LEARNING DUTCH WITH SONGS Dutch language course for absolute beginners

Faculteit der Geesteswetenschappen Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies (INTT)

2

INHOUD Les 1 Wie ben jij, wat is je naam? Alfabetliedje. 3 Berend Botje. 4 Wie ben jij? 5 Les 2 Koffie, koffie, lekker bakje koffie. Anders nog iets? 7 Vakkenvuller. 8 Koffie. 10 Les 3 En soms denk ik: ik neem de trein. Linksaf en rechtdoor. 11 Parijs, Berlijn, Madrid. 14 Per spoor (kedeng kedeng). 16 Les 4 Aan de Amsterdamse grachten. Aan de Amsterdamse grachten. 18 Bij ons in de Jordaan. 20 Tulpen uit Amsterdam. 21 Les 5 Nederland o Nederland. 15 miljoen mensen. 22 Wij houden van Oranje. 23 Als je denkt aan Nederland. 24 Les 6 Ik ben stapelgek op jou! Het is een nacht…. (Levensecht) 25 Sofietje 26 Suzanne 28

3

LES 1 WIE BEN JIJ, WAT IS JE NAAM? Thema: zich voorstellen, voornaam, achternaam, adres ALFABETLIEDJE

A, B, C, D, E, F, G H, I, J, K, L, M, N, O, P Q, R, S, T, U, V, W X, Y, Z doen ook nog mee Als je goed hebt opgelet Ken je nu het alfabet.

4

BEREND BOTJE Berend Botje ging uit varen Met zijn scheepje naar Zuidlaren De weg was recht, de weg was krom Nooit kwam Berend Botje weerom. Een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven Waar is Berend Botje gebleven? Hij is niet hier, hij is niet daar Hij is naar Amerika.

Beeld van Berend Botje in Zuidlaren, Groningen

5

Wie ben jij? uit: Anders nog iets? Liedjes voor wie Nederlands leert. Janjaap de Vries 1. Vooraf - Welke zin past bij welke afbeelding? A B C

1. Wie ben jij? 2. Waar kom jij vandaan?

3. 3. Waar woon jij?

2. Vooraf - Welk antwoord past bij welke vraag?

1. Wie ben jij? A. Mijn naam is Hassan

2. Waar kom jij vandaan? B. Ik ben Jan

3. 3. Waar woon jij? C. Ik kom uit Iran

4. Wat is je naam? D. Ik woon in Nederland 3. Luister naar het lied. Wie komt er eerst? Zet de personen in de juiste volgorde.

A. Arman B.Herman C. Peter D.Jan E. mevrouw F. Hassan van Dam

1. __________ 2. __________ 3. __________ 4. __________ 5. __________ 6. __________

6

4. Luister naar het lied en beantwoord de volgende vragen.

1. Waar is Jan geboren? _____________________

2. Wat is de achternaam van Herman? _____________________

3. Wie is er in Afrika geboren? _____________________

4. Wat is de voornaam van mevrouw van Dam? _____________________

5. Waar woont Peter? _____________________

5. Luister voor de laatste keer naar het lied en vul de gaten in.

Mijn ____________ is Jan Ik ben in Nederland geboren. Ik ____________ Herman Mijn achternaam die is van Doorn. Ik ben Hassan Ik ben ____________ Afrika geboren. Ik ____________ uit Iran Aangenaam. Wie ____________ jij? ____________ is je naam? Waar ____________ jij? Waar kom jij ____________ ? (2x) ____________ ben Arman Ik ben in Azië ____________. Mevrouw van Dam Mijn ____________ die is Hannelore In Amsterdam ____________ ik ____________ ben ik ook geboren. Peter is ____________ naam Aangenaam. Wie ben ____________? Wat is ____________ naam? ____________ woon jij? Waar ____________ jij vandaan? (4x)

7

LES 2 KOFFIE, KOFFIE, LEKKER BAKJE KOFFIE! Thema: eten en drinken, de winkel.

ANDERS NOG IETS? Uit: Liedjes voor wie Nederlands leert.

Kan ik u helpen, zeg het maar. Dag groenteboer, twee kroppen sla. Dat is 1.50 bij mekaar. Anders nog iets, wat zal het zijn?

5 Een pond tomaten niet te klein. Mag het ook een beetje meer zijn? Mandarijnen, een stuk of tien, Een rode kool, drie aubergines. Dat is dan 7 euro 10,

10 Bedankt en tot ziens.

Wat zal het zijn, zegt u het maar. Anders nog iets? Nee verder niets. Tot ziens dan maar.

Kan ik u helpen, zeg het maar.

15 Een halfje bruin, een slagroomtaart. Dat is 8 euro bij mekaar. Verder nog iets, wat zal het zijn? Nou, bakker, graag wat marsepein. Heeft u er nog 20 cent bij?

20 Bolletjes met sesamzaad, Appelgebak en chocola. 5 euro 60 bij mekaar. Goed weekend dan maar.

Kan ik u helpen, zeg het maar.

25 Ja, slager, kip graag en tartaar. Dat is 6 euro bij mekaar. Anders nog iets, wat zal het zijn? Een schol graag, visboer, niet te klein. Mag ’t ook een beetje meer zijn?

30 Nieuwe haring, een stuk of tien, Verse garnalen en sardien. Dat is dan 7 euro 10. Bedankt en tot ziens.

8

VAKKENVULLER Simon

Nog lang geen ______________________ Ik heb zoveel te doen Want iedereen is _________________________ doen Attentie, wil Simon naar rij vier

5 Die mevrouw die __________________ de thee Ik loop graag met u mee

Als uw kar vol zit Dan ben ik allang tevree

Vak voor de _______________ 10 Daarginds bij de _______________ Vak voor de suiker Die vind je ernaast Vak voor het snoepgoed Vak voor de ______________ 15 Vak voor de frisdrank Daar om de _______________ Vak voor de _________________ Daarginds bij de ________________ Vak voor de suiker 20 Die vind je ernaast Vak voor het snoepgoed Vak voor de _____________ Vak voor de koekjes Daar om de _______________ 25 Ik blijf me verbazen

Een rij voor kassa twee En kassa vijf is ____________________ leeg U vraagt maar En ik _______________ het u aan

30 Wat u zoekt vind ik zo Ik weet het uit mijn hoofd Elke rij, elk product Van voren en weer terug

9

Vak voor de _______________ 35 Daarginds bij de ________________ Vak voor de suiker Die vind je ernaast Vak voor het snoepgoed Vak voor de ______________ 40 Vak voor de frisdrank Daar om de ___________________ Vak voor de ________________ Daarginds bij de _________________ Vak voor de suiker 45 Die vind je ernaast Vak voor het snoepgoed Vak voor de _________________ Vak voor de wijn Daar om de _________________ 50 Deka, Dirk, AH yeah

Volmar, Aldi, AH yeah Deka, Dirk, AH yeah Volmar, Aldi, AH yeah

De klanten die zeuren

55 Heeft u Bonduelle? Nee hier niet Maar _______________ vast wel De pauze is net over En voordat ik het weet

60 Weer een klant aan mijn reet Die op zoek is naar deodorant tegen zweet

Vak voor de __________________ Daarginds bij de _______________ Vak voor de suiker 65 Die vind je ernaast Vak voor het snoepgoed Vak voor de _________________ Vak voor de frisdrank Daar om de _________________ 70 Deka, Dirk, AH yeah

Volmar, Aldi, AH, yeah (4x)

10

KOFFIE Rita Corita

refrein Koffie, koffie, lekker bakkie koffie Jongens wie lust er een kop Koffie, koffie, lekker bakkie koffie Wat knapt een mens daarvan op

5 Je kan heel lang leven en blijft ook gezond Als je maar nooit op de koffie komt Koffie, koffie, lekker bakkie koffie Wat knapt een mens daarvan op

Mijn man had voor een bakkie troost als zijn vrienden meegenomen

10 Op een uur dat een fatsoenlijk mens al lang in zijn bed ligt te dromen Ik hoorde in de keuken wel, ze zaten moppen te tappen Maar toen ik met koffie naar binnen kwam begonnen ze te klappen

refrein

De koffie ging erin als koek en ik kreeg een complimentje Maar ik dacht: jullie gaan naar huis, ik sluit voor vanavond mijn tentje

15 Toen zei mijn man: wat zou ons nog een tweede bakkie goed smaken Ze riepen: hè ja, en toen moest ik wel opnieuw weer koffie maken

refrein

11

LES 3 EN SOMS DENK IK: IK NEEM DE TREIN. Thema: reizen en richtingen. Linksaf en rechtdoor uit: Anders nog iets? Liedjes voor wie Nederlands leert. VOORAF 1. Welke zinnen passen bij welke tekening?

2. Je loopt rechtdoor.

3. Je neemt de eerst straat links.

3. 3. Je gaat over de brug rechtsaf. 4. Je steekt de straat over.

2. Kruis de goede antwoorden aan. Er zijn er meerdere goed. a. Stel: je bent de weg kwijt. Wat kan je vragen?

Dag meneer, weet u misschien de weg? Dag mevrouw, ik zoek het postkantoor Dag meneer, wilt u met me weg? Dag mevrouw, ik ben verdwaald. Kunt u me helpen?

b. Stel: iemand vraagt je de weg maar je kan die persoon niet helpen. Wat kan je zeggen? Excuseer, ik ben thuis. Sorry, ik ben hier niet zo bekend. Pardon, ik kom hier niet vandaan. Ik ben hier niet zo thuis.

12

NA ÉÉN OF MEERDERE LUISTERBEURTEN 3. Luister naar het lied en beantwoord de volgende vragen. Er is meer dan

1 antwoord goed.

a. Waar wil de zanger naartoe? naar het zwembad naar het postkantoor naar het gemeentehuis naar de bank naar het station naar zijn eigen huis

b. Aan wie vraagt hij de weg?

aan een agent aan een postbode aan een mevrouw aan een meneer

c. Welke straten hoor je in het lied?

Parkstraat Rozenlaan Boterweg Rivierenlaan

4. Luister voor de laatste keer naar het lied en vul de gaten in.

Dag meneer weet u misschien de ____________ naar het gemeentehuis? Dag mevrouw weet u misschien de weg? Ik ben ____________ niet zo thuis.

5 Dag agent ik ben hier niet ____________. Ik kom hier niet vandaan. Ik zoek de bank het ____________ hier ergens zijn. In de Rozenlaan. refrein Linksaf en rechtdoor.

10 Over de ____________ rechtsaf. Linksaf en rechtdoor. ____________ straat rechtsaf. Linksaf en rechtdoor.

13

En ____________ de kerk rechtsaf. 15 Linksaf en rechtdoor.

Eerste straat rechtsaf.

Pardon ik wil ____________ naar het zwembad gaan aan de Boterweg. Hoe ver ____________ ____________ ongeveer nog hier vandaan?

20 Ga ik de goede weg? Dag meneer ik zoek het postkantoor maar ____________ het nog niet gezien. Moet ik hier links of ____________ of toch rechtdoor? Weet u de weg misschien? refrein

25 Dag mevrouw het is ____________ al heel erg laat ze wachten op me thuis. Ben ik hier goed of ben ik soms verdwaald? Ik wil wel graag naar huis.

refrein

14

PARIJS, BERLIJN, MADRID

Boudewijn de Groot Ik heb nog twee paar __________________ In Madrid Waarvan één paar Dat me prima zit 5 En ______________ denk ik:

Ik neem de ______________ Om weer eens in Madrid te zijn Er _____________ een zak met wasgoed In Parijs

10 Waarin een ______________ Dat mis ik voor geen prijs En ______________ denk ik: Ik stap eens op En haal die zak met wasgoed op 15 Ik heb ook nog een _________________

In Berlijn Maar ik weet niet meer Wat de inhoud wel kan zijn En ____________ denk ik:

20 Weet je wat ik ____________ Ik ga eens naar die _______________ toe Maar ja Madrid, Parijs, Berlijn Waar mijn _____________ en mijn __________________ En mijn _______________ zijn

25 Wat moet ik met die grote _________________ Wat moet ik met die resten Van een ver ___________________ Die _____________________ zijn beschimmeld En dat _______________ is te klein

30 En die ________________ Die zal wel niet te tillen zijn

15

Ach ja Parijs, Berlijn, Madrid Waar iemand anders met zijn voeten in mijn ________________ zit Van dat _________________

35 Zullen ze wel een stofdoek maken En die __________________ Die doet tenslotte niets ter zake Wat moet ik met die ___________________ Ik blijf zitten waar ik zit

40 Ik ben bij jou Tabé Parijs, Berlijn, Madrid Ik heb nog twee paar __________________ In Madrid Waarvan één paar

45 Dat me prima zit En ____________ denk ik: Ik neem de __________________ Om weer eens in Madrid te zijn Er ________________ een zak met wasgoed

50 In Parijs Waarin een ______________ Dat mis ik voor geen prijs En ________________ denk ik: Ik stap eens op

55 En haal die zak met wasgoed op

Ik heb ook nog een ________________ In Berlijn Maar ik weet niet meer Wat de inhoud wel kan zijn

60 En _____________ denk ik: Weet je wat ik _________________ Ik ga eens naar die ______________ toe

16

PER SPOOR (KEDENG KEDENG) Guus Meeuwis

refrein Kedengkedeng, kedengkedeng, kedengkedeng, kedengkedeng Kedengkedeng, kedengkedeng hoehoe Kedeng kedeng, kedengkedeng, kedengkedeng, kedengkedeng Kedengkedeng, kedengkedeng, hoehoe

5 En kilometers spoor schieten onder mij door

Ik ben op weg naar jou, want ik ben weg van jou Vanochtend vroeg vertrokken in de luwte na de nacht En tien minuten op de trein gewacht Want die had wat vertraging en mijn God daar baal ik van

10 Omdat ik nu tien minuten minder bij je blijven kan

refrein

De trein raast alsmaar verder van station naar station Ik kom op plaatsen waar ik nooit ben geweest Er rammelt plots een kar, er roept een juffrouw: ‘Koffie, thee.’ Ik heb wel dorst, toch zeg ik nee

15 Want de trein vermindert vaart terwijl mijn hart steeds sneller gaat Ik kijk uit het raam om te zien of zij daar staat

refrein

Ik stap uit, kijk om me heen, en even voel ik mij alleen En ik zie haar nog niet staan Maar vanachter een pilaar verschijnt haar lachende gezicht

20 Voor mijn gevoel lijkt alles langzamer te gaan En ik ren op haar af, zij komt mij tegemoet En achter ons vertrekt de trein omdat een trein nou eenmaal verder moet

refrein

17

En ik blijf bij jou slapen, want jij woont bij het spoor En ’s nachts, oelala, gaat het ritme door

refrein

Wouterus Verschuur, Wachtpost in de buurt van Haarlem, omstreeks 1848.

18

Les 4 AAN DE AMSTERDAMSE GRACHTEN. Thema: Amsterdam AAN DE AMSTERDAMSE GRACHTEN Wim Sonneveld

refrein Aan de Amsterdamse grachten

Heb ik heel mijn hart voor altijd verpand Amsterdam vult mijn gedachten Als de mooiste stad in ons land 5 Al die Amsterdamse mensen Al die lichtjes ’s avonds laat op het plein Niemand kan zich beter wensen Dan een Amsterdammer te zijn

Er staat een huis aan de gracht in oud Amsterdam 10 Waar ik als jochie van acht bij grootmoeder kwam

Nu zit een vreemde meneer in ’t kamertje voor En ook die heerlijke zolder werd tot kantoor Alleen de bomen dromen Hoog boven ’t verkeer

15 En over het water gaat er Een bootje net als weleer

19

refrein Aan de Amsterdamse grachten

Heb ik heel mijn hart voor altijd verpand Amsterdam vult mijn gedachten 20 Als de mooiste stad in ons land Al die Amsterdamse mensen Al die lichtjes ’s avonds laat op het plein Niemand kan zich beter wensen Dan een Amsterdammer te zijn 25 ‘k Heb veel gereisd en al vroeg de wereld gezien

En nimmer kreeg ik genoeg van het reizen nadien Maar ergens bleef er een sterk verlangen in mij Naar Hollands kust en de stad aan Amstel en IJ

Ludolf Backhuysen, Gezicht op Amsterdam met schepen op het IJ, 1666

20

BIJ ONS IN DE JORDAAN refrein

Bij ons in de Jordaan Zing je van hela hola hup faldera Bij ons in de Jordaan Zie je de jongens en de meiden dansend gaan, hatsjee

5 Bij ons in de Jordaan Waar de bloemen voor de ramen staan En de Amsterdamse humor nooit verloren gaat Zolang de lepel in de brijpot staat

In Amsterdam heb ik mijn hart verloren

10 Als ouwe toffe jongen, zo recht uit de Jordaan Daar ben ik in een keldertje geboren En ga daar heel m’n leven beslist niet meer vandaan

refrein

We houden allemaal van een verzetje Dan moet je ons zien hossen, de beentjes van de vloer

15 De man van Drees die zegt: Kom op, wat let je? En pakt dan met een schuiver z’n ouwe toereloer

refrein

We voelen ons verbonden met elkander Want zit je in de zorgen of in de ratsmodee Dan helpt de één zoveel ie kan de ander

20 Zo zijn de Jordanezen, ze leven met je mee refrein

21

TULPEN UIT AMSTERDAM Herman Emmink Als de lente komt dan stuur ik jou Tulpen uit Amsterdam Als de lente komt pluk ik voor jou Tulpen uit Amsterdam Als ik wederkom dan breng ik jou Tulpen uit Amsterdam Duizend gele, duizend rooie Wensen jou het allermooiste Wat mijn mond niet zeggen kan Zeggen tulpen uit Amsterdam

Tulpen De Keukenhof lente 2011

22

Les 5 NEDERLAND O NEDERLAND! Thema: Nederland

15 MILJOEN MENSEN Fluitsma en Van Tijn

Land van 1000 meningen, het land van nuchterheid Met z’n allen op het strand, beschuit bij het ontbijt Het land waar niemand zich laat gaan, behalve als we winnen Dan breekt acuut de passie los, dan blijft geen mens meer binnen

5 Het land wars van betutteling, geen uniform is heilig Een zoon die noemt zijn vader Piet, je fiets staat nergens veilig

refrein 15 miljoen mensen, op dat hele kleine stukje aarde Die schrijf je niet de wetten voor, die laat je in hun waarde 15 miljoen mensen, op dat hele kleine stukje aarde 10 Die moeten niet het keurslijf in, die laat je in hun waarde

Het land vol groepen van protest, geen chef die echt de baas is Gordijnen altijd open zijn, lunch een broodje kaas is Het land vol verdraagzaamheid, alleen niet voor de buurman De grote vraag die blijft altijd: waar betaalt ie nou zijn huur van

15 Het land dat zorgt voor iedereen, geen hond die van de goot weet Met nasiballen in de muur, en niemand die droog brood eet

refrein

Een fiets staat nergens veilig.

23

WIJ HOUDEN VAN ORANJE André Hazes

Samen zijn we sterk, eendracht maakt machtig Hoe een klein land groot kan zijn, is dat niet prachtig

refrein Nederland oh Nederland, jij bent een kampioen Wij houden van Oranje

5 Om zijn daden en zijn doen

Straks als het rood wit blauw voor ons wordt gehesen Dan zijn wij een groot gezin met goud zijn wij geprezen

refrein

Van de tribunes klinkt het Wilhelmus Nu nog mooier dan voorheen, ach wie laat geen tranen

refrein ( a capella)

10 Nederland, oh Nederland, jij bent een kampioen

Wij houden van Oranje Om zijn daden en zijn doen Wij houden van Oranje ’t Is de ware kampioen

24

ALS JE DENKT AAN NEDERLAND….. (Liedje bij hoofdstuk 13 van Code Plus 1)

Als je denkt aan Nederland wat zie je dan? Als je denkt aan Nederland wat zie je dan? Ik zie lange rechte lijnen door de lage landen gaan De bloemen geel, de rode schuine daken

5 Ik zie de koeien zwart en wit onder de blauwe luchten staan De dijken die ons bijzonder maken En ik zie de lijnen en de kleuren: Een schilderij van Mondriaan

Als je denkt aan Nederland wat hoor je dan?

10 Als je denkt aan Nederland wat hoor je dan? Ik hoor de stem van het water die zingt in alles mee In het noorden echt de harde, in het zuiden de zachte g Ik hoor de fietsbel hoog en laag in elke straat Ik hoor de stem van de dokter: dat het vanzelf wel overgaat

15 En ook in de musea hoor ik nog De stemmen van Rembrandt en Van Gogh

Als je denkt aan Nederland wat proef je dan? Als je denkt aan Nederland wat proef je dan? Dan proef ik boter melk kaas, dat ene koekje bij de thee

20 De speculaas van Sinterklaas, de zoute haring en de zee Dan proef ik drop en stamppot, snert, de mayonaise en de friet En wat de boer niet kent, dat eet hij liever niet Ik proef bij bitterbal en bier in elke kroeg: Doe nou maar normaal, dat is al gek genoeg!

25

LES 6 IK BEN STAPELGEK OP JOU! Thema: de liefde HET IS EEN NACHT …… (LEVENSECHT) Guus Meeuwis Je vraagt of ik zin heb in een sigaret ’t Is twee uur ’s nachts, we liggen op bed In een hotel, in een stad, waar niemand ons hoort En niemand ons kent, en niemand ons stoort Op de vloer ligt een lege fles wijn En kledingstukken die van jou of mij kunnen zijn Een schemering, de radio zacht En deze nacht heeft alles, wat ik van een nacht verwacht Refr. Het is een nacht die je normaal alleen in films ziet Het is een nacht die wordt bezongen in het mooiste lied Het is een nacht waarvan ik dacht dat ik hem nooit beleven zou Maar vannacht beleef ik hem met jou oooooo Ik ben nog wakker en ik staar naar het plafond En ik denk aan de dag, die lang geleden begon Het zomaar ervandoor gaan met jou Niet wetend waar de reis eindigen zou Nu lig ik hier in een wildvreemde stad En heb net de nacht van mijn leven gehad Maar helaas, er komt weer licht door de ramen Hoewel voor ons de wereld vannacht heeft stilgestaan Refr. Maar een lied blijft slechts bij woorden Een film is scène gezet Maar deze nacht met jou is levensecht Refr. Het is een nacht die je normaal alleen in films ziet Het is een nacht die wordt bezongen in het mooiste lied Het is een nacht waarvan ik dacht dat ik hem nooit beleven zou Maar vannacht beleef ik hem met jou oooooooooooo En ik hou alleen nog maar van jou (2x)

26

SOFIETJE Johnny Lion Zij dronk ranja met een rietje, mijn Sofietje Op een Amsterdams terras Zij was Hollands als ’t gras Als een molen aan de plas Ik wist niet wat ik moest zeggen, uit moest leggen Iets wat Cupido wel weet Dat ze mij meteen iets deed, meteen iets deed Ik zag meisjes in Parijs en in Turijn In Helsinki, in Londen en Berlijn Waar ik op de wijde wereld was Ze mochten er wel zijn Maar de mooiste van de mooisten is Sofie In de liefde is zij zeker een genie Want zo’n meisje als Sofietje is een lentesymfonie In haar stem hoor ik een liedje, melodietje ’t Is een liedje met een lach Dat ik hoor sinds ik haar zag, sinds ik haar zag

27

Paul Gabriël, Molen aan een poldervaart, c. 1888

28

SUZANNE VOF de Kunst We zitten samen in de kamer En de stereo staat zacht En ik denk nu gaat het gebeuren Hierop heb ik zo lang gewacht Niemand in huis de deur op slot Mijn avond kan niet meer kapot Suzanne, Suzanne, ik ben stapelgek op jou (2x) Ik leg mijn arm om haar schouder Streel haar zachtjes door haar haar Kan het bijna niet geloven Voorzichtig kussen wij elkaar En opeens gaat de telefoon En een vriendelijke stem aan de andere kant van de lijn Verontschuldigt zich voor het verkeerd verbonden zijn En ik denk bij mezelf: waarom nu, waarom ik, waarom??? Suzanne, Suzanne, ik ben stapelgek op jou (2x) Ik ga maar weer opnieuw beginnen Zoen haar teder in haar nek Maar de hartstocht is verdwenen En ze reageert zo gek Ze vraagt of er nog cola is En ik denk: nu is het mis Suzanne, Suzanne, ik ben stapelgek op jou (2x) We zitten nog steeds in de kamer Met de stereo op 10 ’t Zal nu wel niet meer gebeuren En ik hou het voor gezien Ze zegt: ik denk dat ik maar ga Ze zegt: tot ziens, en ik zeg: jaaaa Suzanne, Suzanne, ik ben stapelgek op jou (2x)

29

Frans Hals, Twee zingende jongens, 1625