lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. cooperation. collaboration...

30
Lokale organisatienetwerken: waarom en hoe? Prof. Dr. Patrick Kenis Professor of Public Governance Tilburg Institute of Governance September 20, 2019 VTW Ledencongres Governance van locale netwerken

Upload: others

Post on 12-Oct-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Lokale organisatienetwerken:waarom en hoe?

Prof. Dr. Patrick KenisProfessor of Public GovernanceTilburg Institute of Governance

September 20, 2019

VTW Ledencongres Governancevan locale netwerken

Page 2: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Looking Back from Apollo 1116 Juli 1969

Page 3: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Fusie/overnameZelfstandigeorganisatie

Samenwerkings-verband van zelfstandige organisaties

Contracten

“Shrinking Core,Expanding Periphery”

Wat zijn organisatienetwerken?

Page 4: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Fusie/overnameZelfstandigeorganisatie

Samenwerkings-verband van zelfstandige organisaties

+ nieuwe organisatie

(SSC, ketenzorg)

Effectiviteit(nieuwe producten)

Efficiëntie

Contracten

Organisatie-netwerken

Cooperation

Collaboration

“Shrinking Core,Expanding Periphery”

Leernetwerken

Coordination

Nieuwe kennis voor deelnemers

Wat zijn organisatienetwerken?

Page 5: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

…. verbinden en deleninformatie, middelen,activiteiten en competenties van soevereine1 en unieke organisaties om samen een outcome te bewerkstelligen die geen van de organisaties afzonderlijk tot stand kan brengen.

1 geen eenheid van eigendom enleiding (authority, chain of command) resultaat

Organisatienetwerken …

Page 6: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Fusie/overnameZelfstandigeorganisatie

Samenwerkings-verband van zelfstandige organisaties

+ nieuwe organisatie

(SSC, ketenzorg)

Effectiviteit(nieuwe producten)

Efficiëntie

Contracten

Organisatie-netwerken

Cooperation

Collaboration

“Shrinking Core,Expanding Periphery”

Lerende netwerken

Coordination

Nieuwe kennis voor deelnemers

Wat kunnen organisatienetwerken?Toename directe

winst voor eindgebruiker

Page 7: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Wat kunnen organisatienetwerken?

resultaat

Sociale re-integratie van gedetineerden Integratie van nieuwe burgers Creëren van werkgelegenheid

in achtergestelde regio’s Huurders woonlasten de baas Verminderen van het spijbelen en schoolverzuim Omschakeling naar duurzaam, koolstofarm en

betaalbaar energiegebruik Verhogen van levenskwaliteit voor kwetsbare ouderen

die nog thuis willen blijven wonen Voorkomen en stoppen van kindermishandeling Betere ambulante zorg voor mensen met een ernstige

psychiatrische aandoening

Page 8: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Antwoord op complexe problemenen maatwerk

Page 9: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Fusie/overnameZelfstandigeorganisatie

Samenwerkings-verband van zelfstandige organisaties

+ nieuwe organisatie

(SSC, ketenzorg)

Effectiviteit(nieuwe producten)

Efficiëntie

Contracten

Organisatie-netwerken

Cooperation

Collaboration

“Shrinking Core,Expanding Periphery”

Lerende netwerken

Coordination

Nieuwe kennis voor deelnemers

Bijzondere eigenschappen van organisatienetwerken Toename directe

winst voor eindgebruiker

Afname soevereiniteit organisatie

Page 10: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Fusie/overnameZelfstandigeorganisatie

Samenwerkings-verband van zelfstandige organisaties

+ nieuwe organisatie

(SSC, ketenzorg)

Effectiviteit(nieuwe producten)

Efficiëntie

Contracten

Organisatie-netwerken

Cooperation

Collaboration

“Shrinking Core,Expanding Periphery”

Lerende netwerken

Coordination

Nieuwe kennis voor deelnemers

Toename directe winst voor

eindgebruiker

Afname soevereiniteit organisatie

Afname legitimiteit organisatievorm

Bijzondere eigenschappen van organisatienetwerken

Page 11: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

De (lastige) institutionele contextwaarin organisatienetwerken moetenfunctioneren …

› Interne toezichthouders› Inspecties – Aw› ACM (Autoriteit Consument en Markt)› AVG

(Algemene vordering gegevensbescherming)› Departementale financieringsstromen› Het conventionele contract› …

Page 12: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Ontwikkeling in het denkenover contracten

Page 13: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

De rol van de toezichthouder…

Wat is de rol van de toezichthouder in het spanningsveld tussen het creëren van essentiële meerwaarde die alleen organisatienetwerken mogelijk makenENde eisen van de institutionele context?

Page 14: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

[email protected]

HARTELIJK DANK VOOR JULLIE AANDACHT!

Prof. Dr. Patrick KenisProfessor of Public GovernanceTilburg Institute of Governance

Page 15: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Lokale Organisatienetwerken:waarom zijn ze nodig en hoe krijg je ze aan de praat?Welke rol van het RVC hierin?

Page 16: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Lokale Organisatienetwerken:hoe krijg je ze aan de praat?

Page 17: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Veel voorkomende uitdagingenvoor organisatienetwerken

Geduld Een duidelijke doelstelling Governance of sturing van het netwerk …

Page 18: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Geduld: opbrengstontwikkeling vansuccesvolle samenwerkingsamenwerking

Bron: Struik & Brugman (2008) Life Cycle Modelvoor Shared Service Center.Facility Management magazine, November, p. 63-65.

Page 19: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Opbrengstontwikkeling vansamenwerking

Bron: Struik & Brugman (2008) Life Cycle Modelvoor Shared Service Center.Facility Management magazine, November, p. 63-65.

Page 20: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Een duidelijke netwerkdoelstelling

Duidelijke propositie

resultaat

› Op het niveau van het organisatienetwerk.

› In termen van toegevoegde waarde voor een concreet iets (een eindgebruiker).

Page 21: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Lead Organization

NAO

Bron: Keith Provan & Patrick Kenis (2008) ‘Modes of Network Governance: Structure, Management,and Effectiveness’. Journal of Public Administration Research and Theory.

Governance of sturing van het organisatienetwerk

Page 22: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Lead Organization

NAO

Bron: Keith Provan & Patrick Kenis (2008) ‘Modes of Network Governance: Structure, Management,and Effectiveness’. Journal of Public Administration Research and Theory.

Governance of sturing van het organisatienetwerk

Page 23: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Lead Organization

NAO

Bron: Keith Provan & Patrick Kenis (2008) ‘Modes of Network Governance: Structure, Management,and Effectiveness’. Journal of Public Administration Research and Theory.

Governance of sturing van het organisatienetwerk

Page 24: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

1. Wat is de rol van de toezichthouder in het spanningsveld tussen het creëren van essentiële meerwaarde die alleen organisatienetwerken kunnen genereren EN de eisen van de institutionele context?

2. Hoe kan toezicht worden gehouden op organisatienetwerken?

Lokale Organisatienetwerken:Welke rol van het RVC hierin?

Page 25: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor
Page 26: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Aansprakelijkheid van netwerken?

Bron: PhD projecten Charlotte Zegveld & Astrid Kramer (Universiteit van Tilburg)

Page 27: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Shrinking core, expanding peripheryON is een antwoord op van woning naar wonen

Page 28: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Markt/Competitie

“buy”

Samenwerken met anderen om detoegang totmiddelen teverzekeren of onzekerheden te reduceren, etc.

Samenwerken“ally”

Organisatie-netwerk

“join”

Netwerk als productiesysteem.Er wordt waardegecreëerd op het niveauvan het netwerk.

Hiërarchie“make”

Het organisatienetwerk is één manier om concrete dingen te bereiken …

Regelgeving en bureaucratie

resultaat

Page 29: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Fusie/overnameZelfstandigeorganisatie

Samenwerkings-verband van zelfstandige organisaties

+ nieuwe organisatie

(SSC, ketenzorg)

Effectiviteit(nieuwe producten)

Efficiëntie

Contracten

Organisatie-netwerken

Cooperation

Collaboration

“Shrinking Core,Expanding Periphery”

Lerende netwerken

Coordination

Nieuwe kennis voor deelnemers

Vormen van samenwerking tussen organisaties

Toename directe winst voor

eindgebruiker

Afname soevereiniteit organisatie

Collaboration-paradox

Page 30: Lokaleorganisatienetwerken: waarom en hoe?€¦ · netwerken. Cooperation. Collaboration “Shrinking Core, Expanding Periphery” Lerende netwerken. Coordination. Nieuwe kennis voor

Ook interessante empirische tabellen in dit stukSluit aan bij Puaranam voor een deel (invloed Schols)