les 2 introductie wetenschapsfilosofie jk
TRANSCRIPT
Van Aufbau der Welt naarGrowth of knowledge
Karl Poppers kritisch rationalisme
1Reflectie op wetenschap 2
Afscheid van dogmatisme en relativisme
Flasificatie en Demarcatie
Gesprek met Popper.**
2Reflectie op wetenschap 2
Het logisch empirisme• De taak van de wetenschap volgens de Wiener Kreis.
• Wetenschap als Volksaufklärung.
• Taalgebruik zuiveren door logica.
• Verificatie,
confirmatie,
empirie en waarneming.
Politiek en maatschappelijk nut van een “eenheidswetenschap” (en-kuklos-paideia=encyclopedie)
3Reflectie op wetenschap 2
Logisch empirisme*
• Wiener Kreis’/(o.a.) Rudolf Carnap: Logi-scher Aufbau der Welt [1926]
• een verbinding van logische analyse en empirisme:
zinvolle uitspraken over de werkelijkheid zijn op gewaarwording gebaseerde, middels logische analyse tot de basiselementen van de ervaring reduceerbare en verifieerbare basisuitspraken/’protocol-zinnen’
4Reflectie op wetenschap 2
Experiment Theorie
Reflectie op wetenschap 2 5
Inductie en verificatie zijn niet wetenschappelijk
Popperversus
Francis Bacon
De vergissing van de logisch empiristen.
Conjectures and Refutations
TRIAL AND ERROR**
• Verschillen tussen Popper en de logisch empiristen.
• Er bestaat geen theorievrije waarneming: empirische basis verdwijnt van logisch empirisme!
6Reflectie op wetenschap 2
What is wrong with our attention?
Daarom Falsificatie als criterium:
• Theoriegeladenheid van de waarneming: er is geen basis van naakte feiten.
INDUCTIE afgewezen
7Reflectie op wetenschap 2
Voorbeeld Test**
De draagbare Popper.
8Reflectie op wetenschap 2
Theorie
Initiële Conditie
Explanandum
Politieke filosofie van Popperhangt nauw samen met zijn wetenschapsfilosofie.
Probleem van voorspellingenin de sociale wetenschappen.
Marx’ theorie is een profetie.
Durkheims theorie is wetenschap.
Waarom?
Confirmaties zijn te gemakkelijk te vinden in theorie van Marx, Freud en pseudowetenschap.
Falsificatie is de DEMARCATIE!
Stap 1:
• In plaats van verificatie moet je zoeken naar verwerping.
a. Voorbeeld van weerlegging. [Helpt vooruitgang in de wetenschap.]
b. Voorbeeld van bevestiging. [Bewijs van eigen gelijk is kenmerk van pseudo-wetenschap.]
10Reflectie op wetenschap 2
Voorbeeld van weerlegging
Alle zwanen zijn wit
1. Klopt de theorie, dan is elke volgende zwaan die ik zie wit.
1. Als P, dan Q.
2. De zwaan die ik zie is zwart. 2. Niet Q.
Conclusie: de hypothese is onjuist. Dus: Niet P.Als Hypothese waar is, is de toetsimplicatie I waar. I is echter niet waar, dus: H is niet waar.
Dit is een deductief geldige/valid redenering.
Reflectie op wetenschap 2 11
Voorbeeld van bevestiging
Alle zwanen zijn wit
1. Klopt de theorie, dan is elke volgende zwaan die ik zie wit.
1. Als P dan Q.
2. De zwaan die ik zie is wit. 2. Q.
Conclusie: de hypothese is juist. Dus: P.Als Hypothese waar is, is de toetsimplicatie I waar. I is waar, dus: H is waar.
Deductief ongeldige redenering.
Reflectie op wetenschap 2 12
Stap 2Waardoor wordt wetenschappelijke
vooruitgang bevorderd?
• Zoek naar falsificatie.
• Door een proces van gissingen (hypothesen) en weerleggingen komen we steeds dichter bij de waarheid.
• Kenmerk van wetenschap: voorlopigheid en weerlegbaarheid.
Reflectie op wetenschap 2 13
Stap 3Een theorie heeft geen wetenschappelijke status zolang ze
niet weerlegd kan worden*.
• Testbaarheid is falsifieerbaarheid door aanwezigheid van potentiële falsificatoren en cruciale tests.
• M.a.w. onder welke omstandigheden beschouw ik de theorie als weerlegd? Dit moet van te voren aangegeven zijn!
• Is de Corroboratiegraad hoog? Dan is er voor die theorie de minste reden om te zeggen dat zij onwaar is.
* Opdracht.
14Reflectie op wetenschap 2
Het toetsen van theorieën
1 Alle zwanen zijn wit.
2Er bestaat minstens één zwarte zwaan.
2 is een potentiële falsificator, een singuliere basiszin, die op grond van een beslissing(conventie) voorlopig geaccepteerd wordt (door allen).
Reflectie op wetenschap 2 15
Oefening*
Falsifieerbaar? (oefening; kopie)
• Het regent of het regent niet.
• God heeft geen oorzaak.
• Alle vrijgezellen zijn ongehuwd.
• Een cirkel is rond.
• De mens heeft vrije wil.
16Reflectie op wetenschap 2
Van Aufbau der Welt naar Growth of knowledge
We leven in een wereld van hypothesen:
I. Probleem
II. Falsifieerbare hypothesen
III. Kritiek en toets
IV. Weerlegging of behoud
V. Nieuwe falsifieerbare hypothesen op basis van verworven successen
VI. Kritiek en toets
TRIAL AND ERROR **(Popper aan het woord)
17Reflectie op wetenschap 2
Voorbereiding Praktijkonderzoek:
• Wat zijn wetenschappelijke artikelen?
• Waar vind ik wetenschappelijke artikelen?
• Hoe maak ik uit mijn leervraag een goede onderzoeksvraag?* (Zie opdrachten.)
• Voldoet de vraag aan de gestelde criteria?
19Reflectie op wetenschap 2