mатематик урлаг болох нь
TRANSCRIPT
![Page 1: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/1.jpg)
МАТЕМАТИК УРЛАГ БОЛОХ НЬ
Илтгэгч: Ц. Лувсандорж, проф
Улаанбаатар 2014
![Page 2: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/2.jpg)
АГУУЛГА
Математик бодох, сэтгэх ухаан
Бодол, сэтгэлгээний математик хэлбэр,
түүний онцлог чанар
Математикч шиг сэтгэх арга ухаан
Математикийн хөгжлийн түүхэн товчоо
![Page 3: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/3.jpg)
Математик бодох, сэтгэх ухаан
Source:
![Page 4: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/4.jpg)
Бодол, сэтгэлгээний математик хэлбэр,
онцлог чанар
Хийсвэрчлэл
Ерөнхийлөл
Өргөтгөл
Дедукци
Индукци
Аналитик арга
Загварчлал
![Page 5: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/5.jpg)
Математикч шиг сэтгэх арга ухаан
![Page 6: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/6.jpg)
ҮРГЭЛЖЛЭЛ
Аливааг эргэцүүлэх (Question everything)
Бичиж үндэслэх (Write in sentences)
Урвууг нь авч үзэх (What about the converse?’)
Жишээ: Штейнера-Лемусын теоремын түүх
![Page 7: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/7.jpg)
Теорема Штейнера-Лемуса как приложение теоремы синусов
![Page 8: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/8.jpg)
ШТЕЙНЕРА-ЛЕМУСЫН ТЕОРЕМЫН НЭГЭН БАТАЛГАА
Эх үүсвэр: http://mr-institute.blog.spot.com
![Page 9: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/9.jpg)
ҮРГЭЛЖЛЭЛ
Контрапозитив өгүүлбэрийг авч үзэх
Экстрем тохиолдлыг авч үзэх
Өөрийн жишээг байгуулах
![Page 10: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/10.jpg)
ҮРГЭЛЖЛЭЛ
Өгсөн нөхцлийг хаана ашиглах тухай бодох
Хэрэв “ийм байвал юу болох бэ” гэж бодох
Хүнд талаас эхлэх
Харилцах
![Page 11: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/11.jpg)
Математикийн хөгжлийн түүхэн товчоо
Математик соёлын эртний түүхэн үлдэц: 20 000 жилийн өмнө ( Африк, Францад цаг хэмжих)
Математик бичиглэлийн эртний үлдэц Сүмерианчууд (Sumerians) МЭӨ 3500
The Babylonian mathematical tablet
Plimpton 322, dated to 1800 BC.
Эх үүсвэр:http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_mathematics
![Page 12: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/12.jpg)
ҮРГЭЛЖЛЭЛ
Эртний Эгипетийн математик эх сурвалж
( Ахмес папирус) МЭӨ1650
Эртний Грекийн математик эх сурвалж
Эвклид (Euclid, МЭӨ 300) Эхлэл (Element)
![Page 13: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/13.jpg)
ҮРГЭЛЖЛЭЛ
Математикийн Хятадын эх сурвалж (МЭӨ1200-100)
Математикийн Энэтхэгийн эх сурвалж (Тэгийн үүсэл, МЭӨ 8 он, МЭ 2 он)
Математикийн Исламын эх сурвалж (Дундад зуун)
![Page 14: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/14.jpg)
ҮРГЭЛЖЛЭЛ
Дундад зууны үеийн Европын математик
Сэргэн мандалтын үеийн математик
Шинжлэх ухааны хувьсгалын үеийн математик
XVII зуун (Галилей, одон орон судлалд микроскоп хэрэглэсэн, Рене Декарт, (1596–1650) аналитик геометрыг үүсгэн хөгжүүлсэн)
XVIII зуун (Леонард Эйлер графийн онолыг хөгжүүлсэн. Мөн анализ, топологи гэх салбарууд хөгжиж эхэлсэн)
![Page 15: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/15.jpg)
ҮРГЭЛЖЛЭЛ
Орчин цагийн математик
XIX зуун
( Карл Фрэдрик Гаусс (Carl Friedrich Gauss (1777–1855) комплекс хувьсагчийн функ,
Эвклидын биш геометр гэх салбаруудыг хөгжүүлэхэд хувь нэмэр оруулсан)
XX зууны математик
(Давид Гильберт Математикчдын олон улсын хуралд математикт шийдэгдээгүй 23 асуудлыг
хэлэлцүүлсэн байна)
XXI зууны математик
(Григори Перелман (Grigori Perelman) 2003 онд Пойнкаре-ийн таамаглалыг
шийдсэн)
![Page 16: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/16.jpg)
Математик урлаг болох нь
“Ертөнц тоон зүй тогтолтой” (Пифагор, МЭӨ569-500, Эртний Грекийн математикч)
“Бурхан ертөнцийг математик хэлээр урласан” (Галилео Галилей, 1564-1642 Италийн астрономич)
“Математик шинжлэх ухааны хаан”
(Карл Фрэдрик Гаусс (Carl Friedrich Gauss), 1777–1855)
Mathematics is the language in which God has written the universe.
Galileo Galilei
Italian astronomer & physicist (1564 - 1642)
![Page 17: Mатематик урлаг болох нь](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022013115/55a9acd11a28ab81738b45a9/html5/thumbnails/17.jpg)
МАТЕМАТИК УРЛАГ БОЛОХ НЬ
“Математик өнгөрсөнд байсан, одоод байгаа, ирээдүйд байх
зүйлийн загвар”
(Б.Баясгалан, Олонлог сэтгүүл )
“Математик бодох, сэтгэх ухаан. Тэр бас бодол, сэтгэлгээгээр өөрийгөө
илэрхийлэх урлаг. Математикаар хичээллэхийн утга учир иймд энэ ухааныг
эзэмшиж, тэр урлагт суралцахад л оршино”
(Ц.Лувсандорж, “Асуудал, шийдэл, арга зам” их семинар, 2014 )
-000-