Pulmones et bronchi Pulmones et bronchi

MushkëritëMushkëritë ( (pulmonespulmones))

Mushkëritë janë organe themelore të aparatit Mushkëritë janë organe themelore të aparatit respirator. Njeriu ka mushkërinë e djathtë dhe të respirator. Njeriu ka mushkërinë e djathtë dhe të majtë majtë ((pulmo dexter et pulmo sinisterpulmo dexter et pulmo sinister))..

Mushkëritë janë të vendosura në Mushkëritë janë të vendosura në spatium spatium pleuropulmonalepleuropulmonale

Mushkëritë lMushkëritë lidhidhenen meme organet e mediastinumit organet e mediastinumit nëpërmjetnëpërmjet rrënjës mushkërore rrënjës mushkërore ((radix pulmonisradix pulmonis))

Mushkëritë Mushkëritë janë të lëvizshme në hapësirën janë të lëvizshme në hapësirën pleurale pleurale ((cavitas pleuraliscavitas pleuralis).).

SipSipëërfaqja e mushkrfaqja e mushkëërive rive ëështshtëë e l e lëëmuar muar dhe e tejdukshme.dhe e tejdukshme.

NNgjyra e mushkërive është e kuqërremtë e gjyra e mushkërive është e kuqërremtë e çelur te fëmijët, çelur te fëmijët, kurse kurse te te ttëë rriturrrituritit është e është e përhimtë apo e murme në të zezëpërhimtë apo e murme në të zezë..

Mushkëritë janë të buta dhe elastike, kur Mushkëritë janë të buta dhe elastike, kur të shtrydhen, pëlcasin alveolat e tyre dhe të shtrydhen, pëlcasin alveolat e tyre dhe dëgjohet një kërcitje karakteristike.dëgjohet një kërcitje karakteristike.

.Pulmo dexter/sinister

Pulmo et bronchi

DimensionetDimensionet LLartësia e mushkërisë është rreth artësia e mushkërisë është rreth 25 cm.25 cm. Në Në

bazën e saj diametri gjerësor është bazën e saj diametri gjerësor është D-D-10 – 13 10 – 13 cm, cm, M-M-7 – 9 cm7 – 9 cm dhe ai dhe ai sagjital është 14 – 17 cm. sagjital është 14 – 17 cm.

Pesha e Pesha e tyretyre është 1100 – 1500 gram, mushkëria është 1100 – 1500 gram, mushkëria e djathtë është më e rëndë për 100 – 170 gram. e djathtë është më e rëndë për 100 – 170 gram.

Pesha specifike e mushkërive Pesha specifike e mushkërive te të porsalinduritte të porsalindurit është është 1,0681,068 për mushkërinë e cila nuk ka marrë për mushkërinë e cila nuk ka marrë ajajëër, ndërsa r, ndërsa 0,50 0,50 për mushkërinë e cila ka marrë për mushkërinë e cila ka marrë ajajëër. r.

Kjo e dhënë ka rëndësi mjekoligjore për të Kjo e dhënë ka rëndësi mjekoligjore për të treguar se fëmiu ka lindtreguar se fëmiu ka lindur iur i gjallë apo i vdekur. gjallë apo i vdekur.

Forma, faqet dhe buzët e mushkëriveForma, faqet dhe buzët e mushkërive Mushkëritë kanë formën e konit të prerë për së Mushkëritë kanë formën e konit të prerë për së

gjatigjati.. Faqet e mushkërisëFaqet e mushkërisë: : facies costalisfacies costalis ((pars pars

vertebralisvertebralis), facias mediastinalis, facies ), facias mediastinalis, facies diaphragmaticadiaphragmatica

LartLart faqja brinjore dhe mediastinale bashkohon faqja brinjore dhe mediastinale bashkohon dukeduke form formuaruar maj majeen e mushkërisë n e mushkërisë ((apex apex pulmonispulmonis). ).

BuzBuzëët e mushkërisë: t e mushkërisë: margo anteriormargo anterior, , margo margo posteriorposterior dhe dhe margo inferiormargo inferior

Margo inferior eMargo inferior e përkufizon përkufizon bazenbazen e mushkërisë e mushkërisë apo faqen diafragmatike apo faqen diafragmatike ((basis pulmonis s. basis pulmonis s. facies diaphragmaticafacies diaphragmatica).).

.Pulmo dexterFacies costalis

Facies costalisFacies costalis

Në Në facies costalisfacies costalis shihen hullitë paralele, të shihen hullitë paralele, të cilat iu përgjigjen brinjëve përkatëse. cilat iu përgjigjen brinjëve përkatëse.

Në këtë faqe, në të dy Në këtë faqe, në të dy mushkritmushkritë, ë, gjendet gjendet fissura obliquafissura obliqua,, e cila e ndane cila e ndanëë k këëttëë faqe n faqe në ë lobus superiorlobus superior dhe dhe lobus inferiorlobus inferior..

Në mushkërinë e djathtëNë mushkërinë e djathtë ekziston edhe ekziston edhe fissura horizontalisfissura horizontalis,, e cila nga vrigulli i e cila nga vrigulli i sipsipëërm e ndan rm e ndan lobus mediuslobus medius..

.Pulmo dexter facies costalis

.Pulmo sinisterfacies costalis

.Pulmo sinisterfacies costalis

Facies mediastinalisFacies mediastinalis

FFacies medialisacies medialis është e thelluar është e thelluar dhe dhe në mesin e saj në mesin e saj gjendetgjendet dera e mushkërisë dera e mushkërisë ((hilum s. hilus hilum s. hilus pulmonispulmonis).).

PPërpara dhe nën derën e mushkërisëërpara dhe nën derën e mushkërisë,, në të dy në të dy mushkëritëmushkëritë gjendet shtypëla e zemrës gjendet shtypëla e zemrës ((impressio impressio cardiacacardiaca).).

Në mushkërinë e majtë, prapa hiluNë mushkërinë e majtë, prapa hilummit, gjendet it, gjendet sulcus aorticussulcus aorticus,, kursekurse në mushkërinë e djathtë në mushkërinë e djathtë gjendet gjendet impressio esophagei et sulcus v. azygosimpressio esophagei et sulcus v. azygos..

.Pulmo dexter facies mediastinalis

Hilum pulmonis Hilum pulmonis MMbi hilubi hilumm në mushkërinë e djathtë, në mushkërinë e djathtë,

përpara përpara gjendetgjendet sulcus v. cavae superiorsulcus v. cavae superior,, kursekurse prapa prapa sulcus tr. brachiocephalicussulcus tr. brachiocephalicus,,

NNë mushkërinë e majtë mbi hiluë mushkërinë e majtë mbi hilumin e sajmin e saj gejndetgejndet sulcus a. carotis communis sulcus a. carotis communis sinistrae et a. subcalviae sinistraesinistrae et a. subcalviae sinistrae..

Dera mushkërore Dera mushkërore ((hilum s. hilum s. hhiluiluss pulmonis pulmonis)) është vendi hyrës i mushkërisëështë vendi hyrës i mushkërisë,, nëpër të nëpër të cilën kalon rrënja mushkërore cilën kalon rrënja mushkërore ((radix s. radix s. pediculus pulmonispediculus pulmonis)) me tëë gjitha elementet e saj.

.Pulmo sinisterfacies medistinalis

.Pulmo sinister Facies mediastinalis

.Pulmo sinister Facies mediastinalis

Radix pulmonisRadix pulmonis

Në mesNë mes të rrënjës mushkërore të rrënjës mushkërore gjenden rrugët gjenden rrugët ajroreajrore ((bronchi lobaresbronchi lobares)),,

Enët funksionale të gjakutEnët funksionale të gjakut janë: janë:aa. pulmonalesaa. pulmonales dhe dhe vv. Pulmonalesvv. Pulmonales,, të cilat të cilat gjenden përpara gjenden përpara bronkeve.bronkeve.

Enët nutritive të gjakutEnët nutritive të gjakut janë: janë: rr. bronchiales s. rr. bronchiales s. aa. aa. bbronchialesronchiales,, të cilat gjenden prapa rrënjës të cilat gjenden prapa rrënjës mushkëroremushkërore

Gërshetimi nervor Gërshetimi nervor ((plexus pulmonalisplexus pulmonalis)) ndodhet ndodhet prapa bronkeve.prapa bronkeve.

Nodi lymphatici tracheobronchiales superioresNodi lymphatici tracheobronchiales superiores (“(“gjëndërat limfatike hilaregjëndërat limfatike hilare”).”).

Apex pulmonisApex pulmonis

Maja e mushkërisë Maja e mushkërisë ((apex pulmonisapex pulmonis)) është pjesa është pjesa e mushkërisëe mushkërisë, e cila gjendet, e cila gjendet mbi rrafshin e mbi rrafshin e brinjës së dytë. brinjës së dytë.

Apex pulmonisApex pulmonis kalon nëpër kalon nëpër apertura thoracis apertura thoracis superiorsuperior në bazën e qafës. në bazën e qafës.

Raporti skeletotopik:Raporti skeletotopik: nga prapa i përgjigjet qafës nga prapa i përgjigjet qafës së brinjës së parë, së brinjës së parë, kursekurse anash gjendet mbi te anash gjendet mbi te 3 – 5 cm.,3 – 5 cm., nga përpara nga përpara ajoajo është mbi brinjën e është mbi brinjën e parë parë 3,5 – 5 cm,3,5 – 5 cm, dhe mbi rrafshin e kularthit dhe mbi rrafshin e kularthit 1 – 3 cm. 1 – 3 cm.

Apex pulmonis Apex pulmonis mbulombulohet ngahet nga cupula pleuraecupula pleurae nëpërmjet të së cilës është në marrëdhënie me nëpërmjet të së cilës është në marrëdhënie me a. carotis communis, v. jugularis interna, a. a. carotis communis, v. jugularis interna, a. subclaviasubclavia dhe me dhe me plexus brachialisplexus brachialis..

BuzBuzëët e mushkt e mushkëërisrisëë

Mushkëritë kanë tri buzë: të përparmen, të pasmen dhe Mushkëritë kanë tri buzë: të përparmen, të pasmen dhe të poshtmentë poshtmen

MMargo anterior pulmonisargo anterior pulmonis është e hollë dhe e mprehur. është e hollë dhe e mprehur. Margo anterior pulmo sin.,Margo anterior pulmo sin., në pjesën e poshtme e ka në pjesën e poshtme e ka

icisura cardiacaicisura cardiaca e cila përfundon me e cila përfundon me lingula pulmonislingula pulmonis.. ProjektimiProjektimi i uzës së përparme i uzës së përparme fillonfillon nga nga art. art. ssternoterno

--clavicularisclavicularis -- skaji sternal i skaji sternal i C II,C II, lëshohet përgjatë buzës lëshohet përgjatë buzës së ashtit parzmor deri te skaji sternal i së ashtit parzmor deri te skaji sternal i brinjës IVbrinjës IV. .

Te mushkëria e djatht kjo buzëTe mushkëria e djatht kjo buzë shkonshkon jasht jashtëë deri te vendi deri te vendi i ngjitjes i ngjitjes të brinjës VItë brinjës VI me me sternumin.sternumin.

Te mushkëria e majtë, ajoTe mushkëria e majtë, ajo nga nga brinja e IV brinja e IV, largohet nga , largohet nga buzabuza anësore anësore e ashtit parzmor dhe në e ashtit parzmor dhe në 3 – 5 cm3 – 5 cm e pret e pret brinjë Vbrinjë V të majtë, të majtë, duke duke përfund përfunduaruar në nyjëtimin në nyjëtimin kostohondral të gjashtë.kostohondral të gjashtë.

Buzët e mushkërisëBuzët e mushkërisë

MMargo posteriorargo posterior është është në fakt njënë fakt një sipërfaqe e sipërfaqe e rrumbullakësuar rrumbullakësuar

PProjektimi i saj fillon nga qafa e brinjës së parë rojektimi i saj fillon nga qafa e brinjës së parë dhe lëshohet përgjatë vijës paravertebrale deri dhe lëshohet përgjatë vijës paravertebrale deri te te ThTh X apo XI. X apo XI.

Buza e poshtme apo kufiri mushkëror Buza e poshtme apo kufiri mushkëror ((margo margo inferior s. limes pulmonisinferior s. limes pulmonis)) është e shprehur. është e shprehur.

Projektimi i Projektimi i sajsaj nnëë mushkërimushkërinnë ë ee djathtë fillon në djathtë fillon në skajin sternal të kërcit brinjor të gjashtë, ndërsa skajin sternal të kërcit brinjor të gjashtë, ndërsa në mushkërinë e majtë fillon nga skaji brinjor i në mushkërinë e majtë fillon nga skaji brinjor i këtij kërci.këtij kërci.

Projektimi i buzës së poshtmeProjektimi i buzës së poshtme

Projektimi i buzës së poshtme gjatë eksperiumit Projektimi i buzës së poshtme gjatë eksperiumit te mushkëria e gjathtë fillon nga skaji sternalte mushkëria e gjathtë fillon nga skaji sternal i i brinjë VI, kurse e mushkëria e maj nga skaji brinjë VI, kurse e mushkëria e maj nga skaji kostal i kësaj brinjekostal i kësaj brinje

Ajo Ajo në vijën aksilarenë vijën aksilare e pret e pret brinjë brinjën en e tetë, tetë, Ajo Ajo në vijën skapulare në vijën skapulare e pret e pret hapësirën hapësirën

ndërbrinjore të nëntëndërbrinjore të nëntë (IX) (IX) ose tëose të dhjetë dhjetën (X)n (X), , përfundon në nivel të zgjatimit shpinor tëpërfundon në nivel të zgjatimit shpinor të vertebrësvertebrës Th XITh XI..

Në inspiriumNë inspirium projektimi i kësaj buze lëshohet për projektimi i kësaj buze lëshohet për 3 – 4 cm3 – 4 cm mëposhtë mëposhtë..

Plasat ndërvrigullore të mushkërivePlasat ndërvrigullore të mushkërive(fissurae interlobares)(fissurae interlobares)

Ekzistojnë tri plasa ndërvrigullore: Ekzistojnë tri plasa ndërvrigullore: plasa e pjerrët plasa e pjerrët ((fissura obliquafissura obliqua)) e cila ekziston në të dy mushkëritë e cila ekziston në të dy mushkëritë plasa horizontale plasa horizontale ((fissura horizontalisfissura horizontalis)) e cila ekziston vetëm në e cila ekziston vetëm në

mushkërinë e djathtë. Këto plasa mushkërinë e djathtë. Këto plasa e ndajne ndajnë mushkërë mushkërininë ë nnëë lobe. lobe.

Plasa e pjerrët Plasa e pjerrët ((fissura obliquafissura obliqua)) fillon fillon 6 – 7 cm6 – 7 cm nën majën e nën majën e mushkërisëmushkërisë të djathtë të djathtë dhe zbret përpara dhe zbret përpara, duke, duke përfund përfunduaruar në bazën e mushkërisë prapa buzës së përparme në bazën e mushkërisë prapa buzës së përparme të saj.të saj.

Në faqen e brendshme të mushkërisëNë faqen e brendshme të mushkërisë, kjo plasë, kjo plasë plasë e plasë e ndërpret dera mushkërore.ndërpret dera mushkërore.

Pulmo dexterFissurae interloares

Fissura obliquaFissura obliqua

Projektimi Projektimi fissura obliquafissura obliqua prapa fillon në nivel të prapa fillon në nivel të zgjatimit shpinor të Vzgjatimit shpinor të VTh IIITh III dhe zbret përpara dhe zbret përpara duke e prerë brinjën e pestë në duke e prerë brinjën e pestë në linea axillarislinea axillaris,, pastaj e përcjell brinjën e gjashtë dhe përfundon pastaj e përcjell brinjën e gjashtë dhe përfundon në kërcin e në kërcin e sajsaj në në linealinea parasternal parasternalisis..

Fissura obliquaFissura obliqua në mushkërinë e majtë në mushkërinë e majtë e ndanë e ndanë lobus superiorlobus superior nga nga lobus inferiorlobus inferior..

Në mushkërinë e djathtëNë mushkërinë e djathtë, pjesa e saj e pasme e , pjesa e saj e pasme e sipërme e ndanë sipërme e ndanë lobus superiorlobus superior nga nga lobus lobus inferiorinferior, ndërsa pjesa e saj e përparme e , ndërsa pjesa e saj e përparme e poshtme e ndanë poshtme e ndanë lobus mediuslobus medius nga nga lobus lobus inferiorinferior..

Fissura horizontalisFissura horizontalis

Plasa horizontale Plasa horizontale ((fissura horizontalisfissura horizontalis)) ekziston ekziston vetëm në mushkërinë e djathtëvetëm në mushkërinë e djathtë

Kjo plasë fKjo plasë fillon nga plasa e pjerrët, illon nga plasa e pjerrët, prapa prapa vijës vijës sqetullore, pastaj e përcjell brinjën e katërt dhe sqetullore, pastaj e përcjell brinjën e katërt dhe përfundon në hapësirën e tretë ndërbrinjore afër përfundon në hapësirën e tretë ndërbrinjore afër buzës buzës ttë ashtit parzmor. ë ashtit parzmor.

LLobi pulmonumobi pulmonum

MMushkëritë nëpërmjet plasave ndaushkëritë nëpërmjet plasave ndahenhen në në vvriguj riguj ((lobi pulmonumlobi pulmonum). ).

MMushkëria e djathtë kaushkëria e djathtë ka: : lobus superior, lobus lobus superior, lobus medius dhe lobus inferior,medius dhe lobus inferior,

MMushkëria e majtë ushkëria e majtë ka ka dy vrigujdy vriguj: : lobus superior lobus superior dhe lobus inferior.dhe lobus inferior.

FFaqet e aqet e lobevelobeve janë pjesë të faqeve të janë pjesë të faqeve të mushkërisëmushkërisë, por lobet kan, por lobet kanë së paku edhe ë së paku edhe nga nga një faqe ndërvrigullore një faqe ndërvrigullore ((facies interlobarisfacies interlobaris).).

.Segmenta broncho pulmunalia

Bronchi lobaresBronchi lobares Në vendin ku bashkohet faqja ndërvrigullore dhe Në vendin ku bashkohet faqja ndërvrigullore dhe

e brendshme et vrigullit, gjendet e brendshme et vrigullit, gjendet “ “ dera vrigullore dera vrigullore – hilus lobaris– hilus lobaris”” nëpër të cilën kalon nëpër të cilën kalon bronchus bronchus lobarislobaris dhe e nët përkatëse të gjakut. dhe e nët përkatëse të gjakut.

Bronku vrigullor Bronku vrigullor ((bronchus lobarisbronchus lobaris)) ndahet nga ndahet nga bronku kryesor në derën mushkërore apo qysh bronku kryesor në derën mushkërore apo qysh në rrënjën mushkërore. në rrënjën mushkërore.

Në mushkërinë e djathtë janë tre, ndërsa në Në mushkërinë e djathtë janë tre, ndërsa në mushkërinë e majtë janë dy bronke vrigullore.mushkërinë e majtë janë dy bronke vrigullore.

Bronket vrigullore nuk e kanë gjatësinë dhe Bronket vrigullore nuk e kanë gjatësinë dhe diametrin e njëjtë diametrin e njëjtë (0,5 – 1,5 X 3 – 6 mm),(0,5 – 1,5 X 3 – 6 mm), kryesisht bronket e poshtme janë më të gjatakryesisht bronket e poshtme janë më të gjata..

Bronchi lobaresBronchi lobares

BBronchus principalis dexterronchus principalis dexter bronchus lobaris superior dexterbronchus lobaris superior dexter, , bronchus lobaris medius dexterbronchus lobaris medius dexter bronchus lobaris inferior dexterbronchus lobaris inferior dexter..

BBronchus principalis sinisterronchus principalis sinister bronchus lobaris superior sinisterbronchus lobaris superior sinister bronchus lobaris inferior sinisterbronchus lobaris inferior sinister..

Përmbajtja e mushkërivePërmbajtja e mushkërive

MMushkëriushkërittë ë ((pulmo dexterpulmo dexter et sinister et sinister)) ndahen në ndahen në vriguj mushkërorë vriguj mushkërorë ((lobi pulmonumlobi pulmonum). ).

Lobus pulmonisLobus pulmonis përbëhet nga pjesë më të vogla përbëhet nga pjesë më të vogla të sistemit bronkial, enorë dhe indit mushkërortë sistemit bronkial, enorë dhe indit mushkëror,, të cilat e ndërtojnë segmentin mushkëror të cilat e ndërtojnë segmentin mushkëror (segmentum bronchopulmonale). (segmentum bronchopulmonale).

SegmentetSegmentet janë të përbëra nga një numër i janë të përbëra nga një numër i madh i vrigulthmadh i vrigultheveeve mushkëror mushkërorëë sekundar dhe sekundar dhe primar primar ((lobulus pulmonis secundarius et lobulus lobulus pulmonis secundarius et lobulus pulmonis primariuspulmonis primarius).).

.Përmbajtja e mushkërisë

Arbor bronchialisArbor bronchialis Rrugët ajrore dhe enët e gjakut degëzohen Rrugët ajrore dhe enët e gjakut degëzohen dukeduke

përcjellpërcjellurur ndarjen e mushkërisë në pjesë ndarjen e mushkërisë në pjesë përbërëse.përbërëse.

Rrugët ajroreRrugët ajrore ndahenndahen 20 – 25 herë 20 – 25 herë me bifurkacion me bifurkacion në degë më të voglanë degë më të vogla,, ttëë cilat e cilat e formojnë sistemin formojnë sistemin gypor gypor arbor bronchialisarbor bronchialis

NNë skajin distal të ë skajin distal të tijtij gjenden alveolat mushkërore gjenden alveolat mushkërore ((alveoli pulmonumalveoli pulmonum)) ku direkt kryhet këmbimi i ku direkt kryhet këmbimi i gazërave. gazërave.

BBronchus principalisronchus principalis e ka pjesën e gjatë e ka pjesën e gjatë jashtëmushkërore dhe pjesën e shkurtëjashtëmushkërore dhe pjesën e shkurtë--hilare e cila hilare e cila ndahet në bronke vrigullorë. ndahet në bronke vrigullorë.

Bronket vrigullorë përfundojnë duke u ndarë në Bronket vrigullorë përfundojnë duke u ndarë në bronke segmentale bronke segmentale ((bronchi segmentalesbronchi segmentales).).

.Arbor bronchialis

SSegmenta bronchopulmonaliaegmenta bronchopulmonalia

Segmenti bronkopulmonalSegmenti bronkopulmonal është pjesa më e vogël është pjesa më e vogël anatomike dhe funksionale e vrigullit mushkëroranatomike dhe funksionale e vrigullit mushkëror,, është është njësi bronkoarteriale e mushkërisë. njësi bronkoarteriale e mushkërisë. dhedhe shtrihet përgjatë shtrihet përgjatë bronkut segmental bronkut segmental ((bronchus segmentalisbronchus segmentalis).).

Segmenti bronkopulmonalSegmenti bronkopulmonal ka formën e piramidës së ka formën e piramidës së çrregullt çrregullt nnë majëë majënn e e tëtë cilit cilit gjendet dera segmentale gjendet dera segmentale nëpër të cilën kalon bronku segmental dhe enët arteriale nëpër të cilën kalon bronku segmental dhe enët arteriale përcjellësepërcjellëse. . Enët venoze gjenden në periferi të Enët venoze gjenden në periferi të segmentitsegmentit. .

Bronket segmentalBronket segmentalee dhe dhe SegmentSegmentetet bronkopulmonal bronkopulmonalee e e mbajnë emrin sipas drejtimit të shtrirjes. Përveç këtij mbajnë emrin sipas drejtimit të shtrirjes. Përveç këtij emërtimi ata janë të shenuar edhe me numra duke filluar emërtimi ata janë të shenuar edhe me numra duke filluar nga maja e deri te baza e mushkërisë.nga maja e deri te baza e mushkërisë.

Segmentet dhe bronket segmentale të Segmentet dhe bronket segmentale të pulmo dexterpulmo dexter

PPulmo dexterulmo dexter është e ndarë në dhjetë segmente por, është e ndarë në dhjetë segmente por, ndonjëherë mund të gjenden edhe një apo dy segmente ndonjëherë mund të gjenden edhe një apo dy segmente jo të përhershëm.jo të përhershëm.

LLobus superior dexterobus superior dexter ka kka këëto to segmente themelore: segmente themelore: segmentum apicalesegmentum apicale (S I, B I) (S I, B I), , segmentum posteriussegmentum posterius S II, S II, B II)B II) dhe dhe segmentum anteriussegmentum anterius S III, BIII) S III, BIII)..

LLobus mediusobus medius ka dy segmente: ka dy segmente: segmentum lateralesegmentum laterale ( ( S S IV, B IV) IV, B IV) dhe dhe segmentum medialesegmentum mediale ( S V, B V) ( S V, B V)..

LLobus inferior dexterobus inferior dexter ndahet në pesë segmente ndahet në pesë segmente:: segmentum apicalesegmentum apicale ( S VI, B VI), ( S VI, B VI), segmentum basale segmentum basale medialemediale ( S VII, B VII) ( S VII, B VII), , segmentum basale anteriussegmentum basale anterius ( S ( S VIII, B VIII)VIII, B VIII), , segmentum basale lateralesegmentum basale laterale S IX, B IX) S IX, B IX) dhe dhe segmentum basale posteriussegmentum basale posterius S X, B X) S X, B X)..

..

.Segmentet e mushërisë së djathtë

Segmentet dhe bronket segmentale të Segmentet dhe bronket segmentale të pulmo sinisterpulmo sinister

Pulmo sinisterPulmo sinister nda ndahethet në tetë në tetë deri dhjet deri dhjetë ë segmente bronkopulmonale. segmente bronkopulmonale.

LLobus superior sinisterobus superior sinister :: segmentum apicoposteriussegmentum apicoposterius (S I+II, B I+II) (S I+II, B I+II) segmentum anteriussegmentum anterius ( S III, B III) ( S III, B III) segmentum lingularesegmentum lingulare superiussuperius ( S IV, B IV) ( S IV, B IV) segmentum lingularesegmentum lingulare inferiusinferius (S V, B V)(S V, B V)..

Lobus inferior sinister:Lobus inferior sinister: Segmendtum superiusSegmendtum superius (S VI) (S VI) Segmentum basale mediale / lateraleSegmentum basale mediale / laterale (S VII, S IX), (S VII, S IX), Segmentum basale aterius/ posteriusSegmentum basale aterius/ posterius (S VIII, S X) (S VIII, S X)

.Segmentet e muskërisë së majtë

.Segmentet e muskërisë së majtë

Ndarja e Ndarja e bbronkut segmentalronkut segmental

Bronku segmental Bronku segmental ((bronchus segmentalisbronchus segmentalis),), ndahet në mënyrë dihotome ndahet në mënyrë dihotome 20-2520-25 herë herë..

Dhjetë gjenerat e para janë bronke sekondare Dhjetë gjenerat e para janë bronke sekondare apo degët segmentale bronkiale apo degët segmentale bronkiale ((rr. bronchiales rr. bronchiales segmentorumsegmentorum),), ndërsa ndërsa 10-1510-15 ndarje ndarje tjera tjera japin japin bronkiolet bronkiolet ((bronchiolibronchioli),), degët e ndarjes së fundit degët e ndarjes së fundit të tyre janë bronkiole përfundimtare të tyre janë bronkiole përfundimtare ((bronchioli bronchioli terminalesterminales).).

Këto ndarje Këto ndarje formojnformojnë trunguë trungunn bronkial bronkial ((arbor arbor bronchialisbronchialis))..

Ndarja e bronkut segmental

Pulmo et bronchi

Bronchiolus terminalis/ respiratoriusBronchiolus terminalis/ respiratorius

BBronchiolus terminalisronchiolus terminalis (0,3-0,5 mm) (0,3-0,5 mm) futet futet nënë lobulus pulmonis secondariuslobulus pulmonis secondarius)) n nëpër majën e tijëpër majën e tij,, ndahet shumë herë duke dhënë rreth ndahet shumë herë duke dhënë rreth 5050 bronkiole respiratore bronkiole respiratore ((bronchioli respiratoriibronchioli respiratorii).).

BBronchiolus respiratoriusronchiolus respiratorius futet në futet në lobulus lobulus pulmonis primariuspulmonis primarius,, këtu përfundon me këtu përfundon me 2-102-10 kanale hojëzore kanale hojëzore ((ductus alveolaresductus alveolares)) te cilatte cilat i i ndërtojnë ndërtojnë 5 – 65 – 6 qeska alveolare qeska alveolare ((saculi saculi alveolaresalveolares)) ato pastaj iato pastaj i formojnë hojëzat formojnë hojëzat mushkërore jo të barabarta mushkërore jo të barabarta ((alveoli pulmonisalveoli pulmonis).).

Kështu lind trungu alveolar Kështu lind trungu alveolar ((arbor alveolarisarbor alveolaris)) apo apo acinusi mushkëror acinusi mushkëror ((acinus pulmonaris s. acinus pulmonaris s. pulmonalispulmonalis). ).

.•Bronchiolus terminalis/ respiratorius•Alveoli pulmonum

Ndërtimi i mushkërisëNdërtimi i mushkërisë

Rrugët ajrore në mushkëri në pikëparje të Rrugët ajrore në mushkëri në pikëparje të ndërtimit janë të ngjajshme me ndërtimit janë të ngjajshme me trakentrakenëë,, bronket bronket kryesore dhe bronket vrigullorekryesore dhe bronket vrigullore..

Shtresa e mesme e mShtresa e mesme e muriurit tt të bronkeve ë bronkeve segmentale segmentale ((bronchi segmentalesbronchi segmentales)) ppëërbrbëëhet nga het nga fijet muskulare të lëmuara, pjesët e harqeve dhe fijet muskulare të lëmuara, pjesët e harqeve dhe pllakat kërcore të shpërndara, fijet lidhore të pllakat kërcore të shpërndara, fijet lidhore të gërshetuara dhe fijet elastike gërshetuara dhe fijet elastike ((tunica tunica musculocartilagineamusculocartilaginea). ).

BBronkiolet me diametër nën 1 mm nuk ronkiolet me diametër nën 1 mm nuk përmbajnë elemente kërcore, fijet muskulare përmbajnë elemente kërcore, fijet muskulare janë të pjerrëtajanë të pjerrëta,, kështu edhe gjatë kontakcionit kështu edhe gjatë kontakcionit maksimal nuk vjen deri te mbyllja e plotë e tyre.maksimal nuk vjen deri te mbyllja e plotë e tyre.

.Ndërtimi i mshkërisë

AAlveoli pulmonumlveoli pulmonum

AAlveoli pulmonumlveoli pulmonum kanë mur epitelial të kanë mur epitelial të hollë, i quajtur “hollë, i quajtur “bariera respiratorebariera respiratore”, nëpër ”, nëpër të cilën bëhet këmbimi i gazërave të cilën bëhet këmbimi i gazërave ndërmjet alveolës dhe gjakut qarkullues. ndërmjet alveolës dhe gjakut qarkullues.

BBarierëarierënn respiratorerespiratore,, nga njëra anë, nga njëra anë, ee bënë epiteli alveolar luspor dhe bënë epiteli alveolar luspor dhe membrana bazale e tij e pasur me fije membrana bazale e tij e pasur me fije elastike dhe retikuline. Nga ana tjetër në elastike dhe retikuline. Nga ana tjetër në te mbështetet membrana bazale dhe te mbështetet membrana bazale dhe endoteli i kapilarëve të arteries endoteli i kapilarëve të arteries mushkëroremushkërore..

.AAlveoli pulmonumlveoli pulmonum

Enët e gjakut të mushkëriveEnët e gjakut të mushkërive

Enët e gjakut të mushkërive janë dy lloje. Enët e gjakut të mushkërive janë dy lloje. Ato janë degët e mëdha të qarkullimit të Ato janë degët e mëdha të qarkullimit të vogël vogël ((circulus sanguinis minorcirculus sanguinis minor)) dhe degët dhe degët e vogëla të qarkullimit të madh e vogëla të qarkullimit të madh ((circulus circulus sanguinis majorsanguinis major). ).

Të parat janë enë gjaku Të parat janë enë gjaku funksionale,funksionale, ndërsa të dytat janë enë gjaku ndërsa të dytat janë enë gjaku nutritivenutritive të të mushkërive.mushkërive.

.Enët e gjakut të mushkërisë

Enët funksionaleEnët funksionale/nutritive/nutritive të gjakut të gjakut

Enët funksionale të gjakut në mushkëri Enët funksionale të gjakut në mushkëri janjanëë: : truncus pulmonalistruncus pulmonalis ( a. pulmonalis dextra et ( a. pulmonalis dextra et sinistra)sinistra) dhe dhe v.v. v.v. ppulmonalesulmonales.. ( (circulus sanguinis circulus sanguinis minor s. vasa publica pulmonumminor s. vasa publica pulmonum).).

Degët bronkiale të aortës torakale Degët bronkiale të aortës torakale ((rr. rr. bronchiales aortae thoracicae s. aa. bronchialesbronchiales aortae thoracicae s. aa. bronchiales)) dhe venat bronkiale dhe venat bronkiale ((vv. bronchialesvv. bronchiales)) janë enë janë enë nutritive të mushkërive.nutritive të mushkërive.

Enët limfatike të mushkëriveEnët limfatike të mushkërive

Enët limfatike të mushkërive ndahen në Enët limfatike të mushkërive ndahen në sipërfaqësore dhe të thellasipërfaqësore dhe të thella..

Këto enëKëto enë konvergjojnë kah dera konvergjojnë kah dera mushkërore mushkërore ((hilus pulmonishilus pulmonis)) dhe dhe komunikojnë gjerësisht ndërmjet veti komunikojnë gjerësisht ndërmjet veti

Enët dhe nyjet limfatike të mushkërisë

Nervëzimi i mushkëriveNervëzimi i mushkërive

Mushkëritë i nervëzon Mushkëritë i nervëzon plexus pulmonalisplexus pulmonalis i cili i cili formohet nga degët e nervit vagus formohet nga degët e nervit vagus ((n. vagusn. vagus)) dhe nga degët e trungut simpatetik torakal dhe nga degët e trungut simpatetik torakal ((truncus sympatheticus pars thoracicatruncus sympatheticus pars thoracica).).

Në rrënjën mushkërore bashkohen degët e Në rrënjën mushkërore bashkohen degët e nervit endacak dhe degët simpatetike dhe nervit endacak dhe degët simpatetike dhe formojnë gërshetimin nervor mushkëror formojnë gërshetimin nervor mushkëror ((plexus plexus pulmonalispulmonalis). ).

Pleura Pleura PleuraPleura është cipë seroze e cila gjendet në të dy është cipë seroze e cila gjendet në të dy

hapësirat pleuropulmonale të zgavrës së hapësirat pleuropulmonale të zgavrës së kraharorit.kraharorit.

Pleura (Pleura (pleurapleura)) ka fletën e jashtme dhe të ka fletën e jashtme dhe të brendshme brendshme ((pleura parietalis et visceralispleura parietalis et visceralis).).

PPleura parietalisleura parietalis i mbështjell muret e pjesës i mbështjell muret e pjesës anësore të zgavrës së kraharorit, ndërsa fleta e anësore të zgavrës së kraharorit, ndërsa fleta e brendshme apo mushkërore brendshme apo mushkërore

PPleura visceralis s. pulmonalisleura visceralis s. pulmonalis është e është e mbështetur direkt në indin e mushkërisë.mbështetur direkt në indin e mushkërisë.

Pulmo et pleura

Pulmo et pleura: projektimi nga para

Pulmo et pleura; projektimi nga pas

Pulmo et pleura - projektimi

Pulmo et pleura-projektimi

Cavitas pleuralisCavitas pleuralis

Hapësira ndërmjet këtyre dy fletëve të Hapësira ndërmjet këtyre dy fletëve të pleurës është një hapësirë kapilare dhe pleurës është një hapësirë kapilare dhe quhet hapësira pleurale quhet hapësira pleurale ((cavitas pleuraliscavitas pleuralis).). Kjo hapësirë është pa ajKjo hapësirë është pa ajëërr,, në të cilën në të cilën presioni është më i vogël se ai atmosferik presioni është më i vogël se ai atmosferik

((- - 0,50,5 kPa apo – 4 mmHgkPa apo – 4 mmHg).).

Pleura parietalPleura parietalisis

Pleura murore Pleura murore ssipas murit të cilit i ipas murit të cilit i përgjigjet, ndahet në pleurën brinjorepërgjigjet, ndahet në pleurën brinjore ((pleura costalispleura costalis),), diafragmatike diafragmatike (pleura (pleura diaphragmatica)diaphragmatica) dhe mediastinale dhe mediastinale (pleura (pleura mediastinalis)mediastinalis) si dhe kupolën e plurës si dhe kupolën e plurës (cupola pleurae)(cupola pleurae) e cila i përgjigjet majës e cila i përgjigjet majës së mushkërisë.së mushkërisë.

Xhepat pleuralë Xhepat pleuralë (recessus pleurales)(recessus pleurales)

Recessus costadiaphragmaticusRecessus costadiaphragmaticus

Recessus costomediastinalisRecessus costomediastinalis

Recessus phrenicomediastinalisRecessus phrenicomediastinalis

PPëërforcimet e cupula rforcimet e cupula pleuraepleurae

Kupola e pleurës është e mbuluar me Kupola e pleurës është e mbuluar me cipën lidhore (cipën lidhore (membrana suprapleuralismembrana suprapleuralis) ) e e cilacila me tufat e veta lidh kupolën e pleurës me tufat e veta lidh kupolën e pleurës me skeletin përreth. me skeletin përreth.

LLidhëseidhëset jant janëë: : lig. lig. ccostopleuraleostopleurale, , lig. lig. vertebropleuralevertebropleurale dhe dhe lig. lig. ccostovertebropleuraleostovertebropleurale s. m.scalenus s. m.scalenus minimus.minimus.