kudumbashree - ipspw {iobneqss · 2017. 3. 25. · 1998Â bcw`w ipdn¨ ipspw_{io c¶v 40 e£t¯mfw...

40
IpSpw_{iobneqsS...

Upload: others

Post on 01-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1IpSpw_{iobneqsS...

    IpSpw_{iobneqsS...

  • 2 IpSpw_{iobneqsS...

    Printed & Published by Smt. Sarada Muraleedharan (Executive Director, Kudumbashree Mission)

    Support & Guidance P Manoharan (Director, Kudumbashree Mission)

    N Jagajeevan (Programme Officer, Training)

    Editor P Veena (PRO and Programme Officer Documentation, Kudumbashree)

    Editorial Assistant S Jayalekshmi (Kudumbashree)

    Co- ordinated by E K Somasekharan (ADMC, Kannur)

    N Krishnankutty Nair ( Resource Person)

    Jayan Pookkad (EKSAT)

    Kavitha Martin (Resource Person)

    K Harikumar (OSS, Training)

    B Deepa (Documentation Assistant)

    J U Nishitha (Data Analyst)

    Photos A J Joji

    Printed in 2011

    Design & Layout Communique Advertising + Media, Trivandrum

    IpSpw_{iobneqsS...

    `

  • 3IpSpw_{iobneqsS...

    1998Â Bcw`w Ipdn¨ IpSpw_{io C¶v 40 e£t¯mfw AwKkwJybpÅ iàamb Hcp kv{XoimàoIcW

    {]Øm\ambn hfÀ¶ncn¡pIbmWv. Hcp eLpk¼mZy kwhn[m\w F¶ ØnXnbn \n¶v eLp kwcw`§Ä

    Bcw`n¡p¶Xn\v klmbn¡p¶ kwhn[m\w F¶ AhØbnte¡pÅ amäw Bbnc¡W¡n\v kv{XoIÄ¡v

    hcpam\ZmbIamb sXmgn e`n¡m³ ImcWambn«p≠ v.

    Cu eLp ]pkvXIw IpSpw_{iobpsS ktµiw kwØm\¯n\I¯pw ]pd¯pw IqSpXÂ P\

    hn`mK§fntes¡¯n¡psa¶v F\n¡pd¸mWv. IpSpw_{iosb IqSpX a\Ênem¡p¶Xn\pw

    {]hÀ¯\§Ä¡v IqSpX ]n´pW In«p¶Xn\pw CXv klmbIamIpw. XpS¡w apX¡p Xs¶ IpSpw_

    {iobpambn _Ôs¸«p hcp¶ Rm³ IpSpw_{io A\p`hw tZiob Xe¯n {]Ncn¡p¶Xn Gsd

    kt´mjn¡p¶p.

    ]msemfn apl½ZvIp«n_lp: Xt±-i-kz-bw-`-cW hIp¸v a{´n

    ktµiw

    25.01.2011

  • 4 IpSpw_{iobneqsS...

    Hcp hymgh«¡mew ]n¶nSpt¼mÄ tIcf kaql¯nsâ hnIk\¯n\pÅ D]IcWw F¶

    \nebn IpSpw_{iobv¡v C¶v AXpeyamb ]ZhnbmWv AhImis¸Sm\pÅXv. P\Iobmkq{XW ]cn]mSn¡v H¸w

    Zmcn{ZyeLqIcW¯n\v ]p¯³ am\w \ÂIns¡m ≠mWv IpSpw_{io Bcw`n¨Xv. ]{´ ≠v hÀjw ]n¶n-Spt¼mÄ

    IpSpw_{iobpsS ZÀi\¯n ImXemb amäw kw`hn¨ncn¡p¶p. B\pIqey§Ä¡mbn Im¯ncn¡p¶ kzbwklmb

    {]Øm\aà IpSpw_{io. {]mtZinI hnIk\ taJebn Hgnhm¡m\mIm¯ CSs]S iànbmbn amdnbtXmsS

    IpSpw_{io imàoIcW¯nsâ {]XoIw F¶ ]Zhnbv¡v AÀlX t\Snbncn¡p¶p.

    IpSpw_{io kwLS\mkwhn[m\w IqSpXÂ P\m[n]Xy]chpw Icp¯päXpw B¡n amäp¶Xn\v C¡gnª

    ImeL«¯n Ignªn«p≠ v. 37 e£w AwK§Ä DÅ _rl¯mb {]Øm\¯n\pÅn kpXmcyXbpw P\m[n]Xyhpw

    D d∏m¡p¶Xn\v ImXemb Nne amä§Ä A\nhmcyambncp¶p. AXn\memWv IpSpw_{iobpsS {XnXe kwLS

    \mkwhn[m\¯nsâ sI«pd¸v Dd¸m¡¯¡hn[¯n ss_tem ]cnjvIcn¡pIbpw AXn\\pkrXambn apgph³

    Ab¡q« AwK§sfbpw ]s¦Sp¸n¨psIm≠ v kwLS\m sXcsªSp¸v \S¯pIbpw sNbvXXv. Hmtcm knUnFknepw

    B£³ ¹m³ cq]oIcn¨v {]hÀ¯\§Ä \S¯phm³ Ignªp.

    tZiob sXmgnepd¸p ]²XnbpsS A]qÀh amXrIIÄ kwØm\¯v krjvSn¡p¶Xn IpSpw_{io henb ]¦mWp

    hln¨Xv. tImgnt¡mSv PnÃbnse t]cm{¼bn 170 G¡À Irjn`qanbv¡v ho≠ pw Poh³ \ÂIm³ AhnSps¯

    Bbnct¯mfw IpSpw_{io {]hÀ¯IÀ¡p Ignªncn¡p¶p. Xncph\´]pcw PnÃbnse Acphn¡c Pekw`cWnbnÂ

    \n¶pw aW \o¡p¶ {]hÀ¯\w \½psS kv{XoIÄ ^e{]Zambn GsäSp¯ncn¡p¶p. Zmcn{Zy \nÀ½mÀP\w,

    `£ykpc£, ]cnØnXn kwc£Ww, {]mtZinI km¼¯nI hnIk\w, kv{Xo imàoIc-Ww, Poht\m-

    ]m[n XpS§nb FÃm {][m\ taJeIfnepw IpSpw_{io kv{Xo ]¦mfn¯w Dd¸m¡p¶p.

    PmXnaX I£ncmjv{Sob§Ä¡XoXamb kv{XoimàoIcW¯n\v IpSpw_{io A\p]a amXrIbmWv. kv{XoIÄ¡v

    sXmgnepw hcpam\hpw Dd¸m¡p¶XneqsS IpSpw_{io km[yam¡nbXv km¼¯nIimàoIcWamWv.FÃm PnÃIfnepw

    IpSpw_{iobv¡v FSp¯p ]dbm³ t\«§Ä Gsdbp≠ v. tI{µm-hn-jvIrX ]-²-Xn-bmb F³.BÀ.-FÂ.-F-½n\v IpSpw-_

    {io amXrI-bm-bXpw F³.-BÀ.-FÂ.-F-½nsâ kwØm-\-Xe \S-¯n¸v Npa-Xe IpSpw-_-{iobv¡v e`y-am-bXpw A`n-am-\n-¡m-

    hp¶ t\«-§-fn {]ap-J-amWv.

    hnI-k\ NÀ¨-I-fn IpSpw-_-{iosb amän-\nÀ¯p-hm³ C¶p Ign-bn-Ã. Hcp-a-tbmsSbpw \nÝ-b-ZmÀVy-t¯m-sSbpw Bi-b-

    hy-à-X-tbm-sSbpw {]hÀ¯n-¨-XpsIm≠ v am-{X-amWv imào-I-c-W-¯nsâ ]p¯³ Xe-§-fn F¯m³ IpSpw-_-{iobv¡v

    km[n-¨-Xv. AXp-sIm≠- p-Xs¶ CXp-h-sc-bpÅ IpSpw-_-{io-bpsS t\«-§-f-S-§nb Cu eLp]pkvXIw {]kn-²o-I-cn-t¡≠

    Bh-iy-IX hyà-am-Wv. hmb-\bv¡pw NÀ¨bv¡pw "IpSpw-_-{iobneqsS' F¶ eLp-]p-kvXIw Gsd klm-b-I-am-Ipw.

    imcZmapcfo[c³FIvknIyp«ohv UbdIvSÀ, IpSpw_{io anj³

    BapJw

  • 5IpSpw_{iobneqsS...

    anj³ {]kvXm-h\

    ""Xt±i kzbw-`-cW Øm]-\-§-fpsS t\Xr-Xz-¯n kmaqly

    ]¦m-fn-¯-t¯msS e`y-amb hn`-h-§-tfbpw tkh-\-§-tfbpw

    Bh-iym-[n-jvTn-X-ambn ka-\z-bn-¸n-¨p-sIm ≠pw Ab¡q«

    kwhn-[m-\-¯n-eqsS GtIm-]n-¸n-¨p-sIm≠ pw km¼-¯n-I-ambn

    ]nt¶m¡w \n¡p¶ kv{XoI-fpsS kmaq-lym-[n-jvTnX

    kwL-S\m kwhn-[m-\-¯n-eqsS, Zmcn-{Zy-¯nsâ hnhn[

    {]-ISn-X-cq-]-§-sfbpw `mh-§-sfbpw CÃmbva sNbvXp

    sIm≠ pw kwØm-\s¯ tIhe Zmcn{Zyw

    ]qÀ®-ambn \nÀ½mÀÖ\w sN¿p-I.''

  • 6 IpSpw_{iobneqsS...

    A\o-Xn-Isf Xpd-¶q-Im-«p-¶-Xn-\pw FXnÀ¡p-¶-Xn-\p-apÅ

    Icp¯v t\Sp-Ibpw thWw. CXn-\mbn Bcw-`n¨ kv{Xo]Zhn

    kzbw-]-T\ ]cn-]mSn IpSpw-_{io {]hÀ¯-\-¯n Hcp

    ]pXnb A²ymbw Xpd-¡p-sa-¶-Xn kwi-b-an-Ã. 2004-tem-Sp-

    IqSn IpSpw-_-{io-bpsS kmaq-lnI hnI-k\ kanXn (knUn-

    Fkv) kwhn-[m\w FÃm Xt±i kzbw`c-W-{]-tZ-i-§-

    fnte¡pw hym]n-¨n-cp-¶p. kwL-S\m kwhn-[m-\s¯ IqSp-XÂ

    hn]q-eo-I-cn-¡pIbpw Imcy-£-a-am-¡p-I-bp-am-bn-cp¶p ASp¯

    e£yw. CXn-\mbn knUnFkv \nb-am-hen ]cn-jv¡-cn-¨p. c≠ v

    {][m-\-s¸« e£y-§-tfm-sS-bm-bn-cp¶p CXv.

    * kwL-S\m kwhn-[m\w ]mh-s¸-«-hÀ¡pw ]mÀiz-h-XvI-cn-¡-

    s¸-«-hÀ¡pw th≠ n kzX-{´-ambn {]hÀ¯n-¡p-I.

    * kwL-S\m kwhn-[m-\-¯n-eqsS `c-W-]-c-amb Imcy-§fnÂ

    {Inbm-ß-I-ambn CS-s]-Sp-I. AXp-hgn Xt±-i-kz-bw-`-cW

    Øm]-\-§fpsS Zmcn{Zy \nÀ½mÀÖ\ {]hÀ¯-\-§Ä¡v

    B¡w Iq«p-I.

    CXnsâ `mK-ambn ]cn-jv¡-cn¨ \nb-am-h-en-bpsS km[y-X-

    Isf¡pdn¨v IpSpw-_{io kwL-S\m kwhn-[m-\-§-fnepw

    ]pd¯pw ià-amb {]N-cWw kwL-Sn-¸n-¨p. IpSpw-_{io

    kwL-S\m kwhn-[m-\s¯ iàn-s¸-Sp-¯m\pw P\m-[n-]Xy

    coXn-bn IpSpw-_{io kwL-S\m {]hÀ¯-\s¯ cq]m-´-c-

    s¸-Sp-¯m\pw Ign-ªp. knUn-Fkv IÀ½]²Xn hgn

    ]mh-s¸-«-h-cpsS hnI-k\ Bh-iy-§sf

    t{ImUo-I-cn-¡p-hm\pw Xt±-i-kz-bw-

    `-cW Øm]-\-§-fpsS {]hÀ¯-

    \-§-fp-ambn kwtbm-Pn¸n-¡p-

    hm\pw Ign-ªp. IpSpw-_{io

    kwL-S\m kwhn-[m\w ]pXnb

    Ah-k-c-§-tfmSpw {]Xn-k-Ôn-I-

    tfmSpw hfsc {Inbm-ß-I-ambn {]

    Xn-I-cn-¡p-Ibpw AXp-hgn hfsc

    Bim-h-l-amb ^e-§Ä t\Sp-Ibpw

    sNbvXXv -XoÀ¯pw A`n-am-\-I-c-amb

    Imcy-am-Wv.

    Zmcn{Zy \nÀ½mÀÖ-\-¯n-\mbn 1998-þ tIcf kÀ¡mÀ Xt±-i-kz-bw-`cW hIp¸n\p Iogn Bcw-`n¨ IpSpw-_{io C¶v cmPys¯ Gähpw henb kv{XoIfpsS kmaqly kwL-

    S\m kwhn-[m-\-amWv.

    37 e£w AwK-§-fpÅ IpSpw-_-{io- C¶v tIc-f-¯nse A¼Xv

    iX-am\¯n A[nIw hcp¶ IpSpw-_-§-fnse kPoh km¶n-

    ²y-am-Wv. eLp-k-¼mZyw, sNdp-InS kwcw-`w, kwL-Irjn

    F¶n-h-bn-eqsS cq]-s¸-Sp-¯nb IpSpw-_{io {]hÀ¯-\-§Ä

    ]mÀiz-h-XvI-cn-¡-s¸« kv{Xokaq-l-¯nsâ ASn-Øm\ {]

    iv\-§Ä ]cn-l-cn-¡m\pw AXp-hgn AhÀ¡v Bßm-`n-am-\-

    t¯msS Pohn-¡m-\papÅ Ah-kcw \ÂIn.2006-þ10 hsc-bpÅ

    Ime-L«w IpSpw-_{io {]hÀ¯-\-§sf kw_-Ôn-¨n-S-t¯mfw

    kp{]-[m-\-am-Wv. hcp-am\ZmbI {]hÀ¯-\-§sf IqSp-XÂ

    hn]p-eo-I-cn-¡p-hm\pw IpSpw-_{io DXv]-¶-§-fpsS hn]Wn

    sshhn-²y-h-XvI-cn-¡m\pw \mfn-Xp-hsc \S¶ {]hÀ¯-\-§sf

    sI«p-d-¸p-Å-Xm-¡m\pw Cu Ime-L-«-¯nse {]hÀ¯-\-§Ä

    klm-bn-¨p. Cu amä-§-fpsS ^e-ambn {XnXe kwL-S\m

    kwhn-[m-\-¯nsâ {]hÀ¯\w Ah-Im-im-[n-jvTn-X- ssien-bn-

    te¡v cq]m-´-c-s¸-«p Ign-ªp. km¼-¯nI kmaq-ly imào-I-

    cW {]hÀ¯-\-§Ä iàn-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\pw hyh-Øm-

    ]n-X-am-¡p-¶-Xn\pw Cu amäw A\n-hm-cy-amWv.

    km¼-¯nI imào-I-cW {]hÀ¯-

    \§Ä kpØn-c-am-¡p-

    ¶-Xn\v kv{XoI-fpsS

    Ah-Im-i-§Ä

    Xncn-¨-dn-bp-¶-

    Xn\pw tNmZn-

    ¨p-hm-§p-¶-Xn

    \pw Ign-b-Ww.

    hnth-N-\§Ä

    Xncn-¨-dn-bp-

    ¶-Xn\pw

    hnI-k-\-¯nsâ \mÄh-gn-I-fn IpSpw-_{io

  • 7IpSpw_{iobneqsS...

    1998 sabv 17 \v IpSpw_{io anj³ \nehnÂh¶p.

    12 hÀjs¯ imàoIcWw

    37.8 e£w kv{XoIÄ AWntNÀ¶ h\nXm {]Øm\w.2.05 e£w Ab¡q-«-§Ä.

    {KmaoW \K-c-{]-tZ-i-§-fn-embn 17,578 Gcnb sUh-e-]vsaâ v skmssk-än-Ifpw 1,061 I½yq-Wnän sUh-e-]vsaâ v skmssk-än-Ifpw \ne-hn-ep≠v.

    IpSpw_{iobpsS Ab¡q«§fnse k¼mZyþhmbv]m ]²Xn{]Imcw CXnt\mSIw 1,688 tImSn cq]bpsS eLpk¼mZyhpw 4,195 tImSn cq]bpsS eLphmbv]m hnXcWhpw \S¶p.

    1,50,755 Ab¡q«§sf _m¦pIfpambn _Ôn¸n¡pIbpw AXn 1,27,467 Ab ¡q«§Ä¡v _m¦phmbv]bmbn 1,140 tImSn cq] e`yam¡pIbpw sNbvXp.

    \Kc{]tZi§fn 25,050 hyànKXkwcw`§fpw 1,757 {Kq¸pkwcw`§fpw Bcw`n¨p.

    {Kma{]tZi§fn 3,516 hyànKXkwcw`§fpw 10,620 {Kq¸pkwcw`§fpw Bcw`n¨p.

    46,444 {K¸p-Ifn-embn 2,32,200 t]cmWv kwLIrjnbn ]¦mfnIfmbXv.

    32,016 tPmbnâ v eb-_n-enän {Kq¸v cq]o-I-cn-¨p.

    17 ka{K t{]mP-IvSp-I-fn-embn 32,121 h\n-X-IÄ sXmgnen GÀs¸-«p.

    bph{io ]²Xn{]Imcw 570 {Kq¸pkwcw`§fpw 810 hyànKX kwcw`§fpw Bcw`n¨p.

  • 8 IpSpw_{iobneqsS...

    kÀ¡mÀ AÀ²-kÀ¡mÀ hIp-¸p-I-fnse tUäm F³{Sn tPmen-IÄ IpSpw-_{io sF.Sn bqWn-äp-IÄ Gsä-Sp¯p sNbvXp hcp-¶p. CXn-eqsS GI-tZiw 2500 h\n-X-IÄ¡mWv sXmgnepw hcp-am-\hpw e`y-am-¡p-¶-Xv.

    909 Xt±-i-`-cWØm]-\-§-fn-embn 71,011 IpSpw_§sf Is≠¯n AKXn ]p\c[nhmk ]²Xnbmb "B{ib'bn DÄs¸Sp¯n.

    `h\{io `h\hmbv]m ]²Xn{]Imcw {Kma{]tZi§fnse \nÀ[\ IpSpw_§Ä¡mbn 44,556 hoSpIÄ \nÀ½n¨p. (k_vknUnbnÃmsX)

    \Kc{]tZi§fnse amen\y \nÀ½mÀÖ\¯n\mbn sXfna F¶ t]cn 248 kwcw`I kwL§Ä cq]oIcn¡s¸«p.

    Xt±i kzbw`cW Øm]\§fpsS t\XrXz¯n imcocnIþam\knI shÃphnfnIÄ t\cnSp¶ Ip«nIÄ¡mbn hnZym`ymkhIp-¸nsâ AwKo-Im-ct¯msS 31 _Uvkv kvs]jy kvIqfpIÄ Bcw`n¨p.

    \Kcþ{Kma{]tZi§fnse 8.9 e£w Ip«nIsf I®ntNÀ¯v 54,669 _mek`IÄ cq]oIcn¨p.

    {]tXyI ss{S_ ]²-Xn-bp-sS `mKambn 55,959 ss{S_ IpSpw-_-§-fn-eqsS 3.998 Ab¡q-«-§-Ä cq]oIcn¨p.

    kv{Xo]-Zhn kzbw ]T-\-{]-{InbbpsS `mK-ambn 50,220 dntkmgvkvt]g-v-k¬amcpsS irwJe kÖo-I-cn¨p. A-b¡q-«-X-e-¯n hnhn-[-hn-j-b-§Ä NÀ¨-sN-¿p-¶-Xn\v {io iàn t]mÀ«Â Bcw-`n-¨p. amk-¨-´-I-fn-eq-sSbpw taf-I-fn-eq-sSbpw e`y-amb hnäp-h-c-hvþ23.23 tImSn

    2010 \S¶ s]mXp-sX-c-ª-Sp-¸n aÕ-cn¨ 11,773 IpSpw-_{io {]hÀ¯-I-cn 5485 t]À P\-{]-Xn-\n-I-fm-bn.

    tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-bmb F³.-BÀ.-FÂ.-F-½n\v IpSpw-_{io amXr-I.

  • 9IpSpw_{iobneqsS...

    km¼-¯nI þ kmaqly imào-I-cW {]hÀ¯-\-§Ä¡v

    ^e-{]-Z-ambn t\XrXzw sImSp-¡m³ Ign-bp¶ Xc-¯nÂ

    IpSpw-_{io kwL-S\m kwhn-[m-\s¯ IqSp-XÂ ASp-¡pw

    Nn«-bpw D¯-c-hm-ZnXz-]qÀ®-hp-am¡n amäp-¶-Xn\v klm-b-

    I-c-amb {]hÀ¯-\-§-fmWv Ignª 4 hÀj-ambn \S-¯n-

    h-cp-¶-Xv.

    2006 Unkw-_À þ 2007 P\p-hcnbn apgp-h³ {Kma-]-©m-

    b¯v / \K-c-k`m P\-{]-Xn-\n-[n-IÄ¡pw knUn-Fkv `mc-

    hm-ln-IÄ¡pw kwL-S\m kwhn-[m\w iàn-s¸-Sp-¯p-¶-

    Xn-\pÅ {]tXyI ]cn-io-e-\w kwL-Sn-¸n¨p.

    2007 þ 08 IpSpw-_{io {XnXe kwL-S\m kwhn-[m\§-fpsS

    [\ hn\n-tbmKw Nn«-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\pw HmUn-änw-Kn\p-ambn

    IpSpw-_{io HmUnänwKv & A¡u≠- nwKv skmssk-än-I-sf

    hn]p-eo-Icn-¨p.

    kwL-S\m kwhn-[m-\w2007- þ 08  ]«nI PmXn/]«nI hÀ¤-P\hn`m-K-§-fpsS

    ]¦m-fn¯w hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn-\pÅ {]tXyI {]hÀ¯-\-

    ]cn-]mSn kwL-Sn-¸n-¨p.

    IpSpw-_{io {XnXe kwL-S\m kwhn-[m-\-§fpsS sI«p-d¸v

    Dd-¸m-¡p¶ hn[w ss_tem ]cn-jvIcn-¨p.

    knUn-F-kp-I-fpsS {]hÀ¯\w Imcy-£-a-am-¡p-¶-Xn\v

    `c-W-\nÀÆ-lW {Kmâ v 2008 þ 09 apXÂ e`y-am¡n XpS§n.

    2009 þ 10 apXÂ Htcm PnÃ-bn-sebpw anI¨ 5 knUn-F-kp-

    IÄ¡v 50,000/þ cq] hoXw {]tXyI klmbw \ÂIp-¶-Xn\v

    Xocp-am-\n-¨n-«p≠- v.

  • 10 IpSpw_{iobneqsS...

    Zmcn{Zy \nÀ½mÀÖ-\-¯n\pw kv{Xoim-ào-I-c-W-¯n\pw tIc-f-¯nsâ khn-tij kw`m-h-\-bmWv IpSpw-_-{io. Cu cwK¯v IpSpw-_{io anj³ hnhn[

    ]²-Xn-IÄ Bhn-jvI-cn-¨n-«p≠ v. kv{XoI-fpsS k¼m-Zy-

    ioew hfÀ¯p-¶-Xn\pw kq£va-kw-cw-`-§Ä hnP-b-I-

    c-ambn \S¯n hcp-am\w hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn\pw anj³

    km¼-¯nI klm-bhpw ]cn-io-e-\hpw \ÂIn hcp-¶p.

    anX-hybk¼m-Zy-hmbv]m ]cn-]m-Sn-bn-eqsS 1688 tImSn

    cq] \nt£-]-ambn kam-l-cn-¡p-Ibpw AXn \n¶pw

    4195 tImSn cq] AwK-§Ä¡v hmbv]-bmbn \ÂIpIbpw

    sNbvXp. IqSmsX eLp-k-¼m-Zys¯ aqe-[\-\n-t£]

    am¡n amän-s¡m≠ v Ab¡q-«-§sf eLp-kw-cw-`-§-fn GÀs¸-Sp-¶-Xn\v t{]Õmln-¸n-¡-¯¡hn[-¯nÂ

    km¼-¯nI imào-I-cWw

    _m¦v ent¦Pv t{]m{Km-an-eqsS 1140 tImSn cq] Ab¡q-

    «-§Ä¡v e`y-am-¡n. A[nI hcp-am\w krjvSn-¡p-¶-Xn-\m

    bn Ab¡q-«-§Ä sNdpXpw hep-Xp-ambn ]Xn-\m-bn-c-¡-

    W-¡n\v sNdp-kw-cw-`-§Ä hnP-b-I-c-ambn kwØm-\¯v

    \S¯n-h-cp-¶p. Cu kwcw-`-§-fn sF. Sn , tlm«-ep-IÄ,

    ]cn-ØnXn kulmÀ± D¸-¶-§Ä, `£y-h-kvXp-¡Ä,

    sdUn-sabvUv hkv{X-§Ä, t\m«p-_p-¡p-IÄ, IpS, sNcp-

    ¸ v, _mKpIÄ, Ic-Iu-ie hkvXp-¡Ä, ]m D¸-¶-§Ä,

    B`-c-W-§Ä, ^ÀWn-¨À XpS§n \qän ap¸-tXmfw sshhn-

    [y-amÀ¶ D¸-¶-§Ä DÄs¸-Sp-¶p. CXn\p ]pdsa

    ImÀjnItaJ-e-bn lcn-X{io F¶ t]cn `qan ]m«-¯n-

    s\-Sp¯v ]¨-¡-dn , s\Ãv, ^e-hÀ¤-§Ä, Ae-¦m-c-]p-jv]-

    §Ä, Iq¬ F¶nh D¸m-Zn-¸n¨ v hn]-W\w sN¿p-¶p.

  • 11IpSpw_{iobneqsS...

    XpS¡¯n k¼mZy hmbv]m cwKs¯ {]hÀ¯-\-§-fn am{Xw ]cn-an-X-s¸-«n-cp¶ IpSpw-_{io, Ignª \mev hÀj-§-fmbn kwL-S-\m-kw-hn-[m-\s¯

    hcp-am-\m-[n-jvTnX sXmgn cwK-§-fn-te¡v hn]p-e-s¸-

    Sp-¯p-¶-Xn-\pÅ {]hÀ¯-\-§-fnemWv GÀs¸-«ncn¡p-

    ¶-Xv. D¸m-Z-\-s¯bpw hn]-W-\-s¯bpw ]c-kv]cw

    _Ôn-¸n¨ v IqSp-X kwcw-`-§Ä Bcw-`n-¡p-¶-Xn-eqsS

    \mfn-Xp-hsc \S¶ km¼-¯nI imào-I-cW {]hÀ¯-

    \-§Ä¡v ]pXnb Znim-t_m-[hpw amä-hpw \ÂIp-I-bm-

    Wnt¸mÄ IpSpw-_-{io.

    Znim amäw

    IpSpw-_{io kwcw-`-§-fpsS {]hÀ¯-\hpw km¼-¯nI

    £a-Xbpw hne-bn-cp-¯p-¶-Xn\v 2006þÂ \S-¯nb {]

    tXyI AhØm ]T\w, IpSpw-_{io kwcw-`-§Ä A`n-ap-

    Jo-I-cn-¡p¶ \nc-h[n {]iv\-§-fn-tebv¡pw ]cn-an-Xn-I-fn-

    tebv¡pw hnc Nq ≠n . hn]-Wn-bpsS A`m-hw, Akw-

    kvIrX hkvXp-¡-fpsS A]-cym-] vX-X, D¸-¶-§-fpsS

    KpW-\n-e-hmc Ipd-h v, aqey \nÀ®b¯nse Aim-kv{Xo-

    b-X, \qX\ kmt¦-XnI hnZy-I-fpsS A`m-hw, hmbv]m

    e`yX XpS-§nb t]mcmbva-IfmWv ]T\¯neqsS Is -≠ ¯n-b-Xv.

    {]tXyI AhØm ]T\w

  • 12 IpSpw_{iobneqsS...

    kn F^v kn kwcw-`-§Ä, KpW-\n-e-hmcw Dd-¸p-h-cp-

    ¯p-¶-Xn-\pÅ {Iao-I-c-W-§Ä, kmt¦-XnI

    ]n´pWm-kwhn-[m-\-§Ä, hn]Wn hnI-k-\w F¶n-h-

    bv¡pÅ {]hÀ¯-\-§Ä \S-¸n-em-¡n.

    IpSpw-_{io D¸-¶-§-fpsS ]mbv¡nw-Kv, {_mânw-Kv,

    amÀ¡-änw-Kv F¶o {]hÀ¯-\-§Ä¡v DbÀ¶ tXmXn-

    epÅ s{]m^-j-WÂ ]n´pW e`y-am-¡n.

    IpSpw-_{io kwcw-`-I-cpsS/KpW-t`m-àm-¡-fpsS

    ]cn-io-e\ Bh-iy-§Ä \nÀ®-bn-¡p-¶-Xn\pw Xn«-s¸-

    Sp-¯p-¶-Xn\pw DÅ LS-I-§Ä kn.-Un.-Fkv B£³

    ¹m\n DÄs¸-Sp-¯n.

    DÂ]m-Z\w apX hn]-W\w hsc-bpÅ LS-I-§Ä

    Dd-¸p-h-cp¯n "ka{K' ]²-Xn-IÄ¡v cq]w \ÂIn.

    IpSpw-_{io D¸-¶-§-fpsS Ømbn-bmb hn]-W\

    irwJem cq]o-I-c-W-¯nsâ `mK-ambn amk-N-´-IÄ,

    {]tXyI DÕ-h-N-´-IÄ, hn]-W\ tI{µ-§Ä F¶nh

    Bcw-`n-¨p.

    sXmgn km[y-X-Ifpw Bh-iy-§fpw imkv{Xobhpw

    hyh-Øm-]n-X-hp-amb coXn-bn Xn«-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\pw

    {]mtZ-inI sXmgnÂþ hnI-k\ Bh-iy-§Ä a\pjy

    hn`-h-ti-jn¡v A\p-tbm-Py-amb coXn-bn-Â {]tbm-P-

    \-s¸-Sp-¯m³ {]tXyI D]-Po-h\ hnI-k\ ]²-Xn-IÄ

    Bhn-jvI-cn¨p.

    Sqdnkw taJ-e-bn sXmgn km[y-X-IÄ {]tbm-P-\-

    s¸-Sp¯p¶-Xn\v D¯-c-hm-ZnXz Sqdnkw ]²-Xn-bp-ambn

    _Ô-s¸-Sp¯n {]tXyI kwcw-`-§Ä¡v cq]w \ÂIn.

    \ne-hn-epÅ ]²-Xn- hyh-Ø-I-fpw am\-Z-WvU-§fpw

    IqSp-XÂ KpW-t`màr kulrZ]c-ambn ]cn-jvI-cn-¨p.

    CS-s]-S-ep-IÄ

  • 13IpSpw_{iobneqsS...

    18þ\pw 50þ\pw at[y {]mbapÅ IpSpw_{io Ab¡p«

    AwK-§Ä¡pÅ hcpam\ZmbI ]²XnbmWnXv. hyànKX

    kwcw`§fpw {Kq¸v kwcw`§fpw BWv Cu ]²Xnbn³

    Iogn Bcw`n¨ncn-¡p-¶Xv. {Kma{]tZi§fn 3,516

    hyànKXkwcw`§fpw 10,620 {Kq¸pkwcw`§fpw

    Bcw`n¨p.

    14136 {KmaoW kzbw sXmgn kwcw`§Ä

  • 14 IpSpw_{iobneqsS...

    bph{io ]²XnkwØm\s¯ 18-þ45 hbÊn\pw at²ybpÅ

    A`ykvXhnZycmb bphXobphm¡fpsS sXmgnenÃmbva ]

    cnlcn¡p¶Xn\v e£yan«pÅ ]²-Xn-bmWv bph{io. kzbw

    sXmgnÂkwcw`§fn GÀs¸Sp¶Xn\pw CXn\\ptbmPy-

    amb ]pXnb Bib§Ä Is ≠¯n AXv

    \S¸nem¡p¶Xn\mhiyamb ]cnioe\w, hmbv],

    k_vknUn F¶nhbpw Cu ]²Xn {]Imcw \ÂIp-¶p.

    sSIvt\mfPn ^≠ vIpSpw_{io kwhn[m\¯neqsS Bcw`n¡p¶ \qX\

    kwcw`§Ä¡v A\ptbmPyamb ]pXnb kmt¦-XnI

    hnZy KthjWØm]\§fn \n¶pw bqWnthgvÌnI

    fn \n¶pw aäv Kh¬saânXc GP³knIfnÂ

    \n¶pw IcØam¡p¶Xn\mWv sSIvt\mfPn ^ ≠ v

    \ÂInhcp¶Xv. {]hÀ¯\£-a-amb kwcw-`-§fpsS

    hnI-k-\-¯n-\pw hn]p-eo-I-c-W-¯n\pw klm-b-I-amb

    kmt¦-XnI hnZytbm, b{´ kwhn-[m-\-§-tfm, A\p-_Ô

    D]-I-c-W-§tfm hm§p-¶-Xn-\pÅ [\-k-lm-bhpw \ÂIn

    hcp-¶p.

    C¶thj³ ^≠ v\qX\ kwcw` Bi-b-§Ä, \qX\ kmt¦-XnI hnZy,

    b{´ kma-{Kn-IÄ F¶nh D]-tbm-Kn¨ v kwcw-`-§Ä Bcw-

    `n-¡p-¶-Xn-\pÅ klm-b-[\am-Wn-Xv. {]hÀ¯\ -£-aamb

    kwcw-`-§-Ä B[p-\nIhXvI-cn¨ v ]cn-jvI-cn-¡p-¶-Xn\pw

    CXn-eqsS [\-k-lmbw e`n¡pw.

    dnthmÄhnwKv ^≠ v_m¦v hmbv] {]tbm-P-\-s¸-Sp¯n Bcw-`n¨ v Bdv amkw

    ]qÀ¯n-bm-¡nb kwcw-`-§Ä¡v t{]mPIvS v XpI-bpsS 10%

    AsÃ-¦n 25000/þ cq] GXmtWm Ipdhv B XpI

    dnthmÄhnwKv ^ ≠mbn \ÂIp-¶p.

  • 15IpSpw_{iobneqsS...

    c ≠mw L« [\-k-lm-bwAb¡q« AwK-§-fpsS \ne-hn-ep-f-f kwcw-`-§Ä hn]p-e-

    s¸-Sp-¯p-hmt\m \ne-hn-ep-Åh ]p\:]cn-tim-[-\bv¡v hnt[-

    b-am¡n ]pXnb {]hÀ¯\ taJ-e-bn-te¡v amäp-¶-Xnt\m

    th ≠n-bpÅ [\-k-lm-b-am-Wn-Xv.

    ss{Iknkv amt\-Pvsaâ v ^≠ vA{]-Xo-£n-X-ambn D≠ m-Ip¶ km¼-¯nI {]Xn-k-Ôn-

    bn \n¶v kwcw-`-Isc Ic Ib-äp-¶-Xn-\p-th ≠n

    \ÂIp¶ ]en-i-c-lnX hmbv]-bmWv ss{Iknkv amt\-Pv

    saâ v ^≠ v. DÂ]-¶-§Ä h³ tXmXn hm§p¶ D]

    t`màm-¡-fn \n¶pw AXnsâ hne bYm-k-abw e`n-

    ¡m-¯-Xp-aq-e-ap≠- mb km¼-¯nI {]Xn-kÔn t\cn-Sp¶

    kwcw-`-IÀ¡pw s]s«¶v e`n¨ HmUÀaqew DÂ]m-Z\w

    h³tXm-Xn DbÀ¯p-¶Xp aqe-apÅ km¼-¯nI

    {]Xn-kÔn t\cn-Sp¶ kwcw-`-IÀ¡pw Cu ^ ≠nÂ

    \n¶pw [\-k-lmbw \ÂIp-¶p-.

    bqWn-äp-I-fpsS ¢Ì-dnw-Kpw s\äv hÀ¡nwKpwkam\ kz`mhapÅ kwcw-`-§sf GtIm]n¸n¡p¶-Xn-

    \pw DÂ]¶§Ä¡v KpW\nehmcw Dd¸phcp¯p¶Xn\p

    apÅ {]hÀ¯-\-§-fmWv ¢Ì-dnw-Kv, s\ävhÀ¡nwKneqsS

    \S-¯n-h-cp-¶-Xv. kwcw`§fpsS Dev]mZ\£aXbpw

    Imcytijnbpw hÀ²n¸n¡p¶Xn\pw CXn-eqsS km[n-¡p-¶p-.

    FÂ-CUn cPn-ÌÀXt±-i-`-cW Xe-¯n \S-¸n-em-¡m³ Ignbp¶ hnhn[

    kwcw` Bi-b-§Ä, km[y-X-IÄ F¶nhsb ASnØm\

    am¡nbmWv sXmgn kwcw` km[yXm cPn-Ì-dp-IÄ cq]-

    s¸-Sp-¯p-¶X.v Ab¡q-«w, FUn-Fkv, knUn-Fkv kwhn-

    [m-\-§-fpsS klm-b-t¯m-sSbpw Xt±-i-`-cW Øm]-\-§-

    fpsS t\Xr-Xz¯nep-amWv CXv \S-¸m-¡p-I.

  • 16 IpSpw_{iobneqsS...

    kvs]jy ssehv-en-lpUv t{]m{KmwHcp {]tZ-is¯ km¼-¯nIambn ]nt¶m¡w \n¡p¶

    P\-hn-`m-K-§-fpsS sXmgnÂ, sshZ-Kv²yw, e`y-amb sXmgnÂ

    Zn\-§Ä F¶nhbpsS ASn-Øm-\-¯n-epw {]mtZ-inI Bh-

    iya\p-k-cn-¨papÅ kwcw-`-§Ä, tkh\§Ä F¶nh

    Is≠ ̄ n aäv hyh-kmb þ hym]mcþ tkh\ þ taJ-e-I

    fnse sXmgn km[yXbpambn _Ô-s¸-Sp¯p¶-Xn-\pÅ

    sXmgn kwcw-`-hn-I-k\ ]cn-]m-Sn-bmWv kvs]jyÂ

    ssehvenlpUv t{]m{Kmw. ss]eäv ASn-Øm-\-¯nÂ

    ae-¸p-dw, s]cn-´Âa® F¶o \K-c-k-`-I-fn Cu ]²Xn

    \S-¸n-em¡n hcp-¶p.

    D¯-c-hm-ZnXz SqdnkwSqdnkw hIp-¸nsâ D¯-c-hm-ZnXz Sqdn-kw ]²-Xn-bpambn

    _Ô-s¸-Sp¯n IpSpw-_{io DÂ]-¶-§Ä¡v Sqdnkw

    hn]-Wn-bpsS km[y-X-IÄ e`y-am-¡p-¶-Xn\v e£y-an-«pÅ

    ]²-Xn-bm-Wn-Xv. ]c-¼-cm-KX hyh-kmbw, Irjn, XpS-

    §nb taJ-eIsf IqSn DÄs¸-Sp-¯n-s¡m≠ v

    {]mtZ-inI kwkvIm-c-t¯-bpw hn`-h-§-tf-bpw P\-X-

    tb-bpw hnt\m-Z-k-©mc taJ-e-bp-ambn tImÀ¯n-W-

    ¡pI F¶ e£yw hnP-b-I-c-am-¡n-sIm≠ v \S-¯p¶

    Cu ]²-Xn-bn-eqsS IpSpw-_{io kwcw-`-I-cpsS DÂ]-¶-

    §Ä¡v Bh-iy-ta-dp-¶p. hngn-ªw, Ipa-c-Iw, -Ip-an-fn

    F¶o {Kma-]-©m-b¯v {]tZ-i-§-fn-epw hb-\mSv PnÃ-

    bnepw ]²Xn \S-¸n-em¡n hcp-¶p.

    AarXw ^pUv k¹nsaâ v kwØm\¯v 6 amkw apXÂ aq¶phbÊphsc {]mbapÅ

    Ip«nIfpsS t]mjIIpdhv ]cnlcn¡p¶Xn\pth≠ n

    kmaqly t£a hIp¸nsâ Iogn-epÅ AwK³hmSn aptJ\

    A[nI t]mjImlmcw AarXw ^pUv k¹nsaâ v F¶

    t]cn Dev]mZn¸n¨v hnXcWw sN¿p¶p.CXv F BÀ Sn

    skâ-dp-IÄ hgn F¨v. sF hn t]mkn-äo-hm-b-hÀ¡pw

    \ÂIp-¶p.

    t\¨À s{^j v]m£maw ]cnlcn¡p¶Xnt\msSm¸w ip²hpw {]Ir-Xn-Z-

    ¯-hpamb ]m AXnsâ X\n-a-tbm-sS hoSp-I-fn F¯n-

    ¡p-¶-Xn-\v CSp¡n PnÃ-bnse CS-sh«n {Kma ]©m-b-¯nÂ

    ss]e-ämbn Bcw-`n¨ sXmgn kwcw`w C¶v aqey-hÀ²nX

    DXv]-¶-§-fpsS DXv]m-Z\w hsc F¯n \n¡p-¶p.

    sXfnabpsS shfn¨hpambn \Kc§Ä"sXfna' F¶ t]cn Bcw-`n¨ IpSpw-_{io kq£-a-kw-

    cw-`-¯n-eqsS amen-\y-\nÀ½mÀP\ {]hÀ¯-\-§Â hf-sc-b-

    [nIw Imcy-£-a-ambn \S-¡p-I-bm-Wv. kwØm-\-s¯m-«msI

    248 sXfna kwcw-`I {Kq¸p-I-fmWv \ne-hn-ep-Å-Xv.

    It^ IpSpw_{io IpSpw_{io Iymâo-\p-I-fp-sSbpw Imä-dnwKv kÀÆo-kp-I-fp-

    sSbpw {]hÀ¯\w B[p-\n-I-h¡-cn-¡pI F¶ e£y-

    t¯m-sS-bmWv AIFRM (C³Ìn-äyq«v Hm^v ^pUv dnkÀ¨v tlmkv]n-äm-enän amt\-Pvsaâ v) F¶ bph{io {Kq¸v

    sXmgn ]cn-io-e\w e`y-am-¡p-¶-Xv.

  • 17IpSpw_{iobneqsS...

    DÂ]mZ\w apXÂ hn]-W\w hsc-bpÅ FÃm LS-I-§fpw ap³-þ-]n³ _Ô-§fpw Dd-¸m¡n IpSpw-_-{io-an-j³ Bhn-jvI-cn¨ v \S-¸n-em-¡p¶ ]²-Xn-bmWv

    ka-{K. IpSpw-_{io {]hÀ¯-IÀ¡v Ønc hcp-am-\-hpw

    sXmgnepw Dd¸p \ÂIp-¶p-sh-¶-XmWv ka{KbpsS

    {][m\ khn-tij-X.

    DÂ]¶w AsÃ-¦n sXmgn tI{µo-I-cn-¨pÅ ]²-Xn-bnÂ

    hn]-W-\-¯n\v ap¼pw ]n¼pw hym]mcw k¼qÀW-ambn

    Dd-¸m-¡p-¶-Xn-\pÅ kmt¦-XnI klmbw Dd-¸m-¡Â,

    _nkn-\kv ¹m\nw-Kv, kwcw-`-§Ä¡v Bh-iy-amb

    amt\-Pvsaâ v, tijn hÀ²n-¸n-¡Â XpS-§nb Imcy-§Ä¡v

    ap³K-W\ sImSp-¯p-sIm- ≠pÅ ka{K hnI-k-\-amWv

    ]²Xn e£y-an-Sp-¶-Xv.

    ka{K kao-]-\-¯nsâ taJe-IÄ ]e-Xm-Wv. hn]p-e-amb

    hn`h kam-l-c-W-¯n-eqsS IqSp-XÂ XpI ]²Xn \S-¯n-

    ¸n\mbn hn\n-tbm-Kn-¡p-hm³ km[n-¡pw. CXv kwcw-`-

    ¯nsâ km[yX Iq«p-¶-Xn\pw {]iv\-§-fpsS k¦oÀWX

    Ipd-bv¡p-¶-Xn\pw klm-bn-¡pw. IqSmsX DÂ]-¶-§-fpsS

    aqey-hÀ²-\-hn-eqsS anI¨ hcp-am\w Dd-¸m-¡p-¶-Xn\pw

    klm-bn-¡pw.

    DÂ]m-Z\ £aX Iq«p-¶-Xnsâ asämcp khn-ti-jX

    {]tXyI D¸-¶-¯nsâ IqSp-X e`yX {]mtZ-inI Xe-

    ¯n e`y-am-¡m\pw AXp-hgn Hä-s¸«v hn]-Wn-bn DÂ]-

    ¶-§Ä F¯p-¶-Xp-sIm≠- pÅ {]iv\-§Ä Ipd-bv¡p-

    hm\pw km[n¡pw F¶-Xm-Wv.

    ka{K ]²-Xn-IÄ

  • 18 IpSpw_{iobneqsS...

    {Ia

    \¼Àt{]mPIvSv Pnà khn-ti-j-X

    {Kq¸p-I-fpsS

    F®w

    KpW-t`m

    àm¡Ä

    1 t\{´³ Xncp-h-\-´-]pcw hmg-Irjn 2600 13000

    2 lcn-X{io Xncp-h-\-´-]pcw ]¨-¡dn Irjn 479 2380

    3 £oc{io Xncp-h-\-´-]pcw ]ip-h-fÀ¯Â 113 561

    4 s\Sp-¼\ A¸m-c sImÃw A¸m-c bq-Wnäv 6 46

    5 a[pcw ]¯-\w-Xn«tX\o¨ hfÀ¯Â,

    tX³ kwkvI-cWw210

    2100

    6 amcmcn ajvdpw Be-¸pg ajvdqw bqWnäv 29 174

    7 Ae-¦mc aÕyw tIm«bw Ae-¦mc aÕyw hfÀ¯Â 42210

    8 £oc-km-Kcw CSp¡n]ip-h-fÀ¯Â þ hn]-W\wþ aqey-

    hÀ²nX DÂ]¶ \nÀ½mWw137 685

    9]qame

    t\NzÀ s{^jvCSp¡n ]uÄ{Sn 272

    1360

    10 lcnXw Fd-Wm-Ipfw ]¨-¡dn Irjn 1025 5125

    11 Xncp-a-[pcw Fd-Wm-Ipfw ss]\m-¸nÄ 623 3115

    12 \nthZyw XriqÀ ]qP-¡-Zfn 90 450

    13 sIm ≠m«w ]me-¡mSv sIm ≠m«w 2 10

    14 sNcp¸v A¸À tImgn-t¡mSvsNcp¸v A¸À

    \nÀ½mWw 10 100

    15_mep-tÈ-cnþ

    tkh\tImgn-t¡mSv ]¨-¡dn Irjn 80

    800

    16 BSv {Kmaw I®qÀ BSv hfÀ¯Â 375 1875

    17 k^ew ImkÀtKmUv Iip-h≠ n kwkvIcWw -26 130

    BsI 6119 32121

    hnhn[ PnÃ-I-fn IpSpw-_{io anj³ Bhn-jvI-cn-¨n-«pÅ ka{K ]²-Xn-IÄ

  • 19IpSpw_{iobneqsS...

    62655.2 G¡dn kwL-Irjn

    `£y kzbw]cym-]vX-X-bn-te¡v kwØm-\s¯ \bn-¡p-¶-Xn-\pÅ ]cn-{i-a§fpsS `mK-amWv kwL-Ir-jn. GI-tZiw 75000 slIvSÀ Xncnip \ne-apÅ tIc-f-

    ¯n kwL-Irjn hgn GI-tZiw 25000 slIvSÀ Øe¯v

    Irjn-bn-d-¡p-hm\pw AXp-aqew Xcnip `qan-bpsS Afhv

    aq¶n-sem¶v sIm≠ v Ipd-bv¡p-hm\pw km[n-¨psh¶Xv Cu

    ]²-Xn-bpsS {][m\ khn-ti-j-X-bm-Wv. DÂ]m-Z\ £a-

    Xsb ASn-Øm-\-s¸-Sp¯n Gcnbm Câ-skâohpw þ

    DÂ]m-Z\ C³skâohpw \ÂIp-¶p.

    alm-ßm-KmÔn tZiob {KmaoW sXmgn-ep-d¸v ]²Xnbpambn

    _Ô-s¸-Sp-¯nbpw kwL-Irjn \S-¸n-em-¡n hcp¶p. Irjn-

    bv¡m-h-iy-amb P\-tk-N-\w, \ne-sam-cp-¡Â F¶o

    {]hÀ¯-\-§Ä sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bpsS `mK-ambn \S-¸m-

    ¡p-¶p.

  • 20 IpSpw_{iobneqsS...

    IpSpw_{io DÂ]¶§Ä¡v Ønc-am-sbmcp hn]W\ irwJe cq]o-I-cn¡p¶Xnsâ BZy-]-Sn-bm-bmWv 2007 HIvtSm_À amkw apX amk-N-´-IÄ Bcw-`n-¨Xv.

    IqSmsX dwkm³, HmWw, hnjp, {InkvXpakv XpS-§nb

    DÕh BtLm-j-§-fp-ambn tImÀ¯n-W¡n {]tXyI

    s^b-dp-Ifpw kwL-Sn-¸n-¡p-¶p. A´m-cmjv{S hn]-W\

    taf-IÄ DÄs¸sS tZio-bþ kwØm\ Xe-§-fnÂ

    \S-¯p¶ hnhn[ s^b-dp-I-fn-epw hn]-W-\-ta-f-I-fnepw

    IpSpw-_{io kwcw-`-I-cpsS ]¦m-fn¯w Dd-¸p-h-cp-¯p-¶p.

    sNdp-InS kwcw-`-IÀ¡v hn]Wn F¶pw Hcp

    {]iv\ambncp¶p. sNdpInS kwcw`§fpsS

    DÂ]¶§Ä¡mbn kpkwLSnXamb Hcp hn]W\ irwJe

    hnIkn¸n¡p¶Xn\mbn IpSpw_{io \S-]-Sn-I-sf-Sp¯p.

    \nehnepÅ bqWnäpIfpsS D¸mZ\ tijn

    ]camh[n hÀ²n¸n¡p¶Xn\pw ]pXnb bqWnäpIsf

    cwK¯p sIm≠phcp¶Xn\pw Ah-cpsS Dev]-¶-§Ä¡v

    hn]W\ kuIcyw Dd¸m¡Wsa¶ Xncn¨dnhnsâ

    ASnØm\¯nemWv k¼qÀWamb dosäbnÂ

    s\ävhÀ¡v hnIkn¸ns¨Sp¡m³ IpSpw-_{io Xocp-am-\n-¨-

    Xv. apt¶mSnbmbn PnÃIÄ tXmdpw amkN´IÄ Bcw`n¨p.

    eLpkwcw`IÀ¡v \nÝnXhpw hyhØm]nX

    hpamb Hcp hn]Wn Hcp¡ns¡mSp¡pI F¶XmWv CXnsâ

    amkN´IÄ þ DÕh N´-IÄ hnäp-h-chv 23.23 tImSn

  • 21IpSpw_{iobneqsS...

    e£yw. \nÝnX Znhk§fn IpSpw_{io D¸¶§Ä

    amkN´Ifn e`yamIpsa¶v Dd¸mbXpsIm≠ v D]

    t`màm¡Ä Ønc-ambn Cu N´IÄ kµÀin¡p¶p.

    IpSpw_{io \S¸nem¡nhcp¶ ka{K ]²Xnbnse

    D¸¶§Ä hn]Wnbnse¯p¶tXmsS D¸¶§fpsS

    F®¯n am{Xaà sshhn²y¯nepw hÀ²\hv

    D≠mbn«p ≠v. amk-¨-´-I-fn-eq-sSbpw taf-I-fn-eq-sSbpw

    23.23 tImSn cq]-bpsS hnäp-h-chv e`y-ambn.

    kwcw` kwK-a-§ÄIpSpw-_{io DÂ]-¶-§-fpsS KpW\ne-hmcw DbÀ¯p-¶-

    Xn-\pw hn]-W\ km[yX hn]p-e-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\p-apÅ

    {]hÀ¯-\-§-fpsS `mK-am-bmWv t»m¡v þ ]©m-b¯v Xe-

    §-fn IpSpw-_{io kwcw-`-I-cpsS kwK-a-§Ä kwL-Sn-¸n-

    ¨-Xv. Hmtcm kwcw-`-¯n-tâ-bpw \ne-hnse DÂ]m-Z\ tijn,

    hn]-W-\w, hcp-am-\w, ]m¡nw-Kv, Akw-kvIrX hkvXp-¡-

    fpsS e`yX XpS-§n-b-hbpambn _Ô-s¸«v kwc-w`-Icpw/

    kwcw-`-§fpw A`n-ap-Jo-I-cn-¡p¶ {]iv\-§Ä, ]cn-an-Xn-IÄ

    F¶nh IrXy-ambn Xn«-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\pw CXn-\\pkr-X-am-

    bn ]cn-lmc \S-]-Sn-IÄ ka-b-_-Ôn-X-ambn e`y-am-¡p-¶-

    Xn\pw kwcw` kwK-a-§Ä klm-bn-¡p-¶p.

  • 22 IpSpw_{iobneqsS...

    tlmw tjm¸vIpSpw-_{io DÂ]-¶-§Ä¡v Ab¡q-«-§Ä tI{µo-I-cn¨v

    hn]Wn Is -≠¯m-\pÅ DZy-a-amWv tlmw tjm¸v. DÂ]¶

    \nÀ½mWw, hnX-cWw F¶o aq¶v LS-I-§Ä kwtbm-Pn-¸n-

    ¨mWv Cu ]²-Xn¡v cq]w \ÂIn-bn-cn-¡p-¶-Xv.

    {]mtZinI hn]WnIÄ hnIkn¸ns¨Sp¡m\pÅ

    km[yXIÄ Is ≠¯pIbpw kmaqly hn]W\

    irwJeIÄ Øm]n¡pIbpw sNbvXp. ]n¶oSv AXv

    {]mtZinI DXv¸mZ\þkw`cWþhnXcW aqeyirwJe F¶

    \nebnepÅ KmÀlnI tjm¸v amXrIbmbn. ChnsS kmaqly

    irwJebnse ]mhs¸« DXv¸mZIs\bpw D]t`màmhnt\

    bpw Hcp a[yØ s{]m^jWÂ kwL¯nsâ klm

    bt¯msS Iq«ntbmPn¸n¡p¶p. CXneqsS kmaqly

    irwJebn \n¶p Xs¶bpÅ hnXcW¡mcmb KmÀlnI

    tjm¸pIÄ I½nj³ hyhØbn Hcp I®nbmbn

    {]hÀ¯n¡p¶p. kmaqly hn]W\ kwcw`§Ä sNdpInS

    kwcw`IÀ¡v Øncambn hn]Wn Hcp¡ns¡mSp¡p¶p.

    sshZKv²y hnI-k\ ]cn-io-e-\-§ÄIpSpw-_{io kwcw-`-I-cpsS Imcy-tijn hnI-k-\-¯n-

    \pw sshZKv²y hnI-k-\-¯n-\p-apÅ ]cn-io-e-\-§Ä IpSpw-

    _-{io an-j³ \S-¯n-h-cp-¶p≠- v. P\-d Hmdn-sb-tâ-j-³,

    CUn-]n, sshZKv²y hnI-k\ ]cn-io-e-\-§Ä,

    s]Àt^ma³kv Cw{]q-hvsaâ v t{]m{Kmw F¶nh kwcw-`-hn-

    I-k\ {]hÀ¯-\-§-fpsS `mK-ambn \S-¯n-h-cp-¶p≠- v.

    hn]Wn hnIk\w{]Xnamk hn]WnIfpw DÕhhn]WnIfpw kwLSn¸n¨v

    hn]W\¯n\v klmbn¡pIbpw hn]W\taf

    IgnªmepS³ Xncn¨Sbv¡p¶ hn[¯n ASnb´nc

    {]hÀ¯\aqe[\w e`yam¡pIbpw sNbvXn«p≠ v.

    sNdpInSkwcw`IcpsS kt½f\§Ä hnfn¨p Iq«n

    aqey\nÀWb¯n\pw te_enwKn\pw

    ]mt¡PnwKn\pw klmb§Ä \ÂInbn«p≠ v.

  • 23IpSpw_{iobneqsS...

    eLp-k-¼mZy hmbv]m ]²-Xn-IÄ

    ssat{Im ^n\m³kv Zmcn{Zy \nÀ½mÀÖ\¯n\v HäaqenbmsW¶v IpSpw_{io IcpXp¶nÃ. F¶m Zmcn{Zy \nÀ½mÀP\¯n\pÅ ^e{]

    Zamb Hcp amÀ¤ambmWv IpSpw_{io Cu ]²Xnsb

    ImWp¶Xv. kmaqly irwJesb Häs¡«mbn

    Ac¡n«pd¸n¨ncn¡p¶Xv kq£va km¼-¯nI klmb

    {]hÀ¯\amWv. Ignbp¶{X hmbv] ]mhs¸«hÀ¡v

    \ÂIm\pÅ amÀ¤ambmWv IpSpw_{io ImWp¶Xv.

    hyàn]cambn Hcp km[mcW¡mc\v hmbv] \ÂIm³

    _m¦pIÄ aSn¡pt¼mgpw Ab¡q«§Ä¡v hmbv]

    \ÂIm³ AhÀ X¿mdmIp¶p.

    Znim amäw

    IpSpw-_{io Ab¡q-«-§-fpsS IW-s¡-gp¯v coXn-bpw

    _p¡v Io¸nwKpw hfsc ZqÀ_-e-am-bn-cp-¶p. 2006 Â apgp-

    h³ IpSpw-_{io Ab¡q-«-§-fp-tSbpw IsW-¡-gp¯v

    coXn sa¨-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\pw A¡u- ≠p-IÄ {Ia-s¸-Sp-

    ¯p-¶-Xn-\papÅ _rl-¯mb Iym¼-bn³ IpSpw-_-{io-an-

    j³ \S-¯n-bn-cp-¶p. 1058 knUn-F-kp-I-f-ptSbpw 2 e£w

    Ab¡q-«-§fp-tSbpw IW-¡p-IÄ Nn«-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\v

    CXn-eqsS km[n-¨p. 2007 þ 08 IpSpw-_{io {XnXe kwL-

    S\m kwhn-[m\§-fpsS [\ hn\n-tbmKw Nn«-s¸-Sp-¯p-¶-

    Xn\pw hmÀjnI HmUn-änw-Kn-\p-apÅ hyh-Ø-IÄ

  • 24 IpSpw_{iobneqsS...

    ss_tem-bn DÄs¸-Sp-¯n. {XnXe kwL-S\m kwhn-[m-\-

    §-fpsS HmUn-änw-Kn-\mbn IpSpw-_{io HmUnänwKv & A¡u-

    ≠nwKv skmssk-än-I-sf hn]p-eo-Icn-¨p. knUn-Fkv þ FUn-

    Fkv Xe-§-fn km¼¯nI hn\n-tbm-K-¯nsâ kpXm-cyX

    Dd-¸p-h-cp-¯p-¶-Xn-\pÅ CtâWÂ HmUn-änwKv kwhn-[m\w

    cq]-s¸-Sp-¯n.

    IpSpw_{iobpsS Ab¡q«§fnse

    k¼mZyþhmbv]m ]²Xn{]Imcw

    CXnt\mSIw 1,688 tImSn cq]bpsS

    eLpk¼mZyhpw 4,195 tImSn cq]bpsS

    eLphmbv]m hnXcWhpw \S¶p.

  • 25IpSpw_{iobneqsS...

    _m¦v ent¦-Pv\_mÀUnsâ amÀ¤-\nÀt±i {]Imcw t{KUv sN¿-s¸«

    Ab¡q-«-§sf _m¦v ent¦Pv t{]m{Km-an-eqsS _m¦p-

    ambn _Ôn-¸n-¡p-Ibpw hmbv] e`y-am-¡p-Ibpw sN¿p-

    ¶p≠- v. {]hÀ¯\w Bcw-`n¨v 6 amkw Ign-ªXpw \Ã

    coXn-bn {]hÀ¯n-¡p-¶-Xp-amb Ab¡q-«-§Ä¡v

    Ah-cpsS k¼m-Zy-¯n\v B\p-]m-Xn-I-ambn _m¦v hmbv]

    e`y-am-¡p-¶-Xp-amWv _m¦v ent¦Pv ]²-Xn. 1,50,755

    Ab¡q«§sf _m¦pIfpambn _Ôn¸n¡pIbpw

    AXn 1,27,467 Ab¡q«§Ä¡v _m¦phmbv]bmbn 1,140

    tImSn cq] e`yam¡pIbpw sNbvXp.

    am¨nwKv {Kmâ v _m¦v ent¦Pv {]Imcw hmbv] e`y-amb Ab¡q-«-§Ä¡v

    {Xn^vänsâ 10% AsÃ-¦n 5000/þ cq] GXmtWm Ipdhv

    Cu XpI {]hÀ¯\ t{]mÕm-l-\-ambn \ÂIp-¶p.

    ]-eni k_vknUn ]²-XnIpSpw-_{io Ab¡q-«-§Ä¡v 4 iX-am\w \nc-¡nÂ

    hmbv] e`y-am-¡p-¶-Xn-\pÅ ]²-Xn-bmWv ]eni k_v

    knUn kvIow. _m¦v ent¦Pv {]Imcw hmbv] FSp-¡p¶

    Ab¡q-«-§Ä¡mWv ]eni k_vkn-Un-bpsS {]tbm-P\w

    e`n-¡p-¶-Xv. 1 e£w cq] hsc-bpÅ _m¦v hmbv]-bv¡mWv

    ]eni k_vknUn e`n-¡p-I.

    `h-\{io hmbv]m IpSn-ÈnI kÀ¡mÀ Gsä-Sp¯pkwØm-\s¯ `h-\-c-ln-XÀ, ]Wn ]qÀ¯o-I-cn-¡m¯

    `h-\-ap-f-f-hÀ XpS-§n-b-hÀ¡v [\-Imcy Øm]-\-§-fnÂ

    \n¶pw `h\w \nÀ½n¡p-¶Xn\v AsÃ-¦n ]qÀ¯o-Icn-¡p-

    ¶-Xn\v `h-\{io ]²-Xn-bn-eqsS hmbv] e`y-am-¡n.

    44556 t]À¡v ]²-Xn-bpsS {]tbm-P\w e`n-¨p.

  • 26 IpSpw_{iobneqsS...

    Fw.sF.FÊv37 e£w IpSpw_§sf DÄs¡mÅp¶ 2.03 e£w

    Ab¡q«§fS§nb IpSpw_{iobpsS {]hÀ¯\

    taJe hfsc hn]peamWv. ssat{Im^n\m³kn XpS§n

    hn]Wnbnse kap¶Xamb Øm\w hsc ssIbS¡p¶

    \nebntebv¡v C¶v IpSpw_{io hfÀ¶p Ignªp.

    Ønchpw hyhØm]nXhpamb Hcp kwLS\m kwhn[m\

    s¯ kw_Ôn¨nSt¯mfw X§fpsS {]hÀ¯\taJe

    Nn«s¸Sp¯p¶Xn\pw hn]pes¸Sp¯p¶Xn

    \pw imkv{Xobamb amt\Pvsaâ v C³^Àtaj³ knÌw

    Øm]n¨p.

    tI{µkÀ¡mcnsâ sF.än hIp¸nsâ {]tXyI [\

    klmbt¯msSbpw kn.Um¡nsâ (skâÀ t^mÀ

    sUhe]vsaâ v Hm^v AUvhm³kvUv I¼yq«nMv)

    kmt¦XnI klmbt¯msSbpw sh_v s_bvkvUv

    Bb Fw.sF.FÊnsâ cq]oIcWw ]qÀ¯nbmhpIbpw

    Hm¬sse³ BIpIbpw sNbvXn«p≠ v. IpSpw_{iobpsS

    hnhn[ {]hÀ¯\taJ-e-I-fmb Ab¡q«Xew apXÂ

    kwØm\anj³ Xew hsc tamWnäÀ sN¿p¶Xn

    \pÅ kwhn[m\amWv CXneqsS kÖambn«pÅXv.

    ssat{Im^n\m³kv, sXmgn kwcw`w, Iq«pIrjn, B{ib,

    _mek`, Fkv.sP.Fkv.BÀ.ssh XpS§nb

    {]hÀ¯\§fpsS tamWnädnwKv C¯c¯n km[yamhpw.

    Hcp Ab¡q«s¯ kw_Ôn¡p¶ hnhc§Ä knUnFÊv

    Xe¯n Fw.sF.FÊnte¡v tcJs¸Sp¯n¡gnªmÂ

    Ab¡q«¯nsâ hnhcw, Hcp kn.Un.FÊnsâ

    IognepÅ apgph³ Ab¡q«§fpsSbpw hnhcw, Hcp

    PnÃbnse apgph³ kn.Un.FÊnsâbpw hnhcw, kwØm\

    Xe¯n apgph³ PnÃIfpsSbpw hnhcw F¶o 4

    coXnbn dnt¸mÀ«v P\tdäv sN¿m³ km[n¡pw. Hcp

    Ab¡q«¯nsâ hnhcw tcJs¸Sp¯p¶ AtX kabw

    Xs¶ kwØ\ Xe¯n hsc AXv Zriyamhpw F¶XmWv

    Cu sh_vs_bvkvUv Fw.sF.FÊnsâ khntijX.

    apgph³ IpSpw_{io kwhn[m\s¯bpw kw_Ôn¡p¶

    hnhc§Ä hnc¯p¼n e`yamhp¶p F¶Xv Xs¶bmWv

    Gähpw {][m\ {]tXyIX.

  • 27IpSpw_{iobneqsS...

    kmaqly kpc£ Dd¸m¡p¶Xn tIcf¯nsâ {]hÀ¯\ Ncn{Xw Hcp ]s£ cmPys¯ Gähpw anI¨Xmbncn¡pw.

    kwØm\s¯ PohnX kqNnIIfpsS `uXnI

    \nehmc¯n CXv {]Xn^en¡p¶p≠ v.

    kmaqlyt£as]³j\pIÄ, sXmgn hn`mK§Ä¡pÅ

    s]³j\pIÄ, kpØm]nXamb kmaqly BtcmKy

    kwc£W kÀhokpIÄ, Gähpw {]m]yamb s]mXp

    hnXcW k{¼Zmb§Ä, GXm≠ v kmÀh{XnIamb t]cv

    tNÀ¡epw kvIqfpIfnse sImgnªp t]m¡v CÃmbvabpw

    Xt±ikzbw `cW Kh¬saâpIÄ¡p Iogn `h\

    \nÀ½mWw, IpSnshÅw, `h\ ipNnXzw F¶o taJeIfnep-

    ≠mb hn]peamb ASnØm\ kuIcyw hnI-k\w

    XpS§nbhbmWv kmaqly kpc£mcwKs¯

    {][m\t\«§Ä.

    kmaqlyimàoIcWw

  • 28 IpSpw_{iobneqsS...

    B{ibAXoh Zcn-{ZÀ, ssZ\wZn\ PohnX Bhiy§Ä

    \ndthäm³ _p²nap«p¶hÀ, BIkvanIamb

    BLmX§tfm tcmKtam \nan¯w XIÀ¶

    IpSpw_§Ä, kmaqly N«¡qSn\pÅn km¼-¯n-I-

    ambpw sXmgnÂ]c-ambpw Btcm-Ky-]-c-ambpw tamis¸«

    AhØbnemb kv{XoIÄ \bn¡p¶ IpSpw_§Ä

    F¶n-hÀs¡Ãmw Hcp Ab¡q«¯n

    \pÅn IgnªpIqSm³ _p²nap«mWv. ChtcmSpÅ

    kao]\¯nsâ coXnbpw \nehmchpw sa¨s¸Sp¯m³

    {]tXyIamb klmbhpw CSs]SepIfpw BhiyamWv.

    IpSpw_{iobpsS B{ib AKXnþ\nÀ®b

    ]p\c[nhmk ]cn]mSn Cu IpSpw_§sf e£yw

    h¨pÅXmWv. Xt±i`cW Øm]\§fpsS hmÀjnI

    ]²Xnbn DÄs¸Sp¯nbmWv B{ib t{]mPIv-

    SpIÄ \S¸nem¡p¶Xv. 909 Xt±-i-`-cWØm]-\-§-fn-

    embn 71,011 IpSpw_§sf Is≠¯n "B{ib'bnÂ

    DÄs¸Sp¯n.

  • 29IpSpw_{iobneqsS...

    2005-þ2006 Â t{]mPIvS v X¿m-dm-¡msX B{ib

    Ne©v ^≠v klmbw \ÂInb ]©m-b-¯p-I-fpsS

    t{]mPIvSpIÄ X¿m-dm¡n AwKo-Imcw \ÂIn.

    \ne-hn-epÅ 750 ]©m-b¯v/\K-c-k-`-I-fpsS B{i-b

    ]²Xn ]p\x]cn-tim-[\ \S-¯p-¶-Xn\pw `£-Ww,

    NnInÕ XpS-§nb klm-b-§Ä C\nbpw XpSÀ¶v

    Bh-iy-ap-Å-hÀ¡vv \ÂIp-¶-Xn-\pÅ \S-]Sn kzoI-cn¨p.

    B{ib ]²-Xn-bpsS \nÀÆ-lW ]ptcm-KXn hne-bn-cp-

    ¯p-¶-Xn\v {]tXyI amÀ¤-\nÀtZ-i-§Ä cq]s¸-Sp¯n

    PnÃm Bkq-{XW kan-Xn-IÄ¡v Npa-Xe \ÂIn.

    B{ib ]²Xn hn\n-tbmKw 85% ]qÀ¯o-I-cn¨ Xt±-i-

    `-cW Øm]-\-§-fn AUo-j-W B{ib t{]m

    P-IvSp-IÄ X¿m-dm-¡p-¶-Xn-\pÅ A\p-aXn \ÂIn.

    CSs]SepIÄapgp-h³ B{ib IpSpw-_-§-tfbpw BÀ-F-kv_nssh

    C³jz-d³kv ]²-Xn-bpsS `mK-am-¡p-¶-Xn-\pÅ \S-]Sn

    kzoI-cn-¨p.

    B{ib ]²Xn {XnXe ]©-bm-¯p-I-fpsS kwbpà

    t{]mPvIvSmbn Bkq-{XWw sNbvXv \S-¸n-em-¡p-¶-Xn-\pÅ

    amÀ¤-\nÀtZ-i-§Ä \ÂIn-.

    FkvSn B{ib Ne©v ^≠ v 45 e£w cq]-bmbn

    DbÀ¯n. ]«nI hÀ¤ taJ-e-bn kvs]jy B{ib

    t{]mP-IvSp-IÄ cq]o-I-cn-¡p¶-Xn-\pÅ {]hÀ¯\w Bcw-

    `n¨p.

    Ne©v ^ ≠mbn IpSpw-_-{io-bn \n¶pw \ÂIp¶

    hnlnXw 10 e£w cq]-bn \n¶pw 15 e£w cq]-bmbn

    DbÀ¯n-bn«p≠- v.

  • 30 IpSpw_{iobneqsS...

    31 _Uvkv kvs]jy kvIqfpIÄ

    B{ib IpSpw_§sf Is≠ ̄ m³ IpSpw_{io \S¯nb kmaqly kÀshIfneqsS sNdnb tXmXnepw henbtXmXnepw am\knI

    shÃphnfnIÄt\cnSp¶ Ip«nIfpsS IpSpw_§fpsS

    ØnXn a\-Ên-em-¡m³ Ignªp. kvIqfpIfn tNcm³

    Ign-bm-¯- _u[nI shÃp-hn-fn-IÄ t\cn-Sp¶hÀ¡mbn

    kmaqly ]n´pWtbmsS ]©mb¯v Xe¯n _Uvkv

    kvIqfpIÄ Bcw`n¨p. Xt±ikzbw`cW

    Kh¬saâpIfpsS taÂt\m«¯n IpSpw_{iobpsS

    amt\Pvsaâpw kmt¦XnI kuIcy§tfmSpw IqSnbmWv

    kwØm-\¯v _Uvkv kvIqfpIÄ {]hÀ¯n¡p¶X v.

    Hm«nkw, skdn{_Â ]mÂkn, am\knIsshIeyw

    F¶nhbpÅ Ip«nIÄ¡v hyànKXamb {i²bpw

    kwc£Whpw Cu kvIqfpIfn \ÂIn hcp¶p.

    kwØm-\-s¯m-«m-sI-bpÅ 31 _Uvkv kvIqfp-I-fn-embn

    861 hnZymÀ°n-I-fmWv DÅXv.

    {][m\ t\«§Ä* hnZym`ymk hIp-¸nsâ cPn-kvt{S-j³ 31 kvIqfp-IÄ¡v

    e`y-am-¡n.

    * 7 kvIqfpIÄ¡v hnZym-`ymk hIp¸ v hgn-bpÅ {]tXyI

    {Kmâ v e`n-¨p- Xp-S-§n.

    * _Uvkv kvIqfp-I-fpsS \S-¯n-¸n\v hnZ-Kv²-cpsS klm-b-

    t¯msS ]cn-io-e\ am\z hnI-kn-¸n¨v A²ym-]n-I-amÀ¡v

    {]tXyI ]cn-io-e\w \ÂIn.

    * hnhn[ hIp-¸p-I-fn \n¶pw [\ klmbw e`n-¡p-¶-Xn-

    \pÅ \S-]-Sn-IÄ kzoI-cn¨p Ign-ªp.

    * _Uvkv kvIqÄ Ip«n-IÄ¡pÅ {]tXyI sl¯v sIbÀ

    ]mt¡Pv X¿m-dm¡n Ign-ªp.

    * tkh\ {]Zm\ KpW-\n-e-hmcw \nc-´cw ]cn-tim-[n-¡p-¶-

    Xn-\mbn Cu cwKs¯ hnZKv²cpw tUmIvSÀamcpw DÄsIm-

    Åp¶ {]tXyI kwhn-[m\w cq]o-I-cn-¨n-«p≠- v.

  • 31IpSpw_{iobneqsS...

    * sabvâ\³kv {Kmâ v (t\m¬ tdmUv) ^ ≠n \n¶pw _

    Uvkv ]©m-b-¯p-Xe hnI-k-\w, NnIn-Õm-a-cp¶v XpS-§n-

    bh \evIp-¶-Xn-\pÅ kÀ¡mÀ A\p-aXn e`y-am¡n.

    * _Uvkv kvIqfp-I-fpsS hym]-\-¯n-\mhiy-amb \S-]

    SnIÄ kzoI-cn-¨p- .

    * _Uvkv kvIqfp-I-fpsS \S-¯n¸v Npa-X-e-bpÅ

    ]©m-b¯v `mc-hm-ln-IÄ, A[ym-]-IÀ, c£-IÀ¯m {]Xn-

    \n-[n-IÄ ChÀ¡v _Uvkv kvIqÄ \S-¯n-¸p-ambn

    _Ô-s¸« {]tXyI ]cn-ioe\w \ÂIn.

    * kmaq-ly-kp-c-£m-anjsâ klm-b-t¯msS 11 _Uvkv

    kvIqfpIÄ¡v hml\w \evIn

    54669 _me-k-`-I-fn-embn 8.9 e£w Ip«n-IÄ

    Ip«nIÄ¡v H¯ptNcp¶Xn\pw Ip«n¡mew

    BkzZn¡p¶Xn\pw hnhn[ {]hÀ¯\§fneqsS AhcpsS

    IgnhpIÄ AXv hn]pes¸Sp¯p¶Xn\pÅ Ahkc§fpw

    kmlNcy§fpw krjvSn¡pI F¶XmWv IpSpw_{iobpsS

    iniphnIk\ ]cn]mSnIÄsIm≠ v e£yam¡p¶Xv.

    CXneqsS BtcmKy ]qÀWhpw aqeym[njvTnXhpamb

    Hcp ]pXpXeapdbpsS krjvSn¡v hgnsbmcp§pIbpw

    sN¿p¶p. Ip«nIfpsS Ab¡q«§fmb _mek`IÄ,

    ]©mb¯pXe t^mdamb _me]©mb¯v, PnÃm

    ]mÀesaâ v, kwØm\ ]mÀesaâ v, PnÃmXe _mek`m

    kwKa§Ä, ]©mb¯v/hmÀUpXe Iq«mbvaIÄ,

    Ah[n¡me klhmk Iym¼pIÄ XpS§nb {]hÀ¯\

    ]cn]mSnIÄ Cu e£y¯nsâ ]qÀ¯oIcW¯n\mbn

    \S¯nhcp¶p. kwØm\¯v 54,669 _mek`Ifnembn 5

    apXÂ 18 hbkv {]mb]cn[nbnepÅ GIt-Ziw 8.9 e£w

    _mek`mwK§Ä Cu DZya¯n `mK`m¡pIfmWv.

    ]¦m-fn¯ ]T\ {]{In--bv¡v DX-Ip-¶-Xpw kmaqly

    {]iv\-§sf Is≠ -¯m-\pw Xn«-s¸-Sp-¯m-\pw klm-bn-¡p-¶-

    Xp-amb _me-]-©m-b¯v {]hÀ¯\w Bhn-jvI-cn¨v \S-¸n-

    em¡n. _me-k`m {]hÀ¯-\s¯ Ip«n-I-fpsS {]mtZ-inI

    Xe-¯n-epÅ sNdp ]T\mt\z-jW kwL-§-fmbn

    cq]m-´-c-s¸-Sp-¯n. ImbnI hnt\m-Z-¯n-e-[n-jvTn-X-amb ka{K

  • 32 IpSpw_{iobneqsS...

    BtcmKy ]²Xn ss]eäv ASn-Øm-\-¯n t]cm-hqÀ,

    _meq-tÈ-cn, h≠ qÀ, A¦-am-en, Gäp-am-\qÀ, `c-Wn-¡m-hv,

    shÅ-\mSv t»m¡p-I-fnse ]©m-b-¯p-I-fn \S-¸n-em¡n

    hcp-¶p.

    FÃm knUn-F-kp-I-fnepw _me-k-`m {]hÀ¯-\-

    §Ä¡pÅ Npa-X-e-¡msc \nÝ-bn-¨p. CtXm-sSm¸w PnÃm

    t»m¡v Xe-§-fn _mek`m dntkmgvkv {Kq¸p-IÄ

    cq]o-I-cn¨p.

    I®qÀ PnÃ-bn Irjn ]mTw, ImkÀtKmUv PnÃ-bnÂ

    hm\-hn-Ãv, CSp¡n PnÃ-bnse imkv{X-{Km-aw XpS§n

    H«\-h[n \qX\ t{]mPvIvSp-IÄ \S-¸n-em-¡n.

    Fkv.-kn-, F-kv.-än P\-hn-`m-K-§-fpsS kmaqly km¼-¯nI imào-I-cWw* IpSpw-_{io kwL-S\m kwhn-[m-\-¯n ]«nI hÀ¤/

    ]«nI PmXn P\-hn-`m-K§-fpsS ]¦m-fn¯w hÀ²n-¸n-¡p-

    ¶-Xn\v 2007 þ 08 Â {]tXyI Iym¼-bn³ kwL-Sn-¸n-¨p.

    CXnsâ ASn-Øm-\-¯n IpSpw-_{io Ab¡q-«-§-fnÂ

    ]«nI hÀ¤/]«nI PmXn hn`m-K-§-fpsS ]¦m-fn¯w hÀ²n-

    ¸n-¡p-¶-Xn-\pw {]tXyI Ab¡q-«-§Ä cq]o-I-cn-¡p-¶-

    Xn\pw Ign-ªn-«p≠ v.

    * 2007 þ 08 se {]N-cWm\p-`-h-¯nsâ ASn-Øm-\-¯nÂ

    ]«nI hÀ¤ IpSpw-_-§-fpsS kpØn-c hnI-k-\-¯n-

    \pÅ {]tXyI ]²Xn Bhn-jvI-cn-¨p. -A-b¡q«

    {]th-i\w, k¼mZy hmbv]m {]hÀ¯-\w, sXmgn kwcw`w,

    _me-k-`, t]mj-Im-lm-cw, sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bnse

    ]¦m-fn¯w DbÀ¯Â, ss{S_ B{ib F¶o LS-I-§-

    Ä¡mWv Cu t{]mP-IvSnsâ `mK-ambn Du¶Â

    \ÂIp-¶Xv.

    * IpSpw-_{io FUn-Fk,v knUn-Fkv kwhn-[m-\-§-fnÂ

    ]«nI hÀ¤, ]«nI PmXn hn`m-K-¡m-cpsS B\p]m-XnI

    ]¦m-fn¯w Dd-¸p-h-cp-¯p¶ Xc-¯n IpSpw-_{io ss_tem

    ]cn-jvI-cn-¨p.

    * FUn-F-kv, knUn-Fkv kwhn-[m-\§fnse ]«nI hÀ¤,

    ]«nI PmXn {]Xn-\n-[n-I-fpsS kwL-S\m t\XrXztijn hnI-

    k\¯n-\pÅ {]tXyI ]cn-io-e\w kwL-Sn-¸n-¡p-¶-Xn\v

    \S-]Sn kzoI-cn-¨p. CXn\v apt¶m-Sn-bmbn ss{S_Â s{]mtam-

    «Àam-cpsSbpw dntkmgvkvt]gvk¬am-cp-tSbpw ]cn-io-e\w

    \S¶p hcp¶p.

    *]«nI PmXn P\-hn-`m-K-§-fpsS Ab¡q-«-§Ä¡v k¼mZy

    hmbv]m {]hÀ¯-\-§Ä¡v t{]mÕm-l\w \ÂIp-¶-Xn-

    \pÅ am¨nwKv {Kmâ v, kwcw-`-§Ä¡pÅ dnthmÄhnwKv ^≠ v,

    Irjn Hcp hcp-am\ZmbI {]hÀ¯-\-ambn D]-tbm-K-s¸-

    Sp¯p¶ Ab¡q-«-§Ä¡pÅ Gcnb C³skâo-hv

    DÂ]m-Z\ C³skâohv , kwc-w`-§Ä¡pÅ k_vkn-Un,

    ]cn-io-e\ klm-bw, F¶n-h-bv¡mbn ]«nI PmXn hnI-k-\-

    h-Ip¸pw IpSpw-_{io anj\pw kwbp-à-ambn 2008þ 09 km¼-

    ¯nI hÀj-¯n {]tXyI t{]mPvIvSv \S-¸n-em-¡n.

    *2009þ10 apX knUn-Fkv B£³ ¹m\n ]«nI PmXn,

    ]«nI hÀ¤ hn`-¡mÀ¡v km¼-¯n-Iþkmaqly, imào-I-cW-

    ¯n-\m-h-iy-amb {]hÀ¯-\-§Ä {]tXyIambn tcJ-s¸-Sp-

    ¯p-¶-Xn-\pw B\q-Iq-ey-§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-\p-apÅ \S-]-Sn-

    IÄ kzoI-cn¨p hcp¶p.

    * {]tXyI ss{S_Â FUn-F-kp-Ifpw {]tXyI ss{S_Â

    Ab¡q-«-§fpw cq]o-I-cn¨p XpS-§n.

  • 33IpSpw_{iobneqsS...

    kv{Xo]-Zhn kzbw-]-T-\-{]-{Inb, km¼¯nI kzm{ibXzw, hn`hhn\ntbmK¯n\pÅ AhImiw, BkvXnIfpsS DSaØX, Xocpam\w

    FSp¡p¶Xnse ]¦mfn¯ AhImiw XpS§n kmaq

    lnIhpw km¼¯nIhpamb FÃm LSI§fnepw kzbw

    \nÀ®bmhImihpw tijnbpw BÀÖn¡p¶Xn\v

    kv{XoIsf {]m]vXcm¡pI F¶XmWv kv{XoIfpsS

    kzbw]T\{]{InbbneqsS e£yanSp¶Xv. CXnsâ

    `mKambpÅ hnZym`ymkþ]T\ {]hÀ¯\§Ä

    \S¶phcnIbmWv. Hmtcm kv{XoIfpsSbpw hyàn]chpw

    kmaqlyhpamb A\p`h§fpambn _Ôs¸Sp¯n

    kv{Xo]Zhn kzbw hniIe\w sN¿p¶Xn\pÅ tijn

    IpSpw_{io {]hÀ¯IÀ BÀÖn¡pIbmWv {]{InbbpsS

    e£yw. kmaqlycwK¯pw hnhn[ sXmgn taJeIfnÂ

    \n¶papÅ {]KÛtcbpw kwLS\mkwhn[m\¯nse

    kv{XoIsfbpw DÄs¸Sp¯n sXmgnenS§fnse

    kv{XoimàoIcWw

  • 34 IpSpw_{iobneqsS...

    \nba km£-cXm {]hÀ¯-\-§ÄtIcf eoK kÀÆo-kkv AtXm-dn-änbpsS t\Xr-Xz-

    ¯n \S-¡p¶ hnhn[ \nba km£cm {]hÀ¯-\-§-fnÂ

    IpSpw-_{io kwL-S\m kwhn-[m-\-¯nsâ ]¦m-fn¯w

    {]tbm-P-\-s¸-Sp-¯p¶p≠- v. sIÂk-bpsS klm-b-t¯msS

    IpSpw-_{io AwK-§Ä¡mbn hnhn[ \nba km£-cXm

    ]cn-]m-Sn-IÄþ ¢mkp-IÄ kwL-Sn-¸n-¡p-¶p≠- v. IqSmsX

    hnhn[ kv{Xo kwc-£W \nb-a§Ä DÄs¡m-Åp¶

    "kv{Xobpw \nb-ahpw' F¶ Hcp ssI]pkvX-Ihpw sIÂk-

    bpsS klm-b-t¯msS IpSpw-_-{io-an-j³ X¿m-dm¡n hnX-

    cWw sNbvXn-cp-¶p.

    {]iv\§Ä, {]Xn_Ô§Ä, AwKoImc§Ä F¶nh

    Xpd¶ NÀ¨IÄ¡v hnt[bam¡n BIp¶{X ]cnlmc§Ä

    \ÂIphm\pw h\nXmk`IÄ¡v km[n¨n«p≠ v. ]T\{]

    {Inbbn¡qSn IS¶pt]mIpt¼mÄ kzbw Xncn¨dnhv

    t\Sp¶Xv apXÂ Hmtcm kv{Xobnepw A´Àeo\

    ambncn¡p¶ {InbmßIX ]pd¯psIm ≠phcm\pw

    km[n¨n«p≠ v.

    2007 þ {]cw` \S]SnIÄ ]qÀ¯oIcn¨v 2008þ09  4

    t»m¡pIfnepw (s\Spa§mSv, Iªn¡pgn,

    sImSIc, Imª§mSv) Hcp ap³kn¸menänbnepw

    (Beph) ss]eäv ]T\w \S¯n. ss]eäv ]T\¯n\v

    k½n{i {]XnIcWamWv e`n¨Xv. eLpk¼mZyw am{XaÃ

    Ab¡q«§fpsSbpw AXn \n¶pcn¯ncnªphcp¶

    Iq«mbvabpsSbpw e£yw F¶v a\Ênem¡n, Xmsg¯«nÂ

    kv{XoIfpsS sNdpkwL§Â cq]oIcn¨pw KmÀlnI

    ]oU\w, aZy]m\w F¶nhbv¡v FXncmbn Cu

    Iq«mbvaIsf hfÀ¯ns¡m ≠phcm\pw km[n¨p.

    {]mtZinI \nba ]cn]meIÀ, P\{]Xn\n[nIÄ, kn.Un.

    Fkv, F.Un.Fkv, Ab¡q« AwK§Ä F¶nhcpsS

    kwbpà {ia§Ä kv{Xo]Zhn kzbw]T\¯nsâ

    ^eambn \S¶n«p≠ v.

    2009þ10 Â ]T\{]{Inb hn]peoIcn¡p¶Xnsâ `mKambn

    kwØm\w apXÂ hmÀUv hsc dntkmgvkvt]gvk¬

    irwJesb kÖoIcn¨p. Ab¡q-«-X-e-¯n hnhn[

    hnj-b-§Ä NÀ¨-sN-¿p-¶-Xn\v {io iàn t]mÀ«Â

    Bcw-`n-¨p.

  • 35IpSpw_{iobneqsS...

    tI{µþkwØm\ kÀ¡mcpIfpsS Zmcn{Zy \nÀ½mÀÖ\ ]cn]mSnIfpsS \S¯n¸nepw IpSpw_{io {]

    [m\ ]¦v hln¡p¶p. \Kc§fn sXmgnÂ

    Ahkc§Ä krjvSn¡p¶Xn\pÅ kzÀW

    Pb´n jlmcn tdmkvKmÀ tbmP\,

    ]mhs¸«hÀ¡v hoSv h¨v \ÂIp¶ _n.Fkv.

    bp.]n, sF.F¨v.Fkv.Un.]n XpS§nb

    ]²XnIfpsS \S¯n¸pw IpSpw_{iobnÂ

    \n£n]vXamWv. \Kc {]tZ-i-§-fn Ip-

    Spw-_{io {XnXe kwL-S\m kwhn-[m-\-¯n-

    sâ kmaqly ]¦m-fn-¯-t¯m-sS-bmWv Cu

    ]²-Xn-IÄ \S-¸n-em-¡p-¶-Xv. Cu ]²-Xn-I-fp-

    sS-sbÃmw kwØm\Xe t\mUÂ GP³kn

    IpSpw-_-{io-bm-Wv.

    \K-c- Zm-cn-{ZyeLq-I-c-Ww

  • 36 IpSpw_{iobneqsS...

    sF.F-¨v-.F-k.vUn.]n þ \Kc {]tZ-i-§-fnse tNcn-\n-hm-kn-IÄ¡mbn tI{µ

    kÀ¡mÀ Bhn-jvI-cn-¨n-«pÅ ]²-Xn-bmWv kwtbm-PnX

    `h\ tNcn hnI-k\ ]cn-]m-Sn. tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-I-

    fmb hmws_, F³-F-kvUn]n F¶nh kwtbm-Pn-¸n-¨p-sIm-

    ≠mWv Cu ]²-Xn¡v cq]w \ÂIn-bn-«p-Å-Xv. 5 e£w hsc

    P\-kw-Jy-bpÅ \Kc {]tZ-i-§-fn Cu ]²Xn \S-¸n-

    em¡n hcp-¶p.

    _n Fkv bp ]n þ \Kc {]tZ-i-§-fnse ASn-Øm\ kuIcy hnI-k-\-¯n-

    \pw Zmcn{Zy \nÀ½mÀÖ\ {]hÀ¯-\-§Ä¡pw {]tXyI

    Du¶Â \ÂIn tI{µ kÀ¡mÀ Bhn-jvI-cn¨ ]²XnbmWv

    _nFkvbp]n. (s_bvknIv kÀÆokv Sp AÀ_³ ]phÀ).

    tIc-f-¯n Xncp-h-\-´-]p-cw, sIm¨n F¶o \K-c-k-`-I-fn-

    emWv ]²Xn \S-¸n-em-¡p-¶-Xv. \Kc {]tZ-i-§-fnse tNcn-\n-

    hm-kn-IÄ¡v ]cym-]vX-amb Xmak kuI-cy-hpw ASn-Øm\

    kuI-cy-§fpw e`y-am-¡n-sIm- ≠pÅ ]qÀ®-amb tNcn-hn-I-

    k-\-amWv ]²Xn hn`m-h\w sN¿p-¶-Xv.

    Fkv sP- F-kv- BÀ ssh þ \K-c-k` {]tZ-i-§-fn Zmcn{Zyw A\p-`-hn-¡p-¶-hÀ¡v kz-

    bw-sXm-gn-eqsS km¼-¯nI imào-I-cWw \S-¯p-¶-Xn-\

    mbn 1997 Â XpS-§nb tI{µm-hnjvIrX ]²-Xn-bmWv Fkv.

    sP-.F-kv-.BÀ.ssh (kzÀW Pb´n jlmcn tdmkvKmÀ

    tbmP\) kzbw sXmgn Is - ≠¯p-¶-Xn-\pÅ klm-bw,

    thX\w e`n-¡p¶ sXmgn-ep-I-fn GÀs¸-Sm³ th≠ n

    Ignhv hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn-\pÅ ]cn-io-e\w \ÂIp-I,

    kwL-\Sm kwhn-[m\w iàn-s¸-Sp-¯p-I, Bh-iy-amb

    aäv ]n´pWm kwhn-[m-\-§Ä e`y-am-¡pI F¶n-h-bmWv

    ]²-Xn-bpsS e£yw. IpSpw-_-{io-bmWv kwØm\Xe

    t\mUÂ GP³kn.

  • 37IpSpw_{iobneqsS...

    sF Fkv F-¨v- bp ]n þ Ph-lÀem s\{lp tZiob \Kc ]p\-cp-²m-cW anjsâ

    `mK-ambn \K-c-¯nse km¼-¯n-I-ambn ]nt¶m¡w

    \n¡p-¶-hÀ¡pw Xmgv¶ hcp-am-\-¡mÀ¡mbpw `mcX

    kÀ¡mÀ Bhn-jvI-cn¨ `h\ hmbv]m ]²-Xn-bmWv. Câ-

    dÌv k_vknUn kvIow t^mÀ luknwKv Zn AÀ_³

    ]phÀ. \K-c-¯nse km¼-¯n-I-ambn ]nt¶m¡w

    \n¡p¶ Zcn-{ZÀ¡v Hcp hoSv ]pXp-Xmbn \nÀ½n-¡p-¶-Xn-

    t\m, hm§p-¶-Xnt\m ]eni k_vkn-Un-tbm-Sp-IqSn Hcp

    \nÝnX XpI hmbv] A\p-h-Zn-¡p¶ ]²-Xn-bm-Wn-Xv.

    {]tXyI D]-Po-h\ ]²-Xn\Kc {]tZ-is¯ hnhn[ t{iWn-bnse Bfp-I-fpsS Bh-

    iy-§Ä Is ≠¯n Bh-iy-amb ]cn-io-e\w \ÂIn tPmen

    Ah-k-c-§-fpw \nÝnX hcp-am-\hpw Dd-¸p-h-cp-¯p-¶-Xn-

    \pÅ ]²-Xn-bm-Wn-Xv. FkvsP-F-kv-BÀssh, IpSpw-_-{io,

    \K-c-k` ]²-Xn-I-fn \n¶pw e`y-amb ^≠ v Is ≠¯n

    GtIm-]n-¸n-¨mWv ]²Xn \S-¸n-em-¡p-¶-Xv.

  • 38 IpSpw_{iobneqsS...

    1998 – UNCHS – 100 Best Innovations

    2000 - CAPAM – International Innovations Gold Medal

    2002 – CAPAM – Best 10 Innovations

    2002 – UN Habitat

    2002 - Practices Global 100 List

    2002- Dubai International Award – Finalist

    2002 – UNDP – One among the 15 best practices in India

    2006 – India Innovation Award for Social Innovations

    2008 – Prime Minister’s Award for Excellence in Public Administration

    2009 – EMPI – Indian Express India Innovation Award

    The laurels

  • 39IpSpw_{iobneqsS...

  • 40 IpSpw_{iobneqsS...

    kwØm\ Zmcn{Zy \nÀ½mÀÖ-\-an-j³{SnU _nÂUnwKv, Nme-¡p-gn- tdmUv, saUn-¡Â tImtfPv ]n. H. Xncp-h-\-´-]pcw 695 011, tIc-f, C´yt^m¬: +91 471 2554714 | ^mIvkv: 2554717Cþ-sa-bnÂ: [email protected] | sh_vsskäv: www.kudumbashree.orgsh_v t]mÀ«Â: www.sreesakthi.org