Ilargia satelite erraldoia da Lurraren ondoan eta oso gertu dagoenez, fenomeno oso garrantzitsuak eragiten ditu.

Lurra/Ilargia sistema askotan planeta bikoitzat hartzen da

Lurreko satelite bakarra da.

Astro babesgabea eta grisa da.

Gainazala kraterrez josita du.

Ez du atmosferarik eta ez da jarduera geologikorik igartzen.

Grabitate txikia du.

1969. urteko uztailaren 20an, Neil Amstrong-ek eta Buzz Aldrin-ek

zapaldu zuten

 Astro baten estaltze edo ezkutaldi iragankorra, haren eta behatzailearen artean tartekatzen den beste astro batek eragina

Eguzkia, Lurra eta Ilargia lerrokatuta daudenean gertatzen Eguzkia, Lurra eta Ilargia lerrokatuta daudenean gertatzen dira.dira.

Ozeanoetako uren gorabeherak dira.Ozeanoetako uren gorabeherak dira.

Lurraren, Ilargiaren eta Eguzkiaren Lurraren, Ilargiaren eta Eguzkiaren mugimendu eta erakarpenen ondorioz mugimendu eta erakarpenen ondorioz sortzen dira.sortzen dira.

Egunero bi itsasbehera eta bi itsasgora Egunero bi itsasbehera eta bi itsasgora daude.daude.

Marea bizia: itsasgora normalean baino Marea bizia: itsasgora normalean baino altuagoa denean; horretarako Ilargiak eta altuagoa denean; horretarako Ilargiak eta Eguzkiak lerro berean egon beharko dute.Eguzkiak lerro berean egon beharko dute.

Marea hila: itsasgoraren eta itsasbeheraren Marea hila: itsasgoraren eta itsasbeheraren artean normalean baino alde txikiagoa artean normalean baino alde txikiagoa egoten denean; horretarako Ilargiak eta egoten denean; horretarako Ilargiak eta Eguzkiak koadraturan egon beharko dute.Eguzkiak koadraturan egon beharko dute.

Lurrak bira ematen du bere Lurrak bira ematen du bere ardatzaren inguruan. Bira hori ardatzaren inguruan. Bira hori mendebaldetik ekialdera egiten mendebaldetik ekialdera egiten du, eta 23 ordu, 56 minutu eta du, eta 23 ordu, 56 minutu eta 4 segundo irauten du.4 segundo irauten du.

Lurraren errotazio-ardatza Lurraren errotazio-ardatza okertuta dago (23º 27´-ko okertuta dago (23º 27´-ko angelua osatzen du).angelua osatzen du).

Lurra ia esfera bat denez, Lurra ia esfera bat denez, planetaren zati batek planetaren zati batek Eguzkiaren argia hartzen Eguzkiaren argia hartzen duenean, bestea ilunpetan duenean, bestea ilunpetan geratzen da; gune horretan geratzen da; gune horretan gaua da. Eguzkiaren argia gaua da. Eguzkiaren argia jasotzen duen aldean, berriz,jasotzen duen aldean, berriz, eguna daeguna da. .

Lurrak Eguzkiaren inguruan egiten duen higidura da; orbita Lurrak Eguzkiaren inguruan egiten duen higidura da; orbita eliptikoa eratzen du (ia-ia zirkunferentzia). 365 egun, 5 eliptikoa eratzen du (ia-ia zirkunferentzia). 365 egun, 5 ordu, 48 minutu eta 45 segundoan egiten du. ordu, 48 minutu eta 45 segundoan egiten du.

Mugimendu honen arebera lau urtaroak eratzen dira Mugimendu honen arebera lau urtaroak eratzen dira

ATMOSFERA:ATMOSFERA:

Planetak kanporen duen Planetak kanporen duen estalkia da, baita arinena estalkia da, baita arinena ere; gasen nahasteak ere; gasen nahasteak osatzen duosatzen du

HIDROSFERA:HIDROSFERA:Lurreko ur guztiek Lurreko ur guztiek osatzen dute. Gure osatzen dute. Gure planetaren hiru laurdenak planetaren hiru laurdenak ura dira.ura dira.

Lurrean bizi diren Lurrean bizi diren izaki bizidun guztiek izaki bizidun guztiek osatzen dute. osatzen dute.

Zati honek bereizten Zati honek bereizten du beste edozein du beste edozein zatik baino gehiago zatik baino gehiago gure planeta gure planeta besteetatik ; izan besteetatik ; izan ere, orain arte ez ere, orain arte ez dugu aurkitu dugu aurkitu bizitzarik duen beste bizitzarik duen beste planetarik.planetarik.

Hiru geruza ditu:Hiru geruza ditu:

Azala:Azala: kanpoko kanpoko geruza da eta oso geruza da eta oso dentsoak ez diren dentsoak ez diren harriek eratzen dute.harriek eratzen dute.

Mantua:Mantua: Tarteko Tarteko geruza da eta geruza da eta azalekoak baino azalekoak baino dentsitate handiagoa dentsitate handiagoa duten harriek osatzen duten harriek osatzen dute.dute.

Nukleoa: Nukleoa: Oso Oso dentsitate handikoa dentsitate handikoa da, eta metalek da, eta metalek osatzen dute (nikela osatzen dute (nikela eta burdina, batez ere)eta burdina, batez ere)

Lurraren historia orain dela 4.600 milioi urte hasi zen nebulosa batetik. Garai hartan gure planeta material urtu oso berozko bola erraldoia zen, eta dentsitate ezberdinak elementuak geruzatan bereiztea ekarri zuen. Osatu eta denbora gutxira asteroide batek Lurra jo eta bere zati bat kanporatu zuen, Ilargia sortuz.

Magma solidotzean kanpoko geruza sortu zen.

Baliabide Baliabide naturala naturala gizakiarentzat gizakiarentzat baliagarria den baliagarria den eta prozesu eta prozesu natural baten natural baten bitartez sortzen bitartez sortzen den edozein den edozein material edo material edo energia da.energia da.

Sortzeko kontsumitzeko baino Sortzeko kontsumitzeko baino denbora gutxiago edo denbora denbora gutxiago edo denbora bera duten baliabideak dira.bera duten baliabideak dira.

Erabiltzeagatik agortzen ez direnak dira berriro agertzen direlako neurri berdinean. Baina kontuz, gehiegi erabiltzen baditugu, ateratzeko neurriaren gainetik erabiltzen baditugu, berriztagarriak izateari utziko diote

Sortzeko behar Sortzeko behar duten denbora duten denbora baino azkarrago baino azkarrago kontsumitzen kontsumitzen ditugunak dira.ditugunak dira.

Beraz, erabat Beraz, erabat agortuko ditugun agortuko ditugun errekurtsoak dira.errekurtsoak dira.

Egungo beharrak asetzen dituen garapen mota da, baina etorkizuneko belaunaldiek beren premiak asetzeko izango dituzten aukerak arriskuan jarri gabe.

Murriztu (Murriztu (reducereduce): ez kontsumitu beharrezkoak ): ez kontsumitu beharrezkoak ez dituzun produktuak.ez dituzun produktuak.

Berrerabili (Berrerabili (reutilizareutiliza): ez bota oraindik ): ez bota oraindik erabilgarriak diren gauzak.erabilgarriak diren gauzak.

Birziklatu (Birziklatu (reciclarecicla): kutsadura ekiditzeko eta ): kutsadura ekiditzeko eta lehengai berriak sortzekolehengai berriak sortzeko

Errefusatu (Errefusatu (rechazarechaza): ahal duzun neurrian, ez ): ahal duzun neurrian, ez erabili ingurumenarekin begirunetsuak ez diren erabili ingurumenarekin begirunetsuak ez diren produktuak.produktuak.

Hausnartu (Hausnartu (reflexionareflexiona): izaki bizidunok ): izaki bizidunok osotasun baten zati bat besterik ez gara; natura osotasun baten zati bat besterik ez gara; natura eta hurkoak errespetatzen ikasi behar dugu.eta hurkoak errespetatzen ikasi behar dugu.