lírica medieval galego-portuguesa

Download Lírica medieval galego-portuguesa

If you can't read please download the document

Upload: tominho

Post on 30-Jun-2015

1.928 views

Category:

Education


4 download

DESCRIPTION

Tópicos nas cantigas de amor

TRANSCRIPT

  • 1. Tpicos nasTpicos nas cantigas de amorcantigas de amor 3 ESO - IES Tomio3 ESO - IES Tomio

2. ndicendice Introducin lrica medieval (d 3) Trazos das cantigas de amor (d 4-5) Tpicos: fin'amors (d 6-7) descriptio puellae (d 8-9) coita de amor (d 10-11) metus praecludit vocem (d 12) Fontes (d 13) Pergamio Vindel que recolle as cantigas de amigo de Martin Codax con anotacin musical 3. IntroducinIntroducin A lrica trobadoresca en galego- portuguesa nace do contacto cos trobadores occitanos. Co camio de Santiago a corte compostel convrtese en centro de peregrinaxe e va de entrada das innovacins poticas cultivadas nas refinadas cortes provenzais. A cantiga de amor o xnero mis provencializante da nosa lrica (< can). Figuras conceptuais (antteses, paradoxos, parodia, irona) e formais (dobre, mordobre). Conservnse nos cdices en 1 lugar: 377 de refrn e 321 de mestra. 4. Cntrase no tema da fin'amors ou amor corts. Expresin dunha voz masculina que manifesta a sa paixn amorosa cara a unha dama nobre, normalmente casada. Trasvasamento do rxido cdigo feudal de vasalaxe relacin amorosa: trobador=vasalo/dona=senhor O amante, como bo vasalo, ha ser constante e fiel, espera dun prezado ben. Trazos temticos da cantiga de amorTrazos temticos da cantiga de amor Visin idelaizadda da dama, apenas descrita para non desvelar a sa identidade (amor adltero per se) e respectar a mesura.(motivo do segredo do amor O amor non correspondido polo desdn ou rexeitamento da dama (sanha) fonte de coita e sufrimento constante, mesmo morte de amor. Amor entendido como camio de perfeccin espiritual. 5. Como morreu quem nunca bem houve da rem que mais amou, e que[m] viu quanto receou dela, e foi morto por en: ai, mia senhor, assi moir'eu! Como morreu quem foi amar quem lhe nunca quis bem fazer, e de que lhe fez Deus veer de que foi morto com pesar: ai, mia senhor, assi moir'eu! Com'home que ensandeceu, senhor, com gram pesar que viu e nom foi ledo nem dormiu depois, mia senhor, e morreu: ai, mia senhor, assi moir'eu! Como morreu quem amou tal dona que lhe nunca fez bem, e quen'a viu levar a quem a nom valia, nen'a val: ai, mia senhor, assi moir'eu! Cantiga de amor de Paio Soares de Taveirs A 35 B 150 Versins musicadas de Toms Borba e J. Vicente Narciso en http://cantigas.fcsh.unl.pt Cancioneiro da Ajuda (A) 6. Fin'amorsFin'amors A doutrina do amor corts codifica o ritual amoroso nas cantigas. Dse unha traslacin do concepto do servicio feudal ao servizo amoroso: o trobador entrgase como vasalo sua dona (que se converte as na sa senhor con dominio pleno sobre el) aceptando os deberes que os lazos feudais implican e, asemade, esperando o seu merecido ben, que nunca chega a acadar o abnegado e fiel amante da lrica galego- portuguesa. 7. Fin'amorsFin'amors . O bon amador ha posur calidades de seu: constante no servizo amoroso, fiel, xeneroso, mesurado e de bon sen. O trobador ten divinizada a sa dama, contmplaa como a un ser superior; por iso, malia ser un amor non correspondido (desprezo da dama ou separacin), este servizo amoroso supn para o trobador, aln de sufrimento, un proceso de perfeccionamento espiritual. 8. Descriptio puellaeDescriptio puellae A senhor das cantigas de amor -a diferenza da dona virgo das cantigas de amigo- adoito unha muller nobre casada, o que impn a mesura por parte dos amantes; isto , a discreccin deste amor adltero. Louvanza da dama con escasas referencias s sas calidades fsicas e piscolxicas para manter en segredo a sa identidade. Idealizacin da dama con figuras estereotipadas: fremosa mha senhor senhor ben talhada senhor de bom parescer senhor do melhor prez boa senhor senhor de bon ssem 9. Senhor, en tan grave da vos vi que non podera mis; e por Santa Mara, que vos fex tan mesurada, doede-vos algn da de m, senhor ben talhada. Pois sempre ha en vs mesura e todo ben e cordura, que Deus fez en vs feitura qual non fez en molher nada, doede-vos por mesura de min, senhor ben talhada. E por Deus, senhor, tomade mesura por gran bondade que vs el deu, e catade qual vida vivo coitada, e algn doo tomade de min, senhor ben talhada. Cantiga de amor de Don Dins B 562 V 176 Don Dinis, trobador e rei de Portugal Cancioneiro da Biblioteca Nacional de Lisboa (B) 10. Coita de amorCoita de amor O amor na lrica galego- portuguesa -a diferenza da occitana- fonte de coita. O desdn e o rexeitamento da dama ou a simple separacin dos amantes a causa do sufrimento constante do trobador e de toda a sintomatoloxa amorosa que o acompaa: loucura, perda do sen e mesmo morte de amor. 11. A dona que eu am'e tenho por senhor amostrade-mi-a, Deus, se vos em prazer for, se nom dade-mi-a morte. A que tenh'eu por lume d'estes olhos meus e por que choram sempre, amostrade-mi-a, Deus, se nom dade-mi-a morte. Essa que vs fezestes melhor parecer de quantas sei, ai Deus!, fazede-mi-a veer, se nom dade-mi-a morte. Ai, Deus! qui mi-a fezestes mais ca mim amar, mostrade-mi-a u possa com ela falar, se nom dade-mi-a morte. Cantiga de amor de Bernal de Bonaval B 1066 V 657 Versin musicada por Amancio Prada en: http://cantigas.fcsh.unl.pt/ http://sondepoetas.blogspot.com/ Muitos dizem com gram coita d'amor que querriam morrer e que assi perderiam coitas; mais eu de mi quero dizer verdad'a mia senhor: queria-me lh'eu mui gram bem querer, mais nom queria por ela morrer com'outros morrerom. E que prol tem? Ca, des que morrer, non'a veerei, nem bo servio nunca lhi farei. Por end'a senhor que eu quero bem queria-me lh'eu mui gram bem querer mais nom queria por ela morrer com'outros morrerom no mundo j, que depois nunca poderom servir as por que morrerom, nem lhis pedir rem. Por end'a que m'estas coitas d queria-me lh'eu mui gram bem querer mais nom queria por ela morrer; ca nunca lhi tam bem posso fazer servio morto como se viver. Cantiga de amor de Paio Gomes Chainho B 809 V 393 12. Metus praecludit vocemMetus praecludit vocem O fiel amante corts anuncia o seu amor pero non quen de llo manifestar sa dama (precador) polo que sofre amando en silencio... Pois que m'hei ora d'alongar de mia senhor, que quero bem, porque me faz perder o sem, quando m'houver del'a quitar, direi, quando me lh'espedir: de mui bom grado queria ir log'e nunca [m'end'ar] viir. Pois me tal coita faz sofrer, qual sempr'eu por ela sofri, des aquel dia 'm que a vi, e nom se quer de mim doer atanto lhi direi por en: moir'eu e moiro por algum e nunca vos direi mais en. E j eu nunca veerei prazer com estes olhos meus, de[s] quando a nom vir, par Deus, e com coita que haverei, chorando lhi direi assi: moir'eu porque nom vej'aqui a dona que por meu mal [vi]. Cantiga de Afonso X B 469 Afonso X O Sabio 13. FontesFontes Texto:Texto: Enciclopedia galega universal, Ir Indo As mulleres nas cantigas medievais, Esther Corral, SEG,1996 Lrica profana galego-portuguesa, Centro Ramn Pieiro,1996 http://cadernodelingua.wordpress.com/ Msica:Msica: http://cantigas.fcsh.unl.pt http://martincodax.org http://sondepoetas.blogspot.com http://www.luarnalubre.com http://www.amancioprada.com Imaxes:Imaxes: http://www.ite.educacion.es http://www.flickr.com http://www.google.es/imghp