kortenberg – april 2013

© 2010 Deloitte© 2009 Deloitte Belgium© 2013 Deloitte Touche Tohmatsu

De omgevingsanalyse in het kader van de nieuwe Beleids- en BeheerscyclusEindrapport gemeente en OCMW Kortenberg

Kortenberg – April 2013

http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=skKoKCLo3drkWM&tbnid=ZrO-U5tenR3foM:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.straffestreek.be/gemeente.php?id=28&ei=HJ4HUenbKYSWhQfGj4DgDg&bvm=bv.41524429,d.ZG4&psig=AFQjCNHyk1GGJiQz3k1UByY0Lh14wgBm6A&ust=1359540125131819

© 2013 Deloitte2

Inhoudstafel

1 Plan van Aanpak

2 SWOT-analyse

3 DEPEST: Overzicht gebruikte KPI’s

4 DEPEST-analyse: Demografie

5 DEPEST-analyse: Economisch

6 DEPEST-analyse: Politiek-juridisch

7 DEPEST-analyse: Ecologisch

8 DEPEST-analyse: Sociaal-cultureel

9 DEPEST-analyse: Technologisch

© 2010 Deloitte3

1. Plan van aanpak

Stap 0. Inleidende sessie 1. Inventarisering van beleidsdocumenten en bronnen

2. Interne analyse 3. Externe analyse 4. Rapport omgevingsanalyse

Wat? • Inzicht verwerven in de gebruikte methodologieën en het stappenplan

• Aanzet sterktes en zwaktes

• In kaart brengen lijst mogelijke bronnen

• Evaluatie bronnen naar bruikbaarheid en relevantie

• SWOT-analyse • DEPEST-analyse • Consolidatie van de belangrijkste interne en externe ontwikkelingen voor de gemeente Kortenberg

Rol Deloitte • Inleidende sessie organiseren

• Evaluatie aangereikte bronnen naar bruikbaarheid en relevantie

• Vragen naar eventuele bijkomende bronnen

• Aanreiken sjabloon met eerste aanzet voor sterktes en zwaktes (29/03)

• Coachende rol: kwaliteitscheck en consolidatie van resultaten

• Uitvoerende rol: DEPEST-analyse op basis van bronneninventaris (stap 1)

• Consolideren van belangrijkste interne en externe ontwikkelingen in een eindrapport (in Powerpoint, max. 50 blz.)

Rol opdrachtgever

• Inleidende sessie bijwonen

• Aanzet geven sterktes en zwaktes

• Relevante en bruikbare bronnen aan Deloitte overmaken

• Finaliseren bronneninventaris i.f.v. opmerkingen Deloitte

• Aanvullen SWOT • Validatie tijdens stuurgroep (college burgemeester en schepen, gemeentesecretaris, ontvanger, OCMW)op 03/04

Resultaat • Presentatie in PowerPoint

• Bronneninventaris (in Excel)

• SWOT-analyse (in Excel)

• DEPEST-analyse (in Excel)

• Omgevingsanalyse met belangrijkste interne en externe tendensen (in PowerPoint – max. 50 blz.)

28/03 – 03/04 => Eerste aftoetsing tijdens stuurgroep 03/04 en oplevering ontwerpeindrapport op 05/04

Inleidende sessie 27/03 Week 25/03

© 2010 Deloitte4

2. SWOT2.1. Algemene informatie gemeente Kortenberg

Schepencollege KortenbergBurgemeester Chris Taes

Schepenen

Bart Nevens

Kristien Goeminne

Sabine Ledens

Ann Outtier-Vannerem

Harold Vanheel

Alexandra Thienpont

© 2010 Deloitte5

2. SWOT2.2. Algemene informatie OCMW Kortenberg

© 2010 Deloitte6

2. SWOT2.3. Processen

•Een 100tal werkprocessen werden in kaart gebracht met veel betrokkenheid van de diensten (AORTA project, 2008-2012)

•Veel OCMW-procedures zijn beschikbaar en gedetailleerd uitgeschreven in een administratief handboek. Er is goede kennisoverdracht naar (nieuwe) medewerkers (OCMW)

•Het beheer van de werkprocessen kan worden verbeterd: 1/ niet alle processen zijn uitgeschreven, 2/ de processen dienen te worden geactualiseerd i.f.v. nieuwe of aangepaste regelgeving 3/ de processen zijn niet consulteerbaar door de diensten

•De procesinventaris is onvoldoende gekend en wordt onvoldoende gebruikt in de dagdagelijkse werking

•Kennisoverdracht over de processen naar nieuwkomers is een aandachtspunt, in het bijzonder gezien het hoge verloop van medewerkers

•Processen worden onvoldoende beheerd t.g.v. tijdsgebrek

•Impact externe regelgeving op processen is laattijdig gekend

•Perceptie van logge administratie: nood aan administratieve vereenvoudiging ten behoeve van burgers en ondernemingen

•Behoefte aan duidelijke visie op kerntaken van gemeente/OCMW: welke taken te behouden? welke taken niet langer te behouden?

•Het inzetten op samenwerking gemeente-OCMW (op vlak van onthaal, communicatie, ICT, sociale dienstverlening, ...) leidt tot opportuniteiten inzake synergie. Hierdoor kunnen kosten worden bespaard en kwaliteit van dienstverlening naar inwoners verhoogd..

•De gemeente is afhankelijk van beslissingen van de hogere overheid, bv. elektronische rijbewijzen ... Dit heeft uiteraard implicaties op de processen, benodigde software en hardware, dienstverlening bij burgerzaken(G).

•Administratieve vereenvoudiging is een belangrijk aandachtspunt, maar vaak gekoppeld aan hogere regelgeving waarop de gemeente of OCMW weinig impact heeft.

Kansen

AandachtspuntenSterktes

Bedreigingen

© 2010 Deloitte7

2. SWOT2.4. Personeel

•De gemeentelijke diensten bestaan uit veel gemotiveerde en gedreven mensen die goed onderling samenwerken

•Goede teamgeest binnen de organisatie

•De verhouding personeelskost tegenover personeelsbezetting is lager in vergelijking met andere besturen (recente studie)

•Er is een goede technische ondersteuning van medewerkers: medewerkers zijn goed opgeleid (gemeente + OCMW). Er is voldoende vormingsbudget voorzien.

•(OCMW) Er is binnen het OCMW een beleid omtrent absenteïsme ("Er wél-zijnsbeleid")

•Recente werving van nieuwe gemotiveerde competente personeelsleden

•De geplande externe doorlichting van de werking van gemeente/OCMW laat toe een objectieve evaluatie van welke taken al dan niet moeten worden uitgevoerd en welke efficiëntiewinsten mogelijk zijn, o.a. samenwerking gemeente-OCMW, herinrichting onthaalfunctie AC, taakallocatie medewerkers, optimalisering organisatiestructuur, ... De externe audit zal ook moeten uitwijzen of de hoge werkbelasting geldt voor alle personeelsleden in alle leidinggevende en ondersteunende functies, dan wel of er sprake is van een niet-evenwichtige verdeling van de werklast tussen diensten en binnen diensten. Het feit dat leidinggevenden zich te veel (moeten) bezighouden met puur operationele taken, kan het gevolg zijn van personeelskrapte, maar kan evenzeer het gevolg zijn van een gebrek aan delegatiebereidheid en de behoefte om over elke stap in de procesafhandeling zelf de ‘controle’ te behouden.

•De gemeente is afhankelijk van het personeelsstatuut opgesteld door de Vlaamse overheid. Het statuut laat weinig flexibiliteit toe naar werving, promotie, etc.

•Diensten worden geconfronteerd met moeilijk invulbare knelpuntberoepen ICT, openbare werken, hoger opgeleid technisch personeel

•Niet flexibel in statuten (cfr. Zondagsstatuut)

Kansen


Bedreigingen

•Perceptie van hoge werkbelasting en onvoldoende personeel, voornamelijk voelbare bij langdurige afwezigheden waarbij vervanging niet mogelijk is. Diensthoofden geven aan teveel met operationele taken bezig te zijn en hierdoor onvoldoende hebben voor visievorming en management. Een audit is nodige om na te gaan of er al dan niet een structureel personeelstekort is.

•Absenteïsme en verloop zijn hoog: de uitdaging is om bekwame en gemotiveerde mensen te behouden. De oorzaken van het hogere absenteïsme en verloop zijn onvoldoende in kaart gebracht. Er is binnen de gemeentelijke diensten geen beleid hieromtrent.

•Weinig mogelijkheden tot personeelsmobiliteit binnen de organisatie om pieken en dalen in werkbelasting op te vangen

•Het onthaal van nieuwe medewerkers is voor verbetering vatbaar, er is onvoldoende aandacht voor kennisoverdracht door het vertrek van ervaren medewerkers

•Duurtijd wervingsproces: het personeelsstatuut maakt dat een vervanging van een medewerker zeer lang duurt.

•Er zijn nog efficiëntiewinsten mogelijk om personeel beter in te zetten, onder meer door het optimaliseren van de huidige taakallocatie van medewerkers

•Behoefte aan juridische expertise binnen de gemeentelijke diensten

© 2010 Deloitte8

2. SWOT2.5. ICT

•Goede graad van automatisering

•Iedereen beschikt over recente ICT-materiaal, o.a. een recente PC

•Tevredenheid over de meeste softwarepakketten (o.a. boekhouding, …)

•Dienst ICT te weinig uitgebouw i.f.v. applicatiebeheer. Er is geen applicatiebeheerder.

•Samenwerking met OCMW kan worden versterkt, o.a. aankoop en beheer van software & hardware, inzet van ICT-verantwoordelijke voor zowel gemeente als OCMW

•Samenwerking met andere gemeenten kan worden versterkt (uitwisselen beste praktijken op vlak van ICT)

•Bepaalde softwarepakketten, bv. Planon, hebben een groter potentieel dan nog onbenut wordt

•Er is een gebrek aan integratie softwarepakketten (bv. postregistratiepakket) waardoor er veel manuele overdracht/encodering is met risico op aandachtsfouten (o.a. postregistratie)

•Samenwerkingsverbanden zo sterk als zwakste schakel (bv. digitaal sociaal huis)

•ICT-expertise ontbreekt deels. ICT-experten betreffen een moeilijk invulbaar knelpuntberoep

•Hoge kost verbonden aan ICT vs. nood aan continue vernieuwing•Bibliotheek beschikt over verouderde pc’s voor gebruikers en medewerkers

• Er is een groot verloop van personeelsleden inzake ICT

Kansen


Bedreigingen

© 2010 Deloitte9

2. SWOT2.6. Communicatie

•Positieve evolutie van de interne en externe communicatie: er is een duidelijk vooruitgang inzake professionalisering op te merken, o.a. het resultaat van de aanstelling van een coördinator communicatie

•Interne communicatie via Infomail wordt als direct en nuttig ervaren

•Communicatie tussen de diensten verloopt in een positieve sfeer

•Externe communicatie wordt als positief ervaren, o.a. de geïntegreerde website voor gemeente en OCMW, infoblad Zoeklicht (goede kwaliteit door hoge frequentie en volledigheid) voor inwoners, elektronisch nieuwsbrief (inschrijvingen neemt toe)

•(OCMW) Goede samenwerking tussen gemeente en OCMW op vlak van communicatie

•Specifiek voor dienst Vrije Tijd: goede interne communicatie t.g.v. wekelijks overlegvergaderingen

•Onvoldoende aandacht voor sociale media in de communicatiestrategie. Meer interactie met inwoners zal leiden tot een grote verandering voor het communicatieproces met inwoners (niet alleen voor de dienst communicatie, maar ook de snelheid waarmee op gemelde problemen zal moeten worden gereageerd om aan de verwachtingen van onze inwoners te voldoen).

•De bestaande huisstijl wordt nog onvoldoende toegepast, in het bijzonder wat betref vragen die burgers stellen. Er ontbreken tekstsjablonen die door alle diensten kunnen worden gebruikt.

•Communicatiemodi zijn nog beter op elkaar af te stemmen

•(OCMW) het overleg tussen de verschillende vestigingen kan nog worden verbeterd

•Onthaal nieuwe medewerkers is te verbeteren: zowel het algemene onthaal als het onthaal per dienst

•De opkomst van nieuwe ICT-toestellen (smartphones, tablets …) en het stijgend gebruik van sociale media biedt opportuniteiten qua communicatie met de burger, bv. opstart gemeentelijke sociale media (facebook, twitter, enz.)

Kansen


Bedreigingen

© 2010 Deloitte10

2. SWOT2.7. Organisatiestructuur

•Diensthoofdenmodel laat een vlakke organisatie toe: geen grote hiërarchie en centrale aansturing door de gemeentesecretaris

•Goede interne samenwerking tussen diensten en diensthoofden

•Het nieuwe bestuur is een gemotiveerde en hechte bestuursploeg. Dit zorgt voor een nieuwe dynamiek binnen gemeente en OCMW.

•Complex en weinig transparant organogram.

•Meer samenwerking gemeente en OCMW leidt tot nieuwe opportuniteiten voor synergie, bv. verder integreren van de gemeentelijke dienst welzijn met OCMW

•Nieuwe beleidsprioriteiten impacteren bestaande personeelsinzet: evaluatie noodzakelijk of extra personeel of herallocatie mogelijk is

•Onthaal bezoekers in het AC volledig te herdenken (“welkom gevoel”, 1-loket functie)

•De geplande externe doorlichting van de werking van gemeente/OCMW laat toe een objectieve evaluatie van welke taken al dan niet moeten worden uitgevoerd en welke efficiëntiewinsten mogelijk zijn, o.a. samenwerking gemeente-OCMW, herinrichting onthaalfunctie AC, taakallocatie medewerkers, optimalisering organisatiestructuur, ...

Kansen


Bedreigingen

© 2010 Deloitte11

2. SWOT2.8. Infrastructuur

•Aangenaam en functioneel AC dat toelaat om diensten te laten samenwerken in één gebouw

•Goede bereikbaarheid van het AC

•Diensten gecentraliseerd in het AC: er is voldoende bureelruimte

•Vrijwilligers vervullen belangrijk rol in het beheer gemeentelijke infrastructuur (bv. reservatie): kostenbesparend, inspelend op noden verenigingen

•Mooie en functionele bibliotheek

•Veel en goed gespreide vrije tijd infrastructuur

•Veel geïnvesteerd in technische installaties : een goede mix van nieuwe en oude (deels gerenoveerde) vrijetijdsinfrastructuur.

•Aansturing van vrijwilligers verloopt moeilijker dan aansturing van eigen medewerkers

•AC wordt krap i.f.v. toekomstige uitdagingen. Niettemin kan het ruimtegebruik nog verder worden geoptimaliseerd (vermijden leegstaande ruimte)

•Huisvesting van bepaalde diensten is te verbeteren, i.c. technische diensten (gescheiden van openbare werken), dienst ICT en archiefdienst

•Beheer vrije tijd infrastructuur kan beter. De technische installaties worden nog te weinig gebruikt door verenigingen (i.c. de licht- en klankinstallatie van GC Colomba waar behoefte is aan technische ondersteuning).

•Er bestaat geen lange termijn onderhoudsprogramma voor de gemeentelijke infrastructuur

•(OCMW) Te weinig bureelruimte – dossierkasten staan op de gang

•(OCMW) te lange proefopstelling gesprekslokalen

•Kwaliteit schoonmaak te verbeteren

Kansen


Bedreigingen

© 2010 Deloitte12

2. SWOT2.9. Managementstijl

•Alle diensthoofden hebben een eigen managementstijl binnen een afgesproken kader

•Huidig diensthoofdenmodel (vlakke organisatie) is gekenmerkt door korte communicatie lijnen en een duidelijke centrale aansturing door de gemeentesecretaris

•Wekelijks diensthoofdenoverleg zorgt voor goede interactie tussen diensten

•OCMW) Perceptie dat het bestuur een ‘sociaal’ bestuur is

•Diensthoofden zijn teveel belast met operationele taken. Visievorming en lang termijn denken is verder te versterken

•Hertekenen van diensten door leidinggevenden.

•Vorming leidinggevenden te verbeteren. Bij aanwerving van leidinggevenden meer letten op leidinggevende capaciteiten

•(OCMW) negatieve houding naar het MAT

Kansen


Bedreigingen

© 2010 Deloitte13

2. SWOT2.10. Andere thema’s

• Het financieel beheer wordt nauwkeurig en goed beheerd. • Financiële middelen zijn zeer beperkt.

• De beperkte financiële ruimte maken dat het bestuur duidelijke keuzes moet maken inzake beleid en optimalisatie werking.

Kansen


Bedreigingen

© 2010 Deloitte14

3. Overzicht gebruikt KPI’s

Thema KPI Thema KPIDemografie Waterbeleid Uitvoeringsgraad riolerings- en zuiveringsgraad

Bevolkingsgroei Bevolkingsprojectie 2011-2020 Sociaal-cultureel

Immigratie Aantal vreemdelingen per 1.000 inwoners Alleenwonenden Aantal alleenwonende mannen en vrouwen

Vergrijzing Inwoners naar leeftijdscategorie (1991.tov 2011) Verkoopprijs bouwgrond Prijs bouwgrond/m2

Economisch Verkoopprijs woongelegenheden Evolutie prijs woongelegenheden

Werkloosheid Werkloosheidgraad 18-64 jaar Kinderopvang Groei voorschoolse kinderopvangplaatsen

Werkzaamheidsgraad Werkzaamheidsgraad 20-64 Schoolgaande jeugd Aantal leerlingen lager onderwijs

Industrie Hectare industriegebied* Bibliotheekbezoeken Aantal ontleners

Toerisme Aantal overnachtingen Vrijetijdsaanbod Vrijetijdsaanbod

Inkomen Gemiddelde inkomen per inwoner Verkeersveiligheid Evolutie verkeersongevallen

KMO’s Groeicijfers aantal ondernemingen Inburgering Slaagcijfers inburgeringsattest

Politiek-juridisch Criminaliteit (1) Diefstallen en afpersingen per 1.000 inwoners

Invoering BBC Uitgaven algemene diensten Criminaliteit (2) Misdrijven tegen lichamelijke integriteit en eigendom

Wijzigende wetgeving * Sociale cohesie Sociale woningen t.o.v. het aantal private huishoudens

Ecologisch Zorgnood Aantal plaatsen in woonzorgcentr aper 1.000 inwoners

Bebouwde oppervlakte Evolutie bebouwde oppervlakte Technologisch

Leefomgeving Procentueel bodemgebruik Internetgebruik Internetgebruik en algemeen ICT-gebruik

Mobiliteit Sluipverkeer* Sociale media Gebruik sociale media in Vlaanderen

* Kwalitatieve inschatting

© 2010 Deloitte15

Broninformatie

• Studiedienst Vlaamse regering, Profielschets Kortenberg, 2013

Impact• Grotere druk op gemeentelijke dienstverlening. Goed

en frequent onthaal nieuwe inwoners organiseren, blijven informeren over gemeente en dienstverlening (steeds nieuw publiek) …

• Toenemende nood aan efficiëntere organisatie

• Kerntakendebat kan helpen in het bepalen van gemeentelijke (inclusief OCMW) bevoegdheden/taken;

• Toenemende druk op infrastructuur: Wegennet, fietspaden, vrije tijd, onderwijs,…

Cijfers

4. DEPEST- Demografie4.1. Bevolkingsgroei

Vaststelling

Tussen 2011 en 2020 komen er in Kortenberg naar schatting 1100 inwoners bij (5%). De vooruitzichten tonen aan dat de stijging in Kortenberg zich sneller zal voordoen dan bij het gemiddelde van de Belfius-indeling en het gemiddelde van het Vlaams Gewest.Naar eigen inschatting zal er zelfs een stijging zijn van 200 inwoners per jaar.

© 2010 Deloitte16

Cijfers

4. DEPEST- Demografie4.2. Immigratie

Kortenberg MigratieAchtergrond op 01/01/20115. Continent

1. Europa 1.345 2. Azië 135 3. Afrika 122 4. Amerika 179 5. Oceanië 3 Vlucht., Onbekend 3 Algemeen totaal 1.787

Vaststelling

Tussen 2005 en 2011 kwamen er 300 vreemdelingen bij, dit betekent een stijging van ongeveer 35%. In Kortenberg is 75% van de immigranten afkomstig uit een Europees land.

Impact• De gemeentelijke dienstverlening wordt in bijna alle

domeinen geïmpacteerd: onderwijs, mobiliteit, wonen,...

• Toenemend belang van inburgering en migratie

• De gemeentediensten hebben baat bij het blijven zorg dragen voor de voorstelling van de gemeente aan nieuwe inwoners in het bijzonder anderstalige inwoners.

Broninformatie

• Studiedienst Vlaamse regering, Profielschets Kortenberg, 2013• Vlaamse Overheid, DAR

© 2010 Deloitte17

Cijfers

4. DEPEST- Demografie4.3. Vergrijzing en ontgroening

Leeftijd

Aantal

Aantal inwoners naar leeftijdscategorie (1991 tgo. 2011

Impact• De zorgnood neemt toe (thuiszorg en residentiële

zorg). Dienstverlening gemeente en OCMW hebben te maken met een stijgend aantal senioren

• Meer nood aan aangepaste woningen (ergonomisch wonen);

• Naast die actieve groep zal ook een groep minder mobiele senioren groeien en de groep zorgbehoevende inwoners neemt bijgevolg toe.

• Vele van deze senioren zullen tot op hoge leeftijd actieve en zelfbewuste burgers blijven die een kwaliteitsvolle besteding van hun vrije tijd wensen.

• De groep 20-40 jaar lijkt weg te trekken uit de gemeente. De reden kan bijvoorbeeld liggen bij hoge grondprijzen (zie 7.2 en 7.3) en de aantrekking van grote steden (Leuven, Brussel).

Vaststelling

Kortenberg is, net als de buurgemeenten, een gemeente met een relatief jonge bevolking, maar ook hier wordt de vergrijzing merkbaar. Tegen 2025 zal al ongeveer 30% van de totale bevolking ouder dan 60 zijn. De vergrijzing zal zich – op basis van bevolkingsprognoses – echter sterker doorzetten in Vlaanderen en de gehele provincie.De groep 20-39-jarigen lijkt weg te trekken uit de gemeente

Broninformatie

• Kortenberg, Presentatie toekomstdag: Kortenberg in cijfers, 2011

© 2010 Deloitte18

Cijfers

5. DEPEST- Economisch5.1. Werkloosheid

Vaststelling

De werkloosheidsgraad ligt veel lager (4,7%) dan het gemiddelde in het Vlaams gewest (6,7%), maar is quasi gelijk aan Belfius-indeling. Er is wel sprake van een lichte stijging in de laatste 3 jaar.

Impact• Indien er sprake is van een lichte stijging in de

periode 2010-2013 heeft dit ongetwijfeld een impact op het aantal mensen die steun aanvragen bij het OCMW;

• Een stijging in de werkloosheidsgraad kan ook een invloed hebben op de inkomsten die gegenereerd worden via de APB.

Broninformatie


© 2010 Deloitte19

Cijfers

5. DEPEST- Economisch5.2. Werkzaamheidsgraad

Vaststelling

Vergeleken met het Vlaams gewest is de bevolking van Kortenberg tussen 20 en 64 jaar zeer actief. In 2010 was 74% van de totale groep 20-64 aan het werk.

Impact• De dienstverlening van de gemeente dient aandacht

te hebben voor de beperkte beschikbaarheden van mensen die overdag werken.

• Dienstverlening via e-loket (& e-ID) kan een pluspunt zijn. Deze mensen kunnen ook veel info krijgen via een toegankelijk, overzichtelijk en uitgebreide website. Indien een avondopening voorzien wordt, moet die vlot en efficiënt verlopen.

• De werkende burgers hebben nood aan voldoende plaatsen in de kinderopvang tijdens de werkuren.

Broninformatie


© 2010 Deloitte20

Cijfers

5. DEPEST- Economisch5.3. Industrie

Vaststelling

Kortenberg heeft slechts een goede 60ha industriegebied en daarvan zijn twee derden bezet door één bedrijf. Het gebrek aan economische activiteit is nadelig voor de middenstand, de lokale tewerkstelling en de gemeentefinanciën.

Impact• De gemeente zou werk kunnen maken van een

nieuwe bedrijvenzone voor het aantrekken van nieuwe bedrijven en het creëren van meer werkgelegenheid. Er komt een nieuw bedrijventerrein van 50ha ten zuiden van de landingsbaan 25L van de luchthaven van Zaventem.

• Een nieuw industrieterrein zou zorgen voor meer economische activiteit in de gemeente (Uitbreiding Guldendelle).

Broninformatie

• Ruimtelijke structuurplan Kortenberg, 2004• Gemeente Kortenberg, beleidsplan 2007-2012

© 2010 Deloitte21

Cijfers

5. DEPEST- Economisch5.4. Toerisme

Totaal Belgen VreemdelingenBeersel 70.431 63.089 7.342Dilbeek 45.210 24.867 20.343Galmaarden 13.324 11.430 1.894Gooik 11.377 10.347 1.030Grimbergen 79.656 38.536 41.120Halle 13.191 8.464 4.727Londerzeel 4.659 3.043 1.616Machelen 537.625 173.619 364.006Overijse 14.644 1.687 12.957Sint-Pieters-Leeuw 55.493 22.837 32.656Vilvoorde 30.960 9.569 21.391Zaventem 120.848 53.539 67.309Affligem 8.184 6.436 1.748Aarschot 36.785 31.991 4.794Boortmeerbeek 6.994 6.249 745Diest 20.516 13.848 6.668Huldenberg 930 23 907Kortenberg 4.991 2.140 2.851Leuven 272.595 94.702 177.893Oud-Heverlee 65.160 47.249 17.911Rotselaar 21.263 19.698 1.565Linter 2.564 1.005 1.559Scherpenheuvel-Zichem 14.558 12.479 2.079

Overnachtingen

Vaststelling

De cijfers van het aantal overnachtingen in de gemeente Kortenberg liggen vrij laag in vergelijking met andere gemeenten in Vlaams-Brabant. De overnachtingen in Kortenberg bedragen slechts 0,3% van het totale aantal in de provincie Vlaams-Brabant.

Impact• Meer toeristen zouden zowel de gemeente als de

lokale middenstand ten goede komen.

• De laatste promotiefolder dateert al van 1999. Een nieuwe alles omvattende promotiefolder voor de gemeente waarin het abdijpark, Silsombos en Warandebos, voet- en fietswegen aan bod komen kan de aantrekkelijkheid van de gemeente in de verf zetten.

• De gemeente kan verder investeren in de bestaande natuurgebieden om ze aantrekkelijk te maken en te houden voor zachte recreatie (buurtwegen, speelbos, informatieborden, …). Het project ‘trage wegen’ kan hierbij een pluspunt zijn.

• Stiltetoerisme provincie Vlaams-Brabant

Broninformatie

• FOD Economie, Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (ADSEI),Toeristische aankomsten en overnachtingen - per gemeente,2011.

• Beleidsplan ‘Trage Wegen’, 2013

© 2010 Deloitte22

Cijfers

5. DEPEST- Economisch5.5. Inkomen

Vaststelling

Het gemiddelde inkomen per inwoner van Kortenberg ligt flink stuk boven Vlaams gemiddelde. De gemeente bekleedt de 24ste plaats in Vlaanderen en zit daarmee in de categorie die meer dan 20% boven het Vlaamse gemiddelde zit.

Impact• Een hoger dan gemiddeld inkomen kan alleen maar

positieve effecten hebben voor de gemeente. De inkomsten vanuit de APB zullen hoger liggen dan in andere gemeenten.

• Ook de mate van consumptie zal hoger liggen dan elders wat de lokale middenstand ten goede komt.

Broninformatie

• Welvaartsindex: FOD Economie: Totaal netto belastbaar inkomen - Inkomstenjaar 2010

© 2010 Deloitte23

Cijfers

5. DEPEST- Economisch5.6. KMO’s

Aantal ondernemingen

Groeicijfers (2000=100)

Vaststelling

Het aantal ondernemingen dat in Kortenberg gevestigd is, is eerder laag in vergelijking met andere gelijkaardige gemeenten. Sinds 2000 is er wel eenzelfde groei merkbaar. Het aantal starters nam toe van 53 tot 98 per jaar of van 5% tot 7% van het totale aantal ondernemingen.Het aantal stopzettingen is gezakt met meer dan 13% sinds 2000.

Impact• De middenstand in Kortenberg groeit. Er blijven meer

ondernemingen bestaan dan dat er verdwijnen. Dit wil zeggen dat het middenstandsaanbod voor de burger toeneemt en de lokale economie meer zuurstof krijgt.

Broninformatie


© 2010 Deloitte24

Cijfers

6. DEPEST - Politiek-juridisch6.1. Invoering Beleids- en Beheerscyclus

Vaststelling

De gemeente stapt vanaf 1 januari 2014 in het nieuwe systeem van de Beleids- & Beheerscyclus.

Tussen 2005 en 2010 zijn de uitgaven van de gemeentediensten gestegen met €70.000.

Impact• Gemeente en OCMW moeten hierdoor het beleid op

lange termijn voorbereiden, budgetteren, uitvoeren, opvolgen en evalueren. De hervorming betreft een gehele beleidscyclus en vereist dat de hele organisatie van beleidsmensen, managementteam, diensthoofden, administratie … betrokken wordt.

• Alle uitgaven dienen kritisch geëvalueerd te worden

• Administratieve vereenvoudiging en een duidelijke omlijning van de kerntaken van de gemeentelijke overheid kunnen leiden tot besparing in de overheadkosten van de gemeente.Broninformatie

• Vlaamse overheid, Agentschap voor Binnenlands Bestuur.• Studiedienst Vlaamse regering, Profielschets Kortenberg, 2012

© 2010 Deloitte25

6. DEPEST - Politiek-juridisch6.2. Wijzigende wetgeving

Cijfers

Niet van toepassing

Vaststelling

Personeelsleden van de gemeente en het OCMW moeten op de hoogte blijven van wijzigingen in de wetgeving: Milieurichtlijnen, stedenbouwkundige vergunning, digitaliseren rijbewijzen,…

Impact• Snel wijzigende wetgeving heeft tot gevolg dat het

gemeentepersoneel voortdurend bijgeschoold moet worden. Er is dus nood aan voortdurende vorming van het personeel

• Er komen meer burgers bij het OCMW en gemeente met vragen omdat de wetgeving gewijzigd is.

Broninformatie

• Beslissingen Vlaamse overheid, beleidsbrieven bevoegde Ministers,…

© 2010 Deloitte26

7. DEPEST - Ecologisch7.1. Bebouwde oppervlakte

Cijfers Vaststelling

In Kortenberg is de bebouwde oppervlakte met 11,8% gestegen sinds 2000. Dit is lager dan vergelijkbare gemeenten in de Belfius-indeling, maar quasi identiek met het Vlaams Gewest. In vergelijking met de buurgemeenten scoort Kortenberg gemiddeld.

Impact• Een toenemende bebouwing kan impact hebben op

het landelijke karakter en de leefkwaliteit. Het beleid inzake bebouwing zal dan ook steeds een afweging moeten maken tussen verdere bebouwing of een toename van het landelijk karakter, en vice versa.

Broninformatie


© 2010 Deloitte27

7. DEPEST - Ecologisch7.2. Leefomgeving


Kortenberg situeert zich op het gemiddelde van de provincie Vlaams-Brabant. Het beschikt procentueel over iets meer groen zone.

Impact• Open ruimte kan beschermd worden door bewoning

te verdichten

• Het bosrijke aspect van de gemeente kan behouden worden door samenwerkingsverbanden tussen zowel openbare als privé-boseigenaars

• Het gemeentebestuur is momenteel de spreekbuis van de burgers in het debat over een leefbare ontwikkeling van de luchthaven van Zaventem.

• Het historisch erfgoed van de gemeente kan onder druk komen te staan door uitbreiding woon- en industriegebied.

• Het bermbeheersplan kan een impact hebben op de leefomgeving.

Broninformatie

• Kortenberg, Ruimtelijk Structuurplan, 2004• Kortenberg, Bermbeheersplan, 2012

© 2010 Deloitte28

7. DEPEST - Ecologisch7.3. Mobiliteit


Het sluipverkeer binnen de gemeente blijft een probleem en de situatie gaat er – volgens het beleidsplan 2007-2012 – op achteruit.De N2 snijdt gemeente Kortenberg door. Mobiliteitswerken zijn gepland

Impact Dit heeft een impact op het mobiliteitsplan. Samenwerken met buurtgemeenten, de provincie en

het Vlaams gewest om verkeer via hoofdwegen door de streek te loodsen en zo uit de dorpskernen te houden is een mogelijkheid

Burgers verwachten een goede communicatie van de gemeentediensten inzake mobiliteitszaken en -werken. Burgers willen hier ook inspraak in kunnen hebben.

Mobiliteit goed organiseren, inzetten op STOP-principe (stappen, trappen, openbaar vervoer, personenvervoer)

Het Vlaams Gewest en de gemeente Kortenberg wensen samen te werken aan een project dat de naam 'Doortocht Kortenberg' draagt. Dit project heeft als doel de herinrichting en sanering van de Leuvensesteenweg.

Broninformatie

• Kortenberg, kaarten beleidsplan, 2011

© 2010 Deloitte29

7. DEPEST - Ecologisch7.4. Waterbeleid

Cijfers

Riolering

Waterzuivering

Vaststelling

De uitvoeringsgraad ligt boven het Belfius en het Vlaamse gemiddelde. Ook de zuiveringsgraad is beter dan het Belfius en het Vlaamse gemiddelde.

Impact• Zowel de riolerings- als zuiveringsgraad scoren beter

dan het gemiddelde.

• Desalniettemin dient men rekening te houden met de kostprijs van het aanpassen van de riolering om afval- en regenwater van elkaar te scheiden (cfr. Europese richtlijn).

• Opstellen van een hemelwaterplan kan een pluspunt zijn.

Broninformatie


© 2010 Deloitte30

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.1. Alleenwonenden

Cijfers

Mannen

Vrouwen

Vaststelling

Verwacht wordt dat het aantal alleenwonende mannen zal stijgen met 12,6% en alleenwonende vrouwen met 19,6% tegen 2020. In beide gevallen is dit meer dan het Belfius en het Vlaamse gemiddelde.

Impact• Hierdoor dreigt er niet alleen vereenzaming bij de

‘klassieke’ groepen zoals oudere alleenstaanden maar bijvoorbeeld ook bij één-oudergezinnen of van de singles die er niet bewust voor kozen om alleen te leven.

• Meer alleenstaande ouders kunnen de kinderopvangplaatsen in de gemeente onder druk zetten.

• Ook op het vrijetijdsaanbod kan deze groep een impact hebben.

Broninformatie


© 2010 Deloitte31

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.2. Verkoopprijs bouwgrond


De gemiddelde verkooprijs van bouwgrond in de gemeente Kortenberg is aanzienlijk hoger dan het gemiddelde in het Vlaams Gewest. De prijs per m2 ligt bijna 60€ hoger dan het gemiddelde in Vlaanderen.

Impact• De hoge prijs van bouwgrond kan een gevolg hebben

op de retentie van eigen inwoners. Jongeren geboren in Kortenberg zullen sneller uitwijken naar goedkopere regio's, terwijl de instroom vooral zal komen van hogere leeftijdscategorieën met een hoger inkomen.

• Dit zal eveneens een impact hebben op de leeftijdsverdeling van de gemeente.

Broninformatie


© 2010 Deloitte32

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.3. Verkoopprijs woongelegenheden

Cijfers VaststellingDe gemiddelde prijs van appartementen en villa’s is in Kortenberg veel sterker gestegen dan het gemiddelde in het Vlaams Gewest. Bij woonhuizen zien we een omgekeerde trend:• Appartementen: 131% tegen 117%• Woonhuizen: 114% tegen 17%• Villa’s: 65% tegen 34%De prijs van aan woongelegenheid ligt wel in de drie categorieën hoger dan het Vlaamse gemiddelde.

Impact• Zie 8.2

Broninformatie


© 2010 Deloitte33

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.4. Kinderopvang


In 2009 was het aantal kinderopvangplaatsen in Kortenberg nog gelijk aan het Belfius en het Vlaamse gemiddelde. Hoewel er ook in Kortenberg een stijging merkbaar is, is er in 2012 een duidelijke groeiachterstand op het Belfius en het Vlaams gemiddelde.

Impact• Gezien de bevolkingsgroei kan er een probleem

ontstaan met het aantal voorschoolse en naschoolse opvangplaatsen.

Broninformatie


© 2010 Deloitte34

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.5. Schoolgaande jeugd (6-11-jarigen)


Het aantal leerlingen in de lager school is sinds 2003 met bijna 20% gestegen.Er zijn voor Kortenberg geen cijfers beschikbaar met betrekking tot het secundair onderwijs.

Impact• Een stijging van het aantal leerlingen heeft een gevolg

op de capaciteit van de scholen en kan deze onder druk zetten. Opvolging hiervan is aangewezen.

Broninformatie


© 2010 Deloitte35

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.6. Bibliotheekbezoek

Cijfers

Collectiegegevens Bezit Uitgeleende materialenJeugd Fictie 10443 41519Jeugd strips 2279 21794Jeugd non-fictie 5197 10822

17919 74135Volwassenen fictie 11421 32672Volwassenen non-fictie 8886 20984Volwasenen strips 1497 4149Tijdschriftennummers 2627 6753

24431 64558Cd jeugd 167 1223Cd volwassenen 3458 9089Daisyboeken jeugd 72 62Daisyboeken volwassenen 82 39DVD jeugd 779 9300DVD volwassenen 1537 12218Luisterboeken jeugd 216 997Luisterboeken volwassenen 165 289

6476 33217Totalen 48826 171910

Aantal actieve leners 2012

Binnen werkgebied onder de 14 jaar 1339

Buiten werkgebied onder de 14 jaar 147

Binnen werkgebied volwassenen 2189

Buiten werkgebied volwassenen 308

Binnen werkgebied tussen 14 en 18 jaar 487

Buiten werkgebied tussen 14 en 18 jaar 58

Groepen( klassen e.d.) 112

Totaal 4640

Vaststelling

Het aantal ontleners is in Kortenberg gestegen met ongeveer 170 tussen 2006 en 2011.

Impact• Hierdoor kan de druk op de dienstverlening

toenemen.

Broninformatie

• Kortenberg, Bibliotheekgegevens 2012• Studiedienst Vlaamse regering, Profielschets Kortenberg, 2013

© 2010 Deloitte36

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.7. Vrijetijdsaanbod


Het vrijetijdsaanbod is in 2011 enorm gestegen. Dit is vooral te danken aan het aantal cursussen en voordrachten. Ook het aantal sportmogelijkheden is sterk gegroeid.De verdeling van het aanbod in Kortenberg ligt in lijn met dat van het Vlaams Gewest.

Impact Een repetitie- en opslagruimte voor de muziek- en

toneelvereniging (GC Colomba ?) kan het plaatsgebrek oplossen

Het huidige sportbeleid op een kwaliteitsvolle manier blijven realiseren kan niet volgehouden worden met de huidige personeelsinzet. Een uitbreiding is nodig bijvoorbeeld in de vorm van een sportpromotor die ook kan werken aan de uitbouw van een doelgroepenbeleid.

Sportinfrastructuur: optimaliseren bestaande sportinfrastructuur, uitbouw buiteninfrastructuur niet-georganiseerde sporters

Vraag naar en nood aan degelijke fuifinfrastructuur: huidige decentralisatie verderzetten of aangepaste fuifinfrastructuur op één plek?

Broninformatie

• Studiedienst Vlaamse regering, Profielschets Kortenberg, 2013• Beleidsplan 2007-2012

© 2010 Deloitte37

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.8. Verkeersveiligheid


Het aantal ongelukken is sinds 2000 met 16% gestegen. Er moet wel opgemerkt worden dat er sinds een piek in 2003 en 20010 al een hele weg afgelegd is om dit cijfer te laten dalen, maar het aantal verkeersongevallen ligt nog boven het gemiddelde van de Belfius-indeling en het Vlaamse Gewest. De absolute aantallen zijn echter van dien aard dat de schommelingen tussen de percentages genuanceerd moeten worden.

Impact• Verkeersveiligheid verhogen, met speciale aandacht

aan de kwetsbare weggebruikers zoals kinderen en bejaarden.

• Hiervoor is een geïntegreerde aanpak nodig (infrastructuur, verkeersopleidingen voor kinderen,…)

• Bijzondere aandacht kan gaan naar snelheidsovertredingen in de dorpskernen.

Broninformatie

• Kortenberg, Mobiliteitsplan, 2011• Studiedienst Vlaamse regering, Profielschets Kortenberg, 2013

© 2010 Deloitte38

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.9. Inburgering


Het aantal inburgeraars dat een inburgeringsattest heeft behaald, is in Kortenberg met meer dan 50% gestegen tussen 2010 en 2011. Dit is meer dan het gemiddelde van de Belfius-indeling en veel meer dan het gemiddelde in het Vlaams Gewest.Het gaat hier niet om de EU-burgers maar vooral om de derdelanders. De mensen worden hierover aangeschreven.

Impact• Toenemende druk op het organiseren van

inburgeringscursussen.

• Toenemend belang voor het aanscherpen van de identiteit van de gemeente.

Broninformatie


© 2010 Deloitte39

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.10. Criminaliteit (1)


Het aantal diefstallen in Kortenberg ligt met 20,3 gevallen per 1.000 inwoners quasi gelijk met de Belfius-indeling, maar scoort duidelijk beter dan de 32 gevallen per 1.000 inwoners in het Vlaams Gewest.

Impact• Er zou sprake zijn van een lichte stijging sinds 2011.

Indien dit het geval is, kan dit uiteraard een invloed hebben op de leefbaarheid en het onveiligheidsgevoel in Kortenberg.

Broninformatie


© 2010 Deloitte40

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.10. Criminaliteit (2)


Zowel het aantal misdrijven tegen eigendom als tegen de lichamelijke integriteit ligt in Kortenberg op hetzelfde niveau als de Belfius-indeling. Kortenberg scoort in beide grafieken duidelijk beter dan het gemiddelde in het Vlaams Gewest

Impact• Er zou sprake zijn van een lichte stijging sinds 2011.

Indien dit het geval is, kan dit uiteraard een invloed hebben op de leefbaarheid en het onveiligheidsgevoel in Kortenberg.

Broninformatie


© 2010 Deloitte41

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.11. Sociale cohesie


Het aantal sociale woningen t.o.v. het aantal private huishoudens ligt in 2008 met 2,8 boven het gemiddelde in de Belfius-indeling (2), maar duidelijk onder het gemiddelde van 5,5 in het Vlaams Gewest.

Impact• Uit de cijfers blijkt duidelijk dat Kortenberg in

vergelijking met soortgelijke besturen iets meer sociale woningen aanbiedt. Gelet op het hoge inkomen van de inwoners van Kortenberg en de hoge grondprijzen, stelt zich de vraag welk scenario gehanteerd moet worden inzake het aanbod van sociale woningen.

Broninformatie


© 2010 Deloitte42

8. DEPEST – Sociaal-cultureel8.12. Zorgnood


Het aantal plaatsen in woonzorgcentra per 1.000 65-plussers bedroeg in Kortenberg in 2010 51,3. Dit cijfer is sinds 2000 relatief gezakt aangezien het aantal erkende plaatsen constant bleef, maar het aantal 65-plussers wel steeg. Kortenberg ligt wel 7 plaatsen per 1.000 65-plussers onder het Belfius gemiddelde en bijna 15 onder dat van het Vlaams Gewest.

Impact• Momenteel lopen er reeds enkele private projecten.

Deze zullen de achterstand op Vlaanderen en de Belfius-cluster verkleinen of zelfs te niet doen.

Broninformatie


© 2010 Deloitte43

Cijfers

9. Technologisch9.1. Internetgebruik

Vaststelling

Het internetgebruik in Vlaanderen ligt zeer hoog en blijft constant.

Impact• Gemeente en OCMW kunnen initiatieven nemen

zodat ook deze mensen aansluiting blijven vinden: bv - infoverstrekking en hulp bij het aanvragen van premies en voordelen (cfr. Digitale week);

• Heel wat mensen waaronder vooral ouderen en kansarmen zijn niet mee met deze evolutie en missen op deze manier info en kansen. Organiseren van informaticalessen kan een oplossing bieden (twitteren voor senioren) en zelf ook andere klassieke communicatiemiddelen blijven inzetten om iedereen te bereiken;

• Als gemeente ook sociale media opstarten en gebruiken als communicatiekanaal, vooral interessant naar doelgroep jongeren en voor promotie van activiteiten, als participatiekanaal en ook op gebied van snelle communicatie (wegenwerken, rampen…)

• Afstemmen dienstverlening en communicatie op deze trend. Uitbreiden info op website en e-loket.

• Men kan zorgen voor een voldoende aanbod van efficiënte en vlotte betaalmogelijkheden, inschrijvingsmodules in informatiemogelijkheden

Broninformatie

• Studiedienst Vlaamse regering, ICT monitor, 2010

© 2010 Deloitte44

Cijfers

9. Technologisch9.2. Sociale media

Vaststelling

Het gebruik van sociale media in Vlaanderen ligt zeer hoog en blijft stijgen.

Impact• Sociale media kan door het lokale bestuur als een

communicatiemiddel gebruikt worden (vooral naar jongeren toe).

• Het kan ook gebruikt worden voor de promotie van activiteiten/evenementen of bij wegenwerken, rampen,…

Broninformatie

• Vlaamse Regulator voor de Media, Mediaconcentratie 2012

kortenberg – april 2013

Documents

de processen

de belangrijkste interne

de nieuwe beleids

de gebruikte methodologien

de dienstende procesinventaris

externe ontwikkelingen

externe tendensen

externe analyse4