KÜRESEL ISINMA

Mahmut Ramazan Ertaş

Kınıklı Basma Sanayi İlköğretim Okulu

6 / D

Ali Demirci

Rehber Öğretmen

İÇİNDEKİLER

1.KÜRESEL ISINMA NEDİR?

2.KÜRESEL ISINMANIN SEBEPLERİ

3.KÜRESEL ISINMAYA KARŞI ALINACAK

ÖNLEMLER

KÜRESEL ISINMA NEDİR ?

Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarındaki

ortalama sıcaklığında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir.

Bu olay son 50 yıldır iyice saptanabilir duruma gelmiş ve

önem kazanmıştır. Dünya'nın atmosfere yakın yüzeyinin ortalama

sıcaklığı 20. yüzyılda 0.6 (± 0.2)°C artmıştır.

İklim değişimi üzerindeki yaygın bilimsel görüş, "son 50

yılda sıcaklık artışının insan hayatı üzerinde farkedilebilir etkiler

oluşturduğu" yönündedir.

KÜRESEL ISINMANIN SEBEPLERİ

Bilim adamlarının yaptığı araştırmalar sonucunda dünyamızda

kabuk değiştirir gibi iklimsel olarak zaman zaman değişimler yaşanmış ve

bu araştırmalar neticesinde yerkürenin dönemsel olarak ısınıp soğuduğu

da tespit edilmiş.

İşin bu yanında büyük bir sorun var şu an soğuma döneminde

olmamız gerekirken dünyamız bir anda ısınma moduna girmiş.Bu

sorunun sebebi de insan(!) daha sonra bahsedeceğim sera gazı salınımı

buna etki yapmaktadır.

Uzun dönemli değişimlerde 10 milyon,100 milyon gibi

ifadeler kullanıldığı gibi 150 yıl gibi kısa dönemli değişimler de

yaşanmış dünyamızda.Araştırmalarda 4 büyük buzul çağı ve son iki

milyon içerisinde ise küçük çaplı 20 buzul çağı saptanmış..

İklim Değişikliği ve Sera Etkisi

20.yy da gezegenizimizin ortalama sıcaklığı 0,3-0,6 santigrat

artmış. Gelecek 40 yıl içindeki her 10 yılda sıcaklığın 0,1 santigrattan daha

fazla artarak oluşan bir küresel ısınma sözkonusu.

Yerkürenin ısıl dengesini sağlayan önemli faktörlerden biridir sera

etkisi dediğimiz sistem.

SERA ETKİSİ

Güneş'ten yeryüzüne gelen

ışınlar yeryüzünü ve atmosferi ısıtır.

Bu sırada gelen ışınların %25 i geri

yansır çeşitli nedenlerden.

Bu yansıma sırasında ışınların bir

bölümü atmosferde bulunan sera

gazları dediğimiz CO2,Metan,Su

buharı gibi gazlar tarafından

soğurulur.Soğrulan bu ışınlar

atmosferin alt katmanında kalarak

buranın ısınmasına yol açar. Bu

sistematik bir şekilde devam ederek

atmosferde gerçekleşmektedir.

SERA SİSTEMİ BOZULURSASera etkisi sayesindedir ki

canlılık faaliyetlerimizi hala sürdürüyoruz.Eğer ki bu sera gazları olmasaydı yerküre ortalama sıcaklığı +14-15 santigrat değil -18 santigrat olurdu.

Bu ortalama değer olduğuna göre canlılık faaliyetlerimizi sürdürmemiz çok zor olurdu. Böyle önemli bir sistemdeki sera gazlarında değişiklik en doğal haliyle iklimimizi etkiler çünkü iklimi belirleyen en büyük faktör sıcaklıktır.

SERA GAZINDAKİ TEHLİKE

Sera gazlarındaki artış daha çok

soğurmayı emmeyi sağlar sonucunda

ortam ısınır... Isınınca birçok felaketler

dizisi meydana gelir. Sera etkisi

denilen bu sistemin yerküremiz ve

bizim için çok önemli olsa da sera

gazlarının oranlarının artması tüm

canlılar için çok tehliklidir.

İKLİM DEĞİŞİMİNİN SEBEPLERİ

İklim sıcaklık,yağış,basınç,rüzgar gibi

atmosfer olaylarının uzun yıllar sonunda

oluşturduğu bir karakterdir. İklimi

oluşturan en büyük faktörlerden biri

olan sıcaklığın küresel artışı direkt

iklimi etkileyecektir ki etkilemektedir.

Değişimin sebebi sıcaklıktır demek

belki de kolaylık olur ama görünen köy

kılavuz istemez...Bunun doğal bir süreç

olduğu kanısında olanlar da var ancak

az önce bahsettiğim gibi şimdi soğuma

döneminde olmamız gerekirdi.

Neden Isınıyoruz?

Isınmanın sebebi sera gazlarının

gereğinden fazla atmosfere salınarak

daha fazla ısının atmosferde

tutulmasıdır.Sera gazları neden artıyor?

Endüstri yani insan.

BİLİNÇSİZ ENDÜSTRİ

Sanayi devrimi (1800 lü yıllar)'nden sonra

binlerce fabrika kuruldu,yeni teknolojiler

icat edildi, bilinçsizce fosil yakıtlar tüketildi

ve sonuç şu an dünya sıcaktan pişiyor,kışlar

ise bellli değil bir sert bir ılık...Tüm bu

hareketlenmelerin ,devrimlerin ve sanayinin

atığı sera gazları her geçen gün bilinçsizce

atmosfere salındı. Neticede sanayi gelişti

atık arttı, ormanlar yakıldı, atom bombaları,

savaşlar derken insanlık kendini kendi

ürettiği Bataklıkta buldu.

Sera Gazlarının Artış Sebepleri

Sera gazları dediğimiz CO2,metan, su

buharı, azotoksit, kloroflorokarbon ve

ozon neden bir artış içindeler? Aslında

hepsinin bir artış ivmesi yakaladığını

söyleyemeyiz. En çok salınanı

karbondioksit ancak en risklisi metan ve

kloroflorokarbondur.

Metan, bir karbondioksitten 21 kat,

azotoksitten de 270 kat daha fazla ısı

soğurma kapasitesine sahip. Düşünün

taşıt araçlarımızda karbondioksit yerine

metan gazının çıktığını; heralde dünya

venüs kadar sıcak ve yaşanılmaz olurdu.

Karbondioksitin Artış Sebebi

Kimyasal olarak olayı ele aldığımızda yanma reaksiyonları sonucu atmosfere

ya da ortama karbondioksit gazı salınır.Aşağıdaki grafik ele alındığında 18. yy.

ortalarından itibaren karbondioksitte hızla bir değişimin bir artışın olduğu

görülmektedir...

bir şekilde artmasına sebep olmuşlardır.

Bugünlerde hala bu artış devam

etmekte...Sanayi boyutundan sonra orman

yangınları hatta yanardağ faaliyetleri bu

artışa tuz ve biber olmuştur...Şu an tadından

yenilemez durumdadır.Aşağıdaki grafiktede

karbondioksitin 100 yıllık geçmişi ifade

edilmektedir.Görüldüğü üzere 1800 lü

yıllardan sonra karbondioksitin hızla arttığı

belirlenmiştir...

SANAYİ DEVRİMİ VE SONRASI!!!

Sanayi devrimi ile daha çok makineleşme,fabrikalaşma ve sonucunda daha

çok karbondioksit. Bir de böyle bir devrimin arkasından çıkan birinci ve

ikinci dünya savaşları ki ikincisinde atom bombası patlatılmıştı... Savaşlar

ve gelişen sanayiler karbondioksitin inanılmaz

METAN GAZININ ETKİLERİ

Metanın atmosfere bırakılması ise normal süreçte telvhit gibi böceklerden

ya da çiftlik hayvanları dediğimiz inek gibi havanların geğirme gibi

sindirim sonucu oluşan durumlarda atmosfere salınmaktaydı.Bunların

dışında bataklıklar gibi bölgelerde de salınımlar olmaktaydı.Ancak bu

sürecin üzerine kömür,petrol,doğalgaz gibi fosil yakıtların çıkarılması ve

taşınması sırasında atmosfere karışan metan bir hayli etki etmektedir.

SU BUHARI VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Su buharı ise sera gazlarının %75 ini sağlamaktadır ve ana kaynağı

okyanus ve denizlerdeki buharlaşmalardır. Kloroflorokarbon(CFC),

karbondioksitten 15.000 kat daha fazla ısı tutma kapasitesine sahip olan

bu gaz atmosferimizde büyük oranlarda bulunmadığından ısınmaya

önemli derecede bir katkısı yoktur.

Ancak herhangi bir düzensiz

artışı sonucunda ani bir iklim

değişikliğine de yol açabilecek

güce sahiptir. Azotoksit ise

topraktaki tarımsal işlemler

sırasında çıkmaktadır

atmosfere...

İklimin değişmesine sebep olan ısınma,

birçok dengenin bozulmasına ve bazı

olayların meydana gelmesine neden

olacaktır. Bu olaylar son bulduğunda

ise iklimimiz tamamen değişmiş

olabilir.

Isınma Sürecinde Oluşacak Tahmini Olaylar ve Sonuçları

Buzulların Erimesi Sonucu Açığa Çıkan Metan

Son bir yıl içerisinde iklim değişikliği hakkında takip ettiğim

haberlerde eriyen buzulların içinde büyük oranlarda metan gazı

bulunduğuna işaret ediliyordu.. Bu da iklim değişikliği senaryolarında

değişimin daha önce olacağına işarettir.. Çünkü bilindiği üzere küresel

ısınma nedeniyle buzullar hızla erimekte..Eriyen buzullardan açığa çıkan

metan da atmosferin daha da hızla ısınmasına sebep olur.

Buzulların Erimesiyle Deniz Su Seviyesinin Yükselmesi

Son çalışmalar sonucunda önümüzdeki yüzyıl içinde 48 ila 60 cm

arasında su seviyesinin artması bekleniyor.Örneğin yapılan birtakım

hesaplar sonunda 50 cm'lik artışın Miami'deki sokakların sular altında

kalmasına sebep olacak.Bunun dışında bu türden artış ülkemizdeki kıyı

yerleşim birimlerinin yaşanılmayacak duruma gelmesine sebep olacaktır.

Buzulların Erimesiyle Saf Suyun Tuzlu Suyla Karışması

Dünya üzerindeki küresel iklimi

koruyan temellerden biri de okyanus

akıntılarıdır.Okyanus akıntıları

sayesinde İngiltere,Norveç gibi soğuk

ülkelerde insanlık hala

yaşamaktadır.Eğer ki o akıntının biraz

yavaşlaması ya da hızında herhangi

bir değişme olması akıntının yok

olmasına sebep olarak olan dengenin

bozulmasına yol açarak yaşama

kaynağı olduğu bölgelerde büyük

yıkımlara sebep olabilir.

Teorilere göre akıntının

yaşaması için tuzluluk oranı

doğrudan etkilidir. Ayrıca

tuzluluk oranının azalması

yıldırım gibi olayların daha da

artmasına sebep

olacaktır.Bilindiği üzere deniz

ve okyanuslar meterorolojik

hava temizleyicileridir.

Ani Seller Beklenmedik Meteorolojik Olaylar

Dünyamızdaki düzen bozulma sürecine girdiğinden beri doğa buna düzensizliklerle cevap vererek doğal dengenin yeniden dengeye ulaşmasını sağlamaktadır. Bu süreçte beklenmedik olaylar yaşanılmaktadır.

Uzun süreli yağışlar,çok güçlü kasırgalar,fırtına ve kasırgaların sık görülmesi,bu olayların görülme dönemlerinde farklılıklar.Tabii bunların tam tersi de oluşabilir.Yağışların ortalamalardan daha az görülmesi,sıcaklıkların ortalamalarının daha üstünde olması. Çoğaltılabilir bu örnekler.Beklenmeyen ya da çoğalan bu tür meteorolojik olaylar insanların ölümüne,göçlerine,maddi ve manevi zararlara yol açmaktadır.

KURAKLIK

Kuraklık dünyanın hemen hemen her yerinde kendini göstermeye başladı.

Özellikle tarım faaliyetlerinin olduğu yerleşimlerde kuraklığın olumsuz etkisi

maddi açıdan kendini epey bir göstermektedir. Kuraklık toprağın

verimsizleşmesini sağlayarak üretimin neredeyse sıfıra yaklaşmasını ve geçim

kaynağını tarım ile sağlayan nüfusun büyük şehirlere göçünü bir hayli

artıracaktır.

Bu da şehirlerde:

işsizliği artıracak; sosyal sınıflar oluşturabilecek,

kişileri suçlara yöneltebilecek; azalan üretim sıfırlanacak,

temel besinlerin ve tarım ürünlerinin fiyatları çok yüksek olacak...

GÖÇ

Tahminlerimize göre zaten başlamış olan göçün 10 yıl sonra şimdiki

göçden %10-15 lik bir artış göstereceği,25-30 yıl sonra ise sosyal bir

kaos bile yaşanabilir;kuraklık,hastalıklar,açlık,yaşam standartlarının

düşmesi yüzünden.Esasen belki de 50-60 yıl sonra insanlar doğa ile

yaşam mücadelesi verebilirler.

HASTALIKLAR

Sıcaklık değişimi ve beliren iklim

değişikliği ile yeni hastalıklar oluşabilir

ya da farklı bölgelerdeki bir hastalık

başka bölgelerde kendini gösterebilir.

CANLI TÜRLERİNDE YOK OLUŞ

Sıcaklık artışı birçok ekosistemi

etkileyecek bir etmendir.2050'ye kadar 1

milyon canlı türünün YOK OLMASI

muhtemel dahilindedir.

SAVAŞLAR

Susuzluk,kuraklık,çölleşme,açlık ve hastalıkların o kadar bunalttığı

devreler olacak ki ülkeler verimli topraklar için,su için ve yaşamak için

diğer ülkelerle savaşlar bile yapacak

Pentagon'un birkaç yıl önceki

raporunda 2020 yılından sonra nükleer

dahil tüm savaş yöntemlerinin

denenebileceği yer almaktadır.

Özellikle, su kaynaklarına sahip

Türkiye’nin ilerleyen yıllarda komşu

devletlerle büyük mücadeleler içine

girme ihtimali oldukça yüksektir.

Bugün petrol için savaşan dünya

ulusları yarın su için savaşacaktır.

GELECEKTE YİNE SAVAŞ VAR

3-Otomobilinizin hava ve yakıt

filtrelerinin her zaman temiz olmasına

dikkat edin. Çok tozlu ortamlara

yaptığınız yolculuklardan sonra mutlaka

filtrelerinizi temizletin.

4-Araç klimanızı yalnızca gereksinim

duyduğunuzda çalıştırın.

5-Günümüzde çalıştırılmadan önce

otomobillerin motorlarının ısıtılmasına

gerek yoktur.

KÜRESEL ISINMAYA KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

1-Pencerelerinizde çift cam tercih edin.

2-CFC içeren spreyleri kesinlikle kullanmayın. Etiketinde ozon

dostu yazan ürünleri seçin.

SONUÇ

İklim değişikliği sürecinde insanlar öyle bir noktaya gelebilirler

ki yamyamlığa bile başlayabilirler...Ki geçmişte günümüzden 2200 yıl

önce Mısır'da Nil nehrinin çevresinde bu olaylar yaşanmıştır...İnsanlar

cesetleri dahi yemişlerdir yaşamak için...

Ve günümüze geldiğimizde insanlık atmosfere hızla

karbondioksiti salıyor ve süreç daha hızlı bir şekilde ilerliyor...

Yaşanılacak bir dünya için yaşamak istiyorsanız lütfen kulak

verin...Lütfen başta israf olmak üzere iklim değişiminin daha da hızlı

olmasını sağlayacak etkinliklerden vazgeçin...