leukemie: spellingsfouten in de dna code...leukemie: spellingsfouten in de dna code prof. jan cools...
TRANSCRIPT
![Page 1: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/1.jpg)
Leukemie:
spellingsfouten in de DNA code
Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of Disease contact: [email protected]
![Page 2: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/2.jpg)
1. De werking van onze cellen
2. DNA als erfelijke factor
3. Leukemie: spellingsfouten in de DNA code
4. De complexiteit van leukemie
5. De evolutie van onderzoeksmethoden
6. De evolutie van therapie
7. Is leven zonder leukemie of kanker mogelijk ?
Overzicht
![Page 3: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/3.jpg)
Deel 1 De werking van onze cellen
![Page 4: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/4.jpg)
De cel is de bouwsteen van alle weefsels
1cel2cellen4cellen8celen16cellenblastocyst
foetus(4weken)
foetus(10weken)
foetus(16weken)
foetus(20weken)
![Page 5: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/5.jpg)
De cel is de bouwsteen van alle weefsels
![Page 6: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/6.jpg)
De cel is de bouwsteen van alle weefsels
![Page 7: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/7.jpg)
Bloedcellen ontwikkelen vanuit het beenmerg
bloedstamcellen
wi;e&rodebloedcellen
![Page 8: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/8.jpg)
De opbouw van een cel
![Page 9: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/9.jpg)
DNA
cytosol
kern
De opbouw van een cel
![Page 10: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/10.jpg)
DNA
cytosol
gen
via RNA kern
De opbouw van een cel
![Page 11: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/11.jpg)
DNA
kern
cytosol
gen
via RNA
Elke cel bevat hetzelfde DNA met ongeveer 25.000 genen. De meeste cellen gebruiken 5.000 tot 10.000 genen; elk celtype gebruikt andere genen.
gen
De opbouw van een cel
![Page 12: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/12.jpg)
DNA
kern
cytosol
gen
eiwit
gen
De opbouw van een cel
![Page 13: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/13.jpg)
DNA
kern
cytosol
gen
gen
De opbouw van een cel
![Page 14: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/14.jpg)
DNA
De werking van de cel
kern
cytosol
gen
celdelinginduceren
gen
![Page 15: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/15.jpg)
De werking van de cel
cytosol
gen
celdelinginduceren
gen
![Page 16: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/16.jpg)
Deel 2 DNA als erfelijke factor
JamesWatson&FrancisCrickdoublehelixDNAmodel1953
MauriceWilkins&RosalindFranklin
![Page 17: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/17.jpg)
DNA : de code voor de werking van de cel
![Page 18: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/18.jpg)
Bij de deling van de cel wordt het DNA gekopieerd
DNAsynthese
oudnieuw nieuwoud
![Page 19: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/19.jpg)
DNA wordt gekopieerd bij elke celdeling
DNA
DNA
DNA
DNA
![Page 20: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/20.jpg)
DNA wordt gekopieerd bij elke celdeling
• Tijdens het copiëren van DNA kunnen fouten ontstaan.
• Als DNA-fouten ontstaan tijdens de embryogenese, kunnen aangeboren afwijkingen voorkomen bij de foetus.
• Als DNA-fouten later in het leven ontstaan, heeft dit vaak geen gevolgen, maar dergelijke fouten kunnen leiden tot het ontstaan van kanker of leukemie.
![Page 21: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/21.jpg)
De cel is de bouwsteen van alle weefsels
1cel2cellen4cellen8celen16cellenblastocyst
foetus(4weken)
foetus(10weken)
foetus(16weken)
foetus(20weken)
![Page 22: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/22.jpg)
Bloedcellen ontwikkelen vanuit het beenmerg
Aantalcellen:éénOentallenduizendenmiljoenen
stamcel
voorloper-cellen
rijpebloedcellen
![Page 23: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/23.jpg)
Leukemie kan ontstaan als één van de bloedcellen DNA-fouten accumuleert
![Page 24: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/24.jpg)
Leukemie kan ontstaan als één van de bloedcellen DNA-fouten accumuleert
![Page 25: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/25.jpg)
Deel 3 Spellingsfouten in de DNA code
als oorzaak van leukemie
![Page 26: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/26.jpg)
DNA
De foute werking van een leukemiecel
kern
cytosol
gen
cellenblijvenconOnudelen
signaalnietmeernodig
X
![Page 27: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/27.jpg)
normale DNA sequentie CAGGAGGCAGAGGTTGCAGTGAGCCGAGATCACACCACTGCACTCCAGCCTGGGTGACAGAGCGAGACTCTGTCTCAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAATTAGCCGGGCACGGTGGCACACACCTGTAGTCCCAGCTATTCGGGAGGCCGAGGCAGGAAAATCGCTTGAACCTGGGAGGTGGAGGTTGCAGTGAGCTGAGATCGCACCACTGCCCACCCAGCCTGGATGACAGAGTGAGACTCCGTCTCAACAGCAGCAGCAACAACAAAACAAAAACAACAACAAAAAGCCATGTGCCCTGAAGTCTTCATCTCAGGGTCGGCTTCTAGAGGGTACCTCAAACTAAGGCATGAGTTAGCTAACCCTTGGGGACTTTTCACCTCTGATTTCTGGTTTTTCTCCCTCATCCTCTCCCCATAGAAAAGTCCAACCTGATCGTGGTCCAGAGAGGTCACAGCCCACCCACATCATCCTTGGTTCAGCCCCAATCCCAATACCAGCTGAGTCAGATGACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAGTGGGTAAGAGGCCCTGGGAAATGAGGCGATACCTCAGTCTGGGGTCCAGAGACTCAGATGCGTGGCCTCAGGCATATGCTATAATTTTACCTTGCCTCGGTTTTCCCATCTGTAAAATGGGGCCAGCAGCTATGTCTCGCTTGGGCTGGGATCCTGCAGGAACCCCCTCACTGGCCTCTTCTGCTGTCCCCTCACCATTCAGCATGAGAACCTGGGCCATGGGTCCTTCACCAAGATTTACCGGGGCTGTCGCCATGAGGTGGTGGATGGGGAGGCCCGAAAGACAGAGGTGCTGCTGAAGGTCATGGATGCCAAGCACAAGAACTGCATGGAGGTGAGAGCAATGTGGACCAGACTTTTGGAGTCGGGGCTGGCTGGAGAGGGGGTCGTGGATGCAGAGAAATTTAAAAACACACAGGGACCTGGGCGTGGTGGCTCATGCCTGTCATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCAGGAGGATGGTTTGAAGCCAGGAGTTCAAGAACAGCCTAGGCAACATAGCGAGACCTCGTCTTGACAAAAAAATTTTAGGCCGGGCGCGGTGGCTCACGCCTGTAATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCGGGCAGATCATCTGAGGTCGGGAGTTCGAGACCAGCCTGACCAACATGGAGAAACCCCGTCTCTACTAAAAATACAAAATTAGCCGGGCGTGGTGGTGCATGCCTGTAATCCCAGCTACTCGGGAGGCTGAGGCAGGAGAATTGCTTGAATCTGGGAAGCGGAGGTTGCAGTGAG
![Page 28: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/28.jpg)
DNA code met fout CAGGAGGCAGAGGTTGCAGTGAGCCGAGATCACACCACTGCACTCCAGCCTGGGTGACAGAGCGAGACTCTGTCTCAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAATTAGCCGGGCACGGTGGCACACACCTGTAGTCCCAGCTATTCGGGAGGCCGAGGCAGGAAAATCGCTTGAACCTGGGAGGTGGAGGTTGCAGTGAGCTGAGATCGCACCACTGCCCACCCAGCCTGGATGACAGAGTGAGACTCCGTCTCAACAGCAGCAGCAACAACAAAACAAAAACAACAACAAAAAGCCATGTGCCCTGAAGTCTTCATCTCAGGGTCGGCTTCTAGAGGGTACCTCAAACTAAGGCATGAGTTAGCTAACCCTTGGGGACTTTTCACCTCTGATTTCTGGTTTTTCTCCCTCATCCTCTCCCCATAGAAAAGTCCAACCTGATCGTGGTCCAGAGAGGTCACAGCCCACCCACATCATCCTTGGTTCAGCCCCAATCCCAATACCAGCTGAGTCAGATTACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAGTGGGTAAGAGGCCCTGGGAAATGAGGCGATACCTCAGTCTGGGGTCCAGAGACTCAGATGCGTGGCCTCAGGCATATGCTATAATTTTACCTTGCCTCGGTTTTCCCATCTGTAAAATGGGGCCAGCAGCTATGTCTCGCTTGGGCTGGGATCCTGCAGGAACCCCCTCACTGGCCTCTTCTGCTGTCCCCTCACCATTCAGCATGAGAACCTGGGCCATGGGTCCTTCACCAAGATTTACCGGGGCTGTCGCCATGAGGTGGTGGATGGGGAGGCCCGAAAGACAGAGGTGCTGCTGAAGGTCATGGATGCCAAGCACAAGAACTGCATGGAGGTGAGAGCAATGTGGACCAGACTTTTGGAGTCGGGGCTGGCTGGAGAGGGGGTCGTGGATGCAGAGAAATTTAAAAACACACAGGGACCTGGGCGTGGTGGCTCATGCCTGTCATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCAGGAGGATGGTTTGAAGCCAGGAGTTCAAGAACAGCCTAGGCAACATAGCGAGACCTCGTCTTGACAAAAAAATTTTAGGCCGGGCGCGGTGGCTCACGCCTGTAATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCGGGCAGATCATCTGAGGTCGGGAGTTCGAGACCAGCCTGACCAACATGGAGAAACCCCGTCTCTACTAAAAATACAAAATTAGCCGGGCGTGGTGGTGCATGCCTGTAATCCCAGCTACTCGGGAGGCTGAGGCAGGAGAATTGCTTGAATCTGGGAAGCGGAGGTTGCAGTGAG
![Page 29: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/29.jpg)
normale DNA sequentie CAGGAGGCAGAGGTTGCAGTGAGCCGAGATCACACCACTGCACTCCAGCCTGGGTGACAGAGCGAGACTCTGTCTCAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAATTAGCCGGGCACGGTGGCACACACCTGTAGTCCCAGCTATTCGGGAGGCCGAGGCAGGAAAATCGCTTGAACCTGGGAGGTGGAGGTTGCAGTGAGCTGAGATCGCACCACTGCCCACCCAGCCTGGATGACAGAGTGAGACTCCGTCTCAACAGCAGCAGCAACAACAAAACAAAAACAACAACAAAAAGCCATGTGCCCTGAAGTCTTCATCTCAGGGTCGGCTTCTAGAGGGTACCTCAAACTAAGGCATGAGTTAGCTAACCCTTGGGGACTTTTCACCTCTGATTTCTGGTTTTTCTCCCTCATCCTCTCCCCATAGAAAAGTCCAACCTGATCGTGGTCCAGAGAGGTCACAGCCCACCCACATCATCCTTGGTTCAGCCCCAATCCCAATACCAGCTGAGTCAGATGACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAGTGGGTAAGAGGCCCTGGGAAATGAGGCGATACCTCAGTCTGGGGTCCAGAGACTCAGATGCGTGGCCTCAGGCATATGCTATAATTTTACCTTGCCTCGGTTTTCCCATCTGTAAAATGGGGCCAGCAGCTATGTCTCGCTTGGGCTGGGATCCTGCAGGAACCCCCTCACTGGCCTCTTCTGCTGTCCCCTCACCATTCAGCATGAGAACCTGGGCCATGGGTCCTTCACCAAGATTTACCGGGGCTGTCGCCATGAGGTGGTGGATGGGGAGGCCCGAAAGACAGAGGTGCTGCTGAAGGTCATGGATGCCAAGCACAAGAACTGCATGGAGGTGAGAGCAATGTGGACCAGACTTTTGGAGTCGGGGCTGGCTGGAGAGGGGGTCGTGGATGCAGAGAAATTTAAAAACACACAGGGACCTGGGCGTGGTGGCTCATGCCTGTCATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCAGGAGGATGGTTTGAAGCCAGGAGTTCAAGAACAGCCTAGGCAACATAGCGAGACCTCGTCTTGACAAAAAAATTTTAGGCCGGGCGCGGTGGCTCACGCCTGTAATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCGGGCAGATCATCTGAGGTCGGGAGTTCGAGACCAGCCTGACCAACATGGAGAAACCCCGTCTCTACTAAAAATACAAAATTAGCCGGGCGTGGTGGTGCATGCCTGTAATCCCAGCTACTCGGGAGGCTGAGGCAGGAGAATTGCTTGAATCTGGGAAGCGGAGGTTGCAGTGAG
![Page 30: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/30.jpg)
Spellingsfouten in de DNA code CAGGAGGCAGAGGTTGCAGTGAGCCGAGATCACACCACTGCACTCCAGCCTGGGTGACAGAGCGAGACTCTGTCTCAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAATTAGCCGGGCACGGTGGCACACACCTGTAGTCCCAGCTATTCGGGAGGCCGAGGCAGGAAAATCGCTTGAACCTGGGAGGTGGAGGTTGCAGTGAGCTGAGATCGCACCACTGCCCACCCAGCCTGGATGACAGAGTGAGACTCCGTCTCAACAGCAGCAGCAACAACAAAACAAAAACAACAACAAAAAGCCATGTGCCCTGAAGTCTTCATCTCAGGGTCGGCTTCTAGAGGGTACCTCAAACTAAGGCATGAGTTAGCTAACCCTTGGGGACTTTTCACCTCTGATTTCTGGTTTTTCTCCCTCATCCTCTCCCCATAGAAAAGTCCAACCTGATCGTGGTCCAGAGAGGTCACAGCCCACCCACATCATCCTTGGTTCAGCCCCAATCCCAATACCAGCTGAGTCAGATTACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAGTGGGTAAGAGGCCCTGGGAAATGAGGCGATACCTCAGTCTGGGGTCCAGAGACTCAGATGCGTGGCCTCAGGCATATGCTATAATTTTACCTTGCCTCGGTTTTCCCATCTGTAAAATGGGGCCAGCAGCTATGTCTCGCTTGGGCTGGGATCCTGCAGGAACCCCCTCACTGGCCTCTTCTGCTGTCCCCTCACCATTCAGCATGAGAACCTGGGCCATGGGTCCTTCACCAAGATTTACCGGGGCTGTCGCCATGAGGTGGTGGATGGGGAGGCCCGAAAGACAGAGGTGCTGCTGAAGGTCATGGATGCCAAGCACAAGAACTGCATGGAGGTGAGAGCAATGTGGACCAGACTTTTGGAGTCGGGGCTGGCTGGAGAGGGGGTCGTGGATGCAGAGAAATTTAAAAACACACAGGGACCTGGGCGTGGTGGCTCATGCCTGTCATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCAGGAGGATGGTTTGAAGCCAGGAGTTCAAGAACAGCCTAGGCAACATAGCGAGACCTCGTCTTGACAAAAAAATTTTAGGCCGGGCGCGGTGGCTCACGCCTGTAATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCGGGCAGATCATCTGAGGTCGGGAGTTCGAGACCAGCCTGACCAACATGGAGAAACCCCGTCTCTACTAAAAATACAAAATTAGCCGGGCGTGGTGGTGCATGCCTGTAATCCCAGCTACTCGGGAGGCTGAGGCAGGAGAATTGCTTGAATCTGGGAAGCGGAGGTTGCAGTGAG
![Page 31: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/31.jpg)
Slechts beperkte delen van DNA zijn belangrijk CAGGAGGCAGAGGTTGCAGTGAGCCGAGATCACACCACTGCACTCCAGCCTGGGTGACAGAGCGAGACTCTGTCTCAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAATTAGCCGGGCACGGTGGCACACACCTGTAGTCCCAGCTATTCGGGAGGCCGAGGCAGGAAAATCGCTTGAACCTGGGAGGTGGAGGTTGCAGTGAGCTGAGATCGCACCACTGCCCACCCAGCCTGGATGACAGAGTGAGACTCCGTCTCAACAGCAGCAGCAACAACAAAACAAAAACAACAACAAAAAGCCATGTGCCCTGAAGTCTTCATCTCAGGGTCGGCTTCTAGAGGGTACCTCAAACTAAGGCATGAGTTAGCTAACCCTTGGGGACTTTTCACCTCTGATTTCTGGTTTTTCTCCCTCATCCTCTCCCCATAGAAAAGTCCAACCTGATCGTGGTCCAGAGAGGTCACAGCCCACCCACATCATCCTTGGTTCAGCCCCAATCCCAATACCAGCTGAGTCAGATGACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAGTGGGTAAGAGGCCCTGGGAAATGAGGCGATACCTCAGTCTGGGGTCCAGAGACTCAGATGCGTGGCCTCAGGCATATGCTATAATTTTACCTTGCCTCGGTTTTCCCATCTGTAAAATGGGGCCAGCAGCTATGTCTCGCTTGGGCTGGGATCCTGCAGGAACCCCCTCACTGGCCTCTTCTGCTGTCCCCTCACCATTCAGCATGAGAACCTGGGCCATGGGTCCTTCACCAAGATTTACCGGGGCTGTCGCCATGAGGTGGTGGATGGGGAGGCCCGAAAGACAGAGGTGCTGCTGAAGGTCATGGATGCCAAGCACAAGAACTGCATGGAGGTGAGAGCAATGTGGACCAGACTTTTGGAGTCGGGGCTGGCTGGAGAGGGGGTCGTGGATGCAGAGAAATTTAAAAACACACAGGGACCTGGGCGTGGTGGCTCATGCCTGTCATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCAGGAGGATGGTTTGAAGCCAGGAGTTCAAGAACAGCCTAGGCAACATAGCGAGACCTCGTCTTGACAAAAAAATTTTAGGCCGGGCGCGGTGGCTCACGCCTGTAATCCCAGCACTTTGGGAGGCTGAGGCGGGCAGATCATCTGAGGTCGGGAGTTCGAGACCAGCCTGACCAACATGGAGAAACCCCGTCTCTACTAAAAATACAAAATTAGCCGGGCGTGGTGGTGCATGCCTGTAATCCCAGCTACTCGGGAGGCTGAGGCAGGAGAATTGCTTGAATCTGGGAAGCGGAGGTTGCAGTGAG
![Page 32: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/32.jpg)
De DNA code
normale DNA sequentie CTGAGTCAGATGACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAG L S Q M T F H K I P A D S L E
DNA-fout bij leukemie CTGAGTCAGATTACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAG L S Q I T F H K I P A D S L E
![Page 33: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/33.jpg)
DNA zit in de cel condens opgepakt in chromosomen Een menselijke cel bevat 23 paar chromosomen
![Page 34: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/34.jpg)
Een chromosomale herschikking tussen chromosoom 9 en 22 is de oorzaak van chronische myeloïde leukemie (CML)
t(9;22)(q34;q22)
![Page 35: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/35.jpg)
> Uitwisseling van DNA tussen twee chromosomen > Er gaat geen DNA verloren en er komt geen DNA bij > Een deel van het BCR gen is nu gekoppeld aan een deel van het ABL gen
Een chromosomale herschikking tussen chromosoom 9 en 22 is de oorzaak van chronische myeloïde leukemie (CML)
![Page 36: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/36.jpg)
BCR gen/ ABL gen
Detectie van chromosomale herschikkingen
![Page 37: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/37.jpg)
der(12)
12
der(4)
Rood: centrale deel van chromosoom 12 Groen: gen gelegen op chromosoom 12
Detectie van chromosomale herschikkingen
![Page 38: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/38.jpg)
Chromosomale veranderingen: wegknippen van een stukje van chromosoom 4
stukje DNA is verdwenen
![Page 39: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/39.jpg)
chromosoom 4
FIP1L1
PDGFRA
chromosoom 4 met afwijking
FIP1L1 PDGFRA
Wegknippen van een stukje DNA van chromosoom 4 leidt tot de fusie van het gen FIP1L1 met het gen PDGFRA
![Page 40: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/40.jpg)
Conclusies
• Fouten in het DNA van de bloedcellen kunnen leiden tot het ontstaan van leukemie.
• DNA-fouten bij leukemie zijn zowel kleine fouten alsook chromosomale veranderingen.
• Deze DNA-fouten ontstaan spontaan, en kunnen ook door straling of chemische reacties geïnduceerd worden.
• DNA-fouten leiden tot veranderingen in de cel waardoor de cel meer zal delen, langer zal leven en zich niet volledig zal ontwikkelen.
![Page 41: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/41.jpg)
Deel 4 De complexiteit van leukemie
0
20
40
60
80
100
Pediatric Adult
alte
ring
muta
tio
ns
p = 0.0021
C
Age (years)
10 20 30 40
20
40
60
80
alte
rin
g m
uta
tio
ns
F
gemiddeld 8.2 21.0
p<0.0001
aantal DNA-fouten aantal DNA-fouten
De Keersmaecker et al. Nat Genet 2013
kinderen volwassenen leeftijd (jaren)
![Page 42: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/42.jpg)
Verloopt de ontwikkeling van leukemie lineair ?
eerste DNA-fout
A
tweede DNA-fout
A+B
derde DNA-fout
A+B+C
![Page 43: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/43.jpg)
De ontwikkeling van leukemie verloopt niet lineair, maar via een vertakte evolutie
tweede DNA-fout
(A+B) derde
DNA-fout (A+B+C)
eerste DNA-fout
(A)
vierde DNA-fout
(A+B+C+D)
(A+B+J) (A+B+J+K)
(A+B+J+L)
(A+R)
(A+R+S) (A+R+S+T)
![Page 44: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/44.jpg)
De evolutie van nieuwe soorten
![Page 45: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/45.jpg)
tweede DNA-fout
(A+B) derde
DNA-fout (A+B+C)
eerste DNA-fout
(A)
vierde DNA-fout
(A+B+C+D)
(A+B+J) (A+B+J+K)
(A+B+J+L)
(A+R)
(A+R+S) (A+R+S+T)
De ontwikkeling van leukemie duurt wellicht jaren
![Page 46: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/46.jpg)
Deel 5 de evolutie van onderzoeksmethoden
WalterGilbert&FrederickSangerNobelPrijsScheikunde1980
![Page 47: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/47.jpg)
Het bepalen van de DNA sequentie
deDNAsequenOe
![Page 48: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/48.jpg)
Het ‘lezen’ van de DNA sequentie – sinds 1977 Sanger sequencing
• radioactieve methode, met film
• arbeidsintensief maar accuraat
• korte sequentie: enkele honderden letters
• beperkte doorvoer: tiental DNA fragmenten
• gebruikt om de eerste genen te bepalen
![Page 49: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/49.jpg)
Het ‘lezen’ van de DNA sequentie – sinds 1990 Automatisering van Sanger sequencing
• fluorescente methode
• arbeidsintensief maar accuraat
• langere sequentie: tot 800 letters
• beperkte doorvoer: tot 384 DNA fragmenten
• gebruikt om menselijk genoom te bepalen (1990-2003)
![Page 50: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/50.jpg)
Het ‘lezen’ van de DNA sequentie – sinds 2005 Next-generation sequencing
• fluorescente methode
• heel beperkte werktijd voor onderzoeker
• korte sequentie: tot 150 letters
• massale doorvoer: miljarden DNA fragmenten
• gebruikt om volledige genomen te bepalen (eerste leukemie genoom in 2008)
![Page 51: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/51.jpg)
Het ‘lezen’ van de DNA sequentie – sinds 2005
![Page 52: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/52.jpg)
Het ‘lezen’ van de volledige DNA sequentie van een leukemie cel
• enkele weken tijd
• kan alle kleine spellingsfouten detecteren
• kan alle chromosoomfouten detecteren
• relatief lage kostprijs: ± 1000 Euro
![Page 53: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/53.jpg)
Visualisatie van de volledige DNA sequentie van een leukemie cel
Circos plot
spellingsfouten in genen
chromosomale veranderingen
![Page 54: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/54.jpg)
Deel 6 de evolutie van therapie
SydneyFarber(1947)-Boston,VSA
![Page 55: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/55.jpg)
Optimalisatie van combinatie chemotherapie voor de behandeling van acute lymfatische leukemie (ALL) leidt tot betere overleving bij kinderen met ALL
Bron:CCGALLstudyreports
1996-20021989-19951983-19881978-19831975-19771972-19751970-19731968-1970
![Page 56: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/56.jpg)
Niet alle patiënten met acute lymfatische leukemie (ALL) vertonen een goede respons op chemotherapie
ALLpaOëntenmethetBCR-ABLkankergenofhetMLL-AF4kankergenhebbeneenslechteprognose,enhebbenmeerintensievetherapienodig
Puietal.NEnglJMed.2004.
![Page 57: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/57.jpg)
Problemen met klassieke therapie
• optimalisatie over de jaren heen heeft de overleving van
patiënten met leukemie en lymfoom sterk verbeterd, maar
de limieten zijn stilaan bereikt
• nevenwerkingen van de therapie hebben negatief effect
op levenskwaliteit
• gevaren voor infecties, en andere levensbedreigende
complicaties van de therapie
• leukemiecellen kunnen resistent worden aan de therapie
![Page 58: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/58.jpg)
Betere kennis van de eigenschappen van de leukemiecellen maakt doelgerichte therapie mogelijk
DNA
kankergen cellenblijvenconOnudelen
![Page 59: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/59.jpg)
DNA
kankergen cellenstervenaf
Doelgericht uitschakelen van
signalen die leukemiecellen
aanzetten tot groei en overleving
Betere kennis van de eigenschappen van de leukemiecellen maakt doelgerichte therapie mogelijk
![Page 60: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/60.jpg)
Voor- en nadelen van doelgerichte therapie
VOORDELEN
• doeltreffender, meer effectief
• minder nevenwerkingen dan chemotherapie
• betere levenskwaliteit
NADELEN
• dure geneesmiddelen
• lange behandeling (vaak levenslang),
maar eenvoudig (orale inname)
• leukemiecellen kunnen relatief gemakkelijk
resistent worden
![Page 61: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/61.jpg)
Doelgerichte therapie voor de behandeling van chronische myeloïde leukemie (CML)
sinds 1991
sinds 1983
sinds 1975 voor 1975
KantarjianH,etal.Blood2012;119:1981-1987.
sinds 2001: imatinib therapie
![Page 62: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/62.jpg)
Optimalisatie van combinatie chemotherapie voor de behandeling van acute lymfatische leukemie (ALL)
ALLpaOëntenmethetBCR-ABLkankergenofhetMLL-AF4kankergenhebbeneenslechteprognose,enhebbenmeerintensievetherapienodig
Puietal.NEnglJMed.2004.
![Page 63: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/63.jpg)
Doelgerichte therapie voor de behandeling van acute lymfatische leukemie
YanadaM,etal.JCO2006;24:3460-3466
chemotherapie+imaOnib
chemotherapie
![Page 64: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/64.jpg)
Doelgerichte therapie voor de behandeling van chronische lymfatische leukemie (CLL)
BurgerJA,etal.NEnglJMed.2015;373(25):2425-37.
![Page 65: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/65.jpg)
Immuuntherapie: stimuleer onze eigen immuuncellen om kankercellen aan te vallen
• T-cellen hebben een specifiek eiwit (T-cel receptor) waarmee ze ‘vreemde’ cellen kunnen herkennen
• Als T-cellen een vreemde cel detecteren, kunnen ze die gericht afdoden
kankergen
kankercelT-celafdoden
![Page 66: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/66.jpg)
Immuuntherapie: stimuleer onze eigen immuuncellen om kankercellen aan te vallen
• T-cellen hebben een specifiek eiwit (T-cel receptor) waarmee ze ‘vreemde’ cellen kunnen herkennen
• Als T-cellen een vreemde cel detecteren, kunnen ze die gericht afdoden
Maar…
• Kankercellen ontwikkelen mechanismen om te ontsnappen aan de immuuncellen – ze worden ‘onherkenbaar’
• Kankercellen produceren stoffen om het immuunsysteem te onderdrukken
![Page 67: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/67.jpg)
Immuuntherapie: stimuleer onze eigen immuuncellen om kankercellen aan te vallen
• Via genetische manipulatie kunnen T-cellen voorzien worden van nieuwe eiwitten waardoor ze de kankercellen beter kunnen herkennen
• Als T-cellen een vreemde cel detecteren, kunnen ze die gericht afdoden
kankergen
kankercelT-celafdoden
![Page 68: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/68.jpg)
Immuuntherapie: stimuleer de eigen immuuncellen van de patiënt om de kankercellen aan te vallen
![Page 69: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/69.jpg)
Deel 7 Is leven zonder kanker/leukemie mogelijk ?
?
![Page 70: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/70.jpg)
De evolutie van nieuwe soorten
![Page 71: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/71.jpg)
DNA wordt gekopieerd bij elke celdeling
DNA
DNA
DNA
DNA
![Page 72: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/72.jpg)
Evolutie is gebaseerd op selectie van nieuwe kenmerken in een populatie
miljoenen identieke cellen
geen selectie mogelijk er kunnen geen nieuwe soorten ontstaan
![Page 73: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/73.jpg)
Evolutie is gebaseerd op selectie van nieuwe kenmerken in een populatie
enkele cellen met nieuwe eigenschap
selectie mogelijk er kunnen nieuwe soorten ontstaan
![Page 74: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/74.jpg)
Is leven zonder kanker/leukemie mogelijk ?
Nee,
Wij zijn niet volmaakt, want onze cellen maken af en toe fouten,
en daardoor ontstaat leukemie/kanker,
maar net door dergelijke fouten is evolutie en selectie mogelijk geweest
en bestaan wij…
![Page 75: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/75.jpg)
Toekomstperspectieven
• Te vaak wordt één gen bestudeerd: We moeten interacties tussen genen bestuderen.
• Te vaak wordt de leukemie als mengsel van cellen
bestudeerd: We moeten cel per cel bestuderen: elke cel is anders.
• Doelgerichte therapie is krachtig, maar het is niet haalbaar
om voor elk kankergen een geneesmiddel te ontwikkelen: We moeten zoeken naar gemeenschappelijke doelwitten die in vele kankers belangrijk zijn.
![Page 76: Leukemie: spellingsfouten in de DNA code...Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of](https://reader036.vdocuments.mx/reader036/viewer/2022071023/5fd81d1cb20cbf7440353966/html5/thumbnails/76.jpg)
contact: [email protected]