kva er digital_mobbing_nn

www.iktsenteret.nowww.iktsenteret.no

Kjenneteikn digital mobbing 4. steg Digital dømmekraft

Kva er digital mobbing?


Skjult mobbingDette viser seg gjerne indirekte, det kan gjere det vanskeleg å oppdage. Døme er: • Utestenging• Blikk• Baksnakking• Ryktespreiing• kroppsspråk og liknande• meldingar på telefonen• mobbing gjennom sosiale medium


Korleis skjer digital mobbing?• Sende tekstmeldingar og biletmeldingar gjennom mobil (krenkande

innhald) • Sende lynmeldingar (IM) på t.d. MSN (krenkande, plaging) • Hatsider på blogg/heimeside • Hatgrupper i sosiale nettverk • Stele brukarnamn/passord og gje seg ut for å vere den ein mobbar, og

gjennom dette lage problem • Opprette nye kontoar i offeret sitt namn og slik skape problem • Lage offentlege avstemmingar om kven som er penast/styggast osv.


http://www.vg.no/nyheter/utenriks/artikkel.php?artid=589933


http://www.aftenposten.no/fakta/innsikt/Stian-skulle-mobbes-til-dode-6980867.html


http://www.dagbladet.no/2009/10/06/nyheter/innenriks/mobbing/facebook/8453523/


Mobbing eller berre tøff?• Nei, vi mobba ikkje – vi berre krangla.• Skriv rett ut kva ein meiner der og då. • Handtering av mobbing; dei fleste veit ikkje kva dei skal gjere, prøver å fikse det sjølv utan verkty, eller

håper det går over av seg sjølv. Lite hjelp å hente hos nett- og tenesteleverandørar. • Kva synest barna hjelper; blokkere person, slette meldingar, slutte å bruke Internett for ei stund osv. • Barn kjenner seg veldig opprørt, og dei gjer det lenge, samanlikna med andre typar trakassering (t.d.

seksuell). • Dei viktigaste indikatorane for at ein blir mobba, er at ein mobbar sjølv.

Kva gjer ein mobbar til nettmobbar? – 4 gonger større sannsyn for å delta i risikorelaterte aktivitetar på nett– nesten 1,9 gonger større sannsyn for å ha høge tankar om eiga IKT-ferdigheit– 1,6 gonger meir sannsyn at dei er jente enn gut. – ofte sensasjonssøkjande– seier dei vil ta igjen, hemn det vanlegaste motivet, er ofte ei utveksling mellom dei same barna. Det er ein

konflikt, men dei veit ikkje korleis dei skal kome ut av den – ingen vaksne til å korrigere.

Kilde: eukidsonline


Før og no«Gamle» medium• Tv og radio vert plassert

sentralt i fellesromma • TV: ein familie- og

fellesaktivitet • Presseetikk, normer og reglar • Samfunnet, vener og familie

som korrigerande faktor

«Nye» medium• PC vert plassert på eit

avskjerma område heime • Isolert individuell

medieaktivitet (soveromskultur)

• Berbar • Ikkje same lover og reglar som

resten av media • Ingen korrigerande faktorar?

Kvar brukar barn Internett; dei fleste heime, på skulen, heime hos ein ven. I snitt 4,4 tilgangspunkt. Dei har sin eigen laptop, iPad, mobil.


Kva veit vi?• Vi veit mykje om barn og nettbruk

(gjennomsnittsalderen går ned, i 2013 var snittalder for eksponering for Internett 1 år!)

• Det går stort sett bra • Dess tidlegare barn bruker Internett og dess meir dei

kan, dess betre går det • Risiko er ikkje farleg. Skade er farleg• Mykje av risiko – og skade – på nett kjem frå andre

barn Kilde: eukidsonline


Kva veit vi?• Meir enn halvparten av alle norske barn seier at dei er meir seg

sjølv på nett enn i verkelegheita, samtidig som dei ikkje veit korleis dei skal verne seg sjølv.

• Mobbing og trakassering. Norge ligg på 3.plass i Europa – stygg statistikk. Vi har jobba med dette i mange år, kvifor er det framleis eit så stort problem?

• En aukande trend er å ta over personopplysningane til andre, t.d. viss ein gløymer å logge av -> andre går inn og endrar passord og bruker så denne profilen til å mobbe ein tredje person.

• Jenter mellom 13-16 år er gruppa der mobbinga er mest utbreidd.


Kva veit vi?• Det spesielle med digital mobbing er at ein brukar audio-visuelt

materiale. • Det er lettare for den som mobbar å være anonym. • Mobbinga kan lettare dokumenterast. • Nye former for sosial ekskludering i form av digital isolering

(ikkje hjelp å være på FB om ingen vil være vennen din). • Mobbinga kan være meir sosialt synleg.

– Paradoksalt nok; mobbinga blir mindre synlig for foreldre, lærerar og andre – vi er ikkje på de same arenaene. I ei undersøking der ein har intervjua foreldre til barn som har blitt mobba er det mange foreldre som ikkje har forstått at barnet blir utsett for mobbing.


Brukargenerert innhald• Hatsider som angrip enkelte menneske eller

grupper• Sider som promoterer sjøvskading (måtar ein kan

skade seg sjølv på)• Skadeleg slanking (pro-ana, nærmast

hjernevasking)• Sider der ein snakkar om erfaringar med å ta

narkotika• Sider som viser måtar ein kan ta sjølvmord på.


Kva kan vaksne gjere?• Vere positiv til nye medium• Vere der for dei som fell utanfor• Ha det morosamt/digital leik er også

kreativ leik• Akseptere ein viss grad av risiko• Lære personvern og kjeldekritikk• Tydelege reglar både på skule og heime


Kva veit vi?• Aktiv mediering. Snakke om kva ein gjer på nettet, være i nærleiken, oppmode

til å utforske og lære, sitte saman med barna, gjere ting saman. Det er ingen andre i Europa som er så gode på aktiv mediering som norske foreldre. Norske barn hører også stort sett på det foreldra seier, berre 3% seier dei ignorerer foreldra. Også på lærarfronten er Noreg på topp når det gjelder aktiv mediering.

• Restriktiv mediering; gi regler og avgrensing i bruk -> gis ikkje moglegheiter, får “dårlige” kort.

• Risiko. Ulike typar; kommersiell, aggresjonsrelatert, seksuelt relatert, haldningar og verdiar. Vi er litt opptekne av å sperre nett “så ikkje pornoen kjem og tek barnet mitt” – ser på barna som passive mottakarar, men dei er eigentlig aktive deltakarar og då er dette feil strategi.

kva er digital_mobbing_nn

Education