ksiazka nietruj powietrza

Nie truj powietrza miej wpływ na to czym oddychasz

Nie truj powietrza m

iej wpływ

na to czym oddychasz

k a m pa n i a e d u k a c yj n a d o t y c z ą c a p r z e c i w d z i a ł a n i a

n i s k i e j e m i s j iNiniejszy materiał został opublikowany w ramach projektu „Nie truj powietrza – miej wpływ na to czym oddychasz –

kampania edukacyjna dotycząca przeciwdziałania niskiej emisji” dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Gmina Lublin.

Nie truj powietrza miej wpływ na to czym oddychasz

kampania edukacyjna dotycząca przeciwdziałania

niskiej emisji

lubliN 2014

WydaWca: Urząd Miasta Lublin

Plac Władysława Łokietka 1 20-109 Lublin

W ramach projektu: Nie truj powietrza – miej wpływ na to czym oddychasz

– kampania edukacyjna dotycząca przeciwdziałania „niskiej emisji”

Egzemplarz bezpłatny

Skład i opracowanie graficzne Drukarnia BIAŁY KRUK

Milewscy

Druk i oprawa

tel. 85 740 47 04, e-mail: [email protected]

Niniejszy materiał został opublikowany w ramach projektu „Nie truj powietrza – miej wpływ na to czym oddychasz – kampania edukacyjna dotycząca przeciwdziałania niskiej emisji” dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony

Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Gmina Lublin.

Szanowni Państwo,

Z prawdziwą radością oddaję w Państwa ręce publikację, która zawiera wy-brane prace plastyczne wykonane podczas konkursu organizowanego przez Gminę Lublin w ramach kampanii „Nie truj powietrza – miej wpływ na to czym oddychasz”. Poprzez budowanie świadomości skutków naszych działań chcemy w sposób zna-czący wskazać młodym ludziom jakie są czynniki powodujące pozytywne zmiany w środowisku. Głównym celem projektu było podniesienie wiedzy społeczeństwa na temat szkodliwych substancji emitowanych w gospodarstwach domowych oraz poznanie niskoemisyjnych źródeł ciepła i energii. Kampania miała także mo-tywować do działań proekologicznych uczniów przedszkoli i szkół podstawowych, a co za tym idzie – również nauczycieli i rodziców z całej Polski.

Czuję dumę z dzieci i młodzieży widząc, jak dużym zainteresowaniem cieszył się projekt. Otrzymaliśmy wiele prac z różnych miast. Najlepsze z nich przedstawia-my w niniejszej publikacji. Dziękuję wszystkim, którzy wzięli udział w konkursie. Szczególne słowa uznania kieruję do nauczycieli, którzy przybliżyli trudną tematykę niskiej emisji swoim wychowankom. Ufam, iż zdobyta wiedza przyczyni się do po-pularyzacji postaw proekologicznych. Cieszę się, że do grona osób troszczących się o nasze środowisko zalicza się młodzież i najmłodsi mieszkańcy naszego kraju.

dr Krzysztof Żuk Prezydent Miasta Lublin

Niniejszy materiał został opublikowany w ramach projektu „Nie truj powietrza – miej wpływ na to czym oddychasz – kampania edukacyjna dotycząca przeciwdziałania niskiej emisji” dzięki dofinansowaniu Narodowego Funduszu Ochrony

Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Gmina Lublin.

WproWadzeniea

Czym jest niska emisja? Wprowadzaniem zanieczyszczeń do powietrza na niewiel-kich wysokościach, do 40 m, przy czym najczęściej jest to kilkanaście metrów.

Unoszące się w PowietrzU Pyły i szKodLiwe gazy np. tlenki azotu, dwutlenek węgla, tlenek węgla, węglowodory, mogą powodować choroby i dolegliwości takie jak podrażnienia błony śluzowej wywołujące choroby górnych dróg oddechowych i oczu, astmę oskrzelową, bóle głowy, złe samopoczucie, reakcje alergiczne, choroby układu krążenia oraz choroby nowotworowe. Badania wykazały, że najbardziej niebezpieczne dla zdrowia są najmniejsze cząstki pyłu, o średnicy ziaren poniżej 10 mikrometrów, czyli mniejsze od grubości włosa, który ma 60 mikrometrów. Mogą one zawierać substancje toksyczne takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (m.in. benzo (a) pi-ren), metale ciężkie oraz dioksyny i furany. Wdychane do płuc osiadają na pęcherzykach płucnych utrudniając oddychanie. Najbardziej podatnymi grupami na choroby powodo-wane zanieczyszczeniami powietrza są grupy najwrażliwsze czyli dzieci, osoby starsze i chore, o obniżonej odporności.

UwaŻa się, Że za nisKą eMisję odPowiedziaLne są głównie doMowe Pie-ce grzewcze i LoKaLne Kotłownie, w których proces spalania paliw odbywa się w nieefektywny sposób. Za wnioskiem takim przemawiają wyniki pomiarów jako-ści powietrza. Przekroczenia dopuszczalnych norm obserwowane są głównie w sezo-nie grzewczym. Wprowadzanie produktów spalania paliw takich jak pyły, tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenki węgla, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie, na niewielkich wysokościach, najczęściej w zwartej zabudowie powoduje, że za-nieczyszczenia nie rozprzestrzeniają się. Następuje wzrost ich stężeń w powietrzu, wy-wołując poważny problemem ekologiczny i zdrowotny dla mieszkających tam ludzi. Po-gorszenie warunków emisji wynika również często:

² ze stosowania przestarzałych urządzeń grzewczych (pieców i kotłów) o niskiej sprawności,

² ze złego stanu technicznego urządzeń i instalacji oraz nieprawidłowej ich eks-ploatacji,

² ze spalania w domowych piecach i kotłowniach złej jakości paliw, o niskiej kalo-ryczności, ale dużej zawartości siarki i popiołu,

² ze spalania w domowych piecach i kotłowniach odpadów.

jaKie działania naLeŻy zateM PodejMować, aby ograniczać eMisję szKodLiwych Pyłów i gazów Pochodzącą z naszych doMów?

Przede wszystkim: ² dbać o właściwy stan technicznym pieców i kotłów – wyższa sprawność urzą-dzeń to również mniejsze zużycie opału,

² wzywać kominiarza, aby sprawdził czy kominy są drożne; zaleganie sadzy powo-duje pogorszenie warunków spalania, może też spowodować pożar,

² używać węgla dobrej jakości, o niskiej zawartości popiołu i siarki, ² nie spalać odpadów, np.: plastiku, gumy, opakowań bo farbach, lakierach, roz-puszczalnikach, płyt wiórowych, sklejki, pomalowanego lub impregnowanego drewna itd,

² w miarę możliwości wymieniać stare kotły na nowoczesne, wysokosprawne urządzenia, które przy takim samym zużyciu opału wytwarzają więcej ciepła,

² wykorzystywać odnawialne źródła energii – ogniwa solarne, fotowoltaiczne, pompy ciepła.

drUgiM eLeMenteM, MającyM znaczny Udział w nisKiej eMisji jest transPort drogowy. Rozwój cywilizacji pociąga za sobą m.in. wzrost liczby samo-chodów. Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2010 roku, w Polsce, na 1000 osób przypadało 447 samochodów osobowych, w 2013 roku wartość ta wynosiła już 504.

Stały wzrost liczby pojazdów poruszających się po drogach wymusza podejmowa-nie działań prowadzących do zmniejszenia ich uciążliwości wynikającej z emisji spalin i hałasu. Kierunki prowadzonych działań to np. budowa dróg ekspresowych i szybkie-go ruchu, wyprowadzenie ruchu z centrów miast poprzez budowę obwodnic, remonty i modernizacje dróg, wprowadzanie tzw. zielonych fal w ruchu ulicznym. Aby zachęcić mieszkańców do częstszego zostawiania własnych samochodów w domu, modernizuje się publiczny transport zbiorowy poprzez zakup nowych, wygodniejszych i bardziej eko-logicznych pojazdów, dostosowuje się rozkłady jazdy do lokalnych potrzeb.

Rozwiązaniem zarówno ekonomicznym jak i ekologicznym jest publiczny transport wykorzystujący trolejbusy. W Polsce trolejbusy jeżdżą w Gdyni, Tychach i Lublinie. Pojaz-dy te, do poruszania się wykorzystują energię elektryczną, dzięki czemu nie wytwarzają spalin. Ciekawym rozwiązaniem są trolejbusy hybrydowe. Wyposażone są w baterie lub w silnik spalinowy, które umożliwiają jazdę bez konieczności zasilania z sieci trakcyjnej. Takie rozwiązanie wykorzystuje się w sytuacjach awaryjnych lub gdy na trasie przejazdu są odcinki bez trakcji.

Wiele miast wspiera transport rowerowy. Ten środek lokomocji zapewnia najszyb-sze przemieszczanie się na kilkukilometrowych dystansach w zatłoczonych miastach. Poprzez budowę dróg rowerowych, parkingów i stojaków rowerowych oraz wprowa-dzanie systemu roweru miejskiego, w ramach którego powstaje sieć bezobsługowych wypożyczalni rowerów, zachęca się mieszkańców nie tylko do ich rekreacyjnego wyko-rzystywania ale również jako środka transportu umożliwiającego dotarcie np. do szkoły lub pracy.

o projekcie

Projekt Nie TRUj PoWieTRZA – Miej CZyM oddyChAć – KAMPANiA edUKACyjNA doTyCZąCA PRZeCiWdZiAłANiA NiSKiej eMiSji realizowany jest przez Gminę Lub-lin w ramach programu priorytowego 7 – edukacja ekologiczna, tematyka: Przeciwdzia-łanie niskiej emisji, w okresie od 1 kwietnia 2014 r. do 31 grudnia 2014 r.

Projekt, współfinansowany ze środków Narodowego Funduszu ochrony Środowi-ska i Gospodarki Wodnej, obejmuje m.in. działania: publikację artykułów informacyjnych dotyczących niskiej emisji, produkcję i emisję spotu oraz filmu edukacyjnego, ogólno-polski konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży, kampanię billboardową i konferencję edukacyjną.

Niniejsze wydawnictwo zawiera przegląd wybranych prac plastycznych wykona-nych przez dzieci i młodzież w i i ii edycji konkursu plastycznego realizowanego w ra-mach Projektu, nawiązujących do hasła kampanii „Nie truj powietrza – miej wpływ na to czym oddychasz”.

ogłoszony przez Gminę Lublin konkurs skierowany był do przedszkoli i szkół pod-stawowych miast: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gorzów Wielkopolski, Katowice, Kiel-ce, Kraków, Lublin, łódź, olsztyn, opole, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wroc-ław.

Konkurs obejmował trzy kategorie wiekowe: kategoria i – dzieci przedszkolne, ka-tegoria ii – uczniowie klas i-iii szkoły podstawowej, kategoria iii – uczniowie klas iV-Vi szkoły podstawowej. Największe zainteresowanie konkursem wykazały dzieci przed-szkolne, które wykonały największą liczbę prac.

Kategoria wieKowa i

przedszkole

nagrodzeni edycja i

miejsce i

BARBARA SZyMAńSKA PRZedSZKoLe Z oddZiAłAMi iNTeGRACyjNyMi NR 36 LUBLiN

Kategoria wieKowa i

przedszkole

Kategoria wieKowa i

przedszkole

WeRoNiKA BAdZiAN ZeSPół SZKoLNo-PRZedSZKoLNy NR 13 WRoCłAW

nagrodzeni edycja i

miejsce ii

WeRoNiKA BAdZiAN ZeSPół SZKoLNo-PRZedSZKoLNy NR 13 WRoCłAW

Kategoria wieKowa i

przedszkole

Kategoria wieKowa i

przedszkole

nagrodzeni edycja i

miejsce iii

jULiA BUłAT SAMoRZądoWe PRZedSZKoLe NR 43 KRAKóW

Kategoria wieKowa i

przedszkole

Kategoria wieKowa i

przedszkole

NAdiA BiAłeK PRZedSZKoLe NR 34 LUBLiN

nagrodzeni edycja ii

miejsce i

Kategoria wieKowa i

przedszkole


miejsce ii

ZUZANNA heLińSKA PUBLiCZNe PRZedSZKoLe iNTeGRACyjNe NR 40 LUBLiN

Kategoria wieKowa i

przedszkole


miejsce iii

MAjA BęCZyńSKA PRZedSZKoLe NR 34 LUBLiN

Kategoria wieKowa ii

szkoła podstaWoWa klasa i-iii

hANNA PoNieWoZiK SZKołA PodSTAWoWA NR 6 LUBLiN

nagrodzeni edycja i

miejsce i

nagrodzeni edycja i

miejsce ii



ZUZANNA MieLNiCZeK ZeSPół PAńSTWoWyCh SZKół MUZyCZNyCh KRAKóW



KARoL STęPNieWSKi SZKołA PodSTAWoWA NR 6 KRAKóW

nagrodzeni edycja i

miejsce iii



jULiA NieŚCioR SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN


miejsce i



MiKołAj SZyMoWSKi SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN


miejsce ii




miejsce iii

MATeUSZ oSTRoWSKi SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN

Kategoria wieKowa iii

szkoła podstaWoWa klasa iV-Vi

WiKToRiA KUFRejSKA SZKołA PodSTAWoWA NR 4 LUBLiN

nagrodzeni edycja i

miejsce i



nagrodzeni edycja i

miejsce ii

jAKUB PoMoRSKi SZKołA PodSTAWoWA NR 4 LUBLiN



ANNA CeBULA SZKołA PodSTAWoWA NR 7 KieLCe

nagrodzeni edycja i

miejsce iii



KATARZyNA GóRA SZKołA PodSTAWoWA NR 2 LUBLiN


miejsce i



SANdRA MAKSiM SZKołA PodSTAWoWA NR 2 LUBLiN


miejsce ii



ANNA GoZdALSKA SZKołA PodSTAWoWA NR 2 LUBLiN


miejsce iii

wszystKie Kategorie wieKowe

pozostałe prace

GABRieLA GąSioR SZKołA PodSTAWoWA NR 29 LUBLiN


pozostałe prace

GABRieLA KLoNoWSKA SZKołA PodSTAWoWA NR 6 LUBLiN


pozostałe prace

LeoN SiWieC PRZedSZKoLe NR 54 LUBLiN


pozostałe prace

BeReNiKA oKAPA SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN


pozostałe prace

jULiA KRUK SZKołA PodSTAWoWA W SUKoWie


pozostałe prace

MAjA PARWiCKA PRZedSZKoLe MiejSKie NR 18 GoRZóW WLKP.


pozostałe prace

MARTA KoZAKieWiCZ PRZedSZKoLe PUBLiCZNe NR 2 oPoLe


pozostałe prace

jULiA PRUSiK PRZedSZKoLe MiejSKie NR 20 oLSZTyN


pozostałe prace

KARoLiNA BłAZiAK NiePUBLiCZNe PRZedSZKoLe „KANGUReK” LUBLiN


pozostałe prace

KRZySZToF MiZeRSKi NiePUBLiCZNe PRZedSZKoLe „KANGUReK” LUBLiN


pozostałe prace

NATALiA oRZeChoWSKA NiePUBLiCZNe PRZedSZKoLe „KANGUReK” LUBLiN


pozostałe prace

ALeKSANdRA PoGoRZeLSKA SZKołA PodSTAWoWA NR 43 BiAłySToK


pozostałe prace

MATeUSZ WeReMKo SZKołA PodSTAWoWA NR 52 LUBLiN


pozostałe prace

jULiA SAChARCZUK SZKołA PodSTAWoWA NR 52 BiAłySToK


pozostałe prace

jULiA FoRNALiK SZKołA PodSTAWoWA NR 38 LUBLiN


pozostałe prace

jULiA łAWNiK PRZedSZKoLe NR 5 LUBLiN


pozostałe prace

MARTyNA PAWłAT SZKołA PodSTAWoWA NR 2 LUBLiN


pozostałe prace

ALeKSANdRA ołóWKA PRZedSZKoLe NR 78 LUBLiN


pozostałe prace

ZUZANNA ChRoMCZAK SZKołA PodSTAWoWA NR 52 LUBLiN


pozostałe prace

KASiA KiBeR PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

KACPeR GAWRoN SZKołA PodSTAWoWA NR 14 LUBLiN


pozostałe prace

KAMiLA BARToSZ SZKołA PodSTAWoWA NR 31 LUBLiN


pozostałe prace

jULiA GiL PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

MATeUSZ CZeRW SZKołA PodSTAWoWA NR 14 LUBLiN


pozostałe prace

MACiej BeRKoWSKi SZKołA PodSTAWoWA NR 29 LUBLiN


pozostałe prace

MACiej TARNoBRAńSKi SZKołA PodSTAWoWA NR 29 LUBLiN


pozostałe prace

SANdRA RAdZiK SZKołA PodSTAWoWA NR 34 LUBLiN


pozostałe prace

GABRieLA NAKoNieCZNA SZKołA PodSTAWoWA NR 29 LUBLiN


pozostałe prace

ANToNi SZKołUT SZKołA PodSTAWoWA NR 2 LUBLiN


pozostałe prace

MAGdALeNA PALiK SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN


pozostałe prace

AdAM KUjAWSKi SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN


pozostałe prace

dARiA ChAChULSKA PRZedSZKoLe NR 32 LUBLiN


pozostałe prace

AMeLiA WASiLeWSKA PUBLiCZNe PRZedSZKoLe iNTeGRACyjNe LUBLiN


pozostałe prace

łUCjA MAj SZKołA PodSTAWoWA NR 14 LUBLiN


pozostałe prace

WiKToRiA ŚWiąTeK PUBLiCZNe PRZedSZKoLe iNTeGRACyjNe LUBLiN


pozostałe prace

MARTyNA FiLoZoF SZKołA PodSTAWoWA NR 34 LUBLiN


pozostałe prace

SZyMoN WieCZeRZAK PRZedSZKoLe NR 50 LUBLiN


pozostałe prace

KARoLiNA CZoP PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

WeRoNiKA KoSieRB PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

KRZySZToF MAjdAN PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

MARiA KAMińSKA PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

eMiLiA MRoZiK PUBLiCZNe PRZedSZKoLe iNTeGRACyjNe NR 40 LUBLiN


pozostałe prace

WojCieCh jURKieWiCZ SZKołA PodSTAWoWA NR 34 LUBLiN


pozostałe prace

MATeUSZ WójToWiCZ PUBLiCZNe PRZedSZKoLe iNTeGRACyjNe NR 40 LUBLiN


pozostałe prace

WojCieCh oZiMKieWiCZ SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN


pozostałe prace

BARToSZ ZiAMBeR SAMoRZądoWe PRZedSZKoLe NR 34 KieLCe


pozostałe prace

ANieLA LiPińSKA PRZedSZKoLe SAMoRZądoWe NR 36 KieLCe


pozostałe prace

WiKToR WRóBeL PRZedSZKoLe NR 85 LUBLiN


pozostałe prace

MAGdA GAGoŚ PRZedSZKoLe NR 37 LUBLiN


pozostałe prace

MAjA KoZieł ZeSPół SZKół oGóLNoKSZTAłCąCyCh NR 6 LUBLiN


pozostałe prace

MAGdALeNA PANKieWiCZ SZKołA PodSTAWoWA NR 2 LUBLiN


pozostałe prace

iWoNA BARCZeNTeWiCZ SZKołA PodSTAWoWA NR 40 LUBLiN


pozostałe prace

jULiA BoGUSZ SZKołA PodSTAWoWA NR 31 LUBLiN


pozostałe prace

oLiWiA BRZoZoWSKA ZSo NR 6 LUBLiN


pozostałe prace

KARoL GRZyWACZ SZKołA PodSTAWoWA NR 27 RZeSZóW


pozostałe prace

ALBeRT MAZUR PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

WeRoNiKA PALUCh SZKołA PodSTAWoWA NR 31 LUBLiN


pozostałe prace

hANNA KRUPA ZeSPół SZKoLNo-PRZedSZKoLNy NR 13 WRoCłAW


pozostałe prace

MACiej KNAP SZKołA PodSTAWoWA NR 1 SZCZeCiN


pozostałe prace

ANNA SłoMKA SZKołA PodSTAWoWA NR 4 LUBLiN


pozostałe prace

WiKToRiA jASińSKA SZKołA PodSTAWoWA NR 10 LUBLiN


pozostałe prace

jAKUB ZięBA SZKołA PodSTAWoWA NR 4 LUBLiN


pozostałe prace

iGA GiżeWSKA SZKołA PodSTAWoWA NR 38 LUBLiN


pozostałe prace

KoRNeLiA WRóTNA SZKołA PodSTAWoWA NR 52 LUBLiN


pozostałe prace

jULiA PASTUSZKA PRZedSZKoLe NR 5 LUBLiN


pozostałe prace

KLAUdiA KAPRoń SZKołA PodSTAWoWA NR 29 LUBLiN


pozostałe prace

PoSTAWSKA MAjA PRZedSZKoLe NR 15 LUBLiN


pozostałe prace

NASTAZjA PoWRoźNiK SZKołA PodSTAWoWA NR 1 SZCZeCiN


pozostałe prace

LeNA STęPień PRZedSZKoLe SAMoRZądoWe NR 34 KieLCe


pozostałe prace

dARiA CZeMNy PRZedSZKoLe PUBLiCZNe NR 50 SZCZeCiN


pozostałe prace

PAWeł BijAK PRZedSZKoLe SAMoRZądoWe NR 34 KieLCe

pozostałe prace wszystKie Kategorie wieKowe

hAjA SZTejhAN PRZedSZKoLe NR 79 LUBLiN

ksiazka nietruj powietrza

Environment