ေအ အ ေအ

". . . တရားသ႒ကးက ဖဆပလက ဆရာေတာထ ဆနအတကပလႀႃ႓ပး ေကာငးဖၾငသကသႛ တရားခ ကသနးကလညး ဆရာေတာထမႀ ခၾငပခက ရယ႓ပး ေကာငးပတထားခနတၾင လငယ ညလာခ လပခငးဖစသည။ ယငးသႛ ဆရာေတာထမႀ ခၾငပခကယ႓ပး လပေဆာငကသခငး အတတ ညလာခ ပလပသ ကသနးက ပငနက ကႃးလၾနမႁဖင တရားစၾဆခငးသည ဘနးစားခငး အတတ တလး ပရႀႃခငးသာ ဖစသညဟ ဆ႓ပး တရားသ႒ကး ဥးကက က႗နေတာတႛက လၿတေပးခပၝသည။ တရားေရး မၸင၏ တမးေစာငးခငး မရႀသည အေနအထား ဖစပၝသည။ . . . " . . . [လၾတလပေရး ရ႓ပးစေခတတၾင အတကအခ ဟ၍ စတင ဖစေပရပက မးဆကသစမား သရႀႎငကေစရန အကမးဖငး ေရးသား ေဖာထတ တငပလကတ ကသနး (ကည မငတင) ရႚ "ေအ အ ေအ" ေဆာငးပၝးက ခငးတၾငး မဂၢဇငး၊ အမႀတ (၂၇) ၊ ဇၾနလ၊ ၂ဝဝ၈ ထတကေန ပနလည ကးယ ေဖာပလကတာ ဖစပၝတယ။]

Pen (ink) Drawing - 2006 (ပနးခ - စစ႓ငမးေအး)

ေအ အ ေအ ၁၉၅၁ ခႎႀစ၊ အာဏာရ ဆရႀယလစ ပၝတမႀ က႗နေတာတႛ လယသမား ပၝတ (ဆရႀယန) ဖၾႚစညးခစဥက လၿတေတာ အမတ (၁၅) ဥးခနႛ ပၝဝငခသည။ ၁၉၄၇ ခႎႀစက တငးပပညပ လၿတေတာအဖစ ေ႟ၾးေကာက တငေမာကခေသာ လၿတေတာသည ၁၉၅၁ ခႎႀစတၾင ၄ ႎႀစသကတမး ေကာသၾား႓ပ ဖစသည။ သႛေသာ ေ႟ၾးေကာကပၾသစမား ပလပႎငသည အေခအေနမရႀ၊ တငးပည အစတအပငး အေတာမားမားက အေရာငအေသၾး အမးမးရႀေသာ လကနကကင ပနကနသမားက သမးပက ထားကသည။ ထႛေကာင တငးပပညပ လၿတေတာက ယာယ ပၝလမန လၿတေတာ အဖစ အသက ဆကခရသည။ ထႛေကာင အတကခ ပၝတတၾင လၿတေတာအမတ ၁၅ ဥးခနႛ ပၝဝငခခငး ဖစသည။ အေရအတၾကကေတာ အတအက မမႀတမေတာ။ ယငးလၿတေတာ အမတမားသာ မရႀလ႖င အတကအခ အဖစ က႗နေတာတႛ အရႀညသဖင ရပတည၍ ရမည မဟတပၝ။ အတကအခ အဖစ ေရရႀည ရပတညႎငရန လၾတလပေသာ သတငးစာ၊ လၾတလပစၾာ စညး႟းခၾင၊ လႁပရႀားခၾင၊ ေရးသားခၾင၊ ေဟာေပာခၾငမား ပညစမႀ ဖစမည။ ထအပင လၾတလပေသာ တရားစရငေရး စနစလညး ရႀရဥးမည။

က႗နေတာတႛ အတကအခ အဖစ စတည ရပတညရသည အခနတၾင လၾတလပေသာ

သတငးစာမား ရႀသည။ တငးပည ေထာငအသးသးတၾင တကယ ဖစပကေနသည ဖစရပမႀနမားက တတကက ေဖာထတ တငပႎငသည အေခအေနမးေတာ မရႀေသးပၝ။ သတငးေထာကမားက ေရးသား ေပးပႛကေသာလညး အစးရ ႓ငငငမႀာ စး၍ အတကအခမား၏ သေဘာထားက တတပပ မေဖာ ပလေသာ သတငးစာမား ရႀကသည။ သတငးစာတက ပငရႀငမား၊ အယဒတာမား၏ သေဘာထားကလညး ရႀေသးသည။ ထႛေကာင အတကအခမားသည သတငးစာ တခတညးက အားကးလႛ မရပၝ။ လၿတေတာ အတၾငးမႀ ဖႎႀပ ခပခယမႁမားက ခခတၾနးလႀန ဖၾငခမႁမားဖင ေပၝငးစပ ခခကရသည။ ဂာနယမား

ရႀေသာလညး အေရအတၾက နညးပၝး႓ပး ေစာငေရကလညး နညးသည။ ထႛ ပင ဂာနယတက ေထာငရန မခကလႀေသာလညး အရႀည တညတေအာင လပဖႛ ခကသည။

ထႛေကာင တစတခေသာ ပနာ ေပေပၝကလာသညႎႀင သတငးစာမား ထညသၾငး

ေဖာပေပးရန ဝၝရင သတငးေထာကမား အယဒတာမားက ခဥးကပရသည။ အခႚ သတငးစာမားက "ေစာငးေပး" ေဖာပက႓ပး အခႚက မထငမရႀား "ပဒတ" အဖစ ေဖာပကသည။ လးဝ ထညသၾငး ေဖာပခငး မပေသာ သတငးစာမားလညး ရႀတတသည။ ထႛေကာင စာနယဇငး သကသကကခညး အားကး၍ မရဘ ပၝလမနတၾင နညးမးစ ဖၾငခမႁမားဖင ေပၝငးစပရသည။

ပၝလမနတၾင ဖၾငခဖႛ လပရသညမႀာလညး လၾယကလႀသညေတာ မဟတ။ အတကအခဘကမႀ

တငသၾငးေသာ အဆက လၿတေတာ အဆ ေ႟ၾးခယေရး ေကာမတ (select committee) တၾင အာဏာရ ပၝတက လမားစဖစ၍ ပၝရန ခယဥးလႀသည။ ထႛပင အဆတငရာတၾင ေ႟ၾးခယ ခငး မခရပၝက အသးစရတ ဖတေတာကေရး အဆ (cut motion) သၾငးရသည။ ဖတေတာကေရး အဆက သကဆငရာ ဝန႒ကးက သ၏ ဝန႒ကးဌာန အတၾက တႎႀစတာ အသးစရတ ေတာငးခသညက ေငၾဖတေတာကသည အဆ ဖစသည။ ဥပမာ ခ႟င တခတၾင ရတႛ၏ လပကင ေဆာင႟ၾကပက မေကနပ၍ ပညထေရး ဝန႒ကး၏ ေကာကခေငၾမႀ ကပ ၁ဝဝ သႛမဟတ ကပ ၁ဝ ဖတေတာကရန အဆသၾငးခငး ဖစသည။ ယငးေငၾဖတေတာက အဆက လၿတေတာက လကခလ႖င ပညထေရး ဝန႒ကးက အဆရႀင ေကနပေအာင ရႀငးပရသည။ ရႀငးပ႓ပး ဝန႒ကးက ေငၾဖတေတာက အဆက ႟ပသမးဖႛ ေပာသည။ ဝန႒ကး အတကအခက အ႓မ႟ႁးသည။ အသဖင မခၾလ႖ငလညး ႟ႁးစ႓မ ဖစသည။ ထႛေကာင ပၝလမန ဒမကေရစဟ ဆေသာလညး ပၝလမနတၾင မအပတအသတ သာလၾနသည အာဏာရ အစးရက အႎငကင လၿတေတာတၾငး "အမားစ အာဏာရႀငစနစ" (dictatorship of majority) ဟ ေခကသည။ ထႛေကာင ဒမကေရစ မၸငမား ရႀေစကာမ လၿတေတာတၾငး အမားစမဖင အာဏာရႀငဆနဆန ကငသးမႁလညး ရႀတတသည။

အထကတၾင ေ႟ၾးေကာကပၾ ပလပႎငသည အေခအေန မရႀ၍ တငးပပညပ လၿတေတာက

ယာယပၝလမန လၿတေတာအဖစ အသကဆကခရသညက ေဖာပခရသည။ အေခအေနက ဤသႛရႀသည။ ဖၾႚစညးပ အေခခ ဥပေဒက ေရးဆၾရန ၁၉၄၇ ခႎႀစ၊ ဧ႓ပလတၾင တငးပပညပ လၿတေတာ ေ႟ၾးေကာကပၾ ပလပသည။ ၁၉၅၁ ခႎႀစ၊ ဧ႓ပလတၾင ၄ ႎႀစ သကတမးပညသည။ ၁၉၅၂ - ၅၂ ခႎႀစ ေႎႀာငးပငးတၾငမႀ ေ႟ၾးေကာကပၾက အသတခၾ၍ ကငးပခရသည။

ဤသညတႛကေတာ လၾတလပေရး ရ႓ပးစေခတတၾင အတကအခ ဟ၍ စတင ဖစေပရပက

မးဆကသစမား သရႀႎငကေစရန အကမးဖငး ေဖာပခငး ဖစသည။ ယငးေခတက အမးအမည မားပားလႀေသာ အငအားစမား၏ လကနကကင တကပၾမားမႀာ

ေဗၾေဆာဥး ၁၉၄၇ ခႎႀစ ဝနးကငကတညးက လကနကကင တကပၾ ဆငႎၿခသည သခငစး ဥးေဆာငသည ကၾနမႃနစ ပၝတ (ဗမာပည) (ေခ) အလန ကၾနမႃနစ ပၝတ၊ သခင သနးထၾနး ဥးေဆာငသည ဗမာပည ကၾနမႃနစ ပၝတ၊ ဗလမႀႃး ဘးကၾနး ဥးေဆာငသည ပညသႛ ရေဘာ (ဖႃ)၊ ၁၉၄၉ ခႎႀစတၾငး၌ ေကအငဒအ (Karen National Defence Organisation) အခ KNU (Karen National Union) ကရင အမးသား အစညးအ႟း၊ ရခငဘကတၾင အထကေဖာပပၝ လကနကကင တကပၾမား အပင မဂာဟစမား၊ အမအငဒအ (Mon National Defence Organisation) မၾနအမးသားမား ထႛေနာက ပအႛ၊ ရႀမး စသညဖင တသတတနး႒ကး လကနကကင တကပၾ ဆငႎၿကသည။ အစးရဘကတၾင တပမေတာ (ေသနတကင တပရငး ၆ ရငးခနႛ)၊ ပညေထာငစ စစရ၊ အရ စစရ၊ စစဝနထမး (လဗ)၊ ႓ငမးခမးေရး ေပာကကား ေကာငးသားတပမား ပၝဝင တကခကခသည။ ပညေထာငစ စစရ၊ အရစစရ၊ စစဝနထမးႎႀင ႓ငမးခမးေရး ေပာကကား တပမားက ဆရႀယလစ ပၝတ ဥးေဆာငမႁ ေအာကရႀ ဘတယစ - အလပသမား အစညးအ႟း (ဗမာႎငင)၊ ဗတလစ - ဗမာႎငငလး ဆငရာ ေတာငသ လယသမား အစညးအ႟း၊ စပကသ - စးပၾား ကနသၾယေရး အဖၾႚ စသညတႛမႀာ အမားအပား ပၝဝင ဖၾႚစညးခကသည။ ပညသႛ ရေဘာမားလညး ပၝသည။ ရေဘာဖႃ ေတာလႀနေတာ သတႛ ပၝသၾားသည။ ေနာကပငးတၾင ယငးတပအားလးသည ဗမာ တပမေတာ အဖၾႚအဖစ ေပာငးလ ဖၾႚစညးခသည။ အစးရ တပမားသည လကနကကင သပနမားက တကခက

ရႀငးလငးရငး ေကးလကမားႎႀင ႓မႚနယ အခႚမႀ ဥပေဒတၾငး အတကအခ အငအားစမားက ရႀငးလငးေလ ရႀကသည။

ဖဆပလကလညး မမတႛ၏ အားနညးခကမားက ဖးကၾယရန "ေမေပ-ေမေအာက" ဟ

တဆပတပ႓ပး ႎႀပကၾပကသည။ ၁၉၅၁ - ၅၂ ခႎႀစ၊ ပၝလမန လၿတေတာ ေ႟ၾးေကာကပၾမားက အသတခၾ၍ ကငးပေသာအခၝ ေမေပ- ေမေအာက ေပၝငးသည ဟေသာ စၾပစၾခကမားဖင ဥပေဒတၾငး အတကအခမားက ႎႀပကၾပမႁ ပ၍ ပငးထန လာပၝေတာသည။ မငးလႀ ေလးေလာငး႓ပင လသတမႁ၊ ႓မတက လသတမႁ၊ ဤသညကေတာ လၾတလပေရး ရရႀ႓ပးစ ပၝလမန ဒမကေရစ ကငသးမႁ စတင ယမးယငလာခငးပင ဖစသည။

ပဒမ ၅၊ ပဒမ ၁၇ (က) (ခ) မတရား အသငးဖင ဆကသၾယသညက အေရးယသည ဥပေဒအပင

အခားဥပေဒ အမးမးဖင ဖဆပလ အစးရက ႎႀပကၾပလာသဖင အတကအခမား ဥပေဒတၾငး ရပတညႎငသည ေဘာငသည တေဖးေဖး ကဥးေမာငး ေသးကလာသည။ ေကးလက ေတာ႟ၾာမားသႛ စညး႟းေရး ဆငးရနပင ခကခလာသည။

ခပေစာေစာပငးက လၾတလပေရး ေနာကဆးအဆင တကပၾတၾင ေခၝငးေဆာင႒ကးမားႎႀင အတ

လပခသမႀနး သ၍ က႗နေတာတႛက တႛရန ထရန ႟ၾႚေနကေသာလညး ေနာကပငးတၾင အတႛအထ ခရတာ မားလာသည။ အတကအခ ဖစလာခသည ၁၉၅၁ ခႎႀစမႀ ေတာလႀနေရး အစးရ တကလာသည ၁၉၆၂ ခႎႀစ အထ ဖစေသာ ၁ဝ ႎႀစေကာ အတၾငး ပဒမ ၅၊ ႎငငခားသား ေခၝငးေဆာငမားပ ကငေဆာငမႁ၊ ဇရပတၾင ေကာငးထင ဆရာေတာ၏ ခၾငပခက ဖင ပညသႛ လငယ ညလာခ လပသညအတၾက ပငနက ကႃးလၾနမႁ စသညတႛဖင (၁၅) ႒ကမမက အဖမးခခရသည။ တ႟တ ဖႃ ကႃးေကာမႁ ဆနႛကငေရး လထ အ႔ကမႁ တကပၾတၾင က႗နေတာတႛက ပညထေရး ဝန႒ကး ဗလခငေမာငေလးက သႚကားေပမႀ ေတၾႚ႓ပး ရဌာနခပက ဝငယာလကဖင အဖမးခငးခသည။ တ႟တ ဖႃ ကႃေကာမႁ ဆနႛကင၍ တပမေတာက ေထာကခ အားေပေသာ တကပၾ ဖစေသာေကာင ဖမးဆးခငးမႀာ ကညမေကာငးသဖင ဥးစးခပ ဗလခပ႒ကး ေနဝငး ကယတင လၿတေပးဖႛ ေပာခရသည။

ယငးသႛ ခကခေသာ အေနအထားတၾင ဥပေဒတၾငး အတကအခ အဖစ ရပတညရသညမႀာ

လၾယမေယာငႎႀင ခကသည။ White Terror (ေခ) အဖႃေရာင နယေမ အကမးဖက အပစးမႁ ေအာကတၾင အတကအခ လပရခငးသည အသကက ဖကႎႀငထပ လပကငရ သကသႛပင။ သတင ကယတင လကနကကင တကရသညက မမကယတင လကနကကင ခခႎငစၾမး ရႀေသးသည။ အငအား႒ကးသည ငယသည၊ ႟ႁးသည ႎငသညက တကၸ။ ဥပေဒတၾငး တကပၾဝငသတႛကေတာ ဖဆပလ အပစးသ လကခပထက ေရ။ သၾနလသၾန ေမႀာကလေမႀာက လပသမ႖ ခရသည။ အာဏာရႀသတႛ ပသမ႖ ႎရသည အေခအေန။

ထစဥက တရားေရး မၸငက တစတခေသာ အတငးအတာ အထ အားကးရသည။ ပဒမ ၅ -

အေရးေပ စမမႁ ဥပေဒတႛဖင မတရား ဖမးဆးခငး ခရသမားက တရား႟းခပသႛ ဖမးဆးသည အေကာငးရငးက ဆငရာမႀ တရားသ႒ကးထ တငသၾငးရသည ေရႀႚေတာသၾငး စာခ႗နေတာ ဥပေဒအရ ေလ႖ာကထားႎငခၾင ရႀသည။ အကးအေကာငး မခငလဘ ပဒမ ၅ ဖင ဖမးဆး ခပေႎႀာငခငး ခရသည ႎငငေရးသမား အေတာမားမား ယငးဥပေဒအရ လၾတေမာက ခကသည။ က႗နေတာသည ဇရပတၾင ဆရာေတာထမႀ ခၾင ပခကဖင ညလာခ လပသညက ပငနက ကႃးလၾနမႁဖင အေရးယခငး ခရသည အမႁတၾငလညး ညလာခ ဖတကား၍ လာတကသည ပၝတအေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃး သခငခစေမာင (ဝဓရ) ကပၝ တရားခ လပထားသည။ အပစးသတႛက သတႛ ဆရာေတာထ ဆနအတ ကပလႀႃ႓ပး မလတနးေကာငး ဖၾငထားသည ဇရပတၾင ညလာခလပသည အတၾက ပငနက ကႃးလၾနမႁဖင တရားစၾခငး ဖစသည။ တရားသ႒ကးက ဖဆပလက ဆရာေတာထ ဆနအတကပလႀႃ႓ပး ေကာငးဖၾငသကသႛ တရားခ ကသနးကလညး ဆရာေတာထမႀ ခၾင ပခက ရယ႓ပး ေကာငးပတထားခနတၾင လငယ ညလာခ လပခငးဖစသည။ ယငးသႛ ဆရာေတာထမႀ ခၾငပခကယ႓ပး လပေဆာငကသခငး အတတ ညလာခ ပလပသ ကသနးက ပငနက ကႃးလၾနမႁဖင တရားစၾဆခငးသည ဘနးစားခငး အတတ တလး

ပရႀႃခငးသာ ဖစသညဟ ဆ႓ပး တရားသ႒ကး ဥးကက က႗နေတာတႛက လၿတေပးခပၝသည။ တရားေရး မၸင၏ တမးေစာငးခငး မရႀသည အေနအထား ဖစပၝသည။

ယငးသႛေသာ အေခအေနမားေကာင ၁၉၅၁ ခႎႀစ ဝနးကငတၾင အတကအခ ပၝတ တပၝတတညး

ေရႀႚတနးေရာကေန၍ မဖစပၝ။ အႎၩရာယ မားလႀသည။ ထႛေကာင ပၝတ႒ကးသည ငယသညမဟ ဝၝဒလမးစဥ မတ ကၾပား ေစကာမ ဖႎႀပ ခပခယသည အႎၩရာယက ခခ ကာကၾယႎငရန လကတၾကရသည။ ယတစၾအဆး ယာယ မဟာမတ ပကရသည။ Temporary Alliance ဖစသည။ က႗နေတာတႛ သငကားခရေသာ သေဘာတရား အရ ဆလ႖ငလညး မမတႛထက သာလၾန႒ကးမားေသာ ရနသ အငအားစႎႀင ရငဆငရလ႖င ေတၾေဝ ယမးယငတတေသာ၊ စတမခရေသာ၊ တည႓ငမခငး မရႀေသာ မညသည အငအားစမးဖင မဆ ယာယ မဟာမတ ဖၾႚႎငဟ ဆထားသည။ ဥပမာအားဖင ဖကဆစ ဂပနက ရနဆငႎငရန တ႟တ ကၾန မႃနစ ပၝတက ကမငတန ပၝတႎႀင မဟာမတ ဖၾႚရခငး၊ နာဇ ဂာမနႎႀင ဖကဆစ အတလတႛက ရငဆငႎငရန ဆဗယက ႟ရႀႎႀင အေနာကႎငငမား ဖစသည ႓ဗတန၊ အေမရကန ပညေထာငစတႛ မဟာမတ ပရခငးမး ဖစသည။

အထကတၾင က႗နေတာ ေရးသား ေဖာပခခငးတႛသည မနမာႎငငတၾင ႎငငေရး ပၝတမား

မဟာမတ ဖၾႚရခငးတႛက ေဖာပရန နဒၝနးပးခငး ဖစသည။ မနမာႎငငတၾငလညး အာရႀ စစ႒ကကာလတၾင ႓ဗတသ႖ နယခႚ ဆနႛကငေရး အတၾက ေဒၝကတာ ဗေမာ၏ ဆငးရသား ဝသာႎအဖၾႚ၊ တႛဗမာ အစညးအ႟းႎႀင ဥးဘဥး ေခၝငးေဆာငေသာ ေနပညေတာ အဖၾႚတႛ ဗမာထၾကရပဂဏး ဖၾႚစညးသကသႛ ဖကဆစ ဂပနမားက ေတာလႀနရန ကၾနမႃနစ ပၝတႎႀင ေမေအာက ေတာလႀနေရး ယနစ (သႛ) ပညသႛ အေရးေတာပ ပၝတတႛ ပးတၾ႓ပး ဖဆပလ ဖကဆစ တကဖကေရး ပညသႛ လၾတလပေရး အဖၾႚ (ေနာငတၾင ဖဆပလ ဖကဆစ ဆနႛကငေရး ပညသႛ လၾတလပေရး အဖၾႚ) က ဖၾႚစညးခကဖးသည။

၁၉၅၁ - ၅၂ ခႎႀစ ဝနးကငက ဥပေဒတၾငး တကပၾ၌ ဖဆပလႎႀင အား႓ပငေနရသည က႗နေတာတႛ

ပၝတသည အငအား သပမေကာငးလႀပၝ။ အခား ပၝတဆ၍ ေပးကညမႀ လထ လတနးစား အဖၾႚအစညးမား အေပ အေခပထားခငး မရႀေသာ ဂပနေခတ အဓပတေဟာငး ေဒၝကတာ ဘေမာ ဥးေဆာငေသာ မဟာဗမာ အဖၾႚႎႀင ဂပနေခတ ဝန႒ကးေဟာငး သခင ဗစန ဥးေဆာငေသာ ဗမာပည ဒမကရကတစ ပၝတတႛေလာကသာ ရႀသည။ သခင ဘေမာင ဥးေဆာငေသာ တႛဗမာ အစညးအ႟း ရႀေသးေသာလညး သခင ဗစနတႛထက စာလ႖င ပ၍ပင အငအား နညးပၝးေသးသည။

တေနႛ ဥးဘ႓ငမး၏ ေ႟ၿေတာငကား ေနအမတၾင ခနးမထားဘ ကေအာငသနး (လငယေရးရာ)၊

ဥးသနးေငၾ၊ ဥးမးမငႎႀင က႗နေတာတႛ ဆမသည။ အရကဝငးဖၾႚရငး ေရာကတတရာရာမား ေပာကသည။ ဥးဘ႓ငမးက က႗နေတာတႛ ပၝတ ဥပေဒတၾငး ရပတညမႁ ရႀငသန အားေကာငးေရး အတၾက လအပေနသညမားက ေပာသည။ က႗နေတာတႛကလညး ေထာကခ ေဆၾးေႎၾးကသည။ မဟာမတ ဖၾႚရမည လသမားေသာ ပၝတမားက ကညလကေတာလညး မဟာ ဗမာႎႀင ဒမကရကတစ ပၝတတႛေလာကသာ ရႀသည။ သတႛကလညး "အထည႒ကးပက" ပၝတမား ဖစသည။ သတႛ အာဏာ မရႀေတာ သတႛ အသငးအဝငးက သတႛက စၾနႛခၾာသၾားက႓ပ ဖစသည။ "အသသာရႀ႓ပး အဆမရႀ" က။ သႛေသာ ဥပေဒတၾငး ရပတညရငး ဖႎႀပ ခပခယမႁမားက ခခတၾနးလႀန ေနကရသည ဘဝတမား ဖစ၍ လကတၾ မဟာမတ ပကရမညသာ ဖစသည။ ဥပေဒပၝ လၾတလပစၾာ ေရးသား ထတေဝခၾင လၾတလပစၾာ စညး႟း လႁပရႀားခၾင၊ လၾတလပစၾာ ေဟာေပာခၾငမား ရရႀမႀသာ မမတႛ ပၝတ အဖၾႚအစညးမား၏ ဝၝဒ သေဘာထား၊ လမးစဥမားက ပညသက ခပ စညး႟းႎငကမည မဟတပၝေလာ။ ထႛေကာင ဥပေဒတၾငး ႎငငေရး တကပၾေဘာင ခႚထၾငႎငရန မဟာမတ ရႀာကရမညသာ ဖစသည။

မကာမ အတၾငးမႀာပင ပၝတ ႎငငေရး ဥးေဆာင အဖၾႚတၾင "မဟာမတဖၾႚေရး" က ေဆၾးေႎၾး

ဆးဖတကသည။ ထစဥက ဗမာပည အလပသမား လယသမား ပၝတ၏ ႎငငေရး ဥးေဆာငအဖၾႚ (ေပၝလစဗႃ႟) ဝငမားမႀာ သခင ခစေမာင (ဝဓရ)၊ သခငလၾင၊ သခငလႀေ႔က၊ ဥးဘ႓ငမးႎႀင ကေမာငေမာငေကာ (တကသ ဥကႉေဟာငး၊ ေနာငတရား႟းခပ ေရႀႚေန႒ကး ေဒၝကတာ ေမာငေမာငေကာ) တႛ ဖစသည။ ပၝတက ဥပေဒတၾငး အတကအခ မဟာမတ ဖၾႚစညးရန ဆးဖတသည။ ေဒၝကတာ ဘေမာ၊

သခင ဗစနတႛႎႀင ေဆၾးေႎၾးရာတၾင အဓက အခနးမႀ ဥးဘ႓ငမးက ပၝဝငသည။ ဂပနေခတ အတၾငးဝန ဘဝက ေဒၝကတာ ဘေမာႎႀင သက႗မး ရငးႎႀးခသ ဖစသည။ ေဒၝကတာ ဘဟန ဥးေဆာငသည အဖၾႚ တဖၾႚတၾင အတၾငးဝန အဖစ ဂပနသႛ သၾားေရာကခဖးသည။

ေဆၾးေႎၾး ညႎႁငးက႓ပးေနာက "အတငအခ မဟာမတ အဖၾႚ" အတေကာကက "ေအအေအ"

Association of Opposition Alliance (AOA) က ဖၾႚစညးခကသည။ လကေတၾႚ အေကာငအထည ေဖာသည လပငနးမားမႀာ က႗နေတာ ပၝဝင ေဆာင႟ၾက ခရသည။ မဟာမတ ဖၾႚစညးလက႓ပ ဆသညႎႀငပင "ငၝတႛ တပၝတ၊ တဖၾႚတညး မဟတေတာဘး" ဟ အားတက ခရသည။

တငးပည၏ ႎငငေရး ဖစစဥအရ ထအခနက မႁလ ေပၝကေနေသာ လကနကကင

တကပၾမားေကာင အဓက ႎငငေရး တကပၾပ သဏၵာနသည လကနကကင တကပၾ ဖစေတာမညကသႛ ရႀေနသည။ ဥပေဒတၾငး တကပၾ (Legal struggle) သႛမဟတ ဒမကေရစ တကပၾက ေမႀးမႀနေန၍ ဥပေဒတၾငး ကကခႎငေအာင က႗နေတာတႛ ႒ကးပမး အားထတ ေနကရခငး ဖစသည။

ေအအေအ ဖၾႚစညးေတာမည ဆေတာ ပညသ လထႎႀင စာနယဇငးမားက တအတသ

ဖစကသည။ စတဝငတစား ရႀကသည။ အေနာကႎငင စာနယဇငးမားက "Above Ground Communists" "ေမေပကၾန မႃနစမား" ဟ နာမည ေပးထားသည အလပသမား လယသမား ပၝတႎႀင လကာဂဏးသား ေဒၝကတာ ဘေမာ၏ မဟာဗမာ ပၝတ၊ ကၾနမႃနစ ဆနႛကငေရးဟ ေပာ ေ႔ကးေကာေနေသာ သခင ဗစန၏ ဒမကရကတစ ပၝတတႛ ဘယလ စခနး သၾားကမညနညးဟ သခငစတ ေစာေနကသည။ ထးဆနးသညဟလညး ထငေနကသည။

အမႀနက မထးဆနးပၝ။ ခပလႁပလႁပ ဖစေနေသာ မမတႛ၏ ဥပေဒတၾငး ရပတညမႁ အတၾက

အကးတ ပးေပၝငး ကရခငးသာ ဖစ၍ ပၝတ ဝၝဒ သေဘာထားမားႎႀင မဆငပၝ။ ႎငငေရး အရ ေပာရလ႖င မဟာမတ အဖၾႚဝငမားသည "Unite and Struggle" တဖကတၾင တသညေနရာ ေပၝငးလပ၊ တခား တဖကတၾင မတတာက ငငးခ တကပၾဆင လမးစဥ အတငး သၾားကရပၝလမမည။

ေအအေအ ဖၾႚစညးေကာငး ေကညာသည သတငးစာရႀငးပၾက ေ႟ၿတဂ ဘရားလမး "ဆနးကေဖး"

လား၊ "မဟာဗႎၭလလမး" "ရႀားမး" မနႛတကမႀာလား မမႀတမေတာပၝ။ အခမးအနား မဖၾငလႀစမကပင စာနယဇငးသမားႎႀင ဖတကားထားသမား ေရာကႎႀင ေနကသည။ ေဒၝကတာ ဘေမာႎႀင အဖၾႚသားမား၊ သခင ဗစနႎႀင အဖၾႚသားမား၊ ဗမာပည အလပသမား ပၝတ ဗဟ အလပအမႁေဆာငမားလညး စစညည ေရာကရႀ လာကသည။ က႗နေတာသည ႎငငေရးထ ေကာငးသား အ႟ၾယတညးက အခား ပၝတမားမႀ ေခၝငးေဆာငမားက သလညး မသ၊ ေတၾႚလညး မေတၾႚဘးပၝ။ ေဒၝကတာ ဘေမာ၊ သခင ဗစနတႛ ဆတာ တခၝမႀ အနးကပ မမငဖးခပၝ။

မမငဖးေသာလညး ေဒၝကတာ ဘေမာ၏ "လပ" ေပာေသာ အဂလပ-မနမာ စကားေပာဟန၊

မကခးတၾင အမာ႟ၾတရႀ၍ ဓားမ ဥးထပက မကခးတဖက အပ႓ပး ခပေစာငးေစာငး ေဆာငးတတပ၊ "ခငဗားတႛ သလား ကပ ေပာလကမယ" စသညဖင ဟတဟနဖင ေပာတတပမားက တဆငစကားဖင ကားသခရဖးသည။ ဆရႀယလစ ပၝတ ေရာကေတာ ကကညလၾင (ပနးပငတနး) သည ေဒၝကတာ ဘေမာ ေလယ ေလသမးဖင တေအာင ေပာတတသ ဖစသည။ ဗလခပ ေအာငဆနး ႎစဥ တကသလ ေကာငးသား ဘဝတနးက ေဒၝကတာ ဘေမာ အဂလပလ ေပာသလ တေယာကတညး အခနးထတၾင တခၝးပတ႓ပး ေလကငေလ ရႀသညဟ သခင ေကာစနက က႗နေတာက ေပာပခဖးသည။

သခင ဗစန အေကာငးေတာ သပမသ။ ဥးသနးေဖမငႎႀင စပမ၍ ေမးကညေတာ

စကားေပာရာတၾင ေဒၝမာန အပည ဖင တဖကလ စတ႔ကလာေအာင လႁေဆာ ေပာကားတတသည။ ရရင႓ပး သတၨရႀသညဟ ေပာသည။ ဥးေနဝငး၏ ဆရာသမားဖစ႓ပး ေမေအာက လ႖းေနစဥ သခင ဗစန ႒ကကတတသည အေကာငးစား ပငသစ "ဘစကစ" ဘရနဒက ကဖန ရႀာေဖၾ႓ပး သၾားပႛ ေပးရသည။ ဂပနႎငငသႛ လ႖ႚဝႀက သၾားေရာကစဥ စေထာကမား ဖမးဆး သၾားသဖင ဂပနပည မေရာကဘ ေထာငထ

ေရာကသၾားခသည။ ႎငငေရး ခယခက "ပငး" ႓ပး မာေကာသ ဖစသည။ ယခလညး မကလးမား အေရာငေတာကေနဆ ဖစ႓ပး အတနငယ ဝေန႓ပ။ ပထမဆး မငဖး႓ပးေနာက က႗နေတာက သခင ဗစန၏ ေပာေပၝက ဆေပၝကႎႀင ဟနပနက သေဘာကသၾားသည။ ယခ သတငးစာ ဆရာမားႎႀင ေတၾႚဆပၾမႀာေတာ က႗နေတာ ယခငက မမငခဖးေသာ ေဒၝကတာ ဘေမာက အနးကပ ေတၾႚရ႓ပ။ ႟ပရည ေခာေမာ ပနႛ၍ ဥပဓ႟ပ အလၾနေကာငးသ ဖစသည။ အဓပတ ဘဝမႀ "က" ခသညမႀာ ေခာကႎႀစခနႛသာ ရႀေသးေသာ ကနးမာေရးက "အကပငး" ေရာကေန႓ပဟ ထငရသည။ သႛေသာ ႎးကား တက႔ကဆ စကားေပာရာတၾင အားပၝဆ ဖစသည။

အခမးအနားတၾင ပၝတ အသးသး ကယစား ဗမာပည အလပသမား လယသမား ပၝတမႀ သခင

ခစေမာင (ဝဓရ)၊ မဟာဗမာ ပၝတမႀ ေဒၝကတာ ဘေမာ၊ ဒမကရကတစ ပၝတမႀ သခင ဗစနတႛ ေပာကသည။ အဓကအားဖင ဖႎႀပ ခပခယမႁမားက ေပာကသည။ ပဒမ ၅ က ဖေပာကသည။ ေနာကဖႎႀပ ခပခယမႁ ကငးေသာ ႎငငေရး ပတဝနးကင ဖစထၾနးေရး အတၾက ႒ကးပမး အားထတရန လအပခကႎႀင မဟာမတ ဖၾႚစညးခငး သေဘာက ရႀငးလငး ေပာကားကသည။ ဘစအကစ အတၾငးဝန ဘဝမႀ အ႓ငမးစား ယခသည ဥးဘ႓ငမက ရႀငးလငး ေပာကားရငး "ကပတႛဟာ ကၾနမႃနစေတၾပ" ဟ ေပာသၾား သကသႛ ကၾန မႃနစ ေကညာ စာတမးက ဘာသာပနခေသာ သခင ဗစနကလညး "ကပတႛဟာ ကၾန မႃနစ ဆနႛကငေရးသမားေတၾပ" ဟ ေပာကားသၾားရာ တဖၾႚနႛ တဖၾႚ ေဖာငေဖာင႒ကး ဆနႛကင ေနပၝလက ဖႎႀပ ခပခယမႁမား ခခ ကာကၾယရန မဟာမတ ဖၾႚရသည သေဘာက ပ၍ နားလည လာကသည။ အစညးအေဝးတၾင လကဖကရည ကတမနႛႎႀင ေရခမနႛမားဖင ဧညခသည။

ေအအေအသည ဆကလက၍ လႁပရႀားရာတၾင ထေရာကမႁ ရႀသငသေလာက မရႀ။ ဗမာပည

အလပသမား လယသမား ပၝတက အလပသမား ေတာငသ လယသမား၊ လငယ ေကာငးသား အမးသမး အငအား အထကအေလာက ရႀေသာလညး မဟာဗမာႎႀင ဒမကရကတစ ပၝတတႛက အားသပမရႀက။ သတႛ အာဏာရႀစဥက ဘနးမးေနလ ေတာကခ႓ပး ဝနးရသ မားခသည။ အာဏာ မသၾားေတာ ဝနးရသ နညးပၝး႓ပး အားမပႎငကေတာ။ ဒမကရကတစ ပၝတတၾငသခင ဗစန၊ သခင လႀထၾနး (ဥးေနဝငး၏ ည) စသတႛ မားမား ရပခသည။ မဟာဗမာ ပၝတမႀာေတာ ေဒၝကတာ ဘေမာႎႀင သ၏ သားမက ဗလမႀႃး ရနႎင၊ ေမာလဝစရႀား စသတႛသာ ရႀသည။ လထအငအား ထတမပႎငေတာ သတႛ စတပက လာကသည။ က႗နေတာတႛ ပၝတက ဝတၨရားမပက လကတၾ ေခခသည။ သႛေသာ အနညးငယ ကာလာေတာ မဟာမတ လပငနးတၾင ထေရာကစၾာ မပၝဝငႎငကေတာ။

သႛဖင ေအအေအ (ေခ) အတကအခ မဟာမတမား အဖၾႚသည ဖဆပလ၏ ဖႎႀပမႁ

အားပငးေနစဥ အထကအေလာက ထေရာကမႁ ရႀခေသာလညး ေနာကပငးတၾင ထေရာကစၾာ အငအား မပႎငသဖင တေဖးေဖး ေမႀးမႀန ေပာကကၾယ သၾားပၝေတာသည။

ေအအေအ အဖၾႚႛ၏ အေရးပၝမႁ ယတေလာ သၾားသဖင ဗမာပည အလပသမား လယသမား

ပၝတသည ဥးသနးေဖမငႎႀင ဗလခပ အစက ဥးေအာငသနးတႛ ဥးေဆာငေသာ ပညသႛ ႓ငမးခမးေရး တပေပၝငးစႎႀင မဟာမတဖၾႚ႓ပး ဥပေဒတၾငး ရပတညမႁ ပမ ခင႓မေစရနႎႀင ဒမကေရစ ေဘာငက ခႚထၾငရန ႒ကးပမး ခရပနသည။

ဤေနရာတၾင ဥပေဒတၾငး တကပၾမားႎႀင အပည ပည ဆငရာ ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁတႛ၏

ဆကႎၾယ ဂယက႟ကမႁက တငပလသည။ ၁၉၅၂ ခႎႀစ၊ ဒဇငဘာလတၾင က႗နေတာသည သစ႒ကးယားႎငင ဗယငနာ႓မႚတၾင ကငးပေသာ ကမာႛ ႓ငမးခမးေရး ပညသႛ ကၾနဂရကသႛ လငယ ကယစားလႀယ အဖစ တကေရာကခသည။ လငယ ကယစားလႀယမား ကလႀဝငး(တကသ ဥကႉ)၊ ကထၾနးတင တရား႟းခပ ေရႀႚေန႒ကး (ဗမာႎငင လငယမား အစညးအ႟း)ႎႀင က႗နေတာ (ပညသႛ လငယ အဖၾႚခပ ဒတယဥကႉ) တႛ ဖစသည။ ယငးေနာက ကမာ ဒမကရကတစ လငယ အဖၾႚခပ (၈) ႒ကမေမာက ေကာငစ အစညးအေဝးကလညး တကေရာကခသည။

ယငးကမာႛ အဖၾႚအစညး႒ကး ႎႀစခ၏ အစညးအေဝးမားတၾင အပညပည ဆငရာ ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁ အကၾသည အရပထးေနသညက ကယတငကယက ေတၾႚရႀခရသည။ ယငးအကၾ၏ လရငး အခပမႀာ ထစဥက ကၾနမႃနစတႛ၏ အေခအေဝ ဖစေသာ ကလနႎႀင ကလနတပငး ႎငငမား၊ ယခအေခ ဖၾႚ႓ဖးဆ ႎငငမားတၾင အမးသား လၾတေမာကေရး တကပၾ၊ ဆရႀယလစ စနစ ထေထာငေရး တကပၾမားတၾင အဓက တကပၾသဏၵာနသည လကနကကင တကပၾလား၊ ဥပေဒတၾငး တကပၾလား ဆသည အငငးပၾားမႁက အေခခသည အကၾ ဖစသည။ ယငးကၾ ပားမႁ၏ အတငးအတာက အေနာကႎငငတႛက အေခအေနက အေတာကေလး မႀနးဆ မကေသာလညး လႁပရႀားမႁတၾငးမႀ က႗နေတာတႛေလာက တတကက မသက။

မနမာႎငငမႀ ဖဆပလ ေခၝငးေဆာငထမႀ တတကက ေလလာႎငသ မရႀပၝ။ အနးကပ

လကတၾလပခဖးသည က႗နေတာတႛ အသဆး ဖစသည။ ပညတၾငး ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁႎႀင အေရႀႚေတာင အာရႀ ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁက ေလလာ ေနကသည ရအထးဌာန (Special Branch) မႀ ရအရာရႀမားလညး အနညးအကဥးေလာကသာ ရႀကသည။ ထစဥက ရအထးဌာနႎႀင ဆကသၾယထားေသာ ႓ဗတသ႖ သ႟းမႀ SLO (ေခ) (Security Liason Office) လ ခေရး ဆကသၾယေရးက ဌာနမႀ အရာရႀမားပင သပမသက။ က႗နေတာတႛ ပၝတမႀလညး သခင ခစေမာင (ဝဓရ)၊ ဥးဘ႓ငမး၊ ကေမာငေမာငေကာတႛ ေလာကသာ အနညးအကဥး သကသည။ က႗နေတာကေတာ ဝၝသနာ အေလာက အပညပည ဆငရာ ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁက ေလလာေနသ ဖစသည။ ပၝတကလညး က႗နေတာ ေလလာေနသညက မသ။ က႗နေတာကလညး အထကအေလာက စကားဝငးတၾင ေပာေသာလညး ပၝတက မတငပပၝ။ ပၝတကလညး က႗နေတာက အထငမ႒ကး။ က႗နေတာကလညး "ပညာပရန" ဝနေလးသဖစ႓ပး ယငးသႛ လပတတသမား အေပ အမင မကညလငသ ဖစသည။ က႗နေတာက သမား အထင႒ကးသည ဖစေစ မ႒ကးသည ဖစေစ ဂ႟မစကဘ ကယသနရာက တစကမတမတ လပတတသ ဖစသည။

တခၝက ပၝတ ညလာခ တခတၾင ညစာ ထမငးစား႓ပး ဗဟေကာမတ ေ႟ၾးေကာကပၾ ပနစရန

ရႀသည။ က႗နေတာက သငယခငးႎႀင ေတၾႚ႓ပး အရကတက ထမငးေက႗းရာသႛ ပၝသၾားသည။ စကားေဖာရငး ေနာကကသၾားသည။ ဒၝေတာင သႛကားႎႀင လကပႛလႛ။ နာရဝကေလာက ေနာကကသၾားသည။ က႗နေတာ လၾယအတထတၾင ေသာကလကစ အရကပလငး၊ အသစ တပလငး၊ အရက ႎႀစပလငး ပၝသည။ အနႛကလညး တသငးသငး၊ လၾယအတထမႀ အရက ႎႀစပလငးကလညး ထခတ႓ပး အသထၾက ေနသည။ မေပးခငစရာ ေကာငးသည ဗဟလ႒ကး။

ထဗဟ ေကာမတ ေ႟ၾးပၾတၾင က႗နေတာ အဆငသစသႛ ေရာကသၾားသည။ အဆငတကခငး

မဟတဘ ေအာကအဆငသႛ ကဆငးသၾားသည။ အဆငမင ဗဟ ေကာမတမႀ အရ ဗဟ ေကာမတ အမႀတ (၃) အထသႛ ကသၾားသည။ ကသနးေငၾႎႀင ကခငေမာငအနးတႛေအာက ေရာကသၾားသည။ မထငမႀတဘ ဖစသၾားသညက ေတၾႚရသဖင အနညးငယ အအားသင သၾားသည။ စတမထခကပၝ။ က႗နေတာက ေနရာအဆင မကေမာသ မဟတ။ က႗နေတာ position, rank conscious ဖစသ မဟတ။ ေန႓မပင။ အရ ဗဟ ေကာမတက မေပးပငခၾင မရႀသညမႀ အပ ဗဟ ေကာမတႎႀင အတတပင။ "ေတာရေရာရ" လပတတသက အသာေပးလကခငးက က႗နေတာ ေကေကနပနပ ခယခသည။ သႛေသာ ေနရာ အဓကထားသ အခႚ၏ ေခရာ လကရာမား ပၝသညက က႗နေတာ ေတၾႚရသည။ က႗နေတာက ဒၝေတၾ ဂ႟မစကပၝ။ တေနႛ ဇာတ႟ပမႀန ေပမည။ ဖးကၾယ၍ မရပၝ။ ေနာကပငးတၾင က႗နေတာ ယဆထားသလ ဖစခသည။ အကယက မေဖာ ပေတာပၝ။

အပညပည ဆငရာ ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁ အေကာငးက ဆကရလ႖ငေတာ … က႗နေတာသည ၁၉၅၃ ခႎႀစ၊ ေဖေဖာဝၝရလဆနးတၾင ထစဥက တကသဥကႉ ကလႀဝငးႎႀင အတ

ခကကစလဗကကးယား ႎငင ပရာဟာ (ေခ) ပရပ႓မႚသႛ ေရာကေနသည။ ကမာႛ ဒမကရကတစ လငယ အဖၾႚခပ ေကာငစ အစညးအေဝး တကေရာကရန ေရာကေနခငး ဖစသည။ ႎငငေပၝငးစမႀ လငယ ေခၝငးေဆာငမားႎႀင ေတၾႚရသည။ ကႃးဘားမႀ ဖဒလကပစထ႟၏ ညေတာေမာင ရာအလ ကပစထ႟တႛႎႀင ေတၾႚခရသည။ အဖၾႚခပ အတၾငးေရးမႀႃး အဖၾႚဝင ႓ဗတနႎငငသား မယလကၾနနစဆငႎႀငလညး အစညးအေဝးတၾင က႗နေတာ ဖတကား တငပမည မနႛခၾနးက weak ဖစသညဟ ေဝဖနသဖင

ဘကခကသည။ "မငးတႛ အဂလပေတၾ ငၝတႛက မငးတႛရႚ ကလနေဟာငးက လေတၾဆ႓ပး အထငေသးေနပပ။ ငၝတႛ ဘယေလာက ခကခတ အေခအေနမႀာ လပေနရမယ ဆတာ မငးမသဘး။ လကနကကင ေတာလႀနေရးနႛ အကနႛအသတ အခပအခယမားတ ဥပေဒတၾငး တကပၾ ေရာေထၾးယႀကငင ဖစေနတ အေခအေနမႀာ လပေနရတာက မငးတႛ နားမလညဘး" ဟ က႗နေတာ ပန "တၾယ" ေတာ နစကဆင ဖသၾားသည။ အမႀနက နစဆငက လငယ။ က႗နေတာက ႎငငေရး တကပၾခငးမႀ ေမၾးဖၾားလာသ။ ပၝတ ဗဟ ေကာမတ။ အေတၾႚအကခငး ကၾာသည။ သႛ အေတၾႚအကက လငယ လပငနးမႀာသာ ရႀပရသည။ နစဆငတေယာက သခ သၾားသလား။ လကလႀန သၾားသလား မသ။ အစညးအေဝး ၃ ရက အတၾငး တခၝမႀ မကႎႀာခငး မဆငရေတာ။ ၁၉၅၃ ခႎႀစ ႎႀစဥးတၾင မလကၾန နစဆငႎႀင စကား မားခခငးသည အတတနမတလား မသပၝ။ ၁၉၅၄ ခႎႀစ၊ ႎဝငဘာလ ေႎႀာငးပငးတၾင အေမရကန သမတ ရစခတနစဆငက ဆႎၬပခ၍ ပဒမ ၅ ဖင အဆၾခခရသည။

တက႒ကး ၃ တကမႀ ႎငငေရး အဆငနမသမားမႀ ႎငငေရး အဆင မငသမား၊ လကနကကင

တကပၾ၊ ဥပေဒတၾငး တကပၾ ေပၝငးစမႀာ ကငလညခသည လငယ ေခၝငးေဆာငမားႎႀင ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးခသည။ အေတၾႚအကမား ဖလႀယခသည။ ယးဒယား၊ မေလး၊ လာအ၊ ကေမာဒယား၊ ဗယကနမ ရေဘာမားႎႀင ေတၾႚရႀခသည။ အာဖရက၊ လကတင အေမရကမႀ လငယ ေပၝငးစႎႀငလညး ေတၾႚဆ ေဆၾးေႎၾးခရသည။ ဗမာပည ကၾနမႃနစ ပၝတမႀ ကထၾနးရႀန၊ ကရေခၝင၊ ကခငဝငးတႛႎႀင ေတၾႚခသည။ တငမငး႒ကး ဥးစးရ၏ည ကထၾနးရႀနက ဗကပ ဆ၍ ေရာေယာင အထငမေသးလကႎႀင။ ကမာႛ ေကာငးသား အဖၾႚခပႎႀင လငယ အဖၾႚခပတၾင ဆယႎႀစ တခေကာ တာဝန ထမးေဆာငခသ ဖစ၍ အေတၾႚအက မားသည။ ဂဏးဂဏစတ ကငးသည။ လခစလခင ေပၝသ ဖစသည။ မနမာႎငငသား ဂဏတကေစသ ဖစသည။ က႗နေတာ၏ ကဥးေမာငးသည ဂဏးဂဏ အစၾ (ဖဆပလ အစးရအား မနးတးမႁ) က ခ႗တေပးခသ ဖစသည။ (အခၾငသငလ႖င အကယ ေရးသားရန ႒ကးစားပၝမည။ စာေရးသ)

အခႚ ႎငင႒ကးမားမႀ လငယ ကယစားလယမားသည အာရႀ အာဖရကမႀ လငယ

ကယစားလႀယမားက ခဥးကပ စညး႟း ေနကသည။ ေဗာငဖၾငမေပာဘ တကခက ေနကခငး ဖစသည။ ဆဗယက အပစက လေတၾက ခပခာခာေတၾ။ ညေန ၈ ထးလ႖င ႟းဆငးမည။ မငးတငးေက လပေနကတာ မားသည (Formalism)။ ကပၾသၾားမည။ ကမည။ ဧညခပၾ သၾားမည။ တ႟တတႛက အထး ေလကင သငတနး ေပးထားသမား ဖစ၍ ဆကဆေရး ေကာငးသည။ အလကသသည။ ကညႎငသမ႖ ကညကသည။ ယငးအား႓ပငမႁက လရငး ခပလကေတာ အပညပည ဆငရာ ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁ အကၾက ေတၾႚရသည။ ဆဗယက ႟ရႀပၝတႎႀင တ႟တ ပၝတတႛ၏ သေဘာတရားေရး တကပၾ။

႓ငမးခမးေရး လႁပရႀားမႁမႀာထက လငယ လႁပရႀားမႁ အတၾငး လ႖ႃႚဝႀက အား႓ပငမႁက ပ၍

ပငးထနသည။ လငယ ေကာငးသား အဖၾႚမားတၾင ေမေအာကမႀ အဖၾႚဝင ဖစေနသည ပညသႛ ဒမကရကတစ လငယ အဖၾႚႎႀင ေမေအာက ဗမာႎငငလး ဆငရာ ေကာငးသား သမဂၢတႛက အဖၾႚဝငမား အဖစ လကခထားေသာလညး သတႛ သေဘာထား၊ ရပတညခကမားက ေရႀႚတနး မထတေတာ။ ကလႀဝငးႎႀင က႗နေတာက ဟတယ ဖေလာရာတၾင အခနးေပးေသာလညး ေမေအာက ပညသႛ ဒမကရကတစ လငယအဖၾႚ ကယစားလႀယ ကထၾနးရႀနက အခနး မေပးေတာ။ ကထၾနးရႀန အစညးအေဝး တကေရာက လကမႀတ ထးေသာလညး အခနပည မတက။ က႗နေတာ ကထၾနးရႀန အခနးမႀာ ေတၾႚကရသည။ ကထၾနးရႀနက သႛအခနးမႀာ ေခၝကဆၾေကာ ေက႗းသည။

မႀတမႀတရရ ထညက ပရာဟာတၾင မးပတသည။ ကနထတလပမႁ တးမငရန

လ႖ပစစဓာတအားက ရပကၾကလက အလႀညက ဖတေတာကကခငး ဖစသည။ က႗နေတာက အမသားမားက မငးတႛက မးဖတတာ ခမႀ အဆနး ဖစေနလား။ ငၝတႛက ၁၉၅၃ ခႎႀစ၊ လၾနခတ ႎႀစေပၝငး ၄ဝ ကတညးက ႎငငခားမႀာ ကဖးခတာဟ ကကဖနဖန ႔ကားရသည။ ကထၾနးရႀနက ကၾနမႃနစ ဆေသာလညး လကဝ ေသၾဖေရး သငယနာ စၾကပသ မဟတ။ က႗နေတာလ ဆရာမႎင ဂဏးမႎငကလညး အစၾ ခ႗တေပးခသ ဖစသည။ ႟းမတၾင ေဖ႓ငမး (ရေဘာ ထၾနးရႀန) က ဖတထတသတ လပသညကားေတာ "လက ေခၾးသတတာပ" ဟ ဥးပညႎႀင ႓မႚဝန ဥးသာအ သတရ႓ပး က႟ဏာ ေဒၝေသာဖင က႗နေတာ ေပာမသည။ အပညပည ဆငရာ ကၾနမႃနစ လႁပရႀားမႁတၾင လကဝယမးႎႀင လကာယမး မညသႛ အယအစၾ

တကပၾ ပငးထန ေနေသာလညး အမႀနဖင အနးကပဆး ရပတညႎငသ ဖစသည။ ႎငငတကာအဆင ရႀသည ႎငငေရးသမား ဖစပၝသည။

ကမာႛ လငယ အစညးအေဝးတၾင က႗နေတာတႛ အစညးအေဝး တကစဥ သတငးေထာကမား

ဓာတပ႟ကလ႖င ေရႀာငေနဖႛ အဖၾႚခပက လမားက သတေပးသည။ ေမေပ ေမေအာက ေပၝငးေနကသည ဟေသာ စၾပစၾ တကခကခရမည အႎၩရာယက ႒ကမငသည။ က႗နေတာ မနမာပည ပနေရာကေတာလညး အဖၾႚခပက အႎၬယမႀ အကစမစထရာ၊ မဇၾနးဒၝး၊ အငဒနးရႀားမႀ ဆကပႎတႛ ပညသႛ လငယ အဖၾႚခပသႛ ေစလၿတခသည။ ဥပေဒတၾငး တကပၾမားက ဥးစားေပးလာသည သေဘာ ဖစပၝသည။

အပညပည ဆငရာ ကၾန မႃနစ လႁပရႀားမႁသည က႗နေတာတႛ ဥေရာပ အလယပငးမႀာ ရႀစဥက

အတၾငး႒ကတ တကပၾ၊ အား႓ပငမႁ ဖစေသာလညး ၁၉၅၆ ခႎႀစ၊ အ႒ကမ (၂ဝ) ေမာက ဆဗယကပၝတ ကၾနဂရက အ႓ပးတၾင နကတာက႟းရႀက ပၝတ အေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃး ဖစလာ႓ပးေနာက လသရႀငကား ဖစလာသည။ ယငးအကၾသည ဆရႀယလစ အပစ႒ကး ႓ပကၾ ပကစးသၾားသည အထ ပနလည ရငကား မေစေတာ။

မနမာႎငငႎႀင ပတသတ၍ေတာ ၁၉၅၆ ခႎႀစ ဝနးကငမႀ စ၍ "လၾတလပေရး အတ" ဟ

ကၾနမႃနစမား၏ ေ႔ကးေကာမႁ ရပဆငးသၾားသည။ ႟ရႀပၝတ၏ သေဘာထားက တ႟တပၝတက လကခ လာခသည။ ဖၾႚ႓ဖးဆ ႎငငတၾင ႓ပးပညစသည လၾတလပေရးက အသင မရႎငပၝ။ ႎငငေရး လၾတလပေရးက အရယ႓ပး စးပၾားေရး စစေရးပၝ လၾတလပေအာင ဆကလက ႒ကးပမးရမည ဟေသာ သေဘာထားက အပညပည ဆငရာ ကၾန မႃနစမား လကခ လာကသည။ ဗမာပည ကၾနမႃနစ ပၝတ အပၝအဝင ဖစသည။ မနမာပည လၾတလပေရးရ႓ပး ၈ ႎႀစ အကာမႀ မနမာ လၾတလပေရး အေပ မငခက သေဘာထား ေပာငးလခငး ဖစသည။ ယငးသေဘာထားသည က႗နေတာတႛ ဆရႀယလစ ပၝတမႀာ ရႀခကစဥက ခမႀတခေသာ သေဘာထား ဖစပၝသည။

နဂးခပ အေနဖင တငပရလ႖င က႗နေတာတႛသည AOA အတကအခ မဟာမတ အဖၾႚ

ကၾယေပာက သၾား႓ပးေနာက ၁၉၅၅ ခႎႀစတၾင ပမ အငအား႒ကးမားသည မဟာမတ အဖၾႚက ဖၾႚစညး ခကသည။ ပညေထာငစ မနမာႎငင အမးသား ညႌၾတေရး တပေပၝငးစ၊ ပမညတက ဖၾႚစညးခကသည။ အတကအခမား၏ ဥပေဒတၾငး ရပတညမႁ အေခအေန ပမ ကယပနႛ ေကာငးမၾနလာသည။ အပညပည ဆငရာႎႀင ပညတၾငး အေခအေနမားေကာင ဖစသည။ ပမညတတၾင ဗမာပည အလပသမား လယသမား ပၝတ၊ ဥးသနးေဖမင၏ ပညသႛ ညႌၾတေရး ပၝတ၊ တရာ႟းခပ တရားသ႒ကးေဟာငး ေဒၝကတာ ဥးေအးေမာင၊ ဗလခပ အစက ဥးေအာငသနး၏ အဖၾႚ၊ မၾနဥးဖးခ၏ မၾနတငးရငးသား အဖၾႚ၊ မနးထၾနးရင၏ ကရင အမးသား အဖၾႚ၊ ပညသႛ လငယ အဖၾႚခပ (ဗမာႎငင)၊ ဘတယစ ဗမာပည အလပသမား အစညးအ႟း အဖၾႚခပ၊ ညႌၾတေသာ ေတာငသ လယသမား အစညးအ႟း က႗နေတာ ေမေန႓ပ ဖစေသာ အဖၾႚအစညး အခႚ ပၝဝငသည။ ၁၉၅၆ ခႎႀစ၊ အေထၾေထၾ ေ႟ၾးေကာကပၾတၾင ေအအေအ အဖၾႚမႀ အရႀနယ ႒ကးထၾားလာေသာ ပမညတ အဖၾႚသည မ ၃ဝ.၄ ရာခငႎႁနး၊ အမတေနရာ ၄ ေနရာ ရရႀခသည။ ဖဆပလသည အမတေနရာ ပ၍ ရခေသာလညး လထ ေထာကခမရသည ရာခငႎႁနးမႀာ ပမညတႎႀင သပမကၾာ။ က႗နေတာ မႀတမသေလာက ၂ဝ ရာခငႎႁနးပင မကၾာပၝ။

ေမေပ ကၾနမႃနစမားဟ အေနာကႎငငမား၏ တဆပကပခငး ခရေသာ အလပသမား

လယသမား ပၝတႎႀင မဟာမတမား ေ႟ၾးေကာကပၾတၾင မအေမာကအမား ရရႀခသဖင ႎငငတကာက တအတသ ဖစသၾားကသည။

ပမညတ ဌာနခပ သဘာပတ အဖၾႚဝင လငယ ေခၝငးေဆာင႒ကး က႗နေတာသည ပညခ႟င

ပနးေတာငး မဆႎၬနယမႀ ဝငအေ႟ၾး ခခသည။ က႗နေတာ မဆႎၬနယတၾင ဖဆပလ ႟ႁးသၾားသည။ သႛေသာ က႗နေတာ အေ႟ၾးမခရ။ က႗နေတာက မကႎႀာပ႟ လာပပၝ။ မခ အႎငရပၝေစမညဟ အာမခသမားက သတႛ နယသား တခား လတေယာကက အမတဖစေအာင လပေပးလက႓ပး တစသးပဂၢလ အမတ အဖစမႀ

ပမည အမတ ဖစသၾားပၝသည။ က႗နေတာ မ႟ႁမလႀ ႟ႁး႓ပး အာမခ တငထားေသာ ေငၾပင ပနမရပၝ။ က႗နေတာ အမတဖစတာ မဖစတာ အေကာငး မဟတပၝ။

ယငးေ႟ၾးေကာကပၾ ရလဒေကာင မလက မနမာ ႎငငေရး၏ အဓက တကပၾ ပသဏၵာနမႀာ

လကနကကင တကပၾ အသၾငသဏၵာနသည ေမႀးမန႓ပး ဥပေဒတၾငး တကပၾ ပသဏၵာနက အဓက ဖစလာပၝသည။ ထမ႖သာ မကေသးဘ အတကအခ အငအားစ ဖစေသာ ပမညတသည မနမာ ႎငငေရးတၾင အဆးအဖတ အငအား ဖစလာခသည။ ဖဆပလ အဖၾႚတၾင တည႓မ သနႛရႀငး ႎႀစခမးကၾ႓ပး လၿတေတာတၾငး၌ အား႓ပငကရာ ပမညတက မ ၄၈ မဖင ေထာကခသည ဥးႎ ေခၝငးေဆာငေသာ သနႛရႀငး ဖဆပလက အႎင ရရႀခပၝသည။ ဤသႛဖင မနမာ ႎငငေရး၏ ဗဟခကမသည ဥပေဒတၾငး တကပၾ တနညးအားဖင ဒမကေရစ တကပၾ ဖစလာခပၝသည။

ႎငငေရး ဘဝ သသရာတေတၾႚတၾင ကေတၾႚခရေသာ သမငးဖစစဥ အပငးအစ တခ ဖစပၝသည။

ကသနး (ကည မငတင)