lưu vực sông mê công -...
TRANSCRIPT
19-Mar-18
1
Lưu vực sông Mê Công trước các thách thức
Tiến sĩ Dương Văn NiĐại học Cần Thơ, Việt [email protected]
Đồng bằng lưu vực Mê Kông rộng
50.000Km2, Trong đó Campuchia:
10.000Km2, VN: 40.000 Km2)
Lưu vực sông Mê Công
Sông Mê Công bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua
Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam
Tổng chiều dài: 4.350 Km
Đứng thứ 10 thế giới về độ dài (4350 km = 2700 dặm)
Đứng thứ 14 thế giới về dòng chảy
…nhưng đứng đầu thế giới về dao động thủy văn
1.250 – 67.000 m3.s-1
Dân số tại lưu vực sông Mê Công ~60 Millions
19-Mar-18
2
Câu chuyện tại Lào
“Năm ngoái tôi chỉ cần chờ 10 phút! Năm nay, tôi phải đợi hơn 20 phút”
Câu chuyện tại Campuchia
“Năm ngoái chúng tôi bắt được 10 kg cá trong ao này, nhưng năm nay chưa được 2 kg!”
19-Mar-18
3
Câu chuyện tại Việt Nam
“Tôi đã sống ở đây 80 năm rồi nhưng chưa bao giờ xảy ra tình trạng này!”Đồng bằng sông Cửu Long mất 700.000 tấn gạo trong năm 2015 -2016 vì xâm nhập mặn và hạn hán
Nguồn nước đang thay đổi!
Lưu lượng nước
Chất lượng nước
Chu kỳ
Dòng chảy
Dù nguyên nhân thay đổi nguồn nước là gì, các nước Lào, Thái Lan, Campuchia,
Việt Nam đều gánh chung hậu quả: Tổn thất! (về cuộc sống người dân, tiền của, đa
dạng sinh học, môi trường) KHÔNG CHỈ thế hệ này MÀ nhiều thế hệ sau!
19-Mar-18
4
Điều đáng lưu ý là: Ai có thể cảnh báo “trước khi” người ta nhận ra lưu vực đang biến đổi?
Nguyên nhân thay đổi:
Thay đổi môi trường sống
Ô nhiễm
Khai thác quá mức
Sinh vật ngoại lai
Biến đổi khí hậu
19-Mar-18
5
Tác động của sự thay đổi
Bất bình đẳng xã hội
Đô thị hóa
Di dân
Bệnh dịch (HIV)
Mai một các giá trị văn hóa
16%
2%
18%
18%
35%
11%
Trung Quốc
Myanmar
Thái Lan
Campuchia
Lào
Việt Nam
Việt Nam
25 triệu
tấn
Lào
3 triệu tấn
Thái Lan
3 triệu tấn
Campuchia
6,8 triệu tấn
Đóng góp lưu lượng
nước cho sông Mê
Công
Sản xuất lúa gạo tại lưu
vực sông Mê Công
Lưu lượng dòng chảy và sản xuất lúa gạo tại lưu vực sông Mê Công
Nước Ngàn tấn
Trung Quốc <2,0*
Myanmar <1,8*
Lào 3,0
Thái Lan 3,0*
Campuchia 6,8
Việt Nam 25,0
*Estimated
19-Mar-18
6
Việt Nam
Lào
Trung Quốc
Myanmar
Campuchia
Thái Lan
Nguyên nhân gây bất ổn định nguồn nước
Mức đóng góp lưu lượng mước
giảm
Tác nhân khu vực: Đập thủy điện
Tác nhân địa phương: Hiệu quả sử dụng
nguồn nước
Tác nhân toàn cầu: Biến đổi khí hậu
?
?
Chuyện gì sẽ xảy ra với: An ninh nguồn nước,
An ninh lương thực và An ninh xã hội?
Biển Hồ
Kết luận• Lưu vực sông Mekong là một cơ thể sống, trong đó
Biển Hồ là trái tim và các dòng sông là mạch máu. Nókhông cần một trái tim lớn hơn mà cần một trái timđang đập! Nó không cần nhiều mạch máu hơn, nó cầnlượng máu vốn có lưu thông.
• Bất kỳ hoạt động phát triển nào trên lưu vực cần quantâm đến sự thay đổi nguồn nước (lượng nước, chấtlượng nước, chu kỳ, dòng chảy) thay vì chỉ quan tâm đến lượng nước.
• Tác động của đập thủy điện lên lượng phù sa nghiêm trọng hơn tới lượng nước
• Tác động của biến đổi môi trường sẽ buộc cộng đồngphải di dân.