leinster senior college exam matters · air. beidh ar an dalta cur síos a dhéanamh ar na...

1
WEEK 9 WEEK 10 WEEK 8 WEEK 7 WEEK 6 WEEK 5 WEEK 3 WEEK 2 WEEK 1 WEEK 4 LEINSTER SENIOR COLLEGE The Courtyard, Newbridge, Co. Kildare Exam Matters Tel: 045 487811 | Fax: 045 487814 | Email: [email protected] www.leinsterseniorcollege.ie NOTICE NOTICE BOARD BOARD NEXT WEEK IN EXAM MATTERS! LIKE AND SHARE OUR FACEBOOK PAGE TO BE IN WITH A CHANCE TO WIN A FREE REVISION COURSE OF YOUR CHOICE www.facebook.com/LeinsterSeniorCollege Bio Sean O Cathasaigh Sean joined the team in LSC in 2012 and has brought renewed love of the Irish language to the whole school. His results in 2013 were fantastic and he has made Irish accessible for all students. TOPIC: LC BUSINESS GET TIPS ON HOW TO APPROACH THE EXAM FROM THE EXPERT PAT PHIPPS. NOW ENROLLING FOR CHRISTMAS REVISION COURSES.... DON’T BE TEMPTED BY INEXPERIENCED TUTORS! TRUST US TO COVER THE MOST IMPORTANT TOPICS FOR YOUR REVISION!! JUNIOR CERTIFICATE AND LEAVING CERTIFICATE COURSES... CALL NOW 045 487 811 LOG ONTO www. leinsterseniorcollege.ie FOR MORE INFO WIDE RANGE OF SUBJECTS COVERED FOR JUNIOR AND LEAVING CERT Top Tip!!! Why not use your smart phone to record yourself saying your Oral topics. Then pop your earphones in and head off for a walk.... revision on the go!!! Scrúdú Cainte na hArdteistiméireachta 2014 (Leaving Certificate Oral 2014) Teaching and Facilitation at Leinster Senior College Nationally the number of students studying Irish for the Leaving Certificate examination is increasing each year. Statistically the grades acquired by students, at Higher and Ordinary Level in Irish demonstrates a positive recording of A grades and a large proportion of students’ achieving honours. In Leinster Senior College, the percentage of students who acquired honours in both higher and ordinary level is higher than the national average. The philosophy of the Irish teacher is that students need to embrace the language in a positive and supportive learning environment. To do so the teacher encourages the students to become immersed in the language in the classroom, thereby promoting confidence with speaking and understanding the Irish language. Henceforth, the students are exposed to an Irish language environment in the classroom, where intense preparation for oral and written examinations occurs. The teacher utilises a variety of teaching strategies and engages the students in debates, group work, speed dating, role-play, mentoring, acting and interview techniques, alongside the traditional classroom teaching of subject matter. The teacher has a year plan and a lesson plan in place with clearly defined goals. The expected outcome of the programme, which is to successfully prepare students for the final examination, is central to each day of teaching Irish in Leinster Senior College. Students of differing learning capacity have their individual needs addressed and the teacher works closely with all the students. Evaluation of the teacher’s performance is encouraged, both verbally and in an anonymous written format. The oral examination 2014 will be held nationwide between the 31st March-11th April and it will last for 15 minutes. Is é seo a leanas an leagan amach a bheidh sa scúdú cainte. Fáiltiú 5 marc I nóiméad Filíocht 35 marc 2 nóiméad Sraith Pictiúr 80 marc 4 nóiméad Comhrá ginearálta 120 marc 8 nóiméad 1. An Fáiltiú Tá cúig mhír eolais ag teastáil sa roinn seo- Ainm-1 marc, Aois-I marc, Seoladh Baile, -I marc, Dáta Breithe- I marc , -Scrúduimhir -I marc. Ceisteanna agus Freagraí Samplacha Scrúdaitheoir: Dia dhuit. Cad is ainm duit? Dalta: Dia is Muire dhuit a dhuine uasail. Máire Ní Ghráda is ainm dom Scrúdaitheoir: Cén aois tú, a Mháire? Dalta: Táim seacht/ocht mbliana déag d’aois Scrúdaitheoir: Cad é do dháta breithe? Dalta: Is é mo dháta breithe ná/nó rugadh mé ar an gceathrú lá is fiche de Mhárta mile naoi gcéad is a nócha a sé. (Is í seo an mhír is deacra, bí cinnte go bhfoghlaimíonn tú do ghlanmheabhair í.) Scrúdaitheoir: Cá bhfuil tú i do chónaí/Cad é do sheoladh baile? Dalta: Tá mé/Táim i mo chónaí/Is é mo sheoladh baile ná uimhir a haon, Sráid na Strapaí, Droichead Nua , Contae Chill Dara Scrúdaitheoir: Cad é d’uimhir scrúduithe/ Is é a trí, a seacht, a cúig, a dó, a haon an scrúduimhir atá agam. (nóiméad) 2. Filíocht Iarrfaidh an scrúdaitheoir ort dán amháin nó cúpla véarsa a aithris de na dánta ainmnithe don ardleibhéal agus don ghnáthleibhéal. Roghnóidh an scrúdaitheoir an dán. Léigh an dán/véarsaí amach go cruinn, beacht agus soiléir. Bí cúramach leis an gcruinneas agus cúrsaí foghraíochta (phonetics). Is féidir leat cóip de na dánta agus nótaí foghraíochta a thabhairt isteach go dtí an scrúdú leat. Ba chóir duit a bheith de shíor ag cleachtadh ag léamh na ndánta agus ansin tiocfaidh feabhas thar na bearta ort. 4. An Comhrá Stór Focal- 75 marc Cruinneas/cumas-45 marc Is é an comhrá an chuid is luachmhaire den scrúdú cainte. Tá 120 marc ag dul dó. Is ionann é sin agus 50% den scrúdú cainte ina iomláine. Ní scrúdú eolais í seo. Tá an scrúdaitheoir ag iarraidh a fháil amach an bhfuil tú ábalta cur agus cúiteamh a dhéanamh trí mheán na Gaeilge gan aon agó. Ba cheart duit réimse leathan foclóra a ullmhú ar na hábhair seo a leanas. Foghlaim na líontóirí agus na nathanna cainte ón téacsleabhar Gaeilge. Mé féin agus mo theaghlach, mo cheantar dúchais, an scoil,caitheamh aimsirí, cad a rinne tú an samhradh seo caite, cad a dhéanfaidh tú tar éis na hArdteiste, Cad tá scríofa síos ar do fhoirm CAO agat, An Cúlú Eacnamaíochta, Polaiteoirí na linne seo. Todhchaí na Gaeilge, An Córas oideachais agus rás na bpointí. Fadhbanna na ndaoine óga, cibearbhulaíocht, Foghlaim na líontóirí agus nathanna cainte áisiúla ó do mhúinteoir agus ón téacsleabhar Gaeilge Ceisteanna agus freagraí ÉIST! SMAOINIGH! ABAIR! Cad a dhéanfaidh tú tar éis na hArdteiste > Ba mhaith liom cúrsa bunmhúinteoireachta a dhéanamh i gColáiste Phádraig. Tá an-spéis agam sa phost sin agus bhí i gcónaí. Fuair mé taithí oibre sa bhunscoil áitiúil nuair a rinne mé an idirbhliain agus thaitin sé go mór liom. Is dóigh liomsa go bhfuil na tréithe cearta agam don phost. Is duine féinmhuiníneach, géarchúiseach agus foighneach mé. Réitím go maith le daoine óga agus tá cur amach agam ar na hábhair ghinearálta. Tá Gaeilge líofa agam agus is mór an buntáiste é sin mar is féidir liom an Ghaeilge a chur chun cinn. Sa bhreis air sin is post dúshlánach é agus tá an pá agus na laethanta saoire tarraingteach agus nílimse ag gearán faoi sin. An raibh tú riamh sa Ghaeltacht? > Bhí mé ann go minic a dhuine uasail. Bhí mé ar an gCeathrú Rua cúpla bliain ó shin. Thaitin sé go mór liom. D’fhoghlaim mé a lán Gaeilge go háirithe ó na cainteoirí dúchais. Is í an Ghaeltacht foinse na teanga labhartha. Is aoibhinn liom an Ghaeilge a chloisteáil ó chainteoirí dúchais, daoine a bhfuil sé ón gcliabhán acu. Tugann sé misneach, dóchas agus ardú meanman dom. Chuaigh mé ó dheas go Gaeltacht Chorca Dhuibhne anuraidh agus bhain mé an-taitneamh as. An dóigh leat go bhfuil sé ceart go bhfuil an Ghaeilge éigeantach san Ardteist.? > Is ceist an-chasta í sin atá dó na geirbe againn le tamall. Ní gá dúinn ach a bheith ag éisteacht leis na meáin agus cloisfidh tú cur agus cúiteamh faoin ábhar seo ó am go ham. Ceapaim féin gurb í an Ghaeilge croí-lár an chultúir ghaelaigh. Cuireann sé an gomh dearg orm go mbíonn daoine ag caitheamh anuas ar an teanga. Dar liomsa caithfidh an Ghaeilge a bheith éigeantach chun í a choimeád beo Cad a cheapann tú faoin ngéarchéim eacnamaíochta agus staid na tíre faoi láthair?> Ar an gcéad dul síos tá cúrsaí go hainnis sa tír seo. Tá an ghéarchéim eacnamaíochta fós faoi lánseol agus na fahbanna a ghabhann leis níos measa ná um an dtaca seo anuraidh. Tá na fadhbanna céanna ag dó na geirbe againn i gcónaí , - dífhostaíocht, imirce, bochtaineacht, coiriúlacht agus foréigean. Ar ndóigh rinne na bainc, na polaiteoirí agus na tógálaithe santacha an tír seo a scriosadh. Bhí siad go léir ag tochras ar a gceirtlín féin agus iad beag beann ar chás na tíre. Tá líon na ndaoine atá ag dul ar imirce ag dul i méid agus is beag réiteach atá ann. Cad é do mheas faoi fhadhb na Cibearbhulaíochta?> Is fadhb mhór í an chibearbhulaíocht le cúpla bliain anuas. Tá damáiste mór déanta ag an gcibearbhulaíocht sa tír seo. Tá daoine óga sceimhlithe ina mbeatha de bharr an fheinimeáin ghránna seo. Tá daoine óga tar éis lámh a chur ina mbás féin cheana féin. Caithfidh na húdaráis dul i ngleic leis an bhfadhb seo agus rud éigin fiúntach a dhéanamh . Caithfear an dlí a chur i bhfeidhm agus na cibearbhulaithe seo a thabhairt os comhair na cúirte agus téarma príosunachta fada a ghearradh orthu. An Modh Coinníollach: Is minic a bhíonn daltaí na hArdteiste scanraithe faoi cheisteanna sa mhodh coinníollach. Ní gá do na daltaí eagla a bheith orthu. Foghlaim liosta de bhriathra sa chéad phearsa de ghlanmheabhair. Croch samplaí den mhodh coiníollach i hallaí na scoile. Is é an tslí is fearr chun an modh coinníollach a láimhseáil sa scrúdu cainte ná é a shní isteach sa chomhrá mar shampla, Cad iad rialacha na scoile: Bhuel, na gnáthrialacha a bhíonn i ngach scoil is dóigh, Caithfidh tú obair bhaile a dhéanamh gach lá. Tá córas maith smachta againn agus má sháraíonn tú na rialacha déanann an príomhoide teagmháil leis na tuismitheoirí. Aontaím leis na rialacha ar an iomlán ach dá mbeinnse i mo phríomhoide d’athróinn cuid de na rialacha. Bheinn dian ar na múinteoirí Laghdóinn go mór ar an obair bhaile agus thabharfainn leathlá do na daltaí ar an Aoine. Creidim go láidir sa seanfhocal “Mol an óige agus tiocfaidh sí, cáin í agus titfidh sí” Déanaim mo chroí dhíchill na daltaí a spreagadh i gcónaí. Cuirim béim láidir ar mhodheolaíocht agus baineann na daltaí an-taitneamh as seo mar bíonn éagsúlacht sa seomra ranga. Rugadh agus tógadh i nGaeltacht Chorca Dhuibhne agus is cuid lárnach de me shaol í an Ghaeilge. Is é an sprioc atá agam mar mhúinteoir Gaeilge ná úsáid nádúrtha na teanga mar ghnáththeanga bheo cumarsáide a chur chun cinn ní hamháin sa seomra ranga ach timpeall na scoile freisin bunaithe ar na ceachtanná atá á múineadh agam. Sa bhreis air sin ceapaim féin go gcaithfidh dea-chaidreamh a bheith agat leis na daltaí sa seomra ranga agus cabhraíonn sé sin le spiorad na Gaeilge a chothú i measc na ndaltaí. Caithfidh an múinteoir Gaeilge ógánaigh a spreagadh i dtreo na maitheasa mar táimid ag brath go mór orthu an teanga cheilteach seo a chur chun cinn ní hamháin sa seomra ranga ach timpeall na tíre. Tá sé tábhachtach go ndéantar teagasc na Gaeilge sa seomra ranga trí mheán na Gaeilge agus tabharfaidh sé seo ardú meanman do na daltaí agus ní bheidh aon eagla orthu roimh an scrúdú cainte. Cónach an tséin ort agus Forbair go ndeinir (May you have good luck and may you do wonders) 3. An tSraith Pictiúr Díreoidh an scrúdaitheoir ansin ar an gcéad roinn eile den scrúdú cainte - an tsraith pictiúr. Is é seo an roinn is deacra ach ní gá do dhaltaí a bheith scanraithe rompu. 80 marc a bheidh ag dul don chuid seo den scrúdú cainte. Stór focal, líofacht agus cumarsáid = 50 marc Foghraíocht agus cruinneas gramadaí = 20 marc Ceisteanna curtha agus freagartha = 10 marc. Mairfidh an chuid seo den scrúdú 4 nóiméad Tá fiche leathanach le hullmhú ag daltaí na séú bliana agus tá sé pictiúr ar gach ceann díobh. Beidh an tsraith pictiúr istigh i gclúdach litreach agus roghnóidh an scrúdaitheoir an pictiúr/leathanach go randamach. Tabharfar nóiméad amháin don dalta chun féachaint air. Beidh ar an dalta cur síos a dhéanamh ar na himeachtaí go léir san aimsir chaite nó aimsir láithreach. Tá sé tábhachtach nach ndéanann an dalta na haimsirí a mheascadh. Tá sé fíorthábhachtach tagairt a dhéanamh do gach pictiúr sa tsraith. Mura ndéanann tú é sin caillfidh tú marcanna. Níl sé riachtanach don dalta é féin/í féin a úsáid san insint (ie. An chéad phearsa a úsáid). Is féidir leo an tríú pearsa a úsáid. Bain úsáid as na bolgáin chainte (speech bubbles) chun cabhrú leat. Ná téigh thar fóir leis an Insint. Is leor abairtí gearra simplí. Má tá carachtair sa phictiúr ainmnigh iad. Tá sé i bhfad níos fearr má labhraíonn tú faoi na pictiúir i bhfoirm scéil agus san aimsir chaite beidh sé níos fusa duit. Sa bhreis air sin beidh leanúnachas ann agus críochnóidh tú an scéal níos tapúla. Ina dhiaidh sin cuirfidh an dalta trí cheist ar an scrúdaitheoir bunaithe ar ábhar na 6 pictiúr. Nuair a bheidh sé sin déanta cuirfidh an scrúdaitheoir trí cheist ar an dalta. Is leor buncheisteanna eolais a chur ar an scrúdaitheoir. Cuirfidh an scrúdaitheoir buncheisteanna eolais ort freisin. Ceisteanna an dalta agus na freagraí (sampla pictiúr- Tine sa Teach) Conas a bhí an aimsir i bpictiúr a haon - Bhí sé cur sneachta agus bhí sé an-fuar Cár ullmhaigh Síle na sceallóga - d’Ullmhaigh Síle na sceallóga sa chistin. Cé mhéad duine i bpictiúr a sé - Beirt Ceisteanna an scrúdaitheora agus na freagraí - (sampla - pictiúr - Cuairt an Uachtaráin) Cé mhéad duine a bhí ag an gcruinniú i bpictiúr a haon - Bhí seachtar sa phictiúr Cén saghas ceoil a bhí á sheinm ag an mbanna ceoil i bpictiúr a sé - Bhí ceol traidisiúnta á sheinm acu Cé bhí ag teacht ar cuairt chun na scoile - Bhí An tUachtarán ag teacht ar cuairt chun na scoile OUTSTANDING TEACHERS OUTSTANDING RESULTS

Upload: others

Post on 09-Mar-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: LEINSTER SENIOR COLLEGE Exam Matters · air. Beidh ar an dalta cur síos a dhéanamh ar na himeachtaí go léir san aimsir chaite nó aimsir láithreach. Tá sé tábhachtach nach

WEEK 9 WEEK 10WEEK 8WEEK 7WEEK 6WEEK 5WEEK 3WEEK 2WEEK 1 WEEK 4

LEINSTER SENIOR COLLEGEThe Courtyard, Newbridge, Co. Kildare Exam MattersTel: 045 487811 | Fax: 045 487814 | Email: [email protected]

www.leinsterseniorcollege.ie

NOTICENOTICEBOARDBOARD

NEXT WEEKIN EXAM MATTERS!

LIKE AND SHARE OUR FACEBOOK PAGE TO BEIN WITH A CHANCE TO WIN A FREE REVISIONCOURSE OF YOUR CHOICE

www.facebook.com/LeinsterSeniorCollege

Bio Sean O CathasaighSean joined the team in LSC in 2012 and has brought renewed loveof the Irish language to the whole school. His results in 2013 werefantastic and he has made Irish accessible for all students.

TOPIC: LC BUSINESSGET TIPS ON HOW TOAPPROACH THE EXAM

FROM THE EXPERTPAT PHIPPS.

NOW ENROLLING FOR

CHRISTMAS REVISION

COURSES....

DON’T BE TEMPTED BY

INEXPERIENCED TUTORS! TRUST US

TO COVER THE MOST IMPORTANT

TOPICS FOR YOUR REVISION!!

JUNIOR CERTIFICATE AND

LEAVING CERTIFICATE COURSES...

CALL NOW 045 487 811

LOG ONTO www.

leinsterseniorcollege.ie

FOR MORE INFO

WIDE RANGE OFSUBJECTS COVEREDFOR JUNIOR ANDLEAVING CERT

Top Tip!!!Why not use your smart phoneto record yourself saying yourOral topics. Then pop yourearphones in and head off for awalk.... revision on the go!!!

Scrúdú Cainte na hArdteistiméireachta 2014(Leaving Certificate Oral 2014)Teaching and Facilitation at Leinster Senior CollegeNationally the number of students studying Irish for the Leaving Certificate examination isincreasing each year. Statistically the grades acquired by students, at Higher and OrdinaryLevel in Irish demonstrates a positive recording of A grades and a large proportion of students’achieving honours.In Leinster Senior College, the percentage of students who acquired honours in both higher

and ordinary level is higher than the national average. The philosophy of the Irish teacher isthat students need to embrace the language in a positive and supportive learning environment.To do so the teacher encourages the students to become immersed in the language in theclassroom, thereby promoting confidence with speaking and understanding the Irish language.Henceforth, the students are exposed to an Irish language environment in the classroom, whereintense preparation for oral and written examinations occurs. The teacher utilises a variety ofteaching strategies and engages the students in debates, group work, speed dating, role-play,mentoring, acting and interview techniques, alongside the traditional classroom teaching ofsubject matter.The teacher has a year plan and a lesson plan in place with clearly defined goals. Theexpected outcome of the programme, which is to successfully prepare students for the finalexamination, is central to each day of teaching Irish in Leinster Senior College. Studentsof differing learning capacity have their individual needs addressed and the teacher worksclosely with all the students. Evaluation of the teacher’s performance is encouraged, bothverbally and in an anonymous written format.The oral examination 2014 will be held nationwide between the 31st March-11th April and itwill last for 15 minutes. Is é seo a leanas an leagan amach a bheidh sa scúdú cainte.

Fáiltiú 5 marc I nóiméadFilíocht 35 marc 2 nóiméadSraith Pictiúr 80 marc 4 nóiméadComhrá ginearálta 120 marc 8 nóiméad

1. An Fáiltiú

Tá cúig mhír eolais ag teastáil sa roinn seo- Ainm-1 marc, Aois-I marc, Seoladh Baile, -Imarc, Dáta Breithe- I marc , -Scrúduimhir -I marc.

Ceisteanna agus Freagraí SamplachaScrúdaitheoir: Dia dhuit. Cad is ainm duit?Dalta: Dia is Muire dhuit a dhuine uasail. Máire Ní Ghráda is ainm domScrúdaitheoir: Cén aois tú, a Mháire?Dalta: Táim seacht/ocht mbliana déag d’aoisScrúdaitheoir: Cad é do dháta breithe?Dalta: Is é mo dháta breithe ná/nó rugadh mé ar an gceathrú lá is fiche de Mhárta

mile naoi gcéad is a nócha a sé. (Is í seo an mhír is deacra, bí cinnte gobhfoghlaimíonn tú do ghlanmheabhair í.)

Scrúdaitheoir: Cá bhfuil tú i do chónaí/Cad é do sheoladh baile?Dalta: Tá mé/Táim i mo chónaí/Is é mo sheoladh baile ná uimhir a haon, Sráid

na Strapaí, Droichead Nua , Contae Chill DaraScrúdaitheoir: Cad é d’uimhir scrúduithe/ Is é a trí, a seacht, a cúig, a dó, a haon an

scrúduimhir atá agam.(nóiméad)

2. Filíocht

Iarrfaidh an scrúdaitheoir ort dán amháin nó cúpla véarsa a aithris de na dánta ainmnithedon ardleibhéal agus don ghnáthleibhéal. Roghnóidh an scrúdaitheoir an dán. Léigh andán/véarsaí amach go cruinn, beacht agus soiléir. Bí cúramach leis an gcruinneas aguscúrsaí foghraíochta (phonetics). Is féidir leat cóip de na dánta agus nótaí foghraíochta athabhairt isteach go dtí an scrúdú leat. Ba chóir duit a bheith de shíor ag cleachtadh agléamh na ndánta agus ansin tiocfaidh feabhas thar na bearta ort.

4. An ComhráStór Focal- 75 marcCruinneas/cumas-45 marc

Is é an comhrá an chuid is luachmhaire den scrúdú cainte. Tá 120 marc ag dul dó. Is ionanné sin agus 50% den scrúdú cainte ina iomláine. Ní scrúdú eolais í seo. Tá an scrúdaitheoir agiarraidh a fháil amach an bhfuil tú ábalta cur agus cúiteamh a dhéanamh trí mheán na Gaeilgegan aon agó. Ba cheart duit réimse leathan foclóra a ullmhú ar na hábhair seo a leanas.Foghlaim na líontóirí agus na nathanna cainte ón téacsleabhar Gaeilge.Mé féin agus mo theaghlach, mo cheantar dúchais, an scoil,caitheamh aimsirí, cad a rinne tú ansamhradh seo caite, cad a dhéanfaidh tú tar éis na hArdteiste, Cad tá scríofa síos ar do fhoirmCAO agat, An Cúlú Eacnamaíochta, Polaiteoirí na linne seo. Todhchaí na Gaeilge, An Córasoideachais agus rás na bpointí. Fadhbanna na ndaoine óga, cibearbhulaíocht, Foghlaim nalíontóirí agus nathanna cainte áisiúla ó do mhúinteoir agus ón téacsleabhar Gaeilge

Ceisteanna agus freagraí

ÉIST!SMAOINIGH!ABAIR!Cad a dhéanfaidh tú tar éis na hArdteiste >

Ba mhaith liom cúrsa bunmhúinteoireachta a dhéanamh i gColáiste Phádraig. Táan-spéis agam sa phost sin agus bhí i gcónaí. Fuair mé taithí oibre sa bhunscoiláitiúil nuair a rinne mé an idirbhliain agus thaitin sé go mór liom. Is dóighliomsa go bhfuil na tréithe cearta agam don phost. Is duine féinmhuiníneach,géarchúiseach agus foighneach mé. Réitím go maith le daoine óga agus tá curamach agam ar na hábhair ghinearálta. Tá Gaeilge líofa agam agus is mór anbuntáiste é sin mar is féidir liom an Ghaeilge a chur chun cinn. Sa bhreis air sinis post dúshlánach é agus tá an pá agus na laethanta saoire tarraingteach agusnílimse ag gearán faoi sin.

An raibh tú riamh sa Ghaeltacht? >

Bhí mé ann go minic a dhuine uasail. Bhí mé ar an gCeathrú Rua cúpla bliainó shin. Thaitin sé go mór liom. D’fhoghlaim mé a lán Gaeilge go háirithe ó nacainteoirí dúchais. Is í an Ghaeltacht foinse na teanga labhartha. Is aoibhinn lioman Ghaeilge a chloisteáil ó chainteoirí dúchais, daoine a bhfuil sé ón gcliabhánacu. Tugann sé misneach, dóchas agus ardú meanman dom. Chuaigh mé ódheas go Gaeltacht Chorca Dhuibhne anuraidh agus bhain mé an-taitneamh as.

An dóigh leat go bhfuil sé ceart go bhfuil an Ghaeilgeéigeantach san Ardteist.? >

Is ceist an-chasta í sin atá dó na geirbe againn le tamall. Ní gá dúinn ach a bheithag éisteacht leis na meáin agus cloisfidh tú cur agus cúiteamh faoin ábhar seo ó amgo ham. Ceapaim féin gurb í an Ghaeilge croí-lár an chultúir ghaelaigh. Cuireannsé an gomh dearg orm go mbíonn daoine ag caitheamh anuas ar an teanga. Darliomsa caithfidh an Ghaeilge a bheith éigeantach chun í a choimeád beo

Cad a cheapann tú faoin ngéarchéim eacnamaíochtaagus staid na tíre faoi láthair?>

Ar an gcéad dul síos tá cúrsaí go hainnis sa tír seo. Tá an ghéarchéimeacnamaíochta fós faoi lánseol agus na fahbanna a ghabhann leis níos measaná um an dtaca seo anuraidh. Tá na fadhbanna céanna ag dó na geirbe againni gcónaí , - dífhostaíocht, imirce, bochtaineacht, coiriúlacht agus foréigean. Arndóigh rinne na bainc, na polaiteoirí agus na tógálaithe santacha an tír seo ascriosadh. Bhí siad go léir ag tochras ar a gceirtlín féin agus iad beag beann archás na tíre. Tá líon na ndaoine atá ag dul ar imirce ag dul i méid agus is beagréiteach atá ann.

Cad é do mheas faoi fhadhb na Cibearbhulaíochta?>

Is fadhb mhór í an chibearbhulaíocht le cúpla bliain anuas. Tá damáiste mórdéanta ag an gcibearbhulaíocht sa tír seo. Tá daoine óga sceimhlithe inambeatha de bharr an fheinimeáin ghránna seo. Tá daoine óga tar éis lámha chur ina mbás féin cheana féin. Caithfidh na húdaráis dul i ngleic leis anbhfadhb seo agus rud éigin fiúntach a dhéanamh . Caithfear an dlí a chur ibhfeidhm agus na cibearbhulaithe seo a thabhairt os comhair na cúirte agustéarma príosunachta fada a ghearradh orthu.

An ModhCoinníollach:Is minic a bhíonn daltaí na hArdteiste scanraithefaoi cheisteanna sa mhodh coinníollach. Ní gá dona daltaí eagla a bheith orthu. Foghlaim liosta debhriathra sa chéad phearsa de ghlanmheabhair.Croch samplaí den mhodh coiníollach i hallaí nascoile. Is é an tslí is fearr chun an modh coinníollacha láimhseáil sa scrúdu cainte ná é a shní isteach sachomhrá mar shampla,

Cad iad rialacha na scoile: Bhuel, tá nagnáthrialacha a bhíonn i ngach scoil is dóigh,Caithfidh tú obair bhaile a dhéanamh gach lá. Tácóras maith smachta againn agus má sháraíonntú na rialacha déanann an príomhoide teagmháilleis na tuismitheoirí. Aontaím leis na rialacha aran iomlán ach dá mbeinnse i mo phríomhoided’athróinn cuid de na rialacha. Bheinn dian ar namúinteoirí Laghdóinn go mór ar an obair bhaileagus thabharfainn leathlá do na daltaí ar an Aoine.

Creidim go láidir sa seanfhocal “Mol an óige agustiocfaidh sí, cáin í agus titfidh sí” Déanaim mo chroídhíchill na daltaí a spreagadh i gcónaí. Cuirimbéim láidir ar mhodheolaíocht agus baineann nadaltaí an-taitneamh as seo mar bíonn éagsúlachtsa seomra ranga. Rugadh agus tógadh mé inGaeltacht Chorca Dhuibhne agus is cuid lárnachde me shaol í an Ghaeilge. Is é an sprioc atáagam mar mhúinteoir Gaeilge ná úsáid nádúrthana teanga mar ghnáththeanga bheo cumarsáide achur chun cinn ní hamháin sa seomra ranga achtimpeall na scoile freisin bunaithe ar na ceachtannáatá á múineadh agam. Sa bhreis air sin ceapaimféin go gcaithfidh dea-chaidreamh a bheith agatleis na daltaí sa seomra ranga agus cabhraíonnsé sin le spiorad na Gaeilge a chothú i measc nandaltaí. Caithfidh an múinteoir Gaeilge ógánaigha spreagadh i dtreo na maitheasa mar táimid agbrath go mór orthu an teanga cheilteach seo a churchun cinn ní hamháin sa seomra ranga ach timpeallna tíre.Tá sé tábhachtach go ndéantar teagasc na Gaeilgesa seomra ranga trí mheán na Gaeilge agustabharfaidh sé seo ardú meanman do na daltaíagus ní bheidh aon eagla orthu roimh an scrúdúcainte.

Cónach an tséin ort agus Forbair go ndeinir(May you have good luck and may you do wonders)

3. An tSraith PictiúrDíreoidh an scrúdaitheoir ansin ar an gcéad roinn eile den scrúdú cainte - an tsraithpictiúr. Is é seo an roinn is deacra ach ní gá do dhaltaí a bheith scanraithe rompu.

80 marc a bheidh ag dul don chuid seo den scrúdú cainte.Stór focal, líofacht agus cumarsáid = 50 marcFoghraíocht agus cruinneas gramadaí = 20 marcCeisteanna curtha agus freagartha = 10 marc.Mairfidh an chuid seo den scrúdú 4 nóiméad

Tá fiche leathanach le hullmhú ag daltaí na séú bliana agus tá sé pictiúr ar gach ceanndíobh. Beidh an tsraith pictiúr istigh i gclúdach litreach agus roghnóidh an scrúdaitheoir anpictiúr/leathanach go randamach. Tabharfar nóiméad amháin don dalta chun féachaintair. Beidh ar an dalta cur síos a dhéanamh ar na himeachtaí go léir san aimsir chaite nóaimsir láithreach. Tá sé tábhachtach nach ndéanann an dalta na haimsirí a mheascadh. Tásé fíorthábhachtach tagairt a dhéanamh do gach pictiúr sa tsraith. Mura ndéanann tú é sincaillfidh tú marcanna. Níl sé riachtanach don dalta é féin/í féin a úsáid san insint (ie. Anchéad phearsa a úsáid). Is féidir leo an tríú pearsa a úsáid.Bain úsáid as na bolgáin chainte (speech bubbles) chun cabhrú leat. Ná téigh thar fóir leisan Insint. Is leor abairtí gearra simplí. Má tá carachtair sa phictiúr ainmnigh iad. Tá sé ibhfad níos fearr má labhraíonn tú faoi na pictiúir i bhfoirm scéil agus san aimsirchaite beidh sé níos fusa duit. Sa bhreis air sin beidh leanúnachas ann agus críochnóidh túan scéal níos tapúla. Ina dhiaidh sin cuirfidh an dalta trí cheist ar an scrúdaitheoir bunaithear ábhar na 6 pictiúr. Nuair a bheidh sé sin déanta cuirfidh anscrúdaitheoir trí cheist ar an dalta. Is leor buncheisteanna eolais achur ar an scrúdaitheoir. Cuirfidh an scrúdaitheoir buncheisteannaeolais ort freisin.

Ceisteanna an dalta agus na freagraí (sampla pictiúr- Tinesa Teach)Conas a bhí an aimsir i bpictiúr a haon - Bhí sé cursneachta agus bhí sé an-fuarCár ullmhaigh Síle na sceallóga - d’Ullmhaigh Síle nasceallóga sa chistin.Cé mhéad duine i bpictiúr a sé - Beirt

Ceisteanna an scrúdaitheora agus na freagraí -(sampla - pictiúr - Cuairt an Uachtaráin)Cé mhéad duine a bhí ag an gcruinniú i bpictiúr ahaon - Bhí seachtar sa phictiúrCén saghas ceoil a bhí á sheinm ag an mbanna ceoil ibpictiúr a sé - Bhí ceol traidisiúnta á sheinm acuCé bhí ag teacht ar cuairt chun na scoile - Bhí AntUachtarán ag teacht ar cuairt chun na scoile

OUTSTANDING TEACHERS OUTSTANDING RESULTS