ksinin gevrede dologmok igin ejitilmesi...kgiye, korsilogtrjt kopek, kedi, inek ve tovuk gibi...

12
Ksinin gevrede dologmok igin ejitilmesi Pokelinomod nedir? Bu poket igerkindeki nlim7thr g6rm9 zgrluiu egken bir kiginindohogilvenli bir sekilde horeketetmesini sojloyocokttr Eiitime ev iginde, bohgede, kayde,yollgrda nosil horeket edilecejive gerekirse otobiislenasil seyahat editeceljiie dahitdir. Ksiyi oym zomondo doloStrken bir rehber veyo bostonkullanobilmesi konusundo do ejitebileceksiiiz. Diinyo SagltkOrgttit Cenevre,lggg 1991 ,1996 ve 1999'do yenidenbosilmryttr. isnnbul BiiyiikSehir Belediyesi # tushk DaheBapkontrlt.salttkitteri Miidiirtiisii

Upload: others

Post on 25-Jan-2021

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Ksinin gevrede dologmok igin ejitilmesi

    Pokelin omod nedir?Bu poket igerkindeki nlim7thr g6rm9 zgrluiu egken bir kiginin doho gilvenli bir sekilde horeket etmesini sojloyocokttr

    Eiitime ev iginde, bohgede, kayde, yollgrda nosil horeket edilecejive gerekirse otobiisle nasil seyahat editeceljiie dahitdir.Ksiyi oym zomondo doloStrken bir rehber veyo boston kullanobilmesi konusundo do ejitebileceksiiiz.

    Diinyo Sagltk Orgttit Cenevre, lggg1991 ,1996 ve 1999'do yeniden bosilmryttr.

    isnnbul BiiyiikSehir Belediyesi

    #

    tushk Dahe Bapkontrlt.salttkitteri Miidiirtiisii

  • I VoWn rehr'r'rlsl neilrlUnnsron Ozirlhb tu*t 'S | 3

    Dejerli Hemgehrim,

    istonbul'un btiyUk sorunlqrt vordt. Bunlort buyuk olgade gozdak. Altyoptdon

    ulogmo, metrodon yeni yolloro kovgoklordon yesillendirmeye ve su sorunun-

    don gevreye ytizlerce proieyi hoyoto gegirdik. Bir krsmrno do devom ediyo-

    ruz.

    insoro dojrudon hizmet proielerine de i5nem veriyoruz.

    Kodtnlor, gocuklor, ojrenciler, yoglilor, igsizler ve oz[irltiler ile ilgili konulor-

    do ozenle gohsryoruz. Adeto seferber olduk. Sajlk konusu bunlordon birisi.

    Sorumluluk olontmtzdo olmamoklo birlikte, sojltk sorunu olup do

    gozemeyen kodrnlonmEtn, \ziirltisii ile bosboso kolmry ne yo-

    pocojrnr bilmeyen oilelerimizin, yoslonmry kimsesi kolmomtg

    yoglilonmtzrn yarosnt ponsumon edemeyel, doktoro gideme-

    yen hostolonmrztn feryatlonno duyorsrz kolomozdk.

    Kolmodrk do!

    Sog/r/< hizmetine ihtiyocr olon, evde boktmo muhtog vofon-

    doglanmtzo da elimizi uzotryoruz.

    Bize uzonon higbir el bos kolmosn istiyorum.

    Biz gehirdeki her votondoilmEt onemsiyor, galrg-

    molonmtz herke.se egif hizmet gotiirmek iizere

    plonlryoruz.

    $ehrimize oit tiim sorunlon oklmtzlo, bilgimiz-

    le g6zmeye golryt(,mrz gibi sajlk sorunlanno do

    gonliimtizij, sevgimizi,y1rejimizi kotarok ve onlqn poylosorak engelleri bir-

    likte osocojtmtzo inonryorum. Duolonnzt bekliyorum.

    Sojlrcoklo koln...

    AIi MiJffi GARTUNAistonbul Buyiikpehir Belediye Boskont

  • dzfirliilerin Toplum iginde Rehsbilitosyon Proiesi

    )zArlAlAk, bedensel veyo ruhsol bAnntaEiin bozulmosrdtr. Buno bojh olo-rok, normol kobul edilen fizyoloiik fonksiyonlonn krsilonmas veyo ortodankolkmos siiz konusudur. Bireyin yaramtndoki bu islevsel eksiklik psikoloiik,sosyol ve ekonomik sorunloro do neden olmoktodu. Bu sorunlor bireysel dU-zeyde kolmoyrp oziirltiniin oilesinden gevreye yonstyan ve tUm toplumu etki-leyen bir boyut kozonmoktodrr. Sonugto ozArlAlAk bireysel ve toplumsol sod-l$r olumsuz etkileyen bir durum olorok orfoyo gtkmaktadtr. Diinyo Sojlk Onglitt)niln "Herkese Sojlk" bildirgesinde, birinci bosomok sojlk hizmetlerin-de ozArliilere yonelik hizmetlerin de verilmesi gerektijine dikkot gekilmig ve"Yoygrn Toplumsol Rehobilitasyon" odt verilen (Communify Bosed Rehobilito-tion - CBR/ bir model geligtirilmistir. Bu kovrom oziirliilere korSr pozitif yaklo-ym olusturmok,oziirliilere yordtmq olmok, gevrede ve hizmet verilig yontem-lerinde gerekli degisiklikleri yopmok omocrylo toplum iginde ve toplumlo bir-likte goltrmoyr ozellikle vurgulomoktodr.

    )ztirlulerin Toplum iginde Rehobilitosyonu odtnr verdijimiz bu proie, birincibosomok rehabilitosyon hizmetlerini oziirli)ye goti)rlrken, kendisini ve gevre-sindeki insonlon do e|iterek, hem toplumun oziirliiye boktynr diizeltmek hemde bu olondo goltsonlonn soytilnt onlomlt orondo orfttrmok omocryla geligti-rilmistir.

    Son yillordo benimsenen gok sektorla yo do gok disiplinli bir CBR kovromrnoporolel olorok galrymolonmrzdo do D1nyo Soglk Orgiitti, Universiteler, dijerilgili kamu kuruluslon :ye ozellikle sivil toplum kuruluslon ile birliktelik sojlon-mryftr. Di)nyo Soglk 6rgi)tl'niin koyfilortno gore; istonbul BAyakgehir Beledi-yesi, diinyodo ilk defo belediye hizmetleri ile CBR'r bir oroyo getirerek CBR-Istonbul'u olusturmuStur. Bu yonil ile de uygulonobilir iyi bir model olorokbundon sonroki goltsmoloro do tgk tutacokttr.

    istonbul'un tomomnt kusoton bir golrymo ile btittin oziirliilere ulogilmosr, trb-bi ve sosyol yonden rehobilite edilmesi ve oztirliiniin toplum igerisinde soy-gn ve iiretken bir yere ulogmalanntn sojlonmou toplumsol kolkrnmonrn yod-ilnamoz unsurlonndon birisi olocokfir.

    Sorunlonn gozijmine kollrl kotkr olmos dilegi ile.

    Dgg. Dn Ahmet Zeki tENGrLI sto nbul Bi)yiikgehi r Belediyesi

    Soglk Doire Baskanr

  • Bu kitopgtk Yoygin Toplumsol Reho bilitosyon programtntn ejitim kitopg$dr.

    Yoygrn Toplumsol Rehobilitosyon , Dt)nyo. Sojlk 6rg0tiinAn oynt odlr prog-romt igin hozrrlsnon ")ziirliiniJn Toplum iginJe Behibititosyon'u' ejitim ser,-sinden Tarkiye kogullortno gore uyorlonorok torofrmrzdon terctimeLdil^istir.

    Yoygrn Toplumsol Rehobilitosyon , Oziirltini)n toplum iginde doho bajrmazve sosyol bir birey olmostnr omoglor.Kitopgklorrn her birinde forklt biioktivi-tenin yopilmou igin resimli ogklomolor yer olryor.Bu kitopgrklorr sodece lonrs konulmu, ve ttbbi kontrolden gegmis ozi)rliilerin ejitimi igin kullontnz.

    Soygilonmrzla

    Prof. Dr: Reso AYDTNProf. Dn 6nder KAYHAN

    )z1rliilerin Toplum iginde Rehobilitosyonu proiemiz igin istonbul'un koynokhoritosnt hoztrlorken gordak ki; bu olondo gohson resmi ve ozel hostonele-rin, rehobilitasyon merkezlerinin, sivil toplum orgtitlerinin soytst dilnyodo YTR(CBR) uygulonon bir gok sehirden doho fazlo... Ancok belli olonlordo hizmettekron, belli olonlordo do hizmet eksikliji goralmektedir.

    Bu golrymodo omectmrz koynoklortn en verimli sekilde kullonilobilmesi iginkoordinolyonu soilomok, lstonbul Bayiikgehir Belediyes.i'nin dilnyodo itk de-fo bir belediye olorok ortoyo koyocofi modele (CBR - istonbul) zemin hozrr-lomokttr.

    Bu proienin lstonbul'da ve Tilrkiye'de oz[irliiler igin yopilocok her tiirlii girigi-me oncti olmos dileji ile....

    IJzm.Dr. Nqlon ENGiNProie Koordinotorli

  • Giirme zorluju bulutryonbir kiginin oile bireyi iginejitim poketiKginin gevrede dologmok igin e|itilmesi

    G6rme zorluju olon gocuklor dologmok iginmiimktin olqn en erken yosto ejitilmeyeboglomoltdrr.

    Gorme zorluju olqn bozr yetiskinler bunuveyo dologmo zorluju qektiklerini kobuletmezler.

    Ejifrijiniz kisiyi izleyerek ne yqpp neyopomoyocojrm belirleyin Kri, pakeftetanmlqnon fooliyetlerden bozilorrm zotenyopobiliyorolobilir. ozomonl

    sodeceyopomod$rfooliyetleriona 6jretin.

    G6rmezorluju olanbqzr yogliloroyntzomondoduymo veyodolosmozorluju doEekerler.Boyle birdurumdo,ejitim suresiuzoyobilir.

    Gtirme zorluju Eeken bozr kisiler Eok fozlooktivite yopmoya olryk olmod*lorr igin gobukyorulobilirler. B6yle bir kisiyi yovo, yovo,ejitin. Yorulduju zomon ejitimi durdurun.Kigiye dinlenme frrsott verin. Doha sonroe}itime yeniden boglaytn.

    Ejittijiniz kisi biroz gtSriiyor olobilir. O

    6 | isnnhul Biiyflbehir B#iyesi . Sqdl* Ddire Boskanh l

    zomon, kiginin doloyrken g6rme yeteneiinintomomnt kullonabilmesi igin heryeyeyoktndon bokmoilno izin verin.

    I Ejittijiniz kigi koronlkto gtirmekte zorlukqekebilir. Ejer 6yleyse, kigiye bu pokeftetonmlonon fooliyetleri yopmoyt, g6rt)sUnin eniyi olduju gUndUz sooflerinde oiretin.

    K1i fooliyetleri giindi;z yopmoyo boplodQrzomon, bunlqrt koronltkfo yopmoyr do oiretin.

    Kiginin rehberle dologmok igin ejitilmesi

    I Ksi gtSremediSi igin birgok geyi hotrrlsmqlrdrr.Evde, bohEede ve kayde olon nesneleri6jrenme.si ve hottrlomosr igin ono yordmctolun. Ev igindeki en tond* geylerle bosloyrn.Ondan sonro kiginin bohqedeki nesneleriojrenmesine yordm edin. Ksi ev vebohEedeki nesneleri hqttrlod$r zomon, onokaydeki nesneleri 6jrenmesi ve hottrlomostiEin yordtm edin.

    I Kigiye ev,bohEe vekaydekinesnelerio$renmesiigin yordmederken,eimdionlotilocokyolu izleyerekono rehberlikedin: Kgiden,kolunuzu,dirsejinizintomiizerindenfutmostntisteyin.Sonrosndodo kigi yormodmorkonrzdon

    t ,yurusun Kt

  • Goremeyen bir gocujo rehberlik ederseniz,gocujun elinizi tutmosr gerb,kebilir

    GiSremeyen yogh bir kigiye rehberlikederseniz, kigi ni n kolunuzo tutunmost,rehberlifiin yonr stro destek _omogh do olobilir.

    1ncelikle, kigiye evin gevresinde rehberlikedin. Ev iginde ncrsil hareket ettijinizitonmloyrn. Evin igindeki kopilor, holilor vegomine gibinesnelerionloftn. KSiyebu nesneleredokunmqsrnrstiyleyin kineredeolduklorrnrtijrensin. Ozamon kiginesneleredokunorokonlart"gi5rmeyi"iSjrenecektir.Bu eekilde kisievin igindenosildolosocojnrhottrlor.

    Ses/eri dinlemek igin kigiye bostnr gevirmesiniojretin. Sesin hareket yoniinU ojrenmesi iginkigiye yordmcr olun. Ayrtca, seslerin neredengeldiSini ve ne kodqr uzokfo oldujunu do6jrefin.

    Doho sonro, kisiye evin drytndo, bohgegtroftnda dolosmosr igin rehberlik edin. KigiyebohEedeki nesneleri tonmloyrn. Kgiye ojoglorve golilort, g6mine ve .citin yerlerini gosterin.

    Kgiye bunlqrt bir alrytrrmoylo tijretebilirsiniz:Ksiden birkoE qdm uzoklogrn, sonro do,onunlo konugun veyo sodece el gtrptn. Kgidensizin bulundujunuz yonti gi5stermesini isteyin.Bosko bir yere gegin ve kigi neredeoldujunuzdon emin olono kodor bunutekrorloytn. Sonro, doho do uzoklogtn veondon ne kadqr uzoktq oldujunuzu tohminetmesini isteyin.

    Boylece /

  • I Keiyi kaydebirgok yeregi5firAn.

    Kginin,neredeoldujunuses/eridinleyerekanlomosrnoyordm edin.Ellerinizigrrpn vekisiden gkonsesidinlemesiniisteyin. A9*bir olondo,ajoEl* veyoevlerle koplrforklrolonlordo,Ekon ses deforklrolocoktrr.

    Dejieikyerlerde oyoksesleri dedegieikolocokttr.

    A9* bir olondo yUrUduganii veyo bir duvoryo do binoyo yoklogtrjrnr onlomoyrojrenmesine yordrm edin. Kisi bunu oyokseslerini ve diSer ses/eri dinleyerek yopmoldrr.

    GArAltAlii bir yerde duyulon ftim sesleribirbirinden oyrrt etmeyi 6jrenmesi igin kisiyeyordm edin. Kigi insan, hoyvon ve otobtislerinses/eri orosrndoki forkr bilmelidir.

    KiSyde birlikte ytiriirken kigiye gevresinde nelerolup bittiSini onlottn. O zoman, kigi gevrededoho koloy bir biEimde nosil dolosobileceiinionloyocokfrr.

    Ono engebeli bir zeminde dt)gmedenylriimeii igin rehberlik edin. Kigi bu horeketin9ok9o pratijini yopmoldrr.

    g lisnnbul Btyflksehh B*llilFsi . tudl* Doire Boskonhill

    I Kigiye,,s, ve rUzgor forklilklorrnralgiloyobilmesi ve doloytsrylo hovonrn nosiloldujunu onloyobilmesi igin yordmcr olun. Isrforklilklort ile kigi ganun hongi zamontndooldujunu dq onloyocoktrr.

    Kiginin kek bogrno dplogmok igin ejililmesi

    Kigi evdeki ve bohcedeki nesnelerihotrrloyobildidi zemon, kigiye sizefutunmodqn bu olqnlqrdo yUrUmeyi 6iretin.Evde ve bohEede yolnrz ytirt)rken, kigininkendisini korumosno yordmcr olun.

    Evde ono bir kolu yukondo ve eli ytizUnUnt5niinde olocok gekilde dolosmoyr 6iretin. Eliniyilzi)nden uzokts tutmohdrr. Eli, onun yUztint)ve bosrnt koruyocoktrr. Nesne/e ri bulmok vegevrelerinden dologmok igin, kisi diger elini veoyoklon m kullonobili r.

    Kigiyi eviniginde sizetutunmodonyUrAmesi iginejitmeyebogloyrn. Odolagrrken sizkonugmoyodevom edin.Q,evresindeneleroldujunutonmloyrn veonlofrn. Kendibogrnodologrrkenetrofiq neleroldujunuhofrrloyonokodor bus6yl ed ikl e ri n i zi tekro rl oy r n .

    I Kisi ilk defo yordm olmodqn yUrtimeyeboglodryt zomon, kopilaro, duvorloro veyoegyoloro gorpobilir. Bir elini yiiziinun 6ntindetuttuju tokdirde, kendini koruyocoktrr.

  • i rI(

    Klsife bir elini vi)cudunuin'\niinde hofif osojtdojru tutorok do evin iginde yi)ri)meyigdretebilirsiniz, Bu kol kipiy1,.hery koruyocok,hem de sqndqlye ve maso gibi nesneleribul mas t no yord m edecektiL

    Kgi evin iEinde bir elini yilziini)n iintindefutorok ytirt)meyi isteyebilir. O zomqn diEerkolunu vticudunun 6niinde ogojryo dojrututobilir.

    Ksiye ejilirkenbir eliniyilzAnAniSniindefufmaytiSjretin. Busoyede moseveyo sondolyegibi nesnelereyAzilnA90rpmosronlenmig olur.

    Aynco, elinintersiyle birduvqrtn veyomqsqntn

    stnrrlqrtm tokipetmeyi dekieiyeojretebilirsiniz.

    jnceleri, sizinrehberlijinizolmqdonyt)rUrken, kigikendini yolntzhissedec ektir.Ejer bu olursq, one yoktn durun ve onunlokonusun. O zomtqn sizin yoktndo oldujunuzuve onunlo ilgilendijinizi hissedecektir. Bu doki siyi yU reklendi recekti r.

    Mrede oldujunuzu ve ne zomon geridiSnecejinizi soylemeden, kigiyi hiEbir zomonbilmedigi bir yerde yalnrz bogrno brrokmoyrn.

    Belli bir yere.ulosmok igin kisinin hongi yondegitmesi gerektiEini ojrenmesine yordmcr olun.

    Pr.ry yopmok i9in, kopr iinU veyo duvor gibi,bildiEi bir ye.rden boeloyrn. Giimek istedigiyere ulagmok igln ne zomon ve nosil y6ndeji 1ti receji ni hotr rlomast igi n, toli mqtlo rvererek ono yordtmcr olun.

    Ksi evin iginde tek bosrno yt)rilyebildidizomon, onq bohEede tek bogtna yUrtimeyiojretin.

    Kendini korumok igin, kigi bir kolunuviicudunun iSntinde ogojtdo tutobilir. Boylece,diEer kolunu ve oyoklortnr kullonorakbohgedeki nesneleri bulobilir.

    AdoE dollonndon korunmok igin, kigi bir eliniyi)zilniln ontinde de tutobilir.

    Bohgede doloykgo, kisiyle konugmoyo devomedin. Onq bohgedeki nesneler hqkkrndo bilgiverin.

    Ksinin tos, goh veya gukur bulunduronpotikolon kullonmqsr tehlikelidir. Ejer bunloruzoklogtrriltrso, burolordo yiirlmesi dohogTvenli olqcoktrr. Kiginin kullandrjr yollordobuldujunuzgoh veyotoglorttemizleyin.Ayncovorolongukurlorr dodoldurun.

    Ksi bohsedetek boyno

    I . ' ' . - .yuruyeottdtgrzomon, ono fek bostna tuvolete gidip donmeyide tSjretin.

    Ejiftijiniz kiei yoeh olqbilir. Ejer tiyleyse,Ciismemesi igin onun giivenli bir zem,indeyArt)mesini sojloytn.

    Ejer kiginin kollort veyo bocoklarr glgs}zse,egzersiz yoporok doho g1glil hqle gelmesimiimktindtir. Bu konu hokkrndo yerel

    T

  • donrymontntzlo konugu,n'. Eier egzersiz kigiiqin foydoh olscokso, yereil donrymonrntz sizekollor ve bqcoklan gt)glendirmek iqinegzersizler iEeren iosko bir agitm poketiverebilir.

    Kisinin uzun bir boslon veYo sopoY,rehber olorok kullsnmot igin egitilmesi

    kullonmoytojrenebilir.Bozrlorryso birozdohobuyuyanceyekodor bunubogoromaz.

    Bozr kisiler,kt5ylerini bildikleriigin, uzun birboston Yeyo sopokullonmodon doyagodklon yerderohofgodolosmoytt5jrenebilirler.BtSyle kieiler birde boston yo dasopskullonrrlorsa,doha giivendeolurlor ve bagkokaylere degidebilirler. Ejerejiftijiniz kisiboston yo dosopokullonmryorso,ono herhongibirini kullonmoyri5jretin. Dohosonro, kigi bunuistediji zomonkullonobilir.

    I ilk tince, kigininkullonobileceji

    rc | istanful Bityitksehh fr;&diyesi . So7hk Doire Bosksnhg I

    bir sopo bulun. Bunun igin bir odoq yo dobombu dolnt kesebilirsiniz. Sopo dUzgUnolmolr omo Eok ojrr olmomqldrr. Bqz ki;ilerozel bir boston sotrn olmok isteyebilir. BirodoE dolt veyo bombu dq 6zel bir sopo kodor. , t .tyrqtr.

    Sopontn uzunluju, kisinin omuz ve beliorosrndoki mesofenin orfo noktosrndon yerekodor olon uzoklrjo egit olmoldrr. Eier kisihzlt yt)rt)yor yo do bAyuk odmlor otryorso;boston veyo sopo biroz dohs uz.rn olobilir.

    Kigi sopoyr yere degdirdiii zomon, soPokiginin tom bir odm iSninde yere ulogmoldrr.

    Ki;i sopoyr resimde gosterildiii gibi tufor.

    Elinin, vticudunun merkeziyle oym hizodoolmost igin, kigi dirsejini biroz bukmelidir.Sopo, iist ucunun biroz oltrndon ve yerehofifge dejeceksekildetutulmoldtr.

    Kigi ylriirkensopoyt her ikieliyle dekullonmoyrojrenebilir. Sonrosopoyt futmakigin hongi elinikullonocojnokqror verebilir.

    Ytiriirken sopoytbir torofton 6btirtorofo horeketeftirmek Azerebileginikullonmosr iginkieiyi ejitin.Ancok bu strodokolu ve eliviicudunmerkezindekolmoltdrr.

    Soponrn ucuoyaklorrn tiniinde

  • ly"yg,nl"fu^r@

    I

    I

    , iI

    her iki torofto da yere femos etmelidir.Soponrn yere dokunduju bu iki yer qrostndokimesofe kisili1 omuz genitllQlqden birqz dahofozlo olmaldtr.

    I Sopg hoingi torsfto yere deQiyorso, ki;i diEertqroftoki oyajrylo bir qdm otmolrdr.

    I Sopo fers tqrofto yere deEdigindeyse, kisi busefer de diEer taroftqki oyojrylo odmofmoldtr.

    I Potikodoki kAEAk nesneleri kogtrmomosr iginkiSiyi soposrm yere yokrn tufmosrnr t5jretin.

    Soponrn, y1rUdtija yoldoki kaEak nesneleribulmqsr igin kigiye yordmcr olocojnr onlcltrn.Boylece, kigi onlordon kagtnobilir.

    I Sopo degisik cisimlere dejdikge dejigik ses/erg*or. Ksiye, g*ord*lorr seslere gore nesneleritanrmoum ojretin.

    I Kri, bogto olon elini yoldoki doho yijksekcisimlerden korunmok igin kullqnobilir.

    I KSiyi i5nce sopayt horeket ettirebilmesi iginejitin.

    I Ksi sopoyr dojru kulland$rndo, bu sefer onusopoyt kullonorsk y(iri)yebilmesi igin ejitin. ilki5nce, kiginin lniinden yUri)yUn ve oynrzomqndo onunlq konusun.

    I Dohq sonrcr, onun orkostno gegin. Kisininsopayr kullonorqk kendi yolunu bulmosrno izinverin. Onunlo konugmoyo devom edin ve kisiqncok di)1me yo do yorolonmo tehlikesiylekorsr korgryo kolrso onu durdurun.

    I Kgiye sopoyr kullonorok kendi kendinerehberlik etmesini ojretmek uzun zomenolqbilir. Ksinin bu isi gitvenli ve dojru birgekilde yopobilmesi igin her fooliyefi iist tjstebirgok kez tekror efmesi gerekebilir.

    I Kpiye olgok gitler, dereler, su birikintileri,

    kiSpriiler yo dopiring torlalonnnetrofrndon nosildologocojm doojretin.

    I' K1i bir subirikintisinden eveyo kaEuk birdereden korgryogegmekisteyebilir. Ozomon, kigiderenin ne kqdorgenig oldujunuojrenmek iginsopoy dereninkorgr toraftnodejdirmeyegolrymoltdrr. Kgioyrrco, dereninderinlijini6jrenmek iginsopoyt suyundibinedejdirmeye deqqlryqbilir. Ejerkigi soponrnucunu korgrtarofodejdiremezse,korsr kryryogegmek igin birisinden yordm istemelidir. Kisi,gegmesi gereken dere yo do su birikintisiyledsho once hiE korgtlogmomrsso do yinebi ri si nden yordm i stemelidi r.

    Kgi bozen de piring fqrlolorrndo yUrt)mekisteyebilir. O zomon, kipi sopoyt piringtorlolqnnn qrasrndoki yaksek zeminihissetmek igin kullqnmoldrr. Bu sekilde, kisiQqmuro dtigmeden ylksek yerdeyaradajilnden emin olqbilir.

    Kigi merdivenden gkmayr ojrenmek isteyebilir.Basqmqklonn yaksekliEini hissedebilmek igin,sopoyr ve oyoklortm kullonmoldrr. Kgiyemerdivenlerden osojr inmeyi veyo yukort

  • gkmoy ojretin.Kgi hlovuzluk iEinbir ttrobzqn dokullonobilir (ejervorso).

    Yiiksek bir eitinkenonndo yUr1rkenkisi qiti elinin tersiile izleyebilir. Amodiger eliyle sopaythoreket eftirerek,yolundoki nesneleredikkot etmeye dedevom etmelidir.

    Bqzen kigi yokusosofi veyo yokugyukorr yUriimekzorundo kolocoknr.Bu konudo zorlukgekiyorso, kisiyeboska birininrehberlik etmesigerekecektir.

    Kiei bir eliylerehberin kolunututup, diger eliylede sopoyrtogryobilir.

    ilk arce kieiylebirlikte okul, dinitoplonfi yerleri,pozar yeri, sojlkmerkezi veyo semfmerkezi gibi yerleregidin.

    Doho sonro kisininbu yerlere sizolmodon gitmesinive tekror geridiSnmesini sojlaytn.

    Bundon sonre kigiyinesneleri bir yerdendijerine taslmosrigin ejitin. Ornejin,

    su almayo gitmek veyo pozor alryveriginitogtmok.

    I Kigi yeni bir fooliyeti t5lrendiji zomqn veyobir isi iyi yopt$t zomon, ono ne kodorbogorft oldujunu s6yleyin. Bu kisiyi hemmutlu eder, hem de doho fozlo i)jrenmekisfemesi igin onu cesoretlendirir.

    Kigiye yollordo giivenli bir gekildendit dologocojintn ve obbiisle nosilyolcul uk idecigi ni n iiil retilme si

    I Kisiye, yolun, trofijin kendisine dojru qkon

    torofrndo ytirUmeyi ljreti n.

    I Dor yollardo, heriki yanden gelensrobo veotoblslerin sesinidinlemeyi iSjretin.Kigiye sodece yolbosken veyatrofik durmuSkenkorstdon korgryogegmesigerektiginiqnlottn.

    I Ejer kiei yoldo nezomon trofik olupolmod$rnronloyomryorsq,ono, korgryogegebilmek iginbirinden yordmistemesinis6yleyin.

    Kolsboltk yollordo, korgryo geEerken, kigi herzqmon boskost ndon kendisine rehberliketmesini istemelidir. Kisiye rehberin kolunudirsejinin hemen tizerinden futmosrnrsi5yleyin.

    Yoyo gegitlerini gi5steren igoretler vorsq, kigiyikorgrdon korsryo burqlordon geqmesi iginejitin.

  • W, Toplumsol Rehobilinsyon 6zijrlijler Serisi oJ

    Eg?, kigi otobtise.binerse, 29for veyo dijeryolculordan yord m i steyeb"ili r. Oniq,otoblsten ne zqmqn rnece$rn i kendisinesoyleyebilirler.

    Cok kAqi;k bir gocujo trofije yoklogmomosrnrsoyleyin.

    aym yogto ejitin.

    I Giivenli bir eekilde doloeobilene kqdqr kigiyiejitmeye devom edin.

    ziyoret etmeye gitmek i steyebili r.

    Kieiyi tiim bu isleri gi)venli bir gekildeyopobilene kqdor ejitmeye devom edin

    Ki5yde dologryor mu?! Tek bosrnoZ Birqz yardm ile yo dq oro srrqZ HiE

    Ejer her iki cevobrnrz da "tek bosrno,' ise, siz velgi.ltiginiz kis.i bosoril.olfunuz demektir. Bu poketiku llo n moyr d u rdu rqbi I i rsi ni z.

    Ejer cgvoplordon herhqngi biri ,,yordtm qlorok,y"yo lhiE" iy, bu, srrqlonqn sebeplerdenbirinden doloyr olobilir. Listeyi toioytn, bucevoplordon her biri igin olosr bir neden bulun vene tiir bir gore bulabilecejinizi orogtrrrn.

    Nedenler ve Yqpqbilecekleriniz

    l- Neden? Kgiye yopobileceji her geyi yopmosrigin izi n vermiyorsunuz.Bu hususto ne yopobilirsiniz: Kginin bufooliyetleri sizden dohq oz yordm olorokyopmgry go.lrymosrno izin verin. Kigi her fooliyetiyopobllene kodor eiitimi tekrorlaynn. Dqho sonrobu poketi kullqnmoy, b,rokrn.2- Neden? Kgiyi yeteri kodor uzun s[jreejitmediniz.Kpiyi ejitmeye devom edin. Altr oy igerisindesonug olomozsonrzt yerel donrymontnrzlogorAgAn.3- Neden? Tqlimqtlort dojru bir sekilde tokipetmediniz.Bu hususta ne yapobilirsiniz: paketi yenideno!