lec การหายใจระกับเซลล์
TRANSCRIPT
การหายใจระดบเซลลCellular respiration
การหายใจระดบเซลล
• การผลตพลงงานจากสารอาหารทเซลลไดรบ พลงงานทไดจะสะสมอยใน รปของพลงงานพนธะ
• เมอเซลลตองการใชพลงงาน กจะสลายพนธะดงกลาวเพอปลดปลอยพลงงานออกมา ใชในกจกรรมตาง ๆ ของเซลล เชน การน าสารบางชนดเขาสเซลล, การเคลอนท เปนตน
• break down food such as sugar and release the energy they contain in a cell. This happens in both plant and animal cells.
• Mitochondria, found in both plant and animal cells, are responsible for cellular respiration.
• Photosynthesis: Use energy from the sun to make food.
• Cellular Respiration: Change food into energy the cell and body can use.
• สารอนทรยทส าคญมากทสดทใชใน การสะสมพลงงานในสงมชวตคอ ATP (ADENOSINETRIPHOSPHATE)
• การสลายพนธะระหวางหมฟอสเฟตจะเปน การปลอดปลอยพลงงานทสะสมอยในพนธะออกมา ในทางกลบกนการสรางพนธะเหลานกตองอาศย พลงงานเชนกน
Addition of a phosphate to ADP to make ATP is known as “substrate-level phosphorylation”
NAD+ และ FAD
• นอกจากนยงมสารอนทรยอกพวกหนง สามารถเกบสะสมพลงงานจากสารอาหารในรปของอเลกตรอน ซงจะสามารถปลอยพลงงานทสะสมไวออกมา เมอมการถายเทอเลกตรอนไปยงตวรบอเลกตรอนอน ๆ พลงงานเหลานจะถกน าไปใชสงเคราะห ATP เพอสะสมพลงงานไวใชตอไป
• ในการรบอเลกตรอนของ NAD+ และ FAD นนมกมการรบโปรตอน (H+) มาดวย ท าใหโมเลกลของสารทงสองตวทรบอเลกตรอนมาแลวอยในรปของ NADH และ FADH2
โครงสรางใดท าหนาทผลตพลงงาน ?
Cellular respiration
• Aerobic cellular respiration
• Fermentation (Anaerobic)
Aerobic respiration
การหายใจแบบใชออกซเจน(Aerobic respiration)
• เปนกระบวนการสราง ATP จากโมเลกลของกลโคสไดมากทสดถง 36 -38 โมเลกล ตอกลโคส 1 โมเลกล
• เปนการสลายสารอาหารโดยใชออกซเจนเขารวมประกอบดวย 4 ขนตอน คอ
1. ไกลโคไลซส (Glycolysis)
2. การสรางอะซทลโคเอนไซม เอ (Acetyl Co A)
3. วฏจกรเครบส (Krebs cycle)
4. การถายทอดอเลกตรอน (Electron transport system)
• สารอาหารทจะถกเปลยนใหเปนพลงงานหรอ ATP นน ไมจ าเปนทจะตองเรมจากกลโคสเพยงอยางเดยว สารอาหารอน เชน ไขมนเมอสลายตวใหกรดไขมนกจะเปลยนเปนแอซตล โคเอไดมากมาย ซงจะใหพลงงานผานวฏจกรเครบสไดโดยตรง โดยไมตองผานวถไกลโคลซส สารอาหารอน เชนโปรตน กเชนกน เมอสลายตวใหเปนกรดอะมโน กสามารถเปลยนเปนสารตวกลางทเขาวฏจกรเครบสได
1. ไกลโคไลซส (Glycolysis)
• กระบวนการสลายน าตาลกลโคส (C6H12O6) ซงมคารบอน 6 อะตอมไปเปนกรดไพรวก (C3H4O3) ซงมคารบอน 3 อะตอม จ านวน 2 โมเลกล
• เกดทไซโทพลาสซมของเซลลทเรยกวา ไซโทซอล (Cytosol)
2. การสราง Acetyl coA
• สารทมคณสมบตคลายวตามน ละลายในไขมน มอยตามธรรมชาตในรางกายและรางกายสามารถผลตไดเอง พบในเซลลทกเซลลทมชวตโดยจะอยทสวนเยอหมของไมโตคอนเดรย (Mitochondrial) และมความจ าเปนตอรางกาย
• เชอมระหวางไกลโคไลซสกบวฏจกรเครบส• มกรดไพรวกเปนสารตงตน ผานเขาสไมโทคอนเดรยและท าปฏกรยากบโคเอนไซมเอ (coenzyme A) ไดเปนแอซตลโคเอนไซม เอ (acetyl CoA) ซงมคารบอน 2 อะตอม
• ในปฏกรยานมการปลอยแกสคารบอนไดออกไซด 2 โมเลกลและเปลยน NAD+ เปน NADH + H+ โดยมเอนไซมไพรเวตดไฮโดรจเนสคอมเพลกซ (pyruvate dehydrogenase complex) เปนตวเรงปฏกรยา
3. วฏจกรเครบส (Krebs cycle)
• เรมตนดวยการรวมตวกนของแอซตลโคเอนไซมเอกบกรดออกซาโลแอซตก (oxaloacetic acid) ซงมคารบอน 4 อะตอมไดกรดซตรก(citric acid) ซงมคารบอน 6 อะตอม และจะมการเปลยนแปลงไปอกหลายขนตอนและมเอนไซมหลายชนดเปนตวเรงปฏกรยา
• มการดงแกสคารบอนไดออกไซดออกจากกรดซตรกท าใหคารบอนอะตอมของกรดซตรกลดลงจาก 6 คารบอนอะตอมเปน 5 และ 4 คารบอนอะตอมตามล าดบ ซงเมอไดสารทมคารบอนอะตอม 4 อะตอมคอกรดออกซาโลแอซตกกสามารถรวมตวกบแอซตลโคเอนไซมเอเปนกรดซตรกไดอก และเกดการหมนเวยนเปนวฏจกร
• แตละรอบของวฏจกรเครบสนอกจากจะมการดงแกสคารบอนไดออกไซดออกแลวยงมการสราง NADH + H+, FADH2 และ GTP
การถายทอดอเลกตรอน(Electron transport system)
การถายทอดอเลกตรอน (electron transport system)
• NADH กบ FADH2 จากKreb’s Cycle จะเขาสขนตอนทเรยกวา การถายทอดอเลกตรอน
• NADH กบ FADH2 จะมอเลกตรอนพลงงานสง อเลกตรอนนจะถกสงไปยงตวสงผานอเลกตรอนทเยอหมไมโทรคอนเดรย (Inner membrane) ระหวางนนอเลกตรอนกจะปลดปลอยพลงงานออกมาเรอยๆ โดยมตวรบอเลกตรอนตวสดทายคอ ออกซเจน
• ดงนนหนาทของออกซเจนคอเปนตวรบอเลกตรอน (เพราะถาไมรบอเลกตรอนกจะไมถกถายทอดพลงงานกจะไมเกด)
• ระหวางทเกดการสงตออเลกตรอนนเองกจะมกระบวนการหลายอยางเพอสราง ATP ขนมา และเมอออกซเจนรบอเลกตรอน กจะกลายเปนน า
• ระหวางการถายทอดอเลกตรอนเปนชวงๆ จะเกดพลงงานอสรทเรยกวาออกซเดทฟ ะซงจะน าไปใชในการสราง ATP ดวยกระบวนการฟอสโฟรเลชน (oxidative phosphorylation)
• การสราง ATP ในกระบวนการน ไมใชการสราง ATP โดยตรงแบบ substrate-level phosphorylation เหมอนทสรางจากวถไกลโคลซสและวฏจกรเครบส แตจะเปนการสรางแบบทตองมการเชอมโยงกบการออกซเดชนในระบบถายทอดอเลกตรอนซงท าใหเกดการปมของโปรตอนผานเยอหมชนในของไมโทคอนเดรย
แหลงพลงงานทใชสราง ATP มาจากความแตกตางของโปรตอนระหวาง 2 ดาน
ของเยอหมชนในของไมโทคอนเดรย