kurtarma kılavuzu

BMW

Kurtarma talimatı

Uygulama personeli için bilgi

Ocak 2015

� Ön söz

� Esaslar

� Tıbbi yönler

� Teknik yönler

� BMW Assist acil çağrı

� Yolcu emniyet ve güvenlik sistemlerinin bir kaza sonrasında tutumu

� Kurtarma cihazının kullanımı ile ilgili bilgi

� Otomobil kapılarını açın

� Otomobil kapılarını açın

� Gösterge panelini bastırarak uzaklaştırın

� Gösterge panelini bastırarak uzaklaştırın

� Elektrikli koltuk ayarlaması

� Otomobillerin emniyete alınması

� Güvenlik konseptleri ve sistemleri

� Güvenlik sistemlerinin işaretlemesi

� Hava yastığı - Teknik bilgiler

� Sürücü hava yastığı

of 66

2/24/2015file://C:\Users\QX54891\AppData\Local\Temp\14\DW_Temp_QX54891\VUL-REL-BM...

� Ön yolcu hava yastığı

� Yan hava yastığı

� Kafa üstü hava yastığı ITS

� Kafa üstü hava yastığı AITS

� Kafa üstü hava yastığı

� Diz hava yastığı

� Güvenlik mekanizmaları

� Emniyet kemeri gergisi - Teknik bilgiler

� Mekanik emniyet kemeri gergisi

� Piroteknik emniyet kemeri gergisi

� Piroteknik emniyet kemeri gerdiricisi/arka koltuk kemer gerdiricisi

� Koltuğa entegre edilmiş kemer sistemi

� Aktif koltuk başlığı

� Takla atma emniyet sistemi

� Aktif motor kaputu

� Gövde ve malzemeler

� cam

� Elektrik - Akü yönetimi

� Aküleri ayırma

� Yüksek voltaj aküsü

� Alternatif elektrikli motorlar

� Yakıtlar ve yakıt depoları

� Hava yastığı sistemiyle ilgili sık sorulan sorular

� Yüksek gerilim / hibrit teknolojisi

� BMW i - e-Drive güvenliği tüm BMW i otomobillerinin ana bileşenidir

� Otomobilde "yüksek voltaj sistemi" ne anlama gelir?

� Bir hibrit araç hangi bileşenlerden oluşur?

� Yüksek gerilim emniyeti

� Yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri de dahil yüksek gerilim bataryası

� Elektrikli makineler elektroniği

� Elektronik makine

� Yüksek gerilim hatları

� Yüksek voltaj akülerinin tanımlaması

� Diğer yüksek voltaj parçalarının tanımlaması

� Yüksek voltaj sistemine sahip otomobillerde VDA'ye (Alman Otomotiv Endüstrisi Birliği) göre kaza yardımı ve kurtarma

� BMW uzman kılavuzu I01

� 1 Giriş

� 2 Esaslar

� 3 Kurtarma

� 4 Çekme

� BMW uzman kılavuzu I12

� 1 Giriş

� 2 Esaslar

� 3 Kurtarma

� 4 Çekme

� BMW 530Le F18PHEV uzman kılavuzu

� 1 Giriş

� 2 Esaslar

� 3 Kurtarma

� 4 Çekme

� BMW uzman kılavuzu F15PHEV

� 1 Giriş

of 66

� 2 Esaslar

� 3 Kurtarma

� 4 Çekme

Ön söz

BMW Geliştirme ve Uygulama bölümünün birincil hedeflerinden biri tüm koşullarda en üst düzeyde güvenliktir.

Bütünsel bir yaklaşım şekli sayesinde hassas bir şekilde birbirine uyarlanmış olan aktif ve pasif güvenlik sistemleri yasal gerekliliklerin ötesindedir. Ayrıca, kurtarma işlemi için teknik koşullar da dikkate alınır. Buna BMW yolcu emniyet ve güvenlik sistemlerinin kullanımının yanı sıra kurtarma cihazının kullanımı ile ilgili bilgilerin sağlanması da dahildir. Bu broşür, eğitimli kurtarma personeli için bir kılavuzdur. İlave olarak emniyet sistemlerinin ve ayrıca otomobil özelliklerinin fonksiyonu ve etkime şekli konusunda bilgiler gereklidir. Kurtarma personeli için kazazedelerin veya kendilerini ek bir tehlikeye maruz bırakmadan kazazedelerin hayatını kurtarmak birinci önceliktir. Kurtarma talimatı, kazazedelere hızlı ve güvenli erişimin kolaylaştırılmasına yönelik bilgiler içerir. Sürekli olarak geliştirilen otomotiv endüstrisinde kullanılan malzemeler ve üretim tekniklerinden dolayı uygun ve güncel kurtarma cihazlarının temin edilmesi önerilir. Bu kurtarma talimatı, BMW Werkfeuerwehr München ile birlikte oluşturulmuştur. Normalde kurtarma talimatı, yılda iki kere gözden geçirilerek yeniden düzenlenir. Buna ilave olarak ayrıntılı bilgiler içeren modele bağlı kurtarma kartları sunulur. Ayrıca ülkeye özel kurtarma yönetmelikleri ile iş güvenliği yönetmeliklerine de uyulmalıdır. En güncel versiyonu https://oss.bmw.de/index.jsp sayfasında bulabilirsiniz. . BMW Werkfeuerwehr München

.

Esaslar

Kurtarma prosedürü hem tıbbi hem de teknik açıdan koordinasyonlu bir şekilde, işbirliğiyle gerçekleştirilmelidir!

Tıbbi yönler

Öncelikle (kapalı kalan veya sıkışan) kişilere erişim (yardım boşluğu) sağlanmalıdır. Diğer tüm önlemlerde, koruyucu ve hastaya uygun yöntemler kullanılmalıdır. Kişilerin zorla dışarı çekilmesinden her durumda sakınılmalıdır. Kazazede, kendisi ve kurtarma personeli için doğrudan bir tehlike olmadığı sürece öncelikle otomobilde kalmalıdır. Hayat kurtarıcı anında önlemler ve ilk muayene (temel kontrol) normalde kazalı otomobilde uygulanır. Otomobil içerisinde uygulanan tıbbi önlemler, en gerekli olan önlemlerle sınırlı kalmalıdır, ancak kazazedenin durumuna bağlı olarak çok kapsamlı da olabilir. Hayat kurtarıcı anında önlemlerin alınabilmesi için acil durum doktoruna veya can kurtarma personeline ilgili kişiye erişim (yardım boşluğu) sağlanmalıdır. İlgili yaralanma durumları görüldüğünde kazazedeler prensip itibarıyla hareketsiz hale getirilmesidir, yani otomobilden (kurtarma boşluğu) kurtarılmadan önce uygun bir sabitleme uygulanmalıdır. Kurtarma boşluğu yeterince büyük boyutlandırılmalı ve genel duruma uyarlanmalıdır. Teknik kurtarma önlemleri esnasında kazazedelere sürekli tıbbi yardım sağlanmalıdır. Tıbbi yardım esnasında teknik kurtarma önlemleri mümkün olduğu kadar kapsamlı bir şekilde hazırlanmalıdır. . Bir Crash (anında) kurtarmayı gerektiren istisnalar.

� Yangın veya müteakip kazalar gibi ciddi bir tehdit nedeniyle doğrudan tehlike

� Tıbbi nedenler

Teknik yönler

� Araç tipinin belirlenmesi

� Takılı yolcu emniyet ve güvenlik sistemlerinin gözle kontrolü

� Hidrolik kurtarma cihazlarının kullanılmasına yönelik gövde özellikleri

BMW Assist acil çağrı

of 66

BMW Assist acil çağrı sistemi etkin olan ve geçerli bir servis sözleşmesi olan BMW otomobillerinde acil bir çağrı otomatik veya manuel olarak yapılabilir. Bu çağrı genelde çağrıyı işleyen ve gerekirse yetkili kurtarma yönetim birimini bilgilendiren bir BMW Çağrı Merkezine gider. Kazanın belirli bir şiddet derecesinde sistem, acil çağrıyı otomatik olarak tetikler. Genişletilmiş acil çağrıda, kaza şiddeti gibi ek ayrıntılar BMW Çağrı Merkezine iletilir. Bu verileri BMW tarafından kaza incelemesinin tıbbi tespitleri ve verileri temelinde otomatik olarak analiz edilir ve kurtarma yönetim birimi için anlaşılması kolay bir değerlendirme yardımına dönüştürülür. Bu bilgiler, kurtarma yönetim birimi tarafından doğru kurtarma araçlarının nizamına uygun bir şekilde seçilmesi için kullanılabilir. BMW Çağrı Merkezi, GPS verilerine dayanarak bir adres belirler ve bu adresi kaza yerine sürüş mesafesi bilgileriyle birlikte kurtarma yönetim birimine iletir. Kurtarma personeline yardımcı olmak amacıyla bunun yanı sıra sözleşme sahibi ve özellikle otomobil ile ilgili ayrıntılı bilgiler de iletilir. Bu acil çağrı sistemi, müşterinin cep telefonundan bağımsız bir şekilde çalışır. İlgili yer için bir BMW Çağrı Merkezi yoksa veya GSM şebekesi ulaşılamıyorsa, gerekirse doğrudan acil çağrı numarası 112 üzerinden bir acil çağrı yapılır.

Yolcu emniyet ve güvenlik sistemlerinin bir kaza sonrasında tutumu

Yolcu emniyet sistemleri otomobil duruyorsa, normalde tetiklenmez!

istisnalar

� Gaz jeneratöründeki (hava yastığı) katı yakıtın 200 °C'nin üstüne ısınması

� Hava yastığı modüllerinde ağır mekanik yükler (testere ile kesmek, delmek, zımparalamak, kaynak yapmak)

� Ateşleme kapsüllerini etkinleştirmek için elektrik hattının kısa devresi

� Duran araca başka bir aracın çarpması (tetikleme kriteri yerine getirildiğinde, yolcu emniyet sistemleri tetiklenir)

. Telsiz cihazlarının kullanımı Telsiz cihazlarının tetiklenmeyen yolcu emniyet sistemlerinin doğrudan yanında kullanılması bir tehlike oluşturmaz.

Kurtarma cihazının kullanımı ile ilgili bilgi

Otomobillerin alttan desteklenmesi

Örnek: Otomobillerin alttan desteklenmesi

Otomobiller, tüm marşbiyenin altında desteklenebilir. Destek noktalarının tam olarak konumu ve sayısı, duruma göre belirlenmelidir. İdeal olarak kriko için dayanak noktaları kullanılmalıdır.

Otomobil kapılarını açın

of 66

Model 1

A-direğinde kapıları açmak için dayanak noktaları

1. Hidrolik kurtarma ayırıcısı ile ön çamurluğa bastırın. Böylece ön çamurluk ve ön kapı arasında daha büyük bir boşluk oluşur.

2. Kurtarma ayırıcısıyla boşluğu, menteşe yüksekliğinde büyütün.

İlgili otomobil için menteşenin tam olarak konumu, kurtarma kartlarında gösterilmiştir.

3. Hidrolik kesme cihazıyla menteşeyi kesin ve kapıyı açın. Alternatif olarak, menteşe veya cıvata kurtarma ayırıcısı ile de açılabilir.

Otomobil kapılarını açın

Model 2

of 66

A-direğinde veya B-direğinde kapıları açmak için dayanak noktaları

1. Hidrolik kurtarma ayırıcısı ile cam çerçevesini bastırarak açın. Böylece ön kapı ve B-direği veya ön çamurluk ve ön kapı arasında daha büyük bir boşluk oluşur.

2. Kurtarma ayırıcısıyla boşluğu, menteşe yüksekliğinde büyütün.

İlgili otomobil için menteşenin tam olarak konumu, kurtarma kartlarında gösterilmiştir.

3. Kapıyı menteşe veya kilit tarafından açın (yatay yandan çarpmaya karşı koruma olmayan otomobillerde kilit tarafından). İlgili otomobil için menteşenin, kapı kilitlerinin ve yandan çarpmaya karşı korumanın tam olarak konumu, kurtarma kartlarında gösterilmiştir.

Gösterge panelini bastırarak uzaklaştırın

Gösterge panelini bastırarak uzaklaştırmak için farklı yöntemler vardır.

Hangi yöntemin uygulanacağı, özellikle aşağıdakilere bağlıdır:

� Kaza mekanizması

� Gösterge paneli taşıma borusunun mevcut olması

. Model 1

of 66

1. Otomobil tabanını destek malzemesiyle içe doğru bükülmeye karşı emniyete alın.

2. Cam yönetimi uygulayın (ayrıca ön camı 2 veya 3 bölümünde yatay bir şekilde ayırın).

3. Kapıyı menteşelerden hidrolik bir makasla kesin.

4. Marşbiye 1 , hidrolik makasla yolculardan bakıldığında taban yönünde ayrılmalıdır.

5. Alt alandaki 2 veya üst alandaki 3 iki A-direğini hidrolik makasla kesin.

6. Destek açısını gösterildiği gibi B-direğine yerleştirin.

Bilgi: Kurtarma silindiri çok kısaysa destek açısını yatay bir şekilde yerleştirin.

7. Kurtarma silindirini mümkün olduğu kadar yatak ve gösterge paneli arasına yerleştirin.

8. Ön bölümü bastırarak uzaklaştırın.

Gösterge panelini bastırarak uzaklaştırın

Model 2

Dikkat!

Yaralanma tehlikesi! Kurtarma cihazı kayabilir.

of 66

1. Otomobil tabanını destek malzemesiyle içe doğru bükülmeye karşı emniyete alın.

2. Cam yönetimi uygulayın (ayrıca ön camı 2 veya 3 bölümünde yatay bir şekilde ayırın).

3. Her iki araç tarafından kapılar alınmalıdır.

4. Her iki marşbiye 1, hidrolik kesme cihazıyla yolculardan bakıldığında ön bölüm yönünde kesilmelidir. İstenen etkiyi yaratmak için bazı durumlarda ön tekerlek davlumbazına kadar çekmek gerekli olabilir ("ısırma tekniği").

5. Alt alandaki 2 veya üst alandaki 3 iki A-direğini hidrolik makasla kesin.

6. Destek açısını gösterildiği gibi B-direğine yerleştirin.

Bilgi: Kurtarma silindiri çok kısaysa destek açısını yatay bir şekilde yerleştirin.

7. Kurtarma silindirini mümkün olduğu kadar yatak ve gösterge paneli arasına yerleştirin.

8. Ön bölümü bastırarak uzaklaştırın.

Elektrikli koltuk ayarlaması

Dikkat!

Yaralanma tehlikesi! Kurtarma cihazı kayabilir.

of 66

Elektrikli koltuk ayarlamasında koltuklar, akü çıkarıldıktan sonra ayarlanamadığından gerekirse işaretlenen alanda bir ayırma işleminin uygulanması önerilir.

Otomobillerin emniyete alınması

Örnek: Emniyete alma seçenekleri

takoz takozu, aracın kaldırıldığı tarafın diğer tarafında arka aks tekerleğinin önüne ve arkasına yerleştirin. İdeal olarak kriko için dayanak noktaları kullanılmalıdır. Sonsuz ilmik

of 66

Sonsuz ilmiği pencere boşluklarından arkaya veya öne doğru getirin ev uygun bir karşı desteğe sabitleyin.

Ön ve arka aks Otomobili emniyete almak için her zaman birden fazla aks parçasını (aks taşıyıcısı, enine salıncak, tahrik mili) tutun. Çeki halkası

Güvenlik konseptleri ve sistemleri

Yolcu emniyet ve güvenlik sistemlerine genel bakış

Güvenlik sistemlerinin işaretlemesi

Hava yastığı sistemi

Sürücü hava yastığı Direksiyon simidinde SRS, SRS-Airbag veya AIRBAG yazısı (direksiyon simidi darbe plakası) Yolcu hava yastığı Gösterge panelinde SRS, SRS-Airbag veya AIRBAG yazısı (ön yolcu tarafı) Yan hava yastığı

� Kapı iç çerçevesinde yan hava yastığı (neredeyse tüm BMW modelleri):

Kapı döşemesinde (önde ve arkada) kapı kilidi bölgesinde SRS, SRS-Airbag veya AIRBAG yazısı

� Ön koltuklarda yan hava yastığı (tüm MINI modelleri ve bazı BMW modelleri):

Sürücü ve ön yolcu koltuğunun sırt dayama bölümünün dış tarafında AIRBAG yazısı Kafa hava yastığı A- ve C-direği döşemesinde SRS, SRS-Airbag veya AIRBAG yazısı Diz hava yastığı Torpido gözü kapağı (sağ üst) veya direksiyon kolonu kaplaması (sol üst) üzerindeki AIRBAG yazısı .

Dikkat!

Çeki halkası, aracı kurtarmak veya emniyete almak için kullanılmamalıdır!

1 Sürücü hava yastığı 6 Akümülatör

2 Ön yolcu hava yastığı 7 Yandan çarpmaya karşı koruma

3 Yan hava yastığı 8 Emniyet kemeri gergisi

4 Kafa üstü hava yastığı 9 Aktif koltuk başlığı

5 Akümülatör artı kutup kablosu 10 aktif motor kaputu

of 66

Emniyet kemeri gergisi

İşaretleme yok Otomobillerde takılı emniyet kemerinin gevşekliğini azaltmak için dört sistem türü monte edilir:




� Koltuğa entegre edilmiş kemer sistemi SGS

. Aktif koltuk başlıkları İşaretleme yok Aktif koltuk başlıkları sürücü ve ön yolcu koltuğuna entegre edilmiştir. Tetiklenmeyen aktif koltuk başlıkları için özel bir işlem uygulamaya gerek yoktur. . Takla atma emniyet sistemi

� 3 serisi (E36): İşaretleme yok

� 3 serisi (E46): Arka koltuk başlıklarının üst tarafında "Rolbar sistemi" işaretlemesi

� 1 serisi(E88), 3 serisi(E93), 6 Serisi(E64): "Rolbar sistemi" işaretlemesi

Rolbar sistemi sadece 1 serisi(E88), 3 serisi(E36, E46, E93) Cabrio ve 6 Serisi(E64) cabrio otomobillerde takılıdır. Devreye sokulmayan rol barlar için özel bir işlem uygulamaya gerek yoktur.

. Aktif motor kaputu İşaretleme yok Üretim serisine ve ülkeye özgü versiyona göre montaj. Devreye sokulmayan motor kaputları için özel bir işlem uygulamaya gerek yoktur. . Çocuk emniyet sistemleri Ön yolcu ve yan hava yastıkları, çocuk emniyet sistemleri kullanıldığında kapatılabilir. Bu durumda ilgili hava yastığının yanında etiketler bulunur.

Hava yastığı - Teknik bilgiler

Kullanım

Avrupa ve ABD'de farklı kanunlar nedeniyle BMW otomobillerde farklı hava yastığı varyantları kullanılır. Sürücü ön hava yastığı I Standart donanım olarak büyük hava yastığı (büyüklük ABD'de ve Avrupa'da kanunlar nedeniyle farklıdır) Sürücü ön hava yastığı II Spor direksiyon simitli donanımda küçük hava yastığı (Kompaktairbag; Eurobag) Ön yolcu ön hava yastığı Ön yolcu tarafında gösterge panelinin altında hava yastığı Yan hava yastığı Kapı iç çerçevesinde (ön kapı ve arka kapı) veya ön koltukların dış taraflarında küçük hava yastığı Kafa üstü hava yastığı ITS A-direğinin alt ucundan tavan iç yapısı boyunca C-direğinin hemen önüne kadar uzanan hava borusu AITS (Advanced Inflatable Tubular Structure) kafa üstü hava yastığı A-direğinden C-direğine uzanan kafa üstü hava yastığı; ITS hava yastığı ve tavan çerçevesi arasında bir tente aracılığıyla kafa üstü hava yastığı ITS genişletmesi Kafa hava yastığı A-direğinden C-direğine uzanan kafa üstü hava yastığı; ön ve arka yan camlar için genişletilmiş kapatma alanı Arka kafa üstü hava yastığı C-direğinin üst tarafında tavan çerçevesinde küçük hava yastığı Diz hava yastığı Torpido gözü kapağının veya direksiyon kolonu kaplamasının arkasında küçük hava yastığı (sadece ABD modelinde mevcuttur)

Sürücü hava yastığı

of 66

Tetiklenen sürücü hava yastığı

Sürücü hava yastığı, direksiyon simidinin darbe alanında bulunur. İvmelenme bir sezici tarafından algılanır ve değerlendirilir. Tetikleme eşiği aşıldığında, hava yastığı kontrol ünitesi veya ilgili uydu (= akıllı sezici) ateşleme kapsülüne bir ateşleme gerilimi gönderir ve bu gerilim de hava yastığını tetikler. Ateşleme sonucu oluşan gaz hava yastığına gelir ve yastığın tamamen açılmasını sağlar.

Ön yolcu hava yastığı

Tetiklenmeyen ön yolcu hava yastığı

Ön yolcu hava yastığı, ön yolcu tarafındaki torpido gözünün üst tarafında gösterge panelinde bulunur. Ön yolcu koltuğu boş olduğunda, kaza durumunda ön yolcu hava yastığının gereksiz yere tetiklenmesini önlemek için yıllardır bir koltuk işgal algılaması entegre edilmektedir. Ön yolcu koltuğundaki sezicilerle ve hava yastığı kontrol ünitesindeki veya uydudaki ( = akıllı sezici) verilerin değerlendirilmesiyle, 12 kg ağırlıktan itibaren ön yolcu koltuğu dolu olarak algılanır ve sistem devreye sokulur.

Yan hava yastığı

of 66

Tetiklenmeyen yan hava yastığı

Yan hava yastıkları çoğu BMW modelinde kapıdaki yan bölüm kaplamasının arkasında bulunur. Bazı BMW modellerinde ve tüm MINI modellerinde yan hava yastıkları sürücü ve ön yolcu koltuğunun sırt dayama bölümünün içinde yanda bulunur. Yandan çarpma durumunda meydana gelen yanal ivmelenme, ilgili seziciler tarafından algılanır. Tetikleme eşiği aşıldığında, hava yastığı kontrol ünitesi veya ilgili uydular (= akıllı seziciler) yan hava yastıklarını ve mevcutsa kafa üstü hava yastığını tetikler.

Kafa üstü hava yastığı ITS

ITS tetiklenmedi (tavan bölgesinde) ve tetiklendi

Kafa üstü hava yastığı ITS, diğer hava yastıklarına kıyasla emniyet kemer bantlarıyla gövdeye sabitlenmiş olan bir hortum sistemidir. Alternatör ateşlediğinde kafa üstü hava yastığının çapı büyür ve bu esnada toplam uzunluğu azalır. Bunun sonucunda A-direğinin alt ucu ile tavan çerçevesinde arkadaki sabitlemenin arasında bulunan kafa üstü hava yastığı gerilir. Açıldıktan sonra oldukça hızlı bir şekilde sönen ön ve yan hava yastıklarına kıyasla kafa üstü hava yastığı gaz hacmini tutar ve böylece aracın takla atması veya müteakip kazalarda da koruma sağlar. Kafa üstü hava yastığı, emniyet kemer bantlarından kesilebilir.

Kafa üstü hava yastığı AITS

.

of 66

Ön ve arka yolcular için AITS (tetiklendi)

Kafa üstü hava yastığı AITS, ITS gibi bir baş koruma sistemidir. Ancak bu sistemin sunduğu avantaj, perde benzeri bir yüzey korumasıdır. AITS aracılığıyla başın veya uzuvların çıkması önlenir. Böylece boyun sarsılma kuvvetleri azaltılır ve baş yaralanmaları daha nadir görülür. Sistemin özellikleri:

� Ön ve arka yan camlar için genişletilmiş kapatma alanı

� Cam kırıklarına ve içeri giren nesnelere karşı koruma

� Çok büyük yolcular için optimize edilmiş kapatma alanı

Kafa üstü hava yastığı

Kafa üstü hava yastığı tetiklendi

Kafa üstü hava yastığı A-direğinden C-direğine kadar uzanır ve tüm yan bölümü kaplar. Yolcular, yan cam ve direk kaplamaları arasında açılır. Sistemin özellikleri:

� Ön ve arka yan camlar için genişletilmiş kapatma alanı

� Cam kırıklarına ve içeri giren nesnelere karşı koruma

� Çok büyük yolcular için optimize edilmiş kapatma alanı

Kafa üstü hava yastığı, katlanmış bir şekilde tavan çerçevesi bölümünde bulunur. Gaz jeneratöründen, iki gaz doldurma elemanından ve hava yastığından oluşur. Yandan çarpma durumunda gaz jeneratörü ateşlenir. Oluşan gaz, hava yastığındaki her iki gaz doldurma elemanından geçer. Hava yastığının önden ve arkadan aynı anda doldurulması sayesinde eşit bir dolum elde edilir. Kafa üstü hava yastığının A-direğine ve C-direğine sabitlenmesiyle kafa üstü hava yastığı doğru pozisyona getirilir. Bu sırada kafa üstü hava yastığı yan cam, direk kaplaması ve yolcular arasında gerilir. Kapalı sistem sayesinde yapı sağlamlığı ve stabilite birkaç saniye süresince korunur.

Diz hava yastığı

of 66

Sürücü ve ön yolcu tarafı diz hava yastığı.

Sürücü veya ön yolcunun emniyet kemeri takılı değilse ve bir çarpma olduğunda, diz hava yastığı dizleri destekler. Böylece üst gövde kontrollü bir şekilde öne alınır ve burada ilgili hava yastığı tarafından tutulur. Sürücü tarafı diz hava yastığı, direksiyon kolonunda bir kapağın altında bulunur. Ön yolcu tarafındaki diz hava yastığı, torpido gözünün klapesinde bir kapağın arkasındadır. . Ateşleme akışı Hava yastığı tetiklenmesi, hava yastığı kontrol ünitesi veya ilgili uydu (= akıllı sezici) tarafından gerçekleştirilir. Entegre seziciler, tetikleme eşiği aşıldığında gerekli olan sistemleri etkinleştirir. Gaz jeneratöründe katı yakıt sodyum asidi veya nitroselülozu genelde yakarak azot gazına dönüştürür. Yok denecek kadar az miktarda karbon monoksit ve azot oksit oluşur. Bu gaz daha sonra hava yastığına akar ve hava yastığını açar. Hava yastığı açıldığında, kapak (sürücü hava yastığının darbe yeri, ön yolcu hava yastığı kapağı, yan/kafa üstü hava yastığı döşemeleri) itibari kırılma noktalarından yırtılır. Araç iç mekanında oluşan hava yastığı talk pudrası tortuları bir tehlike oluşturmaz.

Güvenlik mekanizmaları

Yolcu emniyet ve güvenlik sistemleri, elektronik ve mekanik ivmelenme sezicileri üzerinden tetiklenir. Hava yastığı tetiklenmesi için her zaman birbirinden bağımsız olarak çalışan iki sezici mevcuttur. . Elektronik ivmelenme sezicileri Sürücü ve ön yolcu hava yastığı, kafa üstü ve yan hava yastığı, emniyet kemeri gergisi ve emniyetli akü kutup başı bağlantısı. . Mekanik ivmelenme sezicisi (Safing sezicisi) Sürücü ve ön yolcu hava yastığı, mekanik ivmelenme sezicileriyle bağlantılı olarak tetiklenir. . Elektronik yan darbe sezicileri Yan ve kafa üstü hava yastıkları, elektronik ivmelenme sezicileriyle bağlantılı olarak tetiklenir. . Hava yastığı kontrol ünitesi Hava yastığı kontrol ünitesi, tüm yolcu emniyet ve güvenlik sisteminin merkezi ünitesidir ve aşağıdaki görevleri görür:

� Darbenin tanınması

� Hava yastıkları, emniyet kemeri gergisi, emniyetli akü kutup başı bağlantısı için ateşleme zamanı tespiti

� Hava yastığı, emniyet kemeri gergisi ve emniyetli akü kutup başı bağlantısının ateşlenmesi

� Kendi kendine test

� Arıza gösterimi ve diyagnoz özellikli arıza hafızası

� Ön yolcu koltuğunda koltuk işgali ve ağırlık algılaması

. Uydular Uydular, tahrik kollarını (hava yastıkları, emniyet kemeri gergisi vb.) kumanda etmek için entegre sezici sistemine sahip bir kontrol ünitesinden oluşur. Uydular, tahrik kollarının seçici ve daha hızlı bir şekilde tetiklenmesi için akıllı kararlar verme özelliğine sahiptir. Gerekli olmayan fonksiyonlar aktive edilmez. 7 serisi (E65/66) modellerinde Akıllı Güvenlik ve Entegrasyon Sistemi'ne (ISIS) ve 5 serisi (E60/E61), 6 serisi (E63/E64), Z4 (E85) sonrasındaki modellerde pasif güvenlik sistemine (ASE; Advanced Safety Electronics) uydular takılmıştır.

Emniyet kemeri gergisi - Teknik bilgiler

Otomobillerde dört farklı emniyet kemeri gergi sistemi kullanılır:




of 66

� Koltuğa entegre edilmiş kemer sistemi SGS

Bütün sistemlerin hedefi aynıdır: bir kazanın ardından insanların vücuduna biyomekanik olarak yük bindirilmesine neden olan takılı emniyet kemerinin gevşekliğini azaltmaktır.

Mekanik emniyet kemeri gergisi

Mekanik emniyet kemeri gergisinde mekanik bir sezici çarpmayı algılar ve bir kumanda mekanizması üzerinden gerdirme enerjisinin serbest bırakılmasını sağlar. Kemer kilidi bir güç aktarma elemanı tarafından aşağıya doğru çekilir ve böylece emniyet kemer bandı yolcunun vücudunda gerdirilir. Daha sonra tutma kuvveti oluştuğunda bir kilitleme sistemi kemer kilidi her germe pozisyonunda bloke eder. Yolcu böylece araç ile daha iyi bir şekilde bağlıdır. Bir önden çarpma durumunda mekanik darbe sezicisi sistemi aktive eder. Ön gergili bir yay, kemer kilidini geri çeker. Omuz ve bel emniyet kemeri gerilir.

Piroteknik emniyet kemeri gergisi

Piroteknik emniyet kemeri gergisi, takılı emniyet kemerinin gevşekliğini daha da hızlı bir şekilde azaltmak için mekanik emniyet kemeri gergisinin geliştirilmiş bir versiyonudur. Piroteknik emniyet kemeri gergileri, hava yastığı kontrol ünitesi veya koltuk uydusu tarafından tetiklenir. Bir piroteknik ünite emniyet kemerinin gerilmesini sağlar.

Piroteknik emniyet kemeri gerdiricisi/arka koltuk kemer gerdiricisi

of 66

Piroteknik emniyet kemeri gerdiricisi

.

Piroteknik arka koltuk kemer gerdiricisi

. Piroteknik emniyet kemeri gerdiricilerde, takılı emniyet kemerinin gevşekliği genellikle bant dirseklerindeki sürtünme ile omuz bölgesinde azalır. Seziciler ve kumanda elektroniği üzerinden sarılı bir halat üzerinden otomatik milin dönmesini sağlayan bir piroteknik ünite ateşlenir. Film makarası etkisini ortadan kaldırmak için bir sıkıştırma tertibatı, yolcuların yükü öne doğru verildiğinde emniyet kemer bandını tutar. Piroteknik arka koltuk kemer gerdiricileri şu anda sadece arkada dış koltuklara monte edilmektedir. Arka koltuğun altında az yer olduğundan ön emniyet kemeri gergisi gibi bir çözüm uygulanamamaktadır. Bu nedenle takılı emniyet kemerinin gevşekliği, emniyet kemer bandını son katmandan çekerek çıkarılır. Sarma mekanizması üst sabitleme noktasını ve arka koltuk kemer gerdiricisi alt sabitleme noktasını oluşturur. Arka koltuk kemer gerdiricileri, koltuk uydusu veya koltuk modülü tarafından ateşlenir. Bir piroteknik ünite emniyet kemerinin gerilmesini sağlar.

Koltuğa entegre edilmiş kemer sistemi

of 66

Koltuğa entegre edilmiş kemer sistemi SGS'de, saptırma noktaları da dahil olmak üzere tüm kemer elemanları koltuklara yerleştirilmiştir. Çarpma durumunda, B-direği olmayan otomobillerde tüm kuvvetler taban düzeneğine aktarılır. Ayrıca, başlık ve üst kemer saptırma noktası, koltuğun boyuna ayarına bağlı olarak otomatik bir şekilde ayarlanır. Doğrudan üst kemer çıkışında bulunan bir üst emniyet kemeri gergisi, çarpma durumunda ilave olarak yolcuların yükünün öne doğru verilmesini sınırlar. Bu düzenin tamamı serbest emniyet kemer bandı uzunluklarını en aza indirir. Üç kemer noktası da koltuk ayarlaması ile birlikte hareket ettiğinden, kemer geometrisi koltuk pozisyonundan ve vücut büyüklüğünden bağımsız olarak otomatik bir şekilde en uygun vücut sarma işlemini gerçekleştirir. .

Aktif koltuk başlığı

of 66

Aktif koltuk başlıkları sürücü ve ön yolcu koltuğuna entegre edilmiştir.

Fonksiyon Arkadan darbe durumunda, başlığa büyük mesafe nedeniyle vücudun en zor hareket kısmına dönüştüğünden baş hafifçe arkaya doğru bükülür. Bu bükülme hareketinin sonucunda boyun omurları (kırbaç vuruşu sendromu) sakatlanabilir. Baş ve başlık arasındaki mesafeyi azaltmak amacıyla aktif koltuk başlığı arkadan darbe durumunda öne, başa doğru döner. Aracın arkasındaki ilave iki darbe sezicisi veya uydu ile, arkadan çarpma durumunda sırt dayama bölümündeki gaz jeneratörü devreye alınır. Gaz jeneratörünün piston kolu bir sürgü parçasını hareket ettirir. Bu sürgü parçası, koltuk başlığının sabitlenmiş olduğu süspansiyon borusunu öne doğru hareket ettirerek bu şekilde baş ve başlık arasındaki mesafeyi azaltır. Koltuk başlığının yükseklik ayarına bağlı olarak ayar yolu 40 ile 60 mm arasındadır.

Takla atma emniyet sistemi

Rolbar emniyet sistemi bazı BMW Cabrio modellerinde bulunan ilave bir güvenlik fonksiyonudur. Takla atma durumunda veya taklaya atmaya neden olabilecek başka durumlarda rolbar emniyet sistemi dışarı sürülür, kilitlenir ve böylece yolcuların yeterince hayatta kalma alanının korunmasını destekler. Öncelikle (kapalı kalan veya sıkışan) kişilere erişim (yardım boşluğu) sağlanmalıdır. Diğer tüm önlemlerde, koruyucu ve hastaya uygun yöntemler kullanılmalıdır. . BMW 1 serisi E88, 3 serisi E93, 6 Serisi E64 ve MINI Cabrio R57 fonksiyonu

6 Serisinin E64 normal konumda ve tetiklenmiş halde (sağ) takla atma emniyeti

İki arka koltuğun arkasındaki bir yapı içinde iki adet dışarı sürülebilir takla barı bulunur. Rolbar emniyet sistemi, ayrı bir sistemdir ve hava yastığı kontrol ünitesi ile bağlantısı yoktur. 3 serisi (E93) modellerde, yapı içine sağdaki takla barının yanı sıra bir de kumanda elektroniği (devrilmeye karşı koruma

of 66

kontrol ünitesi) monte edilmiştir.

6 Serisi (E64) modellerde rol bar sezicisi bir uyduda bulunur. Takla barları, normal çalışmada yapı içine itilmiş durumdadır. Rol barlar dışarı sürme yönünde bir yayla önceden gerilir ve kilitleme tarafından tahrik kolunda tutulur. . BMW 3 serisi E93 ve MINI Cabrio R57 Devrilmeye karşı koruma kontrol ünitesi kumanda elektroniği tarafından olası bir takla atma durumu algılanırsa, her iki tahrik kolu da doğrudan devreye sokulur. Rol barlar yay gücü ile dışarı sürülür ve son konumda mekanik olarak kilitlenir. . BMW 6 Serisi E64 Uydudaki rol bar (takla barı) sezicisi bir taklanın atılacağını algıladığında, veriler bağlı olan bir bus sistemi üzerinden Güvenlik ve Gateway Modülü'ne (SGM) gönderilir. Aynı anda bir bakır hat (arming hattı) üzerinden SGM'ye rolbar emniyet sistemini serbest bırakma sinyali gönderilir. Bu sistem bir son kademe üzerinden iki tahrik kolunu devreye sokar. Rol barlar yay gücüyle dışarı sürülür. . Fonksiyon 3 serisi E36 ve E46

3 serisinde E46 (A) ve E36 (B) Cabrio'da tetiklenen rolbar emniyet sistemi

Rolbar emniyet sistemi 3 serisi(E36) modellerinde arka koltukların başlıklarının arkasında bulunan iki rol bardan (görünen) ve 3 serisi(E46) modellerinde arka koltukların başlıklarının içinde bulunan iki rol bardan (görünmeyecek şekilde takılı) oluşur. Rolbar emniyet sistemi, ayrı bir sistemdir ve hava yastığı kontrol ünitesi ile bağlantısı yoktur. Rol bar sezicisi, doğrudan sağ arka koltuk oturma bölgesinin arkasındaki koruyucu kapağa vidalanmıştır. Rol bar sezicisinin elemanları:

� Aracın eğimi, enine ve boylamasına ivmelenme algılaması için bir seviye sensörü.

� Yol ile temasın kesildiğini algılamaya yönelik bir ivmelenme sezicisi.

� Kendi kendini diyagnoz özellikli bir değerlendirme elektroniği.

� Araç elektrik gerilimi kesildiğinde rol barları devreye almak için gerekli olan yedek enerjiyi sağlamak üzere iki kondansatör gereklidir.

Entegre rol bar sezicisi, sınır değerlere ulaşıldığında tahrik koluna kilitlemeleri serbest bırakma komutunu verir. Selenoid, kilitlemeyi tetikler ve yay kuvvetiyle yüklenmiş rol barı serbest bırakır. Rol barlar dışarı sürülür ve son konumda mekanik olarak kilitlenir.

Aktif motor kaputu

Bir yayaya çarpma durumunda motor kaputu kaldırılır. Bu durumda yayayı koruyan bir deformasyon bölgesi oluşur.

. Fonksiyon

of 66

.

Tampon taşıyıcısı ve darbe emici arasına bir fiber optik kablo entegre edilmiştir. fiber optik kablo, bir seziciye bağlıdır ve karşı araç tarafındaki bir döngü üzerinden tekrar seziciye geri aktarılır. Fiber optik kablo üzerine uygulanan etkili bir kuvvet ile arıza yapıları arasında biçim değiştirilir. Bu sayede fiber optik kablo içindeki ışık sönümlenir. Etki eden kuvvet, ışık sönümlenmesine doğru orantılıdır. Böylece, çarptığı nesnenin kütlesi ve sağlamlığına bağlı olarak ışığın farklı sönümlenmesiyle karakteristik bir sinyal oluşturulur. Bu sinyal, sezici tarafından ölçülür ve bir veri hattı üzerinden çarpışma güvenlik modülü ACSM'ye aktarılır. Çarpışma Güvenlik Modülü (ACSM), bu verileri ve tampondaki merkezi ivmelenme sezicisinin verilerini kullanarak bir yayaya çarpma durumunun algılanmasına yönelik eşik değere ulaşılıp ulaşılmadığını veya bu değerin aşılıp aşılmadığını tespit eder ve böylece motor kaputundaki tahrik kollarının devreye sokulup sokulmayacağına karar verir. Tahrik kolları piroteknik olarak devreye sokulur ve motor kaputunu kaldırır. Buna ilave olarak motor kaputunun gazlı amortisörleri motor kaputunu kaldırmaya yardımcı olur. Aktif motor kaputu sadece yaklaşık 20 –55 km/h hızlarda devreye sokulur. Güvenlik nedenlerinden dolayı sistem, bir yayaya çarpma durumunun kesin olarak hariç tutulamadığı hallerde de devreye sokulabilir, örn.:

� bir bidona veya bir sınır direğine çarpma

� hayvanlara çarpma

� taş vuruğu olduğunda

� Bir kar kütlesi içine sürüş

Aktif motor kaputu devreye sokulduktan sonra gösterge panelinde ve CID'de bir Check Control mesajı görüntülenir. Motor kaputu devreye sokulduktan sonra tekrar başlangıç konumuna geri alınamaz. Aktif yaya koruması ancak bir bileşen değişikliğinden sonra tekrar mevcuttur. Yaya koruması devreye sokulduğunda en fazla 80 km/h hızla olmak üzere dikkatli bir şekilde sürülmelidir.

Gövde ve malzemeler

Gövdenin yapısı

Yüksek sertliğe sahip çelikler, daha büyük et kalınlıkları ve daha fazla katmanlı yapı sayesinde otomobillerin stabilitesi optimize edilir ve böylece yolcuların güvenliği arttırılır.

1 Sağ motor kaputu kilidi (tahrik kollu) 6 Fiber optik kablolar

2 Kumanda teli 7 Merkezi sezici (ivmelenme)

3 Sağ motor kaputu menteşesi (tahrik kollu) 8 Tahrik kolu (motor kaputu menteşesinde)

4 Sol motor kaputu menteşesi (tahrik kollu) 9 Sezici (fiber optik kablo)

5 Sol motor kaputu kilidi (tahrik kollu) 10 Arıza yapısı

of 66

Araç gövdesinin kesilmesi için modern yüksek güçlü makaslar gereklidir, eski hidrolik kesme cihazları bu amaç için yetersiz kalabilir. Yüksek güçlü makaslar bu konuda eğitim görmüş personel tarafından usulüne uygun olarak kullanılmalıdır. İlgili araca yönelik en uygun kesim noktası, kurtarma kartlarında gösterilmiştir. . Malzemeler İlgili malzemeler türü ve oranları, münferit model serilerinde farklıdır. A- ve B-direklerinde yapı güçlendirmeleri özellikle Cabrio, Roadster ve Coupé otomobillerde takılıdır. Burada bu araçlarda stabilite talepleri oldukça yüksektir. . Magnezyum pres döküm Motor bölmesi ve gösterge paneli bölgesinde magnezyum pres döküm bulunabilir.

cam

.

Tek katlı güvenlik camı (ESG) Tek katlı güvenlik camı (ESG), yüksek yüklere karşı dayanıklı olan termik olarak hazırlanan bir camdır. Çok fazla yük olduğunda, çok keskin kenarlı olmayan çok sayıda parçalar halinde kırılır. ESG yan camlar, arka camlar ve açılır tavan için kullanılır. Bilgi: Kusursuz tek katlı güvenlik camları araçta kurtarma çalışmaları esnasında bir anda patlayabilir. Tek katlı güvenlik camları kaza durumuna ve kurtarma çalışmalarının kapsamına göre önceden çıkarılmalıdır. Tek katlı güvenlik camları, nokta yükü uygulayarak, örn. bir yaylı delgi veya acil durum çekici ile çıkarılabilir. Tek katlı güvenlik camları önceden emniyete alınmalıdır. . Çok katlı güvenli cam (VSG) Çok katlı güvenli cam (VSG), iki pencere camından ve bir ara katmandan oluşur. Pencere camları hasar durumunda kusursuz kalır. VSG, ön camlar ve yan camlar için kullanılır. Ön camlar gövdeye yapıştırılır. Bilgi: Çok katlı güvenli camlar bir anda patlamadığında, sadece kurtarma çalışmaları için gerekli olduğunda çıkarılmalıdır. Çok katlı güvenli camlar, özel cam testereleri veya sac kesiciler ile çıkarılabilir. . Özel emniyet camı Bazı araçlar özel emniyet camı ile donatılmıştır. Bunlar dıştan, pencere camlarının daha kalın olmasından anlaşılır. Özel emniyet camları sıradan kurtarma cihazı ile kesilemez.

Elektrik - Akü yönetimi

12 V akümülatörler

Uygulama bilgileri Prosedür, ilgili yerdeki durum değerlendirmesine göre belirlenmelidir. Elektrikli cam krikosu regülatörü, koltuk ayarlaması veya direksiyon kolonu ayarlaması gibi aktif elektrikli sistemler kullanarak kurtarma işlemi önemli ölçüde desteklenebilir. Bu nedenle aküyü sökme kararı, ilgili yerde bulunan müdahale yönetimine aittir. Nadir durumlarda bir kaza sonrasında araçta hasar gören hatlar emniyete alınmalarına rağmen bir ateşleme kaynağı olabilir. Akülerin ayrılması, yangın riskini önemli ölçüde azaltabilir. Oldukça düşük bir risk olan, yolcu emniyet sisteminin (hava yastıkları, emniyet kemeri gergisi) istenmeden tetiklenmesi, aküleri ayırarak önlenebilir. Ateşleme kapatılmalıdır. . 12 V akümülatörlerin konumu Bir veya iki akülü donanım mümkündür. 12 V akümülatörler, araca göre motor bölmesinde veya bagajda bulunur. İstisna: E34 ve E32 modellerinde 12 V akümülatör motor bölmesinde veya arka koltuk oturma bölgesinin altındadır. İlgili araç için 12 V akümülatörlerin tam konumu, kurtarma kartlarında gösterilmiştir. . Akümülatör artı kutup kablolarının konumu 12 V akümülatör, motor bölmesinde değilse, kırmızı akümülatör artı kutup kablosu araç tabanından motora doğru gider. . Güvenli akümülatör kutup başı bağlantısı

Dikkat!

Yaralanma tehlikesi! Pencere camları çıkarılmadan önce yolcular toza ve cam kırıklarına karşı korumaya alınmalıdır.

of 66

Emniyetli akü kutup başı bağlantısı akünün artı kutbuna takılıdır.

Emniyetli akü kutup başı bağlantısının ateşleme kapsülü ezilmemeli, kesilmemeli veya ısıtılmamalıdır! Emniyetli akü kutup başı bağlantısı, yalnızca akümülatör ile marş motoru/alternatör arasındaki akümülatör artı kutup kablosunu ayırır! . Tanımlama İşaretleme yok . Fonksiyon Kazalarda kısa devre tehlikesini en aza indirmek için BMW otomobillerde araç elektrik sistemi iki akım devresine ayrılmıştır: araç elektrik sistemi besleme parçası ve marş motoru akım devresi. Bir kaza durumunda belirleyici kriterler yerine getirildiğinde, hava yastığı kontrol ünitesi veya uydulardan birisi emniyetli akü kutup başı bağlantısında itici yakıtın ateşlenmesi için bir komut gönderir. Bu sırada oluşan gaz hacmi, kablo pimini akümülatör terminalinin braketinden iter ve böylece akü ve marş motoru/alternatör arasındaki soket bağlantısını ayırır. Diğer tüketiciler aküye olan kendi bağlantıları üzerinden (araç elektrik sistemi besleme parçası) gerilim ile beslenmeye devam edilir. Tüm tetikleme işlemi yakl 3 milisaniye sürer.

Aküleri ayırma

Aküler ayrıldığında aşağıdakiler dikkate alınmalıdır:

� Kontak kapatılmalıdır.

� Önce eksi kutup, ardından artı kutbu ayrılmalıdır.

� İki akülü donanımlarda her zaman iki akümülatör ayrılmalıdır.

. Bilgi: Mekanik emniyet kemeri gergileri akümülatörün ayrılmasıyla devre dışı bırakılamaz. . Dikkat: Otomobil akımsız hale getirilemediğinde:

� Tetiklenmeyen hava yastıklarının açılma bölgesinde durmayın ve buraya malzeme koymayın, özellikle ağır bir kurtarma cihazı kullanıldığında.

� Yaralananlara mümkün olduğunda yan taraftan yardım edin.

Yüksek voltaj aküsü

Yüksek gerilim bataryaları 60 V - 1000 V arasında bir gerilime sahiptir.

İlgili otomobillerle ilgili ayrıntılı bilgiler için, bkz. kurtarma kartları.

� ActiveHybrid 7 F04, F01, F02 bkz. Limousine 7 serisi kurtarma kartı

� ActiveHybrid 5 F10, bkz. Limousine 5 serisi kurtarma kartı

� ActiveHybrid 5 F18PHEV, bkz. Limousine 5 serisi kurtarma kartı

� ActiveHybrid 3 F30, bkz. Limousine 3 serisi kurtarma kartı

� X5 ActiveHybrid F15PHEV, bkz. SAV X5 kurtarma kartı.

� X6 ActiveHybrid E72, bkz. SAV X6 kurtarma kartı.

� BMW Active E, E82, bkz. 1 serisi kurtarma kartı

� MINI E, bkz. MINI E kurtarma kartı.

� BMW eDrive, bkz. kurtarma kartı I01, I12

of 66

.

Yüksek gerilim teknolojisiyle ilgili diğer ayrıntılı bilgiler için, bkz. kurtarma talimatı.

Alternatif elektrikli motorlar

Elektrikli vasıtalar

MINI E ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. MINI E kurtarma kartı. BMW Active E ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. 1 serisi kurtarma kartı. BMW eDrive ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. I01, I12 kurtarma kartı. Hibrit araçlar ActiveHybrid 7 F04, F01, F02 ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. Limousine 7 serisi kurtarma kartı. ActiveHybrid 5 F10, F18PHEV ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. Limousine 5 serisi kurtarma kartı. ActiveHybrid 3 F30 ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. Limousine 3 serisi kurtarma kartı. X5 ActiveHybrid F15PHEV, ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. SAV X5 kurtarma kartı. X6 ActiveHybrid E72, ile ilgili ayrıntılı bilgiler için bkz. SAV X6 kurtarma kartı. Alternatif tahriklerle ilgili diğer ayrıntılı bilgiler için, bkz. kurtarma talimatı.

Yakıtlar ve yakıt depoları

Yakıtlar

Dizel motor: Dizel yakıt DIN EN 590 Benzinli motor:

� Super Plus, 98 ROZ

� Süper benzin kurşunsuz, 95 ROZ

� Normal benzin kurşunsuz, 91 ROZ

. Yakıt deposu Yakıt deposu, araç tabanında arka aks bölgesindedir. İstisna: E32 ve Limousine E34 modellerinde yakıt deposu, bagaj bölgesindedir. İlgili otomobil için yakıt deposunun tam olarak konumu, kurtarma kartlarında gösterilmiştir. . Yakıt deposu kapağı BMW: Yakıt deposu dolum kapağı sağ taraftadır. MINI: Yakıt deposu dolum kapağı sol taraftadır. İlgili otomobil için yakıt deposu dolum kapağının tam olarak konumu, kurtarma kartlarında gösterilmiştir.

Hava yastığı sistemiyle ilgili sık sorulan sorular

Bir hava yastığı nasıl çalışır?

Seziciler tarafından algılanan ivmelenme, entegre edilir ve değerlendirilir. İlgili tetikleme eşikleri aşıldığında, ilgili hava yastıkları ateşlenir. Gaz jeneratöründeki ateşleme kapsülü, hava yastığı kontrol ünitesinden veya ilgili uydudan ateşleme gerilimini alır. Oluşan gaz hava yastığında gider. . Bir otomobilin hava yastıkları ile donatılmış olup olmadığı nereden anlaşılır? Direksiyon simidi, gösterge paneli, kapı döşemesi ve A direği kaplaması, C-direği, sürücü ve ön yolcu koltuğu sırt dayama bölümü dış tarafı üzerinde "AIRBAG" veya "SRS" veya "SRS-AIRBAG" etiketi. Endişe durumunda, yeni otomobillerde bir hava yastığı donanımının bulunduğundan yola çıkabilirsiniz. . Ateşleme esnasında duman çıkar mı? Temel olarak hava yastığında fabrikada uygulanmış olan talk pudrası nedeniyle bir toz oluşur. . Hava yastığı ısınır mı? Hava yastığı ısınmaz. Sadece hava yastığı modülünün içindeki bileşenler tetikleme sonucu yüksek sıcaklıklara ulaşır. Bu bileşenler hava yastığı sabitlemesini bölgesindedir ve kurtarma personeli için bir tehlike oluşturmaz. Parçaların soğuması için yakl. 15 dakika gereklidir. . Artıklar içerisinde sodyum azid bulunuyor mu? Gaz jeneratöründe katı yakıt olan sodyum azid, gaz jeneratörü ateşlendiğinde tamamen yanar ve % 100 kimyasal bir şekilde dönüştürülür. Reaksiyon sonucu oluşan ürün temel olarak azot gazından oluşur ve azot gazı soluduğumuz havanın %80'inin oluşturur. . Tetiklenmeyen bir hava yastığı modülü mekanik olarak hasar gördüğünde hangi önlemler alınmalıdır? Gaz jeneratörünün çok olağan dışı bir durum olmasına rağmen tahrip olması halinde, tablet biçiminde preslenen itici gaz dışarı çıkabilir. Bu durumda ciltle temastan mutlaka sakınılmalıdır (eldiven ve koruyucu gözlük takılmalıdır). Tabletler özel olarak taşınmalı ve tasfiye edilmelidir. Bütün ateşleme kaynaklarından (elektrik, yangın vb.) uzak tutulmalıdır. . Otomobil yandığında gaz jeneratörünün patlama tehlikesi var mıdır? Gaz jeneratörü, gaz jeneratörü yüzey sıcaklığının 200 °C'yi aştığı bir yangın meydana geldiğinde, normal tetiklenecek bir şekilde tasarlanmıştır. . Söndürme maddesi olarak su kullanılabilir mi?

of 66

Evet. Etkili olan her yangın söndürme maddesi hava yastığı donanımı olan otomobillerde de kullanılabilir.

. Bir hava yastığı tetiklendikten sonra araç iç mekanındaki hava sorunsuz bir şekilde solunabilir mi? Evet. Kimyasal ve tıbbi analizler bununla ilgili bir tehlike olmadığını göstermektedir. Ancak kısa süreli öksürme kaçınılmazdır. . Hava yastığı çarpma esnasında tetiklenmediğinde, çarpmadan sonra tetiklenmesi muhtemel mi? Hayır. Darbe sezicileri, bir kazanın fiziksel durumlarına tepki gösterir. . İlk yardım sağlayanlar için bir tehlike söz konusu mu? Hayır. İlk yardım sağlayan (yardımcı veya kurtarma cihazı), normal sürüşte olduğu gibi bir durum ile karşı karşıyadır. Otomobil duruyorsa, hava yastığı sistemleri tetiklenmez. . Hava yastığı çarpma esnasında tetiklenmediyse sistem nasıl devre dışı bırakılabilir? Kontak kapatılmalıdır. Her iki akümülatör kablosunu (önce eksi kutup sonra artı kutup) akümülatörden ayırın. Böylece kurtarma işlemi esnasında tetiklenme riski ortadan kaldırılır. İstisnalar için bkz."Hava yastığı“ bölümü. . Kurtarma personeli kurtarma işlemine başlamadan önce hava yastığı sisteminin devre dışı kalmasını beklemeli midir? Hayır. Kontak kapatılmalıdır. Her iki akümülatör kablosunu (önce eksi kutup sonra artı kutup) akümülatörden ayırın. " Yolcu emniyet ve güvenlik sistemlerinin bir kaza sonrasında tutumu" ile ilgili unsurlar dikkate alındıysa, yolcuları kurtarma işlemine hemen başlanabilir. . Kişiler sıkıştığında, münferit hava yastığı sistemleri tetiklenmediğinde ve araç akımsız hale getirilemediğinde ne yapılmalıdır?

� Hemen tıbbi acil durum yardımı sağlanmalıdır.

� Önce yardım boşlukları açılmalıdır.

� Kontrol: Henüz tetiklenmeyen hangi hava yastığı sistemleri otomobil içerisinde ve kurtarma ve çıkarma yardımcılarının çalışma alanı içerisinde?

� Direksiyon kolonunu mümkünse bir ayırıcı ile çekmeyin.

� Hava yastığı sistemlerinin bulunduğu yerlerdeki kabloları kesmeyin (burada kısa devre sonucu küçük bir hava yastığı tetiklenmesi riski mevcuttur)

� Tetiklenmemiş bir hava yastığının açılma bölgesi: Yaralılar için koruyucu önlemler uygulanmalıdır

� Yaralanan kişiye yan taraftan yardım edin.

� Araçta ağır bir kurtarma cihazı ile çalışıldığında, yaralının başını ve vücudunun üst kısmını mümkünse hava yastığının etki alanının içerisine sokmayın.

� Tetiklenmeyen hava yastıklarının açılma bölgesinde durmayın ve buraya malzeme koymayın, özellikle ağır bir kurtarma cihazı kullanıldığında.

. Başka kurtarma yöntemleri de uygulanabilir mi? Evet, kurtarmanın nasıl yapılacağına yönelik nihai karar her zaman olay yerindeki teknik kurtarma biriminin müdahale yöneticisi, acil durum doktoru veya can kurtarma personeli arasında alınması gereken bir karardır. Burada özellikle mevcut tektik ve taktiksel imkanlar, kazanın durumu ve aracın tahrip olma derecesi dikkate alınmalıdır.

Yüksek gerilim / hibrit teknolojisi

of 66

BMW i - e-Drive güvenliği tüm BMW i otomobillerinin ana bileşenidir

e-Drive güvenliği ürün geliştirmesinin ana bileşenidir. Çok sayıda önlem kazalarda da işletim güvenliğini garanti eder.

� Tamamen izole edilmiş yüksek voltaj sistemi.

� Hava yastığının devreye girdiği bir kazada yüksek voltaj aküsünü otomatik güvenli kapatma (ayırma).

� Yüksek voltaj hatlarının ve güvenlik açısından önemli kriterlerin sürekli denetlenmesi ve otomatik güvenlik süreçleri.

Tüm sistemler güvenliklerini darbe testlerinde ve standart kontrollerde kanıtladı. BMW sistem testleri, sistem güvenliğinin yasal talepleri aştığını kanıtladı.

Otomobilde "yüksek voltaj sistemi" ne anlama gelir?

Yüksek voltaj sistemli araçlarda, en az 60 V doğru gerilim veya 25 V değişken gerilim ile çalıştırılabilen bileşenler takılıdır. Bu otomobillerdeki bileşenler için büyük elektrik güçleri gereklidir. Hibrit araçlardaki ve elektrikli araçlardaki yüksek gerilim araç elektrik sistemi, 650 V'a kadar doğru gerilimlerle çalışır ve yüksek miktarda elektrik enerjisi sağlamalıdır.

Bir hibrit araç hangi bileşenlerden oluşur?

Bir hibrit araç tahrik ünitesinin yanı sıra aşağıdaki temel bileşenlerden oluşur:

� Yüksek voltaj aküsü

� Yüksek gerilim hatları

� Elektrikli makineler elektroniği

� Elektrikli motor(lar) veya alternatör(ler)

of 66

X6 ActiveHybrid E72 örneğinde yüksek voltaj bileşenlerine genel bakış:

Endeks Açıklama

1 Elektrikli makineler elektroniği

2 Elektrikli soğutucu madde kompresörü

3 Full Hybrid için elektrikli motorlu/alternatörlü aktif şanzıman

4 Yüksek gerilim hatları

5 Yüksek voltaj aküsü

of 66

3 serisi ActiveHybrid 3 F30 örneğinde yüksek gerilim bileşenlerine genel bakış:

Yüksek gerilim emniyeti

Nizamına uygun olmayan kullanım durumunda, yüksek voltaj sistemindeki gerilim tehlike oluşturur. Otomobil bu nedenle kapsamlı bir güvenlik konseptine sahiptir. Yüksek voltaj bileşeninin, turuncu renkteki yüksek gerilim hatları da dahil olmak üzere onarım, bakım ve servis çalışmaları sadece eğitimli uzmanlar tarafından yürütülebilir. Yüksek voltaj sisteminde kendi sorumluluğunuzda onarım çalışmalarının yürütülmesi yasaktır. Yüksek voltaj emniyetine yönelik ek bilgiler

� Yüksek gerilim bataryası çarpışmaya karşı korumalı bölümünde bulunur. Ayrıntılar için, bkz. kurtarma kartları.

� Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerindeki soket bağlantısının ayrılmasıyla yüksek voltaj sistemi devre dışı bırakılır (gerilimsiz hale getirilir).

� Yüksek voltaj sistemi, şasiden galvanizli olarak ayrılmıştır.

� Otomobilin yüksek voltaj bileşenlerindeki tüm bağlantılar ve soketler temas emniyetlidir.

. Yüksek voltaj sistemi aşağıdaki durumlarda kapatılır:

� Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerine ait soket bağlantısı ayrıldığında

� hava yastıklarının ve/veya emniyet kemeri gergisinin tetiklenmesine neden olan bir çarpma algılandığında veya

� akümülatör eksi kutbundaki 12 V akümülatör eksi bağlantısı ayrıldığında

Endeks Açıklama

1 Elektrikli soğutucu madde kompresörü

2 Elektronik makine

3 Elektrikli makineler elektroniği


of 66

Yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri de dahil yüksek gerilim bataryası

Örnek X6 ActiveHybridE72

.

3 serisi ActiveHybrid 3 F30 örneği:

Yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri otomobil üreticilerinin güvenlik konseptlerinde önemli bir rol oynar. Tüm konseptlerde aynı fonksiyona sahiptir, yüksek gerilim bataryasından otomobile giden akım devresini kesmek. Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerine ait soket bağlantısı ayrılır ayrılmaz, yüksek gerilim bataryası bağlantısı dışındaki akım devresi kesilir ve dolayısıyla tüm yüksek voltaj sisteminin akım devresi kesilir.

Elektrikli makineler elektroniği

Endeks Açıklama


2 Yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri

3 Yüksek gerilim hatları

Endeks Açıklama


2 Yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri

3 Yüksek gerilim hatları için soket bağlantısı

of 66

Hibrit teknolojisinde elektrikli makineler elektroniği, akımları dönüştürmek için kullanılır. Elektrikli makineler elektroniği, çevirici veya inverter olarak tanımlanır. Yüksek voltaj jeneratöründe oluşan alternatif akımı, doğru akıma dönüştürür. Çevirici, diğer tüm yüksek voltaj bileşenlerinde olduğu gibi kesinlikle açılmamalıdır, çünkü iç kısmında yüksek gerilimler olabilir.

Elektronik makine

ActiveHybrid 5'te elektronik makine sürekli tahrik edilen senkron bir makinedir. Yüksek gerilim bataryasının elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüştürebilir ve bunun sonucunda otomobil tahrik edilir. Hem yakl.60 km/saate kadar elektrikli sürüş hem de yanmalı motoru desteklemek mümkündür, örn. sollamalarda (Boost fonksiyonu) veya vites değişimlerinde aktif moment desteği. Tersine elektronik makine frenleme ve kendi ataletinde gitme modunda hareket enerjisini elektrik enerjisine dönüştürür ve bunu yüksek voltaj aküsüne besler (enerji geri kazanımı).

of 66

Yüksek gerilim hatları

Yüksek gerilim hatları (1) yüksek voltaj bileşenlerini birbirine bağlar, örn. yüksek gerilim bataryasını makine elektroniğine veya makine elektroniğini elektronik makineye. Yüksek gerilim hatları turuncu renkli izolasyondan (kaplama) tanınabilir.

Yüksek voltaj akülerinin tanımlaması

Diğer yüksek voltaj parçalarının tanımlaması

.

Yüksek voltaj sistemine sahip otomobillerde VDA'ye (Alman Otomotiv

Diğer bilgiler: Araca özel bilgiler ve kazaya uğrayan araçlarda uygulanması gerekenler için mutlaka ilgili kurtarma kartına bakın!

of 66

Endüstrisi Birliği) göre kaza yardımı ve kurtarma

Sık sorulan soruların cevapları / FAQ (Frequently Asked Questions)

. Düzenleme

1. Keşif/araç tanımı

2. Elektrik çarpması nedeniyle tehlike

3. Yüksek voltaj enerji deposu nedeniyle tehlike

4. Kimyasal tehlike

5. Termik tehlike (yangın)

6. Elektrikli şarj altyapısı

7. Suyun içindeki otomobiller

8. Çekme, kurtarma, taşıma, BMW Acil Servis ve muhafaza

9. Diğer bilgiler

.

. 1. Keşif/araç tanımı 1.1 Bir aracın, yüksek voltaj sistemine sahip olup olmadığı nasıl anlaşılabilir?

� Aracın arkasında bulunan örn. Hybrid, eDrive gibi tip tanımları veya örn. ön çamurluk veya benzeri konumdaki ilave etiketler bu konuda bilgi verir.

� Otomobilde bu tür bir tip tanımı mevcut değilse, şu özellikler söz konusu otomobilin yüksek voltaj sistemine sahip olup olmadığı konusunda bilgi verebilir:

� Ocak 2013'ten beri Almanya'da, Almanya'da ruhsatlandırılmış otomobiller için kurtarma merkezleri tarafından ilgili kurtarma veri sayfasına benzersiz eşleştirme olanağı sağlayan plaka sorgulaması yapılabiliyor.

. 2. Elektrik çarpması nedeniyle tehlike 2.1 Bir kazadan sonra otomobile veya araç parçalarına temas etme yoluyla elektrik çarpma tehlikesi ortaya çıkar mı?

� Elektrik çarpması nedeniyle yaralanma tehlikesi genel itibariyle söz konusu değildir, fakat bu kaza türüne bağlıdır.

� Otomobillerde çok sayıda, çeşitli koruma mekanizması bulunmaktadır.

� Şüphe durumunda otomobilin yüksek voltaj sistemi mümkünse manüel olarak devre dışı bırakılmalıdır (bkz. soru 2.4).

. 2.2 Kaza yapmış bir hibrit/elektrikli otomobilde yüksek voltaj sisteminin kapatılıp kapatılmadığı anlaşılabilir mi?

� Bir kazadan sonra gerilimin kesildiği çeşitli hasar senaryoları nedeniyle doğrudan görüntülenemiyor.

� Şüphe durumunda otomobilin yüksek voltaj sistemi mümkünse manüel olarak devre dışı bırakılmalıdır (bkz. soru 2.4).

. 2.3 Park etmiş bir aracın kazaya karışması durumunda (dururken çarpma) elektrik tehlikesi oluşabilir mi?

� Otomobil yüksek voltaj sistemi dururken de etkin olabilir (örn. bağımsız klima sistemi).

� Bir "dururken çarpma" kazasına karışmış yüksek voltaj sistemli araçlarda genellikle hava yastığı tetiklenmesi gerçekleşmez, dolayısıyla bu da yüksek voltaj sisteminin kapatılmasına sebep olmaz.

� Bu nedenle ağır kazalarda otomobilin yüksek voltaj sistemi devre dışı bırakılmalıdır (bkz. kurtarma veri sayfası).

� Bu hem elektrikli bir şarj istasyonuna bağlı olan otomobiller, hem de bir şarj istasyonuna bağlı olmayan park etmiş otomobiller için geçerlidir.

.

- Elektrikli şarj bağlantısı

- turuncu renkli yüksek gerilim hatları

- Elektrikli yüksek voltaj bileşenlerinde uyarı notu levhası

- Gösterge panelindeki şarj göstergesi

- Gösterge panelindeki tanımlamalar

- Egzoz sistemi yok Ancak bu tanımlamaların olmaması otomobilin yüksek voltaj sistemli bir otomobil olmadığına dair kesin bir işaret değildir

- Yüksek voltaj sistemi temasa karşı korumalı olarak üretilmiştir.

- Yüksek voltaj sistemi elektriksel bakımdan tamamen araç kaportasından izole edilmiştir (galvaniz/elektrik ayrımı).

- Hava yastığının tetiklendiği ağır kazalarda çoğu araçta yüksek voltaj sistemi kapatılır. Alternatif olarak eşdeğer koruma mekanizmaları monte edilir. (Ayrıntılar için, bkz. araca özel kurtarma veri sayfası)

of 66

2.4 Uygulama personeli için bir yüksek voltaj sisteminin manüel olarak devre dışı bırakılması mümkün müdür?

� Evet, elektrikli/hibrit otomobillerde yüksek voltaj sistemi manüel olarak değişik yollarla devre dışı bırakılabilir.

� Çoğu otomobil, kurtarma ekipleri tarafından kullanılabilecek olan ilave bir yüksek voltaj sistemi kapatma düzeneğine sahiptir. Burada 12 Volt ayrım yerleri söz konusudur. Bunlar yüksek voltaj uzmanı olmayanlar tarafından da yüksek voltaj sisteminin devre dışı bırakılması için kullanılabilir. Bilgi: Bu nedenle yüksek voltaj enerji deposu deşarj edilmez, fakat geri kalan yüksek voltaj sistemi elektriksel olarak ayrılır.

� Manüel devre dışı bırakmaya ilişkin tavsiye edilen işleyiş ilgili üreticinin kurtarma veri sayfasında açıklanmıştır.

. 2.5 Hava yastıklarının tetiklenmediği bir kazadan sonra yüksek voltaj kabloları nasıl bir tehlike oluşturur?

� Hasarlı yüksek voltaj kabloları veya bileşenleri genel itibariyle elektrik tehlikesi yaratır. HV kablolarına/bileşenlerine dokunulmamalıdır. Bilgi: HV kabloları her zaman turuncu renktedir.

. 3. Yüksek voltaj enerji deposu nedeniyle tehlike 3.1 Yüksek voltaj enerji depoları bir kazadan sonra deşarj edilebilir mi?

� Hayır, yüksek voltaj enerji depolarının kaza yerinde elektriksel olarak deşarj edilmesi kullanışlı değildir.

. 3.2 Kaza yerinde araçtaki hasarlı yüksek voltaj enerji deposu ile ne yapılmalıdır?

� Hasarlı yüksek voltaj enerji deposuna dokunulmamalıdır.

� Yüksek voltaj enerji deposunun durumu gözlenmelidir (örn. duman oluşumu).

Somut elektriksel tehlikeyi değerlendirmek ve sonraki işlemleri belirlemek için yetkili yönetim birimi aracılığıyla yüksek voltaj sistemi konusunda nitelikli bir elektrik teknisyeninin talep edilmesi tavsiye edilmektedir. . 3.3 Kaza nedeniyle otomobilden ayrılan veya çözülen bir yüksek voltaj enerji deposu veya onun parçaları ile ne yapılmalıdır? Bu sıra dışı durumda yüksek voltaj enerji deposunun elektriksel, kimyasal, mekanik ve termik tehlike yarattığı varsayımından hareket edilmelidir.

� Yüksek voltaj enerji deposuna dokunulmamalıdır.

� Somut elektriksel tehlikeyi değerlendirmek ve sonraki işlemleri belirlemek için yetkili yönetim birimi aracılığıyla yüksek voltaj sistemi konusunda nitelikli bir elektrik teknisyeninin talep edilmesi tavsiye edilmektedir.

. 4. Kimyasal tehlike 4.1 Bir kazadan sonra yüksek voltaj enerji depolarından akan elektrolit konusunda nelere dikkat etmek gerekir?

� Elektrolitler genelde kaşındırıcı, yanıcı ve tahriş edici etki yaratırlar. Cilt temasından ve buharının teneffüs edilmesinden mutlaka kaçınılmalıdır.

� Klasik bağlayıcı maddeler kullanılmalıdır.

. 4.2 Bir yüksek voltaj enerji deposunun „Gaz emisyonu“nda ne tür tehlikeler oluşur?

� Çok yakındaki gazlar kaşındırıcı, yanıcı ve tahriş edici etki yaratırlar ve bu nedenle kesinlikle teneffüs edilmemelidir.

� Kurtarma işlemi durdurulmalı ve diğer işlemler itfaiye müdahale yönetimiyle açıklığa kavuşturulmalıdır.

. 5. Termik tehlike (yangın) 5.1 Bir yangın durumunda yüksek voltaj enerji deposunun patlama olasılığı söz konusu mudur?

� Yüksek voltaj enerji depolarının patlaması ilgili güvenlik tekniği nedeniyle genel itibariyle mümkün değildir.

� Yüksek gerilim bataryası ve akümülatördeki münferit akümülatör hücreleri, örn. yangına bağlı bir sıcaklık veya basınç yükselmesi durumunda açılan ve bilinçli bir "gaz verme“ ve basınç azalması sağlayan mekanik güvenlik tertibatlarına sahiptir.

. 5.2 Elektrikli/hibrit bir araç yanarken toksik duman oluşur mu?

� Evet, elektrikli/hibrit bir otomobil yanarken klasik otomobillerde de olduğu gibi örn. plastik gibi yanıcı malzemeler yanması sonucu sağlığa zararlı bir duman çıkar.

. 5.3. Bir kazanın üzerinden belirli bir süre geçtikten sonra da yüksek voltaj enerji deposu yanabilir mi? Evet, kaza yapan klasik otomobillerde de olduğu gibi gecikmeli bir yangın oluşma olasılığı tamamen ortadan kalkmaz. Bu durum özellikle hasar görmüş yüksek voltaj enerji depoları için geçerlidir (ayrıca bkz. Soru 8.5). . 5.4 Yüksek voltaj enerji depolu bir otomobil söndürülebilir mi veya hangi söndürme maddesi kullanılmalıdır?

� Temel olarak evet.

Su, söndürme maddesi olarak tercih edilmelidir, çünkü bunun yüksek voltaj deposuna serinletici etkisi de vardır. Bol suyla söndürülmeli veya soğutulmalıdır. . 6. Elektrikli şarj altyapısı 6.1 Bir şarj direğine bağlanan elektrikli/hibrit bir aracın bir kazaya (dururken çarpma) karışması durumunda neye dikkat edilmelidir?

of 66

� Mümkünse şarj kablosu şarj direğinden/otomobilden çekilmeli veya şarj direği kapatılmalıdır. Esas olarak şarj kablosu otomobilden ayrılmalıdır.

� Ayırmadan önce kablo ve soket olası hasarlar bakımından görsel olarak kontrol edilmelidir.

� Ağır kazalarda otomobilin yüksek voltaj sistemi devre dışı bırakılmalıdır (bkz. kurtarma veri sayfası).

Bilgi: Otomobil yüksek voltaj sistemi şarj ünitesinden bağımsız olarak dururken de etkin olabilir (örn. bağımsız klima sistemi). . 6.2 Halka açık bir şarj istasyonunda, bir elektrikli aracın şarj işlemi sırasında şarj kablosu saldırganlar tarafından kesilirse ne olur?

� Bu durum halka açık şarj istasyonunun teknik altyapısı ile güvenceye alınmıştır ve genellikle şarj işleminin kesilmesiyle sonuçlanır.

� Halka açık şarj istasyonuna bilgi verilmelidir.

. 7. Suyun içindeki otomobiller 7.1 Suyun içinde bulunan bir elektrikli/hibrit otomobilde belirli risklere dikkat edilmeli midir?

� Suyun içinde, yüksek voltaj sistemi nedeniyle prensip olarak yüksek bir elektrik çarpması riski oluşmaz.

� 2. ve 3. bölümde açıklanan uyarılar geçerlidir.

� Kurtarma sırasında uygulanacak işlemler klasik otomobillerdekiyle aynıdır.

Bu, karbon elyaftan (karbon) yapılmış gövdeler için de geçerlidir. . 7.2 Elektrikli/hibrit bir otomobil içme suyu koruma bölgesine (örn. baraj) girdiğinde oradaki su için bir tehlike oluşur mu?

� Normalde, klasik otomobillerdekinin tersine, içme suyu için ilave bir tehlike oluşmaz.

. 8. Çekme, kurtarma, taşıma, BMW Acil Servis ve muhafaza 8.1 Elektrikli/hibrit bir aracın bir tehlike bölgesinden (örn. otoban şantiyesi) çeki halatı/çeki demiri ile çekilmesi gerekiyorsa nelere dikkat edilmelidir?

� Otomobilin doğrudan tehlike bölgesinden yürüme hızıyla çıkartılmasına prensip olarak her zaman izin verilir.

� Çekmeye ilişkin ayrıntılı bilgiler için otomobil üreticisinin kullanım kılavuzuna başvurulmalıdır.

. 8.2 Ağır bir kazadan sonra elektrikli/hibrit bir otomobil yüklenirken nelere dikkat edilmelidir?

� Yükleme işleminden önce yüksek voltaj sistemi devre dışı bırakılmış durumda olmalıdır. Konuya ilişkin bilgiler için otomobil kullanım kılavuzuna veya kurtarma veri sayfasına bakılmalıdır.

� Yetkili merciye/kurtarma kuruluşuna teslim edilirken alınan yangın önlemlerinin (yüksek voltaj devre dışı bırakma) bildirilmesi tavsiye edilir. Hasarlı yüksek voltaj bileşenleri nedeniyle oluşabilecek olası bir tehlike (örn. elektrik çarpması veya enerji deposu nedeniyle yangın riski) konusunda uyarılmalıdır.

� Yükleme ve nakliye için ulusal yönetmelikler/normlar dikkate alınmalıdır BGI 800 ve BGI 8664, BGI 8686 ve BGI 5065).

� Otomobil üçüncü şahıslara devredilecekse, başlatılan önlemler bildirilmeli ve bu yazılı olarak onaylatılmalıdır.

� Vinç/kriko ile kaldırma veya yükleme sırasında şu noktalara dikkat edilmesi önerilir:

Celaskal ile çalışılırken, hiçbir yüksek voltaj bileşenine hasar vermemeye dikkat edilmelidir. . 8.3 Kaza yapmış elektrikli/hibrit aracın taşınması/çekilmesi sırasında nelere dikkat edilmelidir?

� Araç nakliyesi esasen yükleme aracı veya üretici verilerine göre yapılmalıdır.

� Kaldırma elemanıyla çekme sırasında, tahrik aksı (aksları) yolun üzerinde kalırsa elektrik sisteminde/hibrit sistemde hasarlar oluşabilir. Bilgi: Tüm tekerleklerden çekişli araçlar!

� Akümülatörü hasar görmüş araçlar mümkünse en yakın BMW Yetkili Servisi'ne veya güvenli bir saklama yerine nakledilmelidir (ayrıca bkz. Soru 8.5).

. 8.4 Hasarlı bir elektrikli/hibrit otomobil taşıyan çekicilerin tünel geçişini sınırlayan herhangi bir yönetmelik var mıdır?

� Hayır, akülü araçlar ve hibrit araçlar taşınırken ADR kurallarına tabi değildir.

(Accord européen relatif au transport international des merchandises Dangereuses par Route - Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşınmasıyla ilgili Avrupa Konvansiyonu)

� Önceki önlemler (bkz. 8.2) ve hasar derecesi dikkate alınarak kurtarma kuruluşu, taşıma işleminin trafik emniyetini sağlamalıdır. Hasarlı yüksek voltaj bileşenleri nedeniyle oluşabilecek olası bir tehlike (örn. elektrik çarpması veya enerji deposu nedeniyle yangın riski) dikkate alınmalıdır.

� Ülkeye özel ve işletmeye özel tünel düzenlemeleri dikkate alınmalıdır.

. 8.5 Kaza yapmış elektrikli/hibrit otomobiller nasıl bırakılmalı ve saklanmalıdır?

� Geleneksel otomobillerde olduğu gibi kaza görmüş elektrikli/hibrit otomobiller de yangından korunma nedenlerinden dolayı etrafı çevrili bölgelerde açık hava park yerlerine diğer otomobiller, binalar ve diğer yanıcı cisimlerle arasında yeterince mesafe olacak şekilde bırakılmalıdır.

� Otomobil uygun bir şekilde işaretlenmelidir.

of 66

� Bu durum özellikle çalışma saatlerinde yapılan otomobil teslimatları için geçerlidir.

. 9. Diğer bilgiler Alternatif tahrik tekniklerini tanımlamak üzere "AUTO (ATDY) itfaiye düzenlemesi" öne çıkmaktadır: A = Dışarı çıkan işletme maddeleri U = Alt kısım incelenmelidir T = Yakıt deposu kapağı açılmalıdır O = Yüzey taranmalıdır . VDA'ya göre SSS (Sıkça Sorulan Sorular) son durumu bkz.: http://www.vda.de/de/publikationen/publikationen_downloads/detail.php?id=1200 Müdahale yerinde elektriksel tehlikelere ilişkin ülkeye özgü ilave bilgileri dikkate alın. . .

BMW uzman kılavuzu I01

1 Giriş

Kurtarma personelinin yüksek voltaj sisteminin durumu konusunda emin olamadığı ağır bir kazadan sonra bu prosedür kılavuzu uygulanmalıdır. Ülkeye özgü yönetmeliklere mutlaka uyulmalıdır. Artık otomobilin öz güvenliğinin olmadığından şüpheleniliyorsa ve kurtarma personeli açısından olası bir tehlike söz konusu ise, kaza yerine müdahale yönetimi tarafından bir elektrik teknisyeni çağrılmalıdır. Yüksek gerilim bataryasının hasar görme riskinin ortadan kaldırılamadığı ağır kazalarda yüksek gerilim bataryası otomatik olarak yüksek voltaj sisteminden ayrılır. Araçta daha fazla işlem uygulanmadan önce (örn. onarım, geri dönüşüm), BMW bilgileri uyarınca kalifiye bir uzman personel tarafından araç muayene edilmelidir. Yüksek voltaj sistemi temelde kendinden güvenli olarak değerlendirilmelidir. Bir hava yastığının tetiklenmesi durumunda araçta yüksek voltaj sistemini kapatan iki kapatma mekanizması mevcuttur. Kapatma işlemi, akümülatörün 12 V artı kutbundaki emniyetli akü kutup başı bağlantısını ayırarak ve yüksek voltaj akümülatöründeki akümülatör kontaktörünün gerilim beslemesini ayıran ve böylece sistemin kapanmasına neden olan bir CAN mesajı üzerinden gerçekleştirilir. Yüksek voltaj sistemi (IT şebekesi), 12 V araç elektrik sisteminden bütünüyle ayrılmış ayrı iki akım devresinden (HV+, HV-) oluşur. Elektrik şasisi (-) potansiyeline sahip değildir. Sadece bileşen gövdesi, potansiyel eşitlemesi amacıyla araç şasisine bağlıdır. Elektriksel bir tehlikenin oluşması için, bir kişinin yüksek voltaj eksi ve yüksek voltaj artı devresini köprülemesi gerekir. Hasarlı yüksek gerilim hatlarına (turuncu renkli işaretlenmiş hatlar) veya yüksek voltaj bileşenine temas edilmezse, bir elektrik çarpma olasılığı ortadan kalkar. Dikkat: Aşağıda açıklanan talimatlar sadece BMW I01'de kullanım için öngörülmüştür. .

of 66

2 Esaslar

2.1 Ağır kaza geçirmiş araç tanımı

Bir otomobil, aşağıdaki koşullardan en az biri ortaya çıktığında ağır bir kaza geçirmiş olarak kabul edilir:

3 Kurtarma

3.1 Yüksek voltaj sistemini emniyete alma

Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısı kesilerek ve 12 V akümülatör (eksi kutup) ayrılarak yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır (prosedür için bkz. Kurtarma kartı). Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır. Yüksek voltaj bileşenlerinin şasi bantları (potansiyel eşitlemesi) ayrılmamalıdır. Gerilimin mevcut olmadığı, gösterge panelinden (12 V akümülatör hala bağlı olmalıdır) okunabilir veya tanımlanmış ölçümlere göre bir elektrik teknisyeni tarafından tespit edilebilir. . 3.1.1 Yüksek voltaj sistemini devre dışı bırakma (gerilimsiz hale getirme) Motor kaputunun altında yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri ile 12 V akümülatör bulunur. Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısı kesilerek ve 12 V akümülatör (eksi kutup) ayrılarak yüksek voltaj sistemi devre dışı bırakılır (bkz. kurtarma kartı). Motor kaputunun altındaki yüksek gerilim kurtarma ayırma yerine erişilemiyorsa, yüksek voltaj sisteminin kapatılması işlemi bagajda servis kapağının altında yer alan elektronik makine elektroniğinin büyük yüksek voltaj soketlerinden gerçekleştirilebilir.

Yüksek voltaj sistemini kapatma işlemi, küçük montaj soketi çekilerek (1) gerçekleştirilmelidir. Bkz. sıradaki bölüm, Alt başlık 7. . 3.1.2 Gerilimin olmadığını tespit etme

Yüksek voltaj sisteminin kapatıldığı gösterge panelindeki "Yüksek voltaj sistemi kapatıldı" Check Control mesajından anlaşılabilir. Bilgi: 12 V akümülatörün göstergeye bağlanması ve bir terminal değişimi (araç marş düğmesi aracılığıyla durdurulmalı ve tekrar çalıştırılmalıdır) gerçekleştirilmelidir. Gerilimin olmadığı gösterge paneli aracılığıyla belirlenemiyorsa, kişisel koruyucu donanıma sahip bir elektrik teknisyeni tarafından aşağıdaki ölçümler aracılığıyla belirlenebilir. Çalışma adımları:

- Yüksek gerilim bataryasının muhafazasında 5 mm'den büyük girintiler veya deformasyonlar

- Otomobil tamamen veya kısmen suyun içinde bulunuyor (örn. dok, nehir, kanal)

- Otomobil tamamen veya kısmen yanıyor

of 66

1. Otomobil kapatılmalıdır. BAŞLAT-DURDUR tuşu ile otomobili aktif durumdan çıkarılmalıdır.

2. Araç anahtarını otomobilden çıkartılmalıdır. 3. Bagaj kapağı açılmalıdır. 4. 12 V akümülatör ayrılmalıdır.

5. Bagaj taban kapağı çıkartılmalıdır.

6. Servis kapağı çıkartılmalıdır. Bunun için 8 cıvata gevşetilmeli (oklar) ve motor bölmesi kapağı çekerek sökülmelidir.

Açıklığın altında solda, altta yer alan elektronik makineyle birlikte elektronik makine elektroniği (1) ve sağda (takılmışsa) Range-Extender (2) bulunur.

of 66

7. Yüksek voltaj soketinin bağlantısı kesilmelidir.

Yüksek voltaj soketinin (2) montaj soketindeki (1) kilide bastırılmalı ve montaj soketi (1) çekilmelidir.

Yüksek voltaj soketinin (2) kilidi (1) ok yönünde sınır konuma kadar dışarıya doğru çekilmelidir.

of 66

Yüksek voltaj soketi (1) yukarı doğru çekilmelidir.

. 8. Yüksek voltaj soketinde gerilimin olmaması durumu ölçülmelidir.

Bağlantısı kesilen yüksek gerilim hattı doğrudan yüksek gerilim bataryasına bağlanmıştır.

Ölçme sırasında, kontaklara ölçme uçlarıyla ulaşılmasına dikkat edilmelidir.

of 66

Sonraki bir adımda, elektrikli makineler elektroniğinin muhafazasına giden iki kontaktan ölçüm yapılabilir. Tüm yüksek voltaj bileşenlerinin muhafazası, potansiyel dengeleme hattı aracılığıyla şasi (alüminyum sürüş modülü) üzerinden bağlıdır. Muhafazada veya şaside hasar nedeniyle bir yüksek voltaj potansiyeli mevcutsa, böylelikle bu potansiyel ölçülebilir. Hiçbir durumda bir gerilim ölçülemiyorsa, sistemden hiçbir tehlikenin kaynaklanmadığı kabul edilmelidir. . 9. Yüksek voltaj soketinin bağlanması

Başka bir hata giderme işlemini engellemek için yüksek voltaj soketi tekrar takılmalı ve kilitlenmelidir. Küçük soket (yüksek voltaj kapatma) tekrar takılmamalıdır. . 10. Motor bölmesi servis kapağıyla kapatılmalıdır . 3.2 Otomobilin yanması Temel olarak klasik otomobil yangınlarıyla ilgili tüm yasal spesifikasyonlara dikkat edilmelidir. Bir otomobil yangını nedeniyle tetiklenen Lityum-İyon yüksek gerilim bataryası reaksiyonunda patlama olmaz. Hızlı bir

of 66

termik reaksiyon oluşur. Burada yüksek gerilim bataryasının bir termal kamera ile denetlenmesi önerilir.

Sıkışmış insanlar uygun itfaiye koruyucu donanımı ile kurtarılabilir. BMW I01 alüminyum bir sürüş modülünün üzerindeki bir karbon elyaf yolcu kabininden oluşur. Karbon elyaf yanıcı değildir. Ancak bu elyaflar bir reçine aracılığıyla bağlandığı için yüksek sıcaklıklarda reçine yanabilir. Yangının, araç yapısının yorulmasına neden olduğuna dikkat edilmelidir. Otomobil, yangından sonra sadece sürüş modülünün yapısından oluşur. Kurtarma sırasında Bölüm 3.2.3'e dikkat edilmelidir!

.

3.2.1 Söndürme Yangın çıktığında, yüksek gerilim bataryasında başka reaksiyonların oluşmasını engellemek için yüksek gerilim bataryası bol suyla soğutulmalıdır. Söndürme işlemi sırasında yüksek gerilim bataryasının iç kısmında duyulabilir olaylar ortaya çıkabilir. Burada akümülatör hücrelerinin emniyet valfleri söz konusudur. Bu hiçbir tehlike yaratmaz. Bu duyulabilir olaylar, otomobil yangını söndürüldükten sonra da ortaya çıkabilir.

.

3.2.2 Yanmış otomobilde gerilimsizlik durumunu belirleme Yangından sonra da elektrik nedeniyle tehlike potansiyeli mevcut olabilir. Yüksek gerilim hattının izolasyonu ısı nedeniyle hasar görebilir, hatta ayrılabilir. Böyle bir durumda otomobile sadece kişisel koruyucu donanımla yaklaşılmalıdır. Bölüm 3.1.2 Alt başlık 8'de açıklandığı gibi, burada da her iki kabloda gerilimsizlik durumu ölçülür. Bir sonraki adımda, yüksek gerilim bataryasının muhafazasına giden iki kabloda ölçüm yapılacaktır. Gerekiyorsa otomobilin ön kısmında başka kablolarda ölçüm yapılabilir. Hâlâ bir gerilim potansiyeli mevcutsa, yüksek gerilim bataryasından çıkan yüksek gerilim hatları yüksek gerilim bataryasından ayrılmalıdır. Bunun için, kısa devre oluşmasını engellemek için bakır hatlar birbirinden izole edilmeli ve tek tek ayrılmalıdır. Bunun devamında toprağa göre kısa devre ölçümü yapılmalıdır. Bilgi: Yüksek gerilim bataryasının yüksek gerilim hatları oldukça büyük enine kesitlerinden tanınır. İzolasyon yangın nedeniyle erimişse sadece bakır hatlar tanınabilir. . 3.2.3 Otomobil yangın kalıntıları konusunda izlenecek yöntem Yangın artıkları, kişisel koruyucu ekipman kullanarak temizlenmelidir. Bir yangın durumunda, ortaya çıkan büyük ısı nedeniyle yüksek gerilim bataryası yola yapışabilir. Bu durumda, yüksek gerilim bataryasını zeminden ayırmak için metal bir cisim kullanılmamalıdır. Karbon elyaf yapının artık mukavemeti kalmadığı için, otomobil doğrudan yüksek gerilim bataryasının altından kaldırılır. Tekerlekler üzerinden kaldırma, hedefe götürmez. Tahrik ünitesi parçalanır. Bu durumda tahrik ünitesi (ön/arka aks) Life modülünden ayrılır. Araç artıkları, iletken olmayan malzemeden oluşan kamalarla (örn. kuru ahşap) zeminden ayrılmalıdır. Bunun ardından kaldırma kayışlarını geçirmek için yüksek gerilim bataryasının altı iletken olmayan malzemelerle desteklenmelidir. Bir forklift/yükleyici mevcutsa, bu araçla yüksek gerilim bataryası (yüksek gerilim bataryası ile bağlantı çatalı arasında izole edilmiş alt destekle birlikte) ve otomobil kaldırılabilir. Aracın kalıntıları, yükleme platformunun üzerine konan izole edici bir yükleme platformuyla bir kamyonun üzerine doğru kaldırılabilir ve iletken olmayan bir koruyucu örtüyle kaplanabilir. Araca uygun bir yüksek voltaj işaretlemesi (uyarı notu plaketi) asılmalıdır. Otomobil kalıntılarının hasarlı yüksek gerilim bataryasıyla birlikte ilk kez taşınması madencilik kanunuyla emniyete alınmıştır. . 3.3 Suyun içindeki ve altındaki otomobiller Araç sudan kurtarıldığında yüksek gerilim emniyet şalterinin çekilmesi ve 12 V akümülatörün (eksi kutup) ayrılması yoluyla yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır. Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır.

.

3.4 Parçalara ayrılmış veya otomobilden ayrılmış yüksek gerilim bataryası Yüksek gerilim bataryasının içindeki gerilim prensipte kesilemez. Ancak BMW I01'nin yüksek gerilim bataryası dahili olarak kendinden güvenli olarak tasarlanmıştır. Bu bileşen, diğerlerinin yanı sıra uygun bir temas korumasına sahiptir.

- Klasik otomobil yangınlarına uygun kişisel koruyucu donanım!

- Elektriksel tehlikeler yangından sonra da ortaya çıkabilir!

- BGI/GUV-I 8677 Müdahale yerinde elektriksel tehlikeler

- Söndürme sırasında aşağıdaki koruma mesafesine dikkat edilmelidir 1 m - Püskürtme tazyiki 5 m - Tam tazyik

Sudan kurtarma sonrasında:

- Otomobil incelenmelidir.

- Otomobil, açık havada yanıcı malzemelerle arasında yeterince mesafe bırakılarak depolanmalıdır!

- İtfaiye için girişin engellenmemesi gerekir.

of 66

Tüm yüksek gerilim hatları takılabilir ve turuncu renkle işaretlenmiştir. Yüksek gerilim bataryasının hasar görme olasılığı nedeniyle temas korumasının hasar görmüş olabileceği kabul edilmelidir. Bu sıra dışı durumda yüksek gerilim bataryasının elektriksel ve termik tehlike yarattığı varsayımından hareket edilmelidir. Uygun bir kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır. Yüksek gerilim bataryasının parçaları izole edici bir malzemeyle zeminden kaldırılmalıdır. Sadece münferit hatların parçaları bir arada kalmışsa, gerekiyorsa hatların bağlantısının kesilmesi veya ayrılması önerilir. Bu durumda, tehlikeli kısa devre durumlarını engellemek için hatlara sadece münferit olarak bağlantı kesme veya ayırma işlemi uygulanmalıdır. Parçalar, yükleme platformunun üzerine konan izole edici bir yüzeyle bir kamyonun üzerine doğru kaldırılabilir ve iletken olmayan koruyucu örtüyle örtülebilir. Üzerinde açıklayıcı bilgi olan uygun bir yüksek voltaj uyarı levhası yerleştirilmelidir. Otomobil kalıntılarının hasarlı yüksek gerilim bataryasıyla birlikte ilk kez taşınması madencilik kanunuyla emniyete alınmıştır. .

4 Çekme

Ağır kaza yapmış bir otomobil çekilirken aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:

.

Araç çekilmemelidir. Taşıma işlemi sadece bir taşıyıcı araç üzerinde yapılabilir. Diğer tüm çekme seçenekleri yasaktır. Tehlike bölgesinden kısa şekilde uygulanacak bir çekme işlemi mümkündür. Otomobilin tekerlekler üzerinde emniyete alınması önerilir.

- Kurtarma talimatı ve kurtarma veri sayfasındaki veya otomobil kullanım kılavuzundaki çekmeyle ilgili bilgilere dikkat edilmelidir.

- Çekme işlemi sadece eğitimli personel tarafından gerçekleştirilmelidir.

- Yüksek voltaj sistemi taşımadan önce kapatılmalıdır (gerilimsiz hale getirme).

- İletken olmayan tespit lastikleri ve kaldırma düzenekleri kullanılmalıdır.

- Eğitimli olmayan personel uzak tutulmalıdır.

- Otomobil artık kendi lastikleri üzerinde durmuyorsa uygun bir izolasyon malzemesi kullanılmalıdır. Araç kaportası, yükleme platformuyla arasında metal bir bağlantı noktasına sahip olmamalıdır.

- Yüksek gerilim bataryasının parçaları, yükleme platformunun üzerine konan izole edici bir yüzeyle bir kamyonun üzerine doğru kaldırılabilir ve iletken olmayan bir koruyucu örtüyle örtülebilir.

- Yüksek gerilim bataryasındaki hareket nedeniyle ek hasarlar oluşmasını engellemek için otomobil, yeterli düzeyde emniyete alınmalıdır.

- Aracın onarılması mümkünse en yakın BMW Yetkili Servisi'ne taşınmalıdır.

of 66

Araç kaldırılırken kırmızıyla çevrelenmiş yüzeyler destek yüzeyi olarak kullanılmamalıdır (istisnai durum: yangından sonra): .

BMW uzman kılavuzu I12

1 Giriş

Kurtarma personelinin yüksek voltaj sisteminin durumu konusunda emin olamadığı ağır bir kazadan sonra bu prosedür kılavuzu uygulanmalıdır. Ülkeye özgü yönetmeliklere mutlaka uyulmalıdır. Artık otomobilin öz güvenliğinin olmadığından şüpheleniliyorsa ve kurtarma personeli açısından olası bir tehlike söz

of 66

konusu ise, kaza yerine müdahale yönetimi tarafından bir elektrik teknisyeni çağrılmalıdır.

Yüksek gerilim bataryasının hasar görme riskinin ortadan kaldırılamadığı ağır kazalarda yüksek gerilim bataryası otomatik olarak yüksek voltaj sisteminden ayrılır. Araçta daha fazla işlem uygulanmadan önce (örn. onarım, geri dönüşüm), BMW bilgileri uyarınca kalifiye bir uzman personel tarafından araç muayene edilmelidir. Yüksek voltaj sistemi temelde kendinden güvenli olarak değerlendirilmelidir. Bir hava yastığının tetiklenmesi durumunda araçta yüksek voltaj sistemini kapatan iki kapatma mekanizması mevcuttur. Kapatma işlemi, akümülatörün 12 V artı kutbundaki emniyetli akü kutup başı bağlantısını ayırarak ve yüksek voltaj akümülatöründeki akümülatör kontaktörünün gerilim beslemesini ayıran ve böylece sistemin kapanmasına neden olan bir CAN mesajı üzerinden gerçekleştirilir. Yüksek voltaj sistemi (IT şebekesi), 12 V araç elektrik sisteminden bütünüyle ayrılmış ayrı iki akım devresinden (HV+, HV-) oluşur. Elektrik şasisi (-) potansiyeline sahip değildir. Sadece bileşen gövdesi, potansiyel eşitlemesi amacıyla araç şasisine bağlıdır. Elektriksel bir tehlikenin oluşması için, bir kişinin yüksek voltaj eksi ve yüksek voltaj artı devresini köprülemesi gerekir. Hasarlı yüksek gerilim hatlarına (turuncu renkli işaretlenmiş hatlar) veya yüksek voltaj bileşenine temas edilmezse, bir elektrik çarpma olasılığı ortadan kalkar. Dikkat: Aşağıda açıklanan talimatlar sadece BMW I12'de kullanım için öngörülmüştür. .

2 Esaslar

2.1 Ağır kaza geçirmiş araç tanımı

Bir otomobil, aşağıdaki koşullardan en az biri ortaya çıktığında ağır bir kaza geçirmiş olarak kabul edilir:

3 Kurtarma


Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısı kesilerek ve 12 V akümülatör (eksi kutup) ayrılarak yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır (prosedür için bkz. Kurtarma kartı). Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır. Yüksek voltaj bileşenlerinin şasi bantları (potansiyel eşitlemesi) ayrılmamalıdır. Gerilimin mevcut olmadığı, gösterge panelinden (12 volt akümülatör bağlı olmalıdır) okunabilir. . 3.1.1 Yüksek voltaj sistemini devre dışı bırakma (gerilimsiz hale getirme) Motor kaputunun altında yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri ile 12 V akümülatör bulunur (bkz. Kurtarma kartı). Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısı kesilerek ve 12 V akümülatör (eksi kutup) ayrılarak yüksek voltaj sistemi devre dışı bırakılır (bkz. Kurtarma kartı).

Yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri kapalı.




of 66

Yüksek gerilim kurtarma ayırma yeri açık.

. 3.1.2 Gerilimin olmadığını tespit etme

Yüksek voltaj sisteminin kapatıldığı gösterge panelindeki "Yüksek voltaj sistemi kapatıldı" Check Control mesajından anlaşılabilir. Bilgi: 12 V akümülatörün göstergeye bağlanması ve bir terminal değişimi (araç marş düğmesi aracılığıyla durdurulmalı ve tekrar çalıştırılmalıdır) gerçekleştirilmelidir. . 3.2 Otomobilin yanması Temel olarak klasik otomobil yangınlarıyla ilgili tüm yasal spesifikasyonlara dikkat edilmelidir. Bir otomobil yangını nedeniyle tetiklenen Lityum-İyon yüksek gerilim bataryası reaksiyonunda patlama olmaz. Hızlı bir termik reaksiyon oluşur. Burada yüksek gerilim bataryasının bir termal kamera ile denetlenmesi önerilir. Sıkışmış insanlar uygun itfaiye koruyucu donanımı ile kurtarılabilir. BMW I12 karbon elyaf bir yolcu kabininden oluşmaktadır. Karbon elyaf yanıcı değildir. Ancak bu elyaflar bir reçine aracılığıyla bağlandığı için yüksek sıcaklıklarda reçine yanabilir. Yangının, araç yapısının yorulmasına neden olduğuna dikkat edilmelidir. Otomobil, yangından sonra sadece sürüş modülünün yapısından oluşur. Kurtarma sırasında Bölüm 3.2.3'e dikkat edilmelidir!

.

3.2.1 Söndürme Yangın çıktığında, yüksek gerilim bataryasında başka reaksiyonların oluşmasını engellemek için yüksek gerilim bataryası



of 66

bol suyla soğutulmalıdır. Söndürme işlemi sırasında yüksek gerilim bataryasının iç kısmında duyulabilir olaylar ortaya çıkabilir. Burada akümülatör hücrelerinin emniyet valfleri söz konusudur. Bu hiçbir tehlike yaratmaz. Bu duyulabilir olaylar, otomobil yangını söndürüldükten sonra da ortaya çıkabilir.

.

3.2.2 Yanmış otomobilde gerilimsizlik durumunu belirleme Yangından sonra da elektrik nedeniyle tehlike potansiyeli mevcut olabilir. Yüksek gerilim hattının izolasyonu ısı nedeniyle hasar görebilir, hatta ayrılabilir. Böyle bir durumda otomobile sadece kişisel koruyucu donanımla yaklaşılmalıdır. Söndürme çalışmalarının ardından eğer erişilebiliyorsa yüksek gerilim bataryasından çıkan yüksek gerilim hatları yüksek gerilim bataryasından ayrılmalıdır. Bunun için, kısa devre oluşmasını engellemek için bakır hatlar birbirinden izole edilmeli ve tek tek ayrılmalıdır. Bunun devamında toprağa göre kısa devre ölçümü yapılmalıdır. Bilgi: Yüksek gerilim hatları, çok daha büyük olan kesitlerinden tanınabilir. İzolasyon yangın nedeniyle erimişse sadece bakır hatlar tanınabilir. .

Yüksek voltaj bileşenlerinin konumu

. 3.2.3 Otomobil yangın kalıntıları konusunda izlenecek yöntem Yangın artıkları, kişisel koruyucu ekipman kullanarak temizlenmelidir. Bir yangın durumunda, ortaya çıkan büyük ısı nedeniyle yüksek gerilim bataryası yola yapışabilir. Bu durumda, yüksek gerilim bataryasını zeminden ayırmak için metal bir cisim kullanılmamalıdır. Karbon elyaf yapının artık mukavemeti kalmadığı için, otomobil doğrudan yüksek gerilim bataryasının altından kaldırılır. Tekerlekler üzerinden kaldırma, hedefe götürmez. Bu durumda tahrik ünitesi (ön/arka aks) Life modülünden ayrılır. Araç artıkları, iletken olmayan malzemeden oluşan kamalarla (örn. kuru ahşap) zeminden ayrılmalıdır. Bunun ardından kaldırma kayışlarını geçirmek için yüksek gerilim bataryasının altı iletken olmayan malzemelerle desteklenmelidir. Bir forklift/yükleyici mevcutsa, bu araçla yüksek gerilim bataryası (yüksek gerilim bataryası ile bağlantı çatalı arasında izole edilmiş alt destekle birlikte) ve araç kaldırılabilir. Aracın kalıntıları, yükleme platformunun üzerine konan izole edici bir yükleme platformuyla bir kamyonun üzerine doğru kaldırılabilir ve iletken olmayan bir koruyucu örtüyle kaplanabilir. Araca uygun bir yüksek voltaj işaretlemesi (uyarı notu plaketi) asılmalıdır. Otomobil kalıntılarının hasarlı yüksek gerilim bataryasıyla birlikte ilk kez taşınması madencilik kanunuyla emniyete alınmıştır.


- Söndürme sırasında aşağıdaki koruma mesafesine dikkat edilmelidir 1 m - Püskürtme tazyiki 5 m - Tam tazyik

of 66

.

3.3 Suyun içindeki ve altındaki otomobiller Araç sudan kurtarıldığında yüksek gerilim emniyet şalterinin çekilmesi ve 12 V akümülatörün (eksi kutup) ayrılması yoluyla yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır. Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır.

.

3.4 Parçalara ayrılmış veya otomobilden ayrılmış yüksek gerilim bataryası Yüksek gerilim bataryasının içindeki gerilim prensipte kesilemez. Ancak BMW I12'nin yüksek gerilim bataryası dahili olarak kendinden güvenli olarak tasarlanmıştır. Bu bileşen, diğerlerinin yanı sıra uygun bir temas korumasına sahiptir. Tüm yüksek gerilim hatları takılabilir ve turuncu renkle işaretlenmiştir. Yüksek gerilim bataryasının hasar görme olasılığı nedeniyle temas korumasının hasar görmüş olabileceği kabul edilmelidir. Bu sıra dışı durumda yüksek gerilim bataryasının elektriksel ve termik tehlike yarattığı varsayımından hareket edilmelidir. Uygun bir kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır. Yüksek gerilim bataryasının parçaları izole edici bir malzemeyle zeminden kaldırılmalıdır. Sadece münferit hatların parçaları bir arada kalmışsa, gerekiyorsa hatların bağlantısının kesilmesi veya ayrılması önerilir. Bu durumda, tehlikeli kısa devre durumlarını engellemek için hatlara sadece münferit olarak bağlantı kesme veya ayırma işlemi uygulanmalıdır. Parçalar, yükleme platformunun üzerine konan izole edici bir yüzeyle bir kamyonun üzerine doğru kaldırılabilir ve iletken olmayan koruyucu örtüyle örtülebilir. Üzerinde açıklayıcı bilgi olan uygun bir yüksek voltaj uyarı levhası yerleştirilmelidir. Otomobil kalıntılarının hasarlı yüksek gerilim bataryasıyla birlikte ilk kez taşınması madencilik kanunuyla emniyete alınmıştır. .

4 Çekme


.














of 66

Otomobil çekilmemelidir. Taşıma işlemi sadece bir taşıyıcı araç üzerinde yapılabilir. Diğer tüm çekme seçenekleri yasaktır. Tehlike bölgesinden kısa şekilde uygulanacak bir çekme işlemi mümkündür. Otomobilin tekerlekler üzerinde emniyete alınması önerilir.


BMW 530Le F18PHEV uzman kılavuzu

of 66

1 Giriş

Kurtarma personelinin yüksek voltaj sisteminin durumu konusunda emin olamadığı ağır bir kazadan sonra bu prosedür kılavuzu uygulanmalıdır. Ülkeye özgü yönetmeliklere mutlaka uyulmalıdır. Artık otomobilin öz güvenliğinin olmadığından şüpheleniliyorsa ve kurtarma personeli açısından olası bir tehlike söz konusu ise, kaza yerine müdahale yönetimi tarafından bir elektrik teknisyeni çağrılmalıdır. Yüksek gerilim bataryasının hasar görme riskinin ortadan kaldırılamadığı ağır kazalarda yüksek gerilim bataryası otomatik olarak yüksek voltaj sisteminden ayrılır. Araçta daha fazla işlem uygulanmadan önce (örn. onarım, geri dönüşüm), BMW bilgileri uyarınca kalifiye bir uzman personel tarafından araç muayene edilmelidir. Yüksek voltaj sistemi temelde kendinden güvenli olarak değerlendirilmelidir. Bir hava yastığının tetiklenmesi durumunda araçta yüksek voltaj sistemini kapatan iki kapatma mekanizması mevcuttur. Kapatma işlemi, akümülatörün 12 V artı kutbundaki emniyetli akü kutup başı bağlantısını ayırarak ve yüksek voltaj akümülatöründeki akümülatör kontaktörünün gerilim beslemesini ayıran ve böylece sistemin kapanmasına neden olan bir CAN mesajı üzerinden gerçekleştirilir. Yüksek voltaj sistemi (IT şebekesi), 12 V araç elektrik sisteminden bütünüyle ayrılmış ayrı iki akım devresinden (HV+, HV-) oluşur. Elektrik şasisi (-) potansiyeline sahip değildir. Sadece bileşen gövdesi, potansiyel eşitlemesi amacıyla araç şasisine bağlıdır. Elektriksel bir tehlikenin oluşması için, bir kişinin yüksek voltaj eksi ve yüksek voltaj artı devresini köprülemesi gerekir. Hasarlı yüksek gerilim hatlarına (turuncu renkli işaretlenmiş hatlar) veya yüksek voltaj bileşenine temas edilmezse, bir elektrik çarpma olasılığı ortadan kalkar. Dikkat: Aşağıda açıklanan talimatlar sadece BMW F18PHEV'de kullanım için öngörülmüştür. .

2 Esaslar

2.1 Araç tipi

BMW 530Le, PHEV özellikli bir araçtır. PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle) kısaltması "plug-in hibrit elektrikli araç“ anlamına gelir ve hibrid tahrikli olması nedeniyle yüksek gerilim bataryası harici bir akım şebekesi kullanılarak da şarj edilebilen araçları tanımlar. . 2.2 Ağır kaza geçirmiş araç tanımı Bir otomobil, aşağıdaki koşullardan en az biri ortaya çıktığında ağır bir kaza geçirmiş olarak kabul edilir:

3 Kurtarma


Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısı kesilerek ve 12 V akümülatörler (eksi kutup) ayrılarak yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır (prosedür için bkz. Kurtarma kartı). Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır. Yüksek voltaj bileşenlerinin şasi bantları (potansiyel eşitlemesi) ayrılmamalıdır. Gerilimin mevcut olmadığı, gösterge panelinden (12 V akümülatörler hala bağlı olmalıdır) okunabilir veya tanımlanmış ölçümlere göre bir elektrik teknisyeni tarafından tespit edilebilir. . 3.1.1 Yüksek voltaj sistemini devre dışı bırakma (gerilimsiz hale getirme) Bagajda Service Disconnect adı verilen yüksek gerilim emniyet şalteri (montaj yeri: bagaj bölümü kaplamasının sağ arka bölümü) ve her iki 12-V akümülatörü (sistem akümülatörü ve ilave akümülatör) bulunur. Yüksek voltaj sisteminin devre dışı bırakılması şöyle gerçekleştirilir:




- Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerindeki soket bağlantısı kilidinin açılması (Service Disconnect şalterinin ok yönünde dışarı doğru çekilmesi) (bkz. Grafik) ve

of 66

Bagajdaki yüksek gerilim kurtarma ayırma yerine erişilemiyorsa, yüksek voltaj sisteminin kapatılması arka koltuk oturma bölgesinin arkasındaki yüksek gerilim bataryasının büyük yüksek gerilim soketinden gerçekleştirilebilir. .

Arka koltuk oturma bölgesi arkası yüksek gerilim bataryası montaj konumu

. Yüksek voltaj sistemini kapatma işlemi, küçük montaj soketi (YV ara kilitleme) çekilerek gerçekleştirilmelidir (bkz. Bölüm 3.1.2, Alt başlık 8).

- 12-V akümülatör eksi kutbunun ayrılması (bkz. Kurtarma kartı)

of 66

.

3.1.2 Gerilimin olmadığını tespit etme Yüksek voltaj sisteminin kapatıldığı, gösterge panelindeki "Yüksek voltaj sistemi kapatıldı“ mesajından anlaşılabilir.

Bilgi: Gösterge için 12 V akümülatörler bağlanmış olmalı, bir terminal değişimi (araç marş düğmesi ile kapatılmalı ve tekrar açılmalıdır) gerçekleştirilmelidir. Gerilimin olmadığı gösterge paneli aracılığıyla belirlenemiyorsa (mesaj yoksa), kişisel koruyucu donanıma sahip bir elektrik teknisyeni tarafından aşağıdaki ölçümler aracılığıyla belirlenebilir. . Çalışma adımları: 1. Otomobil kapatılmalıdır. BAŞLAT-DURDUR tuşu ile otomobili aktif durumdan çıkarılmalıdır. 2. Araç anahtarını otomobilden çıkartılmalıdır. 3. Bagaj kapağı açılmalıdır. 4. 12 V akümülatörler ayrılmalıdır. . 12 V akümülatörlerin montaj konumu

- bagaj bölümü kaplamasının sağ arkası (ilave akümülatör)

- pandizotun alt orta bölümü (sistem akümülatörü)

of 66

.

5. Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerindeki küçük soketin (Service Disconnect) çekilerek ayrılması.

.

6. Arka koltuk oturma bölgesinin attan kavranıp kuvvetlice çekilerek sökülmesi.

.

7. Arka koltuk arkalığı demontajı

of 66

.

.

Arka koltuk arkalığının arkasında yüksek gerilim bataryası bulunur.

- Vida bağlantılarının gevşetilmesi (Torx T50).

- Arka koltuk arkalığının kaldırılarak ayrılması.

of 66

.

8. Yüksek voltaj soketinin bağlantısı kesilmelidir

.

9. Yüksek gerilim soketinde gerilimin olmadığının ölçülmesi Bağlantısı kesilen yüksek gerilim hattı doğrudan yüksek gerilim bataryasına bağlanmıştır. Ölçme sırasında, kontaklara ölçme uçlarıyla ulaşılmasına dikkat edilmelidir.

Başka bir adımla, yüksek gerilim bataryası muhafazasına giden iki kontaktan ölçüm yapılabilir. Tüm yüksek voltaj

- “YV ara kilitleme“ (1) sigortası çıkartılmalıdır

- Kilit (2) ok yönünde sınır konuma kadar dışarı çekilmelidir

- Yüksek gerilim soketi (3) çekilmelidir

of 66

bileşenlerinin muhafazaları, potansiyel dengeleme hattı aracılığıyla şasi üzerinden bağlıdır. Muhafazada veya şaside hasar nedeniyle bir yüksek voltaj potansiyeli mevcutsa, böylelikle bu potansiyel ölçülebilir. Hiçbir durumda bir gerilim ölçülemiyorsa, sistemden hiçbir tehlikenin kaynaklanmadığı kabul edilmelidir. . 10. Yüksek voltaj soketinin bağlanması Başka bir hata giderme işlemini engellemek için yüksek voltaj soketi tekrar takılmalı ve kilitlenmelidir. Bu sırada küçük soket (YV ara kilitleme) tekrar takılmamalıdır.

.

3.2 Otomobilin yanması Temel olarak klasik otomobil yangınlarıyla ilgili tüm yasal spesifikasyonlara dikkat edilmelidir. Bir otomobil yangını nedeniyle tetiklenen Lityum-İyon yüksek gerilim bataryası reaksiyonunda patlama olmaz. Hızlı bir termik reaksiyon oluşur. Burada yüksek gerilim bataryasının bir termal kamera ile denetlenmesi önerilir. Sıkışmış insanlar uygun itfaiye koruyucu donanımı ile kurtarılabilir. Aracın yanması halinde klasik araçlarda da olduğu gibi (örn. yanan plastikler nedeniyle) sağlığa zararlı yangın dumanı oluşabilir.

.


.

3.2.2 Yanmış otomobilde gerilimsizlik durumunu belirleme Yangından sonra da elektrik nedeniyle tehlike potansiyeli mevcut olabilir. Yüksek gerilim hattının izolasyonu ısı nedeniyle hasar görebilir, hatta ayrılabilir. Böyle bir durumda otomobile sadece kişisel koruyucu donanımla yaklaşılmalıdır. Bölüm 3.1.2 Alt başlık 9'da açıklandığı gibi, burada da her iki kabloda gerilimsizlik durumu ölçülür. Bir sonraki adımda, yüksek gerilim bataryasının muhafazasına giden iki kabloda ölçüm yapılacaktır. Gerekiyorsa otomobilin ön kısmında başka kablolarda ölçüm yapılabilir. Hâlâ bir gerilim potansiyeli mevcutsa, yüksek gerilim bataryasından çıkan yüksek gerilim hatları yüksek gerilim bataryasından ayrılmalıdır. Bunun için, kısa devre oluşmasını engellemek için bakır hatlar birbirinden izole edilmeli ve tek tek ayrılmalıdır. Bunun devamında toprağa göre kısa devre ölçümü yapılmalıdır. Bilgi: Yüksek gerilim bataryasının yüksek gerilim hatları oldukça büyük enine kesitlerinden tanınır. İzolasyon yangın




- Söndürme sırasında aşağıdaki koruma mesafesine dikkat edilmelidir: 1 m - Püskürtme tazyiki 5 m - Tam tazyik

of 66

nedeniyle erimişse sadece bakır hatlar tanınabilir.

. 3.3 Suyun içindeki ve altındaki otomobiller Araç sudan kurtarıldığında yüksek gerilim emniyet şalterinin çekilmesi ve 12 V akümülatörlerin (eksi kutup) ayrılması yoluyla yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır. Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır.

.

3.4 Parçalara ayrılmış veya otomobilden ayrılmış yüksek gerilim bataryası Yüksek gerilim bataryasının içindeki gerilim prensipte kesilemez. Ancak yüksek gerilim bataryası, iç bölgede kendinden güvenli olarak tasarlanmıştır. Bu bileşen, diğerlerinin yanı sıra uygun bir temas korumasına sahiptir. Tüm yüksek gerilim hatları takılabilir ve turuncu renkle işaretlenmiştir. Yüksek gerilim bataryasının hasar görme olasılığı nedeniyle temas korumasının hasar görmüş olabileceği kabul edilmelidir. Bu sıra dışı durumda yüksek gerilim bataryasının elektriksel ve termik tehlike yarattığı varsayımından hareket edilmelidir. Uygun bir kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır. Yüksek gerilim bataryasının parçaları izole edici bir malzemeyle zeminden kaldırılmalıdır. Sadece münferit hatların parçaları bir arada kalmışsa, gerekiyorsa hatların bağlantısının kesilmesi veya ayrılması önerilir. Bu durumda, tehlikeli kısa devre durumlarını engellemek için hatlara sadece münferit olarak bağlantı kesme veya ayırma işlemi uygulanmalıdır. Parçalar, yükleme platformunun üzerine konan izole edici bir yüzeyle bir kamyonun üzerine doğru kaldırılabilir ve iletken olmayan koruyucu örtüyle örtülebilir. Üzerinde açıklayıcı bilgi olan uygun bir yüksek voltaj uyarı levhası yerleştirilmelidir. Otomobil kalıntılarının hasarlı yüksek gerilim bataryasıyla birlikte ilk kez taşınması madencilik kanunuyla emniyete alınmıştır. .

4 Çekme


.














of 66

Otomobil çekilmemelidir. Taşıma işlemi sadece bir taşıyıcı araç üzerinde yapılabilir. Diğer tüm çekme seçenekleri yasaktır. Tehlike bölgesinden kısa şekilde uygulanacak bir çekme işlemi mümkündür. Otomobilin tekerlekler üzerinde emniyete alınması önerilir.


BMW uzman kılavuzu F15PHEV

1 Giriş

of 66

Kurtarma personelinin yüksek voltaj sisteminin durumu konusunda emin olamadığı ağır bir kazadan sonra bu prosedür kılavuzu uygulanmalıdır. Ülkeye özgü yönetmeliklere mutlaka uyulmalıdır. Artık otomobilin öz güvenliğinin olmadığından şüpheleniliyorsa ve kurtarma personeli açısından olası bir tehlike söz konusu ise, kaza yerine müdahale yönetimi tarafından bir elektrik teknisyeni çağrılmalıdır. Yüksek gerilim bataryasının hasar görme riskinin ortadan kaldırılamadığı ağır kazalarda yüksek gerilim bataryası otomatik olarak yüksek voltaj sisteminden ayrılır. Araçta daha fazla işlem uygulanmadan önce (örn. onarım, geri dönüşüm), BMW bilgileri uyarınca kalifiye bir uzman personel tarafından araç muayene edilmelidir. Yüksek voltaj sistemi temelde kendinden güvenli olarak değerlendirilmelidir. Bir hava yastığının tetiklenmesi durumunda araçta yüksek voltaj sistemini kapatan iki kapatma mekanizması mevcuttur. Kapatma işlemi, akümülatörün 12 V artı kutbundaki emniyetli akü kutup başı bağlantısını ayırarak ve yüksek voltaj akümülatöründeki akümülatör kontaktörünün gerilim beslemesini ayıran ve böylece sistemin kapanmasına neden olan bir CAN mesajı üzerinden gerçekleştirilir. Yüksek voltaj sistemi (IT şebekesi), 12 V araç elektrik sisteminden bütünüyle ayrılmış ayrı iki akım devresinden (HV+, HV-) oluşur. Elektrik şasisi (-) potansiyeline sahip değildir. Sadece bileşen gövdesi, potansiyel eşitlemesi amacıyla araç şasisine bağlıdır. Elektriksel bir tehlikenin oluşması için, bir kişinin yüksek voltaj eksi ve yüksek voltaj artı devresini köprülemesi gerekir. Hasarlı yüksek gerilim hatlarına (turuncu renkli işaretlenmiş hatlar) veya yüksek voltaj bileşenine temas edilmezse, bir elektrik çarpma olasılığı ortadan kalkar. Dikkat: Aşağıda açıklanan talimatlar sadece BMW F15PHEV'de kullanım için öngörülmüştür. .

2 Esaslar

2.1 Araç tipi

BMW F15PHEV, özellikli bir araçtır. PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle) kısaltması "plug-in hibrit elektrikli araç“ anlamına gelir ve hibrid tahrikli olması nedeniyle yüksek gerilim bataryası harici bir akım şebekesi kullanılarak da şarj edilebilen araçları tanımlar. . 2.2 Ağır kaza geçirmiş araç tanımı Bir otomobil, aşağıdaki koşullardan en az biri ortaya çıktığında ağır bir kaza geçirmiş olarak kabul edilir:

3 Kurtarma


Yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısı kesilerek ve 12 V akümülatörler (eksi kutup) ayrılarak yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır (prosedür için bkz. Kurtarma kartı). Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır. Yüksek voltaj bileşenlerinin şasi bantları (potansiyel eşitlemesi) ayrılmamalıdır. Gerilimin mevcut olmadığı, gösterge panelinden (12 V akümülatörler hala bağlı olmalıdır) okunabilir veya tanımlanmış ölçümlere göre bir elektrik teknisyeni tarafından tespit edilebilir. . 3.1.1 Yüksek voltaj sistemini devre dışı bırakma (gerilimsiz hale getirme) Bagajda Service Disconnect adı verilen yüksek gerilim emniyet şalteri (montaj yeri: bagaj bölümü kaplamasının sağ arka bölümü) ve her iki 12-V akümülatörü (sistem akümülatörü ve ilave akümülatör) bulunur. Yüksek voltaj sisteminin devre dışı bırakılması şöyle gerçekleştirilir:




- Kırmızı soket sigortasının (1) çekilmesi ve yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısının (2) (Service Disconnect) ayrılması ve

- 12 V akümülatörin eksi kutbunun ayrılması (bkz. Kurtarma kartı)

of 66

Kaplamanın arkasındaki yüksek gerilim kurtarma ayırma yerine ulaşılamıyorsa, yüksek voltaj sisteminin kapatılması yüksek gerilim bataryasındaki büyük yüksek gerilim soketinden (montaj konumu bagaj tabanı kaplamasının altı) gerçekleştirilebilir. . Yüksek voltaj sistemini kapatma işlemi, küçük montaj soketi (YV ara kilitleme) çekilerek gerçekleştirilmelidir (bkz. Bölüm 3.1.2, Alt başlık 9).

.

3.1.2 Gerilimin olmadığını tespit etme Yüksek voltaj sisteminin kapatıldığı, gösterge panelindeki "Yüksek voltaj sistemi kapatıldı“ mesajından anlaşılabilir.

Bilgi: Gösterge için 12 V akümülatörler bağlanmış olmalı, bir terminal değişimi (araç marş düğmesi ile kapatılmalı ve tekrar açılmalıdır) gerçekleştirilmelidir. Gerilimin olmadığı gösterge paneli aracılığıyla belirlenemiyorsa (mesaj yoksa), kişisel koruyucu donanıma sahip bir elektrik teknisyeni tarafından aşağıdaki ölçümler aracılığıyla belirlenebilir. . Çalışma adımları: 1. Otomobil kapatılmalıdır. BAŞLAT-DURDUR tuşu ile otomobili aktif durumdan çıkarılmalıdır. 2. Araç anahtarını otomobilden çıkartılmalıdır. 3. Bagaj kapağı açılmalı ve bagaj tabanı kaplaması (1) kaldırılmalıdır.

of 66

4. Kaplama kısımları çıkartılmalıdır.

. Yükleme tabanı kaplaması kaldırıldıktan sonra:

.

5. 12 V akümülatör eksi kutbundan ayrılmalıdır.

.

6. Kırmızı soket sigortası (1) çekilmeli ve yüksek gerilim kurtarma ayırma yerinin soket bağlantısı (2) (Service Disconnect) ayrılmalıdır.

- Germe perçinleri (1) ve cıvatalar (2) sökülmeli, eşya kabı çıkartılmalıdır.

- Sağ yan bölüm kaplaması (4) açılmalıdır.

of 66

.

7. Bagaj tabanı kaplaması demontajı:

.

- Öndeki bölüm kaldırılmalı, T50 (1) torx cıvatalar sökülmeli, amortisör (2) çıkartılmalı ve bagaj tabanı kaplaması (3) sökülmelidir.

- Arkadaki bölüm kaldırılarak çıkartılmalıdır, yüksek gerilim soketi (1) görünür.

of 66

.

8. Yüksek voltaj soketinin bağlantısı kesilmelidir

.

9. Yüksek gerilim soketinde gerilimin olmadığının ölçülmesi Bağlantısı kesilen yüksek gerilim hattı doğrudan yüksek gerilim bataryasına bağlanmıştır. Ölçme sırasında, kontaklara ölçme uçlarıyla ulaşılmasına dikkat edilmelidir.

- “YV ara kilitleme“ (1) sigortası çıkartılmalıdır

- Kilit (2) ok yönünde sınır konuma kadar dışarı çekilmelidir

- Yüksek gerilim soketi (3) çekilmelidir

of 66

.

Başka bir adımda, elektrikli makineler elektroniğinin muhafazasına giden iki kontaktan gerilim ölçümü yapılabilir. Tüm yüksek voltaj bileşenlerinin muhafazaları, potansiyel dengeleme hattı aracılığıyla şasi üzerinden bağlıdır. Muhafazada veya şaside hasar nedeniyle bir yüksek voltaj potansiyeli mevcutsa, böylelikle bu potansiyel ölçülebilir.

.

Hiçbir durumda bir gerilim ölçülemiyorsa, sistemden hiçbir tehlikenin kaynaklanmadığı kabul edilmelidir. . 10. Yüksek voltaj soketinin bağlanması Başka bir hata giderme işlemini engellemek için yüksek voltaj soketi tekrar takılmalı ve kilitlenmelidir. Bu sırada küçük soket (YV ara kilitleme) tekrar takılmamalıdır.

of 66

.

3.2 Otomobilin yanması Temel olarak klasik otomobil yangınlarıyla ilgili tüm yasal spesifikasyonlara dikkat edilmelidir. Bir otomobil yangını nedeniyle tetiklenen Lityum-İyon yüksek gerilim bataryası reaksiyonunda patlama olmaz. Hızlı bir termik reaksiyon oluşur. Burada yüksek gerilim bataryasının bir termal kamera ile denetlenmesi önerilir. Sıkışmış insanlar uygun itfaiye koruyucu donanımı ile kurtarılabilir. Aracın yanması halinde klasik araçlarda da olduğu gibi (örn. yanan plastikler nedeniyle) sağlığa zararlı yangın dumanı oluşabilir.

.


.

3.2.2 Yanmış otomobilde gerilimsizlik durumunu belirleme Yangından sonra da elektrik nedeniyle tehlike potansiyeli mevcut olabilir. Yüksek gerilim hattının izolasyonu ısı nedeniyle hasar görebilir, hatta ayrılabilir. Böyle bir durumda otomobile sadece kişisel koruyucu donanımla yaklaşılmalıdır. Bölüm 3.1.2 Alt başlık 9'da açıklandığı gibi, burada da her iki kabloda gerilimsizlik durumu ölçülür. Bir sonraki adımda, yüksek gerilim bataryasının muhafazasına giden iki kabloda ölçüm yapılacaktır. Gerekiyorsa otomobilin ön kısmında başka kablolarda ölçüm yapılabilir. Hâlâ bir gerilim potansiyeli mevcutsa, yüksek gerilim bataryasından çıkan yüksek gerilim hatları yüksek gerilim bataryasından ayrılmalıdır. Bunun için, kısa devre oluşmasını engellemek için bakır hatlar birbirinden izole edilmeli ve tek tek ayrılmalıdır. Bunun devamında toprağa göre kısa devre ölçümü yapılmalıdır. Bilgi: Yüksek gerilim bataryasının yüksek gerilim hatları oldukça büyük enine kesitlerinden tanınır. İzolasyon yangın nedeniyle erimişse sadece bakır hatlar tanınabilir. . 3.3 Suyun içindeki ve altındaki otomobiller Araç sudan kurtarıldığında yüksek gerilim emniyet şalterinin çekilmesi ve 12 V akümülatörlerin (eksi kutup) ayrılması yoluyla yüksek voltaj sistemi kapatılmalıdır. Bir hava yastığı tetiklenmesi durumunda yüksek voltaj sisteminin kapanacağı kabul edilebilir. Yüksek voltaj bileşenlerine ve yüksek gerilim hatlarına dokunulmasından genel olarak kaçınılmalıdır.




- Söndürme sırasında aşağıdaki koruma mesafesine dikkat edilmelidir: 1 m - Püskürtme tazyiki 5 m - Tam tazyik


of 66

.

3.4 Parçalara ayrılmış veya otomobilden ayrılmış yüksek gerilim bataryası Yüksek gerilim bataryasının içindeki gerilim prensipte kesilemez. Ancak yüksek gerilim bataryası, iç bölgede kendinden güvenli olarak tasarlanmıştır. Bu bileşen, diğerlerinin yanı sıra uygun bir temas korumasına sahiptir. Tüm yüksek gerilim hatları takılabilir ve turuncu renkle işaretlenmiştir. Yüksek gerilim bataryasının hasar görme olasılığı nedeniyle temas korumasının hasar görmüş olabileceği kabul edilmelidir. Bu sıra dışı durumda yüksek gerilim bataryasının elektriksel ve termik tehlike yarattığı varsayımından hareket edilmelidir. Uygun bir kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır. Yüksek gerilim bataryasının parçaları izole edici bir malzemeyle zeminden kaldırılmalıdır. Sadece münferit hatların parçaları bir arada kalmışsa, gerekiyorsa hatların bağlantısının kesilmesi veya ayrılması önerilir. Bu durumda, tehlikeli kısa devre durumlarını engellemek için hatlara sadece münferit olarak bağlantı kesme veya ayırma işlemi uygulanmalıdır. Parçalar, yükleme platformunun üzerine konan izole edici bir yüzeyle bir kamyonun üzerine doğru kaldırılabilir ve iletken olmayan koruyucu örtüyle örtülebilir. Üzerinde açıklayıcı bilgi olan uygun bir yüksek voltaj uyarı levhası yerleştirilmelidir. Otomobil kalıntılarının hasarlı yüksek gerilim bataryasıyla birlikte ilk kez taşınması madencilik kanunuyla emniyete alınmıştır. .

4 Çekme


.

Otomobil çekilmemelidir. Taşıma işlemi sadece bir taşıyıcı araç üzerinde yapılabilir. Diğer tüm çekme seçenekleri yasaktır. Tehlike bölgesinden kısa şekilde uygulanacak bir çekme işlemi mümkündür. Otomobilin tekerlekler üzerinde













of 66

emniyete alınması önerilir.

Araç kaldırılırken kırmızıyla çevrelenmiş yüzeyler destek yüzeyi olarak kullanılmamalıdır (istisnai durum: yangından sonra): . © 2015 BMW AG München, Deutschland kopyalamaya, ek basıma veya çoğaltmaya, sadece alıntı da olsa sadece BMW AG München'ın yazılı onayı ile izin verilir. 01/2015

of 66

kurtarma kılavuzu

Documents