Landelijke ontwikkelingen

De Bibliotheek van de toekomstIn januari presenteerde Job Cohen het boekje Bibliotheek van de toekomst, knooppunt voor kennis, contact en cultuur, het advies van de Commissie Cohen die zich in opdracht van het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken richtte op de maatschappelijke functie van de bibliotheek in de toekomst. De focus was gericht op 2025.

Naast de maatschappelijke opdracht en de kernwaarden (waar komen we vandaan) werden de belangrijkste maatschappelijke ontwikkelingen beschreven die invloed hebben op de invulling van de opdracht, de gewenste transitie en de weg daar naartoe opdat bibliotheken een vitale schakel in de kennissamenleving zullen zijn.

De nieuwe Bibliotheekwet heeft haar gang door Eerste en Tweede Kamer gemaakt en is per 1 januari 2015 van kracht geworden. In de wet is onder meer vastgelegd:

• Bibliotheken als maatschappelijke voorzieningen dragen bij aan de persoonlijke ontwikkeling en verbetering van de maatschappelijke kansen van het algemene publiek door 5 bibliotheekfuncties: 1) ter beschikking stellen van kennis en informatie; 2) bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie; 3) bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur; 4) organiseren van ontmoeting en debat; en 5) laten kennis maken met kunst en cultuur.

• Netwerkverantwoordelijkheden op alle niveaus• Rol Koninklijke Bibliotheek in het stelsel• Contributievrijdom tot 18 jaar• Lidmaatschap van fysiek en digitale bibliotheek• De betrokkenheid van de drie overheden

In het kader van de aansluiting op actuele maatschappelijke ontwikkelingen, verscheen de Toolkit de Bibliotheek, hart van de samenleving, die inspiratie biedt voor aansluiting van de bibliotheekfuncties in het sociale domein en de drie decentralisaties zorg, jeugdzorg en participatiewet.

In de 2e helft van het jaar sloot Bibliotheek Arnhem zich aan bij de beweging van de Bredebieb, die voortvarend inspeelt op m.n. de hierboven genoemde veranderingen. De Bibliotheek is één van de vier bibliotheken die samen met een private partij het hart vormen van de Bredebieb-community.

Plusbibliotheken De Arnhemse bibliotheek maakt deel uit van de groep van 14 zogenaamde Plusbibliotheken in Nederland. De Plusbibliotheken leverden met hun collecties op HBO+-niveau weer een belangrijke bijdrage aan de Collectie Nederland. Iedere Plusbibliotheek heeft een eigen zwaartepunt, voor de Bibliotheek Arnhem is dit geschiedenis en (specifieke onderdelen) bladmuziek. Samen met de ruime, unieke collectie van de Gelderland Bibliotheek maakt dit ons tot een bibliotheek met een plus in de ware zin van het woord. Leners en collega-bibliotheken uit de hele provincie en het hele land wisten ons ook in 2014 weer goed te vinden en te benutten.

In 2014 is bijna de gehele collectie geplaatst in de Nationale Bibliotheek Catalogus (NBC). Eind 2014 zijn de voorbereidingen gestart om de NBC te ontsluiten voor klanten. De Bibliotheek Arnhem neemt bovendien deel in werkgroepen om te komen tot de Nationale Bibliotheekpas.

Samenwerken: 1 + 1 = 3

Beeldmateriaal: Bibliotheek van de toekomst, Sectorinstituut Openbare Bibliotheken, januari 20149

In de provincie

Het Gelderse netwerk De Bibliotheek Arnhem is mede vanuit haar opdracht als Plusbibliotheek één van de voortrekkers en actief participant in het Gelderse netwerk van Bibliotheken (SGB).

Zowel de directeur als enkele medewerkers maakten ook in 2014 deel uit van projectgroepen en themaverbanden. Zij waren betrokken bij de aansturing van grote Gelderse projecten, SAMBIS (bibliotheeksysteem) voor 17 bibliotheken en Centraal Collectioneren/Centraal Titelbeheer voor 19 bibliotheken. De Bibliotheek was daarnaast intensief betrokken bij de Marketing-werkgroep, waar ook Voordeel met je Biebpas is ondergebracht, en bij het themaverband Ontmoeting en Debat. De directeur was ook in 2014 lid van het dagelijks bestuur van SGB.

Samenwerking met andere bibliothekenHet onderzoek naar verregaande samenwerking met de Bibliotheek Veluwezoom, gestart in 2013 in opdracht van beide bibliotheken, werd in het voorjaar van 2014 afgerond. Eind maart volgde de rapportage aan Raden van Toezicht en directies, waarna het rapport intern is besproken. Na ampele overwegingen was de conclusie dat er meerdere redenen waren om in deze fase van ontwikkeling van de Bibliotheek geenverdere stappen te zetten in de richting van een fusie. Met de Bibliotheek Veluwezoom werd afgesproken de lopende samenwerking voort te zetten.

In Arnhem

Actief in lokale netwerkenDe dienstverlening van de Bibliotheek is gericht op samenwerking met het onderwijsveld, van het primair onderwijs tot en met het hoger beroepsonderwijs. Daarnaast werd inhoudelijk hecht samengewerkt met diverse partijen in het maatschappelijke veld. Een voorbeeld daarvan is het Bondgenootschap voor laaggeletterden in de regio Arnhem, dat de strijd aanbindt tegen laaggeletterdheid in Arnhem en omstreken. De Bibliotheek volgde de ontwikkelingen in haar omgeving. Een voorbeeld hiervan was een behoefte-onderzoek bij (startende) ondernemers in de binnenstad. Dit leidde tot de ontwikkeling en uitvoering van de Bibliotheek voor Ondernemers, die aansluit bij de toename van het aantal zzp´ers. De Bibliotheek voor Ondernemers biedt (kleine) ondernemers, winkeleigenaren en zzp’ers de mogelijkheid hun kennis en vaardigheden (op verschillende gebieden) te verbeteren door middel van netwerkbijeenkomsten, workshops en lezingen.

Binnen de stad Arnhem is de Bibliotheek actief als netwerkpartner in het culturele en maatschappelijke veld. De directeur was in 2014 voorzitter van het dagelijkse bestuur van Cultuurnetwerk Arnhem (CNA). In 2015 zal een onafhankelijke voorzitter worden geworven. Vanuit CNA was de directeur eveneens lid van het algemeen bestuur van Stichting Binnenstad Arnhem (SBA).

De directeur maakte in het verslagjaar op uitnodiging van de gemeente deel uit van de Strategische begeleidingscommissie Arnhem Agenda en van de Adviescommissie voor de Bridge to Liberation Experience in het kader van 70 jaar Market Garden. Daarnaast was er actieve betrokkenheid bij diverse stedelijke netwerken, waaronder het Stedelijk Netwerk Arnhem.

10

Samengaan met Volksuniversiteit De samenwerking tussen de Volksuniversiteit Arnhem en de Bibliotheek werd in het verslagjaar intensief onderzocht. In het kader van versterking van bibliotheken op het gebied van Een Leven Lang Leren, werd met financiële ondersteuning van de provinciale ondersteuningsorganisatie een onderzoek uitgevoerd naar de samenwerking tussen beide organisaties.

Op basis van het uitgebrachte advies werden verdere definitieve stappen gezet en voorbereidend werk verricht, die leidden tot een fusie per 1 januari 2015. De functie Volksuniversiteit blijft onder deze naam behouden binnen de organisatie en dienstverlening van de Bibliotheek en zal binnen het kader van Een Leven Lang Leren met gebundelde krachten en energie doorontwikkeld worden binnen de unit Cultuur, Educatie en Lezen.

11