Àíòèáèîòèêèéí çîõèñòîé

õýðýãëýý

Ë.Öýðýíäóëàì ÝÇÓõààíû äîêòîð,Êë.ïðîô.

“Ìîíîñ” äýýä ñóðãóóëèéí çàõèðàë

Õàëäâàðûí ýñðýã ýìèéí áýëäìýë¿¿ä íü íýð òºðëèéí áîëîí õýðýãëýýíèé õóâüä ýìýí ýì÷èëãýýíä ãîëëîõ áàéð ýçëýäýã. Äýëõèéä õàëäâàðûí ýñðýã 200 îð÷èì íýðèéí ýì õýðýãëýãäýæ áàéíà./ãåíåðèê îðîõã¿éãýýð/. ÎÕÓ-ä 30 á¿ëãèéí ýì õýðýãëýãäýæ áàéíà. Ìàíàé óëñûí á¿ðòãýëä ÎÓ-ûí ÀÒÑ àíãèëëààð àâ÷ ¿çâýë àíòèáèîòèêîîñ 10 á¿ëãèéí 36 íýðèéí, Õèíîëèíîîñ 2 á¿ëãèéí 4 íýðèéí, Ñóëüôàíèëàìèäààñ 1 á¿ëãèéí 1 íýðèéí, Íèòðîèìèäàçîëîîñ 2 á¿ëãèéí 3 íýðèéí, ̺ºãºíöºðèéí ýñðýã ýìíýýñ 2 á¿ëãèéí 2 íýðèéí, Ñ¿ðüåýãèéí ýñðýã ýìíýýñ 2 á¿ëãèéí 3 íýðèéí, Âèðóñûí ýñðýã ýìíýýñ 1 á¿ëãèéí 3 íýðèéí ýì õýðýãëýãäýæ áàéíà.

Ýíä çºâõºí íýðýýð íü àâ÷ ¿çýõýä èéì áàéíà.

Õýðâýý íýð òºðºë áîëîí óëñ, ¿éëäâýðëýã÷ýýð íü àâ÷ ¿çâýë àíòèáèîòèê ãýõýä 149 íýðèéí ãåíåðèê ýì, ÑÀÁ-11, Õèíîëèí-29, Íèòðîèìèäàçîë-20, ̺ºãºíöºðèéí ýñðýã-11, Ñ¿ðüåýãèéí ýñðýã-3, Âèðóñûí ýñðýã 10 íýðèéí ãåíåðèê ýì õýðýãëýãäýæ áàéíà. ÝÓÁ-ä1686 ýì á¿ðòãýãäñýíèé 13.3% àíòèáèîòèê ýçëýæ áàéíà.

Õàëäâàðûí ýñðýã ýì÷èëãýý íü ºâ÷òºí-áè÷èë ìàõáîäü-ýì ãýñýí ãóðâàëñàí òîãòîëöîîíû õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ¿ð ä¿íãýýð çîõèöóóëàãäàíà. ªâ÷íèé 50%-íü õàëäâàðûí ãàðàëòàé áàéäàã. Íèéò õýðýãëýãäýæ áàéãàà ýìíèé 20%-íü äýýðõè ýì÷èëãýýíä õýðýãëýãäýíý.

¯éëäëýýð íü:

1. Áàêòåðèîñòàòèê

2. Áàêòåðèîöèä

¯éëäëèéí ìåõàíèçìààð íü:

• Íÿíãèéí ýñèéí õàíûí

íèéëýãæèëòèéã ñààòóóëàõ

• Бета-лактам (пенициллин,

цефалоспорин, карбапенем, монобактам)

• Гликопептид

• Ýñèéí ìåìáðàíû öèòîïëàç-

ìûí ¿éë àæèëëàãààã ñààòóóëàõ

• Полимиксин

• Аминогликозид

• Ðèáîñîì äàõü óóðãèéí íèéëýãæèëòèéã ñààòóóëàõ

• Тетрациклин, линкосамид

• Макролид, оксазолидинон

• Аминогликозиды,

• Хлорамфеникол, фузид

• к-та, cпектиномицин

• Íóêëåéí õ¿÷ëèéí íèéëýãæèëòèéã ñààòóóëàõ

• Хинолоны

• Фторхинолоны

• Нитрофураны

• Нитроимидазолы

• Рифампицин

Ýìíýëç¿éí õóâüä: ¿íäñýí 5 á¿ëýãò õóâààíà.

1.Íÿíãèéí ýñðýã ýì¿¿ä

2.Ñ¿ðüåýãèéí ýñðýã ýì¿¿ä

3.Øèìýã÷ õîðõîéí ýñðýã ýì¿¿ä

4.̺ºãºíöºðèéí ýñðýã ýì¿¿ä

5.Âèðóñûí ýñðýã ýì¿¿ä

ÎÓ-ûí ÀÒÑ àíãèëëûí äàãóó /J/ êîäûí àíãèëàëä

îðíî.

Нянгийн эсрэг эмийн ангилал:

Àíòèáèîòèê

I. Бета-лактамын бүлэг 1. Пенициллины бүлэг

• Байгалийн гаралтай /бензилпенициллин натри,кали,прокайны

давс, бензоатин бензилпенициллин, фом пенициллин/

• Хагас нийлэгжүүлсэн/оксациллин, ампициллин, амоксациллин,

карбенециллин,азлоциллин,пиперациллин, клавулоны хүчилтэй хавсарсан/

2. Цефалоспорины бүлэг

• 1-р үеийн /цефазолин, цефалексин, цефадроксил/

• 2-р үеийн /цефуроксим, цефаклор/

• 3-р үеийн /цефотаксим, цефтриаксон, цефтазидим,цефаперазон/

• 4-р үеийн /цефепим, цефиксим, цефтибутен/

3. Карбапенемын бүлэг /имипенем, меропенем,эртапенем/

4. Монобактамын бүлэг /азтреонам/

II. Аминогликозидын бүлэг • 1-р үеийн /ñòðåïòîìèöèí, íåîìèöèí, êàíàìèöèí/

• 2-р үеийн /ãåíòàìèöèí, òîáðàìèöèí, íåòèëìåöèí/

• 3-р үеийн /àìèêàöèí/

III. Ìàêðîëèäûí á¿ëýã

• 14 öàãèðàãò /ýðèòðîìèöèí,êëàðèòðîìèöèí, ðîêñèòðîìèöèí/

• 15 öàãèðàãò /àçèòðîìèöèí/

• 16 öàãèðàãò /ñïèðàìèöèí, äæîçàìèöèí, ìèäåêàìèöèí

IV. Êåòîëèäûí á¿ëýã /òåëèòðîìèöèí/

V. Òåòðàöèêëèíû á¿ëýã • Байгалийн гаралтай /òåòðàöèêëèí/

• Хагас нийлэгжүүлсэн/äîêñàöèëëèí/

VI. Õëîðàìôåíèêîëûí á¿ëýã

VII. Ëèíêîçàìèäûí á¿ëýã

• Байгалийн гаралтай /ëèíêîìèöèí/

• Хагас нийлэгжүүлсэн/êëèíäàìèöèí/

VIII. Ãëèêîïåïòèäûí á¿ëýã /âàíêîìèöèí, òåéêîïëàíèí/

IX. Îêñàçîëèäèíèíû á¿ëýã /ëèíåçîëèä/

X. Ïîëèìèêñèíû á¿ëýã /ïîëèìèêñèí Ì, Ïîëèìèêñèí Â/

XI. Áóñàä á¿ëýã /ôóçèäûí õ¿÷èë, ìóïèðîöèí/

ÕÈÍÎËÎÍÛ/ÔÒÎÐÕÈÍÎËÎÍÛ

• 1-р үеийн /íàëèäèêñûí õ¿÷èë,îêñîëèíû õ¿÷èë, ïèïåìèäûí õ¿÷èë/

• 2-р үеийн /íîðôëîêñàöèí, îôëîêñàöèí, öåôëîêñàöèí, öèïðîôëîêñàöèí/

• 3-р үеийн /ëåâîôëîêñàöèí, ñïàðôëîêñàöèí/

• 4-р үеийн /ìîêñèôëîêñàöèí, ãåìèôëîêñàöèí/

Ñóëüôàíèëàìèä

• Ñóëüôàíèëàìèäóóä /ñóëüôàäèìèäèí, ñóëüôàäèàçèí,

ñóëüôàäèìåòîêñèí, ñóëüôàëåí, ñóëüôàòèìèöèí/

• Êî-òðèìîêñàçîë /òðèìåòîïðèì+ñóëüôàìåòîêñàçîë/

Íèòðîèìèäàçîë

Äàí íàéðëàãàòàé /ìåòðàíèäàçîë, îðíèäàçîë, òèíèäàçîë/

Õàâñàðñàííèéëìýë /íåîïåíîòðàí,ìåòðàíèäàçîë+õëîðãåêñèäèí/

Íèòðîôóðàí

/íèòðîôóðàíòîèí, ôóðàçîëèäîí, ôóðàçèäèí/

Áóñàä á¿ëãèéí õèìèéí áýëäìýë¿¿ä

/äèîêñèäèí, íèòðîêñîëèí, ñïåêòèíîìèöèí, ôîñôîìèöèí, /

ÄÝÌÁ-ûí ìýäýýãýýð íèéò õýðýãëýæ áóé íÿíãèéí ýñðýã ýìèéí

50%-íü çîõèñã¿é õýðýãëýãäýæ áàéíà. Ìàíàé óëñàä àíòèáèîòèê ýìèéí

óëñûí äóíäàæ õýðýãëýý 27.9% áàéíà. Ýíý íü äýëõèéí äóíäà÷ààñ

ºíäºð áàéãàà þì.

¯éë÷ë¿¿ëýã÷äýýñ àâñàí àñóóìæ ñóäàëãààãààð 45.8%-íü ýìèéã

æîðã¿é õóäàëäàí àâäàã ãýýä 41.4%-íü ýìèéí ñàíãààñ àñóóõàä

õàíãàëòòàé ãýñýí íü ýìèéí õýðýãëýý õèð çîõèñòîé ÿâàãäàæ áàéãààã

õàðóóëæ áàéíà. Èéìä ñ¿¿ëèéí ¿åä ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý,

ÿëàíãóÿà íÿíãèéí ýñðýã ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýíèé àñóóäàë

õóðöààð òàâèãäàæ áàéíà.

2003-2004 îíä ÎÕÓ-ûí 9 ìóæèä ýìèéí ñàíä àæèëëàæ áóé æîð

áàðèã÷èä àíòèáèîòèê ýìèéí õýðýãëýýíä õýðõýí õàíäàæ áàéãàà

òàëààð ñóäàëãàà õèéñýí áàéíà. Ñóäàëãààíä òàðõìàë òîõèîëääîã

àìüñãàëûí äýýä çàìûí ¿ðýâñëèéí ¿åä ÿìàð ýì ñàíàë áîëãîõûã

ýìèéí ñàíä ýì÷èéí æîðã¿é, òóñãàé áýëäñýí õ¿íèéã îðóóëæ ä¿ãíýëò

õèéõýä 25%-íü ýì÷èä õàíäàõûã çºâëºõºä,

40%-íü ººðèéí ýìèéí ñàíä áàéãàà àíòèáèîòèêèéã ñàíàë áîëãîñîí áàéíà.

Æèøýý íü: Õîîëîé ºâ人ä õàëóóð÷ áàéíà ãýõýä 27.6%-íü àìîêñàöèëëèí, 13%-íü àìïèöèëëèí, 10.3%-íü ìèäåêàìèöèí õýðýãëýõèéã çºâëºñºí áàéíà.

Íÿíãèéí ýñðýã ýì¿¿äèéã ýìõ çàìáðààã¿é, áóðóó õýðýãëýâýë äàðààõü ñºðºã íºëººòýé:

• Íÿí òýñâýðòýé áîëîõ

• ªâ÷íèéã çºâ îíîøëîõîä õ¿íäðýë ó÷ðóóëàõ

• ªâ÷èí àðõàãøèõ, õ¿íäðýõ

Íÿíãèéí ýñðýã ýì÷èëãýýã ÿâóóëàõàä äàðààõü çàð÷èìûã áàðèìòëàõ øààðëàãàòàé:

▫ ªâ÷íèé îíîøèéã çºâ òîãòîîõ

▫ ªâ÷èí ¿¿ñãýã÷èéã òîäîðõîéëîõ/ÿìàð íÿí, âèðóñ, øèìýã÷ õîðõîé, ýãýë áèåòýí áîëîõ/

▫ ßìàð íÿíãèéí ýñðýã ýìýíä ìýäðýã áîëîõûã òîãòîîõ

• ªâ÷íèé øèíæ òýìäýã, ÿâö, õ¿íäðýë çýðãèéã òîãòîîõ

• Ýìèéí òóí õýìæýý, ýì÷èëãýýíèé ¿ðãýëæëýõ õóãàöààã íàðèéí òîãòîîõ

• Ýìèéã çºâ çîõèñòîé õýðýãëýõ .

Ýíý òîõèîëäîëä æîð áàðèã÷ íü çºâõºí ñ¿¿ëèéí øàòàíä ýì÷èéí áè÷ñýí æîðîîð ýì îëãîõ ¿åä ë òóõàéí ýìèéã ÿàæ çîõèñòîé çºâ õýðýãëýõ òàëààð çºâëºõ õýðýãòýé.

Õàëäâàðûí ýñðýã ýìèéã õýðýãëýõýä àíõààðóóëãà:

• Öàãèéã íàðèéí áàðèìòàëæ õýðýãëýõ /6 öàãèéí çàéòàé, 8 öàãèéí çàéòàé ã.ì./

• Ýì õîîëíû çîõèöîëäîëãîîã ñàéí áàðèìòëàõ

• Ýì õîîðîíäûí íèéöýëä àíõààðàõ

• Êóðñ ýì÷èëãýýã ã¿éöýýõ,

• ªâ÷íèé øèíæ òýìäýã àðèëìàãö ýì õýðýãëýõýý çîãñîîõã¿é áàéõ.

• Ýìèéí ãàæ, ñºðºã íºëººíä àíõààð÷, èëýðñýí òîõèîëäîëä ýì õýðýãëýõýý

ÿàðàëòàé çîãñîîæ ýì÷èä õàíäàõ

Íÿíãèéí ýñðýã çàðèì ýì¿¿äèéã õýðýãëýõ àðãà

Óóæ õýðýãëýõ ýì¿¿ä:

Àìîêñàöèëëèí øàõìàë õîîëíîîñ õàìààðàõã¿é

Àìîêñàöèëëèí+Êëàâóëîíû õ¿÷èë êàïñóë õîîëëîõ ¿åäýý

Àìïèöèëëèí êàïñóë õîîëíîîñ õàìààðàõã¿é

Àçèòðîìèöèí øàõìàë õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº,

ýñâýë 2 öàãèéí äàðàà

Äîêñèöèêëèí êàïñóë õîîëíû äàðàà

Êëàðèòðîìèöèí øàõìàë õîîëíîîñ õàìààðàõã¿é,

çàæëàõã¿é çàëãèæ óóõ

Õëîðàìôåíèêîë øàõìàë õîîëíîîñ 30ìèí ºìíº ýñâýë

õîîë èäñýíýýñ 1 öàãèéí äàðàà

Öèïðîôëîêñàöèí øàõìàë õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº,

ýñâýë 2 öàãèéí äàðàà ã.ì.

Òàðèëãààð õýðýãëýõ ýì¿¿ä:

Àìïèöèëëèí 1,0 òàðèëãûí íóíòàã ôë

Áóë÷èíä: 2-4 ìë òàðèëãûí óñ áîëîí 0,9% íàòðèéí õëîðèäûí

óóñìàëä óóñãàí ã¿í òàðèíà.

Ñóäñàíä: 0,9% íàòðè õëîðèäûí óóñìàëä óóñãàí òàðèíà.

Ñóäñàíä äóñëààð: 50 - 250 ìë 0,9% íàòðèéí õëîðèäûí óóñìàëä

óóñãàæ òàðèíà.

Öåôòàçèäèì 1,0 ôë

Íóíòàãèéã óóñãàõ ¿åä í¿¿ðñòºðºã÷èéí õýò èñýë ¿¿ñäýã.

Áóë÷èíä: 250 ìã áýëäìýëèéã 1 ìë, 500ìã áýëäìýëèéã 1,5 ìë, 1,0 áà

2,0 ãð áýëäìýëèéã 3 ìë òàðèëãûí óñàíä óóñãàí òàðèíà.

Ñóäñàíä: 250 ìã áýëäìýëèéã 2,5 ìë, 500 ìã áýëäìýëèéã 5 ìë, 1,0

áà 2,0 ãð áýëäìýëèéã 10 ìë òàðèëãûí óñàíä óóñãàí òàðèíà.

Âåíèéí ñóäñàíä äóñëààð õýðýãëýõäýý äýýðõ áè÷ñýí àðãààð óóñìàë

áýëäýýä 50-100 ìë äàðààõ óóñãàã÷èä óóñãàæ õýðýãëýíý. ¯¿íä 0,9%

íàòðèéí õëîðèä, 5%,10% ãëþêîç, ðèíãåðèéí óóñìàë, 5% íàòðèéí

áèêàðáîíàòûí óóñìàë îðíî. ãýõ ìýòýýð çºâëºõ øààðäëàãàòàé.

Àíòèáèîòèê ýìèéí ôàðìàêîëîãè ¿ë íèéöëýýñ

ä/

ä Àíòèáèîòèêèéí íýð ¯ë íèéöýõ ýì¿¿ä Ãàðàõ ¿ð äàãàâàð

1. Àìèíîãëèêîçèäûí á¿ëýã Âàðôàðèí

Áóë÷èí ñóëðóóëàõ

ýì¿¿ä

ÖÑÁ-èéí àíòèáèîòèê

Öèòîñòàòèê¿¿ä

Âàðôàðèíû ¿éëäýë èõñýíý

Áóë÷èí ñóëðóóëàõ èäýâõè

èõñýíý.

Áººðíèé äóòàãäàëä îðîõ

̺í àäèë

2. Ëåâîìèöåòèíû á¿ëýã Á¿ëýíãèéí ýñðýã ýì ¯éëäýë íü èõñýíý.

3. Ïåíèöèëëèíû á¿ëýã Àíòàöèäóóä Øèìýãäýëò áóóðíà.

4. Öåôàëîñïîðèíû á¿ëýã Àíòàöèäóóä

Á¿ëýíãèéí ýñðýã ýì Àëêîãîëü

Øèìýãäýëò áóóðíà. ¯éëäýë íü èõñýíý

Äèñóëüôèðàì ¿éëäýë

5. Ìàêðîëèäûí á¿ëýã Êàðáàìàçåïèí

Êóìàðèíû áýëäìýë

Ç¿ðõíèé ãëèêîçèä

Òåîôèëëèí

Ìåòàáîëèçì ñààòíà.

¯éëäýë èõñýíý.

¯éëäýë íü èõñýíý.

Ìåòàáîëèçì ñààòíà ã.ì.

Àíõààðàë òàâüñàíä áàÿðëàëàà

Àíõààðàë òàâüñàíä

áàÿðëàëàà