jounen ? Pou ki sa ou chwazi kote sa a.

90

Leson 951a. Fè yon fraz ki yon gwoup vèbal ki gen yon sèl mo aprè vèb la.

1b. Fè yon fraz ki yon gwoup vèbal ki gen plizyè mo ki akonpaye vèb la.

2. Mo kache.animasyon fatig enstale restoran konvèsayon

a n i m a s y o n e t a

f a t g r e s t o r a n f

j r k k y w z o n m a

e n s t a l e k o n v t

t i k o n v a s y o n i

k o n v è s a s y o n g


91

4. Ekri yon pwezi sou syèl la.

92

Leson 96 Modèl evalyasyon 11. Li kesyon yo epi reponn yo.

a. Lè kokoye a chèch ki sa nou ka fè avèk li ?

b. Ki sa yo fè ak kokoye nan plizyè peyi Afrik ?

ch. Pou ki sa daprè ou yo di kokoye se yon bon bwason ?

2. Souliye bon repons la.Tèks sa a se yon :

Pwezi Tèks enfòmatif Tèks naratif Tèks enjonktif

3. Itilize fraz minimal sa yo pou ekri yon fraz ki pa minimal.

• Kokoye itil.

• Ketlin manje.

4. Pami fraz sa yo, souliye sa ki gen detèminan demonstratif la.

1. Ki jwèt ou pi renmen ?

2. Nadin renmen jwe marèl.

3. Pou ki sa ou mete chapo sa a ?

93

5. Nan chak fraz, konplete mo yo ak bon atik la.

la an nan a

1. Enjenyè konstwi bilding .

2. Ti gason ap monte machin .

6. Ekri twa fason yo ka itilize kokoye daprè tèks la.

1.

2.

3.


grap kòbèy dekore natirèl

8. Ekri yon ti tèks pou di kijan kokoye itil. Eksplike divès fason moun ka itilize kokoye.

94


a. Site de jwèt Gito te pote nan klas la ?

b. Ki sa ki rive lè Gito te deside montre jwèt li yo nan rekreyasyon ?

ch. Èske li bon pou elèv fè dezòd nan lekòl ? Pou ki sa ?


Tèks naratif Tèks enfòmatif Pwezi Tèks biyografik

3. Chèche nan tèks la de rezon ki fè yo di Gito se te wa klas la.1.

2.

4. Konplete fraz sa yo.

1. Yon tèks naratif se yon tèks ki yon .

2. Yon lèt se yon mesaj yon moun

bay yon lòt moun.

95

5. Ekri atik ki vini aprè chak mo.

gita jwèt katye lekòl

sitwayen pèsonaj kann paking

6. Konplete chak fraz ak youn nan mo sa yo.

fonksyone rimatis savoure tanperati

• Mwa desanm rive a pral chanje.

• Kò mwen ap byen lè mwen pran vitamin.

• Wodlen ap yon bon legim ak diri blan.

7. Nan chak fraz, pase yon trè anba gwoup nominal la. Aprè sa, antoure gwoup vèbal la.

• Mario ak Jak etidye chak jou.

• Elèv twazyèm ane yo aprann byen.

8. Ekri yon tèks pou di ki sa ki ka rive yon elèv ki renmen fè dezòd epi ki pa janm swiv sa mèt la ap fè.

96


a. Si yon moun gen erè nan batistè li ki kote pou l rezoud pwoblèm sa a ?

b. Èske yon moun ki gen erè nan batistè li dwe korije erè a ? Pou ki sa ?

ch. Daprè ou, èske achiv nasyonal se yon biwo enpòtan ? Pou ki sa ?

2. Souliye bon repons la.

Tèks sa a se yon :

Tèks naratif Tèks enfòmatif Pwezi Tèks biyografik

3. Sèke adjektif kalifikatif ki nan chak fraz.

• Renèl gen yon soulye nèf

• Valeri gen yon gwo valiz.

4. Chwazi youn nan mo sa a yo pou konplete chak fraz.

kite konpliman kado elimine

• Felisite yon moun vle di fè li yon .

• Woni efase oubyen yon liy ki trase sou tablo a.

97

5. Pase yon trè anba detèminan demonstratif la.

• Sandal sa a se pou Magi.

• Fig sa yo byen mi.


estann jounalis reklam esponnsò

• Moun k ap sipòte yon aktivite

• Piblisite nan radyo

• Enstalasyon an bwa oubyen an metal

7. Chwazi youn nan mo ki nan parantèz yo pou konplete chak fraz. Fraz la dwe gen sans.

• Drapo a fè tout ayisyen. (lodyans - fyète)

• N ap viv pi byen lè gen lòd ak . (dezòd – disiplin)

8. Ekri tout sa yon ofisye eta – sivil ka ekri nan rejis li.

98


a. Ki mwayen leta konn itilize pou enfòme popilasyon an lè gen epidemi ?

b. Pou ki sa nou ka di vaksen an se yon pwoteksyon ?

ch. Lè yon moun blese, mikwòb ak salte antre ladan li, ki maladi li ka

genyen ?


Pwezi Tèks enfòmatif Tèks naratif Biyografi

3. Souliye bon repons la.

Daprè istwa a :

• Yon vaksen pa ka pwoteje moun kont epidemi.

• Yon moun ki pran vaksen pou yon epidemi p ap pran maladi a.

• Yon moun dwe pran vaksen pandan maladi a sou li.

4. Ekri yon prekosyon yon moun ki blese ka pran pou li pa gen tetanus.

99

5. Nan chak fraz, sèke detèminan posesif la.

a. Janin mete kòsaj li nan valiz la.

b. Wonèl mete tenis li.


pant detwi kolin lodyans pwomnad montay

• yon ti mòn ki pa twò wo

• bay blag

• yon gwo mòn

• kraze, brize


1. Yon se yon tèks ki rakonte istwa lavi yon

moun.

2. Yon detèminan . montre de ki moun de ki bèt

oswa de ki objè y ap pale.

8. Chwazi mo ki kòrèk pami mo sa yo pou konplete chak fraz.

vaksen tetanò epidemi

• pèmèt leta konbat tetanus.

• Lè yon moun blese salte ak mikwòb ka fè li gen .

• Radyo ak televizyon anonse yon .

100

9. Ekri yon tèks pou eksplike ki sa yon epidemi ye e ki prekosyon ou dwe pran lè gen epidemi.

101


a. Ki sa papa Jozèf pwomèt li si li pase ?

b. Nan ki vil Jozèf ap viv ?

ch. Pou ki sa Jozèf mande Jan pou li fè li konnen kilè l ap vini ?


Tèks naratif Tèks enfòmatif Pwezi Lèt Biyografi

3. Chèche yon fraz eksklamatif nan tèks la aprè sa ekri li sou liy anba a.


1. Yon se yon mesaj ekri yon moun voye bay yon

lòt .

2. Yon fraz . se yon fraz nou pa ka redui.

3. Yon fraz ki pa sse yon fraz ou ka retire youn

oubyen mo ladan l.

4. non an se yon mo ki mache ak yon non pou

konplete sans non an.

102

5. Mete atik ki mache ak chak mo.

• Kafe

• Klòch

• Chen

• Lakou

6. Antoure lèt ki gen bon repons la.

Mo ki pi enpòtan nan gwoup nominal la se :

a. Vèb la

b. Non an

ch. Adjektif la

7. Nan fraz sa a, ekri gwoup vèbal la. Aprè sa pase yon trè anba vèb la, de trè anba non an epi antoure detèminan an.

Fraz : Bòs Renèl bati kay la.

8. Nan fraz sa a, ekri gwoup nominal la. Aprè sa pase yon trè anba non an, de trè anba konpleman non an epi antoure detèminan an.

Fraz : Bisiklèt kalin nan kouri vit.

103

9. Ekri yon tèks pou rakonte tout aktivite ou renmen fè pandan vakans.

Liv sa a fèt epi li pibliye an kolaborasyon avèk Ministè Edikasyon Nasyonal ak Fòmasyon Pwofesyonèl (MENFP) Gouvènman Ayisyen an, gras a yon èd ki soti nan ajans amerikèn U.S. Agency for International Development (USAID), nan kad Aktivite Rechèch Aplike Tout Timoun Ap Li – ToTAL, dapre kontra No. EHC-E-00-0004-00 pwogram èd USAID ki rele EdData II Technical and Managerial Assistance.

Novanm 2014

m ap li nèt ale - home - haiti now · 2017. 8. 31. · melenje relanje melanje b. elyàn kawòt...

Documents