KUDUZ KLNK ve KORUNMAProf Dr Nee Saltolustanbul niversitesi Cerrahpaa Tp FakltesiEnfeksiyon Hastalklar ve Klinik Mikrobiyoloji

Kuduzwww.medwork84.com/images/Rabies.gif Zoonotik hastalk

Virusun zellikleriLyssa virus genomuRhabdoviridea ailesinden negatif zincirli RNA viruslipoprotein zarfl

rabies genomu 5 gen ierirN, NS (M1), M (M2), G, LN nkleoprotein viral RNAnn replikasyonunu dzenlerupload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/26/R...

mermi biiminde, glikoprotein kntlar mevcutwww.co.monroe.mi.us/.../rabies_sketch.JPG

Virusun zelliklerivirus inaktivasyonu pH11ultraviyole gne formalin, fenol, eterbeta propiolaktondeterjanlar

Kuduz Bulama kaynaklarEvcil hayvanlarKpekkediiftlik hayvanlarVahi hayvanlartilki, kurt, akal yksek duyarlporsuk, rakun, tarla fareleri orta derecede duyarlgeyikyarasa

dsf.chesco.org/.../diseases/rabieslineup.gif

Bulama yollarIsrlmaMukozalardan geinadireninfekte aerosollerin inhalasyonuinfekte yarasalarn idrar ile temasorgan transplantasyonuKornea transplantasyonu yolu ile gei bildirilmi

www.nlm.nih.gov/.../ency/fullsize/17261.jpg

Kuduz Patogenezinoklasyon------kas dokusu iinde oalmaNromskler kava geimyelinsiz sensoryal sinirler ve motor akson terminalleri ile sinir sistemine girerperiferik sinir sisteminde retrograd aksoplazmik yollla ilerlemespinal ganglionlarda oalma

MSSde hcreden hcreye interselller aralkta yaylmaprogressif myelit ve ensefalit meydana gelir.periferik sinirler yolu ile tkrk bezi ve dier organlara yaylma

PSSden retrograt olarak MSSne ulama

MSSnde oalma ve yaylm (yara yerindear, parestezi, progressif myelit, ensefalit)

Periferik sinirler yolu ile tm vcudayaylm (klinik belirtiler)

Klinik Dnemlernkbasyon periyoduProdromal dnemAkut nrolojik hastalkKoma dnemi

nkbasyon sresini ve prognozu etkileyen durumlar.P ortalama 50 gn (30-90 gn)1 haftadan 1 yla kadar bildirilmitir.viral inokulum miktarbirden fazla yerden srlmabaa yakn srklarmukoza temasvirusun solunum yolu ile alnmasalkol alm, stres, kortikosteroid kullanm, immunosupresif ilalar, klorokin kullanm

Prodromal dnem2-10 gn srerYaralanma yerinde ar ve parestezi, karncalanmaatehalsizlikitahszlkbulant/kusmabaarskiilik deiiklikleri

Akut nrolojik hastalk(2-14 gn) Kzgn kuduz

hallusinasyondavran deiikliiAnksiyete, ajitasyonhidrofobi, aerofobihiperventilasyonkardiak aritmilerotonomik disfonksiyon, pupil dilatasyonu,anizokori, hipersalivasyon, terlemeuygunsuz ADH salnm

Akut nrolojik hastalk(2-14 gn) Paralitik kuduz

assenden flask paralizisimetrik kuadripareziekstremitede gszlkbaarsuur deiiklii olmakszn ense sertliisonuta konfzyon ve koma

Koma dnemi0-14 gn lm nedenlerimyokardit, aritmiler,konjestif kalp yetmezlii asfiksi

Kuduzda komplikasyonlarKVSaritmi, hipotansiyon, konjestif kalp yetmezlii, tromboz, arrest

solunum sistemiapne, pnmoni, pnmotoraks, hiperventilasyon, atelektazi, hipoksemi

Kuduzda komplikasyonlarendokrinADH sekresyon fazlal, diabetes insipidusnrolojikhidrofobi, hiperaktivasyon, serebral dem,aerofobi, lokalize nrolojik belirtilerdieranemi, ate, GS kanama, hipotermi, paralitik ileus, akut renal yetmezlik, hiper-hipovolemi

TanHistopatolojik inceleme

ntrasitoplazmik inklzyon cismi: Negri cisimcii

Kuduz tanDeri biyopsisiEnsede sa folliklnden deri biyopsisinde FAT ile antijen aranr.

Floresans antikor test (FAT)Beyin dokusu veya tkrk bezi, kornea, sal deriden hazrlanan preparatlarda floresan boya ile iaretli antikorlar yardm ile viral antijen aranrHzl floresan fokus inhibisyon test

Floresans antikor test (FAT)

Kuduz elektron mikroskopik resiminfo.lu.farmingdale.edu/.../ind310/Rabies.jpg

Kuduz tanPCR BOS, tkrk, dokulardan yaplr.

Virs Hcre kltr

Ayrc tanKzgn kuduzDier viral ensefalitlerStriknin zehirlenmesiTetanozA sonras ensefalitler (10-14 gnde balar)Kuduz histerisiParalitik kuduzakut inflamatuvar polinropatitransvers myelit (lezyon seviyesinde ar) (kuduzda duyu kayb yok)poliomyelit

KorunmaHayvanlarda profilaksi esastr a nerilirHayvan alamas 5$, nsanda semple a maliyeti 160$,HDCV maliyeti 500$www.funnypetstorys.com/wp-content/uploads/200...

Temas ncesi profilaksiKimlere yaplmalveteriner, hayvan bakclar, orman grevlileri, korucular, kuduz virs laboratuvarnda alanlar, hayvan besleyenler

HDCV (Human diploid cell vaccin) as uygulanr.dozu 0-7-21 veya 28. gnlerde, 2 -3 ylda bir rapel

Temas sonras profilaksiYara yeri temizlii sabun ve su ile ykama ve kurulamaAntiseptikle temizlik ;povidon iodin

Yara yerine diki atlmaz, debritman yaplmaz.Ancak zorunluluk var ise diki atlr iken yara yerine Ig enjekte edilerek diki atlabilir

Temas sonras profilaksimmunizasyon srn tipi ve hayvann trne gre deiirIsran hayvan bilinmiyor, kam ya da vahi hayvan ise:

Kiinin daha nceden kuduz as yaplmadn kontrol et

****nceden Asz ise 20 IU/kg Rabies human Ig (HIG) uygula; HIG yok ise 40 I/kg prifiye at orijinli anti- rabies serum uygula

Ayn gn HDCV as bala0-3-7-14-28.gnlerde im( deltoid adaleden) uygulanr

Ig uygulanmasnda nemli noktalarDaha nceden kuduz as olanlara Ig uygulanmaz.

Ig uygulamas 7 gn ierisinde yaplmaldr. 7 gn getikten sonra Ig balanmas aya bal immun yant etkileyebilir.

Ig ve a ayn enjektr ile yada ayn blgeye uygulanmamaldr.

Ignin ou mmknse yara yeri etrafna enjekte edilmeli, kalan i.m yol ile a uygulanan alandan farkl alana enjekte edilir.MMWR, Recommendations and Reports January 08, 1999 /48(RR-1);1-21

Temas sonras profilaksi

Daha nceden kuduz al olanlarda son adan

Temas sonras profilaksiYara yeri infeksiyonu iin antibiyotik tedavisi(penisilin yada metronidazol)

Tetanoz as 10 yl gemise rapel yaplr. Asz ise a programna alnr.

Kuduz alarHuman diploid cell vaccine (HDCV) RabivacTM Purified vero cell vaccine (PVRV) VerorabTM, ImovaxTM , Rabies vero TM, TRC

Verorab TM

Purified chick embryo cell vaccine (PCECV) Rabipur TM

World Health Organization Department of Communicable Diseases Surveillance and Response, 1999

Isran hayvan biliniyor ise karantinaya alnr

Kuduzun hayvanlardaki bulgular

Hayvanda huy deiiklii, korkuhuzursuzluk, Sklkla ajitear huzursuz, etrafndaki objeleri srmaazdan salya gelmesi Nadiren letarjikEnfekte hayvanlarn ou semptomatik hale geldikten sonraki 10 gnde lmle sonulanr