ELEKTROMEKANKKUMANDA SSTEMLERKUMANDA DEVRE EMALARI

ORHAN TAT

75.YIL L ANADOLU TEKNK VE ENDSTR MESLEK LSES L/ZMR

EGE NVERSTES BERGAMA MESLEK YKSEK OKULU ALAA/ZMR

1-)Otomatik kumanda devreleri, Kumanda devresi ve G devresi olmak zere iki ksmdan meydana gelir. Yalnzca kumanda veya yalnzca g devresi bir anlam ifade etmez. Bir sistem iin otomatik kumanda devre emas izilmesi istenildiinde hem kumanda devresi, hem de g devresi izilir.2-)Otomatik kumanda devrelerinde kullanlacak olan elemanlar belirli normlar dahilinde emalarda sembollerle gsterilir. 3-)Otomatik kumanda devre emalar izilirken elemanlar isimlendirmek amacyla sembollerin dnda tantma iaretleri de belirli kurallar ierisinde kullanlr. aretTSE C,C1,C2,C3 D,D1,D2,D3 ZR,ZR1,ZR2 USA M VEYA A TR,TR1,TR2 e,e1,e2,e3 KONTAKTR YARD. RLE , ZAMAN RLES SGORTA

Devre eleman

e,e1,e2,e3

AA,AA1,AA2,AA3A,A1,A2 L,1,L2,L3 K,K1,K2,K3

OL,OL1,OL3

KORUMA RLELERALTERLER

L,1,L2,L3 K,K1,K2,K3

BOBNLER KONDANSATRLER

Ayrca kullanm amacna gre kontaktrler Ileri iin I , geri iin G gibi isimlerde kullanlmaktadr.

ki izginin (iletkenin) kesitii yerde elektriki balant (ek) varsa mutlaka belirtilmelidir.

Amerikan normlarna gre ema izimlerinde iletken hatlar yatay dallar halinde gsterilirken. TSE ve Alman normlarnda ema dikey hatlar halinde oluturulur.G devresi Otomatik kumanda devrelerinde alclarn ektii akmn getii devredir. Bu nedenle burada kullanlan kontaklar ve dier devre elemanlar, kumanda edilen motorun (veya alclarn) ektii akma dayanacak ekilde seilir. Kumanda devresi Kumanda devresinin amac g devresindeki alclar kontrol etmektir. Bu ilem kumanda devresinde bulunan elemanlarn uygun kontaklarnn g devresindeki konum ve durumlar ile salanmaktadr.kumanda devresinde alclar kontaktr ve rlelerdir, dolays ile koruma elemanlar ve kablolar bu alclara gre seilmelidir. Kumanda devre emalarnda kontaklarn durumu devrenin almad durum gz nne alnarak izilir.

G devresi TSE normu

G devresi amerikan normu

Sigortalar hat basna konur

Alcnn almasn kontrol eden kontaklar. (Kumanda devresinde bulunan elemanlarn g devresindeki kontaklar )

Alcy yksek akmlardan koruyan elemanlaralc

Rle,

Kontaktor,Koruma elemanlar Kontrol elemanlar bunlar buton veya kontaklar olabililir Valf vb bobini

Enerjili hat

Notr hat

Amerikan normunda enerji hatt solda , ntr hatt sada olmak zere iki hat arasnda iletken hatlarnn izilmesi ile oluur.hattn basna koruma elemanlar konur, bunlar kontrol buton ve kontaklar izlerken hattn sonunda rle bobini bulunur. Hattn sonuna birden fazla rle bobini baanacaksa paralel balanabilir asla seri balant yaplmaz. Btn elemanlarn yannda kodlarda bulunmaldr.

Enerjili hat

Koruma elemanlar

Kontrol elemanlar bunlar buton veya kontaklar olabililir

TSE normunda enerji hatt stte , ntr hatt atta olmak zere iki hat arasnda iletken hatlarnn deyde izilmesi ile oluur.hattn basna koruma elemanlar konur, bunlar kontrol buton ve kontaklar izlerken hattn sonunda rle bobini bulunur. Yine rle bobinleri ayn hatta paralel bal olarak bulunabilirler.

Rle, Kontaktor, Valf vb bobini

Notr hatt

Bir plan zerinde inceleme yapalm.

Kumanda emalarnda izilen elemanlar genelde kumanda panosu zerinde bulunurken,pano zerinde bulunmayan algayclar ve valf gibi elemanlarn hatt kesik izgi ile gsterilir. Kumanda panosuna giri ve klar pano zerinde klmensler zerinden olur.Bu klemens ve klemenslere giren kablolarn zerlerine yaplacak kodlamalar planda belirtilmelidir.

klemens

Burada SC pano dndaki bir snr anahtarn gsterirken

R1A ve 1 klemens kodlamalardr.

Baz elemanlar pano zerinde bulunmalarna ramen arza takibinde kolaylk salanmas iin klemens kutusuna ular kartlr. Sutun numaralar: ok sayfal planlarda eleman ve kontaklarn yerinin kolay bulumasn salar. Rleye ait ak ve kapal kontaklarn hangi sutunlarda olduunu gsterir.Devre takibi iin arttr. Rle,valfl vb.. le ilgili aklama

ok sayfal planlarda dier sayfaya giden hatt gsteriyor.

Pano yerleim plan elemanlarn yerleri belirtilir.

Makine zerine konulacak sensrler gsterilmelidir. Bu oluaacak arzalarn tespitinde kolaylk salar.