LỜIGIỚITHIỆUEbookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Ngườilãnhđạocầnnhữngtốchấtgì?Anhtacầncótầmnhìn?Tàithuyếtphụcngườikhác?Khảnăngquyếtđịnhđúngđắnvàdứtkhoát?Biếtđốinhânxửthếhợplý,thuhútđượchiềntài?Cáchgiảiquyết,xửlývấnđềthấuđáo?Haydũngkhíđốiđầuvớikhókhănvànghịchcảnh?...Thựcra,đểlàmộtnhàlãnhđạogiỏi,anhtacầntổnghòatấtcảcácyếutốđó.Hiệnnaycórấtnhiềucuốnsáchvềlãnhđạonhưngnếuđểnóivềsựtổnghòanhưtrên,tôitìmthấyđầyđủnhữngbíquyếtđểlàmộtnhàlãnhđạohoànhảotrongTứthưlãnhđạo.

LấycảmhứngtừTứthư,bộsáchkinhđiểntrongkhotàngtrithứccủanhânloại,tácgiảHòaNhânchorađờibộsáchTứthưlãnhđạo.Bộsáchnàyxứngđánglàsáchgốiđầugiườngchonhữngnhàlãnhđạo.Bốntậpsáchbaogồm“Thuậtlãnhđạo”,“Thuậtdụngngôn”,“Thuậtxửthế”và“Thuậtquảntrị”cungcấpkiếnthứcvềbốnyếutốrườngcộtđểtạonênmộtnhàlãnhđạoxuấtsắc.“Thuậtlãnhđạo”sẽgiúpbạncóđượctốchấtcủamộtngườilãnhđạogiỏi.“Thuậtdụngngôn”sẽgiúpbạntrởthànhmộtngườilãnhđạocótàiănnói,diễnthuyết,phảnbiện,từđóthuphụcđượcnhântâmvàlàmnênviệclớn.“Thuậtxửthế”sẽmanglạichobạnđầyđủkỹnăngđểquảnlýnhânviên,đốinhânxửthế,mởrộngmạnglướiquanhệ.Vàcuốicùng“Thuậtquảntrị”sẽhướngdẫnbạncáchnhìnngười,dùngngười,cáchsửdụngnhântàisaochohiệuquảnhất.

Dùbạncóđanglàlãnhđạohaykhông,miễnlàbạnđangkhaokhátthựchiệnướcmơsựnghiệpcủamình,tôikhuyênbạnnênđọcbộsáchnàyđểconđườngsựnghiệpcủabạnluônsuônsẻ,tránhđượcnhữngvấpváp,trắctrởvàgặtháithànhcông.Khiđọcsách,bạnhãynghiềnngẫmkỹnhữngsáchlược,đọcthậtchậmnhữnglờikhuyên,phântíchrõràngnhữngvídụthựctếvàkhéovậndụngnhữngkinhnghiệmmàtácgiảđãđưaravàocôngviệchàngngàycủamình.

Giảndịnhưngsâusắc,đơngiảnnhưngđầyđủ,tôitinđâylàbộsáchcẩmnangchocácnhàlãnhđạovànhữngngườisẽtrởthànhlãnhđạo.

Xintrântrọnggiớithiệucùngbạnđọc.

TrươngGiaBình

ChủtịchHộiđồngQuảntrịTậpđoànFPT

LỜINÓIĐẦUEbookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Nhântốcốtlõicủaquảnlýlàconngười.Chodùthờiđạicóthayđổi,thìviệcquảnlývẫnbắtđầutừ“quảnlýconngười”vàhướngtớiquảnlýtổngthểmộtcáchtoàndiện,trongđóquảnlýconngười,dùngngười,pháthuytrítuệcủangườikhácluônđóngvaitròquantrọnggiúpnhàlãnhđạocóđượcthànhcông.Lãnhđạoluônphảiđốidiệnvớimộttậpthểbaogồmnhữngngườiquảnlýcấptrungvànhânviêncấpdưới.Mụctiêucủaquảnlýlàduytrìsựthốngnhấtnộibộvàtiếptụcpháttriển.Đểthựchiệnđượcmụctiêuchung,đòihỏinhàlãnhđạophảinhậnbiếtvàkhaithácđượcnănglựctiềmẩncủanhânviên,pháthuymặtmạnhcủamỗingười,phâncôngcôngviệchợplý,biếttuyểndụngvàgiữđượcnhântài.Tuynhiên,đểcóthểrènluyệnđượcnănglựcquảnlýhiệuquả,cầndựavàotưtưởngquảnlýtrong“Thuậtquảntrị”kếthợpvớikinhnghiệmcủabảnthân,tiếndầntừngbước,tíchtiểuthànhđại,thìnhấtđịnhsẽthànhcông.

Côngviệcquảnlýcủangườilãnhđạocónhiềutầngbậckhácnhau,bậcđầutiênlàxâydựngchếđộquảnlýđểmọingườiđềuphảituântheo;bậctiếptheolàkhiếnchoainấycũngđềuphảichămchỉcầncù;bậccaohơnnữalàtạodựnguyquyền,mệnhlệnhđưaraphảiđượcchấphành;tiếpnữalàlàmgươngchocấpdướikhiếnmọingườiđồngtâmnhấttrí;cuốicùnglàquảnlýtheohìnhthứcquảnmànhưkhôngquản.Cũnggiốngnhưmộtnướcđiđúngđắncứucảváncờ,mộtcâunóiấmápđổilạisựtrungthành,mộtđôimắttinhtườngthuhútnhântài,triếtlýnàytưởngchừngnhưvôhìnhnhưngthựcralạichínhlàconđườngđểđiđếnthànhcôngtrongquảnlý.

Bồidưỡngnănglựcquảnlýchonhàlãnhđạochiathànhbagiaiđoạn.Giaiđoạnthứnhấtlàgiaiđoạnnhântài,baogồmpháthiện,bồidưỡng,đàotạo,sửdụng,đềbạtvà“giữchânđược”nhântài.Trongquátrìnhđàotạo,cầnnhớcăncứvàovịtrícôngviệcđểđàotạonhằmpháthuyhếttàinăngcủahọ.Ngườilãnhđạocóconmắttinhtườngthườngrấtgiỏinhìnngười,nhìnmầmbiếtcây,khôngcâunệ,biếtpháthuythếmạnhcủatừngngười.

Giaiđoạnthứhailàgiaiđoạntựthân,baogồmbồidưỡngchonhàlãnhđạovềsựtínnhiệm,quantâmyêumến,tháiđộkhoandungvàuyquyềnđốivớicấpdưới.Khôngcóaisinhrađãcóthểlàmlãnhđạo,nhưngcóngười

khôngcókhíchấtlàmlãnhđạo,đólàbởisựkhácbiệtvềtínhcáchvàkhíchấtcánhânbiểuhiệntrênphươngdiện“nănglựclãnhđạo”.Nhàlãnhđạothànhcônglàngườimangtrongmìnhsứchútnhâncáchrấtđặcbiệt,họkhiếnchúngtacảmthấyrằnghọsinhrađểlàmlãnhđạo.Đóchínhlàmụctiêucaonhấtcủagiaiđoạnrènluyệnthứhai.

Giaiđoạnthứbalàgiaiđoạnsongsong,tứclàrènluyệnhànhvicưxửtươngtáclẫnnhaugiữalãnhđạovànhânviêntrongtổchức,baogồmkhuyếnkhích,phêbình,kiểmtra,thưởngphạt,điềuchỉnhvàhợptác.Tổchứccóthểtràntrềsứcsốnghaykhông,cóthểvượtquakhủnghoảnghaykhông,cóthểpháttriểnhaykhông,đềunhờvàosựthànhbạicủagiaiđoạnđàotạonày.Mộtmôitrườnglàmviệctốtchưahẳnđãgiúpbạnpháttriển,nhưngcóthêmmộtngườilãnhđạogiỏisửdụngnhântàisẽgiúpbạnđếnđượcđỉnhcaocủasựnghiệp.

ChươngI:

NHÌNNGƯỜI

Cóconmắttinhtườngđểbiếtcáchnhìnngười

✸Làmthếnàođểcóthểbiếtcáchnhìnngười?Trướchết,bạnphảicôngbằng,chínhtrực,vôtư,khôngthiênvị.

✸Khôngnêncăncứvàotướngmạođểđánhgiátài,đức.

✸Cóthểnhậnbiếtvàđánhgiáđượcbảnchấtconngườiquanhữngđiềunhỏnhặt.

✸Dùngvật,dùngngườiphảihợplý,nếukhôngsẽkhiếnchobảovật,nhântàikhôngnhữngbịmaimột,màcònkhôngpháthuyđượctácdụng.

TƯỚNGMẠOXẤUĐẸPKHÔNGLIÊNQUANTỚITÀINĂNGCAOTHẤP“Trôngmặtmàbắthìnhdong”làcănbệnhphổbiếntồntạilâunaytrongxãhội.Vềđiểmnày,ngaytừthờiXuânThu,KhổngTửđãsớmnhậnra:“BấthữuChúcchinịnh,bấthữuTốngTriềuchimỹ,nanhồmiễnưkimchithếhỹ”(NếuquanđạiphuhọChúckhôngcótàiănnóivàcôngtửTriềunướcTốngkhôngcótướngmạođẹp,thìkhómàđượclưudanhđếnngàynay).ChúcĐàlàquanđạiphunướcVệ,cótàikhéoănkhéonói,khéonịnhnênđượcVệLinhCôngtrọngdụng.TốngTriềulàcôngtửquýtộcnướcTống,

vìvẻngoàiđẹptrai,tuấntúmàđượcVệLinhCôngvàphunhânNamTửrấtsủngái.

ĐứcKhổngTửđãnhậnthấyngườithờiấychỉdựavàotàiănnóivàvẻđẹptướngmạolàcóthểgiànhđượcsựtrọngdụngcủađứcquânchủ.Đâycũngchínhlàmộtcănbệnhcủaxãhộithờiấy.

TuânTửcũngcóquanđiểmtươngtựvềvấnđềnày.TrongcuốnPhiTương,ôngphêphánthuậtđánhgiáconngườicủachủnghĩaduytâm,chỉrasựhoangđườngcủaviệc“trôngmặtmàbắthìnhdong”.Ôngnói:“Nhìntướngmạo,vócdángcủamộtngườikhôngbằngđitìmhiểutưtưởngcủaanhta.Tìmhiểutưtưởngcủamộtngườikhôngbằngxemanhtachọnphươngpháptưduynhưthếnào.”TuânTửchỉrarằngdángngườicaohaythấp,gầyhaybéo,tướngmạoxấuhayđẹp,đềukhôngphảinhântốquyếtđịnhmộtngườicótưtưởngphẩmchấttốthayxấu,nănglựccaohaythấp.Ôngcũngđưaravídụ:VệLinhCôngcómộthạthầntênlàCôngTônLã,ngườicaobảythước,mặtdàibathướcnhưngrộngcóbatấc,tướngmạocổquáinhưnglại“nổidanhthiênhạ”.TônThúcNgaonướcSở,tócthưamàngắn,taytráidài,tayphảingắn,dángngườithấpbé,lùnhơncảthanhngangtrướcxengựa,nhưnglạixưngbávương.DiệpCôngTửcao,nhỏbé,gầycòm,ốmyếunhưthểđếnchiếcáocũngkhôngmangnổitrênngười,nhưnglạibìnhđịnhcuộcnổiloạncủaBạchCôngThắng,“bìnhđịnhnướcSở,nhưtrởbàntay,nhânnghĩacôngdanhnổidanhhậuthế.”TừYểnVươngmắtcóthểnhìnthấycảtráncủamình,KhổngTửtóctaibùxù,trôngrấtkhócoi.ChuCôngcódángngườinhưquecủi,damặtxanhxaonhưquảdưa.ĐạithầncủaVănCônglàHoànhYêu,râuriaxồmxoàm,gầnnhưkhôngnhìnthấymặt,lưnglạigù.YDoãnthìlạikhôngcólôngmày,khôngcórâu.ĐạiVũ,ThươngThangchânđicànhắc.VuaNghiêu,vuaThuấnmắtcóhaiconngươi.Đốivớinhữngngườiđó,chúngtaluậntàiđức,họcvấnhaysoxấuđẹp,caolùn?Ngườicóvócdángtuầntú,đẹptraicũngcó,chẳnghạn:“VuaKiệt,vuaTrụtướngmạokhôingôtuấntú,thânhìnhvạmvỡ,khípháchphithường,cóthểđấulạivớihơntrămngười.Nhưngrồingườichết,đấtnướcsuyvong,lạitrởthànhkẻmangđạinhụctrongthiênhạ,ngườiđờisauhễnhắctớisựđộcácxấuxa,đềulấyKiệt,Trụralàmdẫnchứng”.Ngườiđờisaubànluậntớivuadiệtquốc,tấtnhiênsẽlấyhọlàmgương.Kếtcụcmàhọgặpphải,hiểnnhiênkhôngphảidotướngmạoxấuxí,màlàdotàihènhọcít,phẩmcáchthấphèn,khôngbiếtchọnngườihiềnđểphòtá.Cóthểthấy,tàinăngcủamộtngườikhôngliênquanđếntướngmạo,“Nhânbấtkhảmạotương,hảithủybấtkhảđấulượng”(Ngườikhôngthểđánhgiáquatướngmạo,nướcbiểnkhôngthểdùngđấuđểđongđếm).

Tagoređãnói:“Bạncóthểnhìnvẻngoàiđểđánhgiávẻđẹpcủamộtbônghoahoặcmộtconbướm,nhưngkhôngthểnhìnvẻngoàiđểđánhgiámộtconngười.”Lãnhđạokhiđánhgiáconngườikhôngđượctheoquanniệmnhìnmặtđặttên,xemmặtmàbắthìnhdong,bởivìnhưvậyrấtdễchọnnhầmngười,dùngnhầmngười.Thựctế,trongsốnhữngngườicótướngmạoxấuxíthìkhôngítngườicótàinăngvàhọcvấnuyênbác,trongkhicórấtnhiềungườingoạihìnhtuấntú,xinhđẹplạilàkẻtầmthường,khôngcótàicángì.Mọingườiđềukhôngtìmrabấtkỳmốiliênquannàogiữatàinăngvàtướngmạocủaconngười.

Lãnhđạochọnngườikhôngnênlấyngoạihìnhlàmtiêuchuẩn,nhưthếmớinhậnbiếtvàđánhgiáđượcđúngcấpdướithựcsựcótàihaykhông,cóđúnglàngườitàiđứcvẹntoànhaykhông.

NHÌNNGƯỜITỪNHỮNGĐIỀUNHỎBÉTudưỡngđạođứcthườngbắtđầutừnhữngđiềurấtnhỏ.Taihọatrongcuộcđờicũngtừnhữngsựviệcnhỏnhặtmàdầnpháttriểnthành.Họavàphúcđềusinhratừnhữngchuyệnnhỏnhặtkhôngdễnhậnra.Nhàlãnhđạophảilấycáinhỏđểnhìnracáilớn,từnhữngchuyệnrấtnhỏmàđánhgiáđượcconngười,từđómớicóthểnhậnbiếtđượcbảnchấtthựcsựcủaconngười.

Conngườitronggiaotiếpthườngchỉthấycáilợitrướcmắtmàkhôngnghĩtớitươnglailâudài.Vìcáinhỏmàmấtcáilớn,đóchẳngphảilàđẩybảnthântớichỗnguyhiểmhaysao?Bạnxấukhôngnênkếtgiao.Thờicổđại,đạitướngquânĐậuHiếnlấyvợ,cácquanviêntrongnướcđềutớichúcmừng.QuantháithúHánTrungcũngpháingườiđi,thuộchạLýMệnhliềnkhuyênrằng:“ĐậuThịngangngượclộnghành,ỷthếlàmbậy,thếnguyvongcủahắnchẳngmấychốcsẽthấy.Ngàikhôngnêngiaothiệp.”Tháithúsợrằngkhôngđếnchúcmừngsẽgâyrahọa,LýMệnhbènxinđểônglàmsứgiảđithay.Trênđườngđi,ôngcốnấnná,kéodàithờigian,khichưađếnnơiđãnhậnđượctinĐậuHiếnbịmưusát.Vìthế,nhìncáinhỏđểthấycáilớn,từcáiđãbiếtđểnhìnracáichưabiết,đólàđiềucầnthiếtđầutiênkhilậpnghiệp,thậmchílàtrongchuyệnphòngthân.

ỞMỹ,mộtngườiphụnữcóconmắtnhìnxatrôngrộngđãlàmmộtviệcrấtthôngminh.Mộthôm,bàtađộtnhiênrúttoànbộsốtiềnđanggửitạimộtngânhàngtrongnhiềunăm,vàingàysau,ngânhàngđótuyênbốphásản.Rấtnhiềungườivôcùngthắcmắcrằnglàmsaomàbàtalạibiếtđược

chuyệnnày.Saunày,ngườiphụnữđókểrằng:Trongmộtbuổitiệctrướcđókhônglâu,bàấyđãgặpvịtổnggiámđốccủangânhàngnọ.Bàấypháthiệnthấyvịtổnggiámđốcnàyănmặcrấtchỉnchu,ngaycảđếnmóngtaycũngđigiũaởmộtthẩmmỹviệncaocấp.Bàlậptứccảmthấytàikhoảncủamìnhcónguycơtanthànhmâykhói,bởivìmộtngườiđànôngnếutậptrungtâmtríchosựnghiệpsẽkhônghoangphítiềncủavàthờigianvàonhữngchuyệnlàmđẹpchobảnthânphùphiếmnhưthế.Ngườiphụnữnàycótàinhìnđiềunhỏmàbiếtđượcviệclớn,thậtđángkhâmphục.

Đặcđiểmtínhcáchvàbảntínhcủamộtngườiluônđượcthểhiệnquanhữngthóiquennhỏnhặthằngngàycủahọnhưngônngữ,cửchỉhoặccáchbiểuđạttìnhcảm.

Chẳnghạn,nhữngngườiănnóiliếnláu,hànhđộngbộpchộp,ánhmắtsắcsảo,dễbốcđồng,thườngcótínhcáchnóngnảy.Nhữngngườithẳngthắn,nhiệttình,hoạtbát,năngđộng,phảnứngnhanhnhạy,thíchgiaothiệp,thườngcótínhtìnhvuivẻ,cởimở.Nhữngngườiquansáttinhtế,tỉmỉ,ánhmắtnhìnổnđịnh,nóinăngtừtốn,hànhđộngcóchừngmực,thườnglàngườiđiềmđạm,chínchắn.Ngườiănnóingôngcuồng,thíchkhoekhoang,tựtângbốcmình,thíchlênmặtdạyđời,thườngcótínhtìnhkiêucăngtựphụ.Nhữngngườilịchsự,lễđộ,thựcsựcầuthị,hòanhã,tôntrọngngườikhác,thườngcótínhcáchkhiêmtốn,cẩnthận.Đốivớinhữngngườicótínhcáchkhácnhaunhưvậy,phảicósựphântíchcụthểvàchọncáchcưxửphùhợp.

Đốivớimộtsốthóiquennhỏ,khimuốnnhậnbiếtconngười,lãnhđạokhôngnênbịmêhoặcbởibiểuhiệnbênngoài,màphảihiểurõđượcbảnchấtbêntrongcủahànhviấy.

(1)Ngườidễdàngđồngývớiyêucầucủangườikhác,nhìnthìcóvẻrấtthoảimái,dễchịu,nhưngkỳthựclàngườidễthấthứa,dễtrởthànhmộtngườikhônggiữchữtín.

(2)Ngườicoichuyệngìcũngđơngiản,nhìnthoángquathìcóvẻrấttàigiỏi,nhưngkhithựcsựbắttayvàolàmlạigặpphảimuônvànkhókhăn,khônghoànthànhcôngviệc.

(3)Ngườithăngtiếnnhanhchóng,nhìnthìcóvẻrấtcótiềnđồ,kỳthựccáigìđếnnhanhthìđicũngnhanh,đúngnhưMạnhTửnói:“Kỳtiếnduệgiảkỳthoáitốc”(kẻtiếnlênnhanhthìrútxuốngcũngchóng).Làmviệcnhưvậysẽkhôngkiêntrìđượcđếncùng.

(4)Ngườicóthóiquenthaothaobấttuyệt,bahoakhigiảiquyếtcôngviệc,nghecóvẻhiểurõsựtình,thựcralàđụngđâuhỏngđấy.

(5)Cóngườithíchngấmngầmbốthíchongườikhácchútítlợilộc,nhìncóvẻđanglàmviệcphúc,giúpđỡkẻkhác,nhưngnhưthếchỉcànglàmtănglònghamvậtchấtcủacấpdưới,cuốicùngchẳnglàmnêntròtrốnggì.

(6)Ngườibềngoàilúcnàocũngtỏrangoanngoãnphụctùng,nhìncóvẻtrungthành,đángtincậy,nhưngthựcrakhôngbiếtsẽđâmbạnsaulưnglúcnào.Loạingườinàylàđángsợnhất.

THỨCTỈNHNHÂNTÀI“ĐANGNGỦSAY”Nhiềunhàlãnhđạođểývàtrọngdụngnhữngnhântàiởnơikhác,thếnhưnglạikhôngnhậnbiếtđượcnhântàibêncạnhmình.Lãnhđạonhưvậylàđãphạmvàosailầmkhônghiểuhếtmình.Ởphươngdiệnnày,kinhnghiệmcủadoanhnghiệpNhậtBảnđángđểchúngtahọctập.Cáchchiêunạphiềntàimàhọchọnlà“khaithác”ngaytrongchínhdoanhnghiệpcủamình.

Đánhthứcnhântài“đangngủsay”làbiệnpháprấthaycủadoanhnghiệpNhậtBảnkhidùngngười.Nhiềudoanhnghiệplớnchútrọngvàoviệccôngkhaituyểndụngtrongnộibộdoanhnghiệpmìnhvớiphạmvirấtrộng.Chẳnghạn,vớitiêuđềquảngcáo“bạnchínhlàtổnggiámđốc”,trongcôngtycôngkhaitrưngcầuphươngánpháttriểnmớichocôngty.Phươngánnàosaukhiquaxétduyệtđượcchấpnhậnvàkhảthi,thìcôngtysẽthànhlậpcôngtymớitheophươngthứccôngtyđầutư90%vốnvàngườiđềraphươngánsẽgóp10%vốncònlại.Ngườiđềxuấtphươngánsẽlàtổnggiámđốccủacôngtymới.Thựctếchứngminh,nhữngcôngtymớinàyđềuđãkíchthíchnhiệthuyếtlàmviệccủanhânviênlênrấtnhiều.Ngoàira,xâydựngchếđộtheohướng“tháchthứcchuyênchế”,nhânviênmuốnđổivịtrílàmviệcsangphòngbankhácđềucóthểtrựctiếpđệđơnlêngiámđốcnhânsự,saukhithẩmtraxétduyệtvàđượcphêchuẩnthìcóthểlậptứcnhậnchứcởvịtrímới.Thựctếchothấy,vìnhữngnhânviênnàytựnguyệnxinchuyểnsangphòngbankhácnênhọcócơhộipháthuynănglựcvốncócủamình,nhiệthuyếtđượccôngtyghinhận,doanhnghiệpcũngnhờđómàthuđượclợiíchkhôngnhỏ.

Thựctiễnchứngminh,lãnhđạodoanhnghiệpmuốntìmđượcnhântàitừchínhtrongnộibộcôngtymìnhđểchấnhưngvàpháttriển,cóthểlựachọnhaiphươngpháptruyềnthốngsau:

1.Tròchuyện,traođổiđểnhậnbiếtnhântài

Tìmhiểunănglựccủaconngườithôngquatròchuyệntrựctiếplàphươngthứcquantrọngnhất.Hãytạomộtbầukhôngkhíchuyệntròthoảimái,tựnhiên,vuivẻ.Khôngnhấtthiếtphảicốgắngnêuramộtvấnđềquantrọng,cácbạnhoàntoàncóthểtròchuyệnvềmọichủđề.Trongkhitròchuyện,cóthểthôngquatháiđộcủanhânviênvềnhiềuvấnđềkhácnhaumàbạnhiểuđượctâmlý,suynghĩvàtínhcáchcủahọ.Phảibiếtcáchphânbiệtđượcđâulàlờinóithật,thểhiệnđúngcátínhcủahọ,đâulàlờinóibahoa,khôngthểhiệnýnghĩagìđểđánhgiácả.

2.Khíchtướngđểnhậnbiếtconngười

Phươngphápnàyrấthiệuquảkhimuốntìmhiểutâmlýcủanhânviênnamhoặcnhữngnhânviêncótínhcáchmạnhmẽ.Bímậtcủaphươngphápkhíchtướngnằmởviệcvậndụngtâmlýchốngđối.Tâmlýnàylàchỉtrongđiềukiệnđặcbiệtnàođó,lờinóicửchỉcủamộtngườitráingượchoàntoànvớimongmuốnchủquancủangườingườiđó,sinhramộtloạiphảnứngchốngđối,ngượclạivớitínhchấtthôngthường.Hiệntượngnàyvốnrấthaygặptrongcuộcsốngthườngngày.Chẳnghạn,mộttácphẩmvănnghệnàođóvốnkhônggâychúý,nhưngsaukhiđượcbìnhluậnliềngâyrahứngthúrấtlớnchomọingười.Mộtsốthứcàngcấmđoán,ngườitalạicàngmuốncóđượcnó.Lấymộtvídụđơngiản,khibạnđứngtrướcmộtngườivànóirằnganhtakhôngthểlàmđượcmộtviệcnàođó,rồibạntỏrathấtvọngthìanhtasẽlậptứctìmđủmọicáchđểlàmviệcđóchobằngđược,đểchứngtỏchobạnthấyrằnglờinóicủabạnhoàntoànsai.Bằngcáchkhíchtướng,bạncóthểquansátđượcđặcđiểmtâmlývàđiểmđộcđáotrongtínhcáchcủamộtngười.Lãnhđạokhisửdụngphươngphápnàyphảichúýgiữchừngmực,phảixuấtpháttừthiệný.

Tómlại,biếtngườivàgiỏidùngngườilàtiềnđềquantrọngđểkhaithácđượckhảnăngtiềmẩncủanhânviên,từđógiúpdoanhnghiệppháttriểnthànhcônghơn.

HIỂUNGƯỜIMỚIDÙNGĐƯỢCNGƯỜIĐâylàchânlýđốivớinhữngnhàlãnhđạo,bởichỉcónhưvậymớicóthểtránhđượcviệcdùngngườimộtcáchmùquáng.Chonên,trongcáccôngtyngàynayrấtphổbiếncâunói:“Hiểungườimớidùngđượcngười”.

Nhưthếnàolà“hiểungười”?Điềukiệntiênquyếtlàphảiđánhgiácôngminh,côngbằng,vôtư,khôngthiênlệch.Lãnhđạophảicótấmlòngnhưvậymớicóthể“khaiquật”đượcnhântàithựcsự.Nhântàigiốngnhưtảngbăngtrôi,10%nổicòn90%chìm.

Hiểuđượcmộtngườivôcùngkhó,nguyênnhântrướchếtchínhlànhữngchướngngạikháchquan:

(1)Conngườikhôngthểdùngphươngphápkhoahọcđểtiếnhànhxétnghiệm,phântíchđược.Ngườitavẫnnói“biếtngười,biếtmặtnhưngkhôngbiếtlòng”.Biểuhiệnbênngoàituygiống,nhưnglòngdạthìlạikhác.Vẻngoàicủaconngườichưahẳnđãgiốngnhau,bởitưtưởngvàtìnhcảmcủamỗingườigiốngnhưkhuônmặtcủahọ,khôngaigiốngai.Thếgiớinộitâmcủamỗingườikhácnhau,chonênkhôngthểnhìnmặtmàbắthìnhdong,nhữngbiểuhiệnbênngoàichưahẳnlàbảnchấtbêntrong.Vìthế,KhổngTửtừngnói:“Dĩmạothủnhân,thấtchiTửVũ;dĩngônthủnhân,thấtchiTểDữ”(1),tứclàquatiếngnóichọnngườithìmấtTểDữ,lấytướngmạomàchọnngườithìmấtTửVũ.

(2)Conđườnghọcvấncủaconngườithayđổitheothờigian,dàingắnkhácnhau,ẩnhiệnkhônggiốngnhau.Sựbiếnđổiđódothờigian,dokhuvựcđịalý,thậmchícùngmộtngườitrongmộtngàythìtâmtrạngcũngthayđổi,lênxuốngthấtthường.

Thứhailànhữngchướngngạichủquan:

(1)Yêughétbịràngbuộcbởithànhkiếncánhân.Ngườiđánhgiácóấntượngtốtđốivớimộthaiphẩmchấtnàođócủangườiđượcđánhgiá,thìsẽđánhgiácaođốivớitoànbộnhữngphẩmchấtcònlại.Ngượclại,nếungườiđánhgiácóấntượngxấuthìchỉthấytoànđiềuxấu.MạnhTửnói:“Conngườikhôngbaogiờnhìnthấycáixấucủaconmình,cũngkhôngbaogiờthấylúanhàmìnhlàtươitốt”.TưMãQuangcũngnói:“Tâmnếuthiênlệchthìsựviệccũngtheođómàthiênlệchtheo,chonênvuithìkhôngthấycáiđánggiận,giậnthìkhôngthấyđiềuvui,yêuthìkhôngthấyđượccáiđáng

ghét,ghétthìkhôngthấyđượcđiềuhay.”

Yêuhayghétđềuphảithậntrọngsuyxét.Yêunhưngvẫnbiếtcáixấucủahọ,ghétnhưngvẫnnhìnthấycáiđẹpcủahọ,thìngườiđócóthểloạibỏkẻgiantà,dùngđượcngườihiềntài.Nhiềukhi,bảnthânlãnhđạodoanhnghiệpthiếunănglựcđánhgiángườikháchoặctựchomìnhlàđúng,tưlợi,đốkỵvớingườitài,thíchkẻnịnhbợđểmưucầucủngcốquyềnlợicánhân,vìthếmàtìmmọicáchvùidậpnhântài.

(2)Nhântàidễbịchônvùidochịusựhạnchếbởinhữngnhântốnhưkinhnghiệm,thâmniên,tưcáchvàcácvấnđềhiệnthựckhác.Lãnhđạokhinhậnbiếtngườitài,nếunhầmgianthầnthànhtrungthần,nhầmácthànhthiện,nhầmngusithànhthôngthái,thìviệctấtsẽthấtbại.Ngượclạithìkếtquảcũngtươngtựnhưvậy.Chonên,muốnbiếtngườivàkhéodùngngườithìphảiloạibỏnhữngchướngngạinóitrênmớicóthểđạtđượchiệuquả.

Tínhcáchcủamỗingườimỗikháclàbởihọchịuảnhhưởngcủamôitrườngsống,kinhnghiệmsốngvàthụhưởngnềnhọcvấnkhácnhau.Cụthểhơn,córấtnhiềunhântốquyếtđịnhtínhcáchconngười,baogồmxuấtthân,hoàncảnhgiađình,thóiquen,bạnbè,giaitầngxãhội,nghềnghiệp,tâmlý,độngcơ,mongmuốn…Vìthế,ngườilàmlãnhđạophảibiếtđượctínhcáchcủacấpdưới,phảikháchquantìmhiểunhữngđặcđiểmtướngmạo,thânthế,đạođức,tínhcách,tudưỡng,trìnhđộ,…đồngthờiphảiđặtmìnhvàovịtrícủacấpdướiđểhiểuhơnvềbảnchấtvàhoàncảnhcủahọ,từđócóđượcnhữngđánhgiáhợptìnhhợplý,chứkhôngđượcdựavàoấntượngchủquanbanđầu.

Muốntrởthànhmộtnhàlãnhđạocótầmnhìnxathìphảihiểuđượcnhữngtínhcáchvàđặctrưngriêngcủacấpdướimớicóthểquảnlýtốtđược.Ngườixưađãnóirằng:“Dùngngựatốtbắtchuộtkhôngbằngdùngmèo;kẻđóinhậnđượcvàngbạcchâubáu,khôngbằngcóđượcmộtbátcháo”.Dùngvật,dùngngườiphảihợplý,nếukhôngsẽkhôngnhữngchônvùibảovật,maimộtnhântài,màcònkhôngthuđượckếtquảgì.Vềphươngdiệnnày,córấtnhiềulờikhuyêncũngnhưbàihọc,dướiđâylàtámđiềucơbảncầnchúý:

Ngườicóđứckhôngquácoitrọngtiềnbạc,khôngthểdùnglợiíchvậtchấtđểmêhoặchọ,cóthểđểhọquảnlýtàichính.Ngườidũngcảmkhôngsợkhókhăn,giankhổcũngkhôngđánhgụcđượchọ,cóthểđểhọgiảiquyếtnhữngcôngviệccấpbách.Ngườitàitrí,nhìnxatrôngrộng,lễđộ,hiểulýlẽ,khôngthểgiảvờchân

thành,tintưởngmàlừahọ,cóthểđểhọphụtráchnhữngcôngviệcquantrọng.Ngườingungốc,dễbịlừaphỉnh,khôngthểlàmcôngviệcđàmphánhaynhậnxétđánhgiá.Ngườibấttrung,dễdaođộng,khôngnênđểhọbiếtvềcơhộikinhdoanh.Ngườihammuốntiềntài,dễbịdụdỗ,mêhoặc,khôngnênđểphụtráchquảnlýtàichính.Ngườinặngvềtìnhcảm,dễthayđổiýkiến,khôngnênđểhọphụtráchcôngviệcphảiraquyếtsách.Ngườitùytiện,dễkhiếnsựviệcrốiloạn,khôngthểđểphụtráchcôngviệccótínhlâudàihoặcđòihỏitrậttự,ngănnắp.

PHƯƠNGPHÁPTHĂMDÒTÍCHCỰCCỦACHIMGÕKIẾNĐốichiếulờinóivớihànhđộnglàcáchnhìnngườichínhxácnhất.Tuynhiên,nếuđốitượngđượckhảosátkhôngthểhiệnbấtkỳhànhđộngnào,lãnhđạocũngkhôngthểcứtiếptụcchờđợi,màphảichọntháiđộchủđộngtíchcực,dẫndụđốitượngđượckhảosátphảicóhànhđộngđểcóthểtiếnhànhquansátvàthămdò.

Phươngpháptíchcựcnàycònđượcgọilàchiếnlược“chimgõkiến”.Chimgõkiếnkhikiếmănluôndùngchiếcmỏnhọndàicủamìnhdòtìmtrênthâncâyxemchỗnàocósâu,sauđómớimổlấythứcăn.Chiếnlượcthămdòtíchcựcđượcnóitớiởđâycũnglàphươngánchủđộngdụđốiphươnghànhđộng,sauđótiếnhànhquansát,đánhgiá.Cáchlàmnàyhoàntoàngiốngvớicáchkiếmăncủachimgõkiến.

Mộtlần,NgụyVõHầutớithỉnhgiáonhàquânsựtàibaNgôKhởivềvấnđềthămdòtìnhhìnhquânđịch,đãhỏirằng:“Khigiaođấuvớiquânđịch,nếukhôngnắmrõtìnhhìnhquânđịch,thìtanênchọnsáchlượcnào?”

NgôKhởitrảlời:“Nêndùngcáchdụđịch.Khiquânhaibêngiaođấu,chúngtachỉvờứngchiếnrồirútquânvề,nhâncơhộiđóquansátphảnứngcủaquânđịch.Nếuquânđịchvẫnchỉnhtềđộingũ,khôngdễdàngđuổitheo,chothấytướngquâncủađịchrấtmưutrí;ngượclại,nếuhọchẳngcótrậttự,kỷluậtgìmàtùytiệnđuổitheo,chothấytướnglĩnhlàkẻvôdụng,ngudốt.”

ĐâylàcáchtìmhiểunộitìnhquânđịchđượcghichéptrongBinhphápTônTử,chođếnnayvẫncònnguyêngiátrịđốivớicácnhàlãnhđạođươngđại.

Ngườilãnhđạocóthểdùngphươngphápnàyđểxétđoánhànhvicủanhữngngườigiảdối,đạođứcgiả.

Nhìnvàobiểuhiệnbênngoàicủamộtngườithìkhôngthểrõđượctâmý.Nếumuốnbiếtsuynghĩcủahọ,cóthểdùngphươngphápthămdò,quansátphảnứngcủađốiphươngđểnhìnrabảnchất.Phươngphápthămdònàycótámcáchnhưsau:

Thẳngthắnđặtcâuhỏi,đánhgiáđốitượngdựatrênmứcđộhiểubiếtcủaanhtađốivớivấnđề.Truyhỏiđếncùng,chấtvấnliêntiếp,xemphảnứngcủađốitượng.Nhờngườikháctìmhiểu,thămdòvàquansátphảnứngcủađốitượng.Tiếtlộbímậtvớiđốitượng,rồixemphảnứngcủađốitượngmàxétđoántínhcách.Giaotrọngtráchvềkinhtếchođốitượng,rồiđứngngoàiquansátphẩmcách.Dùngmỹnhânkếđểthămdòtínhđiềmtĩnh,cẩntrọngvàkhảnăngkiềmchếcảmxúc.Giaocôngviệccóđộkhócaođểthămdòdũngkhí.Khuyếnkhíchđốitượnguốngrượu,lợidụnglúcsayrượuđểthămdòsuynghĩthật.

PHƯƠNGPHÁPQUANSÁTSOSÁNHĐỂĐÁNHGIÁNHÂNTÀIMộtvịvuanóivớiquancậnthầnrằng:“Mộtngườirấtlạnhnhạtvớivợmình,thựclàkhôngnên.Giảsửtìnhcảmvợchồngkhônghòathuận,cóđủlýdođểlyhôn,anhtahoàntoàncóthểdanhchínhngônthuậnlyhônvớivợmình,nếukhông,thìhãybiếtsốngtôntrọngvàyêuthươnglẫnnhauđếncuốiđời.Ngaycảđếnvợcủamìnhcũnglạnhnhạtthìđốivớingườikhácsẽchẳnghơngì.Loạingườinàytuyệtđốikhôngđángtin.”

Từtháiđộđốixửvớivợmàvịvuasuyratháiđộđốinhânxửthếcủaanhchàngkia,đóchínhlàdùngphươngphápquansátsosánh.

AnhLưu,giámđốcbộphậnPRcủacôngtymỹphẩmA,từngkểvớitôivềmộttrảinghiệmcủaanh:Mộtlần,mộtcôngtyquảngcáotớichỗanhđểbànchuyệnkinhdoanh,cólẽvìmuốnlôikéokháchhàngnênđãđưaratoànbộkếhoạchtuyêntruyềncơmậtcủacôngtyB,vốnlàđốithủcủacôngtyA.

AnhLưungheđếnđây,chợtnghĩ:

“Ngườinàykhôngcómốiquanhệthânthiếtvớimình,vìsaolạitiếtlộbímậtcủacôngtyBchomình?NhưvậyanhtacũngsẽđemchuyệncơmậtcủacôngtymìnhtiếtlộchocôngtyB.”

AnhLưuđãdùngphươngphápquansátsosánhđểhiểuđốiphương,vìthếmàkhôngtintưởngvàocôngtyquảngcáonày.

TrongsáchHànPhiTửcónhiềuvídụtươngtựvềphươngphápquansátnày.

TrọngthầnnướcTấnlàVănTử,mộtlầnvìliênlụytớimộtvụánmàphảivộivàngtrốnchạyđểthoátthân.Tronglúchoảngloạn,ôngchạytớimộttrấnnhỏởngoàikinhthành.Ngườitùytùngchạytrốncùngôngnói:

“Viênquanthốnglĩnhtrấnnàytừngravào8phủquanlớn,cóthểthấylàrấtthântín,chibằngtớiđónghỉtạm,đợihànhlýtớirồilạiđitiếp”.

“Khôngđược,ngườinàykhôngđángtin.”

“Vìsao?Ôngtacũngtừngrấtthânthiếtđitheođạinhân…”

“Ngườiđóbiếttathíchâmnhạc,liềntặngtacâyđànquý,biếttathíchchâubáu,bèntặngtangọcthạch.Loạingườikhôngdùngcáchkhuyênbảochânthànhmàlạidùngbảovậtđểlấylòngta,nếutatớiđónươngnhờ,tấtsẽbịhắnbắtdânglênquânvươngđểlấylòng.”

VìthếVănTửkhôngdámlưulạilâu,đếnhànhlýcũngkhôngkịplấy,vộivãtiếptụclênđường.

SuynghĩcủaVănTửquảkhôngsai,sauđóviênquannàyđãchặnđườnghaixehànhlýcủaVănTửvàdânglênquânvươngđểlậpcông.

Trướcđây,mộtdusỹtênlàLỗĐanđếnnướcTrungSơn,muốndâng

sáchlượccủamìnhlênnhàvua,nhưngkhôngbiếtlàmthếnào.Thếlà,LỗĐanbèndùngrấtnhiềuvàngbạcchâubáudângbiếucậnthầncủahoàngđếlàMạcLiêu,nhờôngtatiếncử.Cáchđólậptứccóhiệuquả,LỗĐanđượcnhàvuatriệukiến,trướckhiyếtkiếncònbàytiệcsơnhàohảivịthiếtđãiông.

Trongbữatiệc,LỗĐankhôngbiếtđãnghĩrachuyệngì,độtnhiênđặtđũaxuốngvàrờikhỏicungđiện,cũngkhôngvềnhàtrọmàlậptứcrờikhỏinướcTrungSơn.

Ngườitùytùngngạcnhiênhỏi:

“Họhậuđãinhưthế,saongàicònbỏđi?”

LỗĐantrảlời:

“Vịquânchủnàybịnhữngkẻcậnthầnxungquanhthaotúng,bảnthânchẳngcóchútchủkiếnnàocả.Saunàynếucóngườinóixấuta,vịvuanàytấtsẽnghetheomàtrừngphạtta.Nhưthếchibằngtasớmbỏđithìhơn.”

TướngquânnướcNgụylàNhạcDươngdẫnbinhđánhnướcTrungSơn.Khiđó,concủaNhạcDươngđangởnướcTrungSơn,vuanướcTrungSơnbèngiếtchếtconcủaNhạcDương,đemthịtnấuthànhcanh,chongườiđưađếndoanhtrạicủaquânđộiNhạcDươngđangđóngngoàithành.

NhạcDươngmặtkhôngbiếnsắc,ănhếtbátcanh.

NgụyVươngngheđượctinnày,cảmđộngnói:

“NhạcDươngvìtamàăncảthịtconmình.”

Nhưngđạithầnbêncạnhônglạichỉtríchrằng:

“Ngườimàngaycảđếnthịtcủaconmìnhcũngdámăn,tấtsẽdámănthịtcủabấtkỳai.”

Saunày,NhạcDươngđánhbạinướcTrungSơn,khảihoàntrởvề,NgụyVươngtuyvẫnkhaothưởngcônglaocủaông,nhưngtừđókhôngcòntrọngdụngNhạcDươngnữa.

TrọngthầnnướcLỗlàMạnhTôn,khiđisănđãbắtđượcmộtconnai

con,lệnhchogiathầnTầnTâyBadùngxeđưaconnaivề.Trênđườngđi,cómộtconnaimẹđitheosauxekêuaioán.TầnTâyBathấyđángthươngquá,bènthảconnaiconra.KhiMạnhTônvềtớinhà,biếtchuyện,vôcùngtứcgiận,bènchongườigiamTầnTâyBalại.

Thếnhưng,bathángsau,MạnhTônkhôngnhữngxátộichoTầnTâyBa,màcòngiaochoôngnhiệmvụphòtácontraimình.Mọingườingạcnhiênhỏi:“Trướcđâykhônglâu,ngàicònxửphạtôngta,saogiờlạigiaotrọngtráchchoôngta?”

MạnhTôntrảlời:“Ôngấyđếnconnaicũngkhôngnỡbắt,thìđốixửvớicontraitacũngsẽrấtnhântừ.”

Nhữngvídụtrênđềudựavàoviệcquansáttháiđộđốinhânxửthếcủađốitượng,rồithôngquađósosánhđểđưarakếtluận.Bởivậy,cóthểthấyrằng,đốinhânxửthếnhìnquacóvẻlàchuyệnnhỏnhặt,nhưnglạiphảnánhđượcđạođứcvànhâncáchcủamộtconngười.Nógiúpnhữngnhàlãnhđạonhậnbiếtconngười,đồngthờicũngnhắcnhởhọrằng:Bạnvôtìnhlàmmộtchuyệnnàođódùnhỏbé,vụnvặt,nhưngrấtcóthểđãbịngườibêncạnhđểtâmghinhớ.

PHÂNBIỆTNHÂNTÀIKỸTHUẬTVÀNHÂNTÀIQUẢNLÝChươngtrìnhApollođưatàuduhànhvũtrụcủaMỹlênmặttrăng,cósựthamgiacủagần420.000người,mấytrămcôngtyliênquanvà120trườngđạihọc,đượcthựchiệntrongvòng10nămvớitổngsốcáchạngmụclớnnhỏlênđếnhơn1,5triệu,tiêutốn24tỉđôlaMỹ.Hỏatiễn“saoThổ”củatàuApollocó7,6triệulinhkiện,tươngđươngvới20.000chiếctivilàmviệccùnglúcmàkhôngchophépbấtkỳmộtchiếcnàophátsinhsựcố.Đểđạtđượcđộtincậyvàchínhxáccaođếnvậy,khôngthểchỉdựavàoviệcnângcaođộchínhxáccủatừnglinhkiệnmàcònphảidựavàoviệcthiếtkếhệthốngtổngthểrấttincậyvàhợplý.Vềmặtkỹthuật,chươngtrìnhApollocósựthamgiacủacácchươngtrìnhtênlửa,chươngtrìnhđiềukhiển,chươngtrìnhthôngtinđiệntửvàcòncócảcácngànhyhọc,sinhvậthọc…Tấtcảđềuphảiphốihợpvớinhaumộtcáchchặtchẽ.Tuymỗihạngmụckỹthuậtđềucóyêucầukỹthuậtriêngnhưngphảiđượcphốihợpvớinhaumộtcáchhiệuquảvàsửdụngphươngphápquyphạmmôhình.Đốivớingườitổng

chỉhuycủachươngtrìnhnghiêncứukhoahọcquymôlớnnhưvậyphảiđạtyêucầucao,khôngnhữngvừaphảihiểukỹthuật,màcònvừaphảigiỏiquảnlý.

Chọnlựavịtổngchỉhuychochươngtrìnhnày,khôngphảilàngườiđứngđầuvềkỹthuậtmàlàWeber-ngườicótrìnhđộkỹthuậtchỉđứngthứhainhưnggiỏivềtrìnhđộtổchứcvàquảnlý.Saunày,trongmộtbuổitròchuyệnvềkinhnghiệmthànhcông,Weberđãnói:“Chúngtôikhôngsửdụngmộtkỹthuậtnàomàchưacóaisửdụng,kỹthuậtcủachúngtôichínhlàquảnlývàtổchứcmộtcáchkhoahọc.”Cóthểthấy,nhântàikỹthuậtvànhântàiquảnlýkhônggiốngnhau,họcầnphảiđượckiểmtravàđánhgiánhiềumặt.

1.Sosánhđặcđiểmhànhvitrongcôngviệc

Nhântàivềkỹthuậtthườngchỉnhìnnhậnvấnđềtheoquanđiểmkỹthuật,sắpxếpcôngviệctheogócđộkỹthuậtvớimụctiêulàgiảiquyếtvấnđềkỹthuật,trọngtâmcôngviệccũnglàlàmthếnàođểtựmìnhlàmtốtcôngviệc.Bởivìnhântàikỹthuậtchủyếulàmbạnvớimáymóc,nênkhilàmviệchọchútrọngvàochitiếthơnlàquansátvấnđềmộtcáchtổngthể,hệthống.Cònnhântàiquảnlýlạithườngnhìnvấnđềtheogócnhìntổngquát,khôngchỉtậptrungvàochỉnhthểcủanộibộhệthống,màcònchútrọngtớinhucầucủahệthốnglớnvàsựhàihòavớimôitrường,tứclàtiếnhànhquảnlýtoàndiệnđốivớibốnnhântốảnhhưởngtớicôngnăngvàsựpháttriểncủahệthốnglàtổchức,kếtcấu,vậnhànhvàmôitrường,từđóxácđịnhmụctiêuchung.Côngviệccủahọtậptrungvàoviệclàmsaosửdụnghiệuquảnhấtnhững“tàinguyên”hiệncó(baogồmcảkỹthuật),làmthếnàođểtổchứcmọingườihànhđộngvìmụctiêuchung.Côngviệcnghiêngvềgiaotiếp,chútrọngđiềuhòa,kếtnốivàxửlýtốtcácmốiquanhệxãhội.Nhântàikỹthuậtkhilàmviệcthườngđưaraphánđoánsaukhiđãthuthậpđượcđầyđủthôngtinliênquan.Nhưngnhântàiquảnlýgiỏicóthểđưaraphánđoánngaycảkhithôngtinkhóthuthậphoặckhôngthểthuthậpđượcđầyđủ.Nhữngquyếtđịnhmàhọđưarathườngmangtínhmạohiểm,thậmchíđểđạtđược80%hiệuquả,họdámdựavàotrựcgiácbảnthânđểmạohiểmchỉvới20%thôngtinthuthậpđược.

Nhântàikỹthuậttậptrungmụctiêupháttriểnvàoviệcnângcaochuyênmôn,vìthếhọthườngnghiêngvềviệcxửlýchitiếtkỹthuậtcủacôngviệcrồiđưaraquyếtsách.Sứcsángtạocủahọlàhànhvicáthểmangtínhhướngnội.Mộtnhântàiquảnlýưutúlạitậptrungsuynghĩvàoviệcphảilàmgì,làmlúcnàovàphảicầnbaonhiêukinhphí,phâncôngcôngviệcđồngđều

vàphảilàmgìđểpháthuytínhtíchcựccủanhữngngườilàmcôngviệcđó.Sứcsángtạocủanhântàiquảntrịlàhànhvihướngngoạicủamộttậpthể.Bởivậy,điềuquantrọngđểtrởthànhmộtnhântàiquảnlýthànhcônglàtưduyvấnđềtheogócđộđiềuhòatoànthểhệthốngvớimôitrường,giỏidùngngườivàbiếtphâncôngcôngviệc,đồngthờikhôngngừngnângcaokỹnăngvànghệthuậtgiaotiếpcủabảnthântrongcáchoạtđộngvềphươngdiệnchínhtrị.Tiêuchuẩnđánhgiácôngviệccủanhântàikỹthuậtchủyếucăncứvàonhữngnhântốcóthểbiếttrước,tổnghợpcácvấnđềliênquan,kếtquảtổnghợpcóđượcdựavàoviệcđánhgiákháchquanvàtheoquytắcnhấtđịnh.Còntiêuchuẩnđánhgiácôngviệccủanhântàiquảnlýchủyếudựavàonhucầuvàhànhvicủanhữngngườiliênquan,nhữngnhucầuvàhànhvinàycókhirấtkhódựliệu.Nóicáchkhác,thànhcôngcủanhântàiquảnlýkhôngphảnánhtrênbảnthânanhta,màđượcđánhgiá,thẩmđịnhthôngquathànhtíchcủanhữngđốitượngđượcanhtaquảnlý.

2.Sosánhvềđộnglựctrongcôngviệc

Nhântàikỹthuậtthườngthíchtheođuổicáchoạtđộngđadạngvàmớimẻvềkỹthuật,trựctiếpthựchiệncôngtrìnhhoặcnghiêncứuđềtài;traođổivàliênhệvớiđồngnghiệpvềkiếnthứcvàkỹthuậtchuyênmôn;tựmìnhvậndụngkỹnăngvàkiếnthứcchuyênmôn,cóchỗđứngvàđượcđồngnghiệpthừanhận.Trongkhiđó,nhântàiquảnlýlạithíchthểhiệnkhảnănglãnhđạo,xâydựngkếhoạchchutoàn,giúpđỡđồngnghiệp,kếtgiaovớinhữngngườicùngchungchíhướng,gánhvácrủirotrongquyếtsáchvàthựchiệnquyềnlực,phấnđấuvìmụctiêuchungcủatổchức,hệthống.

3.Sosánhvềgiátrịquan

Nhântàikỹthuậtthểhiệngiátrịbảnthânquatrìnhđộkỹthuậtcaothấp,chủyếubaogồm:hoànthànhnhiệmvụ,đạtđượcthànhquảnhưý;đượcđồngnghiệpthừanhận;cóchủkiếnriêngtronghànhđộng;cótinhthầntráchnhiệmvàsángtạotrongviệcvậndụngtàinăngcánhân.

Nhântàiquảnlýthểhiệngiátrịcánhânquaviệcthựchiệnmụctiêuchung,chủyếubaogồm:cónănglựcchỉđạongườikhác,khôngngừngnângcaouytín,códũngkhívàtựhàokhigiànhđượcvịtríquảnlý,thamgiavàonhiềuhoạtđộng,baogồmcảhoạtđộngraquyếtsách,chiếnlược.

Căncứvàođặcđiểmhànhvitrongcôngviệc,nhântốđộnglựcvàgiátrịquannêutrênđểphânbiệtsựkhácnhaugiữanhântàikỹthuậtvànhântàiquảnlý.Điềuđócóíchchonhữngnhântàikỹthuậtđãbướclênvịquảnlý

vàlãnhđạodoanhnghiệp,chúýkhắcphụcnhữnghạnchếcủabảnthân,nhanhchóngthayđổiquanniệmgiátrị,thayđổinhântốđộnglựcđểrènluyện,bồidưỡng,chuyểnhóabảnthân,nỗlựcđểtrởthànhmộtnhântàiquảnlýưutú.Mặtkhác,khilãnhđạodoanhnghiệpđềbạtnhântàikỹthuậtlàmcôngtácquảnlývàlãnhđạo,trướctiênphảichúýđánhgiángườiđótrêncácphươngdiệngiátrịquan,nhântốđộnglựcvàđặcđiểmhànhvicôngviệc,xemanhtacókhảnăngchuyểnhóathànhnhântàiquảnlýhaykhông.Nhânviênkỹthuậtgiỏichưahẳnđãcóthểtrởthànhmộtngườiquảnlýưutú.Kiếnthứcuyênbáclàđiềukiệntiênquyếtđểcóthểquảnlýhiệuquả,nhưngkhôngđủđểtạothànhtàinănglãnhđạovàquảnlý.

Bởivậy,lãnhđạophảichúýphânbiệtcácdạngnhântàikỹthuậtvàtìmđượcngườicókhảnăng.

Kiểunhântàikỹthuậtthứnhất,tuyđanglàmcôngviệckỹthuật,nhưngvềcơbảnngườinàycóđộnglựccủamộtnhântàiquảnlý,đồngthờitrìnhđộkỹthuậtchuyênmôncủaanhtacũngkhôngquásâuhoặckhôngphảilàngườigiỏinhất,cókhuynhhướngnghiêngvềgiátrịcủanhântàiquảnlý.Kiểunhântàikỹthuậtnàykhichuyểnthànhnhântàiquảnlýsẽtươngđốinhiệttìnhvàtráchnhiệm,vìthếanhtacũngsớmthíchnghiđượcvớiđặcđiểmcôngviệccủanhântàiquảnlý.Đốivớikiểunhântàikỹthuậtnày,phảitíchcựctuyểnchọnvàđềbạthọlêncươngvịlãnhđạohoặcquảnlý.

Kiểunhântàikỹthuậtthứhaicómộtsốnhântốđộnglựcnhấtđịnhcủanhântàiquảnlý,nhưngkhôngthựcsựmuốnchuyểnsangvịtrịlãnhđạohoặcquảnlý.Đốivớikiểunhântàikỹthuậtnàynêncósựphântích,khuyếnkhíchhọđảmnhiệmcôngviệcquảnlývàlãnhđạo.Mộtkhihọchuyểnsangvịtríquảnlývàlãnhđạo,nhântốđộnglựccủanhântàiquảnlýtrởnênvôcùngcóýnghĩađốivớihọ,đồngthờicũngsẽnảysinhkhuynhhướnggiátrịcủanhântàiquảnlý,cókhicònđạtđượcthànhcôngkhôngngờtới.

Kiểunhântàikỹthuậtởdạngthứba,họkhôngcókhuynhhướnggiátrịcủanhântàiquảnlý,cũngkhôngcóhứngthúvớinhântốđộnglựccủanhântàiquảnlý,tuynhiênkỹthuậtchuyênmôncủahọlạilàsốmột.Chúngtakhôngnênđưakiểunhântàikĩthuậtnàylênlàmquảnlýhaylãnhđạo,bởivìnhântàimàđặtnhầmchỗthìcũngtrởthànhphếphẩmmàthôi.Nếucứngoancốđưahọvàolàmquảnlývàlãnhđạo,rấtdễtạorataihọa,bởitốchấtcủahọcơbảnkhôngphùhợp,dùngngườinhưthếvừalãngphítàinăng,vừalàmlỡviệc.

BỐNPHƯƠNGPHÁPNHẬNBIẾTNGƯỜIQUẢNLÝCẤPTRUNGGIANKhichọnlựanhântàiquảnlýcấptrunggian,lãnhđạocóthểsửdụngbốnphươngphápsau:

1.Phươngpháptiếncử

Đâylàphươngphápkếthợpviệccơquantiếncử,nhânviêntiếncử,chuyêngiatiếncử,tựtiếncửvàlãnhđạocấptrênthẩmđịnh.Tiếncửlàphươngpháptốtđểpháthiệnnhântàivàpháttriểntrítuệmộtcáchrộngrãi.Ngườilãnhđạonênkhởixướngviệctiếncửvàkhuyếnkhíchtựtiếncử.Ngườixưatừngnói:“Ngựachạynghìndặmlúcnàocũngcó,nhưngngườibiếtnhìnngựanhưBáNhạcthìkhôngphảilúcnàocũngcó”.MọingườiđềutranhlàmBáNhạc,mạnhdạntiếncửngườitài.Vìthế,cóngành,cóđơnvịđưara“GiảithưởngBáNhạc”.Tuynhiên,vẫncómộtsốngười“cótàinhưngkhônggặpthời”,đểtàinăngmaimộtnênlãnhđạophảikhíchlệmọingườitựđềbạt,tựtiếncử.Việctựtiếncửsovớingườikháctiếncửcàngđángquý,họtựtin,cóđộnglựctiềmnăngmuốngâydựngsựnghiệptolớn.Nhưngxãhộihiệnnayvẫnchưahìnhthànhphongtràotựtiếncử,bởichúngtathườngnghethấynhữnglờichâmchọcácýnhư“hamlàmquan”,“ngạomạn”,…vớinhữngaitựtiếncử.Ngườilãnhđạotrướchếtcầnxóabỏnhữngthànhkiếntầmthườngđó,tạođiềukiệnkhíchlệtinhthầntựtiếncử,bảovệsựnhiệttìnhcủanhữngngườitựtiếncử,khíchlệhọmạnhdạntựtiếncử.

2.Phươngphápthôngbáotuyểndụng

Cóthểtìmđếntừngngười;cũngcóthểdánthôngbáotuyểndụngđểlựachọnđượcngườiưutú;cũngcóthểchỉtuyểnngườiphụtráchchính,sauđóđểanhtatổchức“bannộicác”tậphợpnhữngngườigiỏi.Phươngphápthôngbáotuyểndụngkíchthíchnhântàicạnhtranh,thúcđẩyhọgiaolưutraođổi,thayđổitìnhtrạngbấthợplýtrongphâncôngcôngviệc,cóíchchoviệcpháthuysởtrườngcủanhântàivàkhaitháctàinăngtiềmẩncủahọ.Côngtáctuyểndụngphảitiếnhànhtheotrìnhtựquyđịnh,kếthợpchặtchẽvớiviệckiểmtra,sáthạch,đánhgiáchânthựcđểtránhviệcnhữngkẻbấttàilạidànhđượcvịtrítốt,vàngthaulẫnlộn.Nhiềunămnay,doanhnghiệpkhắpnơiđềudùngphươngphápnàyđểtuyểnngườitàivàthuđượchiệuquảrấttốt.

3.Phươngphápgiaonhiệmvụ

Chủyếudựavàokếtquảkiểmtrahằngngàycủacơquanhoặcbộphậnnhânsựđốivớicáccánbộ,sauđótrìnhlêncấptrênphêchuẩnvàquyếtđịnhngườinàođượcchọn.Khithựchiệnphươngphápnày,ngườilãnhđạophảichínhtrực,côngtâm,kiêntrìnguyêntắc“chọnngườidựavàotàiđức”,chứkhôngphải“chọnngườivìtìnhthân”,“chọnngườivìcùngbècánh”,“chọnngườivìvừalòngvừaý”,“chọnngườivìquyềnthế”.Dophươngphápgiaonhiệmvụnàydễxuấthiệntìnhtrạngsốítlãnhđạođượcquyềnquyếtđịnh,nhânviênkhôngcóquyềnbầulãnhđạo,chonênrấtdễxảyrahiệntượngmộtsốngườichỉcótráchnhiệmđốivớilãnhđạocấptrênmàkhôngcótráchnhiệmvớicôngviệc,khôngcótráchnhiệmvớinhânviênmàmìnhlãnhđạo,thậmchícòncótháiđộhaimặt,trướcmặtlãnhđạonóimộtđằng,trướcmặtnhânviênnóimộtnẻo.Vìthế,phảikiêntrìnguyêntắctậptrungdânchủ,giaonhiệmvụphảikếthợpvớithămdòýkiếnnhânviênvàsáthạchtrênvănbản.

4.Phươngphápthửviệc

Mộtnhântàitrướckhiđượctindùng,anhtacókhảnănggiữchứcvụgìchỉdựavàophánđoán,màvẫnchưađượcchứngminhtrênthựctế.Đểtránhsailầm,cóthểchọncáchthửviệcmộtthờigian,hoặcđểhọlàmtrợlý,thôngquarènluyệnthựctế,nếuđạtyêucầusẽđượcchínhthứcđảmnhiệmcôngviệc.

SỬDỤNGNHÂNTÀIKHÁCTHƯỜNGTrongquảnlýnhânsự,quantrọngnhấtlàchọnđúngngườilàmđúngvịtrí.Muốncóđượcvịtríphùhợp,trướctiênngườiđóphảicóđủtưcáchđểđảmnhậnchứcvụ.Vìthế,chếđộkiểmtrađánhgiátưcáchđảmnhậnchứcvụtrởthànhnộidungtrọngtâmtrongquảnlýnhânsự.Mặcdùnhiềuphươngphápkiểmtrađánhgiáđãtrởthànhmôthứcchungtrongmộtthờigiandàipháttriểncủadoanhnghiệp,nhưngvẫncómộtvàilãnhđạogiỏinhìnngườiđãsửdụngmộtcáchtrựcquanhơn,chuẩnxáchơnđểtuyểnchọnnhântàivàluônthuđượckếtquảtuyệtvời.

Mộtlần,côngtyHondatuyểnnhânviên.Giámđốcphụtráchtuyểndụngcứđắnđokhôngbiếtchọnaitronghaiứngviên,bènxinýkiếncủaSoichiroHonda,ôngliềntrảlời:“Hãychọnngườikhácthườngnhất.”

SoichiroHondachorằngngườibìnhthườngpháttriểncógiớihạn,

ngườikhôngbìnhthườngngượclạikhônggiớihạnnàogòbóhọ,luôntạoranhữnghànhđộngbấtngờ.PhươngphápnhậnbiếtconngườinhưthếđãgiúpcôngtyHondatrongvòngchưađếnnửathếkỷnhanhchóngtrởthànhtậpđoànlớntrênthếgiới.

Nhântàikhôngcócátínhnổibậtthìkhôngthểtạorasảnphẩmđộcđáo,đặcsắc.

CôngtyHondacủaNhậtchuyêntuyểndụngnhững“quáinhân”.NhânviêncủaHondathườngcóhailoại:Mộtlà“mêHonda”,tứclàthíchxeHondađếnmứcsaymê,họkhôngsođotiềnlươnghayđãingộcaothấp,màchỉmuốntựtaymìnhnghiêncứu,chếtạovàphátminhranhữngchiếcxeHondakiểumới.Hailànhữngnhântàicótínhtìnhcổquái,lậpdị,họhoặcmangnhữngsuynghĩkỳlạ,khácthườnghoặcthíchđưaranhữngýkiếnbấtđồng,hoặcđammêsángtạo,phátminh.

Hondachorằng:“Đốivớicấpdướiphảimạnhdạngiaophócôngviệc,nhưngmụctiêuđềraphảicao.Cònlàmnhưthếnàođạtđược,lãnhđạokhôngcầnphảikhoataymúachân,hãyđểchonhữngnhântàilậpdịnàytựmìnhnghĩcách.”“Conngườichỉđếnkhibịépđếnbứcbáchmớicóthểnảysinhsángtạo.NhữngchiếcxeôtôHondakiểudángmới,nhậnđượcnhữnggiảithưởngthiếtkếdanhtiếngởMỹđềulàphátminhcủanhững‘quáitài’ấy”.

Đốivớingườilãnhđạođượcgiaotrọngtráchtuyểnchọnnhântài,phảiphânbiệtvànhậnbiếtđượcngườicóthựctài,khôngchỉđốixửtốtvớinhữngngườicùngquanđiểmvớimình,màcònphảibiếtthunạpnhững“nhântàilậpdị”,phảichúýđếnnhấtcửnhấtđộngcủacấpdưới,quanhữngcửchỉhànhđộngđómànhìnrađược“bảnchất”,làmcăncứđểchọnlựangườitài.

CHIÊUMỘNHÂNTÀITHÔNGQUANHIỀUKÊNHPhươngpháppháthiệnvàtuyểnchọnnhântàinêntheobốnnguyêntắc:

Mộtlàgiữvữngdânchủhóa.Trướcđâyviệcchiêumộnhântàichỉdựavàomộtsốítlãnhđạochủchốttrongcôngtyđểđưaraquyếtđịnh.Ngàynayviệctuyểnlựacầnpháthuydânchủ,đitheoconđườngquầnchúng,coi

quảngđạiquầnchúnglà“BáNhạc”,mởrộngtầmnhìn,đểquầnchúngtiếncửngườitài.

Hailàkiêntrìcôngkhaihóa,chuyểndầntừphươngthứcquảnlýnhânsựmangtínhkhépkínvàbímậttrướcđâysangphươngpháppháthiện,tuyểnchọnvàđềbạtnhântàiđadạnghóa,nhiềugócnhìn,nhiềukênh,nhiềutầnglớpmộtcáchcôngkhai.Khôngcótínhcôngkhai,thìkhôngthểcótínhquầnchúng,dânchủhóavàcạnhtranhlànhmạnh.

Balàcạnhtranhcôngbằng.Đâylàmộttrongnhữngquyluậtcơbảncủakinhtếthịtrường.Tàinguyênxãhộiđượcphânbổhợplýthôngquacạnhtranhcôngbằng.Đồngthời,thôngquacạnhtranhcôngbằngcũngcóthểpháthiệnnhântàivàsửdụngnhântàihợplý,từđóngănchặnhiệntượngphânbiệtđốixửhoặcchỉdựavàoấntượngcánhâncủalãnhđạođểpháthiệnvàtuyểnchọnnhữngcánbộ“hiềnlànhnghelời”,khôngmonglậpcôngmàchỉmongkhônggâyralỗi,ngănchặntriệtđểhiệntượngdựavàocácmốiquanhệđểleolênlàmquan.Cạnhtranhcôngkhaicũnglàcáchquantrọngđểsànglọcranhữngngườicótài.

Bốnlàkiêntrìkhoahọchóa.Từphươngphápkiểmtranhânviêndựavàophánđoántheokinhnghiệm,theosuynghĩcánhân,theoấntượngthườngngàyđểtiếnhànhphântíchđịnhtínhtưtưởngchínhtrịmàchuyểnsangchúýcôngluậnxãhội,kiêntrìquansáttoàndiệnvàđánhgiáđịnhlượng,tuyểnngườidựavàothànhtíchthựcsự,căncứtheotrìnhtựcơbản“Tiếncử-khảosát-bổnhiệmvàmiễnnhiệm”,thựchiệnphươngpháppháthiệnvàtuyểnchọnnhântàimộtcáchkhoahọc.Phươngpháppháthiệnvàtuyểnchọnnhântàicụthểcóthểcăncứvàonhữngtìnhhuốngkhácnhaumàlựachọnnhữngcáchsau:

1.Khuyếnkhíchtựtiếncử

“Tựtiếncử”làmộttrongnhữngphươngphápquantrọngđểtìmranhântài.Tựtiếncửcóthểthànhcônghoặckhôngthànhcông,nhưngchỉcầncóthựctài,thìđừngsợngườikháckhôngbiếtđếnmình.Tựtiếncửcầnphảicanđảm,phảivượtquađượcnhữngràocảncủaquanniệmtruyềnthống,thóiquentưduyvànhữngthànhkiếntầmthường.Tựtiếncửlàcáchquantrọnggiúpnhântàitiềmẩncóthểbộclộhếttàinăng.

2.Thựchiệnchếđộnhiệmkỳ

Tứclàquyđịnhvềthờihạnđảmnhậnmộtchứcvụcụthể,khihếtnhiệm

kỳ,căncứvàothànhtíchcôngtácvànhữngnhậnxét,đánhgiácủanhữngngườitrongcơquanmàquyếtđịnhbổnhiệmlạichứcvụđanggiữhaykhông.

3.Tuyểndụngcôngkhai

Căncứvàođiềukiệndùngngườivàthờigiantuyểndụngcủathựctếnhucầudoanhnghiệp,côngkhaiđăngtuyểnrộngrãi,baogồmcảngườikháctiếncửvàtựtiếncử,thôngquacáchìnhthứcnhưtrìnhbàyphươngán,phỏngvấn,sáthạch,…đểtiếnhànhsànglọc,chọnlựarồitổchứckhảosát,thẩmđịnhvàsửdụngnhântài.

4.Thựchiệnchếđộtuyểncử

Ởnhữngnơicóđiềukiện,thựchiệntuyểncửdânchủđểquầnchúngcóthểnêuýkiếncủamình,đềcửnhữngnhântàiđượcđaphầntầnglớpquầnchúngcôngnhậnlêngiữcươngvịlãnhđạo,quảnlý.

5.Thựchiệnchếđộthửviệc

Nhữngứngviênđượctrựctiếptuyểnchọntừnhữngcánbộđươngchứchoặcsinhviênmớitốtnghiệp,docơquanđăngtuyểnhoặcquầnchúngtiếncử,tựtiếncử,sẽcócơhộiđượctớicơquanhayđịaphươngkháctạmgiữchứcvụ,rènluyệntrongmộtthờigian,saukhiquansátvàđánhgiátoàndiệnthìchọnlấyngườiưutú.

6.Pháthiệnnhântàikhiđiềuđộngvịtrícôngtác

Lưuchuyểnnhântàilàcáchsànglọccủatổchức,xãhội.Cóngườibìnhthường,chẳngtàicángìtrongcôngviệchiệntạiởđơnvịnày,nhưngkhichuyểnsangđơnvịkháclạihăngháisôinổi,làmviệchiệuquảvàlậpnhiềuthànhtích.Vìsaoconngườivừathayđổivịtrícôngtácliềnhoạtbát,sốngđộnghẳnlên?Chínhlàbởinhântàikhôngthayđổivịtríthìkhôngthểlựachọn,cứmãiởmộtchỗsẽsinhrasứcỳ,lườithayđổi.Ưuđiểmcủađiềuđộngvịtrílàmviệcđólà:

Chỉcólưuchuyểncôngviệcmớikhiếnnhữngngườitàichưabộclộđượctàinăngcócơhội“chọncâymàđậu”trongkhilưuchuyển,pháthuyhếttàinăngvốncócủamình.Dễpháthiệnnhântàitrongquátrìnhtổchức,lựachọnđượcngườitàiđểsửdụ

7.Pháthiệnnhântàithôngquathôngtintruyềnthông

Báochílànguồncungcấpthôngtinquantrọngvềmọinhântàimớixuấthiện.Chúýthôngtinkhiđọcbáohaytạpchírấtcóthểsẽpháthiệnđượcnhântàimàdoanhnghiệpbạnđangcần,phảichủđộngmờihoặcchiêumộứngviên.

8.Đếnthịtrườnglaođộngđểtìmvàtuyểndụngnhântài

Thịtrườnglaođộngtạochobêntìmviệcvàbêntìmngườiquyềnbìnhđẳng,chủđộngchọnlựađốitượng,lànơinhântàicùngcạnhtranh,haibênđềukhôngchịusựbóbuộcbởinhữngnhântốbênngoài.Dođó,thịtrườnglaođộngcóthểphảnánhtìnhtrạngcungcầunhânlựcmộtcáchtrựctiếpnhất,nhanhnhạynhất,kịpthờinhất,chothấymâuthuẫngiữacungvàcầucủangườilaođộng,hoặccungkhôngđủcầuhoặccungvượtquácầu.Cạnhtranhcủathịtrườnglaođộngcũnggiốngnhưcạnhtranhtrênthịtrườnghànghóa,vừanằmởphíangườilaođộng,vừanằmởphíadoanhnghiệptuyểndụng.Khinguồnnhânlựccungkhôngđủcầu,sựcạnhtranhxảyragiữacácdoanhnghiệptuyểnlaođộng,buộchọphảitìmcáchđưaranhữngđiềukiệnlàmviệcvàđãingộtốthơnđểthuhútnhântài,cònphíangườilaođộngthìcónhiềusựlựachọnhơncôngviệcchomình.Khinguồnnhânlựccungvượtquácầu,sựcạnhtranhchủyếudiễnragiữangườilaođộng,khiếnhọphảigiảmđicácđòihỏihoặctìmcáchnângcaonănglựcbảnthânđểđượctuyểndụnglàmviệc,cònphíatuyểndụngcũngvìthếmàcàngcónhiềulựachọnhơnđốivớiứngviên.Trongtìnhhuốngnày,ngườigiỏisẽthắng,ngườikémsẽthua.Khinguồnnhânlựccungcầutươngđương,thìhaiphíacungcầuđềusẽcósựcạnhtranh,lúcnàyđiềukiệncủahaiphíacungcầusẽcóýnghĩaquyếtđịnh.Tuynhiên,bấtkểthịtrườnglaođộngxuấthiệntìnhhuốngnào,ngườiưutú,tàigiỏiluôncólợithếhơn.Dođó,thôngquathịtrườnglaođộnglàcáchdễnhấtgiúppháthiệnvàtuyểnchọnnhântàiưutú.

ChươngII:

BỒIDƯỠNGNHÂNTÀI

Khaitháctiềmlựccủanhânviên✸Conngườikhôngphảisinhrađãcótrithức,hầunhưtấtcảmọingườitrưởngthànhđượcđềutrảiquaquátrìnhnỗlựchọctậpvàtưduytừhoạtđộngthựctiễn.

✸Quảnlýlàsựquantâmnghiêmtúc,bồidưỡnglàphúclợilớnnhất.

✸Bồidưỡngnhântàilàsuốinguồncủasựkhaiphánhânlực,lànhântốquantrọngnângcaonăngsuấtlaođộngvàhiệuquảkinhtế.

✸Nhântàisinhrađềudosựtácđộng,tháchthứctừthựctiễn,càngnhiềutháchthứccàngtăngsứcépđểmộtngườitrởthànhnhântàihữudụng.

BỒIDƯỠNGNHÂNTÀILÀCHÌAKHÓAPHÁTTRIỂNCỦADOANHNGHIỆPĐốivớimộtdoanhnghiệp,cóhainguồnnhântài:mộtlànguồnbênngoài,hailànộibộ.Ngoàinhântàicótrìnhđộchuyênmôncao,tinhthôngnghiệpvụ,mũinhọnđầungànhmàbảnthândoanhnghiệpkhôngthểtựđàotạođược,cònlạitốtnhấtdoanhnghiệpnêntựbồidưỡngđàotạonguồnnhântàicầnthiết.Trongthờiđạithôngtinngàynay,trithứcđổimớitừngngày,sựcạnhtranhgiữacácdoanhnghiệpngàycànggaygắt.Nhântàicủadoanhnghiệpcũngphảithườngxuyênđổimớitưduy,nângcaotrìnhđộđểcóđủnănglựcứngbiến,thíchứngvớisựpháttriển,sángtạođểđápứngtốthơn

cácyêucầuvềcạnhtranhtrênthươngtrườngtrongnướcvàquốctế.Đàotạonhântàilàsuốinguồncủasựkhaiphánhânlực,làmộttrongnhữngnhântốquantrọngnângcaonăngsuấtlaođộng,hiệuquảkinhtế.Vìvậy,mộtdoanhnghiệpcókếhoạchpháttriểnlâudài,cótầmnhìnchiếnlược,nênđặtvấnđềđàotạovàbồidưỡngnhântàilênhàngđầu.

Trướcđây,sựpháttriểnkinhtếcủaxãhộichủyếuđượcquyếtđịnhbởisốlượngconngười,cònhiệnnay,sựpháttriểncủakinhtếtrithứcchủyếuđượcquyếtđịnhbởichấtlượngconngười.Nhữngphátminhvềkhoahọccôngnghệvàquảnlýđặtrasựtháchthứcmớichoconngười,chìakhóacủasựpháttriểnkinhtếcũngchínhlàconngười.Vìvậy,pháttriểnsảnxuấtgắnliềnvớinhântốconngườivàvậtchấttrongđónhântốconngườimangtínhquyếtđịnh.Thiếtbịmáymócdoconngườichếtạovàvậnhành.Conngườinóiđếnởđâylàconngườicókỹnănglaođộng.Cùngvớisựpháttriểncủakhoahọckỹthuậtvàquảnlý,trìnhđộvănhóa,khoahọckỹthuậtcủangườilaođộngtronghoạtđộngsảnxuấtcóvaitròngàycànglớn.Theoướctính,mứctăngtrưởngcủatổnggiátrịsảnlượngquốcdân(GNP)hàngnămcủaMỹcóđếnmộtnửađạtđượclàdonângcaotrìnhđộvănhóacủangườilaođộng,mộtnửacònlạiđạtđượclàtừsựgiatăngtàisảncốđịnhvàsốlượngngườilaođộng.

Nhữngnămgầnđây,phươngphápđàotạobồidưỡngnhâncôngcủacácdoanhnghiệpHànQuốcrấtđángđểthamkhảo.Mộttrongsốđólàviệcvậndụngphươngthức“dulịchbalô”,tứclàcửnhânviênranướcngoàiquansát,trảinghiệmvàrènluyện,đểmởrộngtầmmắt,tăngthêmkiếnthức,rènluyệnýchí.

ĐườnglốicủadoanhnghiệpHànQuốclà:Phảithựcthi“chiếnlượcquốctếhóa”,nghĩalàphảiđàotạocánbộ,nhânviêntrởthànhngườigiỏingoạingữ,amhiểulịchsửvănhóa,phongtụctậpquánvàhiểurõđặcđiểmthịtrườngnướcngoài.Nhântàiđượcđàotạonhưvậykhôngthểchỉđơnthuầndựavàotàiliệugiảngdạy,màcònphảichútrọngvàothựctiễn.

(1)DoanhnghiệpHànQuốcthựchiệnphươngthức“dulịchbalô”đềuxácđịnhnhiệmvụvàyêucầurõràng.Códoanhnghiệpcửnhânviêncóvốnngoạingữnhấtđịnhranướcngoàiđểtraudồi,nângcaongoạingữ.Códoanhnghiệplạichútrọngvàoviệcnângcaotốchấtnềntảngcủanhânviên,nhưbồidưỡngphươngpháptưduyvĩmôvàtăngcườngtinhthầndámnghĩdámlàm,vốnhiểubiếtvàtinhthầnkhaiphá.Vídụphươngthức“dulịchbalô”trongsáchlượccủatậpđoànSKHànQuốcchínhlàlấy“rènluyệntínhquyếtđoánởnướcngoài”làmnhiệmvụchính.Họlênkếhoạchchonhân

viênmới,phânmỗinhómhaiđếnbangười,quyđịnhtrongvòngmộtthángđidulịchqua20quốcgiaởsáukhuvựcnhưBắcMỹ,TrungNamMỹ,ĐôngBắcÁ,ĐôngNamÁ,châuPhi,châuÂu.Trênđườngđihọphảitựmìnhgiảiquyếtnhữngkhókhănvàvấnđềgặpphải,đồngthờiđượcyêucầughichéptỉmỉnộidunghoạtđộnghàngngày,đểsaukhitrởvềtậphợpthànhcuốn“báocáotìnhhình”làmtàiliệuthamkhảochoviệctiếnhànhkinhdoanhvàbồidưỡngđàotạoởnướcngoài.

(2)Ngườiđượclựachọnthamgiaphảicóđầuóctưduy.Thôngthường,đốitượngđượclựachọnđầutiênchochuyến“dulịchbalô”đềulànhânviêncócốnghiếnxuấtsắcvàkhảnăngpháttriển.VídụcôngtytinhdầuHuyndaicủaHànQuốcquyđịnh,nhânviênthamgiakếhoạch“dulịchbalô”trảiquaquytrìnhxétduyệtphảiđạtđượctrên700điểm.Theotiêuchuẩnnày,côngtyđãchọnrađược45nhânviênđủđiềukiệnthamgia.Côngtycungcấpvémáybaykhứhồi,chiphíănởvà100đôlachitiêumỗingày.Loạihìnhdulịchnàyrấthấpdẫnnhânviên.Doanhnghiệpápdụnghìnhthứcnàydựatrênthànhtíchcốnghiếncủanhânviênđượclựachọn,vừakhíchlệýchítiếnthủcủanhânviên,vừađemlạihiệuquảrõrệttronghoạtđộngsảnxuất,kinhdoanhcủadoanhnghiệp.

(3)Quảnlýtổchứcchặtchẽbảođảmchấtlượnghoạtđộng.CácdoanhnghiệpHànQuốcđềucóbộphậnchuyêntráchlênkếhoạchvàthựchiệnhoạtđộng“dulịchbalô”,lậpphươngántrướckhiđi,kiểmtratổngkếtsaukhihoànthành.Ngườithamgiatrướckhiđiphảilậpkếhoạchhoạtđộng,saukhikếtthúcphảinộpbáocáo.CôngtytinhdầuHuyndaiphânchianộidungkếhoạchđidulịchthànhmộtsốloạinhư“Nhậtkýhànhtrìnhthámhiểm”,“Nhậtkýhànhtrìnhvănhóa”,“Nhậtkýhànhtrìnhlịchsử”và“Khảosátsảnxuấtcôngnghiệp”,chiếutheomụctiêuđàotạomàđiềupháinhânviênmộtcáchchặtchẽ.Côngtycũngđưaranguyêntắcquyđịnhnhưtrênđườngđiítnhấtmọingườiphảiởkhudâncưbangày,mỗinơiđếnphảithamquanmộtthịtrườngtrungtâmlớnnhấtđểđảmbảotínhhiệuquảcủahoạtđộng.

KHÔNGCHỈDOANHNGHIỆPLỚNMỚICẦNBỒIDƯỠNG,ĐÀOTẠONHÂNTÀIAinóirằngdoanhnghiệpnhỏkhôngcầnbồidưỡngđàotạonhânviên?Cácdoanhnghiệpnhỏvẫn,đãvàđangthựchiệncôngtácnày.Trongtìnhhình

kinhtếhiệnnay,dùlàlãnhđạocủanhữngdoanhnghiệptrẻ,thiếuthốnnhântài,nhưnghọcũngđangtừngbướcápdụngvàthấyđượclợiíchcủaviệcthựchiệnbồidưỡngđàotạonhânviên.

Nămhoặc10nămtrước,đaphầncácnhàlãnhđạocủanhữngdoanhnghiệpnhỏđềuchorằngbồidưỡngđàotạochínhquylàviệclàmvôcùngtốnkém,họkhôngthểgánhvácđược.Khôngsai,nhưnghiệnnaynhiềudoanhnghiệpnhỏđangngàycàngchútrọngđầutưbồidưỡngđàotạonhânviên.Trướckia,chỉcódoanhnghiệplớnmớicókếhoạchđàotạocủariêngmình,còndoanhnghiệpnhỏhoặclàtuyểndụngnhânviênđãquađàotạo,hoặctạođiềukiệnchonhânviênvừahọcvừalàm.Nhưngngàynayđãkhác.

Hiệnnay,ngàycàngcónhiềudoanhnghiệpnhỏđãnhanhnhạynhậnthứcđượcrằngviệcbồidưỡngđàotạonhântàilàsựđầutưsángsuốt,sẽthúcđẩydoanhnghiệppháttriểnlớnmạnh,tàinguyêndồidào.Rấtnhiềudoanhnghiệpnhỏđangtriểnkhaikếhoạchbồidưỡngđàotạochoriêngmình.Vídụnăm1991,chuyênviênphântíchnghiêncứuchínhsáchSouthportcủabangWashington,Mỹđãtìmraphươngthứcđàotạocủamộtdoanhnghiệpnhỏmàhọgọilàbồidưỡngkỹnăngnềntảngvớikếhoạch“đàotạotrongmôitrườnglàmviệc”.Banămtrởlạiđây,cácnhànghiêncứunhậnthấysốlượngdoanhnghiệpnhỏtriểnkhaikếhoạchnàyđangtănglênnhanhchóng.Theomộtbáocáonghiêncứu,đâyvẫnchỉlàxuthếmới:Chỉcókhoảng3-5%doanhnghiệpnhỏcóphươngánđàotạotrongmôitrườnglàmviệc,nhưngcóđến20%doanhnghiệpnhỏmuốnthựchiệnphươngánnày.

Mộttrongnhữngnguyênnhândẫnđếnsựthayđổinàylàsựtăngcườngtậptrungđốivớinhómlàmviệccókhảnăngtựchủvàquảnlýchấtlượngtoàndiện,màhaivấnđềnàyđềutácđộngđếnnhânviên.Chodùlàdoanhnghiệpchưalậpkếhoạchdạngnàycũngthấyrõrằngthịtrườngngàynaybiếnđổithấtthường,thôngtinquátải,doanhnghiệpcầnchútrọngđếnnhữngnhânviêncónănglựcgiảiquyếtvấnđềkhóvàđưaranhữngquyếtsáchsángsuốt.

Phầnlớnlãnhđạodoanhnghiệptriểnkhaikếhoạchđàotạonhântàikhôngchỉvìthấyđólàmộtchủtrươngđúngđắn,màcònvìnócòncóthểđápứngđượcnhucầuthựctiễnkháchquan.Vớinhiềudoanhnghiệpđâylàvấnđềsốngcòn.Vídụ,đầunhữngnăm80củathếkỷXX,MikePlumleynhậnthứcđượcrằngcôngtycaosuParisthuộcbangTennesseechuyêncungcấpchongànhcôngnghiệpôtô,cótổnggiátrịtàisản30triệuđôla,nếukhôngthểnângcaochấtlượngsảnphẩm,thìsẽkhôngthểđứngvữngtrên

thươngtrường.Vậylàôngquyếtđịnhtriểnkhaiphươngánđàotạonhântàitoàndiện.Dochấtlượngsảnphẩmđượcnângcao,côngtyngàymộtpháttriểnlớnmạnh.Đếnnay,mứctiêuthụsảnphẩmtheobáocáothượngmạilênđến91triệuđôla.MikePlumleynói:“Việcbồidưỡngđàotạonhânviênlàvìsựtồntạisốngcòncủacôngty.”

Trongthếgiớicạnhtranhkhốcliệt,rấtnhiềuquốcgiacólựclượnglaođộngcótrìnhđộcao.Vìvậy,đâylàbàihọccầnthiếtchocácnhàdoanhnghiệp.TrongcuốnCôngtácnhàtrườngcủaBillcónhắcđếnmộtcâuchuyệnvềđốithủcạnhtranhởĐức.ÔngphỏngvấntổnggiámđốcmộtcôngtynhỏởĐức(trênthựctếcôngtynàychỉcómộtxưởngsửachữa,bảodưỡngôtô).Điềungạcnhiênlàcôngtynàyđầutưrấtlớnvàocôngtácđàotạobồidưỡngnhânviên.Khitácgiảhỏinguyênnhâncủaviệcnày,vịtổnggiámđốcngườiĐứcnàyhỏilại:“Liệucócònsựlựachọnnàokháckhông?”Câuchấtvấnthậthay.

Mộtđiềucầnlưuýlà,khimộtdoanhnghiệplớntriểnkhaicôngtácbồidưỡngđàotạo,từviệcgiảngdạybằngmáytínhđếnthiếtbịhuấnluyệnđượctrangbịđặcbiệtđềuphảichiramộtkhoảntiềnlênđếnhàngtriệuđôla.Nhưngvớidoanhnghiệpnhỏcầnphảitậndụngtốiđanguồnlựccủamình.

NHÂNVIÊNBÌNHTHƯỜNGCŨNGCẦNĐƯỢCĐÀOTẠOTỐTTronggiớidoanhnghiệpngàynaytồntạihaicáchnhìnnhậnhoàntoànkhácnhau,đólàcoitrọngnhânviêncấpcaocònnhânviênbìnhthườnglạikhôngđượcnhưvậy.Nhânviênbìnhthườngcũnggánhváctrọngtráchgiốngnhưnhữngnhânviênquảnlýcấpcao:Họtạorasảnphẩm,duytrìvàvậnhànhthiếtbị,xửlýtàiliệuhàngngày,trựctiếpliênhệkháchhàng.Tómlại,nếukhôngcósựlàmviệccầncùchămchỉcủahọ,doanhnghiệpkhôngthểpháttriển.

Vậymàgiữanhữngnhânviênnàyvớicấptrêncủahọlạitồntạihốsâungăncách.Nếunhữngnhânviênbìnhthườngchorằngcôngviệccủahọvấtvảkhónhọc,đơnđiệu,khôngcótiềnđồ,thìhọsẽchorằnghọkhôngphảigắngsứclàmviệc.Trongmắtcấptrên,nhữngnhânviênnàycókỹnăngthấp,tỉlệbỏviệccao,đạođứcnghềnghiệpkém,vềcănbảnkhôngđángđểđầutưbồidưỡngđàotạo.

Mộtkếtquảnghiêncứuchothấy,cóbảyloạihànhvitiêucựctồntạiphổbiếntrongnhữngnhânviênbìnhthườngđólà:

•Chưađạtđượcyêucầutốithiểucủacôngviệc.

•Thiếusựtôntrọngđốivớingườikhácvàbảnthân.

•Khôngxácđịnhrõtráchnhiệmcủabảnthân.

•Tinhthầnhợptáckém.

•Trìnhđộgiaotiếpkém.

•Hànhđộngtheocảmtính.

•Sựcamkếtđốivớicôngviệcthấp.

Theođiềutra,mộtsốlãnhđạodoanhnghiệp,chuyêngiađàotạovàngườiphụtráchkếhoạchđàotạobồidưỡnghuấnluyệnthườngnhậnxétvềnhânviênlà:“Họthiếuđạođứcnghềnghiệp”.

Nhưngsaukhitiếnhànhphântíchcáchnhìnnhậncủabảnthânnhữngnhânviênbìnhthườnglạimởratrướcmắtchúngtôimộtbứctranhtoàncảnhkhác.Chỉcómộtbộphậnnhỏcócáchnhìngiốngvớicáchnhìnthôngthườngcủangườiquảnlýtrên.Đasốnhânviênđềucókhátvọngđónggópcốnghiếntrongcôngviệcvàhivọngcôngviệccóthểgiúpíchchosựpháttriểntrongtươnglaicủacánhân.Tuymọingườiđềutỏrõhivọngcảithiệncuộcsốngvàpháttriểnsựnghiệpthôngquacôngviệc,nhưngnhữngngườiđượchỏilạichorằng,vớicôngviệchiệncó,chodùcólàmtốthơnnữacũnguổngcôngvôích.

Nguyênnhângìkhiếnnhữngnhânviênbìnhthườngnàytừbỏmụctiêucủamình,làmviệckém,thậmchíkhôngđạttiểuchuẩn?Kếtquảđiềutrachothấycórấtnhiềunguyênnhân:

•Lườibiếngkhôngcốgắng.

•Cấptrênchènép.

•Khôngdámvượtquađồngnghiệp.

•Tỉlệbỏviệccao.

•Thiếusựtôntrọnggiữacácđồngnghiệp.

•Khôngđượccấptrênđánhgiáđúng.

•Thiếusựkiềmchế.

Vàcònrấtnhiềunguyênnhânkhácnữa.

Cólẽgiữangườiquảnlývànhânviêncócáchnhìnnhậnkhácnhauvềnguyênnhândẫnđếnsựkémtrongcôngviệc,nhưnghọlạiđồngtìnhvớikếtquảthựctếquansátđược.Nhữnghànhvivàtrườnghợpkểtrêncầnthayđổithôngquaviệcđịnhratiêuchuẩnmớivềnănglựccủanhânviên.

Đạiđasốdoanhnghiệpchỉđàotạonhânviênbìnhthườngtrênphươngdiệnkỹthuật,kỹnăng.TheonghiêncứutrongcuốnQuảnlýtinhthần,tìnhcảmcủaDanielGolemanchỉrõ:“Xéttừgócđộthànhcông,chodùlànhânviênnòngcốt,thìnănglựcquảnlýtinhthần,tìnhcảmcánhân,nănglựcgiaotiếpvàhợptáctậpthểquantrọnghơnnhiềusovớikỹnăngkỹthuậtvàtrítuệ.”KhiDanielGolemantiếnhànhnghiêncứutiêuchuẩnnănglựccủa181nhânviêngiữchứcvịkhácnhautrong121doanhnghiệpđãpháthiệnrarằngnănglựccầnthiếttrongcôngviệcchiếm67%(khoảng2/3)đólà“nănglựctinhthần,tìnhcảm(EQ)”,vídụnhưkhảnăngkiềmchế,khảnăngtậptrung,sựtínnhiệm,khảnănggiaotiếp,ứngxử…

NghiêncứucủaDanielGolemankhẳngđịnhtínhquantrọngcủanănglựcgiaotiếp,nănglựchợptáctheonhóm,độivànănglựcquảnlýcuộcsống.Bêncạnhđó,nghiêncứucũngchỉranhữngnănglựccònthiếuhụtcủanhữngngườithamgianghiêncứu:

•Tôntrọngngườikhác.

•Chủđộngxácđịnhrõyêucầucôngviệc.

•Nănglựcgiaotiếpcóhiệuquảvớikháchhàng,đồngnghiệpvàngườiquảnlý.

•Ứngphótíchcựcvớisựthayđổitrongcôngviệc.

•Tíchcựchợptácvớicácthànhviêntrongtậpthể.

•Xửlýtốtcáctìnhhuốngkíchđộngcảmxúc.

•Cânbằngmốiquanhệgiữacuộcsốngcánhânvàcôngviệc.

Nghiêncứucònchỉra,muốnnắmbắtvàvậndụngđượcnhữngnănglựcnày,nhânviêncầnkhắcphụcđượccáctrởngạicánhân,màmỗitrởngạimuốnkhắcphụcđượcđềuphảidựavàobồidưỡngđàotạonănglực.

Mộttrongnhữngnguyênnhândẫnđếntìnhtrạngkhôngđạtđượcchỉtiêutrongcôngviệclàdonhânviêntựđánhgiámìnhquáthấp.Thiếukinhlàmviệc,khôngđượcđàotạochínhquy,thiếusựkhíchlệvàthóiquenlàmviệctốt,dựadẫmvàongườikháctrongthờigiandài,phạmhàngloạtsailầmtrongcôngviệckhiếnchođạiđasốngườitrongnhómthamgiaphỏngvấnkhôngthểhoặckhôngmuốnthayđổihiệntrạng.

Dođó,khitrọngtâmcủaviệcđàotạolàtậptrungvàonângcaonhữngnănglựckểtrên,thìđiềucầnlàmđầutiênlàyêucầunhânviênthamgiađàotạophảitựđánhgiáđúngnănglựccủamình,màsựtựđánhgiánàycóảnhhưởngnhiềumặtđếnvấnđềđàotạo.

Lãnhđạodoanhnghiệp,chuyêngiađàotạo,ngườiphụtráchkếhoạchđàotạo,điềuphốicôngviệcđềunhấttríchorằngnhómngườithamgiaphỏngvấnkhôngthểdựkiếnvàtránhđượchậuquảdohànhđộngcảmtínhgâynên.Mộtlãnhđạođãđưaramộtvídụđiểnhìnhnhưsau:“Côtađãlàmầmĩvớingườiquảnlý,nhưngcôtacũnghivọngngàyhômsaucóthểđạtđượccôngviệcmàcôtamuốn.”Điềuquantrọnglàphảigiúpnhânviênbiếtcáchkiềmchếcảmxúccăngthẳng,giữgìnđượcmốiquanhệhòahợplâudàitrongcôngviệc.

Hìnhthứcđàotạotrướcđâylàđềnghịngườithamgiathảoluậnđểđiđếnthốngnhất,từđógiảiquyếtxungđột.Hìnhthứcđàotạosaukhiđãcảitiếnlạichútrọngvàoviệcgiúpnhânviênkiểmsoátcảmxúc,chấpnhậnquanđiểmcủangườikhácvàtạodựngmốiquanhệcôngviệccólợichosựhợptáctậpthể.

Tuynhiên,mộtsốnhàquảnlýchorằngđạođứcnghềnghiệpcủanhânviênthườngtươngđốikém,nhưngnhữngngườithamgiakhóađàotạo“khảnăngtựkiềmchế”lạicóphảnứngrấttíchcực.Họhiểuđượcýnghĩavàcoinhữngnguyêntắccơbảnđượcđưaratrongkhóađàotạolàchỉnamchohànhđộngcủamình,vàcoiđólànềntảngquanhệxãhộicủanhânviênvớicấptrênvàđồngnghiệp.Trênthựctế,rấtnhiềunhânviênchobiếthọcũng

coinhữngnguyêntắccơbảnđólànguyêntắcxửlýcôngviệc.Saukhikếtthúckhóađàotạo,nhữngngườithamgiađềucóthểghinhớnhữngnguyêntắccơbản,vànhậnthấytầmquantrọngcủanó.

ĐÀOTẠOLÀPHÚCLỢILỚNNHẤTNgườiquảnlýphòngđàotạocủamộtdoanhnghiệptừngnói:“Chúngtôicóyêucầunghiêmkhắcvớicácbạn,lànhằmgiúpcácbạnhìnhthànhnênthóiquencóthểđạtđượcthànhcông”.Vậythứgìlàphúclợilớnnhất?Tiềnlương?Nhàở?Bảohiểmytế?Côngviệcnhẹnhàng?Tấtcảđềukhôngphải!Nhữngthứđógiốngnhưliềuthuốcđộccótácdụngchậm,tạochobạnsựannhàn,thoảimáitạmthời,trênthựctếlàbàomònnănglựccủabạn.Việcđàotạogiúpbạncónănglựcvàtrithức,cótốchấtcủangườithànhcông,đâylàtàisảnvôhìnhcủabạn,làphúclợilớnnhất.”

Lờinóinàyámchỉmộtquanniệm:Quảnlýlàcôngviệcnghiêmtúc,đàotạolàphúclợilớnnhất.Ngườilãnhđạogiỏilàngườitạorasựhợplýhóatrongquảnlýkinhdoanh.Điềunàyliênquanđếnsựphốihợpbanhântố:conngười,côngviệcvàvậtchất,trongđóquantrọngnhấtlạilàquảnlývàsửdụngconngười,nênđàotạonhântàilàvôcùngquantrọng.

Doanhnhângiỏithườngcótưtưởngquảnlývàsửdụngconngườivôcùngđặcbiệt.DoanhnhânVươngVĩnhKhánhchorằng:Khilàmănphátđạtcàngphảicẩntrọngnhiềuhơn,việckiếmtiềndễdàngsẽkhiếnchonhânviênnảysinhtâmlýkiêungạo.Ngượclại,thờikỳsasút,kinhtếđìnhtrệlạikhiếnchomọingườitrongdoanhnghiệptừtrênxuốngdướiđồngtâmhiệplực,cốgắnglàmviệc.

TậpđoàncủaVươngVĩnhKhánhmỗinămđềutuyển500nhânviênmới.Ngaytừngàyđầutiênvàotậpđoàn,họđãphảithamgiamộtkhóahuấnluyệnnghiêmngặt.Bấtluậnlàtrìnhđộhọcvấncaohaythấphọđềuphảibắtđầutừcơsở,trướctiênhọđượcbốtríxuốngcácdoanhnghiệpcấpdướilàmnhânviênthaotác.Trongsáuthángthựctập,nhânviênmớitiếpthutrọnvẹnquanniệmkinhdoanhcủadoanhnghiệp,đàotạochohọnănglựcđộclậpsuynghĩgiảiquyếtvấnđềthựcthế.Sựtrưởngthànhcủabấtkỳmộtdoanhnhânnàocũngđềuphảibắtđầutừnềnmóng,phảicóýchíkiêncường,khôngngạigiankhổ.

BỒIDƯỠNGNĂNGLỰCConngườikhôngphảisinhrađãbiếtmọiđiều.Conngườitrưởngthànhquaquátrìnhnỗlựchọctậpvàtưduy.Xéttừgócđộnày,trìnhđộcaothấpcủanănglựclàmấuchốtquyếtđịnhthànhcôngcủamỗingười.

NhàtâmlýhọcHowardGardnerởĐạihọcHarvardthửnghiệmchỉsốthôngminhbẩmsinhđãchỉrahailoạitrínăngđólàtoánhọcvàngônngữ.Trênthựctế,trínăngsaunàycủaconngườicóđếnbảyloại:sốhọc,ngônngữ,âmnhạc,cảmnhậnkhônggian,cảmnhậnvậnđộngvàhailoạitrínănghoạtđộngthầnkinhlànănglựchiểungườikhácvànănglựcnắmbắtthấttìnhlụcdục(1)củabảnthân.Dođóchỉsốthôngminhbẩmsinhkhôngthểphảnánhtoàndiệntrínăngcủaconngười.ThomasJohnWatson,contraicủaTổnggiámđốctậpđoànIBM,từnhỏlàhọcsinhchậmtiếnvàmờnhạtsovớingườichadanhtiếng.Nhưngsaunàyôngbắtđầuhọcláimáybayvàtrởthànhsĩquankhôngquân.Điềunàykhiếnchoôngvôcùngtựtin.ThomasWatsonJr.cuốicùngkếthừasựnghiệpcủachaông,đưacôngtynhanhchóngbướcvàothờiđạimáytính,đồngthờikhiếncholợinhuậncủacôngtytrong15nămtănggấp10lần.

Dướiđâylànămphươngdiệnliênquanđếnđàotạonănglựccủanhânviên.

1.Giáodục

Giáodụclàconđườngvàphươngphápcụthểđểnắmbắtđượckiếnthứcvàkỹnăngchuyênmôn,cótácdụngchủđạođốivớisựpháttriểnnănglực,cóthểthayđổiphươngthứctưduyvànănglựcsángtạo.Cùngvớisựpháttriểncủakhoahọckỹthuật,kiếnthứcvàkỹnăngđãcósẽdầnbịđàothảihoặctụthậu,nêncầnphảiđàotạolạihoặcbồidưỡngnghiệpvụđểhìnhthànhhệthốngkiếnthứcvàkỹnănglaođộngmới.

2.Sựhứngthúvàtínhcáchcánhân

Sựhứngthúvàtínhcáchcánhâncómốiliênquanmậtthiếtvớisựpháttriểnnănglựccánhân.Haiyếutốnàyquyếtđịnhđếnkhuynhhướngnănglựccánhân,lànhântốquantrọnghìnhthànhnênsựkhácbiệtvềnănglựcvàpháthuynănglực.

3.Sựchămchỉ

Cầncù,chămchỉlàđiềukiệncầnthiếtcủathànhcông.Muốnnănglựcpháttriểnnhanhmạnh,khôngthểkhôngcósựnỗlựccầncù.Trongquátrìnhhọctậpkiếnthứcvàkỹnăngphảichămchỉphấnđấu,trongquátrìnhphátminhsángtạocàngkiêntrìphấnđấuhơn.Chỉcócầncùchămchỉmớicóthểđạtđượckếtquả.

4.Thựctiễnxãhội

Nănglựccánhânđượchìnhthànhvàpháttriểntrongquátrìnhhoạtđộngthựctiễnxãhội.Hoạtđộngthựctiễnxãhộicótácdụngkiểmtravàchiphốisựpháttriểncủacácloạinănglựccánhân.Ngườilaođộngtrongcácngànhnghềkhácnhaukiểmsoátphươnghướngpháttriểncủanănglựckhácnhau.Đồngthờinănglựccũngđượcpháttrểnvànângcaotrongquátrìnhvượtquatrởngại,giảiquyếtvấnđề.

5.Môitrườngkháchquan

Sựpháttriểnnănglựccánhâncũngchịusựràngbuộcbởimôitrườngkháchquan.Vìbảnthânchếđộxãhộivốncótácdụngtrênhaiphươngdiệnkhíchlệvàràngbuộc.Hướngpháttriểnnănglựccánhânnếuđồngnhấtvớihướngcổvũkhíchlệcủaxãhội,thìsẽpháttriểnnhanh,nhậnđượcgiúpđỡvàtôntrọng.Ngượclạinếukhôngđồngthuậnsẽtrởthànhnhântốràngbuộccủaxãhộithìkhócóthểpháttriển.

XÂYDỰNGVĂNHÓATRONGTỔCHỨC,DOANHNGHIỆPĐàotạonhânviên,xâydựnghệthốngvănhóatrongmộtdoanhnghiệpcầntuânthủnhữngđiềudướiđây:

•Tổchứccáclớpbồidưỡngđàotạonhânviênvàcácbuổigiớithiệucótìnhhìnhvàthựctế,giảnggiảicácvấnđềnhưquanniệmvềgiátrị,hànhviquyphạm,lịchsửvàtruyềnthốngcủadoanhnghiệpmình.

•Xâydựng“lớpđạihọc”vàtrungtâmđàotạotrongnộibộdoanhnghiệp.

•Nghiêmtúcthựchiệnchínhsáchđềbạttheothứtựtừngcấptrongnội

bộvídụnhưchiêumộngườitrẻtuổi,vàbồidưỡngthếgiớiquantừkhinhânviênmớibướcchânvàodoanhnghiệp.

•Nêu“gươngcánhântiêntiến”vàtuyêntruyềntrongtoànđơnvị.

•Sửdụngngônngữđộcđáođểnhấnmạnhýthứctựhàocủacánhânvàtậpthểưutú.

•Cácbàihátcangợi,lờicổvũ,sựtuyênthệcủadoanhnghiệp,đềutăngcườngýthức,tâmlýđồngcảmcủanhânviên.

•Thựchiệnchếđộsànglọcnghiêmngặtđốivớingườimớituyểndụnghaytrongnămđầusaukhituyểndụng.

•Lậpchếđộkhenthưởngvàđềbạtthốngnhấtvớitưtưởngnòngcốtcủacôngty.

•Khenthưởngđốivớinhữngngườigươngmẫu.Trừngphạtnhữngngườipháhoại.

•Khoandungvớinhữngngườiphạmphảisailầmnhỏ;trừngphạtnghiêmkhắcvàsathảiđốivớingườipháhoạitổchức,doanhnghiệp.

•Đềrachếđịnhđiềulệcôngxưởng,vănphòngnhấnmạnhquyphạmhànhvivàtưtưởng.

•Khôngngừngtuyêntruyềnvànhấnmạnhgiátrị,truyềnthốngcủadoanhnghiệpvàtạonênlòngtựhàochonhânviên.

Vềphươngdiệnnày,doanhnghiệpNhậtBảnđãlàmrấttốt,họđềucoitrọngviệc“giáodụctinhthần”chonhânviên.CácdoanhnghiệpNhậtBảnchorằng,hìnhthứcgiáodụcnàylàtinhtúycủavănhóadoanhnghiệp,khigiáodụcnhânviên,đạiđasốhọcụthểhóa“ýtưởngkinhdoanh”rấttrừutượngnày,hơnnữalậpravănbảnquytắcgiáodụctinhthầnchonhânviên,ngườiNhậtBảngọiđólà:“giáohuấn”.

Nộidung“giáohuấn”củadoanhnghiệpNhậtBảnbaogồmnguyêntắclàmngười,làmviệc.Cókhichỉlàmộthaicâuchâmngôn,cóthểlàmlờirănmìnhlàmngười,làmviệccủanhânviên,cókhilạilàphéptắckiểuđiềulệ,chỉrõphươngpháplàmngườilàmviệcvàphươnghướng,mụctiêutrongcôngviệc.Dướiđâygiớithiệuphươngthức“giáohuấn”củahaidoanh

nghiệpNhậtBản.

CôngtyMyotoku:

•Đốixửthânthiệnvớimọingười.

•Cầncùbùthôngminh.

•Việchômnaychớđểngàymai.

•Gặpkhókhăntrongcôngviệcthìphảikhiêmtốnnhờngườikhácchỉbảo.

•Trướckhiphêbìnhngườikhác,bảnthâncầntựkiểmđiểm.

•Quyếtđịnhthựchiệncôngviệcgìthìphảidốcsứcthựchiện,pháthuytinhthầnvìsựnghiệp.

TậpđoànToyotaMotor:

•Trêndướiđồngtâmhiệplực,hếtlòngtrungthành,pháttriểnnghiệpvụ,dùngthànhquảcủadoanhnghiệpđềnđápquốcgia.

•Luôngiữtinhthầnnghiêncứuvàsángtạokhôngngừngpháttriển,dẫnđầuxuhướngthờiđại.

•Loạibỏsựxaxỉhàonhoáng,cầngiữsựgiảndịvàvữngvàng.

•Pháthuytinhthầnônhòathânái,đemđạođứctốttronggiađìnhmởrộngraxãhội.

•Tôntrọngtínngưỡng,tronglòngluôncósựcảmkích,sốngbiếtđềnơnđápnghĩa.

HUẤNLUYỆNCHONHÂNVIÊNLÀMVIỆCVÀTƯDUYNHANHNHẠYJackWelch-ChủtịchtậpđoànGeneralElectric,Mỹ-chỉrarằng:“Tốchấtquantrọngnhấtcủamộtnhânviênchínhlàtốcđộlàmviệc.”Dườngnhưcác

nhàlãnhđạodoanhnghiệpđềuchorằng,trongtrườnghợpđiềukiệnnhưnhauthìtốcđộcóthểchiếnthắngđốithủcạnhtranhcủabạn.

Trênsânvậnđộng,câunóinàyrấtchínhxác,tốcđộhơnngườicóthểgiúpbạnvượtquahàngràophòngngựcủađốiphương,giànhchiếnthắngtuyệtđối.Nhưngtốcđộtrongthểthaovàtrongkinhdoanhkhônggiốngnhau.Trongthểthao,bạnrấtkhódạyvậnđộngviênnângcaotốcđộ,vìtốcđộcủaconngườilàbẩmsinhvàcógiớihạn.Trênthươngtrường,tốcđộcủaconngườilạicóthểđượcnângcao,bạncóthểdạymộtngườicáchnângcaotốcđộlàmviệccủahọ.

Nhưnglàmđượcđiềunàykhôngphảiđơngiản.Chỉdựavàocâunói“làmnhanhlên”vớinhânviênlàkhôngthểnângcaotốcđộcôngviệc.Nếubạnlàmnhưvậy,bạnsẽphảitrảgiáchoviệclàmnàyđóchínhlànhânviêncủabạnbịépbuộcđếnmứccạnkiệtsứclực,hoặcchấtlượngcôngviệcdầnđixuống.Đươngnhiênvẫncòncócáchlựachọnkhác.

1.Đơngiảnhóathủtụcphêchuẩnvănbản,giảmcáckhâutrunggian

Cơchếlãnhđạocóthểthúcđẩyhoặckìmhãmtốcđộcôngviệc.

Vídụ,doanhnghiệpđangđẩymạnhnghiêncứuđểtạorasảnphẩmmới,nângcaosứccạnhtranhcủacôngty.Lúcnàycáckỹsưđưarasựthayđổicảitiếnphươngánhoặcdựtoánphảiđượcsựphêchuẩncủanămcấpquảnlý.Trườnghợpnày,cơchếquảnlýkhôngthểđẩynhanhđượctốcđộlàmviệc,màngượclại,trởthànhvậtcản.Trongchếđộquảnlýhiệnnay,ítnhấtmộtnửathờigiannghiêncứusảnphẩmmớibịlãngphíbởicơchếquảnlýnhưvậy.Khôngítnhântàitrongdoanhnghiệpphảichờsaukhicóchữkýhoặcsựđồngýcủaaiđórồimớicóthểbắtđầucôngviệc,dovậygâylãngphíthờigianvôích.

Nhưngđẩynhanhtốcđộcôngviệckhôngcónghĩalàđểlãnhđạodoanhnghiệpgiaotoànquyềnchonhânviên,điềunàykhôngcógiátrịđốivớiquảnlýgiámsátdoanhnghiệp.Nhưngnếumộtsángkiếnhaymãikhôngthểthànhhiệnthực,thìđốithủcạnhtranhsẽtừngbướcvượttrướcbạnchiếmưuthếtrênthươngtrường.Cơhộibịmất,màchếđộquảnlýquanliêucủadoanhnghiệpchínhlàthủphạm.Nếubạnlàlãnhđạocủadoanhnghiệpcóthểđơngiảnhóatrìnhtựthủtụcphêchuẩnvănbản,nhưvậybạncóthểtranhthủmộtvàigiờhoặcmộtvàithángđểnângcaosứccạnhtranhcủadoanhnghiệpmình.

2.Quyđịnhthờihạncuốicùnghoànthànhcôngviệc

Córấtnhiềulãnhđạodoanhnghiệpđưanhữngviệckhôngcầnthiếtvàobảngtiếnđộlàmviệccủamình.Nếumộthạngmụccôngviệccóthểhoànthànhtrongbatuần,thìhọsẽđặtrathờihạnbốntuầnvìhọchorằngcôngviệcthườngxảyratìnhhuốngbấtngờ,nêncầntínhđếncácnhântốcókhảnăngảnhhưởngđếntiếnđộcôngviệc.Nhưngđốivớimộttổchức,nếucứmáymócsẽkhôngthểnângcaotốcđộlàmviệc.

Thôngthườngnếulãnhđạochorằngmộthạngmụccôngviệccần15ngàymớicóthểhoànthành,thìviệcđịnhthờihạn12ngàylàmộtviệclàmsángsuốt,phùhợp.Khôngnênchorằngnhânviêncủabạnkhôngthểhoànthànhcôngviệctrongthờihạnđãđịnh.Nếubạnđặtrathờihạnquádài,nhânviênrấtcókhảnăngcàngdâydưakéodài,nếuđếnthờihạnmàvẫnchưahoànthànhcôngviệcthìcũngkhôngcógìđángngạcnhiên.

3.Tuânthủnghiêmngặtthờigianbiểu

Nếubạnkhôngthểkiênquyếtápdụngthờihạncuốicùnglêntừngngườithìbấtkỳthờihạncuốicùngnàocũngkhôngcóýnghĩa.Nếunhânviênchorằngkéodàithờigianmộtchútcũngkhôngvấnđềgìthìcoinhưbạnrơivàotrườnghợpnhưđãnóiởtrên,thờihạnquyđịnhkhôngthựctế,đồngnghĩavớiviệcthờihạncuốicùngkhôngcótácdụng.Dođó,làlãnhđạodoanhnghiệp,bạncầntuânthủnghiêmngặtthờigianbiểu,ápdụngmộtcáchđầyđủ,trừphicóbiếncốlớn,nếukhôngnênkiênquyếttừchốikéodàithờigian.

4.Bảnthânlãnhđạophảitiếnhànhcôngviệcvớitốcđộnhanh

Nhânviênthườngcăncứvàosựsắpxếpcủacấptrênmàtiếnhànhsắpxếpvàđiềuchỉnhthờigianvànhịpđộcôngviệccủamình.Nếubạnhivọngnhânviênnângcaotốcđộlàmviệc,vậythìbạncũngphảichiếutheohoặctăngtốcđộlàmviệccủamình.

Nếubạnhivọngxâydựngmộtdoanhnghiệpcócáchlàmviệcvớitốcđộnhanhvàlinhhoạtthìbạncũngcầnphảilàmviệcnhanhvàlinhhoạtnhưvậy,thậmchícònphảinhanhhơn.Nếubảnthânbạnkhônglàmđượcnhưvậythìkhôngcólýdođểkỳvọngdoanhnghiệpcủabạnđạttốcđộlàmviệcnhanh,linhhoạtđược.

5.Cácbộphậnphốihợplàmviệcvớinhaucóthểnângcaotốcđộ

côngviệc

Mộtnhóm10ngườilàmmộtviệcđươngnhiênnhanhhơnrấtnhiềusovớimộtngười.Nhưngthựctếtạisaođạiđasốdoanhnghiệprấtítnhómlàmviệcvìsaocórấtnhiềungườithíchlàmviệcmộtmình?

Nguyênnhânchủyếulàdolãnhđạothườngchorằngkhôngcầnthiếtđẩynhanhtốcđộvìsẽkhiếnchonhịpđộcôngviệctrongnộibộdoanhnghiệphỗnloạn.Mộtnguyênnhânkháclà:Họkhôngthíchphươngphápnângcaohiệusuấtthôngquasựhợptáclàmviệccủamộtnhóm.Họchorằngmỗingườiđềucóđặcđiểmlàmviệcriêngnênanhtacóthểhoànthànhcôngviệctheonhịpđộcủamình.Khiđưaanhtavàomộtnhóm,anhtasẽnghĩcáchgiữnhịpđộvớinhóm.Trênthựctếsựlolắngnàynhiềukhikhôngcầnthiết.

THÚCĐẨYNHÂNVIÊNPHÁTTRIỂNNhântàithườngxuấthiệndoáplựcthựctiễn,tháchthứccàngnhiềuthìcàngcóthểgiatăngviệcrènluyệnthànhnhântàihữudụng.Vìvậy,xétởmặtnàođó,môitrườngkhốcliệtchínhlànơiđàotạonhântàitốtnhất.

Nghiêncứuchothấy,côngviệccàngbậnrộn,nănglựcnhânviêntănglêncàngnhanh.Côngviệcnhiềumànhânviênítthìnhânviênkhôngthểkhôngtìmtòiphươngpháplàmviệccóhiệuquảnhất,nhưthờihạnhoànthànhcôngviệccànggấp,tấtsẽnghĩcáchđẩynhanhtốcđộlàmviệc,lúcnàydùkhôngcósựlựachọn,mọingườiđànhphảihợptác,xétởthầntậpthểđượccủngcố.

Ngườilãnhđạosángsuốtphảinhớrằngnhânviênkhôngnênquánhiều,tănglượngcôngviệcphùhợpđốivớinhânviênrấtcólợiđốivớisựpháttriểnnănglựccủanhânviên,cũngnhưnângcaohiệusuấtcủadoanhnghiệp.

Côngviệclàđộnglựcđàotạonhântài.Doanhnghiệpdưthừaquánhiềunhânviên,khôngcóviệcgìlàm,thìkhôngkhílườibiếnglâytruyềnlẫnnhau,khôngnhữngkhôngthểđàotạođượcnhântài,tráilạikhiếnchonhântàibịmaimột.

Cáclãnhđạodoanhnghiệpnênghinhớ,mỗinhânviênđềucóviệcđểlàmthìnănglựcnghiệpvụcủamỗinhânviêncũngsẽđượcnângcao,bầu

khôngkhílàmviệctrongdoanhnghiệpliêntụcđượccảithiện,hiệusuấtkhôngngừngđượcnângcao.

Dođócóthểthấy,lãnhđạodoanhnghiệpnênchúýbađiểmdướiđây:

•Mộtlàtăngcườnglượngcôngviệcchonhânviên,thúcđẩynhântàixuấthiện.

Tănglượngcôngviệcđểcôngnhâncóthểpháthuyhếtkhảnăng.

•Hailàchúýkhốilượngcôngviệctăngphảithíchhợp.

Lượngtiếpnhậncủamỗingườilàcóhạn,vìvậylãnhđạodoanhnghiệpkhôngthểchỉtăngkhốilượngcôngviệc,màkhôngquantâmđếnkhảnăngcủanhânviên.

•Balàtạođiềukiệnchonhânviênnghỉphépvàthưgiãn.

Nhânviêncóthểcóđượcniềmvuivàcảmgiácthỏamãntừtrongcôngviệcbậnrộn,nhưngđểtăngcườngsựthúcđẩyvàkíchthíchnhiệthuyếtlàmviệc,thìphảichonhânviênthờigiannghỉngơithíchhợp.

DẪNDỤSÓIVÀOĐÀNHƯƠUỞmộtvùngnọcủanướcMỹ,đểbảovệđànhươutrongrừng,ngườitađãtiêudiệthếttấtcảchósói,kếtquảthuđượclạingoàisựdựliệu,đólàđànhươumỗinămmộtgiảm.Hóara,saukhikhôngcònchósói,đànhươurấtítphảichạytrốn,nênsứcđềkhángbệnhtậtthấp,trongkhitỉlệsinhsảntăngdẫnđếntìnhtrạngkhôngcóđủthứcănchođànhươu.Nhậnthấyvấnđềnày,ngườidânbảnđịalạidẫndụchósóitừnơikhácđến,cuốicùngđànhươuhồiphụclạisứcsống.Vídụnàychothấynếukhôngcócảmgiácnguyhiểmsẽkhôngcóđộnglựcsinhtồn,cuốicùngsẽdẫnđếnbảnthânbịhủydiệt.

Đốivớimộttậpthểcũngnhưvậy,nếukhôngcóáplực,conngườisẽthiếuđiđộnglực.Chúngtacóthểnhớlạithờibaocấp,làmtốthaykhôngtốtcũngnhưnhau,làmnhiềuhayítcũngvậy,aicũngkhôngmuốnbảnthânchịuthiệt,dođókhôngcóngườinàochịulàmviệcnhiều.Nhưngsaukhibỏchếđộbaocấp,làmnhiềuhưởngnhiều,khônglàmkhônghưởng,thìmọithứthayđổi.Vấnđềthenchốtlàáplựccủasựsinhtồnkhiếnconngườiphải

phấnđấuvươnlên.

Trongxãhộicạnhtranhkhốcliệt,mộtngườimuốncóchỗđứngsẽphảinângcaonănglựccủamình,nếukhôngsẽbị“sói”ănthịt.Lãnhđạocóthểvậndụngtâmlýnàycủacấpdưới,tuyểnnhữngngườicónănglựclàmnhânviêncủamình,cạnhtranhvớinhânviêncũ.Khiđốidiệnvớiáplựccạnhtranh,nhữngnhânviêncũphảinỗlựcnângcaonănglựcchuyênmôn,làmtốtcôngviệccủamình.Vậndụngphươngphápnày,ngườilãnhđạocóthểđạtđượcmụcđíchtựđàotạonhânviên.

MisawaChiyoji-TổnggiámđốccôngtyMisawacủaNhậtBản-rấtthấuhiểuvềnghệthuậtđàotạoconngười.Ôngchorằngnếunhânsựtrongmộtcôngtykhôngthayđổitrongthờigiandàithìcôngtyđósẽthiếuđisựnăngđộng,dễsinhratrìtrệ,tuyểnthêmngườicótrìnhđộcaovàocôngtysẽtạorakhôngkhíkhẩntrương,doanhnghiệptựnhiênsẽcóthêmsinhkhí.VậylàhàngnămcôngtyMisawađềutuyểndụngmộtsốnhânviênnhanhnhẹntháovát,tưduynhanhnhạy,tuổiđờitừ25đến35,thậmchícònmờinhữngnhânvậtlớncủahộiđồngquảntrịvàolàmviệc,khiếnchonhânviêntrongcôngtyđềucảmthấyáplựclớn.Nhờcáchlàmnày,nộibộcôngtyluônduytrìđượckhôngkhíhăngháiphấnđấuvươnlên,đồngthờinănglựccủanhânviêncũngđượcnângcao.

Mụcđíchchủyếucủaviệc“dẫndụsóivàođànhươu”làkhiếnchocấpdướicóáplựcsinhtồn,từđónỗlựcnângcaonănglựccủabảnthân,hoànthànhtốtcôngviệccủamình.Nhưngkhiđưanhântàitừngoàivào,ngườilãnhđạocũngcầnphảichúý,trướctiênnhữngngườinàycầnsốlượngítmàchấtlượngcao.Tiếptheolàdonhânviêncấpdướiđãlàmviệcchobạntrongthờigiandài,nênhọluôncócảmgiácmìnhlàcôngthần,nếulượngnhântàimớivàoquánhiềusẽkhiếnhọchorằngngườilãnhđạo“cómớinớicũ”,đểchongườingoàiđếntranh“bátcơm”,dẫnđếnsựbấtmãncủanhânviêncũ,thìcũngkhôngthểđạtđượchiệuquảđàotạonhưmongmuốn.

THẨMĐỊNH,LỰACHỌNKỸLƯỠNGNGƯỜIĐÀOTẠOĐaphầnlãnhđạodoanhnghiệpchorằngmỗinhânviêncầnphảibiếtlàmnhiềucôngviệctrongbộphậncủamình.Nếumộtnhânviênvắngmặt,sẽcóngườikhácgánhvácnhiệmvụcủangườiđó.Cáchnghĩnàyrấtnựccười.

Điềunàychẳngkhácnàobảotổngthốngphảibiếtlàmnhữngcôngviệccủacácthànhviêntrongchínhphủ.

Làngườiquảnlýbạncầnbiếtđiềugìlàcầnphảilàm,nhưngkhôngnhấtthiếtphảibiếtcáchlàmthếnào.Nhiềutrườnghợpphảiquyếtđịnhdựavàocấpbậccủagiámđốc.Nếubạnlàgiámđốcđiềuhành,thìbạnphảiphụtráchmộtphầncôngviệc,đồngthờilãnhđạonhânviênkháccùnglàm.Chỉcónhưvậy,bạnmớicóthểbiếtlàmthếnàođểtiếnhànhcôngviệc.

Mộtsốlãnhđạocảmthấykhôngthoảimáikhibảnthânmìnhkhôngbiếtlàmmộtviệcnàođó,đâylàđiềukhôngcầnthiết.Điềubạncầnlàmlàlãnhđạobộphậnhayđơnvịcủamìnhđạtđượcthànhtích.

Chodùquanđiểmnàybanđầusẽkhiếnbạnngạcnhiên,nhưngdầndầnbạnsẽquenvớinóvàthấykỳlạlàvìsaotrướcđâymìnhkhôngnghĩnhưvậy.Phảnứngbanđầucủabạncóthểlà“tôicầnbiếttấtcả”.Nhưngnếuphảiđốimặtvớimộtcôngviệckhókhănvàphứctạpthìchắcchắnbạnsẽkhôngthểbiếtđượcmọiviệc.

Dướiđâylàkinhnghiệmrấtđánghọchỏi:Tiếnhànhđàotạochuyênnghiệptheosựphâncôngđốivớitừngnhânviênlàđiềuquantrọngnhất.

Ngàyđầutiênnhânviênmớiđilàmmàlãnhđạođãyêucầuhọlàmviệcnọ,việckiathìkhôngcótácdụng.Đốivớihọ,ngàyđầutiênđilàmchỉlàđểtìmhiểunhữngđồngnghiệpsẽcùnglàmviệcvớimình,tìmhiểuvềnơilàmviệc,…Trongngàyđầutiênbạnnênđểhọquansát,ngàythứhaimớibắtđầutiếnhànhđàotạochínhthức.

Córấtnhiềuquanđiểmvềđàotạonhânviênmới.Quanđiểmphổbiếnnhấtlàchongườisắprờikhỏivịtrícôngviệcđangđảmnhiệmđàotạonhânviênmới.Ápdụngmộtcáchmáymócquanđiểmnàylàmộtsailầm.Trướctiênchúngtaphảilàmrõrằngngườinàyvìsaorờikhỏicôngviệc,đồngthờiphảilàmrõanhtacóđồngýđàotạongườithaythếanhtahaykhông.

Dướiđâylàmộtvídụthựctếvềsailầmtrongviệcđàotạonhânviênmới.Vịgiámđốcnọcóvàinhânviênmarketingvàmộtnhânviênhànhchính.Donhânviênhànhchínhkhônghoànthànhtốtcôngviệcnêngiámđốcquyếtđịnhsathảicô.Vịgiámđốcthôngbáochocôtrướchaituần,yêucầucôvẫnlàmviệcbìnhthườngtronghaituầnnày.Giámđốctuyểnmộtngườikhácvàothaythế,vàyêucầucôđàotạonhânviênmớinày,kếtquảgâylêntaivạchotấtcảnhữngngườiliênquan.

Hãynhớkỹrằng:Nếumộtngườikhôngxứngđángvớichứcvụmàbịsathải,thìtuyệtđốikhôngđượcđểngườiđólàmcôngviệcđàotạo.Nhưngtrongmộttrườnghợpkhácđượcxemlàngoạilệ,đólànếuvịtrínàybỏtrốngdongườitiềnnhiệmđượcthăngchức,thìngườiđượcthăngchứclàngườiđàotạothíchhợpnhất.

Vịgiámđốcđósởdĩyêucầungườibịsathảilàmngườiđàotạonhânviênmớilàvìbảnthânvịgiámđốckhônghiểucôngviệchànhchính,khôngthểtựmìnhlàmcôngtácđàotạo.Đâylàmộtsailầmnghiêmtrọngtrongcôngtácquảnlý.

Trướckhiđàotạonhânviênmới,điềucầnlàmtrướctiênlàbạnphảithảoluậnvớingườiđàotạo.Đừngđểđếnkhibạnvànhânviênmớiđếnmớichongườiđàotạobiếtbạngiaonhiệmvụchoanhta.Nênthảoluậntrướckếhoạchđàotạovớingườithựchiệncôngtácđàotạo,đểchohọcóthờigiansắpxếpcôngviệccụthể.

Bạncầnphảiđưarayêucầuchongườiđàotạo,chohọbiếtyêucầumàbạnhivọngđạtđược.

ChươngIII:

DÙNGNGƯỜI

Tạođiềukiệnchonhânviênpháthuytàinăng

✸Tạođiềukiệnchonhânviênpháthuytàinăng.

✸Lãnhđạosángsuốtphảiloạibỏcáctrởngạivàtạomôitrườngtốtđểnhântàipháthuyhếttàinăng.

✸Ngườilãnhđạonênmạnhdạnvàlinhhoạttrongviệcdùngnhântài.

✸Nhậnbiếtvàdùngngườichỉdựavàotìnhcảm,thânquenchínhlàmộttrongnhữngnguyênnhânthấtbạichínhcủanhiềuanhhùnghảohántronglịchsử.

✸Lãnhđạophảibiếtcáchcáchsửdụngcảmặtyếucủanhântài.

TẠOMÔITRƯỜNGTỐTCHONHÂNTÀICoitrọngtrithứcvànhântàilàxuthếchínhcủaxãhộingàynay,mộtmặtđisâuvàovănhóagiáodụccủatoànxãhội,mặtkhácmangđếnchonhântàimộtmôitrườngtốtđểpháthuyhoàibão,khátvọng.Lànhântài,cótrithứcbạnsẽđượctrọngdụngtrongmọingànhnghề.Cứnhưvậy,ngườicóđạođứcvàtàinăngcóthểlàmlãnhđạo,cóthểquảnlýcácngànhnghề.Chỉkhitrọngdụngnhântàixãhộimớicóthểpháttriển.

Từxưa,nhântàithểhiệnhếtđượctàinăngcònphảidựavàođiềukiệnvàhoàncảnh.NhàthơNgụyNguyênthờinhàThanhtừngnói:“Khirồng,hổthịuy,cóthểkhiếnchotrờiđấtmùmịt,nhưngnếukhôngcósựtrợgiúpcủamâyvàgió,cũngkhônglàmđượcgìcả.”

Sựtrưởngthànhvàtriểnvọngcủanhântàigắnliềnvớiđiềukiệnvàhoàncảnhxãhội.TrầnTửNgangthờinhàĐườngtừngthanrằng:“Cáctriềuđạitronglịchsửkhôngphảilàkhôngcónhântài,màlànhântàikhócóđượccơhội.”GiảThámXuântrongHồngLâuMộnglàtàinữcótưtưởngcảicáchtrongnhàquyềnquýkhuêcácsắpđếnhồisuyvong,songtronggiađìnhphongkiếnhủbại,dướisựràngbuộcbởiquanniệmtruyềnthốngtrọngnamkhinhnữ,nàngkhócóđấtthểhiệntàinăngthựchiệnhoàibão,cuốicùngvẫnkhôngthoátkhỏisựsắpđặtbikịchcủahônnhânphongkiến.

KonstantinEduardovichnhàkhoahọcthờiLiênXôcũ,ôngnghiêncứukhoahọctạimộtngôitrườngtrunghọcxaxôihẻolánh.Dokhôngcótưliệunênsựsángtạotrongcuộcđờiôngđaphầnlàlặplạiphátminhcủangườiđitrước.NếuôngcócơhộibướcvàophòngthựcnghiệmCavendishởtrườngđạihọcCambridge,dựavàotàinăngcủamình,ôngcóthểđạtđượcgiảithưởngNobel.Ngượclại,nhàhóahọcnổitiếngthếgiớiLomonosov,sinhratạimộthònđảonhỏởnướcNga,ởđókhôngcótrườnghọc,sáchcũngchỉcóKinhThánh.Đếnnăm10tuổi,ôngmớichỉhọcđượclượngkiếnthứcítỏi,saunàycócơhộiđếnMátxcơvahọctậpôngmớitrởthànhnhàkhoahọcnổitiếng.

Dođócóthểthấyrằng,môitrườnghọctập,làmviệccóảnhhưởngrấtlớnđếnsựpháttriểntàinăngcủaconngười.Tronghoạtđộnglãnhđạohiệnnay,muốnpháthiệnvàcóđượcnhiềunhântài,phảiloạibỏcáctrởngạichonhântàipháttriển,tạomôitrườngtốtchonhântàipháthuyhếttàinăng.

1.Tạomôitrườngdưluậntốtchosựtrưởngthànhcủanhântài

Trongxãhộihiệnđạilãnhđạodoanhnghiệpphảichútrọngđếnmôitrườngpháttriển,manglạikhônggiantựdopháttriểnchonhântài.

TrongcuốnNguyênhủy,HànDũthờinhàĐườngchỉrarằng:“Câycaotrongrừngdễbịgióquậtđổ;Ụđấtcaobênbờsôngdễbịsóngcuốntrôi.Ngườicótàinăng,phẩmhạnhxuấtchúngdễgặpđốkỵ,chỉtrích”.Sựnghiệpthànhcông,sẽcóngườiđốkỵ;đứchạnhcaothượngsẽcóngườihủyhoạidanhtiếng.Khimộtngườicónănglựckém,khôngcótiếngtăm,mọingườixungquanhngườiđósốngvớinhaurấtyênổn,nhưngnếumộtngười

cónănglực,tàinănghơnngườisẽlậptứcbịcôngkích,điềunàytừxưađếnnaykhôngcógìlàlạ.TronglịchsửTrungQuốcđãtừngxảyrabikịchnhưKhuấtNguyênngườinướcSởbịgiángchức,GiảNghịthờiTâyHánuấtứcmàchết.Vìnguyênnhânnày,rấtnhiềuanhhùnghàokiệtxưakiakhôngthểkhôngvậndụngkếsách“ẩndanh”,vốnrấtcótàinăngthaolượcnhưngkhôngmuốnđểlộchongườikhácbiết.NhàvănnổitiếngnướcMỹlàMarkTwaintừngviếttiểuthuyếttràophúngRunningforGovernor(Tranhcửthốngđốc).Nhânvậtchínhtrongtiểuthuyếtđưaraýđịnhứngcửchứcthốngđốc,liềnngaylậptứcgặpphảisựcôngkíchngấmngầmhoặccôngkhaicủađốithủ,trongphútchốctrởthànhmụctiêucôngkích,khiếnôngkhóbềtranhluậnvàđànhchịubạitrận,tuyênbốrútluikhỏicuộcbầucử.

2.Tạomôitrườngbìnhđẳng

Muốncạnhtranhlànhmạnhthìphảicómôitrườngxãhộibìnhđẳng,thôngquaphươngphápthicử,tuyểnchọndânchủ,nhântàithểhiệnđượchếtgiátrịtàinăngcủamình.Khôngcócạnhtranhtấtkhôngcónhântài;Khôngcócạnhtranhbìnhđẳng,nhântàicũngkhócóthểbộclộhếttàinăng.Từphươngdiệnnày,lãnhđạophảicốgắngtạoramộtmôitrườngxãhộibìnhđẳng,đâylàđiểmmấuchốtthúcđẩynhântàipháttriển.

LÃNHĐẠOCẦNMẠNHDẠN,LINHHOẠTKHISỬDỤNGNHÂNTÀIMuốntìmđượcnhântài,lãnhđạophảicótầmnhìnxa,trôngrộng.Mộtlãnhđạobiếtcáchdùngngườiphảikhôngrậpkhuônmáymócmàbiếtthiênbiếnvạnhóa,dùngngườimộtcáchhợplý.Ngượclại,lãnhđạokhôngbiếtdùngngườisẽcâunệ,cứngnhắc,khôngcósựbiếnhóalinhhoạt.Việcđósẽkhiếnchonhântàikhôngthểvượtlênthểhiệnhếttàinăng,giántiếpkhiếnchodoanhnghiệpmấtđicơhộicạnhtranhvàtồntại.

Dovậy,khisửdụngnhântài,lãnhđạocầnphải:

•Nhântàitừxưađếnnàyđềudođàotạomàthànhnênphảimạnhdạndùngngười,tạođiềukiệnđểhọpháthuyhếttàinăng.

•Trongcôngviệcphảihoàntoàntínnhiệmnhữngngườiđượcdùngvàlinhhoạt.

•Nguyêntắcdùngngườilàphảidùnghọngaytừkhicòntrẻ,tinhthầnthểlựcdồidào.

•Đốivớingườilậpđượccônglớnchớbớilôngtìmvết,đốivớingườitrungthànhnênbỏquasailầmnhỏcủahọ.

•Đềbạtcấtnhắckhôngnênchỉdựavàomộtcăncứ;nếutintưởngtàinăngcủahọthìkhôngnênquáchútrọngvàolýlịchnênđềbạtvượtcấp.

Ngườilãnhđạosángsuốtphảigiỏisửdụngnhântài.Cóngườinóirằng:“Nhântàibắtnguồntừviệcmạnhdạndùngngười”làcólýđó.Vídụmạnhdạntínnhiệmsửdụngcấpdưới,cókhảnăngngườiđósẽtrởthànhnhântài;ngượclại,sẽlàmthuichộttàinăng.

Thànhcôngcủaviệcdùngngười,cótínhquyếtđịnhđếnviệcngườilãnhđạocótạodựngđượcphongkhívươnlênhaykhông.Cóthểápdụngbốnphươngphápcụthểdướiđây.

1.Sửdụngkịpthời

Kịpthờiđềbạtnhântàicóthànhtíchnổibậtvàocươngvịquantrọng,khiếnâmmưuhãmhạicủakẻtiểunhânkhóthành.

2.Mạnhdạnsửdụng

Lãnhđạosángsuốtcầnýthứcrằng,thiêntàicầnnhấtlànhậnđượcsựủnghộmạnhmẽ,phảikịpthờicổvũvàkhíchlệngườitài.

3.Khíchlệnhântài,ngănkẻxấu

Đốivớisốítthànhphầnẩndanhtunglờiđồnđại,bịađặt,ngườilãnhđạomộtkhipháthiệnphảilậptứcphêbìnhnghiêmkhắc,buộcanhtadừngmọihànhvichâmchọc,đảkíchngườikhác.

4.Khenthưởngkịpthời,tránhlẫnlộn

Kịpthờikhenthưởngnhântài,khôngchỉcólợichochoviệckhíchlệýchítiếnthủ,thúcđẩyhọnhanhchóngtrưởngthành,màcòntạonênmộttấmgươngchonhânviênnoitheo.

Nhưngđểthànhcônglãnhđạodoanhnghiệpcầnphávỡkhuônmẫucủa

quanniệmlỗithời,biếtcáchdùngngườiphongphúđadạng,cốgắngloạibỏsựđốilập,quanniệmquảnlýkiểuđưangườithânvàolàm,mànênlấylợiíchdoanhnghiệplàmtrọng,dùngngườiđúnglúcđúngviệc.

TRỌNGDỤNGNGƯỜITRUNGTHỰC,THẲNGTHẮNLòngdạngaythẳng,khôngchỉkhônghùatheohoặclàmtheomộtcáchmùquángmàcònphảikhôngtưlợi,khôngchủquan,khôngbịchiphốibởihammuốnvậtchất,cótinhthầntìmhiểurõràngtìnhhìnhthựctếvàhànhđộngđúngđắn.

Lòngdạngaythẳngcóthểdẫndắtsựthôngminhtàitrícủanhântàiđiđúngđường,dùngtháiđộquangminhchínhđạixửlýsựviệc,nhậnbiếtrõchântướngcủasựviệcvàcóhànhđộngchínhxác,tựtin,kiênđịnh.

LýNinh22tuổi,saukhitốtnghiệpytáđiềudưỡngchưađầynửanăm,côđượcđiềuđếnmộtbệnhviệnthuộcquânđội.ChủnhiệmngoạikhoaTrươngđãgiữcôlạilàmviệctạikhoa.

LýNinhthôngminh,nhanhnhẹnnhưngcómột“nhượcđiểm”làcôthẳngthắnquá,thườngkhôngchịunhườngaitrongtranhluậnbaogiờ.Vìvậy,trongkhoacóngườikhenkẻchê,cóngườinóicôcốchấpnhưngđángquý,cóngườilạinóicôkiêungạođếnmứcđángghét,nhưngchủnhiệmTrươngrấtthíchtínhcáchthẳngthắncủacôvàthườngchorằngcôlàhạtgiốngtốt.

ChủnhiệmTrươnglàngườirấtkhótính,bìnhthườngôngtrầmngâmítnói,hơnnữacònrấtcốchấp,đặcbiệtlàtrongcôngviệc.Cómộtlần,chủnhiệmTrươngđíchthânmổcấpcứuchomộtbệnhnhânbịthươngnặngởổbụng,ytáhỗtrợlàLýNinh.Caphẫuthuậtphứctạpkéodàitừtrưađếnchiềutốimớixong.KhichủnhiệmTrươngtuyênbốkhâulạiổbụng,bỗngnhiênLýNinhnói:“Khoanđã,thiếumộtmiếngbănggạc.”ChủnhiệmTrươnghỏi:“Cóbaonhiêumiếngbănggạc?”LýNinhnói:“16miếng”,“Giờcònbaonhiêu?”chủnhiệmTrươnghỏi.“15miếng”,LýNinhtrảlời.

“Cônhớnhầmrồi”,chủnhiệmTrươngkhẳngđịnh:“Tôiđãlấyrahếtrồi,caphẫuthuậtđãkéodàihơnnửangày,lậptứckhâuổbụng.”“Không,

khôngđược”,LýNinhbỗngnhiêncaogiọng.“Tôinhớrấtrõ,chúngtađãdùng16miếngbănggạc.”Vịbácsỹchuyênkhoangoạinổitiếngcóthâmniêntrongnghềdườngnhưrấttứcgiận,quảquyếtnói:“Nghetôi,đóngổbụnglại,cóvấnđềgìtôichịutráchnhiệm!”

LýNinhkhăngkhăngnói:“Ônglàbácsỹ,khôngthểlàmnhưvậy!Chúngtalàbácsỹ,hơnnữangườichiếnsỹnàyvìbảovệtàisảnquốcgiamàbịthương,làmộtngườianhhùng!”Côkiênquyếtyêucầukiểmtralại.Lúcnày,trêngươngmặtchủnhiệmTrươngnởmộtnụcườivuimừng.Hóara,ôngcốýthửLýNinh.

ChủnhiệmTrươnggậtđầu,mởlòngbàntayvuimừngtuyênbốvớimọingười:“Miếngbănggạcnàyđangởtrongtaytôi.LýNinh,côlàmộtngườiytátốt,xứngđánglàmtrợthủcủatôi.”

MẠNHDẠNDÙNGNGƯỜITRẺTUỔINhữngnămgầnđây,cácdoanhnghiệpNhậtBảnbỗngnhiênpháttriểnmạnhtrongthờikỳkinhtếsuythoái.Đểthíchứngvớinhucầucạnhtranhcủathịtrường,nộibộmộtsốdoanhnghiệptiếnhànhcảitổcơcấulãnhđạo,đềbạtngườitrẻtuổicótriểnvọngđảmnhiệmtrọngtrách,thậmchítrựctiếpchọnngườicónănglựclàmtổnggiámđốc.Vídụ,hainămtrước,HondavàSonylàhaidoanhnghiệpphảiđốimặtvớitìnhtrạngsasútcủacácdoanhnghiệpởnướcngoài,tìnhhìnhkinhdoanhrơivàohoàncảnhkhókhăn,vậymàtrongnhiệmkỳlãnhđạomới,haidoanhnghiệpnàyđãphávỡthônglệcũmàtừxưađếnnaycácdoanhnghiệpNhậtBảnrấtcoitrọng,đềbạtphácáchnhữngcánbộtrẻcónănglực.Mặcdùcónhiềuýkiếnphảnđốivìchorằngnhữngcánbộtrẻnàychưacókinhnghiệmcôngtác.Tuynhiênthựctếđãchothấy,lớplãnhđạotrẻtuổigiàutinhthầncảicáchvàsángtạonàyđãgiúpchotìnhhìnhkinhdoanhcủadoanhnghiệpbướcsangmộtgiaiđoạnmới.Hiệnnaycáchlàmnàyđượccholàbướcđithànhcông,cólợichodoanhnghiệp,vàđãlantruyềnrakhắpthếgiới.Ngàycàngnhiềudoanhnghiệphivọngthôngquaviệclựachọnnhântàiđểkhắcphụctìnhtrạngtựmãntrongnộibộdoanhnghiệp,đồngthờivựcdậysứcsốngcủadoanhnghiệpvàtinhthầnsángtạocủanhânviên,tăngcườngsứccạnhtranhtrênthịtrường.

GiớidoanhnghiệpNhậtBảnýthứcđượcrằngsựcạnhtranhgiữacácdoanhnghiệpđãbắtđầuthểhiệnởviệcchạyđuatuổitáccủangườilãnhđạo.Chạyđuavềtuổitác,thựcchấtlàđemsinhlựcdồidào,đầuócnhạy

bén,dámnghĩdámlàm,cóchítiếnthủ,giàutinhthầnkhaiphá,sángtạođểđọsứcvớitưtưởngbảothủ,quanniệmcũ,thiếutinhthầnsángtạo,thỏamãnvớihiệntạikhôngthíchhợpvớicạnhtranhtrongnềnkinhtếthịtrường.

Từđócóthểthấyrằng,doanhnghiệplựachọnnhântàiphảichúýsửdụngngườitrẻtuổi.Lãnhđạotốtdoanhnghiệpcóliênquanđếnquyluậttuổitáckhông,chúngtakhócóthểđưarakếtluận.Tuynhiên,chúngtacóthểkhẳngđịnhrằng,tầnglớplãnhđạodoanhnghiệpgiàhóathìkhiđứngtrướcphongba,đọsứcvớiđốithủcạnhtranh,tạmthờikhôngbànđếnyếutốkhác,chỉriêngvềmặtsứckhỏecũngkhôngthểsobìđượcvớingườitrẻtuổicótrítuệ,nănglực,thểlực.

DÙNGNGƯỜICÓTHỰCTÀIDùngngườidựavàotìnhthânhaytàinănglàhaiphươngchâmkhácnhau.Dùngngườitàinăngbấtluậnlàthânsơ,ânoán,chỉcầnlàngườihiềntàitấtsẽtrọngdụng;còndùngngườidựavàotìnhthânlàchỉdùngngườithânhữuhoặcgầngũi,nhờcósựtintưởngbanđầumàtrọngdụng.Dùngngườimàlấythânsơlàmthướcđochínhlàmộttrongnhữngnguyênnhânthấtbạicủakhôngítanhhùnghảohántronglịchsử.

Vìbạnbèthânhữucủamộtngườicóhạn,nênviệclựachọncấtnhắcnhântàitrongnhữngngườinàytấtnhiênlàcũngítvàchấtlượngkhôngcao,mặtkhácchỉchútrọngvàosốlượng,xemnhẹtàinăng.Dùngngườicoitrọngtìnhthân,tấtnhiênsẽdẫnđếnkhôngtintưởngngườingoài,thậmchílàbàitrừ.Mànhântàikhôngđượctínnhiệmtấtsẽđitìmconđườngkhác.Điềunàykhôngkhácgìđemngườitàidângtặngchođốithủ,kếtquảlàtựmìnhlàmsuyyếumình.Cóhaykhôngcóđượcnhântàilàvấnđềmấuchốtcủasựthắngbại.

Tạisaosửdụngnhântàilạidựavàotìnhthân?Chẳngquachỉlàvìnhiềungườichorằngngườithâncóthểtintưởngđược.Tuynhiên,chúngtanênhiểurằngtínnhiệmhaykhôngchủyếulàxemphẩmchấtđạođứccủangườiđórasaochứkhôngphảilàngườithân.Tronglịchsử,nhàlãnhđạokhôngbiếtnhìnngườimỗikhigặpvậnsuyhoặcthấtbại,kẻbánrẻhoặchạihọthườngchínhlànhữngngườithân.

Tronglịchsử,TháiBìnhThiênQuốcbanđầurấtcoitrọngnhântài:DươngTúThanhtúctríđamưu;TiêuTriềuQuýdũngcảmquậtcường;Vi

XươngHuykhôngsợhiểmnguy;ThạchĐạtKhaivănvõsongtoàn.HồngTúToàntínnhiệmcoitrọngngườihiềntài,khiếnchotầnglớpthốnglĩnhcủaquânTháiBìnhđoànkếtnhấttrí,mỗingườiđềucóđấtpháthuytàinăng.Nhưngcùngvớisựpháttriểncủacáchmạng,tầnglớpthốnglĩnhnhanhchóngbịphânhóa,khuynhhướngbèpháivàhammuốnquyềnlựctănglên,cuốicùnggâynêncuộc“chínhbiếnThiênKinh”,khiếnchoDươngTúThanh,ViXươngHuytànsátlẫnnhau,bỏmạngmộtcáchvôích.SựthahóatrênphươngdiệnchínhtrịkhiếncholòngdạThiênvươngHồngTúToànngàycànghẹphòi,íchkỷ,ngàycàngchỉquantâmđếnthếlựcvàđịavịcủagiatộchọHồng.Trênphươngdiệndùngngười,ôngtatínnhiệmngườitronggiatộc,phongvươngbantướcchohaingườianhbấttàicủamìnhlàHồngNhânPhátvàHồngNhânĐạt,từviệctrọnghiềntàichuyểnsangtínnhiệmtìnhthân,làmTháiBìnhThiênQuốcdầnsuybạivàtiêuvong.ĐánhgiávềsựthấtbạicủaTháiBìnhThiênQuốc,cácnhàsửhọcquykếtvàosựdùngngườitrọngtìnhthânvàđốkỵnghingờngườitàicủaHồngTúToàn.Từđócóthểthấyrằng,dùngngườitrọngtìnhthân,nhẹthìmấtngười,mấtlòngdân,nguycơtiềmẩn;nặngthìmấtnước,mấtquyền,mấtgiangsơn.

Trongthựctếquảnlý,ngườicóquanđiểmdùngngườitrọngtìnhthâncũngrấtnhiều.Trongmộtsốdoanhnghiệptưnhân,tràolưudoanhnghiệp“giatộchóa”vôcùngthịnhhành,thôngthường,vợcủatổnggiámđốc,quảnđốcnắmtàivụ,anhchịemruộtđảmnhiệmviệcmuabán,anhemvợquảnhậucần,tạonênmôthức“thiênhạcủanhàta”.Trongdoanhnghiệpnhànước,cóvịlãnhđạotìmmọicáchđưaconcháuvàodoanhnghiệpđểđảmnhiệmmộtchứcvụnàođó.Từbàihọckinhnghiệmthấtbạicủakinhdoanhkiểugiatộc,chúngtacóthểnhậnthấyrằng,hậuquảcủacáchlàmnàylàvôcùngnặngnề.

(1)Kinhdoanhkiểugiatộchóa,chọnngườitheotìnhthân,đạiđasốlàngườivôđức,vôtài,màtiềnlươnglạirấtcao;cònngườicótài,cónănglựclạikhôngđượctrọngdụng,thậmchícòngặpphảisựđốkỵ,bàitrừ,đànhphảiđitìmnơikhác.

(2)Dễkéobèphái.Trongdoanhnghiệphìnhthànhnên“phengườithân”và“phekhôngphảilàngườithân”;Trongnộibộ“phengườithân”,họhàngxa,gần,địavị,đãingộkhácnhaulạiphânchiaphecánhnhỏhơnđấuđálẫnnhau.Mộtdoanhnghiệpnhưvậy,saocóthểổnđịnhđược!

(3)Dựavàotìnhthân,cấukếtvớinhau,dùngquyềnđểmưulợiriêng,doanhnghiệpnhưvậydễbịsụpđổ.

Nhưvậy,đểsửdụngđượcnhântài,lãnhđạophảinắmđượchaiđiểmsau:

Mộtlàchọnngườitàiphải“côngtâm”.

Điềuquantrọnglàphảivôtư,đâylàtiềnđềcủaviệcchọnngườihiềntài.Đốivớiđiểmnày,KhổngTửnhìnnhậnrấtrõràng.Ôngchorằng,quântửđốivớingườitrongthiênhạ,khôngphânthânsơ,bấtluậnlàngườinhưthếnào,chỉcầnngườinhânnghĩa.Chọnnhântài,khôngnênsođo,tínhtoánânoáncánhân,màchỉnênxétđếnlợiíchquốcgiavàdântộc.Thựcchất,trênphươngdiệnchọnngườitàicầnphảivôtư,đốivớingườitàinăng,đứcđộhơnmình,phảitíchcựctiếncửhoặcđặthọvàovịtríthaythếmìnhhoặctrênmình.

Hailàchọnngườihiềntàiphảitránhtưthù.

Điềunàycầnngườilãnhđạovìviệccôngmàquênđiviệcriêng,khiêmtốn,cóphẩmchấtcaođẹp,cóthểkhôngtínhtoánđếnânoánđượcmấtcánhân.

NGƯỜIDÙNGNGƯỜIPHẢINHẬNBIẾTRÕSỰLYGIÁNTrongvấnđềnhậnbiếtvàdùngngười,ngườilãnhđạophảicảnhgiácthuậtlygiáncủakẻkhác.

Thuậtlygiánlàmộtcáibẫy,kẻlygián(chủthể)gâythịphigiữanhữngngườibịlygián(kháchthể),gâylênmâuthuẫn,pháhoạisựđoànkết,nhằmthulợiriêng.Thuậtlygiánsaukhibóctrầnlớpngụytrangtrênthựctếđólàmộthànhvixâmhạicủachủthểđốivớikháchthể.

Trongcuộcsống,thuậtlygiáncórấtnhiềubiểuhiệnkhácnhau,nhưgâyhiểulầmgiữađồngchí,cấptrêncấpdướivớinhau;hoặctiêmnhiễmsựhiểulầm,thúcđẩychiarẽngườikhác;hoặcbịađặt,gâymâuthuẫn,pháhoạiđoànkết,...Biểuhiệnbênngoàicủathuậtlygiántuyrấtđadạng,nhưngbảnchấtnộitạicủanóthìchỉcómột,đólàhạingườilợimình,ứcngườitônmình.

Thuậtlygiáncóbađặcđiểmchủyếudướiđây:

1.Tínhmụcđích

Bấtkỳthuậtlygiánnàođềucómụcđíchrõràngcủanó.Chỉcódướisựthúcépcủamụcđích,mọihànhvilygiánmớicóýnghĩathựctế.Mụcđíchcủakẻlygiánlàvìbảnthânvàđịavị,xâydựngtrêncơsởlợiíchthiếtthựcchomình.Cólúclàvìnhằmđạtđượclợiíchnàođó,cólúclạibiểuhiệnsựthỏamãntâmlýcủacánhân,cũngcóthểlàvìlợiíchnhóm.Nhưngbấtluậnlàgì,thìnóđềuđượcxâydựngtrênhammuốncánhânthấphèn.Mụcđíchcủakẻlygiánkhôngphảilàởbảnthânquátrìnhlygiánmàởkếtquảđạtđượcsaukhilygián.

2.Tínhbímật

Mụcđíchcủakẻlygiánquyếtđịnhđếntínhbímậtcủahànhvi.Dokhithựchiệntròlygián,chúngđãcóhànhvixâmhạingườibịlygián,màsựxâmhạinàylạihoàntoànlàgâytổnhạilợiíchcủangườibịlygián.Dođó,kẻlygiánchỉcócáchlàkhiếnchongườibịlygiáncảmkíchởvẻbênngoài,màkhôngthểbiếtrõnộitình,nhưvậymớicóthểđạtđượcmụcđích.Vìvậy,tínhbímậtxuyênsuốttừđầuđếncuốihoạtđộnglygián.

3.Tínhlừabịp

Tínhbímậtcủathuậtlygiánquyếtđịnhtínhchấtlừabịpcủathủđoạnlygián.Vìvậylygiánlàmộtloạihànhvixâmhạicầnphảimượnsựvachạmgiữacáckháchthểđểthựchiện.Mặtkhác,muốnviệcbímậtđạtđếnsựhoànhảo,hiểnnhiênkhôngthểápdụngthủphápchínhđáng,côngkhai.Dođó,kẻlygiánthườngsẽtạonênhiệntượnggiả,lừagạtkháchthể,khiếnchohọđưaraphánđoánsailầm,tạonênnhậnthứcsailầm,nhằmkhiếnchokháchthểkhôngthểnhậnrađượcmàrơivàobẫy.

Dùtròlygiánmangđặcđiểmbímậtvàlừabịpnhưngvẫncóthểphágiảiđược.Nhậnbiếtthuậtlygiánphảitiếnhànhphântíchtrênbaphươngdiệnsauđây.

Trướctiênphântíchmốiliênhệ.Bấtkỳkẻlygiánnàomuốnđạtđượcmụcđíchsẽphảiliênhệcôngkhaihoặcbímậtvớingườibịlygián.Vìnếukhôngcómốiliênhệthìsẽkhôngthểlợidụngđượcsứcmạnhvachạmgiữakháchthểvàcócaođếnđâucũngkhôngthểthựchiệnđược.Vìvậy,aibỗngnhiênphátsinhmốiliênhệvớibạn,ngườiđórấtcókhảnăngđangthựchiện

thuậtlygián.Tiếpđếnlàphântíchlợiích.Thôngthường,thuậtlygiánđượcthựchiệncùngvớisựxungđộtvềmặtlợiích,màkẻlygiánthườnglạilàngườitrựctiếphoặcgiántiếphưởnglợisaukhingườibịlygiánphátsinhmâuthuẫn.Vìvậyphảitiếnhànhphântíchlợiíchđượcmấtcủangườigâynênsựxungđộtchongườikhác,điềunàyrấtcóíchchoviệcnhậnbiếtbộmặtthậtcủakẻlygián.Cuốicùnglàphântíchsựbấtthường,bấtkỳthuậtlygiánnào,dùcaominhnhưthếnàochăngnữa,chỉcầncósựbiếnđổivềhìnhdạngvàtínhchất,sẽluônđểlạidấuvếtkhôngbìnhthường.Vìvậyphảitiếnhànhphântíchnhữnghànhvikỳlạ,bấtthường,từđósuyngẫmlại,làmrõngọnnguồnxungđộtlàrấtcóíchđốivớiviệcphágiảithuậtlygián.

Tómlại,đểphágiảithuậtlygiánphảixâydựngtrênnềntảngphântíchtổnghợpđặctrưnghànhvicủanó,vừatránhđượcsựmùquángnghingờvôcăncứ,lạikhônglơlàmấtcảnhgiác.

Làlãnhđạodoanhnghiệp,khiphátsinhxungđột,mâuthuẫnvớinhânviên,cầnphảibìnhtĩnhphântíchnguyêndocủasựmâuthuẫn,cảnhgiácthuậtlygián,dànxếpổnthỏa,nhanhchóngkhaithôngtưtưởng.Lãnhđạodoanhnghiệpcầnphảinhậnthứcđượcngườichânthànhvàlươngthiện,nhữngcũngphảibiếtđượcsẽcómộtsốthànhphầnđạođứcgiả,xảoquyệt.

KHIKHÓĐỐIXỬVỚICẤPDƯỚICấpdướikhóbảokhôngphảilàít,vìvậyngườilãnhđạocóthểxửlýtốtmốiquanhệvớinhữngngườicấpdướicótínhcáchđặcbiệtkhôngphảilàdễ.

Thànhphầncấpdướicábiệtthườnggặpnhấtlàbấtluậnviệclớnhaynhỏđềunhiềulời,đasự,thíchxinýkiến.Dạngcấpdướinàythườngcótâmtưkhôngổnđịnh,gặpviệcthìluốngcuống,việclớnviệcnhỏtấtthảyđềuxinýkiến,đặcbiệthaycâunệ.

Làmviệcvớicấpdướikiểunày,khigiaocôngviệcnhiệmvụphảinóirõràng,sauđólệnhchohọtựmìnhxửlý,banchoquyềnlựcthíchhợp,đồngthờicũngphảigâyáplựcnhấtđịnh,thayđổitâmlýdựadẫm,ỷlạicủahọ.Khihọkêuca,khôngnênbàytỏtháiđộ,nhưvậysẽkhiếnchohọcảmthấykhikêucavừakhôngnhậnđượcsựủnghộ,cũngkhôngnhậnđượcsựphảnđối,lâudầnhọsẽkhôngkêucanữa.

Vớikiểucấpdướithíchtranhgiành,hiếuthắng,họluôncảmthấygiỏihơnlãnhđạo,dườngnhưvịtrícủahaingườiphảiđảolạimớiđúng.Loạingườikiêungạotựphụnày,cóthamvọngrấtlớn,thườngxuyêncoithường,thậmchíđảkíchbạn.

Gặpphảidạngcấpdướinày,khôngnênnổinóng.Ngườitựphụđâuđâucũngcó,nênđiềuđólàbìnhthường,cũngđừngcốápchếhọ,cànglàmvậyhọcàngcảmthấynănglựccủabạnkhôngbằnghọ,làỷquyềnứchiếphọ.

Nghiêmtúcphântíchnguyênnhângâynêntháiđộnàycủahọ.Nếulàdosựthiếusótcủabạnthìcóthểthẳngthắnthừanhậnđồngthờitìmcáchsửachữa,khôngnênđểchohọcólýdođảkíchvàviệncớcoithườngbạn.Nếuhọcảmthấybảnthâncótàimàkhônggặpthời,bạncũngđừngngạitạođiềukiệnchohọ,đemlạichohọcơhộipháthuytàinăng.Điềunàysẽgiúphọcảmthấyhàilòngvàgiúphọhiểuđượcsựgiankhổkhihoànthànhmộtcôngviệc.

Vớidạngcấpdướikiêucăng,khôngquantâmđếnđạicục,thườngxuyênđưaranhữngyêucầubấthợplý,việcgìcũngđềusuynghĩvìmìnhtrướctiên.

Gặpkiểucấpdướinày,bạnphảicốgắnggiảiquyếtcôngviệcthậtcôngbằng,làmrõtráchnhiệmvàlợiíchcủatừngngườitrongmỗikếhoạch,chohọbiếtđượchọphảilàmgì,sẽđượcgì,thìhọsẽkhôngđưarayêucầukhác.Bạnchỉphảiđápứngnhữngyêucầuhợplýcủahọ,vàchohọbiếtrõ.Cònđốivớinhữngyêucầubấthợplý,bạnphảinóirõlýdokhôngthểđápứngđược,đồngthờigiảnggiảiđểhọhiểurằngchớnênhamcáilợinhỏmàmấtđinghĩalớn.Trongđiềukiệnchophép,hãytậntìnhgiúpđỡvàđểhọthấybạnđãrấtcóthànhý.

Cònvớidạngcấpdướicólòngtựtôncao,nhạycảm,haysuynghĩ,thìsẽrấtđểýđếnnhậnxétcủangườikhácvềhọ,nhấtlàđánhgiácủalãnhđạo.Cólúcdùlàmộtcâunóivuicủacấptrêncũngkhiếnchohọcảmthấylãnhđạokhôngvừaývớibảnthânmình,vìvậydẫnđếnlonghĩlungtung,tinhthầnsuysụp.

Vớikiểucấpdướinhưvậy,cầnphảihiểuhọ,chớnêntráchhọnhỏnhặt,giúpđỡhọnhiềuhơn.Khigiúpđỡ,cầnphảihànhđộngnhiều,bớtđưaraýkiến,nếukhônghọsẽcảmthấybạnkhôngtintưởng.Hãydànhchohọquyềntựchủ,đểhọcảmthấybảnthânmìnhcókhảnăng,thườngxuyêncổvũkhíchlệhọ.

Phảitôntrọnglòngtựtôncủacấpdướinhạycảmnày,lờinóinêncẩntrọngmộtchút,khôngnênchỉtrích,phêbìnhhọtrướcmặtmọingười,vìtâmlýchịuđựngcủahọkém.Đồngthờicầnphảichúýkhôngnênnóikhuyếtđiểmcủangườikháctrướcmặthọ,đểtránhviệchọsẽnghingờbạncũngnóikhuyếtđiểmcủahọchongườikhác.Phảikhíchlệnănglựcvàưuđiểmđểdầndầngiảmđitâmlýđềphòngcủahọ.

Cònmộtdạngcấpdướikhácthíchsoimóikhuyếtđiểm,đàmtiếuchuyệnthịphi.Dạngcấpdướinàythườngrêuraomộtsốvấnđềnhỏcủabạn,đểýnhữngchitiếtnhỏnhặt,nhưnglạitỏratrungthànhvớibạn,suynghĩchobạn.

Tiếpxúcvớicấpdướidạngnày,trướctiênphảikiểmtrabảnthâncókhuyếtđiểmgìkhông.Cóthểthườngxuyênthamkhảoýkiếnhọ,khiếnhọcảmthấybạnđốiđãichânthành,nhưvậyhọsẽcảmthấyxấuhổkhibớimócnhữngvấnđềnhỏnhặttrongcuộcsốngcủabạn.Đốivớiloạingườikhócảmhóacũngkhôngnênnhúnnhườngquá,màphảichỉchohọthấycáisaicủamình.

Bấtkỳlãnhđạonàocũngđềuítnhiềugặpphảicấpdướikhóđốiphó,cũngkhôngthểsathảitấtcảhọ.Làngườilãnhđạo,bạncầnphảibiếtcáchđốixửvớihọ,họccáchxửlýtốtcácmốiquanhệ,nhưvậycôngviệcsẽđượcthuậnlợi.

DÙNGNGƯỜIVÀTRÍTUỆTRONGCHƠICỜTƯỚNGTrongđánhcờtướngcórấtnhiềunướcđithôngminh,chỉtínhriêngxe,pháo,mãđãvôcùngphongphúthúvị.Cờtướngvớitướnglàtrungtâm,xe,pháo,mãkhônggiốngnhưtốt,sốlượngnhiềunhưngvôdanhtiểutốt,hànhđộngbịhạnchếởkhắpnơi,cómấtmộtvàiquâncũngkhôngnghiêmtrọng.

Quânsỹvàtượngkhôngcókhảnăngtiếncông,chỉcóchứcnăngphòngngự,tuyởgầntrungtâmquyềnlực,nhưngcôngnănglớnnhấtlạilà“biađỡđạn”,bấtcứlúcnàocầnthiếtcũngphảihysinhthânmình,bảovệtướngsoái.Xe,pháo,mãhiểnnhiênđóngvaitròtiếncông,thắngbạichủyếudựavàochúng.

Xe,pháo,mãdũngmãnhnhưvậynhưngvẫnchỉlà“quâncờ”trongtaytướng,phảithựcthiýđồcủatướng.Nếukhôngđượctrọngdụng,xegiốngnhưđồbỏđi,cókhiđếncuốiváncờcũngkhônghềđượcdùngđến.

Mộttrongnhữngtháchthứclớnnhấtcủangườilàmlãnhđạolàbiếtchọnngườithíchhợplàmquânxe,pháo,mã,đồngthờikhithờicơthíchhợpbiếtcáchtiếncông,xuấtxexôngphangangdọc,kéopháochâmngòi.

Đươngnhiênaicũngcóđiểmmạnh,điểmyếu.Nếulãnhđạotheochủnghĩabiquan,thìkhótránhđượcviệcđểýđếnnhữngkhuyếtđiểmnàymàsinhrasựkhôngvừaýđốivớitổchức.Ngườilãnhđạonênlạcquanvàthựctế,trướctiênphântíchtìnhhìnhvànhucầucủatổchức.Tiếptheolàthamkhảoýkiếncủanhânviên,dùsaothìdânchủlàđiềumấuchốt.Thứbalàmứcđộtươnghỗdunghòavớiphươngánkếhoạchquantrọngnhấttrongtổchức,ngườinàocóthểtrợgiúplớnnhấthoànthànhmụctiêucủakếhoạchđó,thìsẽđượcưutiêncấtnhắc,đềbạt.Cuốicùng,nhântốsuyxéthàngđầucủađạiđasốngườilãnhđạolà“mứcđộphốihợp”và“mứcđộtrungthành”đốivớilãnhđạo.

Lúcnàoxuấtxe,lúcnàodùngmãđềudựavàotrítuệcủalãnhđạo,nhưngtấtcảđềuphảivìtổchức,đặtlợiíchchunglênhàngđầu.Ngườilãnhđạocótrítuệlàngườicóthểcổvũxe,pháo,mãpháthuytàinăngcủamình.

RÁCLÀBÁUVẬTĐẶTSAICHỖCóthứnàophảibiếtdùngthứđó,điềuquantrọnglàdùngnóđúnglúc,đúngchỗ,đóchínhlà“tìmthấymặtmạnhtrongmặtyếu”.

TrongcuốnTrinhQuanchínhyếucóghichépthuậttìmthấymặtmạnhtrongyếucủaĐườngTháiTôngLýThếDânrằng:“Phépdùngngườicủabậcminhchủcũnggiốngnhưcáchphagỗcủangườithợmộc.Thẳnglàmcàngxe,conglàmbánhxe,dàilàmrườngcột,ngắnlàmvòm,mỗiloạiđềucócôngdụngriêng.Phépdùngngườicủabậcminhchủcũngvậy.Ngườithôngminhdùngcơmưucủahọ,kẻnguđầnthìdùngsứckhỏethểlựccủahọ,ngườidũngmãnhdùngcáiuyphongcủahọ,kẻnhátganthìdùngsựcẩnthậncủahọ,bấtluậnlàngườithôngminh,ngusi,dũngmãnhhaynhátganđềucóthểdùng,dođótướnggiỏikhôngvứtbỏnhântài,bậcminhchủkhôngvứtbỏkẻsỹ.”

Cómộtngườiquảnđốcgiỏisửdụngsởtrườngsởđoảncủanhânviên.Ngườithíchtìmtòitỉmỉtrongcôngviệcthìbốtríanhtađilàmnhânviênkiểmsoátchấtlượng.Ngườicóđầuóccứngnhắctrongxửlývấnđề,bốtrílàmcôngtáckiểmtrachuyêncần.Ngườicótínhcáchươngngạnhcốchấp,khôngchịuthuakémai,bốtrílàmđộitrưởngxungkíchđiđầu.Ngườilàmviệcchútrọngvàoantoàn,bốtrílàmcôngtácbảohiểmbảohộlaođộng.Ngườigiỏigiaotiếpbiệnluận,bốtrílàmcôngtácgiaotiếp,lễtân.

NhàtưtưởngđờiMinhlàNgụyNguyêntừngnói:“Khôngbiếtsởtrườngsởđoảncủangười,khônghiểusởđoảntrongsởtrường,sởtrườngtrongsởđoảncủangườithìkhôngthểdùngngười.”Nếunhântài,kỳtàilớnbé,kẻ“tầmthường”,“tàinănglạclối”đềuđượcchúngtavậndụng“thuậtnhậnbiếtsởtrường”đểnghiêncứu,vậythìsẽcóbiếtbaonhiêuthiênlýmãphinhanh?Sẽcóbaonhiêubáchlýmãbiếnthànhthiênlýmã?Quanniệmvàcáchnhìnthayđổi,thìđâuđâucũngtrànđầysứcsống.

Phảicẩnthậnđềphòng“bịmặtyếuchelấpmặtmạnh”.Cóngườibịngườikháccoilàkẻ“bấttàivôdụng”,làvìchỉnhìnthấybiểuhiệnbênngoài,màkhôngnhìnthấyđượctàinăngthựcsựcủangườiđó,vìvậy,dùngnhântàicầnphảibiếtpháthiệntàinăng.Cầnbiếtrằng,viênđáthạchanhkhimớilấylêntừtrongđấtchỉlàviênđáđensì,nếuchỉnhìnbềngoài,chắcchắnmọingườisẽchorằngnólàviênđábỏđi.

Làlãnhđạo,chớnênvộivàngkếtluậnmộtngườilàkẻvôdụng.“Đồbỏđichínhlàbáuvậtbịđặtsaichỗ!”bịmặtyếuchelấpmặtmạnhgiốngnhưbịbàntaychemắt,khôngnhìnthấynúiTháiSơn;chỉthấybongbóng,khôngnhìnthấydòngsông.Dođó,bịmặtyếuchelấpmặtmạnhlàđiềuđạikỵtrongdùngngười.

NGHINGƯỜIVẪNDÙNG,DÙNGNGƯỜIVẪNNGHINgườitathườngnóirằng:“Nghingờthìkhôngdùng,dùngthìkhôngnghi.”Nhưngtronglĩnhvựcquảnlýdoanhnghiệpngàynaythịnhhànhmộtquanđiểm:“Nghingờvẫndùng,dùngvẫnnghingờ.”

Kỳthực,trongvấnđềdùngngườirấtnhiềudoanhnghiệpthường“đầutưmạohiểm”.Conngườipháttriểnvàthayđổi,nênchỉcóthểnóirằng

nhữngngườiđượctuyểnchọncơbảnlàphùhợpvớiđiềukiện,cònsaunàycógiỏihaykhôngcònphảichờkiểmnghiệmtrongthựctiễn.Điềunàyẩnchứamộtsựmạohiểm,rấtcókhảnănglàtìmđượcnhântàihoặckhôngđượcnhưý,nhưngtuycónghingờ“anhtarốtcuộccóthểlàmtốthaykhông”,thìvẫncầnphảidùngxemsaođã,đâychínhlà“nghingờvẫndùng”.

“Dùngvẫnnghingờ”lànóiđếnquảnlýphảicócơchếgiámsát.Trongquảnlýdoanhnghiệp,vừaphảicócơchếkhíchlệ,vừaphảicósựgiámsát,kiểmsoát,đâylà“haibánhxe”khôngthểthiếu.Khôngcócơchếquảnlýgiámsát,kiểmsoát,gọilà“buôngtay”,thựcchấtlà“buônglỏngquảnlý”.Banđầu,NgânhàngBarings“dùngkhôngnghingờ”Leeson(chinhánhSingapore),kếtquảtrongvòngbanămôngtalàmgiảsổsáchchứngtừchegiấuthualỗ,cuốicùnggâynêntổnthất82,7tỉbảngAnh,khiếnchongânhàngBaringsvới200nămlịchsửbịphásản.

Cơchếkiểmsoát,giámsát“dùngvẫnnghingờ”,khôngchỉlàcơchếgiámsátconngười,màcònthểhiệncơchếvậnhànhhoànthiệncủatổchức.Đốivớibấtkỳtổchứcnào,khôngcócơchếgiámsát,kiểmsoát,giốngnhưkhôngcósựquảnlýhiệuquả,“dùngkhôngnghingờ”làquanđiểmđượcxâydựngtrênnềnmóngkhôngvữngchắc,cuốicùngkhótránhkhỏivấnđềrắcrối,thậmchílàtaihọa,sụpđổ.

“Dùngvẫnnghingờ”làsựkếthợpchặtchẽgiữanớilỏngvàquảnlý,tứclàmchocấpdướivừacótráchnhiệm,vừaphảitiếnhànhgiámsátkiểmtrahọmộtcáchhiệuquả.Sựgiámsátkiểmtra,vừacótácdụngphòngbị,vừađểcôngviệcđạthiệuquảtốthơn.Vídụ,thôngquakiểmtragiámsátcóthểkịpthờinắmbắtđượctiếnđộcôngviệc,kịpthờipháthiệnnhữngđiểmphốihợpkhôngtốtgiữakếhoạchvàviệcthựchiện,tốtchoviệckếtnốivàgiảiquyếtvấnđề.Quantrọnghơnlàthôngquaviệckiểmtragiámsátsẽbiếtđượctháiđộvàthànhquảcôngviệccủacấpdưới,đồngthờichútrọngpháthuysởtrường,bổsungsởđoản,tăngcườngpháthuytàinăngcủacấpdưới.Từphươngdiệnnày,“dùngngườikhôngnghingờ”thườngbịhiểutheogócđộthảlỏngkhôngquảnlý,mà“dùngvẫnnghingờ”làthảlỏngnhưngcósựquảnlý,từđóđitìmsựthíchứngtốtnhấtđểhaibánhxekhíchlệvàgiámsátvậnhànhhàihòa,khôngquayngượcnhau.

Rấtnhiềudoanhnghiệp,đặcbiệtlàdoanhnghiệptưnhân,saukhitrảiquathấtbạidokiểuquảnlý“buônglỏng”,đãbắtđầuđitìmphươngthứcquảnlýdoanhnghiệphiệnđạitheoquytrìnhkhoahọc.Đâylàmộtdạngchuyểnbiếnlýtính.

SỰTHAYTHẾVÀỔNĐỊNHCỦABANLÃNHĐẠOPhảichúýtùyngườimàdùng,dùngngườitheosởtrườngcủahọ,cốgắngkhiếnchothànhviênbanlãnhđạocùngchuyênngành,cùngsởtrường,cùngsởthích.Phảichúýđếntỉlệhợplývềsốlượngcácthànhviêntrongnộibộbanlãnhđạo,khôngthểquánhiều,cũngkhôngthểthiếuhụt.Khisốlượngđôngphảikịpthờiđiềuchỉnh,khisốlượngítphảinhanhchóngbổkhuyết.Mặtkhác,cònphảichúýnắmbắtđượcthờiđiểmchínmuồivàsửdụngnhântài,dùngngườiđúnglúc.Trongthànhphầnbanlãnhđạo,quánhiềunhântàicaotuổicũngkhôngtốt,nhưngcũngkhôngthểtoànlàngườitrẻtuổi.Khicầndùngngườithìnêndùng,khikhôngnêndùngthìnênkịpthờithayđổi.Đặcbiệtlàđốivớinhântốkhôngđoànkết,khitrảiquaphươngthứcgiáodụctưtưởngmàkhôngthểgiảiquyếtđược,cầnphảinhanhchóngđiềuchỉnh.Cònvớithànhviênbanlãnhđạoquakiểmtrathựctếpháthiệnrađượcnhữngkhiếmkhuyết,nhưnglạikhócóthểsửađổivànângcaotrêncươngvịhiệncó,thìcũngcầnkịpthờiđiềuchỉnh.Nhữngphươngphápnàysẽkhiếnchobanlãnhđạoluôntrongtrạngtháiđổimới,giữđượcsứcsốngvàsinhlực.Mặtkhác,thànhphầnbanlãnhđạođượcduytrìổnđịnhtrongmộtkhoảngthờigiannhấtđịnhgiúpdoanhnghiệppháttriểnnhanhchóng.

LUÔNĐỨNGGIỮATÌNHVÀLÝNgườixưacócâu:“Trung,hiếukhôngthểvẹntoàn”.ThomasWatsonJr.concủatổnggiámđốccôngtyIBMtrongkhilựachọnngườitiếpquảncôngtyđãgặpphảivấnđềnangiảinày.ThomasWatsonJr.chanhằmtìmkiếmngườikếtụcsựnghiệpIBMmàôngsánglậpra,khôngnhữngbồidưỡngThomasWatsonJr.con,màvềgiàôngcàngcoitrọngviệcbồidưỡngđàotạocháutraiDick,hivọngmộtngàyDickcũngcóthểđứnglênvịtríquảnlýcaonhấtcủaIBM.

Năm1963,ThomasWatsonJr.conchuẩnbịthựchiệndinguyệncủacha,sắpđểDickkếnghiệp.TrướctiênôngthamkhảoýkiếncủaDick,sauđógọianhtừnướcngoàivềlàmtổnggiámđốccôngty,nhằmmụcđíchtạodựnguytínchoDicktrongcôngviệc,látnhữngviêngạchđầutiêntrênconđườngđiđếnvịtrílãnhđạocaonhấttrongcôngtythaymình.

Khiđó,côngtyIBMđangpháttriểnhệthốngmáytính“IBM-360”.

Việcpháttriểnhệthốngmáytínhnàyđồngnghĩavớiviệccôngtyđangbướcvàothờikỳđỉnhcao.NhằmbồidưỡngDick,ThomasWatsonJr.conđưaDickcùngphótổnggiámđốcLearsonlàmchủdựánvàcôngđoạnchếtạothiếtbị.Kếtquả,Dickbuộcphảirútluidohạnchếcủabảnthâncộngvớisựcạnhtranhkhốcliệtcủathịtrườngvàyếutốnhânsựtrongcôngty.

Thôngqualầnkhảonghiệmthựctếnày,ThomasWatsonJr.connhậnrarằngviệcchọnDickthaythếmìnhcókhảnăngsẽảnhhưởngđếnsựpháttriểncủaIBM.NếukhôngchoDicktiếpquản,sẽphảichọnngườingoàigiatộcquảnlýcôngty,điềunàyđồngnghĩavớidấuchấmhếtcủagiatộcWatsonđốivớiIBM.ĐốivớiThomasWatsonJr.con,đốimặtvớisựlựachọnnàylàviệcvôcùngđaukhổ.

Nhưngxétvềthịtrườngcạnhtranhkhốcliệt,suynghĩđếntiềnđồcủaIBMdochínhtaychaôngtạodựnglênvàpháttriểnlớnmạnh,ThomasWatsonJr.conkiênquyếttừbỏquyếtđịnhđưacontrailêntiếpquảncôngty,đưaLearsonlênlàmtổnggiámđốc,rồiđểLearsongiữchứcchủtịchhộiđồngquảntrị.DướisựlãnhđạocủaLearsonvànhữngngườikếnhiệmmới,côngtyIBMvươnlêndẫnđầutrongngànhcôngngiệpmáytínhtrênthếgiới,côngtypháttriểnvôcùnglớnmạnh.

Trênphươngdiệndùngngười,tìnhthânlàmộttrởngạivôcùnglớn.Lãnhđạotheokiểugiatộctruyềnthống,luônlựachọnngườitheotìnhthân,đặtngườithânthíchcủamìnhvàovịtrílãnhđạocaocấp,kiểudùngngườinàycóthểnóilàchỉcótìnhmàkhôngcólý.

Lãnhđạokhidùngngườituyệtđốikhôngthểđặt“tìnhthân”lênvịtríhàngđầu.Nếukhôngphânminh,tùytiệnchọnngườithâncủamìnhthìchodùcóýtốtcũngsẽmanglạihậuquảxấu.Ngườilãnhđạonếuchỉmộtmựcnghĩđếntìnhthân,cảnểhọhàng,gặptrườnghợpđángphạtnhưngkhôngthểkiênquyếtphạt,gặptrườnghợpcầnsathải,lạikhôngnỡ.Trênthựctế,đólàmộtkiểu“nhânái”vôcùngcóhại,dễgâynênsựthưởngphạtbấtminh,khiếnchocấpdướichỉcoitrọngquanhệmàkhôngcoitrọngcốnghiếnlàmviệc,điềunàykhôngchỉkhiếnchongườilãnhđạomấtđiuytín,màcònmanglạitổnthấtchocảcôngty.

Đươngnhiên,bấtkỳsựviệcgìcũngcầnphảixemxétmộtcáchtoàndiện.Điềuquantrọnglàphảigiữcânbằnggiữa“tình”và“lý”,trướctiênphảicó“lý”,rồimớiđếncó“tình”.Vậndụngtìnhthânhợplýmớicóđượckếtquảtốtvàpháthuyđượctácdụngcủanó.Tìnhthânđặtvàongườicócốnghiến,nỗlựctrongcôngviệclàmộtsựyêumếnbảovệvàcổvũtinh

thầnsẽtạorađộnglựctinhthầnrấtlớn.Việcdùngmộtnụcườiđểcổvũkhíchlệmộtngườicóảnhhưởngvượtxasựtráchmắng,phêbình.Chỉkhiđượcđặtđúngchỗ,“tìnhthân”mớicóhiệuquả.

Nhưngnếutìnhthânđặtvàongườikhôngchămchỉ,khôngnỗlực,tácphongỷlại,khôngnhữnglàmộtsựlãngphí,màcònvôcùngnguyhại,điềunàycàngkhiếnchongườiđókhôngcótráchnhiệm,ngàycànglườibiếng.Đốivớicấpdưới,chỉcócáchcảnhcáonghiêmkhắc,giatăngáplựchoặcdứtkhoátsathảimớicóthểgiảmthiểuđượctổnthất.

Cáchlàmnhưvậy,khôngphảilàbiếnngườilãnhđạothànhngườilạnhlùng,vôtình.Chỉcócáchdùngtiêuchuẩncủathươngtrườngđểyêucầucấpdướithựchiện,mớilàthượngsáchdùngngười.

ChươngIV:

ĐỀBẠT

Đềbạtđểnhântàicóđấtdụngvõ✸Đềbạtmanglạichonhântàiđấtdụngvõ.Yêuquý,trọngdụngnhântàichínhlàtăngtàilộcchocôngty.

✸Vàngđượclọcđãitừtrongcát,thiênlýmãđượcchọnlựatừđànngựa,nhântàiđượcđềbạttừnguồnnhânlựccơsở.

✸Lựachọn,cấtnhắcnhântàiyêucầukhôngđượcdựavàomộtchuẩnmựcnhấtđịnh.Phảimạnhdạnlựachọn,tuyểndụng,đềbạtnhântàithìdoanhnghiệpmớiphồnvinh.

✸Dìudắt,độngviênvàmạnhdạnsửdụngngườichậmtiến,họsẽtrởthànhlựclượngủnghộ,giúpđỡbạn.

ĐÃICÁTTÌMVÀNGPhươngpháptốtnhấttìmđượcnhântàilà“đãicáttìmvàng”.Trướctiên,chúngtaphảicótinhthần“cầuhiềntàinhưnắngnóngcầumưa”,phảigiốngnhưchimưngsănmồidũngcảm,ngoancường,nhanhnhạy,khôngđạtđượcmụctiêuquyếtkhôngngừngnghỉ.Tiếptheophảichuẩnbịtốtđiềukiệnnghênhđónnhântài.Đúctiềnđồng,trướctiênphảicókhuônmẫu,bẫybắtchimtrĩtrướctiênphảithuầndưỡngchimnonđểlàmchimmồi,màmuốncóđượcnhântài,trướctiênphảicótinhthầntrọngthị,coitrọngnhântài,chỉcónhưvậymớicóthểthuhútđượcnhântài.Nhântàipháthuyđượctàinănglànhờvàotrítuệvàkhảnăngcủangườisửdụng.Khisửdụngphảichúýđếnđứchạnhcủanhântài.Chẳnghạntrongkinhdoanh,việcgiữlờihứalà

mộttrongnhữngtốchấtđạođứcquantrọng.Giữlờihứakhôngchỉlàtuânthủthờigian,màquantrọnghơnlàphảituânthủnhữngđiềuđãthỏathuận,đómớichínhlàchữtín,làtiêuchíđángtincậy.

Vídụsauđâysẽlàmộtgợiýtốtchocáclãnhđạo.Mộtcôngtyliêndoanhcungcấpmộtsảnphẩmrấtđượcyêuthíchtrênthịtrường,đãkýhợpđồngvớimộtkháchhàng.Đúnglúcđócómộtkháchhàngkháctìmđếnvàchấpnhậnmuavớimứcgiácaohơn,vậylàvịtrưởngphòngkinhdoanhliềnthayđổiýđịnh,bánhàngchobêntrảgiácaohơn.Việclàmcủavịtrưởngphòngnàycóvẻnhưđãlậpđượccônglaolàgiúpcôngtykiếmđượcmộtkhoảntiềnlớn.Tuynhiên,anhtalạibịtổnggiámđốcsathải.Đâychínhlàhậuquảcủaviệckhônggiữchữtíntrongcôngviệc.Vịtổnggiámđốckianói:“Anhgiúpchocôngtykiếmđượcmộtkhoảntiềnlớn,nhưnganhkhônggiữchữtín,đãgâynêntổnthấtlớnhơncảkhoảntiềnkiếmđược.”Đốivớinhữngngườikhátkhaođặtchânvàothươngtrường,đâycóthểđượccoinhưmộtlờigiáohuấnkhông?

Điềuđặcbiệtcầnchúýtrongphươngpháplựachọnnhântàilàtrướctiênphảitìmtướng,saumớiđếntìmquân.Saukhicóđượctướnggiỏi,vịtướngđósẽđưaratiêuchuẩnđểtuyểnquân,hoặcdùngphẩmchấtđạođứccủamìnhgâyảnhhưởnglêncấpdưới,nhưvậytấtsẽkhiếnchotrêndướinhịpbướchàihòa,đồnglòngquyếtthắng,vượtquamọikhókhăn.Ngượclạinếunhưtrêndưới,đầucuốiđảongược,giốngnhưngườimuốnphủibụitrênáo,khôngcầmcổáođểrũ,màlạiđicầmbộphậnkháccủachiếcáo,làmnhưvậykhôngnhữngkhôngthểrũsạchbụi,tráilạicònlàmrácháo.

Phươngpháptốikỵtrongviệclựachọnnhântàilàdùnglợiíchđểthuhútvìnhưvậysẽlàmchongườiứngtuyểncóđộngcơkhôngtốt,khiếnchobạnkhôngthểhiểuđượcchântướngthựcsựcủahọ.Khibạncảmthấycóthểantâmvềhọ,họlạibấtngờquaylạiđâmbạnđểchạytheongườimanglạilợiíchlớnhơn.Dođó,dùnglợiíchvậtchấtđểdụdỗlàmộthànhđộngthiểncận.Tìmkiếmnhântàilàđểsửdụng,coitrọngnhântàilàviệctrướctiênchúngtaphảilàmđốivớihọ.

PHÁBỎQUYTẮCLỖITHỜI,ĐỀBẠTNHÂNTÀIMỚINhàlãnhđạomuốnđềbạtnhântài,trướctiênphảidámphábỏcácquytắc

lỗithời,cốgắngtạocơhộiđểnhântàinắmbắtđượcthờicơ,giúpchohọtrưởngthànhvàpháttriển.

Quytắclỗithờithườngkhôngcònphùhợp.Trongquátrìnhpháttriểnlịchsử,xuấtthângiađình,bốicảnhxãhội,nghềnghiệpcánhân,lýlịch,tàisảnđãtừngtrởthànhtiêuchuẩnlựachọnnhântài,màxãhộicàngtiêucựcthìcácbiểuhiệntrêncàngnổibật.Mộtnhàlãnhđạosángsuốtphảidámphábỏquytắcđãlỗithời,dũngcảmphálệđểpháthiệnvàsửdụngnhântài.

TrongThếchiếnthứhai,TổngthốngMỹFranklinD.RooseveltđãđặccáchthăngchứcGeorgeMarshall,chuẩntướnglụcquânlênlàmTổngthammưutrưởngquânđộiMỹ.Khiđó,đâylàmộtquyếtđịnhgâychấnđộngdưluận.Saukhilênnhậmchức,Marshalllạiđặccáchthăngchứccho4.088sỹquantrẻtuổi,trongđóbaogồmnhữngngườirấtnổitiếngsaunàylàDwightDavidEisenhower,GeorgeS.Patton,Spaatz,...TrongThếchiếnthứhai,nhữngnhânvậtnàylậpđượcrấtnhiềuchiếncông,điềuđóchứngminhrằnghọlànhữngnhântàiquânsự.DwightDavidEisenhowerlàngườinổibậtnhấttrongsốđó,trongvòngbốnnăm,từmộtthiếutáthammưuđượcthăngchứclênhàngthượngtướng,đạtđượcrấtnhiềuhuân,huychương.NếuTổngthốngRooseveltdựavàoquyđịnhthăngchứctheothâmniênthìkhócóthểtưởngtượngđượcquânđộiMỹsẽnhưthếnàotrongchiếntranh.

Khilựachọnnhântàilãnhđạo,khôngthểchỉnhìnvàokhuyếtđiểmcủahọ.Conngườicósởtrường,sởđoản,khôngaicóthểtinhthôngmọilĩnhvực,giỏitấtcảmọiviệc.

MẠNHDẠNĐỀBẠTNếumộtngườilãnhđạocónănglựcthìmỗingườitrongtậpthểđósẽtiếnbộ.Ngượclại,nếulãnhđạokhôngcónănglựcthìtậpthểđókhôngnhữngkhôngthểpháttriểnmàcòntanvỡ.Đốivớitậpthể,ngườilãnhđạocónănglựclàvôcùngquantrọng.Trênphươngdiệnnày,việclựachọnnhântàikhôngđượccâunệmộtcáchcứngnhắc,cầnmạnhdạnsửdụng,đềbạtnhântài,phátankhôngkhítrầmlắngtrongdoanhnghiệp,đểdoanhnghiệppháttriểnphồnvinh.

HenryFordrấtcoitrọngbồidưỡngvàđềbạtcáckỹsưtrẻtuổi.Nhờđó,dùbịCôngtyWaynemớithànhlậpởDetroitcướpmấthaitrợthủđắclựclàFlandersvàGreenwood,nhưngdướisựtrợgiúpcủađộingũkỹsưưutú

mới,côngtycủaôngvẫncóthểnhanhchóngsảnxuấtramẫuxeFordModelT.NhàmáysảnxuấtxehơiBuickcủaôngchínhlàkiệttáccủakiếntrúcsư37tuổi,Albarton.Bíquyếtchếtạoxetrong93phútcủaFordđượcsinhranhưthếnàocũngcóliênquanđếnAlbarton.

Khiđềbạtngườitrẻtuổi,khôngphảichỉlàthăngcấpcủaanhta,màcònphảicổvũ,giúpanhtaxâydựnguytín.Thôngthường,đềbạtngườitrẻtuổigặprấtnhiềukhókhăn.Dothăngchứctheotuổitácvàthâmniênđãtrởthànhthônglệ,nênkhicầncấtnhắcmộtngườitrẻtuổi,đểkhiếnanhtapháthuyđầyđủnănglựcsẽphảithậtthậntrọng.

Vídụ,khibạnđềbạtmộtngườinàođóvàovịtríquảnlý,đồngnghĩavớiviệcbạnđãbỏquarấtnhiềucánbộlớptrướcđãtừngdẫndắtngườiđó.Nếuchỉlàraquyếtđịnhbổnhiệmvàcôngbố,rõrànglàchưađủcẩntrọng.TậpđoànPanasonic,khigặptrườnghợptươngtự,luônbàngiaorấtrõràng.Mặtkháccôngtycònđặcbiệtmờingườicóthâmniênnhấttrongbộphậnđóđạidiệnchotoànbộnhânviênphátbiểusựủnghộđốivớingườiquảnlýmớinhậmchức.

Nhưngđiểmquantrọngnhấtkhiđềbạtnhântàilàtuyệtđốikhôngđượccótưtưởngtưlợi,cầnphảixétxemngườiđócóthíchhợpvớivịtrícôngviệchaykhông.Nóicáchkháclàkhôngđượcphépcólốisuynghĩrằng:“Ngườinàytuycónănglực,nhưngtrôngthậtngứamắt”,cũngkhôngnênnghĩrằng“Anhtatuynănglựccókémmộtchút,nhưnghợpvớimình,chẳngcólýdogìmàkhôngđềbạtlênlàmquảnlý”.Đềbạtnhữngngườicónănglựcthựcsựlênlàmquảnlý,hãycấtnhắchọvìnhucầucôngviệcchứkhôngphảivìtưlợi.Làlãnhđạo,bạncầnphảichícôngvôtư,chỉcónhưvậy,nhânviêncấpdướimớitôntrọngvàgiúpđỡbạn.

MỞĐƯỜNGCHONHÂNTÀIHoàngđếnướcPhápNapoléonBonapartelàmộtdanhtướngđượcrấtnhiềungườikínhtrọng,sùngbái.Ôngluôncótưtưởng“mởđườngchotàinăng”vànhờđóđãcórấtnhiềunhântàitìmđếndướiquyềncủaông,giúpônglàmnênnghiệplớn.Khiconthuyềndoanhnghiệpngụplặntrongsónggióthươngtrườngthìviệccóthểchiêumộ,tạođiềukiệnchonhântàipháthuytàinănghaykhôngchínhlànhântốquyếtđịnhsựtồntạicủadoanhnghiệpđó.

Trọngdụngnhântàikhôngphảichỉlànóisuôngmàphảidùngtấmlòngchânthànhđốixử,tạođiềukiệnchonhântàipháttriểnthìhọsẽdùngtàinăngvàsựcầncùcủamìnhtạoragiátrịtolớnchocôngty.Quanniệm“kẻsỹcóthểchếtvìngườitrikỷ”dườngnhưkhôngcònphùhợpnữa,mànênđổithành“kẻsỹmanglạitàilộcchongườitrikỷ”thìxácđánghơn.Thứmàdoanhnghiệpngàynaythuđượctừviệctrântrọng,trọngdụngtàinăngchínhlàlợiíchkinhtế.

Hiệnnay,nhiềulãnhđạorấtcoitrọngviệcchọnlựa,thuhútnhântài.Họthườngxuyênchiêumộnhântàitừkhắpnơinhưnglạikhônghiểuđượcmốiquanhệbiệnchứngcủaviệcsửdụngvàtuyểnchọnnhântài,khôngchútrọngđếnviệctạoramôitrườngvàđiềukiệnpháthuytàinăngchonhântài.Họnghĩrằngcónhântàilàtiềntàiđếntheomàthựctếlàchỉtốncôngvôích.Lạicómộtsốlãnhđạodoanhnghiệp,dùngngườitùytiện,khôngxemxétnhântàicóphùhợpvớitiêuchuẩnhaykhôngdẫnđếnbỏphínhântàihoặcdùngkhôngđúngngười,đúngviệc.Dùngngườikhôngđúng,cuốicùngcũngsẽthấtbạitrongviệcdùngnhântài.

Mốiquanhệthốngnhấtbiệnchứngtrongviệctuyểndụngnhântàicònbiểuhiệnởtácdụngtươngphảngiữaviệclựachọnvàsửdụngnhântài.Thứnhất,lãnhđạotrọngdụngnhântàichínhxác,hợplýsẽthuhútcàngnhiều“nhântàitiềmẩn”tíchcựcvươnlên,thuhútcàngnhiềunhântàibênngoàivàokhiếnchonguồnnhânlựcdồidào,tạođiềukiệntốtchonhântàipháttriển.Thứhailàdùngkhôngthíchhợphoặckhôngbiếtcáchtrọngdụngnhântài,khôngnhữnglàmgiảmviệcpháthuytàinăngcủanhântàimàcòngâyảnhhưởngtiêucựcđến“nhântàitiềmẩn”,mấtnguồnnhântàitừbênngoàivào,dẫnđếnnguồnnhântàicủadoanhnghiệpbịcạnkiệt,thiếthụt.Cóthểthấyrằng,việctuyểndụngnhântàivàsựpháttriểncủadoanhnghiệpcótácdụngtươnghỗ,ảnhhưởnglẫnnhau.

Tuyểnchọnnhântàikhôngphảilàmộtkháiniệmtrừutượngmàlàmộtquátrìnhthựctiễn.Thựctiễnlàtiêuchuẩnduynhấtkiểmtra,đánhgiánhântàicủadoanhnghiệp.Tụcngữcócâu:“Vàngmườikhôngsợlửa”,nhântàicókinhquasửdụngmớicóthểphânbiệtđượctốtxấu,mớitrưởngthành.

Nắmvữngmốiquanhệbiệnchứngcủaviệclựachọnvàsửdụngnhântài,việcsửdụngnhântàihợplýsẽđảmbảochodoanhnghiệppháttriển.Tómlại,doanhnghiệpmuốnpháttriển,cầnphảixửlýtốtmốiquanhệgiữaviệctuyểnchọnvàsửdụngchínhxác,hợplýnhântài.

ĐIỀUHÒAMỐIQUANHỆGIỮACỐNGHIẾNVÀTÀINĂNGVàngđượclọcđãitừcát,thiênlýmãlàđượcchọnlựatừđànngựa,nhântàiđắclựclàđềbạttừnguồnnhânlựccơsở.

ÔngKonosukeMatsushita(1)cóbíquyếtgìtrongviệcsửdụngnhântài?

Mộtnguyêntắccơbảntrongviệcdùngngườicủaônglà“sửdụnghợplý”,tứckhônghạnchếvàotuổitác,giớitính,hoàntoàncăncứvàotàinăng,đạođức,kinhnghiệm,đểquyếtđịnhđềbạt.Ôngchorằngđâylànguyêntắccơbảntrongviệcsửdụngnhântài.

Nhưngxétthấysựảnhhưởngbởithóiquentruyềnthống“giàlàlênlãolàng”ởNhậtBản,Matsushitachorằng,việcdựavàonguyêntắcđềbạtởtrêncũngkhôngnênquásơsàiđạikhái.Vìvậy,cùngvớiviệcnhấnmạnhnguyêntắcsửdụngnhântàihợplý,cũngcầnphảixétđếnviệcthăngchứctheothâmniênvàthànhtích,tứckếthợpsựthăngchứcvớithâmniêncốnghiến.Sosánhvớingườitrẻtuổi,ngườilớntuổicóthâmniênvàkinhnghiệmphongphú,rấtdễđượctuổitrẻyêuquývàủnghộ,dođócũngcólợichocôngty.

Thâmniênthànhtíchvàsửdụngnhântàitùytrườnghợpđềucóưunhượcđiểmriêng.Làmthếnàohàihòađượchainhântốnày?VớikinhnghiệmlâunămcủamìnhMatsushitađãđềramộttỉlệ,tứckhithăngchức,nhântốthâmniênchiếm70%,tàinăngchiếm30%,tỉlệnàylàtươngđốithíchhợp.Nếutỉlệnàylàngượclại,rấtcóthểdothiếukinhnghiệmmàdẫnđếnbấtlợichosựpháttriểncủacôngty.

Tuytổngcủathâmniênvàtàinănglà100%nhưngkhiđềbạtmộtngười,khôngnhấtđịnhphảinắmchắc100%.Vìvậy,cólúcphảimạohiểmvìtiềnđồvàsựnghiệpcủacôngty.Trongthựctế,Matsushitađãthựchiệnchếđộnhưvậy.Ôngchorằng,nếutintưởngchínhxácmộtngườicó60%nănglực,cóthểthửđềbạtanhtavàochứcvụcaohơnmộtcấp.Trongđó60%nàylàphánđoán,40%cònlạilàđánhcược.Mộtsốtrườnghợp,ngườiđượcđềbạtchỉcó60điểm,nhưngdocóđượcsựtínnhiệmvàủnghộcủacôngtynênhọvẫncóthểxuấtsắchoànthànhcôngviệcđượcgiao.

Matsushitachorằngngườicóthâmniêndễkhiếnngườikháctinphục,cònngườitrẻtuổibỗngnhiênđượcđềbạtvàochứcvịcao,cókhảnăng

khôngđượcnhưvậy.Dođó,đềbạtngườitrẻtuổicótàinăng,khôngchỉlàđềbạtkhông,màcònphảităngcườngnângđỡ,ủnghộhọ.CáchlàmcủaMatsushitalàkhithăngchứcchongườitrẻtuổilênlàmquảnlý,cònphảicửmộtngườilớntuổi,cóthâmniênđứnglênđạidiệnchotoànthểnhânviêntrongbộphậnđótuyênthệvớingườiquảnlýmới.Tứclàsaukhingườitiếpnhậnchứcquảnlý,ngườiđóphảiđọcdiễnvănnhậmchức:“Tôivinhdựđượcđảmnhiệmchứcquảnlý,mongmọingườitừnayvềsauchỉgiáo,giúpđỡ.”Sauđómờimộtngườilớntuổinhấttrongbộphậnđó,đạidiệnđứnglênđọclờichúcmừng,đồngthờinói:“Chúngtôinguyệnsẽphụctùngmệnhlệnhcủaquảnlýmới,nỗlựclàmviệc.”Cáchlàmnàycóthểnângcaouytíncủangườiquảnlýmới.

ĐIỂMCHÚTRỌNGCỦAVIỆCTUYỂNCHỌNNHÂNTÀIỞMỘTSỐNƯỚCTrênthếgiới,córấtnhiềuphươngpháptuyểnchọnnhântàinhưngtiêuchuẩnmàmỗiquốcgiaquantâmlạikhônggiốngnhau.

1.Mỹ-coitrọnghọcthức,hiệuquả

ỞMỹ,ngườiđưaranhữngquyếtsáchcủacôngtyphảilàngườicóhọcvịthạcsỹ.Dođó,nhânviêncókinhnghiệmmuốnvươnlên,cầnphảiđượcđàotạotrongtrườngđạihọc,cóđượctấmbằngthạcsỹ.

“Cóthểmanglạilợinhuậnvượtquamứcbìnhthườngchocôngty”,làtiêuchuẩndùngngườicủarấtnhiềucôngtyởMỹ.Họcoitrọnghiệuquả,trọngđiểmlàcólợinhuận,sựpháttriểncủacôngtyvàthuhồivốn.Đạtđượcđiềunàysẽnhậnđượcphầnthưởngrấtlớn,nếukhôngsẽbịhạbậclương,mấtchức,thậmchílàbịsathải.

TuyểnchọnnhântàitrongcácdoanhnghiệpMỹthườngcóbốnbướcsau:

(1)Đặtrahệthốngphântíchchếđịnh,địnhlượng.VídụnhưhệthốngchỉsốtrắcnghiệmIQ,mụcđíchlàtrắcnghiệmtuyểnchọntrítuệ,trínhớcủađốitượngvàđộnhanhnhạycủatưduy,nănglựcquansát,phântíchsựvật.

(2)Côngtácchuẩnbịphântíchbanđầu.Nhữngcôngtácchuẩnbịnày

baogồmxâydựng,phântíchcơcấuchứcnăngcôngviệcvàxácđịnhnhânviênlàmviệc.Lựachọnphươngphápphântíchsốliệuvàthuthậptàiliệuvềcôngviệcsắptiếnhành.

(3)Lắngngheyêucầucủaứngviên.Kếthợpđiềukiệnvịtríyêucầucủangườitìmviệcvớiđiềukiệncủavịtríđểtiếnhànhbướcđầuphânloại.

(4)Lậpkếhoạchtuyểnchọnvàkiểmtrađánhgiácụthể.Thôngthường,kếhoạchnàyđượchoànthànhthôngquabaphươngdiệnlàtiếpnhậnhồsơứngtuyển,phỏngvấnvàsáthạchhànhvi.Quahồsơứngtuyển,chúngtacóthểhiểuđượctrìnhđộhọcvấn,kinhnghiệmlàmviệc,tìnhtrạngsứckhỏecủaứngviên.Phỏngvấncótácdụngtạođiềukiệnchoứngviêncơhộithểhiệnnănglựcvàyêucầucủamìnhđồngthờiđểdoanhnghiệpđánhgiácáchiệntượngtrựcquanđầyđủnhất.Sáthạchhànhvilàkhảosátnănglựclàmviệcthựctế,cònđượcgọilàmôphỏngsáthạchcôngviệchoặcnănglực.ĐiểmđặcbiệtcầnnóiđếnlàcácdoanhnghiệpMỹkhituyểnchọnnhântàicănbảnkhônghỏivềgiađình,chínhtrị,đờitưcánhân...Nếuứngviênchủđộngđềcậpđếnnhữngvấnđềnàythìsẽbịchorằnglợidụngmốiquanhệ,sẽbịhủybỏtưcáchứngtuyển,điềunàynhằmđảmbảotínhcôngbằngtrongcạnhtranh.

2.NhậtBản-“chủnghĩanănglực”đanglênngôi

Coitrọngconngười,nhấnmạnhtinhthầnhợptácđồnglòngnhấttrítừtrênxuốngdướitrongcôngty.XâydựngvàduytrìkhôngkhíkinhdoanhkiểugiađìnhlàđặcđiểmlớnnhấttronglĩnhvựcquảnlýkinhdoanhởNhậtBản.NhânlựcgiữacácdoanhnghiệpởNhậtrấtítkhicósựlưuchuyển,chủyếulàlựachọnnguồncánbộtừtrongnộibộ.Vìvậy,nhânlựctrongnộibộcósựlưuchuyểnvôcùngsôiđộng.Sựsắpxếpthứbậctheothâmniênkiểu“sốnglâulênlãolàng”luônđicùngvớichếđộtuyểndụngnộibộdoanhnghiệp,đượcgọilàbảobốichosựthànhcôngtrongkinhdoanhcủadoanhnghiệp.Nhữngnămtrởlạiđây,cáchlàmnàyđãbắtđầubịphêbìnhvàđảkíchvà“chủnghĩanănglực”đangvươnlên.CáchlàmcủamộtsốdoanhnghiệpNhậtBảnhiệnnaylà:ápdụngnguyêntắcsửdụngtheotàinăng,thâmniênlàmviệcđượcđưavàophươngdiệnđãingộ,tạonênchếđộtiềnlươngtheothâmniên.

Hiệnnay,cùngvớisựpháttriểncủanềnkinhtế,phươngthứckinhdoanhcủacáccôngtyởNhậtBảncósựthayđổirấtlớn.Lấychủnghĩanănglựclàmchứcnăngđặctrưngđểthúcđẩychếđộtiềnlươngvàtănglương,khiếnchohai“bảobối”làchếđộtuyểndụngvàchếđộtiềnlươngtheothâm

niên,bắtđầubịđàothải.Theokếtquảđiềutra,trongbanămtrởlạiđây,cóđến70%doanhnghiệpNhậtBảncótỉlệsathảinhânviênbìnhquânhàngnămlà0,6%đãbỏchếđộtiềnlươngtheothâmniên.Hiệnnaycó44%doanhnghiệpthựchiệnchếđộtiềnlươngtheonănglực.Dođó,chủnghĩanănglựctrởnênthịnhhànhtrongcácdoanhnghiệpNhậtBản,đikèmvớiđólàthựchiệnchếđộgiáodụcđàotạonhânviên.Chủnghĩanănglựcvàđàotạonhânviênđãtrởthành“phápkhí”thứtưvàthứnămtrongsựthànhcôngcủacácdoanhnghiệpNhậtBản.

MộtsốdoanhnghiệpNhậtBảnđãtíchlũyđượckinhnghiệmvôcùngphongphútrongquátrìnhtuyểnchọnvàđềbạtngườiquảnlýkinhdoanh.Tiêuchuẩndùngngườicóthểquyvào14tiêuchuẩn,đólà:(1)Làtấmgươngchotoànthểnhânviêntinphụcvàkỳvọng.(2)Nhânphẩmđạođứccaothượng,kiếnthứcuyênthâm,cầncùchămchỉ.(3)Đầuóclinhhoạt,cókhảnăngquansát,dựđoántốt.(4)Sốngtìnhcảm,thườngxuyêntạorabầukhôngkhívuivẻchomọingười.(5)Biếtlắngngheýkiếncủanhânviênvàđưaracáchgiảiquyếtvấnđề.(6)Tựnhậnthứcđượctráchnhiệmcủadoanhnghiệpđốivớixãhội.(7)Nềntảngtưtưởngcủadoanhnghiệpkinhdoanhlàhìnhthànhmốiquanhệkhôngthểtáchrờigiữadoanhnghiệpvàtoànthểnhânviên.(8)Quyếtđoán,dũngcảm,nghịlựckiêncường.(9)Cótinhthầnđộclập,sángtạo.(10)Khônglùibướctrướckhókhăn,khôngnênhỏi“tạisao”trước,màphảinghiêncứucáchđểhoànthànhcôngviệc.(11)Khôngnịnhbợcấptrên,khôngchỉchămchămvàoviệcgiữthểdiện.(12)Khôngbaobiệnchonhữngsailầmcủabảnthân.(13)Điđầulàmgươngvìcôngquêntư.(14)Khôngbàixíchchêbaingườikhác,khôngdùngthủđoạnđểleolênvịtrícaohơn.

3.Đức-yêucầunghiêmkhắc,rộngmởconđườngbồidưỡngnhântài

NhântàiquảnlýcấpcaotrongcácdoanhnghiệpởĐứccầnhộiđủnhữngđiềukiệndướiđây:(1)Thônghiểunghiệpvụtrongdoanhnghiệp,làngườiđanăngtrongquảnlý.(2)Cótầmnhìnvàkiếnthứcphongphú,hiểurõtìnhhìnhthịtrườngtrongvàngoàinước.(3)Trẻtrungkhỏemạnh,cóthểgánhvácđượcnghiệpvụngàycàngmởrộngvàứngphóđượcvớitìnhhìnhkinhtếbiếnhóakhônlường.(4)Biếtcáchxửlýmốiquanhệgiữaconngười,cókhảnăngđộngviêntínhtíchcựccủanhânviên.

4.TiêuchuẩncủangườiquảnlýdoanhnghiệpởmộtsốnướcchâuÂu

MộtsốdoanhnghiệpchâuÂuchorằngcùngvớisựpháttriểnmạnhmẽcủakhoahọckỹthuật,trongđiềukiệnkinhtế,xãhộivàkỹthuậtngàynaythìtiêuchuẩnđốivớingườiquảnlýmàdoanhnghiệpcầnlà:(1)Nhữngsựviệckhólường,khôngrõràng,ngoàidựtínhmàcácdoanhnghiệpphảiđốimặtngàycàngnhiều,vìvậyngườiquảnlýphảidámmạohiểm.(2)Khôngnêntrốntránhmàphảiđốidiệnvớinhữngmâuthuẫntồntạitrongthựctế,cóthểgiảiquyếtvấnđềtừnhiềuphươngdiện.(3)Khôngchỉlàngườicó“tàitrí”,màcònphảicó“trựcgiác”.Khôngchỉlàngười“cólýtính”,màcònlàngười“giàutìnhcảm”.(4)Cóthểcạnhtranhbấtcứlúcnào,bấtcứnơiđâu,đemtínhcạnhtranhlàmđộnglựcthúcđẩyhoànthànhtốtcôngviệc.(5)Nhàdoanhnghiệpchânchínhtrênthựctếlàkhôngphảilàdùngsốlượngsảnphẩmsảnxuấtrađểđođịnh,màlàgiátrịgiatăngmớiđượcsángtạoralàbaonhiêu.Loạigiátrịgiatăngmớinàylàđem“thôngtingiátrịgiatăngmới”dunghòavàotrongsảnphẩmvàquátrìnhsảnxuất.Giátrịgiatăngmớiđómangýnghĩatạoranhiềucủacảihơnnữachoconngười.(6)Làmthếnàokhiếnchodoanhnghiệppháttriểnhoặcmởrộngquymô.Cómộttiêuchuẩnchungcủacácdoanhnghiệplà:Chủquảnhànhchínhcủadoanhnghiệplàmgương,bảnthânanhtatrướctiênphảilàmộtnhàdoanhnghiệp.Vìvậy,anhtacàngcầnphảilàmộtngườinổibật,cótinhthầntráchnhiệmcao.

CƯƠNGVỊPHẢITƯƠNGXỨNGVỚINĂNGLỰCTrongcôngcuộccảicáchdoanhnghiệpquốcdoanh,mộtdoanhnghiệpnọmuốntuyểnchọnmộtcánbộnguồnchínchắn,đảmnhiệmchứclãnhđạocấpxưởng.Nhưngkhiđócómộtcánbộ“thamquyềncốvị”khiếncho“nướccờ”nàychưathểhoànthành.

Hainămsau,vịcánbộnàyvềhưu,khiđóngườituyểnchọnlạimộtlầnnữađưangườicánbộnguồnkiavàodiệncấtnhắc,nhưngđiềubấtngờxảyralàpháthiệnngườinàyđãkhôngcònthíchhợpđảmnhiệmvịtrílãnhđạocủadoanhnghiệpnữa.Làcánbộnguồn,trongmộtthờigianngắn,tốchấttàiđứccủangườinàykhôngthểthayđổinhưvậyđược(thựctếcònđượcnângcaolên),vậyvìsaolạicókếtquảđánhgiátrướcsaukhácnhaunhưvậy?

Nguyênnhânlàtrongkhoảngthờigianhainămnày,điềukiệnkháchquanvàchủquancủadoanhnghiệpđãcósựthayđổirấtlớn:Mộtlàdoanh

nghiệptiếnhànhđổimới,nhậptừnướcngoàivềhàngloạtthiếtbịsảnxuấttiêntiến,xâymớihaiphânxưởngsảnxuấthiệnđạihóa.Hailàtốchấtcơbảncủađộingũcánbộcôngnhânviênđượcnângcao.Tuyểndụnghàngtrămcôngnhântrẻtuổicótrìnhđộvănhóacao.Balàyêucầukỹthuậtvàtrìnhđộquảnlýđượcnângcaorõrệt.Trướcđâychỉcầndựavàokhảnăngtínhtoáncủamộtngườilàcóthểgiảiquyếtvấnđề.Hiệnnaycầnphảicókhảnăngtínhtoáncácsốliệuliênquan,thôngqua“hộichẩn”củacácchuyêngiamớicóthểgiảiquyếtđược.Bốnlàtốchấttổnghợpcủathànhphầnbanlãnhđạocũngđượcnângcao.Trảiquaquátrìnhthanhlọc,bangiámđốcđãđượcbổsungmớirấtnhiềuthànhphầntrithứctrẻtrung,ưutú.Đâylàsựthayđổitrọngđại,vềcănbảnkhôngchỉthayđổidiệnmạovốncócủadoanhnghiệpmànănglựccủathànhphầnbanlãnhđạocũngkhôngngừngthayđổi.Điềunàykhiếnchonănglựccủathànhphầncánbộnguồnvànănglựcđảmnhiệmcươngvịmớikhôngtươngứng,vìvậytrong“quyếtsáchcuốicùng”ngườinàyđươngnhiênbịđàothải.

Nguyênnhânnănglựcđảmnhiệmcươngvịlãnhđạocósựthayđổiđươngnhiênlàxéttrênnhiềuphươngdiện.Thôngthường,cóhainguyênnhânchủquanvàkháchquan.

Xétvềmặtchủquan,độngtháithayđổicủakếtcấuthànhphầnbanlãnhđạovàsựpháttriểntrongmốiquanhệthànhphầnbanlãnhđạo,tấtsẽcóyêucầumớiđốivớinănglựcđảmnhiệmcươngvịmới.

Khimôitrườngvàđốitượnglàmviệcthayđổi,ngườituyểndụngkhácnhausẽđưarayêucầukhácnhauđốivớinănglựcđảmnhiệmcươngvị.Nhữngnhântốkháchquannàycóthểcóảnhhưởngriêngrẽđốivớinănglựcđảmnhiệmcươngvị,còncómộtsốcóthểhợpthành“lựctổnghợp”thúcđẩynănglựcđảmnhiệmcươngvịkhôngngừngbiếnđổi.Nhữngthayđổinàyđốivớingườituyểnchọnnhântàicóthểnhậnbiếtbằngtrựcquan(nhưdoanhnghiệpnângcấpthiếtbị,tốchấtđộingũcánbộđượcnângcao);còncómộtsốbiếnđổilạikhónhậnbiết(nhưtốchấttàiđứccủabảnthânngườituyểnchọnnhântàicósựthayđổi).Điềunàyyêucầungườituyểnchọnnhântàiphảithậntrọng,quansát,phântíchtỉmỉmớicóthểnắmbắtchínhxácnhữngảnhhưởngcóthểphátsinhđốivớinănglựcđảmnhiệmcươngvịdonhữngđiềukiệnkháchquankhácnhaugâynên.

Tómlại,xuthếcảicáchpháttriểnnhanhchóng,tấtsẽthườngxuyênlàmthayđổicácđiềukiệnchủquanvàkháchquanđốivớibanlãnhđạo,khiếnchonănglựcđảmnhiệmcươngvịkhôngngừngthayđổi.Trong“quyếtsáchchọnnhântài”,cầnchútrọngđánhgiáchínhxácnhữngthayđổivềnănglực

đảmnhiệmcươngvịvàkịpthờiđiềuchỉnhthíchhợpvớinănglựccủanhântài.Đâylàkhâuquantrọngtrongviệclựachọnđúngnhântàiđảmnhiệmcươngvịlãnhđạo.

NHÂNTÀICẦNQUARÈNLUYỆNMỚITRƯỞNGTHÀNHTrongdoanhnghiệp,nhânviênđượclãnhđạocoitrọngcóthểtrựctiếpđượcđềbạtvàovịtríquantrọng.Nhưngngườilãnhđạothôngminhthườngkhônglàmnhưvậy,vìsựtrưởngthànhcủanhântàiphảiđượcthửthách,rènluyệntrongthựctiễnkhókhăn.

Mộtlãnhđạonọpháthiệnramộtnhânviênrấtcótiềmnăngnêncửanhtasangbộphậnmarketing,khônglâusauđềbạtanhtalênlàmtrưởngnhóm,phụtráchmộtmảngcôngviệcđộclập.Anhtalàmviệcrấtxuấtsắc,lãnhđạokhenthưởng,nhânviêntrongcôngtytừtrênxuốngdướiđềucôngnhậnnhữngthànhquảmàanhtađạtđượcvàaicũngchorằnganhtasẽđượccấtnhắc.Nhưnglãnhđạolạiđiềuchuyểnanhtaxuốnglàmviệcởbộphậnkho.Mọingườichorằngcóthểanhtađắctộigìđóvớilãnhđạo,nhưngngườinhânviênnàykhônghềbiệnminhgì,bảnthânanhtacũngkhôngđoánđượcýđồcủalãnhđạo.Tuytronglòngcóchútkhôngvui,nhưnganhtavẫnchămchỉlàmviệc,rấtcótinhthầntráchnhiệm,lãnhđạocólúccũngđíchthâncùnganhtabànbạccôngviệc.Mộtnămsau,ngườinhânviênnàyđượcngồivàovịtrígiámđốcbộphận.Saunàymọingườimớihiểurarằng,lãnhđạomuốntrọngdụnganhtanênluônngầmthửtháchvàquansátmọibiểuhiệncủaanhta.

Trênthựctế,việcthăngtiếnnhanh,khôngcóthờigiantíchlũyđủkinhnghiệmvàkiếnthứcsẽkhôngtốtchosựtôiluyệntrưởngthànhcủanhântài.Hơnnữa,việcđềbạtnhanh,dễbịngườikháccoilàđượclãnhđạoưuái,rấtdễdẫnđếnsựđốkỵ,bấtmãn.Chodùmứcđộmấtcânbằngtâmlýđóởmứcnàothìcũngsẽảnhhưởngđếncôngviệccủamọingười.

Thờigianbịđốixử“lạnhnhạt”chínhlàđểthửtháchtínhcách,sứcchịuđựng,tinhthầntráchnhiệmcủanhânviên.Liệuđócóphảilàngườiđứngnúinàytrôngnúinọ,làmviệckhôngcótráchnhiệmhaykhông,ngồivàomộtvịtríchưakịpấmchỗđãmuốn“leolêncao”,chỉchạytheocáilợitrướcmắt?

Khithửtháchtheocáchnày,lãnhđạophảiquansáttỉmỉdiễnbiếntâmlýcủanhânviênkhibịđốixửlạnhnhạt,lúcnàyhọmuốnbỏcuộchayvẫnýthứcđượcbảnthâncầnnỗlựcphấnđấunhiềuhơn.Thửtháchcũngphảicó“mứcđộ”,khôngđượcđểtừcựcđoannàysangcựcđoankhác.

QUANTÂMDẪNDẮTNGƯỜICHẬMTIẾNTrongcôngtycónhữngnhânviênkhiếnbạnrấtđauđầu,đólà“phầntửchậmtiến”,córấtnhiềutậtxấu.Làlãnhđạo,gặptrườnghợpnhưvậycầnphảicósựnhẫnnạibaodung,tậntụygiúpđỡ,dẫndắthọ.

Dẫndắtngườichậmtiến,lôikéo,mạnhdạnsửdụnghọthìnhữngngườinàytấtsẽtrởthànhlựclượngủnghộ,trợgiúpchobạn,chííttrongcôngviệc,họcũngkhôngngángtrởbạn.

Córấtnhiềucáchđểdẫndắtngườichậmtiến:

•Đềbạthọ.Đâylàcáchlàmđúngđắnvàcũnglàcáchdẫndắtđượcmọingườiđồngtìnhnhất.Tuynhiêncầnphảixemtàinăngcủahọvìtrườnghợpkhôngthểtiếnbộđượcsẽgâyhạiđếnbảnthânbạn,trởthànhgánhnặngchobạn.

•Điềuchỉnhchứcvụcủahọ.Khôngnhấtthiếtphảilàthăngchứcchohọnhưnglạicóthểkhiếnchotàinăngcủahọđượcpháthuymàkhônglàmchohọ“bứcbốikhóchịu”.

•Tạođộnglựcchohọ.Vídụkhôngràngbuộchọ,đểchohọđộclậptựchủ.

•Giúphọgiảiquyếtkhókhăn.Tiềncóthểbứctửanhhùnghảohán,nếumộtngườilàanhhùngthậtsựthìhãygiúpđỡanhtagiảiquyếtkhókhăn.

•Giúphọthoátkhỏihiểmnguy.

•Kéohọrakhỏibờvựcthẳm.Nóirõ,nhắcnhởhoặcámthịgiúphọtránhkhỏibịhủyhoại,tổnthương.

•Khíchlệhọ.Khihọrơivàobếtắc,chánnản,gặpphảinghịchcảnh,bịkẻxấuđảkích,hãykhíchlệtinhthầngiúphọphấnchấnlên.

Nhưngkhidẫndắtngườichậmtiến,bạncũngphảichuẩnbịtâmlý.

•Chuẩnbịtâmlýphiêulưumạohiểm.Nhìnngườikhôngthểchínhxác100%,cólúccũngphảicoikẻtầmthườnglàmộttướngtài,cũngcókhivìlòngtốtmàbiếnlangsóithànhchónhà.Vìvậysaukhibạndẫndắthọ,cólúcsẽgặpphảinguyhiểmnhưbịliênlụy,bịphảnbội.

•Chuẩnbịtâmlýđốidiệnvớilờiđồnđại.Nếuphạmvi“dẫndắt”quárộnglớnsẽbịngườikhácchorằngbạnđangtạodựngvâycánh,thậmchídẫnđếnsựchốngđốicủangườikhác.Đâylàđiềuthườnggặptrongtậpthể.

Tómlại,bấtkỳsựviệcnàocũngđềucóhaimặtlợivàhại.Tuynhiên,việcdẫndắtngườichậmtiếnthườngcólợihơncóhại,hơnnữacũngkhôngthểvìcóhạimàchúngtakhôngdẫndắtngườicótàinăngnhưngchưađượcthểhiện.Kỳthịvàlạnhnhạtchỉcóthểkhiếnchohọcàngthumìnhlạihơn,dẫndắtvàtrọngdụng,rấtcóthểkhiếnchohọvươnlên.Nhiềulãnhđạoluôncócấpdướitrungthànhđitheo,làdohọsẵnlòngdẫndắtngườichậmtiến,dùngtìnhcảmràngbuộchọ,lợimìnhlợingười.Dođó,nếubạncónănglựcvàđiềukiệnthìhãygiúpđỡhọ.

KHUYẾTĐIỂMKHÔNGPHẢILÀTRỞNGẠICHOVIỆCĐỀBẠTNgườilãnhđạođềbạt,cấtnhắcnhântàikhôngnênlệthuộcvàoquyđịnh,tiêuchuẩn,khôngthểvìmộtngườicókhuyếtđiểmthếnàythếkiamàkỳthị,lạnhnhạtvớihọ.Nếuhọlàngườicótàithìnêncốgắngtrọngdụng,đâychínhlànguyêntắctốithiểutrongdùngngười.

Mộtngườitừngbịmọingườigièmpha,bịcoilàngườikhôngcóthuốcchữa,nhưngthôngquaviệcquansát,đểý,bạnpháthiệnrarằnghọlàngườicótàinăng.Vậythìbạnhãymạnhdạnquyếtđịnhcấtnhắchọ.

Mộtnhânviêntừngchỉtríchbạntrướcmặtmọingười,nhưnglạilàngườicónănglựcchuyênmôncao,thìbạnđừngvìnhữnghiềmkhíchtrướcđâymàkhôngđềbạthọ.

Mộtnhânviêncótướngmạoxấuxínhưngbạnkhôngcấtnhắctheotướngmạo,màlàtheothựctàicủahọ.

Mộtngườitrướcđâylàđồngnghiệpcủabạn,hiệnnaylànhânviêndướiquyềncủabạn,khibạntuyểnchọnvàcấtnhắcnhânviên,anhtacóđiềukiệntươngđươngvớingườikhác,nhưngbạnkhôngthểvìanhtalàbạncũmàưutiênlựachọnanhta.

Đốivớinhânviênđãtừngphạmsailầm,bạncóthểnhìnnhậnvấnđềmộtcáchlýtính,thấyrõđiểmđángquývàmặttốtkhác.Trảiquamộtkhoảngthờigianbồidưỡng,quansát,nếuđủđiềukiệnthìcấtnhắcngườiđólênmộtchứcvụmới.

Mộtnhânviêncókiếnthứcvànănglựcvượttrộihơnbạn,nhưngbạnkhôngthểvìlòngđốkỵmàkhôngđềbạtanhta,tráilạiphảiđềbạtanhtalênvịtríquantrọng.

Làmđượcnhữngđiềukểtrênmớicóthểkhiếnchocôngviệclãnhđạocủabạnđượcthuậnlợi,uytíncủabạndầntănglên.Tuynhiênnhântàimàbạncấtnhắcnhấtthờichưathểkhiếnchomọingườihàilòng,nhưngbạncũngkhôngcầnphảiquásốtruột,làvàngtấtsẽcóngàyphátraánhsáng,đóchỉlàviệcsớmhaymuộnmàthôi.Quantrọnglàngườibạncấtnhắccóđúnglàvàngthậthaykhông,việcđềbạt,cấtnhắcchínhxác,cóhiệuquảsẽchứngminhtốchấtdùngngườicủalãnhđạo.

Nếunhânviêncảmnhậnđượctháiđộdùngngườicủabạn,tínhcôngbằng,hợplývàsựnghiêmkhắctrongcáchlàmviệccủabạn,thìbạnsẽnhậnđượcsựtínnhiệmcủahọ.Trướcđâyhọlàngườirấtkhóđốiphó,thìsaunàyhọsẽtuyệtđốitrungthànhvớibạn.Trướcđâyhọtừnglàngườichậmtiến,thìsaunàyhọsẽrấtnăngđộngnhiệttình.Trướcđâyhọtừnglàngườiđứngnúinàytrôngnúinọ,saunàysẽthànhtâmphụcvụbạn.Khicóđượcnhữngtàinăngnàytrongtay,chắcchắnvịtrílãnhđạocủabạnsẽđượccủngcố.

DỰAVÀOTRẮCNGHIỆMTÂMLÝHỌCTrongcácdoanhnghiệpphươngTây,việcchiêumộvàtuyểnchọnnhânviêncòncósựthamgiacủacácnhàtâmlýhọc.

Vídụ,mộtdoanhnghiệptổchứckiểmtranănglựclãnhđạocủaứng

viên,nhàtâmlýhọcđưarayêucầulàtrongmộtcănphòng,ứngviênxếpnhữngkhốigỗcókíchthướcvàhìnhdạngkhácnhauthànhhìnhlậpphươngcócạnh2mtrongvòng10phút.Đúnglúcnàycóhaingườicôngnhântìnhcơđiqua,ứngviênliềngọihọvàogiúpđỡ.Trênthựctế,haingườinàylàdonhàtâmlýhọccửđến,họrấtnhiệttìnhgiúpđỡ,nhưngthườnggâythêmrắcrốidovụngvề,cókhilạirấtcẩuthả,lạihayphànnàn,nóinhữngđiềukhónghe.Nhàtâmlýhọcđứngbêncạnhquansát,khicầnthiếtlạiđưaranhữngđánhgiátiêucựcđốivớicôngviệcmàứngviênđanglàmvớimụcđíchlàmhọbịứcchế.

Từnhữngcuộctrắcnghiệmnhưvậy,lãnhđạodoanhnghiệpcóthểquansátđượcnănglựclàmviệccủaứngviên.Kếtquả,cácứngviêndùngnhiềuphươngthứckhácnhauđểxửlýtìnhhuốngkểtrên:cóngườiyêucầucôngnhânđứngsangmộtbên,đểhọtựtaylàm.Cóngườitrởthànhkẻđộctài,khoachânchỉtaycôngnhânlàmviệc.Còncóngườiquênhẳnvaitròlãnhđạo,nghetheosựchỉhuycủacôngnhân.Rấtnhiềuứngviênlạiđánhmấtđisựtựkiềmchếbảnthântrongquátrìnhgiảiquyếtcôngviệcđơngiảnnày.Nếukhôngnhậnranhữngđiềunàythìkhihọlàmlãnhđạosẽgâytổnthấtlớnchodoanhnghiệp.

Dođó,phươngphápchọnngườimộtcáchkhoahọc,cóhiệuquảlàvôcùngquantrọng.Vậycácbướcchọnngườinhưthếnàolàhợplý?

Trướctiênphảitiếnhànhphântíchcôngviệcvàngườithựchiệncôngviệc.Ngườilãnhđạophảixácđịnhđượcnộidung,phạmvi,kỹnăng,chứctráchcủacôngviệc.Chỉkhiđóhọmớidễdàngtiếnhànhcôngtáctuyểndụng,lựachọn,đánhgiá,huấnluyệnvàđàotạo.

Tiếptheolàtiếnhànhcôngtáctuyểndụng.Điểmmấuchốtởđâylàphảinóirõưukhuyếtđiểmcủađơnvịchongườiứngtuyển.

Thứbalàthựchiệnviệctuyểnngười.Mộtgiámđốcmuốntìmtrợlý,phòngnhânsựchọnđượcnămngười,đềutốtnghiệpđạihọc,cónănglựckhiếnvịgiámđốcphânvânkhôngbiếtphảichọnai.Nhàtâmlýhọcgiúpôngtathiếtkếmộtchươngtrìnhphỏngvấn,trongđóhỏicácứngviênvìsaomuốnchuyểnđếnbộphậnnàylàmviệc,cóthểmanglạichobộphậnnàylợiíchgì.Trướcđâycónhữngkinhnghiệmthànhcôngvàthấtbạigì,trongtươnglạicókếhoạchcánhânnhưthếnào...Ngoàira,nhàtâmlýhọccònđưarahaitìnhhuốngcôngviệc,yêucầuứngviênđưaraphươngángiảiquyết.Thôngquanhữngphươngphápnày,cóthểhiểutoàndiệnnănglựcxửlýcôngviệcvàconngườicủacácứngviên,cónănglựctiềmẩngì,cóhoài

bãogìkhông...

Bêncạnhđó,khilựachọnnhântài,ngườilãnhđạothườngcótâmlýđitìmngườigiỏinhất,trênthựctếnênđitìmngườithíchhợpnhất.Mộtkỹsưưutúchưachắcđãlàngườiquảnlýtốt.

Trongnhữngnăm80củathếkỷXX,mộtnhàtâmlýhọcởMỹquanhiềunămnghiêncứuđãđềra“thuyếtthànhcôngnhờsựlạcquan”.Thuyếtnàychorằngmộtngườitựtin,lạcquanthườngdễđạtthànhcônghơnnhữngngườithiếutựtin,biquan,chodùhaingườinàycótrítuệvànănglựcnhưnhau.

Mộtcôngtytiếnhànhtheodõi,khảosátcứulầnlượtnămngườiđảmnhiệmchứcvụgiámđốcbộphậnmarketing.Kếtquảchỉrõ,trongbàitrắcnghiệmtinhthầnlạcquan,người“siêulạcquan”hoànthànhcôngviệctốthơn.Trongnămđầutiênđảmnhiệmchứcgiámđốc,thànhtíchkinhdoanhcủanhữngngườinàycaohơn21%sovớingười“lạcquanởmứcbìnhthường”,nămthứhaicaohơn57%.“Trắcnghiệmlạcquan”đãđượcnhiềucôngtycôngnhậnvàtrởthànhmộtphươngpháptuyểndụnglãnhđạophổbiến.

ChươngV:

GIỮCHÂNNHÂNTÀI

Xâydựngkhodựtrữnhântài✸Bíquyếtquảnlýcủalãnhđạodoanhnghiệpcóhaiđiểm:mộtlàgiảmthiểungườithừa,hailàtăngthêmnhântài.

✸Chiếnlượcgiữchânnhântàikhôngchỉdựavàobộphậnnhânsựmàphầnlớnlàdocácgiámđốcbộphậnthựchiện.

✸Ngườilãnhđạokhôngnhữngphảicóđứcchiêumộnhântài,màcònphảicólònggiữchânnhântài.

✸Sựquantâmgiúpđỡnhântàivàothờiđiểmthenchốtthườngquantrọnghơnsự“quantâm”thôngthường.

DÁMBỎNGHÌNVÀNGMUAĐẦUNGỰAThờiChiếnQuốc,quânTềđánhchiếmnướcYên,dânchúngnướcYênkhôngcamtâmchịumấtnướcnênđãtậphợpbinhtướngđánhbạiquânTề,tìmtháitửlậplênlàmvua,tứcYênChiêuVương.

Đốimặtvớiđấtnướchoangtànsauchiếntranh,YênChiêuVươngquyếttâmbằngmọigiáchiêumộngườihiềntài.ChiêuVươngmờiQuáchNgụyđứccaovọngtrọnglậpkếsáchchiêumộhiềntài.QuáchNgụysuynghĩhồilâu,rồikểchoChiêuVươngmộtcâuchuyệnđạiýlà:Xưacómộtôngvuacósởthíchsưutầmthiênlýmã,pháingườiđikhắpnơitìmkiếm,

suốtbanămtrờivẫnchưatìmđược.Cóngườihầucậnnghenóiởmộtnơirấtxacóconthiênlýmã,liềnbẩmbáolạivớinhàvua.Nhàvuađưa1.000lạngvàngđimuangựa,khôngngờrằng,đếnnơiconthiênlýmãnàyđãchết.Ngườihầucậnnàylấyra500lạngvàngmuacáiđầungựamangvềchonhàvua.Vừanhìnthấycáiđầungựa,nhàvuanổigiậnđùngđùng,cậnthầnđóliềngiảithíchrằng:“Đứcvuabốcáothiênhạtìmmuathiênlýmã,giờđâyngườitrongthiênhạbiếtngườibỏtiềnramuacảngựachết,vậythìsaophảilokhôngcóngườimangngựasốngdânglên?”Quảnhiênđúngnhưlờingườihầucậnnói,tinnhàvuabỏtiềnramuacảđầungựatruyềnđi,ngườitrongthiênhạđềuchorằngnhàvualàngườivôcùngyêuquýngựa,trongchưađầymộtnăm,cónhiềungườitừkhắpnơiđếndângthiênlýmã.

QuáchNgụykhuyênChiêuVươngrằng,chỉcónhúnnhườngđốiđãivớinhântàithìmớithuhútngườicótàitrítìmđến.Ngheđượcnhữnglờinày,ChiêuvươngvôcùngtrọngdụngQuáchNgụy,đồngthờilập“Hoàngkimđài”tứcđàichiêuhiềnchiêumộnhânsỹbốnphương.NướcYêndầnlớnmạnh,trởthànhmộttrongbảycườngquốcthờiChiếnQuốc.

Câuchuyệnnàyđãcónhữnggợimởchocáclãnhđạodoanhnghiệpthờinay:

Thứnhất,tuyểnchọnanhtàiphảicóthànhý.Chớnênchorằngchiêuhiềnđãisỹchỉlàphẩmcáchcánhândonhàchínhtrịxưanghĩra,mànócũnglàmộtphươngphápvôcùnghiệuquảtrongviệctuyểnchọnnhântài.

Thứhai,tuyểnchọnnhântàitrướctiênphảitạodựnghìnhtượngmìnhlàngườicoitrọngvàyêuquýnhântài.Lấyhìnhtượngtrọngdụngnhântàiđểthuhútnhântàilàphươngpháptốtnhất.Trênthựctếnóbaohàmcảquátrìnhlàmthếnàotrọngdụngnhântàihiệncó,đồngthờithỏamãnđiềukiệnpháthuytàinăng,cuốicùnggiúphọđạtđượcthànhcông.

Thứba,đíchthânlãnhđạophảidốcsứcvàoviệctuyểnchọnnhântài.Ngườilãnhđạokhôngđíchthântuyểnchọnsẽkhôngcóđượcnhântài.

Thứtư,cầnđầutưtiềnbạc,côngsứcđểtuyểnchọnnhântài.Ngườilãnhđạoquyếttâmtuyểnchọnvàdùngngườithìchodùcóphảibỏratiềntriệu,thậmchítiềntỉcũngsẽcảmthấyhợplý.Việctuyểnchọnnhântàingàynaynếukhôngcótiềnsẽkhôngthểthànhcông.Tiềnbạc,thờigian,lòngnhiệttìnhlàđiềukhôngthểthiếu.

Thứnăm,tuyểnchọnnhântàiphảithôngquacáckênhthôngtintuyên

truyền.“Hoàngkimđài”còngọilà“Đàichiêuhiền”,ngàynayđượckhôngítdoanhnghiệpxâydựngthôngquacácphươngtiệnthôngtinđạichúngnhằmtuyểndụngnhântàiởkhắpmọinơi.Thờikỳđầusánglập,danhtiếngcủadoanhnghiệpchưađủlớnnênrấtítnhântàicóthểbiếtđểtìmđến,dođócáchlàmtốtnhấtlàsửdụngcácphươngtiệntruyềnthônglàm“Hoàngkimđài”,đểtuyêntruyềnthôngtinrộngkhắp.

NƯỚCMỸTHUĐƯỢCNGUỒNLỢILỚNNHỜ“NHẬPKHẨU”NHÂNTÀIDùnglễđểtuyểndụngnhântàilàbiệnphápsaukhiđãtìmhiểuđốitượngnhântàicụthểmàdoanhnghiệpđócần,rồibằngsựquantâm,dùnglễđốiđãi,tìmmọicáchđểtuyểndụngđượcnhântàiđó.TíchLưuBịthờiTamQuốcbalầnđếnlềutranhmờiGiaCátLượnghaychuyệnnướcMỹbalầnmờinhàvậtlýhọcAlbertEinsteinchắchẳnnhiềungườibiết.Đầunhữngnăm30củathếkỷXX,nhàgiáodụcnổitiếngngườiMỹAbrahamFlexnerquyếttâmthựchiệncảicáchgiáodục.KhoảntiềnlớntừmộtnhàtriệuphúquyêntặngôngđãthànhlậpViệnKhảocứuvàGiáodụctạithànhphốPrincetonxinhđẹp.Ôngđikhắpnơitìmcáchọcgiảnổitiếngthếgiớivềlàmviệcchoviện.Đầunăm1932,khiAlbertEinsteinđếngiảngdạytạiHọcviệnCôngnghệCalifornia,AbrahamFlexnerlậptứcđếnthăm,đồngthờimờiEinsteinvềgiảngdạynhưngEinsteinkhôngđồngý.Saunày,EinsteinđếnAnhgiảngdạy,AbrahamFlexnertiếptụcđếnAnhtìmgặpEinsteinmộtlầnnữađểđềnghịEinsteinvềlàmviệctạiviệnnhưngEinsteinvẫnkhôngđồngý.AbrahamFlexnervẫnkhôngtừbỏýđịnh.Mùahènămđó,EinsteintừAnhtrởvềnhà,AbrahamFlexnerlạiđếngặplầnthứbavàkhẩnkhoảnmờiEinstein.EinsteincảmkíchtrướclờimờichânthànhcủaAbrahamFlexnernêncuốicùngđãđồngývềlàmgiáosưgiảngdạyởViệnKhảocứuvàGiáodụcPrincetonđếncuốiđời,từđónướcMỹtrởthànhtrungtâmvềvậtlýcủathếgiới.

DùngchếđộđãingộđặcbiệtđểthuhútnhântàiđiểnhìnhnhấtphảinóiđếnnướcMỹ.Năm1945,quânĐồngminhđánhchiếmBerlin,khiquânđộicácnướcđemtoànbộthiếtbịmáymóccủaĐứcvềnướcthìChínhphủMỹlạicửhàngloạtmáybayđếnĐứcđểchởcácnhàkhoahọc,kỹsư,nhânviênkỹthuậtlàtùbinhđưavềMỹ.Saukhikiểmtravàđánhgiá,ChínhphủMỹliềnđưarahàngloạtđãingộđặcbiệtđểhọtìnhnguyệnlàmviệcchoMỹ.NhữngnhàkhoahọcngườiĐứcđóngvaitròrấtlớntrongsựpháttriểnkhoa

họckỹthuậtcủaMỹsauchiếntranh.TuymangtínhchấtépbuộcnhưngviệcdùngchếđộđãingộđặcbiệtđểtuyểndụngnhântàilàmộtchiêuvôcùnglợihạimàngườiMỹđãsửdụnghiệuquả.Nhờsựđãingộđặcbiệtnày,nướcMỹđãcóđượcrấtnhiềunhântài,đồngthờipháthuyđượctácdụngrấtlớn.MọingườiđềubiếtrằngHenryAlfredKissingerngườiDoThái,BrzeziskingườiBaLan,đềulànhữngchínhtrịgianổitiếngởMỹ.TrongThếchiếnthứhai,10vịgiáosưtrongkếhoạchnghiêncứuchếtạo,nghiêncứukhoahọccủaMỹthìchỉcómộtngườiMỹ.TrongnhữngngườiMỹđoạtgiảiNobelvậtlý,có6ngườilàdidântừchâuÂu.TrongchươngtrìnhthámhiểmmặttrăngApolo,độingũkỹsưphầnlớnlàngườinướcngoài,1/3trongsốđólàngườiTrungQuốc.Theothốngkê,từnăm1946đến1974,Mỹápdụngchếđộđãingộđặcbiệt,chiêumộtổngcộng240.000“nhânvậtcaocấp”làcácnhàkhoahọc,kỹsư,bácsỹ.TheotiếtlộcủanghịsỹJohnHenryHolland,nướcMỹđãkiếmđược12tỉđôlatừcácquốcgiatrênthếgiới(mộtngườiởMỹtừnhỏđếnkhitốtnghiệpđạihọc,kinhphígiáodụccủachínhphủđầutưvàokhoảng50.000đôla,240.000ngườilà12tỉđôla).Đâyđúnglàmộtvụkinhdoanhmộtvốnbốnlời.

BAODUNGĐỂBẢOVỆNHÂNTÀITrênthếgiớikhôngcóvàngnguyênchất,khôngcóngườihoànmỹ.Trongnhữngnhântàiđượcmọingườicôngnhậncũngrấtkhócóthểtìmrađượcngườitoànmỹ.

GiaCátLượnglàquânsưđắclựcchoLưuBị,nhưngnếuđểôngcầmđaogiếtđịchthìsẽnhưthếnào?ỞdướinướcLýQuỳkhôngthắngđượcTrươngThuận,nhưnglêntrênbờthìTrươngThuậnkhôngphảilàđốithủcủaLýQuỳ.Cóthểthấyrằng,nhântàicóưuđiểm,tấtcũngsẽcónhượcđiểm.Màthườngthườngưuđiểmcàngnổitrộithìnhượcđiểmcànglộrõ.Ngườicótàithườngkhôngcâunệtiểutiết,kẻcótàinăngđặcbiệtthườngcóthóiquensởthíchkỳquặckhácngười.Nhântàicókiếnthứchiểubiếtcủariêngmìnhnêntấtnhiênsẽtựtinvàgiữchínhkiến.Nhântàichuyêntâmnghiêncứu,làmviệctấtsẽkhôngcóthờigian,tâmtríchocácmốiquanhệxãhội,cũngthườngngâyngô,khônghiểunhântìnhthế.Vìvậycóthểhọkhôngnểmặtlãnhđạo,khôngkhéoléo,thườnghaynóithẳng.Dođóngườiquảnlýphảicótấmlòngrộnglượng,baodungvớinhântài,biếtnhẫnnhịntrướcnhữngthóiquenvànhượcđiểmcủahọ.“Khôngnhẫnnhịnđượcviệcnhỏ,tấthỏngviệclớn”làchâmngônmàngườilãnhđạodoanhnghiệphiệnđạiphảibiếtrõ.

TrongHànThingoạitruyệncómộtcâuchuyệnnhưsau:MộtlầnSởTrangVươngmởtiệcmừngcông,gọiphitầnsùngáinhấtlàHứaCơrachúcrượucácđạithần.Bỗngnhiênmộtcơngióthổitắthếtđènnến.Lúcnày,cóngườinhâncơhộinắmtayáovàsờtayHứaCơ.HứaCơnhanhtaytúmđượcdảimũcủangườiđókhiếnchongườinàysợhãiphảibuôngtay.HứaCơchạylạitrướcmặtSởTrangVươngyêucầutìmvàtrịtộingườinày.SởTrangVươnglậptứcnói:“Hãykhoanthắpnến,tấtcảmọingườimaubứtđứtdảimũxuống.”HứaCơkhônghiểuýcủaông,SởTrangVươnggiảithíchrằng:“Rượusaysinhrahànhđộngcợtnhảlàlẽthườngtình,nếutraxétxửlýsẽlàmtổnthươngkẻsỹ,khiếnchoquầnthầnmấtvui.”Hainămsau,Sở,Tấngiaotranh,cómộtngườitênlàĐườngGiảochiếnđấuvôcùngdũngmãnh.SởTrangVươnghỏianhtavìsaolạihếtlòngxảthânquênmìnhnhưvậy.Ngườinàynói:“Thầnchínhlàngườibịbứtđứtdảimũtrênđiện.”RõràngĐườngGiảomuốnbáođápơnSởTrangVươngkhôngtraxétvụmạophạmHứaCơnămđó.

Đốivớinhântài,ngườilãnhđạokhôngnhữngphảikhoandungmàcònphảicótâmbảovệnhântài.Đasốnhântàicónhậnthứchơnngười,mộtsốngườidámsángtạoracáimới,nhưnglạibịcoilà“tàthuyếtdịđoan”,cóngườithậmchíbịcoilàlàmđiềugàndở.Vìvậy,trongmộtsốvấnđề,nhữngnhântàinàycóthểsẽđứng“đốilập”vớingườikhácởmộtmứcđộnàođó.

Nhântàicóthểđạtđượcthànhtíchhơnngười,nênkhótránhkhỏibịngườikhácđốkỵ.Mộtsốnhàquảnlýkhôngcótâmhọchỏimàcòncólòngđốkỵ,coithànhcôngcủangườikháclànấmmồchônbảnthânmình,nênđốivớinhântàihọkhôngnhữngkhônggiúpđỡ,màcònđẩynhântàivàođườngcùng.Cóngườilạikhôngphụcngườitrướcđâyngangvaivếnhưngnaycaohơnmình,tronglúctràdưtửuhậubuônchuyện,muốnđưađẩyđếntaicấptrên,gâynênthôngtinthậtgiả,thịphilẫnlộn.Ngoàira,khôngphảiaicũnglàngườihoànmỹ,đặcbiệtlàngườicósởtrườngtrênmộtphươngdiệnnàođó,cóthểcókhuyếtđiểm,thiếuhụtởtrênphươngdiệnkhác,gặptrườnghợpnhưvậy,mộtngườilãnhđạogiỏiphảidũngcảmđứnglên,dẹptandịnghị,bảovệnhântài.Thựctếchothấychỉkhi“dámdùngvàbảovệnhântài”bạnmớicóthểđàotạođượcnhiềunhântàihơn.

TRỞTHÀNHNGƯỜITUYỂNCHỌNXUẤTSẮC

Trướckhibắtđầutuyểnchọnnhântàicầnphảixemkỹyêucầuđốivớivịtrítuyểndụng.Mộtsốnhàlãnhđạosailầmchorằng,kếtquảcáchạngmụckiểmtrađánhgiáứngviênđềuphảivượtquamứctrungbình.Nếuápdụngphươngphápnày,rấtcókhảnăngbạnmấtđimộtnhântàicóthểlàmnênthànhtíchxuấtsắctrongcôngviệc.

Cuộcphỏngvấncủabạnvớiứngviênlàmộtcuộcnóichuyện“đánhgiá”lẫnnhau.Ứngviênvìmuốncóđượccôngviệcnàytấtsẽcósựđầutưchuẩnbịđểđượcbạnnhậnvàolàmviệc.

Khôngnênhỏinhữngcâuhỏikhómàứngviênkhôngthểtrảlờiđược.Dướiđâylànhữngcâuhỏicầnphảitránh:

“Vìsaobạnmuốnđếnđâylàmviệc?”

“Làmthếnàochứngminhđượcbạncóthểđảmnhiệmđượccôngviệcnày?”

“Phảichăngbạncóhứngthúvớicôngviệcnàyvìmứclương?”

Nhữngcâuhỏikémthôngminhởtrênsẽkhiếnchobạntrởthànhngườiphỏngvấntồi.Bạncầnphảitìmcáchkhiếnchoứngviêncảmthấybớtcăngthẳngrồimớinóichuyện.Mụcđíchcủabạnlàtìmhiểuconngườiứngviên,tránhcáchnhìntruyxét.Tốtnhấtbạnnênhỏimộtsốvấnđềkhôngquantrọngđểchođốiphươngkhôngbịcăngthẳng.Nếubạnmuốnđưaramộtvàicâuhỏikhó,cóthểđợiđếnkhiứngviênhếtcăngthẳng.Dướiđâylàvídụmộtcuộcphỏngvấn,giảsửứngviênlàcôA.

“Chàochị,trongđơnứngtuyểncủachị,tôiđượcbiếtsởthíchcủachịlàtranhsơndầu,tôithỉnhthoảngcũngvẽtranhsơndầu.Điềugìkhiếnchịcóhứngthúvớitranhsơndầuvậy?”

Câuhỏinhưtrêncóthểđạtđượcmộtvàimụcđích,tứchaibêncómộtđiểmchung.BạncóthểđểcôAđónóivềbảnthânvàsởthíchcủacôấy.BạnkhiếnchocôAbiếtrằng,ngoàicôngviệcra,bạncònquantâmđếnbảnthâncôấy,đâylàsựquantâmgiữaconngườivớinhau.Việcxâydựngmốiquanhệnhưvậylàrấtquantrọng.NếusaunàycôAcùnglàmviệcvớibạn,đósẽlàmộtsựkhởiđầutốt.Chodùsaunàycôấykhôngđượctuyểndụng,côấycũngsẽcóđượcấntượngtốtvềbạnvàcôngtycủabạn.

Trướckhinóivềcôngviệc,hãydànhmộtvàiphútnóivềsởthíchcá

nhâncủaứngviênlàmộtphươngphápphỏngvấnhay.Khithờicơchínmuồi,giảsửcôấycókhảnăngđượctuyểndụng,bạncóthểgiớithiệumộtchútvềcôngty.Tiếptheochocôấybiếtmụctiêucủacácbạnlàgì,nhưngchớnêndànhquánhiềuthờigianvàoviệcthốngkêcácconsố.Cóthểgiớithiệunhiềumộtchútvềmốiquanhệgiữacôngtyvớinhânviênvàtìnhhìnhđặcbiệtvềbộphậncủabạnđểcôấycómộtkháiniệmsơbộvềcôngty.

Vấnđềbạncầnphảiquyếtđịnhđólàứngviêncóphùhợpvớitiêuchuẩntuyểndụngcủacôngtyhaykhông.

Trongquátrìnhphỏngvấn,bạncầnphảithămdòtháiđộcủaứngviên.Ứngviênnàycóđưaranhữngvấnđềliênquanđếncôngviệchaykhông,nhưcơhộithăngtiến,côngtycómanglạicơhộiđàotạohaykhông?Hoặcnhữngvấnđềnhỏkhácnhư:thờigianlàmviệc,ngàynghỉphép,…

Nhữngvấnđềnàyrấtcókhảnăngđượcứngviênnêuratrongquátrìnhphỏngvấn,hãychúýxemứngviênđưaracâuhỏinàotrướcvìđiềuđócóthểgiúpbạntìmhiểuđượctháiđộcủahọ.

Bạnphảiphântíchcâuhỏicủaứngviênmộtcáchthỏađáng.Nếuhọhỏivềlịchlàmviệctrước,bạncóthểhiểurằngcókhảnăngứngviêncóconnhỏnênhọnghĩđếnthờigianchămsócconcái.Nếuvấnđềthứhaiứngviênhỏiđếnlàcôngviệchoặccơhộithăngtiến,vậythìứngviênnàykhôngphảilàngườichỉquantâmđếnphúclợicánhân.

Cóứngviênrấtmuốncóđượccôngviệcnày,khiứngtuyểnhọtỏrõýmuốnđượclàmviệclâudài.Nhưngnếuđólàmộtkỹsưcôngtrườngcókinhnghiệm,màlạimuốnứngtuyểnvàovịtrílàmviệctrongvănphòng,vậythìmộtkhibênngoàicócơhộianhtasẽlậptứcquaytrởlạivịtríkỹsưcôngtrường.Nếuanhtađồngýlàmviệclâudàitrongcôngtybạn,chắchẳnanhtasẽvôcùngbuồnbực,khôngtoàntâmtoànývớicôngviệc.Vìvậy,nếubạnquyếtđịnhtuyểndụngnhânviêncókinhnghiệm,bạnphảidựtínhđượctrongtươnglairấtcókhảnăngmấtanhta.

GIỮNGƯỜIKHÔNGKHÓ?“Tuyểnngườiđãkhó,giữngườicàngkhóhơn”lànhậnthứcchungcủacácnhàquảnlýhiệnđại.Vìvậy,việctìmkiếmvàápdụngmộtvàiphươngphápgiữngườilàđiềutấtyếu.

Nhữngnămgầnđây,cáccôngtylớntrênthếgiớiđềucốgắnghoànthiệncơchếtuyểndụngđểthuhútnhiềunhântàihơn.Nhưngcốgắngthếnàothìcũngcónhiềunhântàilặnglẽrađi.Mộtcôngtycàngmấtđinhiềunhânviênsẽcàngcầntìmkiếmnhântàimớinhiềuhơn.Nhucầudùngngườicủacáccôngtymanglạinhiềucơhộihơnchonhữngngườitrẻthôngminh,nhạybén,năngđộng.Ngàynay,dùnhữngcôngtynhỏmớinổi,haynhữngcôngtylớnlàmănphátđạtđềuthấyrằngviệcthuhútnhântàingàycàngkhókhăn,vìcácđốithủcạnhtranhàoàođưaranhữngphươngphápdùngngườitươngtựnhau,thậmchítăngthêmnhiềuchếđộưuđãi.

Mốiquanhệgiữaviệcthuhútvàgiữchânnhântàithoạtnhìnrấtđơngiảnnhưngnhiềucôngtymộtmặtliêntụctuyểndụng,mộtmặtlạiđểmặcviệcchảymáuchấtxám.Liêntụctuyểndụngnhânviênmớithườngsẽkhiếnchodoanhnghiệpluônrơivàotrạngtháichỉlotìmngười,dẫnđếnhiệuquảvàlợiíchkinhtếcủadoanhnghiệpsụtgiảm.Ngàynaycácphươngphápquảnlýnhântàingàycàngnghiêmngặt,yêucầungàycàngcao,mànhữngcôngtysănđầungườingàymộtnhiều.Côngtycủabạnnếukhônggiữchânđượcnhântàitấtsẽphảitrảgiárấtđắtvìđiềuđó.Cácgiámđốcnhânsựdựtínhrằng,nếuxéttấtcảcácnhântố,baogồmcảyếutốnhânviênrờibỏcôngty,hiệusuấtlàmviệccủanhânviênmớiđangtrongthờigianthửviệc,thìchiphíchotuyểndụngnhânviênmớithậmchílênđến150%tiềnlươngcủanhânviênđãnghỉviệc.Màchiphíchoviệctuyểnnhânviênmớikhôngchỉdừnglạiởđây.Tàisảncủanhiềucôngtyđượctínhởvốntrithức,màmộtbộphậnlớnvốntrithứcnằmtrongđầucủanhânviêntrongcôngty.Nhưngrấtnhiềucôngty,doanhnghiệpvẫnkhôngnhậnthứcđượcrằngtrithứclàmộtloạitàisảnvôgiá.

Nhữngngườiquảnlýgiỏiđềubiếtvậndụngsáchlượckhônkhéosángsuốtđểgiữlòngngười,nhưnghọcũngbiếtrằngchỉdựavàotiềnbạcthìkhôngthểgiữchânđượcnhântài.

Bướcvàothờiđạikinhtếtrithức,cạnhtranhthịtrườngvốnngàycàngquyếtliệt.Điềunàykhiếnchothịtrườngviệclàmtoàncầudaođộngmạnh.Đasốcáccôngty10nămtrướcđâytuyêntruyềnmạnhmẽquanđiểmrằng:đừngnênchỉlàmmộtcôngviệccảđời,phảinỗlựcvàtựhọcthêmkỹnăngmớiđểlàmkếhoạchdựphòngkhibịsathảitrongtươnglai.

GIỮNGƯỜIHƠNLÀTUYỂNNGƯỜI

Lýthuyếtquảnlýtruyềnthốngchorằngsựluânchuyểnnhiềulầncủanhânviênlàsuốinguồnchosứcsốngcủadoanhnghiệp,làtiềnđềcơbảnchosựtồntạicủadoanhnghiệp,vìvậyhọcườinhạo“cơchếtuyểndụngtrọnđời”củaNhậtBản.Nhưngngàynaytưtưởngnàyđãgặpphảitháchthức.

Tácgiảcủa“lýthuyếtZ”-WilliamOuchichỉrarằng:“QuảnlýdoanhnghiệpởMỹcó“tínhkhácbiệt”,“tínhlưuđộng”,“chủnghĩacánhân”nêntrongmôitrườngquảnlýnày,nhânviênluânchuyểnnhiềulần.TỉlệbổkhuyếtcủanhânviêntrongcáccôngtycủaMỹgấp4đến8lầnsovớiNhậtBản.Sựluânchuyểncủalượnglớnnhânviêndẫnđếnchiphíbồidưỡngđàotạotăngcao,thúcđẩyconngườichạytheosựthăngtiếnmàquênđimụctiêucủacôngty,từđókhiếnhọgặpkhókhăntronggiaotiếpxãhội,thiếuđisựhợptáctrongcôngviệc.Mốiquanhệgiữadoanhnghiệpvànhânviênkhôngkhăngkhít,haibênthiếuđicảmgiáctintưởnglẫnnhau.Cơcấuquảnlýquanliêu,khôngcótìnhngười,lãnhđạoquảnlýkiểmsoátchặtchẽnhưngthiếuđisựchỉđạosátsaovàkhíchlệnhânviênlàmviệc...”Dướimôthứcnày,nộibộdoanhnghiệpgiốngnhư“ngườixalạ”,chodùmỗicánhânđềuxuấtsắcnhưngkhôngthểkhiếnchomọingườilĩnhhộisâusắcvàđầyđủtônchỉcủadoanhnghiệpcũngnhưviệcchiasẻgánhváctráchnhiệm,cốnghiếnchodoanhnghiệp.Vìvậy,ôngđưarakếhoạchhọctậpngườiNhậtđểnhânsựtrongcôngtyđượcổnđịnh.Thứnhất,doanhnghiệpcóthểgặptổnthấtkhikhôngcắtgiảmnhânviêntronggiaiđoạnsuythoái,nhưngtổnthấtđócóthểđượcbùđắpthôngquaviệccóđượcsựtrungthànhcủanhânviên.Thứhai,ổnđịnhnhânsựđồngnghĩavớiviệccôngtyduytrìđượckinhnghiệmquảnlývàkỹthuậtđãtíchlũytrongthờigiandài,đâylàđiềukiệntạorasứccạnhtranh.Thứba,dotronggiaiđoạnsuythoái,thùlao,ngàylàmviệccủanhânviênbịcắtgiảm,khiếnchohọcùngchiasẻtổnthấtvớicôngtynênvẫncólợichodoanhnghiệp.Vìvậy,vàothờiđạicảicáchkỹthuậttăngtiếnthìviệcloạibỏtưtưởngtuyểndụngnhânviênthờivụ,xácđịnhtưtưởngổnđịnhnhânsựlàyêucầucầnthiết.

Vàonhữngnăm40củathếkỷXX,côngtyHewlettPackardđãkiênquyết“khôngtrởthànhcôngtytuyểndụngmộtngườilạisathảimộtngười”,đâylàmộtquyếtđịnhvôcùngtáobạo.

Thờikỳkinhtếsuythoáinăm1970,tìnhhìnhkinhdoanhcủacôngtygiảmmạnh,nhưngphươngthứcgiảiquyếttìnhthếnàykhôngphảilàcắtgiảmnhânviên,màlàthựchiệnphươngphápgiảmlương,giảmgiờlàmđểgiảmbớtchiphí.Cảcôngtytừngườilãnhđạocaonhấtđếnnhânviênnhấtloạtgiảm10%lương,đồngthời,thờigianlàmviệccũngrútngắnđi10%.Nhưvậy,côngtykhôngcắtgiảmmộtngườinàolạivượtquađượcgiaiđoạn

khókhăn.Saunày,toànbộnhânviêncủacôngtyđềulàmviệcrấtxuấtsắc,côngtynhanhchóngtrởthànhmộttrongnhữngcôngtykinhdoanhphátđạtnhấtcủaMỹ.

GIỮNGƯỜIVÀOTHỜIĐIỂMKHÓKHĂNSẼĐEMLẠIRẤTNHIỀULỢIÍCHĐạiđasốdoanhnghiệpkhigặpsuythoáikinhtếsẽdùngphươngphápcắtgiảmlương,cắtgiảmnhânsự.Cáchlàmnàycórấtnhiềuhạnchế.

Khigặpkhókhăn,doanhnghiệpliềnđổtấtcảnhữngbấtlợilênđầunhânviên,làmtiêutanýchíphấnđấucủanhânviên.Đâygiốngnhưtriềuđìnhthờicổđạivìcắtgiảmchitiêumàcắtgiảmbổnglộccủaquanlại,phươngphápnàykhôngnhữngkhiếnhọsụtgiảmýchí,ởmộtmứcđộnàođócònthúcđẩyhọnhậnhốilộ,từđâydẫnđếnnhữnghệlụyxấukhônlường.

Ngườilãnhđạogiỏisẽápdụngcáchthứchoàntoànngượclại.TổnggiámđốccôngtyIBM,ôngThomasJ.Watsonđãtừngphảiđốimặtvớivấnđềthiếuhụtvốnvàdưthừanhânviên.Mộtsốquảnlýtrongcôngtykiếnnghịcắtgiảmnhânsựđểvượtquagiaiđoạnkhókhăn,nhưngWatsonkiênquyếtphảnđối,ôngnói:“Đốivớicôngty,việccắtgiảmnhânviênlàchínhsáchbấtđắcdĩđểhợplýhóakinhdoanhnhưngđốivớinhânviênlạilàvấnđềảnhhưởngđếncuộcsống.Dođó,chodùlànhânlựcquádưthừahoặcnănglựckhôngđủ,đềukhôngthểdễdàngcắtgiảm.”ÔngWatsonbắtđầutừviệcđàotạonhânviêncũ,đồngthờikhôngcắtgiảmnhânlực.Tuynhiên,điềunàykhôngcónghĩalàởIBMkhôngsathảimàtrướckhisathảisẽtạođiềukiệnchohọcơhộibằngbaphươngchâm:

Thứnhất,đàotạolạinhânviêntừđầu.

Thứhai,khithayđổinộidungcôngviệcsẽđàotạolại.

Thứba,ngườinàogặpkhókhăntrongcôngviệc,sẽtạocơhộichohọlàmviệckhác.

Từnhữngvídụtrênchúngtacóthểthấyrằng,làlãnhđạo,vàothờikhắcthenchốtphảibiếtcáchgiữchânnhântài,giữởđâylàgiúphọkhigặpkhó

khăn.Việc“giữ”vàothờiđiểmthenchốtsẽhơnhẳnsự“quantâm”ởthờiđiểmbìnhthường.

ÁPDỤNGBIỆNPHÁPKHẨNCẤPĐỂGIỮCHÂNNHÂNTÀI“Nghìnquândễcó,mộttướngkhótìm”,nhânviênưutúkhinghỉviệcthườnglàmđauđầubanlãnhđạo.Bấtkỳdoanhnghiệpnàocũngkhôngtránhđượcsựcôngkíchcủađốithủcạnhtranh.Đểgiữchânnhântài,lãnhđạophảiápdụngnhữngphươngphápnhưđốiđãicôngbằng,khenthưởngxuấtsắc,tạomôitrườnglàmviệc,cơhộithăngtiếntốt.

Nhưngkhinhânviênưutúđưađơnthôiviệc,lãnhđạophảilàmgìđểgiữđượchọ.Sauđâylàmộtsốcáchgiúplãnhđạogiảiquyếtvấnđề:

1.Lậptứcphảnứngngay

Nếumuốngiữchânnhânviênnày,thìcôngtyphảicóphảnứngđốivớinhânviênđóngay.Ngườilãnhđạophảilậptứccónhữngđộngtháitrước,bấtluậnthếnàocũngkhôngđượcdâydưalàmlỡviệc,vídụđạiloạinóivớihọrằng“Họpxongtôicóviệccầntraođổivớianh(chị)”,đềukhôngthểgiữchânhọ.Xửlývấnđềmangtínhcấpbáchcóhaimụcđích,đầutiênlàchongườinhânviênđóbiếtrằngviệccủahọquantrọnghơncôngviệcthườngngàykhác.Tiếptheo,trướckhinhânviênđóđưaraquyếtđịnhcuốicùng,hãyđểlãnhđạonóichuyệnthửxemcóthểthayđổiđượcýđịnhcủahọkhông.

2.Giữbímậtthôngtin

Giữbímậtthôngtinxinthôiviệclàđiềurấtquantrọngđốivớicảhaibên.Vềphíanhânviên,đâylàcáchloạibỏtrởngạiđểngườinhânviênđóđổiý,tiếptụcởlạicôngty.Trởngạinàycóthểkhiếnhọkhisuynghĩlại,sẽdodựkhôngquyết.Nếucácnhânviênkháckhôngbiếtchuyện,ngườinhânviênđótấtkhôngphảiđốidiệnvớitìnhhuốngkhóxửkhihọđổiý.Dođótrướckhicôngtycôngbốthôngtin,ngườinhânviênđócóthểởlạilàmviệc.

3.Lắngnghetâmtưcủanhânviên

Ngườilãnhđạocầnngồilạitròchuyệnvớingườinhânviênđó,lắngnghevàtìmranguyênnhânxinthôiviệcrồibáocáolạitìnhhìnhlêncấptrêndùtrongđócónhữngýphêphánlãnhđạo.Mặtkhác,phảitìmhiểunhânviêncủamìnhxemthíchphươngdiệnnàocủacôngtymàmìnhđịnhđếnlàmviệc,làmôitrườngtốthơn,chếđộđãingộhậuhĩnh,nhịpđộcôngviệcnhanhchậmkhácnhauhaycósựthayđổimụctiêusựnghiệp.Đâylàcơsởquantrọngđểthuyếtphụcnhânviênđóthayđổiýkiến.

4.Phươngántổchức

Khiđãthuthậpđượctàiliệuchínhxác,ngườilãnhđạonênđưaraphươngánthuyếtphụcnhânviênởlại.Thôngthường,cóhainguyênnhânphổbiếndẫnđếnnhânviênxinthôiviệc:mộtlà“độnglực”,tứcthờigiandàilàmviệctrongcôngtykhôngđượcthuậnlợinhưý,thứhailàsự“lôikéo”từcôngtykhác,tứccótưtưởngđứngnúinàytrôngnúinọ.Mộtphươngángiữchânnhânviênthànhcôngđólàphảitậptrungvàolýdonhânviênxinthôiviệc,rồiđưaracáchgiảiquyếtcụthể.

5.Dốcsứcgiànhthắnglợi

Khiđãcóchiếnlược,kếhoạchtỉmỉ,nênbắttayngayvàohànhđộngđểgiữchânnhânviên.Ngườilãnhđạophảicóphảnứngnhanhnhạy,tứcngaytừđầuphảikhiếnchonhânviêncảmthấyrằngquyếtđịnhxinthôiviệclàdohiểulầm,côngtycũngbiếtđólàmộtsựhiểulầmvàsẽdốcsứcsửachữasailầmnày.Nếuthíchhợp,saukhihếtgiờlàm,côngtycóthểmờinhânviênđiăn,cáccấplãnhđạođềunênthamgia.Nếugiađìnhlànhântốtácđộngtrongviệcxinnghỉcủanhânviênthìcũngmờichồng(hoặcvợ)họcùngthamgia.

6.Tìmcáchgiữchânnhânviên

Nếuphươngántổchứckịpthờivàcóthểđiềuchỉnhmộtsốvấnđềđãlàmchonhânviênquyếtđịnhthôiviệcthìcóthểthayđổiquyếtđịnhcủahọ.Nhiềutrườnghợp,chỉlàhọkhônghàilòngvớimộtsốphươngdiệnnàođótrongcôngviệchoặcmâuthuẫnvớicấptrên.Gặptrườnghợpđó,lãnhđạophảihòagiảiđượcmâuthuẫnvànêubậtđượcnhữngưuđiểmcủacôngtysovớicôngtykhácđểnhânviênđólựachọn.

7.Đánhbậtđốithủcạnhtranh

Muốnnhânviênđồngý,hãyđểhọgọiđiệnthoạichođốithủcạnhtranh

từchốicôngviệcđốithủđưara,chúýphảibiểuthịmộtcáchdứtkhoát,khôngchocôngtykiacóhivọngthỏathuậnlạitiềnlươnghoặctiếptụcthươnglượng.Nhânviênđósẽởlạicôngty,quyếtđịnhcủahọlàquyếtđịnhcuốicùng.Đểnhânviêndùngcáchnàytỏrõtháiđộcòncótácdụngngănchặnnhữngđơnvịkháccóýđịnhlôikéongườicủađơnvịmình

8.Đềphòngvềsau

Bướccuốicùngnàycũnglàbướcrấtquantrọng,lãnhđạophảisuynghĩnghiêmtúcvềnhânviêncủamìnhvàrútkinhnghiệm,xemtừnayvềsauliệucóthểsẽcònvấnđềgìnữa.

Đốivớingườilãnhđạosángsuốt,cótầmnhìnxatrôngrộng,nếunắmvữngđượcphươngphápgiữchânnhântàihiệuquảnhưđãnóiđếnởtrênthìkhôngphảilođếnviệckhônggiữchânđượchọ.

CHỚĐỂTHIÊNLÝMÃTUNGVÓCHẠYMẤTVấnđềlớnnhấtcủaviệcgiữchânnhântàilàgiữnhữngngườiquảnlýcấptrunggian.Nhữngngườiquảnlýnàytrongvòngbanăm,saukhiđảmnhiệmchứcvụthườngcảmthấynảnlòng,chùnbước,cũngrấtdễbịtácđộng,lunglay.Nếuchếđộđãingộvàlươngbổngkhôngtốt,họsẽnhanhchóngrờibỏ.Nhưngnhữngngườiquảnlýcóthâmniêntừbađếntámnămmớithựcsựkhiếnchongườikhácphảilolắngnhất.Họthôngthườngởđộtuổi40,lànhữngngườirấtcónănglực,giàutinhthầnsángtạo,vôcùngquantrọngtrongcôngty,làmviệccầnmẫnnhưnglạirấtítkhiđượckhenthưởng,đềbạtnênhọthấtvọng.

Nhiềucôngtychorằngviệcđưarađiềukiệngiữchânnhântàilàvôcùngkhókhăn.Nhữngđiềukiệnnàybaogồmmứcđộhàilòngđốivớicôngviệc,hòamìnhvàotậpthể,nănglựcxửlýtốtmốiquanhệcôngviệcvàcuộcsống,cơhộipháttriểncủacánhân.Nhưngnghệthuậtvàkinhnghiệmgiữchânnhântàichotabiếtrằng,nhữngđiềukiệnnàytuyrấttrừutượng,hơnnữakhócóthểđịnhlượngđượcnhưnglạivôcùngquantrọng.Vìvậy,tuymộtsốkếhoạchgiữchânnhântàichủyếubaogồmtănglương,thưởng,phụcấpvànhữngđãingộđặcbiệtgiúpchocuộcsốngđượcthoảimáihơn,nhưngchiếnlượcquantrọnghơncảlàlấykếhoạchpháttriểnlàmtrọngtâm.

Màkếhoạchnàykhôngphảilàkiểukếhoạchởnhữngnăm80củathếkỷXX.Thờiđórấtnhiềucôngtyquyếtđịnhchủquanrằngnhânviênởtrêncươngvịcôngviệcnàosẽnhậnđượcbồidưỡngđàotạotươngứng.Quanđiểmnàycũngkhônggiốngvớiquanđiểmcủanhữngdoanhnghiệpvàođầunăm90củathếkỷXX:Côngtycoinhânviênlàngườitựdo,yêucầuhọtựbỏtiềnrađểnângcaokỹnăng.Hiệnnayquanđiểmnàyđãkhác.

Ngàynaylãnhđạocôngtysẽnóivớinhânviên:“Côngtysẽtạođiềukiệnchocácbạnpháttriểnvànângcaotrìnhđộ.Côngtysẽmởcáclớpbồidưỡngnhằmgiúpcácbạnbắtkịpvớisựpháttriểncủathờiđại,chúngtôisẽcốvấn,đánhgiávàgiúpđỡcácbạncóđượccơhộithăngtiến.”Nhưvậy,nhânviênkhôngcầnphảirờibỏcôngtyvàcóthểtìmđượcvịtríthíchhợphơn.

Điềuđángchúýlàkếhoạchmớinàyđãpháthuyhếtnănglựccủacáclớpnhânviên,sớmchohọcơhộithăngtiếnvàsắpxếpvàocáccôngviệckhácnhau,từtrongnộibộcôngtyđàotạoralớpngườilãnhđạomớitrongtươnglai.

Vídụ,trongcôngtydầumỏShellcủaMỹ,cácnhânviênquảnlýđềuđượctuyểnchọnsànglọctừtrongnộibộ,nhằmpháthiệnnhữngnhântàiquảnlýtrongtươnglai,chohọthamgialãnhđạonghiệpvụtoàncầumới.Mỗingườimớitrongkếhoạchpháttriểnnàyluânphiênlàmviệctạinhữngbộphậnchứcnăngkhácnhaucủacôngty,đồngthờimỗingườiđềuphốihợpvới“ngườiđỡđầu”dogiámđốc(nhưngkhôngphảilàcấptrêncủangườiđó)đảmnhận.

Songchodùlàphươngpháptốtnhấtcũngcókhigặpphảithấtbại,nhânvậtquantrọngvẫnrờibỏcôngty,mọinỗlựcgiữchânđềukhôngcótácdụng.Saumộtthờigiannhânviênrờicôngty,côngtynêngọiđiệnchohọ,hỏixemnguyênnhânhọrờibỏcôngtylàgì.Hoặcquantâm,nỗlựcthuyếtphụcnhânviênquaylạicôngty.Khilầnđầutiêntuyểndụng,cóthểdochưatìmhiểukỹmàbạnkhôngbiếtđượcgiátrịcủahọnênđưaralờiđềnghịchưatươngxứng,nhưnglầnthứhainàycókhảnăngbạnsẽchiêumộlạiđược.

VẬNDỤNGLINHHOẠTNGUYÊNTẮCTĂNGGIẢM

Bíquyếtquảnlýcủangườilãnhđạodoanhnghiệpcóhaiđiểmnổibật:mộtlàgiảmthiểunhânviênkhôngphùhợp;hailà,tăngcườngnhântài.“Nguyêntắctănggiảmnày”vôcùngthiếtthực,nhưngkhôngphảidễthựchiệnvì:

Thứnhất,nhiềunhânviênchưađủnănglựcđảmnhiệmtrọngtráchđượcthăngchức.Điềunàydẫnđếnnhântàikhôngcócơhộithăngtiếnsẽrờibỏcôngty.

Thứhai,nhiềunhàquảnlýdoanhnghiệpngạiđưaranhữngyêucầuquácaođốivớinhânviênhoặcbỏquanhữnglỗilầmcủanhânviênvìhọsẽrờibỏcôngty.

Thôngthườngdoanhnghiệptiếnhànhkếhoạchcắtgiảmđềudựatrênchiphínhânsự,địnhmứckinhdoanh,bốtrídùngngườivàchấtlượngnhânlực.

1.Tínhtoánchiphínhânsự

Thôngthườngchiphínhânsựcủamộtdoanhnghiệpchiếm10%-20%tổngchiphí,nếuvượtquátiêuchuẩnnày,doanhnghiệpsẽtinhgiảnđểgiảmchiphínhânsự.

Lấymộtdoanhnghiệpnổitiếnglàmvídụ,doanhnghiệpnàycógần2.000nhânviên,hàngnămchiphínhânsựkhoảng1,7triệuđôla,màdoanhnghiệpnàymỗinămlỗ700triệuđôla.Nếugiảmchiphínhânsựxuốngcòn1triệuđôlathìdoanhnghiệpmớihòavốn.

Từđâytínhtoánngượclại,doanhnghiệpsẽphảicắtgiảm650người,cònlại1.300ngườilàquymôthíchhợpnhấtchodoanhnghiệp.

2.Chiphíđịnhmứckinhdoanh

Mộtsốdoanhnghiệptrongquátrìnhgiảmbiênchếthườngtìmdoanhnghiệpcóđịnhmứckinhdoanhgầntươngđươnglàmtiêuchuẩnsosánh.Vìsaođịnhmứckinhdoanhgiốngnhaunhưngsốlượngnhânsựlạicaohơnrấtnhiều,sauđócắtgiảm“nhânlựcdưthừa”.Hoặchạchtoángiátrịsảnlượngtrungbìnhcủamỗinhânviênsosánhvớidoanhnghiệpkia,sauđóquyếtđịnhcắtgiảmbaonhiêunhânviên.

3.Tínhtoánbốtrínhânsự

Cácdoanhnghiệpthườngtiếnhànhđiềutrarộngrãitrongcùngngànhnghề,sosánhđưarasốlượngngườithíchhợp.Vídụ,bộphậnnhânsựthôngquađiềutratrongcùngngànhnghềthấyrằngcứ150ngườithìcómộtngườiquảnlý,giảsửsốngườicủadoanhnghiệpvượtquatiêuchuẩnnàythìsẽtiếnhànhcắtgiảm.

4.Đánhgiáchấtlượngnhânlực

Phươngphápnàydựavàotiêuchuẩnđặtracủadoanhnghiệp,phânloại,bìnhxétnhânviênthànhbacấpA,B,C.

NhânviênloạiAlàngườicónănglực,cócốnghiếnrấtlớnchodoanhnghiệp,xếphọvàobộphậnkhôngthểcắtgiảm.

NhânviênloạiBlànhânviêncónănglực,cũngcócốnghiếnnhấtđịnhchocôngty,đưavàodiệncóthểcắtgiảmhoặckhôngcắtgiảm.

NhânviênloạiCvừakhôngcónănglực,lạichưacócốnghiếngì,dạngnhânviênnàytấtphảiđưavàodanhsáchcầnphảicắtgiảm.SauđólấycấpAphânthànhbacấplàAA,AB,AC;cấpBphânthànhBA,BB,BC;cấpCphânthànhCA,CB,CC,tổngcộngcó9cấp,sauđólãnhđạodựavàođóđểcắtgiảm.

Trênđâylàmộtsốphươngphápđơngiảncắtgiảmnhânsự.Trongthựctếcácdoanhnghiệpđềuđặtrachỉtiêucắtgiảmnhânsựcụthể,sauđóápdụngphươngphápphùhợp.

ChươngVI:

TÍNNHIỆM

Tínnhiệmcấpdướisẽđượchọtrungthành

✸Tínnhiệmcấpdướilàthànhcôngbướcđầucủangườilãnhđạo.

✸Chỉcótôntrọngnhâncáchvàthànhquảlaođộngcủangườikhácmớicóthểđoànkếtđượcmọingườivànhậnđượcsựtôntrọngcủahọ.

✸Tínnhiệmcấpdướisẽgiúphọtựtinđểcốgắnglàmviệchiệuquảhơn.

✸Khốngchếvàkiểmsoátcấpdướilàviệcvônghĩa,bạnhãy“tinrằngnhânviêncóthểcóýtưởnghayhơnmình.”

TÍNNHIỆMLÀCƠSỞCỦASỰTRUNGTHÀNHAicũngcólòngtựtônvàdanhdự.Khinhậnđượcsựtôntrọngcủamọingườivàxãhội,chúngtasẽcócảmgiácgọilàlựchướngtâm,sẵnsànghợptácvớimọingườivàxãhội.Nhưngkhilòngtựtônbịmọingườivàxãhộixâmphạm,chúngtasẽdễbịkíchđộng,tìnhcảmbịtổnthươngvàsẽcócảmxúcđólàlựclytâmtheobảnnăng.Khiconngườibuồnbãvàbịkíchđộngquámứcthìsẽgâyranhữnghậuquảkhônlườngchomọingườixungquanhvàxãhội.Vìthếchỉcótôntrọngnhâncách,thànhquảlaođộngcủangười

khác,đoànkếtmọingườilạimớinhậnđượcsựtôntrọngcủahọ.Ngườilãnhđạophảilàngườiđiđầutrongviệctôntrọngngườikhácmớilàmchonộibộcơquancảmnhậnđượcngườikháctôntrọngmình,từđókhiếnchomọingườiđềuhòathuậnvuivẻvớinhau,đồngtâmhiệplựchoànthànhtốtnhiệmvụ.

Aicũngcólòngtựtin,vàmongmuốnhoànthànhtốtcôngviệcđượcgiao.Lãnhđạophảitínnhiệmnhânviên,tạođiềukiệnchohọtựdosángtạotrongcôngviệc.NhàgiáodụcXôViếtMakarenkoAntonSemiohovichđãcoitínnhiệmlànguyêntắccơbảncủaquảnlýgiáodụcvàđãthuđượckếtquảtốttrongnghiêncứuthựcnghiệm.Ôngtừnggiaochomộthọcviênthựctậptrẻđilĩnhmộttấmsécgiátrịrấtlớnvìôngrấttínnhiệmchàngthanhniênnày,vàanhtađãhoànthànhtốtnhiệmvụđượcgiao.Tấtnhiênsựtínnhiệmcũngkhôngthểmùquáng,vôcăncứ,màphảithôngquasựquansát,chọnlọctỉmỉvàcẩnthận.Từđócóthểthấyrằng,ngườibiếttínnhiệmngườikhácmớicóthểcóđượcsựtínnhiệmcủamọingười.Nhữngaidùngngườinhưnglúcnàocũngbántínbánnghi,longạithìchắcchắnsẽkhôngdùngngườihiệuquả.

ThờikỳĐôngHán,QuangVũĐếLưuTútuyênchiếnvớingườitựxưngđếởtỉnhHàBắclàVươngLang.VươngLangliêntiếpbạitrậnvàphảichạyvàothànhHàmĐan(naythuộctỉnhHàBắc).Trảiquahơn20ngàybaovâytấncông,đạiquâncủaLưuTúđãphátanđựợcthànhHàmĐan,giếtchếtVươngLang,giànhthắnglợi.

Tronglúckiểmkêvũkhí,chiếnlợiphẩmthuđược,đãpháthiệnmộtloạtthưtừnộidungchủyếulàtângbốcnịnhnọtVươngLang,đảkíchLưuTú,màđángnóilàngườiviếtnhữngbứcthưnàylạiđềulàngườicủaphíaLưuTú.

Cóngườihếtsứcphẫnnộgọilũngườinàylà“ăncâytáoràocâysung”,nênbắtlạihếtvàxửtộichết.NhữngngườiđãviếtthưchoVươngLangthìnơmnớplosợ.LưuTúsaukhibiếtchuyệnlậptứctriệutậpbáquanvănvõ,vàsaingườiđemtấtcảnhữngbứcthưấyra,ôngkhôngthèmđếmxỉađếnđốngthưđóvàlậptứcsaingườibỏvàochậulửađốthếttrướcmặtbáquanvănvõ.

LưuTúnóivớimọingười:“CóngườitrướcđâyviếtthưnịnhnọtVươngLang,làmviệcsaitrái,nhưngmọichuyệnđãqua,chuyệncũkhôngnhắclạinữa.Hivọngnhữngngườitrướcđâyđãlàmchuyệnsaitráicóthểyêntâmmànỗlựclàmviệc.”

CáchxửlýcủaLưuTúđãlàmchonhữngngườiviếtthưxunịnhVươngLangthởphàonhẹnhõm,họcảmkíchvôcùngtrướcnghĩacửcủaLưuTúvàtừđótìnhnguyệnhếtlòngvớiLưuTú.

CáchlàmcủaLưuTúthậtxứngđángđểcácbậclãnhđạohiệnnayhọchỏi.Nhânvôthậptoàn,nếucứnhấtquyếtkhôngchịubỏquanhữngsailầmtrướcđâycủangườikhácthìkhôngthểkhiếnchohọyêntâmlàmviệcđược.Lãnhđạocũngphảihọccách“quênđi”mộtsốviệc.

KHÔNGVÌQUẢTRỨNGGÀMÀBỎĐIĐẠITƯỚNGNgườixưacócâu:“Dùngngườinhưdùngcôngcụ,mỗiloạiđềucótácdụngriêng”.Lãnhđạodùngngườiphảicósựtínnhiệmđặcbiệtđốivớinhântàicónhượcđiểm.

NướcVệthờiChiếnQuốclàmộtnướcnhỏthườngxuyênbịcácnướclớnxungquanhxâmlược.Mộthôm,TửTưnóivớiVệHầurằng:“TuânTiệnlàmộttướngtài,ôngtacóthểthốngsoáiđạiquân500cỗxe(thờicổ,1cỗxecóhơn70người).”VệHầunói:“TasớmbiếtTuânTiệncókhảnăngthốngsoáiquânđội,làmộtvịtướngquângiỏi.Nhưngkhanhkhôngbiếtđóthôi,khicònlàmquan,ôngtađãlấytrứnggàcủangườita,vìthếtakhôngthểdùngôngtađược.”TửTưmặcdùcảmthấybuồncườinhưngvẫnkhéoléonóivớiVệHầu:“Theothầnnghĩ,thánhminhquânchủtừtrướcđếnnaychọndùngngườinhưthợmộcdùnggỗvậy,chỉdùngchỗtốt,khôngdùngchỗxấu.Chọndùngngườicũngvậy.Hiệngiờchiếnquốcphântranh,cácnướcchưhầuchinhchiếnrấtcầnđếnnhântài.Cácnướcđangchiêunạphiềntài,NgụyHầungàilạivìchuyệnvàiquảtrứnggàmàbỏđimộttướngtàithiệnchiếncóthểthốnglĩnhngànquânvạnmã,chuyệnnàytốtnhấtlàkhôngnênđểcácnướclánggiềngbiết.”NgụyHầusaukhinghexongđãcườivànóivớiTửTư:“Tahiểurồivàsẽlàmtheoýcủakhanh!”

Ngườicósởtrườngthìtấtcósởđoản,chodùlàthiêntàithìcũngkhôngthểcó72nghề,nghềnàocũnggiỏi.“Nhânvôthậptoàn”,cáchdùngngườiđúngđắnlàởchỗcầumongtìmđượcngườigiỏichứkhôngphảitìmđượcngườihoànmỹ.Bạnđểanhtalàmviệcđúngsởtrườnganhtasẽlàngườigiỏi,ngượclạinếuđểanhtalàmviệcphảisởđoảnthìanhtasẽbiếnthànhngườikémcỏi.

Giámđốcmộtcôngtycôngnghiệpquyếtđịnhbổnhiệmmộtcôngnhânđãtừngbịđicảitạolaođộnglàmquảnđốcphânxưởng,khiếncảcôngtybàntán.Thìrakhigiámđốccôngtyđiềutraphânxưởngđãpháthiện,ởphânxưởngnàymỗingàymộtcôngnhânbìnhquânlắprápchỉkhoảng10-16côngtơđiện,nhưngtrongtổcómộtcôngnhântừngbịcảitạolaođộngthìbìnhquânmỗingàylắpđược40-50chiếc.Ngườicôngnhânđóchínhlàtổtrưởngtổnày.Giámđốckhôngquantâmđếnlờidịnghị,vẫnbổnhiệmngườiđãtừngcótìvếtnày.Saukhianhtanhậmchức,mứclắprápbìnhquâncủacảphânxưởnggầnđạtđược40chiếcmộtngườimộtngày.Cóngườikhôngphụcvànói:“Laođộngcảitạomàcũngcóthểlàmquảnđốc,thìaicũngcóthểlàmquảnđốc.”Giámđốccôngtythẳngthắnphảnbác:“Vậyanhcóthểlàmchomứclắpráptrungbìnhcủamỗicôngnhânmộtngàytừ10chiếclên40chiếckhông?Đừngnênthànhkiếnvớingườikhác!”

Ngườilãnhđạophảiđặcbiệtcoitrọngnhântài,tuycóchútkhuyếtđiểmnàođónhưnghọhòađồng,códũngkhí,cótàiphánđoán,túctríđamưu.Nhữngngườinàythíchkếtbạnvớimọingười,biếtlắngngheýkiếncủangườikhác.Họdũngcảmđốimặtvớikhókhăn,tháchthứcđồngthờicókhảnăngphánđoánsựviệctươngđốichuẩnxác.Họcótháiđộ,tưtưởngvàphươngphápđúngđắn.Họkhôngsợthừanhậnsailầmcủamình,cóthểđốimặtvớinhữngthànhcôngvàthấtbạitrongsựnghiệp.Saukhithànhcông,họsẽbìnhtĩnhsuynghĩlạilàmthếnàođểcóđượcthànhcông;saukhithấtbại,họsẽtựrútrabàihọckinhnghiệm.Họthườngkhôngmuốnbỏlỡcơhộithànhcông.

TÍNNHIỆMGIÚPCẤPDƯỚITỰTINLãnhđạodoanhnghiệpnếuhiểuđượccáchlàmthếnàođểcấpdướitínnhiệmmình,thìcũngsẽhiểuýnghĩacủaviệcđóđốivớimình.

Tínnhiệmcấpdướisẽgiúphọtựtin,làmviệchiệuquảhơn.Rấtnhiềunghiêncứuchothấy,sựtựtinlàmộtnhântốcựckỳquantrọngthúcđẩyconngườilàmviệchiệuquả.

Khinghiêncứugiữangườithànhcôngvàngườikhôngthànhcông,ngườitathấyhọđềulànhữngngườicótrìnhđộnhưnhau,họđềubiếttrongcôngviệcphảilàmgìvàdùngphươngthứcgìđểhoànthànhtốtcôngviệc,họthườngchiếmsốlượnglớntrongdanhsáchđượcđềbạtsaunày.Ngượclạinhữngngườiluônchorằng“tôikhônglàmđượcviệcnày”,đànhphải

tránhsangmộtbên,nhìnnhânviên,đồngnghiệpmớiđượcthăngchứcvớiconmắtngưỡngmộ,nhữngngườinàythườngcókếtquảcôngviệctồitệ.

Đãcómộtcuộcđiềutranghiêncứukỹvềmốiliênhệgiữathànhcôngvàsựtựtin.NhómđiềutratiếnhànhnghiêncứumộtnhómthiếuniêncóchỉsốIQcao(từ10-11tuổi)trongkhoảng20năm.Đếnkhinhómthiếuniênnàytrưởngthành,cóngườicôngthànhdanhtoại,cóngườivẫnphảivậtlộntìmkếsinhnhai.Nhómnghiêncứuđãđưaranhữngđánhgiávàgiảithíchvôcùngthuyếtphụcvềsựkhácbiệtnày.

Bayếutốcơbảnnhấtđượccácnhànghiêncứucholàmấuchốtcủasựkhácbiệtgiữangườithànhcôngvàkhôngthànhcôngđólà:cóđềramụctiêutheođuổihaykhông,cónghịlựchaykhôngvàcósựtựtinmạnhmẽhaykhông.

Hiểnnhiên,ưuthếcủangườithànhcônglàởchỗhọbiếtrõsởtrườngvàyếuđiểmcủamình.Vớinhữngnỗlựckhôngngừngvàmộttinhthầnkiêncường,họcóthểbùđắpchonhữngthiếusótcủabảnthân,đồngthờidựavàoýchívàniềmtintấtthắnghọđãđạtđượcđỉnhcaocủathànhcông.

Hãyxemnhữngnhânviênbêncạnhbạncóchủđộngđưachobạnmộtđềánlớnkhông,họcóthườngxuyêntraođổivớingườikhácnhữngvấnđềvàýtưởngtrongcôngviệckhông,haytrongthếgiớithôngtinhỗnloạnhọcóthểxửlýcôngviệcđộclậpđượckhông?Câutrảlời“Có”hoặc“Không”chonhữngvấnđềnàysẽthấyrõmứcđộtựtincaohaythấpcủahọ.

Sựtựtinchỉcóthểtồntạitrongtrạngtháilạcquan“nhấtđịnhcócáchgiảiquyết”.Cầnphảinóirằngsựtựtinlàlòngtựtôncủamộtngườisaukhiđãrũbỏcảmgiácyếukém,làmmớivàhứngthúvớitrithứcmớicủamình.Ngườithậtsựyêuvàtôntrọngbảnthânmìnhmớicóthểgặtháiđượctìnhcảmtốtđẹpvàtruyềntìnhcảmđótớinhữngngườikhác.

Làlãnhđạo,bạncóchúýđếnnhữngnhânviênđangđứngởmộtgócnàođóvàdùngánhmắttánthưởngđểnhìnnhữngnhânviênđạtthànhtíchcaotrongcôngviệc?Bạncóđểýđếnnhữngnhânviêncóthànhtíchlàmviệckhôngcaođangbựcbội,buồnrầu,chánnản,giàyvòthểxácvàtinhthầnmìnhhaykhông?

Họluônhướngtớinhữnghivọngtốtđẹpnhưngvìnhữngđãingộkhôngcôngbằngđãlàmchosựtựtinvốnítỏitronghọngàycànghaomònđi.

Nhữngnhânviênnàybấtkểthếnàocũngkhôngbaogiờchủđộng“tintưởng”bảnthânmình,trừkhibạntintưởnghọtuyệtđối.

Tínnhiệmnhânviêncấpdướisẽkhiếnhọtựtinlàmtốtcôngviệccủamìnhhơn.

HÃYLÀTRỤCỘTTINHTHẦNCUỐICÙNGLãnhđạodùngngườimàkhôngnghingờthìmớinângcaotinhthầntráchnhiệmvàlòngtựtinmạnhmẽ,pháthuytínhchủđộng,sángtạocủacấpdưới.Khiđãquyếtđịnhgiaochoaiđảmnhiệmcôngviệcgìthìtínnhiệmchínhlàcáchkhíchlệmanglạihiệuquảrấtlớn.Nếudùngngườinhưngluônnghingờ,đểhọlàmviệcgìcũngkhôngyêntâmthìkếtquảsẽnhưthếnào?Nếunhưtrongcôngtycủabạn,cácnhânviênkhôngnhậnđượcsựtínnhiệmcủabạnthìkhilàmviệc,tinhthầncủahọsẽthếnào?Vídụnhânviêncôngtybạnkhôngkhỏe,tinhthầnchánnản,bựcbội,thìlàmsaocóthểhòahợpđượccácmốiquanhệtrêndưới?Tìnhtrạngnghingạilẫnnhaunàythườnglànguyênnhânchủyếudẫnđếnviệckinhdoanhtrìtrệcủacôngty.

Ngườixưacócâu:“Câycaohơnrừngsẽbịgióquậtmạnh.”Đặcbiệtcácnhânviêncấpdướiđảmnhiệmởcáckhâu:sảnxuất,tiêuthụ,thửnghiệm,mởrộngthịtrường,nghiêncứurấtdễbịphêbình,phảinghenhữngdịnghị,đảkích.Họcũngchínhlàngườidámđưaraýkiếnvớinhữngsaisótcủalãnhđạo.Nhữngngườicầncùnỗlựcbiếtsaimàsửa,thìsựtínnhiệmcủalãnhđạođốivớihọmớilàcộtchốngtinhthầncuốicùngcủahọ,cộtđổthìnhànghiêng,vậynênsựtínnhiệmcủangườilãnhđạovớihọtuyệtđốikhôngđượclunglay.

Sựtínnhiệmcủalãnhđạothườngđiliềnvớicảmgiáctráchnhiệmcủanhânviêncấpdưới,nhưngtrongcuộcsốngthườngxảyranhữnghiểulầm,vìthếlãnhđạophảirấtthẳngthắnvớinhânviên.Nếuxảyrabiếncốhoặcyếutốbấtlợi,ngườilãnhđạonênthẳngthắnphêbình,khôngnênnóisaulưnghọ.Nênkịpthờixóabỏnhữnghiểulầmđốivớinhânviênđểtránhnhữngđiềukhônghay.Nếucóđiềugìsaisótthìthẳngthắnđưara,đólàcáchgiúpđỡchứkhôngphảilàchêtráchhayphêbìnhhọ.Hãytinrằngnhânviêncủabạnkhôngphảilàngườingốcnghếch,ýtốthayýxấuanhtasẽtựhiểurõ.Tómlại,thườngxuyêntròchuyệnvàtraođổivớinhânviênlàmộtyếutốrất

quantrọng.

Tínnhiệmlàyếutốcầnphảicógiữahaibênkhilàmviệcvớinhau.Haingườilạkhitiếpxúcvớinhausẽđềuđềphòng,khôngtintưởnglẫnnhau.Nhưngkhiđãquenbiếtnhau,hiểurõnhauthôngquamộtkênhkếtnối,thìđiềuhọkhaokhátcóđượcđóchínhlàsựtintưởng,tínnhiệm.Haingườikhôngưanhaurấtkhócósựtintưởng,tínnhiệm,sựhiềmkhíchtồntạilàmấuchốtkhiếnchoquanhệcủahọxấuđi.Ngườicànggầngũithânthiếtvớimìnhbaonhiêuthìbạnphảitintưởnghọnhiềubấynhiêu.Vềquanhệbạnbè,nênthànhthậtvớinhau.Trongmộtcôngty,mốiquanhệgiữaphógiámđốc,giámđốcbộphậnchođếntổnggiámđốc,nhânviênđốivớicánbộphụtráchbộphậnthườngđượccoilàtrợthủhoặccánhtayphảinênrấtđượctínnhiệm.Nếubạnkhôngtínnhiệmhoặckémtintưởnghọthìsẽảnhhưởngđếncôngviệccủahọ.Trongcuộcsốnggiađìnhcũngvậy,quanhệvợchồngcóthểnóikhônggìcóthểtốthơn,nếubạnkhôngtintưởngđốiphươngmộtcáchtuyệtđốithìquanhệvợchồngcóthểcăngthẳngđếnmứckhôngthểcứuvãnnổi.

Vìvậy,lãnhđạokhidùngngườiphảichútrọng“tinmàkhôngnghi”.Nếuđãchọndùngthìphảitínnhiệm,mạnhdạndùngngười.Lãnhđạocôngtycũngcầnphảicótháiđộdùngngườixácđáng,phảitỉnhtáoýthứcđượcviệcdùngngười,phảiluôndànhsựtínnhiệmchocấpdưới.Phảicẩnthậnđốiphóvớicácphảnứngtrênmọiphươngdiện,đừngvìnhữnglờiđồnđạinhảmnhímàbịdaođộng.Đừngvìnhânviêncónhữnglỗinhỏnhặtmànghingờmấtđisựtínnhiệm,càngkhôngnênnghingờvôcăncứ.Hơnnữatrênphươngdiệnmứcđộtínnhiệmcũngnêntăngcườngtínnhiệmhơnnữavớinhữngngườithâncận,vìhọvôcùngquantrọngvớibạn.

HÃYTINTƯỞNGRẰNGNHÂNVIÊNGIỎIHƠNMÌNHKhôngnên“nuôngchiều”nhânviêncủamìnhlàmộtnguyêntắcbấtdibấtdịch.Nhưngnhữnghànhvinhưkhốngchế,kìmkẹpnhânviênlàvôlý,nên“hãytintưởngrằngnhânviêngiỏihơnmình”.

Điềuquantrọnglàbạnphảiđốixửvớinhânviênmộtcáchcôngbằng,tínnhiệm,lắngngheýkiếncủahọ,nhưvậysẽcólợichocảhaibên.

Lãnhđạonênlắngngheýkiếncủacấpdưới.Mộtngườilãnhđạocoi

thườngkiếnthứcvànănglựccủanhânviên,bấtkểanhtabaonhiêutuổithìcũngcoinhưđãbướcvàogiaiđoạnđầucủasựlãohóa.Vìthếnênviệcthayđổiquanniệmvàtintưởngrằnghọnhấtđịnhcóđượcnhữngthứmàbạncònthiếu.

Thờiđạingàynaykhôngcònchútrọngnhiềuđếnlễtiết,dùchúngtađangnỗlựcphụchồinhữnglễtiếtthờixưa,nhưngđiềunàycũngkhôngcònphùhợp.Chuyêntráchvànghiệpdưtừlâuđãkhôngcònphângiớihạnrõràng.Nếungườilãnhđạocứmuốnphânbiệtrõràngthìsẽkhôngđượcmọingườiủnghộ,cứcốchấpsẽmấtđicơhộitiếpthunhữngtrithứcmới.

Chodùýkiếncủanhânviêntrẻcóvẻkhôngcólýnhưngcũngcầnchúýlắngnghe,bạnkhôngnênnétránhhoặctỏrakhóchịu,vìbiếtđâucáchnghĩcủanhânviênlạiưuviệthơnnhữngkiếnthứcthôngthường.

Xuthếcủathờiđạihiệnnaylàphảicótưtưởnghoàntoànmớiđểvượtquágiớihạncũ,đểcóthểpháttriểnmạnhmẽđược.

XÓABỎHIỀMNGHIMỚILÀNGƯỜIHIỂUBIẾTThờiChiếnQuốc,vuanướcNgụylàNgụyVănHầulệnhchovõtướngLạcDươngtấncôngnướclánggiềngTrungSơn.NhưngcontraicủaLạcDươnglàLạcThưlạilàcậnthầnthântíncủavuanướcTrungSơn.Vìvậy,cácđạithầnđềubànluậnrấtsôinổichorằngLạcDươngsẽbảovệcontraiLạcThư,khôngtậntâmtậnlựcđiđánhnướcTrungSơn.NgụyVănHầurấtanhminhđãmờiLạcDươngđếnđểnóichuyện,cởimởchânthành,mọinghingờđềuđượchóagiải.NgụyVươngphongLạcDươnglànguyênsoái,saukhiLạcDươngnhậnmệnhlệnhđemquânđiđánhnướcTrungSơn,vìkhôngmuốnhạibáchtínhtrongthànhnêntrongmấythángtrờichỉbaovâymàkhôngtấncông.Tấuthưnghingờ,côngkíchLạcDươngdồndậpdânglênNgụyVương.SongNgụyVănHầukhôngnhữngkhôngbãichứcLạcDươngmàcònkhôngngừngpháingườiđếnđộngviênthămhỏitướngsĩnơitrậnmạc.Cuốicùng,LạcDươngđánhbạinướcTrungSơn,khảihoàntrởvề.NgụyVănHầuđãmởtiệcmừngcôngLạcDương,tiệcmừngkếtthúccònthưởngchoLạcDươngmộtcáihòm.LạcDươngnghĩthầmchắcchắnNgụyVươngthưởngchomìnhngọcngàchâubáu,nhưngthậtkhôngngờkhimởratronghòmkhôngphảilàvàngngọcchâubáumàlànhữngbảntấusớmật,

vucáohãmhại,tráchmócmình.LạcDươngvôcùngcảmkíchtrướcsựtínnhiệmcủaNgụyVănHầu.Vềsau,NgụyVănHầunhắcđếnviệcphongđất,phongquanchoLạcDươngnhưngôngtađềuchốitừ,nhấtđịnhkhôngnhận.

TuânKhanhnói:“Mưusựmấuchốtởviệcgạtbỏnghingờ.”Dùngngườikhôngnghingờmớilàsángsuốt.NếuNgụyVănHầukhôngcóphongcáchcủamộtchínhtrịgiabiếtnhìnngười,tínnhiệmngười,mànghingờthìchodùLạcDươngcótàinăngquânsựcaohơnnữacũngkhôngthểgiànhđượcthắnglợi.

Tronglịchsử,cókhôngítnhânvậtvĩđạilàanhhùngcáithếxuấtquântấtthắng,côngthànhtấtchiếmđượcthành,nhưngvềphươngdiệnđốiđãinhântàilạithườnghaymắcphảisailầm“dùngngườilạinghingờ”.Thậmchíchỉvìnhững“nghingờ”đómàdẫnđếnbạihoạisựnghiệp.HạngVũtrongHánSởtranhhùng,TàoTháotrongTamQuốcdiễnnghĩakhônghổdanhlàanhhùngkiệtxuấtmộtthời,nhưngđềutrúng“kếlygián”màbịmắclừa.HạngVũnghingờmưusĩPhạmTănglàkẻphảnbội,khôngtindùngnữa,kếtquảlàmchoPhạmTăngcămphẫnbỏđi.TàoTháonghingờtổngđốcthủyquânTháiMạomuốnsangvớiTônQuyền,kếtquảTháiMạobịgiết,dẫnđếnđạibạitrậnXíchBích.

Lãnhđạocôngtycầnphảitránhtinvàonhữnglờinóivôcăncứ,màphảihiểurằng,trênđờinàycóngườicoitrọng,tiếncửhiềntài,thìcũngcókẻđốkỵ,vuoanhãmhạingườitài.Trongcuộcsống,vẫnluôncónhữngkẻthíchđặtđiềugâytiếng,nhấtlàvàothờiđiểmbổnhiệmngườiquảnlýmới,chỉcầnmộtbứcthưnặcdanhgửiđến,ngườitàiđánglẽđượcbổnhiệmcoinhưbịloạibỏ.Vìvậyđốkỵlàkẻthùlớnnhấtcủangườilãnhđạotrongviệctuyểnchọnnhântài,ngườilãnhđạokhôngthểtinvàonhữnglờinóivôcăncứcủakẻđốkỵngườitài.

Thựctiễnchứngminh,đốivớinhântài,lãnhđạochỉcầnmạnhdạntạođiềukiện,tínnhiệmvàủnghộhọ,thìchắcchắnsẽpháthuytrítuệvàtínhsángtạocủahọởmứcđộcaonhất.Nếusửdụngtàinăngcủahọnhưnglạikhôngyêntâm,thìsẽlàmtổnthươngđếntínhtíchcựccủahọ,cảntrởpháttriểnsựnghiệp.

KHÔNGNÊNTHAYĐỔIKHIĐÃTRAOQUYỀNCHOCẤPDƯỚI

Mộttrongnhữngsailầmlớnnhấtcủangườilãnhđạolàphongcáchquảnlýtùytiện,làmtheoýthích.Dovậy,lãnhđạodoanhnghiệpphảicẩnthận,khôngđượctùytiệndùngquyềnlãnhđạocủamìnhđểlàmtheoýthích.Khiđãtraoquyềnlàchonhânviênquyềntựquyếtđịnhphươngpháplàmviệc.Traoquyềnkhôngrõràng,liêntụcđikiểmtrangườikháclàmviệcrasaosẽhạnchế,thậmchíbópnghẹtsứcsángtạovànănglựcđộclậpgiảiquyếtvấnđề.Hoặctraoquyềnrồinhưnglạithayđổidựtínhbanđầu,làmchohọtốncôngmấtsức,đócũngthuộcvềphạmtrùcủaviệctraoquyềnkhôngrõràng.

VịgiámđốcnóivớinhânviênmớilàSam:“Sam,đâylàviệctôicầnanhlàm,anhrấtthôngminh,hãynghiêncứuvấnđềnàyvàđưaraphươngángiảiquyết.”

ĐâylàđiềumàSammuốnnghe.Lúcđóanhtavừamớigianhậpvàotổchứcnày,nênvôcùngnhiệttìnhvớicôngviệcvànónglòngmuốnđượctrổtài.

Vàithángsau,anhđãhoànthànhgần50trangbáocáokhiếnmọingườirấtđỗivuimừng.

Trướckỳhạncuốicùng,Samđãhoànthànhnhiệmvụcủamình,nhưngsựđảkíchcủavậnmệnhcũngtheođómàđến.KhiSammangsảnphẩmđầutaycủamìnhtrìnhlênchogiámđốcvàchờđợi,tronglònganhtrànngậpniềmtựhàovàhãnhdiện.Sựchờđợicủaanhgầnnhưvôvọng,nhiềungàytrôiqua,anhkhônghềnhậnđượchồiâm.Cuốicùng,anhtalấyhếtdũngkhíđếngặptrựctiếpgiámđốc,hỏiýkiếnvềbảnbáocáocủamình.“Nhìnthìcũngổn”.Ôngtathảnnhiênnói:“Nhưngchúngtôiđãquyếtđịnhápdụngmộtphươngánkhácrồi.”

Cáigì?Samkhôngdámtinvàotaimình.Anhnhưmộtquảbóngbịxìhơi.Samthởgấpnhưbịaiđóbóptráitim,nếulàbạn,bạnsẽphảnứngnhưthếnào?BạncóthểcảmnhậnđượclòngSamchấtchứasựcămphẫnkhông?VịlãnhđạonàyđãphạmbaonhiêusailầmđốivớiSam,chúngtachỉcầnliệtkêvàibiểuhiệncựcđoandướiđây.

1.Thiếusựđồngcảmvớicấpdướimàmìnhgiaonhiệmvụ

Làmlãnhđạotrongthờigiancàngdài,tìnhcảmdànhchocấpdướicànglạnhnhạt.Cólãnhđạocònkhônghềthôngcảmvớivịtrícủangườilàmcấpdưới.Họkhôngbiếtquyềnlựccủamìnhgâyrasứcépvớingườikhácthìsẽcótáchạinhưthếnào.Khilãnhđạomộtmựcnghênhngang,kiêungạo,cấp

dướicũngđànhxunịnh,sợhãi,edè!

2.Khôngthựctâmgiaoviệcchocấpdưới

NgườilãnhđạoởtrênvềcănbảnkhôngthựcsựgiaoviệcchoSam.ÔngtachỉđemSamralàmtròđùa,thiếusựtôntrọng.Lãnhđạotrướchếtphảigiaonhiệmvụ,sauđógiaoquyền,tiếptheolàviệctựdolựachọncáchlàmviệc,cuốicùnglàtôntrọngngườiđãhoànthànhnhiệmvụ,đómớilàlogiccủanghệthuậtlãnhđạo.

3.Khôngduytrìmốiliênhệvớicấpdưới

LãnhđạocủaSamphạmmộtsailầmđiểnhìnhkhácđólàôngtakhônghềquantâmđếntiếntriểncôngviệccủaSam.NếuôngtabiếtSamđãbỏhếtsứclựcđểlàmtốtcôngviệc,ôngtanhấtđịnhsẽhiểuđượcsựphấnchấnmàcôngviệcnàymangđếnquantrọngnhưthếnàovàcũngsẽpháthiệnđượcvấnđềgìđangphátsinh.

4.“Đườngtắt”trongquátrìnhquyếtsách

NhữngquyếtsáchđưarađềukhôngcósựthamgiacủaSam.Samhoàntoànkhôngbiếtrằngquyếtsáchđãđượclậpra.NhưngSamkhôngphảilàngườiđầutiêngặpphảitrườnghợpnhưvậy.Cánhcửaphònghọpđónglạiđểđưaranhữngquyếtđịnhquantrọng,nhữngnhânviênbìnhthườngsẽkhôngđượcbiết.

5.Chơitròngấmngầmởhậutrường

RốtcuộcthìaiđãđưaraquyếtđịnhkhiếnchocôngviệccủaSamchếtyểu?Làgiámđốcvànhữngquảnlýcaocấpcủaôngta.

Hãythửnghĩxem,chuyệnnàycóảnhhưởngnhưthếnàođếnmộtnhânviênmớinhưSam?Đúngvậy,Sambuồnbã,chánnản,mấtđisựtôntrọngvớilãnhđạo,sốngthumình,usầubuồnbãchođếnsaunày.Từđótrởđi,mụcđíchđầutiêncủaSamkhiquyếtđịnhởlạivớicôngtyđóchínhlàbảovệbảnthân,sauđómớiđếncôngviệc.

DÙTHẤTBẠIVẪNTINTƯỞNGCẤP

DƯỚITínnhiệmnhânviênlàsựthànhcôngbướcđầucủangườilãnhđạo.Cầnphảitintưởnglòngtrungthànhvàsựhợptácchânthànhcủanhânviên.Điềunàysẽmanglạilợiíchchocôngviệccủabạn.

Cónhiềulãnhđạoômđồmhếtcôngviệc,chỉnhữngviệcvặtmớigiaochonhânviên.Điềunàychothấylãnhđạokhôngtínnhiệmnhânviên,đồngthờichorằngnhânviênkhônglàmđượcnhữngviệclớn,quantrọng.Nhưvậykhôngchỉlàmhạnchếsinhlựccủanhânviên,màchínhbạncũngcảmthấykhókhănvì“mộtcâylàmchẳnglênnon”,làmnhiềunhưngkếtquảthulạichẳngđượcbaonhiêu.

Hãygiaomộtsốcôngviệcquantrọngchonhữngnhânviêncónănglực.Đâylàcáchrấthiệuquả,hơnnữa,cũnggiúpchobạncóthờigianvàcôngsứcđểđilàmnhữngviệckhácquantrọnghơnhoặchọctập,nângcaotrìnhđộ?

Phảitínnhiệmnhânviêncủabạn,khôngphảichỉnóisuôngmàphảiluônghinhớvàthựchiệnmọilúcmọinơi.Nếukhông,ngoàimiệngcónóitínnhiệmnhânviênnhưngthựctếlạingờvực,nhưvậychẳngkhácnàotựđánhvàochâncủamình.

Sựtínnhiệmdànhchonhânviênphảiđượcthựchiệncảkhihọđạtđượcthànhtựucũngnhưkhiphạmphảisailầm.Cầnvữngtinvàohọ.

Trongmốiquanhệbạnbèthì“ngườibạnhoạnnạncónhaumớilàngườibạnchânchính”.Quanhệgiữalãnhđạovànhânviêncũngvậy,thờiđiểmđểkiểmnghiệmmốiquanhệnàylàlúcmàmộtbênởvàohoàncảnhkhókhăn.Đểcóđượcsựtínnhiệmcủanhânviên,trướchếtbạnphảitínnhiệmnhânviêncủamình.

Aiđãtừngtrảiquakhókhăn,mớicảmnhậnđượchếtcungbậccảmxúctrongđó,vàcàngghinhớtronglúcmìnhgặpkhókhănhoạnnạnailàngườithậtlònggiúpđỡmình.

Bảnthânnhânviênkhiphạmphảisailầmcũngđãtựtráchmình,đồngthờiphânvânsuynghĩkhôngbiếtlãnhđạocócòntínnhiệmmìnhnữakhông.Nhânviênđươngnhiênhiểurõlãnhđạomấtđisựtínnhiệmvớibảnthânthìmọichuyệnsẽthếnào,vàothờiđiểmnhưvậythìviệcbạnvẫntínnhiệmhọsẽrấtquantrọng.

Bạncóthểcùnghọtìmranguyênnhâncủasaisót,sauđóđềnghịnhânviênđưarabiệnphápkhắcphụcvớitháiđộchânthành.Nhưngbạncũngcầnphảithểhiệnrõbạnvẫntínnhiệmhọ.Nếucóthểthìhãynhậnmộtphầntráchnhiệmvềmìnhtrongsaisótcủanhânviên,vàcùnghọchịutráchnhiệmvềsailầmđó,giảmbớtáplựcchohọ,nhưvậynhânviênmớitintưởngbạn.

Đươngnhiên,cũngcónhữngtrườnghợpnhânviêncủabạngặpphảinhữngtinđồnkhônghay,bạnnêntintưởnghọvàđứngragiúphọbácbỏnhữngtinđồnthấtthiệtkia.Đâylàcáchmàsaukhibạnđãtìmhiểungọnngànhsựviệc.

Bạnkhôngnênsợmấtlòngngườikhác.Nhữngngườikhôngngạitungtinlàmtổnthươngngườikhácthìtấtnhiênhọcũngcónhữngmưuđồkhác.Vạchtrầnnhữngmưuđồnày,giảioanchongườitốt,khuyếnkhíchviệclàmchínhnghĩađươngnhiênsẽrấtcólợi.

Khibạnchưabiếtrõsựtìnhnhưthếnàothìkhôngnênmùquángđưaraquyếtđịnh,nếuvộivàngtỏtháiđộsẽkhôngtốt.Tronglúcnày,bạnđừngngạiđưaranhữnglờinóimangtínhnguyêntắcvàlàmnhữngviệckhôngảnhhưởngđếnđạicục.Làmviệcgìcũngphảihếtsứccẩntrọng,đặcbiệtlàvớinhữnglờibịađặt.

Khitinđồnđượctungra,tấtnhiênsẽcóngườiđứngđằngsaugiởtrò,đâykhôngphảilà“chuyệnngẫunhiên”,màlà“docóbàntaytạodựng”.Nếuxửlýkhôngkhéo,bạnsẽrơivàotròng,hámiệngmắcquai,nhưvậyvừabấtlợichobạnvừakhótìmrasựthậtminhoanchocấpdưới.

Vậyphảidùngsáchlược“lùimộtbướcđểtiếnhaibước”.Bềngoàibạnlùibướctrướcnhữngtinđồn,nhưngkhimọingườikhôngđểý,bấtngờtiếncôngchiếnthắngkẻđịch.Đốiphóvớikẻnhamhiểmkhôngthểthẳngthắnmàphảitínhđếnsáchlược,ítnhấtcũngphải“mưumẹo”mộtchút.

GẮNBÓVỚICẤPDƯỚITRÊNCƠSỞLÒNGTINDùngngườikhôngnghingờkhôngcónghĩalàtintưởngtuyệtđốivàonănglựcvàphẩmchấtcủabấtkỳngườinào.Thứnhất,khiđãgiaocôngviệccho

aithìkhôngnênhoàinghihọ,mànêntintưởnghoàntoàn,tạođiềukiệnđểhọlàmviệc.Thứhai,donguyênnhânchủquan,kháchquanvànhiềunguyênnhânkhácnữadẫnđếnnhânviênmắcsaisóttrongcôngviệc,ngườilãnhđạocóthểsẽkhôngtintưởngngườiđóvềmộtcôngviệccụthể,nhưngkhôngthểmấthếtlòngtinđốivớinhânviênđó,vẫnnêntínnhiệmgiaochohọtrọngtráchkhác.

CôngtyIBMluônkiênđịnhvớiphươngchâm“dùngngườikhôngnghingờ”.Mọingườitintưởngrằng,nhântốđầutiênlàmnênsựthànhcôngcủaIBMchínhlàcáchdùngngười.Watson-ngườisánglậpracôngty-đượcvinhdanhlà“thiêntàiquảnlýdoanhnghiệp”.Ôngnói:“Vềcơbảnmỗiphươngthứctuyêntruyềncổđộngđềulàđểkíchthíchsựnhiệttình…Banđầuchúngtôinhấnmạnhmốiquanhệgiữangườivớingườikhôngphảixuấtpháttừchủnghĩalàmlợichongườikhác,màxuấtpháttừniềmtinđơngiảnrằng“chỉcầnchúngtatôntrọngtậpthểvàgiúphọbiếttựtrọngthìcôngtytấtsẽpháttriểnthịnhvượng.”

Watsonđãtừnglàmnhânviênbánhàng.Ôngbiếtrõsựpháttriểncủacôngtyphụthuộcvàothịtrường,nhưngđểthắnglợitrênthịtrườngbắtbuộcphảidựavàosựhiểubiếtvềthịtrường,phảicóngườibiếtchiphốithịtrường.Dovậy,đíchthânWatsonđãđàotạođộingũnhânviênmarketing,khuyếnkhíchhọchủđộngsángtạotrongcôngviệc;ôngcũnglắngnghe,bảovệvàkhuyếnkhíchnhânviên.

Muốnthựchiệnđượcphươngchâm“dùngngườikhôngnghingờ”,ngườilãnhđạophảidànhcôngsứcxâydựngmốiquanhệmậtthiếtgiữalãnhđạovànhânviên.Cụthểlàcácphươngdiệnsau:

1.Bácbỏtinđồnthấtthiệt

Nguycơmấtđisựtintưởnggiữalãnhđạovànhânviênđaphầnphátsinhtrongtrườnghợpcókẻngồilêđôimách,đanghi,khiêukhích,lygiánđưađẩytinđồnthấtthiệtđếntailãnhđạo.Lúcnàyngườilãnhđạophảigiữvữnglòngtinđốivớingườibịtungtinđồn,tiếptụctínnhiệm,tấtsẽđượclòngngười.Nếukhôngsẽmấtđisựtínnhiệm,mấtlòngtin,nhântàisẽbỏđinơikhác.

2.Khônglàmtochuyệnvớisailầmcủanhânviên

Trongmộtsốtrườnghợp,khinhânviêncóhànhvisaitrái,ngườilãnhđạođãhiểurõ,cóthểchấmdứtviệctìmhiểuđiềutra,khôngcầntruyxét,

làmcấpdướiyêntâm,tỉnhngộ.Việcđóthểhiệnnghệthuậttrongdùngngườivàbảnlĩnh,lòngvịthacủangườilãnhđạo.

3.Khôngsợgánhváctráchnhiệm

Mộtsốlãnhđạokhôngdámmạnhdạndùngngười,vìmộttrongnhữngnguyênnhânquantrọnglàhọsợphảigánhtráchnhiệmtrongviệcdùngsaingười.Nóichínhxáchơn,đâylàvấnđềvềbảnlĩnh,ýthức,lòngcanđảmvàsựhiểubiếtcủalãnhđạo.Lãnhđạokhôngnênquásuytínhđếntráchnhiệmcánhân,hãymạnhdạntrongdùngngười.

4.Khôngsợnhânviênphạmsailầm

Lãnhđạonếudùngngườivẫncònchútlolắng,sợnhânviênphạmphảisailầmgâynêntổnthấtlớnthìsẽgâyrabahậuquả:

•Dưluận,thậmchílàcấptrênsẽchorằngđâylàdolãnhđạokhôngbiếtdùngngười,phảichịutráchnhiệmtrước.

•Gâynêntổnthất,cóthểgâyrahậuquảnghiêmtrọngtrongcôngviệc.

•Sẽlàmchongườichịutráchnhiệmtrựctiếpbịxửlýkỷluật.

Trênthựctế,aicũngcósơsuất,sailầm,quantrọnglàphảixácđịnhrõtínhchấtsựviệc.Đốivớivấnđềtổnthấtcũngkhôngnênchỉchútrọngvàotổnthấttrướcmắt,màphảisosánhvớitoànbộcốnghiếntrongcôngviệccủangườigâynêntổnthất.Nếuhọcóthànhtíchcao,tổnthấtchỉchiếmmộtphầnnhỏthìchodùmứctổnthấtlàhàngtrăm,hàngvạncũngkhôngphảisuynghĩ.Cònvấnđềxửlýngườiphạmsailầm,nếuhọđãnhậnthứcđúngđắnthìviệckỷluậtchỉcàngthêmphiềnphức.

SÁUĐIỀULOẠIBỎNGHINGỜ“Đanghi”làchỉtronglòngsinhraquánhiềunghingờ,“lấydạtiểunhânđolòngquântử”,nhìncáigìcũngkhôngthuậnmắt,nhưvậytronglònglúcnàocũngkhóchịu.Đốivớiviệcsửdụngnhântài,lãnhđạodoanhnghiệpphảixuấtpháttừthựctếkháchquan,nghiêmtúckiểmtratừngngườiđượctuyểnchọn.Khôngthểvìkhuyếtđiểmnhỏcủanhânviênmànghingờvôcăncứrằnghọcóvấnđềlớn,cũngkhôngthểsaukhichọndùngngườirồinhưnglại

đoángiàđoánnonhọcóhànhvibấtchính.Làngườilãnhđạo,nếucótínhđanghi,nênthựchiệnmấyđiểmdướiđây:

1.Khéođộngviêncấpdướicóchủkiến

Trongmộtđơnvịdùíthaynhiềucũngsẽcónhânviêncónănglựcnhưnglạiítđưarachínhkiến,sựtồntạicủahọliênquanđếnsựhưngthịnhcủacôngty,làtàisảnquýgiácủacôngty.Nếulãnhđạocóthểđiềukhiểnđượchọthìđơnvịtấtsẽngàymộtpháttriển,nếukhông,sẽlàđơnvịkhôngthểpháttriểnđược.

2.Độngviêncấpdướitiếnbộhơnmình

Thanhniênhômnaylàngườigiàngàymai,đâylàquyluậttựnhiên.Hơnnữa,nghềnghiệpđadạng,tàinăngconngườicũngkhácnhau,lãnhđạokhôngđượcđốkỵmàphảiđộngviêncấpdướitiếnbộhơnmình.Làmđượcnhưvậy,nhânviênsẽnỗlựclàmviệcgấptrămlần,ngườitàicũngvìthếmàsẽtìmđếnbạn.Nếukhông,ngườicótàitrongtổchứcsẽlầnlượtdứtáorađi.

3.Khoandungcấpdướinhấtthờiphạmsailầm

Conngườikhôngphảilàthánhthần,aicũngcóthểphạmphảisailầm.Ngườithôngminhnhấttrênthếgiớikhôngphảilàngườichưatừngphạmsailầm,màlàngườibiếtsaisửasai.Đểcấpdướicócơhộithayđổisửasailàưuđiểmlớncủangườilãnhđạo.Nhânviênphạmsailầmnếuxửphạtquánghiêmkhắc,thậmchíchỉvừamớiphạmsailầmđãhủyđitiềnđồmộtđời,tấtsẽkhiếnchohọđivàongõcụt,mấthếtchítiếnthủ.Dođó,ngườilãnhđạophảibiếtkhoandungđốivớinhânviênphạmsailầm.Ngườilãnhđạonhưvậykhôngphảilàngườinhunhược,khôngcónguyêntắc,màlàngườicóphẩmchấtcaothượng,độlượngvớimọingười.

4.Cókhíchấtlãnhđạo,coitrọngsựnghiệpnhưcuộcsốngcủabảnthân

Ngườilãnhđạocầnphảicóchủkiếncủamình,tuyệtđốikhôngđượcnghetheodưluậnmàdễdàngthayđổiphươngánlàmviệc.Nhữngviệcđãquyếtđịnhphảikiênquyếtthựchiệnđếncùng.Cónhưvậylãnhđạomớidẫndắtđượclòngngườihướngtheomụctiêuđãđịnhđưađếnsựnghiệpthànhcông.Nếungườilãnhđạothayđổithấtthường,sớmnắngchiềumưathìnhânviêntấtsẽkhôngthuận,tổchứcmấtđisứcgắnkết,sựnghiệptheođó

cũngkhôngthểkhởisắc.Đâychínhlànềntảngcủakhíchấtlãnhđạo,coitrọngsựnghiệpnhưcuộcsốngcủamình.

5.Dámđứngragánhváctráchnhiệm

Nếunhânviênkhôngvướngbậnđiềugìmànỗlựclàmviệc,từđósẽtạoranhiềugiátrịhơnchocôngty.Cònnếunhânviêncóquánhiềuvướngbậnlolắng,làmviệcvớitháiđộlolắng,thìđơnvịđótấtsẽkhôngcóhivọngpháttriển.

6.Khôngkhuấtphụcbởiáplựcdưluận

Dưluậncólúcđúngcólúckhông,thậmchícótrườnghợpcábiệtcòntậpkíchphủđầungườiliêmchính,khiếnchohọkhôngkịpđềphòng,phảichịuáplựcrấtlớn.Ngườilãnhđạogặpphảiáplựcnày,nếucóthểvượtquađượcthửthách,thìkhôngchỉchứngminhmìnhcóbảnlĩnhmàcòntạoảnhhưởnglàmxuấthiệnmộtsốnhântài,từđókhiếnchotổnthấtcủacôngtycóthểgiảmđếnmứcthấpnhất.

ChươngVII:

QUANTÂM

Làmộtngườilãnhđạocótìnhnghĩa✸Khilãnhđạomangtớichonhânviênmộttáchtrà,chắcchắnnhânviênrấtcảmđộng,từđósẽdốcsứclàmviệc.

✸Tạođiềukiệnchonhânviênvừalàmtốtcôngviệcvừachămlođượcchogiađình.

✸Khixửlýmộtvấnđề,bạnhãyđặtmìnhvàovịtrícủangườikhácđểsuyxét.

✸Bạnđốixửcôngbằngvớingườikhácnhưvớimìnhthìngườiủnghộbạnsẽngàycàngnhiều.

KHÔNGKIÊUCĂNG,TỰPHỤ“Cônglaohơnngườithìcũngchớkiêucăng”.Mộtngườicócônglớnvớiđấtnước,trởthànhanhhùngđượcvạnngườingưỡngmộ.Nhưngnếukiêucăngthìsẽkhôngđượcmọingườicoitrọng,thậmchícòndẫntớitaihọa.Cầnphảibiếtrằng“Chiếncôngcủamộtvịtướngđượcđắpbằngnúixươngtrắng”,bấtkểcônglaotolớnnàocũngkhôngthểdomộtngườilàmnên,màlàdohàngnghìnhàngvạnđồngbàoanhdũnghysinh,khôngtiếcxươngmáu,khôngcóhọthìkhôngcóvĩnhân.Nếuanhhùngvĩnhânđềunhậnhếtcônglaovềmìnhthìngườiđókhôngphảilàanhhùng,vĩnhânnữa.

Ngườitựcaotựđại,tấtsẽbịdèbỉu,xalánh.

ThờiHánVũĐế,ởnướcThụccómộtngườitênlàCôngTônThuật,tựxưngvương,chốnglạitriềuđình.Cùnglúcđó,tộcngườiQuỳNgaoởđấtLũngTâyđangkhôngbiếtlànêntheoHánVũĐếhayCôngTônThuậtnênpháisứgiảđithămdòCôngTônThuật.SứgiảvàCôngTônThuậtvốnlàchỗquenbiếtnhaunhưngtháiđộtiếpđãicủaCôngTônThuậtlạivôcùnglạnhnhạt,kiêucăng.Thấyvậy,sứgiảquayvềnóivớithủlĩnhrằng:“CôngTônThuậtchỉcóvẻhàonhoángbênngoài,mangdanhhão,khôngthểtinđược.”

Sauđó,sứgiảđếnthămHánVũĐế,đượcHánVũĐếđíchthânratiếpđón,vẻmặttươicườinói:“Ngưỡngmộtàinăngcủaquýcôngđãlâu,hômnayđượcgặp,quảlàkhôngtầmthường!”Sứgiảnói:“MấyngàytrướctôiđithămngườiquencũlàCôngTônThuật,nhưngdángvẻlạingạomạn,tựđại.Đâylàlầngặpđầutiênvớibệhạmànhậnđượcsựtiếpkiếnthânmậtnhưvậy.Bệhạkhôngnghingờtôilàthíchkháchsao?”HánVũĐếthânthiệnnóichuyệnkhônghềravẻtađây.ChưhầuhiểurõnhâncáchcủaHánVũĐếnênlậptứctheoôngta.

Cóthểthấylãnhđạonênkhiêmtốn,hòanhã,cónhưvậymọingườimớimuốnthânthiếtvàtrợgiúp,ủnghộ.Ngượclại,nếukiêucăngtựđại,mọingườiđềuxalánhthìsẽtrởthành“ngườicôđộc”.

MỜINHÂNVIÊNMỘTTÁCHTRÀNếulãnhđạomangchonhânviênmộttáchtràthìchắcchắnnhânviênsẽvôcùngngạcnhiên,cảmđộng,từđósẽdốcsứclàmviệccholãnhđạo.

Cóngườiquanniệmrằnglãnhđạonênróttràmờinhânviên.Đươngnhiên,ýcủangườiđókhôngphảimuốnlãnhđạođíchthânbưngtràmàlàlãnhđạonêncóýnghĩvềviệcđó.

Lãnhđạocótháiđộônhòakhinhìnthấynhânviêntậntìnhvớicôngviệc,tựnhiênsẽtrànđầycảmkíchnói:“Thậtvấtvảchoanhquá,vàođâyuốngtáchtràđi.”

Đươngnhiên,lãnhđạokhôngnhấtthiếtphảiđíchthânróttràchonhânviên,nhưngnếuthểhiệnđượcsựchânthành,thìnhữngnhânviênlườinhác,chánnảncũngtrởnênphấnchấnmànângcaođượchiệusuấtcôngviệc.Chodùlànhânviêncôngtyrấtđông,nênlãnhđạokhôngthểthểhiệnthànhý

vớitừngngườimột,nhưngchỉcầntronglòngluôncảmkích,chodùkhôngnói,tâmýcũngtựnhiênsẽbiểulộrađểhọcóthểcảmnhậnđượcsựchânthành.

Tuynhiên,cáchvíbưngtràkhôngthểbịhiểunhầm,lãnhđạothìvẫnlàlãnhđạo,họvẫncứlàngọnđènsángsoiđườngchỉlốichotoànthểcôngty.

Đểhoànthànhnhiệmvụđó,lãnhđạocầnphảiđứngsaunhânviênthúcđẩyhọtiếnlên,nhưngquantrọnghơn,cầnphảixácđịnhrõràngmụctiêuvàphươnghướngkinhdoanh,đồngthờikhuyếnkhíchđộngviênnhânviên.

QUANTÂMĐẾNCẤPDƯỚI,TẬNTÂMVỚIKHÁCHHÀNGCôngtyCamlanncủaMỹlàmộtcôngtynhỏtronglĩnhvựcdịchvụ,baogồmchămsócvườn,bónphân,phunthuốcchobãicỏtạinhà.Tuynhiênýtưởngkinhdoanh,phươngchâmquảnlýcủacôngtylạivôcùngđặcbiệt,thuhútđượchàngloạthọcgiảđếnnghiêncứu.Rấtnhiềungườichorằngýtưởngkinhdoanhvàphươngphápquảnlýcủacôngtynàylàđỉnhcaovàgọiđâylàcôngtyduynhấtkinhdoanhbằng“lòngquantâm”.“Lòngquantâm”ởđâytứclàtậntâmvớikháchhàngvàquantâmđếnnhânviên.

KhicôngtyCamlannmớithànhlập,nhânviênítnêngiámđốcthườngsángsớmđãláixerakhỏinhà,giúpkháchhàngchămsócbãicỏ,cắttỉacâycối.Quanhiềunăm,côngviệckhókhănđóđãkhiếnôngcảmnhậnđượcsựvấtvảcủadịchvụnày.Dođókhitrởthànhlãnhđạocôngty,ôngđãrấtthấuhiểuvàtậntâmvớinhânviêncủamình.

Dosựtậntụy,trungthực,côngtyCamlannnhanhchóngnhậnđượcsựtincậycủađôngđảokháchhàng.Thườngthườngsaukhikháchhàngđilàm,côngtyCamlannsẽđếnchămsóc,bónphân,phunthuốcchobãicỏ.Thuốcbốchơirấtnhanh,mộttiếngsaukhiphunthìkhôngđểlạibấtcứdấuvếtgì.Dovậy,kháchhàngsaukhivềnhàchỉcầnxemcómẩugiấyđểlạitrêncổnghaykhônglàbiếtcôngtyCamlanncóđếnlàmdịchvụhaykhông.Mẩugiấynhắn:“Trướckhithuốcchưakhô,xinđừngnằmhayngồitrênbãicỏ.”Chỉmộtcâunóiđơngiảnnàyđãlàmrungđộngtráitimcủabiếtbaokháchhàng,khiếnhọvôcùngcảmkíchnênđềukýkếthợpđồngdàihạnvớicôngtyCamlannđểđượcphụcvụlâudài.

MộtchuyêngiachorằngvớicáchlàmnàycủacôngtyCamlannkhôngổnvàmuốngópý.Ôngtanóivớigiámđốccôngtyrằngnênkýhợpđồngdịchvụvớikháchhàng.Vịgiámđốcnàyhỏi:“Vìsaovậy?”Vịchuyêngiagiảithích:“Vídụnếucókháchnàokhôngchịutrảtiền,căncứvàohợpđồngcóthểkiệnhọ.”Ôngvôcùngngạcnhiên:“Làmgìcóchuyệnkiệnkháchhàngcủamình,trênthếgiớinày99%kháchhàngđềutrảtiền,còn1%khôngtrả.Với1%đóthìkiệncũngkhôngcótácdụnggì,saunàykhôngphụcvụhọnữalàđược.”

Nhânviêntrongcôngtycótinhthầntráchnhiệmrấtcao,tậntâmtậnlựcbảovệdanhtiếngcủacôngtylàdocôngtydànhsự“quantâm”đặcbiệtchohọ,khiếnchomỗingườicôngnhânđềucảmnhậnđượcrằngcôngtygiốngnhư“giađình”củamình,họchínhlà“ngườichủ”củacôngty.

“Lòngquantâm”chínhlàquantâmcấpdưới,quantâmkháchhàng,dùngchínhsựnhiệttìnhvàsựquantâmđểcảmhóacấpdướivàkháchhàng.Nhờđómọingườisẽcósựđánhgiákhácvềbạn,đưabạnđếnvớithànhcông.

CHẾĐỘPHÚCLỢILINHHOẠTChếđộphúclợitruyềnthốngcungcấplợiíchthốngnhất,điềumàngườilaođộngcóthểlàmchỉlàlựachọncóthamgiahaykhông.Mộtbữaăntựchọnsẽmanglạichongườitasựthoảimáihơn.Côngtycóthểđềxuấtdanhsáchlựachọnchếđộphúclợigiúpchongườilaođộngcóquyềnlợilựachọnnhữnghạngmụctốt,phùhợpvớiyêucầucủahọ.Nhưvậy,thôngquahìnhthứctíndụngvàđịnhgiáhợplý,ngườisửdụnglaođộngcóthểkiểmsoátđượcchiphíphúclợi.

Kếhoạchphúclợilinhhoạt,vừakhuyếnkhíchđượcnhânviênvừararamứcthùlaophùhợp.Từgócđộquảnlý,việcđượctựlựachọnsẽkhiếnnhânviênhứngthúvìcácnguyênnhânsau:

•Phongphú:Tấtcảnhữngđiềumàcôngtyđưarađượcxemnhưcótínhtíchcựcgợimởcònnhânviênchọntheosởthích.

•Bảođảm:Sựtựdochọnlựakhiếnchongườilaođộngcócảmgiácvừalòng,cóquyềnlợivàcógiátrị.

•Kếhoạch:Phươngthứclinhhoạtkhiếnngườiquảnlýcóthểkếthợpchếđộphúclợivớimụctiêuchiếnlượcmởrộng.

•Quảnlýchiphí:Nhiềucôngtysửdụnghìnhthứcnàyđểchiphíphúclợiphùhợpvớivớikhảnăngthulợinhuận.

Cóthểthựchiệnquảnlýchiphíkhông?Tráingượcvớiquanniệmsailầmvềquảnlýthôngthường,giảipháplinhhoạtkhôngnhấtthiếtcógiátrịhơnphươngthứctruyềnthống.Hầuhếtcáccôngtybáocáorằng,dophươngánlinhhoạtchophépngườilaođộngđầutưtấtcảtiềnphúclợicủahọvàođúngnơihọmuốnnêngiáthànhthựcchấtcònrẻhơnphươngthứctruyềnthống.

Mộtkếhoạchphúclợilinhhoạtnếucóbốnnhântốchủyếudướiđâysẽgiúpbạncóthểkhốngchếvànắmbắtlinhhoạtchiphíquảnlý.

(1)Cânnhắcvềphúclợi:Ngườilaođộngtừchốimộtsốphúclợiđểcóđượcnhữngphúclợikhác.

(2)Tíndụnglinhhoạt:Ngườiquảnlýcóthểkiểmsoátmộtsốkhoảnchitrảphúclợimàtrướcđâykhôngthểkiểmsoátđược.

(3)Ngườilaođộngchịumộtphầnchiphí:Điềutravàkinhnghiệmchothấy,ngườilaođộngsẵnsàngđồngýchịumộtphầnchiphínếuđượcquyềnchọnhìnhthứcphúclợi.

(4)Phươngántăngcường:Ngườisửdụnglaođộngcóthểtăngthêmmộtíthoặckhôngthêmchiphíđểtăngphúclợimới,chẳnghạnnhưchămsóchàngngày,bảovệthịlựchoặcchămsócnhakhoa.

Kếhoạchphúclợilinhhoạtchophépngườithamgialựachọnmộtphầnhoặctoànbộphúclợi.Phạmvilựachọncóthểởcácmứckhácnhau.

CÓĐICÓLẠITìnhcảmlàsợidâyliênkếtkhôngthểthiếutrongquanhệcủaconngười,giữacấptrênvàcấpdướivàcósựảnhhưởngqualại.Muốnnhânviênhiểu,tôntrọng,tínnhiệm,ủnghộbạnthìtrướctiênbạnnêntínnhiệm,quantâmvàyêumếnhọ.Cóchomớicónhận,cótrồngtrọtmớicóthuhoạch.Làlãnh

đạo,bạnphảicoitrọngnhânviêncủamình,lấychântìnhđểcóchântình,lấytìnhcảmđểlayđộnglòngngười.

Aicũngmongmuốnđượcngườikháctôntrọng,quantâmchămsócmình,hiểuvàtínnhiệmmình.Nhucầunàythuộcvềphươngdiệntâmlývàtinhthần,làyêucầucaohơnsovớisinhlývàvậtchất.Vậtchấtchỉcóthểchoconngườiđượccơmnoáoấm,tinhthầnmớicóthểchoconngườisứcmạnh.Ngườixưacócâu:“Kẻsỹchếtvìngườitrikỷ”.Nếulãnhđạocóthểđốixửbìnhđẳngvớiđồngsựvànhânviêncủamình,đemlòngchânthành,sựcảmthông,tâmđầuýhợp,hiểusuynghĩcủahọ,trongcuộcsốngquantâmvàyêumếnbảovệhọ,trongcôngviệctínnhiệm,ủnghộhọ,khiếnchotinhthầncủahọđượcthỏamãn,thìnhữngnhânviênnàysẽphấnchấn,nhiệttìnhcốnghiếnđểhoànthànhcôngviệcmộtcáchtốtnhất.

BIẾTBẢOVỆNHÂNVIÊNMẮCLỖITRONGLÚCCẦNTHIẾTNhiềukhilãnhđạocũngphảiđứnglênbảovệngườitàichodùhọcómắcmộtvàikhuyếtđiểmnhỏthậmchí“thiênvị”chonhữngđiểmyếuđó,điềunàytấtnhiênkhôngđồngnghĩavớiviệckhôngthíchhoặcdungtúngchokhuyếtđiểmcủacấpdướimàvìmụcđíchkhác.

Phầnlớntrongcáctrườnghợpbảovệnhânviêncủalãnhđạothìlãnhđạo:Thứnhất,muốncấpdướipháthuyvàvậndụngtốthơnsởtrườngcủahọ;thứhai,đượclòngngườiđểcómốiquanhệmậtthiếthơnvớicấpdưới;thứba,nângcaouytíncủamình,tạorahìnhtượngmộtngườilãnhđạokhoandung,rộnglượng;thứtưlàđểthựchiệnmụctiêuquảnlýđãđặtra.Dođókhicânnhắclợivàhại,quyếtđịnhlấyhaybỏ,ngườilãnhđạophảicăncứvào“được”nhiềuhay“mất”nhiềucủahànhviđểquyếtđịnh.Phươngphápnàythựcsựcógiátrịđốivớinhữnghànhvi,khuyếtđiểmkhôngvượtquágiớihạnnhấtđịnh.

Ngườilãnhđạonênlựachọnlinhhoạtmứcđộbảovệchocấpdưới,chẳnghạn:

(1)Trongtrườnghợpcấpdướihiểuravấnđềvàmọingườicóthểbỏqua,thìlãnhđạonêngiảiquyếtvấnđềmộtcáchkhoandung,bỏquachohọ.

(2)Trongtrườnghợpcóthểxửlýđốivớisaisótcủacấpdướibằngcáchtạmthờigáclạikhôngtruycứu,saumộtthờigianmớitiếnhànhxửlý,hoặcchocấpdướicơhộilấycôngchuộctội,xembiểuhiệncủahọnhưthếnàorồisauđómớixửlý.

(3)Trongtrườnghợpcóthểgiảmnhẹkhuyếtđiểmcủacấpdưới,ngườilãnhđạocóthểphêbìnhkhuyếtđiểmcủacấpdướidướimứcsaiphạmđểgiảmnhẹtínhchấtsailầm,đâyđượcgọilàcách“thiênvị”cấpdưới,mộtsựlinhhoạttrongsửdụngngười.

(4)Trongtrườnghợpcóthể,hãy“giơcaođánhkhẽ”đốivớinhữngkhuyếtđiểmhoặcsailầmcủacấpdưới,khiđó,chuyệnlớncóthểcoilànhỏ,nhỏcóthểbỏqua.Tómlại,ngườilãnhđạokhivậndụng“nguyêntắcbaoche”phảighinhớrằng“mứcđộbaoche”khuyếtđiểmcủacấpdướiphảinằmtrong“vònglựachọn”hợplý,phảilợidụngđược“độmềmdẻo”chứkhôngphảilà“sailầm”trongnhậnthứcđểtránhmắcphảisailầmgâyhậuquảnghiêmtrọngkhác.

Đểđạtđượchiệuquảtốiưu,lãnhđạokhôngnhữngcầnphảinắmrõranhgiới,linhhoạtlựachọnmứcđộmàcòncầnphảivậndụngkhéoléocácphươngphápđểvừacóthểtruyềnđạtdụngýcủamình,vừacóthểgiúpcấpdướihiểuđượcvìsaolãnhđạolạiưuáimình,đểtừđókíchthíchtínhtíchcựcvàsángtạocủahọ.Đồngthờicấpdướicũngkhôngcảmthấykhónghĩtrướcưuáiđó.Lãnhđạocóthểápdụngnămphươngphápsau:

(1)Khicấpdướiphạmsailầmvàhọđãnhanhchóngnhậnra,lặnglẽtìmcáchkhắcphụcnênchưagâyrahậuquảlớn,tínhchấtcũngkhôngnghiêmtrọng,lúcnàyngườilãnhđạonênvờcoinhưkhôngbiết,tạmthờikhônghỏiđếnđểtránhlàmtổnthươnglòngtựtrọngcủanhânviên.Saukhicôngviệc,nhiệmvụđượchoànthành,cấptrênnênkhẳngđịnhnhữngnỗlựccủacấpdưới,đánhgiáthànhtích,phântíchmộtcáchkháchquansailầmcủahọ.Nhưvậythànhquảcủacấpdướiđượcthừanhận,nhữngkhiếmkhuyếtcũngđượcchỉra,trongcôngviệcsaunàyhọsẽphảinỗlựcpháthuysởtrường,nângcaotinhthầntráchnhiệmcủabảnthânhơnnữa.Lãnhđạocầnphảiđặcbiệtlưuýquantâmđốivớinhữngcấpdướichămchỉ,cótinhthầntráchnhiệm,giàutínhsángtạo.

(2)Khisắpgiaochocấpdướinhiệmvụquantrọng,ngườilãnhđạotuyệtđốikhôngnênnhắcđếnnhữngsailầmcủahọ,cóthểdùngphươngthứctạmthờikhôngtruycứu,chohọcơhộiđểlấycôngchuộctội,thậmchícóthểxemxéttìnhtiếtcụthểcủavấnđềđểxửlýnhẹhơn.

(3)Trướcvàsaukhithathứchocấpdướicầngiữchomọiviệcbìnhthường,khôngnênchủđộngtìmcấpdướinóichuyệnđểhọmangơnmình.

(4)Khicấpdướiphạmlỗitrongcôngviệc,họsẽbịmọingườitráchmócnêntâmtrạngsẽrấtnặngnề.Trongthờiđiểmnày,ngườilãnhđạokhôngnênimlặngcàngkhôngnênbớilôngtìmvết,mànêndũngcảmđứngrathanhminhchocấpdưới,chủđộngchiasẻtráchnhiệm.Làmnhưvậybạnkhôngchỉcứuđượccấpdưới,màcòndànhđượcnhiềutìnhcảmcủahọhơn.

(5)Mộtlầnthathứchokhuyếtđiểmvàothờikhắcquantrọngcònđánggiáhơnhàngtrămlầnlúcbìnhthường.Khicấpdướisắpđượcthăngchức,đềbạt,thườngsẽgặpphảisựsoimói,chỉtrích,phêbìnhcủamọingười,lúcnày,lãnhđạonênđứngtrênlậptrườngcôngbằng,cầndẹptanlờidịnghịcủanhữngkẻthấtbại,đốkỵ,dũngcảmbảovệngườitàichodùhọcómộtvàikhiếmkhuyếtđichăngnữa.

QUANTÂMNHIỀUHƠNĐẾNNHỮNG“NGƯỜIỞHẬUTRƯỜNG”Mỗiđơnvịđềucầnnhững“ngườihùngởhậutrường”,họhiểuđượccôngviệccủamình,lặnglẽlàmmàkhôngcầnbấtcứsựquantâmhaychúýcủangườikhác,họlànhữngngườirấtđángđượctintưởng,tínnhiệm.

Nhưngthôngthường,cônglaocủanhữngngườihùngđóthườngbịnhữngkẻkhoáclácchiếmđoạt.Lãnhđạokhôngcôngtâmsẽkhôngđểýđếnnhữngngười“đứngởhậutrường”màchỉchúýđếnnhữngkẻtiểunhânbẻmmép.

Phầnlớnnhững“ngườihùngđứngởhậutrường”thườngkhôngsođo,tínhtoánđếncônglaocủahọmàchỉquantâmmộtđiều,đólàsựnỗlựccủabảnthânhọcóđượcghinhậnhaykhông.Nếunhữngnỗlựccủahọkhôngđượccôngnhậnsẽkhiếnhọcảmthấymìnhđangbịngườikháclợidụng,bóclộtsứclaođộng,từđósinhratâmlýchánnản.Khiấy,họsẽkhôngtiếptụccốgắnghoặcsẽcócácbiểuhiệntiêucựcđểbiểuthịsựphảnkháng.

Aicũngmongmuốnmọinỗlựccủamìnhđềuđượcghinhận.Lãnhđạocầnnhậnra“ngườihùngởhậutrường”,khíchlệvàkhenthưởnghọkhiếncholãnhđạocóđượclòngngười.Chúngtathườnghaybỏquênnhững

ngườithầmlặngcốnghiếnnhưnghọlạilànhữngcôngthầntrongsựnghiệpthànhcôngcủadoanhnghiệp.

Nhữnganhhùngthầmlặngcónhữngđặcđiểmdướiđây:Rấtítkhinghỉlàm,cóthểlàmviệcxuấtsắcdướiáplực;cóthểhoànthànhcôngviệcvớichấtlượngcaovàđúngthờihạn.Sẵnsàngnỗlựckhitậpthểcần.Họlặnglẽ,khiêmtốn,ngoàiviệchoànthànhcôngviệcmộtcáchxuấtsắcthìkhôngcóbấtcứđòihỏihayyêucầugì.Nhữnglúclãnhđạokhôngcómặthọvẫnlàmviệcnghiêmtúc.Họđưaranhiềugiảipháp,ýtưởng,luônluônsángtạovàthườnggiúpđỡđồngnghiệplàmviệctốthơn.

Phươngphápkhíchlệhiệuquảnhấtdànhchohọlàhãyquantâmvàghinhậncôngviệchọlàm.Cầnkiênnhẫnnghehọnói,khihọnảysinhtâmlýphủđịnhbảnthâncầncổvũkhíchlệlòngtựtincủahọ.

QUANTÂMĐẾNGIAĐÌNHNHÂNVIÊNNgàynay,mộttrongnhữngtháchthứclớnnhấtcủamọingườichínhlàgiữcânbằngđượcgiữagiađìnhvàcôngviệc.Doáplựccạnhtranhtrênthịtrường,cáccôngtycầnnhânviêndànhnhiềuthờigianvàtrílựchơnchocôngviệc.Dođó,ngườichủdoanhnghiệpcầndunghòa,tìmsựcânbằnggiữanhucầuhợpphápcủangườisửdụnglaođộngvàyêucầulợiíchhợpphápngàycàngcaocủangườilaođộng.Nếudoanhnghiệpbỏquasựcânbằnggiữagiađìnhvàcôngviệc,nhânviênsẽcóthểcólúcbấtmãnmàbỏđi.

Tronghộinghịnhânviêntưvấnquảnlý,TổchứcCơcấuQuốctếđưaramộtbảnbáocáođiềutrarằngcó91%nhânviênhànhchínhmangcôngviệcvềnhàlàm,mộttuầnthậmchícóđếnmộtvàilần.Điềuđónhưmộthồichuôngcảnhtỉnhnhữngngườilãnhđạocaocấprằng“phảiquantâmhơnnữavấnđềcôngviệcvàgiađìnhcủanhânviên”,nếukhông“rấtcókhảnănghọsẽmấtđimộtsốnhântàihiếmcó.”

ChúngtathườngnghenóitớinhữngnhânviênởNhậtBảnchếtgụctạinơilàmviệcdolàmviệcquásức.

Ngàynay,muốngiànhđượctìnhcảmcủanhânviên,bạncầnphảibiếtcáchgiúphọcânbằnggiữacôngviệcvàcuộcsốnggiađìnhhơnnữa.

Dướiđâylàmộtsốbiệnphápcụthểđểgiúpnhânviêncânbằngđượccôngviệcvàcuộcsốnggiađình.

1.Giúpnhânviêngiảiquyếtviệcgiađình

CôngtybaobìởBắcCarolina(Mỹ)tuyểnmộtnhânviênkỹthuậtcókinhnghiệmgiúpgiađìnhcácnhânviênđểhọcóthểyêntâmlàmviệc.Côngtycungcấpchonhânviêncácdịchvụgiađìnhnhưsơnnhà,quétvôi,khaithôngcốngngầm…Tấtcảnhữnghạngmụcphụcvụchỉthutiềnvậtliệu.Họcòncungcấpdịchvụgiặtlà.Nhânviênchỉcầnđemáoquầnbẩnđểvàonơicốđịnh,áoquầnsẽđượcgiặtđúnggiờ,phơikhôvàgấpgọngàngvàchỉphảitrả1đôla.Nếucầnlàáoquầnchỉcầntrảthêm25xu.

2.Chămsóctrẻemvàngườigià

Càngngàycàngcónhiềucôngtynhậnthứcđượcrằng,việcchămsóctrẻemvàngườigiàcủagiađìnhnhânviênlàvôcùngquantrọng.Nhiềucôngtylậpnhàtrẻgầnhoặctạinơilàmviệcđểtiệnchonhânviênchămsóccon.

3.Trợcấphọcphíchoconcủanhânviên

MộtcôngtytàichínhởMỹđãnângvấnđềgiáodụcconcáicủanhânviênmìnhlênmộtmứcđộmới.Côngtyđãápdụngchếđộtrợcấphọcphítoànphầnchoconemnhữngnhânviêncóthâmniênlàmviệctừnămnămtrởlên.Tổnggiámđốccôngtychorằng:“Nếuchúngtagiảmthiểumốilolắngvềvấnđềhọcphícủaconemnhânviên,họsẽcàngtậptrungtrílựclàmviệc,năngsuấtcũngnângcao.Coitrọngnhânviêncủamìnhlàphươngpháptốtnhấtđểgiữchânhọ.”

4.Têncủamáybayđặttheotêncủaconcácnhânviên

GầnđâytậpđoànchuyểnphátnhanhcủaMỹ,FedExExpress,đãdùngtêncủaconcácnhânviêntrongcôngtyđểđặttênchomáybaycủahọ.Lúccửhànhbuổilễđặttênchomáybay,cácbélàconcủanhânviêncôngtyvàcảgiađìnhđềucùngthamgia.

5.Sứcmạnhcủahoatươi

VớicôngtyDeltaAirlines,khigiađìnhnhânviêncóchuyệnvuihoặcbuồnthìđềuđượccôngtyđểthểhiệnsựchiasẻ.Mộtsốcôngtykháccòncó

chếđộhàngnămtấtcảnhânviêncóthểtặngngườithân,bạnbèmộtbóhoatươitrịgiá50đôladocôngtychitrả.

QUANTÂMĐẾNNHỮNGĐIỀUNHỎBÉNHẤTDùnglợiíchhoặcquyềnlựcđểsaikhiếnnhânviênlàmviệcthìsứcmạnhđóchỉmangtínhchấtlýtính,khikíchthíchđóquađithìhiệuquảcũngkhôngcòn.

Muốncấpdướitậntâmpháthuynănglựccủamìnhthìchúngtaphảidùngcáitâmđểthuphụchọ.

Sauđâylànămgợiýcholãnhđạodoanhnghiệp:

1.Tácđộngtìnhcảmlàthượngsách

“Việcnàytươngđốikhó,nhưngnếucólòngquyếttâmthìnhấtđịnhsẽlàmđược,hãybắttayvàolàmthôi!”nhữnglờinóinhưvậysẽcótácđộngrấtmạnhđếncấpdưới.

2.Gọithẳngtêncấpdướicũngcóhiệuquảbấtngờ

Cáchgọi:“Này!Anhkia”vàcáchgọiđíchdanhtên:“Dũngơi”củacấptrên,sẽkhiếnngườinghecócảmgiácthânthiết,tìnhcảmhơn.

3.Chàohỏi,xưnghômộtcáchvuivẻ,thânthiếtởhànhlang

Gặpcấpdướimớikếthôn,đừngngạihỏithăm:“Hạnhphúcchứ?”,gặpcấpdướilầnđầuđượclàmbố,cóthểhỏi:“Concủacậukhỏechứ?”Đâymặcdùlànhữngcâuchàohỏixãgiao,nhưngngườinghelạicảmthấyrấtdễchịu.

4.Quantâmđếnviệcriêngvàviệcnhàcủacấpdưới

Nếungườithâncủacấpdướigặpphảitainạnhoặcbịbệnh,lãnhđạocầnanủihoặctổchứcquyêngópgiúpđỡ,nhưvậy,dùlànhânviênlạnhlùngđinữacũngsẽchorằng:“Dùyêucầucủalãnhđạolàvôlý,tôicũngkhôngthểtừchối.”Muốnnhânviênlàmviệctheolýtínhthìchỉcóthểkhiếnchohọ

hànhđộngtheoquỹđạođãđịnh.Cònmuốnhọtựtìmphươnghướngthìcầndựavàotìnhcảm,vìlýtínhchiphốihànhđộngcòntìnhcảmkhiếnngườitavừahànhđộngvừacảmđộng.

Cấpdướithườngcótâmlýtrongrấtnhiềuđồngnghiệp,lãnhđạođặcbiệtchúýđếnmình,đồngthờimuốnthảoluậnmộtsốcôngviệcvớimìnhthậtsựkhiếnmìnhrấttựhào.Mặcdùđiềunàygiốngnhưtrẻcon,nhưngchúngtaphảihiểurằngđólàbảntínhcủaconngười,sâuthẳmtrongtimchúngtađềutiềmẩntâmlýnày.Dovậy,lãnhđạocầnnắmbắtđượctâmlýnàycủanhânviên.

Nếuchúngtagặphàngxómtrênđường,taluônchàohỏixãgiaomộtvàicâu.Cómộtsốngườichorằngsựxãgiaonàyrấtvôvị,nhưngtrênthựctế,chàohỏixãgiaolàphươngpháptạodựng,gìngiữmốiquanhệgiữangườivớingười.

Dođó,ngườilãnhđạonênhiểutácdụngcủaviệcchàohỏi.Ngườilãnhđạomàcảngàymặtmàynghiêmnghị,khôngnóicườithìkhôngphảilàngườilãnhđạotốt.Vìtìnhcảmcầnđượctraođổimớiđượctăngcườngvàpháttriển,nhấtlàmốiquanhệcấptrênvớicấpdưới.

Câu:“Làmcẩnthậnchotôi!”và“Cậulưuýhơnchútnhé!”,tuyđềucùngýnghĩanhưngcảmgiáccủangườinghelạikhônggiốngnhau.Câuthứhaigâycảmgiácgầngũihơnvìmangnhiềusắctháitìnhcảmhơn.

Dođó,ngườilãnhđạosángsuốt,trướctiêncầnbiếtđượcthóiquenmuốnnghenhữnglờinóinhẹnhàng,tìnhcảmcủanhânviên,hỏihanvàicâusẽkhôngtốnsứclựcgìnhưnglạiđượcngườikhácyêumến,vậytạisaolạikhônglàm?

ĐỐIXỬVỚINGƯỜIKHÁCNHƯVỚICHÍNHMÌNHConngườilàđộngvậtcótìnhcảm,cótâmlý“cóđicólại”,nênlàmộtlãnhđạo,bạncầnphải“đốixửvớingườikhácnhưđốixửvớichínhbảnthânmình”.

Điềunàynóidễlàmkhó.Vìrấtnhiềungườilãnhđạochorằngđịavị

củamìnhhơnhẳnngườikhácnênxemthườngcấpdưới.Tuynhiên,đâylàmốiquanhệhaichiều,bạnđốixửvớingườikhácrasaothìhọsẽđốixửlạivớibạnnhưvậy.

Nhìnchung,bạnphảithấybảnthânvàngườikháccókhácnhaukhông,nếucóthìbạnkhácvớihọởđiểmnào?Cóphảibạnmuốnyêucầumứclươngvàchếđộđãingộphúclợinhiềuhơnngườikhác?Đâychínhlànguyênnhânkhiếnmọingườixarờibạn.Nếucósuynghĩđó,bạnhãylậptứcxóabỏ,nếukhôngsẽchẳngcònaiủnghộbạnnữa.

Vàonhữngnăm40củathếkỷXX,hảiquânĐứcđãquytụđượcgần70chuyêngiatâmlýhọc,họđãnghiêncứuvàxuấtbảncuốnsáchliênquanđếntâmlýhọcbinhsỹmangtênÝthứcngườilính.

Cuốnsáchđềcậpđếnchủđề:“Tiêuchuẩnbinhsỹđánhgiáthượngcấptốthayxấu”.Kếtquả,nhântốquantrọngnhấtđólà“nănglực”.Đâycólẽcũnglàđiềunằmtrongdựđoáncủabạn.Cácyếutốtiếptheođềunóivềvấnđềliênquanđếnviệcđốiđãivớibinhsỹ,nhưquantâmđếnđờisốngbinhsỹ,khônglạmdụngquânpháp,côngnhậnthànhtíchcủabinhsỹ…

TrungtâmnghiêncứuquânsựcủaĐứccònxuấtbảncuốnTướngquâncóbàntaythép,trongđócóviết:“Mộtngườichỉhuytrongquânđộinêncoiviệcquantâmđếnbinhsỹlàđiềuquantrọngnhất,cóvậyhọmớitaysúngxôngphatrậnmạc,cầnphảiquantâmđếnbinhsỹhơnlàquantâmđếnbảnthân.Nếuchỉcònlạimộtmiếngbănggạc,phảibuộcvếtthươngcủabinhsỹtrướckhibuộcchosỹquan.Nếuchỉcònlạimộtbátcơm,nêndànhchobinhsỹphảichịuđóikhátngoàikia.”

Khẩuhiệucủaquânđộiđólà:“Nghiêmkhắc,côngbằng”.Ngườichỉhuyphảicôngbằngthìmớicóthểkhiếntâmlýngườikhácđượccânbằng.“Đừngbắtngườikháclàmthứmàmìnhcũngkhôngthích”,bạncảmthấynênđốixửvớibảnthânnhưthếnàothìvớingườikháccũngnhưvậy,thậmchícólúcphảihysinhbảnthân,đặtyêucầucủangườikháclêntrên,nhưvậymớicónhiềungườiủnghộbạn.

ChươngVIII:

KHOANDUNG

Cóthểchophépcấpdướimắcsailầm✸Dùngtháiđộchânthànhđểđốixửvớicấpdướingoancố,cóthểgiúpbạntránhkhỏiviệcphảiđốiđầu.

✸Vũkhíquantrọngkhisửdụng“kẻkhiêukhích”chínhlà:“Giaochoanhtamộtchứctráchvànhiệmvụhợplý”.

✸Lấyoánbáooán,oánhậnchồngoánhận;lấyđứcbáooán,oánhậncóthểhóagiải.

✸Ngườicósởtrường,tấtsẽcósởđoản,ưuđiểmnổibậtthìnhượcđiểmcũngcàngnổibật.Ngườilãnhđạodùngnhữngưuđiểm,chínhlàdámchấpnhậnnhượcđiểm.

DÙNGNGƯỜITÀIPHẢIBIẾTBỎQUAÂNOÁNBạncódámdùngngườitừngdùngcungtênbắnmìnhkhông?TềHoànCôngthờiXuânThulạidámsửdụngQuảnTrọnglàngườicó“ânoán”vớimìnhnhưthế,nhưngQuảnTrọngthậtsựlàbậcanhtàixưanayhiếmcó.TềHoànCôngđãgạtbỏânoáncánhân,khôngcâunệtiểutiết,trọngdụngngườihiềntài,chínhđiềunàyđãgiúpôngxưngbáthờiXuânThuChiếnquốc.

HoànCôngtênchữlàTiểuBạch,vốnlàcôngtửnướcTề.QuảnTrọnglàthầydạycủacôngtửCưu,anhtraicủaTiểuBạch.SaukhiHyCôngqua

đời,xảyracuộctranhđoạtvươngvịgiữacácvịcôngtử,cuốicùngchỉcònlạiTiểuBạchvàcôngtửCưutranhgiànhvớinhau.QuảnTrọngđứngraphòtácôngtửCưutranhquyền,đoạtvị,từngdùngtênbắnbịthươngcôngtửTiểuBạch.NhưngcuốicùngTiểuBạchvẫngiànhđượcvươngvị,lấyhiệulàTềHoànCông.CôngtửCưuchạysangnướcLỗcầuviện,Tề,Lỗgiaotranh,nướcLỗđạibại,đànhphảicầuhòa.TềHoànCôngyêucầunướcLỗxửtửcôngtửCưu,đồngthờigiaonộpQuảnTrọng.Khitintứcloanđi,mọingườiđềuchorằngnếuôngbịgiaonộpchokẻđịchtấtsẽbịtratấnchođếnchết.Cóngườigópývớiôngrằng:“QuảnTrọngà!Thàkếtliễuđờimìnhtrướccònhơnbịgiaonộpchokẻđịch.”NhưngQuảnTrọngchỉcười.Ôngnói:“Nếumuốngiếtta,ngaytừđầuđãbịgiếtchungcùngcôngtửCưurồi,naycònđếntìmtatấtsẽkhônggiết.”KhiQuảnTrọngbịápgiảivềnướcTề,TềHoànCônglậptứctindùngQuảnTrọngvàphongônglàmtểtướng.

QuảnTrọngđượclàmtểtướngcũngcóliênquantớingườibạnthânBãoThúcNha.Trướckia,haingườiđãtừnggiaohẹnsẽcùngphòtáTềVương.KhiđóQuảnTrọngđãnóivớiBãoThúcNha-thầycủacôngtửTiểuBạchrằng:“VuaTềnhấtđịnhphảilàcôngtửCưuhoặccôngtửTiểuBạchmớixứngđáng.Chúngtađượcphòtáhaivịcôngtửđónênchodùailênngôithìchúngtacũnghếtlòngphụngsự”.

BãoThúcNhakhicòntrẻđãnhậnratrítuệhơnngườicủaQuảnTrọngnênđãkếtbạn.KhiTiểuBạchthắng,BãoThúcNhađãcứumạngQuảnTrọng,tiếncửônglàmtểtướng,giữlờihứanămxưa.TềHoànCôngcầnngườitàitrịquốcnêncũngkhôngchấpmốithùnhỏvớiQuảnTrọngđãdùngtênbắnmìnhtrướckia.Dovậy,QuảnTrọngmớicóđiềukiệnpháthuytàinăngcủamình.

Từthựctế,QuảnTrọngđãrútrakinhnghiệmquýgiárằng:“Tínhkếmộtnămtrồngngũcốc,tínhkế10nămtrồngcâyto,tínhkếtrọnđờitrồngngười.”

“Mộtcôngtrồngcấy,thuhoạchmộtlầnlàngũcốc,mộtcôngtrồngcây,thuhoạch10lầnlàtrồngcâyto,mộtlầntrồngthuhoạchtrămlầnlàtrồngngười.”

Nếucứbănkhoănvềkhuyếtđiểmnhỏcủamộtngười,vậythìtrênthếgiớinàytìmđâurangườihoànmỹ?Dùngngườichínhlàtrọngdụngtàinăngcủahọ,khôngnêncâunệmộtsailầmnhỏ,nếukhôngtrongthiênhạnàykhôngthểtìmđược.

QUANTÂMTỚINGƯỜITRUNGTHÀNH,CHÍNHTRỰC“Nhìnngườitrungthànhphảinhìntừxa”,đóchínhlàchânlýtừbaođờinay.Cóngườichorằnglãnhđạoởxathìcóthểlàmviệctùytiện,cónhiềuhànhđộngsaitrái.Tuynhiên,vẫncónhiềunhânviênchămchỉ,hoànthànhnhiệmvụ,đólàvìhọcólòngtrungthànhvàtựgiáccao.

Bắcsử-CổBậttruyệnghilại:NgụyTháiVũĐếđếnTâyHàsănbắn,hạchiếuchothượngthưLệnhCổBậtchọnngựakhỏemạnhchokỵsĩ,Bậtlạiđemtớiconngựayếu.TháiVũĐếvôcùngtứcgiậnnói:“Nôtàitogan,dámbỡncợtTrẫm!Trẫmtrởvềviệcđầutiênsẽchémđầutênnôtàinày!”ThuộcquancủaCổBậtbiếtvuatứcgiậnđềusợbịxửtội,nhưngCổBậtvẫnbìnhthảnnói:“Thầnlàmnhưvậykhiếnchongườiđidungoạnmấtvui,làtộinhỏ;hiệnnayphíabắccóNhuNhiên,namcóLưuNinhđangrìnhrậpxâmphạmbờcõi,ngựatốtphảidànhviệcđánhđuổikẻđịch,đâylàvìlonghĩchoquốcgiađạisự,dùchếtcũngkhôngoánthán,chúathượnganhminhhiểurấtrõđiềunày.”TháiVũĐếnghexong,biếtCổBậtcólòngtrungvớinước,mọibựctứcđềutiêutan,vuimừngnói:“Cóđượcngườinhưkhanhlàbảovậtcủađấtnước”rồiliềnbanthưởngchoCổBật.SaunàyTháiVũĐếlạiđếnphíabắcđisănđượcmấychụcconhươu,nai,hạlệnhchoCổBậtđem50xebòđếnchởvề.Chiếuthưvừatruyềnđi,TháiVũĐếnóivớiviênthịhầurằng:“BútCôngtấtsẽkhôngnghelờita,chibằngngươidùngngựavậnchuyểnvềvậy.”Thếlàviênthịhầudùngngựachởsốhươu,naisănđượcvề.Điđượchơn100dặmthìnhậnđượctấuchươngcủaCổBậtnóirằng:“Bâygiờđanglàlúcthuhoạchmùamàng,ngũcốcđềuđãchín,nếukhôngthuhoạchthìchimchócđếnpháhoại,mưagiógâytổnthất,mongchúathượnghãyđểbáchtínhthuhoạchmùavụtrước.”TháiVũĐếnóivớitùytùng:“BỉCôngquảđúngnhưtrẫmdựđoán,đúnglàbềtôicủaxãtắc.”

CổBậtđượcgọilà“BỉCông”khôngchỉvìôngcócáiđầunhọnđặcbiệt,màchủyếulàdoôngtrungtrựcnhư“bút”,luônlấyquốcsự,dânsinhlàmtrọng,dámđấutranhvớiđiềusaitrái.CóngườidângthưnóivớiôngrằnghoaviênvàvườnnuôithúcủaTháiVũĐếchiếmdiệntíchquárộng,màrấtnhiềunôngdânnghèokhôngcóđấttrồngcấy,nêncắtmộtnửahoaviêncủaVũĐếchiachonôngdân.CổBậtdângtấuviệcnàyđúnglúcTháiVũĐếđangđánhcờvớicậnthầnLưuThụ,khôngđểýlờitấucủaông.CổBậtngồichờrấtlâu,tronglòngnóngnhưlửađốt,khôngchịunổibènbướclênmắngLưuThụ:“Khôngquantâmtớitriềuđình,thựcđángtrịtội!”TháiVũĐếmặtbiếnsắcnói:“Khôngnghetấusớlàlỗicủatrẫm.”CổBậtbèn

dângtấu,TháiVũĐếkínhtrọngBỉCông,khôngnhữngkhônggiángtội,màcònchuẩntấucủaôngcắtđấtchiachonôngdânnghèotrồngcấy.Sauđó,CổBậttháomũ,đichânđấtđếnBộHìnhnhậntộibấtkínhvớivua.TháiVũĐếtruyềnchoôngđộimũlại,nói:“Khanhcótộigìđâu?Đólàviệclợixãtắc,íchquốcsự,giúpđỡbáchtính,khôngthểcoilàtội.”

TRƯỚCKHIBIẾTĐISẼBỊVẤPNGÃKhôngnênlớntiếngvớisailầmcủanhânviên,điềuquantrọnglàbạnphảihọccáchkhoandung.Rấtnhiềulãnhđạocóthóiquenkhoandungvớisailầmcủachínhmình:mỗikhiphạmsailầm,họluônlấycâu“thấtbạilàmẹthànhcông”đểtựanủi.Tuynhiên,đốivớisailầmcủanhânviên,họlạiquátmắng:“Chúngtacầnsựhoànmỹ!Khôngđượcphépthấtbại!”

Mộtvídụthựctếchothấy,bấtkỳđứatrẻnàocũngđềuvấpngãnhiềulầnmớihọcđượccáchbướcđi,phảitrảiquathờikỳhọcnóisairấtnhiềumớibiếtnóisõi.Conđườngđiđếnthànhcôngnhấtđịnhsẽtrảiđầychônggai,khôngcóconđườngđiđếnthànhcôngmàkhôngphạmphảisailầm.Dovậy,làngườilãnhđạo,bạncũngnênhọccáchbaodungvớinhữngsailầmcủanhânviên.

Khoandungvớisailầmcủanhânviên,manglạirấtnhiềulợiích.Sailầmchínhlàcơhộirấttốtđểhọchỏi.Tronghoạtđộngcủadoanhnghiệp,khôngnênphủnhậnđiểmnày,đừngchegiấusựthật.Nếubạncóthểnhậnrađượcsailầmthìphảithừanhậnđểtừđórútrabàihọcchomình.Nhưngtrênthựctế,rấtnhiềungườikhôngnhìnthấycáisaicủabảnthânnêncầncóngườichỉravàgiúphọsửachữa.Tuynhiên,vạchrasailầmcủangườikháccũngcónhữngnguyêntắcnhấtđịnh.Bạnphảibiểuhiệntháiđộtíchcựcvàtintưởnggiúpđỡngườiphạmsailầm.Nếungườilãnhđạovạchracáisaivớidụngýmuốntrừngphạtvàgâytổnhạichohọthìlãnhđạođósẽgặpthấtbại.

Dướiđâylànhữngnguyêntắcvàngđểxửlýsaisótcủanhânviên:

•Đừngnênchỉnhằmvàoviệctrừngphạt,mànêngiúpđỡ.

•Chỉchophépphạmsailầmkhôngquáhailầnnếutiếpdiễnlỗiđóthìnênsathải.

•Khôngkhuyếnkhíchnhânviênphạmsailầm.

•Khuyếnkhíchnhânviênmạohiểm,sángtạovàđộclậptrongquyếtsách.

•Đặtragiớihạnkhoandungchosailầm.

•Khôngnênxemnhữngsailầmnhỏlàquánghiêmtrọng.

•Họchỏitừtrongnhữngsailầmđểtiếnbộ.

•Tìmhiểukỹnguyênnhânphạmphảisailầm,quyrõtráchnhiệmvàcóbiệnphápxửlýtươngứng.

Khikhoandungvớinhữngsailầmcủanhânviênthìvấnđềquantrọnglàphảixácđịnhđượcmứcđộ,sailầmnàocóthểbỏquathìbỏqua,sailầmnàokhôngthểkhoandunghoặcdonhânviêncốtìnhphạmsailầmthìkhôngthểkhoandung.

Lợiíchlớnnhấtcủaviệckhoandungvớisailầmcủanhânviênlàkhuyếnkhíchhọtíchcựcsángtạo,xâydựngvănhóadoanhnghiệpthânthiện,cởimở.Trongbầukhôngkhíđó,tinhthầnmạohiểm,tíchcực,chủđộngvàsángtạosẽđượcpháthuymạnhmẽ,cólợichoviệctạodựnghìnhtượngngườilãnhđạo,thểhiệnsựđoànkết,gắnbótrongdoanhnghiệp.

KHOANDUNGĐỒNGTHỜIKHUYẾNKHÍCHVỚINGƯỜIDÁMMẠOHIỂMCấpdướichưaphạmphảisailầmvìhọkhôngphảichịutráchnhiệmvềvấnđềgì.Trongphạmvitráchnhiệm,cónhiềungườichấpnhậnmạohiểm,nếukhôngmạohiểmsẽkhôngthểpháthuyđượcnănglựccủamình.

Phảichuyểncấpdướitừngườinétránhmạohiểmthànhchủđộngchấpnhậnmạohiểm.Cầncóbiệnphápkhíchlệ,độngviênđểhọkhôngsợthấtbạimàcoiđólàcơhộiđểhọchỏivàrútrabàihọcchochínhmình.Sauđâylàmộtvàinguyêntắc:

(1)Giúpchomọingườihiểuđượcsailầmcũngchínhlàhọcphíchosự

tiếnbộ,trongcôngviệckhótránhkhỏiviệcphạmphảimộtvàilỗinhỏ.Bấtluậnkhinàobạnmuốntiếnmộtbướcdài,tấtsẽphảilùivàibước,nhưngquantrọnglàkinhnghiệmhọcđượctrongthấtbạivàkhôngngừnghọchỏicảitiến.

(2)Lấybảnthânmìnhđểlàmgương.Côngkhaithảoluậnvềnhữnglỗimàbạnmắcphảivàchobiếttừđóbảnthânbạnđãrútrabàihọcgìvànócólợiíchrasao.Nóivềsựmạohiểmmàbạnlosợnhưngbạnvẫnmạohiểmthựchiệnnó.Chỉranhữngchuyệnmạohiểmbạnđãvượtqua.

(3)Đừngđểbảnthânhoặcngườikhácmạohiểmvàonhữngviệckhôngcầnthiết.Ngườiđạtđượcthànhcônglớnlàngườicóthểxửlýđượcnhữngkếhoạchlớn.Khibạnmuốnlàmviệclớn,bạnphảichuẩnbịtinhthầnđểđốidiệnvớinhữngsailầmphạmphải.

(4)Dùlàthànhcônghaythấtbạicũngnênđộngviênhọ.Hiểnnhiên,việckhenthưởngvàbiểudươnglớnnhấtsẽdànhchongườichấpnhậnrủirođểđạtđượcthànhcông.Khichúngtadámmạohiểmthìcầnthiếtnhấtlàsựủnghộvàcổvũkhíchlệ.

(5)Nếumọiviệctiếntriểntheochiềuhướngxấuđi,thìchớnênmạohiểmthayngườikháchoặcđưatayracứuhọ,nếukhôngbạnsẽlấyđicơhộihọctập,trưởngthànhtừthấtbạicủahọ.Tệhơnnữa,bạnsẽkhiếnhọkỳvọngbạnsẽcứuhọlầnnữa.Đừngnênlàmngườicứugiúpkiểuđótrừkhibạnmuốnthànhbiađỡđạn.

(6)Khuyếnkhíchsựmạohiểmmộtcáchthôngminhchứkhôngphảimạohiểmmộtcáchmùquáng,nhờvàomayrủi.Mụcđíchcủaviệcmạohiểmlàcóthểtạoranhânviêntàinăngvàtạodựngnêndoanhnghiệppháttriểnchứkhôngphảiviệclàmliều,hữudũngvômưu.

Việcmạohiểmcầnphảicómộtsốyếutốsau:

(1)Phảicómụctiêurõràng.Mạohiểmmàthiếumụctiêulàviệclàmmùquáng.

(2)Dựtínhđếnkếtquảvàtìnhhuốngxấunhấtcóthểxảyrađểđưarabiệnphápứngphó.

(3)Xemxétlợiíchvàtổnthấtđểnghiêncứuđưarakếhoạchdựphòng.

(4)Khiđãquyếtđịnhmạohiểmthìnênnỗlựcthựchiện,khôngnênbỏcuộc.

(5)Hạnchếtốiđatổnthất.Nếuđangtiếnhànhmàkhôngđượcthuậnlợithìtrướckhibịtổnthấtchưalớnnênđiềuchỉnhlại.

(6)Bìnhtâmsuynghĩvàrútkinhnghiệmtừviệcmạohiểm.Muốnsựnghiệpthànhcôngcầnphảiđammêvàcónghịlực

LẤYCHÂNTHÀNHĐÁPLẠISỰDỐITRÁKhinhânviênnóidốibạnmànếulờinóidốiđóảnhhưởngtrựctiếpđếnquyềnlợicủabạnthìphảnứngtựnhiêncủabạnsẽlàănmiếngtrảmiếng.

Nhưngtrongthựctếcuộcsống,đạibộphậnnhữnglờinóidốichưađếnmứcphảimộtmấtmộtcònvớiđốiphương,vậynêndùngcáchănmiếngtrảmiếngđểgiảiquyếtvấnđềrõràngkhôngmangíchlợi,mặtkhácrấtcókhảnăngxảyrakếtcục“haihổtranhđấu,tấtcóconbịthương”hoặc“cảhaicùngbịthương”.

Dođó,trướcsựdốitrá,chúngtacóthểdùngphươngphápthôngminhhơnđểxửlý.Phươngphápnàykhôngchỉkhiếnchobảnthânbạnkhôngphảichịuthiệtthòi,màcòncóthểđánhthứclươngtrivàsựtỉnhngộcủangườikhác.Đâychínhlàcáchlàmkhoandungvớingười,nghiêmkhắcvớimình,lấythànhthậtđáplạidốitrá.Ápdụngphươngphápnàyđốivớicấpdướisẽkhiếnhọkínhtrọngbạnhơn,từđóhọcàngtrungthànhvớibạn.Cómộtvịlãnhđạogiaocôngviệcchocấpdưới,ôngquyđịnhthờigianhoànthànhvàthùlaorấtrõràng.Nhưngdonguyênnhânbấtkhảkháng,thờigianđãhếtnhưngcôngviệcchưahoànthành.Nhânviênnghenóiônglàngườirấtnghiêmkhắcnênsợrằngnếubáocáotìnhhìnhthựctế,rấtcóthểsẽbịphạtnênmọingườihùalạinóidối,báocáosaiconsố.

Khiphátsinhsựviệcbấtkhảkháng,ôngđãdựliệutrướcvấnđềnhânviênkhôngthểhoànthànhnhiệmvụđúngthờigianquyđịnh,nhưngkếtquảbáocáođưalênlạinóilàđãhoànthành.Ôngnghingờkếtquảnàynênđãbímậtđiềutra,pháthiệnnhânviênvàohùavớinhauđểlừadốicấptrên.Khiđóôngvôcùngtứcgiận,nhưngsaukhibìnhtĩnhsuynghĩlại,ôngliềnđưa

rahaiphươngánxửlý:mộtlàtheonguyêntắc,bóctrầnsựdốitrávàtiếnhànhkiểmđiểm,xửphạt,đểnhânviênbiếtrằngmìnhkhôngdễdàngbịquamặt,lừadối.Nhưngnếuvậy,mốiquanhệgiữanhânviênvàlãnhđạosẽxấuđi.Tuynhiên,saunhiềulầncânnhắc,ôngquyếtđịnhdùngphươngánthứhaiđólà:trongbuổihọptổngkếtcuốitháng,ôngnóivớimọingười:“Tôiđãxembáocáotổngkếtcôngviệc,nhữngconsốnàykhiếntôicảmthấyngạcnhiên,thángnàydothịtrườngbiếnđộngngoàiýmuốn,trongdựliệucủatôi,chắcchắncácbạnkhôngthểhoànthànhnhiệmvụ.Khôngngờcácbạncóthểhoànthànhnhiệmvụđúngthờihạn,tôirấtmừngvìđiềuđó,cũngcảmơnsựchânthànhhợptáccủacácbạn.Tôiđãliênhệvớiđốitácđểcảmơnsựủnghộcủahọ,họcũngđồngýsẽtiếptụchợptácvớichúngta”.Sauđó,ôngcăncứvàotiêuchuẩnquyđịnhđãkýkếtđểtrảthùlao.

Vậylà,vịlãnhđạonàyđượcmọingườitônsùngvàủnghộvềsau,ôngvàcácnhânviêncủamìnhhợptácrấttốttrongcôngviệc.

Ởđây,ôngđãdùngphươngpháprấtthôngminhvàkhônngoan,đólàdùnglòngchânthànhđốixửvớigiảdối.

(1)Ôngđốixửkhoandungvàđộlượngvớiviệcnóidốicủanhânviên,giữthểdiện,lòngtựtrọngchohọ,đổilạiôngcóđượcsựtôntrọngcủamọingười.

(2)Ôngkhéoléođểmọingườibiếtrằngmìnhđãbiếtđượcchântướngsựviệcbằngcáchnóivớimọingườirằng:“Tôiđãliênhệvớiđốitác”.Khiôngnóivậy,tronglòngnhânviênnhấtđịnhsẽrấtlosợvìtròlừadốiđãbịlộ,nhưngvịlãnhđạolậptứcchuyểnchủđề.Lúcnàymọingườiđềubiếtôngbiếtrõsựviệc,chỉlàkhôngnóiramàthôi.

(3)Vịlãnhđạonàykhôngchỉgiữđượctìnhcảmvớicấpdướimàcòngiữthểdiệnchohọ,khíchlệ,đồngthờituântheohợpđồnglúcđầuđểtrảthùlao.Điềunàycóthểđánhthứclươngtâmvànghĩavụcủamọingười.Vớicấptrênnhưvậy,aicóthểkhôngnỗlựclàmviệcvàgiởtròvớiôngmộtlầnnữa?

Dùngtháiđộchânthànhvàđộlượngđáplạisựdốitrácủangườikháccóthểtránhchobạnrơivàotìnhhuốngănmiếngtrảmiếng,khiếnchongườikháctôntrọngvàcảmkíchbạn,từđógiúpbạncóđượccácmốiquanhệxãhộitốt,cólợichosựnghiệpcủabảnthân.

Khilấysựdốitráđểđáplạisựdốitrá,chúngtatấtphảilaotâmkhổtứ,

vắtócsuynghĩđểđốiphó;khiđãthànhcông,tâmhồn,nhâncáchcủachúngtacũngbịvếtnhơ;cònnếuthấtbại,tấtsẽmấtuytín,bịcôlập.

Chúngtakhôngthểngănngườikhácdốitrá,nhưngcóthểngănmìnhkhôngdốitrá,đồngthờicốgắngdùngsựkhoandungvàđồngcảmđốivớinhữngngườidốitrá,dùngsựchânthànhcủabảnthânđểđánhthứcniềmtinvàhivọngsốngchânthànhcủahọ.

CẦNPHẢIKHOANDUNGVỚI“KẺCỨNGĐẦU”“Kẻcứngđầu”làcáchgọivớinhữngngườikhôngtuânlệnh,khóđốiphó.Kiểungườinàycóởbấtcứđâu.Chỉcầnbạnlàlãnhđạo,điđếnđâucũngsẽgặphọ.Kiểungườinàythườngđốiđầuvớingườiquảnlý,nhưngđốivớinhữngngườikhôngcómâuthuẫnlợiíchvớihọthìhọvẫnônhòa.Vìvậyhọcóthếlựcvànhữngmốiquanhệnhấtđịnh,trongmộtvàivấnđềcụthểhọcóthểngangvai,ngangvếvớibạn.Phươngphápquantrọngkhisửdụng“kẻcứngđầu”chínhlà:“Giaochoanhtanhiệmvụvàtráchnhiệmphùhợp”.

Tạimộtnhàmáyhợpkimnhômchếtạonhiềulinhkiệnnhỏ,dovậyrấtkhótrongviệcquảnlý.

Phầnkhókhănnhấtcủadâychuyềnsảnxuấtlàcôngđoạnhoànthiệncuốicùng.Trưởngbộphậnnàychínhlàmột“kẻcứngđầu”,luônlàmviệctheoýmình.Chỉcầncóngườigópý,anhtasẽtotiếngtranhcãikhiếnngaycảngườiquảnlýphânxưởngcũngngánngẩm.Giámđốcnhàmáypháthiệnra“kẻcứngđầu”nàymặcdùkhôngdễquảnlýnhưngtinhthầntráchnhiệmrấtcao,nênquyếtđịnhphânchoanhtalàmtrưởngphònggiámsátchấtlượng.

Nghevậy,“kẻcứngđầu”rấtngạcnhiên:“Tôicóthểlàmcôngviệcnàysao?Ngườikháccónghetheosựquảnlýcủatôikhông?”.Giámđốckhẳngđịnh:“Cậucóthể,tôitinlàcậulàmđược!”.Từđóvềsau,ngườitrưởngphònggiámsátnhưbiếnthànhngườikhác,làmviệcrấttrungtrựcvàchămchỉ,khôngcònmâuthuẫnvớingườikhácnữa.

Từđóchothấy,chỉcầndùngphươngphápxửlýlinhhoạt,ngườilãnhđạothôngminhcóthểgiảiquyếtđượcvấnđề“kẻcứngđầu”củađơnvị.

Rấtnhiềungườisaukhibịtổnthươngthườngnghĩcáchvàtìmkiếmtấtcảnhữngsailầmcủađốithủđểtrảthù.Đâythậtsựlàcáchthểhiệnngungốc,hẹphòi,khôngtốtchocảmìnhvàngườikhác,ngườithôngminh,cókhíchấtsẽkhônglàmnhưvậy.Ngườiquảnlýthànhcôngcàngkhôngnênnhưvậy.Anhtasẽđặtthànhcôngcủasựnghiệplênvịtríquantrọnghơnmàkhôngmùquángsinhlòngtưthù.Nếucóthểvứtbỏđượchiềmkhíchtrướckia,khoandungvớinhữnglỗilầmcủangườiđó,đồngthờicăncứvàosởtrườngcủahọđểbốtrícôngviệcthìngườiđósẽbáođápbằngcáchtíchcựcvànỗlựclàmviệc.

KhiQuáchTiếnthờinhàTốngđảmnhiệmnhiệmvụtuầntraSơnTây,cóngườivàotriềuvucáoông.SaukhiTốngTháiTổđiềutrabiếtrõsựthậtliềnsaingườigiảingườiđóđếngiaochoQuáchTiếnxửlý.ĐúnglúcđóquânHánởphíaBắctrànxuốngxâmlược,QuáchTiếnnói:“Ngươidámvucáota,chứngtỏngươicũnggandạ.Bâygiờtamiễntộivàchongươicơhộilậpcôngchuộctội,nếungươithấtbạithìngươihãynhảyxuốngsôngtựtử,đừnglàmbẩnthanhkiếmcủata.”Ngườiđótrênsatrườngdũngcảmquênmình,anhdũnggiếtgiặc,lậpnhiềuchiếncôngvàđượcQuáchTiếntiếncửvớitriềuđình.Nhưvậy,điểntíchlịchsửnàychothấysựkhoandungđộlượngcóthểđemđếnnhữnghiệuquảtíchcựcbấtngờ.

THỪANHẬNCẤPDƯỚIGIỎIHƠNMÌNHCấpdướiphảicómặtnàođógiỏihơnmìnhthìngườilãnhđạomớicóhivọngthànhcông.Nếuchỉdùngnhữngngườikémhơnmìnhthìlàmviệcgìcũngkhó.

TậpđoànFiat,nằmtrongbảngxếphạngcủatạpchíFortunecủaMỹ,đãtừngđứngbênbờvựcphásản,liêntụcnhiềunămthualỗ.Đứngtrướchoàncảnhkhókhănđó,bangiámđốctậpđoànđãbổnhiệmmộtcấpdướicónănglựclàmgiámđốcchinhánhtạiÝvàgiaotoànquyềnđộclậpđiềuhành.Vịgiámđốcchinhánhnàyrấtcótàiquảnlý,lốisốngbìnhdịdễgần,làmviệcđếnnơiđếnchốn,nênbangiámđốcđãnhìnđúngnhữngưuđiểmnàyvàmờiôngđảmnhiệmchứcvụ.

Saukhinhậmchức,ôngđãđưaramộtloạtcảicáchhiệuquảvàđưaFiatnhanhchóngthoátkhỏicảnhkhókhăn.

Biếtcáchdùngngườigiỏihơnmìnhsẽmanglạithànhcôngvàkếtquảrấttíchcực.Tuynhiênkhidùnghọ,lãnhđạocầnchúýnhữngđiểmsau:

1.Dùngngườigiỏicầncólòngđộlượng

Dámdùngngườigiỏihơnmình,côngnhậnchuyênmônsởtrườngcủahọ,thìlãnhđạocầnloạibỏcảmgiácbấtan,thấymìnhkémcỏikhôngbằnghọ,losợbịhọ“chiếmvịtrí”.Dođó,dùngnhữngngườigiỏicầnphảicólòng“độlượng”rấtlớn.Mộtdoanhnhânđãtừngnóirằng:“Dùngngườicónănglựchơnmìnhsẽcóthểnângcaođịavịcủamình;vìhọkhôngnhữnglàmtăngthànhquảcôngviệccủacảbộphậnmàcòntạođượctiếngvangcholãnhđạo,vậythìsaokhôngvuivẻmàsửdụnghọ.”Bảnlĩnhcủangườilãnhđạosángsuốtlàdùngngườigiỏihơnmình.

2.Khắcphụctâmlýcầutoàn

Muốndùngđượcngườigiỏihơnmình,lãnhđạocầnkhắcphụctâmlýcầutoàn.Cầutoànlàchỉviệcđưaranhữngyêucầuquánghiêmkhắcvớingườikhác,khôngthểchấpnhậnsaisótdùlàrấtnhỏ,thấy“khuyếtđiểm”củangườikhácthìchỉtrích,khôngtínnhiệmsửdụng.Cầutoànlàđiềuđạikỵtrongdùngngười,nócảntrởtínhtíchcựclàmviệc,cảntrởviệcpháthuytàinăng,khiếnconngườicẩnthậndèdặthơn,khôngcótinhthầntiếnthủ.Thậmchínócònkhiếnconngườithiếuđisứcsống,nănglựccạnhtranhvànănglựcứngbiến,gâylãngphínhântài.

TrongcuốnNhàquảnlýtàinăng,Druckercómộtđoạnbìnhluậnrấtđặcsắc:“Trongmộttổchức,chỉmuốnbổnhiệmcấtnhắcngườikhôngcókhuyếtđiểmthìtổchứcđóphầnlớnchỉlàtổchứcbìnhthường”.Aimuốntìmngười“giỏivềmọimặt”,chỉcóưuđiểm,khôngcókhuyếtđiểm,thìkếtquảchỉcóthểtìmđượcngườitầmthường,khôngcónănglực.Thậtsựtrênthếgiớinàykhôngcóngườihoànhảo.

3.Chophépthấtbại

Dámdùngngườigiỏihơnmìnhthìphảibiếtchấpnhậnthấtbại.Tronghoạtđộngsángtạo,thấtbạisẽnhiềuhơnthànhcông,nhưngkhôngcóthấtbạithìkhôngcóthànhcông.Cácnhàquảnlýđãkhảosáthàngchụctổchức,côngty,từnhữngdoanhnghiệplớnđếndoanhnghiệpvừavànhỏ,pháthiệnrarằngcáctổchứcưutúđềulànhữngtổchứcdámchấpnhậnthấtbại.Họthậmchíchorằng“thấtbạilàhiệntượngbìnhthường”vàcònkhenthưởng“sailầmhợplý”.

KHÔNGNÊNLÀMMẤTLÒNGCẤPDƯỚITrongthờiquânchủchuyênchế,cấptrêncóthểyêucầucấpdướituyệtđốiphụctùng,cấptrêncóthểquyếtđịnhvậnmệnhvàsựnghiệpcủacấpdưới.Nhưngtrongthờihiệnđạimộtngườilàcấpdướihômnaynhưngmộtngàynàođóhọcóthểtrởthànhcấptrên.Nhấtlànhữngngườicóđịavịvànănglựckhôngcáchbạnnhiềuthìkhảnăngthaythếlàrấtlớn.Dovậy,cấptrênkhôngnêngâythù,chuốcoánvớicấpdưới,phảidànhđườngluichomình.

Làcấptrênmàcôngkhailôikéocấpdưới,khôngnhữnglàmmấttưcáchcủamìnhmàcònđểchongườikhácnắmđượcyếuđiểm,đưarabằngchứngkếtbèkếtđảngmưulợiriêng.Dovậy,cấptrênluônphảigiữnguyêntắccôngbằng,côngkhai.

BỎQUACHUYỆNNHỎSẼNHẬNĐƯỢCBÁOĐÁPCóngườichorằng“thathứlàmộtsựtrừngphạtvănminh”,khicóquyềntrừngphạtnhưngkhôngtrừngphạtmớilàmộtsựrộnglượng;khicócơhộitrảthùnhưngkhôngtrảthù,đómớilàhànhđộngkhoandung.Trongviệcbổnhiệmnhântài,phảicólòngkhoandungđộlượng.

Muốnbiếtđượcthànhcôngcủamộtngười,cầnphảilấylòngkhoandung,độlượnglàmtiêuchuẩn.Phảibiếtthathứmớicóthểkhoandungngườikhácvàchỉcókhoandungvớingườikhác,mớicóthểquảnlývàsửdụngđượcnhântài.Chỉcóngườiquảnlýbiếtcáchtindùngnhântàimớicóthểlàmnênsựnghiệpvàthànhcônglớnlao.“Lấyoánbáooán,oánhậnchồngchất;lấyđứcbáooán,oánhậnsẽđượchóagiải.”ĐâylàlờidạytrongkinhPhậtvàlànguyêntắctrongđốinhânxửthế.

Bấtkỳngườithànhcôngnàocũngđềucólòngkhoandungđộlượng,chỉlàchúngtakhôngđểýnhậnrathôi.

Mộtngườicólòngbaodungđộlượngtấtcóphẩmchấtđạođứctốt.Ngườilãnhđạotốtlàngườiphảithathứđượcđiềungườikháckhôngthểthathứ,nhẫnnhịnđượcđiềumàngườikháckhôngthểnhẫnnhịn,hiểuđược

ngườimàngườikháckhôngthểhiểu,vượtquađiềumàngườikháckhôngthểvượtqua,làmđượcđiềungườikháckhôngthểlàm,thànhcôngtừchỗtưởngchừngkhôngthểthànhcông,đốinhânxửthếtốtởnơitưởngnhưkhôngthểthựchiệnđược.Khiấyngườilãnhđạosẽgiữđượchòakhí,dunghòacácmốiquanhệ,giànhđượcsựyêumếncủamọingười.

TỔNTHẤTDOCẤPDƯỚIGÂYRACHÍNHLÀHỌCPHÍĐểpháthuytốthơntàinăngcủacấpdưới,lãnhđạophảihọccáchthathứchosailầmcủacấpdưới,cổvũ,khíchlệhọtiếptụcvươnlên,pháthuytàinăng,sángtạo.

MộtvịquảnlýcấpcaocủamộtcôngtyởMỹ,dophạmphảimộtsailầmnghiêmtrọngtrongcôngviệcdẫnđếntổnthất10triệuđôlacủacôngty,vìvậy,viênquảnlýnàyvôcùngcăngthẳng,lolắng.Ngàyhômsau,chủtịchhộiđồngquảntrịgọingườiđólênphònglàmviệc,thôngbáobổnhiệmanhtavàomộtvịtrímớiquantrọnghơn.Anhtavôcùngkinhngạchỏi:“Tạisaokhôngsathảihaygiángchứctôi?”Chủtịchhộiđồngquảntrịtrảlời:“Nếukhônglàmnhưvậychẳngphảilãngphí10triệuđôlatiềnhọcphíchocậuđósao?”Câunóikhíchlệnàychínhlàđộnglựctolớnchongườiquảnlý.Xuấtphátđiểmcủachủtịchhộiđồngquảntrịlà:“Nếutiếptụcchoanhcơhộilàmviệc,thìtrítiếnthủvàtàinăngcủaanhcóthểvượtquangườichưatrảiquasựthấtbại.”Saunày,quảnhiênngườiquảnlýnàyvớinghịlựcvàtrítuệhơnngườiđãmanglạithànhcônglớnchocôngty.

Bảnthâncấpdướisaukhiphạmsailầmthìbảnthâncũngđãtựtráchmình,lolắngkhôngbiếtliệumìnhcóđượccấptrêntínnhiệmhaykhông.Dođó,lúcnàybạncàngcầnphảitínnhiệmanhta,cóthểcùnganhtatìmhiểunguyênnhândẫnđếnsailầmđểtìmracáchgiảiquyết.Nếucóthể,bạnhãynhậnmộtphầntráchnhiệmvềmình,gánhđỡtổnthấtcùngvớicấpdưới,giảmnhẹáplựcchoanhta,nhưvậybạnsẽcàngcóđượcsựkínhnể,tínnhiệmcủacấpdưới.

ChươngIX:

QUYỀNUY

Trởthànhlãnhđạotinhthầncủacấpdưới✸Conhổtuykhôngcầnquậtđuôinhưngvẫnrấtoainghiêmvìsựoainghiêmxuấtpháttừnộitạichứkhôngphảilàsựkhoemẽbênngoài.

✸Mộtngườilãnhđạothànhcông99%nằmởsứchútvớimọingườivàchỉcó1%thuộcvềquyềnlực.

✸Nếungườilãnhđạo“cóuy”,khôngcầnhiệutriệumọingườivẫntheo.

✸Nếubạnmuốnngườikháccôngnhậnmìnhlàngườicótốchấtlãnhđạo,trướchếtbạnphảitrởthànhmộtlãnhđạothànhcông.

KẾTHỢPHÀIHÒAGIỮACỨNGRẮNVÀMỀMMỎNGTRONGVIỆCSỬDỤNGUYQUYỀNMỗiphươngphápchỉcóthểgiảiquyếtmộtvấnđềvàkhôngthểtránhđượcmộtsố“phảnứngphụ”nhấtđịnh.Quáônhòathìđôilúcsẽdẫnđếnkhókiểmsoát,khógiữkỷcương,trậttự;quákhắtkhesẽdẫntớisựtrầmlắng,thiếusángtạo.Dovậy,phươngphápnàocũngcóhaimặt,khôngcóphươngphápnàotoànvẹn.

Mộtngườilãnhđạotàinăngsẽbiếtkếthợpgiữaphươngphápmềm

mỏngvàcứngrắnđểhạnchếmặttiêucực.Họcóthểdiễnhaivai,lúcnàyhọcóthếlàngườinhonhã,mềmmỏng,lúckháchọcóthểlàngườinghiêmkhắc,cứngrắnvớinhânviên.

Vớitừngđốitượngcấpdưới,lãnhđạonêncóchínhsáchvàbiệnphápnhấtđịnhvớihọ,cóthểlàmềmmỏnghoặccứngrắnhoặckếthợpcảhaiđểhọtâmphụckhẩuphục.Cónhưvậymớicóthểdunghòacácmốiquanhệ,vàcóđượcsựnểphụccủamọingười.

TRÁNHLẠMQUYỀNPhongcáchlãnhđạolạmquyềnsẽdễdẫnđếnảnhhưởngtheokiểudâychuyền.Lãnhđạototiếngvớicấpdưới;vềnhàcấpdướitrútgiậnlênbạnđờivàngườinàylạitrútgiậnlênconcái!Độcđoánlàtínhcáchcủanhiềungười,nhưngnếunótồntạiởmộtngườilãnhđạothìcòntaihạihơnnữa.

Tạisaocórấtnhiềungườilúnsâuvàotìnhtrạngđộcđoán?Cóítnhấtbốnnguyênnhânsauđây:

(1)Cáchlàmcũ:Nhìntừgócđộlịchsử,phongcáchlãnhđạođộctàiđãtồntạitừlâuđờivàvẫncònđếntậnngàynay.

(2)Thóiquen:Kiểulãnhđạođộcđoánlàphươngthứcđãđisâuvàotiềmthứcconngười.

(3)Thaotácgiảnđơn:Yêucầungườikháclàmmộtviệcgìđódễhơnrấtnhiềusovớiviệcápdụngphươngpháplãnhđạokháccóhiệuquảhơn.

(4)Tínhcáchchiphối:Vềmộtkhíacạnhnàođó,trongbảnnăngcủaconngườiluôncónhântốđộctài,chuyênquyền,ápđảongườikhác.

Nhữngnămgầnđâyđãdiễnrarấtnhiềucuộcthảoluận,nghiêncứuvềkiểulãnhđạođộctài.Nhữngthuậtngữmớikhôngngừngxuấthiện,như“quảnlýtheomôhìnhcanthiệp”,“phongcáchtổchứckiểu‘dânchủ’”,…

Cónhànghiêncứuđãđưaralýluậnvềphươngpháplãnhđạothôngquasựkhéoléovàquyềnuy,lýluậnvềđiềuhòamốiquanhệgiữangườivớingười,kếthợpmụcđíchcủamỗingườivớithànhcôngcủadoanhnghiệp.

MÃNHHỔOAINGHIÊMKHÔNGCẦNCÁIQUẬTĐUÔI“Đôimắtcủaquầnchúngrấttinhtường”dovậyainhưthếnàongườikhácđềubiếtrấtrõnênkhôngcầnvàcũngkhôngnênkhoekhoangbảnthânlàmgì.Ngườilãnhđạocàngkhôngnêndiễuvõdươngoai,khoekhoangđịavị,thểhiệnsựcaominh.Conhổdùrấtuynghiêmnhưngluôncụpđuôilại,rấtkínkẽ,sựuynghiêmcủanónằmởbêntrongchứkhôngphảiởviệckhoemẽbảnthânrabênngoài.

Ngườilãnhđạokhôngđượckhoekhoangbảnthânmình,vìnhữnglýdosauđây:

Thứnhất,vớivịtrímộtngườimớiđượcbổnhiệmcóưuthếhơnnhữngngườixungquanhthìkhitiếpxúcvớibạn,ngườitabaogiờcũngcótâmlýedè,ngưỡngmộ,đốkỵvàsợhãi.Dođóviệcbạnkhoekhoangbảnthânmìnhchẳngkhácnàobạnđangphôrathứmàngườitangưỡngmộ,đốkỵvàsợhãiởbạn,làmnhưthếsẽkhiếnngườingưỡngmộbạnđốkỵvàthùghétbạn.Nếucấpdướilạilàngườicótuổi,kinhnghiệm,nănglựctươngđươngvớibạn,thìlàmnhưvậychỉkhiếnchohọbấtmãnvàoánhậnbạn.Cònnhữngngườikínhtrọngbạnthìgiờđâysẽcoithườngbạn,họsẽnóirằng:“Ôngnàytựchomìnhtàibaghêgớmlắm,rấtkiêucăng,khôngbiếtxấuhổ,ôngtathìcógìghêgớmđâucơchứ!”

Thứhai,lãnhđạothườnglàngườiđạidiệnchodoanhnghiệptiếpxúcvớibênngoài.Hìnhtượngngườilãnhđạođượcxãhộicôngnhậnlàngườiđiềmtĩnh,cóvănhóa,khiêmnhường,rộnglượng.Chỉcóngườilãnhđạocóvănhóa,cólýtrímớikhiếnngườixungquanhnểphục,mớicókhảnăngphântíchtìnhhìnhkháchquan.Mộtkhibạnkhoekhoang,thìhìnhtượngtốtđẹpcủabạnsẽtiêutankhiđóbạnthậtấutrĩ,thíchhưvinh,giốngnhưđứatrẻnôngcạn.Ngườinhưvậycókhảnăngquảnlýdoanhnghiệphaykhông?Nếusựnghingờnàyxuấthiệnthìsẽkhócóthểthayđổitrongmộtsớmmộtchiều.Hìnhảnhcủangườilãnhđạochínhlàbộmặtcủadoanhnghiệp,nếuhìnhảnhnàybịxấuđithìnósẽtổnhạiđếnhìnhảnhcủadoanhnghiệp,màkhihìnhảnhđãbịtổnhạithìmốiquanhệtốtđẹpgiữadoanhnghiệpvàxãhộisẽkhôngthểlấylạiđược.

Thứba,nếubạnlàlãnhđạonhưngchưađạttớiđỉnhcaoquyềnlựcthìđươngnhiênbạnvẫncócơhộiđểthăngtiến.Tuynhiên,việckhoekhoangbảnthânsẽhủyhoạitiềnđồcủabạn.Đầutiênlàviệccấpdướisẽbấtmãn

vớibạn,muốnbạnmấtvịtrí.Bạncầnnhớrằng,nhữngngườimàbạncholàcấpdướikiađềulàngườicónănglực,cókinhnghiệm,cónhữngmốiquanhệxãhộitươngđốirộng,khôngnhữnggiữahọcóquanhệvớinhaumàrấtcóthểhọcòncóquanhệvớilãnhđạocấptrêncủabạn.Mộtkhihọliênkếtlạivớinhauđểđốiphóvớibạnthìbạnsẽgặprấtnhiềukhókhăn:nhẹthìmệnhlệnhbạnđưarakhôngđượcthựcthi,hàngloạtcôngviệcsẽbịđìnhtrệ,cònnếunghiêmtrọnghơnthìcólẽbạnphảichuẩnbịchoviệc“vềvườn”làvừa.

Cómộtsốlãnhđạokhoekhoangbảnthânkhôngphảivìhưdanhhaythiếuhiểubiếtmàvìhọthấycầnphảinhấnmạnhgiátrịcủabảnthânmình.

Trướcmặtcấpdưới,họhivọnglàmvậycấpdướisẽkínhnể,khâmphục,tạođiềukiệnthuậnlợichocôngtáclãnhđạo,quảnlýsaunày.Trênbìnhdiệnxãhội,họnghĩthôngquacáchnàyđểcóđượcniềmtincủangườikhác,gâythêmtiếngvangchodoanhnghiệpmình.

Tuynhiênxinđừngquênmộtcâunóixưarằng“hữuxạtựnhiênhương”.Câyđàocâymậnmặcdùkhôngbiếtnói,nhưngvìhoatrêncànhrấtđẹp,quảtrêncâyrấtngọt,rấtthơm,nênđãthuhútmọingườitìmđến.Thựctế,nếubạncóbảnlĩnh,nănglựcthìkhôngcầnphảikhoekhoangngườikháccũngtựbiết.Nếucứcốtìnhkhoerabênngoài,lợibấtcậphại,cókhikếtquảthuđượclạitráingượcvớimongmuốncủamình.

Trongtìnhhuốngđặcbiệt,nếucầnphảigiớithiệuvềnănglựcvàthànhtíchcủabảnthânthìnênxuấtpháttừthựctế,tránhdốitrákhoatrương,đồngthờitháiđộphảibìnhthản,ngữđiệunhẹnhàng,từngữphùhợp,khôngnênkhiếnngườinghecócảmgiácmìnhđangkhoekhoang.

PHÁTHUYKHẢNĂNGLÔICUỐNQUẦNCHÚNGNgườilãnhđạothànhcông99%nằmởsứchútbảnthânvà1%nằmởquyềnlực.

Lãnhđạothựcchấtlàmộtquytrìnhpháthuysứchútcủabảnthân,tácđộngđếnsựhợptáccủangườikhácvànhằmđạtđếnmụctiêumongmuốn.LãnhtụcủaphongtràogiảiphóngdântộccủaẤnĐộ,Mohandas

KaramchandGandhi,cũngđồngtìnhvớinhậnđịnhtrênvàôngchorằng:“Ngườilãnhđạolàngườilấymìnhlàmgươngvàlấyhànhđộngcủamìnhđểtácđộngđếnngườikhác.”

Mộtngườitìnhnguyệndồnhếttâmsứccủabảnthânđểphụcvụ,phấnđấuchomộtngườilãnhđạohaymộttổchứcthìnguyênnhânchủyếuchínhlàdohọcómộtngườilãnhđạocókhảnăngthuhútlòngtincủamọingười,dẫndắtmọingườitiếnlênphíatrước.Tôiđãtừngnghemộtnhânviêntônsùnglãnhđạocủahọrằng:

“Nếunóichuyệnvớiôngấymộtphútthôi,bạnsẽcảmnhậnđượcánhsángvànănglượngtỏaratừconngườiông.Tôicốgắnghếttâmsứclàvì,ởôngtôithấycómộtsựlôicuốnkỳlạmàtôikhôngthểcưỡnglạiđược.”

Xétvềhiệuquảlãnhđạo,chúngtacầnphảithừanhậnmộtđiều:Sứchútcótầmảnhhưởngnhiềuhơnquyềnlực.

Hiệnnay,córấtnhiềucuốnsáchvàbáocáonghiêncứuvềcôngtáclãnhđạo,hànhvicủalãnhđạo,quyềnlựccủalãnhđạovàkháiniệmrấtthịnhhànhgầnđâylà“tàinăngcủalãnhđạo”.

Nhữngchủđềnhưvậybaohàmrấtnhiềuđạolýsâusắcnhưngcóthểđượcđúcrútbằngmộtcâunóingắngọnnhưsau:“Làmmộtngườilãnhđạocóthựcquyềntrongtaykhôngbằnglàmmộtngườilãnhđạocósứchútlantỏa.”

Lãnhđạoconngườiphảixuấtpháttừýchí.Làmmộtngườilãnhđạothànhcông,trừphichúngtacósứchútvàsứcảnhhưởngmạnhmẽ,nếukhôngsẽrấtkhóthựchiệnđượcbàihọcđầutiêncủangườilãnhđạo:Giànhđượcniềmtinvàsựtrungthànhcủacấpdưới.

Trongmộtbuổitọađàm,mộtdoanhnhânrấtnổitiếngđãtâmsựvớicáchọcviênnhưsau:

“Trongxãhộingàynay,mộtnhàquảnlýhàngđầuđềucótrongmìnhnhữngtốchấtđặctrưng:Họluônthểhiệnđượcphongtháilôicuốncủangườilãnhđạo.Họkhôngnhữngbiếtcáchkhơidậymongmuốnđượccốnghiếncủacấpdướimàcòncókhảnăngxửlývấnđềthấutìnhđạtlý.Điềuđặcbiệtquantrọnglàhọlãnhđạomộttậpthểkhôngngừngtạoranhữngkỳtích,tạonênmộtchuỗinhữngthànhcôngrựcrỡ.Ápdụngchếđộkhenthưởnghoặcxửphạtđểquảnlýcóthểsẽhữuhiệu,nhưngnếubạnmuốncónhiều

sứchútcủamộtngườilãnhđạohơnnữa,thìcầngiànhđượcsựtôntrọngvàyêumếncủamọingười.Nếuailàmđượcđiềunày,ngườiđósẽtrởthànhmộtngườilãnhđạothànhcông,thậmchícóthểhoànthànhđượcrấtnhiềunhiệmvụmàdườngnhưlàbấtkhảthi.”

Tàilãnhđạo,đặcbiệtlàsứchútvàtầmảnhhưởngquantrọnghơnnhiềusovớivịtrícaothấp,tiềnlươnghayphúclợimàngườiđóđưara.Nhữngnhântốđómớithựcsựlàchiếcgậyphépthuậtkhiếnnhữngngườixungquanhpháthuyhếtmứctiềmnăngcủamìnhnhằmthựchiệnbấtkỳkếhoạchhaymụctiêunào.

NhàtâmlýhọcxãhộinổitiếngRonaldE.Riggionóirằng:“Mỗingườiđềucókhảnăngthuhútngườikhácvàđangchờđượckhaikhẩn.”

Nếungườilãnhđạolàmđượcbốnđiềusauthìsẽcómộtsứchútvượttrội,kíchthíchđượcđộngcơmuốntheobạncủacấpdưới,bạnhãythửxemsao.

(1)Khiếnngườikhácthấyrằnghọquantrọng.Aicũngmongmuốnmìnhđượccoitrọng,nênbạnhãytìmcáchđểcấpdướithấybảnthânhọrấtquantrọng.

(2)Đưaratầmnhìn,mụctiêucủabạnđồngthờithuyếtphụccấpdướitintưởngrằngmụctiêucủabạnđángđểhọtoàntâmtoànýthựchiện.

(3)Muốnngườikhácđốixửvớibạnthếnàothìhãyứngxửtươngtựvớihọnhưthế.Bạnmuốnngườikhácđitheobạn,bạncầnquantâmđếnhọ,đốixửcôngbằngvớihọ.

(4)Cótráchnhiệmđốivớihànhvicủabảnthânvàcũngcầnphảichịutráchnhiệmvớihànhvicủacấpdưới.Nhấtthiếtkhôngđượcđùnđẩytráchnhiệmchongườikhác,bạncầnphảighinhớmộtđiều:“Đâyđềulàlỗicủamình,khôngđượctráchcứbấtkỳaicả.”

Muốntạolậpvàtăngcườngsứchútcủamộtngườilãnhđạothìcầnphảicóphươngphápvàcáchthức.Saukhiđãkhơidậyđượcđộngcơđểcấpdướitheobạnthìcầnlàmđượcbaviệcsauđâymớicóthểtiếnthêmmộtbướctrongviệcpháthuy“sứchút”khiếncấpdướitinphụcvàsẵnsàngnhảyvàonướcsôilửabỏngvìbạn,trungthànhvớibạn:

•Làmviệccôngkhai,chínhtrực.

•Hãylàmngườitrướcsaunhưmột.

•Quantâmđếnngườikhácvàkhiếnhọcũngquantâmđếnmình.

SỨCHÚTCỦALÃNHĐẠOLÀTÀISẢNVÔHÌNHNgườilãnhđạovàsựnghiệpcủadoanhnghiệplàmộtthểthốngnhất,tươnglaitiềnđồ,sựnghiệpdoanhnghiệpcũngchínhlàtiềnđồcủangườilãnhđạodoanhnghiệp.Sứchútcủangườilãnhđạodoanhnghiệpcũngtrởnênquantrọng.Mộtnhàlãnhđạođượckháchhàngtínnhiệm,tấtsẽnhậnđượcsựchàođónvàyêumếncủakháchhàng,dùchonhữngnguồntàinguyênkháccóđôichútthiếuthốnthìbảnthânngườilãnhđạonhưvậysẽcórấtnhiềucơhội.

Nhiềudoanhnghiệpvừavànhỏthiếusứchấpdẫnđốivớinhântài.Mộttrongnhữngphươngpháphữuhiệuđểgiảibàitoánkhónàychínhlàviệcngườilãnhđạovậndụngsứchútcủabảnthânđểthuhútngườitài.Thôngthường,nhântàiưutúngoàiviệccânnhắcđếnlợiíchthựctếmàmìnhsẽđượchưởngracòncóthêmhainhântốquantrọngnữa,đólàcóthểpháthuytốiđanănglựccủabảnthânvàcómộtngườilãnhđạođángtincậy.Trênthựctế,điểmđếncủahainhântốtrênnằmởchínhbảnthânngườilãnhđạo.Cóthểkhiếnnhânviêntintưởngvàotươnglailâudàicủadoanhnghiệphaykhông,đềuquyếtđịnhbởiyếutốđạođứcvàtốchấtcủalãnhđạodoanhnghiệp.Nhântàicóđượctạođiềukiệnhaykhông,cómôitrườngđểbộclộvàpháthuytàinănghaykhông,cũngđượcquyếtđịnhbởilãnhđạo.Mộtnhàlãnhđạocótầmnhìnxasẽbiếtvậndụnghợplýsứchútcủabảnthânđểkhiếnchonhiềunhântàiưutúsẵnsàngđicùnghọđếnbếnbờthànhcông.

Sứchútlàtàisảnvôhìnhrấtquantrọngvàcầncócủanhàngườilãnhđạo.Nhưnglàmthếnàođểtạonênsứchútcánhân?Xétmộtcáchtoàndiệnthìphảiđạtđếnsựthốngnhấtgiữatrangphục,cửchỉvàngônngữ.Việctạodựnghìnhtượngkhôngđơnthuầnchỉlàtrangphục,vẻngoài,màcòncầncónhữngcáchứngxửnhonhã,cóvănhóaphùhợpvớihoàncảnh.Hànhvilàngônngữvôthanh,đạibộphậnnhânviênkhôngcónhiềucơhộitiếpxúctrựctiếpvớilãnhđạo,nênhọđánhgiálãnhđạothôngquaviệcquansátcửchỉvàhànhvicủalãnhđạotừxahoặcquacáckênhthôngtinkhác.

Trangphụccủamộtngườisẽtạochongườiđốidiệnnhữngcảmgiác

khácnhau.Trangphụcgọngàngchỉnhtềsẽtạochongườitacảmgiáctrịnhtrọngvàlịchsự.Nếumuốngiànhđượctìnhcảmcủaaiđóthìtrangphụcthíchhợplàđiềukhôngthểbỏqua.Ngườilãnhđạocầnphảilựachọntrangphụcgọngàng,chỉnhtềđểtạodựngmộtkhôngkhílàmviệctíchcựchiệuquả.

Ngônngữlàtiếnglòng,trựctiếpthểhiệnýđồcủangườilãnhđạo,cóthểthểhiệnphẩmchấtcánhâncủahọ.Trongcôngviệchàngngàythìngônngữcủangườilãnhđạophảibìnhdị,dễgần,khôngnêndùngnhữnglờinóihoamỹ.Ngônngữquáhoamỹsẽtạocảmgiácsáorỗng.Cầndiễnđạtngắngọn,dễhiểu,thíchhợpvớisắctháibiểucảm.

CÓPHẨMCHẤTCAOTHƯỢNGTẤTSẼĐƯỢCYÊUMẾNQuảntrịhọchiệnđạiđịnhnghĩalãnhđạotứclàđểnhữngcánhânởcươngvịkhácnhauphụtráchnhữngnhiệmvụkhácnhau.Làmsaođểmệnhlệnhđượcchấphành,đểlãnhđạonắmđượctìnhhìnhvàquảnlýmọimặt?Điềunàycóliênquanđếnnhiềuphươngdiện.Nhưngxétvềphươngdiệnngườilãnhđạothìuytínvàsứchútcánhâncóthểxáclậpđượcthôngquanỗlực.

Làmộtngườilãnhđạo,điềuđầutiêncầncóđólàsựcôngbằngchínhtrực,đókhôngchỉlànghệthuậtlãnhđạomàcònlàđạođứctốithiểucủaconngười.Đócũnglàphépthửxemlãnhđạolàmviệcvìcônghaytư,đồngthờicũnglàđiềukiệntốithiểutrongquanhệvớicấptrên,cấpdướicũngnhưtrongviệcđiềuhànhxửlýcôngviệc.Tháiđộcôngbằng,chứngminhhọlàngườicôngchínhvôtư,mọingườisẽrấtkínhtrọng,tintưởngmộtconngườinhưvậy.Đâycũnglàtiềnđềđểcấpdướithừanhậnkhảnănglãnhđạocủamình.Tụcngữcócâu:“Đứccaovọngtrọng”.Tínhcáchconngườilàmuônhìnhmuônvẻnhưngởtrongthẳmsâumỗingườiluôntrântrọngyêumếnngườicóphẩmhạnhcaothượng.Ngườicầulợiriêng,đặtlợiíchriênglêntrên,sẵnsàngdẫmđạplênngườikhácđểtiếnthânthìkhôngthểtrởthànhlãnhđạođángtin,côngbằngvàđượcmọingườiquýmến.

Phongcáchlãnhđạocôngbằng,chínhtrựcvôtưcầnđượcxâydựngtrênnềntảngphẩmchấtđạođứccaothượng,tưtưởngđúngđắn,lờinóivàhànhđộngthốngnhất.Nhữngkẻvìlợiriêngmàrắptâmlàmviệcxấu,chỉnghĩđếntưlợi,giảohoạtgiảdối,bợđỡnịnhnọt,lườinhác,thíchhưởngthụ,

trốntránhtráchnhiệm,chỉtaynămngón,biếtnóimàkhôngbiếtlàm,dốitrênlừadưới,dẫmđạplênvaingườikhácthìkhôngbaogiờtrởthànhmộtngườilãnhđạochícôngvôtư,côngbằngchínhtrựcđược.

Tronghiệnthựccuộcsốngcórấtnhiềutìnhhuốngchẳnghạn:ngườilãnhđạoxửlýcôngviệckhôngcôngbằng,phânxửkhônghợplý,đứngtrướccôngdanhlợilộcthìkhôngnhườngnhịnai,cònkhiđứngtrướckhókhănsailầmthìlẩntránh,thậmchílấyngườikháclàmvậtthếthân.Nhữnglãnhđạokiểunàythườngvôcùngnhạycảmđốivớivấnđềcôngbằng,chínhtrực,haychộtdạ,sợngườikhácnóimìnhkhôngcôngbằng,nênlúcnàomấytừ“côngbằng,chínhtrực”cũngthườnglàcâucửamiệngđểchứngminhrằngmìnhtrongsạch.Cóthểcấpdướisẽbịmờmắtbởivẻoaiphonglẫmliệtbềngoàicủahọ.Nhưngdầndầnnhữngngườidướiquyềncủahọsẽnhậnrachântướngsựthậtvàsẽchỉthânthiệnxãgiaobềngoài,chứtronglònghọthìcảmthấychánghét,ngườilãnhđạonàysẽkhôngcònuytínvàkhôngcònđượcủnghộnữa,cuốicùngtrởthànhmộtngườicôđộc.GiốngnhưnhânvậtViênThiệuđượcmôtảtrongTamQuốcdiễnnghĩa,“ngoàithìrộngtrongthìhẹp”,lờikhuyênngườikhácđưararõrànglàđúngđắn,vậymàôngtakhôngnhữngkhôngsửađổimàlạicònômhậntronglòng,thậmchívìviệcnàylạimuốntrừkhửkẻkia,kiểungườinàycuốicùngcũngsẽcókếtcụcthânbạidanhliệtmàthôi.

TRONGNGUYNANPHẢILẤYMÌNHLÀMGƯƠNGĐitrướctiênphongsẽluônnhậnđượcsựkínhnểcủangườikhác.

Ngườilãnhđạovìmuốnthoátkhỏitìnhhìnhtrìtrệmàyêucầunhânviênđồngtâmhiệplựcvượtquakhókhăn,nhưngbảnthânlãnhđạolạihoangphívôđộ,biếncủacôngthànhcủariêng.Cónhữngvịlãnhđạocảmthấykhónghĩvớinhữnghànhvilãngphíquámứcmàtiếtchếbảnthân,nhưngtrênthựctếthìlạikhôngcónhiềuthayđổilớn,vẫnlàhànhđộnglạmdụngcủacôngđểthỏamãnthamvọngcánhân,giấugiếmtìnhhìnhthựctếcủacôngty,tìnhtrạngkhôngcôngbằngdiễnrakhắpnơi,việcluânchuyểncánbộbịchiphốibởinạnhốilộ,quàcáp.Cóthểnói,hiệntượngcôngtưlẫnlộnnhưvậylàrấtđángngại.Nếuhànhđộngcủalãnhđạobịcấpdướinghingờ,sớmmuộncũngsẽgâyrasựchánghét,dẫnđếnphảnbội.Vìthế,làmngườilãnhđạocầncótưtưởngcáchtânthựcsựthìmớiđượccấpdướitin

phục.

Bảntínhcủaconngườisẽbộclộrõquanhữnghànhvitronglúcnguynan.Lúcbìnhthườngăntonóilớn,tỏrahàosảng,nhưngkhiđứngtrướcnguynan,tồnvongthìlạimềmyếu,nhữngkhuyếtđiểmgiấukínhàngngày,naylộrahết.Cấpdướinếuthấylãnhđạocủamìnhtrongthờikhắccấpbáchlạikhôngbiếtxửtríthếnàothìnhấtđịnhsẽrấtthấtvọng,thậmchíkhôngnghelờilãnhđạonữa.Điềumàquầnchúngmongmuốnởngườilãnhđạolàcónhữnghànhđộnghơnngườitrongnhữngthờikhắcnguynan,phảiquyếtđoán,nhanhtrí,nhạycảmtìmbiệnphápxửlý.Chỉcóngườinhưvậymớicóthểkhiếncấpdướicủamìnhtinphục.

Cácnhàđộngvậthọcđãtừnglàmmộtthửnghiệmởvườnthúnhưsau:Ngườinuôithúđộitấmdasưtửvàtấncôngđàntinhtinh.

Đàntinhtinhbanđầusợhãikêuầmĩ.Mộtlátsaucontinhtinhđầuđàncầmcànhcâybêncạnhlên,đứngởtưthếsẵnsàngkhiêuchiếnvớisưtử.Thựcrathìnócũngrấtsợsưtử,nhưngnókhônghềbỏchạy,dũngcảmcầmđầuđàntinhtinhchốnglạisưtử.Nếucontinhtinhđầuđàntrongtìnhhuốngnàyvìsợhãimàbỏchạy,chắcchắnsẽbịđồngloạikhinhghétvàsaunàysẽkhôngthểlàmthủlĩnhđượcnữa.

Ngườilãnhđạodoanhnghiệpcũngvậy.Trongxãhộicạnhtranhkhốcliệthiệnnay,bấtkỳkhinào,bấtcứnơiđâu,doanhnghiệpcũngcóthểđốimặtvớikhókhăn.Nếukhôngnhanhchânthìdoanhnghiệprấtkhócóđượcmộtchỗđứngtrongmôitrườngđó.Trongkhókhăn,nếungườilãnhđạođứngralàmgươngthìtinhthầnkiênđịnh,bìnhtĩnhcủahọsẽtruyềncảmhứngđếncấpdưới,mọingườicũngsẽcódũngkhíđểđốiđầuvớithửthách.

ĐỐIXỬCÔNGBẰNGVỚICẤPDƯỚIQuanhệgiữacấptrênvớicấpdướilàmốiquanhệphụthuộc,chiphốilẫnnhau.Khiquanhệnàytốtđẹpthìnhucầucủacảcấptrênlẫncấpdướiđềuđượcthỏamãn.

Nhìnchung,lãnhđạomongmuốncấpdướicủamìnhnỗlựcphấnđấu,tậntâmvớinhiệmvụ,hoànthànhcôngviệcvớikếtquảtốtvàmangtínhsángtạocao.Cònnhânviênlạimongmuốnlãnhđạotrọngdụngmìnhhơn,côngnhậnnhữngthànhtích,kếtquảmàmìnhđạtđược,cóchếđộđãingộ

hợplývàquantâmđếnđờisốngcủanhânviên.

Điềudễkhiếnnhânviêntổnthươngnhấtđólàkhicôngtáclãnhđạođạtđượcthànhtíchthìngườiđượcbiểudươnglàlãnhđạo,khicôngtáclãnhđạogặpsaisótthìngườichịutráchnhiệmlạilànhânviên,điềunàyrấtdễgâyrasựmấtcânbằngtâmlýởhọ.

Dođóngườilãnhđạophảitinhtếtrongviệcpháthiệnvàtìmhiểuxemcấpdướiquantâmđếnđiềugìnhất,xemxétvấnđềvàtìmbiệnpháptốtnhấtđểgiảiquyếtthỏađáng,từđósẽpháthuyđượctínhtíchcựccủatừngnhânviên.

Ngườilãnhđạomuốntạodựngquyềnuycủamìnhthìtrongquanhệvớicấpdướiphảiđốixửvớimọingườinhưnhau,bìnhđẳng,khôngthiênvị,khôngphânbiệtthânsơ.Khôngthểvìlýdongoạicảnhhaytâmtrạngcánhânmàcótháiđộlúcnóng,lúclạnh.Nếunhưbạnkhôngthểlàmđượcđiềuđó,thìcấpdướidùkhôngdámchốnglạichỉthịcủabạnnhưngsẽđặtdấuhỏi.Vànhưthếchẳngkhácnàobạnlàmmấtđikhôngítgiátrịcủaquyềnuymàbạnmuốnxáclập.

Đươngnhiêncónhữngvịlãnhđạotronglòngkhônghềcótưtưởngthiênvịnhưngtrongcôngviệcthựctếvôtìnhthânthiếtvớinhữngnhânviêncósởthích,tínhcáchhợpvớimình,vôhìnhchungđãkhôngquantâmđếnmộtbộphậnnhânviênkhác.

Dođóngườilãnhđạophảibiếtcáchđiềutiếthợplýtâmtrạngcủabảnthân,gầngũi,tiếpxúcnhiềuhơnnữavớinhữngngườicótínhcách,sởthíchkhôngtươngđồngvớimình,đặcbiệtlàcầnphảigiaolưutìnhcảmnhiềuhơnvớingườiđãtừngphảnđốimình,tránhtrườnghợpgâyrasựhiểulầmvàtạokhoảngcáchkhôngđángcó.

Cónhữnglãnhđạocóquanhệthânthiếtvớinhữngnhânviêncónănglực,dễphâncôngcôngviệc,cònvớinhữngnhânviêncónănglựcyếuhaynóichuyệnkhônghợpthìmốiquanhệnàyngàycàngxacách.

Cómộtđiểmrấtđángchúý,đólàmộtsốlãnhđạolạiđánhđồnggiữaviệccùngcấpdướitạodựngmốiquanhệthânmật,khôngcókhoảngcáchbằngviệcnhânnhượngchosaisótcủacấpdưới.Thậmchícònnhânnhượngcảvớiyêucầuvôlýcủacấpdưới,lấytìnhcảmthaythếnguyêntắc.Làmnhưvậyvềlâudàisẽkhiếncấpdướikhótránhkhỏimắcsaisótvàkhôngcólợichouytíncủalãnhđạo.

Hơnnữa,việcgạtnguyêntắcsangmộtbênđểduytrìtìnhcảmvớicấpdưới,tuycóthểpháthuytácdụngtứcthời,nhưngvềlâudài,“caoốctìnhcảm”khótránhkhỏisựsụpđổ.Khiđóthìquyềnlựccủabạnsẽduytrìbằngcáchnào?

Tronggiaotiếp,ngườilãnhđạophảiliêmkhiết,coitrọngviệccông,khéoléonétránhràngbuộccủa“quàbiếu”.“Khôngcôngmàhưởngthụ”dễrơivàobẫycủakẻkhác,rồibịkẻđóchiphối.Tụcngữcócâu“hámiệngmắcquai”,nhậnquàcủacấpdưới,mặcdùtrướcmặtbạnhọtỏrarấttôntrọng,nhưngtronglònghọchắcchắnrấtcoikhinhbạn,xemnhẹquyềnuycủabạn.

Dùngườilãnhđạocóơnvớingườikhácnhưngcũngkhôngnênnhắcđến.Khôngaivôtìnhcả,tronglònghọđềuhiểurấtrõ.Nếulàmơnmàmongbáođáp,muốncóđiphảicólại,dầndầnbạnsẽbịcáithònglọngvôhìnhkiathắtchặt,rồicũngsẽbịkẻkhácchiphối.Quàcáplàphươngthứcđểthắtchặtmốiliênhệ,nhưngthườngsẽđưangườilãnhđạođiđếnsailầmtrongcôngtáclãnhđạocủamình.Thôngthườngđằngsaumónquàtặngbaogiờcũngẩngiấunhữngđộngcơmongđượchưởnglợilớnhơnmónquàđó.Đặcbiệtlàtrongquanhệxãgiaogiữacấptrênvớicấpdướimangtínhthiệthơnthìcàngkhôngthểtùytiệnnhậnquàbiếu,làmnhưvậyđểtránhphảicầmdaođằnglưỡi,bịcấpdướisaikhiến.Bạnthửnghĩmàxem,mộtngườilãnhđạobịcấpdướisaikhiếnthìquảnlýlàmsaonổicấpdướicủamình?

TƯCHẤTLÃNHĐẠOKHÔNGPHẢIBẨMSINHKháiniệm“tưchấtlãnhđạo”(charisma)làtừcógốctừtiếngHyLạp,cónghĩalàmộtmónquàđẹpđẽ.Haynóicáchkhác,đólàmộtmónquàmàôngtrờibantặngchobạn,cóthểhiểurộngralàtưchấttrờisinh.

NhưngNapoleonkhôngcôngnhậncáchgiảithíchnày.Theoông:“Quyềnlựccủatađềudựavàouydanhcủata,uydanhcủatalạidựavàonhữngtrậnđánhcủata.Nếutakhôngthểthắngtrậnthìsẽkhôngcònuydanhnữa,quyềnlựccủatacũngvìthếmàtiêutan.Sựchinhphụcđãtạonêntacủangàyhômnay,cũngchỉcóchinhphụcmớiduytrìtacủangàyhômnay.”

CầnhiểucâunóinàycủaNapoleonlà:Ngườikhácđềuchorằngôngsinhrađãcó“tưchấtlãnhđạo”,nhưngtrênthựctế,nhữngthànhcôngônggiànhđượclàdonỗlựcmàcó.Vàđểduytrìcáigọilà“tưchấtlãnhđạo”đó,ôngđãkhôngngừngnỗlựcđểđạtđượcthànhcông.Theonhiềunghiêncứuthìmộtngườilãnhđạothànhcôngthườngđượcchorằnghọcótrongmìnhtốchấtcủalãnhđạo.Điềunàykhôngphảimuốnthểhiệnmộtđiềulànếubạnmuốnngườikhácchorằngmìnhcótưchấtlãnhđạothìbạntrướchếtbạnphảithànhcông.Nếubạnmuốnchờsaukhithànhcôngmớitrởthànhmộtngườilãnhđạo,thếthìrốtcuộccáiđượcgọilàtưchấtlãnhđạolàgì?Cóphảilàtưchấtđógiúpbạnthànhcônghaykhông?Liệucóphảitrướckhicóđượcthànhcôngbạncóthểcốgắngđểkhiếnbảnthâncóđượctưchấtlãnhđạo.Thậtlàmaymắn,quảthựclàcócáchđó.

Đểthểhiệnđượctưchấtlãnhđạo,cầnthựchiệnnhữngđiềusau:

•Thểhiệnsựtậptrung.

•Trangphụcphùhợp.

•Cólýtưởnglớn.

•Dũngcảmtiếntớimụctiêuđãđịnh.

•Tậndụngthờigianrảnhrỗiđểrènluyện.

•Xâydựngmộthìnhtượngthầnbí.

•Sửdụngchiếnthuậtvuhồi.

Nếubạnmuốnngườikháccôngnhậnmìnhlàngườicótưchấtlãnhđạo,bạnkhôngchỉcầnchútâmđếncôngviệccầnphảihoànthành,màbạncònphảithểhiệnđượcsựquantâmcủabạnvớicấpdưới.

Tronglịchsửcókhôngítnhữnglãnhđạoquânsự,saukhivượtbiển,vàođượcđấtliềnbènđốthếtthuyềnnhằmkhẳngđịnhvớithuộchạrằng,ngoàithắnglợirathìkhôngcòncóbấtkỳlựachọnnàokhác.Chỉcóconđườngduynhấtlàtiếnlên,khôngđượcphéplùilại,bởivìphươngtiệnduynhấtđểhọlùibướclànhữngconthuyềnđềuđãkhôngcònnữa.

Nguyênnhânthànhcôngkhônghoàntoànchỉlàviệcđốtthuyền,vìnếumuốnthìnhữngngườilínhkiacũngcóthểlựachọncáchđầuhàng.Nguyên

nhânmànhữngvịlãnhđạokiađốthếtchiếnthuyềncònlàdohọmuốnchứngtỏsựchuyêntâmvàomụctiêu.

Ởđâycórấtnhiềucáchthểhiệnsựchuyêntâm,nhưkiêntrìtheođuổimụctiêu,khôngquantâmđếnviệcsẽphảimấtbaonhiêuthờigian,đứchysinh,dámmạohiểmvàtậndụnghếtmứcnguồnlựccủabảnthânv.v…

KHOẢNGCÁCHLÀMTĂNGSỨCHẤPDẪNCỦABẠNSáchxưadạyrằng,tìnhyêucầncómộtkhoảngcáchnhấtđịnh,cónhưvậythìsựhấpdẫnmớibềnlâu.Khoảngcáchtạorasứchút,khoảngcáchduytrìsứchút,đónhưmột“chânlýtươngđối”.Nghệthuậtlãnhđạocũngphảituânthủnguyênlýnày,đặcbiệtkhitiếpxúcvớicấpdướicàngcầnphảiduytrìmộtkhoảngcáchnhấtđịnh.Tấtnhiênnếukhoảngcáchquáxa,khiếnngườikhácchỉcóthểngưỡngvọngmàkhôngthểlạigần,“kínhnhiviễnchi”,nhìnthấylàsợsệt,“vẻthầnthánhkhótiếpcận”,thìgầnnhưchảaiphụctùnganhcả.

“Hòanhậpvớiquầnchúng”làmộtchiêubàimàrấtnhiềungườisửdụngkhimuốnthựchiệnmụcđíchcủamình.Nhưngcóphảikhoảngcáchcànggầncàngtốt?Mộtsố“quầnchúng”cónhữngtậptínhcốhữumàbạnnênkéodãnkhoảngcách.

Trướchết,aicũngcómộtkiểu“quántính”nhưvậy,“đượcvoiđòitiên”,“đượcđằngchânlânđằngđầu”.Nếubạnhơigầnhọmộtchútthìnhữnglờitándươngbạnlàkhôngcaongạo,gầngũi,tácphonglãnhđạotốtbanđầudầndầnsẽchuyểnsangkiểukhôngphânbiệttrêndưới,caothấp,mệnhlệnhkhôngđượcphụctùng.Thứhai,aicũngcótâmlý“bắtnạt”ngườiquen.Ngườilạhayngườiíttiếpxúcthìkhôngdámtùytiệnvìkhônghiểurõnhau.Khikhôngcònkhoảngcách,mọingườitrởnênthânquenhơn,biếtrõđiểmmạnh,điểmyếu,sởthíchcủanhaunêncóthểlợidụngđiềuđóđểđiềukhiểnnhau.Nhưvậytrongtrườnghợpđó,lãnhđạosẽtrởthànhđốitượngbịgiámsát,lợidụng.

Thứba,sự“uynghiêm”làdobảnthântạora.Mộtphầncủasựuynghiêmlàdokhoảngcáchtạora,nếuđểngườikháctiếnlạiquágầnsẽbịnhìnthấu,dễbịcoithường.

“Khoảngcách”vềcơbảngồmhailoạisau:

Mộtlàkhoảngcáchtâmlý,tứclàtrongthâmtâmduytrìýthứcnày.Tấtcảnhữngđiềubạnlàm,dùlàliênhệmậtthiếtvớiquầnchúnghayđứngbênhọ,chỉlàmuốngiúpcôngviệccủamìnhđượctriểnkhaimộtcáchhiệuquảhơn,địavịđượccủngcố,quyềnuyvẫnđượcduytrì.

Loạicònlạilàkhoảngcáchtronggiaotiếpthựctế,đượcbiểuhiệnbằngmứcđộgầngũihayxacách,giaotiếpíthaynhiềuvớicấpdưới.Khoảngcáchquágầnhoặcgiaotiếpquánhiềuđềukhôngphùhợp.Trongmốiquanhệvớicấpdưới,tuyệtđốikhôngđượcđểhọcócảmgiáckhôngcóbấtkỳkhoảngcáchnàovớibạn.

Ngườilãnhđạonênxuấthiệnvớihìnhtượngcủamộtngườiluôn“gắnbómậtthiếtvớiquầnchúng”.Làmnhưvậy,cấpdướicóthểtựdobiểuđạttâmtưvớilãnhđạo,từđóngườilãnhđạobiếtthêmmộtsốthôngtin.Nhânviêncũngcóthểxưnghôthoảimáihơntrongnhữnghoàncảnhkhôngchínhthức.Nhưngtuyệtđốikhôngđượcđểhọcóquanniệmrằngkhônghềcókhoảngcáchgiữacấptrênvớicấpdưới,quáđà,suồngsã.Cầnđểcấpdướihiểurõrằnglãnhđạovẫnlàlãnhđạo,chodùlãnhđạocóhiềnhòadễchịuđếnthếnàochăngnữa,cógầngũivớimọingườithếnàochăngnữathìtấtcảcũngchỉlàđểcôngviệccủahọđượctiếnhànhthuậnlợi,kếhoạchđượcthựcthidễdàngmàthôi.Sựkhéoléotrongnghệthuậtlãnhđạochứngminhrằnghọlàmộtngườilãnhđạo.Giúpcấpdướihiểurõthựctếnàysẽvừakhiếncôngviệcđượctriểnkhaimộtcáchổnthỏa,vừacóthểtạorahìnhảnhđẹpcủamộtngườilãnhđạohiểuquầnchúng,lạicókhíchấtlãnhđạo,tinhthôngnghiệpvụ,từđómởrộngconđườngthànhcông.Đâychínhlàmộttrongnhữngnghệthuậtlãnhđạo.

ChươngX:

TRAOQUYỀN

Khicầncũngnênnghỉtay✸Đếnlúccầnnghỉtaythìhãyđểchocấpdướilàm,ngườilãnhđạođứngsaurèmđiềukhiểnchínhlàmưulượcquảnlýthượngsách.

✸Gáclạinhữngcôngviệcquáchitiết,tậptrungtinhthầnđểxửlýnhữngviệclớn.

✸Côngviệckhôngcầntrựctiếplàmthìgiaochocấpdưới.

✸Mộtngườilãnhđạogiỏikhôngnhữngbiếtcáchkhiếncấpdướilàmnhữngviệchọkhôngmuốnmàcònphảibiếtcáchkhiếnhọthíchlàmcôngviệcđónữa.

LÝLUẬNPHÂNQUYỀNTRONGQUẢNTRỊHỌCHIỆNĐẠILàmlãnhđạophảibiếtcáchtraoquyền,điềunàycóthểkhiếnnhữngnhânviêncóchuyênmônlàmtốtnhữngcôngviệcsởtrườngcủahọ,đồngthờicũngcóthểgiảmbớtđượcgánhnặngcôngviệccủabảnthân.Trênthựctế,chúngtathườngthấycáclãnhđạolúcnàocũngbậnrộn,trongkhiôngphóhaynhânviêndướiquyềnlạichẳngcóviệcgìđểlàmcả.Nguyênnhânchínhdẫnđếntìnhtrạngnàylàngườilãnhđạokhôngbiếtcáchgiaophóquyềnlựcmộtcáchhợplý,làmquánhiềuviệcmàbảnthânkhôngnênlàm,khôngthểlàm.Đứngtrướccôngviệcquảntrịphứctạptrongthờiđạikhoahọckỹthuậthiệnđại,chodùbạnlàmộtnhântàilãnhđạokiệtxuấtthìcũngkhôngthể

mộtmìnhômhếtmọicôngviệcđược.Đốivớimộtngườilãnhđạosángsuốtthìchứcnăngcủangườiđókhôngcònlàlàmviệcmàlàloviệc.Traoquyềnchínhlàthuậtphânthânđểloviệc.Nếuviệcgìcũngnhúngtayvào,chẳngnhữngdẫnđếntìnhtrạngchứctráchkhôngrõràng,việcgìcũnglàmkhôngđếnnơi,màcònlàmtổnthươngđếntínhtíchcựctrongcôngviệccủacấpdưới.Cầnphảigácnhữngcôngviệccụthểsangmộtbên,tậptrungtinhthầnđểsuyxétvàgiảiquyếtnhữngviệctrọngđại.Đómớilàvaitròcủamộtngườilãnhđạo.

Tronghệthốngtổchứcquảntrịthìphânquyềnlànộidungquảntrịquantrọng.Đặcđiểmcơbảncủaquảntrịtheomôhìnhphânquyềnlàtraochocácđơnvịcấpdướiquyềnquyếtsáchhợplý,đểhọcótínhtựchủtrongviệcvạchkếsáchvàquảnlý.Làmnhưvậyvừacóthểnângcaotinhthầntráchnhiệmcủacấpdưới,pháthuytínhtíchcựcvàsángtạotrongcôngviệccủahọ,lạivừacóthểgiúplãnhđạocấpcaotậptrungtinhthầntrílựctínhtoánnhữngkếhoạchchínhsáchlớncủađơnvịnhằmđảmbảoquytrìnhvậnhànhổnđịnhcủadoanhnghiệp.

Cóbốnphươngthứctraoquyền:traoquyềnhoàntoàn,traoquyềnkhônghoàntoàn,traoquyềnlinhhoạtvàtraoquyềncóràngbuộc.

Traoquyềnhoàntoànyêucầucấpdướiphảitựquyếtđịnhphươngánhànhđộng,đồngthờitựsángtạođiềukiệnlàmviệccầnthiếttheonhucầu.Phươngthứcnàyápdụngđốivớicấpdướilàngườicótínhtíchcựcvànănglựclàmviệctươngđốicao.

Traoquyềnkhônghoàntoànlàcấpdướiđitìmhiểutìnhhình,đưaranhữngýkiếnsơbộ,cònquyềnquyếtđịnhlàdolãnhđạo.

Traoquyềnlinhhoạtlàphươngthứcápdụngnhữngcáchthứctraoquyềnkhácnhautùyvàotừnggiaiđoạncủanhiệmvụ.

Traoquyềncóràngbuộclàcáchthứctraoquyềnchocácnhóm.Cáchlàmnàyđểcácnhómtựkiểmsoátlẫnnhaunhằmtránhxảyrasaisót.Việctraoquyềncầntuânthủnguyêntắclựachọntỉmỉ,cẩnthận,hợplý,đúngthờiđiểmvàkèmtheonguyêntắcchịutráchnhiệm,nguyêntắctínnhiệmvànguyêntắcđánhgiá.

Khitraoquyềnvànhiệmvụchocấpdưới,phảitínhtớiáplựccôngviệc.Áplựckhôngđángkểthìnhânviênthườngcótháiđộkhôngnghiêmtúc,yêucầuđốivớibảnthânkhôngcao,khôngthểpháthuynănglựcởmứctốt

nhất.Áplựccaothìhiệuquảcôngviệccũngtăngtheo,tuynhiênáplựccaoquámứcgiớihạnlạilàmgiảmhiệusuấtcôngviệc.Dođócầntạorasứcépcôngviệchợplýnhằmthuđượchiệuquảtốtnhất.Ngườilãnhđạocầncăncứvàođốitượngnhânviên,nhiệmvụ,thờigianvàđiềukiệnkhácnhauđểtạoáplựccôngviệchợplý.

Khitiếpnhậnnhiệmvụ,tâmtrạngnhânviêncàngvuivẻbaonhiêuthìthànhtíchsẽcàngcaobấynhiêu;ngượclại,tâmtrạngtiêucựcthìthànhtíchsẽcàngthấp.Ngườilãnhđạophảibiếtcáchthuyếtphục,khíchlệ,hướngdẫnnhânviênđểkhinhậnnhiệmvụthìhọsẽcảmthấythoảimáivuivẻ.

TRAOQUYỀNCHOCẤPDƯỚITrongcôngviệcthườngngày,chúngtathườngthấymẫuhìnhlãnhđạocầncùchịukhó,đisớmvềmuộn.Chodùlàviệclớnhaynhỏđềutựtaymìnhlàm,rấtvấtvả,nhưngcôngviệcdohọđảmnhiệmlạikhôngđâuvàođâu.Nhữngvịlãnhđạonàygiốngnhưnhữngconquayxoaytừsángđếntối.Việcgìhọcũnglo,cũngquảnlý,kếtquảchẳnglàmtốtviệcgìcả.Ngườilãnhđạothôngminhphảixửlýcôngviệcnhưthếnào?

Chuyệnxưakểrằngmùaxuânnămnọ,cómộtvịtểtướngkhiđingangquaconphốnáonhiệt,tấpnậpngườiqualạithìgặpmộtnhómngườiđangđánhnhau,thươngvongrấtnhiềunhưngônglạichoxeđilướtqua,coinhưkhôngcóchuyệngìxảyra.Mộtlátsaulạithấymộtconbòkéoxeđangthởphìphò,ôngvộivàngsaingườiđihỏichủnhânconbòxemchuyệnrasao.Nhữngtùytùngđitheoônglấylàmlạlắm,tạisaotểtướngthấycảnhẩuđảcủarấtnhiềungườithìchẳngmảymayquantâm,trongkhiđólạilolắngđếnmộtconbòđangmệtmỏi,thếchẳngphảilàcoiconvậthơnconngườihaysao.Trướctìnhcảnhđó,cóngườiđãlấyhếtdũngkhíhỏitểtướng.

Tểtướngtrảlờirằng:“Ngăncảnvụđánhlộnlàchứctráchcủangườiquảnlýcấpdưới,ngườilàmtểtướngchỉphảiđánhgiákếtquảcôngviệccủahọmỗinămmộtlần,sauđótâulênvuacáchthứcthưởngphạtđốivớihọlàxong.Tểtướngkhôngcầnviệcgìcũngnhúngtayvàogiảiquyết.Cònviệctathấyconbòmệtmỏibênđườngmàchodừngxelạilàbởi,nayđanglàđầuxuân,màconbòlạithởhổnhểnthècảlưỡira,talolắngliệucóphảidoâmdươngkhôngđiềuhòa.Mộttrongnhữngchứctráchcủatểtướnglàđiềuthuậnâmdương,nêntamớichongườixuốngxehỏirõnguồncơnđó.”Cáctùytùngnghexongainấyđềuhiểurõlýdo,hếtlờicangợisựsángsuốtcủa

tểtướng.

Câuchuyệntrênchothấy,nhữngviệcmàngườilãnhđạocầnchuyêntâmtậptrungcôngsứcđểlàmlà:thứnhất,đánhgiávànắmđạicục;thứhai,điềuchỉnhnănglựctậpthể;thứba,khiếnngườidướitậntâmtậnlực,pháthuyhếtkhảnăngcủabảnthân.

Từcổchíkim,córấtnhiềulãnhđạoxuấtsắcđềulànhữngngườinắmquyềnquantrọngnhất,nhữngviệcnhỏcònlạigiaochocấpdướilàm.Nếuômđồmhếtmọiviệclớnnhỏ,thìkhôngnhữngbảnthânkhôngđủsứclàmmàhiệuquảthuđượccũngkhôngcao.Hơnnữa,ngườilãnhđạonếuômđồmtấtcảmọiviệcthìchẳngnhữngvôcùngvấtvảmàcònảnhhưởngnghiêmtrọngđếnsựnhiệttìnhtrongcôngviệccủacấpdưới:“Nếunhưchúngtôiđềulàkẻvôdụngthìmọiviệchãyđểôngtalàmmộtmìnhlàđược.”Ngườicấpdướidobịthứtưtưởngđóchiphốinênlàmviệcvớitháiđộtiêucựcvàbịđộng,cónhữngcôngviệcvốndĩcóthểlàmrấttốtnhưngvìtínhtíchcựcvàchủđộngkhôngcònnữanênlàmrấtqualoađạikhái.Chỉcóngườilãnhđạobiếtsửdụngnghệthuậtphânquyềnmộtcáchhợplýmớicóthểtranhthủthờigian,tíchlũytinhlựcđểlođạisự,làmnhưvậymớicóthểtạoramộtsựnghiệpthànhcôngrựcrỡ.Tấtnhiênviệctraoquyềncũngcầncăncứvàotàinăng,phẩmchấtđạođứccủacấpdưới,khôngnêntraotấtcảnhữngquyềnhạnlàmviệcnhỏnhặtchohọ;phảixácđịnhrõphạmviquyềnhạnđãtrao,khôngnêncoiviệctraoquyềnlàmộtcáchđểđùnđẩytráchnhiệmnhưkiểu“kiếmbiađỡđạn”;traoquyềntheonhiệmvụcụthểvàđúngthờiđiểm,khôngnêntraoquyềnvượtcấp.

LÃNHĐẠOKHÔNGNÊNQUÁCẦUTOÀNCómộtsốlãnhđạothíchômđồmmọicôngviệcvìhọhivọngtấtcảmọiviệcdướibàntaymìnhlàmđềuthànhcôngmỹmãn,đểrồiđượccấptrên,đồngnghiệpvàcấpdướicôngnhận.Làmmộtngườilãnhđạo,mongmuốnmọiviệcđềutoànvẹnđươngnhiênlàrấttốt,nhưngthôngthườnghiệuquảthuđượckhôngđượcnhưmongmuốn.

Trướctiên,khảnăngkhôngchophépbạnlàmnhưvậyvìtinhthần,thờigian,nănglựccủamỗingườilàcóhạn,chodùmỗingàybạnđềucăngócralàmviệc,nhưngtrongcơquancórấtnhiềumảng,lĩnhvực,tấtnhiênbạn

khôngthểbaoquátđược.Nếucứkéodàiviệcômđồmcôngviệcnhưvậy,bạnsẽsớmbịkiệtsức.

Thứhai,bàntaydùtođếnđâucũngkhôngthểchehếtđượcbầutrời.Cảmộtcơquankhôngphảilàcủariêngbạn,dướibạncònrấtnhiềunhânviên,cánbộnếubạnlàmhếtmọiviệcthìhọsẽlàmgì?

Thêmvàođó,nhiềungườisẽnảysinhnghingờhoặctỏtháiđộkhônghàilòngvớicáchlàmnàycủabạn.Họsẽcótâmlýchorằngmìnhlàkẻbấttài,vôdụng,tronglònghọcũngbựctứcvớihànhvichuyênquyềncủabạn,chobạnlàngườithamquyềncốvị,sớmmuộncũngcóngàyhọsẽrờibỏbạn,bởivìdướiquyềncủabạnhọkhôngcócơhộiđểthểhiệntàinăng.

Lạicónhữngnhânviêncấpdướidocơchếquảnlýlỏnglẻo,nhànrỗi,việcgìcũngđãcócấptrênquantâmhaylàmthaynênsinhralườinhác,sứcỳlớn,cótháiđộtiêucựctrongcôngviệc.Nguyhiểmhơn,việcnhànrỗitrongmộtthờigianquádàikhiếnchoconngườitalườiđộngnãotưduy,hễgặpmộtchútkhókhănlàkhôngbiếtcáchgiảiquyết.Điềunàydẫnđếnsứcsángtạocủađơnvịxuốngthấp,khôngcósinhkhí,chắcchắnlàkhôngcólợichútnàochosựpháttriểncủadoanhnghiệp.

Nếulãnhđạokhôngmuốnlàmnhữngviệclợibấtcậphạithìhãyxemxéttìnhhình,tìmhiểuvềđặcđiểmcủatừngnhânviêncấpdưới,bốtrícôngviệcphùhợpcăncứvàonănglựcthựctếcủamỗingười,khơidậytínhtíchcựccủahọđểmỗingườicóthểpháthuyhếtkhảnăngcủamình.Mỗimộtnhânviênsẽđượcđảmnhiệmmộtcôngviệckhiếnhọhàilòng,sẽkhôngcóaiphànnànnữa,cảbộmáysẽchămchỉhoạtđộng.

Dướiđâylàmộtvídụđểphântíchtầmquantrọngcủaviệctraoquyềnchocấpdưới.

ChủtịchhộiđồngquảntrịhãngHàngkhôngBắcÂu,Karlsson,đãthayđổimạnhmẽnhữngquyđịnhlỗithời,lạchậuởhãnghàngkhôngnàybằngbiệnpháptraoquyềnhợplý,tintưởngtuyệtđốiởcấpdướivàtạochohọkhônggiantựdohoạtđộng.

Ởthờiđiểmbanđầu,mụctiêuđịnhralàbiếnhãnghàngkhôngBắcÂutrởthànhhãnghàngkhôngđúnggiờnhấtchâuÂu,nhưngôngkhôngbiếtnênbắtđầutừđâu.

Karlssontìmkiếmkhắpnơixemaicóthểđảmtráchviệcnày,vàcuối

cùngôngcũngđãtìmđượcứngviênthíchhợp.Karlssontìmđếnngườinàyvàđềnghị:“ChúngtôicầnphảilàmgìđểtrởthànhhãnghàngkhôngđúnggiờnhấtchâuÂu?Anhcóthểgiúpchúngtôiđạtđượcmụctiêuđókhông?”

Vàituầnsau,ngườiđóhẹngặpKarlssonvàtrảlời:“Có,nhưngphảibỏrathờigianlàsáuthángvàcònphảichikhoảntiềnlà1,6triệuđôla.”Karlssonngắtlời:“Thậttuyệt,anhhãynóitiếp.”Vìbanđầuôngướctínhsẽphảichirakhoảntiềnlớngấpnămlầnsốtiềnnày.

Ngườikiangạcnhiênnhưngrồilạinóitiếp:“Xinchờmộtchút,tôiđãđưangườiđến,sẽtrìnhbàycụthểvớiông,chúngtôisẽchoôngbiếtcácôngcầnlàmnhữnggì.”

Khoảngbốnthángrưỡisau,ngườiđómờiKarlssonđếnxemthànhquảsauvàithángcủahọ.

TấtcảmọisốliệuđềuchothấyvềmặtđảmbảogiờgiấcthìhãnghàngkhôngBắcÂuđãđứngsốmộtchâuÂu.NhưngđókhôngphảilànguyênnhânchínhngườinàymờiKarlssonđến,quantrọnghơnlàbọnhọđãtiếtkiệmđược500nghìnđôlatừkhoảntiền1,6triệuđôla.

SauviệcnàyKarlssontâmsự:“Nếulúcđótôinóitrướcvớingườiđórằng‘Bâygiờtôisẽgiaochoanhmộtviệcnàyvàtôisẽchi2triệuđôla,ôngphảilàmthếnày,thếnày…’,kếtquảthếnàochắcmọingườicóthểđoánđược.Nhưngtôiđãkhônglàmvậy,anhtacầnkhoảntiềnkia,tôiđãlàmtheo,anhtacũngđãhoànthànhcôngviệccủamìnhmộtcáchrấtxuấtsắc,mụcđíchcủachúngtôicũngđãđạtđược.”

Cóthểthấyrằngtầmquantrọngcủaviệctraoquyềnlàvôcùnglớn.

CẦNLÀMMẪUSAUKHITRAOQUYỀNMộtngườilãnhđạotốtkhiđãnhậnrarằngviệctraoquyềnchocấpdướigiảiquyếtmộtcôngviệcnàođóthìhiệuquảsẽtốthơnlàđíchthânmìnhlàm,khiđóhọsẽvuivẻmàtraoquyềnchocấpdưới.Nhưngkhitraoquyền,ngườilãnhđạotốtcầnphảilưuýđiểmnày.

1.Pháthuysởtrường

Aicũngnênlàmởlĩnhvựcmìnhthôngthạonhất,nắmrõkỹnăngchuyênmônnhất,ngườilãnhđạogiỏicàngcầnphảihiểurõđiềunày.Chúngtathườngthấy,giámđốccôngtyphầnmềmmáytínhlàthiêntàikhaithácphầnmềm;giámđốccôngtyquảngcáogiỏivềthiếtkếquảngcáo;giámđốccôngtybăngđĩanhạcrấtcóthểlànhạcsĩđatài,…Dovậy,khidùngngười,điềuquantrọnglàcânnhắclàmsaođểpháthuyđượcsởtrườngcủahọ.

2.Tránhtrùnglặpcôngviệc

Phạmvihoạtđộngcủadoanhnghiệpcóquymôlớnlàrấtrộng,cácđơnvịphòngbancósựphâncôngrấtchitiết.Tổnggiámđốcgiốngnhưmộtvịcảnhsátgiaothôngđứngbênbụcgiaothông,giámsát,chỉhuydòngngườivàxecộqualại;họcũnggiốngnhưđiềuphốiviênởtrạmtrungchuyểnđườngsắt,chỉcóhọmớibiếtlàmthếnàođểđiềuphốicôngviệc.Côngviệcnàyrấtvấtvảvàkhônghềđơngiản,hơnnữatráchnhiệmlạinặngnềvôcùng,chỉcầnmộtchútsơsuất,lơlàcũngcóthểgâyrasựcốnghiêmtrọng.Vìthếkhingườilãnhđạopháthiệnrahaibộphậncủadoanhnghiệpcùnglàmmộtnhiệmvụ,mộtđềánkinhdoanhthìnhấtđịnhphảisắpxếplạitổchứcngayđểtránhlãngphínhânlực,tàichính.Nếukhôngsẽchẳngnhữngtiềnbạc,nhânlực,vậtlựclãngphímàcònxảyramâuthuẫn.Dovậyviệcđiềuphốilàvôcùngquantrọng.

3.Chútrọnghànhvingônngữcủabảnthân

Từnglờinói,hànhđộngcủangườilãnhđạodoanhnghiệpcóýnghĩachuẩnmựcđếnnhânviêndướiquyền.Ngườilãnhđạocầnhiểurõ:Nhữngđiềumìnhkhôngthểlàmđượcthìkhôngnênyêucầungườikháclàm.

Doanhnghiệpmuốnđạtđượcthànhcôngcầncósựnỗlựcphấnđấutíchcựccủatấtcảmọingườitrongdoanhnghiệp.Nếungườilãnhđạoluônđilàmđúnggiờ,làmviệcnghiêmtúcthìnhânviêncủaanhtacũngsẽđilàmđúnggiờ,chămchỉhơn;ngượclại,nếulãnhđạokhôngtíchcựcthìchắcchắnnhânviêndướiquyềncũngsẽthiếunhiệttình.

“Băngdàybathướckhôngnhờkhílạnhmộtngày.”Lãnhđạophảilàtấmgươngmẫumựctrongmắtnhânviên,điềunàykhôngchỉdiễnratrongngàymộtngàyhaimàlàmộtquátrìnhdài,vìthóiquenvàtácphonglàmviệccủadoanhnghiệpcầnđượchìnhthànhtrongmộtthờigiandài.Nếulãnhđạothườngxuyênđilàmmuộn,làmviệckhôngchămchỉthìkhôngthểyêucầucấpdướiđilàmđúnggiờ,hoànthànhbáocáođúnghạn.

Nhưvậy,việclấymìnhlàmgươnglàphươngpháprấthữuíchđểcảdoanhnghiệpvàlãnhđạođiđếnthànhcông.

4.Hãynóirõýkiếncủamìnhvớinhânviên

Trongquátrìnhlàmviệc,ngườilãnhđạocầnthôngbáorõmụctiêuvàsáchlượckinhdoanhcủadoanhnghiệpđếnmọinhânviênđểhọnắmrõmụctiêu,hỗtrợđồngnghiệp,kịpthờisửachữasaisót.Nếunhânviênkhôngnắmrõmụctiêu,khôngcóđịnhhướng,khibắttayvàolàmviệcsẽrấtmấtcôngmấtsức.Khiấy,nếuđánhgiámộtcáchnghiêmtúc,thìngườilãnhđạocũngphảichịutráchnhiệmvìđãtắctráchtrongcôngviệc.

LÃNHĐẠOKHÔNGNÊNTỰMÌNHLÀMMỌIVIỆCMộtngườilãnhđạogiỏicầnnhiềuyếutố,làmsaođểđạtđếnmức“quảntrịhoànhảo”cũnglàmộtnghệthuật.Cóhaiphươngphápquảnlý,mộtlà“khôngtựmìnhlàm”,phâncôngcôngviệc,phươngphápcònlạilàtựmìnhlàmmọiviệc.Cảhaiphươngphápđềucóưuvànhượcđiểmnhấtđịnh.

Phươngpháp“khôngtựmìnhlàm”làcáchcủangườicóthể“trởthànhquânvương”,dùngđểđánhgiáconngười,hợpvớichốnquantrường,làcáchnênápdụng;cònphươngpháp“tựmìnhlàmmọiviệc”haotổnsứclực,tinhthần.Phươngphápthứnhấtdùngđểsửdụngnhântài,cóthểbớtđigánhnặng,cóthểbaoquáttoànbộcôngviệc;trongkhisửdụngphươngphápthứhaisẽluônmệtmỏi,vấtvả.

Bấtcứnơinàotồntạimốiquanhệcấptrênvàcấpdưới,ngườisửdụnglaođộngvàngườilaođộngthìsẽcóquanhệgiữangườilãnhđạovàngườibịlãnhđạo.Ngườithốnglĩnhcầnphảibiếtápdụngnghệthuậtlãnhđạo“khôngtựmìnhlàm”mộtcáchcóhiệuquả.Khôngtựmìnhlàmkhôngcónghĩalàkhôngquảnlýgì,traomọiquyềnchocấpdưới.Lãnhđạosẽvẫnphảibámsáttìnhhình,tiếnđộcôngviệc,nắmchắcmụctiêu.

Trongthếchiếnthứhai,nguyênsoáiquânđộiAnh,Montgomery,đưaraquanđiểmrằngngườichỉhuycaocấptrongquânđộituyệtđốikhôngthểđíchthânđilonhữngviệcnhỏlẻ.Tácphonglàmviệcphảilàbướcnhữngbướcchắcchắn,dànhthờigiờđểtưduy,suynghĩvềnhữngchuyệnđạisự.

Theoông,ngườichỉhuytrongtácchiến,lúcnàocũngphảibìnhtĩnhsuynghĩphươngánđểđánhbạiquânthù.Khôngchútâmnhữngviệctrọngyếuliênquanđếnchiếncục,màlonhữngviệcnhỏ,sẽkhiếnbinhsĩkhôngtuânphục.

TRAOQUYỀNKHÔNGGIỐNGNHƯTRÒĐÁNHCƯỢC“ĐƯỢCĂNCẢNGÃVỀKHÔNG”Traoquyềnlàmộtbộphậncấuthànhquantrọngcủacôngtáclãnhđạo,tuytraoquyềncónhữngkhókhănnhưngsẽgiúpcôngviệcthuậnlợihơn,vàđâycũnglàcáchđểdoanhnghiệpđàotạonhântàiquảnlýcủatươnglai.

Traoquyềncũnglàbiểuhiệnchothuậtphânthâncủalãnhđạo,mộtmặtnógiúpngườilãnhđạogiảmbớtgánhnặngcôngviệc,nângcaochấtlượngcácquyếtsách;mặtkháccóthểkhiếncấpdướisaukhiđượctraoquyềnsẽđánhgiávấnđềtừgócđộcủangườilãnhđạo.

Đâylàcơhộiđểcấpdướirènluyệntrưởngthành,đồngthờicũnglàsựkhíchlệtolớnđốivớihọvìđãnhậnđượcsựtrọngdụngcủacấptrên.

Dovậy,traoquyềnlàviệcquantrọngtrongmốiquanhệgiữacấptrênvớicấpdưới,cũnglàmộtkênhđểngườilãnhđạopháthuynănglựcquảnlýtoàndiệnhơn.

Traoquyềnkhôngphảilàtròđánhcược“đượcăncảngãvềkhông”,khôngphảilàviệcngườilãnhđạotraođimộtsốquyềnnênkhôngthểlãnhđạonữa.Tráilại,traoquyềnlạilàmộtkiểubốtrícơcấutheokiểu“tôivàanhcùnghànhđộng”.

Nếukhéoléotraoquyền,ngườilãnhđạosẽcóđượcnhữnglợiíchsau:

(1)Ngườilãnhđạocóthểtraochocấpdướiquyềnhạngiảiquyếtnhữngcôngviệcnhỏ,liênquanđếnkỹthuật,côngviệchànhchínhđểmìnhchuyêntâmhoànthànhnhữngviệcquantrọnghơn.

(2)Traoquyềngiúpcấpdướiquenvớicôngtácquảnlýcôngviệcliênquan,điềunàycólợichoviệcbồidưỡngnhântàiquảnlýmàdoanhnghiệp

cần.

(3)Traoquyềncũnglàcơhộiđểngườilãnhđạopháthiệnranănglựcvàtiềmlựccủacấpdưới.

(4)Traoquyềnlàcáchđểlãnhđạotậndụngchuyênmôncủacấpdưới,cũnglàđểlàmtăngsựnhiệttìnhlaođộngtronghọ.

(5)Traoquyềnsẽkhiếncôngviệctiếnhànhthuậnlợihơn.Domỗivịtríđềucómộtngườichuyêntráchnênviệcbốtrí,sắpxếpcôngviệcsẽlinhhoạthơn.

Traoquyềntuycórấtnhiềulợiíchnhưvậy,nhưngcũngtồntạimộtvàivấnđề.Nhữngvấnđềkhókhănnàyđếntừhaiphía:lãnhđạovànhânviên.

Xéttừgócđộngườilãnhđạo,phảitránhnhữngsailầmtrongcôngtáctraoquyền:

(1)Tựchorằngbảnthânlàtàigiỏinhất,cònnănglựcvàkinhnghiệmnhânviêncấpdướicóhạn,khôngđủkhảnăngđảmđươngtráchnhiệm,nênkhôngsẵnsànggiaoviệcchohọ.

(2)Ngườilãnhđạosợtraođiquánhiềuquyềnhạnsẽảnhhưởngđếnđịavịcủamình.

(3)Ngườilãnhđạocóthamvọngquyềnlựcquálớnchorằngquảnlýcàngnhiềuthìquyềnlựccànglớn,càngchứngtỏbảnthânvượttrội,cảmthấytựmãnvàthíchđượcđềcao.

(4)Mộtsốcôngviệctrọngyếuvàcấpthiết,thậmchímangtínhcơmật,thìđíchthânlãnhđạophảixửlý.

(5)Ngườilãnhđạokhôngbiếtcáchtraoquyền,cáchlàmviệccủahọcứngnhắc,thiếulinhhoạt,dùmuốntraoquyềncũngkhôngbiếtbắtđầutừđâu.

Xéttừgócđộnhânviêndướiquyền,cókhilãnhđạomuốntraoquyềnnhưngdonhiềunguyênnhânnênbiếnthànhhànhvicấpdướitrảquyềnlạichocấptrên,hìnhthànhhiệntượng“traoquyềnngược”.Hànhvi“traoquyềnngược”cókhảnăngxuấthiệntrongsáutìnhhuốngsau:

(1)Cấpdướisợrủiro,khôngdámđảmnhậntráchnhiệm.

(2)Cấpdướisợbịphêbình,khôngmuốnđượccấptrêntraoquyền.

(3)Cấpdướithiếusựtựtin,khôngdámđảmnhậntráchnhiệmmàcấptrêngiaophó.

(4)Cấpdướithiếunhữngtưliệucầnthiếtvànguồntàinguyêndữliệucóthểkhaithác.

(5)Bảnthânngườilãnhđạochấpnhậnquyềnlựcmàcấpdưới“traotrảlại”,từđódầndầnthuhồilạiquyềnlựcđãtrao.

(6)Lãnhđạokhôngthểđápứngđượcyêucầucủacấpdưới,từngbướcnhậnlạiquyềnlựcđãtrao.

Nếulàngườilãnhđạoxuấtsắcthìbạnphảihiểurõtầmquantrọngcủaviệctraoquyền,cầnphảitraoquyềnmộtcáchkhéoléo,hợplý,căncứvàothựctếcôngviệc.Phảibiếtvượtquatâmlýthamquyềncốvịcủabảnthân,mạnhdạntraoquyền,nhưngcũngvừaphảibiếtcáchđểtránhhiệntượngcấpdưới“traoquyềnngược”.

TRAOQUYỀNCẦNTRÁNHHIỆNTƯỢNGCHUYỂNNGANGQUYỀNHẠNĐốivớimộtngườilãnhđạokhiphâncôngcôngviệc,khôngcógìtồitệhơnlàchứngkiếncảnhviệcgiaonhiệmvụ,côngviệcchomộtngười,màngườiđólạigiaolạicôngviệcchongườikhác.Nóicáchkhác,anhnàytrênthựctếđóngvainhàthầutrunggian.

Điềunàycũnggiốngviệcxâynhà.Trừkhibạnlàmộtcơsởtổnghợptấtcảcácmảngnhưgỗđáđiệnnướcvàcácloạivậtliệuxâydựngkhác,cònnếukhôngthìtựbạnsẽkhôngthểxâynổimộtcănnhà.Vìmộtmìnhbạnkhônglàmnổi,nênbạnđànhphảiđitìmmộtnhàthầu,sauđónhàthầunàylạiđitìmnhữngngườitinhthôngvềnghềmộc,nghềcắtmàiđá…Trênthựctếlàbạnlựachọnnhàthầuvànhàthầunàylạiyêucầunhữngnhàthầunhỏlẻkiahoànthànhcôngviệcđúngthờigian,đúngchấtlượngtheođúngdựtoán.Ởđâycótínhrủirotươngđốicao,bởinếunhưphíanhàthầuđãxácđịnhxong

cácnhàthầunhỏthìbạnphảichấpnhậnhọ.Nóicáchkhác,nếubạnđãlựachọnaiđólàmnhàthầucủamìnhthìbạncũngnêncóniềmtinđốivớinănglựccủahọ,cũngnhưtintưởngnănglựccủanhữngnhàthầunhỏmàanhtađãlựachọn.

Tuynhiêncôngviệcvănphòngvàxâynhàcósựkhácnhau.Khibạnxâynhà,bạnhivọngphíanhàthầusẽchịuphầnnhiềutráchnhiệmmàmìnhđãủythác.Nhưngởcôngtykhibạnủytháccôngviệcchongườikhác,trướctiên,bạnkhôngmongmuốnhọsẽchuyểngiaocôngviệcchongườikhác.Thứhai,saukhinhữngngườinàychuyểngiaocôngviệcchongườikhác,thôngthườngsẽkhôngthôngbáovớibạn.Trongtrườnghợpđóthìcôngviệckhócóthểhoànthànhthuậnlợi.Cóthểnói,kếtquảcủasựchuyểngiaocôngviệcthườngtráingượcvớimongmuốn.

TRAOQUYỀNDỰATHEONĂNGLỰCCẤPDƯỚIKhitiếnhànhtraoquyền,phảicăncứvàonănglựcmỗingười,dướiđâylàmộtvàiđiểmcầnlưuý:

1.Sắpxếpcôngviệcchongườicónănglựctươngđương

Theoquảntrịhọchiệnđại,phảiđặtconngườivàonhữngvịtríthíchhợpđểhọpháthuytốiđakhảnăngcủamình.Thểchếquảntrịnhưvậymớicóthểhìnhthànhđượccơcấunhântàiổnđịnh,khiếncôngtyvậnhànhnhịpnhàng,bềnvữngvàcóhiệuquả.

Khảnăngcủamỗingườimỗikhácnênphảibiếtdùngngườihợplýtheotừnglĩnhvực,cụthểnhưsau:

(1)Nhântàichỉhuy:Cầncótầmnhìnchiếnlược,biếtnhìnxatrôngrộng,cótàitổchứckiệtxuất,cókhảnăngnhậnbiếtngườitài,sửdụngngườitài,quyếtđoán,cókhíphách,cótinhthầnvìsựnghiệpvàcóchítiếnthủ.

(2)Nhântàinghiệpvụ:Tưduymạchlạc,cáinhìnnhạybén,kiếnthứcuyênbác,sởthíchphongphú,giỏitiếpthunhữngcáimới,giỏiphântíchtổnghợp,dámnóithẳng,nóithật,cótinhthầnphấnđấukhôngngừngđểtheođuổichânlýmàmìnhtheođuổi,khôngthamvọngquyềnlực.

(3)Nhântàigiámsát:Côngbằng,liêmchính,theođuổichínhnghĩa,thiếtdiệnvôtư,kiêntrìlàmviệctheonguyêntắc,nắmvữngnghiệpvụ,gắnbóvớiquầnchúng.

(4)Nhântàiđiềuhành:Trungthực,dũngcảm,kiênquyết,chămchỉchịukhó,dámchấpnhậnvấtvả,biếtcáchlĩnhhộiýtưởngcủangườiquảnlý.

Quảntrịhọchiệnđạiyêucầungườiquảnlýphảibiếtphânbiệtnhữngngườicótàinăngvàtốchấtkhácnhau.Trênthếgiới,chỉcósựquảnlýlộnxộn,chứkhôngcóngườivôdụng.“Ráclànguồntàinguyênchưađượctậndụng”,xétvềmặtnàythìviệcbiếtnhìnngườivàbiếtdùngngườiđóngvaitròrấtlớntrongsựpháttriểncủadoanhnghiệp.

Vậylàmthếnàođểđặtngườicónănglựcvàovịtríthíchhợp?Trướctiên,bạnphảihiểurõmộtđiều:Sựtươngứngmangtínhtuyệtđốilàkhôngthểcó,dựahoàntoànvàonguyệnvọngchủquanhaykếhoạchcứngnhắcsẽkhócóthểthựchiệnđượcviệcsắpxếpnhânsựvàovịtríthíchhợp.Dovậycầntạođiềukiệnchonhânviênkhôngngừngtựthíchnghi,tựrènluyện,pháthuykhảnăngcủabảnthân,đónnhậnthửtháchcủacôngviệc,từđóaicũngcóvịtríphùhợp.Tàinăngcủaconngườikhôngngừngpháttriển.Quasựnỗlựckhôngngừngcủabảnthâncùngvớithựctiễn,tàinăngsẽngàycàngđượcpháthuy.Tuổigià,sứckhỏetrítuệgiảmsútthìnănglượngcũngkhôngcòndồidào.Trướcnhữnghoàncảnhkháchquannày,ngườilãnhđạophảithựchiệnviệcsắpxếpnhânsựhợplýmớicóthểtạorahiệuquảquảnlýtốtnhất.Hômnaynănglượngcủabạndồidào,bạncóthểbướclênnhữngvịtrícaocấp,saumộtthờigian,nănglượngcủabạngiảmsút,hoặccóngườitàinăngkháccónănglượngdồidàohơnxuấthiện,bạnsẽcầnphảichuyểndịchsangcươngvịmớiphùhợpvớikhảnăngcủabạnhiệntại.Bạnvẫnluônlàmộtngườitài,cóvịtrítươngxứng,nhưngbạncũngkhôngngừngthayđổi.Conngườivừaphảinângcaonănglựccủabảnthânvừaphảiluônthayđổi.Nếunhưcứởmãimộtcươngvịthìưuđiểmcủabạnvẫnđượcpháthuytốiđa,tuynhiêntổnthấtvềmặtquảnlýdokhuyếtđiểmcủabạnđemlạicũnglàđiềukhôngthểxemthường.

Tómlại,việcphâncôngquảnlýtheonănglựclàthứcótrìnhtự,trongkhisựvậnđộngcủangườitàilàkhôngtheotrìnhtự.Dovậy,ngườilãnhđạocầnchúýđếnsựtươngứnggiữanhântốconngườivàvịtrícôngtác,nhưvậyviệcquảnlýmớitiếnhànhthuậnlợi.

2.Mạnhdạnsửdụngngườimới

Đốivớinhữngngườitrẻvừamớitốtnghiệpđạihọcbướcraxãhộithìkhôngnênquátậptrungvàoyếuđiểmlàkinhnghiệmcủahọnonkémmàphảimạnhdạnđểchohọlàmviệc,đồngthờibốtrínhữngcôngviệccómứcđộkhótươngđốiđểhọcóthểthểhiệntàinăng.Việcxảyrasaisóttrongquátrìnhlàmviệclàrấtbìnhthường.Ngườilãnhđạokhôngtráchmóchọ,vìsẽlàmtổnthươngrấtlớnđếntínhtíchcựcvàlòngtựtincủahọ,từđósinhratâmlýsợhãi,mệtmỏi,điềunàychỉcóhạimàkhônghềcólợichobấtkỳphíanào.

3.Giaoviệckhóchonhữngngườicókinhnghiệm

Nhữngnhânviêntầmtrungcókinhnghiệmthườngkhôngmấyhứngthúđốivớinhữngcôngviệccóthểhoànthànhmộtcáchdễdànghoặcnhữngcôngviệclặplại.Khiđóhãygiaochohọnhữngcôngviệccóđộkhócaohơnđểhọpháthuynănglực.Khiđóhọsẽcảmthấycóáplực,chịukhóđộngnão,tíchcựctưduyvấnđề,cốgắnghoànthànhcôngviệc.Khiđãđạtđượcthànhcông,họsẽrấtvuimừngvàhàilòng.

4.Luônkhíchlệ,độngviêntinhthầncấpdưới

Nhânviênhàngngàyphảihoànthànhmộtkhốilượnglớncôngviệcnênngườilãnhđạovẫncầnphảigiúphọhiểurằng,nhữngviệchọđanglàmlàrấtquantrọngvớidoanhnghiệp.Dovậynêncổvũtinhthầncủahọbấtcứkhinàocóthể.

GIÁMĐỐCKHÔNGPHẢILÀTRỢLÝCỦACẤPDƯỚINgườilãnhđạomuốnnângcaohiệusuấtthìphảidồntâmsứcvàocôngviệcquantrọng,cònnhữngcôngviệcthứyếucóthểgiaochongườikháclàmđểnângcaohiệusuất.Chỉkhinàongườilãnhđạonhậnthứcđượcrằngtậptrungtâmsứcđểgiảiquyếtvấnđềmớicóthànhquả,thìkhiđóhọmớikhôngvìnhữngviệcnhỏmàphântâm.

Mộtngườilãnhđạotàigiỏilàcầnbiếttậndụngtốiđanănglựccủanhânviên,chuyểngiaonhữngcôngviệcthườngnhậtchohọđểtranhthủthờigiangiảiquyếtnhữngcôngviệccầnlàm,đólàcôngtáctổchứccôngviệcvàhoạchđịnhtươnglai.Nhiềucôngviệcchấtđầybànlàmviệccủangườilãnh

đạokhôngnhấtthiếtlàviệcmàhọphảilàm.Nhiệmvụchủyếucủangườilãnhđạolàtriểnkhaikếhoạchcủatươnglai,chứkhôngphảilàbậnrộnvớinhữngcôngviệcthườngnhật.Cónhiềuvịlãnhđạoômđồmquánhiềuviệc,chorằngnhữngviệcnàychỉcómìnhmớicóthểlàmđượcchứngườikháckhôngthểlàmđược.Kếtquả,họrơivàotrạngtháimệtmỏikhiphảiloquánhiềuviệc,nhưngcùnglúcđónhữngnhânviêncủaanhtacókhilạiđangnhànrỗitrongvănphòng,chánngấyvìkhôngcógìlàm.Thếnhưngnhữngquyđịnhnghiêmkhắckhôngchophéphọ“vượtgiớihạn”nửabước,chỉbiếtchờđợilãnhđạophâncônglàmnhữngcôngviệcđơnđiệuvànhàmchánkhiếnlòngnhiệttìnhcủahọgiảmsútdần.Sứcsángtạocũngdầnmất,cuốicùng,khilãnhđạocầnđếnsựgiúpsứccủacấpdướithìlạithấtvọngvìpháthiệnrarằngtrongtaymìnhchỉlànhữngnhânviênbìnhthườngmàthôi.

Phântíchthờigianmànhữnglãnhđạocấpcaođãsửdụng,bạnsẽpháthiệnrarằng,trungbìnhchỉcó1/4thờigianlàdànhđểgiảiquyếtnhữngvấnđềquantrọng,thờigiancònlạiđềutiêuphívàonhữngviệckhônghềquantrọng.Nhữngcôngviệcnày,ngườikháchoàntoàncóthểhoànthànhđược.

Quanniệmrằngmộtngườilãnhđạotàinăngcầnphảiđíchthânquảnlýtấtcảmọiviệcđãtrởnênlạchậu.CôngtyIBMđãthựchiệnnhiềunghiêncứutronglĩnhvựcquảnlýkinhdoanhpháthiệnrarằng,mộtngườilãnhđạonếuxemvaitròcủamìnhlàhỗtrợchonhânviêncấpdướithìđósẽlàmộtngườilãnhđạolàmviệccóhiệusuấtcaovàtạorahiệusuấtlàmviệccao.Mộtngườilãnhđạocũngchỉcóthểlàmcôngviệccủamộtngười,nhưngnếuanhtađảmbảocóthểgiúpđỡnhânviêncấpdướitriểnkhaicôngviệctrênmọiphươngdiệnthìanhtacókhảnăngnângcaohiệuquảcôngviệclênrấtnhiều.Đâychínhlàvaitròcủangườilãnhđạo.Điềunàysẽtốthơnnhiềusovớiviệcbỏnhiềuthờigian,tậptrungcôngsứcđểgiảiquyếtnhữngcôngviệcchitiết.

Mộtvõsĩkhitậpluyệnthiđấuđểgiữđaivôđịchsẽkhôngphảilolắngvềgiađình,khôngbịthuhútbởinhữngbuổitụtậpcủabạnbè,càngkhôngbaogiờchơibờiquáđộ,anhtaphảitậptrungtâmsứcđểnghiêncứuđốithủ,rèngiũabảnthân,nhữngthứkhácthìgiaochongườinhàvàtrợlý.

Ngườilãnhđạocũngvậy,saukhitìmđượctrợthủđắclựcchomình,thìcầncốgắngtốiđađểchuyểngiaocôngviệcchohọ,cònbảnthânthìdànhthờigianlàmnhữngviệcquantrọngnhưcảithiệntìnhhìnhquảnlýkinhdoanh,cảicáchkỹthuật,khaithácnhântàivàxâydựngchiếnlượclâudàichodoanhnghiệpv.v…

NHÂNTỐQUANTRỌNGĐỂTRAOQUYỀNTHÀNHCÔNGMộtdoanhnghiệpchodùítnhânviên,ngườilãnhđạochodùcóhiểumọihànhvicủacấpdướithìsaukhitraoquyềnngườilãnhđạocũngkhôngthểbỏmặctấtcả,nếukhông,kếtquảsẽkhôngnhưmongmuốn.Trongthựctế,đểviệctraoquyềncóhiệuquảngườilãnhđạocầnchúýnămvấnđềsau:

1.Traoquyềncôngkhai

Traoquyềncôngkhaitrướctậpthểkhiếnchonhữngtậpthểvàcánhâncóliênquanđếnngườiđượcgiaonhiệmvụnắmđượctìnhhình,ngườiquảnlýtraochoaiquyềngì,quyềnhạnđếnđâu…,từđótránhđượcmâuthuẫntrongxửlýcôngviệchoặcnhữngđơnvịvàcánhânkháckhônghợptác.Traoquyềntrướctậpthểcòngiúpchongườiđượctraoquyềncảmthấymìnhđượctôntrọng,nhậnrõđượctráchnhiệmđểtừđósẽtíchcựchơn,chủđộnghơnvàlàmviệccóhiệuquảhơn.

2.Traoquyềnphảicócăncứ

Khitraoquyềnphảicócăncứ,vìvậycáchtốtnhấtlàápdụngphươngpháptraoquyềnbằngquyếtđịnhvănbản.Traoquyềnbằngquyếtđịnhvănbảncócáchìnhthứcnhưthưtay,bảnghinhớ,thưủyquyền,côngvăn…Traoquyềnbằngvănbảncóbaưuđiểmsau:Mộtlà,khicóngườikhôngphụcsẽlấyđólàmcăncứ;hailà,saukhixácđịnhrõphạmviquyềnhạnđãtraothìvừacóthểkhốngchếviệccấpdướilàmnhữngviệcvượtquáquyềnhạncủamình,vừacóthểtránhhiệntượng“traoquyềnngược”từphíacấpdưới;balà,cóthểtránhtrườnghợpngườilãnhđạođãtraoquyềnrồinhưnglạitựmìnhđixửlýnhữngviệcđãphâncôngchongườikhác.

3.Khôngnêntùytiệnthuhồiquyềnlựcđãtrao

Nếunhưhômnaytraoquyền,ngàymailạithayđổithìsẽgâyrabađiềubấtlợi:Mộtlà,làmnhưvậychẳngkhácgìtuyênbốvớingườikhácrằngmìnhđãsailầmtrongviệctraoquyền,cầnphảisửasai;hailà,saukhithuhồilạiquyềnlực,tựmìnhphụtráchcôngviệcđóthìsẽcàngkhókhăn,gâyrasaisóttiếp;balà,sẽkhiếnnhânviêncấpdướicócảmgiáclãnhđạotraoquyềnnhưngkhôngyêntâm,họsẽtựchorằngbảnthânkhôngnhậnđượcsựtínnhiệmtừđódễsinhrabấtmãnvớilãnhđạo.Dođósaukhitraoquyền,cầncósựchuẩnbịtâmlýchonhữngsaisótcủacấpdưới,chodùngườiđược

traoquyềnmắcphảisaisótcũngcầndànhthờigianchohọsửasaibằngcáchtạođiềukiệnthuậnlợichohọ,chứkhôngphảilàthulạiquyềnlựcđãtrao.Ngoàirasaukhitraoquyền,ngườilãnhđạocũngcầnquantâmđếnthànhtíchcủacấpdưới,khôngnênquáđểýđếncáchthứcthựchiệncôngviệccủahọ,khôngnênthayđổilậptrường,thayđổiquyếtđịnhtraoquyềnchỉvìphươngpháplàmviệccủacấpdướikhônggiốngvớibảnthân.

4.Thulạiquyềnlựcmộtcáchcốýhoặcvôý

Hiệntượngthuhồiquyềnlựcmộtcáchcốýhoặcvôýrấthayxảyra.Saukhibạnđãxácđịnhrõsẽtraoquyềnchoailàmviệcgì,nhưngmộtngàynàođóbỗngnhiêngặpanhtatrênđườngđiđếnvănphòng,bạnchậmrãihỏianhtamộtcâu:“KếhoạchcủacậuđãbànvớiôngA,ôngBchưa?”,bạnsẽthấymặtanhtaỉuxìu.Câunóiđócủabạnchẳngkhácnàoviệcbạnthuhồilạitấtcảquyềnhạnđãtraochoanhta.Cóthểlàbạnvôý,nhưnghậuquảkháchquanchínhlàviệcanhnàysẽnghetheolờibạnmàđemrabànbạcvớiôngA,ôngBnàođó,nhưvậy,việctraoquyềnkiacoinhưđãkếtthúc.Hànhvitraoquyềnthựcsựkhôngchỉgiớihạnởviệctraoquyềnmàvềmặttâmlý,bấtkỳsựámchỉnàocũngđềuđồngnghĩavớihànhvithuhồiquyềnlực.

5.Vùngcấmcủahànhvitraoquyền

Mặcdùxéttheomộtgócđộnàođó,ngườilãnhđạocókhảnăngtraoquyềncàngnhiềuthìsẽcàngtốt,nhưngkhôngthểnóirằngtraotấtcảquyềntrongtayđểmìnhnhànnhãlàtốtnhất.Nếunhưvậythìdoanhnghiệpkhôngcầnđếnlãnhđạo.Traoquyềncũngcógiớihạnnhấtđịnh,haynóitheocáchkháccũngcóvùngcấmcủanó.Cónhữngquyềnmàcàngtraochongườikháclàmthaycàngtốt,nhưngcũngcónhữngviệcíttraođimớilàtốt.Thôngthường,vùngcấmcủatraoquyềngồmcó:quyềnphêduyệtkếhoạchpháttriểnlâudàicủadoanhnghiệp,quyềnbốtrínhânsựquantrọng,quyềnquyếtđịnhphươnghướngcảitiếnvàpháttriểnkỹthuậtcủadoanhnghiệp,quyềnquyếtđịnhquychếnộiquyquantrọngcủadoanhnghiệp,quyềnquyếtđịnhvềviệcbốtrí,thayđổi,giảithểcơcấutrongdoanhnghiệp,quyềnkiểmtranhữnghoạtđộngtrọngyếutrongdoanhnghiệp,quyềnxáclậpchếđộthưởngphạtđốivớinhữngviệccótínhnhạycảmcao,quyềnquyếtđịnhnhữngvấnđềliênquanđếntậpthể,liênquanđếntoànbộhoạtđộngcủadoanhnghiệp.Ngườilãnhđạocấpcaocầnnắmgiữnhữngquyềntrên,nếutraovàotaycấpdướithìngườilãnhđạosẽtrởthànhmột“conrối”cóchứcmàkhôngcóthựcquyền,việclãnhđạocũngchỉlàhữudanhvôthực.

DÙNGCÁCHTRAOQUYỀNĐỂĐIỀUKHIỂNTỪXAĐểcấpdướigiảiquyếtcôngviệc,cònlãnhđạothì“buôngrèmnhiếpchính”.Điềukhiểntừxalàsáchlượcquảntrịcaocấp,thôngquahànhvitraoquyềnchongườikháccònbảnthânlãnhđạothìchỉđạotừxa.

Chúngtacóthểgọimôhìnhdùngngườitruyềnthốnglàphươngthứcdùngngườitheomôhình“chocá”,tứclàcấpdướimuốnăncá,lãnhđạoliềntặnghọvàicon;ănhếtcálầnnày,lầnsaulạichìatayraxinthêm,lãnhđạolạitặngtiếpvàcứlặpđilặplạinhưvậy.Cóthểthấyrõmộtđiều,môhìnhdùngngườicứngnhắc,lạchậu,bảothủnàymặcdùcóthểgiúpngườilãnhđạokhốngchếchặtchẽcấpdưới,nhưngnóđãbàomòntínhtíchcựcvàtínhsángtạocủacấpdưới,đồngthờikhiếngánhnặngtrênvaingườilãnhđạongàycàngnặngthêm,khiếnhọcảngàycứvùiđầuvàomộtnúicôngviệcmàkhôngthểthoátrađược.

Môhìnhdùngngườihiệnđạihoàntoànkhônggiốngvớimôhìnhtruyềnthống,chúngtacóthểgọiđólàphươngphápdùngngườitheomôhình“chocầncâucá”,tứclàcấpdướimuốnăncá,lãnhđạokhôngtặngcámàtặngcầncâucávàdạyanhtacáchcâucá.

Việcápdụngmôhìnhdùngngườikhoahọc,tiêntiến,linhhoạtnàypháthuytốiđatínhtíchcựcvàsángtạocủanhânviêncấpdưới,giúphọthuđượcnhiềuhơnnữalợiíchxãhộivàlợiíchkinhtếhơn.Ngoàira,ngườilãnhđạocòncóthểthoátkhỏisựràngbuộccủamộtnúicôngviệcquảnlýtrướcđây,từđócócảmgiácđượcgiảiphóngđểcóthểtậptrungsứclựclàmtốthơnnữacôngtácquảnlývàđiềuhànhnhânviêncấpdướicủamình.

Việctraoquyềnvàđiềuhànhtừxacóhaiđiềucốtyếu:thứnhất,traoquyềnđíchthực(chocầncâucávàdạycáchcâu);thứhai,điềuhànhtừxasaukhitraoquyền(khôngđượcđểmấtquyềnkiểmsoát).Muốnlàmđượchaiđiềutrênthìkhivậndụngsáchlượcnày,ngườilãnhđạocầnghinhớthậtkỹnhữngđiểmquantrọng:

(1)Khiđặtnhânviêncấpdướivàomộtvịtríhaygiaochohọmộtnhiệmvụnàođó,ngườilãnhđạotrướchếtphảicânnhắc,căncứvàonhucầucôngviệc,cầntraochohọnhữngquyềnhạngì,đồngthờicăncứvàonhữngquyềnhạnnàyquyđịnhrõhơnnữachứctráchvàlợiíchtươngứng.

(2)Ngoàira,lãnhđạocũngcóthểhỏithêmnhânviênxemhọcònmuốncóthêmquyềnhạngìnữakhông?Chỉcầnyêucầucủahọhợplýthìđápứngđếnmứctốiđa.

(3)Cáchthứctraoquyềnchocấpdướikhôngcòntheokiểuanhcầnbaonhiêutôichobấynhiêuhaytôichobaonhiêuanhnhậnbấynhiêu,màcảngườilãnhđạovàcấpdướiđềuphảinghiêncứu,đưaramộtchếđộhợplývàkhoahọc(baogồmquảnlýmụctiêu,đánhgiáthànhtích,truyềnđạtthôngtin,thưởngphạthợplýv.v…),từđócụthểhóatráchnhiệm,quyềnhạnvàlợiíchmànhânviêncấpdướicần.

(4)Traoquyềnchocấpdướivừaphảiđảmbảotínhổnđịnh,khôngđượctùyýthayđổitheoýcủalãnhđạocấptrên,vừaphảicónhữngđiềuchỉnhcầnthiếtđúngthờiđiểmcăncứvàosựthayđổi,pháttriểncủatìnhhìnhvànhucầuhoànthànhcôngviệctrênthựctế.

(5)Giáodục,tuyêntruyềnđểnhânviêncấpdướithayđổiquanniệmtruyềnthốngchỉcócấptrênmớichịuhoàntoàntráchnhiệm,giúphọxâydựngmộtquanniệmhoàntoànmớiđólàcảlãnhđạovànhânviêncùngchịutráchnhiệmtrướccôngviệc,từđótrêndướimộtlòng,pháthuytốthơnnữatínhtíchcựcvàsángtạo.

(6)Khitraoquyềnchonhânviên,tốtnhấtlànênkiểmtraxemtrongsốnhữngquyềnhạnđãtraochohọ,liệucóquyềnhạnnàocóhạihaykhôngcầnthiếthaykhông.Đươngnhiênquyềnđókhôngchỉlàcóhạicholãnhđạo,màcòncóhạichonhânviên,cóhạichoviệcthựchiệnmụctiêuquảnlý.Phàmlàquyềnhạncóhạiđềulàquyềnhạnkhôngcầnthiết.Khipháthiệnrađiềuđóthìcầnthuhồilại.

(7)Trongphạmviquyềnhạnmàlãnhđạođãtraochonhânviên,cầnkhíchlệngườiđượctraoquyềnmạnhdạnsửdụngquyềnhạnđó,nóicáchkhác,dùngđủ,dùnghếtnhữngchínhsáchmàcấptrênđãquyđịnh.Làmnhưvậysẽkhơidậymạnhmẽtínhtíchcựcvàsángtạocủanhânviên.

(8)Cầntìmcáchđểmỗinhânviênđềutrởthànhmộtcánhtay,mộtbànchân,mộtđôimắtvàđôitaicủalãnhđạo,nhưngtuyệtđốikhôngnênđểhọtrởthànhbộnãocủamình.Cáchlàmđúngđắnnhấtđólà,vềtrítuệthìcầnkhiếncấpdướibổsungchotrínãocủamình,pháthuytốiđaưuthếcủatậpthểnhữngngườitài,từđólàmchonhânviêntrởthànhnhữngtếbàotrànđầysứcsống.

(9)Saukhihànhvitraoquyềnđượcthựchiện,ngườilãnhđạokhôngđượccanthiệpvàokếhoạchhànhđộngcủacấpdưới.Lúcnày,việcduynhấtngườilãnhđạocầnlàmlàcónhữnghướngdẫnkịpthờivàcónhữngbướckiểmtracuốicùngvớinhiệmvụcủacấpdưới.

(10)Vìsaocónhữnglãnhđạosaukhitraoquyềnthìcóthểđiềuhànhtừxacóhiệuquảđốivớicấpdưới,nhưngcũngcónhữnglãnhđạothìkhông?Mộtnguyênnhânchínhđólàbạnphảitạođượcmộtkênhtruyềnđạtthôngtinthôngsuốt,hoànthiện;bạnphảicónhữnghướngdẫnhoặckiểmtrakịpthờiđốivớicấpdưới;saukhikiểmtra,bạnphảicóhìnhthứcthưởngphạtcấpdướimộtcáchhợplý.

Cùngvới“nănglựccâucá”ngàycàngcaocủacấpdưới,ngườilãnhđạosẽpháthiệnrarằng,sốlầnmàcấpdướithỉnhthịmìnhsẽngàycàngítđi,nhưngchấtlượngnhữnglầnthỉnhthị(độsâuvàđộkhócủacâuhỏi)lạingàycàngtăng,sựkếthợpgiữacấptrênvớicấpdướingàycàngchặtchẽ.Đứngtrướckếtquảđángmừngđó,ngườilãnhđạocầnýthứcmộtđiều,nhânviênđãhọcđượccáchđánhbắtloạicánàyrồi,vậyliệucóthểdạyanhtacáchđánhbắtloạicákhácnữakhông?

ChươngXI:

KHÍCHLỆ

Khíchlệlàliềuthuốckíchthíchthànhcông

✸Đểcấpdướicùngchiasẻthànhquảcủabạnchínhlàsựkhíchlệlớnnhấtđốivớihọvàcũnglàcơsởđểhọtiếptụcgặtháithànhcôngmới.

✸Ưuđiểmlớnnhấtcủakhíchlệlàcólợichocảhaibên.

✸Aicũngmuốnđượckhenngợi,nênngườilãnhđạocầnbiếtnắmbắtcơhộiđểđộngviên,khíchlệnhânviênkịpthời.

BAPHƯƠNGPHÁPKHÍCHLỆNHÂNVIÊNMuốnđảmbảothànhtíchcủanhânviênvàsựpháttriểncủadoanhnghiệp,ngườilãnhđạocầncónhữngphươngphápkhíchlệcầnthiếtđốivớinhânviên.Khíchlệcóthểcoilàliềuthuốckíchthíchđểđẩynhanhtốcđộvàhiệusuấtlaođộng.Cóbaphươngphápkhíchlệ:

1.Phépkhíchlệkiểurăndạy

Cómộtsốlãnhđạorấtthíchtỏramìnhlàngườinghiêmkhắc,lấyphươngpháprăndạyđểđônđốc,quảnlýnhânviên.Lýdođểnhiềulãnhđạoủnghộphươngpháprăndạynàylàhọtinrằngmụcđíchchủyếucủaviệcsửdụngphươngpháprăndạytạoranỗisợhãitrongtâmlýcủanhânviênkhôngphảiđểđedọahaykỷluậtmàlàđểnhắcnhở,cảnhtỉnh,đốcthúcngườibịphạttôntrọngnộiquy,quyđịnh,từđósẽlàmtăngýchícủahọ.Do

đó,chỉcầntuânthủnămnguyêntắcsautrongquátrìnhthựchiệnthìphươngphápđedọacũngcóthểcoilàphươngphápkhíchlệhữudụng.

(1)Nguyêntắcbáotrước:Phảicôngbốrõràngnhữnghànhvinàokhôngđượcphépvàngườiviphạmsẽphảichịunhữnghìnhthứckỷluậtnàonếuviphạm.

(2)Nguyêntắckỷluậtkịpthời:Khipháthiệnrahànhviviphạmkỷluậtphảilậptứcđiềutravàđưaraquyếtđịnhxửphạtrõràng.

(3)Nguyêntắccôngbằng:Đốivớinhữnghànhviviphạmkỷluậtgiốngnhauthìcầntránhviệcxửphạtvớimứcđộnặngnhẹkhácnhau.

(4)Nguyêntắcgiữthểdiện:Việckỷluật,phêbìnhcầntránhdiễnratrướctậpthểnhằmgiữthểdiệnchongườibịphạt.

(5)Nguyêntắcgiớihạnhợplý:Xửphạtcómứcđộ,khôngđểchongườibịphạtrơivàotìnhtrạngkhủnghoảng,bấtantrongthờigiandài.

Tuyvậy,mộtsốlãnhđạogầnđâybắtđầudodựtrướcviệcsửdụngphươngpháprănđe,thậmchí,cómộtsốngườiđãbắtđầusuynghĩ,tìmkiếmđápánchocâuhỏi“Liệucóphươngthứckhíchlệhợplýnàokháckhông?”.Nhiềuvídụthựctếchothấy,phươngphápkhíchlệkiểuđedọathườngchỉđạtđượchiệuquảtrongthờigianngắnmàthôi.

2.Phươngphápkhíchlệkiểuthuhút

Nếusosánhphươngphápxửphạtvớicáiroiđểbắtconlừacấtbướcthìphươngphápthuhútlạilàcủcàrốtđểdụconlừakéoxe.Mỗingườilãnhđạođềunhậnđượcđặcquyềntừcấptrêncủamình,nêntrongphạmviquyềnhạncủamình,họcóthểsửdụngtiềnbạcvànhữngthứthaythế(tiềnthưởng,lợinhuận,thăngchức,tănglương)đểlàmcôngcụkhíchlệnhânviêncấpdưới.

Tuynhiên,nếucấpdướilànhữngngườicóthunhậpcaothìtiềnbạcchưachắclàcôngcụkhíchlệtốtnhất.Bạncầnchohọnhữngthứhọcần(nhưcôngviệccóýnghĩa,sựquantâm,tôntrọng,môitrườnglàmviệcthoảimái…).Mỗingườiđềucómốiquantâmriêng,nênnếuchỉdựavàotiềnbạcthìkhôngđủđểkíchthíchhếtmứcđộngcơlàmviệccủahọ.Tiềnbạcvẫncầnđượckếthợpvớinhữngthứcótácdụngkíchthíchđộngcơlàmviệckhácmớicóthểđạtđượchiệuquảkhíchlệcaonhất.

Tiềnbạccóthểsaikhiếnđượccảquỷthần,nhưnguylựccủađồngtiềnvẫncónhữnghạnchếnhấtđịnh.Chỉdựavàođồngtiềnthìkhôngthểkhơidậytinhthầnlàmviệccủanhânviên.Đasốsaukhiđãđạtđếnmộtmứcthunhậpnhấtđịnhngườitasẽtheođuổinhữngnhucầuvềphươngdiệnkhác,đốivớihọ,nhữngthứđócòncógiátrịhơntiềnbạc.

Phươngphápkhíchlệbằngtiềnbạckhôngphảilàviênlinhđanvạnnăngduynhấtkíchthíchlòngnhiệttình,ýchínhiệthuyếtcủanhânviên,vậycóphảilàcóphươngphápkhíchlệtốthơnđángđểchúngtavậndụnghaykhông?

3.Phépkhíchlệbằng“nhântính”

Càngngàycàngcónhiềuchuyêngiađồngýquanđiểmrằngchỉdựavàonhântốtiềnbạcthìkhôngđủđểkíchthíchđộngcơlàmviệc,đồngthờihọcómộtniềmtinvữngchắcrằng,tiềnbạcnếusửdụngđồngthờivớitìnhcảm,thìsẽcóthểđạtđượchiệuquảkhíchlệcaonhất.

Conngườitangoàinhucầuvềtiềnbạc,thìthứhọmuốnđạtđượclàcảmgiácchorằngbảnthânmìnhrấtquantrọng.Dođó,nếuaicóthểđápứngđượcnhucầulớnlaotrongsâuthẳmnộitâmcủangườikhácthìngườiđósẽlàchuyêngiakhíchlệgiỏinhất.

Bốnkỹxảotrongphépkhíchlệbằng“nhântính”baogồm:

Tintưởngnhânviên.

Tôntrọngnhânviên.

Quantâmđếnnhânviên.

Tánthưởngnhânviên.

Bấtkỳthờiđiểmnào,bạncũngcầnđểchođốitác,nhânviêndướiquyềncủamìnhhiểumộtđiều,bạnrấttínnhiệm,tôntrọngvàquantâmđếnhọ,đồngthờiphảichohọthấyđượcđiềuđó.Việcnàysẽđảmbảochobạntrởthànhmộtngườilãnhđạođượcmọingườingưỡngmộ,yêuquý.

Khôngcóbấtkỳthứgìcósứcmạnhhơnmộttậpthểcùngđồnglònghướngvềmụctiêucủacánhânlẫnmụctiêucủatổchức.Nếunhưbạnủnghộ,côngnhậnquanđiểmnàythìbạncũnglàmộtchuyêngiakhíchlệđược

cấpdướirấtyêumến.

XÂYDỰNGSÁCHLƯỢCKHÍCHLỆCÓHIỆUQUẢDuytrìviệckhíchlệcấpdướicóthểphátsinhmộtsốvấnđề.Ngườilãnhđạophảinhìnthẳngvàonhữngvấnđềnàythìkhixácđịnhsáchlượckhíchlệ,độngviênmớicóthểtránhđượchoặckhắcphụcđược,từđókhiếnchosáchlượckhíchlệđộngviêncủabạnđạtđượchiệuquảnhưmongmuốn.

1.Đápứngkịpthờinhucầucủacấpdưới

Cấpdướicủabạnkhôngphảilàcỗmáy.Ngườivàmáymóckhônggiốngnhau.Bạnchỉcầncungcấpđầyđủnhiênliệuchomáymócthìbạnsẽtùyýsửdụngchúng.Giữangườivớingườicũngkhônggiốngnhau.Dođó,bạnphảitôntrọngsựkhácbiệtvàtínhđộclậpgiữacácnhânviêncấpdưới.Nhậnthứcrõđiềunày,bạnmớicóthểthựchiệnsáchlượckhíchlệ,độngviênmộtcáchthuậnlợi.

2.Khenthưởngnhữnghànhviđượcdoanhnghiệpkhuyếnkhích

Bạncóthểliệtkêramộtsốđiềuđượccácdoanhnghiệpkhuyếnkhích,vídụnhưgiátrịquanmàdoanhnghiệptheođuổi,hànhđộnggiúpmanglạitiếngvangchodoanhnghiệp,hànhđộngcủanhânviênđượckháchhàngkhenngợihoặccảmơn,đềánđổimớisaukhiđưavàothựchiệnđãđemlạihiệuquảcao,nhânviênđãhoànthànhmụctiêudoanhnghiệpđềra,…Saukhinhânviêncónhữnghànhviđượcdoanhnghiệpkhuyếnkhíchnêutrên,bạncầncôngkhaibiểudươnghọ.

Duytrìviệckhenthưởngnhữngviệclàmcóíchnêutrên,nhânviêncấpdướicủabạnsẽnỗlựcphấnđấuchodoanhnghiệp.

3.Khíchlệnhânviênthôngquaphươngthứcquảnlýthườngnhật

Nhữngphươngthứcquảnlýmàbạnđãquenthuộccóthểkhíchlệnhânviêndướiquyền,vídụviệcđểchocấpdướithamgiahoạchđịnhchínhsách,traoquyềnchocấpdướitrongphạmvinhấtđịnhđểbốtrícôngviệc.Nhữngphươngthứcquảnlýnàyđềucóthểkhiếnnhânviêncảmnhậnđượcrằng

mìnhđượccấptrêncôngnhậnvàtôntrọng.

4.Thiếtlậpmộtsốcơchếkhenthưởngđểkhíchlệnhânviên

Nhữngbiệnphápkhenthưởnghay,rõràngvàminhbạch,khôngnhữngcóthểkhíchlệnhânviênlàmviệchiệuquảhơn,màcòncóthểdẫnlốichohọhướngđếnchiếnlượctrongcôngviệc.Vídụtiềnthưởngđốivớibộphậnkinhdoanhkhôngchỉlàđộnglựcđểkhíchlệhọ,màthôngquasốlượngtiềnthưởngcòncóthểkhuyếnkhíchngườiđứngđầubộphậnnàythựchiệntốtchínhsáchkinhdoanhcủacôngty.

Tínhchấtcôngviệcởcácbộphậntrongdoanhnghiệplàkhácnhau,cócôngviệcdựavàonănglựccánhân,cóbộphậnlạidựavàocảnhóm.Dođócầncânnhắc,xáclậpnhiềubiệnphápkhuyếnkhíchđộngviên.Tuynhiên,cónhữngcôngviệckhôngdễthôngquanhữngconsốrõràng,cụthểđểđánhgiákếtquả.Việcthiếtlậpphươngphápcạnhtranhcholoạihìnhcôngviệcnàycầnthậntrọngnhằmtránhhiệntượngđánhgiákhôngcôngbằngdẫntớisựbấtmãncủanhânviên.

5.Tìmcáchkhơidậynhucầucủanhânviên

Đápứngkịpthờinhucầucủanhânviênlàcáchkhuyếnkhíchrấtcóhiệuquả,nhưngcómộtsốnhânviêndoảnhhưởngcủakinhnghiệmkhiếnnhucầucủabảnthânthuộccấpđộtươngđốithấp.Lúcnàybạnphảitìmmọicáchđểkhơidậynhữngnhucầuởcấpđộcaohơnchonhữngđốitượngnày.Saukhiđãcónhucầutươngđốicaothìhọmớicónhữngkỳvọngcaohơnởbảnthânvàbạnmớicảithiệnchấtlượngcôngviệcbằngcáchkhíchlệ.

XÂYDỰNGCƠCHẾTHÙLAOCÂNBẰNGVÀHIỆUQUẢTácdụngcủacơchếquảntrịdoanhnghiệpchínhlàởcácđiểmsau.Thứnhất,đưaranhữngphươngánchitrảthùlaothíchhợpsẽkhiếnchonhânviênlàmviệcchămchỉhơn.Thứhai,tăngcườnghoạtđộngquảnlý,nắmbắtvàgiámsáttìnhhìnhkinhdoanhcủadoanhnghiệpsẽkhiếnhoạtđộngquảnlýphùhợphơnvớiquyđịnhcủaphápluậtcũngnhưnhữngquychế,điềulệcủadoanhnghiệp.Cơchếchitrảthùlaochonhânviênđượcgọilàsựkhíchlệrõnét.Đólànhữngđạilượngthểhiệncáchoạtđộngchủyếucủadoanh

nghiệpnhưhiệusuấtthuhồivốnđầutư,doanhthu,mứctăngthunhậpcủanhânviên,…Cơchếchitrảthùlaochonhânviênluôntỉlệthuậnvớithànhtíchkinhdoanhcủadoanhnghiệp.Khikhoảnthùlaođạtđếnmứcđộnhấtđịnhvànhânviênthấyhàilòngthìcóthểkhơidậytínhtíchcựctrongcôngviệccủahọ.

Trongquảntrịdoanhnghiệphiệnđại,kiểmsoátvàkhíchlệgiốngnhưhaimặtcủamộtđồngtiền,khôngthểthiếumặtnào.TạicôngtyIBM,sựkhíchlệđốivớinhânviêncaocấpbaogồmhaiphầnlàsựkhíchlệliênquanđếnhiệusuấthiệntạivàsựkhíchlệliênquanđếnhiệusuấttươnglai.Phầnthứnhấtđượcthểhiệnquamứclương,phầnthứhaiđượcthểhiệnthôngquaquyềnlựachọncổphiếu.

NGUYÊNTẮCKHÍCHLỆCỦAGIỚIDOANHNGHIỆPMỸCónhữngngườingoàiviệccótốchấtlãnhđạobẩmsinhhọcòncóthêmnhiềutốchấtkhácnữanhưnhiệthuyết,quyếttâmphấnđấuvìmụctiêuđãđịnh,biếtkhíchlệngườikhácvàcókỹnănggiaotiếpkhéoléo.

Quanghiêncứu,cácchuyêngiangườiMỹđãtổngkếtranhữngnguyêntắckhíchlệthànhcôngnhất,chủyếubaogồm:

(1)Chếđộđãingộcủacôngtyđốivớitừngnhânviênlàkhácnhau.Đốivớinhânviênítkinhnghiệm,phảiđặcbiệtchúýđếnnhữngtiếntriểntrongcôngviệccủahọ,đợiđếnkhihọđãtrởnêntươngđốithànhthụcthìmớigiaoviệcđểhọtựtriểnkhaiphươngpháplàmviệcriêng.Khihọđãtiếnbộvàkhôngcầndựadẫmvàobạnnữathìphảinhiệttìnhủnghộvàcổvũhọ.

Đốivớinhữngnhânviêncókinhnghiệmthìphảitạochohọkhônggiantựdopháthuynănglựccủamình,nếugiámsátquámứccầnthiếtthìsẽkhiếnhọcảmthấybịlàmphiền.

(2)Cầntậptrungvàoviệclàmcáchnàonângcaohiệusuấtlaođộngchứkhôngphảilàtìmcáchlàmthếnàođểmọingườitándương.Khivìgiậndữmàbạnthiếusựkìmchếthìsauđóbạnnênchọnthờiđiểmthíchhợpđểnóichuyệnvớinhữngngườicóliênquan,bìnhtĩnhthểhiệnquanđiểmcủamình.

(3)Nhắcnhởnhânviêntrongnhómcủabạnrằng,mộttrongnhữngnhiệmvụmàhọphảilàmlàbằngmọicáchđápứngnhucầucủakháchhàng.Mứcđộhàilòngcủakháchhàngcóliênquanmậtthiếttớitiềnđồcủahọvàtươnglaicủacôngty.Làmcáchnàođểgiữkháchhànglàviệcrấtquantrọng,đócũnglàđiềumàcácnhânviênphảihướngđến.Yêucầuđồngnghiệptôntrọngnhữngđốithủcạnhtranh,nhưngđồngthờicũngnhấnmạnhđếnưuthếcạnhtranhcủacôngtymình.

(4)Tìmcáchđểnhómlàmviệccủabạncócảmgiácđộclập,tựchủ,khiếnchohọnhậnthứcrõtráchnhiệmmàbảnthânvànhữngngườikhácđanggánhđược.

(5)Khinóichuyệnvớicấpdưới,cầntậndụngmọicơhộiđểdùngnhữngđạitừnhư“chúngta”,“củachúngta”.

(6)Khôngđượctiếtlộbấtkỳbímậtgìvớicấpdưới.Chodùtrongcôngtycóphongcáchlàmviệcthoángnhấtthìcũngcónhữngchuyệncơmậtđặcbiệtmàbạnkhôngthểtiếtlộ.

(7)Kếthợpsứcmạnhcánhâncủamỗithànhviêntrongnhómđểcảnhómcùngcólợi.Nhiềudoanhnghiệphàngđầuthếgiớiđềusửdụngsángkiếncủacácnhómsảnxuất,tậphợpnhữngnhânviêncónănglựcxuấtchúnglạivớinhauvàchútrọngvaitròcủanhómtrưởng.

Nếuchấtlượngsảnphẩmvàmứcđộhàilòngđốivớicôngviệctănglênthìtìnhtrạngbỏbêcôngviệccủanhânviênsẽgiảmxuống,nhưngvẫncầncósựkhốngchếhợplýđểtránhsụtgiảmnăngsuất.Cơchếkhenthưởngphùhợpcóthểpháthuytácdụng.

(8)Phảitìmrakhuyếtđiểmcủanhómvàcóbiệnphápxửlýdứtkhoát.Tiếnhànhđàotạovàbồidưỡngchocácthànhviêntrongnhóm.Nếuthấythànhviênnàokhôngthíchhợpvớicôngviệcthìcầnchuyểnvịtríchongườiđó.

(9)Khiphátsinháplựccôngviệcthìbằngmọicáchphảigiúphọgiảiquyết.Nhưngphảilàmrõ,nhữngáplựcđólàdohọchưavữngphươngpháplàmviệchaydochưanỗlực.

(10)Khôngnêntạokhoảngcáchvớibấtkỳnhânviênnào,nhưngcũngkhôngnênquáthânmật.Dùhọgiữchứcvụgì,bạncũngđềuphảiđốixửvàcoitrọnghọnhưnhau.Trướcmặtbạn,nhânviêncầncócảmgiácthậtthoải

máivàtựnhiên.

Chủđộngnóichuyệnvớinhữngngườiởbộphậnkháctrongcơquan,nhữngngườimàbạnbiếtmặtnhưngchưabaogiờnóichuyện.Họsẽrấtvuikhibạnchủđộngđếnbắtchuyện,khiđónhữngcảmgiácngượngngùngtrướcđósẽtựbiếnmất.

(11)Đốivớinhữngthànhviênthiếutựtintrongnhómthìhãycổvũhọ,giúphọtựtin.Cầngiúphọtinvàonănglựccủabảnthân,đồngthờitrêncơsởnănglựccủatừngngười,giúphọpháttriểnnănglựcởnhữnglĩnhvựckhácthôngquanhữngđợttậphuấnvàphâncôngcôngtác.Chỉkhenngợinhânviênkhihọxứngđáng.Nếubạnkhenngợihọquánhiều,sẽdễkhiếnhọhiểusangmộtnghĩakháclàbạnđangbanơnhoặckhônghềcóthànhý.

(12)Cổvũ,độngviênnhânviênnhưngkhôngkhiếnhọảotưởngvềbảnthân,đồngthờibiếtcoikhókhănlàcơhộiđểrènluyệnchứkhôngphảilàvấnđềphứctạp,rắcrối.Bạncầnnhấnmạnhvớihọvềmặttíchcựccủavấnđềđểhọvuivẻnghetheo.

(13)Cầnkiểmtrabiểuhiệntrongcôngviệccủatừngnhânviêntrongnhữngbuổihọpđịnhkỳcủacôngty.Trướckhibạnphêbìnhbiểuhiệnkhôngtốtcủahọtrongcôngviệc,thìhãyđềcậpđếnnhữngbiểuhiệntốtcủahọ,làmnhưvậysẽhợplývàkhéoléohơn.

(14)Thiếtlậpmộtcơchếkhenthưởngrõràng,minhbạchđểkhíchlệnhữngthànhtíchxuấtsắccủamọicánhân,đơnvị.Nếucôngtycóthểđạtđượcmụctiêuvềlợinhuận,sảnlượng,chấtlượngvàkếtquảnhưýmuốnthìdoanhthutấtnhiênsẽtănglên,điềunàysẽkhiếncảcôngtyvàcánhânđượchưởnglợi.

(15)Phươngthứckhenthưởngnhânviênphảicósứchấpdẫnđểnângcaoýthứcvàtinhthầnđoànkếtcủanhânviêntrongcôngty.

Chínhsáchtiềnlươngcủabạnphảicôngbằngvàcótínhcạnhtranh,đốivớinhânviêncóthànhtíchcaotrongcôngviệccầncóphầnthưởnghậuhĩnh.Tiếnhànhcânđốilạicáckhoảnthuchicủacôngtynhưxecộ,bảohiểmsứckhỏecánhânvàchếđộphúclợi…

KHÍCHLỆNGƯỜIKHÁCCƯXỬCÔNG

BẰNGNgườilãnhđạokhiđứngtrướccấpdướinhấtđịnhphảiđảmbảosựcôngbằng,chỉnhưvậycấpdướimớitintưởngbạn.Đặcbiệtkhikhíchlệ,độngviêncấpdưới,bạncàngphảilấymìnhlàmgương.

Nếuphảiđứngrakhíchlệnhânviênthìbạncứvuivẻlàmviệcđó.Tuynhiên,thựctếlạikhôngđơngiảnnhưvậy,vìkhibạnkhíchlệmộtaiđó,mọingườisẽcótâmlýcạnhtranhlẫnnhau.Khôngkhíkhenthưởngvìthếsẽnónglên,cuộctranhgiànhquyềnlợisẽngàycàngkhốcliệt.Mọingườicàngcoitrọngkếtquảbaonhiêuthìcảmgiácthiếucôngbằngsẽcàngrõràngbấynhiêu.Gầnnhưmọihìnhthứckhenthưởngcuốicùngđềutrởnênthiếusứcmạnh,hiệuquảthuđượckhôngnhưýmuốn.

Mụcđíchcủakhenthưởngvốndùngđểcảithiệnkhôngkhílàmviệctrongcôngty,đểcácthànhviêncósựhiểubiếtlẫnnhau,duytrìnhữngbướctiếnổnđịnhtrongcôngviệc.Mọingườihòahợpsẽtạoranhữngthànhtíchtốt.Nhưngkhicóaiđóđượckhenthưởngthìsẽxuấthiệnnhữnglờithanvãn,oántrách,mọingườinghikỵlẫnnhau,ảnhhưởngđếnkếhoạchsảnxuất,làmchodoanhnghiệprơivàotìnhtrạngmấtnhiềuhơnđược.

Ngườikhôngđượckhenthưởngphầnlớnđềucócảmgiácbấtbình.Bấtcứphươngthứckhíchlệ,độngviênnàocũngkhôngthểkhenthưởngđồngđềumàphảiphântheocấpđộ.Bởivìnếumọingườiđềucóthưởngthìaiaicũngđềuvuivẻ,nhưngđiềuđócũnglàmmấtđihiệuquảcủaviệckhenthưởng.Chođếnkhicósựphâncấpkhenthưởngthìsẽkhiếnmọingườicócảmgiáckhôngcôngbằng,thậmchícóngườisẽthêudệttinđồn,gâychuyện,khiếncholòngngườikhôngthoảimái,xuấthiệnnhữnghiệuquảtráingượcmangchiềuhướngxấu.

Ngườiđượckhenthưởngthườnglàthiểusố.Họchorằngphầnthưởnglàsựbáođápchonỗlựccủabảnthânnêntronglòngkhôngmấycảmkích.Nhữngngườikhôngđượckhenthưởngthườngchiếmđasố.Họchorằngmìnhbịđốixửbấtcôngnêntronglòngkhôngphục.Nhữngphảnứngnhưvậysẽlàmmấtđitácdụngcủaviệckhenthưởng,dođóngườilãnhđạophảihếtsứcthậntrọng.

Tínhcáchcóthểrènluyện,nhưngcũngcóhạnchế.Nếucấptrênkhôngkhíchlệ,sẽkhôngdễđiềuchỉnhhànhvicủanhânviên,mànếucócũngkhôngdễthayđổihoàntoànhànhvicủahọ.

Cáchhaynhấtđólàthayđổicơbảnquanniệmvềsựcôngbằng.Ngườiquảnlýthẳngthắngiảithích:“Tôichỉđảmbảođượcsựchícôngvôtư,nhưngrấtkhóđảmbảođượcsựcôngbằng”,bởinếungườilãnhđạoquánhấnmạnhđếnsựcôngbằngthìnhânviênsẽlấyđiềuđórađểchỉtríchlãnhđạo.Khiđượckhenthưởngthìkhôngcảmkích,nhưngkhôngđượckhenthưởngthìkhôngphục,điềunàysẽkhiếnngườilãnhđạophảisuynghĩkhánhiều.Chícôngvôtưkhônghẳnlàsựcôngbằngmànólàsựđộtphávềquanniệm,phávỡthếbếtắctiếnthoáilưỡngnannóitrên.Việckhenthưởngcũngcầnbắtđầutừhaiviệckhóđómớicóthểbaoquátđượctoàncục.

Khenthưởngcũngkhôngnêntháiquáđểtránh“làmhư”nhânviên.Khenthưởngphảihợplývớimụcđíchđểđiềuhòahànhvicủanhânviên.

Nóichung,việckhenthưởngnhằmlàmthayđổihànhvicủanhânviên.Chúngtacóthểthayđổiđượchànhvicủangườikháchaykhôngvẫnlàmộtdấuhỏilớn.Nhữnghànhviđượchìnhthànhtừthờithơấuthườngsẽđicùngconngườitrongcảcuộcđời,đếnkhivềgiàcũngkhóthayđổi.Khenthưởngchỉcóthểđiềuchỉnhhànhvicủahọmàthôi.Sựkhácbiệtgiữađiềuchỉnhvàthayđổilàsựkhácnhaugiữanhiềuvàít,tứclàsựđiềuchỉnhkhôngvìmụcđíchthayđổinhânviênhoàntoànmàchỉhivọnghọcóđôichútthayđổibảnthân.

Đảmbảosựchícôngvôtưkhikhenthưởngcấpdướilàcáchtốtnhấtđểthayđổihìnhtượngmộtkẻghenhiềnghéttàicủabạn,chỉcầnthửlàbạnsẽrõ.

CHIASẺTHÀNHQUẢVỚICẤPDƯỚINgườilãnhđạocầnbiếttrântrọngnhữngtiếnbộcủacấpdưới,cầntìmcáchđểchiasẻthànhquảmàbạncó,chớquênrằngcùngchiasẻlàsựkhíchlệlớnnhấtđốivớicấpdưới.

Aicũngmuốnđượcthăngchức,muốnđượctănglương,kểcảlãnhđạovànhânviên.Khingườilãnhđạođượcthăngchứcthìđừngquênnhữngngườiđãcùngsátcánhbênmình.“Mộtngườilàmquancảhọđượcnhờ.”Khibạnđượcthăngchức,hãyđểđồngnghiệpcùngchiasẻvớibạn,hãygiúpđỡhọ,tạođiềukiệnđểhọcóthểthăngtiếndựatheonănglựccủabảnthânhoặcchiasẻphầnthưởngxứngđángvớihọ.Đócũnglàmộtcáchđểbạncóthểtạodựngnhữngthànhcôngtiếptheo.

Dovậy,khiđạtđượcthànhcông,ngườilãnhđạonênlàmnhữngviệcsau:

Mộtlà,khibạnđượccấptrênbiểudươngthìđừngquênnhắctên,tiếncửngườicócôngtrongnhómcủabạn,biểudươnghọtrướcmặtcấptrên.

Việcbạnkhenngợihọmộtcáchchânthànhkhôngchỉkhiếncấptrênđánhgiábạnlàngườikhiêmtốnmàcònchothấymốiquanhệgắnbómậtthiếtvớicấpdưới.Nhưvậy,ấntượngcủacấptrênđốivớibạnsẽtănglêncảchụclần,saunàysẽquantâmđếnbạnhơn,đồngthờicũngkhiếncấpdướicảmkíchvàhọsẽvìbạnmàcốgắnghếtsức.

Hailà,trướcmặtcấpdướiphảicẩntrọng,khiêmtốn,khôngđượckiêucăng,ngạomạn.Vừacóđượcthànhcôngđãtỏrangạomạnsẽbịcấpdướicoithường,khinhghét.

PHƯƠNGPHÁPKHENTHƯỞNGCỦATẬPĐOÀNHAIERTậpđoànHaiercủaThanhĐảo(1)(saukhithànhlậpnăm1984)làmthếnàođểpháttriểntừmộtnhàmáynhỏ,làmănthualỗ1,47triệuNhândântệ,liêntụcphảivaytiềnđểtrảlươngcho700côngnhântrởthànhmộttậpđoàncódoanhthu4,3tỉNhândântệtrongnăm1995,có101doanhnghiệptrựcthuộcvà120.000nhânviên?Từnăm1994trởlạiđây,khimọichínhsáchđiềutiếtvĩmôđượcthắtchặt,nguồnvốnkhókhăn,thịtrườngimắng,vìsaotậpđoànHaiercóthểdựavàonguồnhànghóachấtlượngcaovàsựtínnhiệmcủakháchhàngđểyêucầungườitiêudùngphảiđặttiềntrướcđểcóhàng?1/3sảnphẩmcủaHaierđượcxuấtkhẩuranướcngoài,1/3đượctiêuthụtrongnước,1/3cònlạilàhàngdocácnhàmáyđặtởnướcngoàisảnxuất.Hiệnnay,thươnghiệuHaierkýnhãnhiệutạihơn100quốcgiatrênthếgiới.VénbứcmànbímậtthànhcôngcủaHaier,ngườitapháthiệnrarằng,Haiercóphươngphápquảnlýnhânsựrấtbànbản,xáclậpnguyêntắcsửdụngconngườitrongcơchếquảnlýtựchủ,toàndiện,chặtchẽ,kếthợphàihòagiữatựgiácvàgiácngộ.

Dướicơchếquảnlýchặtchẽ,Haierđãdùnglợiíchvậtchấtđểthúcđẩy,khíchlệnhânviên,hìnhthànhđộnglựcchohọ,nhằmtạosứcsốngchodoanhnghiệp.Haiercòntheođuổimụctiêuđểnhânviêntựchủtrongquản

lý,tựgiáctronglaođộng.Phươngphápnàykhôngchỉdừnglạiởnhữnglợiíchvậtchấtmàcònxuấtpháttừyêucầutựthâncủadoanhnghiệp:Dồntâmhuyếtvàoviệcthựchiệnsáchlượckhíchlệtinhthần.Haierkhôngngừngnângcaovịtrícủangườilaođộng,đưahọvàovịtríchủđạotronglĩnhvựchọphụtrách;tôntrọnggiátrịvànângcaotốchấtconngười,giúphọxâydựnghìnhtượngngườilaođộngcóquanniệm,trithứcvàtàinănghiệnđại,thíchứngvớinềnsảnxuấthiệnđạihóa;pháthuyvaitròtựgiác,nỗlựcphấnđấuđểaicũngcócơhộipháthuyhếtnănglựccủabảnthân.Đâylàcấpđộcaohơnhẳnsovớicácphươngphápkhác.

TháiVĩnhLợi-nhânviêncủacôngty,trongmộtnămđãđưara15ýtưởngsángtạo,trongsốđócóđến90%ýtưởngđượcápdụng,hơnnữaanhcònhoàntoàntựchủtrongthiếtkế.LýKhởiMinh-ngườicôngnhântrẻcủacôngtyđãdànhthờigianmấynămđểcảitiếncôngcụ,tạoramộtchiếcsúnghàn,ứngdụngrấthiệuquảvàosảnxuất.Côngtyđãđặttênchochiếcsúnghànnàylà“súnghànKhởiMinh”.Hiệnnayhoạtđộngcáchtân,phátminh,sángchếtrongtậpđoànHaierđangtrởthànhmộtphongtrào.Chỉtínhriêngnăm1995,cácnhânviêntrẻtrongtậpđoànđãhoànthành11cảitiếnvàcáchtân.BởivìtậpđoànHaiernhậnthứcsâusắcrằng,muốntạorasảnphẩmcóthươnghiệutốt,trướchếtcầnphảitạoramộtđộingũnhânviêngiỏi.Dovậy,CEOcủatậpđoànnàytừngnói:“Việcnângcaokhảnăngcủaconngườilàmộtchủđềvĩnhcửu.Điềuchúngtôitheođuổilàtínhtựchủtoàndiệntrongquảnlývàtinhthầntựgiáccaođộ.”

DÁMKHÍCHLỆ“SAISÓTHỢPLÝ”MichelleBaracktrongmộtbàitrảlờitạpchíHạnhphúcvềcáccôngtysảnxuấtgiầydépcủaMỹcónói:“MónquàvànhữngđónggópchânchínhmàchatôitặngchocáccôngtysảnxuấtgiầycủaMỹkhôngnằmởviệcchỉrõvàđịnhhướngthịtrường,mànằmởviệcôngđãxâydựngnênvănhóavàgiátrịquantốtđẹpchocáccôngty”.Ôngkhenngợicácýtưởngsángtạodùchúngmangnhiềurủiro;ôngkhôngtrừngphạtnhữngngườiđãcómột,hainămlàmviệckhônghiệuquả;ôngchophépnhữngluồngtưtưởngmớixuấthiện.

Làcấpdưới,bạnhoàntoàncóthểkhônglàmnhữngviệccấptrênkhôngyêucầu,giốngconốcsêncomìnhlạitrongvỏ,trốntránhrủiro,chỉthựchiệnmệnhlệnhvàquyđịnhmộtcáchmáymóc,chodùbiếtrõrằng,đólànhữngquyếtđịnhsailầm.Đókhôngchỉlànỗibấthạnhcủacấpdưới,hơn

nữanócònlàbấthạnhcủacảmộttậpthể,bởivìđiềunàysẽkhiếncấpdướivàtậpthểcảmthấychánchường,mệtmỏi,côngviệcngưngtrệ,thậmchídẫnđếnthấtbạicuốicùng.Thựcra,sailầmvàthấtbạikhônghẳnđềucóhạivàkhôngthểthathứ.Trênthựctế,mộttậpthểxuấtsắcnhấtthườnglàmộttậpthểsẵnsàngủnghộchonhữngthấtbại.

Mộtsốngườilãnhđạo“nghiêmkhắc”nổitiếngnhưcựuChủtịchHộiđồngQuảntrịNgânhàngHoaKỳWalterRisdon,hayJackWelchcủacôngtyđiệnmáydândụngđềurasứcchủtrương“thấtbạicầnđượckhíchlệ”.Vậytạisaonóihọnghiêmkhắc?Bởivìhọmiệtthịnhữngngườiđầuhàngthựctế,khôngcóthànhtích.Họchorằng,từtrongthấtbại,chúngtasẽcónhữngtrảinghiệmchonhữngbướctiếptheo.Nếucứngồichờmọithứbàysẵnthìkhôngthểchấpnhậnđược.Họkhiếncấpdướitintưởngrằng,ngườigặpthấtbạisẽkhôngbịtrừngphạtvìnhữngquyếtđịnhkhôngthôngthái,nhưngbạnsẽbịphạtnếubạnkhôngraquyếtđịnh.

Ngườilãnhđạoưutúsẽđộngviêncấpdướidámchấpnhậnnhữngrủiromàmìnhdựđoánđược,chohọcơhộiđểphạmsailầm,đồngthờicũngbiếtthôngcảmvớinhữngsailầmsángsuốt.Đólànhữngcáigiábắtbuộcphảitrảtrongquátrìnhtrưởngthànhcủabấtkỳcánhân,tổchứcnào.MộttrongnhữngnhàsánglậpcôngtymáytínhApple,SteveJobs,làmộthìnhmẫutốtnhấtvềphongcáchlãnhđạokiểunày.SteveJobsnói:“Chúngtôidùngnhữngngườitàithựcthụ,đồngthờitạochohọmôitrườngpháttriểncóthểphạmsailầm.”Đâychínhlànguyênnhândẫntớithànhcôngcủacôngtynày.

Mộtsốcôngtyđãxácđịnhrõ,khókhănvàthấtbạilàhaiyếutốtrongtưduyvàtriếtlýkinhdoanhcủahọ.Mộtcôngtysảnxuấtthiếtbịmáytínhquymônhỏđãnhắcđếntriếtlýkinhdoanhcủahọnhưsau:“Chúngtôiyêucầunhânviêncôngtymỗingàyítnhấtphảiphạm10lỗisai,nếubạnkhôngphạmđủ10lỗitrongngày,điềuđóchứngtỏbạnlàmviệcchưachămchỉ”.

CòntạicôngtyChilton,saisótkhôngnhữngđượccôngnhận,mànếusaisótđócótínhtrítuệ,hợplýthìcóthể“nhậnđượcsựkhíchlệ”.Lãnhđạocôngtyluônhivọngcấpdướicótinhthầnsángtạovàtínhtíchcựccaođộđểđượchưởngtráingọtcủathànhcông.Họcóthểchấpnhậntrảgiáchonhữngsaisóthợplýcủanhânviên.

Tấtnhiên,ủnghộthấtbạikhôngđồngnghĩavớiviệcchophéptháiđộlàmviệcvônguyêntắchayhànhvitìmkiếmvậnmaymộtcáchmùquáng.

Khíchlệnhữngsaisóthợplýlàđiềucầncócủanguyêntắcthưởngphạtphânminh.

KHÍCHLỆNHÂNVIÊNCÓLƯƠNGTHẤPKhihỏinhânviênđiềugìkhiếnhọcảmthấythúvịvớicôngviệc,nhântốđầutiênthườngkhôngphảilàtiềnbạcmàlàsựyêumếnvàcôngnhậncủalãnhđạo.Quađiềutracủanhiềuchuyêngia,chủdoanhnghiệpvàngườicóthunhậpthấp,nhữngnhàquảnlýđãtổngkếtsáuphươngphápkhôngcầnbỏtiềnnhưngcóthểkhiếnnhânviêncólươngthấpcảmthấyđượckhíchlệbộiphần.

1.Khôngthểcoinhẹlờikhenngợitrựctiếp

Đốivớinhữngngườiđặtlợiíchlêncaohơnmọithứthìhọsẽcoilờikhenngợilàđiều“chỉcótiếngmàkhôngcómiếng”,nhưngđốivớinhânviêncóýchícầutiếnthìnhữnglờikhenngợicủalãnhđạochínhlàphầnthưởng.Khenngợitrựctiếpđượccoilàphươngphápkhíchlệhiệuquảnhấtởcácdoanhnghiệphiệnđại.

2.Duytrìtháiđộkhẳngđịnh

Nhữngngườiđượckhenthưởnglànhữngngườicósựtrăntrở,cóýtưởng.Cóthểýtưởngcủahọkhôngphảibaogiờcũngkhảthi,nhưnglàmộtngườilãnhđạo,bạnnênkhíchlệđểhọcócơhộiđượcđưaraýkiến,nhưvậydoanhnghiệpmớicósứcsốngmãnhliệt.Nếubạnduytrìtháiđộkhẳngđịnhvàbiếtcáchđịnhhướngchonhânviêncủamình,nhânviênsẽvìdoanhnghiệpmàchủđộnglonghĩmọiviệc.

3.Chúýđếnngônngữcơthể

Nhíumày,trừngmắt,khuachânmúatay,tấtcảđềubịcoilàthamvọngquyềnlựcvàđòihỏiquyềnđượckhốngchếcủangườilãnhđạo.Chắcchắnngườilãnhđạođósẽkhôngphảilàngườiđượctấtcảnhânviênyêuquý.

4.Ngườiquảnlýkhôngcầnthiếtviệcgìcũngphảilàm

Mộtnhânviênđanghưởngmứclươngthấpkểlạirằng:“Mộtlần,lãnhđạonóivớitôi:‘Trướcbuổichiềuanhhãyđónghộp,dánnhãn,xếpvàothùngvàchuyểnđếnkhohàngchotôinhữngsảnphẩmnày.Saukhixongviệc,tôicònmộtsốviệckhácnhờanhgiúp.’Nóixongôngấyliềnđiluôn.Điềunàykhiếntôicảmthấymìnhlàmộtmắtxíchquantrọngtrongtoànbộdâychuyền.Lãnhđạotinrằngtôicóthểlàmđược,vìthếtôicảmthấymìnhđượckhíchlệ.Tôiphảichứngminhmìnhcóthểlàmtốt,khôngđểôngấythấtvọng.”

5.Khôngnênlúcnàocũngtỏraquánghiêmtúc

Ngườiquảnlýnếucóthểmỉmcười,đồngthờigiữtháiđộimlặngkhinhânviêncủamìnhviphạmmộtnộiquynhonhỏthìsẽtạorađượcmộtbầukhôngkhíhàihòa,dễchịu,khiếnnhânviêncảmthấycôngtycótìnhngười,từđóhọsẽyêuquýcôngtyhơnnữa.

DÙNGLỜIKHENNGỢIVÀKHÍCHLỆCómộtđôivợchồngsauhơn30nămchungsống,mộthômngườivợquyếtnóihếttâmsựtronglòng.Chịngánngẩmtráchmóc:“Sốngchungvớianhtôichịuhếtnổirồi.Chưabaogiờanhnóiyêutôi.Tôikhôngcònnhớlầncuốicùnganhnóicâuđólàkhinào.”

Ngườichồngnghexong,lạnhlùngnói:“Xememkìa!Lúckếthônanhđãnóivớiemrằnganhyêuem,nếuanhthayđổichủýcủamình,thìkhiđóanhsẽnóivớiem.”

Cácchuyêngiavềcơcấutổchứcluôncảnhbáocácdoanhnghiệprằng,sựđánhgiávớitháiđộkhẳngđịnhcókhảnăngkhơidậytínhtíchcựccủanhânviênlớnhơnnhiềusovớitiềnbạc.Nhưngvẫncónhiềungườikhônghiểuđiềunày.Mọingườimongmuốnđượckhenngợi,sovớidanhlợithìtháiđộkhẳngđịnhcònkhiếnnhữngngườilàmviệcvìbạnhayngườicùnghộicùngthuyềnvớibạncảmthấyhạnhphúcvàcóýnghĩahơnnhiều.

Cóbaonhiêuvịlãnhđạogiốngnhưngườichồngthiếulinhhoạtkia,chỉbiếtyêucầunhânviênlàmviệcnhưmộtchiếcmáy?Họyêucầunhânviênphảicóthànhtíchxuấtsắctrongcôngviệc,nhưnghọđãbaogiờkhíchlệ,độngviêncấpdướihaychưa?Làmngườilãnhđạo,bạnđãbaogiờcómộtcâunóithểhiệnthiệnýhaymộttấmthiệpkhenngợicôngviệccủacấp

dưới?Hãythửlàmmộtlần,sauđóhãyxemhiệuquảmànómanglại!

Trongcuộcsốngthựctại,tâmtrạngcủaconngườicầnđược“nạpđiện”.Ởmộtvàiphòngbantrongcơquan,mộtsốcánhânsẽcósuynghĩnhưsau:Côngviệclàbổnphậnvàtráchnhiệm,tạisaophảikhenngợihaybiểudươngmộtaiđó?Cónhữngngườicònnóirằng,khenngợisẽlàmchongườitatrởnêntựphụhơn,từđósẽkhôngcótinhthầnnỗlựcrèngiũatiếnbộ.Bằngmọigiá,bạnphảitránhđểđiềuđóxảyra.

Nếumộtnhânviêncủabạnđạtđượcthànhtíchtrongcôngviệcnhưnglạikhôngnhậnđượcsựkhíchlệvàcôngnhậntừbạn,đósẽlàmộtđiềurấtđángbuồn.

CựuphóchủtịchtậpđoànIBM-BuckRodgerskhuyêncácnhàlãnhđạonênlàmnhưsau:

1.Hãyrakhỏivănphòngcủabạn

Nếuaiđólàmđượcviệcđángkhenngợithìhãyđếnchỗhọđểbàytỏlòngcảmơn.Làmnhưvậycóýnghĩahơnrấtnhiềusovớiviệcbạnnhắntinquamáytính,gọiđiệnthoại,haythậmchímờihọđếnvănphòngcủabạn.

2.Thôngbáovềthànhtích

Nóivớigiámđốccácbộphậnrằng,nếucấpdướicóthànhtíchxuấtsắc,hãybáocáovớibạnngaylậptức.Nếuthànhtíchđặcbiệtkhôngđượcchúý,nhânviênsẽmấtđiniềmtin,anhtasẽchorằngmìnhđãhaotâmmộtcáchvôích.Tệhơnnữaanhtasẽchorằng,lãnhđạolấythànhtíchcủaanhtađểghicôngvớicấptrên.BuckRodgersthườngthểhiệnsựkhenngợicủamìnhbằngcáchviếtnhữnglờikhentặnglênmộtmảnhgiấy.

3.Côngkhaicảmơn

Nếucóthể,bạnhãygửilờicảmơnchínhthứcđếnnộibộtậpthểcủabạntrêncácphươngtiệntruyềnthông,internet,cáchộinghịlớnnhỏ.

Nhiệmvụchủyếucủangườilãnhđạolàthúcđẩymọithànhviênlàmtốtnhấtchứctráchcủamình.Đâylànguồngốcchophươnghướngvàlựclượngsảnxuấtcủachúngta.

“THUỐCTẠOHƯNGPHẤN”CHỈNÊNUỐNGVỚILƯỢNGVỪAPHẢIKhikhenthưởngnêncóchừngmực,nếukhôngsẽlàmmấtđihiệuquảvốncócủalờikhen.Hơnnữakhenthưởngchỉlàmộtbiệnphápđểlãnhđạokhíchlệcấpdướichứkhôngphảilàvạnviênlinhđan.

Xéttrênmộtkhíacạnhnàođó,khenthưởnglàmộtliềuthuốckíchthích,tấtnhiênsẽđemđếntácdụngphụnênkhôngthểcoiđólàviênkẹobọcđường.Vậykhikhenthưởngnênchúýnhữnggì?

1.Khôngnêntùytiệntạoratiềnlệ

Khenthưởngtấtnhiênkhôngphảilàmộtlốimòn,làsựcốchấpkhôngthểthayđổi,mànêntùycơứngbiếnnhằmđạtđượcmụcđíchcuốicùng.Tuyvậy,việckhenthưởngkỵnhấtlàviệctạoratiềnlệmàthiếusựcânnhắckỹlưỡng.

Ngườilãnhđạodoanhnghiệpvìmuốnthểhiệnphongcáchquyếtđoáncủamình,khôngcânnhắckỹlưỡngđãkhẳngkháiđồngý.Khiđãtrótnóiramiệng,nhưngvìthểdiện,sợthấttínvớingườikhácnêndùbiếtlàsailầmcũngđànhcườitrừ,bỏqua.

Phongcáchquyếtđoáncủangườilãnhđạokhôngphảilàviệcnóinăngbừabãi,thiếusuynghĩ.Ýnghĩacủasựquyếtđoánthểhiệnởchỗ,mộtkhiđãraquyếtđịnhthìtasẽkiênđịnhthựchiệnđếncùng.Dođó,trướckhiquyếtđịnhbạncầnthậntrọngsuyxét.Cónhữngngườilãnhđạothíchtùytiệntạotiềnlệ,nhânviêncấpdướiliềntạoramộtsốtìnhhuốngkhiếnhọdầndầnrơivàothếkhóxử.

2.Khenthưởngkhôngphảilàmộtcơngióthoảng

Khenthưởng,khíchlệngườikháctrongcôngviệchàngngàyđểmọingườidầnhìnhthànhthóiquennỗlực,từđómớicóthểxâydựngđượcmộtphongcáchsốngvàduytrìphongcáchđólâudài.

3.Khenthưởngkhôngnênquáphôtrương

Khimuốnkhenthưởngcấpdưới,bạnkhôngnênlàmquákhoatrương,ầmỹvìtâmlý“gióngtrốngmởcờ”nàythườngsẽtạorahiệuứngtráichiều.

4.Khenthưởngkhôngnêntạochongườikháccảmgiáclénlút

Khenthưởngkhôngnên“gióngtrốngmởcờ”khiếnmọingườixungquanhthấyphảncảmnhưngcũngkhôngthểlénlút,khiếnngườingoàisẽcảmthấykỳquặc,hoàinghi,chorằngcóđiềugìđómờám.

Lãnhđạogọinhânviênvàovănphòngnóichuyệncảtiếngđồnghồ.Nhữngnhânviênkhácởbênngoàithấycảnhđó,tronglòngchắcchắnkhôngkhỏicảmthấykhóchịu.Cóđiềugìđómờámhaysao?Vàcứnhưvậytinđồnsẽlanrakhắpnơi.Làmnhưthếliệucólợigìchobạnkhông?

Khirấtnhiềunhânviênkhácđangngồixungquanh,ngườilãnhđạovẫndùngtiếngđịaphươngthìthầmtonhỏ,nóichuyệnvớimộtngười.Nhữngngườikhácthấycảnhnàysẽcảmthấythếnào?

Bạncóthểgiữbímậtnhưngkhôngnênlénlútđểngườikhácnghingờ.Khikhenthưởngbạnkhôngnêntỏraquáthầnbívìđiềuđóchỉđemtớihiệuquảngượclại.

5.Khôngthểkhenthưởngnhữnghànhviđichệchhướngmụctiêucủadoanhnghiệp

Nhữnghànhviđichệchhướngmụctiêucủadoanhnghiệpthìkhôngthểkhenthưởng,nhằmtránhchomứcđộchệchhướngngàycànglớn.Lãnhđạodoanhnghiệpkhikhenthưởngnhânviêncầnphảikhiếnhọbiếtcáchtựđiềuchỉnh,hướnghọtoàntâmđếnmụctiêuchungcủadoanhnghiệp,làmtốtnhữngviệcmìnhnênlàm.

Nếulãnhđạodoanhnghiệpkhenthưởngnhữnghànhvichệchhướngsovớimụctiêudoanhnghiệpđềra,mọingườisẽchorằng,lãnhđạolàngườithíchgìlàmnấy,từđóhọsẽrasứctìmhiểutâmýlãnhđạovànịnhnọtbợđỡnhằmđượchưởnglợi.Nếuđiềuđódầntrởthànhmộtthóiquenthìsẽkhiếnkẻxấuđắcý,làmảnhhưởngđếnviệchoànthànhmụctiêuchung.

Mọisựkhenthưởngđềukhôngđichệchhướngkhỏimụctiêu,ítnhấtđiềuđócóthểchứngminh,ngườilãnhđạokhôngthiênvịhaykhenthưởngtheotìnhcảmcánhânmàmongmuốnaicũngcócơhộipháthuynănglựcbảnthân.Hànhviđichệchhướngkhỏimụctiêucầnphảithayđổi,mọingườicầnnỗlựchướngđếnmụctiêuchungcủadoanhnghiệp.

6.Khenthưởngkhôngthểcoinhẹsựkếtnối

Việckhenthưởngphảithôngquasựkếtnốithíchhợpthìhaibênmớihiểunhau,mớitạorahiệuứngtốt.Vídụ,mộtdoanhnghiệpmuốntỏýkhenngợiýkiếncủaanhA,bènquyếtđịnhthưởngchoanhtamộtchiếctivi,nàongờvàingàytrướcđóanhtađãmuarồi.NếutrướcđódoanhnghiệpcửngườiđếntìmhiểumongmuốncủaanhA,cóthểlúcnàyanhtađangmuốncómộtchiếcdaocạorâuđiện,họchỉviệctặngthưởngtheođúngnguyệnvọngcủaanh.AnhAchắcchắnsẽrấtthích.

Khikếtnối,chúngtanênlưuýđếntâmtrạngcủangườithứba,khôngnênkhiếnhọgiậndữ.VídụtỏraquáquantâmđếnanhB,cóthểsẽkhiếnanhC,anhDcảmthấybấtbình.Dođó,khikếtnốivớicánhânhaytậpthể,cầnlựachọnphươngthứccụthể,đồngthờitìmngườitrunggianthíchhợpnhằmtránhphátsinhvấnđề,làmgiảmhiệuquảcủaviệckhenthưởng.

KHENNGỢICŨNGCHÍNHLÀ“TIỀNCÔNG”Shakespearetừngnói:“Lờikhenngợichúngtacóđượccũngchínhlàtiềncông.”Xéttrênphươngdiệnýnghĩanày,mỗichúngtađềulàngườichitrảtiềncôngchongườikhác.Bạncũngnênkhẳngkháitrảkhoản“tiềncông”nàychongườiđángđượcnhận.Hàngngày,câuphànnànbạnnghethấynhiềunhấtlàgì?Chắcchắnkhôngphảilà“mệtquá”hay“khổquá”,màlà“làmnhiềuthếnhưngchẳngaikhennổimộtcâu.”Nhữngcâuphànnàntươngtựđãchứngminhrằng,mọingườimongcóđược“tiềncông”nhưngngườichitrả“tiềncông”lạiquákeokiệt.

Ngườilãnhđạocầnýthứcđượcrằng,bấtcứlúcnàocũngcóthểkhenngợingườikhác.Khenngợichínhlàdòngsuốimátchảygiữasamạc.Đốivớicấpdướitàinăngthìbạnhãycangợitàinăngcủahọ,đốivớicấpdướiphảidốchếtsứcmìnhmớicóthểhoànthànhđịnhmứcthấpnhấtcủadoanhnghiệpthìhãykhenngợitinhthầncủahọ;đốivớingườidũngcảmsángtạođộtpháthìhãykhenngợitinhthầnkhaiphácủahọ.

Tómlại,bạnhãycăncứvàotìnhhìnhthựctế,nhìnnhậnnhữngđónggópcủacấpdướiđểcólờikhenngợichânthành.Aicũngmuốnđượcngợikhen,ngườilãnhđạocầnbiếttìmcơhộiđểkịpthờikhenngợihọ.

Sựkhenngợisởdĩcóảnhhưởngsâusắcđếnhànhvicủachúngtavìnó

cóthểthỏamãnnhucầuởđẳngcấptươngđốicaocủamỗingười.

Đâylàsựkhíchlệnộitạirấthiệuquả,cóthểkíchthíchvàduytrìtínhchủđộngcũngnhưtínhtíchcựccủahànhvi.Tấtnhiên,lờikhenngợinênkếthợpvớisựkhíchlệvềmặtvậtchất.Nghiêncứucủakhoahọchànhvichỉrarằng,vaitròcủabiệnphápkhíchlệvềmặtvậtchất(nhưtiềnbạcchẳnghạn)sẽgiảmđicùngvớithờigiansửdụng,đặcbiệtlàtrongđiềukiệnmứcthunhậpđượcnângcaothìtìnhhìnhcàngrõrànghơn.

Nhucầuđượckhíchlệvềmặttinhthầncủaconngườimangtínhphổquátvàlâudài.Xãhộingàycàngpháttriểnthìnhucầucủaconngườingàycànglớn.Chúngtacóthểđưarakếtluậnrằng,vậndụnglờikhenhợplýlàmộttrongnhữngphươngphápquảnlýhữuhiệuđốivớingườilãnhđạo.

Khenngợicầnphảikịpthời.Khenngợilàsựkhẳngđịnhcôngviệc,nănglực,tàinăngvànhữngnhântốtíchcựckhác.Thôngquakhenngợi,chúngtasẽhiểurõhơnkếtquảcủanhữnghànhvivàhoạtđộngcủamình.Dođócóthểnóirằng,khenngợilàsựphảnhồichohànhvicủabảnthân.Sựphảnhồicàngnhanhthìcàngcóthểpháthuytácdụngtốt.Saukhihoànthànhnhiệmvụ,mỗingườithườngmuốnbiếtthậtnhanhkếtquả,chấtlượng,sốlượngvàsựđánhgiácủaxãhội.Kếtquảtốtsẽđemđếnsựhàilòngvàvuivẻvềmặttinhthần,đemlạichohọsựkhíchlệvàlòngtựtin,khiếnhọmuốnduytrìhànhviđóvàtiếptụccốgắng.

Đồngthời,mọingườicũngmongmuốnbiếtsựphảnhồimộtcáchnhanhnhấtđểđiềuchỉnhhànhvicủabảnthân,từđócủngcố,pháthuynhữngmặttốt,khắcphụcnhữngmặtcònthiếusót.

Đốivớinhữngthànhtíchnhỏbécủacấpdưới,ngườilãnhđạocầnkịpthờikhíchlệ.Mộtlần,giámđốcthịtrườngcôngtyHPcủaMỹvìmuốnkhenthưởngcấpdướiđãtặngnhânviênkinhdoanhmộttúihoaquảnhằmkhenngợithànhtíchcủaanhta.Vịgiámđốcnàynói,giúpngườikháccóđượctrạngtháitâmlýtốtlàđiềucốtyếutrongcôngviệccủaôngta.Vớiđộngcơnày,ôngđãthựchiệnchínhsách“khenngợitrongmộtphút”.Khilàmnhưvậysẽcóbaýnghĩasau:thứnhất,khenngợikịpthời;thứhai,khenngợicụthể,chínhxác;thứba,cùnghưởngthànhquảvớicấpdưới.

Ngườilãnhđạophảiquantâm,biểudươngkịpthờimọithànhtíchlớnnhỏ.Biểudươngkịpthờilàcáchthúcđẩytínhtíchcực,giúpnhânviênnhanhchóngnắmđượcsựphảnứngđốivớihànhvicủamình.Điềunàycólợichoviệccủngcốthànhtíchvàthúcđẩyhọhướngvềphíatrước.Cómột

sốnhàlãnhđạochỉkhenngợithànhtíchcủanhânviênkhichuyệnđãtrôiquađượcmộtthờigian,lúcnàyhiệuquảcủaviệckhíchlệđãgiảmđimộtnửa.

Dođó,lãnhđạonênkịpthờikhenngợicấpdướimộtcáchđúnglúcvàhợplý.

ChươngXII:

PHÊBÌNH

Khiếncấpdướiphảitâmphụckhẩuphục✸Khenngợithìdễ,khiểntráchthìkhó.

✸Phêbìnhhànhvichứkhôngphảiphêbìnhconngười.

✸Khikhiểntráchngườikhác,chúngtacầnphảinhớrằngaicũngcólòngtựtrọng.

✸Khiphêbìnhcầnghinhớnguyêntắc:Phêbìnhđicùngvớibiểudươngkhíchlệ.

ĐỐITƯỢNGPHÊBÌNHLÀSỰVIỆCCHỨKHÔNGPHẢILÀCONNGƯỜIKhinhânviênphạmlỗi,ngườilãnhđạoxemxétthấycầnthiếtphảiphêbìnhthìcóhainguyêntắctrướchếtcầnnhớtớikhiphêbình:

1.Hiểurõsựviệc

Làlãnhđạo,khibiếtthôngtinnhânviênphạmlỗilầmnghiêmtrọng,bạnsẽrấtthấtvọng,phảnứngtựnhiêncủabạnlàtinđiềuđócóthậtvàbạnlậptứctìmbiệnphápxửlý.Phảnứngnhưvậylàsailầm.

Vậybạnnênlàmthếnào?Hãyxemcácbướcsau:

(1)Hãynhậnrarằng:Hiểubiếtcủamìnhvềsựviệcxảyracòncóhạn,nênbạnchưathểđưarabấtkỳquyếtđịnhnào.

(2)Loạibỏnhữngsuynghĩcảmtính.Đitảnbộmộtchút,hoànthànhmộtbảnbáocáo,đóngcửavănphònglạihéttomấytiếng,làmnhữngviệccầnlàm,nhưngtrướckhitiếnhànhxửlývụviệcbạnphảicótâmtrạngthậtbìnhtĩnh.

(3)Nếukhôngcólýdođặcbiệtđểbạntinvàonhữngđiềumàbạnnghengườikhácnói,thìtrướctiênbạnhãyđặtnhữngcâuhỏitheohướngcólợichonhânviênđó.Làmnhưvậysẽcócơsởđểhiểuđượcsựthật,hoặccóthểsẽgiúpbạnbìnhtâmlạimộtcáchnhanhchóng.

(4)Tiếpxúcvớinhânviênđó,nóivớianhtavềđiềubạnđãngheđược,sauđóngheanhtatrìnhbày.Đểtâmlắngnghe,suynghĩtíchcực,đưaranhữngcâuhỏikháchquan.Bạnkhôngđượcnghexongrồiđểđấy,khôngđượcnghelờitrìnhbàyvớitháiđộhờihợtvìlýdocủaanhtacóthểsẽkhácxasovớiđiềumàbạnngheđược.Mặtkhác,bạnkhôngđượcđểanhtacócảmgiácmìnhđangbịépcung.Hãybỏramộtchútthờigianđểtìmhiểucáchnhìnnhậncủaanhtavềsựviệc.

(5)Nếucầnthiết,hãytìmhiểuthêmnhiềuthôngtincóliênquan.Khiđó,bạncóthểxửlýtốttìnhhuốngmàbạnđangđốidiện.

2.Việcphêbìnhlànhằmvàohànhvisaitráicủanhânviênchứkhôngphảilàbảnthânnhânviên

Aicũngbiếtmuốnthayđổitínhcáchcủamộtngườilàvôcùngkhókhăn.Nếuquykếtbiểuhiệntrongcôngviệccủanhânviênthànhtínhcáchcủaanhtathìcảhaibênsẽrơivàobếtắc.

Nếulãnhđạochútrọngđếnhànhvithìcủanhânviênchứkhôngphảilàtínhcáchcủaanhta,ítnhấtcòncóđôichútcơhộiđểthayđổianhta.Chỉcầnbiếtđượchànhvinàocầnthayđổivàlýdođểthayđổihànhviđó,thìchúngtađềucóthểthayđổiđượchànhvicủamình.Ngườilãnhđạocầnlàmnhữngviệcsau:

(1)Tìmrahànhvicụthểcầnthayđổitrongcôngviệc.

(2)Nóirõsựthật.Cáchnhìnchủquan(“Tôithấyanhchưalàmtốtcôngviệc”)cóvaitrònhỏhơnrấtnhiềusovớisựthật(“Tôiquansátthấyrằngbáocáocủaanhđãnộpmuộnbalần.”)trongviệcphơibàykhiếmkhuyếtcủahànhvi.

(3)Triểnkhaithảoluậnvềhànhvisaisót.Khôngnênbànluậnlạcđềtrongbuổithảoluậnvềhànhvisaisót.Nhânviêncóthểcốýchuyểntừchủđềnàysangchủđềkhác(“Ôngđòihỏitôiquánhiềuđấy”hay“ôngvốnđãkhôngthíchtôi”).Bạncũngcóthểbịcuốnvàocuộcthảoluậnvớianhtavềnhữngvấnđềnày,nhưngđiềunàychỉnêndiễnrasaukhixửlýxonghànhvisailầmcủaanhta.

(4)Khisắpkếtthúcbuổiphêbình,cầnđểanhtahiểurằngmìnhcótráchnhiệmsửachữalỗilầm.

RĂNĐEBẰNGÁPLỰCHỢPLÝMuốncấpdướitâmphục,khẩuphục,cáchnhanhnhấtlàđểanhtanhậnrasẽphảichịunhữnghìnhphạtthíchđáng.Đócóthểlàbịtrừlương,haybịcáchchức.Vìthế,rănđelàbiệnphápcóhiệuquả.

Ngườibịrănđe,thườngcóýmuốnkhángcự.Trạngtháinàynếukéodàimộtkhoảngthờigian,đếnlúcngườibịrănđekhôngthểtiếptụcchịuđựngđượcnữathìsẽsinhratâmlýphụctùng,ngượclạinếumấtđicảmgiácsợhãithìýnghĩphụctùngsẽmấtđi.

Phươngpháprănđetuyrấtítsửdụng,nhưngtrongtìnhhuốngvạnbấtdắcdĩthìphảidùngđểloạibỏtriệtđểýchíkhángcựcủađốiphương,nếukhôngsẽkhôngđạtđượchiệuquảgìhết.Hànhđộngkhôngđếnnơiđếnchốn,chỉlàmgiatăngtâmlýphảnkhángcủacấpdướimàthôi.

Tưduycủaconngườihiệnđạivôcùngnhạybén,cởimở,tâmlýphảnkháng,tháiđộkhôngtuânphụccũngvôcùngmạnhmẽ,dovậysẽrấtkhókhiếnhọsợhãi,tráilạicòndễkíchthíchýthứcphảnkhángcủahọ.Điềunàythểhiệnrõrệtnhấtởnhữngnhânviêntrẻtuổi.Giớitrẻcócáitôirấtlớn,đôikhihọcònđedọavàmiệtthịchínhlãnhđạocủamình,khiếnchotìnhthếkhólường

Vìthế,ngườilãnhđạocầnvậndụngkhônkhéovàđúngđắnbiệnpháprănđemớicóthểđạtđượcmụctiêumongmuốn.

1.Xácđịnhrõhạnchếcủabiệnpháprănđe

Hạnchếcủabiệnpháprănđenằmởchỗ,nótíchtụtâmlýbấtanvàbất

mãn,mànhữngcảmgiácnàytíchtụlâungàysẽtạothànhsựphảnkhángmạnhmẽnếunóbùngphátra.

2.Lấytháiđộlãnhđạoônhòalàmsáchlượccơbản

Biệnpháprănđexétchocùngchỉlàmộtkếsáchtạmthời,ứngphóvớinguycơtronglúcvạnbấtđắcdĩ.Vìvậyhàngngàybạnnêndùngphươngthứclãnhđạonhẹnhàng,mềmmỏngđểgiảmthiểutốiđasựtíchtụvàbộtphátnguycơ.

3.Saukhiápdụngbiệnpháprănđe,phảilậptứccóbiệnphápứngđối

Cầnápdụngngaynhữngbiệnphápcầnthiếtnhằmloạitrừtâmlývàcụcdiệncăngthẳngquámức.

NGHỆTHUẬTPHÊBÌNHSauđâyxingiớithiệusáuphươngphápphêbìnhhiệuquả.

1.Phươngthứcthỉnhgiáo

Cómộtngườigiănglướiđánhcátronghồthủyđiệncóquyđịnhcấmđánhbắt.Từxamộtanhcảnhsátđitới,ngườiđánhcánghĩphennày“gặpnạn”rồi.Anhcảnhsátlạigần,nhưngđiềubấtngờlàanhtakhôngtotiếngquáttháomàlạinhẹnhàngnói:“Thưaông,ônggiặtlướiđánhcáởđâythìnướcsôngởdướihạlưusẽbịônhiễmmất.”Tìnhhuốngnàykhiếnngườiđánhcávôcùngcảmđộng,lậptứcthànhkhẩnnhậnlỗirồiđi.

Tươngtựnhưvậy,saukhicấpdướipháthiệnracôngviệccósaisót,anhtasẽtựtráchmìnhrấtnhiều.Khiđóbạnkhôngnhấtthiếtphảinghiêmkhắctráchmắnganhta,màhãydùngtháiđộônhòađểxửlý,nhưvậyhiệuquảsẽcaohơn.

2.Phươngthứcanủi

Bạnhãythườngxuyênsuyxétvấnđềtừgócđộcủangườimắclỗi,cảmnhậndụngýcủahọ.Bạnsẽpháthiệnrarằng,nếubạnởvịtrícủahọthìbạncũngcóthểsẽlàmnhưhọ,chỉcóđiềulàkhôngnghiêmtrọngnhưhọmà

thôi.

Nếuđãýthứcđượcđiềuđó,bạnhãygiữtâmtrạngvàtháiđộbìnhtĩnh.Khiphêbình,hãygiữchohọđôichútthểdiện,đểhọnhậnđượcsựanủicầnthiết.

Nếutháiđộphêbìnhcủabạnquágaygắt,cóthểsẽkhiếncấpdướinảysinhtâmlýchốngđối.Cóthểhọsẽchorằnglàm“phúcphảitội”.Nếunhưvậythìkhôngphảibạnđanggâyrắcrốichomìnhhaysao.

Tuyvậy,tháiđộanủicủabạncũngcầnphảicógiớihạn.Bạnphảixácđịnhrõràngrằngmìnhđangphêbình,tuyệtđốikhôngđượcđểchonhânviêncócảmgiácbạnđangcổvũ,khuyênbảohọ.Làmnhưthếkhônggiảiquyếtđượcvấnđề.

3.Phươngthứcámthị

Phêbìnhvốnlàmộtviệckhiếnngườitakhôngthấythoảimáichútnào,đặcbiệtlàtrướcnhữngngườiưathíchsựâncần.

Cómộtthưkýrấtchuđáođốivớilãnhđạocủamình.Lãnhđạođangtậptrungtưtưởng,toàntâmtoànýxửlýmộtvănkiệnquantrọng,nhưngngườithưkýlạinămlầnbảylượtlàmphiền.Trongtìnhhuốngnàybạncóthểnóivớihọ:“TôithấythưkýVươngcókhilạithúvịđấy,nhẹnhàngmàyêntĩnh.”

NgườilãnhđạolấythưkýVươngđểlàmgương.BởivìthưkýVươnghiểutâmlýlãnhđạo,biếtgiữyêntĩnhkhilàmviệc,khônglàmphiềnlãnhđạo,khôngchiếmdụngthờigianlàmviệccủalãnhđạo,chỉkhilãnhđạocầnthìmớiđến.

Thôngquahànhđộngđốichiếuhaichiều,nhânviênkiasẽlĩnhhộiđượctháiđộphêbìnhcủalãnhđạođốivớimình.Làmnhưvậyvừagiúpbạnkhôngbộclộtháiđộkhônghàilòngcủamình,vừakhiếncấpdướigiữđượcthểdiện,khônglàmtổnthươnglòngtựtrọngcủahọ,đồngthờigiúphọnhậnrasaisótcủabảnthân,chủđộngsửachữasailầm.Biệnphápnàygọilà“mộtmũitênbắntrúnghaiđích”.

4.Phươngthứcnóichưakhẳngđịnh

MộtcôngtyvìmuốnchỉnhđốnkỷluậtlaođộngnêntriệutậpĐạihội

côngnhânviên.Tronghộinghị,ngườiquảnlýnói:“Trongthờigiangầnđây,kỷluậtcủacôngtychúngtanóichunglàtốt,nhưngcábiệtcómộtsốngườicóbiểuhiệnchưatốt,cónhữngngườiđimuộnvềsớm,cũngcónhữngngườitángẫutronggiờlàmviệc…”Đâylàmộtcáchphêbìnhtheokiểumơhồkháđiểnhình.Ngườilãnhđạodùngrấtnhiềutừngữmơhồ:“Thờigiangầnđây”“nóichung”“cábiệt”“cónhữngngười”“cũngcónhữngngười”…Làmnhưvậyvừagiúpđốiphươnggiữthểdiện,vừachỉrađượcvấnđề.Ôngtakhôngchỉrõtênai,hơnnữalờinóilạicótínhcogiãn.Phươngthứcnàynóichungcóhiệuquảcaohơncáchphêbìnhtrựctiếpchỉmặtgọitên.

5.Phươngthứcthuyếtphục

Đaphầnnhữngngườiphêbìnhthườngcoitrọngviệcchỉrachỗ“sai”củacấpdưới,nhưngkhôngchỉchocấpdướibiếtnênlàmthếnàocho“đúng”.

Cólãnhđạophêbìnhcấpdướinhưthếnày:“Anhkhôngthểkhônglàmnhưvậyhaysao?”Đâylàmộtcâunóivônghĩa,bởivìnókhôngcóchútnộidungthựctếnàocả,chỉthuầntúythểhiệntháiđộkhônghàilòngcủacánhânmàthôi.

Tháiđộcủalãnhđạocóảnhhưởngmạnhmẽđếnhànhđộngsửachữasailầmcủacấpdưới:hoặclàcólợichoviệcsửachữahànhvisailầmhoặclàsẽtạoraáplựctâmlýchocấpdưới,điềunàykhôngcólợichoviệcgiảiquyếtvấnđề.

Bêncạnhviệcphêbìnhthìlãnhđạophảichỉracầnlàmnhưthếnàomớilàđúngđắn.Nhưvậymớicóthêmtínhthuyếtphục,khiếncấpdướivuivẻtâmphụcchấpnhậnýkiếnphêbình,đồngthờitíchcựcsửasai.

KHÔNGNÊNLẤYSỰCHÊTRÁCHTHAYTHẾSỰKHIỂNTRÁCHTừtháiđộcủamộtngườikhithấtbại,chúngtacóthểnhìnracátínhcủahọ.Cóngườivộivãgiảithíchlýdo,rasứcbiệnbạch,khôngchịunhậnlỗi;cóngườinhắmmắttrầmtư,kiểmđiểmbảnthân,sẵnsàngchịutráchnhiệm;cóngườihoảnghốtthấtthần,lolắngbấtan,tâmthầnbấtđịnh;cóngườilạitỏrachẳnghềquantâm,coiđólàvậnrủicủabảnthân.

Thôngthường,ngườilãnhđạochorằngnếunhắmmắtlàmngơ,khôngkhiểntráchsailầmcủacấpdướithìsẽkhôngthểcảnhcáohọ,cókhisailầmlạinốitiếpsailầm.Vìthếnhấtđịnhphảitruycứunguyênnhânthấtbạiđểgiúpcấpdướinhanhchóngnhậnralỗilầm,dođókhiểntráchlàcầnthiết.Tuynhiên,giữa“khiểntrách”và“chêtrách”cósựkhácbiệtnhấtđịnh.Xétvềphươngdiệncảmgiáccủađốiphương,chêtráchcóhơihướngcủasựcôngkích.Côngkíchthấtbạicủangườikhácthườngkhôngđemlạihiệuquảtốtđẹp.

Khilàmviệcthìkhôngaicóthểtránhkhỏithấtbại,vàbảnthânngườithấtbạiđãrơivàohoàncảnhrấtđaukhổ.Nếubạnlạicôngkíchthêmsẽkhiếnhọcàngmấtýchí.Tráilạinếulãnhđạocóthểthấuhiểuvàđộngviênanhta,giúpanhtarútrađượcbàihọctừtrongthấtbại,thìđólàđộnglựcđểanhtahướngđếnthànhcông.Vànhưthế,thấtbạibanđầucủaanhtacầnnhậnđượckhíchlệ.

Nếubịmộtngườilãnhđạođượcmọingườitincậy,ngưỡngmộkhiểntráchvàicâu,thườngnhânviênsẽkhôngtứcgiận,tráilạianhtasẽnhanhchóngtỉnhngộ,nỗlựctrongcôngviệcđểcứuvãnthấtbại,hivọnglầnsausẽnhậnđượclờikhencủalãnhđạo.Bởianhtabiết,khiểntráchcủacấptrênchỉnhằmvàocôngviệccủaanhtachứkhôngphảilàcốýlàmtổnthươngnhâncáchcủaanhta.

Nhưngthậtkhôngmay,cónhữnglãnhđạolạithíchdùngphươngthứccôngkíchđểchêtráchcấpdưới:“Anhchẳnglàmviệcgìnênhồncả,anhđilàmnhậnlươngthậtuổng.”

Kiểulãnhđạonàymuốnđượccấpdướitôntrọngvàtrungthànhlàđiềurấtkhó.Tấtnhiên,cónhữngnhânviênsaukhibịtráchmắngđãcónhữngtiếnbộvượtbậc,nhưngnhữngtrườnghợpnàyrấthiếmhoi.

Nhânviênmớicầnđượchướngdẫntỉmỉ,cặnkẽ.Sauđợttậphuấn,họcầnđượcbốtrícôngviệcphùhợp.Phảitrảiquasựtrăntrởvàmộtvàithấtbạithìhọmớinhanhchóngtrưởngthành.Dovậy,xétvềkhíacạnhnàođó,thấtbạilàđiềuđángmừng.Từthấtbạimớicóthểlĩnhhộiđượcýnghĩađíchthựccủacôngviệcvàtriếtlýcủacuộcsống.Làmngườilãnhđạo,khôngnêncoithườngbấtcứngườithấtbạinàocả.Phảitintưởnghọcóđủkhảnăngđểkhắcphụcthấtbại,biếtđứnglêntừtrongthấtbại.

“MƯADẦMTHẤMLÂU”Khiểntráchcónhiềuhìnhtháibiểuhiện:cókiểugiậndữchửimắngđốiphươngnhưtrútmộttrậnmưarào,cókiểutráchmắngđốiphươngvớitháiđộnhẫnnạinhưmưadầm.

Hìnhtháicủakhiểntráchcũngcónhiềuđặctính,cũngcókhácbiệttùyvàotínhcáchcánhâncủatừngngười.

Cónhiềungườichủtrươngkhikhiểntráchphảibìnhtĩnh,khôngđượchànhđộngtheocảmtính.Nhưngsốngườinàykhôngnhiều.

Vìtứcgiận,nổicơnthịnhnộ,lãnhđạomớitráchmắngcấpdưới.Việcgiámsát,chỉđạocầnbìnhtĩnhvàlýtrí.Cũngcóngườichorằngnếucấpdướinhậnrathấtbạicủabảnthânthìkhôngnêntráchhọ;ngượclại,nếuhọkhôngnhậnrasailầmthìcầnphảitráchmắng.

Thựctếkhôngphảinhưvậy.Nếubạnkhiểntráchmộtnhânviêncấpdướichưahoànthànhnhiệmvụrằng:“Điềunàyquảlàrấttồitệ.”Anhtasẽkhôngmắclạisailầmđólầnnữa.Cókhinhânviêncócảmgiácmìnhsẽbịkhiểntrách,thậmchícòncótâmlý“chờđợi”.

Tuynhiên,lúcnàybạnlạikhôngkhiểntráchmàchỉôntồnnhắcnhởthìcấpdướicủabạnsẽcảmthấysự“chờđợi”củamìnhchỉlàvôích,cảmthấychưathỏamãn,chorằngphảnứngcủalãnhđạolàmchohọkhôngthoảimái.Saukhisựviệcxảyrahọsẽlưugiữấntượngxấu,thậmchícònthấyghétbạn.Nếubịlãnhđạomắngchomộttrận,thìtấtcảrồisẽquađi.Dovậy,gặptrườnghợpcầnkhiểntrách,tốtnhấtbạnnênthuậntheosự“chờđợi”củacấpdưới.

Nếubạnbỗngnhiênkhiểntráchmộtnhânviêncấpdướikhôngnhậnrasựthấtbạicủamình:“Tạisaoanhlạilàmranhữngchuyệnnàycơchứ?”,thìerằngbạnsẽkhiếnđốiphươngcảmthấymơhồ,khôngbiếtphảilàmthếnàochođúng.Nếucấpdướikhôngrõvìsaomìnhbịkhiểntráchthìhànhđộngcủabạnchẳngcóýnghĩagìcả.

Nếukhôngthểgiảithíchrõvớicấpdưới:“Việcnàyanhlàmkhôngtốt,dovậytôicầnphảikhiểntráchanh.”thìbạnchỉkhiếnanhtabuồnlòngmàthôi.Đốivớinhânviênkhôngnhậnranguyênnhânthấtbạicủamình,bạncầnphảichỉbảotườngtậnchoanhta,đồngthờinóivớianhtarằng:“Sau

nàyphảichúýnhiềuhơnnhé!”

Nhiềulãnhđạokhôngmuốnkhiểntráchcấpdưới,họquáchútâmđếntâmtưcủacấpdưới,chorằngkhiểntráchquágaygắtlàkhôngnên.Nếukhiểntráchkhônggiúpđốiphươnglýgiảiđượcvìsaolãnhđạokhiểntráchthìviệckhiểntráchkhôngcóýnghĩagì.

Nếubạnvừatráchmóc,vừachúýđếnphảnứngcủacấpdưới,thìbạnsẽchỉnhậnđượcsựcoithườngcủahọmàthôi.

Mộtquảnlýbáocáolênlãnhđạo:“Tôiđãtráchmắnganhtarồi,anhtacũngđãnhậnralỗilầmcủamình.”Trongkhiđóngườibịkhiểntráchlạinóivớingườikhác:“Tôigiữthểdiệnchogiámđốc,lắngngheôngtatráchmóc.Ôngtatỏravuilắm!”Đếnlúcnàydùbạncópháthuytàinăngthếnàochăngnữathìcũngkhôngcứuvãnđượctìnhhình.

Cóngườichorằng,saukhilớntiếngkhiểntráchcấpdướithìtấtcảmọithứsẽgiốngnhưbầutrờiquangđãngsaumộtcơncuồngphong,khôngđượclôithôikéodàisựviệcnữa.Tuyvậy,biệnphápnàycũngdễlàmmấtđiýnghĩacủaviệckhiểntrách.

Vìngườibịkhiểntráchkhimớibắtđầuthường“nghe”rấtchămchúvàtỏrarấtngấmlờitráchmóc,nhưngchưađầynămphútsau,anhtasẽtỏrakhôngquantâm,quênsạchviệcmìnhvừabịphêbình,cònngườikhiểntráchthìcũnggiốngnhưcơncuồngphongsaukhicànquét,trongphútchốckhôngcònchútdấuvếtnào.Vìbảnthânnhânviênkhôngcảmthấyxấuhổvàáynáy,nênnhữnglỗilầmtươngtựrấtcókhảnăngtiếptụctáidiễn.

Đểứngphóvớinhữngnhânviênnày,bạncầnphảiápdụngphươngpháptheodõisátsao.“Nghechorõ!Saunàyanhkhôngđượcphépthấtbạinữađâu!”“Anhhãynghĩhộchonhữngngườiphảithayanhđigiảiquyếthậuquảnữachứ!”,“Anhphảitựmìnhthứctỉnhđi!”.Nhữnglờilẽtuykhónghenàynhưngcóthểđemlạihiệuquảcảnhtỉnhchongườimắclỗi.

Saukhikhiểntrách,bạncầngiámsáttìnhhìnhcôngviệccủanhânviên,theodõixemtìnhhìnhcócảithiệnhaykhông.Tìnhhuốngnàybạnphảiápdụnghìnhthức“mưadầmthấmlâu”trêndiệnrộngchứkhôngphảilàhìnhthức“mưaràokhôngtậptrung”.

Khikhiểntráchthìphảikháchquan,cầnchúýsửdụngtừngữ,tuyệtđốikhôngdùngnhữngcâutừthôtục.

PHÊBÌNHĐILIỀNBIỂUDƯƠNGAiđãtừngănbánhnhânthịtvàbánhchay,sẽthấybánhnhânthịtngonhơn.Vìsao?Vìbánhnhânthịtcó“nhân”.Tươngtựnhưvậy,khiphêbìnhngườikhác,mộtngườilãnhđạothôngminhsẽbiếtcáchchovàochiếcbánhmộtítnhânthơmngon.

Cấpdướilàmsai,tấtnhiênphảiphêbìnhvàtrừngphạt,nhưngxửlýlàmsaochohợplý,hợptìnhmàkhôngđểlạiảnhhưởngxấu?Đâycũnglàvấnđềkhiếnbaovịlãnhđạođauđầu.Bạnnênnhớnguyêntắcnày:Cókhencóchê,bêncạnhviệcphêbìnhsailầmvàchỉranhữngđiểmcònthiếusótcủaanhtathìđừngquênkhẳngđịnhnhữngmặtthànhcôngkháccủaanhta.

GeorgeBenđãápdụngthànhcôngnguyêntắcnày.Biệnphápnàycoiđiềubạnmuốnphêbìnhlànhânbánh,đặtgiữahaiviệcxứngđángđượcbiểudươngkhenngợi,sauđótiếnhànhkhenchêsẽthuđượckếtquảrấttốt.

Dướiđâylàvídụđiểnhìnhcủabiệnpháp“chiếcbánhcónhân”.

GeorgeBenquảnlýmộtcôngtyhoạchđịnhchiếnlượcquảngcáo.TrongsốnhânviêncủaôngcómộtnhânviêntênlàJonesluônđilàmmuộn,thậmchícóhômđimuộntớicảnửatiếngđồnghồ.

GeorgeBenmuốntrịthóiquenđilàmmuộncủaanhnàybằngphươngpháp“chiếcbánhcónhân”.

ÔnggọiJoneslênvănphòng.KhiJonesvừabướcvàocửavănphòng,GeorgeBenbènlịchsựđứngdậy,vuivẻnóivớianhta:“Mấyngàygầnđâythànhtíchlàmviệccủaanhrấttốt,cómấysángkiếnquảngcáođãđượcmộtcôngtylớnmua,quảlàrấttuyệt,anhđúnglàmộtnhântàihiếmcócủacôngty.”

Đâylàlớpngoàicùngcủa“chiếcbánhcónhân”màGeorgeBenlàm.

Tiếpsauđâycầnlàmnhânbánhrồi-Đãđếnlúcphảiphêbìnhanhta!

“Jones,cómộtđơnvịnghenóikếhoạchcủaanhrấtđặcsắc,đãnhiềulầntớitìmtôiđàmphán,muốngặpriênganhđểnóichuyện.Sángquamộtnhânviênquanhệcôngchúngcủahọgọiđiệnchotôi,tôiđãtừchốivìlúcđóanhvẫnchưatớicôngty.Sángnay,ngườiđólạiđíchthânđến,nhưng

chờđến8giờ20phútanhvẫnchưađilàm,anhtachorằnganhcóviệcbậnkhôngcóthờigian,chắchômnaykhôngđilàmrồi!”CuốicùngGeorgeBenđãđặtnhânbánh.Khôngbỏlỡthờicơônglạinóitiếp:“Anhxem,anhhayđilàmmuộn,cókhingườitatớiliênhệmàanhkhôngcómặt,tôikhôngbiếtphảitrảlờithếnào.Điềunàyảnhhưởngđếncôngviệccủaanh,cũnglàtổnthấtlớnchocôngty.Vìthếtôimonganhsẽđilàmđúnggiờ,đừngđểnhữngnhânviênkhácthỉnhthoảngđilàmmuộnlạicócớđểbiệnbạch.”

Nhưvậy,nhânbánhđãlàmxong,chỉcònmộtlớpcònlạicủachiếcbánh.GeorgeBenlạinhấnmạnh:“Anhlànhânviêncốtcántrongcôngty,đemlạinhiềulợiíchchomọingười,côngtykhôngthểkhôngcóanh,tôimonganhhiểurõvịtrícủamình,chúngtôiđặtnhiềuhivọngvàoanh!”

Rấtrõràng,trongvídụvề“chiếcbánhcónhân”trên,coiviệccầnphêbìnhlànhânbánhnhétvàogiữahaisựviệcđángđượcbiểudương,làmthếsẽgiúpchongườibịphêbìnhkhôngcảmthấyxấuhổvàkhóchịu,từđósẽtâmphụckhẩuphục.Bêncạnhđóviệcphêbìnhcũngkhônglàmtổnthươnglòngtựtrọngcủamộtnhânviênđượccoilàcốtcán.Ngườibịphêbìnhvừahiểurõkhuyếtđiểmcủamìnhnằmởđâu,vừaýthứcđượctầmquantrọngcủabảnthân,saukhisửachữakhuyếtđiểmsẽcàngcốgắngnhiềuhơntrongcôngviệc.

Giảdụtrướcmặtmọingườitrongcôngty,bạnphêbìnhtrựctiếp:“Jones,đừngcholàmìnhcóchútthànhtíchtrongcôngviệclàcóthểtùytiệnđilàmmuộn,kểtừbâygiờ,khôngđượcphéplàmtráiquyđịnhcủacôngtynhưthếnàythêmmộtlầnnữa!”Kếtquảaicũngcóthểđoánđược,mộtnhânviênxuấtsắc,rấtcóthểnghỉviệc,đókhôngchỉlàsựtổnthấtđốivớibạnmàcònlàmộttổnthấtlớnđốivớicôngtynữa.

HAIKHUÔNMẶTCỦAGOETHEVÀSCHILLERTriếtgiaphươngTâynổitiếngMachiavellitácgiảcuốnsáchQuânchủluận,từngviết:“Tốtnhấtlàsaukhinắmquyềncầncóngaymộthànhđộngđểtỏrõuyphong,cònnhữngviệctốtthìsẽlàmtừngtítừngtímột.”

Nhàtriếthọcnàyđãbàymộtmẹodùngngườivôcùnghiệuquả:Vừađấmvừaxoa.Haynóicáchkhác,ôngyêucầungườilãnhđạophảibiếtcách

kếthợpgiữakhiểntráchvớikhenngợi,giữatrừngphạtvàkhíchlệ.

Khiểntráchvàkhenngợiđềulànhữngbiệnpháphayđểthúcđẩynhânviên.Việcvậndụngkếthợplinhhoạtcảhaiyếutốđósẽcàngdễdàngđạtđượcnhữnghiệuquảmànếuchỉđơnthuầnápdụngbiệnphápkhiểntráchhaykhenngợiđềukhóđạtđược.

Khiểntráchchínhlàsựcảnhcáovàtráchcứvớigiọngnghiêmnghị,việcnângcaoâmlượngmộtmặtthểhiệntháiđộkhônghàilòng,mặtkháccóthểtăngcườngsứcuyhiếpvớiđốiphương.

Khenngợilàsựcổvũvàkhẳngđịnhđốivớingườikhác,cóthểkhiếnngườitatăngmứcđộtựtinlêncảtrămlần,khiếntinhthầnhọphấnchấn.Khenngợicóthểkhiếnngườitabiếnyêucầucủangườikhenngợimìnhtrởthànhhànhvitựgiáccủabảnthânvớicảmgiácđượctôntrọnghếtmực.

Cómộtcâuchuyệnthúvịcóthểphảnánhtácdụngkỳdiệucủakhiểntráchvàkhenngợi.

GoethevàSchillerlàđôibạnthân.Mộtlầnhaingườiđếnnhàhátđểxemdiễnviêntậpdượt.Goethetínhtìnhnóngnảy,độngmộtchútlànổigiận,nóichuyệnnhưralệnh.TrongkhiđóphongcáchcủaSchillerlạihoàntoàntráingược,anhtatừđầuđếncuốikhôngngừngkhenngợinhữngphabiểudiễnhấpdẫncủadiễnviên.VởdiễnlàtácphẩmcủaSchillernêncảhaingườiđềurấtvuivẻ.Nàongờtrongbuổitậpdượt,trướcngàycôngdiễnchínhthứccómộtngày,nhânvậtchínhvẫnchưathuộclờithoại.Goethebấtgiácnổigiậnlôiđình:“Cácanhrốtcuộcđanglàmcáigìvậy,thếnàylàmsaomàcôngdiễnđượccơchứ!”.BịGoethekhiểntrách,nhânvậtchínhcốgắnghọcthuộclờithoại,nhưngđếnngàyhômsau,vẫncóđôichỗlắpbalắpbắp.Saukhicảnhdiễnthứnhấtkếtthúc,Schillerrasaucánhgà,danghaitayômchặtnhânvậtchínhvànói:“Diễntốtlắm,kháthànhcông,ngữkhícũngrấthợplý…”

Ngheđượcnhữnglờiđó,ngườidiễnviênchínhcảmthấyphấnchấnbộiphần.Vàtrongnhữngcảnhdiễnsau,lờithoạiđãđượcanhtanóimộtcáchvôcùngtrôichảy,kỹthuậtbiểudiễncũngrấthoànhảo.

Khiểntráchlàngăncấmmộttưtưởng,hànhvinàođóvàyêucầuđốitượngphảilàmtheophươnghướngmàđươngsựmongmuốn.Nhưngbạnkhôngđượcquênmụcđíchchínhcủamìnhtrongnhữnglờitráchmắng.Nếuthểhiệntháiđộthùghétđốiphươngtheocảmtính,chẳngkhácnàobỏgốc

lấyngọn,rốtcuộckhôngđạtđượcmụcđíchcủasựkhiểntrách.Sựkhiểntráchnàyngoàimụcđíchxảbựcbộithìkhôngcóýnghĩagìkhác,tráilạisẽpháhỏnghếtmọithứtrongcơnthịnhnộcủabảnthân.

Bịkhiểntráchthườngkhiếnchúngtacócảmgiáccăngthẳng.Mứcđộcăngthẳngvừaphảirấttốtchoconngười,nhưngnếucăngthẳngquáđộsẽkhiếntâmlý,cảmxúcbịbiếndạng,làmviệcgìcũngsợtrướcsợsau,càngngàycànggặpbấtlợitrongcôngviệc.

Hãykhenngợi,biểudươngsaukhikhiểntrách,hãyđemlạihivọngsaukhichỉrakhiếmkhuyếtcủahọ,hãygiữlạichohọchútítthểdiện.Haiphươngthứctươngtáclẫnnhaumớicóthểkhiếnnhânviênyêntâmphấnđấutheophươnghướngmàbạnmongmuốn.

Khenngợiđểdẫndắtngườikháclàmtheonhữnggìmàbạnmongmuốn.Trongrấtnhiềutrườnghợp,nếucóthểchuyểnhóayêucầucủalãnhđạothànhnhucầutựthâncủađốiphươngthìcôngviệcsẽtrởnêndễdànghơnnhiều.Tấtnhiênnếuquálạmdụngbiệnphápkhenngợisẽlàmnảysinhnhữngtácdụngngược.Mộtngườichỉsốngtrongtiếngvỗtaythìchắcchắndễtrởthànhngangngược,cốchấp,tựphụ,kiêungạo,khôngcoiairagì.Nếuđólàmộtngườibìnhthườngthìanhtacũngsẽtrởnêntùytiện,lườinhác,thiếuýthức.Vớinhữngthóiquenxấuđóthìanhtakhôngthểlàmtốtcôngviệccủamìnhđược,vàkhiđócầncóngườigiónglênhồichuôngcảnhtỉnhđốivớianhta.

Tómlại,khiểntráchvàkhenngợinếuvậndụnghàihòasẽđemlạihiệuquảrấttốttrongcôngviệc.

TIÊNTRÁCHKỶ,HẬUTRÁCHNHÂNMộtngàynọ,Socratesđứngởngãtưđường,giữathanhthiênbạchnhậtmàlạicầmđènsoitứphía,nhưđangtìmkiếmthứgìđó.Lúcđó,mộthọctròđingangqua,hỏi:“Thưathầy,thầybịrơiđồạ?Thầyđangtìmkiếmcáigìthếạ?”

“Tađangtìmngười,”Socratestrảlời.

“Tìmngười?Ởđâykhôngphảitấtcảđềulàngườihaysao?”

“Không!Tấtcảđềukhôngphảilàngườitađịnhtìm.”

TrongmắtcủatriếtgiaSocrates,trongsốnhiềungườinhưvậylạikhôngcó“Người”tồntại.

Quảthật,nhântàithựcsựrấthiếmgặp.Nhiềugiámđốc,lãnhđạophànnàn:“Cónhiềungườichỉlànhữngkẻlườinhác,thíchbôiviệcvàchìatayrađểnhậntiềncông,nhântàiđíchthựcđúnglànhưsaobuổisớmvậy.”

Mộtnhânviênphẩmchấtkhôngtốt,khôngnhữngkhôngchămchỉlàmviệcmàcònthườngxuyênkiếmcớnghỉlàm.

Mộthôm,anhtanhậnđượcbứcthưcủagiámđốc,trongthưviết:

“Tôitừtrướcđếnnayluôndùngtháiđộônhòađốixửvớianh,việcgìcũngkhoandungđộlượng,thựctếchứngminhcáchlàmcủatôiđãsai!Nếutôicứnhưtrướcđây,khôngnhắcnhởanh,thìkhôngnhữngkhôngcólợichocôngty,màcòncóhạiđốivớitôi.Tháiđộcủaanhngàyhômnay,vềcơbảnlàđangtựlừadốimình,thiếutráchnhiệmvớicuộcsốngcủamình.Tronglòngmỗingườitấtnhiênđềuchấtchứanhữngphiềnmuộnvàkhổđau,nhưnganhlạikhôngdámđốidiệnvớinó,chỉbiếttrốnchạysựthật,camchịuthụtlùi.Tháiđộhờihợtnhưvậythỉnhthoảngxuấthiệnthìcóthểchấpnhậnđược,nhưngcuộcđờikhôngđơngiảnnhưthế.Nếuanhhờihợtvàthiếutráchnhiệmvớibảnthântrongmộtthờigiandài,chẳngmấychốcanhsẽpháthiệnrarằnganhđãbịbảnthân,bạnbèvàxãhộiloạirakhỏicuộcchơi.

Nếunhưanhkhônghàilòngvớicôngviệcnày,khôngmuốnlàmnữacũngchẳngsao,nhưngtuyệtđốiđừngthanvãnvềbấthạnhcủabảnthân,đừngtráchmócngườikhác,đừngoántráchxãhộithiếutìnhngười.Chodùtrongbấtcứhoàncảnhnàocũngkhôngnêndựadẫmvàongườikhác.

Trongcuộcđờimỗingườikhôngtránhkhỏicólúckhôngnhưý,khôngnênoántrờitráchđời.Cuộcđờiconngườilàsựcôđộc.Anhphảighinhớđiềunày,trênthếgiới,ngoàianhra,tấtcảđềukhôngđángtincậy.Nhữngđiềunày,chodùtôikhôngnóithìtôitinchắcanhcũnghiểu,nhưngnếutôikhôngnóirathìtronglòngtôithấyáynáyvôcùng,vìthếnêntôimớiviếtbứcthưnàychoanh.Tronglònganhcólẽcónhiềuđiềumuốnnói,nếuanhmuốn,cóthểkểvớitôinhữngvướngmắctronglònganh,bấtcứkhinàotôicũnglắngngheanh.

Tôichoanhthờigian10ngày,trongthờigiannàynếuanhcóthểsửasai,đổimớichínhmình,côngtysẽvôcùnghoannghênh.Nếusau10ngày,anhvẫnkhôngtrảlờitôihayvẫnsốngmộtcuộcsốngtựdốimìnhvàdốingười,thìanhkhôngcầntớicôngtynữa.Anhcóthểđếnnơianhmuốnđến,làmnhữngviệcanhmuốnlàm.Tôiởđâychờhồiâmcủaanh.”

Xemxongthư,nhânviênnàybỗngpháthiệnratrênđờinàylạicóngườiquantâmtớimìnhnhưvậy,bấtgiácòakhóc.Saulầnđó,anhtacóchuyểnbiếnrấtlớnvềtinhthần,dườngnhưtrởthànhconngườihoàntoànkhácsovớitrướcđây.

Ngườilãnhđạocầnkhiểntráchmìnhtrướckhikhiểntráchngườikhác.Chỉnhưvậy,khiểntráchmớicóhiệuquả.Nếukhôngđốiphươngsẽcoiđóchỉlànhữnglờinóithoảngbêntaimàthôi.

KHIỂNTRÁCHĐỪNGSỢBỊOÁNHẬNDoanhnhânnổitiếngngườiNhậtBảnYoshiakiTsutsumithườngdễnổigiậnkhiđiềuhànhcôngty.Ôngđãhọcđượcnhiềucáchquảnlýnhânviêntừchamình-doanhnhânYasuzirouTsutsumi.

TrongcuốnTráchmắngcủamình,YasuzirouTsutsumiviết:“Sựrăndạycủatôiđốivớicấpdướivôcùngnghiêmkhắc.Nhưngrăndạymàkhiếnngườitatâmphụckhẩuphụclàđiềurấtkhó.Răndạyởđâychínhlàgiáodục.Răndạymàsợngườikhácoántrách,khiđókhôngphảilàsựgiáodụcchânchính.”

YasuzirouTsutsumimộtnămbốnmùaluônkiêntrìthứcdậyvàolúcba,bốngiờsáng.Trờivừasángôngđãgọiđiệntruyềnđạtmệnhlệnhchocấpdưới,nghebáocáo,cũngcókhilàkhiểntráchnhânviên.

YasuzirouTsutsumichorằng,nhânviênchínhlànhữngngườicùngmìnhtrảiquabuồnvuitrongcảcuộcđời,dođóphảirăndạyhọ.Nếunhưdạydỗngườikhácdựatheocảmtínhcủabảnthânmìnhthìsẽkhôngcótácdụnggìchocôngviệc.Nếuquảthậtanhnghĩchonhânviêncủamìnhthìhãykhiểntráchvàgiáodụchọthậtnghiêmkhắc.

YasuzirouTsutsumicómộtngườibạnkinhdoanhbấtđộngsản.NgườinàychorằngphươngphápgiáodụcnhânviêncủaYasuzirouTsutsumiquá

thôbạo:“Tsutsumi,dùngcáchhuấnthịđểgiáodụcnhânviênsẽkhôngđemlạihiệuquả,chibằngkhinhânviêncótháiđộbấtmãnthìhãyănvớihọmộtbữacơm,đểhiểuđượctâmtưtìnhcảmcủahọ.”

Ngườibạnđónóivậyvàquảthậtđãlàmđúngnhưnhữngđiềumìnhđãnói.Khônglâusaucôngtycủaôngbịphásản.Khiđitìmvấnđề,ngườitapháthiện,hóaratrongcôngtycủaôngxuấthiệnmộttràolưunhưthếnày,khinhânviênbấtmãnvớicôngtythìôngchủsẽmờianhuốngrượu.Dođónếukhôngtìmcớgiậndỗioántráchthìnhânviênsẽbịthiệtthòi.Thếlà,tấtcảđồngloạt“nổidậy”,đâuđâucũngthấylờithanvãnoántrách.Côngtylàmănngàycàngthualỗ.

YoshiakiTsutsuminhấtmựcnghetheolờidạybảocủachatrongviệc“tạodựngsựnghiệp”,kiêntrìhọctậpnhữngthủphápcủachamình,nghiêmkhắcđàotạonhânviên.NhưngcáchkhiểntráchcủaYoshiakiTsutsumikhôngquácứngrắnnhưchamình.Yêucầucủaôngđốivớinhânviênchínhlàlòngtrungthành.Sovớitàinăng,thìôngcoitrọngtháiđộtrungthànhlàmtheotônchỉcủacôngtyhơnnhiều.

YoshiakiTsutsuminắmdượcmộtnguyêntắccơbảntrongứngxửvớinhânviên,đólàtuyệtđốikhôngkhaitrừhọ.

DựavàophươngphápquảnlýnghiêmkhắcYoshiakiđãxâydựngSeibutrởthànhmộttậpđoànhùngmạnh,gặtháiđượcnhiềuthànhcông.

ĐỪNGGIỄUCỢTLÀMTỔNTHƯƠNGNGƯỜIKHÁCAicũngcólòngtựtrọng,nhânviêntrongcôngtycũngkhôngngoạilệ.Ngườilãnhđạokhôngđượclàmtổnthươngnhânviêncủamình,nhấtlàsựgiễucợtchâmbiếmcủacấptrênhayviệclợidụngquyềnhạnđểchènépcấpdưới.Cầnphảingănchặnsựtổnthươngđếntừhànhvivôýthứcnày.

Cólãnhđạokhithấynhânviêndocôngviệckhôngthuậnlợinêntrầmuất,liềnnóivớigiọngchâmbiếm:“Saolạiủrũnhưvậy,thấttìnhà?”“Ngườiưutúcũngcólúcthấtbạimà.”Nghenhữnglờinóiđó,cónhữngnhânviênchỉcườitrừmộtcái;nhưngnhữngngườinhạycảmsẽtrảlờibạn:“Xinđừnggiễucợttôicóđượckhông?”“Đừngchếgiễutôinữa.”

Vìvậy,khicấpdướigặpkhókhăn,thấtbại,bạnhãynóivớianhtarằng:“Đừnglolắng,hãytìmranguyênnhânthấtbại,lầnsausẽtốthơn.”“Lầnsau,anhhãycẩnthậnhơn.”Nhữngcâunóinhưvậymớicóthểthuđượchiệuquả,bởivìchẳngcóaimuốnbịngườikhácchâmchọccả.

Cáchnóichuyệncũngphảitùythuộcvàotừngngười.Đôikhicùngmộtcâunóinhưngtùyvàotừngđốitượnglạicónhữnghiệuứngkhácnhau,dovậycầndựavàotínhcáchcủađốiphươngđểlựachọnngôntừ.

Đốivớinhânviêntựchomìnhlàtrungtâm(kiểungườitựtinquámức).Nụcườimỉamaituyvôýcủabạnnhưnganhtasẽthấyvôcùngphảncảm.Đốivớinhữngngườinày,cáchtốtnhấtlàchỉrõkhuyếtđiểmcủahọ.

Đốivớinhânviêndựadẫmquámức(kiểungườimấttựtin).Giễucợtanhtachẳngkhácnàođẩyanhtaxuốngđịangục;nếutráchmắngliênhồicànglàmanhtamấttựtin,khiếnanhtakhôngthểđứnglênđược.Vớinhữngnhânviênnày,cáchtốtnhấtđólàthathứtronggiớihạnchophép,đặcbiệttránhtráchmắngtrựcdiện;saunàytìmcơhộithíchhợphướngdẫnchoanhtađiđúngquỹđạo.

TrongxưởngsảnxuấtcủacôngtyE,tấtcảcácnhânviênnamđềuđểtócdài,ngườingoàitrôngvàorấtchướngmắt.

LãnhđạoFcủaxưởngsảnxuấtnọđãgọitừngngườiđếnvànóivớigiọngchâmbiếm:“Xembộdạngcácanhthếnày,nhìntừphíasaucókhácgìcongái.”“Cácanhtrôngynhưlũănmàyvậy.”

Saubuổihômđó,nhữngthanhniênnàyluôntìmcáchtránhmặtlãnhđạonọ,họcũngchẳngquantâmtớinhữnglờigiễucợtcủaông.

Saukhibiếtđượctìnhhình,mộtlãnhđạokháctênGngaylậptứctriệutậpnhữngthanhniêntrênđếnvànói:“Cácanhđểtócdàinhưvậy,khiếntôirấtđauđầu,cácanhlàmvậychẳngnhữngpháhỏnghìnhtượngcủacôngtytrongmắtngườikhác,hơnnữangườitacònchorằngtôichophépcácanhlàmnhưvậy,tôithựcsựrấtbuồn.Cácanhhãymauđếnhiệucắttócđi,aikhôngmuốncắttócxinmờiđếngặptôi,mọingườihãythươnglượngđi.”

Saukhinghenhữnglờinóinày,nhómthanhniênaicũngcảmthấyxấuhổ,họnghĩ,nếukhôngđicắttóclạiphảiquachỗlãnhđạođểgiảithích,mệtlắm.Kếtquảlàhiệntượngnamthanhniênđểtócdàitrongcôngtyđãkhôngcònnữa.

Từđâycóthểthấyrằng,lợidụngchứcquyềnđểquảnlýngườikháckhônghiệuquảbằngviệcápdụngnhữngphươngthứcônhòađểgiáodụchọ.

ĐỪNGCHORẰNGCẤPDƯỚIĐANGLÀMVIỆCCHOMÌNHLãnhđạocủamộttậpđoànxuấtbảnvàtruyềnthanhlớnđãtừngkểmộtcâuchuyệnliênquantớiviệclàmcáchnàođểđốiphóvớinhữngnhânviênngangngạnh.

Dướiquyềnôngtacóhơn100nhàvăn,biêntậpviênvàhọasĩ.Nhữngngườinàyđềucựckỳthôngminh,cósứcsángtạomạnhmẽvàcónhiềukinhnghiệm,nhưngnếukhônghàilòngmộtchútlàhọlạinổicáu.Muốnquảnlýđượcnhữngngườinày,ngườiquảnlýtrướctiênphảibiếtnhẫnnại,cầncómưulượcvàchiếnthuậtnhấtđịnh.Nhưngnhữngtiêuchínàylạikhôngphảisởtrườngcủavịlãnhđạonày.Domớiđượcbầuvàovịtrílãnhđạocôngtychưalâu,nênkhibắtđầu,ôngtathấykhôngtiệnđềcậptớinhữngsựvụtồntạitrongcôngty.

Sauvàitháng,ôngtapháthiệnracómộtbiêntậpviênrấtlềmềtrongnhữngdựánxuấtbảnquantrọng.Vịlãnhđạonàyyêucầuxembàimàanhtabiêntậptrongthờigiangầnđây.Nhưng,điềubấtngờlà,anhtalạitìmmọilýdođểtừchối.

Dolầnđầu“xuấtkích”đãthấtbại,vịlãnhđạonàyquyếtđịnhlàmgiảmnhuệkhícủabiêntậpviênkia,bènnóivớikhẩukhícủamộtvịlãnhđạo:“Anhphảilàmtheolờitôinói,bởivìanhđanglàmviệcchotôi.”

Nàongờ,biêntậpviêntrảlời:“Ôngđừngcóảotưởng.Tôikhôngphảilàđanglàmviệcchoông,màlàlàmviệcvìcôngty.Ôngchẳngquachỉlàngườiđượccôngtyđiềuxuống,maymắntrởthànhcấptrêncủatôimàthôi.”

Cólẽbiêntậpviêncũngchỉlàđangvặnvẹocâuchữmàthôi.Nhưngsauviệcnày,vịlãnhđạosuyngẫmrấtnhiềuvềlờinóicủangườibiêntập,cuốicùngôngđãpháthiệnravấnđề.

Nếunóirằngquyềnuycủamộtlãnhđạolấynềntảnglàsựtrungthànhcủanhânviênlàmviệcchoanhta,vậythìngượclại,nếunhânviênkhônglàmviệcchoanhtavớilòngtrungthànhthìchứngtỏanhtakhônghềcóquyềnuytrongmắtcủanhânviên.Dovậycũngkhôngthểnóiđếnviệcsửdụnguyquyềnđốivớinhânviênđó.Làmộtngườiquảnlý,bạnkhôngthểkhiếnchotấtcảmọinhânviênđềuủnghộbạn,chắcchắnsẽcóngườighétbạn,cóngườinghingờbạn,bấtluậnlàvìnguyênnhângì.Cũngcókhibanđầuhọtrungthànhvớibạn,họcũngcóthểthayđổilòngtrungthànhvàsựủnghộkia.Nhữngngườinày,nếukhôngủnghộbạnthìhọsẽquaysangphảnđốibạn.Vịquảnlýnàylàmộtngườirấtthôngminh,cuốicùngôngcũngbiếtcáchthoátrakhỏisựđốikháng.

Ôngđãxửlývấnđềnhưthếnào?Saunàyôngcógiảithíchnhưsau:“Nếucóaiđónóirõvớibạnrằnganhtakhônglàmviệcchobạn,điềuđóchứngtỏmộtđiều,trongmắtanhtabạnkhônglàgìcả,anhtađãvạchramộtranhgiớigiữabạnvớianhta.Bởivìanhtachorằng,làmviệccùngbạnkhiếnanhtacảmthấykhôngthoảimái.Điềunàykhôngphảilàmâuthuẫnnhỏtheosựnhìnnhậnchủquancủatôi,nếugiảiquyếtkhôngtốtsẽdễdiễnbiếntrởthànhmộtcuộcchiếntranh.”

Rõràngbiêntậpviênkiađãcótháiđộđốkỵvớilãnhđạovàthểhiệnđiềuđóramặt.

“Đâycũngchẳngphảilàđiềugìđángngạicả,”vịlãnhđạonàynói,“xéttừkhíacạnhkhác,đâylàmộtđiềuđángmừng.Nghĩalà,biêntậpviênkiađãdạytôicáchlàmthếnàođểdùngtrítuệđốiphóvớianhta.Tìnhhìnhrấtkhảquan.Vìyêucầucôngviệc,tôikhôngthểkhônglàmviệccùngvớianhta.Nếutôitrựctiếpyêucầuanhta,anhtasẽtìmcớđểchốngđốitôi.Nếutôidùngquyềnhạnđểépanhta,anhtahoàntoàncóthểdạvângngoàimặt,rồingấmngầmchốngđối,bởilẽtôikhôngcóbấtkỳuyquyềngìtrongmắtanhta.Vậytôicầnlàmgì?”

“Sauđó,tôicũngđãtìmracáchđểứngphóđốivớinhữngkiểunhânviênnhưvậy.Kểtừhômđó,nếucóviệcgìcầnanhtalàm,tôisẽkhôngtrựctiếpnóivớianhta,cũngkhôngbảongườikhácnóivớianhtarằngtôimuốnanhtalàmgì.Tôisẽtìmmộtngườicóquanhệtốtvớianhtahaymộtngườimàanhtatôntrọng,đểngườinàyđưarađềnghịchoanhtahoặcrahiệuchoanhtanênlàmgì,đểanhtathấyrằngđâyđềulàchủýcủanhữngngườitrunggian.Vớibiệnphápnày,tôicóthểđạtđượcmụcđíchmàkhôngphảitốncôngtốnsức.Chodùthếnàochăngnữa,việctôiđếncôngtynàykhôngphảiđểgâymâuthuẫnvớianhtamàlàđểlàmviệc.Chỉcầnlàmtốtcông

việc,cònquyềnhạntrongtaymìnhtôicósửdụngđượchaykhôngchỉlàchuyệnthứyếu.Trongmắtngườikhácbạncóuyquyềnhaykhôngcũngchỉlàthứyếu,vìbạnkhôngthểkhiếntấtcảmọinhânviênđềuyêumếnbạn,ủnghộbạn,đồngthờilàmviệcchobạnvớilòngtrungthànhtuyệtđối.”

Cólẽ,muốntrởthànhmộtngườiquảnlýthànhcông,khixửlýmốiquanhệvớicấpdưới,giảiphápthôngminhnhấtđólà,loạitrừhếtnhữngtừngữkiểunhư“ủnghộ”và“phảnđối”rakhỏitừđiểncủabạn.

ChươngXIII:

KIỂMTRAĐÁNHGIÁ

Đánhgiáđúngcấpdưới✸Trongquátrìnhsáthạch,ngườilãnhđạokhôngthểlàmviệcbằngcảmtính,đánhgiámộtngườicótàihaykhôngbằngnhữngphánđoánmangtínhchủquan,màbắtbuộcphảidùnglýtrí,lấynguyêntắcđểchếngựtìnhcảmriêngtư.

✸Cóthểthayđổihànhvicủangườibịsáthạchmớiđượccoilàphươngphápcóhiệuquảnhất.

✸Doanhnghiệpmuốnhoànthiệncơchếsáthạchthìcầnphảicóbộtiêuchuẩnchitiết,hoànthiện.

CƠCHẾSÁTHẠCHĐADẠNGHÓAKINHNGHIỆMBAOSTEEL(1)Sáthạchlàviệckiểmtratoàndiệncácphươngdiệnđạođức,khảnăng,tínhchămchỉ,thànhtíchđạtđượccủatoànbộnhânviêntrongcôngty,từđóđưarađánhgiácôngbằnghợplý.Đólàmộtbiệnphápquantrọngdùngđểtiếnhànhthưởngphạt,thănggiángchứcvàđàotạohợplý,điềuđộnghiệuquảnguồnnhânlực,khíchlệtinhthầnlàmviệccủanhânviên,bảođảmthiếtthựcchoviệctrọngdụngngườitài,pháthiệnkịpthờivàlựachọnchínhxácngườicótài,sửdụnghợplýnguồnnhânlực.Sáthạchchiếmvịtríhếtsứcquantrọngtrongquảnlýnhânlực.Khitiếnhànhsáthạchphảichúýđếncácnguyêntắcnhưsáthạchtoàndiện;làmnổibậtthànhtíchthực;phâncấpnănglực;phảikếthợpsáthạchvớisửdụng,thăngchứcvàđiềuchỉnh;kết

hợpgiữatínhgiaiđoạnvớitínhliêntục.Cóthểápdụngphươngphápđánhgiáđịnhtính,phươngphápđánhgiáđịnhlượng;hoặckếthợpcảhai.Khithựcthi,cầnphảichúýđếnnộidungvàhạngmụcsáthạchphảihợplý,trìnhtựphảinghiêmngặt,ngườisáthạchphảicôngbằng.

TậpđoànBaosteelThượngHảilàdoanhnghiệpcóquymôlớncủaTrungQuốcvàlàđạidiệnchocôngcuộchiệnđạihóangànhcôngnghiệpthépcủaTrungQuốc.Kểtừkhithànhlập,ngoàiviệcluôngiữvữngmụctiêuchiếnlượcchunglàchấtlượngcao,năngsuấtcao,lợiíchcao,lọtvàotopđầuthếgiới,Baosteelcònluôntiếpthu,tìmtòi,sángtạonhữngcôngnghệvàthiếtbịngoạinhập,khiếnchocôngnghệvàthiếtbịđượcnhậptừnhữngthậpniên70củathếkỷtrướcvẫnluônduytrìđượcvớitrìnhđộtiêntiếncủathếgiới,gâytiếngvanglớntrongvàngoàinước.Ngoàira,côngtycòncoiviệclựachọnvàsửdụngnhântàilànhiệmvụchiếnlượcquantrọng.Chínhnhữngđiềunàyđãkhiếnđộingũnhânviêncủacôngtykhôngngừnglớnmạnh.

Baosteelhọchỏicáchsáthạchđốivớicánbộcấpphòngcủamộtsốdoanhnghiệplớn,mạnhdạncảicáchsáthạchtheokiểutruyềnthống,thựchiệncáchìnhthứcsáthạchtheongày,theoquývàcuốinăm;thốngnhấttiêuchuẩnsáthạch,ápdụngtiêuchuẩnsáthạchlinhhoạtphùhợpvớitừngnơivàtừngvịtrícôngviệc.Đốivớikếtquảsáthạch,quántriệtnguyêntắccoitrọngthànhtíchthậtsự,coitrọngdưluận;vớiviệcthựcthisáthạchnghiêmngặt,độingũnhânviêntrongcôngtyđãbiếnáplựcthànhđộnglực.ÔngLêMinh,ChủtịchHộiđồngQuảntrịtậpđoànBaosteelchobiết:“Baosteelluônlấythànhtíchtrongcôngviệclàmtiêuchítuyểnchọncánbộ.Chúngtôichorằngthướcđotàiđứcluônđượcphảnánhtrongthànhtíchcôngviệc.Nếuanhcóđứccótàinhưngtrongcôngviệclạikhôngcóthànhtích,thìcôngtycũngkhôngthểdùngđượctàiđứcđó.Cũngchínhbởinhậnthứcnhưvậy,biệnphápsáthạchvàquảnlýnhântàimàBaosteelápdụngđãkhíchlệtriệtđểtínhtíchcựccũngnhưsángtạocủađộingũnhânviên,khiếnchotỉlệngườitàicũngnhưsửdụngngườitàiđượcnânglênrõrệt,tốchấtchungcủađộingũnhânviênđượctăngcao.

10ĐIỂMQUANTRỌNGTRONGVIỆCSÁTHẠCHNHÂNVIÊNXUẤTSẮCCạnhtranhgiữacácdoanhnghiệpchínhlàcạnhtranhvềnhântài,nhântàilà

cáigốccủadoanhnghiệp,lànguồntàisảnquýgiánhấtcủadoanhnghiệp.Dovậy,làmthếnàođểbiếnviệcnhậnbiếtvàlựachọnnhântàitrởthànhcôngviệccủacôngtyđãtrởthànhnhântốmangtínhquyếtđịnhđếnsựsốngcòncủacôngty.Nóicáchkhác,tốchấtcủanhânviêncaohaythấpcóảnhhưởngrấtlớnđếnsựthànhbạicủadoanhnghiệp.Nhìnchungmộtnhânviênxuấtsắccầnphảihộiđủ10điềukiệnsauvàđâycũngchínhlà10điểmquantrọngtrongviệcsáthạchnhânviên.

1.Yêunghề

Kếtquảđiềutranhucầutuyểndụngcủacácdoanhnghiệpgầnđâychothấy,tháiđộlàmviệcvàlòngyêunghềlàưutiênhàngđầuchoviệctuyểndụngcủacácdoanhnghiệp.Nhữngngườitrungthànhvàtíchcực,chủđộngtrongcôngviệcluônlàngườiđượccáccôngtysănđón.Ngượclại,họkhôngmuốntuyểnnhữngngườiđứngnúinàytrôngnúinọ,khôngnhẫnnại,khôngkhiêmtốn,làmviệckhôngthựctế.

Nhiềunhàquảnlýchorằng,cácnhânviêntrẻngàycàngđòihỏiđãingộcũngnhưphúclợicao,họkhôngyêntâmlàmviệcvàkhôngtrungthànhvớicôngty.Tìnhtrạngnhảyviệcđãkhiếnkhôngítdoanhnghiệpphảicoiviệcduytrìsựổnđịnhcủađộingũnhânviênlàmmụctiêucaonhấttrongquảnlýnhânsự.

Nhìnchung,trítuệgiữamọingườikhôngcósựchênhlệchlớn,hiệuquảtrongcôngviệcluônđượcquyếtđịnhbởitinhthầntráchnhiệmđốivớicôngviệcvàtinhthầndámnhậntráchnhiệm.Nhữngnhânviênkhôngchịukhuấtphụctrướckhókhăntrongcôngviệc,kiêntrìđếncùng,chắcchắnhiệuquảlàmviệcsẽcao,vìvậyhọsẽđượclãnhđạovàđồngnghiệptrọngdụngvàtintưởng.

2.Giỏigiaotiếp

Trongxuthếtoàncầuhóakhảnănggiaotiếptrởthànhđiềukiệntấtyếucủacuộcsống.Nhânviêncủamộtcôngtyhàngngàyphảitiếpxúcvớinhiềukiểungườinhưlãnhđạo,đồngnghiệp,kháchhàng,thậmchícònphảixửlýmốiquanhệgiữacôngtyvớicáccổđông,đồngsự,chínhquyềnvàkhudâncư,phảithườngxuyênlàmcáccôngviệcnhưphốihợp,giảithíchhoặctuyêntruyềnchocácđơnvịkháchoặccánhânkhác.Quađócóthểthấytầmquantrọngcủakhảnănggiaotiếp.Mộtnhânviênxuấtsắccầnphảicókhảnănggiaotiếptốt.

3.Phẩmchấtđạođứctốt

Phẩmchấtđạođứclàđiểmcănbảntrongđốinhânxửthếcủaconngười,cũnglàyêucầucơbảncủacôngtyđốivớinhânviên.Mộtngườicóhọcvấn,cónănglựcnhưngnếukhôngcóphẩmchấtđạođứctốtthìsẽgâyratổnhạirấtlớnđốivớicôngty.

Gầnđây,nhữnghiệntượngnhưnhânviênlừagạtcôngty,cónhữnghànhvikhôngchuẩnmựckhiởbênngoài,làmtổnhạihìnhảnhcủadoanhnghiệpliêntụcxuấthiện.Trongkhiđó,cáctrườngđạihọccũngnhưcáctổchứcđàotạođềumởthêmmônđạođứcdoanhnghiệpvàđạođứckinhdoanh.Tấtcảnhữngviệclàmnàychothấy,vìhìnhảnhbảnthânvàcũngvìsựpháttriển,doanhnghiệpsẽngàycàngcoitrọngphẩmchấtđạođứccủacácứngviêntuyểndụng.

4.Khảnănghọctậpcao

Phâncôngtrongxãhộingàycàngrõnét,kiếnthứcchuyênngànhmàcácngànhnghềđòihỏingàycàngchuyênsâuhơn.Dovậy,kiếnthứcchuyênmônvànănglựclàmviệctrởthànhvấnđềchínhmàdoanhnghiệpcầnphảixemxétkhituyểndụng.Nhưngtrongxuthếngàycàngnhiềudoanhnghiệpcoitrọnggiáodụcđàotạo,tựđàotạobồidưỡngnhânviên,cácnhânviênmớicótrangbịkiếnthứcchuyênmônvàkinhnghiệmlàmviệchaykhôngđãkhôngphảilàđiềukiệntấtyếuđểtuyểndụng,thayvàođólàkhảnăngtiếpnhậnđàotạobồidưỡngcủanhânviênđónhưthếnào,tứclàkhảnănghọctậpcủahọsẽrasao.

Nhữngngườicókhảnănghọctậpởđâydùngđểchỉnhữngngườicótốchấttốt,cóđộngcơrõràngđểtheođuổithànhcông,cónguyệnvọngvàkhảnănghọctậplớn.Hiệnnaycácdoanhnghiệpkhituyểndụngđềunghiêngvềviệclựachọnnhữngngườicókhảnănghọctập,chứkhôngnhằmvàonhữngngườicókiếnthứcvànănglựcchuyênmôn.CáchlàmđượccácdoanhnghiệpưathíchhiệnnàylàkhituyểndụngthêmcáccâuhỏivềchíhướngvàIQ,nhằmđểkiểmtrakhảnăngcủacácứngviênnhưthếnào.

5.Khảnănglàmviệctheonhóm

Trongxãhộingàynay,mộtngườixuấtsắcđếnmấy,nếuchỉdựavàosứcmạnhcủabảnthânmìnhthìcũngkhócóthểđạtđượcthànhcôngtrongsựnghiệp.Nhữngaicóthểhoànthànhcôngviệcmộtcáchxuấtsắcđềulànhữngngườicótinhthầnlàmviệctậpthể.

Ngàynay,chủnghĩatậpthểđãtrởthànhyêucầuphổbiếncủacácdoanhnghiệp.Nhữngngườitheochủnghĩacánhânkhócóđượcchỗđứngtrongdoanhnghiệp.Bởilẽmuốnlàmtốtmộtviệc,chắcchắnkhôngthểchỉdựavàosởthíchcủacánhân,khôngthểđộcđoánchuyênquyền.Chỉcóthôngquaviệcgiaolưu,hợptác,thảoluận,đặtlợiíchtậpthểlêntrên,tậphợptrítuệvàsứcmạnhcủanhiềungười,mớicóthểđưaranhữngquyếtđịnhkhiếnmọingườichấpnhậnvàủnghộ,từđómớicóthểhoànthànhtốtnhiệmvụđượcgiao.

6.Tưduycởimở

Trongxãhộihiệnđại,khoahọckỹthuậtngàycàngpháttriển,cạnhtranhthịtrườngluônthayđổi,nếumuốnduytrìbướctiến,doanhnghiệpphảikhôngngừngđổimới,nếukhôngsẽđồngnghĩavớiviệctụthậu.Tấtcảnhữngcôngviệcmàdoanhnghiệpđangtriểnkhaiđềuphảilấynhânviênlàmchủthể,vìvậycómộtđộingũnhânviêncótinhthầnhọctậpcao,tưtưởngcởimở,cóthểtiếpthunhữngtưtưởngsángtạomới,thìdoanhnghiệpđóchắcchắnsẽpháttriểnnhanhchóng.

7.Phântíchtỉmỉ

Nhữngnhânviênphântíchtỉmỉvấnđề,phánđoánchínhxácvàcóphảnứngnhanh,lànhữngngườisẽdễdàngthànhcôngtrongviệcxửlývấnđề.Đặcbiệtlàtrongquảnlýhọluônphảiđốimặtvớivôvànthayđổi,tháchthức,chỉcónhữngaisớmpháthiệncơhội,nắmchắcthờicơ,đốiphóhợplývớicáctìnhhuốngxảyramớicóthểtrụvững.

Mộtnhânviêncókhảnăngphântíchtốt,phảnứngnhanhđồngthờigiảiquyếtvấnđềmộtcáchnhanhchóng,hiệuquảsẽlàngườitàiđượcdoanhnghiệptrọngdụngvàcótiềnđồpháttriểnxánlạn.

8.Hiểumình

Hiểumìnhđểlựachọncôngviệchoặcsựnghiệpphùhợpvớibảnthânvàphấnđấuvìmụctiêuđó,cókếhoạchkhảthiđốivớitàichính,giađình,nghỉngơi,giaotiếpxãhộinhằmthỏamãnnguyệnvọngcủachínhmình.

9.Thíchứngvớihoàncảnh

Khituyểndụng,doanhnghiệptấtphảichútrọngđếnkhảnăngthíchứngvớihoàncảnhcủacácứngviên,đểtránhviệclựachọnnhữngngườicótính

cáchcựcđoanhoặcquálýtưởng,bởinhữngngườinàysẽkhóhòađồngvớimọingườihoặclàmviệckhôngthựctế.Điềunàysẽảnhhưởngđếncôngviệcchungcủacảcôngty.

Mộtngườimớivàolàmởcôngty,thờigianđầusẽcảmthấylạlẫm,nhưngnếutrongthờigianngắnnhấtcóthểlàmquenvớimôitrườnglàmviệc,vàcóthểquanhệtốtvớicácđồngnghiệp,đượcmọingườicôngnhậnvàtintưởng,côngtychắcchắnsẽcoitrọngkhảnăngpháttriểncủanhânviênđó.Ngượclại,nếuquábảothủ,khôngxâydựngmốiquanhệtốtvớimọingười,chodùtàiđếnmấycũngkhócóthểpháttriển.

10.Sứckhỏetốt

Mộtnhânviêncóthểđảmnhậncôngviệc,ngoàicácnhântốnhưphẩmchấtđạođức,nănglựcbảnthânvàcátính,thìsứckhỏecủahọcũnglàmộtnhântốquantrọng.Mộtnhânviêncósứckhỏetốtsẽlàmviệckhôngbiếtmệtmỏi,vàcũngcóthểđảmnhậnnhữngnhiệmvụquantrọngphứctạp,cònngượclạisẽkhôngthểhoànthànhnhiệmvụđượcgiao.

HỌCHỎIKINHNGHIỆMTRONGCHẾĐỘSÁTHẠCHCỦANƯỚCNGOÀIMỗinướccócáchgọisáthạchkhácnhau,vídụMỹvàAnhgọilà“kiểmtrathànhtích”,NhậtBảngọilà“đánhgiámứcđộchuyêncầntrongcôngviệc”.

Cụthểchếđộsáthạchcủacácnướctrênthếgiớicónhữngnộidungsau.

Thờigiansáthạch,ngoàiviệcsáthạchthườngxuyên,nhiềunướccònápdụngchếđộmộtnămsáthạchmộtlần.

Cáchạngmụcsáthạchcủacácnướckhônggiốngnhau.Phápnhiềunhấtvới14hạngmục,Anhcó10hạngmục.Chodùhạngmụcsáthạchnhiềuhayítthìđềulấytrọngtâmlàthànhtíchtrongcôngviệc.Thànhtíchtrongcôngviệcchiếmhơn1/2tổngsốđiểm,sốđiểmtốiđacủacáchạngmụckháclầnlượtlà5điểm,10điểmhoặclàconsốkhác.Sốđiểmcủatừnghạngmụccộngvàochínhlàkếtquảcủasáthạch.

Kếtquảcủasáthạchđượcchialàmcácmứckhácnhau.Romanichiathànhbốnmức:xuấtsắc,tốt,trungbìnhvàkém.MộtsốnướcnhưAnhvàNhậtBảnchiathànhnămmức.Mỹthìlạichiathànhbamức.Sauđó,căncứvàocácmứckhácnhauđểquyếtđịnhthănghaygiángchức,thưởnghayphạt.“Luậtkiểmtrathànhtích”củaMỹbanhànhnăm1950quyđịnh:Mứcxuấtsắclàmứccôngviệcvượttiêuchuẩn,nânglênmộtbậclương,vàcócơhộiđượcthăngchứctrướchạn;đạtlàchỉmứccôngviệcđạttiêuchuẩn,nângmộtbậclương;khôngđạtlàchỉcôngviệcchưađạttiêuchuẩnđềra,sẽbịgiảmlương,giángchứchoặcchothôiviệc.Đốivớinhữngnhânviênchưađạt,doanhnghiệpsẽđưarakhuyếncáovớihọtrướcbatháng,đểhọcốgắngđạtđượcmứctiêuchuẩn.Vìvậy,nhânviênởmứcđạtchiếm98%,khôngđạtchỉchiếm2%.ỞNhật,mỗilần“đánhgiásựchămchỉtrongcôngviệc”đềudolãnhđạoviếtnhậnxét,nhânviênkhôngđượcthamgia.LoạiAcóthểđượcnânglươngvượtbậc,nhưngsốngườinàykhôngvượtquá10%tổngsốnhânviên,loạiB,C,Dsẽđượcnânglươngbìnhthường,cònloạiEsẽkhôngđượcnânglương,quákémthìsẽbịtrừđiểm.

ĐặcbiệtởBungarycònđưaraquyđịnhchếđộbìnhgiáđịnhkỳđốivớilãnhđạo.Nếunhưnhânviênchorằngmộtngườilãnhđạokhôngđảmnhiệmđượccôngviệc,thìngườiđósẽbịthuyênchuyểnhoặcbịgiángchức.ChếđộnàycủaBungaryđãtránhđượcthiếusótchỉđánhgiánhânviênmàkhôngđánhgiálãnhđạo.

Điềumàchếđộsáthạchcácnướcđặcbiệtcoitrọnglà:xácđịnhtiêuchuẩnsáthạchthíchhợp;kếtquảsáthạchphảicómốiquanhệvớithưởngphạtvàthănggiángchức.Nếukhông,sáthạchsẽmấtđigiátrị,thậmchígâyratácdụngphụ,lãngphínhânlựcvàthờigian.Mộtsốnướccónềnkinhtếvàkhoahọckỹthuậtpháttriểnkhánhanhđềucoithànhtíchvàhiệuquảtrongcôngviệclàtiêuchuẩnđểsáthạch.Trongcácnướctưbảnchủnghĩa,NhậtBảnlànướccónềnkinhtếpháttriểnnhanhnhất.Tổngkếtnhữngbàihọckinhnghiệmtrướcđây,họluônquántriệtđườnglối“chủnghĩathànhtích”.Họchorằng,tốchấttốthaykhôngcủanhânviênsẽđượcphảnánhkhátậptrungtrongthànhtíchcôngviệc,thểhiệnởsốlượngcũngnhưchấtlượngcủacôngviệc.

Phươngphápsáthạchrấtđadạng.Trongđóphảikểđếnbaphươngphápkhánổitiếng,đólà:phươngphápsáthạchthànhtíchtheoướclượng,phươngphápđánhgiátheotiêuchuẩncôngviệcvàphươngphápsosánhđạidiện.Phươngpháp“sáthạchthànhtíchtheoướclượng”làchỉdựavàophánđoánvàsuynghĩchủquancủalãnhđạođểđánhgiánhânviênđócóxuấtsắctrongcôngviệchaykhông.Phươngphápnàytuyđơngiản,dễtiếnhành

nhưngcũngcónhượcđiểm,đólàthiếukháchquan,đánhgiátheocảmtính,dođókếtquảđánhgiákhôngcôngbằng.“Phươngphápđánhgiátheotiêuchuẩncôngviệc”làchỉsốlượngvàchấtlượngcôngviệcmàmỗinhânviênbắtbuộcphảihoànthành.Phươngphápnàycụthể,kháchquan,côngbằnghợplý,nhưngcómộtsốviệckhócóthểđịnhrađượctiêuchuẩnsốlượng,nênkhiápdụngcũngcómộtsốhạnchếnhấtđịnh.“Phươngphápsosánhđạidiện”làtrongcùngmộtvịtrí,lựachọnramộtnhânviênđạidiệnchonămmứcxuấtsắc,tốt,khá,trungbìnhvàyếu,lấyhọlàmtiêuchuẩnđểsosánh,đánhgiáxemcácnhânviênkhácđạtởmứcnào.Ngoàira,còncócácphươngphápkhácnhư“phươngphápđánhgiáchođiểm”,“phươngphápxếpthứtự”,“phươngphápsosánhnhântố”,“phươngphápbìnhgiácấpbậctheonhântố”,“phươngphápbìnhxétthướcđo”...Cácchuyêngiavềhànhchínhnhânsựnướcngoàichorằng,phươngphápsáthạchtuykhônggiốngnhau,nhưngnhìnchungđềuphảilấykháchquanvàcôngbằnglàmnguyêntắccơbản,mớicóthểđánhgiámộtcáchhợplý,dovậycầnphảicốgắngdùngphươngphápphântíchđịnhlượng.

ChếđộsáthạchcủaMỹcònquyđịnh:(1)kếtquảsáthạchbắtbuộcphảiđượcthôngbáochongườiđượcsáthạchbằngvănbản;(2)ngườiđượcsáthạchcóquyềnbiếtnộidungsáthạch;(3)tấtcảcácnhânviêntrongcôngtyđềucóquyềnkiểmtrakếtquảsáthạch;(4)khingườibịsáthạchchorằngkếtquảsáthạchkhôngcôngbằng,cóthểgửiđơnyêucầuxemxétsửachữavàbồithường;(5)khicơquancắtgiảmnhânviên,nhữngnhânviêncóthànhtíchsáthạchxuấtsắccóquyềnđượcgiữnguyênvịtrílàmviệc.

TRÁNHSAILẦMTRONGVIỆCĐÁNHGIÁQUẢNLÝTHÀNHTÍCHCÔNGVIỆCTrongquátrìnhquảnlývàđánhgiáthànhtíchcủanhânviêntrongcôngty,lãnhđạocầnphảitránhsáusailầmdướiđây.

1.Nhânviênkhônghiểurõkỳvọngcủalãnhđạođốivớicấpdưới,hoặcngượclại

Nhânviênvàlãnhđạođềucầncómộtthướcđođánhgiáthànhtíchtrongcôngviệc,thướcđonàyphảicungcấpmộttiêuchuẩnrõràngtrướcsaunhưmộtđểgiảiđápvấnđề“khitôinhìnthấynótôisẽbiếtphảilàmgì.”

2.Lãnhđạokhôngbiếtnhânviênsắpxếpthờigianrasao

Mộtsốnhânviêncónăngsuấtlàmviệcrấtcao,lãnhđạotintưởngvàonănglựccủahọ,nênkhôngngầnngạigiaothêmchohọnhữngcôngviệcđôikhivượtquákhảnăngcủahọ.Trongtrườnghợpnhưvậy,dườngnhưcómộtquyđịnhbấtthànhvăn:tìmrađiểmgìđóđểphêbình,bởilẽđâychẳngphảilàmụcđíchcủaviệcđánhgiáthànhtíchcôngviệcđósao?Dođó,tuyhàilòngvớicôngviệccủanhânviên,nhưnglãnhđạocũngkhôngtránhkhỏiviệcbớilôngtìmvết,vínhưnhânviênnàythiếusựhàihước,chỗlàmviệckhôngngănnắp,thờigiandànhchobữatrưaquádài...

3.Ítbànluậnvềthànhtíchcôngviệc,khôngbắtkịpnhữngthayđổitrongcôngviệc

Mộtnămnêntổchứcbốnlầnthảoluậnvềcôngviệc:mộtlầnđịnhramụctiêuchocôngviệccủa12thángtới,thảoluậnmứcthưởngcho12thángqua,balầnthảoluậnvềtìnhhìnhthựchiệnmụctiêuvàgiảiquyếtmộtsốvấnđềnảysinhtrongquátrìnhlàmviệc.

4.Tuynhânviênhiểurõmốiliênhệgiữatiềnthưởngvàthànhtíchcôngviệc,nhưngchếđộquảnlýlạikhônglàmrõmốiquanhệnày

Rấtnhiềudoanhnghiệpvẫntheocơchếquanliên,càobằngmọingườinhưnhau.Đểtránhđiềunày,khiđưarakếhoạchlàmviệc,lãnhđạovànhânviênphảicùngnhauthốngnhấtmứcđộthùlaotươngứngvớithànhtíchcôngviệc.

5.Nhữngmốilokhôngcầnthiếtsẽkhiếnchokếtquảđánhgiákhôngphảnánhđúngthựctế

Khiđánhgiátấtcảnhânviênlà“vừađủđiềukiện”hoặc“khôngđạt”,ngườilãnhđạosẽlolắng:“Cóthểmìnhsẽbịcholàmộtlãnhđạoquákhắtkhe,tốtnhấtlàđánhgiáchomỗingườicaohơnsovớithựctếmộtbậc.”Cũngcónhữnglãnhđạolạiđánhgiánhânviênthấphơnsovớithựctếvìsợnhânviênđượcđánhgiácaosẽtỏratựmãn.

6.Chodùlàngườisáthạchhayngườiđượcsáthạch,phêbìnhlàmộtvấnđềkhókhăn

Đốivớilãnhđạo,từ“phêbình”dùngđểchỉnhữngphảnứngtiêucực,nênhọtránhkhiđưarađánhgiávềmộtnhânviênđượccoitrọng.Khicông

việccủamộtnhânviêndiễnrađềuđều,mộtsốlãnhđạosẽchorằng:“Nếutôiphêbình,tìnhhìnhcólẽsẽtrởnêntồitệhơn,làmnhưvậy,mìnhsẽcàngthấykhóxử.”Dovậynhânviênnàyđượcđánhgiáởmức“hàilòng”vàsẽkhôngbaogiờbịcoilàlàmviệcdở.

TRÁNHSAILẦMTRONGSÁTHẠCHCUỐINĂMCuốinăm,lãnhđạocôngtyphảiđánhgiácôngviệccủacủanhânviêntrongmộtnămqua,đồngthờilấyđólàmcơsởđưaramứcthưởngphạtvàmụctiêumớichonămmớisắpđến.

Theomộtcuộcđiềutra,phầnlớncáclãnhđạođềuchorằngtổngkếtcuốinămlàmộtcôngviệctốncôngtốnsức.Vìlúcđó,cácnhânviênđềusẽrasứcbảovệquyềnlợicủamình,nhưngngườilãnhđạolạiphảichỉrađượcnhữngmặtthiếusótcủahọ.Dovậytổngkếtcuốinămsẽdễdàngtrởthànhxungđộtgiữahaibênlãnhđạovànhânviên.

Đểtránhnảysinhmâuthuẫn,tổngkếtcuốinămcủanhiềudoanhnghiệpđãtrởthànhmộthộinghịthườngniênkhônglàmảnhhưởngđếnai.Vậylàmthếnàođểbiếncôngviệcđauđầunàytrởnênthiếtthựchơn?Trướctiêncóthểhỏimộtsốvấnđềtrựcdiệnnhằmtìmhiểuxemsuynghĩcủanhânviênnhưthếnào.Mộtsốvấnđềdướiđâykháđượccácnhânviênhưởngứng:

Anh/chịchorằngđồngnghiệpxuấtsắcnhấtcủaanh/chịlàai?Ailàlãnhđạoxuấtsắcnhất?

Theoanh/chị,tạisaocôngtylạicầnanh/chị?

Mụctiêucủacôngtycómâuthuẫnvớimụctiêucánhâncủaanh/chịhaykhông?

Trongcạnhtranhcủacôngty,anh/chịlolắngđiềugìnhất?

Đốivớinhữngsailầmmàanh/chịmắcphảitrongnămqua,anh/chịcảmthấynhữngsailầmnàocóthểbỏquađược?

Trongnămtới,anh/chịmongnhậnđượcsựủnghộcủachúngtôiở

nhữngphươngdiệnnào?

Đánhgiácuốinămkhôngphảilàmộtcôngviệcdễdàng,nếukhôngcẩnthậncókhảnăngsẽđưaranhữngđánhgiásailầm.Lãnhđạocủamộtdoanhnghiệpnổitiếngthếgiớiđãtừngchỉrabađiểmđặcbiệtlưuýkhitiếnhànhtổngkếtcuốinăm:

1.Tiêuchuẩnđánhgiácóđángtinhaykhông?

Khiđánhgiácuốinăm,khôngphảiaicũngphùhợpvớitiêuchuẩnđánhgiácủacôngty,nhưngcũngkhôngthểchorằngnhữngbiểuhiệnkhácsovớitiêuchuẩnđềulàsailầm.Bởilẽbảnthântiêuchuẩncũngcóvấnđề.Mờicácbạnhãyxemvídụdướiđây.

Vàinămtrước,giámđốcđiềuhànhmộtcôngtyquyếtđịnhtựmìnhquảnlýmộtbộphậncóthànhtíchtốtnhấtcôngty.Ôngtakiểmsoáttiềnlươngcủavịgiámđốcbộphậnđó,cắtgiảmtiềnthưởng,vàbiếtrõrằnglàmnhưvậygiámđốcbộphậnsẽphảitừchức.

Vịgiámđốcđiềuhànhđóchorằngmìnhlàmthếhoàntoànhợplý,vìtrongmắtông,vịgiámđốcbộphậnlàngườikhôngbiếttrêndưới,khônghiểuquyđịnh.Ôngtakhôngbaogiờchịungồiyênởphònglàmviệc;thángnàocũngtrìhoãnbáocáo,sẵnsàngkhôngthamgiahộinghịtổngkếtquýcủacôngtychỉvìgiúpmộtnhânviêntiêuthụsảnphẩmgiảiquyếtmộtvấnđềkhókhăn.Tómlạiôngtalàmộtngườikhôngtuânthủcácquyđịnhcủacôngty.

Đúngnhưdựđoán,ítlâusau,vịgiámđốcbộphậnđóđãnghỉviệc.Nhưngđiềukhiếnchovịgiámđốcđiềuhànhkhôngthểhiểunổilàtừđóvềsau,tấtcảcácnhânviêncủabộphậnđóđềulầnlượtxinnghỉviệc.Sausáutháng,mộtbộphậnvốnpháttriểnrấtmạnhbỗngtrởnêntrìtrệ,hiệuquảgiảmsútnghiêmtrọng.Nếuxéttheotiêuchuẩnđềra,vịgiámđốcbộphậnkhôngphảilàmộtgiámđốcmẫncán,nhưngtrongmắtcácnhânviênthìôngtalạilàmộtanhhùng.Sovớitiêuchuẩnđưara,điềumàôngtaquantâmlàconngười,ôngtaquantâmđếnnhucầucủanhânviênhơnlàcáchộinghịcủacôngty.Nếubêncạnhcácnhânviêntrongcôngtylúcnàocũngquầnáochỉnhtề,tuânthủgiờgiấc,cómộtngườihơikhácvới“thônglệ”nhưvậythườngsẽbịcoilà“kẻkhácngười”.Nếubạnpháthiệntrongcôngtycómột“kẻkhácngười”nhưvậy,bạnhãykiểmtraxemcáctiêuchuẩnđánhgiácủabạncóchỗnàochưahợplýhaykhông,sauđóhãyđưarakếtluận.

2.Khôngnênbịmêhoặcbởi“nỗlựccuốinăm”

Cómộtsốngườirấtcốgắnglàmviệctrongkhoảnghai,bathángcuốinăm.Trongmộttrậnthiđấubóngđácũngluônxảyratìnhtrạngtươngtự,khisắphếtgiờthiđấu,cáccầuthủthiđấucũngquyếtliệthơn.Sựquyếtliệtphânbạithắngthuaởcuốitrậnđấukhiếnmọingườiphấnkhích,nhưng“nỗlựccuốinăm”trênthươngtrườnglạikhôngthểnhưvậy.Lãnhđạokhôngthểnhìnbiểuhiệncuốinămcủacấpdướimàđánhgiáthànhtíchcủahọtrongcảmộtnăm.

3.Phânbiệt“thờigianlàmviệc”và“thờigiancómặt”

Cónhữngngườinhìnbềngoàithìlàmviệcchămchỉ,đếnsớmvềmuộn,nhưngtrênthựctếtrongthờigianlàmviệchọlàmnhữnggì?7giờsánghọđãcómặtởcôngty,mấtkhoảnghaitiếngđểgiảiquyếtbữasáng,sauđólàđọcbáo,tròchuyệnvớibạnbè...Đếntận7rưỡitốihọmớirờicôngty.Trướcđóhọsẽvuivẻđáchânsáo,ômđiệnthoạisắpxếpcáchoạtđộngxãhộicủamình.“Thờigianlàmviệc”củahọkhônghềhiệuquảvàthờigianđóchỉcóthểđượcgọilà“thờigiancómặt”.

Mỗicôngtyđềuphảicóquyđịnhvềthờigianlàmviệc.Mộtngườilãnhđạomẫncánphảilàngườilấy“thờigianlàmviệc”làmtiêuchuẩnđánhgiánhânviên.Tiêuchuẩnđánhgiákhôngthểxemthờigianlàmviệccủahọnhiềuhayít,màphảixemhọđãcốnghiếnnhưthếnào.

BẢYSAILẦMSÁTHẠCHCẦNTRÁNHKhisáthạch,cầnphảitránhbảysailầmdướiđây.

1.Quátinvàonhữnggìngheđược

Tìmhiểuphẩmchấtđạođức,nănglựclàmviệc,đứctínhchămchỉvàhiệuquảcôngviệccủanhânviênthôngquacáckênhkhácnhaulàđiềucầnthiết,nhưngnếuchỉdựavàođóđểđánhgiátoàndiệnmộtconngườilàkhôngchínhxác.Chỉtintưởngvàonhữnggìmìnhngheđượcsẽthườngxuyênbỏlỡnhântài.Khôngtiếpxúctrựctiếpsẽkhôngthểhiểurõhọvàkhócóthểbiếtchínhxác,toàndiệnvềtínhcách,khảnăngbiểuđạtcũngnhưkhảnăngnhậnthức,phântíchvấnđềcủahọ,từđókhótránhkhỏiviệcđưaranhữngđánhgiásailầm.Cóngườitàiđứcbìnhthường,nhưngvìlà“người

thậtthà”,“khôngđắctộivớingườikhác”,dựavàonhânduyêntốtmàđượcmọingườikhenngợi.Cóngườinănglựcbìnhthường,nhưnglạigiỏiquanhệnêncũngđượctrọngdụng.

2.Coitrọnglờinóicủalãnhđạo,khôngquantâmýkiếncủaquầnchúng

Trongkhisáthạch,chỉchúýđếnýkiếncủalãnhđạo,đặcbiệtlànhữngýkiếnmangtínhcánhân,cònýkiếntậpthểchỉđể“thamkhảo”.Trưngcầudânýchỉmangtínhhìnhthứckhiếnchonhữngngườicóquanhệthânthiếtvớilãnhđạođượclựachọn,cònnhữngngườiquanhệkhôngtốtvớilãnhđạosẽkhôngđạtyêucầu.

3.Coitrọngthànhtíchmớiđạtđược

Cóấntượngsâuđậmvànhớrấtrõnhữngbiểuhiệncũngnhưhànhvitrongthờigiangần,vàkhôngcóấntượnglắmđốivớinhữngviệcxảyratrongthờigiandàitrướcđây.Mộtngười,hếtsứcbìnhthườngnhưngvìđạtđượcmộtthànhtíchtốt,bỗngtrởthànhanhhùng,vụtsángtrongchốclátvàđượclãnhđạotrọngdụng.Mộtngườilàmviệcxuấtsắcnhưngchỉvìgầnđâymắcsailầmnênbaocônglaotrướcđóđổxuốngsôngxuốngbiển,vàtừđóbịghivào“sổđen”.

4.Coitrọngbằngcấp,xemnhẹnănglực

Nănglựclàkhảnăngmộtngườihoànthànhnhiệmvụ.Bằngcấpvàtrithứclàsựtổngkếtcủaconngườiđốivớitrithứcvàkinhnghiệm.Haiđiềunàycóliênhệmậtthiếtvớinhaunhưngcũnglạicósựkhácbiệtrõrệt,vàkhôngthểxếpnganghàng.Tuyểnchọnnhântài,nếuchỉcoitrọngbằngcấp,coibằngcấpvànănglựccôngviệcthựctếnhưnhau,sẽrấtdễxảyrahiệntượngdùngsaingười.Nhữngngườibằngcấpcaonhưngnănglựckémcũngkhônghềít.

5.Chínhtrịvàchuyênmôn

Trongmốiquanhệgiữachínhtrịvàchuyênmôn,thườnglàđitừcựcđoannàysangcựcđoankhác,hoặclàchỉxemtrọngtưtưởngchínhtrịmàcoinhẹnănglựclàmviệcthựcsự;hoặclàchỉcoitrọngnănglựcchuyênmônmàcoinhẹlậptrườngtưtưởngchínhtrị.

6.ChỉchútrọngIQ

Khituyểnchọnnhânviên,chỉchúýđếncácnhântốnhưIQ,nănglực,màcoinhẹnhữngnhântốkhácnhưlòngyêunghề,chítiếnthủ,sởthích,tìnhcảm,ýchí...kếtquảlàsẽchọnlầmngười.

7.Coitrọngtốchấtcủacánhân,xemnhẹtổchứctậpthể

Tuyểnchọnvàcấtnhắccánbộ“chỉbiếtthaylinhkiện,khôngbiếtlắpcỗmáy”.Quenvớiviệclựachọncánhânmàkhôngchútrọngđếntínhhợplýchungtrongcơcấutổchức.Nghiêmtrọnghơncảlàmộtsốlinhkiệnđãhangỉmàkhôngthaykịpthời.Chỉchútrọngtốchấtcáthểcủangườitàimàcoinhẹchỉnhthểchung,ắtsẽdẫnđếnmộttổchứccóhiệuquảlàmviệcthấp.

ĐIỀUCẤMKỴTRONGSÁTHẠCHLÀDỰAVÀOCẢMTÍNHMộtthầygiáodạyhaingườihọctrò,mộtngườiôngrấtquý,cònngườikiathìlạirấtghét.Mộthôm,cảhaicậuhọctròngủthiếpđitronglúcvẫnđangcầmsáchtrêntay.Ngườithầytátcậuhọctròmàôngghétvàmắng:“Cậuhãynhìnxem,cứcầmsáchlênlàngủ,cậuhãynhìnkiakìa,ngườitađingủvẫncầmsách.”Mộthànhđộngcùngxảyramộtlúcvớihaingườikhácnhau,nhưngngườithầylạiđưarakếtluậnkhácnhau,nguyênnhânởchỗôngđãlàmviệctheotìnhcảm,đốiđãivớihọctròbằngtìnhcảmyêughét.

Trongcuộcsống,dotưtưởng,chíhướng,kinhnghiệm,sởthích,tínhcáchvàtâmlýcủamỗingườikhônggiốngnhau,nênchắcchắnsẽdẫnđếnsựgầngũihayxacách,yêuthươnghayghétbỏtrongquanhệgiữangườivớingười.“Thuậntheotôi,chưachắccótài,ngượcvớitôi,chưachắcvôdụng”.Dođó,trongquátrìnhsáthạch,ngườilãnhđạo,khôngthểlàmviệctheocảmtính,khôngthểđánhgiáconngườibằngcảmtính,màlýtríphảithắngtìnhcảm,lấynguyêntắclàmviệcđểkhốngchếtìnhcảmriêngtư,điềunàytuykhónhưngnhấtđịnhphảilàmđược.

Trênthựctế,khuyếtđiểmlớnnhấtkhingườilãnhđạodùngtìnhcảmđểsáthạch,đánhgiánhânviênlàởchỗkhôngcónguyêntắctrongcôngviệccũngnhưtrongđốinhânxửthế,làmviệctheohứng.Lãnhđạonhưvậythườnglấychíhướng,sởthích,tínhcáchcánhânlàmthướcđotiêuchuẩnđánhgiá.Trênthựctế,đâychínhlàbiểuhiệncủaviệcđặttìnhcảmcánhân

lêntrênlợiíchcủatậpthể.Xéttừgócđộlợiíchtrướcmắt,rấtnhiềungườitàinhưngkhôngcóchíhướnggiốngôngta,ôngtacoinhưkhôngthấy,tìnhcảmkhôngổnđịnh,kếtquảlàngườitàinăngbỏđihết.Xétvềlâudài,sáthạchtheotìnhcảmcánhânlàkhôngkháchquan,trongquảnlý,nếunhưxửlýgiảiquyếtvấnđềtheotìnhcảm,cộngthêmviệcchếđộquảnlýbảnthânvốnđãmấtđitínhràngbuộcvànguyêntắc,nênchắcchắnxungquanhlãnhđạosẽxuấthiệnmộtlớpngườivôdụngchỉbiếtbợđỡ.Dođó,khisáthạchnhânviên,ngườilãnhđạophảiđểsởthích,chíhướngcũngnhưtìnhcảmcủamìnhsangmộtbên,đặtlợiíchchunglêntrêntìnhcảmcánhân.Chỉcónhưvậy,mớitránhđượcbỏsóthàngloạtngườitài,đóchínhlàcáigốccủa“tuthân,tềgia,trịquốc,bìnhthiênhạ”.

COITRỌNGQUÁKHỨLẪNTƯƠNGLAILàmộtlãnhđạo,bạnphảiđưarađánhgiánhậnxétđốivớinhânviên,nhậnxétcủabạnchínhlàcăncứđểkhenthưởngcấtnhắchọ.Dođó,lãnhđạophảiđưaranhữngnhậnxétmangtínhtổnghợp.

Vậylàmthếnàođểnângcaohiệuquảcủaviệcsáthạch?

Xéttừmụcđích,đánhgiánhânsựtheocáchtruyềnthốngthườngmang“tínhquákhứ”,tứclàtrongmộtnămquanhânviênđóđãlàmviệcthếnào.Mụcđíchcủasáthạchkhôngphảilàđiềuchỉnhmứclương,khenthưởnghayquyếtđịnhthăngchức.Mụcđíchquảnlýnhânlựchiệnđạichorằng,sáthạchlàmộtphươngthứcđểkhaithác,pháttriển,khôngchỉmang“tínhquákhứ”màquantrọngởchỗphảihướngtới“tươnglai”.Tứclàphảiđưaraquyếtsáchđốivớisựpháttriểntạicôngtycủanhânviêntrongthờigiantới,vàlàmthếnàođểanhtathựchiệnđượcmụctiêupháttriểnđó.

Trongquảnlýnhânlựchiệnđại,sáthạchbaogồmcácnộidungnhưtiềnlương,tuyểndụng,thuyênchuyểnnhânviên,thưởngphạt,khíchlệ,cảitiếncôngviệc,đàotạohuấnluyện,đàotạotạichỗ,tăngcườngquảnlý,pháttriểncánhân...

Trongquảnlýnhânlựchiệnđại,sáthạchđãhìnhthànhnênmộtbộphươngpháptiêuchuẩnhóa,thíchhợpvớitấtcảcácdoanhnghiệp.Nhưnglựachọnphươngphápcụthểnàotrongnhữngphươngphápnàythìphảicăncứvàoquymô,chiếnlượcpháttriển,loạihình,nhânviên,giátrịvănhóa...củadoanhnghiệp.Trướckhisoạnthảophươngphápsáthạchcầnphảitìm

hiểuxemmụcđíchcủasáthạchnằmởđâu:

(1)Trướchếtcầnđánhgiákiểmtramộtcáchkháchquannhữngcốnghiếnthựcsựcủanhânviên.

(2)Bảođảmngườiđượcsáthạchcóthểhiểuđượckếtquảcủasáthạchđểcăncứvàokếtquảđósửachữahànhvicủamình,từđónângcaohiệuquảcôngviệc.

Tiếpđó,khisáthạchnhữngcốnghiếnthựcchấtcầnphảichúýhaithướcđoquantrọng,mộtlàchấtlượngcủacôngviệchoànthànhthựctế,hailànhữngcốnghiếnvôhìnhđốivớitổchức(bộphận),baogồmtháiđộtánđồng,tinhthầntráchnhiệmđốivớidoanhnghiệp,sựphốihợpvàquanhệvớicácthànhviênkhác...Nhưngphảiluôngiữmốicânbằnggiữahaithướcđonày.

(3)Đốivớicácnhânviênởcácvịtríkhácnhauvàchứcnăngkhácnhau,nộidungsáthạchcũngcósựkhácbiệt.Vídụ:cácnhânviênởvịtríthựchiệnvàcácnhânviênởvịtríquyhoạchthìnộidungsáthạchlàkhácnhau,hơnnữathờigiansáthạchphảiphùhợp,quádàihoặcquángắnđềukhôngthểpháthuyđượcvaitròcủasáthạch.

(4)Cuốicùng,lãnhđạodoanhnghiệpcầnhiểurằng,chodùphươngphápsáthạchchitiếtđếnđâucũngrấtkhócóđượckếtquảcôngbằng,hợplý,chínhxácmộtcáchtuyệtđốiđốivớimỗimộtthànhviêntrongtổchức.

Dođó,lãnhđạodoanhnghiệpphảitạođiềukiệnchomỗinhânviênthamgiasáthạch,ngoàiviệchiểuđượckếtquảcủasáthạch,phảicócơhộinóilênquanđiểmcủamìnhvềkếtquảsáthạchvànhậnđượccâutrảlờithỏađáng.Nhưvậymớiđượccoilàmộtbộphươngphápsáthạchhoànchỉnh.

ĐỊNHRATIÊUCHUẨNMuốnhoànthànhsáthạchdoanhnghiệpphảiđịnhratiêuchuẩnsáthạchchặtchẽ.Khiđịnhratiêuchuẩncầntheonhữngnguyêntắcsau.

1.Tiêuchuẩnphảicụthể

Tiêuchuẩnlàthướcđođánhgiánhânviêntrongkhisáthạch,nóthể

hiệnkếtquảmànhânviêncầnphảiđạtđượckhihoànthànhnhiệmvụ.Vìvậy,tiêuchuẩnphảicụthể,rõràng.

2.Tiêuchuẩnđưaraphảiphùhợp

Thếnàođượcgọilà“phùhợp”?Nóimộtcáchđơngiản,đóchínhlàtiêuchuẩnđưarakhôngđượcquácaovàcũngkhôngđượcquáthấp.

Nếunhưtiêuchuẩnđưaraquáthấp,nhânviênsẽkhôngtốnchútcôngsứcnàocũngcóthểđạtđược,dođósáthạchkhôngcònýnghĩa.Tiêuchuẩnquácao,nhânviênchodùcónỗlựcđếnmấycũngkhôngthểđạtđược,thìsáthạchcũngkhôngđểlàmgì.

Chỉcótiêuchuẩnđặtrakhiếnmọingườiphảicónỗlựcnhấtđịnhmớiđạtđược,thìsẽcótácdụngkhíchlệnhânviên.

3.Cáctiêuchuẩncóthểthayđổi

Tiêuchuẩncóthểthayđổiđểphùhợpvớihoàncảnh.Khixãhộicónhữngthayđổilớnthìtiêuchuẩnđánhgiácũngphảithayđổitheo.Đómớilàcáchlàmhợplý.

4.Tiêuchuẩnsáthạchphảicógiớihạnvềthờigian

Tiêuchuẩnnàychủyếudànhchosáthạchthànhtíchcôngviệc.

Trongviệcđưaratiêuchuẩnđánhgiácụthểcầnphảituânthủcácbướcdướiđây:

Liệtkêcôngviệccủatừngbộphận;

Xácđịnhkiếnthứccũngnhưkỹnăngmàcôngviệccần;

Xácđịnhcôngviệccủamỗicánhân;

Xácđịnhchứcnăngcủacôngviệc;

Xácđịnhtiêuchuẩncủatừngchứcvụ;

Lậpsổtayghichứcvụ,chứcnăngcôngviệc;

Xácđịnhtiêuchuẩnchứcvụ,chứcnăngcủamỗinhânviên.

ChươngXIV:

THƯỞNGPHẠT

Thưởngphạtphảirõràngvàhiệuquả✸Căncứduynhấtđểthưởngchínhlàdựavàocông,căncứduynhấtđểphạtlàdựavàotội.

✸Muốnquảnlýtốtcấpdướiphảikếthợpcươngnhu,thưởngphạtrõràng.

✸Lãnhđạophảinhớrằngtráchmóclàcầnthiết.

✸Ngườilãnhđạoápdụngnhuầnnhuyễncácbiệnphápthưởngphạtđồngnghĩavớiviệctìmđượcđònbẩychopháttriểnsựnghiệp.

THƯỞNG,PHẠTDỰAVÀOTÌNHHÌNHTHỰCTẾ,KHÔNGDỰAVÀOTÌNHCẢMNgườixưanói:“Dùngđúngngườisẽkhíchlệđượcngườitốt,dùngsaingườithìkẻxấusẽcócơhộiđểpháttriển.Mứcthưởngphảixứngđángvớicônglaobỏra,mứcphạtphảitươngxứngvớitộitrạng.”Vìđã“khôngthểcoinhẹthưởngphạt”,nênphảihếtsứcthậntrọng,màđiểmquantrọngnhấtcầnphảithựchiệnđólà“thưởngphạtcôngminh”,nghĩalà“mứcthưởngxứngđángvớicôngtrạng”,“mứcphạttươngxứngvớitộitrạng”.Chỉcódựavàotìnhhìnhthựctế,mớicóthểquyếtđịnhliệucóthưởngphạthaykhông,cóthểquyếtđịnhđượcmứcđộnặngnhẹcủathưởngphạt,mớicóthểkhiến

mọingườitâmphụckhẩuphục.

Cơsởduynhấtđểthưởngchínhlàcông,còncơsởduynhấtđểphạtchínhlàtội,ngoàihaiđiềunàyra,khôngcóbấtkỳlýdovàđiềukiệnnàocóthểlàmcơsởđểtiếnhànhthưởngphạt.HànPhitừngchorằng:“Khôngthưởngchonhữngngườikhônglậpcông,khôngphạtnhữngkẻkhôngcótội.”Thưởngkhôngthể“ântiến”,cũngkhôngthể“ngẫunhiên”;phạtvừakhôngthể“dogiậndữ”,cũngkhôngthể“liêntiếpgặpnạn”.

CólầnĐườngTháiTôngLýThếDânxétcôngphongthưởng.Saukhiđọchếtdanhsáchnhữngquầnthầnđượcphongthưởng,HoàiAnVươngLýThầnThôngchorằngmìnhlậpcônglớnnhất,lạilàchúhọcủavuanênhếtsứcbấtbìnhvớikếtquảnày:“ẢiphíaTâykhởibinhchinhphụcnhàTùy,thầnđãxungphongdẫnbinhhưởngứng.Baonhiêunămquathầnđãcùngbệhạvàosinhratử,bậnrộnviệcquân,thốngnhấtthiênhạ,cônglaothếnàobệhạcũngtỏ?Nhưngđịnhcôngphongtước,bệhạlạixếpnhữngngườichỉbiếtcầmbútlàmthơnhưPhươngHuyềnLinh,ĐỗNhưHảitrêncảthần,nênthầnkhônghiểubệhạđãdựavàođiềugìđểlàmnhưvậy?”ĐườngTháiTôngsaukhinghenhữnglờioántráchcủaLýThầnThông,đãthẳngthắnnóirằng:“ĐúnglàdấycờkhởinghĩalậtnhàTùy,thúcphụlàngườiđầutiêncầmbinhhưởngứng.NhưngkhiởSơnĐônggiaochiếnvớiDiêuKiếnĐức,thúcphụđãtháochạy,nênquântaliêntụcbạitrận,binhlínhgầnnhưbịkẻthùtiêudiệt.PhươngHuyềnLinhphòtrợtrẫmtrongviệcvậnchuyểnquânnhu,đưarakếsáchlớnthốngnhấtthiênhạ,cônglaođókhônggìcóthểsánhđược.Hiệnnayxãtắctháibình,luậncôngtrọngthưởng,họđươngnhiênphảixếptrước.Thúcphụlàhoàngthânquốcthích,làmsaocóthểvìlậpcôngnhỏmàđòivịtrícao?Trẫmsaodámvìtìnhriêngmàthưởngphạtkhôngcôngminh?”Saukhibanthưởngchocáccôngthầntrởvềcung,cómộtvàicậnvệthântínnhưngkhôngđượcphongtước,quỳxuốngtrướcmặtĐườngTháiTông,khócmàthanrằng:“TrướcđâybệhạdiệtTầnVương,thầntậntrunghầuhạ,naythiênhạđãtháibình,bệhạđãquênthần,mongbệhạhãyxemxétlại!”ĐườngTháiTôngngửamặtlêntrờimàthan:“Ngươiđãhầuhạtrẫmbaonămnay,cùngtrẫmvàosinhratử,trẫmkhôngbaogiờquên.NếuchỉdựavàonhữngquyđịnhcũcủanhàTần,lấythờigianphụcvụlâudàiđểlấyquantước,sẽchẳngtựhàogì!Trẫmcũngđâudámbánhọhàngxamualánggiềnggần,ânoáncánhânđểđemquantướcbổnglộcbantặngmọingười,nênmongcáckhanhhiểucho!”SaukhingheĐườngHuyềnTôngnóivậy,nhữngkẻquầnthầnđócảmthấyxấuhổvôcùngvàtựrútlui.

Cóthểthấyrằng,quânthầnanhminhđềuthưởngphạtdựavàocôngtộithựctế,thậntrọngkhiđưaramứcthưởngphạtvàlấyđólàmcơsở,không

đượcdựavàocáikhác.

QUẢNLÝCẤPDƯỚICẦNPHẢIKẾTHỢPCẢCƯƠNGLẪNNHUAicũngthíchđượckhenthưởngvàsợbịtrừngphạt.Bởivậy,ngườilãnhđạocóthểápdụngcươngnhuđểquảnlýcấpdướikhiếnhọlàmviệctheomongmuốncủamình.

Muốnquảnlýtốtcấpdưới,doanhnghiệpphảibiếtápdụngphốihợpcươngnhu,thưởngphạtcôngminh.Banthưởnglàmộtsựkhẳngđịnhđốivớimộthànhvinàođó,khiếnchohànhviđóđượccủngcốvàduytrì;cònxửphạtlạilàsựphủđịnhđốivớimộthànhvinàođó,khiếnchonódầndầngiảmđi.Ngườilãnhđạokhôngthểthiếuhaiphươngphápnàyđểquảnlýnhânviên.

Khimộthànhvimớixuấthiện,mọingườisẽcóđượccảmnhậnkhásâusắc,nếunhưlúcđókịpthờibiểudươngvàkhenthưởng,tácdụngkhíchlệsẽkhálớn.Vìvậy,kịpthờikhenthưởngkhíchlệlàmộtphươngphápquantrọng.Điềunàyyêucầulãnhđạocấptrênphảitíchcựcsuynghĩ,đưaranhiềuhìnhthứckhíchlệđểcóthểkhenthưởngđộngviệnkịpthờiđốivớinhữngthànhtíchđạtđượccủanhânviên.

Phạtmộtngườiviphạmquyđịnhthìcầnphảixửlýtheonguyêntắc:Cáiđángphạtthìcầnphảiphạtvàphạtchođúng.CácnhàquảnlýphươngTâygọinguyêntắckỷluậtnàylà“nguyêntắclòhơi”.

Theo“nguyêntắclòhơi”,khicấpdướiviphạmquyđịnhnộiquytrongcôngviệc,cũnggiốngvớiviệcchạmphảimộtcáilòđangrựclửa,nhấtđịnhanhtasẽbị“bỏng”.Đặcđiểmcủahìnhthứckỷluậtnàylà:

Mộtlàtínhtứcthời.Khivấpphảilòlửa,bạnsẽbịbỏngngaylậptức.

Hailàtínhphổbiến.Lòlửabìnhđẳngvớitấtcảmọingườikhôngkểgiàusangnghèohènhaythânsơ.

Balàtínhcảnhcáo.Lòlửalànơidùngđểđốtlửa,bấtkểaicũngbiếtrằngnếuvấpphảilòlửađềusẽbịbỏng.

Bốnlàtínhquántriệt.Lòlửakhôngbànđếnchuyện“tìnhcảm”,nó“đãnóilàlàm”,chứkhônghùdọaconngười.

Ngườilãnhđạophảicóđượchaibiệnphápcươngnhunày,khithựcthiphảikiênquyết,khôngđượcdodự.Khenthưởngngườikháclàmộtviệctốt,ngườikhenthưởngvàngườiđượckhenthưởngđềuvuivẻtiếpnhận,cònkỷluậttuycókhiếnngườitakhóchịumộtthờigian,nhưnglạivôcùngcầnthiết.Khikỷluậtaiđó,ngườilãnhđạophảimềmmạinhưngquyếtđoán,nếucứlotrướcnghĩsauchắcchắnsẽmấtđihiệuquảcầncó.

BIỆNPHÁPCUỐICÙNGLÀKỶLUẬTĐỂRĂNĐEMụcđíchchínhcủakỷluậtrấtđơngiản,tứclàkhíchlệnhânviênđạtđượcmụctiêuđãđịnhtrongcôngviệcvàlàmviệcantoàn,hợplý.Ngườilãnhđạophảicoikỷluậtlàmộthìnhthứcđàotạo.Nhữngnhânviêntuânthủquyđịnhvàtiêuchuẩnđềranênnhậnđượccácphầnthưởngnhưbiểudươngvàthăngchức.Nhữngnhânviênkhôngtuânthủkỷluậthoặckhôngđạtđượctiêuchuẩntrongcôngviệcsẽbịkỷluật.Phầnlớnnhânviênđềucoichếđộnàylàbiệnpháphợpphápđểduytrìtrậttựvàantoàn,đồngthờikhiếnmỗimộtthànhviênlàmviệcvìmụctiêuvàtiêuchuẩnchungcủabộphậnmìnhlàmviệc.Đốivớiphầnlớnnhânviên,tựkiểmsoátmìnhlàkỷluậttốtnhất.Vàgiốngnhưviệcxửlýkiệncáo,ngườilãnhđạotrướckhiđưarakếtluậnphảilắngnghenhânviêngiảithích.Nếumuốntiếnhànhphêbìnhhoặckỷluậtthìphảinóirõđâylàbiệnphápphảnứngđốivớihànhvikhôngthểchấpnhậnđượcchứkhôngphảilàsựtráchmócvớibảnthânnhânviên.Mụcđíchcủangườilãnhđạolàxâydựngcơchếtựgiácchấphànhchứkhôngphảikhiếnnhânviênthấykhóxử.

1.Yêucầuphápluật

Cóhaiyêucầuphápluật:

(1)Phảithôngbáotrướccáchànhviđángbịkỷluật,bằnglờihoặcvănbản.Tốtnhấtlàcôngbốcôngkhainhữngnộidung,nhữngquyđịnhvàquytắccủadoanhnghiệp.

(2)Thôngbáotrướccáchìnhthứckỷluậtcụthể.Điềunàythốngnhất

vớiyêucầuđầutiên.Cũngnhưvậy,ngườilãnhđạophảinóirõchocácnhânviênbiếtrõvềhìnhthứckỷluật.Khithựchiệnchínhsáchkỷluậttheohìnhthứctiệmtiến,mỗimộtbướckỷluậtnhânviênđềuphảithôngbáotrướcchohọ.

2.Lúcnàothìkhôngthểápdụnghìnhthứckỷluật?

Khihìnhthứckỷluậtkhôngđượcquyđịnhmộtcáchchitiếtvàcácvănbảnliênquanchưađầyđủ,thìviệckỷluậtphảicóchứngcứrõràng,khôngđượcxemthườnghoặccoinhẹ.Mộthìnhthứckỷluậtácý,thiếusuynghĩsẽgiốngnhưthêmdầuvàolửa.

Nếunhânviêncónhữnghànhvidướiđây,thìkhôngthểtiếnhànhkỷluật:

(1)Khôngcóhànhviviphạmkỷluậtrõràng.Mộtôngchủdoanhnghiệpsathảimộtnhânviênngủgậttronggiờlàm,nhưngquyếtđịnhcủaôngtalạibịcôngđoànphủquyết.

Chứngcứmàcôngđoànđưaralàôngchủnàylúcđóchỉđứngtừxaquansát.Phánquyếtcủacôngđoànlàtừkhoảngcáchnhưvậy,ôngchủ“chỉcóthểnhìnthấynhữngcáiôngtamongmuốnnhìnthấy”.

(2)Chưađưaranhữngcảnhcáođầyđủ.Mộtvídụđiểnhìnhlàmộtnhânviêntrongsuốtmấythángliềncóhiệusuấtlàmviệcrấtthấpnhưnglạikhônghềbịkỷluật.Ôngchủcủaanhtakhôngđưarabấtkỳmộtlờicảnhbáonàorồiđộtngộtchonghỉviệc.

(3)Thiếuchứngcứthuyếtphục.Lấyvídụlàcácnhânviênlườinhác,đâycũngthườnglàtrườnghợpkhókỷluật.Ôngchủmộtdoanhnghiệpđãsathảimộtnhânviênlườinhác,côngđoànđãphủquyếtquyếtđịnhnày,lýdohọđưaralà:lãnhđạokhôngphảilúcnàocũngcómặtởcôngtymàlàđộtngộtxuấthiệnvàomộtbuổichiềunàođó;nhânviêncóthểlàđangđợinguyênliệuhoặcthỉnhthoảngnghỉngơimộtlúc.

Ngoàira,doanhnghiệpcũngkhôngcungcấpbảngtiếnđộcôngviệcđểbiểuthịsựgiảmsútcủasảnlượng.Phánquyếtcủacôngđoànlàlãnhđạobướcvàocôngxưởngđúnglúcnhânviênđangchờnguyênliệu.

(4)Phiếndiện.Nếumộtlãnhđạocóbiểuhiệnphiếndiện,luôntìmcáchđểkỷluậtnhânviên,chắcchắnsẽdẫnđếnkiệntụng.Đốivớinhữngnhân

viênmắcsailầmgiốngnhau,kỷluậtngườinàynhưnglạikhôngkỷluậtngườikiathìkhócóthểtìmralýdochínhđángchosựđốixửkhôngcôngbằngnày.

(5)Ghichépkhôngđầyđủ.Phảicoitrọngnhữngghichépbằngvănbảngmangtínhcảnhbáo,rănđe,kểcảnhữnghànhviviphạmnhẹ.Cóthểbạnsẽkhôngkỷluậtnhânviênlầnđầuđếnmuộn,thậmchílàcảnhữngnhânviênđếnmuộnđếnlầnthứnăm,nhưngkhiđếnmuộntrởthànhmộtthóiquenthườngxuyên,bạnsẽphảiápdụnghìnhthứckỷluật.

Bạncầnxâydựngbảngtheodõikỷluật,nếukhôngbạnrấtkhócóthểđưarachứngcứthuyếtphụcchoquyếtđịnhkỷluậtcủamình.

(6)Viphạmchínhsáchcủacôngtyvàhợpđồnglaođộng.Phảithậntrọngvàbảođảmrằnghànhviviphạmkỷluậtcũngnhưsựràngbuộccủabảngtheodõicóthểphảnánhchínhxácnhữngchínhsáchcủacôngtycũngnhưnhữngđiềukhoảntronghợpđồnglaođộngquyđịnh.

GIÁTRỊCỦABIỆNPHÁPKHÍCHLỆBiệnphápkhíchlệlàvôcùngcầnthiết,nógiúpthayđổihànhvi,sựviệcđitheonhữnghướngtíchcực.

Mấuchốtcủatưduyquảnlýlàmốiquanhệgiữacấptrênvớicấpdướilàtưduytruyềnđạtvàthựcthiýtưởngvàmệnhlệnhcủacấptrêngiốngnhưthựcthiýtưởngvàmệnhlệnhcủa“ôngchủ”.

Mặtkhác,biệnphápkhíchlệkhôngnhữngthayđổihànhvimànócòngiúpchúngtabiếtcáchlàmthếnàođểnângcaohìnhtượngbảnthân.Giảđịnhchúngtabịphạtdo“cótháiđộkhôngtốtđốivớikháchhàng”,bảnthânchúngtasẽbiếtlàmthếnàođểthayđổihànhvicủamình.

Biệnphápkhíchlệcònđượcbiểuhiệnởsựquantâmđếnnhânviêncấpdướicủalãnhđạocaocấptrongdoanhnghiệp.Điềunàycóýnghĩarấtlớn,cótácdụngmạnhmẽđốivớicơchếphảnhồicủadoanhnghiệp.Biệnphápnàylýtưởngnhất,đạthiệuquảcaonhấtkhibạncânnhắcđếnthờigianhạnhẹpcủanhàquảnlýcũngnhưlượngcôngviệckhổnglồtrongcôngtácquảnlý.

Biệnphápkhíchlệtheođịnhkỳcóthểdựđoántrướcđượcnênbiệnphápkhíchlệnàyđãmấtđitácdụngcủanó.Tráilại,biệnphápkhíchlệbấtngờđạtđượchiệuquảcaohơn.Ngoàira,hiệuquảdonhữngphầnthưởngnhonhỏđemlạithườngcaohơnsovớinhữngphầnthưởnglớn.Sựtrọngthưởngthườngmangmàusắcchínhtrị,nósẽlàmtanbiếntínhtíchcựccủanhữngnhânviênkhôngđượckhenthưởngnhưnglạichorằngmìnhxứngđángđượckhenthưởng.Cầnphảinhớrõmộtđiều,aitrongchúngtacũngchomìnhlàngườichiếnthắng.Nhữngphầnthưởngnhonhỏmangtínhtượngtrưngsẽtrởthànhlýdođểchúcmừngchứkhôngphảilànguyênnhândẫnđếnđấutranhchínhtrị.

KHÔNGNÊNTÙYTIỆNCHÊBAIHAYKHENNGỢICẤPDƯỚITínhcáchconngườivôcùngphứctạp.Cóngườisốngnộitâm,khôngtùytiệnkhenchêngườikhác,cóngườilạithẳngthắnbộctrực,ruộtđểngoàida.Nóichungđókhôngthểcoilàkhuyếtđiểm.Tuyvậy,khibạntrongvaitròmộtngườilãnhđạothìvấnđềlạirấtkhác.Nếulàmộtngườilãnhđạotrựctínhthìbạncũngcầnthayđổiđôichúttínhcáchcủamìnhđểtránhlàmtổnthươngđếnnhânviên.Nếukhôngsẽlàmphậtlòngnhânviên.

ÔngVươnglàcôngnhâncónhiềunămkinhnghiệm,mọingườiđềuđánhgiáônglàngườisốngcótrướccósauvàcũnglàngườithẳngthắnbộctrực.Họbầuônglàmchủnhiệmphânxưởng.Saukhilàmchủnhiệm,ôngVươngvẫncứnhưtrướcđây,nóithẳngmọisuynghĩ,ýkiếncủabảnthân,kiểunhưanhTrươnglàmviệckhôngđángtincậy,anhLýlàngườirấtcầncùchịukhó…KếtquảlàcấpdướiđềuthấyôngVươnglàngườiquátùytiệnchêbaihaykhenngợingườikhác.

CònôngVươngthìkhônghiểutạisaotrướcđâymìnhcũngnóithẳngnóithựcnhưthế,đồngnghiệpchẳngcóýkiếngì,thếmàbâygiờhọlạitỏrakhônghàilòngvớimình?Ởđâycầnđềcậpđếnhainguyênnhân:

Mộtlà,vịtrícủaôngVươnggiờđãkhác.Làmộtngườiđồngcấp,câunóicủaôngcóthểnặngmộtchúthaynhẹmộtchútcũngchẳngsao,đồngnghiệpchỉcoiđólàquanđiểmcủacánhânôngmàthôi,chẳngcanhệgìđếnhọ.Trởthànhlãnhđạo,nắmtrongtayquyềnsinhquyềnsátthìviệcđánhgiángườikhácsẽđồngnghĩavớiviệcbạnsẽdùngquyềnhạncủamìnhđểđối

xửvớicấpdướirasao.ÔngVươngchorằnganhTrươnglàmviệckhôngđángtincậy,hiểnnhiênlàsẽkhôngbaogiờgiaochoanhtalàmnhữngviệcquantrọng.AnhTrươngcũngsẽmấtđicơhộiđểthăngtiếnvàtiềnthưởng.DođóanhTrươngkhôngcóýkiếnvớiôngVươngmớilàchuyệnlạ.

Hailà,nhữngkếtluậncủaôngVươngvềnhânviênquáchủquanvàđơngiản.Vừamớinhậmchứcchủnhiệmphânxưởngsảnxuất,chắcchắnôngchưathểcócáinhìnđúngmức,kháiquátvềnhânviêndướiquyền.Ấntượngcủaôngcókhichỉxuấthiệnmộtcáchngẫunhiên,độchínhxáckhôngcao.

Nhữngkếtluậnlãnhđạonóirađềuđượcnhânviênchorằngcóliênquanđếnbảnthânmình,nếunhữngkếtluậnđókhôngchuẩnxácthìlàmsaotránhđượcviệcnhânviênkhôngtâmphục,khẩuphục?Khiđánhgiánhânviêndướiquyền,ngườilãnhđạocầnchúýmộtđiều:Phảiquansátthậtkỹđểtránhđưaranhữnglờikhenchêmangtínhchủquan.Cũngkhôngnênvộivàngđưarakếtluậnmàhãycăncứvàonhữngconngườicụthểđểđánhgiá,hãyđểsựthậtlêntiếng,làmnhưvậythìnhânviênmớiđồngtình.

TUÂNTHỦQUYĐỊNH,BÌNHTĨNHXỬLÝVẤNĐỀVớimộtngườilãnhđạo,nếumuốntạo“cảmgiácbịoép”chonhânviên,cáchthứcphổbiếnđólàtráchphạt.Côngtynàocũngcónhữngquytắcriêng,trongđócónhữngquyđịnhliênquanđếnviệcthưởngphạt.Thôngthường,ngườilãnhđạochỉcầncăncứvàonhữngquyđịnhđóđểthựchiện,tuynhiênviệctráchphạtlạithậtkhóápdụngđốivớinhữngcấpdướithântín,hơnnữađólạilàphươngthứclãnhđạokémhiệuquảnhất.

Khiápdụngbiệnpháptráchphạtlãnhđạocầntuânthủđúngquyđịnh,quytrình,bìnhtĩnhkhixửlý.

(1)Lúcbậnbịu,vuimừnghaygiậndữ,tuyệtđốikhôngđượcthựchiệnhìnhphạt.

Việctráchphạtkhôngnênlàmtheokiểu“giơcaođánhkhẽ”.

(2)Việcxửphạtkhôngthểlàmtheokiểu“đầuvoiđuôichuột”,sấm

chớpthìầmầmmàmưaxuốnglạinhỏgiọt.Làmnhưvậyrấtdễkhiếnngườikhácthấyphảncảm,vàcũngkhôngthuđượchiệuquảgì.

Việcxửphạtvốnkhôngaimongmuốn,dođócầnphảinắmbắtthờicơ,tiếnhànhkhiểntráchngayvàchỉmộtlầnduynhấtđốivớinhữnghànhviđángbịxửphạt.Sauđóbạnkhôngđượcnhắcđinhắclạichuyệnđónữa,hãybìnhtĩnhchờđợihiệuquảcôngviệc.

Nếubắtbuộcphảixửphạtmộtcấpdướithâncậncủamình,khiđócảhaiphíađềukhôngthoảimái,chẳngaimuốnlàmthếcả.Dovậy,dùbiếtcấpdướiđãphạmsailầm,nhưngvìhọlàngườithântínnênbạnkhótránhkhỏiviệcxửlýqualoa,làmchoxongchuyện.

TRÁCH,PHẠTHỢPLÝTráchphạtkhônghợplýsẽdẫnđếnsựchốngđốihoặctrảthù.Dođótrướckhihànhđộng,bạnhãynghĩđếnhậuquảcủahànhđộngđó,đồngthờitìmrabiệnphápkhảthiđểứngphóvớimọitìnhhuốngcóthểxảyra.

Trướchếtlàphải“chuẩn”.Khiphêbìnhhaytrừngphạtphảichínhxác,đánhđúngđiểmyếuđềcậpđúngvấnđề.

Thứhailàphải“mạnh”.Khiđãthấynhữngsailầmđiểnhìnhnhất,rõràngnhất,cótínhnguyhạinhấtthìmạnhdạnratay.Cầntránhhànhvibiếnkhôngthànhcó,khôngđúngsựthực;cũngkhôngđượcchuyệnbéxérato,nóiquásựthực.Làmnhưvậymớicóthểkhiếnngườibịtráchphạtvànhữngngườikháctâmphụckhẩuphụcvàkhôngphạmnhữnglỗilầmtươngtự.Khiđãkiênquyếtdứtkhoátratay,khôngnểtìnhthân.Phảitránhdodự,khôngquyếtđoán,thayđổitháiđộ.

Muốncóbiệnpháptráchphạtthíchđángđốivớicấpdướithìphảităngcườngquyphạmkỷluậtvềmặtvănbản,đảmbảomọinhânviênđềuđượcđốixửcôngbằng,tránhđượcsựtráchphạttháiquá.

Muốntăngcườngkỷluật,cầnnắmbốngiaiđoạn.

Lầnphạmlỗiđầutiên:Cảnhcáomiệng.Cầngiúpchocấpdướihiểurõhọsaiởđâu,phảighichéplạithờigian,địađiểmvànhữngngườicómặttrongbuổicảnhcáo.

Lầnphạmlỗithứhai:Cầncóthôngbáobằngvănbảnđếnhọ,đồngthờiđưaracảnhcáonghiêmkhắc.Lãnhđạocấptrêncầnđểchocấpdướihiểuđượcrằng,nếuhọcòntáiphạmthìhìnhphạtsẽnghiêmkhắchơnnhiều,vídụnhưbịtrừlươnghoặcthayđổivịtrílàmviệc.Biênbảncảnhcáocầnlàmthànhbabản,mộtbảnngườiviphạmgiữ,mộtbảnlãnhđạogiữ,bảncònlạilưuhồsơ.

Lầnphạmlỗithứba:Cầntạmthờiđìnhchỉcôngviệccủahọ.Việcxácđịnhthờigianđìnhchỉcũngnhưthờigiantrảlươngdàihayngắntùythuộcvàothỏathuậncôngviệcgiữahaiphía,tínhchấtvàmứcđộcủalỗilầm.

Lầnphạmlỗithứtư:Phảigiángchức,hạcấpbậchoặcthuyênchuyểncôngtác,thậmchílàsathải.Ngườilãnhđạophảicânnhắccẩnthận,lựachọnphươngthứctrừngphạthợplý.

NHỮNGMÂUTHUẪNĐẶCBIỆTCẦNCÓNHỮNGBIỆNPHÁPĐẶCBIỆTĐốivớinhữngngườikhóứngphóhaynhữngmâuthuẫnkhógiảiquyết,cầnphảicónhữngphươngphápthiếtthựckhảthiđặcbiệtlinhhoạt,dùngthuốcđúngbệnhmớicóthểthuyếtphụcđượcmọingười,thuđượchiệuquảmongmuốn.VềmặtnàythìhìnhảnhbàntaysắtvàbàntaymềmmạicủavịhoàngđếkhaiquốcthờiBắcTốnglàTriệuKhuôngDẫnđángđểchúngtathamkhảo.

TriệuKhuôngDẫnđãtiếnhànhmộtcuộccảicáchlớnđốivớiCấmVệquân,hệthốngquanlạitrungươngvàđịaphươngtrêncảnước.Sauđóôngcònbỏnhiềutâmsứcđểrènluyệnbinhsĩvàthắtchặtkỷluật.Phươngchâmtrịquâncủaôngcóthểkháiquáttrongtámchữ:“Phạtthìphảinghiêm,đãithìphảihậu”.

TriệuKhuôngDẫnđíchthânlựachọnbinhsĩchoCấmquân,nhữngbinhsĩnàyainấyđềucườngtrángkhỏemạnh,võnghệcaocường.TrướctiềnlệxấutừthờiNgũĐạiđếnthờiBắcTốnglà“Kiêubinhthìchẳngcầnđếntướng”,TriệuKhuôngDẫnđãtựmìnhlàmthốngsoáihuấnluyệnCấmquân.TriệuKhuôngDẫnthườngxuyênthaoluyệnbinhmã,lựachọnranhữngbinhsĩtốtnhất.ĐốivớiCấmquân,TriệuKhuôngDẫnápdụngbiệnpháp“đồntrúluânlưu”,choCấmquânlầnlượtlàmnhiệmvụtrấnthủbiên

cương,thờihạnkhoảngmột,hainăm,mụcđíchkhôngchỉnhằmtạoracụcdiện“Binhkhôngcótướnghèn,tướngkhôngcóthầyhèn”,“Quânkhôngbiếttướng,tướngkhôngbiếtquân,binhtướngtáchrời”,màđócònlàbiệnpháphữuhiệunhằmrènluyệnsứckhỏecũngnhưnhữngtốchấtkhácchobinhsĩ.Khôngchỉcóvậy,TriệuKhuôngDẫncũngchorằng,việctổchứcchobinhsĩkinhthànhđilấylươngthảocũnglàmộtcáchrấttốtđểrènluyện.Nhữngbinhsĩđồntrútrongkinhthànhbắtbuộcphảiraphíatâythànhđểlĩnhlươngthảo.Mỗilầnnhưvậy,họphảiđicảthảylàhơnmườidặm.Những“danhmục”dàidằngdặcnhưvậycũngnhằmrènluyệntinhthầnchịukhóchịukhổcủabinhsĩ,tránhhiệntượngnhàncưsinhbấtthiện.

Đốivớikẻviphạmkỷluậtquânđội,TriệuKhuôngDẫncóchếđộxửphạtnghiêmkhắc,khôngkhoannhượngmộtai.ThờiBắcTống,trongquânkhôngđượcmặcnhữngtrangphụcsặcsỡ,kẻviphạmsẽphảichịuphạtđòn.Vệbinhbảovệcungđiệndobấtmãnvớibinhsĩđộikỵmãvìmỗingườitrongđộikỵmãđượclĩnhthưởngnhiềuhơn5.000quantiền,bèntậptrunglàmhuyênnáo.TriệuKhuôngDẫnlậptứcralệnhchémđầu40ngườingaytạichỗ,quanquânnhiềungườibịphạtđòn,đồngthờiralệnhgiảitánđộivệbinhnày.TướngquânHãnNhobịquânBắcHántậpkích,tướngThạchTiếnĐứclúcđólàchỉhuyđộiDoTiệpthấynạnmàkhôngứngcứu,khiếnquâncủaHãnNhobịtiêudiệt.TriệuKhuôngDẫnđãđemtoànbộ29binhtướngtrongquâncủaThạchTiếnĐứcrachémđầu.

Đốivớinhữngbinhsĩxúcphạmđếnbáchtính,hìnhphạtcủaTốngTháiTổlạicàngnghiêm.Mỗikhiđạiquânxuấtchinh,TốngTháiTổlạicảnhbáotớiquânsĩ:“Khôngđượcđánhđậpcướpbóccủadân,khôngđượcpháhoạinhàcửacủadân”.Cólần,độiquânHùngVõtrongCấmquângiữabanngàybanmặtcướpvợngườikhác,chốnglạiýchỉcủavua,TriệuKhuôngDẫnsaukhinghetinđãđùngđùngnổigiận,ralệnhchémđầu100người.CóvịđạiquantênDiêmThừaHàn,dobiếtsựtìnhmàkhôngcấpbáocũngphảichịuhìnhphạtmấychụctrượng.

Bêncạnhviệcápdụngchínhsách“phạtthìphảinghiêm”,ôngcònápdụngsáchlược“đãithìphảihậu”.Vịhoàngđếnàytừngnói:“Trẫmnaymuốnchămlochosĩtốt,khôngtiếcgìviệcphongtướcbanthưởng,nhượcbằnglàmtráivươngphápthìsẽchịuhìnhphạtthíchđáng.”Đốivớitướngsĩcócông,trungthành,ôngsẵnsàngthưởnghậu,thăngchứcchohọ.Mỗilầnduyệtđộingũ,pháthiệnrangườicóvõnghệcaocường,ônglậptứcđềbạtngay.Binhsĩravùngbiênải,ôngralệnhtăngbổnglộc,chohọnhiềutặngphẩm,thậmchícònphátchohọtiền“hànhtrang”.Binhsĩtừbiênảitrởvề,TriệuKhuôngDẫnđíchthânđóntiếp,thiếtyếnhỏihanâncần.

Phươngsáchtrịquân“phạtthìphảinghiêm,đãithìphảihậu”củaTriệuKhuôngDẫnđãđạtđượcthànhcôngrấtlớn.NhữngnămcuốicủathờiNgũĐạiThậpQuốc,chưhầubốnphươngvôcùnghỗnloạn,độiCấmquândoônglãnhđạovôcùnguyvũ,xuấtsắc,đánhđâuthắngđó.CóthểthấyphươngsáchtrịquâncủaTriệuKhuôngDẫnđãthuđượchiệuquảnhưthếnào.Ngaycảtướnglĩnhquânđịchcũngmuônphầnkínhnểsáchlượctrịquâncủaông.ĐạitướngNamĐườngHoàngPhủHuytrọngthươngbịbắt,trướckhichếtnóivớiTriệuKhuôngDẫn,khôngphảilàthầnbấttrungvớihoàngđếNamĐường,chỉlàvìdũngkhícủabinhsĩhaibênchênhlệchquálớn.ThầnđãtừngđánhbiếtbaotrậnvớiquânKhiếtĐan,chưatừngthấyđộitinhbinhnàodũngmãnhnhưđộiCấmquâncủahoàngthượng.

SỬDỤNGHIỆUQUẢĐÒNBẨYTHƯỞNGPHẠTKhenthưởngvàtrừngphạtđềucóthểtạorachongườilãnhđạoquyềnuytuyệtđối.Khenthưởngcóthểkhiếnngườitahiểuđượcđạolýlàmnhiềuthìđượchưởngnhiều;trừngphạtcóthểkhiếnmộtsốítngườinhậnđượcbàihọcvềviệcthiếuýchívươnlên,khôngchịutìmtòihọctập,khôngtuânthủkỷluật.Khenthưởngvàtrừngphạt,chungquyđềulà“chiếcgậyphépthuật”màngườilãnhđạothườngsửdụng.Khikhenthưởng,chiếcgậynàysẽtạoratiềnbạc,danhdựvànhữngtiếngvỗtayngợikhen;khitrừngphạtthìđiềumàchiếcgậyđemđếnchobạnchỉlàsựchêtrách,phạttiền,sathải.Thưởngvàphạtmãimãilàmộtthểthốngnhấtmâuthuẫnvớinhau.

CómộtcôngtychuyênsảnxuấtgiàybảohộlaođộngtheomẫuYcủaNhậtBản,saukhiđầutưsảnxuất,lợinhuậntrongnămđóđạt160nghìnđôla,nămsauđạt780,6nghìnđôla.Kinhnghiệmchủyếuchosựthànhcôngcủacôngtychínhlàbiệnphápthưởngphạtphânminhvàkhoahọc.

Tuổibìnhquântrongcôngtylà19,7tuổi,đaphầnnhânviêncôngtylànhữngthanhniênvừamớirờighếnhàtrường.Khivàocôngty,họcònthiếukinhnghiệm,ýthứckỷluậtkém,tácphongcôngviệctựdotảnmạn.Vìđiềunày,côngtyđãápdụngbiệnphápkinhtế,căncứvàonguyêntắc“thưởngcầncùphạtlườinhác,thưởngtốtphạtxấu”,tiếnhànhquảnlýthậtnghiêmkhắcđốivớimọigiámđốcbộphậnlẫnnhânviênđứngmáysảnxuấttrongcôngty.Chínhsáchnàyđãnhậnđượckếtquảtốtđẹp.Nhữngquyếtđịnhvềtấtcảmọimứcxửphạt(baogồmsathải,ngừngpháttiềnthưởng,kéodàithờigianthựctập,kiểmđiểmđạihộivàphạttiền…)đềudotậpthểcôngbố,

nhằmđưaralờicảnhcáođếntấtcảmọingười.Đốivớinhữngnhânviênviphạmnghiêmtrọngnộiquyvàphávỡkỷluậtlaođộngcủacôngty,saukhinhậnđượcsựđồngýcủacôngđoàn,lậptứctiếnhànhsathảihoặcđuổiviệc.Tácdụngcủanhữngquyđịnhnghiêmkhắctrêncùngvớinhữngtấmgươngtiênphongcủanhânviênquảnlýcáccấpđãhìnhthànhnênphongtràolaođộngmạnhmẽ,ngườingườiđềunỗlực,aiaicũngcầutiến.

Bêncạnhviệcđưarabiệnphápquảnlýkỷluậtchặtchẽ,côngtynàycũngápdụngbiệnphápkhenthưởngđểkhuyếnkhíchnhânviênnỗlựctrongsảnxuất,quantâmđếnlợiíchkinhtếcủacôngty.Việcpháttiềnthưởnggiaothẳngchotổtrưởngtổsảnxuất.Tổtrưởngtổsảnxuấtcăncứvàothànhtíchcôngviệccũngnhưtìnhhìnhtuânthủkỷluậtcủanhânviêntrongthángđóđểđánhgiáchođiểmvàxétsốđiểmvàothờiđiểmcuốitháng,xácđịnhmứctiềnthưởngchohọ.Nhânviênquảnlý(baogồmcảtổtrưởngsảnxuất)sẽđượchưởngthùlaochứcvụ.Đểpháthuytàinăngcủanhânviên,côngtycònphátđộngphongtràothamgiaxâydựngmangtínhthườngxuyên.Nếunhânviênđưaranhữngýkiếnđềxuấthợplý,chodùcóứngdụnghaykhông,nhấtloạtbanthưởng.Đốivớinhữngýkiếnhợplýđưarađượcápdụngthìsẽxácđịnhmứcthưởngtùyvàolợiíchthuđượctừýkiếnđó.

Nhữngbiệnphápthưởngphạtphânminh,khoahọccủacôngtynàyđãkíchthíchcóhiệuquảtínhtíchcựccủamọinhânviêntrongcôngty,từđóthuđượchiệuquảcao.

Làngườiquảnlý,việcápdụngtốtbiệnphápthưởngphạtcũnggiốngnhưtìmthấyđònbẩychoviệcpháttriểnsựnghiệp.Đểtừđóbạncóthểđẩybậttươnglaicủamìnhlêncao.

THÀNHTÍCHCỦACẤPDƯỚILÀTHUỘCVỀCẤPDƯỚIViệclãnhđạotraotráchnhiệmquantrọngchocấpdướisẽtạorahiệuquảrấtlớnđểnângcaosĩkhí.Tuynhiênđiềuđókhôngcónghĩalàlãnhđạođẩytấtcảchocấpdướiđểtrốntránhtráchnhiệm.Khicấpdướigặpthấtbạitrongcôngviệchoặcxảyratranhchấp,lãnhđạokhôngthểlấycớ“đólàviệccủaanh,anhphảitựchịutráchnhiệm”đểlờđimọiviệc.

Tráilại,cómộtsốlãnhđạolạilấythànhtíchcủacấpdướilàmcônglaocủabảnthân,hoặccótrườnghợp,khimớibắtđầulàmviệcvớicấpdướithìluônphảnđốivàcóýkiếntráingược,nhưngkhithànhcônglạikhoekhoangbảnthânmình.Nhữngviệclàmđóđềuảnhhưởngrấtlớnđếntínhtíchcựccủacấpdưới.

Mộtkhicấpdướimấtđisựtínnhiệmđốivớilãnhđạothìsẽkhôngcònnhữngđềxuấtvàhỗtrợcholãnhđạonữa.

Aicũngmongđượckhenngợi.Nếubạnkhenngợinhữngýkiếncủacấpdưới,thìchodùbạnkhôngyêucầuhọcũngsẽvẫnnỗlựchếtsứcvìtronglònghọvôcùngcảmkíchvới“tháiđộyêuquý,tôntrọngcủalãnhđạo.”

Trốntránhtráchnhiệm,tranhcôngcướpthưởng,tấtcảđềukhôngphảilàđiềumàmộtngườilãnhđạonênlàm.

Cóngườichorằng,trongxãhộicạnhtranhkhốcliệt,tìnhngườilạnhlùngnhưhiệnnaythìnhữngngườicấpdướichânthậtvĩnhviễnkhôngthểngócđầulênđược.Đúngnhưvậy,cómộtsốngườithăngquantiếnchứcnhờvàokhảnăngluồncúi,bợđỡ,lợidụngngườikhácđểmưulợiriêng.Saukhiđượcđềbạtliềnquênơntringộ.Trongmộtthờigianngắn,họcóvẻlàngườichiếnthắng,nhưngxétvềlâuvềdài,loạingườinàysẽnắmchắcphầnthấtbại.

Cuộcđờiconngườicólúcthănglúctrầm.Nhữngkẻchènép,lợidụngngườikhácđểthăngtiến,nếugặpphảicảnhngộtrắctrởthìnhấtđịnhhọsẽchịubáoứng.Nhữngngườimàtrướcđâybịhọlợidụngsẽkhôngbaogiờđưataygiúpđỡhọnữa.

Dovậy,khôngnêncóhànhvicướpcôngtranhthưởng.Đừngquênrằng,tấtcảnhữngđiềubạnlàmđốivớingườikhácngàyhômnaycóthểxảyravớichínhbạntrongtươnglai.Dovậy,lãnhđạokhôngđượcquêncônglao,thànhtíchmànhânviênđạtđược.

Nhânviênluônđểýrấtkỹlãnhđạocủamình.Lúccấpthiết,việchọđưatayragiúpđỡhaygiơchânrangángđường,tấtcảđềutùythuộcvàobiểuhiệnthườngngàycủangườilãnhđạo.

Nếuhàngngày,ngườilãnhđạoluônbêncạnhcấpdưới,trêndướiđồnglòng,sailầmtựmìnhgánhchịu,cônglaoghinhậnchocấpdướithìkhirơivàohoàncảnhkhókhăn,cấpdướinhấtđịnhsẽchủđộngcùngvớihọchia

sẻ,giảiquyếtkhókhăn.Ngượclại,cấpdướisẽchỉcótháiđộbàngquanmàthôi.

Tuynhiên,ngườilãnhđạocầntíchcựcchủđộngpháthiện,khaitháclòngnhiệttìnhtrongcôngviệccủacấpdưới,nhưngkhôngtranhcôngcướpthưởng,khônglàmnhụtýchícấpdướimớilàđiềuquantrọngnhất.

QUANTÂMĐẾNTRẠNGTHÁITINHTHẦNCỦACẤPDƯỚINhữngnhânviêncóbiểuhiệnkhôngtốttrongcôngviệclànhữngngườikhônggiỏiđiềuchỉnhcuộcsốngcủamình(côngviệcvàđờisốnggiađìnhhayviệcnghỉngơigiảitrí,kếtgiaobạnbè…).Đaphầnmọinhânviênđềusẽtrảiquanhữngngàythángrấtkhókhănđểđiềuchỉnhcuộcsống,khiđó,biểuhiệntrongcôngviệccủahọcũngchịuảnhhưởngnhấtđịnh.

Nóichung,nhữngtìnhhuốngnhưvậychỉmangtínhchấttạmthời,tháiđộtrongcôngviệccủahọthườngsẽtrởvềđúngquỹđạotrongthờigianngắn.

Chúngtacóthểnóirằngnhữngnhânviênnàyđãgặp“phiềnnhiễu”.Nếunhưtrạngthái“phiềnnhiễu”nàydiễnratrongmộtthờigiandài,ngườibịphiềnnhiễusẽgặprắcrốivềtâmtưtìnhcảmchứkhôngphảilànhữngvấnđềvềmặtsinhlý.Trongtrườnghợpđó,lãnhđạocầnlàmnhữngđiềusau:

1.Khiếnchohọtintưởng

Trướctiênbạncầnphảikhiếnhọtintưởngrằngmụcđíchcủabạnlàgiúphọlàmtốtcôngviệchoặchưởngthụthànhquảcôngviệcmộtcáchtốthơnchứkhôngphảilàtìmcáchđểtráchphạthaylấycớđểsathảihọ.

Đốivớinhữngngườicóbiểuhiệnchưatốttrongcôngviệcthìkhônggìcóthểlàmtổnthươnghọhơnlàcâunói“phấnchấnlênđichứ,nếukhônganhsẽbịmấtviệcđấy”.

Nhữngngườinàysẽcảmthấykhủnghoảng,bấtan,ứcchếtừnhữngcâunóiđócủalãnhđạo.Bạncầngiúpđỡhọmộtcáchcóthiệnchí,đồngthời

thuyếtphụchọtintưởngbạn.Đemlạichohọnhữngcơhộitựgiúpđỡchínhbảnthânmình.

Việcquảnlýnhữngnhânviêncóbiểuhiệnchưatốttrongcôngviệcthựcchấtlànhữngkỹxảotrongviệcgiảiquyếtnhữngxungđộtmàthôi.Nhiệmvụcủabạnkhiđórấtrõràng,đólàxửlýnhữngtìnhhuốngcụthểcóliênquantớicôngviệc.

Ngườilãnhđạosẽđóngvaimộtngườibiếtđiềutiết.Bạnkhôngnhấtthiếtphảichỉhuyhayđiềukhiểnbuổihọp,nhânviênsẽtựbiếtphảilàmgì.Bạncũngkhôngcầnphảilàmmột“bứctườnghồiâm”đểđiềutiết,giảmbớtnhữngáplựcảnhhưởngđếntiếnđộcôngviệccủanhânviên.Nếubạnmuốntạorasựđiềuchỉnhvượtquákhảnănghaykinhnghiệmcủamìnhthìsẽchỉcóhạimàthôi.

2.Phươngphápquảnlýnhânviêncóbiểuhiệnchưatốttrongcôngviệc

Ngườilãnhđạotốtnhấtnêndựavàosáuquytắcsauđểtổchứcnhữngbuổitraođổivớinhânviên:

Trướckhiđưarabấtkỳnhậnxétgìhãynhẫnnạilắngnghenhânviênnói.

Tránhđưaralờiphêbìnhhaynhữngcáchxửlýsơsàiliênquanđếnvấnđềcủanhânviên.

Tuyệtđốikhôngđượctranhluậnvớinhânviênkhibạnđangcáugiận.

Cầnquantâmđếnnhữngnhânviênđangrơivàotrạngtháitâmlýkhôngtốt.

Lưutâmđếncáchnóikhéoléo,nhữngýtứsâuxatrongnhữnglờinóicủanhânviên.

Chonhânviênbiếtrõmụcđíchcủabuổinóichuyện.

3.Kếtquả

Đừnghivọngrằngsẽthấyhiệuquảngaytứcthì.

Lấyvídụ,thángnàyAliceđimuộnbốnlần.Theoquyđịnhcủacôngty,côấyphảitạmngừnglàmviệctrongbangày.Khibạntìmgặpcôấyđểđưarahìnhthứccảnhcáothìcầnhếtsứctránhviệcđemtìnhcảmcánhânvàotrongcâuchuyện.Mụcđíchcủacuộcnóichuyệnlàkhiếncôấyhiểuđượcmốiquanhệgiữaviệccôấyđimuộnvớisựcảnhcáomàcôấyphảinhận.

BâygiờbạnmuốnkhôiphụclạicôngviệcchoAlice,bởivìxétvềmặtkhảnăngthìcôấylàmộtnhânviêngiỏi.Điềunàylạicầnđếnmộtbuổitưvấnvàgặpriêng.CáchtốtnhấtlàhẹnriêngAliceđểnóichuyện.Tấtnhiênnếucóthểnóichuyệnthậtcởimởvớicôấytrướckhitiếnhànhkỷluậtthìsẽtốthơnnhiều.

Nộidungcủabuổinóichuyệncóliênquantớinhữngvấnđềcòntồntạitrongcôngviệccủahọhaykhôngcũngkhôngquantrọng.Quantrọnglàsaubuổinóichuyện,bạnnhậnđượcsựtínnhiệmcủahọ,từđóhọsẽkhôngđemcáinhìnthùđịchhaytâmtrạngbuồnbã,chánnảnvàotrongcôngviệc.

Kiênnhẫnsẽgiúpbạnđạtđượchiệuquảmongmuốn.Tấtnhiênđiềunàykhôngnhấtđịnhsẽcóhiệuquảđốivớimọinhânviênđangcóbiểuhiệnbấtbìnhthường,nhưngnhìnchunglàthíchhợpvớiđạibộphậnnhânviên.

4.Khinàothìnhânviêncầnnhậnđượcsựhỗtrợvềtinhthần?

Nhậnbiếtđượcsựthayđổivềtâmtrạngcủanhânviên.

Thôngquanhữngphươngthứcnhưlắngnghe,tưvấnđểgiảiquyếtnhữngbiểuhiệnbấtbìnhthườngđangởmứcnghiêmtrọng.

Tìmchuyêngiahỗtrợtrongnhữngvấnđềcóliênquanđếntìnhcảmmàngườilãnhđạokhônggiảiquyếtđược.

Đểnhậnbiếtnhữngnhânviêncầnsựhỗtrợvềtinhthầnphảichúýđếnbadấuhiệuchủyếu:

Cựcđoan:Nhữngngườinàythườnghayngạingùngxấuhổquámứcdễtựgâyphiềnphứcchobảnthân;nhữngngườihaycườinóilạihaythamgiavàocáchoạtđộngxãgiao.

Căngthẳng:Làmviệchaykhônglàmviệc,nhânviênđềurơivàotâmtrạnglolắngbấtan,căngthẳng,mồhôiđầmđìa.

Suysụp:Nếunhânviênvẫnkhôngthểđiềutiếttâmtrạnglolắngcăngthẳngcủabảnthânthìanhtarấtcóthểsẽsuysụptinhthần,dẫnđếnviệckhôngthểkiểmsoátđượctưtưởng,cảmxúcvàhànhvicủamình.

ChươngXV:

NHÂNHÒA

Muốnthànhcôngphảicónhânhòa✸Có“nhânhòa”thìsựnghiệpmớicóthểhưngthịnh.Chữ“nhân”ởđâymuốngiáodụcchomọingườiphảihỗtrợchonhauvàsốnghòathuận.

✸Mộtngườilãnhđạosángsuốtsẽkhôngchỉbiếtcáchgiảiquyếtxungđột,màcòngiỏivậndụngvàcoixungđộtlàcáchđểthayđổi,hoànthiệnphươngthứcquảnlý,thậmchícòncóthêmlợiích.

✸Sựtàitìnhcủaviệckhiếnmọingườihợptácchínhlànhữngngườikhácnhauđảmnhậnnhữngvaitròkhácnhauchứkhôngphảikhiếnchotấtcảmọingườicùnglàmmộtviệc.

✸Sựhàihòađượcnảysinhdovậndụngchínhxácsựcânbằng.Nếulãnhđạokhôngbiếtvậndụngsựcânbằng,nộibộdoanhnghiệpsẽkhôngthểcósựhàihòathậtsự.

MÂUTHUẪNCHƯACHẮCĐÃLÀVIỆCXẤUCạnhtranhtrongnộibộcôngtylàđiềutấtyếu,cócạnhtranh,nhânviênmớicócảmgiácnguycơ,mớicóýthứcphấnđấu,cóáplực,từđómớiduytrìýchíphấnđấukhôngmệtmỏi,nhưvậycôngtymớipháttriển.Đốimặtvớicạnhtranh,cấptrêncầnphảilàmđượcbađiểmdướiđây.

1.Khuyếnkhíchcạnhtranhtronggiớihạnchophép

Khuyếnkhíchcạnhtranhtronggiớihạnchophépkhôngnhấtthiếtphảithểhiệnrõràng,bạncóthểápdụngphươngphápámthịhoặcâmthầmđồngý,khiếnchohaibêncạnhtranhđềucảmthấyđượckhíchlệ.Nhưngnếuđểpháttriểntựdothìhậuquảcủaviệckhíchlệcạnhtranhcũngkhánghiêmtrọng.

Lãnhđạokhuyếnkhíchcạnhtranhnêngiớihạntrongphạmviviệccông,nếucấpdướicó“dãtâm”phảithắng,đồngthờithểhiệntrongcôngviệchàngngày,ngườilãnhđạocóthểápdụngphươngphápnày.Nếusựcạnhtranhmangtính“cánhân”,ngườilãnhđạophảilậptứcgiảiquyết,tránhđểmâuthuẫntrởnênsâusắc,nếukhôngsẽcóảnhhưởngkhôngtốtđếnsảnxuất.

2.Coicạnhtranhlàcơhộiđểthửtháchcấpdưới

Ngườilãnhđạothườnghaykiếmtìmmộtngườikếnhiệmtrongcáccấpdướicủamình.Thửtháchcấpdướithôngthườngđượcđánhgiábằngnănglực,hiệuquảcôngviệcvàphẩmchấtđạođức…Khicấpdướiphátsinhmâuthuẫn,cũngcóthểcoiđólàcơhộiđểthửtháchhọ.Ngườilãnhđạocóthểhiểuđượcnhânviênthôngquavấnđềnhậnthứcvàlậptrườngtrongmâuthuẫngiữahaibên,từđócóthểcoiđólàmộttrongnhữngcăncứđểlựachọnngườikếnhiệmcủamình.

Đôikhimâuthuẫncạnhtranhcủahaibênlàvôýhoặckhôngđiđếnkếtquả,thìđểtránhchosựviệctrởnênnghiêmtrọng,lãnhđạophảilậptứcngănchặnhoặcthểhiệntháiđộcủamình.Sựramặtcủalãnhđạocóthểsẽkhiếnchocảhaibênhoặcmộtbêncảmthấykhônghàilòng,dođócầnkhíchlệ,anủisaukhixảyravấnđề,nếukhôngcấpdướisẽchorằngbạnkhôngtintưởnghọ,từđósẽnảysinhhoàinghivàkhôngvừalòngvớibạn.

Khimâuthuẫnđãphátsinh,đểđạtđượcmộtkếtcụcviênmãnhàihòalàrấtkhó.Nguyênnhândẫnđếnmâuthuẫnphầnlớnlàdodanhlợi,nêndùngườilãnhđạocóramặtgiảiquyết,haibêntạmthời“thukènrúttrống”nhưngrạnnứtvàsựhổthẹnthìkhôngthểgiảiquyếttrongmộtsớmmộtchiều,khótránhkhỏisaunàylạivìmâuthuẫncũmàmâuthuẫnmớiphátsinh.Dovậyngườilãnhđạophảihếtsứcchúý.

3.Điềuchỉnhchứcvụ

Mâuthuẫncủahaibêncókhichỉlàđangcốgắnghếtsứcđểbảovệlợiíchcủabảnthânmàcôngkíchđốiphương.Sựnảysinhcủachủnghĩabảnngãcóthểlàdohaibênchưahiểuhếtnhau,khôngthểđứngởvịtrícủađốiphươngđểsuyxétvấnđề.Nếucóthể,lãnhđạohãythayđổichứcvụcủahaibênchonhau,mâuthuẫncóthểsẽđượcgiảiquyết.Đươngnhiên,điềunàycũngcầnphảixemxétđếntínhchấtcủacôngviệcvàsởtrườngcủahaibên,tuyệtđốikhôngthểđiềuchỉnhmộtcáchmùquáng,tránhviệccàngthayđổicànglàmrốimọiviệc.Ngoàira,giảiquyếtmâuthuẫncũngcầnphảilắngngheýkiếncủahaibên.

THAYĐỔIHÀIHÒATRONGVIỆCSẮPXẾPNHÂNLỰCKhitriểnkhaihoạtđộngthayđổinângcaohiệuquả,vấnđềlàmthếnàođểđánhgiáưuđiểmsẽrấtquantrọng.Đôikhiviệctriểnkhaihoạtđộngnàycóthểchưathuđượckếtquảnhưmongmuốn,hoànthànhcôngviệccủa10giờtrong5giờ,thìđâyquảlàmộtsựthayđổilớn.Nhưngnếukhôngbiếtsửdụngtriệtđểhiệuquảnămgiờdưrathìsựthayđổinàycũngkhôngcóýnghĩa.

Vídụnhưlấythờigianlàmviệccủanămtrướclà1800giờđểlênkếhoạch,saukhithayđổiđãthuđượckếtquảlàhiệusuấttănglên20%,dochỉcần1440giờlàcóthểxửlýđượccôngviệctrướcmắt.Kếtquảlàcòndưra360giờđồnghồ,nhưngtrênthựctếcóphảidưra360giờđồnghồrảnhrỗi?Thựctếkhôngphảinhưvậy,tuyđãtiếtkiệm360giờđồnghồ,nhưngvẫnbậnrộnnhưtrước,đồngthờicũngkhôngtăngthêmcáccôngviệcmới,từđócóthểthấyđâylàmộtkếtquảkhôngphùhợpvớithựctế.

Thôngthườnghiệuquảcủahoạtđộngcảitiếnrấtmơhồ,vìvậyngườilãnhđạophảiđưaraưuđiểmcủakếtquảcảitiến.Muốntậndụngthờigiandưracủakếtquảcảitiến,bắtbuộcphảithêmcôngviệcmới.Nhưngnhìnchung,tuythêmgiờnhưnglạirấtkhócóthểđưavàothêmcôngviệcmới.Biệnpháptốtnhấtlàlấybộphậnvànhómlàmđơnvịkiểmtra,tínhrathờigianmỗingườicóđược,sauđósắpxếpthêmcôngviệcmới,cáchlàmnàycũngkháhiệuquả.

Vídụnhưmộtbộphậncó10nhânviên,tiếnhànhcảitiến30%,kếtquảcảitiếnlàthờigianrỗimàmỗingườicóđượclàkhácnhau.Vậythìtậndụng

côngviệctiếptụcphânphối,đemcôngviệccủa10ngườitrướcđâygiaocho7người,sauđólạisắpxếpcôngviệcmớicho3ngườicònlại,làmnhưvậysẽđạtđượckếtquảkhảthi.

Tuynhiêndưrangườinàothìphảixemxétđếnkhảnăngcủangườiđócóphùhợpvớicôngviệcmớihaykhông,nếunhưsắpxếpmộtcôngviệcmớichomộtngườihoàntoànkhôngphùhợp,thìcũngkhôngthuđượchiệuquảnhưmongmuốn,dovậyphảicốgắngrútranhânviêncókhảnănghoànthànhcôngviệcmớivàđểchocácnhânviêncònlạihoànthànhcôngviệchiệntại.

Sốvốnmàdoanhnghiệpđầutưkhôngchỉhoàntoànlàchiphívềnhânsự,ngoàiracòncócácchiphíkhác.Songchiphívềnhânsựchiếmtỉtrọnglớnnhất,dođó,cótậndụngđượctriệtđểnguồnnhânlựchaykhôngđãtrởthànhvấnđềhếtsứcquantrọng.

Vìvậy,mụctiêuđầutiêncủacảitiếnlàphảichútrọngđếnvấnđềnhânlực,bắtbuộcphảilấyviệcbốtríngườiphụtráchcôngviệcphùhợpvớibảnthânanhtanhấtlàmnguyêntắc.

Căncứvàonguyêntắcnày,đầutiênphảiđặttrọngđiểmvàocôngviệccủamỗimộtnhânviên,đươngnhiêncũngcầnphảixemxétđếnviệcnângcaohiệuquảcôngviệc.Tuynhiên,vềcơbảnphảitìmcáchđểhoànthànhcôngviệcvớisốnhânviênvàthờigianlàmviệcítnhất.Sốnhânviêncònlạiphụtráchcáccôngviệcmới,đâylàbiệnphápcóhiệuquảnhất.

Từđócóthểthấy,mụctiêuđầutiêncủaviệccảitiếncôngviệclàphảinhắmvàotínhchấtcôngviệcđểxemxétlàmthếnàotiếtkiệmđượcnhânlực,nếunhưngoàiviệctiếtkiệmnhânlựccòncóthểcóđượcnhữngưuđiểmkhácthìcàngtốt.

Nhìnchung,hiệuquảcủacảitiếnnếunhưchỉđượctínhbằngthờigianlàmviệcthìkhámơhồvàkhôngổnđịnh,dovậycầntìmcáchđểđổithànhnhânlực,đemkếtquảcảitiếnquyđổithànhnhânlựcmớilàvấnđềquantrọng.Songnhữngngườichỉdùngviệclưuchuyểnnhânsựđểthảoluậnkếtquảsẽchorằng:“Kếtquảcảitiếnchẳngphảilàsửdụngquyềnnhânsựđósao,nhưvậythìcầngìphảimấtnhiềuthủtục,sớmtiếnhànhviệcsửdụngquyềnnhânsựchẳngphảicũngcóthểthuđượchiệuquảtiếtkiệmnhânlựcsao?”

DỰBÁOXUNGĐỘTVÀCÁCHGIẢIQUYẾTNơinàocóloàingườisinhsốngchắcchắnsẽnảysinhxungđột,mâuthuẫn.Làlãnhđạo,bạnphảicoiviệcgiảiquyếtổnthỏamâuthuẫngiữacáccấpdướilàmộtcôngviệcquantrọng.Ngườilãnhđạothôngminhkhôngchỉhiểuphảilàmthếnàođểgiảiquyếtmâuthuẫnmàcònphảigiỏitrongviệcvậndụngmâuthuẫn,lấyđólàmcôngcụđểcảitiếnquảnlý,thậmchícóthểthuđượclợiíchtrongđó.Vậycónhữngtuyệtchiêugìđểđốiphóvớimâuthuẫn?

1.Thuthậpđầyđủcácthôngtincầnthiết,dựđoántrướcmâuthuẫn

Nếumuốngiảiquyếtmâuthuẫnhãycốgắngghinhớ,trọngtâmlàgiảiquyếtvấnđềchứkhôngphảilàđánhgiáđúngsai,nónằmởchỗthừanhậnvàtiếpnhậnsựkhácbiệtgiữangườivớingười.

Đặcđiểmtínhcáchcủaconngườicóliênquanđếncácnhântốbẩmsinh,nênkhigiảiquyếtmâuthuẫn,phảichấpnhậncátínhcủangườikhác.Muốnlàmđượcđiềunày,quantrọngnhấtlàphảitôntrọngtấtcảcácýkiếncóliênquanđếnmâuthuẫn.Lắngnghequanđiểmcủacácbên,cảmnhậnsựchânthành,tháiđộcủangườinói.Đồngthờiphảiluônnhắcnhởbảnthân,khôngnênvìquanđiểmcủangườikháckhônggiốngmìnhmàkhônglắngngheýkiếncủahọ.

Nếubạncóthểdựbáotrướcđượcmâuthuẫnthìsẽcóthểthuthậpđượccácthôngtincầnthiết.Vídụ:Giữacácnhânviêntrongcôngtyđãtừngnảysinhnhữngmâuthuẫnnhưthếnào?Nguyênnhâncủanólàgì?Cuốicùngđãđượcgiảiquyếtnhưthếnào?

Phươngphápđểhiểuđượcnhanhnhấtvàđơngiảnnhấtmâuthuẫnchínhlàhỏiýkiếncủanhữngngườichịuảnhhưởngcủamâuthuẫnnàygâyra.Songcầnphảichúý:Khicấpdướinóichuyệnvớicấptrên,chưachắchọđãnóithật,vìvậycáchlàmnàykhôngđángtincholắm.

Bạncóthểthẳngthắnnóiranhữnglolắngcủabảnthânđểkhuyếnkhíchcấpdướithànhthậtđưaraýkiến.Xuấtpháttừquanđiểmcủacấpdưới,saukhinắmđượcnguồncơncủaxungđột,hãyxácnhậnvớinhânviênvấnđềnàohọđãnắmđượcvàvấnđềnàocóthểdosựhiểulầmthôngtin

củahọgâyra,nhữngvấnđềnàocóthểlàkếtquảcủaviệcdohọchỉnghĩđếnmìnhmàkhôngnghĩđếnđạicục.Cuốicùngtìmracácbiệnphápphòngchốngđểtránhmâuthuẫnnảysinh.

2.Nhanhchónggiảiquyếtmâuthuẫn

Nếunhưcăngthẳngđãlộrõ,lúcnàybạnbắtbuộcphảixemxétkỹvấnđềđểtìmcáchgiảiquyết.Từviệcxemxétlạinhữngmâuthuẫntrướcđâycùngvớiviệcquansátthựctế,nóichuyệnvớicấpdưới,đồngnghiệphoặccấptrên,cóthểgiúpbạnsẽtìmrabiệnphápgiảiquyết.Ngoàiracũngcóthểdựavàophảnứngcủamỗingười.Dođó,trướctiênphảibiếtđượcđặcđiểmtínhcáchcủahọsauđótìmrabiệnphápgiảiquyết.

Nhìnchungphảnứngđầutiêncủaconngườikhiđốimặtvớimâuthuẫnlàthửtìmcáchthuyếtphụcđốiphươngchấpnhậnquanđiểmcủamình,hànhđộngnàyvềcơbảnkhôngthểpháthuytácdụng.Bởiđốiphươngcũngchắcchắnsẽđưaraquanđiểmcủaanhta.Song,nếuđốiphươnglàngườihiểubiết,đồngýchấpnhậncácquanđiểmkhácnhau,thìphươngphápnàylạicóthểnhanhchónggiảiquyếtmâuthuẫn.

Phươngpháphiệuquảnhấtđểgiảiquyếtmâuthuẫnlàlợidụngmâuthuẫnđểđạtđượctiếngnóichungcủacácbên,tìmramộtphươngángiảiquyếtcóthểdunghòaquanđiểmcủacácbênvàcóthểkhiếnmọingườichấpnhận.Khôngnênđểchomộtbêntoànthắnghoặctoànthua.Phảicốgắngtránhviệcgiảiquyếtbằngphươngphápbỏphiếu,vìbỏphiếucũngsẽgâyraviệctranhluậnthắngthua.

Muốncóđượctiếngnóichung,tuyệtđốikhôngđượcdùngquyềnlựcđểgiatăngtrọnglượnglờinói,cầnphảinhấnmạnhtrọnglượngýkiếncủabạngiốngnhưcủangườikhác;nắmrõtrọngđiểm,đểgiúphaibênđềucóthểhiểurõvấnđề,tìmracáchgiảiquyết.Ngoàiviệcmờimọingườiphátbiểuýkiến,cũngcầnphảinỗlựcxâydựngtiếngnóichung,đồngthờisuynghĩthấuđáovềcácphươngángiảiquyếtvấnđề.Tómlại,tháiđộgiảiquyếtkhiđốimặtvớixungđộtkhôngchỉảnhhưởngđếnkếtquảxửlýmâuthuẫnlầnđầucủabạn,màcònsẽảnhhưởngđếnphươngthứcxửlýmâuthuẫnsaunày.Dođó,phảicótháiđộhếtsứcnhẹnhàng,tạodựngchomìnhmộthìnhảnhlàngườigiàukinhnghiệm,thànhthụcvàtựtin;chămchúlắngnghe,tiếpnhậnýkiếncủađốiphươngđểtìmcáchgiảiquyếtvấnđề.

Ngoàira,lúcnàocũngphảighinhớ:Aicũngđềucóquyềnphủnhậnquanđiểmcủangườikhác,khôngcầnthiếtphảinhắclạichuyệncũ.Phần

lớnmọingườiđềumuốncólốithoát,đềumuốnđơngiảnhóamọichuyện.

Cầnchúýrằng,việcxácđịnhvấnđềcóthểlàphầnkhónhấtđểgiảiquyếtmâuthuẫn.Tuyệtđốikhôngbịmêhoặcbởinhữngbiểuhiệnbênngoài.

3.Thựchiệnkếtquảhòagiải

Khimọingườiđãdầnhìnhthànhtiếngnóichungthìphảiviếtragiấynhữngcamkếtđãđạtđược.Saukhiđãviếtnhữngcamkếtđóthànhvănbảnthìgửivănbảnchotấtcảnhữngngườicóliênquanđếnmâuthuẫn.Sauđóthảoluậncùngvớicấpdưới,cùngquyếtđịnh,làmthếnàođểnắmbắttìnhhình,ailàngườiphụtráchvàthờigianthựchiệnlàbaolâu.Khilậpraphươngánhànhđộng,cốgắngsửdụngnhữngcâumangtínhgiảthiếtnhư“nếu…”,đểbạnvàcấpdướicóthểđưaranhiềugiảiphápnhấtchocáctìnhhuống.

HIỆUQUẢCỦAVIỆCTHỰCHIỆNQUYTRÌNHTỐCÁOTrênthếgiới,nhữngdoanhnghiệpthànhcôngđềuthiếtlậpmộttrìnhtựtốcáochonhânviêncấpdướikhônghàilòngvớicôngty.Thựctếchothấy,hiệuquảcủatrìnhtựnàyrấttốt.

Thiếtlậptrìnhtựtốcáocó12nguyêntắc.

1.Bạnphảilàngườihòađồngdễgần

Nguyêntắcnàykhôngcónghĩalàbạnphảihếtsứcthânthiếtvớinhânviên,nhưngbạncũngkhôngthểquálạnhnhạtvàxacáchvớihọ.Chodùthếnàocũngkhôngnênđểhọthấybạnlàngườikhógầnhaysợphảitiếpxúcvớibạn.Đâylàđiểmhếtsứcquantrọngkhivậndụngbíkípnày.

2.Tránhchủnghĩahìnhthức

Phảiđơngiảnhóatrìnhtựtốcáo,khôngnêncoitrọnghìnhthức,khôngnênđưaranhữngquyđịnhphứctạp,phảilàmrõvàgiảiquyếtvấnđềtrongthờigianngắnnhất.Phươngpháptốtnhấtđểđạtđượcmụctiêunàylàphải

luônmởrộngcửavănphòngkhiếunạitốcáochonhânviên.

3.Phảiđểtấtcảnhânviênđềunắmđượctrìnhtựtốcáo

Đốivớicấpdưới,nếuhọkhôngbiếttạisaocánhcửacủabạnluônrộngmở,thìcửacómởrộngđếnđâucũngchẳngcótácdụnggì?Bạncầnphảinóirõvớihọrằng:Họcóthểđếnđểphảnánhbấtcứlúcnào.Nhưngcũngcầnphảihướngdẫnđểhọbiếttốcáonhưthếnào,saukhitốcáosẽgiảiquyếtchohọrasao.Đươngnhiên,nhữngcôngviệcnhưvậycầnphảilàmtừngbướcmột.

4.Giúpmọingườinóirasựkhônghàilòng

Đôikhibạnsẽgặpphảinhữngvấnđềnhưsau:Cóngườituycónỗikhổtâm,nhưngdokhôngbiếtlàmthếnàođểchiasẻnênrơivàotìnhcảnhkhókhăn.Nếuhọcảmthấymuốnnóirõvấnđềthìcầnphảicótàiănnói,họsẽkhôngmuốntốcáovìcảmthấybảnthânkhôngđủkhảnăng,thậmchícóchuyệngìkhônghàilònghọcũngsẽcốgắngchịuđựng.

5.Chodùlàvấnđềgìcũngphảikiênnhẫnlắngnghe

Chodùnhữngviệcmàngườitốcáonóirakhiếnbạncảmthấychẳngcógì,bạncũngphảinhẫnnạivàchămchúlắngngheanhtanói,nhưvậyanhtamớinóihếtlòngmình.

6.Phảibiếtnhẫnnại

Nếubạnmuốnlàmtốtcôngviệcnhậnkhiếunại,tốcáo,thìtínhnhẫnnạilàvôcùngcầnthiết.Chodùbậnvàphảigiảiquyếtrấtnhiềucôngviệcnhưngbắtbuộcphảinhẫnnại,nhấtđịnhphảichămchúlắngnghenhữnggìmàngườitốcáonóira.Nếubạnkhônglàmđượcđiềunày,họsẽđếntốcáovớicôngđoàn,lầngặpmặtsauchưabiếtchừngsẽlàtòaán.

7.Hỏixemanhtacầnbạnlàmgì

Đâylàcơhộicóthểkhiếnchomộtlầntốcáotrởnêncólợichoviệccảithiệnmốiquanhệgiữangườiquảnlývớingườilaođộng.

8.Khôngnênkếtluậnvộivàng

Chodùbạnlàngườiquảnlý,khiquyếtđịnhlàmmộtđiềugìđócũng

cầnphảisuynghĩ,khôngnêncóthànhkiếncủangườilàmcôngtácquảnlý,cũngkhôngnênđưaraquyếtđịnhvộivànghoặcnhữngphánđoánmàchưasuynghĩ.Nếucầnthờigianđểkiểmchứngthìbạnnênphátbiểuýkiếncủamìnhsaukhiđãđiềutrarõràng.Tómlại,mộtquyếtđịnhsángsuốtquantrọnghơnsovớimộtquyếtđịnhvộivàngkhôngchínhxác.

9.Làmrõvấnđề

Đôikhi,bạnkhôngthểchỉlắngnghetừmộtphía,màcònphảilắngnghesuynghĩcủanhữngngườicóliênquan.Nếucầnphảinhưvậy,bạnphảiđitìmnhữngnhânviêncóliênquanđếnsựviệcđểtìmhiểuvấnđề.Nhưvậy,quyếtđịnhmàbạnđưarasẽcôngbằng,chínhxác.

10.Đểngườikhiếunạibiếtrõquyếtđịnhcủabạn

Mộtkhiđãđưaraquyếtđịnh,bạnphảiđíchthânthôngbáovớingườikhiếunạiđểanhtabiếtđượcquyếtđịnhcủabạn.Khicầnthiết,cóthểmờianhtađếnphònglàmviệccủabạn.Nếubạnthôngquamộtthưkýhoặcmộtnhânviêntrongphòngchuyểnlờisẽkhiếnanhtacóấntượngrằngbạnkhônghềcoitrọngchuyệnđó.

11.Kiểmtraviệcthựchiện

Saukhivấnđềđượcgiảiquyếtcầnphảikiểmtralạitìnhhìnhthựchiệnquyếtđịnhvàtìmhiểuxemngườitốcáo,khiếunạiđãhàilòngvớiquyếtđịnhđóhaychưa.Cáchlàmnàysẽkhiếnchongườitốcáocảmthấybạnvẫnđangquantâmđếnhọvàvấnđềcủahọ.Cáchlàmnàytuyrấtđơngiảnnhưnglạicóthểgiúpbạncóđượckhảnăngsiêuviệtcủangườichèoláicontàudoanhnghiệp.

12.Quantâmđếnngườikhác

Nếunhưbạnkhôngthểquantâmđếnngườikhácvàgiúpđỡhọmộtcáchchânthànhthìdùbạncóđốixửvớihọmộtcáchtrangtrọng,chămchúnhẫnnạilắngnghenhữngtốcáocủahọthìtấtcảnhữngđiềuđócũngtrởnênvônghĩa.Cũngkhôngcầnphảinóichobạncáchvậndụngkỹxảonày,bởilẽmuốnlàmđược,bạnbuộcphảichânthànhvàsựchânthànhđóphảixuấtpháttừtrongsâuthẳmtâmhồn.

Tuynhiên,chỉthôngquaviệclắngnghenhữnglờitốcáocủacấpdướisẽkhôngthểgiảiquyếtđượctấtcảcácvấnđềcủahọ.Nhưngchămchúlắng

nghehọnóichuyệnítnhấtlàsẽcảithiệntháiđộcủahọđốivớibạn.

KHIÊMTỐNHỌCHỎICẤPDƯỚIGiữacấpdướivàlãnhđạochỉcósựkhácbiệtvềchứcvụchứkhônghềcósựkhácbiệtvềnhâncách,ngườilãnhđạocầnphảighinhớđiềunày.Cólúc,ýkiếncủacấpdướithiếtthựcvàphùhợpvớithựctếhơnýkiếncủalãnhđạo,dovậybạnnênkhiêmtốnhọchỏicấpdưới,lắngngheýkiếncủahọ,cóthểmộtsốgópýcủahọsẽcóhiệuquảchocôngviệccủabạnhơnnhiều!

Chẳnghạn,bạncóthểthấyrằngcôngtycủamìnhcầnphảithayđổichếđộ.Cácnhânviêncóchỗnàochưahàilòng?Nhưngchỉdựavàosựquansátcủamìnhbạn,thìsẽkhôngtoàndiện,nếudocábiệtnhânviênđưaýkiếncũngsẽthiếucôngbằng.Biệnpháplýtưởngnhấtchínhlàtriệutậpcuộchọptoànthểnhânviênđịnhkỳđểtrưngcầuýkiếncủahọ,vànênthươnglượngvớimộtsốnhânviênquảnlýcấpcao,đưaraphạmvitrưngcầuýkiến,thôngquasựtruyềnđạtcủanhữngnhânviênnàyđểthểthiệnsựnhiệttình,chânthànhcủabạnvớicáccấpdướikhác.

Bạnsẽnhậnđượcnhữngđềxuất,nhưngcũngcóthểlàphêbìnhmangtínhtiêucực.Đồngthờikhôngthểépcấpdướiđưaraýkiến,nếukhônghọsẽhoàinghibạn.

Trongdoanhnghiệp,hiệntượngcấpdướikhônghàilòngvớilãnhđạolàchuyệnthườngthấy.Bạnphảihiểurằng,mìnhkhôngthểlàmhàilòngtấtcảmọingườivìmỗingườiđềucónguyêntắccũngnhưphongcáchlàmviệcvàxửlýcôngviệccủariêngmình.

Tuynhiêncầnluônduytrìsựkháchquan,côngtưrõràng.Tìmhiểuxemcấpdướikhônghàilòngvớibạnlàdonguyênnhângì?Bạnphảihiểurõsựthật,nhưngtuyệtđốikhôngnênhỏiđồngnghiệpcủangườiđóvìlàmnhưvậychỉkhiếnsựviệctrởnênphứctạp,tốtnhấtlàngầmquansát.

PHỐIHỢPDỰAVÀOCƠCẤUTỔCHỨCChứcnăngcủaviệcphốihợphàihòalàgiúpchohoạtđộngcủatấtcảcácđơnvịtrongmộttổchứctrởnênđồngbộ,nhịpnhàngđểđạtđượcthànhquảcuốicùng.Việcphốihợphàihòaảnhhưởngđếntấtcảmọingười,đếntập

thể,đếnđơnvịtổchứcvàtoànbộhoạtđộngcủamỗidoanhnghiệp.Thiếusựhàihòasẽgâyralãngphírấtlớnvềthờigian,sứclaođộngvàtiềnbạc.

Việcphốihợphàihòacóhiệuquảnhấtchínhlàtừsựtựgiác,khảnăngquansátvànănglựclãnhđạocủacánhânngườichịutráchnhiệmchínhtrongmộttổchức.Việcphốihợphàihòađượcxuấtpháttừquanđiểm,tháiđộvàkếhoạchlànhmạnh.Nócầncónhữngnhânviêngiỏi,tínnhiệmlẫnnhau,liêntụchợptácnhấtquán,cótinhthầnđoànkếtvàýchícaotrongcáchoạtđộngcủacôngty.Nhưngnếunhânviêncảmthấykhônghàilòngvớiphươngthứcquảnlý,thìsẽkhôngthểcóđượctinhthầnđoànkếtcũngnhưýchícao.Cơcấutổchứccóảnhhưởnglớnđếnsựphốihợphàihòavìcơcấutổchứcquyếtđịnhkhungchiphốitoànbộđườnghướngmệnhlệnh,kênhthôngtinvàmôhìnhquanhệ,cònthànhquảtổnghợpcủahàihòatrêndướitrongdoanhnghiệplạilàsựhợpthànhcủanhữngyếutốnày.

Hàihòamốiquanhệgiữanhânviênquảnlývàchứcnăngquảnlýphảilàmtốtbốnđiểmdướiđây:

(1)Tổchứccóchứcnăng,cấutrúcvàchỉnhthểnhấtđịnh,dovậynhânviênquảnlýcáccấpđềucónhiệmvụkhácnhau.Kếhoạchcảicáchtổchứclớnnhấtlàcủabộphậnquảnlýcấpcao,nhưngnhânviênquảnlýtầmtrungvàcấpdướiphảiphụtráchviệcthựcthikếhoạchcủatổchứcởbộphậnhoặcđơnvịmàmìnhtrựctiếpquảnlý.

(2)Nhânviênquảnlýởbấtkỳcấpnàocũngkhôngđượctựýtiếnhànhcáchoạtđộngtổchức.Mộttổchứcđượcvậnhànhdướisựchiphốicủacácnhântốhạnchếbêntrongvàbênngoàivànhânviênquảnlýkhôngđượccoinhẹcácnhântốđó.

(3)Mộttrongnhữngsảnphẩmcuốicùngcủatổchứclàsảnsinhrachứcvụhoặccôngviệc.Kếtquảcuốicùngcủaquátrìnhtổchứclàsảnsinhramộtcơcấutổchứcchínhthứcbaogồmbộphậnhànhchính,cácbộphận,cácmốiquanhệ,chứcquyềnvàhệthốngquảnlý.

(4)Tổchứckhôngphảilàmộtquátrìnhmangtínhnhấtthời.Docơcấutổchứclàđểthựchiệnmụctiêuđãđịnhnêntổchứclàmộtquátrìnhliêntục.Nósẽthayđổikhôngngừngtheosựthayđổicủacácnhântốhạnchếbêntrongvàbênngoàinhưđãnóiởtrên,dođóquátrìnhtổchứctrênthựctếchínhlàmộtquátrìnhpháttriểnkhôngngừng.

PHỐIHỢPHÀIHÒATHÚCĐẨYHIỆUQUẢTổchứctrongdoanhnghiệpkhôngphảihoàntoàndựavàoquanhệtheochiềudọc,phầnlớnlàdựavàomốiliênhệtheochiềungangđểthựchiệncáchoạtđộng.Dovậysựtốtxấutrongmốiliênhệtheochiềungangcóảnhhưởngrấtlớnđốivớithànhquảđạtđược,nênngoàimốiquanhệcấptrên,cấpdưới,thìsứcmạnhhỗtrợhợptácnảysinhtrongmốiliênhệtráiphảirấtquantrọng.

Muốndoanhnghiệphoạtđộnghiệuquảvàtiếnhànhcảicách,đổimới,ítnhấtphảicóđượcsựtổnghợpvềsứcmạnhdướiđây:

1.Cầnphảicólòngtincủalãnhđạo

Hiệuquảcủahoạtđộngcảitiếnchịuảnhhưởngcủalãnhđạo,vìvấnđềhiệuquảkhôngchỉcủacácnhânviêntầmtrungvàcơsởmàcònlàvấnđềcủatoànthểnhânviênbaogồmcảlãnhđạotrongđó.

2.Ailàngườicóvaitròchính?

Quyềnquyếtđịnhvấnđềcảicáchcụthểnằmtrongtayngườichủquản,dovậyngườichủquảnbắtbuộcphảilànhânvậtchínhtronghoạtđộngnày.Tiếnhànhhoạtđộnghiệuquảđôilúccầnphảicólòngquyếttâmvàcanđảmrấtlớn,nhưngnếulàmquásẽphảntácdụng.

3.Cầnhiểuđượcvấnđềthenchốt

Mộtsốchủquảncủadoanhnghiệpkhôngrõlắmnhữngcôngviệccụthể,dođócácthủtụccụthểđềunằmtrongtaynhữngngườithihành.Cómộtsốchủquảnlạitintưởngvàokinhnghiệmbảnthânđãbiếtvềcácthủtụccụthểđó,nhưngtrênthựctế,họkhôngnắmrõnênphảihoàntoàndựavàokinhnghiệmcủacácnhânviênphụtrách.

Tómlại,hoạtđộngcảitiếncóthànhcônghaykhôngđượcquyếtđịnhbởisứcmạnhtổnghợpđượchìnhthànhtrongsựhợptáccủalãnhđạo,nhânviênchủquản,nhânviênphụtráchcôngviệc.

QUYLUẬT“THUẬNTHEOTỰNHIÊN”Vịthếcaonhấtcủangườilãnhđạolàhạnchếýchítựdocủacấpdưới,nhưnglạikhôngđểhọcảmthấyđiềuđó.Nếulàmđượcnhưvậy,cóthểhìnhthànhnênsựhàihòagiữacấptrênvàcấpdưới,đểmọingườicùngnhaunỗlựclàmviệc,đồngcamcộngkhổ,cùngphấnđấuvìmụctiêuchung.

LãoTửchủtrương“thuậntheotựnhiên”.Ôngchorằngnếuconngườicóthểvứtbỏtàniệm,trởvềvớibảntínhvốncócủamìnhthìcóthểthựchiệnthuậntheotựnhiên.

QuanđiểmnàycủaLãoTửkhôngchỉđơnthuầnlàkhôngquantâmtớiviệcgì,khônglàmgì,khôngnóigì,thuậntheotựnhiên.Mà“thuậntheotựnhiên”làmộtsựsiêuviệt,nólàmộtphươngpháphoàntoànbaodungđộlượngvớiconngười,nhưnglạikhônglàmchoýthứccủaconngườibịsaikhiến.

Phươngphápnàyyêucầungườilãnhđạophảinắmlấyđạicục,quảnlýtoàndiệnvàhướngcấpdướiđivàoquỹđạo.LãoTửcórấtnhiềucâunóinổitiếngdùngđểgiảithích“thuậntheotựnhiên”:

Ngườichỉhuyphảicóbảnlĩnhthuậntheotựnhiênđểquảnlý.

Phápluậthàkhắcnhưngchưachắcdânchúngcóthểhạnhphúc,ấmno.

Mộtnhàlãnhđạolớnphảiđạttớigiátrịcủa“thuậntheotựnhiên”,khônggiáođiềulãnhđạodânchúngtheođàpháttriển.

Nếucóthểcảmhóangườikhácmàkhôngcầndùngtớibiệnphápthốngtrịhayphápluậtlàtốtnhất.

Ngườilãnhđạophảihiểurõvịtrívàvaitròcủamình,khôngnêntranhgiànhlợiíchvớicấpdưới.yNgườilãnhđạocầnphảitỏrabênngoàilàkhônglàmgì,nhưngnhữnglờinóicủaôngtalạicóthểkhiếnmọiviệctrongtổchứcđượcthựchiệnhoàntoàntriệtđể.

Đómớilàngườilãnhđạoxuấtsắc,bởivìôngtacóthểkhiếnngườikháckhôngthểnhậnrasựtồntạicủamình.Kỹnănglãnhđạonhưvậymớilàphươngthứclãnhđạocaosiêunhất.

Ngườilãnhđạotốtnhấtphảilàngườigiúpchonhânviênhiểuđượcrằng,hoànthànhbấtcứcôngviệcgìcũngphảidựavàonănglựcvàsứcmạnhcủabảnthân.

Ngườilãnhđạophảilàngườiđemlạilợiíchthựcsựchocấpdưới,chứkhôngphảitranhgiànhlợiích,cướpcôngcủacấpdưới.

Ngườilãnhđạophảichúýphươngpháplàmviệc,khéoléođưaraýkiếncủamìnhđểmọingườicùngthựchiện.

ChínđiềutrênlànghiêncứutâmhuyếtcảđờicủaLãoTửvềquảnlý.Mấynghìnnămsau,nhữngnguyêntắclãnhđạonàycủaôngvẫnđượcngườiđờicoitrọngvàvậndụng,thậmchícáctriềuđạiHán,Minhđềucoiđólàphươngphápcănbảnđểtrịquốc.Làmộtnhàlãnhđạo,bạnnênhiểurõcốtlõicủanhữngnguyêntắctrên,tíchcựcquảnlýdoanhnghiệptheothuyết“thuậntheotựnhiên”,thôngquaviệckhôngcạnhtranhđểđạtđếnmứccaonhấtlàsựhàihòatrongquảnlý.

LÀMCHONỘIBỘDOANHNGHIỆPTHỐNGNHẤT,HÀIHÒADoanhnghiệplàmộtchỉnhthể,giốngnhưmộtbàncờ.Làmthếnàođểkhiếnchocácquâncờcóthểpháthuyđượctácdụng,đâylàtrọngđiểmtrongsáchlượcchỉhuycủangườilãnhđạo.

Quảnlýdoanhnghiệpcómộtmụctiêucơbản,đóchínhlà“pháttriểnhàihòa”,bởilẽsựthốngnhất,hàihòatrongnộibộlàđiềukiệncơbảnđểdoanhnghiệppháttriển.Sựhàihòaởđâylàchỉmỗingườiđềucótráchnhiệm,lậptrườngcủariêngmìnhnhưngđềuhoànthànhnhiệmvụcủabảnthânvớitinhthầnhợptác.

Cácbiểuhiệncủanhânviênnhưailàmviệccủangườiđó,giúpnhaumọiviệcbấtkểđúngsai…điềunàyrõrànglàđingượclạivớisựhàihòa.Ngườilãnhđạocầnsớmnhậnravàphảingaylậptứcđiềuchỉnh.

Thựcra,giữacácnhânviênkhôngnảysinhmâuthuẫn,tấtcảđềuđốixửvớinhaunhưanhemmộtnhàlàđiềukhôngtưởng.Làlãnhđạo,bạnkhôngnênquáđểtâmvàoviệcnày,vìđâylàhiệntượngrấtbìnhthường,chỉcần

mỗingườiđềucóthểnỗlựclàmviệcvìmụctiêuchungthìlýtưởnghàihòamàbạnmongmuốnchắcchắnsẽđạtđược.

Sựhàihòamàdoanhnghiệpcầnlàtìmkiếmsựthốngnhấttrongsựkhácbiệt.Dođó,sựhàihòavàcânbằnglàcondaohailưỡicủangườilãnhđạo,làmchonhânviênkhôngcónhữngsuynghĩtưlợitrongsựhàihòa,khônglàmảnhhưởngđếnsựhàihòatrongcạnhtranh,đônđốcvàgiámsátnhau,đâymớilàmứcđộcaonhấtcủaquảnlýkinhdoanh.Ngoàira,tạorasựcânbằngcòncómộtsốtácdụngkhác,đólàlàmcânbằngtìnhcảmcủanhânviên,khuyếnkhíchchítiếnthủcủahọ.

Trongnộibộdoanhnghiệpluôncósựcạnhtranh,nếukhôngcócạnhtranhthìsẽkhôngcótiếnbộ.Đươngnhiên,đóphảilàsựcạnhtranhvềnănglực,thànhtíchtrongcôngviệcchứkhôngphảisựtranhđấuvềmặtnhânsự.

Hàihòađượctạoratừviệcvậndụngđúngđắnsựcânbằng.Nhữnglãnhđạokhôngbiếtcáchvậndụngsựcânbằngthìtrongdoanhnghiệpkhôngthểcóđượcsựhàihòađíchthực.Cũnggiốngnhưtrênbàncờ,bạnphảiđiềuchỉnhcácquâncờcótácdụngkhácnhauđếnvịtríphùhợpthìchúngmớicóthểphòngthủvàtiếncôngtốt.

GIỮTHÁIĐỘTRUNGLẬPĐỂLÀMGIẢMMÂUTHUẪNKhicấpdướixảyramâuthuẫnthìnênlàmthếnào?Ngườilãnhđạophảilàmgìđểphânđịnhtrắngđen?Ngườilãnhđạokhôngthểtỏrabàngquan,coiđólàviệckhôngliênquanđếnmình;cũngkhôngthểlúnquásâuvàosựviệcđóhaynghiênghẳnsangmộtbên.Ngườilãnhđạonêntránhxa“ổthịphi”,khôngđổthêmdầuvàolửa,khôngkhiếnmọiviệctrởnênrắcrốihơn,cầngiữtháiđộtrunglậpvàđúngđắnđểlàmgiảmmâuthuẫn.

VươngKiệtlàgiámđốcbộphậncủamộtcôngtymáytính,cómấychụcnhânviêndướiquyền.

Mộthôm,hainhânviênlàTiểuTrươngvàTiểuTrầnxảyramâuthuẫn.TiểuTrươngđếntìmVươngKiệtđểkểlạisựviệc.GiámđốcVươngngồitrênchiếcbànlàmviệcnhẫnnạingheanhtakểrõcănnguyênvàquátrìnhxảyramâuthuẫn.

SaukhiTiểuTrươngnóixong,giámđốcVươngbìnhtĩnh,ôntồnkhuyêngiải:“TôithấyTiểuTrầnlàngườikhôngtồi,cũngkhônggiốngngườicódãtâm,tấtcảmọichuyệnnênnghĩtheohướngtốtthìkhilàmviệcanhmớicảmthấyvuivẻ.”

SaukhinghegiámđốcVươngnói,TiểuTrươngvuivẻravề.Ítlâusau,quanhệgiữahaingườiđãtrởnêntốthơn.

Quanhệgiữangườivớingườivốnlàmốiquanhệrấttếnhị,đặcbiệtlàgiữađồngnghiệpcómâuthuẫnvềlợiích.Nếuđôibênđềucòntrẻthìrấtdễnảysinhmâuthuẫn.Ngườilãnhđạochỉnênlàngườigiữhòakhíchung.

TrươngMẫnPhần-TổnggiámđốccủaKháchsạnHoàngKimđãtiếtlộviệcbàvậndụngphươngpháp“dĩhòaviquý”đểgiảiquyếtmâuthuẫngiữatrưởngkípnhàănvàbếptrưởng.Haingườinảysinhmâuthuẫnvìchuyệnlàmmóncáchiêngiònchokhách.

Trưởngkípnhàăntráchbếptrưởngkhôngbiếtquảnlý,phụcvụkháchmóncácháy.Bếptrưởngtráchtrưởngkípđểnhânviênphụcvụlàmrượurớtraáokhách.Mâuthuẫngiữahaingườingàycàngnghiêmtrọng,cuốicùnghọđãcãinhaumộttrậntơibời.

SựviệccuốicùngđãđếntaicủagiámđốcTrươngMẫnPhần,bàquyếtđịnhlàmmột“câycầuthăngbằng”.

TrưởngkípnhàănlàDiệpTửvừabướcvàovănphònggiámđốcliềnkhócnứcnởvàtốbếptrưởngđãkhôngcólývàứchiếpcôtathếnào.GiámđốcTrươngsaukhinghexongcâuchuyệnchỉlạnhlùngnói:“Côđãkhócđủchưa?Nếukhócđủrồithìhãyđirửamặtvàlàmviệc,tấtcảmọiviệckếtthúcởđây.”

Bếptrưởngcũnggiậndữbướcvàophònglàmviệccủagiámđốc.Khiôngtađangđịnhnóiranhữngoanứctronglòngliềnbịbàxuatayvàlạnhlùngnói:“Sựviệcđếnđâykếtthúc,khôngnêntiếptụctranhcãinữa!”Bếptrưởngđànhimlặngvàravề.

Mấyngàysau,khihọđãbìnhtĩnhtrởlại,giámđốcTrươngmớilầnlượtgọihọlênđểnóichuyện,chỉranhữngvấnđềquảnlýcủahaingườirồinghiêmkhắcphêbìnhhọ.

Ngườilãnhđạocầnphảigiảiquyếtmâuthuẫnbằngtháiđộcủa“người

hòagiải”,tuyệtđốikhôngnênđổthêmdầuvàolửa,khôngnêngầngũivớibênnàohơnbênnào,cũngkhôngnênlàmmấtlòngbênnào.Nhưvậybạnmớicóthểcôngtưrõràng,khéoléo,linhhoạttrongviệcxửlýmâuthuẫn.

PHỐIHỢPNHỊPNHÀNGVỚITHƯKÝMỗikhinhắcđếnhaitừ“thưký”,nhiềungườisẽlậptứcliêntưởng:thứnhất,đólàmộtcôgái;thứhai,trongbấtkỳdoanhnghiệpnào,họcũngchỉnhưmộtbìnhhoa,cócũngđược,khôngcócũngchẳngsao.Đâylàmộtquanđiểmsailầm.Nguyênnhânchủyếudẫnđếnquanđiểmnàylàdongườilãnhđạokhôngnhìnnhậnchínhxáctínhchấtcôngviệccủathưký.

Trongconmắtcủarấtnhiềunhàquảnlý,côngviệccủathưkýkhôngnằmngoàiviệcngheđiệnthoại,tiếpkhách,đánhmáy,tốckývàquảnlýhồsơ,giấytờ.Đươngnhiên,nhữngcôngviệcnàyđềuthuộcphạmvichứctráchcủathưký,nhưngcôngviệcmàthưkýcóthểlàmvànênlàmkhôngchỉhạnchếtrongnhữngđiểmtrên.

“HiệphộiThưkýtoànquốc”củaMỹđãtừngcốgắngđểđịnhnghĩakháiniệm“thưký”nhưsau:“Thưkýlàtrợlýhànhchính.Họcókỹnăngxửlýcáccôngviệcvănphòng.Trongđiềukiệnkhôngbịgiámsáttrựctiếp,họcóthểgánhváctráchnhiệm,vậndụngkhảnăngphánđoánvàtrongquyềnhạnnhấtđịnh,họcókhảnănglậpquyếtsách.”

Từđịnhnghĩanàycóthểthấyrằng,thưkýlàmộtngườicóvịtríđặcbiệt.Vịtríđặcbiệtnàythểhiệnởsựphốihợpchặtchẽtrongcôngviệccủathưkývàlãnhđạo.

Nhữngngườicóthểphùhợpvớiđịnhnghĩatrênkhôngchỉgiớihạnởpháinữ.Thựctếchothấy,ngàycàngnhiềunamgiớiđảmnhiệmcôngviệcthưký.Ngoàira,khiphốihợpvàhợptácvớithưký,lãnhđạovàthưkýsẽtrởthànhmột“độingũquảnlý”nhỏtrongtổchức.Dođó,coithưkýlànhânvậtngoàirìatrongmộttổchứclàđiềukhôngđúng.

Ngườilãnhđạovàthưkýcầnphảiphốihợpnhịpnhànhđểtránhlàmlãngphíthờigiancủanhau.Giữalãnhđạovàthưkýphảiđịnhkỳkiểmtralịchcôngtáccủahaibên,sauđócùngnhautìmranhữngbiệnphápxửlýthíchhợp.

Ngoàiviệctìmranhữngbiệnphápxửlý,ngườilãnhđạotrướctiênphảilàmtốtcôngviệclựachọnvàhuấnluyệnthưkýđểđảmbảorằngthưkýtrởthànhtrợthủđắclựctrongđộingũquảnlýcủamình.

ChươngXVI:

HỢPTÁC

Xâydựngtinhthầntậpthể✸Nếubạnquántriệttốtsáunộidungcơbảnsau:kiểmsoátđượcvấnđềquantrọng,quantâmđếncấpdưới,tăngcườngkếtnốivớingườitài,dùngngườicôngminh,trêndướibìnhđẳng,ngườingườihợptác,thìsựgắnkếttrongdoanhnghiệpsẽđượctăngcường.

✸Nângcaotinhthầntậpthểlànhiệmvụmàbấtcứngườilãnhđạonàocũngphảilàm.Cóđượcmộttậpthểhùngmạnh,bạnmớicóthểđứngvữngtrênthươngtrườngđầybãotố.

✸Tínnhiệmlàcơsởcủasựđoànkết,ngườilãnhđạovànhânviênphảitintưởnglẫnnhau,hợptácchânthành,cónhưvậysựnghiệpchungmớipháttriểnmạnhmẽđược.

TĂNGCƯỜNGSỰGẮNKẾTTRONGNỘIBỘDOANHNGHIỆPTrongmôitrườngcạnhtranhkhốcliệtgiữacácdoanhnghiệphiệnnay,muốngiànhthắnglợimàchỉdựavàonhữngnhântốnhưchấtlượngsảnphẩm,dịchvụthìkhôngđủ,màcầnphảicóphươngphápquảnlýưuviệtnhằmsửdụnghiệuquảnhântốconngười.Việchìnhthànhcơchếquảnlýsẽgiúptăngcườngsứccạnhtranhcủadoanhnghiệp.Vậylãnhđạocầnphảilàmgìđểtăngcườngsựgắnkếtcủadoanhnghiệp?Phảithựchiệntốtsáunộidungcơbảnbaogồmkiểmsoátđượcvấnđềquantrọng,quantâmđếncấpdưới,tăngcườngkếtnốivớingườitài,dùngngườicôngminh,trêndưới

bìnhđẳng,ngườingườihợptác,thìsựgắnkếttrongdoanhnghiệpmớiđượctăngcường.

CôngtyMcCormickcủaMỹthờigianđầuthànhlậpcũngkháthuậnlợi,thunhậpcủanhânviênvàlợinhuậncủadoanhnghiệptăngtrưởngtươngđốinhanh.Tuynhiên,sauđócôngtyđãlâmvàotìnhtrạngkhókhăn,đứngbênbờvựcphásản.ĐúnglúcnàythìW.McCormickmắctrọngbệnhquađời,ngườikếnhiệmônglãnhđạocôngtylàC.McCormick.

Giámđốcmớivớiýchímạnhmẽ,quyếttâmkhôiphụccôngty.Vìthếngaykhikếnhiệm,ôngđãcôngbốtrướctoànthểnhânviênmộtbiệnphápkháchoàntoànsovớitrướcđâykhiếnaicũngkinhngạc:Kểtừthángnày,lươngcủatấtcảnhânviêncôngtysẽtănglên10%,thờigianlàmviệcrútngắnlại.Ônghiệutriệumọingười:“Vấnđềsinhtử,tồnvongcủacôngtylànhiệmvụnặngnềđặttrênvaicácvị.Tôimongmọingườiđồngtâmhiệplựccùngnhaubướcquathờiđiểmhoạnnạnnày.”Suýtchútnữađãbịgiảm10%lương,naylạiđượctănglên10%,hơnnữathờigianlàmviệclạiđượcrútngắn,mọingườirấtngạcnhiên,khôngdámtinvàotaimình,tronglònghếtsứcbiếtơnvịlãnhđạotâmhuyết.Kểtừhômđó,sựgắnkếttrongcôngtyđãđượctănglên,toàncôngty,từtổnggiámđốcđếnngườinhânviênđềurasứcnỗlực,trongvòngmộtnămđãđưacôngtykinhdoanhchuyểntừlỗsanglãi.

CôngtyHondalàdoanhnghiệpđầutiênsảnxuấtôtôNhậtBảntạiMỹ,cũnglànhàsảnxuấtđầutiêntiêuthụxeconNhậttạichínhthịtrườngNhậtBản.

Vậyhọlàmcáchnàođểtạoramộtmôitrườnglàmviệccóthểbồidưỡngtinhthầnhợptáctrongnộibộcôngty?

Ởđây,bạnsẽkhôngthểtìmthấybãiđỗxeriêng,càngkhôngthểtìmthấynhàănriêng,trongkhiđâylàđiềuthườnggặptrongcáccôngtylớnởcácquốcgiakhác.TrongcôngtyHonda,từnhânviênđếngiámđốccáccôngxưởng,tấtcảđềucùngăntrongmộtnhàăn.Cáckỹsưvàgiámđốccôngtykhôngnhữngngồiăncùngvớicôngnhân,màtrongphầnlớnthờigian,họcòncùnglàmviệcvớicôngnhântrongxưởngsảnxuất.Ởđâycũngkhôngcóvănphòngcánhân,thayvàođólàkhulàmviệcrộngrãithoángmát,mọingườicùngnhaulàmviệc.

ViệclàmcủacôngtyHondađãchứngminhrằngkhôngcósựphânchialaođộngchântayvàlaođộngtríóc,khiếnmỗingườitrongcôngtyaicũng

cảmthấymìnhlàmộtphầncủatậpthể.

Trongquảnlýmộtdoanhnghiệphaymộtđơnvịhànhchính,việctăngcườngsựgắnkếtlàvôcùngquantrọng.Muốnlàmđượcđiềuđóthìcầnphảixâydựngmộtmôitrườngtốt,trongđótrêndướiyêuthươngnhau,tậpthểđoànkết,mọingườiđềubìnhđẳng.

HÒAMÌNHVÀOTẬPTHỂNHÂNVIÊNPhươngphápđểngườilãnhđạokếtnốimọingườilạivớinhaulàbiếtcáchhòanhậpvàotậpthểnhânviên.Cóngườichorằngmỗidoanhnghiệplàmộtxãhộithunhỏ,mốiquanhệgiữangườivớingườicóthểrấtphứctạp,cũngcóthểrấtđơngiản.Điềunàycũngcầnphảixembạn,mộtthànhviêntrongđạigiađìnhnày,thểhiệnbảnthânmìnhnhưthếnàocũngnhưtươngtácvớinhữngngườimìnhyêumếnhaykhôngthíchrasao.Lãnhđạophảibiếtlàmbạnvớinhânviên,chỉcóvậyhọmớicóthểtrởthànhmộtngườichủxuấtsắcđángtincậy.

Mộtngườilãnhđạosángsuốtsẽhiểurằngmọingườiđềubìnhđẳng,chodùhọlàngườicóchứcvụcaohơnngườikhácthìcũngkhôngdámcónhữnghànhvitùytiện.Dovậy,tôntrọngngườikháclàbướcđầuđểtôntrọngchínhbảnthânmình.

Mộtđiềuhiểnnhiênlàcấpdướicótráchnhiệmgiúpbạnhoànthànhcôngviệc,bấtluậnviệclớnnhỏbạnđềucóthểyêucầuanhtalàm.Nhưngnếubạncóthểhoànthànhnhữngviệcnhỏđểnhânviêncủamìnhcóđủthờigianlàmtốtcôngviệccủaanhta,thìanhtasẽrấtbiếtơnbạn,từđósẽtrungthànhvớibạnhơnnữa.Giữangườilãnhđạovàcấpdưới,chỉcósựhợptácmậtthiếtvớinhautrêncơsởcùngtươngtrợ,biếtchiasẻthìcôngviệcmớitrởnênnhẹnhàngvàhiệuquả.Nếubạncoicấpdướilàngườithân,bạnbèchứkhôngphảinôbộccủamình,thườngxuyêntrưngcầuýkiến,chấpnhậnsựphêbìnhcủahọ,nỗlựcxóabỏsựngăncáchgiữahaibênthìcấpdướisẽdốcsứcvìbạn.

Bạnlàngườithểhiệnxuấtsắc,lạivừađượcthăngchức,hơnnữacôngtylạimớituyểnchobạnmộtngườitrợthủ.Bạntuyệtđốiđừngcoingườiđóchỉlàtrâungựachobạn,hãycoihọlàbạn,cảhaicùnghợptácănývớinhausẽcólợivôcùng.Anhtalàngườimớiđếnnênmọithứđềukhiếnanhtarấtbỡngỡ,hãygiúpđỡanhtaởmứccầnthiết,vídụnhưhướngdẫnđểanhta

thíchnghivớihoàncảnhmới,giảiđápnhữngthắcmắccủaanhtahoặctranhthủlúcrảnhrỗi,cùngvớianhtanóivềquytrìnhcôngviệcởcôngtyđểanhtatránhkhỏinhữngkhókhănbanđầutrongcôngviệc.Đừngquênđểanhtathamgiacáchộinghị,hộithảocóliênquan,điềunàygiúpanhtahiểuthêmvềnghiệpvụvàtìnhhìnhcôngviệccủacôngty,hãyđểanhtađềxuấtýkiếnnhiềuhơn,làmvậysẽgiúpanhtatựtinhơn,từđóbạncũngcóthểhiểuhơnvềtâmtưcủaanhta.

Khinhânviênmớibắtđầucôngviệc,hãyhướngdẫnkỹcàng,choanhtathờigianđểtìmhiểu,đánhgiávàtiếnhànhcôngviệc.Bạncũngcóthểgiảithíchnhữngvấnđềcóthểgặpphảitrongcôngviệc.

Tuyvậyđừngtiếtlộquánhiềuvềchínhsáchcủacôngty,làmvậysẽhìnhthànhnhữngáplựcvôhìnhởanhta.Mộtđiềurấtquantrọngđólàđừngkiệmlờikhenvàhãycổvũ,khíchlệanhtamộtcáchthíchđáng.

Córấtnhiềunữthưkýchỉmuốnlàmviệcchosếpnam,vìhọchorằngsếpnữhaysoimói.Ngoàira,vìcảhaiđềulàphụnữnênđềucóchungnhữngnhucầuquyềnlợinênsẽcósựcảntrởnhấtđịnh.

Nếubạnlàlãnhđạonữ,trướcnhữngnữthưkýnhưvậy,hãybỏrachútthờigianđểsuyxétvấnđề.Khôngnêndùngtiêuchuẩncủamìnhđểyêucầuđốivớingườikhác,chodùbạntựnguyệnlàmthêmgiờthìcũngkhôngnênépcôấyvàhãykhenngợicôấytrướcmặtđồngnghiệphoặcmờicôcùngăntrưađểthểhiệnsựhàilòngvềtháiđộcủacôấytrongcôngviệcvàbàytỏlờicảmơncủabạnvềsựhợptáccủacôấy.

Tránhyêucầucôấylàmnhữngviệccủacánhânbạn,tuynhiênnhữngcôngviệcthuộcbổnphậncủathưkýthìkhôngthểlơlà,nhưviệcđánhmáy,ghichép,lưuhồsơ…Cầntránhviệckiểmsoátquámứcphươngthứclàmviệc,chỉcầncôấycóthểhoànthànhcôngviệcđúnghạn,khôngkhiếnbạnlolắngthìđãlàlýtưởngrồi.

Ngoàiracầnchúýquantâmđếnđờisốngriêngcủađốiphương,nhưốmbệnh,mộtbộquầnáomớimua,mộtbộđồtrangđiểmmới…,cũngđừngquênhỏithămhaykhenngợivìlàmnhưvậycôấykhôngchỉcoibạnnhưmộtngườicấptrênmàcòncoibạnnhưmộtngườibạn.

Mộttrongnhữngtráchnhiệmcủalãnhđạolàgiúpcấpdướiđoànkết,pháthuyhiệusuấttốiđa.Màmuốnlàmtốtđượcviệcnàythìbạncầnbỏchúttâmsức.

Dovịtrí,côngviệckhácnhaunênmỗinhânviêncấpdướilạicócáchnhìnkhácnhauđốivớibạn.Cóngườichorằngbạnrấtkiêungạo,khôngdễgần,cũngcóngườinghingờ,đánhgiábạn.Chodùthếnàođichăngnữathìbạnphảitìmcáchxíchlạigầnđểlàmbớtđihốsâungăncách,vídụhãythamgianhữngbuổitụhọpcủahọ,chodùđólàbuổitụtậphọtổchức,nhằmthểhiệntháiđộgẫngũicủabạn.

Mặtkhác,ởcôngty,bêncạnhviệcthânthiệnvớicấpdưới,khôngkiêucăng,thìbạncầnxâydựngchomìnhmộthìnhtượngnhấtđịnh,đóchínhlàsựcôngminh,tônnghiêm,phâncôngcôngviệchợplý.Trừkhigặpphảivấnđềlớn,nếukhôngthìhãyđợisaukhicôngviệccókếtquảrồimới“phêphán”.Làmnhưvậymớichứngtỏbạnlàngườitôntrọngnhânviên.

Ngườilãnhđạocũngcầnquantâmđếnsựđoànkết,hợptácgiữacấpdướivớinhau.Đừngđể“khoảngcáchđịavị”chiếmhếtbộnãocủabạn.Thỉnhthoảnghãyđiăntrưavớihọ,lắngnghenhữngđiềuhọnói,tìmhiểuthêmtínhcách,cáinhìncủahọvềdoanhnghiệpcũngnhưấntượngcủahọvềlãnhđạocấpcaocủadoanhnghiệp.Vìhàngngàyhọđềucócơhộitiếpxúcvớitấtcảmọingườinênhiểubiếtcủahọvềnhữngngườikháctrongdoanhnghiệptươngđốitoàndiện,đâykhôngphảilàđiềumàngườilãnhđạomuốnbiếthaysao?

CHỈCÓNGƯỜIĐIÊNMỚIKHÔNGBIẾTLIÊNKẾTCómộtngườikhiđếnthamquanbệnhviệntâmthầnpháthiệnrarằng,chỉcóbangườibảovệtrôngcoi100bệnhnhântâmthầnnguyhiểmthìcảmthấyvôcùngkinhngạc.Ngườinàyhỏi:“Cácanhkhôngsợhọsẽđánhcácanhrồichạytrốnhaysao?”

“Khôngsợ,”mộtngườibảovệtrảlời:“Ngườiđiênkhôngbaogiờliênkếtvớinhau.”

Ởdoanhnghiệpmàbạnquảnlý,mọingườiđoànkếtvớinhaunhưthếnào?

Liệuhọcóbằngmọicáchlàmnổibậttầmquantrọngcôngviệccủabảnthân,coithườngvaitròcủangườikháckhông?

Khimuốnhoànthànhcôngviệc,họcótừchốinếungườikhácsẵnsànggiúpđỡhaykhông?

Họcótựlậpbèpháihaynhómluônphảnđốihaykhông?

Nếubạnđềugậtđầuđồngýđạiđaphầnnhữngcâuhỏitrênthìchếđộkhenthưởngtạicôngtymàbạnđangphụcvụrấtcóthểtồntạitrênnguyêntắchysinhlợiíchcủangườikháchaynhữngnhómngườikhácnhằmđạtđượclợiíchcủariêngmình.Tấtcảnhữngchếđộkhenthưởnghaykỷluậtkhôngvìlợiíchcủađasốđềusẽnảysinhvấnđề.

Mộtngânhàngquyếtđịnhdùngphươngthứccạnhtranhđểkhíchlệgiámđốccácchinhánh.Nguyêntắclàchinhánhnàocóthànhtíchtốtnhấtthìgiámđốcchinhánhđósẽđượctraothưởng.Nhưngkếhoạchnàyđãbịphásảnbởingânhàngnàyđãpháthiệnrarằng,cómộtvịlãnhđạocaocấpđãthaotúngkháchhàngđểgiúpđỡgiámđốcmộtchinhánhnọgiànhđượcmóntiềnthưởngkia.

Giámđốcmộtxưởngsảnxuấtvìmuốnnângcaosứcsảnxuất,bènchongườilàmcasángvàngườilàmcađêmthiđuavớinhau,ngườichiếnthắngsẽcómộtkỳnghỉphépđặcbiệt.Tuynhiên,kếtquảhoàntoànngượcvớiýmuốn.Mỗinhânviêntrướckhigiaobanđềutìmmọicáchlàmchomáymócxảyrasựcố,giấudụngcụsảnxuất,khigiaobanthìgiảmlượngtồnkhonhằmgâytrởngạichongườilàmcasau.

Cạnhtranh,thậmchílàxungđột,đốikhángđềuđóngvaitròquantrọngtrongbấtkỳdoanhnghiệpnào,hơnnữađócònlànhântốkíchthíchvôcùnghữudụng.Tuynhiên,theophântích,mỗicôngtyđềulàmộttậpthểlaođộng,thànhcôngcủanólệthuộcvàocôngsứccủatấtcảmọingười,tấtcảcùnghướngđếnmộtmụctiêuchung.Xungđộtvàcạnhtranhkhônghợplýtrênthựctếcóthểhủyhoạicảmộtcôngty.

Bấtkỳtậpthểnàocũngmộtvàingườithíchgâychuyện,gâyxungđộtđểmưulợiriêng.Nếucơchếkhíchlệlạicổvũchohànhvixungđộtvàđốikháng,chứkhôngphảilàtinhthầnhợptáctậpthểthìnhấtthiếtkhôngđượcápdụng.Tinhthầntậpthểkhôngthểcómộtcáchngẫunhiên.Nóchỉnảysinhkhinhàquảnlýđưavàodanhmụcưutiên,đồngthờibiếtcáchđểcôngviệcvàchếđộcủadoanhnghiệpcóđủsứcđểkhuyếnkhíchtinhthầnhợptác.Tómlại,nếubạnmuốnthànhcôngthìcầnkhíchlệtinhthầntậpthể.

ĐÁNHGIÁÝTHỨCTẬPTHỂTRONGDOANHNGHIỆPTầmquantrọngcủaýthứctậpthểtrongmộtdoanhnghiệpxuấtpháttừnhiềunguyênnhân.Nócóthểgiúpngườilãnhđạonắmrõvàthúcđẩynhữngđộnglựctiềmtàngtrongquátrìnhvậnhànhcủatổchức,tứclàniềmtin,giátrịquanchungcủatổchức,nhằmtiếnhànhthảoluậnvàđánhgiánhữngđộnglựcđó.Dướiđâylàmộtsốphươngphápcụthểgiúpchomộttổchứccóthểcónhữngđiềuchỉnhhợplýkhiđãnắmđượctìnhhìnhvănhóachungcủađơnvịmình.

1.Hiệusuấttậpthể

Nhiềuchuyêngiachorằnghiệusuấttậpthểlàcôngcụvàthướcđohiệuquảnhất,lâubềnnhấtgiúpnắmrõýthứctậpthể.Ýthứctậpthểcủamộttổchứccóthểthúcđẩyvàcũngcóthểngănchặnmặttráiviệcthựchiệnmụctiêucủatổchứcđó.

Nếugiátrịquanvàniềmtincủamộttậpthểđốilậpvớisứmệnhthựctế,thìnhấtđịnhsẽnảysinhvấnđề.Vídụ,mộttổchứcxácđịnhmụctiêucủamìnhlàsángtạovàmanghơithởthờiđại,nhưnghọkhôngthểthoátkhỏisựkìmnéncủamôhìnhquanliêucũ;mộtmặthọnhắmtớitươnglai,nhưngmặtkháchọkhôngtháobỏđượcnhữngcáchlàmtruyềnthống.Kếtquảnhưthếnàothìaicũngcóthểđoánrađược.

Mộttổchứccóthểcónhữngmụctiêukhôngphùhợpvớiquanniệm,nhưngviệcnắmrõvănhóacủamộttổchứcđồngnghĩavớiviệchiểuđượcnhữngưuthếcủatổchứcnàynằmởđâu,từđóbiếtcáchtránhnhữngnhượcđiểm.

Trênthựctế,trongmỗitổchứcđoànthểđềutồntạihiệntượngcónhữngnhómvănhóađặcthùkhácnhau.Cókhi,sựbấtdunghòagiữahainhómvănhóađặcthùthậmchícóthểkhiếnnộibộchiarẽ.Tranhchấpxảyrachỉvìnhữngthứphibảnchấtvàkhôngchấpnhậnthỏahiệp.Vaitròcủa“đánhgiávănhóa”nằmởchỗ,điềutranhữngnhómvănhóađặcthùtiềmẩntrongnộibộtổchứcsẽgiúpgiảiquyếtvấnđềtồntạinhằmđảmbảoduytrìhiệuquảtậpthểtrongtổchứcđó.

2.Sựphốihợpnhịpnhàngtrongnộibộbanlãnhđạo

Cũnggiốngnhưviệctrongnộibộmộttổchứccóthểxuấthiệnnhữngnhómvănhóađặcthùkhácnhau,trongnộibộbanlãnhđạocũngcóthểxảyratìnhhuốngtươngtự.Vídụnhưsựbấthòagiữangườilãnhđạotốicaovớitậpthểbanlãnhđạo.Tìnhtrạngnàyphátsinhdokhichọnlãnhđạochủchốtđãkhônglàmthấuđáo,khôngsosánhvànghiêncứucụthểxemngườilãnhđạonàyliệucótươngthíchvớivănhóacủatậpthểbanlãnhđạo,thậmchílàvớivănhóacủacảtổchứcđóhaykhông.Trướckhixácđịnhnhàlãnhđạomớithìsựsosánhnhưthếnàyrấtdễtiếnhành,chủyếulàxemxéttháiđộcủangườilãnhđạonàyđốivớivấnđềtrọngđạicủatổchức.Nhưngđángtiếcmộtđiều,nhiềungườiquátinvàotrựcgiácvàcảmnhậnchủquancủabảnthânmàcoinhẹviệcsosánhvàthảoluậncụthểvấnđềgiátrịquancũngnhưniềmtin.

3.Hànhvicủalãnhđạo

Hànhvicủangườilãnhđạocónhữngquyphạmnhấtđịnh.Trongviệcđốixửvớinhânviên,ứngxửvớilýtưởngcủacảmộttậpthểcũngnhưviệckíchthíchđộnglựcởhọthìtưduycủangườilãnhđạocầnsâusắchơn,khácbiệthơnsovớinhữngngườibìnhthường.Bêncạnhđó,dongườilãnhđạolàngườiđạidiện,bảovệchovănhóatậpthể,nênhọcũngphảidốcsứcđểkhaithácvàsửdụngvănhóatậpthể,nhậnthứcrõgiátrịquanvàniềmtin.Đâylàviệcquantrọngthuộctráchnhiệmcủamộtnhàlãnhđạo.

Lãnhđạocònphảitrởthànhhìnhmẫuchonhânviênhọctập,làmgươngchonhânviênnoitheo.Cáchđâykhônglâu,cómộtvịchủquảncủamộttổchứccỡlớntrongmộtđêmđãtừchức,chuyểnsanglàmngườilãnhđạocấpcaocủamộttổchứckhác.Hànhvinàyđãgâyratáchạighêgớmchocơquancũ.Đặcbiệtcơquancũđãvàđangtiếnhànhmộtloạtnhữngcảicáchvàđiềuchỉnhtheoyêucầucủaôngta.Trongthờigianmấynămtạivị,ôngtakhônghềtiếtlộviệcmìnhsẽchuyểnviệcvớibấtkỳaivàkhimuốnđiliềnrờikhỏicơquancũngay.Khivịchủtịchhộiđồngquảntrịcơquancũhỏiôngta,vìsaokhôngnóivớiaivềdựđịnhrađithìôngnàychỉnói:“Tổchứcđoànthểlớnđềunhưvậy,làmviệcphảibảomật.”Đâycólẽlàmộthànhđộngcóthểchấpnhậnvềmặtlýthuyết,nhưngnhữngnguyhạivàtổnthấtmànóđemlạithìthậtkhônlường.

4.Bồidưỡngnhânviên

Cáchtốtnhấtđểbồidưỡngchonhânviênchínhlàgiúpđỡhọhọctậpvànhậnthứcnhữnggiátrịvàquytắccủatổchức,tậpthể.Làmnhưvậy,chẳngnhữngbạnđãgiúphọnângcaonhậnthứcmàcòngiảithíchđượctrọngđiểm

củagiátrịquanđócũngnhưlýdovìsaonótrởthànhtrọngđiểm.Cuốicùngbạncầntruyềntảichohọvềtinhthầncơbảncũngnhưnhữngnguyêntắctrongtổchức.

5.Tầmnhìnlãnhđạovàkhởiđộngvănhóa

Mộttrongnhữngnhiệmvụtrọngtâmcủalãnhđạolàduytrìvàtuyêntruyềnvănhóatậpthểcủacơquanmình,bỏcôngsứcnỗlựcgiúpchotậpthểcủamìnhhiểuvềvănhóađơnvị.Ngườilãnhđạohiểuvềvănhóatậpthểcủacơquanmìnhcàngchitiếtbaonhiêuthìcôngtáclãnhđạocàngdễdàngbấynhiêu.

6.Thíchứngvănhóa

Khibànvềcácvấnđềvănhóapháttriểnhàihòahoặcmấtcânbằng,cầnnhắcđếnchủđiểmquantrọnglàtínhthíchứngvănhóa.Thựcra,trongmộttổchức,khôngthểcónhânviênnàotiếpnhận100%giátrịquancũngnhưnguyêntắcvàniềmtin,đặcbiệtlànhữngnhânviênmới.Nếukhôngthểhòahợpvớinhữnggiátrịvànguyêntắc,niềmtincủatổchứcthìngườimớiđếncầnphảicânnhắcnhữngđiềusau:

Toàntâmtoànýthíchứngvànhiệttìnhthúcđẩyvănhóatậpthể.

Miễncưỡngthíchứng,phụctùngvănhóatậpthểmộtcáchbịđộng.

Chốngđốivàtìmcáchthayđổi.

Chốngđốivàgâyphiềnphứcchobảnthânvàngườikhác.

Chốngđốivàchuyểnviệc.

Chốngđốivàtìmcáchthayđổi,kếtquảlàkhiếnmọingườikhóchịu.

HÃYĐỂNHỮNGNGƯỜIQUẢNLÝCÙNGĐÓNGGÓPKẾSÁCHVÀSỨCLỰCDướiđâylàcácnguyêntắcquantrọngđểnhữngngườiquảnlýcùngđóng

gópkếsáchvàsứclực,cùngnhauhợptác:

1.Phávỡthônglệ

Ngườilãnhđạosángsuốtbiếtcáchđểchonhânviênquảnlýcủacôngtyphụtráchcôngviệcởnhữnglĩnhvựckhác.Nhữngcôngviệcnàythườnglàtráingượcvớisởtrườngvàsởnguyệncủahọ.

Trongsốcácnhânviênquảnlýcaocấpcủamộtcôngtylớn,cómộtngườirấtthíchtrượttuyết.Khigianhậpcôngty,ôngtatừnghivọngcóthểlàmviệctạibộphậntổchứcđạihộithểthaomùađôngmớithànhlập.Nhưngcôngtylạibốtríôngtalàmviệctạibộphậngolf.Nhưthế,ôngtatrướctiênđãcóthểhọcđượccáchxửlýcôngviệctronglĩnhvựcnày.Sởdĩcôngtycửôngtalàmviệcởlĩnhvựcnàylàbởicôngtykhởinghiệptừlĩnhvựcgolf,hơnnữađâycũnglàlĩnhvựcpháttriểnrấttốtcủacôngty.Ôngchủcủacôngtytinrằng,saukhinắmvữngphươngphápquảnlýcóliênquanthìôngtacóthểvậndụngphươngphápnàyvàolĩnhvựcquảnlýnghiệpvụtrượttuyết.Trênthựctế,bêncạnhviệcbỏthờigianđểcóđượcnhữngkinhnghiệmquảnlýởmộtbộphận,ôngtacònhọcđượccáchxửlýcôngviệcởcảhailĩnhvực.

2.Giaoquyềntựchủchonhânviênquảnlýcấpcao

Bạnphảiđểchonhânviênthamgiavàocôngtáclãnhđạo,nếukhôngbạnsẽkhôngthểbồidưỡngđượcngườilãnhđạochânchính.Điềunàycónghĩalà,bạnkhôngnhữngphảiđểchohọchỉhuycấpdướimàphảitraoquyềnchohọ,thậmchítrongnhữngthờiđiểmbạntỏranghingờhọđãlàmsaithìcũngphảibiếtkhoandung.

3.Chohọđượcphépphạmlỗimộtlần

Nếubạnđãgiaoquyềntựchủchohọ,thìcũngnênchohọcơhộiđượcphạmlỗimộtlần,đólàđiềuhoàntoànbìnhthường.Bạnkhôngnênchỉtrích,tráchmóchọchỉvìhọdámlàmnhữngviệccótínhrủirocaomàkhôngđạtđượcthànhcông.Phạmlỗilàmộtphầntrongquátrìnhtrưởngthànhcủamộtconngười.Quaviệctổngkếtnhữngbàihọckinhnghiệmtừthấtbại,họsẽngàycàngchínchắntrưởngthànhhơn.Nhưngnếuhọhailầnđềuphạmnhữnglỗitươngtựthìbạnnênphêbìnhhọ.

4.Hãykhiếnhọnhậnrarằngtấtcảnhữngýtưởngsángtạolàdohọtựnghĩra

Nếunhưcóngườihỏirằngaisẽlàngườinhậnvinhdựkhicôngtyđạtđượcthànhcông,thìhãyđểchonhânviêncấpdướicủabạnnhậnnhữngvinhdựđó.Bạnnênchốnglạisứchútcủanhữngvinhdựđó,vàchắcchắncấpdướisẽvôcùngtôntrọngvànểphụchànhviđócủabạn.Họsẽtôntrọngbạnhơnvàphụctùngvôđiềukiệnsựlãnhđạocủabạn.Côngtycủabạncũngnhờvậymàthuđượcnhiềulợiíchtolớn.

5.Nhườngvàtạothuậntiệnchosựthăngtiếncủacấpdưới

Trongmộtchừngmựcnhấtđịnh,làmlãnhđạođồngnghĩavớiviệcbạntừchốimộtsốtráchnhiệm.Điềunàykhôngchỉkhẳngđịnhmộtđiều,bạncóthể“khiếncấpdướinghĩrằngtấtcảnhữngýtưởngsángtạolàdohọtựnghĩra”,nócònđồngnghĩarằng,côngviệctrướcđâybạnlàmgiờđãlàcủahọ.

Bạnphảiđểcấpdướiđảmnhiệmnhữngchứctráchbạntừnglàmtrướcđây.Hãytraoquyềnvàonhữngthờiđiểmthíchhợp,bởiđâylàconđườngduynhấtđểnhânviêncấpdướinhanhchóngtrưởngthànhvàthăngtiến.

6.Trảthùlaohậuhĩnhchohọ

Khẳngkháitándương,khenthưởng,đềbạt,cangợicùngvớiviệcgiaotráchnhiệmcóthểgiúpbạnxâydựngmộtđộingũquảnlýhùngmạnhđánhđâuthắngđó.Nhưngbạnphảitrảthùlaodựavàogiátrịcủahọ,nếukhôngbấtcứlúcnàobạncũngcóthểmấtđisựủnghộđó.Bạncầnkhiếnchonhânviêncôngtycónhữngđónggópthiếtthực.Tấtnhiên,vìvậyhọđángđượcnhậnnhữngkhoảnthùlaotươngxứngnhưniềmvuicóđượckhicôngviệcthànhcông…

Ngườilãnhđạomuốncôngviệcpháttriểntốt,cầnphảixâydựngmốiquanhệhợptáchàihòathânthiệnvớinhânviên.Nếuđặtmìnhởvịtrícao,tạochongườikháccảmgiáckhógần,khiếnnhânviênphảidèdặt,thìgiữacấptrênvớicấpdướicókhoảngcáchlớn.Cấpdướilúcnàocũngedènhấtnhấtphụctùngcấptrênthìsẽkhôngcólợichocôngviệc,ngườilãnhđạocũngkhôngthểlĩnhhộinguyêntắc“Nhânviênlànguồngốccủasựthànhcông.”

Cónhữnglãnhđạochỉđạoviệcsảnxuấtrấtthôngminh,làmviệccũngcôngminhchínhtrực,tácphongnhanhnhẹndứtkhoát,nhưnghọkhôngxửlýđượckhéoléomốiquanhệvớinhânviên.Khôngnhậnđượcsựhợptáctoàndiệncủanhânviênthìsẽrấtkhóđểtạonênmộtsựnghiệpthànhcông.Phảigầngũi,chânthànhvớimọingười,đồngcamcộngkhổvớiđồng

nghiệpthìmớinhậnđượcsựủnghộvàyêumến,mớicóđượcquyềnuycũngnhưkhiếnnhânviêntìnhnguyệndốcsức.

Nhânviênluônmuốncóđượcsựquantâmcủalãnhđạo.Khitưtưởngcủanhânviêndaođộng,côngviệckhókhăn,trụctrặc,nếungườilãnhđạokịpthờigiúpđỡvàquantâm,gầngũi,thìhọsẽrấtcảmđộngvàcốgắnglàmviệchếtmình.

Ngườilãnhđạocònphảibiếtcáchtiếpnhậnýkiếncủanhânviên,phảitạonhiềuđiềukiện,cơhộichonhânviênphátbiểuýkiến.Thôngquanhữngcơchếvàbiệnphápkhéoléo,ngườilãnhđạophảibiếtcổvũmọingườiđónggópýtưởngrồitiếpnhậnmộtcáchđúngđắn,đồngthờitiếnhànhkhíchlệkhenthưởngcôngkhai,hợplý.Nếunhânviênsuynghĩ,đềxuấtýkiếnquýbáunhưnglãnhđạolạikhôngnghiêmtúctiếpnhậnthìsẽlàmtổnthươngnghiêmtrọngtínhtíchcựccủamọingười,từđónhânviênsẽmấtdầnnhiệthuyết.

ĐẶCTRƯNGCỦAMỘTTẬPTHỂHOÀNHẢOMỗingườilãnhđạothànhcôngđềucótrongtaymộttậpthểquảnlýhoànhảo.Việcnângcaotinhthầntậpthểlàđiềumàmỗingườilãnhđạocầnlàm.Cómộttậpthểvữngmạnhthìdoanhnghiệpmớicóthểđứngvữngtrênthươngtrườngcótínhcạnhtranhkhốcliệthiệnnay.Khôngcómộttậpthểvữngmạnhthìnănglựclãnhđạocủanhàquảnlýsẽkhócóthểđượccấpdướicôngnhận.

Cómộtlãnhđạokhẳngđịnh:“Chodùanhthuhếtcôngcụ,chiếmhếtđấtđainhàxưởngcủatôi,chỉcầnanhđểlạichotôinhữngngườicộngsự,tôisẽgâydựnglạisựnghiệp,xâydựnglạivươngquốcmớicủariêngtôi.”

Mộtsốnhàlãnhđạotàibadườngnhưcónănglựcđặcbiệt,họcóthểxoaychuyểntìnhthếchỉtrongmộtthờigianngắn,biếnnhữngconcừunonyếuớtthànhmộttậpthểquảnlýhùngmạnhnhưnhữngconmãnhsư,đánhđâuthắngđó.Ngoàira,mỗinhàlãnhđạothànhcôngdườngnhưđềucótrongtaymộttậpthểquảnlýhoànhảo.Tậpthểmànhữngvịlãnhđạothànhcôngnàydẫndắtđềucónhữngđiểmkhácbiệttươngđốilớnsovớinhữngtậpthểthôngthườngkhác.Họthườngcónhữngđặctrưngchủyếusauđây:

1.Mụctiêurõràng

Mộtlãnhđạothànhcôngthườngchủtrươnghợptáctậpthể,lấythànhquảcôngviệclàmtônchỉ,mụctiêulàgiànhđượcnhữngthànhtựunổibật.Họbiếtrõràngmụctiêucủabảnthâncũngnhưmụctiêucủatậpthể,họcũnghiểuđượctầmquantrọngcủaviệcđồngsựthamgiaxácđịnhmụctiêuvàtầmnhìncủatổchức.Dovậy,ngườilãnhđạotốtsẽchỉraphươnghướngcụthểchonhữngngườiđitheomình,anhtasẽcùngvớicácthànhviênxáclậpnhữngmụctiêucủatậpthể,nỗlựcgiúpchomỗingườiđềuhiểurõvàcôngnhận,từđógiànhđượcsựcamkết,ủnghộvàcốnghiếnchomụctiêuchung.

Mụctiêuvàtươnglaicủatậpthểkhôngthểdomộtmìnhngườilãnhđạoquyếtđịnhmàlàdocácthànhviêntrongnộibộtổchứccùnghợptáctạonên.Cầnmanglạichomỗithànhviêncảmgiác“quyềnsởhữu”,đểhọxácđịnhrằng:“Đâylàmụctiêuvàtươnglaicủatôi”.

2.Tínhtựchịutráchnhiệm

Mỗithànhviêntrongmộttậpthểthànhcôngđềuhiểurõvaitròcủamìnhtrongtổchức.Họsẽkhôngcốtìnhtrốntránhtráchnhiệm,đùnđẩycôngviệcthuộcbổnphậncủamình.Họhiểurõcầnlàmgìtrongmộtmôitrườngtậpthể.Khimọingườiphâncôngcôngviệcchung,đềurấtdễdànghìnhthànhsựkỳvọngvàphụthuộclẫnnhau.Mọingườicócảmgiácgắnbónhưrăngvớimôi,sốngchếtcónhau,trongthànhbại,vinhnhụccủacủatậpthểthìbảnthânmỗingườiđềucóvaitròvôcùngquantrọng.Đồngthờicácthànhviêntrongtậpthểđềuhiểurõyêucầucủangườikhácđốivớimình,cốhếtsứctránhhiệntượngxungđộtvaitròvịtríhaytrùnglặpcôngviệc.

3.Thamgiasôinổi

Hiệnnaycórấtnhiềutổchứcápdụngcáchthức“Quảnlýkiểuthamdự”.Nếungườilãnhđạothựcsựmongmuốncôngviệccóhiệuquảcaothìsẽcókhuynhhướngthamgialãnhđạo.Họtintưởngrằngcáchlàmnàycóthểthỏamãnđượctâmlý“Cóthamgiatấtđượctôntrọng”.

Vớimỗithànhviêntrongmộttậpthểthànhcôngluôntrànđầynhiệthuyết.Họtíchcực,chủđộng,sẵnsàngthamgia.Nếucóđượcsựthamgiavàủnghộcủacácthànhviênnàythìsứcmạnhtổnghợpcủatậpthểđósẽrấtlớn.

4.Lắngnghengườikhác

Trongmộttậpthể,mỗikhicóaiđóphátbiểuýkiếnthìnhữngthànhviênkhácđềuchânthànhlắngngheanhta.

Cómộtngườilãnhđạonóirằng:“Tôinỗlựcxâydựngnếpvănhóatậpthể,trongđómọingườitôntrọnglẫnnhau,lắngngheýkiếncủanhữngthànhviênkhác.Trongđơnvịcủatôi,tôicónhữngđồngnghiệprấtcởimởvàchânthànhmuốnlắngngheýkiếncủangườikhác.Họcókỹnănglắngnghemànhữngngườiởđơnvịkháckhólòngsánhđược,điềunàykhiếnaicũngrấtvuivàhàilòng!”

5.Mộtlòngquyếttâm

Tintưởng,ủnghộnhaumộtcáchchânthànhlànhântốtuyệtvờitronghợptáctậpthể.Mộtnhàkhoahọcđãđisâunghiêncứuvềhaimảngthamgiavàtổchức.Ôngđãpháthiệnramộtbảnchấtđặctrưngcủatổchứchoạtđộngtheocơchếthamgia,đólàđộingũquảnlýtínnhiệmnhânviên,nhânviêncũngtintưởnglãnhđạo,trongdoanhnghiệp,từtrênxuốngdướimọingườiđềutintưởngvàtínnhiệmnhau.Gầnnhưtấtcảnhữngtậpthểthànhcôngđềutìmcáchxâydựngniềmtin,duytrìmạnhmẽsựhợptácgiữacấptrênvớicấpdưới.Điềunàythườngđượcbiểuhiệnbởibốnhànhviđặctrưng:

Lãnhđạotruyềnchođồngnghiệptinhthần,tráchnhiệm,đồngthờikhôngngừngnhấnmạnhvềviệccùngnhautươngtrợ,chiasẻkhókhăn.

Khíchlệtháiđộtôntrọngvàthựchiệnđiềuđãcamkết,lấychữtínlàmđầu.

Tintưởngđồngnghiệp,ưutiênviệcbồidưỡngvàkhíchlệhọ.

Khuyếnkhíchvàbaodungvớinhữngsuynghĩkhácbiệtvớibảnthânmình,bởivìthànhcôngcủadoanhnghiệpphảidosựphốihợphàihòa,bổsunglẫnnhau,cùnghợptácmớiđạtđược.

6.Nóilênýkiến

Ngườilãnhđạotốtbiếttintưởngvàdựavàođồngnghiệpcủamìnhđểpháttriển,ủnghộhọpháthuyhếtmứcnănglựccủabảnthân.Tấtnhiênngườilãnhđạotrướchếtphảilàmộttấmgương,tronglờinóivàhànhvicủa

mìnhphảitoátlênđượccảmgiáckhiếnngườikháctincậy,nhưvậymớicóthểkéotheosựtintưởnglẫnnhaugiữacácđồngnghiệp.

Ngườilãnhđạothànhcôngbiếtmanglạichonhânviêncủamìnhmộtsânchơicósựkếtnốihaichiều.Aicũngđượctựdo,côngkhai,thànhthựcbiểuđạtquanđiểmcủabảnthân,chodùquanđiểmđócóvẻkhácbiệt.Nhữnglãnhđạonàybiếtrằng,córấtnhiềuquanđiểmtốtlầnđầutiênđưarađềubịchêbai,chếgiễu.

Mọithànhviêntrongmộttậpthểthànhcôngđềuhiểurõvàbiếtơnnhauvìhọcóthể“thểhiệnlàchínhmình”.

Tómlại,đểmọingườicùngnhauđónggópýkiếnvàphấnđấuđềuphụthuộcvàoviệcmọingườitincậy,cùngphấnđấu.Cónhưvậymớicóthểxâydựngnênmộttổchứchoànthiện,vữngmạnh.

7.Đoànkết

Trongmộttậpthểtốt,tathườngthấynhânviêncóthểtựdothảoluậnvớicấptrênvàđưaralờiđềnghị:“Tôiđanggặpkhókhăn,ôngcóthểgiúpđỡtôikhông?”

Thứhai,khiýkiếnmọingườikhôngtươngđồng,thậmchílậptrườngđốilậpthìhọđềucởimở,cùngnhaugiữhòakhíđểgiảiquyếtvấnđề.Dùchokếtquảkhôngthểlàmhàilòngtấtcảnhưngmọingườisẽtựtìmcáchđểthíchứng,đápứngnhucầucủatổchức.

Tấtnhiên,mỗithànhviêntrongtậpthểđócũngsẵnsàngđiềuchỉnhbảnthântheonhucầucủatậpthể,chấphànhnhữngnhiệmvụkhácnhau.

8.Côngnhận

“Tôithấymìnhđãnhậnđượcsựđộngviênvàủnghộcủangườikhác”.Đâylàmộttrongnhữngđặctrưngchủyếucủamộttậpthểcóhiệusuấtlàmviệccao.Cácthànhviêntrongtậpthểđócảmthấyphấnkhíchvàhàohứngkhiđượcthamgiacáchoạtđộngcủađoànthể,bởivìởbấtkỳđâuhọcũngđềuđượcnghenhữngcâunóiđạiloạinhư:

“Tôinghĩanhnhấtđịnhsẽlàmđược!”

“Tôimuốncảmơnanh!Anhđãlàmrấttốt!”

“Anhlàlinhhồncủachúngtôi!Chúngtôikhôngthểkhôngcóanh!”

“Anhlàngườigiỏinhất!Anhlàngườixuấtsắcnhất!”

Nhữnglờikhenngợi,lờicôngnhậnnhưthếđemđếnchomọingườiliềuthuốckíchthíchcầnthiết,nângcaolòngtựtôn,lòngtin,thúcđẩymọingườicùngđồngtâmhiệplực

THUNHẬPTẬPTHỂSẼKÍCHTHÍCHSỰLỚNMẠNHCỦATỔCHỨCTạimộtxưởngsảnxuấtcủacôngtyVolvo,thunhậpcủamỗithànhviêntrongcôngtycùnglúcđượcquyếtđịnhbởikỹnăngcánhânvàtrìnhđộ,kỹthuậtcủatậpthểđóvớimụcđíchxâydựngmộtcơchếkhíchlệtậpthể,thúcđẩymỗithànhviêntựmìnhtạoracơhộipháttriểnnănglực.

Nguyêntắcthunhậptậpthểbaogồmhaiphươngdiện:(1)Tiềnlươngcầnphảnánhkhảnăngnắmbắtnhiềukỹnăngcủacácthànhviêntrongtậpthể;(2)Trảtiềnlươngtheothànhquảsảnxuất,hoặcthựchiệnchếđộtiềnthưởnghaychialãitậpthể,mứcchênhlệchthunhậpgiữacácthànhviênkhôngđượcquálớn.

Hiệnnay,doviệctáiphâncôngtráchnhiệm,mộtsốtổchức,doanhnghiệpđãtiếpquảnnhữngcôngviệcmàtrướcđâydochuyêngiahayvịchủquảncấpcơsởđảmnhiệm,điềunàykhôngnhữnggiúpthunhậpcủađoànthểvàcácthànhviênđượcnângcao,màtổngchicholươngcủatổchứccũngđượcgiảmxuống,bởivìvịtrícủamộtsốchuyêngiavàvịchủquảncấpcơsởkhôngcòn.Nhưvậy,nếuvịchủquảncơsởtiếpnhậnvịtrígiámđốccácbộphậnthìtổngchicholươngcủatổchứcđócótriểnvọnggiảmxuốngmộtmứcnữa.Vìthế,đểtạođiềukiệnthuậnlợichochếđộthunhậptậpthể,thìđíchđếncủaviệccảithiệnthunhậptậpthểlàviệckhíchlệbằngvậtchấtổnđịnhvàhàihòa.

Sựpháttriểnmàtổchức,doanhnghiệphướngtớilàtậptrungđượcưuthếcủatổchứcvàcánhân.Đâycũnglànguyênnhânmàmôhìnhtậpthểđượcnhiềutổchứcápdụng.Mộtmặt,nhữngtổchứclớncóưuthếvềquymô;mặtkhác,nhữngtậpthểnhỏtrongtổchứckhôngnhữngcóthểhoànthànhnhữngcôngviệcthôngthường,màcòncóthểthúcđẩyviệcnângcao

chấtlượngcôngviệc.Việctổnghợpưuthếcủacáctổchứclớnnhỏ,làđặcđiểmchủyếucủahìnhthứctậpthể,nhưngcũngcókhảnăngtồntạixungđộtvớinguyêntắccũngnhưmụctiêucủatậpthể.Dovậy,thựchiệnnguyêntắcnàynhấtđịnhphảicânnhắcđếntìnhhìnhthựctếcủađơnvịhoặccôngtymình,tuyệtđốikhôngđượcrậpkhuônmáymóc.

TÍNNHIỆMLÀHÒNĐÁTẢNGCỦAHỢPTÁCThiếuniềmtinchânthànhthìkhócóthểduytrìmốiquanhệgiữangườivớingười.Ngườilãnhđạonếukhôngtintưởngcấpdướisẽkhiếnbảnthânphảiđảmđươngthêmquánhiềucôngviệc,đồngthờikhiếncấpdướicảmthấykhôngđượctínnhiệm,xuấthiệnphảnứngtiêucựcvềmặttâmlý.

Ngườilãnhđạophảihếtsứcnỗlựcnhằmloạibỏtâmlýthiếuniềmtinđốivớicấpdưới,đồngthờicũngphảikhiếncấpdướihiểurằngbạntintưởnghọcóthểhoànthànhxuấtsắcnhiệmvụ.Ngườiquảnlýthiếutintưởngcấpdướitấtnhiêncũngsẽkhôngđượccấpdướitintưởngnênsẽrấtkhóđểnóiđếnchuyệnquảnlý.

Trongmôitrườnglàmviệchiệnnay,việctintưởnglẫnnhau,cùnghợptácvớingườithíchhợpvớimìnhsẽkíchthíchhiệuquảcôngviệc.Sựtintưởngcủacấptrênđốivớicấpdướichínhlàsựcôngnhậnnănglựccủahọvàcũnglàcơsởđểhiểunhauhơn.Nhânviêncấpdướiđượccấptrêntínnhiệmsẽrấthàohứngvàphấnkhởitrongcôngviệc.Tráilạisẽxuấthiệntháiđộtiêucựckiểunhưđược”đượcchănghaychớ”từphíanhânviên.Cầnhọccáchthuhẹpkhoảngcáchvớicấpdưới,coihọlànhữngngườibạnđểhọcảmthấynhưđanglàmviệctrongmộtmôitrườngvôcùnghòahợp,giúphọcótinhthầnvuivẻthoảimái,đểtừđóđạtđượchiệuquảcaohơnmàkhôngphảitốnnhiềutâmsức.

Nếucôngviệctiếnhànhthuậnlợithìtronglòngnhânviênsẽthấyrấtthoảimái,tựnhiênsẽnângcaohiệusuấtcôngviệc.Tráilại,nếucôngviệctiếnhànhkhôngtheomôhìnhlýtưởngcủabảnthânnhânviênthìtronghọsẽcócảmgiáckhóchịu,thấymấtcânbằng,ngàycàngchánghétcôngviệc.Bấtluậnlàtrangthiếtbịcóhiệnđạiđếnđâunhưngchỉcầncôngviệctiếnhànhkhôngthuậnlợithìhiệuquảsảnxuấtnhấtđịnhsẽbịsụtgiảm.Cókhôngítnhàquảnlýchỉchútâmđếnviệclớn,vấnđềtrọngđạimàkhông

quantâmđếnnhữngviệcnhỏ.Họkhôngbiếtrằngcànglànhữngviệcnhỏnhặtcàngdễnảysinhvấnđề.Nhânviênrấtdễbịnhữngcôngviệcnhỏlàmảnhhưởngđếnhiệusuấtcôngviệc,dođóngườiquảnlýcầnphảichúýđiềunày,làmviệcphảicóchươngtrìnhkếhoạch.Phảiđảmbảocôngtácchuẩnbịchosảnxuấthoànthànhđúngkỳhạn.

Nhữngcôngviệcmangtínhchitiết,nhỏlẻnêutrêncầnđượcnhàquảnlýcoitrọng.Làmviệccẩntrọngchuđáochínhlàtốchấtmàmỗingườiquảnlýcầncó.Điềunàykhôngchỉđảmbảocôngviệchàngngàyđượctiếnhànhthuậnlợimàxétvềlâuvềdài,cóthểxâydựngnênhìnhtượngđángtincậyởngườiquảnlý,tăngcườngmứcđộtínnhiệmgiữaquảnlývànhânviên.

Trongkhitiếnhànhphêbình,khiểntráchnhânviênthìngườiquảnlýcầngiảiquyếthợplý,côngbằng.Ápdụngcáchthứccứngrắnđểkỷluậtngườikháclàvôcùngmạohiểmvàrủirorấtlớn.Chủyếulàvì,ngườibịtrừngphạtđôikhicónhữngmốiquanhệrấttốt,cũngcókhihọnắmđượcnhữngkỹthuậthaythôngtinquantrọng.Nếubạnmuốnđemnhữngngườiđórađểtrừngphạtthìcầncânnhắcvềmọimặt(baogồmtrithứccũngnhưcácmốiquanhệ),thậntrọngtronghànhvi,việctrừngphạtkhôngthỏađángcảntrởcôngviệcvàgâymâuthuẫn,thùghét.Vìvậycầncónhữngbiệnphápkhảthiđểứngphóvớimọitìnhhuốngphátsinh.

Tráilại,nếungườilãnhđạohànhđộnghấptấp,coithườnghậuquảthìtáchạisẽkhônlường.Khôngchỉnhiệmvụsảnxuấtkhôngthểhoànthànhnhưýmuốn,chấtlượngkhôngcao,màngườinhânviêncũngsẽbịhaomòndầntínhtíchcực.Tínnhiệmlàhònđátảngtronghợptác,giữalãnhđạovànhânviênphảicósựtintưởnglẫnnhaunhưvậythìsựnghiệpchungcủadoanhnghiệpmớicóthểpháttriểnvàbềnvững.

1.TửVũvàTểDữlàhaihọctròcủaKhổngTử.TểDữcótàiănnói,banđầuKhổngTửcóấntượngrấttốt,songlâungàymớinhậnrabảnchấtanhnàychỉlàngườihamănhamngủ,lườinhác,bịKhổngTửgọilà“khúcgỗmục”.TửVũlàngườitướngmạoxấuxí,KhổngTửbanđầuchorằngkhôngcótàicángì,nhưngvềsauTửVũlạinổidanhthiênhạ.Từđó,KhổngTửđãđúckếtrarằng,chỉdựavàotướngmạohaylờiăntiếngnóimàđánhgiáconngườilàkhôngchínhxác.1.Thấttình:Bảytrạngtháitìnhcảmcủaconngười:vui,buồn,giận,sợ,yêu,ghét,muốn.Lụcdục:Sáuloạihammuốncủaconngười.(1.KonosukeMatsushita(1894-1989)làngườisánglậpraTậpđoànMatsushitaElectric.1ThànhphốnằmởphíađôngtỉnhSơnĐông,trênbánđảoSơnĐông,TrungQuốc1TậpđoànBaosteel,làdoanhnghiệpchuyênsảnxuấtcácsảnphẩmvềthép,năm2011đứngvịtríthứtưtrênthếgiớitronglĩnhvựcsảnxuấtthép.