web viewvoorkom een burn out, voorkom dat je wordt leeggezogen door groepen of individuen die je...

OPLEIDINGSINHOUDEN EN RICHTLIJNEN

POSTGRADUAAT COACHING, SUPERVISIE EN TEAMBEGELEIDING

POSTGRADUAAT

VERSIE 5 OKTOBER 2014

Postgraduaat ‘Coaching, supervisie en teambegeleiding’

Inhoud1 Uitgebreid programma per dag.....................................................................5

1.1 Opleidingsonderdeel 1............................................................................5

1.1.1 Dag 1: Aankomen bij elkaar & Leren ‘leren’, ‘leren en veranderen’. 5

1.1.2 Dag 2: Coaching................................................................................6

1.1.3 Dag 3 : Supervisie en leergroepen....................................................6

1.1.4 Dag 4: Een grote verscheidenheid aan overlegkanalen en begeleidingsmethodieken..............................................................................7

1.1.5 Dag 5: Complexiteit van de communicatie.....................................10

1.1.6 Dag 6 : Supervisie...........................................................................10

1.1.7 Dag 7: Motivatie voor het leren & teambegeleiding........................10

1.2 Opleidingsonderdeel 2..........................................................................11

1.2.1 Dag 1:Tools : creatief coachen........................................................11

1.2.2 Dag 2: Supervisiegroepen en leergroep..........................................11

1.2.3 Dag 3: Oplossingsgerichte tools en schaalvragen en optimaal gebruik van je creatieve vaardigheden.......................................................12

1.2.4 Dag 4: Kernkwadranten in supervisie en coaching.........................14

1.2.5 Studiedag........................................................................................14

1.2.6 Dag 5 : Sociale stijlen......................................................................14

1.2.7 Dag 6: Supervisiegroepen en leergroep..........................................14

1.2.8 Dag 7: Creatief coachen..................................................................15

1.2.9 Dag 8: Presentatie van de portfolio’s..............................................15


1.3.1 Dag 1:Systeemdenken (voormiddag) & Eigen visie ontwikkelen (namiddag)..................................................................................................16

1.3.2 Dag 2: Gestalt in supervisie en coaching (VM) & Oplossingsgericht werken in coaching en teambegeleiding (NM).............................................16

1.3.3 Dag 3:Neurolinguïstisch Programmeren (NLP)................................17

1.3.4 Dag 4: Supervisie en leergroep.......................................................18

1.3.5 Dag 5: Oplossingsgericht werken in coaching en teambegeleiding 182


1.3.6 Dag 6: Oplossingsgericht werken in coaching en teambegeleiding (VM) & creatief coachen (NM)......................................................................19


1.4.1 Dag 1: coach, een internationaal profiel & feedback en/of kritiek geven 20

1.4.2 Dag 2: Keuzes aanbieden, reflectie en complimenteren.................20

1.4.3 Dag 3: Vragen stellen…..................................................................21

1.4.4 Dag 4: Supervisie- en leergroep......................................................22

1.4.5 Dag 5: Teams leiden: volgen en leiden & Weerstand en inzetsnegatie...............................................................................................22

1.4.6 Dag 6: doelen formuleren en confronteren.....................................23

1.4.7 Dag 7: Supervisie- en leergroep......................................................23

1.4.8 Dag 8: studiedag.............................................................................24

1.4.9 Dag 9: Presentatie van de portfolio’s..............................................24

2 Lesdata........................................................................................................25

2.1 STARTGROEP 2013................................................................................25

2.2 STARTGROEP 2014................................................................................27

3 Het opmaken van een portfolio...................................................................28

4 Voorstel tot portfoliostukken.......................................................................29

4.1 Opdracht 1: Toepassing Logische niveaus van Dilts..............................29

4.2 Opdracht 2 ‘Kernkwadranten en linken met andere tools’................................31

4.3 Opdracht 3 ‘Creatieve techniek met Hoeden van Bono...................................32

4.4 Opdracht 4 : coachsessie filmen*................................................................33

4.5 Opdracht 5 : studiedag- opdracht*...............................................................34

4.6 Opdracht 6: attitudes in een coaching*.........................................................34

4.7 Opdracht 7: Selfcoaching, mijn professioneel levensdoel................................34

4.8 Opdracht 8: Op weg met oplossingsgerichte zelfcoaching..............................35

4.9 Verplichte en aanbevolen literatuur.............................................................36

4.9.1 Verplichte literatuur........................................................................36

4.9.2 Aanbevolen literatuur.....................................................................36

3


4


1 Uitgebreid programma per dag

1.1 Opleidingsonderdeel 11.1.1 Dag 1: Aankomen bij elkaar & Leren ‘leren’, ‘leren en

veranderen’

9u – 10u :

Lesgevers : Agnès en Chris

Aankomen bij elkaar

- Situering van de opleiding en structuur van de portfoliogroepen en supervisiegroepen (15 min)

- Werken met portfolio (45 min)

10u - 13u : Leren ‘leren,’ leren en ‘veranderen’

Lesgever : Agnès Biltris

Vertrekkend vanuit reflectie op eigen leerervaring en eigen ontwikkeling wordt met de volledige groep een mindmap gemaakt van aspecten en de beïnvloedende factoren van het leren als proces. Vanuit deze praktische reflecties wordt verbinding gemaakt met meer theoretische kaders zoals de leercirkel van Kolb, Korthagen, single loop en double loop leren, enz.

14u – 16u Aankomen bij elkaar

Alle lesgevers

- Positieve alliteratie- Energizer- Succesgericht intervieuwen (Coert Visser)

Doorgeven van opdracht/verwachtingen voor de eerste supervisie.

1.1.2 Dag 2: Coaching

5


Lesgever : Ann De Wilde

Coaching

Iedereen is tegenwoordig ‘coach’ of heeft al wel eens iemand gecoacht. Coaching is ‘hot’ en er valt geld mee te verdienen.In deze workshop willen wij graag de essentie van een coaching proces verduidelijken. Wij kiezen er niet voor om iedere vorm van begeleiding ‘coaching’ te noemen omdat deze methodiek toch uniek is en verschillend is van andere begeleidingsvormen. Aan de hand van de Logische niveau’s van Dilts starten we de verkenning van ons coach attitude.

Ons uitgangpunt is dat de beste coach jezelf is.Je exploreert in dit onderdeel je reeds aanwezige coach competenties. We staan stil bij een aantal vragen die je je als begeleider kan stellen. Wat zijn coach competenties?Wat is mijn coach attitude ? Wat is mijn eigenheid als begeleider?Hoe tegelijkertijd empathie tonen en je neutraal opstellen ? Hoe mild blijven voor het individu of team en hardnekkig zijn voor het probleem? Hoe je valkuilen als coach onderkennen en “beheren” tijdens je begeleiding? Welke veronderstellingen en uitgangspunten kunnen je begeleidingsproces beïnvloeden?

1.1.3 Dag 3 : Supervisie en leergroepen

Supervisie en leergroep

Supervisie groep ASupervisie groep B

Leergroep C/D

Supervisie en leergroep

Supervisie groep CSupervisie groep D

Leergroep A/B

Reflectie over het eigen functioneren leerproces (supervisie) en oefenmoment (leergroep)

1.1.4 Dag 4: Een grote verscheidenheid aan overlegkanalen en begeleidingsmethodieken

Lesgever : Chris Van Dam

Ter voorbereiding van deze workshop :

6


- download het materiaal ‘intervisie’ op de blog- lees in het boek ‘De Spiegel’ : intervisie, supervisie, teambegeleiding,…

Een grote verscheidenheid aan overlegkanalen en begeleidingsmethodieken

Supervisie, intervisie, coaching, werkbegeleiding,… wat is het verschil tussen deze verschillende overlegkanalen en begeleidingsmethodieken?Iedere methodiek heeft zijn eigenheid, maar er zijn ook heel wat raakvlakken.

Wij focussen op de raakvlakken tussen deze verschillende methodieken, maar toch is het belangrijk om ook even stil te staan bij de verschillen.

Supervisie… een vorm van leerbegeleiding

In het tweede deel leggen we de focus op supervisie als vorm van leerbegeleiding. We gaan concreet verkennen wat supervisie is, wat de meerwaarde hiervan kan betekenen en wanneer het aangewezen is om voor deze vorm van leerbegeleiding te kiezen.

Intervisie : traditionele en oplossingsgerichte intervisie

Er zijn een aantal fundamentele verschillen tussen traditionele en oplossingsgerichte intervisie. Zonder afbreuk te doen aan de meerwaarde die traditionele intervisie biedt, willen wij jou inspireren om ook aan de slag te gaan met oplossingsgerichte intervisie.

Stel je vast dat de groepen die je begeleidt zeer sterk vasthouden aan de traditionele vorm van intervisie, dan kan je steeds een aantal aspecten van de oplossingsgerichte intervisie in het proces binnenbrengen. Deze modellen worden kort ingeoefend zodat je zelf kan ervaren dat je door gebruik te maken van een oplossingsgericht intervisie model niet in de rol van troubleshooter wordt geplaatst. Het gaat in een oplossingsgericht paradigma niet alleen om het verminderen of laten verdwijnen van het probleem, maar ook over het ontwerpen van een positieve uitkomst die er nog niet was.

Tools

- Team O.A.S.E. (Ilfaro)- Succesgericht interview (Coert Visser) - In the spotlight (Chris Van Dam)- Model met de 3 C’s (Chris Van Dam)

7


WERKBEGELEIDING:

Coaching Supervisie Intervisie mentorschap Counseling consultancywat Verbeteren van

individuele professionele kwaliteiten, dikwijls gericht op het behalen van de doelstellingen van de organisatie

Didactische methodiek voor het beter leren uitvoeren van geprofessionaliseerd dienstverlenend werk op basis van reflectie

Verhelderen van problemen die essentieel zijn voor professionele uitoefening van het beroep

Mensen helpen de weg te vinden in een nieuwe omgeving

Laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening. – lichte psychosociale achtergrond – gezonde mensen die het even niet meer zien zitten

Praktijk van het geven van deskundig advies binnen een bepaald gebied

- Strategie- Business- IT- juridisch

Doel Prestatie verbeterenOrganisatiedoelen bereiken

Leren leren en leren werkenDoelgericht hanteren van de relatie met de client

Professionele bekwaamheid op het werk

Inwerken in een nieuwe functie of omgeving(collega-coachen)Vakinhoudelijke thema’s

- verkrijgen van inzichten in het eigen denken, voelen, handelen en beleven

- optimaal benutten van (tot nu toe) ongebruikte mogelijkheden

- ontwikkelen van kennis en vaardigheden om het functioneren te verbeteren

- objectieve en onafhankelijke kijk op de situatie

- extern en hebben hierdoor minder vooroordelen bij gevoelige of politieke kwesties

- in tijden van gebrek aan middelen, gebruiken firma's consultants aanvullend op interne vacatures

- voor dilemma’s leidt vaak tot een lager persoonlijk/organisatie risico

Kennisvoordeel;Individueel/ Individueel of in Individueel of in In groep individueel individueel Individueel of in

8


groep groep groep groep (vaak leidinggevenden)

Groepssamenstelling

Coach – coachee /team

Supervisor – supervisant(en)

Gelijken en vrijwillige deelname

Mentor : vaak oudere collega

Counselor – cliënt

Door wieGeen beschermde titels

Coach – beroepsgroep en profiel

Opleidingen vrijwillig Aantal uren opleidingMin bachelorniveau

expertenopleiding

9


Tools

- Team O.A.S.E. (Ilfaro)- Succesgericht interview (Coert Visser) - In the spotlight (Chris Van Dam)- Model met de 3 C’s (Chris Van Dam)

1.1.5 Dag 5: Complexiteit van de communicatie

Agnès Biltris

“Je wordt altijd beïnvloed en je hebt altijd invloed, besef het”. (Mattheus in Steens R, 1993)Op basis van eenvoudige oefeningen en reflectie verkennen we de complexiteit van de “communicatie”. We staan stil bij allerhande factoren die hierin een invloed hebben en reflecteren over de effecten van de communicatie in een coachingsrelatie.

1.1.6 Dag 6 : Supervisie

Ann en Agnès

½ dag opleiding / ter vervanging van de avondsupervisie

VoormiddagSupervisie groep ASupervisie groep B

NamiddagSupervisie groep CSupervisie groep D

1.1.7 Dag 7: Motivatie voor het leren & teambegeleiding

Agnès Biltris

Motivatie voor het leren

Naast de klassieke theorieën of inzichten uit de motivatiepsychologie wordt aandacht besteed aan het vertrekken vanuit talenten of kwaliteiten als motivator voor het leren leren en de gerichtheid op de eigen competentieontwikkelingTeambegeleiding

Wat is een team, wat is samenwerken? Het team motiveren en communiceren zodat je iedereen in zijn kracht zet… een hele uitdaging.

10


1.2 Opleidingsonderdeel 21.2.1 Dag 1:Tools : creatief coachen

Ann De Wilde

We laten ons inspireren door het boek “Denken als Leonardo da Vinci “ van Michael Gelb waarin hij de zeven da Vinciaanse principes beschrijft

Ook de denkhoeden van Edward De Bono als coachingstechniek worden getraind.

1.2.2 Dag 2: Supervisiegroepen en leergroep

Alle lesgevers

Reflectie over het eigen functioneren leerproces (supervisie) en oefenmoment (leergroep).

Voormiddag : leergroep 2supervisie 3 en 4

Namiddag : Leergroep 1Supervisie groep 2 en 1

1.2.3 Dag 3: Oplossingsgerichte tools en schaalvragen en optimaal gebruik van je creatieve vaardigheden

1.2.3.1 Dag 3: Oplossingsgerichte tools en schaalvragen (voormiddag)

Chris Van Dam11


Tools : aankomen bij elkaar…

Wanneer je als procesbegeleider in een organisatie komt dan stel je meestal vast dat de verschillende groepsleden elkaar kennen, en dat je als externe coach de buitenstaander van de groep bent.Toch is het als procesbegeleider ook belangrijk om de groep te leren kennen en wil je dat dit niet beperkt blijft tot het kennen van hun naam. Indien je dit een goede vorm giet, dankan je op een ludieke wijze een ontspannen sfeer creëren en start je op een onopvallende en ongedwongen wijze reeds met het werken met deze groep.

Tools- Knuffelbeertjes- Moment van tevredenheid- Continueringsvraag

Schaalvragen… een tool uit het oplossingsgericht denken

Steve De Shazer, een Amerikaanse therapeut en mede-grondlegger van de oplossingsgerichte aanpak, sprak in de jaren zeventig van de vorige eeuw een cliënt die voor zijn tweede therapiegesprek kwam. De Shazer vroeg zijn cliënt wat er al beter ging. De cliënt antwoordde spontaan: “Ik sta al bijna op een 10!”. De Shazer was aangenaam verrast door dit antwoord dat hem uiteindelijk op het idee zou brengen om zijn cliënten cijfers te laten gebruiken om hun situatie te laten beschrijven. Hiermee startte de ontwikkeling van de oplossingsgerichte schaalvraag binnen de oplossingsgerichte therapie (Malinen, 2001). Inmiddels zijn schaalvragen uitgegroeid tot één van de meest bekende en gebruikte oplossingsgerichte technieken. Schaalvragen zijn relatief gemakkelijk te gebruiken en hebben een erg brede toepasbaarheid. Talloze therapeuten, coaches en managers passen in gesprekken en vergaderingen tegenwoordig schaalvragen toe. Relatief veel mensen die nog nooit van oplossingsgericht werken hebben gehoord, kennen de schaalvraag wel (Coert Visser, 2009).Tijdens deze workshop maak je uitgebreid kennis met de toepassings-mogelijkheden van schaalvragen. ‘Het gebruik van schaalvragen’ mag je beschouwen als een techniek die een oplossingsgericht werker kan toepassen in zijn werkcontext.

Het gebruik van schaalvragen is nuttig om :- Een meer gedifferentieerde zienswijze aan te reiken.

Door gebruik het gebruik van de schaalvraag wordt het voor de cliënt duidelijk dat niet alles zwart/wit is.

- duidelijk te maken dat niet alles meteen opgelost is, maar dat er kleine stappen in de richting van de doelstelling gezet kunnen worden vast te stellen dat er al een aantal zaken goed lopen

12


Schaalvragen kan je gebruiken tijdens individuele gesprekken met kinderen en cliënten, tijdens een teamcoaching en bij het begeleiden van personen met een verstandelijke beperking. In een aantal situaties is het nuttig om de schaalvragen te visualiseren.

Het oplossingsgericht werken daarentegen mag niet gereduceerd worden tot enkele technieken (zoals de schaalvraag, de wondervraag,….)

Tools

- schaalvraag (Steve De Shazer &Insoo Kimberg)- multiscaling- schaalvraag met briefjes in team

1.2.3.2 Dag 3:Optimaal gebruik maken van je creatieve vaardigheden (namiddag)

Ann De Wilde

De creativiteit van de procesbegeleider heeft een niet te onderschatten invloed op de relatie met wie je werkt. Het is belangrijk om je bewust te zijn van je eigen creatieve vaardigheden en deze te laten aansluiten bij de groep of het individu. We reflecteren welke overtuigingen je hebt over je creatief potentieel.

- Hoe creatief ben je ?- Wat denk je over creativiteit? - Wat zijn je ideeënkillers en wat doe je ermee?- Over welke soorten creativiteit ben je bewust ?- Wat is cognitieve, emotionele en technische

creativiteit

We gebruiken het model van Sidney Shore om je creatieve coachingstijl te verkennen.

1.2.4 Dag 4: Kernkwadranten in supervisie en coaching

Chris Van Dam

Tijdens deze workshop gaan we actief aan de slag met kwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën. Daarna gaan we nog een stapje verder : kernkwadranten, gedragskwadranten, dubbelkwadranten en het cultuurkwadrant,…

13


We staan stil bij het ontstaan van de kernkwadranten, de methodiek, ervaringen in het werken met de kernkwadranten en gaan zelf actief aan de slag met de methodiek.

De kernkwadranten kan je actief gebruiken als middel tot reflectie met de supervisanten tijdens de sessies, als experiment tijdens een individuele coaching,…

1.2.5 Studiedag

Voor het programma van de studiedag voor dit academiejaar verwijzen we graag naar de website van de Hogeschool Gent. We willen je ook vragen om je inschrijving via de website in orde te brengen.

De voorbije jaren hebben we al wat sprekers mogen verwelkomen, zoals :

- Anton Stellamans- Cris Van Cleemput- Daniel Ofman- Marijke Vandenbroeck- Rudy Vandamme- Frederike Banninck- …

1.2.6 Dag 5 : Sociale stijlen

Ann De Wilde

Tijdens deze lesdag verkennen we de sociale stijlen om te trainen in je team.

1.2.7 Dag 6: Supervisiegroepen en leergroep

Alle lesgevers

Reflectie over het eigen functioneren leerproces (supervisie) en oefenmoment (leergroep)

1.2.8 Dag 7: Creatief coachen

Voormiddag: Ann De Wilde

We laten ons inspireren door Edward de Bono en krijgen praktische handvaten om creatief aan de slag te gaan in je organisatie.

14


Namiddag: Agnès Biltris

Teammomenten & Box voor bazen: Bruikbare ‘tools,… ‘ voor de teambegeleider.

1.2.9 Dag 8: Presentatie van de portfolio’s

Voormiddag: alle lesgevers

Dit opleidingsonderdeel sluiten we af met een presentatie van de portfolio’s. Tijdens deze presentatie is het belangrijk om je proces zo duidelijk mogelijk voor te stellen. Uiteraard verwachten wij ook dat jouw presentatie een meerwaarde betekent voor je medestudenten. Het kan eventueel belangrijk zijn om een aantal kaders waarmee je medestudenten niet vertrouwd zijn uitvoerig toe te lichten.

De presentatie van de portfolio’s maakt deel uit van dit opleidingsonderdeel, maar wordt niet afzonderlijk geëvalueerd.

Meestal sluiten we af met een afsluitende receptie die georganiseerd wordt door de cursisten.

15


1.3 Opleidingsonderdeel 31.3.1 Dag 1:Systeemdenken (voormiddag) & Eigen visie

ontwikkelen (namiddag)

lesgever : Agnès Biltris

1.3.1.1 Systeemdenken

Introductie in de voornaamste principes en inzichten van het systeemdenken die in een coachingsrelatie een duidelijke invloed hebben.

1.3.1.2 2. Eigen visie ontwikkelen

In een onderzoek naar de meest effectieve begeleiding- en coachingsstijl is gebleken dat een van de bepalende factoren de overtuiging, het geloof is die de coach heeft in de eigen gekozen benaderingsstijl en denkkader. Tijdens deze workshop kunnen jullie zelf ervaren hoe je op basis van de aangeboden kaders je eigen visie verder kan ontdekken en ontplooien.

1.3.2 Dag 2: Gestalt in supervisie en coaching (VM) & Oplossingsgericht werken in coaching en teambegeleiding (NM)

lesgever : Chris Van Dam

1.3.2.1 Gestalt in supervisie en coaching (voormiddag)

Het gestaltdenken is bekend geworden door de psychotherapeut Fritz Perls (1893-1970) en is een basisfilosofie en methodiek die vooral als een therapievorm voor mensen met psychische problemen gekend is. De gestalttherapie kreeg vorm in de jaren ’50 van de vorige eeuw en is tot op heden nog steeds uitstekend bruikbaar, ook in coaching, supervisie en teamcoaching.Gewaarwordingen waarmee je schijnbaar als professioneel begeleider niets kan doen, maken plots deel uit van het arsenaal waarover je als procesbegeleider beschikt. Tijdens deze workshop staan we kort stil bij de visie van het ‘gestaltdenken’, en verkennen we vooral de ruime mogelijkheden om met de ‘awareness’ van de coachees, supervisanten,… aan de slag te gaan met de bedoeling weer nieuwe mogelijkheden en ademruimte te bieden

16


1.3.2.2 Oplossingsgericht denken: een introductie (namiddag)

1.Introductie in het oplossingsgericht werkenVerschil tussen het probleemgericht (medisch denken, analyserend denken, defectgericht denken) en het oplossingsgericht denkkader. Er wordt ingezoemd op het verschil tussen technieken en proces2. Het belang van joinen3. Problemen en beperkingen

Een probleem is iets dat je kan oplossen. Die oplossing is misschien niet altijd even eenvoudig, maar een oplosbare mogelijkheid is steeds aanwezig. Een beperking daarentegen is niet oplosbaar, maar is een blijvend gegeven waarmee men terdege rekening moet houden. Het is mogelijk dat een beperking een aantal problemen veroorzaakt, maar deze laatste zijn dan weer oplosbaar. 4. Inoefenen van de 4 basisstappen van het oplossingsgericht werken

1.3.3 Dag 3:Neurolinguïstisch Programmeren (NLP)

lesgever : Ann De Wilde

In dit onderdeel verkennen we verder onze zintuigen als coach om beter af te stemmen op de coachee. We verdiepen onze awareness op basis van Neuro Linguïstisch Programmeren. (NLP)

Model van Korzybski.

1.3.4 Dag 4: Supervisie en leergroep

Alle lesgevers

17



1.3.5 Dag 5: Oplossingsgericht werken in coaching en teambegeleiding

lesgever : Chris Van DamDe flowchartDit nuttig interventieschema werd uitgewerkt door het Korzybski Instituut Brugge. De flowchart kan je gebruiken als een gids voor de therapeut, coach of begeleider (= oplossingsgericht werker)Het geeft informatie over de relatie tussen de oplossingsgericht werker en de cliënt.Het mandaat dat je als begeleider krijgt, neemt toe naarmate de relatie zich op een verder niveau bevindt. We koppelen geen oordelen aan het relatieniveau waarin men zich bevindt, wel stemmen we onze interventies optimaal af op de relatie.Deze flowchart is evengoed bruikbaar in een teambegeleiding

1.3.6 Dag 6: Oplossingsgericht werken in coaching en teambegeleiding (VM) & creatief coachen (NM)

18


1.3.6.1 Oplossingsgericht coachen

lesgever : Chris Van DamOplossingsgericht werken beperkt zich niet enkel tot het individueel begeleiden van cliënten. Nee, ook in de wereld van coaching (personal coaching en teamcoaching) biedt het oplossingsgericht werken heel wat mogelijkheden.Tijdens dit opleidingsonderdeel zoemen we niet alleen in op de meerwaarde die een oplossingsgericht coachingsproces kan bieden, maar komen ook een aantal technieken aan bod : schaalwandelen, schaalvraag in groep, schaal van voldoening,…

1.3.6.2 Creative coachen

lesgever : Ann De Wilde.Proactieve creativiteit. We baseren ons op het model van Arnou Raskin uit het boek “Streetwize” om dingen te willen doen zonder dat het resultaat vastligt, over risico durven nemen en voor je idee gaan.

19


1.4 Opleidingsonderdeel 41.4.1 Dag 1: coach, een internationaal profiel & feedback en/of

kritiek geven

Voormiddag lesgever : Agnès Biltris

Door het ICF werd een beroepsprofiel van de coach uitgeschreven met een internationale basis. We verkennen het profiel en maken verbinding met het portfoliowerk en leerinhouden van de opleiding

namiddag lesgever : Ann De Wilde

Feedback en/of kritiek geven

Feedback geven heeft niet altijd onmiddellijk het gewenste effect, hoewel wij dit verwachten. Wanneer we kritiek geven als een verpakte wens zien, dan wordt dit ook een bruikbaar instrument. In deze workshop staan we stil bij de kunst om feedback te geven of kritiek te geven vanuit je rol als procesbegeleider.In het boek ‘Inspirerend coachen’ besteedt Jef Clement de nodige aandacht aan het geven van kritiek. Jesse Segers heeft eveneens een eigen visie op het effect van het geven van feedback.

1.4.2 Dag 2: Keuzes aanbieden, reflectie en complimenteren

Lesgever : Chris Van Dam

1.Keuzes aanbieden: Oplossingsgericht werkenWees de stimulerende kracht :

… van een positieve ingesteldheid … en wakker het enthousiasme aan … en laat keuzemogelijkheden opnieuw zichtbaar worden

Mensen draaien dikwijls in rondjes in hun eigen situatie. Als procesbegeleider is het belangrijk om nieuwe mogelijkheden te laten ontdekken. Vaak zijn de mogelijkheden reeds aanwezig in de groep of bij het individu, maar ziet men deze niet meer of durft/kan men er niet voor gaan. We gaan vooral aan de slag met het opnieuw aanwakkeren van het enthousiasme. De invloed van jouw positieve ingesteldheid en die van de groep of het individu vergroot de weerbaarheid. We staan stil bij het belang van het aanbieden van keuzemogelijkheden in een begeleidingsproces.

20


De mogelijkheid om keuzes te maken is één van vier basisprincipes van oplossingsgericht werken zoals beschreven door het Korzybski Instituut.

1. Mensen hebben zelfhelende capaciteiten2. De oorzaak van een probleem zegt (vaak) niets over de oplossing3. De mogelijkheid om keuzes te kunnen maken is essentieel om zich goed te voelen4. Het verkregen mandaat bepaalt de mogelijke interventies

Van zodra mensen vaststellen dat ze opnieuw kunnen kiezen, verdwijnt dikwijls het symptoom. Zonder de mogelijkheid om zelf keuzes te kunnen maken, kan de cliënt zijn eigen leven niet bepalen. Het is essentieel om symptomen achterwege te kunnen laten en opnieuw ‘onderwerp’ in je eigen leven te worden.

2.ZelfreflectieAls coach, teambegeleider of supervisor is het belangrijk om zorg te dragen voor jezelf. Voorkom een burn out, voorkom dat je wordt leeggezogen door groepen of individuen die je begeleidt,… Wat geeft energie, wat vreet energie ?

3.Complimenteren

Tools - 3 vragen van een gelukkig leven van Dr. Luc Isebaert

- Solution Focused debriefing

- De cirkeltechniek

1.4.3 Dag 3: Vragen stellen…

Voormiddag : Lesgever : Chris Van Dam

Vragen stellen…

Vragen stellen… het lijkt de evidentie zelf. Iedereen kan het, iedereen doet het voortdurend,… maar dikwijls zijn we ons niet bewust van het soort vragen dat we stellen.Welke vragen zijn verkennend, welke vragen verdiepend,… ?

Oplossingsgericht werken

Een uitgebreid gamma van theorie en trainingsmomenten kan aan bod komen tijdens deze lesvoormiddag: nuttigheidsvragen, vragen

21


naar positieve uitzonderingen, vragen naar gewenste situatie, vragen naar eerdere succeservaringen, de platformvraag, de schaalvraag, de wat-gaat-er-beter-vraag, de perspectiefwisselingsvraag, de copingsvraag, de optimismevraag…

Namiddag lesgever : Ann De Wilde

Vragen stellen….

Het Meta Model is afgeleid van het werk van Virginia Satir. Dit model bestaat uit een verzameling taalpatronen met bijbehorende vragen bedoeld om specifieke informatie te verkrijgen en om de ander te helpen zijn wereldmodel weer met zijn concrete ervaringen te verbinden. Het herstelt de verbinding tussen taal en ervaring. Het model stelt je in staat om juist die woorden te kiezen die betekenis hebben op de 'kaart' van de ander en nauwkeurig te kunnen bepalen wat de ander met zijn of haar woorden bedoelt.

1.4.4 Dag 4: Supervisie- en leergroep

Alle lesgevers


Leergroep : bespreking van de video’s (2)

1.4.5 Dag 5: Teams leiden: volgen en leiden & Weerstand en inzetsnegatie

Lesgever : Ann De Wilde

Teams leiden : volgen en leiden.

. Foto Doisneau rue Rivoli Paris

Namiddag lesgever : Agnès Biltris

Weerstand en inzetsnegatie

Wat is weerstand? Ervaren we weerstand of gaan we soms gewoon voorbij aan de inzet die iemand wel vertoont omdat we blijven steken bij ons eigen perspectief als leidinggevende.

22


We bespreken het fenomeen van ‘weerstand’ vanuit verschillende perspectieven.

1.4.6 Dag 6: doelen formuleren en confronteren

VM Lesgever : Agnès Biltris

Doelen formuleren

Om gemotiveerd aan de slag te gaan, moet je ook weten waarheen. In een coaching wordt het dus belangrijk om de doelen van de coachee helder te krijgen maar die ook helder te formuleren. We oefenen op het formuleren van doestellingen en reflecteren over hoe “SMART” de doelen al dan niet moeten zijn

NM Lesgever : Ann De Wilde

Confronterende vaardigheden

Confrontatie is een uitnodiging om het gedrag en situatie verder te onderzoeken om een nieuw perspectief te ontwikkelen.

We verkennen de soorten confrontaties nl. de experiëntele en de didactische confrontatie. We trainen met de regels van confrontatie

De regels van confrontatie zijn :

1. Descriptief i.p.v. evaluatief, m.a.w. beschrijvend i.p.v. waarderend of bestraffend.

2. Concreet i.p.v. algemeen 3. Bruikbaar, dwz. gericht op gedrag waar de ander iets mee kan doen. 4. Uitnodigend i.p.v. imponerend. 5. Goed getimed. 6. Helder en duidelijk geformuleerd.

1.4.7 Dag 7: Supervisie- en leergroep

Alle lesgevers


Leergroep : bespreking van de video’s (3)

1.4.8 Dag 8: studiedag

Tweede studiedag tijdens deze tweejarige-opleiding

23


1.4.9 Dag 9: Presentatie van de portfolio’s

Presentatie van de portfolio’s

Dit opleidingsonderdeel sluiten we af met een presentatie van de portfolio’s. Tijdens deze presentatie is het belangrijk om je proces zo duidelijk mogelijk voor te stellen. Uiteraard verwachten wij ook dat jouw presentatie een meerwaarde betekent voor je medestudenten. Het kan eventueel belangrijk zijn om een aantal kaders waarmee je medestudenten niet vertrouwd zijn uitvoerig toe te lichten.

De presentatie van de portfolio’s maakt deel uit van dit opleidingsonderdeel, maar wordt niet afzonderlijk geëvalueerd.

24


2 Lesdata

De volledige opleiding telt 4 opleidingsonderdelen verdeeld over 2 jaar. Het omvat een aantal lesdagen, supervisie en portfoliobegeleiding.

Om te kunnen inspelen op onvoorziene omstandigheden zoals ziekte, lesopdrachten

in reguliere opleidingen, meer of minder inschrijvingen, enz. behouden we ons het

recht voor om wijzigingen aan het brengen in de volgorde van de thema’s. Lesdata

blijven zoveel mogelijk ongewijzigd.

2.1 STARTGROEP 2013Opleidingsonderdeel 3

Datum lesdag lesgever onderwerp lokaal26 sept Ann NLP B 3.1623 okt Chris B 3.1624 okt Agnès Systeemdenken B3.1614 nov Alle lesgevers (Supervisie en

leergroepen)(met catering)

4 dec Chris B3205 dec Chris en Ann B3.16 (met catering)

Opmerking: deadline indienen portfolio: 5 januari 2015(m.a.w. maandag na de kerstvakantie)

Opleidingsonderdeel 4 (onder voorbehoud voor lesgevers, data liggen vast)

Datum lesdag lesgever onderwerp12 feb Agnès B 3.1613 feb Chris B 3.1617 maart STUDIEDAG19 maart Chris en Ann B 3.1620 maart Alle lesgevers (sv) Lokaal wordt meegedeeld

door de supervisorB 3.16 : leergroep

23 april Ann24 april Agnès7 mei Alle lesgevers (sv) Lokaal wordt meegedeeld

door de supervisorB 3.16 : leergroep

28 mei Alle lesgevers (portfolio) B 3.16 van 9u tot 14u

Opmerking: deadline indienen portfolio: 30 april 2015

25


SupervisiegroepenGroep A supervisor: Agnès Biltris lokaal:

o Els Bauwenso Ann Verdoncko Leen Thienpondto Mieke Blanckeo Johan Verheven

14 november 9u-12u en 4 december 17-20u

Groep B supervisor: Ann De Wilde lokaal:o Sophie De Pauwo Lily Willeo Annelies Maeso Gunilla Michielso Frank De Smet

14 november 9u-12u en 4 december 17u-20u

Groep C Supervisor: Agnès Biltris lokaal:

o Veronique Bralo Katrien Brysseo Sonya Maurisseno Katrien Pintelono Hannelore Sanders


Groep D Supervisor:Ann De Wilde lokaal: o Kaat Vanthuyneo Nancy Steendamo Mieke Termonto Elke Torfso Niki Vanhamel


Leergroepen: Chris Van Dam

14 november: 9u-12u groep C en D 9u-12u lokaal: B 3.1614 november: 13u-16u groep A en B lokaal: B 3.16

26


2.2 STARTGROEP 2014

Deze cursisten volgen opleidingsonderdeel 1 en 2 tijdens academiejaar 2014 – 2015

en volgen opleidingsonderdeel 3 en 4 tijdens academiejaar 2015 – 2016.

Opleidingsonderdeel 1

Datum lesdag lesgever2okt Chris/Agnès Leren leren B 3.163okt Ann Coaching B 3.1623 okt Agnès Motiveren C 1.05220 nov Agnès Complexiteit van

communicatieB 3.16

21 nov Ann /AgnesChris

Vm supervisie (Ann & Agnes)NM leergroep

Lokaal wordt meegedeeld door de supervisor

11 dec Ann Vm Coaching (deel 2)Nm Supervisiemodellen

B 3.16

19 dec Chris B 3.16 (met catering)

Datum lesdag lesgever2okt Chris/Agnès Leren leren B 3.163okt Ann Coaching B 3.1623 okt Agnès Motiveren C 1.05220 nov Agnès Complexiteit van

communicatie (1/2 dag, nm supervisie groep Agnes)

B 3.16

21 nov AnnChris

VM supervisie (supervisie Ann)NM leergroep (Chris)

Lokaal wordt meegedeeld door de supervisor

11 dec Ann en AgnesAnn

VM Supervisie (Ann & Agnes)Nm Supervisiemodellen of coaching (vervolg)

B 3.16

19 dec Chris B 3.16 (met catering)

Opleidingsonderdeel 2

Datum lesdag lesgever29 jan Ann30 jan Alle lesgevers26 feb Chris27 feb Chris17 maart STUDIEDAG27 maart Ann2 april Chris en Ann3 april Ann en Agnès

27


29 mei Agnès

Opm: deadline indienen portfolio: 20 april 2015

SupervisiegroepenGroep A supervisor: Agnès Biltris lokaal:

o Celine , Pieter, Els , Wendy

21 november 13:00 – 16:00 en 11 december 8:30 – 11:30

Groep B supervisor: Ann De Wilde lokaal:o Fabienne, Leen, Eva, Valerie

21 november 13:00 – 16:00 en 11 december 8:30 – 11:30

28


3 Het opmaken van een portfolio

Zelfreflectie vormt voor een teambegeleider of coach een basiscompetentie in zijn

dagelijkse praktijk. Om die reden wordt in deze opleiding daaraan veel aandacht

besteed. Het werken met een ontwikkelingsportfolio is hierbij een zeer handig

instrument.

Willemine Regouin (1997) schrijft tevens in haar boek ‘Supervisie. Gids voor

supervisanten’ dat in supervisie in het algemeen veel belang wordt gehecht aan

schrijven. Doelen, leerprogramma, werkinbreng, reflecties en evaluaties worden

zowel mondeling als schriftelijk op papier verwacht. In het portfolio verwachten wij

een zeer beknopt verslag terug te vinden van jouw leerproces tijdens de supervisie.

De verslagen die je ter voorbereiding maakt van een supervisie worden enkel

gedeeld met je medesupervisanten en je supervisor

Met dit portfolio beogen we volgende doelstellingen:

- het eigen leerproces sturen en in kaart brengen

- de verworven competenties kunnen bewijzen

- het eindresultaat en de verworven competenties presenteren.

Een heldere structuur in je portfolio is belangrijk. We vragen om minstens met

volgende afspraken rekening te houden

- Personalia en CV, aangevuld met een motivatie en verwachtingen voor het

volgend van deze opleiding (zie ook voorbereiding van kennismaking,

intakegesprek,…)

- Startscreening op de opleidingscompetenties in vooraf opgemaakte format

(zie bijlage 1). Hierin geef je aan de hand van dat format aan waar je jezelf

situeert op die competenties bij de aanvang van de opleiding

- Minstens 1 reflectiefiche (bijlage 2) per opleidingsonderdeel, aangevuld met

bijpassende bewijsstukken

- Tussentijdse screening na het eerste opleidingsjaar

- Minstens 1 reflectiefiche per opleidingsonderdeel, aangevuld met bijpassende

bewijsstukken

29


- Beknopt verslag van de supervisie

- Beknopt verslag van de portfoliogroep

- Eindscreening op de competenties die een concreet beeld geeft van de

bereikte competenties (zelfde document als startscreening en tussentijdse

screening)

- Presentatie van de portfolio (bijlage 3)

4 Voorstel tot portfoliostukken

Hierna volgen een aantal opdrachten die je kan gebruiken voor het maken van je portfolio. Sommige van die opdrachten zijn verplicht (aangeduid met een sterretje naast de titel) omdat die ingebed zijn in de opleiding (vb video-opname) , sommige van deze opdrachten zijn bedoeld ter inspiratie in het geval je moeite hebt met het kiezen van een eigen opdracht die je wil uitwerken voor je portfolio.

Heb je twijfels omtrent de mogelijke invulling of keuze van een opdracht: neem contact met een van de lesgevers via mail of in de lessen.

4.1 Opdracht 1: Toepassing Logische niveaus van DiltsVoor meer info : contacteer Ann De Wilde

Beantwoord volgende vragen en bevraag ook 5 mensen van je team, groep of organisatie….

Geef een visuele weergave van je bevragingen. Maak een beeld, schema ….

Omgeving

In wat voor omgeving bevind ik mij als ik aan het werk ben? Met wie ben ik daar?

Welke middelen heb ik ter beschikking om mijn werk te doen?

Voorbeeld: Ik zit thuis achter mijn computer. In mijn kleine werkkamer. Ik ben alleen.

Ik heb mijn laptop, internet, telefoon, gespreksverslagen en boeken bij de hand.

30


Gedrag

Wat doe ik feitelijk? Dus welk gedrag vertoon ik. Stel je voor, er wordt een opname

gemaakt van je werkzaamheden, wat zien de toeschouwers dan?

Voorbeeld: Als je via de webcam naar me zou kijken, dan zie je me typen, teksten

maken, boeken open en dicht slaan, modellen tekenen en weer verscheuren,

internetten, zuchten, voor me uit kijken, thee- of koffiedrinken.

Vermogens

Welke vermogens heb ik in huis om dat gedrag vorm te kunnen geven?

Voorbeeld: Ik heb het vermogen te abstraheren, de kern te vinden, te structureren,

helder te formuleren.

Overtuigingen

Waarom zet ik deze vermogens zo in? Welke overtuigingen heb ik? Wat is voor mij

belangrijk? Met andere woorden: wat moet in deze situatie ‘waar’ voor me zijn? Wat

voor waarden heb ik?

Voorbeeld: Wat ik doe heeft een meerwaarde voor andere trainers. Mensen kunnen

leren van elkaar. Het is belangrijk je te ontwikkelen.

Identiteit

Wat zeggen die overtuigingen over wie ik ben? Wat voor soort iemand ben ik? Wat

voor metafoor, beeld past daarbij?

Voorbeeld: Ik ben iemand die graag naar de kern van zaken gaat. Waar gaat het

precies om? Ik zie mezelf als een beeldhouwer: van al het materiaal dat ik heb, haal

ik de overtollige zaken weg en zoek naar de kern.

Zingeving

Waartoe doe je wat je doet? Hoe past je bijdrage in het groter geheel? Waar word je

door geïnspireerd? Wat is je visie, je missie?

Voorbeeld: Mijn visie is dat de samenleving er beter en leuker van wordt als mensen

van elkaar leren in plaats van de strijd met elkaar aan gaan; als mensen zicht krijgen

op waar ze zelf goed in zijn en wat anderen goed kunnen. Om vanuit die energie te

leven en te leren. Om samen het goede te doen. Met mijn werk wil ik daar een

bijdrage aan leveren.

31


Evaluatie

Met het beantwoorden van deze vragen ben je langs de zes niveaus van Dilts

gegaan. Je kunt de antwoorden vanaf het niveau van de zingeving nu naar beneden

toe (naar het omgevingsniveau) zachtjes voor jezelf voorlezen. Belangrijke vragen

zijn: Welk niveau vind je lastig te beantwoorden?

Zit er ergens een ‘knik’ tussen de niveaus? Is er geen logische overgang tussen de

niveaus? Het kan bijvoorbeeld zijn dat wat je doet niet strookt met je overtuigingen.

Dat maakt het werken waarschijnlijk lastig en vermoeiend.

Je kunt deze niveaus ook doorlopen aan de hand van een door jou gewenste

werksituatie, of een door jou gewenste kwaliteit. Dan kun je ook bekijken wat het

grootste verschil is tussen de huidige en gewenste situatie en op welk niveau

verandering gewenst is.

4.2 Opdracht 2 ‘Kernkwadranten en linken met andere tools’

Voor meer info : contacteer Chris Van Dam

Tijdens dit opleidingsonderdeel hebben we uitgebreid stilgestaan bij de

kernkwaliteiten. Iedereen heeft een aantal kernkwaliteiten en het is niet altijd

eenvoudig om hier duidelijk zicht op te krijgen. In dit werstuk nodigen we je uit om

verder op zoek te gaan naar je kernkwaliteiten.

Dit kan aan de hand van een 360° graden feedback, individuele

Coachingsgesprekken of team-gesprekken. Wees creatief en kom dichter bij je

eigen kernkwaliteiten.

Maak een link tussen het denkkader van Ofman en een aantal tools die we in de les

behandelde.

In welke mate kan het denkkader van Ofman een meerwaarde betekenen om aan de

slag te gaan met deze tools ? Wat neem jij mee uit de opleidingsdagen waarin

verschillende andere tools besproken werden en op welke manier ga jij hiermee aan

de slag?

32


4.3 Opdracht 3 ‘Creatieve techniek met Hoeden van Bono

Voor meer info : contacteer Ann De Wilde

Zoek en je zult vinden - wat niet gezocht wordt, zal onopgespoord blijven

- Sophocles, Grieks dichter

Psycholoog Edward de Bono bedacht in 1985 een simpele, maar handige manier om

je creativiteit op weg te helpen. Deze techniek werkt vooral goed in situaties waarin

een groep mensen een probleem moet oplossen, maar je kunt de techniek ook heel

goed in je eentje toepassen.

In groepssituaties komt het vaak voor dat mensen bijna automatisch een bepaalde

rol aannemen en elkaar daarbij in een soort houdgreep houden. Het ene type ziet

bijvoorbeeld altijd nadelen, het andere type is dolenthousiast. Omdat de een negatief

is, moet de ander wel extra drammen om de positieve kant te laten zien, waardoor

het negatieve type nog negatiever wordt. Beiden volharden in hun rol, waardoor een

creatieve oplossing niet snel wordt gevonden.

De Bono symboliseerde de meest voorkomende rollen met hoeden in zes

verschillende kleuren. Door elk groepslip een andere hoed op te zetten dan hem of

haar eigen is, ontstaat een frisse blik. Dit zijn de typen die De Bono onderscheidt:

WitIs gericht op feiten en cijfers, zorgt voor de benodigde beschikbare

informatie

RoodReageert vanuit emotie en intuïtieve ingevingen, oordeelt op basis van

gevoel

Zwart Is waakzaam, gericht op problemen, risico’s en zwakheden

Geel Ziet de voordelen, waarden en positieve aspecten

Groen Komt met alternatieven en creatieve ideeën

Blauw Gericht op focus en samenvatting, heeft controle over het denken

In een creatieve dip in je eentje kun je heel goed één voor één alle hoeden opzetten,

om stap voor stap alle facetten van je project of idee te bekijken. Zo ontdek je

aspecten en invalshoeken waar je anders niet aan had gedacht.33


Opdracht: Hoeden passen

Oefen de benadering met de zes hoeden op drie onderwerpen, bijvoorbeeld: je

eerstvolgende teamvergadering, een moeilijk gesprek met een collega, je

droomjob…..

Witte hoed: feitenWanneer , met wie, op welke plaats, welke dag,

Wanneer?

Zwarte hoed: negatief Wat zijn de nadelen van de teamvergadering, gesprek,

Gele hoed: positief Wat zijn de voordelen?

Rode hoed: emotiesWat voor gevoel roept de vergadering, gesprek,

droomjob op?

Groene hoed: creativiteit

Wat kun je voor nieuws of spannends doen om je voor te

bereiden op de teamvergadering, gesprek, toekomstige

job….

Blauwe hoed:

organisatorischHoe regel je de teamvergadering, gesprek….

Beschrijf je verschillende hoeden-reacties op je teamvergadering, gesprek met

college, je droomjob

Wat heb je ontdekt over je creatieve aanpak ? Wat heeft je verrast ? Welke hoed is

voor jou de meeste evidente op je werk ?

Laat je inspireren door te kijken naar > youtube 29 ways to stay creative

4.4 Opdracht 4 : coachsessie filmen*

Wij spelen ditmaal meer in op reële situaties. Daartoe film je minstens één begeleidingsgesprek, dat we als reflectiemateriaal kunnen gebruiken voor de lessen, meer bepaald als observatie van vaardigheden en attitudes van de coach.De opname omvat een fragment van een tiental minuten waarbij je inzoomt op het lesthema dat voor jou aangegeven werd. Dit , samen met de planning van de observatie en bespreking van de opnames wordt door

34


de opleidingsverantwoordelijke meegedeeld in het voorgaand semester, zodat je tijd hebt om dit te realiseren. Allerhande (coachings)gesprekken komen dus in aanmerking.Info uitlenen camera Hogent. Voor info over het gebruik en hetuitlenen van een camera kan je terecht bij [email protected] Je kan een video bestellen via Chamilo, het digitaal leerplatform waar jullie gebruik van kunnen maken als student ingeschreven aan HoGent. Inloggen met gebruikersnaam en wachtwoord.Kijk op https://chamilo.hogent.be persoonlijk>reservaties>bibliotheek>ByB schoonmeersen>Video

4.5 Opdracht 5 : studiedag- opdracht*

Bijwonen van de studiedag en inhoud relateren aan de lesinhouden

4.6 Opdracht 6: attitudes in een coaching*

Kies 3 basisattitudes uit, die eigen zijn aan een coach. Bespreek die attitude zoals je

die voor jezelf invult en concretiseer aan de hand van reële momenten uit je

coachingsinterventies

4.7 Opdracht 7: Selfcoaching, mijn professioneel levensdoel

Zonder doel zou een mens geen greintje motivatie hebben. Het leven van elk

individu is een uitdrukking van haar/zijn doel in zijn verschillende aspecten, of die nu

bewust of onbewust gekozen zijn.

Een duidelijk levens- of professioneel doel kan je als volgt definiëren:

1. Maak een lijst van 10 tot 20 karaktereigenschappen die je aardig vindt aan jezelfVb: mijn gevoel voor humor, mijn vastberadenheid, mijn liefde voor mijn gezin….

2. Kies hieruit vier of vijf favoriete eigenschappen

3. Stel, uitgaande van de vier of vijf eigenschappen uit punt 2, een lijst samen tot 20 manieren waarop je die eigenschappen tot uiting brengtvb: schrijven, praten, uitstapjes maken met

4. Kies uit punt 3 vier of vijf favoriete bezigheden

35

mailto:[email protected]


5. Stel een korte verklaring op (max 25 woorden) over jouw visie op de ideale wereld. Schrijf de visie in de tegenwoordige tijd en zo dat er duidelijk in staat hoe jij die wereld wil hebben, ipv hoe je hem niet wil hebben.

6. Voeg al die elementen op de volgende manier samen tot een volledige zin:

Het doel van mijn leven is gebruik maken van mijn (……..favoriete

eigenschappen uit punt 2) door (………..je favoriete bezigheden uit punt 4)

zodat je (………..visie op de ideale wereld).

Voorbeeld van een volledig doelverklaring: Mijn levensdoel/missie is gebruik maken

van mijn helderende zelfexpressie, mijn openheid, mijn gevoel voor humor, mijn

nieuwsgierigheid en mijn liefde voor vrijheid door te onderwijzen, te reizen, menselijk

denken en gedrag te onderzoeken en te begrijpen , zodat iedereen in staat is te zijn,

te doen, en te hebben wat hij of zij het liefste wil.

4.8 Opdracht 8: Op weg met oplossingsgerichte zelfcoaching

“Mensen zijn tot veel positieve dingen in staat. Ze zijn over

het algemeen zelfredzaam. Ze hebben de veerkracht en

de creativiteit om lastige problemen op te lossen en

vooruit te komen. Zelfs na zware tegenslagen lukt het

mensen om erover heen te komen en verder te gaan.

Daarvan zien we dagelijks in onze eigen omgeving en ook

mondiaal de voorbeelden”. (Gwenda Schlundt Bodien en

Linda Schlundt Bodien, TvC, 2012)

Beide auteurs ontwikkelden een “stappenplan” vanuit het

oplossingsgerichte denkkader om aan zelfcoaching te

doen en zo op basis van eigen sterktes naar een doel te gaan. Het biedt je de kans om anders tegen

momenten aan te kijken waarin je vast zit.

Vertrek vanuit een probleem dat je ondervindt, vb in je werksituatie en pas de stappen toe.

Wil je meer weten hierover? http://www.tvc.nl/nl/nieuws/555

4.9 Verplichte en aanbevolen literatuur

4.9.1 Verplichte literatuur

- Van Dam C (2013), De Spiegel. Krachtig coachen vanuit gestalt- en oplossingsgericht werken met aandacht voor zelfreflectie., Academiepress, Gent

- Ofman D (2007), Hé, Ik daar, Kosmos uitgevers, Utrecht/Antwerpen

36

http://www.tvc.nl/nl/nieuws/555


Of

Ofman D (2010), Bezieling en Kwaliteit in organisaties, Kosmos uitgevers, Utrecht/Antwerpen

(eventueel te bestellen op de website van core quality : http://www.corequality.nl )

4.9.2 Aanbevolen literatuur

Supervisie

Siegers F,(2002) Handboek voor supervisiekunde, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/Mechelen

Jagt N, Rombout T, Leufkens N,(2006), Supervisie praktisch gezien en kritisch bekeken, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/Mechelen

Leren en reflecteren

Bolhuis S, (2009), Leren en veranderen, Uitgeverij Coutinho, Bussum

Geenen MJ, (2010) Reflecteren, leren van je ervaringen als sociale professional, uitgeverij Coutinho, Bussum

Systeemtheorie

Willemse J. (2012), Anders kijken, Theorie en praktijk van de systeembenadering, Bohn Stafleu Van Loghum

Steens Rita, ea (1993), Menselijke communicatie, een zoektocht naar haar complexiteit, interactieacademie Antwerpen

Creatief coachen

Raskin A (2014) , Streetwize, Lessen van straatkinderen voor de manager van vandaag, Lannoo Academic

Lernout B, (2010), Het Leornado Kompas, Witsand.

Brown S,(2009), Play:How it shapes the brains, Opens the imagination, and invigorates the soul, Avery Publishing group.

Gelb Michael , (2010), Denken als Leonardo Da Vinci,Ankh-Hermes.

37


38


Bijlage 1: Screening (start, tussentijds of eind)

COMPETENTIE NIVEAU MOTIVATIE (gebaseerd op je eigen doelstellingen of de lesdoelstellingen)

1. Een visie ontwikkelen over begeleidingskunde

2. Op basis van de vraag van de cliënt en jouw

inschatting als procesbegeleider de gepaste

begeleidingsmethodiek en tools kunnen

hanteren

3. In staat zijn mensen te stimuleren in het

reflectief denken

4. De nodige basisvaardigheden als

procesbegeleider op een gepaste manier

kunnen aanwenden

5. Reflecteren met betrekking tot het eigen

functioneren als procesbegeleider en hieruit

een aantal groeidoelen kunnen bepalen

Niveaus1.Onderbegeleiding effectief werkgedrag

2.Effectief, zelfstandig en op eigen initiatief werkgedrag,

3.Effectief, zelfstandig op eigen initiatief en stimuleert collega’s

4.Effectief, zelfstandig, op eigen initiatief, stimuleert collega’s en creëert een omgeving waarin ook anderen hun competenties kunnen ontwikkelen

39


Bijlage 2 : Reflectiefiche

Competentie:……………….

Formulering leerdoel:………………..

Datum: ………….

Waarom koos ik voor dit leerdoel?

Hoe ging ik te werk en waarom koos ik voor die werkwijze?

Waar liggen mijn vorderingen?

Waar liggen mijn uitdagingen?

Overzicht van geleverde bewijsstukken:

40


Bijlage 3 : Presentatie portfolio

Tijdens de laatste lesdag van opleidingsonderdeel 4 krijgen alle cursisten de

gelegenheid hun portfolio te presenteren aan hun medecursisten en één of meerdere

van de lesgevers of verantwoordelijken voor deze opleiding.

De presentatie van de portfolio’s zal gebeuren in twee groepen, zodat iedereen

voldoende tijd en ruimte krijgt om zijn portfolio te presenteren. Op het einde van de

presentatie krijgt iedere deelnemer ook feedback van één van de ankerfiguren van

deze opleiding.

Feedback die je krijgt van je medecursisten is hierin belangrijk, omdat ook zij jou

kunnen confronteren met sterktes en zwaktes, met aanvullende reflecties

Verloop van de presentatie :

1) Iedere cursist krijgt ongeveer 10 minuten tijd om zijn portfolio voor te stellen.

Tijdens de voorstelling verwachten wij dat je :

- je persoonlijk leerproces weergeeft en hiermee aantoont dat je aan de

verschillende competenties gewerkt hebt;

Bij cursisten die nog maar 1 of 2 opleidingsonderdelen gevolgd hebben, zal de

presentatie van het portfolio zich beperken tot dit deel van het leerproces.

Zowel de intensiteit van het eigen leerproces als het aantal aangeboden

lesdagen, zal zijn invloed hebben op de presentatie. Hierdoor stellen wij vast

dat een presentatie van een portfolio op verschillende momenten in de

opleiding zinvol is.

- items of kaders die niet besproken zijn tijdens de opleidingsdagen, maar die je

ontdekt hebt tijdens jouw eigen leerproces kan je voorstellen aan de groep

- bepaalde vragen waarmee je geconfronteerd werd tijdens je leerproces kan je

bevragen aan je medestudenten.

2) Medecursisten krijgen de gelegenheid om vragen te stellen, feedback te geven en

eventueel een antwoord te geven op de vragen van de andere cursisten. Tijdens

dit tweede deel van de presentatie is de volledige groep actief. De hoofdbedoeling

van de presentatie blijft voor ons gericht op het van elkaar leren, eerder dan op het

quoteren van een prestatie.

41


3) Aanvullende feedback van de lesgever.

De feedback van de lesgever beperkt zich in functie van het cijfer dat hem zal

worden toegekend voor dit opleidingsonderdeel. Wanneer het portfolio niet voldoet

aan de verwachtingen, dan krijg je uiteraard nog de gelegenheid om tijdens het

feedbackgesprek één van de verantwoordelijken te spreken.

42

web viewvoorkom een burn out, voorkom dat je wordt leeggezogen door groepen of individuen die je...

Documents