logotherapeut - viktor frankl 25 sept 2019.pdf · 2019-10-09 · van viktor frankl. het...
TRANSCRIPT
1
NILEA & NVLEA & FLP-EU
Nederlands Instituut voor Logotherapie & Existentiële Analyse
Nederlandse Vereniging voor Logotherapie & Existentiële Analyse
Federatie voor Logotherapie Professionals in Europa
STUDIEGIDS POSTDOCTORALE OPLEIDING
LOGOTHERAPEUT
Studiejaren
2019-2020
2020-2021
Juni 2019
NILEA
Zandweg 51
3962 EB Wijk bij Duurstede
2
www.viktorfrankl.nl
LinkedIn: Viktor Frankl NILEA
Facebook Viktor Frankl Logotherapie
‘Wie een reden heeft gevonden
om voor te leven
kan bijna alles aan…’
Cartoon van Frankl door Frankl
3
Inhoudsopgave
1. Inleiding
1.1. Voorwoord
1.2. Clusters in plaats van semesters
1.3. Logotherapie en Existentiële Analyse naar Viktor E. Frankl
1.4. Federatie voor Logotherapie Professionals in Europa (FLP-EU)
1.5. NVLEA – Nederlandse Vereniging voor Logotherapie en Existentiële Analyse, de Nederlandse
partner in FLP-EU
1.6. NILEA – Stichting Nederlands Instituut voor Logotherapie en Existentiële Analyse
1.7. Wie mag zich in ons land Logotherapeut FLP-EU noemen?
2. Studenten, geïnteresseerden en cursisten in basisopleiding Logotherapie
2.1. Studenten logotherapie
2.2. Cursisten logotherapie
3. Toelatingseisen opleiding logotherapeut
OPBOUW OPLEIDING LOGOTHERAPEUT
4. Belangrijke kenmerken van de basisopleiding logotherapeut
4.1. De basisopleiding bestaat uit vier clusters
4.2. Studiebelastingsuren (SBU) en studiecontacturen (SCU) per cluster en per week
4.2.1. Europese afspraken
4.2.2. De studiebelastingsuren (SBU)
4.2.3. De studiecontacturen (SCU)
4.2.4. Aantal blokken per cluster
4.2.5. Uw belasting per week
4.3. Tentamens en diplomering basisopleiding logotherapie
4.4. Geïntegreerde zelfervaring
4.5. ‘The Dutch Way’: Registeropleiding psychosociale basiskennis
en eventueel medische basiskennis
4.6 Excursie naar Wenen, met o.a. een bezoek aan het Viktor Frankl Centrum en het Sigmund
Freud Museum
BASISOPLEIDING LOGOTHERAPIE & EXISTENTIËLE ANALYSE
STUDIEJAREN 2019 – 2021
5. Cluster 1: de basics van de logotherapie
5.1. Doelen cluster 1
5.2. Inhoud
5.3. Literatuur, video’s, luisterboeken / podcasts
5.4. Studiebelasting (Cluster 1: bestaat uit 5 blokken / lange weekenden)
5.5. Verwerking stof en afronding
4
5.6. Docenten
5.7. Data en tijden
5.8. Kosten
6. Cluster 2: aandoeningen en methoden 1
6.1. Doelen Cluster 2
6.2. Inhoud
6.3. Literatuur, video’s, luisterboeken / podcasts
6.4. Studiebelasting (Cluster 2 bestaat uit 4 blokken)
6.5. Afronding
6.6. Docenten
6.7. Data en tijden
6.8. Kosten
7. Cluster 3: crisispreventie en methoden 2
7.1. Doelen cluster 3
7.2. Inhoud
7.3. Literatuur, video’s, luisterboeken / podcasts
7.4. Studiebelasting (Cluster 3 bestaat uit 5 blokken)
7.5. Verwerking stof en afronding cluster
7.6. Docenten
7.7. Data en tijden
7.8. Kosten cluster
8. Cluster 4: verlenen van ondersteuning bij existentiële problemen
8.1. Doelen cluster 4
8.2. Inhoud
8.3. Literatuur, video’s, luisterboeken / podcasts
8.4. Studiebelasting (Cluster 4 bestaat uit trainingsdagen / werkdagen & clinics)
8.5. Verwerking stof en afronding cluster
8.6. Docenten
8.7. Data en tijden
8.8. Kosten cluster
2e FASE OPLEIDING LOGOTHERAPIE & EXISTENTIËLE ANALYSE
9. De vervolgopleiding - nodig voor de vestigingslicentie logotherapeut.
9.1. Praktijkgerichte verdieping / methoden
9.2. Geïntegreerde supervisie
9.3. Speciale cursussen op het gebied van Logotherapie en Existentiële Analyse.
9.4. Aanvullende cursussen
10. Het handhaven van de licentie logotherapeut en vestigingslicentie
5
11. Gegevens FLP-EU afdeling Nederland
11.1. Leden van de raad van aanbeveling
11.2.1. Bestuursstructuur Stichting NILEA
11.2.2. Bestuursleden NILEA
11.3. Leer-logotherapeuten / docenten
11.4. Leslocatie
11.5. Adres
11.6. Disclaimer
11.7. Samenvatting
6
Inleiding
1.1. Voorwoord
Het is al weer drie decennia geleden dat het Nederlands Instituut voor Logotherapie en Existentiële
Analyse (NILEA) de deuren opende om ook in Nederland en Vlaanderen de psychotherapeutische
benadering van Viktor Frankl te doceren en te trainen.
Tien jaar geleden zijn de eerste stappen genomen om in Europees verband te komen tot een inten-
sieve samenwerking van verschillende beroepsverenigingen en instituten voor Logotherapie en Exis-
tentiële Analyse. Dat heeft zich ontwikkeld tot de Federatie Logotherapeutische Professionals in Eu-
ropa. Vanaf 2017 wordt vanuit die samenwerking de opleiding tot Logotherapeut geboden. Alle
deelnemende Europese logotherapie-opleidingen hebben als uitgangspunt het gezamenlijk opgesteld
standaardcurriculum van de FLP-EU. Logotherapeuten die in ons land zijn opgeleid kunnen zich daar-
door ook vestigen als logotherapeut in de landen die zijn aangesloten bij de FLP-EU. Zelfs al tijdens
de (basis)opleiding kunnen cursus-delen worden gevolgd bij zusterinstellingen in het buitenland,
welke dan vrijstelling opleveren voor het parallelle deel in Nederland. Dit natuurlijk altijd in overleg.
Deze openheid wordt actief gestimuleerd vanuit het NILEA, omdat hierdoor de onderlinge verbon-
denheid binnen de Europese Logotherapie wordt bevorderd. Buiten het gezamenlijke curriculum
heeft ieder land zijn eigen specifieke noodzakelijkheden. In ons land is dat de cursus Psychosociale
Basiskennis (en in de nabije toekomst misschien ook Medische Basiskennis) in verband met vergoe-
ding door de verzekeringsmaatschappijen.
Gebleken is dat er veel belangstelling voor de positieve benadering van Viktor Frankl. Nog nooit heb-
ben we het in onze samenleving materieel zo goed gehad, we consumeren er vrolijk op los en toch
zijn velen ongelukkig. Massaal streven we naar iets leuks, hoe kortstondig en leeg dat misschien ook
is. NEE, daar gaat het niet om en daar zal het ook niet om gaan in de eeuw die voor ons ligt. O.a.
technologische ontwikkeling en robotisering zullen ons bestaan fundamenteel wijzigen1 en wij wor-
den in toenemende mate geconfronteerd met onszelf als individu. En wat dan? Wat is dan ons ant-
woord? De leegte van het bestaan zonder zinvol werk en de bijbehorende voldoening en waardering
zal velen verontrusten. Een fundamentele pijler in de logotherapie is dat de mens een zin-zoekend
wezen is. Viktor Frankl noemt het ‘Der Wille zum Sinn’. Dat is de kern en als die zin in het bestaan
ontbreekt, wordt veel grijs en grauw in persoonlijke levens en in de samenleving. ‘Samenleving’
wordt zo gereduceerd tot ‘maatschappij’. De ervaring van zinloosheid maakt veel kapot. Het mens-
en wereldbeeld van Frankl maakt ons ervan bewust dat wij een taak te verrichten hebben.
" Die Welt ist nicht heil, aber heil-bar"
1 Zie daarvoor o.a. het wereldberoemde boek Homo Deus. Een kleine geschiedenis van de toekomst. Auteur:
Yuval Noah Harari.
7
1.2. Clusters met Blokken in plaats van Semesters
Vanaf 2017 tot 2019 is onze Basisopleiding Logotherapie en Existentiële Analyse gegeven in vier se-
mesters van in totaal 70 zaterdagen. Vanaf het begin bestond de gedachte om ‘blokken’ te bieden
rond thema’s. Dit aanbod zou naast de zaterdagopleiding plaatsvinden. Wijs geworden door de erva-
ringen van de afgelopen twee jaren hebben we moeten vaststellen dat voor teveel belangstellenden
deze 70 zaterdagen een te grote hindernis vormden om zich aan de opleiding te kunnen committe-
ren.
Ook betekende het een beperking in flexibiliteit voor mensen die langer over de opleiding zouden
willen doen en voor ons instituut om mensen toe te laten die losse thema’s wilden volgen. Dit alles
heeft het NILEA tot de keuze gebracht om over te gaan op blokken rondom thema’s en die samen te
voegen in een aantal clusters.
Blokken
Dit betekent in de praktijk dat er in veertien lange weekenden, verspreid over drie clusters in ander-
half jaar, intensief gewerkt wordt. Deze weekenden beginnen gebruikelijk op vrijdag om 10 uur in de
ochtend en eindigen zondag om 16 uur.
Tenslotte zijn er dan in het vierde cluster tenminste 11 lesdagen (22 dagdelen) die gevolgd kunnen
worden in ons eigen bijscholingsaanbod, of in overleg met het instituut bij goedgekeurde bijscholin-
gen van beroepsverenigingen als NVPA, VMP/ NAP. Verder wordt in dit cluster, onder intensieve
begeleiding, gewerkt aan de eindscriptie. Na acceptatie van de eindscriptie zal het certificaat voor
het vierde semester worden uitgereikt.
Voor degenen die niet voldoen aan de eisen voor vrijstelling van de Psychosociale Basis Kennis (PsBK)
- zie verderop in deze gids - komt de registeropleiding PsBK hier nog bij. Deze cursus neemt 9 lesda-
gen in beslag en kan parallel aan de L-EA opleiding worden gedaan. De PsBK-lesdagen worden ver-
spreid over het jaar gegeven. De daarin behandelde stof is ook van belang voor de L-EA opleiding.
Daarom bevelen wij van harte aan om zo spoedig mogelijk met de PsBK cursus te beginnen.
De PsBK cursus moet afgerond zijn, voordat eerste fase van de Logotherapie-opleiding wordt afge-
rond en met de tweede fase (de Vervolgopleiding) kan worden begonnen.
Blokken ‘Inleiding Logotherapie en Existentiële Analyse en Viktor Frankl’
Naast de noodzaak om met de PsBK (of op grond van de vrijstellingen – zie verderop onder 4.5) al zo
spoedig mogelijk een basis te leggen in de psychologie is het voor de opleiding in de Logotherapie en
Existentiële Analyse (L-EA) belangrijk gebleken om ook echt bij het begin te beginnen. Een grondige
kennismaking met de begrippen en het mensbeeld van L-EA is noodzakelijk om verderop in de oplei-
ding te kunnen plaatsen wat we tegenkomen. Evenals de positionering van Viktor Frankl’s L-EA te
midden van belangrijke (humanistische) filosofische stromingen in de 20ste eeuw (Heidegger, Buber,
Levinas, e.a., waarbij tevens gekeken wordt naar de culturele bronnen waaruit Frankl putte: de eer-
dere filosofische en religieuze stromingen, in het bijzonder Frankl’s eigen Joodse achtergrond, en het
fundamentele begrip van de humaniteit bij Frankl, waardoor L-EA zich niet blijkt te beperken tot een
bepaalde cultuur of religie, maar zich over de hele wereld heeft kunnen wortelen.
Het cluster ‘Inleiding en de Antropologie’ omvat vijf blokken; de eerste twee hiervan worden tenmin-
ste ieder jaar aangeboden en zijn vereist voor het volgen van de meeste blokken in de opleiding.
Enkele blokken en de losse studiedagen zijn hiervan uitgezonderd. Deze zijn voor ieder vrij om op in
te tekenen. Dat is bij deze blokken vermeld. Alle clusters en blokken zijn (ook) vermeld op het Opga-
veformulier.
8
Het diploma ‘Basisopleiding Logotherapie’ kan pas worden afgegeven als alle blokken, lesdagen en
indien vereist, de PsBK, succesvol zijn afgerond. Dit diploma is vereist om toegang te krijgen tot de
afrondende supervisie-fase Logotherapie en Existentiële Analyse, waarna het Vestigingsdiploma Lo-
gotherapie en Existentiële Analyse kan worden verleend. Zie voor de eisen en eventuele vrijstellingen
PsBK onder: 4.5. ‘The Dutch Way’: Registeropleiding medische basiskennis en psychosociale basisken-
nis
1.3. Logotherapie en Existentiële Analyse naar Viktor E. Frankl
Prof. dr. Viktor E. Frankl (1905-1997; psychiater, neuroloog en filosoof) is de ontwerper van de Logo-
therapie, waarvoor hij 29 eredoctoraten en vele andere onderscheidingen heeft ontvangen.
De Logotherapie is daarin specifiek omdat deze voornamelijk gebaseerd is op waarden-oriëntatie en
de zoektocht naar zin, die het menselijk leven op altijd zeer persoonlijke en individuele wijze ken-
merkt. Logotherapie dient bovenal daartoe om de lijdende mens in zijn concrete levenssituatie te
helpen en wel zonder therapeutische dogma's, vooroordelen of starre oplossingen.
De wereld is sterk veranderd in de afgelopen decennia. De vragen die het leven ons stelt zijn deels
anders geworden – en in de afgelopen decennia in veel gevallen indringender. Met deze verande-
rende tijden heeft ook Frankl’s Logotherapie zich verder ontwikkeld. In alle werelddelen wordt de
benadering van Frankl gebruikt en doorontwikkeld. Voor ons in Nederland zijn deze ontwikkelingen
opgenomen in de basisopleiding.
Fundamenteel in de opleiding is een grondige kennismaking met het ‘Logotherapeutisch mensbeeld’
van Viktor Frankl. Het ‘Logotherapeutisch mensbeeld’ is compact verwoord in Frankl’s tekst ‘Beginse-
len van de Logotherapie’ en komt in de opleiding uitvoerig aan bod. Fundamenteel is dat de Logothe-
rapie de mens in z’n geheel wil zien.* Op onze website vindt u over het mensbeeld van Viktor Frankl
zowel zijn beroemde ‘Tien Stellingen’ als de ‘Twaalf Beginselen’. Ga hiervoor naar
http://viktorfrankl.nl/Value.htm. De Logotherapie gaat er van uit dat ieder mens een onaantastbare
‘Werkelijke Persoon’ (geistige Person) is, terwijl deze mens een Lichaam heeft en een Psyche heeft.
Het lichaam en de psyche kunnen ziek en aangetast worden - meestal allebei tegelijk. In diepste we-
zen is ieder mens op ZIN georiënteerd en daarom zocht Frankl zelf in zijn behandeling ook altijd het
contact áchter de ziekte (psychisch of lichamelijk) met de ‘Werkelijke Persoon’ om zo tot herstel te
komen. Met zijn werkwijze worden tot op de huidige dag wereldwijd resultaten geboekt. Het is niet
toevallig dat over het werk van Viktor Frankl meer dan 600 dissertaties zijn verschenen en zijn boe-
ken in vele talen zijn vertaald. In een deel van Frankl’s appartement en het er naast liggende appar-
tement bevindt zich in Wenen (Oostenrijk) het Viktor Frankl Museum Wien. De snelste weg voor een
bezoek is digitaal: www.franklzentrum.org
9
1.4. Federatie van Logotherapie Professionals - Europa (FLP-EU)
In de Federatie van Logotherapie Professionals - Europa (FLP-EU) hebben zich de licentiegevers van
de Europese certificering Logotherapeut DGLE®, Logothérapeute RDL®, Logoterapeuttii LIF®, Logo-
terapeuta ALEA® , Logotherapeut NVLEA®, aaneengesloten. Met het oog op bescherming van de cli-
ent / patiënt zien zij hun taak daarin om bij te dragen aan kwaliteitsborging van logotherapeutische
diensten.
De FLP-EU is een professionele, beleidsmatig betrokken Federatie. Zij zet zich binnen de (groeiende
groep) deelnemende Europese landen, in voor de professionalisering van logotherapeuten, die met
succes een meerjarige postacademische aanvullende opleiding hebben afgerond in Logotherapie en
Existentiële Analyse naar Viktor E. Frankl.
Logotherapie als professie vereist transparante kaders. Deze omvatten onder meer ethische oriënta-
ties; klachtenbemiddeling, waartoe cliënten van gelicentieerde logotherapeuten zich kunnen wenden
– ieder in hun eigen taal; toelatings- en exameneisen, minimumnormen voor het curriculum; bijscho-
lingsfora, met een breed scala aan (geaccrediteerde) speciale- en aanvullende cursussen. De leden
van de FLP-EU ondersteunen elkaar door het uitwisselen van lesmateriaal, leer-logotherapeuten,
docenten, begeleiders en co-beoordelaars.
1.5. De NVLEA - Nederlandse partner in de FLP-EU
De Nederlandse Vereniging voor Logotherapie en Existentiële Analyse heeft zich aangesloten bij het
Europese initiatief van Logotherapeuten die staan voor een hoge kwaliteit van opleidingen en prak-
tijk van haar leden.
In 2009 is het initiatief genomen om te komen tot een kwaliteitsmerk voor Logotherapie en Existen-
tiële Analyse. Logotherapeuten en instituten die dit keurmerk dragen werken samen voor de garantie
van een voortgaande kwaliteitsbewaking en verbetering over de grenzen heen. Er is een gezamenlijk
minimum-curriculum voor de opleidingen in de verschillende landen ontwikkeld, waardoor het mo-
gelijk is, niet alleen in de verschillende landen (delen van) de opleiding te doen, maar ook om, na
afronding van de studie in elk land dat deel uitmaakt van de FLP-EU gelijkwaardig met de 'eigen' the-
rapeuten aan het werk te kunnen. De diploma's, in dit verband behaald, worden in de verschillende
landen door de deelnemende beroepsverenigingen als gelijkwaardig erkend.
De NVLEA accrediteert voor Nederland en Vlaanderen de opleiding voor Logotherapie en Existentiële
Analyse. Het secretariaat is gevestigd op het volgende adres:
Secretariaat NVLEA
t.a.v. Ir. C. de Jong
Albardaweg 127
6702 CW Wageningen
Tel: 0317-451777
Email: [email protected]
De uitvoering van het aanbieden van de opleiding wordt gedaan door het NILEA.
10
1.6. NILEA – Stichting Nederlands Instituut voor Logotherapie en Existentiële Analyse
NILEA is voor Nederland het instituut dat deze opleiding aanbiedt.
De doelstellingen van de Stichting Nederlands Instituut voor Logotherapie en
Existentiële Analyse
De stichting is in 1990 opgericht en is een instelling zonder winstoogmerk.
Het doel van de stichting Nederlands Instituut voor Logotherapie en Existentiële
Analyse volgens Frankl is een instelling waarin voorlichting over en opleiding in de Logotherapie in de
ruimste zin worden verzorgd. Daartoe organiseert de stichting een op internationale criteria geba-
seerde opleiding, verzorgt lezingen en bijeenkomsten, geeft publicaties uit en voorziet op zo breed
mogelijke wijze in de verspreiding van logotherapeutische vakkundigheid. De stichting ondersteunt
praktijken waarin volgens de methode van Viktor Frankl wordt gewerkt. De stichting kan samenwer-
kingsverbanden met derden aangaan en kan zowel in als buiten Nederland nevenvestigingen openen.
De stichting werkt nauw samen met instituten voor Logotherapie en Existentiële Analyse over de
hele wereld.
De stichting is in 1990 opgericht en werkte bij diens leven met uitdrukkelijke instemming van prof. dr.
Viktor E. Frankl aan de opleiding van Logotherapeuten in en buiten het Nederlands taalgebied.
UIT DE STATUTEN
1. De stichting heeft ten doel de bevordering van het belang, de ontwikkeling, de
toepassing en de verspreiding van “V.E. Frankl’s Existentiële Analyse en
Logotherapie” in Nederland en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks
of zijdelings verband houdt, of daartoe bevorderlijk kan zijn - alles in de ruimste
zin des woords.
2. De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door de ondersteuning van
logotherapeutische praktijken, het verzorgen en het coördineren van opleidingen en het
onderhouden van internationale contacten en al hetgeen in de ruimste zin daarmee verband
houdt.
(De statuten zijn vastgelegd d.d. 10 september 1990 ten kantore van Mr. J.K. Rademakers, notaris
te Leeuwarden)
Statutaire naam: Stichting Nederlands Instituut voor Logotherapie
KvK-nummer: 41003804
Datum oprichting: 10-09-1990
Activiteiten SBI-code: 869299 - overige gezondheidszorg-ondersteunende diensten
11
1.7. Wie mag zich in ons land logotherapeut (FLP-EU) noemen?
De aanduiding Logotherapeut als onderdeel van het geregistreerde Europese handelsmerk is alleen
beschikbaar na het verlenen van de licentie. Voorafgaand aan het verlenen van de licentie en het
verkrijgen van een vestigingscertificaat met de titel logotherapeut zijn vereist:
- het diploma van de basisopleiding logotherapeut, alsmede
- het bewijs van in totaal ten minste 600 studiecontacturen (SCU) in de basisopleiding
- het bewijs van tenminste 900 studiebelastingsuren (SBU) via voordrachten, papers, toetsen,
testen, etc., en
- ten minste 200 SCU in de vervolgopleiding.
Daarnaast is de logotherapeut verplicht jaarlijks 20 SCU te volgen om zijn kennisniveau op een door
ons van tevoren vastgesteld niveau te houden. Dit gebeurt door middel van het volgen van symposia,
bijscholingen en soortgelijke activiteiten bij andere, aan de logotherapie gerelateerde opleidingen,
die PE-punten verstrekken.
Voor Nederland geldt dat ook de opleiding Psychosociale Basiskennis met succes is afgerond. Vanuit
het NILEA / NVLEA pleiten wij tevens voor het behalen van het diploma Medische Basiskennis, maar
dat is facultatief.
12
2. Studenten, cursisten en geïnteresseerden in de basisopleiding Logotherapie
In de basisopleiding tot logotherapeut wordt een onderscheid gemaakt tussen studenten en cursis-
ten.
2.1. Studenten logotherapie
Studenten zijn degenen die tot doel hebben alle blokken en lesdagen te volgen en zodoende opge-
leid worden tot logotherapeut naar de standaard van de FLP-EU. Voor hen zijn de afspraken in deze
studiegids leidend.
2.2. Cursisten logotherapie
Cursisten zijn degenen die hun kennis en vaardigheden willen uitbreiden of ophalen. Zij kunnen deel-
nemen aan een of meer blokken of lesdagen. Van cursisten wordt verwacht dat zij de bij de blokken /
het cluster behorende opdrachten afronden. Bij voldoende resultaat ontvangen cursisten een deel-
certificaat en eventuele PE-punten. De cursisten betalen hetzelfde bedrag per blok als de studenten.
13
3. Toelatingseisen basisopleiding logotherapie en uitzonderingen
Om toegelaten te worden tot deze basisopleiding logotherapie gelden vereisten m.b.t. de persoonlij-
ke geschiktheid, de beroepservaring en het voorafgaand opleidingsniveau. Deze zijn:
a. persoonlijke geschiktheid (te bepalen in een toelatingsgesprek door een leer-logotherapeut); bij
afwijzing kan beroep worden aangetekend d.m.v. een gemotiveerde en beargumenteerde brief
aan het bestuur van NILEA; het bestuur kan dan besluiten een 2e leertherapeut en een bestuurslid
van NILEA een 2e gesprek te laten voeren. Tegen de uitspraak van dit tweetal kan geen bezwaar
worden aangetekend;
b. tenminste 3 jaar beroepservaring (rekenend aan het einde van de opleiding) in een gekwalificeerd
basisberoep - zoals in de professionele werkvelden:
geneeskunde
verpleegkunde
maatschappelijk werk
psychotherapie (en/of andere begeleidingstherapieën)
pastorale zorg
onderwijs, (volwassen-) educatie
coaching, management of andere beroepen waarin men met mensen werkt
Als bewijsgrond kunnen eventueel professionele ervaringen worden beschouwd, die worden
ondersteund door meerjarige vrijwilligersarbeid op een professioneel niveau, op bovengenoemde
werkterreinen ;
c. minimaal een universitair diploma, bij voorkeur op het gebied van Gezondheidszorg of Mens-
wetenschappen. Minimum vereist niveau is minstens een afgeronde opleiding Bachelor (WO) of
diploma HBO of gelijkwaardig. Een academisch denkniveau wordt hiermee verondersteld.
Na toelating tot de opleiding en betaling van het collegegeld heeft de student toegang tot de lessen.
Pas na succesvolle afronding van alle daarvoor benodigde blokken, kan men een diploma verkrijgen.
Uitzonderingen toelatingseisen
Met betrekking tot de punten b. en c. van de criteria zijn in voorkomende gevallen uitzonderingen
mogelijk. Dit ter beoordeling van het bestuur, op voordracht van de leertherapeut(en).
Opschorten of tussentijdse beëindiging van de studie
De student kan tussentijds tot de conclusie komen dat deze opleiding voor hem/haar niet de goede
keuze blijkt. De verplichtingen, verbonden aan de inschrijving voor het betreffende blok, blijven in
dat geval van kracht.
Wanneer door ziekte of andere ingrijpende en belemmerende omstandigheden de student (tijdelijk)
niet kan deelnemen aan de gereserveerde blokken of lesdag(del)en zal in eerste instantie in overleg
met de student worden getracht de lesachterstand in te halen. Mocht dit niet haalbaar blijken, dan
kan worden overgaan tot (gedeeltelijke) restitutie van lesgelden, maar niet voor verblijfskosten.
Indien de leer-logotherapeut of het bestuur besluit dat de student de opleiding (tijdelijk) niet kan
vervolgen op basis van houding, gedrag of gebrek aan geschiktheid zal dit aan hem/haar schriftelijk
worden meegedeeld. Van enige restitutie zal in dat geval geen sprake zijn.
14
4. Belangrijke kenmerken van de basisopleiding logotherapeut
De basisopleiding logotherapie is een postacademische opleiding in de Logotherapie en Existentiële
Analyse naar Viktor E. Frankl.
4.1. De basisopleiding bestaat uit vier clusters
De basisopleiding kent vier theorie-modulen. Voor wat betreft de eerste drie modulen of clusters zijn
deze opgebouwd uit ‘blokken’. Het vierde cluster bestaat uit trainingsdagen / werkdagen & clinics
logotherapie & existentiële analyse. Dit cluster kan in de loop van de opleiding naast de andere clus-
ters opgestart worden. Bij afronding van de vier onderscheiden clusters met voldoende resultaat is
de basisopleiding afgesloten. Vervolgens kan de student worden toegelaten tot de supervisie-fase.
De clusters zijn:
- cluster 1: de basics van de logotherapie (oktober 2019 t/m maart 2020)
- cluster 2: crisispreventie en methoden 1 (maart 2020 t/m september 2020)
- cluster 3: aandoeningen en methoden 2 (oktober 2020 t/m maart 2021)
- cluster 4: verlenen van ondersteuning bij existentiële problemen (vanaf voorjaar 2021)
4.2. Studiebelastingsuren (SBU) en studiecontacturen (SCU) per week
4.2.1. Europese afspraken
Conform de afspraken met de Europese partners is het totaal aantal uren voor de tweejarige basis-
opleiding logotherapeut 1500 uren totaal. Daarvan wordt 600 uur besteed aan studiecontacturen
(SCU) en 900 uur aan studiebelastingsuren (SBU).
4.2.2. De studiebelastingsuren (SBU)
Dit zijn de klokuren die de logotherapeut in opleiding investeert in voorbereiding en nazorg. Dit be-
treft bestuderen van aantekeningen, literatuur, beantwoorden van vragen, becommentariëren van
stellingen, schrijven van papers, bekijken van video’s, bezoeken van conferenties, lezingen, symposia,
e.d.
4.2.3. De studiecontacturen (SCU = 45 minuten)
Voor een studiecontactuur wordt uitgegaan van de 45 minuten. Studiecontacturen zijn de uren die
de logotherapeut in opleiding actief deelneemt aan de colleges. Het is waarschijnlijk onontkoombaar
dat een student een enkele keer de lesdag (deels) zal missen. Gemiste SCU’s dienen evenwel gecom-
penseerd te worden. Dit kan bijvoorbeeld via deelname aan lezingen en conferenties in binnen- of
buitenland. Dit altijd in overleg met de opleiding van NILEA.
4.2.4. Aantal dagdelen per blok
Een blok is een lang weekend van vrijdag t/m zondag. Aanvang van de lessen is op vrijdagochtend 10
uur en het intensieve weekend wordt afgesloten op zondagmiddag 16 uur. Dat betekent dat we acht
dagdelen vervullen in ieder blok. Natuurlijk zullen hierin afwisselende lesactiviteiten met meerdere
docenten plaatsvinden. Per weekend zijn drie of vier docenten/begeleiders betrokken bij de lessen.
15
4.2.5. Uw studiebelasting
De studiebelasting hangt per student uiteraard ook af van de vooropleiding, kennis, ervaring en fy-
sieke conditie. Gemiddeld gaan wij uit van tien uren huiswerk per week.
Vuistregel inzake te bestuderen literatuur
Als vuistregel voor de bestudering van de literatuur wordt uitgegaan van een gemiddelde van zes
pagina’s per uur. Dit gemiddelde is opgebouwd uit:
- vijf pagina’s per uur, voor een Engelstalig artikel in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift
met gemiddeld 600 woorden per pagina.
- zeven pagina’s per uur voor wetenschappelijke boeken in het Engels en Duits2 met gemiddeld 600
woorden per pagina
- tien pagina’s per uur voor alle overige literatuur (zie voetnoot)
In deze tabel* treft u het totaal overzicht van te investeren tijd per cluster en per week.
Totaal SBU SCU (45 min) Gemiddelde belasting per
week op basis van 2 jaren
Europese afspraken (FLP-EU)
tweejarige opleiding
1500 900 600
Cluster 1:
de basics van de logotherapie
375 225 160
18 uur
Cluster 2:
crisispreventie en methoden 1
375 225 140
18 uur
Cluster 3:
aandoeningen en methoden 2
375 225 160
18 uur
Cluster 4:
het verlenen van ondersteuning
bij existentiële problemen
375 225 140
18 uur
* In deze tabel is het aantal uren van geïntegreerde zelfervaring verwerkt.
4.3. Tentamens en diplomering basisopleiding logotherapie
In de opleiding staat de grondige bestudering van de fundamenten van de logotherapie in cluster 1
en de uitwerking daarvan in de clusters 2, 3 en 4 centraal. De opleiding is vanuit een stevig theore-
tisch fundament gericht op concrete en praktische toepassingen met oog op de uitoefening van het
vak van logotherapeut. Het fundament wordt gevormd door de denkbeelden van Viktor E. Frankl, de
verdere ontwikkeling daarvan en het internationaal wetenschappelijk onderzoek ernaar.
Vanuit de toepassingen wordt de relatie gelegd met de theorie, zodat beide elkaar kunnen verster-
ken. Beide zijn nodig. Zij kunnen en mogen niet zonder elkaar, want ‘theorie zonder praktijk is
voor genieën en praktijk zonder theorie is voor gekken en dwazen’, aldus Tex Gunning.
2 Waar mogelijk worden de teksten in het Nederlands en Engels aangeboden of wordt een keuze aangegeven
tussen Engelse en Duitse uitgaven.
16
Ieder blok wordt afgesloten met een verwerking betreffende de theorie en de praktische toepassin-
gen daarvan in de vorm van een toets, paper, posterpresentatie of voordracht. Daarbij wordt ener-
zijds uitgegaan van de persoonlijke inbreng en de persoonlijke ervaringen van de studenten en an-
derzijds van cases die vanuit de logotherapiepraktijk aangereikt worden.
Voor wat betreft de afronding van de clusters wordt voor de kwaliteit en de borging daarvan in Euro-
pees verband gewerkt met zo helder mogelijke criteria voor de beoordeling daarvan. Bij de toetsing
wordt gebruik gemaakt van een lijst van eindtermen waarin staat vermeld waar de kandidaat mini-
maal aan moet voldoen om uiteindelijk de titel logotherapeutFLP-EU te mogen gebruiken en als logo-
therapeut kan worden geregistreerd in het register van de NVLEA.
Studenten die de vier clusters van de basisopleiding succesvol hebben afgerond ontvangen een di-
ploma. De eindverantwoordelijkheid voor alle mondelinge en schriftelijke examens ligt bij de exa-
mencommissie van het NILEA. Deze commissie bestaat uit twee bestuursleden en twee externe logo-
therapeuten. Dit diploma geeft toegang tot het laatste deel van de opleiding tot Logotherapeut FLP-EU
,de supervisiefase.
Samenhang en wisselwerking tussen theorie en praktijk
De basisopleiding logotherapie beoogt een praktische en concrete opleiding te zijn, gebaseerd op
een stevig theoretisch fundament. Het fundament wordt gevormd door de Logotherapie en Existen-
tiële Analyse (L&EA) van Viktor Frankl; de verdere ontwikkeling daarvan en het internationaal weten-
schappelijk onderzoek ernaar; de eigenheid van L&EA en de verhouding tot de ontwikkelingen in de
volle breedte van de geestelijke gezondheidszorg.
Viktor Frankl: “De Logotherapie an sich is niet eclectisch – logotherapeuten daarentegen zijn wel
eclectisch. Wij moeten de resultaten van alle ontwikkelingen in het vakgebied ons eigen maken en
toepassen tot heling van de ons toevertrouwde mens.”
Op basis van dat fundament hanteren we de CPS-formule. De opleiding logotherapeut dient Con-
creet, Praktisch en Samenhangend te zijn. Theorie dient zich te vertalen in concrete en praktische
instrumenten en vaardigheden. Het zelf leren werken met de “zintest” om dit nu en later toe te kun-
nen passen eveneens. Vanuit de concrete en praktische toepassingen keren we terug naar het theo-
retisch fundament en bevragen we dat met elkaar.
4.4. Geïntegreerde zelfervaring
Het zelf ervaring opdoen met werkwijzen, methoden en tests is een krachtige manier om ons zaken
eigen te maken. De logotherapeutische zelfervaring komt in de basisopleiding logotherapie niet voor
als apart onderdeel, maar is volledig geïntegreerd. Theorie en praktijk kunnen immers wel onder-
scheiden, maar niet van elkaar gescheiden worden.
Het werken in kleine groepen onder de deskundige begeleiding van leer-logotherapeuten is bij de
geïntegreerde zelfervaring van bijzonder belang. Met het oog op de vorming van kleine groepen
wordt in de basisopleiding gewerkt met co-trainers. De oefeningen komen aan bod in de hele oplei-
ding en in totaal worden er minimaal 100 studiecontacturen besteed aan de oefeningen tijdens de
basisopleiding.
17
4.5. ‘The Dutch Way’: Registeropleiding medische basiskennis en psychosociale basiskennis
Sinds 1 januari 2017 moet elke therapeut in ons land over aantoonbaar voldoende Psychosociale
BasisKennis (PsBK) en/of Medische BasisKennis (MBK) beschikken. Deze diploma’s zijn nodig om in
aanmerking te komen voor vergoeding door de zorgverzekeraars. Voor Logotherapeuten is de PsBK
verplicht en de MBK aanbevolen.
De opleiding aan het Nederlands Instituut voor Logotherapie en Existentieel Analyse biedt niet de
mogelijkheid deze opleidingen binnen de eigen deuren te doen. Hoewel niet iedere aanbieder van de
PsBK een gelijke kwaliteit biedt, worden alle aanbieders wel geacht voldoende kwaliteit te bieden. De
accreditatie wordt afgegeven door CPION (https://www.cpion.nl/) of SNRO (https://snro-
instituut.nl/), die de PLATO-eindtermen toetsen voor de opleidingseisen waaraan medische en psy-
chosociale zorgverleners moeten voldoen om in aanmerking te komen voor vergoeding van hun con-
sulten. Voor de opleiding bij NILEA is elk erkend diploma PsBK akkoord. De huidige studenten Logo-
therapie (2017-2020) gaan gezamenlijk naar dezelfde opleiding. Zij zullen hun ervaringen graag de-
len.
Studenten logotherapie met een geldige BIG-registratie zijn vrijgesteld van één of beide registerop-
leidingen (PsBK en MBK). Ongeveer dezelfde regelingen gelden voor verscheidene andere beroeps-
groepen met een erkende WO of HBO opleiding. Lees hiervoor de volgende informatie.
Voldoet u aan de VGZ eis van medische en/of psychosociale basiskennis?
(Dit gedeelte geldt voor - aanstaande- therapeuten die vrijstelling kunnen krijgen van de PsBK)
Onderstaande eisen gelden vanaf 1 januari 2017 op het gebied van Medische of Psychosociale Basis-
Kennis.
Door de zorgverzekeraars is voor de nu werkende therapeuten bepaald, dat zij voor 30 september
2016 in het bezit moesten zijn van een diploma van één van de onder de onderstaande opleidingen
om voor vergoeding in aanmerking te komen. Let op! Het betreft hier alleen vrijstelling voor de ba-
siskennisopleiding en niet voor de beroepsopleiding.
- Werken zij met de menselijke geest (gesprekstechnieken)? Dan moeten zij voldoen aan de eisen
omtrent Psychosociale BasisKennis (PsBK).
- Werken zij zowel lichaamsgericht als met de menselijke geest? Dan moeten zij voldoen aan de eisen
betreffende Medische BasisKennis (MBK) én PsBK.
18
erkende opleidingen MBK erkende opleidingen PsBK
Wilt u zekerheid hebben of uw vooropleiding toegang geeft tot het lidmaatschap van beroepsorgani-
saties als de NVPA of VMP (Vereniging Modaliteiten Psychotherapie) om toegang te verkrijgen tot
vergoedingen voor uw cliënten bij de ziektekostenverzekeraars, neem dan contact op met deze be-
roepsverenigingen.
https://nvpa.org/
Contactformulier: https://nvpa.org/formulier/3
Hierin staat ook de informatie over de ‘CV-check’
https://vmpsy.nl/
https://vmpsy.nl/word-lid.html
Het Centrum Post Initieel Onderwijs Nederland (CPION) is sinds 2013 belast met het toetsen van de
basisopleidingen in de alternatieve zorg. De opleidingseisen hiervoor zijn opgesteld door PLATO (Plat-
form Onderwijs, Opleiding en Organisatie) van de Universiteit Leiden, in opdracht van de zorgverze-
keraars.
Alle benodigde informatie over de opleidingen Medische Basiskennis (MBK) en Psychosociale Basis-
Kennis (PsBK) staat op de site: www.cpion.nl/Page/Basiskennis
19
4.6 Excursie Wenen, met o.a. bezoek aan het Viktor Frankl Centrum, Sigmund Freud Museum
Op het adres Mariannengasse 1 in Wenen woonde de neuroloog en psychia-
ter Viktor Frankl, oprichter van de Logotherapie als de "Derde Weense School
voor Psychotherapie" tot zijn dood in 1997. Daar voltooide hij zijn stellingen
over de mens als een spiritueel begaafd wezen, dat tegenspoed net zo lang
kan verdragen en trotseren als hij de Zin in het eigen leven kan vinden. Van-
daag is deze leef-plek van Frankl een inspirerend museum waar bezoekers
stap voor stap kennis maken met de fijne kunst van zijn psychotherapie; meer
te weten komen over hun eigen kansen en mogelijkheden dan enkel de loop-
baan en levensweg van een geniaal mens.
Buiten het verplichte curriculum maken wij tweejaarlijks als studenten
een studiereisje naar de geboortestad van Freud, Adler en Frankl. De
stad die zo ook de geboortestad werd van hun respectievelijke psy-
chotherapeutische scholen. Natuurlijk brengen we dan een uitgebreid
bezoek aan zowel het huis van Viktor Frankl als dat van Sigmund
Freud—allebei nu musea.
Breng alvast een virtueel bezoekje aan het museum via:
www.franklzentrum.org
En voor het Freud Museum: www.freud-museum.at
20
5. Cluster 1: de basics van de logotherapie
5.1. Doelen cluster 1
In het eerste cluster staan het leven, het werk en de denkbeelden van Viktor E. Frankl centraal. We
besteden aandacht aan de fundamenten van de logotherapie. Met het oog op een succesvol vervolg
van de studie en voor het werk als logotherapeut dient de inhoud van dit cluster zeer goed gekend te
worden: Niemand vaart immers wel zonder kennis. Het cluster bestaat uit vijf blokken: historische
aspecten; de onvoorwaardelijke mens; de naar zin-strevende mens; de lijdende mens en de verbor-
gen mens. Wij beloven u een prachtige ervaring door ons gezamenlijk te verdiepen in de belangrijk-
ste denkbeelden van Viktor E. Frankl. Daarvoor maken we gebruik van o.a. literatuur, video’s, colle-
ges en dialoog.
5.2. BLOKKEN: Overzicht van cluster 1: de basics van de logotherapie
Blok 1: Historische aspecten
- Leven en werk van Viktor E. Frankl (1905 - 1997)
- De pionierstijd van de Logotherapie
- Positiebepaling van de Logotherapie en Existentiële Analyse ten opzichte van andere
psychotherapie richtingen
- Transdisciplinaire verdere ontwikkelingen op het gebied van toegepaste Logotherapie en
Existentiële Analyse
Blok 2: De onvoorwaardelijke mens
- Vrijheid en verantwoordelijkheid
- Eenheid en heelheid van de mens
- Mentale mogelijkheden en middelen van de mens (weerbaarheid / kracht van de geest,
kracht om te veranderen)
- De Persoon en zijn onvervreemdbare waardigheid
- Karakter en persoonlijkheid
- het zelfhelend vermogen van de ‘totale mens’ (o.a. ook Hippocrates)
- Humor als therapeutisch instrument
Blok 3: De naar zin-strevende mens
- Trans-subjectieve zin als hetgeen dat het verschil maakt
- Frankl's Zin-theorie
- Geweten als Zin-orgaan
- Processen van zingeving of betekenisvinding: perceptie en realisatie
- Drie wegen tot Zin: creatieve waarden, belevingswaarden, instellingswaarden
Blok 4: De lijdende mens
- Het Existentiële vacuüm
- Het lot en de vrijheid tot stellingname
- Zelfdistantie en zelftranscendentie als antropologische basisfenomenen
- Tragische Triade: Lijden - Schuld – Dood
21
Blok 5: De verborgen mens
- Het instinctieve onbewuste
- Het geestelijke onbewuste (ethisch, esthetisch, religieus, filosofisch)
- intuïtie als therapeutisch instrument
5.3. Literatuur, video’s, cluster 1: de basics van de logotherapie
Vooraf
- Verreweg de meeste literatuur is in het Nederlands beschikbaar.
- Waar het niet anders kan, wordt de literatuur aangeboden in het Engels of Duits.
- De meeste literatuur wordt u aangeboden via Dropbox. Aan het begin van het cluster ontvangt
u uw toegangscode.
- U kunt als student gebruikmaken van de zeer uitgebreide (digitale) bibliotheek met daarin vele
boeken en artikelen van en over Viktor E. Frankl.
- Voor de grondige bestudering van de literatuur wordt er voor uw studiebelasting gewerkt
met de eenheid van ongeveer zes bladzijden per uur. Dit is uiteraard afhankelijk van de lay-out,
mate van diepgang en complexiteit van de te bestuderen stof.
Verplichte literatuur en video’s per blok
Studenten ontvangen per mail voorafgaande de start van het cluster de informatie over de verplichte
literatuur en de video’s per blok.
Frankl's meer dan 40 boektitels zijn verschenen in tenminste 26 talen. Volgens een onderzoek
indertijd van de United States Library of Congress is Frankl's boek "Man's Search for Meaning" een
van de tien meest invloedrijke boeken onder de 'lifetime readers' in Amerika.
5.4. Studiebelasting cluster 1: de basics van de logotherapie
De studiebelasting bedraagt bij het volledig meedoen aan het opleidingsprogramma ongeveer tien
uur per week voor voorbereiding en nawerk, afgezien van de actieve deelname aan de blokken (lan-
ge weekenden). De voorbereiding en het nawerk betreft bestuderen van aantekeningen, bestuderen
van literatuur, beantwoorden van vragen, becommentariëren van stellingen, schrijven van papers,
bekijken van video’s, bezoeken van conferenties e.d. Voor het bestuderen van literatuur wordt uit-
gegaan van gemiddeld zes bladzijden per uur en voor het schrijven van een paper wordt (per cluster)
uitgegaan van 40 uur.
‘Our main motivation for living is
our will to find meaning in life.’ Viktor Frankl
22
5.5. Afronding van de Blokken van Cluster 1: de basics van de logotherapie
Kern van de afronding: zonder kennis vaart niemand wel en zonder toegepaste kennis ook niet.
In Cluster 1 wordt vooral een stevige theoretische basis gelegd, die voor het vervolg van de opleiding
van groot belang is. Daarnaast worden natuurlijk de eerste praktische ervaringen al opgebouwd.
Zowel om het eigen proces te kunnen toetsen, als de opleiders inzicht te geven in het ontwikkelings-
traject van de student is het belangrijk verschillende toetsingsmomenten in te bouwen in de oplei-
ding. Deze vinden deels plaats tijdens de werkdagen in de verschillende blokken; deels via opdrach-
ten in de perioden tussen de verschillende blokken.
De verwerking van ieder Blok bestaat uit de deelname aan de werkdagen op locatie en het ‘huis-
werk’.
De afronding van ieder Blok bestaat uit de beoordeling van het ingeleverde werk en leidt - bij vol-
doende resultaat - tot de toekenning van het deelcertificaat voor het betreffende blok.
De afronding van alle bij dit Cluster horende Blokken levert een deelcertificaat op voor het hele Clus-
ter.
De afronding van alle vier Clusters leidt tot de toekenning van het eindcertificaat voor de Basisoplei-
ding Logotherapie en Existentiële Analyse.
In Cluster 1 wordt met verschillende toetsingsvormen gewerkt:
- tentamen met open vragen en gesloten vragen m.b.t. kennis van en inzicht in de fundamenten van
het werk van Dr. Viktor E. Frankl.
- posterpresentatie over paper of voordracht voor medestudenten. Richtlijnen voor de
posterpresentatie of lezing ontvangt u tijdens het eerste cluster.
- paper (vier bladzijden) op basis van zelf ingebrachte privésituatie, situatie in de werkkring of situatie
in de samenleving waarin een of meer onderdelen van de inhoud van cluster 1 worden verwerkt.
Inhoud moet duidelijke meerwaarde hebben voor de student zelf. Richtlijnen voor de paper
ontvangt u tijdens het eerste cluster.
5.6. Docenten cluster 1: de basics van de logotherapie
In paragraaf 11.3 is een overzicht van de docenten opgenomen. Enkelen daarvan zullen bij waarvan
enkele bij dit cluster betrokken zijn.
5.7. Data, tijden en locatie Cluster 1: de basics van de logotherapie
Zie hiervoor het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van de studiegids en/of het overzicht op
onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
5.8. Kosten van de Blokken in Cluster 1: de basics van de logotherapie
Zie voor de kosten voor elk Blok binnen dit Cluster het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van
de studiegids en/of het overzicht op onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
De kosten van de te bestuderen literatuur voor dit cluster zijn beperkt. De digitale literatuur en rea-
ders zijn inclusief en overige literatuur wordt tegen kostprijs aangeboden.
‘Tussen stimulus en respons bevindt zich een ruimte.
In deze ruimte ligt onze macht om ons antwoord te kiezen.
In onze respons liggen onze groei en onze vrijheid’
- Viktor Frankl -
23
6. Cluster 2: Aandoeningen en methoden 1
6.1. Vooraf
In het tweede cluster wordt verder gewerkt op de fundamenten van de logotherapie. Het cluster
bestaat uit twee hoofdonderdelen: aandoeningen en methoden 1. Waar mogelijk worden in dit clus-
ter aandoeningen en methoden geïntegreerd om theorie en praktijk optimaal met elkaar te verbin-
den. De inhoud van dit cluster dient voor het werk als logotherapeut zeer goed gekend te worden.
Het zijn juist deze aandoeningen waar de logotherapeut in de praktijk veelvuldig mee te maken krijgt.
In dit cluster wisselen we theorie en praktijk frequent af en leert u gebruik te maken van methoden
en deze toe te passen in uw eigen situatie. Daarvoor maken we gebruik van literatuur, video’s, colle-
ges, dialoog, assessments en (live) casuïstiek.
6.2. BLOKKEN: Overzicht van cluster 2: aandoeningen en methoden 1
Blok 1: Logotherapie & Diagnostische Classificatie I (DSM / ICD)
Logotherapie vs. Existentiële Analyse
Mogelijkheden en beperkingen van logotherapeutische crisisinterventie
als onderdeel van een multimodale therapeutische setting
Frankl en zijn Theorie en Therapie der Neurosen
DSM en Ziektebegrip
Psychopathologische kaders
Blok 2: Logotherapie & Diagnostische Classificatie II (DSM / ICD)
Frankl en zijn Theorie en Therapie der Neurosen
Psychopathologische kaders
De Psychische realiteit over psychiatrie als wetenschap
Indicaties en contra-indicaties met betrekking tot aandoeningen
Blok 3: Oefenen binnen de Existentiële Driehoek I
Waarden-georiënteerde verbeelding en methoden voor logotherapeutische interventies
Existentiële Assessments
Waardenster
Familie Mythe
Blok 4: Oefenen binnen de Existentiële Driehoek II
Waarden-georiënteerde verbeelding en methoden voor logotherapeutische interventies
Existentiële Assessments
Werken met Filmtherapie in de Logotherapie
24
Inhoud:
Aandoeningen
- Institutionele opdrachten en verantwoordelijkheden
- Mogelijkheden en beperkingen van logotherapeutische crisisinterventie als onderdeel van
een multimodale therapeutische setting
- Inleiding tot de classificerende diagnose:
- schizofrenie en andere psychotische stoornissen
- stemmingsstoornissen
- angststoornissen
- aanpassings- en stress-stoornissen
- verslaving
- eetstoornissen
- persoonlijkheidsstoornissen
- psychogene slaap- en seksuele stoornissen met case studies uit de logotherapeutische
praktijk inzake begeleiding, advies en behandeling in alle fasen van de ziektegeschiedenis:
klinische en poliklinische behandeling, psycho-educatie, secundaire preventie, revalidatie,
nazorg en langdurige zorg.
- Land-specifieke juridische kwesties in de behandeling van psychische aandoeningen
Methoden 1
- Bibliotherapie, muziektherapie, beeldende therapie en filmtherapie
- Existentiële Analyse
- Waarden-georiënteerde verbeelding en methoden voor logotherapeutische interventies
- Indicaties en contra-indicaties met betrekking tot aandoeningen
- Diagnostische en existentiële assessments
Geïntegreerde Zelfervaring / Supervisie / Intervisie
6.3. Verplichte en aanbevolen literatuur en video’s
Vooraf
- Verreweg de meeste literatuur is in het Nederlands beschikbaar.
- Waar het niet anders kan, wordt de literatuur aangeboden in het Engels of Duits.
- De meeste literatuur wordt u aangeboden via Dropbox. Aan het begin van het cluster ontvangt
u uw toegangscode.
- U kunt als student gebruikmaken van de zeer uitgebreide (digitale) bibliotheek inzake de
boeken en artikelen van en over Viktor E. Frankl.
- Voor de grondige bestudering van de literatuur wordt er voor uw studiebelasting gewerkt
met de eenheid van ongeveer zes bladzijden per uur. Dit is uiteraard afhankelijk van de lay-out,
mate van diepgang en complexiteit van de te bestuderen stof.
Verplichte literatuur en video’s per blok
Studenten ontvangen per mail voorafgaande de start van het cluster de informatie over de verplichte
literatuur en de video’s per blok.
25
6.4. Studiebelasting cluster 2: aandoeningen en methoden 1
De studiebelasting bedraagt bij het volledig meedoen aan het opleidingsprogramma ongeveer tien
uur per week voor voorbereiding en nawerk, afgezien van de actieve deelname aan de blokken (lan-
ge weekenden). De voorbereiding en het nawerk betreft het bestuderen van aantekeningen, het
bestuderen van literatuur, het beantwoorden van vragen, het becommentariëren van stellingen, het
schrijven van papers, het bekijken van video’s, het bezoeken van conferenties e.d. Voor het bestude-
ren van literatuur wordt uitgegaan van gemiddeld zes bladzijden per uur en voor het schrijven van
een paper wordt (per cluster) uitgegaan van 40 uur.
6.5. Afronding van de Blokken van Cluster 2: aandoeningen en methoden 1
Zowel om het eigen proces te kunnen toetsen, als de opleiders inzicht te geven in het ontwikkelings-
traject van de student is het belangrijk verschillende toetsingsmomenten in te bouwen in de oplei-
ding. De verwerking van ieder Blok bestaat uit de deelname aan de werkdagen op locatie en het
‘huiswerk’. De afronding van ieder Blok bestaat uit de beoordeling van het ingeleverde werk en - bij
voldoende resultaat - de toekenning van het deelcertificaat voor het betreffende blok.
De afronding van alle bij dit Cluster horende Blokken levert een deelcertificaat op voor het hele Clus-
ter.
De afronding van alle vier Clusters leidt tot de toekenning van het eindcertificaat voor de Basisoplei-
ding Logotherapie en Existentiële Analyse.
6.6. Docent(en) cluster 2: aandoeningen en methoden 1
In paragraaf 11.3 is een overzicht van de docenten opgenomen waarvan er enkele bij dit cluster be-
trokken zijn.
6.7. Data, tijden en locatie cluster 2: aandoeningen en methoden 1
Zie hiervoor het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van de studiegids en/of het overzicht op
onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
6.8. Kosten van de Blokken in Cluster 2:
Zie voor de kosten voor elk Blok binnen dit Cluster het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van
de studiegids en/of het overzicht op onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
De kosten van de te bestuderen literatuur voor dit cluster zijn beperkt. De digitale literatuur en rea-
ders zijn inclusief en overige literatuur wordt tegen kostprijs aangeboden.
26
7. Cluster 3: crisispreventie en methoden 2
7.1. Vooraf
Het derde cluster bestaat uit twee hoofdonderdelen: crisispreventie en methoden 2. Waar mogelijk
worden methoden geïntegreerd in het blok crisispreventie om theorie en praktijk optimaal met el-
kaar te verbinden. De inhoud van dit cluster dient voor het werk als logotherapeut zeer goed gekend
te worden. In dit cluster wisselen we theorie en praktijk frequent af en leert u gebruikmaken van
methoden en deze toepassen in uw eigen situatie. Daarvoor maken we gebruik van literatuur, vi-
deo’s, colleges, dialoog, assessments en (life)casuïstiek
7.2. BLOKKEN: Overzicht van cluster 3 crisispreventie en methoden 2 (Existential Big Five 3)
Blok 1. Zinloosheid
Zin-dimensie van existentiële leegte-psychische problemen en stoornissen
Analyse van- en kritiek op de tijdsgeest vanuit logotherapeutisch perspectief.
Logotherapie in de wegen tot zinvinding
Logotherapie in de verslavingspreventie
Blok 2. Eindigheid
Logotherapie rond het levenseinde
Lifestyle en levensweg
Besluitvorming: vermogen en wilskracht
Blok 3. Schuld
Zin-dimensie van werk en creativiteit
Werkloosheid vanuit logotherapeutisch-existentieel-analytisch perspectief
Logotherapeutische studie-en beroepskeuzevoorlichting
Blok 4. Isolatie
Zin-dimensie van seksualiteit, liefde en familie
Logotherapie in de begeleiding van relaties en gezinnen
Blok 5. Identiteit
Psychohygiëne en immuniteit
Leiderschap
Inhoud:
Crisispreventie
- Existentiële leegte als een oorzaak van psychische problemen en stoornissen
- Lifestyle en levensweg
3 Het begrip ‘Existential Big Five’ werd ingevoerd door Sander Koole, VU Amsterdam, Tom Pyszczynski, Univer-
sity of Colorado & Jeff Greenberg, University of Arizona
27
- Psychohygiëne en Immuniteit
- Besluitvorming: vermogen en wilskracht
- Analyse en kritiek op de tijdgeest
- Zin-dimensie van seksualiteit, liefde en familie
- Zin-dimensie van werk en creativiteit
- Werkloosheid vanuit logotherapeutisch-existentieel-analytisch perspectief
- Wegen tot zin-vinding
- Logotherapie in verslavingspreventie
- Logotherapie in de begeleiding van relaties en gezinnen
- Logotherapie in de studie-en beroepskeuzevoorlichting
Methoden 2
- Vormen van het zin-georiënteerde gesprek
- Paradoxale Intentie en de klinische betekenis van humor
- Dereflectie
- Instellingsmodulatie / instellingsverandering
- Klinische betekenis van Humor
- Ontspanningstechnieken
- Bibliotherapie, muziektherapie, beeldende therapie (gebruik van media)
- Existentiële Analyse
- Waarden-georiënteerde verbeelding en/of andere voorbeelden van methoden,
die de ontwikkeling van logotherapeutische interventies illustreren
- Indicaties en contra-indicaties met betrekking tot aandoeningen
- Diagnostische en existentiële assessments (inleiding: 4DKL, HEXACO-PI-R, UBOS, UWES, Enneagram)
Geïntegreerde Zelfervaring / Supervisie / Intervisie
7.3. Verplichte en aanbevolen literatuur en video’s
Vooraf
- Verreweg de meeste literatuur is in het Nederlands beschikbaar.
- Waar het niet anders kan, wordt de literatuur aangeboden in het Engels of Duits.
- De meeste literatuur wordt u aangeboden via Dropbox. Aan het begin van het cluster ontvangt
u uw toegangscode.
- U kunt als student gebruikmaken van de zeer uitgebreide (digitale) bibliotheek inzake de
boeken en artikelen van en over Viktor E. Frankl.
- Voor de grondige bestudering van de literatuur wordt er voor uw studiebelasting gewerkt
met de eenheid van ongeveer zes bladzijden per uur. Dit is uiteraard afhankelijk van de lay-out,
mate van diepgang en complexiteit van de te bestuderen stof.
Verplichte literatuur en video’s per blok
Studenten ontvangen per mail voorafgaande de start van het cluster de informatie over de verplichte
literatuur en de video’s per blok.
28
7.4. Studiebelasting cluster 3: crisispreventie en methoden 2
De studiebelasting bedraagt bij het volledig meedoen aan het opleidingsprogramma ongeveer tien
uur per week voor voorbereiding en nawerk, afgezien van de actieve deelname aan de blokken (lan-
ge weekenden). De voorbereiding en het nawerk betreft het bestuderen van aantekeningen, het
bestuderen van literatuur, het beantwoorden van vragen, het becommentariëren van stellingen, het
schrijven van papers, het bekijken van video’s, het bezoeken van conferenties e.d. Voor het bestude-
ren van literatuur wordt uitgegaan van gemiddeld zes bladzijden per uur en voor het schrijven van
een paper wordt (per cluster) uitgegaan van 40 uur.
7.5. Afronding van de Blokken van Cluster 3: crisispreventie en methoden 2
Zowel om het eigen proces te kunnen toetsen, als de opleiders inzicht te geven in het ontwikkelings-
traject van de student is het belangrijk verschillende toetsingsmomenten in te bouwen in de oplei-
ding.
De verwerking van ieder Blok bestaat uit de deelname aan de werkdagen op locatie en het ‘huis-
werk’. De afronding van ieder Blok bestaat uit de beoordeling van het ingeleverde werk en - bij vol-
doende resultaat - de toekenning van het deelcertificaat voor het betreffende blok.
De afronding van alle bij dit Cluster horende Blokken levert een deelcertificaat op voor het hele Clus-
ter.
De afronding van alle vier Clusters leidt tot de toekenning van het eindcertificaat voor de Basisoplei-
ding Logotherapie en Existentiële Analyse.
7.6. Docent(en) cluster 3:
In paragraaf 11.3 is een overzicht van de docenten opgenomen, waarvan er enkele bij dit cluster be-
trokken zijn.
7.7. Data, tijden en locatie cluster 3: crisispreventie en methoden 2
Zie hiervoor het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van de studiegids en/of het overzicht op
onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
7.8. Kosten van de Blokken in Cluster 3
Zie voor de kosten voor elk Blok binnen dit Cluster het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van
de studiegids en/of het overzicht op onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
De kosten van de te bestuderen literatuur voor dit cluster zijn beperkt. De digitale literatuur en rea-
ders zijn inclusief en overige literatuur wordt tegen kostprijs aangeboden.
29
8. Cluster 4: ondersteuning bij existentiële problemen
TRAININGS- / WERKDAGEN & CLINICS LOGOTHERAPIE & EXISTENTIËLE ANALYSE
Anders dan bij de blokken in de andere clusters worden de lessen van Cluster 4 op niet-
aaneengesloten dagen gehouden. Het betreft hier tenminste twee-en-twintig dagdelen met een
(kort) theoriegedeelte en verder praktische oefeningen. Na afronding van het complete Cluster 1
(een grondige kennismaking met de ‘inleiding in de Logotherapie en Existentiële Analyse en Viktor
Frankl’ en de ‘Antropologie) kan worden begonnen met deelname aan deze werkdagen.
De training & werkdagen hebben verschillende vormen:
- interactieve colleges en clinics in samenwerking met beroepsverenigingen (NAP, NVPA etc.),
- werkdagen in kleine groepen
deze dag(del)en zijn tevens toegankelijk voor professionals als bijscholing (PE-punten). Dat betekent
dat het ook voor opgeleide Logotherapeuten ook na afronding van de studie mogelijk is om zich te
blijven trainen.
De prijzen voor de trainings- of werkdagen kunnen variëren, afhankelijk van het aanbod, de grootte
van de groep en de locatie. Richtprijs voor een dagdeel ligt tussen de € 30,- en € 50,-.
8.1. Vooraf
In het vierde cluster wordt grondig aandacht besteed aan het terrein van de existentiële problemen.
Problemen waar de logotherapie van grote en vaak doorslaggevende betekenis kan zijn voor de me-
demens in nood.
8.2. Trainings- / Werkdagen & Clinics Logotherapie & Existentiële Analyse:
Overzicht van de thema’s in Cluster 4: ondersteuning bij existentiële problemen
- "Medische zielzorg " door V. E. Frankl
- De mens in grenssituaties: sterfelijkheid, aanvechtingen, schuld
- Omgaan met onveranderbaar waardeverlies: partner, gezondheid, kwaliteit van leven
- Zin-infarct (term Peter Sloterdijk) en Preventie
- Problemen van schuld en schaamte, wroeging en vergeving
- De tijdproblematiek met betrekking tot het verleden, heden en toekomst
- Stadia van het leven en de mogelijkheden van betekenis (Existentiële Analyse van de levensfasen)
- Logotherapie bij zelfmoordpreventie
- Verwerking van het verleden / optimisme betreffende het verleden
- Existentiële ‘life balance’
Inhoud
Methoden
- Vormen van het zin-georiënteerde gesprek (o.a. socratische dialoog, Existentiële gesprek)
- Paradoxale Intentie
- Betekenis van Humor als Mobilisatie van Salutogenese
- Dereflectie
- Instellingsmodulatie / instellingsverandering
30
- Ontspanningstechnieken (autogene training, progressieve relaxatie, Guided Affective Imagery, enz.)
- Bibliotherapie, muziektherapie, beeldende therapie (gebruik van media)
- Existentiële Analyse (Analyse van de concrete situatie met het oog op de zin-mogelijkheden,
ook als gesprek)
- Waarden-georiënteerde verbeelding en/of andere voorbeelden van methoden,
die de ontwikkeling van logotherapeutische interventies illustreren
- Indicaties en contra-indicaties met betrekking tot aandoeningen
Begeleiding bij het Existentiële problemen
- "Ärztliche Seelsorge" door V. E. Frankl
- De mens in grens situaties: sterfelijkheid, aanvechtingen, schuld
- Omgaan met onveranderlijk waardeverlies (partner, gezondheid, kwaliteit van leven)
- Zin als persoonlijke openheid voor de eigen situatie en de daaruit voortvloeiende mogelijkheden
- Problemen van schuld en schaamte, wroeging en vergeving
- Problemen van de tijdgeest met betrekking tot het verleden, heden en toekomst
- Stadia van het leven en de mogelijkheden van betekenis (Existentiële Analyse van de levensfasen)
- Logotherapie bij zelfmoordpreventie
- Verwerking van het verleden / optimisme betreffende het verleden
- Existentiële ‘life balance’
Geïntegreerde Zelfervaring / Supervisie / Intervisie
8.3. Verplichte en aanbevolen literatuur en video’s
Vooraf
- Verreweg de meeste literatuur is in het Nederlands beschikbaar.
- Waar het niet anders kan, wordt de literatuur aangeboden in het Engels of Duits.
- De meeste literatuur wordt u aangeboden via Dropbox. Aan het begin van het cluster ontvangt u
uw toegangscode.
- U kunt als student gebruikmaken van de zeer uitgebreide (digitale) bibliotheek inzake de
boeken en artikelen van en over Viktor E. Frankl.
- Voor de grondige bestudering van de literatuur wordt er voor uw studiebelasting gewerkt
met de eenheid van ongeveer zes bladzijden per uur. Dit is uiteraard afhankelijk van de lay-out,
mate van diepgang en complexiteit van de te bestuderen stof.
Verplichte literatuur en video’s per blok
Studenten ontvangen per mail voorafgaande de start van het cluster de informatie over de verplichte
literatuur en de video’s per blok.
8.4. Studiebelasting cluster 4: ondersteuning bij existentiële problemen
De studiebelasting bedraagt bij het volledig meedoen aan het opleidingsprogramma ongeveer tien
uur per week voor voorbereiding en nawerk, afgezien van de actieve deelname aan de Trainings- /
Werkdagen & Clinics Logotherapie & Existentiële Analyse. De voorbereiding en het nawerk betreft
het bestuderen van aantekeningen, het bestuderen van literatuur, het beantwoorden van vragen,
31
het becommentariëren van stellingen, het schrijven van papers, het bekijken van video’s, het bezoe-
ken van conferenties, e.d. Voor het bestuderen van literatuur wordt uitgegaan van gemiddeld zes
bladzijden per uur en voor het schrijven van een paper wordt (per cluster) uitgegaan van 60 uur.
8.5. Afronding van de Blokken van Cluster 4: ondersteuning bij existentiële problemen
Zowel om het eigen proces te kunnen toetsen, als de opleiders inzicht te geven in het ontwikkelings-
traject van de student is het belangrijk verschillende toetsingsmomenten in te bouwen in de oplei-
ding.
De verwerking van ieder Blok bestaat uit de deelname aan de werkdagen op locatie en het ‘huis-
werk’. De afronding van ieder Blok bestaat uit de beoordeling van het ingeleverde werk en - bij vol-
doende resultaat - de toekenning van het deelcertificaat voor het betreffende blok.
De afronding van alle bij dit Cluster horende Blokken levert een deelcertificaat op voor het hele Clus-
ter.
De afronding van alle vier Clusters leidt tot de toekenning van het eindcertificaat voor de Basisoplei-
ding Logotherapie en Existentiële Analyse.
De basisopleiding Logotherapie en Existentiële Analyse wordt afgesloten met een scriptie of artikel,
dat deels een persoonlijke verwerking van het in de opleiding ontdekte thematiek is en weergeeft
wat in de opleidingstijd, zowel in theoretisch opzicht als in de praktische verwerking en toepassing
gevonden is. Deze opdracht zal de eigen bijdrage van de student zijn om Viktor Frankl’s Logotherapie
en Existentiële Analyse verder te dragen. Instructies voor het opzetten van scriptie of artikel worden
in de opleiding verstrekt; voorbeelden van deze verwerkingen van eerdere studenten zijn beschik-
baar.
8.6. Docent(en) cluster 4: ondersteuning bij existentiële problemen
In paragraaf 11.3 is een overzicht van de docenten opgenomen waarvan enkele bij dit cluster betrok-
ken zijn.
8.7. Data, tijden en locatie cluster 4: ondersteuning bij existentiële problemen
Zie hiervoor het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van de studiegids en/of het overzicht op
onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
8.8. Kosten van de Blokken in Cluster 4: De kosten van de te bestuderen literatuur voor dit cluster
Zie voor de kosten voor elk Blok binnen dit Cluster het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van
de studiegids en/of het overzicht op onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
De kosten van de te bestuderen literatuur voor dit cluster zijn beperkt. De digitale literatuur en rea-
ders zijn inclusief en overige literatuur wordt tegen kostprijs aangeboden.
32
9. De vervolgopleiding,
nodig voor de vestigingslicentie logotherapeut FLP-EU
- Voor studenten die geslaagd zijn voor de basisopleiding logotherapie is een vervolg mogelijk.
Voor de abituriënten van de basisopleiding die werkzaam willen zijn als logotherapeut FLP-
EU is deze vervolgopleiding een vereiste. De aanduiding Logotherapeut als onderdeel van het
geregistreerde Europees handelsmerk is alleen beschikbaar na het verlenen van de licentie.
Voorafgaand aan het verlenen van de licentie en het verkrijgen van een vestigingscertificaat
met de titel logotherapeut is vereist:
- het diploma van de basisopleiding logotherapeut alsmede
- het bewijs van in totaal ten minste 600 studiecontacturen (SCU) in de basisopleiding;
- ten minste 200 SCU is vereist in de vervolgopleiding
- voor Nederland geldt dat ook de cursus Psychosociale Basiskennis met succes zijn afgerond,
voor hen die geen vrijstelling hebben verkregen (zie hiervoor 4.5. ‘The Dutch Way’)
De vervolgopleiding logotherapie is qua studiecontacturen een stuk korter dan in de basisopleiding.
Vanuit ons land hebben wij meegewerkt aan het curriculum voor deze vervolgopleiding.
Het programma bestaat uit meerdere onderdelen.
- Praktijkgerichte verdieping / methoden
- Geïntegreerde supervisie
- Speciale cursussen
- Aanvullende cursussen
9.1. Praktijkgerichte verdieping / methoden
De vervolgopleiding biedt logotherapeuten een praktisch-gerichte verdieping van de opgedane ken-
nis in de basiscursus. De leer-logotherapeuten bieden in dit kader verschillende modules met onder-
werpen, de inhoud en oefeningen aan. Deze modules vormen een fundamentele aanvulling voor de
uitoefening van het beroep logotherapeut. In de vervolgopleiding wordt op de persoonlijke instelling
in verhouding tot het beroep gereflecteerd en worden de mogelijkheden voor praktische toepassing
van Logotherapie en Existentiële Analyse in werksituaties / settingen verkend en verdiept.
De seminars richten zich op de professionele werkvelden voor logotherapeutisch gekwalificeerde
professionals. Het doel van de vervolgopleiding is om de kennis van het huidige beroep van de stu-
dent vanuit een logotherapeutisch perspectief te verhelderen. Als zodanig zijn deze cursussen altijd
een intensieve beroep-gerelateerde zelfervaring en gebaseerd op stellingname in de beroepspraktijk.
In de vervolgopleiding wordt mogelijk de weg vrijgemaakt voor verdere specialisaties binnen de Lo-
gotherapie en Existentiële Analyse.
De op verschillende werkterreinen gerichte seminars helpen om persoonlijke vaardigheden te ont-
dekken en verder te ontwikkelen. Het betreft de vaardigheden die voor logotherapeuten van belang
zijn in het dagelijks leven en maatschappelijk belangrijke werksituaties.
Tijdens de praktijk gerelateerde verdieping schrijven de deelnemers een paper over een logothera-
peutisch specialisme. Het paper moet in elk geval een praktische relevantie hebben.
33
9.2. Geïntegreerde supervisie
Het supervisieproces wordt geleid door supervisoren.
De supervisoren zijn bereid om het voor iedere deelnemer mogelijk te maken om tien eigen cases in
kleine groepen uiteen te zetten en te bespreken. Dit kan ook het ontwerp van een logotherapeutisch
project betreffen. Aan het eind van de supervisieperiode levert elke deelnemer een dossier met
zijn/haar tien case studies in. Als alternatief kan ook de beschrijving van een logotherapeutisch pro-
ject, waaronder een aantal gevalsbeschrijvingen worden ingediend. Ook wordt een scriptie over een
logotherapeutisch specialisme geschreven.
Het NILEA legt de cases en de scriptie ter beoordeling voor aan een neutrale co-beoordelaar. Dit is bij
voorkeur een lid van de wetenschappelijke raad van de FLP-EU.
9.3. Speciale cursussen op het gebied van Logotherapie en Existentiële Analyse.
De speciale cursussen kunnen en moeten - waar mogelijk - worden vergezeld van passende praktijk-
plaatsingen. Bij het ontbreken van specialistische kennis kan worden samengewerkt met onze Euro-
pese partners.
Speciale cursussen4 in Europees verband zijn:
9.3.1. Onderzoeksprojecten (kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethoden)
9.3.2. Specialisaties aan specifieke doelgroepen (bv. kinderen, adolescenten, koppels, gezinnen,
senioren, bepaalde groepen patiënten in of na een medische behandeling)
9.3.3. Specialisaties in bepaalde stressvolle gebeurtenissen of omstandigheden (bijvoorbeeld
migratie, asiel, werkloosheid)
9.3.4. Logotherapeutische specialisaties op gebieden, zoals:
9.3.4.1. Logotherapie in de geneeskunde (in de psychiatrie en andere medische specialis-
men), in de psychotherapie en andere curatieve therapieën
9.3.4.2. Logotherapie als een stimulans voor de psychische gezondheid, psycho-educatie en
gezondheidsvoorlichting (in de context van multimodale therapieën en in het kader
van primaire, secundaire en tertiaire preventie)
9.3.4.3. Logotherapie tijdens de wachtfase voor een therapieplek
9.3.4.4. Logotherapie bij medisch geïdentificeerde therapieresistentie, zoals aangegeven
onder 9.3.4.1.
9.3.4.5. Logotherapie in de verpleging en in de zorg voor patiënten met een langdurige
verhoogde behoefte aan zorg
9.3.4.6. Logotherapie bij overlijden en rouwverwerking
9.3.4.7. Logotherapie als impuls in het ontwerp van recreatieve projecten,
ontmoetingsplaatsen en woongemeenschappen
9.3.4.8. Logotherapie als impuls voor kunstprojecten (" Kunst in de sociale omgeving") en als
het fundament van kunstzinnige therapieën
9.3.4.9. Logotherapie als onderdeel van het gemeente- of stadsdeelbestuur, hulp bij zelfhulp
(empowerment) en de ondersteuning van zelfhulpgroepen
9.3.4.10. Logotherapie als een fundament voor maatschappelijk werk met inbegrip van
sociale begeleiding
9.3.4.11. Logotherapie bij kinder- en jeugdbescherming
4 Wijzigingen voorbehouden.
34
9.3.4.12. Logotherapie in de pastorale zorg (Territoriale en Categoriale geestelijke zorg,
bijvoorbeeld ziekenhuis-, gevangenis-, bedrijfshulpverlening, telefonische
hulpdienst)
9.3.4.13. Logotherapie als basis voor coaching en conflictbemiddeling
9.3.4.14. Logotherapie in het kader van coaching en supervisie
9.3.4.15. Logotherapie in opvoeding en onderwijs, pedagogische begeleiding en de
schoolpsychologische begeleiding
9.3.4.16. Logotherapie als basis voor levenslang leren en volwassenenonderwijs
9.3.4.17. Logotherapie in beroepskeuzevoorlichting en beroepsopleiding
9.3.4.18. Logotherapie in werk en bedrijfsleven (management, leiderschap, human
resources, arbeidsbemiddeling, enz.)
9.4. Aanvullende cursussen
Introductie in met het mensbeeld van de Logotherapie verenigbare methoden, zoals:
9.4.1. Methoden vanuit gedrags-en leertheorie gefundeerde gedragstrainingen
9.4.2. Methoden van psychodynamische psychotherapie
9.4.3. Methoden van de persoon-gecentreerde psychotherapie
9.4.4. Methoden van systemische therapie
9.4.5. Methoden van de humanistische benadering in de psychotherapie
9.4.6. Methoden van creatieve therapieën (muziektherapie, beeldende therapie,
danstherapie, filmtherapie enz.)
9.4.7. Counseling: methoden en coaching
9.4.8. Onderwijs-en trainingsmethoden
9.4.9. Methoden van waarden- en zin-georiënteerd management
35
10. Het handhaven van de vestigingslicentie logotherapie
In Europees verband is afgesproken dat per kalenderjaar tenminste 20 studiecontacturen (één SCU =
45 minuten) vereist zijn voor het handhaven van de licentie. Deze eis is gekoppeld aan de bereidheid
tot permanente vorming en professionele betrokkenheid bij de Logotherapie en Existentiële Analyse.
Daarmee wordt dan o.a. voldaan aan de NAP-eisen, zoals die gelden voor de ECP-ers en/of de be-
roepsverenigingen.
De studenten van de opleiding tot logotherapeut kunnen zich inschrijven het RBCZ-register. Zie
https://www.rbcz.nu/index.html
De deelname aan andere bijzondere of aanvullende cursussen, zoals de deelname aan logotherapie-
congressen en -workshops worden vastgelegd. De aanwezigheidsuren bij de deelname aan commis-
sies van logotherapeutische verenigingen of in een bijscholing kunnen ook worden gedocumenteerd.
Ook kan worden deelgenomen aan een opleiding van andere instellingen die relevant zijn voor het
professionele werkterrein van de logotherapeut. Alle urenstaten worden gedocumenteerd in een
studieboek van NILEA/NVLEA.
36
11. Gegevens FLP-EU partner in Nederland
11.1. Leden van de Raad van Aanbeveling
De leden van de Raad van Aanbeveling worden geconsulteerd door de bestuursleden.
Zij worden goed op de hoogte gehouden van de gang van zaken.
11.2.1. Bestuursstructuur Stichting NILEA
Het bestuur van de Stichting NILEA hanteert het Raad van beheermodel (‘One Tier’).
Op die titel kan de (algemeen) directeur allerlei bestuurlijke taken en bevoegdheden uitoefenen
waarover hij verantwoording aflegt aan het algemeen bestuur, dat optreedt als toezichthoudend
orgaan. Het bestuur blijft wel als geheel verantwoordelijk naar buiten. De (algemeen) directeur is dus
tegelijk lid van het bestuur en uitvoerder van het bestuursbeleid.
11.2.2. Bestuursleden NILEA
De bestuursleden zijn deskundigen uit verschillende specialismen.
Zij ontvangen geen vergoeding voor hun werkzaamheden.
Met oog op de continuïteit is de zittingsperiode zes jaar. Na deze periode kan de termijn met zes jaar
worden verlengd. Indien een bestuurslid stopt met zijn werkzaamheden wordt door de voorzitter in
overleg met de overige bestuursleden een plaatsvervanger gezocht.
De bestuursleden voor de periode 2017 – 2023 zijn:
Voorzitter (vacant)
drs. F.-J. Nesselaar RA (secretaris-penningmeester) T: 06-21252325; E: [email protected]
Fred-Jan Nesselaar, is Associate Partner bij Ernst & Young Advisory Netherlands LLP en heeft
ruime bestuurlijke ervaring in not-for-profit organisaties.
drs. P. Hoekstra ECP, MA-CP, ND, MD(AM) (directeur-bestuurder) T: 0343 – 447 111; E: [email protected]
Pieter Hoekstra ontmoette als jong student in 1994 Viktor Frankl. Hij deed de opleiding Logo-
therapie & Existentiële Analyse; heeft een eigen praktijk; was eindredacteur van het gaan-
deweg internationaal geworden Bulletin Logotherapie & Existentieel Analyse; bestuurder van
NILEA, NVLEA, EALEA en gaf mede vorm van de FLP-EU. Sinds 2001 geeft hij als erkend Lehr-
Logotherapeut lessen, lezingen, trainingen en supervisie in de Logotherapie & Existentiële
Analyse.
37
11.3. Leer-logotherapeuten en docenten
De bij de basisleiding en vervolgopleiding logotherapie betrokken docenten zijn:
- Drs. Merijn Merbis is klinisch psycholoog en psychotherapeut werkzaam bij de Opvoedpoli en
als vrijgevestigde is hij aangesloten bij Plein20 (Amsterdam). Tevens geeft hij les aan de RINO
en King. Zijn ervaring ligt voornamelijk bij neuro-psychiatrische stoornissen, persoonlijkheids-
stoornissen en gedragsstoornissen. Tevens is hij redactielid en supervisor bij de Vereniging
voor Kinder- en Jeugd Psychotherapie (VKJP).
- Drs. Pieter Hoekstra, ECP, MA-CP, ND, MD (AM) studeerde psychologie aan o.a. de European
University for Psychotherapy te Wenen en aan het Nederlandse Instituut voor Logotherapie
en Existentiële Analyse. Hij studeerde af als Doctor in Naturopath Medicines (ND) aan de In-
dian Board of Alternative Medicines (IBAM). Eerder behaalde hij zijn doctoraal examen theo-
logie aan de Universiteit Utrecht. Nationaal en internationaal heeft hij verschillende bestuur-
lijke functies bekleed in de Logotherapie-wereld. Pieter heeft verscheidene publicaties op zijn
naam staan en houdt lezingen over Frankl en de Logotherapie. Hij voert een vrijgevestigde
praktijk voor integratieve gezondheidszorg (zingeving - psychologie - natuurgeneeskunde)
- Dr. Willem J. Maas, ECP, MA-CP, oprichter van het Nederlands Instituut voor Logotherapie en
Existentiële Analyse in 1989. Hij ontwikkelde cursusmaterialen voor de Logotherapie in zowel
de Nederlandse als Engelse en Duitse taal en trainde decennialang nieuwe en ervaren logo-
therapeuten in Nederland, UK, Duitsland en Oostenrijk. Ook trainde hij Logotherapeuten uit
Turkije en Malta, waardoor Frankl's benadering ook daar beschikbaar is. Internationaal heeft
hij zich ingezet voor de belangenbehartiging van de Logotherapie als school, voor de thera-
peuten en hun cliënten/patiënten.
- Drs. Eli J.G. Meijer is GZ-psycholoog en klinisch psycholoog/psychotherapeut gespecialiseerd
in ambulante hulpverlening en psychopathologie. Hij is werkzaam bij Altrecht en was vele ja-
ren psychopathologiedocent bij de Universiteit Utrecht, Capaciteitsgroep Klinische Psycholo-
gie & Gezondheidspsychologie. Samen met prof. dr. A. Poslavsky schreef hij ‘Psychopatholo-
gische kaders, theorieën en therapieën in de praktijk van de geestelijke gezondheidszorg
(GGZ)’
- Dr. Amber de Rooij is gepromoveerd op het proefschrift ‘Finding benefits in adversity: Sym-
bolic tools in adult development after life disruption’ (2012). Dit transformatieproces wordt al
duizenden jaren over de gehele wereld op symbolische wijze weergegeven en is ook aan te
treffen in de positieve psychologiefilms. Filmtherapie is haar specialiteit geworden. Amber
was eerder werkzaam als psycholoog Somatiek & Psyche bij PsyQ. Sinds enige tijd werkt zij
daar voor het behandelprogramma Psychotrauma.
- Dr. Fred Kuipers, MSc. ECP, Logotherapeut, Stralingsdeskundige, M.D., N.D. Researcher in Epigenetica, voedingsstoffen, energetische en regulatieve controle van het ge-
noom, regulatie en energie van de geest, emoties en intenties, ofwel de Geestelijke Persoon
(Viktor Frankl)
38
- Anna-Maria Stegmaier, Mag. Logotherapeut, voorzitter DGLE (Deutsche Gesellschaft für Lo-gotherapie und Existenzanalyse); zij werkt in het bijzonder met kunsttherapie
- Ulrich Oechsle, Mag. Theoloog, Logotherapeut en Existentieel analyticus, coach, supervisor DGLE, European Certificate of Psychotherapy (ECP), opleiding in Waarden-Imaginatie, zakelijke leiding en coördinatie van het Nürnberger Institut für Existenzanalyse und Logothe-rapie en de Nürnberger Akademie für sinn- und leistungszentrierte Unternehmensführung
- Drs. Marleen Moors is existentiefilosoof en filosofisch consulent. Ze studeerde filosofie en re-ligiewetenschappen in binnen- en buitenland. Ze is gespecialiseerd in existentialisme, exis-tentiële fenomenologie en metafysica. Marleen is momenteel praktijkhoudend filosoof in Broekhuizen en werkzaam als geestelijk verzorger in het VieCuri Medisch Centrum te Venlo, afdeling oncologie en palliatieve zorg. Zij was eerder werkzaam als praktijkhoudend filosoof te Amsterdam en als docent filosofie en levensbeschouwing in het hoger onderwijs
- Frans Harms, is Logotherapeut en Verpleegkundige. Studeerde Logotherapie aan het Süd-deutsche Institut für Logotherapie in Fürstenfeldbruck (D) bij Elisabeth Lukas en Otto Zsok. Werkt als leidinggevende in de zorg voor mensen met een lichamelijk en meervoudige be-perking. Als vakkracht verweeft hij al vele jaren de principes van de Logotherapie van Viktor Frankl toe in de alledaagse praktijk.
- Dr. Leo de Graaff (theoloog), emeritus-predikant van de PKN. Hij promoveerde in 2004 op een onderzoek naar de verdwijning der engelen in kerk en theologie. Leo is een kenner van Frankl en de Talmoedische literatuur
- Drs. Martine Steen werkt als arts al jaren in de gezondheidszorg in verschillende disciplines. In de jaren 2011-2012 in het Radboud Universitair Medisch Centrum voor Mindfulness in Nijmegen, een nationaal expertise centrum voor de ontwikkeling van Mindfulness. Hier deed zij intakes en medicatiebegeleiding en gaf mindfulnesstrainingen aan mensen met diverse gezondheidsklachten. Martine heeft haar eigen centrum ‘Mind for More’ in Wijk bij Duurste-de.
- Dr. Michaela Pronk-Preuss studeerde in Duitsland geneeskunde. Zij is er gepromoveerd en heeft daar als arts in een ziekenhuis gewerkt. Sinds 1995 woont zij in Nederland en werkte zes jaar als arts bij de GGD in Amsterdam. Sinds 2006 werkt zij als arts in de kinder- en jeugd-psychiatrie, gespecialiseerd in de behandeling en begeleiding van kinderen en jongeren met ADHD/ADD. Zij deed een 3-jarige opleiding psychotherapie voor logotherapie en existentiële analyse in Duitsland en heeft de opleiding systeemtherapie (gezins- en relatietherapie) aan het Amsterdams Instituut voor Gezins- en Relatietherapie afgerond. Als therapeut en hulp-verlener is zij geïnspireerd door de visie van Janusz Korczak en Viktor Frankl. Sinds 2012 met passie en enthousiasme werkzaam als arts en systeemtherapeut in haar eigen praktijk M3, gespecialiseerd in de behandeling van ADHD bij kinderen en jongeren; gezinnen en relaties.
Supervisoren
- Willem van der Mee, MA-CP, ECP, Logotherapeut, Gestalttherapeut, Hypnotherapeut, Psy-
chodiagnostiek
- Drs. Pieter Hoekstra, ECP, Logotherapeut, Theoloog, Psychodiagnostiek, N.D., M.D. (A.M.)
- Drs. Merijn Merbis, Logotherapeut, gezondheidspsycholoog, docent RINO Noord-Holland
- Dr. Michaela Pronk-Preuss, arts, Logotherapeut, gezins- en relatietherapeute
- Frans Harms Logotherapeut en verpleegkundige
39
11.4. Leslocatie
Zie hiervoor het uitgebreide inschrijfformulier aan het eind van de studiegids en/of het overzicht op
onze website: http://viktorfrankl.nl/contact.htm
11.5. Adresgegevens:
Postadres:
Nederlands Instituut voor Logotherapie & Existentiële Analyse
Zandweg 51, 3962 EB Wijk bij Duurstede
T: 0343 – 447 111
S: www.viktorfrankl.nl
Bezoekadres:
Zandweg 51 / Birkastraat (ter hoogte van de Haraldstraat - hoofdingang)
3962 EB Wijk bij Duurstede
Bereikbaarheid
Bus
Uit-/opstappen bij bushalte 'VOORWIJK'
(opstappen recht tegenover NILEA / bij uitstappen 80 meter teruglopen)
Bus 41 Utrecht CS via Bunnik
Bus 241 Utrecht CS via A12
Bus 56 Amersfoort via Doorn/Zeist
Voor de actuele reisinformatie: https://9292.nl/wijk-bij-duurstede/bushalte-voorwijk
Eigen vervoer
Voor wie met eigen vervoer komt: Parkeermogelijkheden zijn aan de Birkastraat, ter hoogte van het
Haraldpad, waar tegenover dit pad de hoofdingang van ons gebouw is.
Parkeren is gratis en onbeperkt (geen parkeerschijf nodig).
40
11.6 Disclaimer
Deze Studiegids is met zorg samengesteld; fouten en wijzigingen zijn echter voorbehouden. Aan de
tekst kunnen geen rechten worden ontleend. Het doel van de Studiegids is om een informatief, sa-
menvattend overzicht te geven van organisatie, profiel, studievoorzieningen en -regelingen, oplei-
dingen en aanverwante informatie betreffende de opleidingen van de Stichting Nederlands Instituut
voor Logotherapie en Existentiële Analyse (NILEA).
NILEA sluit alle aansprakelijkheid uit voor enigerlei directe of indirecte schade, van welke aard dan
ook, die voortvloeit uit of in enig opzicht verband houdt met het gebruik van deze studiegids of de
website www.viktorfrankl.nl, tests en trainingen, of informatie die door middel van voorgenoemde
media verkregen is, of die het gevolg is van beweringen en meningen, geuit in voorgenoemde media.
Wij zijn ook niet aansprakelijk voor directe of indirecte schade die het gevolg is van het gebruik van
informatie die door middel van NILEA verkregen is.
De Studiegids vervangt nooit de formele regelingen (zoals Bestuursreglement, Onderwijs- en Exa-
menregelingen, Instellingsplan, Klachtenregelingen, etc.). Als er onverhoopt tegenstrijdigheden of
onduidelijkheden blijken te bestaan, gelden de formele regelingen.
De weblinks en interne links zijn in de digitale versie van dit document aanklikbaar. In de gedrukte
versie zijn weblinks uitgeschreven of verkort aangeduid.
Formele regelingen, beleidsdocumenten en dergelijke waarnaar wordt verwezen in deze Studiegids,
zijn te vinden op: www.viktorfrankl.nl
NILEA behoudt zich te allen tijde het recht voor veranderingen door te voeren of aanvullingen te
doen op de informatie zonder mededeling vooraf. Door het gebruik van de studiegids en/of site ont-
staat nooit een contractuele verbintenis.
De informatie in deze studiegids en/of de website www.viktorfrankl.nl is bedoeld als vrijblijvend en
niet als een concreet aanbod om een overeenkomst te sluiten. Overeenkomsten worden alleen ge-
sloten door aanvaarding van een aanmelding door NILEA en na voldoening van alle verplichtingen,
waaronder de betaling van de bijbehorende factuur.
Alle rechten van intellectuele eigendom betreffende de in de studiegids of de website
www.viktorfrankl.nl liggen bij de auteur, de uitgever of bij NILEA. Kopiëren, verspreiden en elk ander
gebruik van deze materialen is niet toegestaan zonder schriftelijke toestemming van de eigenaar,
behoudens en slechts voor zover anders bepaald in regelingen van dwingend recht (zoals citaat-
recht), tenzij bij specifieke materialen anders aangegeven is. Neem hiervoor contact op met ons bu-
reau via [email protected]
Overig: Deze disclaimer kan van tijd tot tijd wijzigen
Voor klachten, opmerkingen of bij signalering van content die inbreuk maakt op wettelijke bepa-
lingen of inbreuk maakt op rechten van derden kunt u mailen naar [email protected]
41
11.7. Samenvatting
Scholingsactiviteiten per kalenderjaar (20 SCU) in het kader van het behoud
van de licentie logotherapeut en het behoud van de vestigingslicentie. (zie onder 10.)
↑
Mogelijkheid tot vestiging als erkend logotherapeut
binnen de Europese Unie (FLP-EU) en tevens als ECP-therapeut (NAP – EAP)
↑
Kopstudie
Psychosociale Basiskennis (en eventueel Medische Basiskennis)
(zie onder 4.5.)
↑
Vervolgopleiding logotherapie voor verkrijgen vestigingslicentie
logotherapeut. (zie onder 9.)
↑
Parallelle studie
Psychosociale
Basiskennis
(en eventueel)
Medische
Basiskennis
(zie 4.5.)
↑
Cluster 4: het verlenen van ondersteuning bij existentiële pro-
blemen voor logotherapeuten, inclusief geïntegreerde zelferva-
ring (zie onder 8.)
↑
Cluster 3: aandoeningen en methoden 2 voor logotherapeuten,
inclusief geïntegreerde zelfervaring
(zie onder 7.)
↑
Cluster 2: crisispreventie en methoden 1 voor logotherapeuten,
inclusief geïntegreerde zelfervaring (zie onder 6.)
↑
Cluster 1: de basics van de logotherapie voor logotherapeuten
(zie onder 5.)
↑ ↑
Toelatingsvoorwaarden opleiding tot logotherapeut (zie 3.)
’For the meaning of life differs from man to man, from day to day and from hour to hour.
What matters, therefore, is not the meaning of life in general but rather the specific meaning of a
person's life at a given moment.’ - Viktor Frankl -
42
De 20ste druk van de Nederlandse editie van VIKTOR FRANKL's 'De Zin van het Bestaan' – Juli 2019
De nieuwe editie van het meest bekende boek van VIKTOR FRANKL.
Het is al weer de 20ste druk in de Nederlandse taal van dit boek dat voor zoveel mensen uniek is!
Voor op het boek staat:
'Wat ieder mens kan doen tegen de ideologie van haat en vervolging. Een wereldwijde bestseller.'
En daarmee is dit boek opnieuw weer zo actueel.
Het boek begint met een citaat van Nelson Mandela, over zijn voormalige gevangenisbewaarders:
'Toen besefte ik dat als ik hen zou blijven haten na mijn vertrek uit de gevangenis,
dat zij mij dan nog steeds gevangen hadden. Ik wilde vrij zijn. En dus liet ik het los.'
Voorwoord op deze 20ste druk is van Willem J. Maas en Pieter Hoekstra
43
NILEA Nederlands Instituut voor Logotherapie & Existentiële Analyse
Voorafgaande aan- of bij uw eerste inschrijving voor de Blokken (zie de volgende pagina’s) dient u dit formu-lier in te vullen en samen met de bijlagen mee te sturen. Pas na toelating tot de opleiding (zie de toelatingseisen) kan uw inschrijving voor de Blokken geëffectueerd worden. Na betaling van de u toegezonden factuur bent u voor het betreffende blok(ken) ingeschreven.
INSCHRIJFFORMULIER VOOR DE POST-DOCTORALE OPLEIDING LOGOTHERAPIE
Naam:_____________________________________________________
Telefoon: ___________________ mobiele telefoon:_________________
Adres:______________________________________________________
Postcode: __________ Woonplaats:______________________________
E-mail______________________________________________________
Geboortedatum: _____________________________________________
Vooropleiding(en):____________________________________________
Werkervaring:_______________________________________________
Ik wil mij inschrijven voor de volgende blokken van de postdoctorale opleiding logotherapie (zie
volgende pagina’s - graag aangeven met naam en handtekening).
Op deze inschrijving zijn de voorwaarden van toepassing zoals opgenomen in de Studiegids Post-
doctorale Opleiding Logotherapeut 2019-2021 (zie www.viktorfrankl.nl - opleiding logotherapie).
Door mij in te schrijven ga ik daarmee akkoord.
Plaats: __________________________________________________
Datum: __________________________________________________
Handtekening _____________________________________________
Cluster 1: de basics van de logotherapie BLOKKEN:
Blok 1: Historische aspecten
- Leven en werk van V. E. Frankl (1905 - 1997)
- De pionierstijd van de Logotherapie
- Positiebepalingen van Logotherapie en Existentiële Analyse ten opzichte van
psychotherapie richtingen en verschillende niveaus van handelen in de beroepspraktijk
- Transdisciplinaire verdere ontwikkelingen op het gebied van toegepaste L-EA
Blok 2: De onvoorwaardelijke mens
- Vrijheid en verantwoordelijkheid / - Eenheid en heelheid van de mens
- Mentale mogelijkheden en middelen van de mens (weerbaarheid / kracht van de geest,
kracht om te veranderen)
- De Persoon en zijn onvervreemdbare waardigheid
- Karakter en persoonlijkheid
- het zelfhelend vermogen van de ‘totale mens’ (o.a. ook Hippocrates)
- Humor als therapeutisch instrument
Blok 3: De naar zin-strevende mens
- Trans-subjectieve zin als hetgeen dat het verschil maakt
- Frankl's Zin-theorie
- Geweten als Zin-orgaan
- Processen van betekenisgeving, perceptie en realisatie
- Drie wegen tot Zin: creatieve waarden, belevingswaarden, instellingswaarden
Blok 4: De lijdende mens
- Het Existentiële vacuüm
- Het lot en de vrijheid tot stellingname
- Zelfdistantie en zelftranscendentie als antropologische basisfenomenen
- Tragische Triade: Lijden - Schuld – Dood
Blok 5: De verborgen mens
- Het instinctieve onbewuste
- Het geestelijke onbewuste (ethisch, esthetisch, religieus, filosofisch)
- intuïtie als therapeutisch instrument
DATUM EN LOCATIE
4 - 6 oktober 2019
Abdij van Postel
Abdijlaan, 2400 Mol, België
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
6 - 8 december 2019
Abdij van Postel
Abdijlaan, 2400 Mol, België
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
31 jan. – 2 febr. 2020
Abdij van Postel
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
24 – 26 april 2020
Abdij van Postel
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
22 – 24 mei 2020
Abdij van Postel
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
IK SCHRIJF MIJ IN - Blok 1:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 2:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 3:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 4:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 5:
……………………………………
……………………………………
Cluster 2: Aandoeningen en methoden 1
BLOKKEN:
Blok 1: Logotherapie & Diagnostische Classificatie I (DSM / ICD)
Logotherapie vs. Existentiële Analyse
Mogelijkheden en beperkingen van logotherapeutische crisisinterventie
als onderdeel van een multimodale therapeutische setting
Frankl en zijn Theorie en Therapie der Neurosen
DSM en Ziektebegrip
Psychopathologische kaders
Blok 2: Logotherapie & Diagnostische Classificatie II (DSM / ICD)
Frankl en zijn Theorie en Therapie der Neurosen
Psychopathologische kaders
De Psychische realiteit over psychiatrie als wetenschap
Indicaties en contra-indicaties met betrekking tot aandoeningen
Blok 3: Oefenen binnen de Existentiële Driehoek I
Waarden-georiënteerde verbeelding en methoden voor logotherapeutische interventies
Existentiële Assessments
Waardenster
Familie Mythe
Blok 4: Oefenen binnen de Existentiële Driehoek II
Waarden-georiënteerde verbeelding en methoden voor logotherapeutische interventies
Existentiële Assessments
Werken met Filmtherapie in de Logotherapie
DATUM EN LOCATIE
5 – 7 juni 2020
Abdij van Postel
Abdijlaan, 2400 Mol, België
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
3 – 5 juli 2020
Abdij van Postel
Abdijlaan, 2400 Mol, België
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
September 2020 (in overleg)
Wenen
KOSTEN
Reis/Verblijf (nader te bepalen)
(3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
23-25 oktober 2020
Abdij van Postel
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
IK SCHRIJF MIJ IN - Blok 1:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 2:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 3:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 4:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
Cluster 3: crisispreventie en methoden 2
BLOKKEN
Blok 1. Zinloosheid
Zin-dimensie van existentiële leegte-psychische problemen en stoornissen
Analyse van- en kritiek op de tijdsgeest vanuit logotherapeutisch perspectief.
Logotherapie in de wegen tot zinvinding
Logotherapie in de verslavingspreventie
Blok 2. Eindigheid
Logotherapie rond het levenseinde
Lifestyle en levensweg
Besluitvorming: vermogen en wilskracht
Blok 3. Schuld
Zin-dimensie van werk en creativiteit
Werkloosheid vanuit logotherapeutisch-existentieel-analytisch perspectief
Logotherapeutische studie-en beroepskeuzevoorlichting
Blok 4. Isolatie
Zin-dimensie van seksualiteit, liefde en familie
Logotherapie in de begeleiding van relaties en gezinnen
Blok 5. Identiteit
Psychohygiëne en immuniteit
Voor CLUSTER 4 - de TRAININGS- / WERKDAGEN & CLINICS LOGOTHERAPIE & EXISTENTIËLE ANALYSE
kunnen de opgaven op dit moment nog niet plaatsvinden.
DATUM EN LOCATIE
20-22 november 2020
Abdij van Postel
Abdijlaan, 2400 Mol, België
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
11-13 december 2020
Abdij van Postel
Abdijlaan, 2400 Mol, België
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
(nog te bepalen) 2021
Abdij van Postel
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
(nog te bepalen) 2021
Abdij van Postel
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
(nog te bepalen) 2021
Abdij van Postel
KOSTEN
Verblijf: € 110,- (3 dgn, 2 overnacht.)
Lesgeld: € 385,- (incl. lesmaterialen)
IK SCHRIJF MIJ IN - Blok 1:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 2:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 3:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 4:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)
IK SCHRIJF MIJ IN – Blok 5:
……………………………………
……………………………………
(naam & handtekening)