Heilbrigðisþing 2003Heilbrigðisþing 2003Háskólasjúkrahús á ÍslandiHáskólasjúkrahús á Íslandi

- - Framtíðarsýn, hlutverk og samfélagsleg ábyrgð –Framtíðarsýn, hlutverk og samfélagsleg ábyrgð –

“Kennsla heilbrigðisstétta”“Kennsla heilbrigðisstétta”

Kristján Erlendsson læknir,Kristján Erlendsson læknir,dósent og kennslustjóri/varadeildarforseti læknadeildar HÍ,dósent og kennslustjóri/varadeildarforseti læknadeildar HÍ,

sviðsstjóri læknisþáttar kennslu- og fræðasviðs,sviðsstjóri læknisþáttar kennslu- og fræðasviðs,Skrifstofu kennslu, vísinda og þróunar,Skrifstofu kennslu, vísinda og þróunar,

Landspítala - háskólasjúkrahússLandspítala - háskólasjúkrahúss

Kennsla heilbrigðisstéttaKennsla heilbrigðisstétta

31 stétt nýtur lögverndaðs starfsheitis31 stétt nýtur lögverndaðs starfsheitis Kennsla/starfsnám fer einkum fram á LSH, Kennsla/starfsnám fer einkum fram á LSH,

FSA og í heilsugæslunniFSA og í heilsugæslunni Læknanemar og hjúkrunarnemar stærstu Læknanemar og hjúkrunarnemar stærstu

hóparnirhóparnir Inntökupróf í læknanám, hjúkrunarnám og Inntökupróf í læknanám, hjúkrunarnám og

sjúkraliðanámsjúkraliðanám

Stefnumörkun LSHStefnumörkun LSHSkrifstofa kennslu, vísinda og þróunarSkrifstofa kennslu, vísinda og þróunar

Leiðarljós:Leiðarljós:

Á Landspítala – háskólasjúkrahúsi LSH er samtvinnað í Á Landspítala – háskólasjúkrahúsi LSH er samtvinnað í daglegum rekstri spítalans; þjónusta, kennsla og daglegum rekstri spítalans; þjónusta, kennsla og rannsóknir.rannsóknir.

LSH gegnir meginhlutverki í menntun og starfsþjálfun LSH gegnir meginhlutverki í menntun og starfsþjálfun heilbrigðisstéttta á Íslandi.heilbrigðisstéttta á Íslandi.

Menntun og starfsþjálfun heilbrigðisstétta er undirstaða Menntun og starfsþjálfun heilbrigðisstétta er undirstaða gæða og þjónustuumfangs heilbrigðisþjónustu Íslendinga.gæða og þjónustuumfangs heilbrigðisþjónustu Íslendinga.

Heilbrigðisþjónustan er jafnframt uppspretta efniviðar til Heilbrigðisþjónustan er jafnframt uppspretta efniviðar til kennslu og rannsókna auk þess að vera mótandi fyrir kennslu og rannsókna auk þess að vera mótandi fyrir viðhorf og viðmót nýs heilbrigðisstarfsfólks í garð sjúklinga viðhorf og viðmót nýs heilbrigðisstarfsfólks í garð sjúklinga og samstarfsfólks.og samstarfsfólks.

Stefnumörkun LSHStefnumörkun LSHSkrifstofa kennslu, vísinda og þróunarSkrifstofa kennslu, vísinda og þróunar

Framtíðarsýn:Framtíðarsýn: ““Að festa svo í sessi samspil og samþáttun Að festa svo í sessi samspil og samþáttun

kennslu, rannsókna og þjónustu í daglegu kennslu, rannsókna og þjónustu í daglegu starfi LSH, að spítalinn skipi sér með starfi LSH, að spítalinn skipi sér með óyggjandi hætti meðal þeirra óyggjandi hætti meðal þeirra háskólasjúkrahúsa sem best gera”háskólasjúkrahúsa sem best gera”

Markmið læknanámsMarkmið læknanáms

““Að mennta læknakandidata sem geta tekist Að mennta læknakandidata sem geta tekist á við frekari þjálfun sem læknar með á við frekari þjálfun sem læknar með skipulagðri leiðbeiningu og eftirliti og sem skipulagðri leiðbeiningu og eftirliti og sem ekki hafa glatað neinum möguleikum hvað ekki hafa glatað neinum möguleikum hvað varðar val á framhaldsnámi. Þannig búi varðar val á framhaldsnámi. Þannig búi útskrifaðir læknakandidatar yfir klínískri útskrifaðir læknakandidatar yfir klínískri færni ásamt skilningi og yfirsýn yfir færni ásamt skilningi og yfirsýn yfir gunngreinar læknisfræði, sem jafnast á við gunngreinar læknisfræði, sem jafnast á við það besta hjá nágrannaþjóðum okkar”. það besta hjá nágrannaþjóðum okkar”.

Ný námsskrá leggur áherslu á:Ný námsskrá leggur áherslu á:

Skilning á grunngreinum, meingerð og meinferlum Skilning á grunngreinum, meingerð og meinferlum sjúkdómasjúkdóma

Læknisfræðilega siðfræðiLæknisfræðilega siðfræði Klíníska færniKlíníska færni Samþættingu þekkingarSamþættingu þekkingar Gagnrýnið mat á gildi upplýsingaGagnrýnið mat á gildi upplýsinga Aðferðafræði vísinda, tölfræði og faraldsfræðiAðferðafræði vísinda, tölfræði og faraldsfræði Fagmennsku, dómgreind og öguð vinnubrögðFagmennsku, dómgreind og öguð vinnubrögð Tjáningu og samskiptatækniTjáningu og samskiptatækni Vandamiðað nám (Problem based learning)Vandamiðað nám (Problem based learning)

Nýjar starfsreglur Nýjar starfsreglur FramhaldsmenntunarráðsFramhaldsmenntunarráðs

Framhaldsmenntunarráð er eitt af fastaráðum Framhaldsmenntunarráð er eitt af fastaráðum læknadeildarlæknadeildar

Það er m.a. skipað fulltrúum læknasamtakanna og Það er m.a. skipað fulltrúum læknasamtakanna og fulltrúum heilbrigðisstofnana auk fulltrúum fulltrúum heilbrigðisstofnana auk fulltrúum unglækna og læknanemaunglækna og læknanema

Fjallar um kandidatsárið, sérfræðimenntun, Fjallar um kandidatsárið, sérfræðimenntun, viðhaldsmenntun og rannsóknatengt viðhaldsmenntun og rannsóknatengt framhaldsnám lækna framhaldsnám lækna

Landspítalinn sem háskólasjúkrahúsLandspítalinn sem háskólasjúkrahús

Þar fer fram kennsla heilbrigðisstétta á Þar fer fram kennsla heilbrigðisstétta á háskólastigiháskólastigi

Þar eru stundaðar umfangsmikllar rannsóknir, Þar eru stundaðar umfangsmikllar rannsóknir, einkum lækna og hjúkrunarfræðingaeinkum lækna og hjúkrunarfræðinga

Þjónusta við sjúklinga mótast af kennslu og Þjónusta við sjúklinga mótast af kennslu og rannsóknum, kennsla og rannsóknir mótast rannsóknum, kennsla og rannsóknir mótast byggjast á þjónustu við sjúklingabyggjast á þjónustu við sjúklinga

Spítalinn gegnir lykilhlutverki í framhaldsnámiSpítalinn gegnir lykilhlutverki í framhaldsnámi

Er LSH akademísk stofnun?Er LSH akademísk stofnun?

Aðstoðarlæknir kemur á vakt kl. 23.00Aðstoðarlæknir kemur á vakt kl. 23.00 Sinnir sínum vaktastörfumSinnir sínum vaktastörfum Á morgunfundi kl. 08.00 er hann búinn að Á morgunfundi kl. 08.00 er hann búinn að

taka digital mynd af áhugaverðri taka digital mynd af áhugaverðri röntgenmynd frá vaktinni og búa til PP röntgenmynd frá vaktinni og búa til PP kynningu um “multiple lung nodules”kynningu um “multiple lung nodules”

Aðstoðarlæknir hefði einhvern tíman frekar Aðstoðarlæknir hefði einhvern tíman frekar farið að sofa!farið að sofa!

Er LSH rannsóknarstofnun?Er LSH rannsóknarstofnun?

Klínískur efniviður sem undirstaða birtingar Klínískur efniviður sem undirstaða birtingar fjölda greina í ritrýndum tímaritumfjölda greina í ritrýndum tímaritum

Á rannsóknastofum LSH tengjast klínískar Á rannsóknastofum LSH tengjast klínískar þjónusturannsóknir gæðaúttektum og virkum þjónusturannsóknir gæðaúttektum og virkum grunnrannsóknumgrunnrannsóknum

Starfsfólk LSH stundar umfangsmikið Starfsfólk LSH stundar umfangsmikið rannsóknarsamstarf við innlenda og erlenda rannsóknarsamstarf við innlenda og erlenda aðila aðila

Áhirf kennslu á þjónustuÁhirf kennslu á þjónustuÁhrif þjónustu á kennsluÁhrif þjónustu á kennslu

Í samningi LSH og HÍ er gert ráð fyrir nánu Í samningi LSH og HÍ er gert ráð fyrir nánu samstarfi sviðsstjóra (LSH) og samstarfi sviðsstjóra (LSH) og forstöðumanns “samsvarandi” fræðasviðs forstöðumanns “samsvarandi” fræðasviðs (HÍ), sé ekki um sama aðila að ræða(HÍ), sé ekki um sama aðila að ræða

Stefnumótun, jafnvel er varðar klíníska Stefnumótun, jafnvel er varðar klíníska þjónustu, getur mótast af þörfum kennslu þjónustu, getur mótast af þörfum kennslu

Forstöðumennska fræðasviða í læknadeild Forstöðumennska fræðasviða í læknadeild og hjúkrunardeild er í mótunog hjúkrunardeild er í mótun

Áhirf kennslu á þjónustuÁhirf kennslu á þjónustuÁhrif þjónustu á kennsluÁhrif þjónustu á kennslu

Nemar í heilbrigðisvísindum, læknanemar, Nemar í heilbrigðisvísindum, læknanemar, unglæknar, hjúkrunarnemar, læra það sem unglæknar, hjúkrunarnemar, læra það sem fyrir þeim er haft!fyrir þeim er haft!

Fyrirmyndir mikilvægar: “Practice what you Fyrirmyndir mikilvægar: “Practice what you preach”preach”

Það tekur mun skemmri tíma að kveða niður Það tekur mun skemmri tíma að kveða niður hið jákvæða en að byggja það upphið jákvæða en að byggja það upp

Nemandi getur skipt um karakter við að Nemandi getur skipt um karakter við að skipta um deild!skipta um deild!

Hvert stefnir?Hvert stefnir?

Þegar rót sameiningarferilsins gengur yfir gefst Þegar rót sameiningarferilsins gengur yfir gefst tækifæri til meiri festu í háskólastarfi LSH tækifæri til meiri festu í háskólastarfi LSH

Betra skipulag kennslu og rannsókna leiðir til betri Betra skipulag kennslu og rannsókna leiðir til betri þjónustuþjónustu

Fjölgun nemenda gerir jafnframt meiri kröfur til Fjölgun nemenda gerir jafnframt meiri kröfur til endurskipulagningar starfsþjálfunar, þátttöku fleiri endurskipulagningar starfsþjálfunar, þátttöku fleiri sjúkrastofnana til að koma í veg fyrir myndun nýrra sjúkrastofnana til að koma í veg fyrir myndun nýrra “biðlista”; biðlista þeirra sem þurfa t.d að ljúka “biðlista”; biðlista þeirra sem þurfa t.d að ljúka kandidatsárinu kandidatsárinu

Hvert skal stefna?Hvert skal stefna?

Auka þarf samstarf LSH, læknadeildar Auka þarf samstarf LSH, læknadeildar einkastofa/stofnana og heilsugæslueinkastofa/stofnana og heilsugæslu

Bæta skipulagning “blokka” aðstoðarlæknaBæta skipulagning “blokka” aðstoðarlækna Auka samstarf við erlendar kennslustofnanirAuka samstarf við erlendar kennslustofnanir Sækja viðurkenningu náms og þjálfunar hérlendisSækja viðurkenningu náms og þjálfunar hérlendis Formfesta námsdvalir erlendra lækna á Íslandi Formfesta námsdvalir erlendra lækna á Íslandi Tryggja framhaldsnám íslenskra lækna erlendis og Tryggja framhaldsnám íslenskra lækna erlendis og

tengja sérnámi hérlendistengja sérnámi hérlendis

Staða heilbrigðisvísindadeilda innan Staða heilbrigðisvísindadeilda innan HÍ, innan LSH, milli HÍ og LSH(!)HÍ, innan LSH, milli HÍ og LSH(!)

Gerðar verða meiri kröfur til gegnsærrar fjármálastjórnarGerðar verða meiri kröfur til gegnsærrar fjármálastjórnar Gera þarf úttekt á raunverulegum kennslukostnaði Gera þarf úttekt á raunverulegum kennslukostnaði Fylgjast þarf sérstaklega með skiptingu fjármuna innan HÍFylgjast þarf sérstaklega með skiptingu fjármuna innan HÍ Byggingamál heilbrigðisvísindadeilda s.s. læknadeildar Byggingamál heilbrigðisvísindadeilda s.s. læknadeildar

þurfa að komast í forgang innan HÍ (byggingalega ekki um þurfa að komast í forgang innan HÍ (byggingalega ekki um einaeina deild að ræða) deild að ræða)

Kennarar læknadeildar (læknar LSH!) hafa sérstöðu og Kennarar læknadeildar (læknar LSH!) hafa sérstöðu og eiga takmarkaða samleið með öðrum háskólakennurum eiga takmarkaða samleið með öðrum háskólakennurum (m.a. vegna klínískra starfa)(m.a. vegna klínískra starfa)

Eitt verkefni – tvær stofnanir – tvö ráðuneytiEitt verkefni – tvær stofnanir – tvö ráðuneyti

FramtíðarverkefniFramtíðarverkefni

Þverfaglegt samstarf heilbrigðisstéttaÞverfaglegt samstarf heilbrigðisstétta Kennsla, ástundun professionalismaKennsla, ástundun professionalisma Notkun/söfnun heilbrigðisupplýsinga (health Notkun/söfnun heilbrigðisupplýsinga (health

informatics), rafræn sjúkraskráinformatics), rafræn sjúkraskrá Líftækni og líftækniupplýsingar (bioinformatics)Líftækni og líftækniupplýsingar (bioinformatics) Heilsuhagfræði og heilbrigðisstjórnunHeilsuhagfræði og heilbrigðisstjórnun Tæki og tækni í lífvísindum (biotechnology)Tæki og tækni í lífvísindum (biotechnology) Gagnreynd nálgun og meðferðGagnreynd nálgun og meðferð ““Að gera betur og betur” (Gæðastarf, “Clinical Að gera betur og betur” (Gæðastarf, “Clinical

improvement action)improvement action)

Professionalismi/FagmennskaProfessionalismi/Fagmennska Að átta sig á eðli “starfsins” - læknaeiðurAð átta sig á eðli “starfsins” - læknaeiður Að sýna hlutverki sínu virðinguAð sýna hlutverki sínu virðingu Að sýna sjúklingum virðingu og skilningAð sýna sjúklingum virðingu og skilning Að sýna samstarfsfólki virðingu (teymi)Að sýna samstarfsfólki virðingu (teymi) Að virða stöðu yfirmannaAð virða stöðu yfirmanna Að kenna þeim sem geta af þér lærtAð kenna þeim sem geta af þér lært Að átta sig á ábyrgð er felst í skráningu, sjúkraskrám, eldri Að átta sig á ábyrgð er felst í skráningu, sjúkraskrám, eldri

upplýsingum, atvikaskráningu, upplýsingum, atvikaskráningu, Að þekkja eigin takmörk og að leita sér hjálparAð þekkja eigin takmörk og að leita sér hjálpar Að virða þagnarskyldunaAð virða þagnarskylduna Að “standa á rétti sínum” á réttum tíma og við réttar aðstæðurAð “standa á rétti sínum” á réttum tíma og við réttar aðstæður

““Newer let the practice of medicine be replaced by the business of Newer let the practice of medicine be replaced by the business of medicine”medicine”

Samskiptafletir LSH og Ld HÍSamskiptafletir LSH og Ld HÍ

Skrifstofa kennslu, vísinda og þróunar LSHSkrifstofa kennslu, vísinda og þróunar LSH Svið (LSH) – fræðasvið LdSvið (LSH) – fræðasvið Ld Háskólaspítali: samþáttun kennslu, rannsókna og þjónustuHáskólaspítali: samþáttun kennslu, rannsókna og þjónustu Sameiginleg tækifæri t.d. í húsnæðismálum:Sameiginleg tækifæri t.d. í húsnæðismálum:

KennsluverKennsluverLífvísindaseturLífvísindaseturHúsnæði fyrir sjúklingamiðaða nálgunHúsnæði fyrir sjúklingamiðaða nálgun

Við höfum dregist átakanlega aftur úr er varðar aðstöðuVið höfum dregist átakanlega aftur úr er varðar aðstöðu

Eitt verkefni – tvær stofnanirEitt verkefni – tvær stofnanir

Globalisation:Globalisation: Bólginn ökkli og útbrot eftir ferðalag í ÞýskalandiBólginn ökkli og útbrot eftir ferðalag í Þýskalandi