koordinat sistemi

10:54 2

10:54 3

Paralelmeridyenler

10:54 4

yarım küre mutlaka

belirtilmelidir.

42°36’ kuzey

38°10’ 46’’

( ) Oğlak dönencesi

( ) Kuzey kutup noktası

( ) Ekvator (başlangıç paraleli)

( ) Paralel

( ) Başlangıç meridyeni

( ) Yer ekseni

( ) Yengeç dönencesi

( ) Güney kutup noktası

( ) Meridyen

10:54 5

10:54 6

video

10:54 7

En uzun paraleldir (40.076 km)

Başlangıç paralelidir.

Dünya’yı kuzey ve güney yarım küreyeayırır.

Çizgisel hızın en fazla, yerçekiminin en az olduğu yerdir.

Ekvator üzerinde ardışık meridyenler arası uzak 111 km'dir

10:54 8

10:54 9

Başlangıç paraleli

10:54 10

10:54 11

kuzey paralelleri,

güney paralelleri

10:54 12

90 KYK’de, 90 GYK’de

180

10:54 13

(1°= 111 km)

10:54 14

10:54 15

10:54 16

ekvatora olanuzaklığının

10:54 17

10:54 18

45. Enlem 45. paralel

10:54 19

Enlem,Ekvator’a olan uzaklığının açı

cinsinden

10:54 20

10:54 21

Orta Enlemler

Orta Enlemler

Alçak Enlemler

Yüksek Enlemler

Yüksek Enlemler

10:54 22

Yengeç Dönencesi

Oğlak Dönencesi

Kuzey Kutup Dairesi

Güney Kutup Dairesi

Kuzey Kutup Noktası

Güney Kutup Noktası

10:54 23

10:54 24

kutuplarda birleşen,kuzey güney

10:54 25

0°

180°

150°B

30°D105°B

75°D

10:54 26

10:54 27

başlangıç meridyeni

GREENWICH

10:54 28

10:54 29

180 doğu, 180 batı

360 tane meridyen

10:54 30

Yarım çember

10:54 31

10:54 32

Kutup noktalarında

birleşirler.

10:54 33

uzunlukları birbirine eşittir.

028 29

111 km

85 km

90

90

40

10:54 34

028 29

111 km

85 km

90

90

40

10:54 35

sadece burada1°= 111 km’dir

10:54 36

(Güneş'in karşısından aynı

anda geçtikleri için)

10:54 37

1°= 4’

Greenwich’e olanuzaklığının

10:54 38

10:54 39

60°D Boylamı60°D Meridyen

10:54 40

Boylam,

Greenwich’e olan uzaklığının açı

cinsinden

10:54 41

10:54 42

10:54 43

gerçekte olmayan,

bulundukları varsayılan

180 tane paralel

10:54 44

360 meridyen

10:54 45

10:54 46

KONUM

Matematik

• Enlem

• Boylam

Özel

• deniz, boğaz, devlet, dağ, ırmak, ada

10:55 47

AB

C1

23

45

12

34

5

10:55 48

10:55 49

video

10:55 50

10:55 51

yaklaşık koordinat değerlerini

10:55 52

hangi ülkelere rastladığını

KONUM

Kıtalara göre

Denizlere göre

Ülkelere göre

Enleme göre

Kutuplara göre

Boylama göre

Dönencelere göre

Ekvator’a göre

Doğal kaynaklar

a göre

10:55 53

60° 50° 40° 30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40° 50° 60° 70°

60°

50°

40°

30°

20°

10°

0°

10°

20°

30°

40°

50°

60°

Yarım Küreleri

belirlemek için dikkat edilmesi

gerekenler

Artış Yönü

Yukarı

Kuzey Yarım Küre

Artış Yönü Aşağı

Güney Yarım Küre

Artış Yönü Sağa Doğu Yarım KüreArtış Yönü SağaBatı Yarım Küre

10:55 54

60° 50° 40° 30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40° 50° 60° 70°

60°

50°

40°

30°

20°

10°

0°

10°

20°

30°

40°

50°

60°

C

B

D

A

10°K

50°K

60°B 20°B

10:55 55

60° 50° 40° 30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40° 50° 60° 70°

60°

50°

40°

30°

20°

10°

0°

10°

20°

30°

40°

50°

60°

10:55 56

Aşağıda verilen koordinatlar üzerinde yer alan yerleşimbirimlerini bulunuz.

26° 28° 30° 32° 34° 36° 38°42°

40°

41° Kuzey 29° Doğu






10:55 57

26° 28° 30° 32° 34° 36° 38°42°

40°

10:55 58

Yalova, Tekirdağ, Bolu, Bartın, Samsun

Verilen başkentlerin yerlerini haritadan yararlanıp örnekteki gibi bulunuz

MOSKOVA : B4

ATİNA : D2

BERLİN : B2

TAHRAN : D5

ROMA : C2

SOFYA : C3

TAŞKENT : C6

ŞAM : D4

ANKARA : D3

ATİNA :

BERLİN :

TAHRAN :

ROMA :

SOFYA :

TAŞKENT :

ŞAM :

ANKARA :

10:55 59

Verilen koordinatlarda hangi başkentlerin olduğunu bulunuz.

B2: STOCKHOLM

D4: Bağdat

C3: Kiev, Bükreş, Sofya

C10: Pekin

E7 : Yeni Delhi

C1 : Paris

E4 : Riyad

B1 : Londra

E8 : Dakka, Katmandu

D4:

C3:

C10:

E7 :

C1 :

E4 :

B1 :

E8 :

10:55 60

10:55 61

D

C

B

A

0Ekvator

(D – C) x 111 km

(A – B) x 111 km

(B + C) x 111 km

10:55 62

Balıkesir’den(40°k) bir uçakla 28° doğu

meridyenini izleyerek Lesoto’ya(30°g)gitmek istesek.

Uçağın izlediği yol kaç km. olur?

0

40

30(40 K+ 30 G) x 111 km= (70 )x 111 km= 7770 km

10:55 63

Ülkemizin en güneyinden geçen paralel ile en kuzeyinden geçen paralel arası kuşuçuşu yaklaşık olarak kaç km. dir?

(42 K - 36 K) x 111 km= (6 )x 111 km= 666 km

10:55 64

10:55 65

YEREL SAAT

Sabah

Öğle

Akşam

10:55 66

Gölge boyu en kısa olduğunda

Güneşi tam tepede olduğunda

Bir meridyenin Güneş’in tam karşısında olduğunda

VakitÖĞLE

10:55 67

10:55 68

için farklı boylamlar üzerinde

yerel saatleri farklıdır.

A

B

10:55 69

Aynı boylam üzerinde

yerel saatleri de aynıdır.

B

C

A

D

10:55 70

10:55 71

10:55 72

A B C D0

(A – B) x 4’ (D – C) x 4’(B + C) x 4’

10:55 73

0 10 20 30 4040 30 20 10

YEREL SAAT DAHA İLERİ

YEREL SAAT DAHA GERİ

Kayseri36°

Van44°

Balıkesir28°

11.28 12.00 12.32

10:55 74

10:55 75

0

Greenwich

10 20 30 4040 30 20 10

GÜNEŞ ERKEN DOĞAR, ERKEN BATAR

GÜNEŞ GEÇ DOĞAR, GEÇ BATAR

Balıkesir’de(28º doğu) yerel saat

10.40 iken, Ağrı’da(43º doğu) yerel saat kaçtır?

28 D0 43 D

Boylam Farkı: 43ºD-28ºD =15º

Zaman Farkı: 15ºx 4’ =60’ = 01.00 saat

Sonuç

10.40 (verilen Saat)

01.00 (zaman farkı)

11.40 (daha doğuda olduğundansaat ileridir -toplama-)

+

10.40 ?10:55 76

Ankara’da(33º doğu) yerel saat 11.00 iken,


kaçtır?

28 D0 33 D

Boylam Farkı: 33ºD-28ºD =5º

Zaman Farkı: 5ºx 4’ = 20’ = 00.20 saat

Sonuç

11.o0 (verilen Saat)


10.40 (daha batıda olduğundansaat geridir -çıkarma-)

-

11.00 ?10:55 77


10.40 iken, Lizbon’da(Portekiz) (9º batı) yerel

saat kaçtır?

9 B 0 28 D

Boylam Farkı: 9ºB+28ºD =37º

Zaman Farkı:37ºx 4’ = 148’ = 02.28 saat

Sonuç

10.40 (verilen Saat)


08.12 (daha batıda olduğundansaat geridir -çıkarma-)

-

148’/60’=

10.40 ?10:55 78

10:55 79

30° 45°

10:55 80

karışıklık çıkmaması için

30° 45°

10:55 81

(30º doğu meridyeni)30° 45°

10:55 82

ABD, Kanada, Rusya, Çin, Brezilya, Hindistan,Avustralya

birden fazla ulusal saat

10:55 83

10:55 84

10:55 85

uluslararası ilişkilerin sağlıklı yürütülebilmesi için

10:55 86

24 saat dilimi

her saat diliminden 15 meridyen geçer.

10:55 87

360º/24 saat = 15º

10:55 88

7º30’ batısı7º30’ Doğusu 0. saat dilimi

10:55 89

10:55 90

10:55 91

0. saat dilimi, 24. saat dilimidir.

10:55 92

10:55 93

10:55 94

Balıkesir(28ºD) kaçıncı saat diliminde yer alır?

+1=2. saat dilimindedir

1 saat dilimi =15ºolduğundan

kalan 7,5 tan büyük olduğundan bölüm +1 artırılır

10:55 95

Washington(77ºB) kaçıncı saat diliminde yer alır?

24-5=19. saat dilimindedir

1 saat dilimi =15ºolduğundan

Verilen meridyen batıdaysa sonuç 24’den çıkarılır

10:55 96

10:55 97

İlk defa Almanlar

ileri saat uygulamasınıbaşlattılar.

Iğdır45°

İzmit30°

KIŞ SAATİ(GERİ) YAZ SAATİ(İLERİ)10:55 98

30º doğu meridyeni

Iğdır45°

İzmit30°

KIŞ SAATİ(GERİ) YAZ SAATİ(İLERİ)10:55 99

45º doğu

Iğdır45°

İzmit30°

YAZ SAATİ(İLERİ)10:55 100

Mart 2013’te ise, saatlerin son kez ileri alınıpsürekli yaz saati uygulaması düşünülmektedir.

Doğu Yarım Küre

Batı Yarım Küre

22 Ağustos 2012

Çarşamba

21 Ağustos 2012 Salı

10:55 101

Doğu Yarım Küre

Batı Yarım Küre

22 Ağustos 2012

Çarşamba

21 Ağustos 2012 Salı

10:55 102

Doğu Yarım Küre

Batı Yarım Küre

22 Ağustos Çarşamba

21 Ağustos Salı

10:55 103

Doğu Yarım Küre

Batı Yarım Küre

22 Ağustos Çarşamba

21 Ağustos Salı

10:55 104

Batı Yarım Küre

Do

ğu

Yar

ım K

üre

Doğu Yarım Küre

10:55 105

Bu sebeple dünya üzerinde güneşi en songören ülkelerden Samoa’daki 186 binkişi, 29 Aralık 2011 Perşembe gecesi uykuyayatıp 31 Aralık 2011 Cumartesi sabahındauyandı. Samoa Başbakanı Tuilaepa SaileleMalielegaoi, kararın YeniZelanda, Avustralya ve Asya ile ticariilişkilerde saat farkından ötürü yaşananaksamaların en aza indirilmesi amacıylaverildiğini açıkladı. Ülke, 119 yıl önceAmerikalı tüccarların girişimi ile tarihdeğiştirme çizgisinde taraf değiştirmişti. Ozamandan beri Avustralya’nın 21, YeniZelanda’nın 23 saat gerisinde olan Samoabu değişiklik ile Avustralya’nın 3, YeniZelanda’nın 1 saat ilerisinde olacak.

OKUMA PARÇASI

Ülke ticarette yaşadıkları zorluklarnedeniyle uluslararası tarihdeğiştirme çizgisinin öteki yanınageçmeye karar verdi.

10:55 106

Çorum'da yerel saat 16.15 iken İzmit'te kaç olur?

Güneş hangi boylamda tepe noktasına en erken ulaşır?

26° 28° 30° 32° 34° 36° 38°42°

40°

10:55 107

cümlelerindeki boş bırakılanyerlere getirilmesi gerekenleraşağıdakilerden hangisinde doğruolarak verilmiştir?

I II III

A) K en yakındır N

B) N belirlenemez K

C) M en uzaktır L

D) N en yakındır K

E) L belirlenemez M

Yukarıdaki şekilde 39º Kuzey paraleliüzerinde yer alan K, L, M ve Nmerkezlerinde aynı günde ve aynı andagüneşin, gökyüzündeki konumugösterilmiştir. Buna göre,

Diğerlerine göre en batıda yer alanmerkez……’dir.

Diğerlerine göre K merkezinin başlangıç meridyenine göre konumu……

Diğerlerine göre güneşin en erken doğduğu merkez……’dir.

I

II

III10:55 108

171º Batı Meridyeni üzerinde bulunanSamoa Bağımsız Devleti’nin başkentiApia, ülke meclisinin aldığı kararla;

149º Doğu Meridyeni üzerinde bulunanAvustralya’nın başkenti Kanberra’nın 21saat 20 dakika gerisindeyken 2 saat 40dakika ilerisine geçmiştir.

Yeni yıla en son giren başkent iken2012’ye ilk giren başkent olmuştur.

Bu bilgilere göre, Samoa BağımsızDevleti aşağıdaki kararlardan hangisiyleyukarıdaki her iki durumu aynı andagerçekleştirmiştir?

A) Tarih değiştirme çizgisi olarakGreenwich’i kabul etme

B) 31 Aralık tarihini Samoa için 21 saat 20dakika olarak kabul etme

C) Tarih değiştirme çizgisini ülkenindoğusuna kaydırma

D) Ülkenin batısındaki başka bir kentibaşkent olarak kabul etme

E) 28 gün olan şubat aylarını 29 güneçıkarma

10:55 109

84. Oscar Ödül Töreni, Greenwich OrtalamaSaat'ine göre 26.02.2012 tarihinde 8. saat diliminikullanan Los Angeles kentinde yapılmıştır. TörenLos Angeles saatine göre 19.30’da başlamış veTürkiye’de de televizyon kanalları aracılığıyla canlıolarak yayınlanmıştır. Törene katılan bir Türkyönetmen, aynı gün Los Angeles saati ile 23.30’dauçağa binmiş ve uçakta kendisine uçuş bilgileriniiçeren bir broşür verilmiştir. Broşürde LosAngeles ve İstanbul arasındaki uçuş rotası aşağıdaverilen haritadaki gibi yay şeklinde gösterilmiştir.13 saat süren kıtalar arası bir uçuşun ardındanuçak İstanbul Atatürk Havalimanı’na inmiştir.Uçak 3 saatlik bir aktarma molasının ardındanyeni yolcuları ile birlikte Türkiye’nin ulusalsaatinden 4 saat ileri olan bir başka kenteuçmuştur.

Yalnızca yukarıdaki parçada verilen bilgiler gözönüne alındığında,

I. Oscar Ödül Töreni’nin canlı yayınla Türkiye’denizlenmeye başlandığı tarih ve saat,

II. Los Angeles ve İstanbul arasında uçuş yapan uçağınTürkiye saati ile İstanbul Atatürk Havalimanı’na indiğitarih ve saat

aşağıdakilerin hangisinde doğru sırada verilmiştir?

A) 27.02. 2012 saat 05.30 27.02. 2012 saat 12.30

B) 28.02. 2012 saat 06.30 27.02. 2012 saat 12.30

C) 27.02. 2012 saat 05.30 28.02. 2012 saat 18.30

D) 28.02. 2012 saat 06.30 28.02. 2012 saat 12.30

E) 27.02. 2012 saat 05.30 27.02. 2012 saat 22.30

Soruyu aşağıda verilen parçaya göre cevaplayınız.

10:55 110

84. Oscar Ödül Töreni, Greenwich OrtalamaSaat'ine göre 26.02.2012 tarihinde 8. saatdilimini kullanan Los Angeles kentindeyapılmıştır. Tören Los Angeles saatine göre19.30’da başlamış ve Türkiye’de de televizyonkanalları aracılığıyla canlı olarakyayınlanmıştır. Törene katılan bir Türkyönetmen, aynı gün Los Angeles saati ile23.30’da uçağa binmiş ve uçakta kendisineuçuş bilgilerini içeren bir broşür verilmiştir.Broşürde Los Angeles ve İstanbul arasındakiuçuş rotası aşağıda verilen haritadaki gibi yayşeklinde gösterilmiştir. 13 saat süren kıtalararası bir uçuşun ardından uçak İstanbulAtatürk Havalimanı’na inmiştir. Uçak 3 saatlikbir aktarma molasının ardından yeni yolcularıile birlikte Türkiye’nin ulusal saatinden 4 saatileri olan bir başka kente uçmuştur.

İstanbul’dan kalkan uçak, hangi saatdilimini kullanan kente uçmuştur?

A) +6. saat dilimini

B) +7. saat dilimini

C) +8. saat dilimini

D) +9. saat dilimini

E) +10. saat dilimini

Soruyu aşağıda verilen parçaya göre cevaplayınız.

10:55 111

Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, Mve N merkezleriyle bu merkezlerdengeçen meridyen değerleri verilmiştir.

Buna göre bu merkezlerle ilgili olarakaşağıda verilen bilgilerden hangisiyanlıştır?

A) K - L ile M - N merkezleriarasındaki yerel saat farkı eşittir.

B) Yerel saati en ileri olan merkezL’dir.

C) Gurup ve tan sürelerinin enuzun olduğu merkez N’dir.

D) K, Başlangıç Meridyeni’ne göreBatı Yarım Küre’dedir.

E) Güneşin en geç doğduğu merkezM’dir.

10:55 112

Türkiye’de, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla yaz ve kış saati uygulanmaktadır. Buuygulama kapsamında yılın yaklaşık beş aylık döneminde 30º Doğu meridyeninin, diğerdönemde ise 45º Doğu meridyeninin yerel saati ulusal saat olarak kullanılmaktadır.

Buna göre, 45º Doğu meridyeninin yerel saatinin ulusal saat olarak kullanıldığıdönemde, Türkiye’ de, aşağıdakilerden hangisi yaşanmaz

A) Gündüz-gece süresinin eşit olduğu gün

B) Güneş ışınlarının dike en yakın açıyla geldiği gün

C) En sıcak ay

D) Öğle vakti en uzun gölge boyu

E) En uzun gündüz

10:55 113

Ekvatorun 4500 km kuzeyindebulunan X noktasının yerel saatibaşlangıç meridyeninin yerelsaatinden 120 dakika ileridir.

Yalnızca yukarıdaki bilgilerkullanılarak X noktasının,

I. matematik konumu,

II. ortalama yükseltisi,

III. bulunduğu saat dilimi,

IV. yıllık yağış tutarı

özelliklerinden hangilerineulaşılabilir?

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) II ve IV

E) III ve IV

10:55 114

KOMİSYON, Coğrafya 9, MEB Yayınevi, İstanbul 2010

ŞAHİN, Cemalettin, Coğrafya 9, Lider Yayıncılık, Ankara, 2011

BARANAYDIN, Mehmet, Coğrafya 9, Lider Yayıncılık, Ankara, 2012

KOMİSYON, Coğrafya 9, Coşku Yayınları, İzmir 2011

ZOR, Mehmet; İLKAY, Kemal; KIZIL, Tülay; 9. Sınıf Coğrafya, Ekip Yayınları, Ankara 2011

ABAY, Cumhur, 9. Sınıf Coğrafya, Esen Yayınları, Ankara 2010

KÖROĞLU, S., KÖROĞLU, M., 9. Sınıf Coğrafya, Esen Yayınları, Ankara 2010

ATEŞ, Doğu, Coğrafya 9, Ateş Yayıncılık, Ankara, 2012

10:55 115

koordinat sistemi

Education