konuya gİrİŞ
DESCRIPTION
KONUYA GİRİŞ. Yeryüzünün tamamının yada bir bölümünün kuş bakışı görünümünü belli bir oranda küçültülerek düzleme aktarılmasına HARİTA denir. Bir çizimin HARİTA olabilmesi için;. Kuşbakışı olarak çizilmiş olması Ölçekli çizilmiş olması (Küçültme Oranı) - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Yeryüzünün tamamının yada bir bölümünün kuş bakışı görünümünü belli bir oranda küçültülerek
düzleme aktarılmasına HARİTAHARİTA denir.
Bir çizimin HARİTAHARİTA olabilmesi için;
Kuşbakışı olarak çizilmiş olması Ölçekli çizilmiş olması (Küçültme Oranı)
Bir düzleme(Düz Bir Zemin) aktarılmış olması
ÖLÇEK NEDİR?•Yeryüzü şekillerinin birebir haritasının çizilmesi mümkün değildir.
Bu nedenle haritadaki gerçek uzunluklar belirli bir ölçek dahilinde küçülterek haritaya aktarılır.
•Haritalardaki bu küçültme oranına ÖLÇEKÖLÇEK denir….
1 / 20.000 1 / 50.000
Alan KüçükAyrıntı Fazla
Alan BüyükAyrıntı Az
1 / 500.000Sizce Ölçeğin Paydası
Az Önceki Paydadan Küçük müdür , Büyük müdür ?1 / 2.500.0001 / 50.000 1 / 25.000 1 / 12.500
1 / 1.000
1 / 10.000
1 / 50.000
1 / 200.0001 / 1.000.0001 / 80.000.000
Kesir Ölçek Çizik Ölçek
Ölçek ÇeşitleriÖlçek Çeşitleri
1/100.000
1 / 2.000.000
1 / 80.000.000
İki Harita Arasındaki Farka Bakalım mı..?
İki Harita Arasındaki Farka Bakalım mı..?
1 / 10.000.0001 / 10.000
Ölçek Değişirse NELERNELER değişir?
1 / 2.000.0001 / 2.000.000
Ölçek Paydası ne ifade eder ?
1 // 500
1 // 1 000
1 // 1 500
1 // 2 000
Daha gerçekçi bir örnekle açıklayacaksak olursak…!
Bir görüntü ne kadar büyük bir alanı gösteriyorsa
AYRINTIAYRINTI az olur;Bir görüntü ne kadar küçük bir alanı
gösteriyorsa AYRINTIAYRINTI fazla olur…
*
Ölçekleri Biraz Daha Yakından Tanıyalım
Harita Üzerinde Ölçüm
1 / 7.000.000
Kastamonu-İstanbul
6 Cm
1 Cm 7.000.000 1 Cm 7.000.000 CmCm
6 Cm 6 Cm Kaç KmKaç Km ‘dir ‘dir
İstanbul - Kastamonu Arasıİstanbul - Kastamonu Arası kaç km ‘dir , Ölçelim mi?
ddmm
mmdamdam
hhmmkk
mm
6 x 70 / 1 = 420 Km6 x 70 / 1 = 420 Km
Kesir Ölçekli Harita
Harita Üzerinde Ölçüm
Kastamonu-İstanbul
6 Cm
1 Cm 70 1 Cm 70 KmKm
6 Cm 6 Cm Kaç KmKaç Km ‘dir ‘dir
İstanbul - Kastamonu Arasıİstanbul - Kastamonu Arası kaç km ‘dir , Ölçelim mi?
6 x 70 / 1 = 420 Km6 x 70 / 1 = 420 Km
Çizik Ölçekli Harita
1 Cm ‘lik Dilim
70 km
Harita ÜzerindeKUŞUÇUŞU ve KARAYOLU UZAKLIKKUŞUÇUŞU ve KARAYOLU UZAKLIK
KASTAMONU
İZMİR
Kastamonu-İzmir
6 Cm
1 Cm ‘lik Dilim
100 km
1 Cm 100 1 Cm 100 KmKm
6 Cm 6 Cm Kaç KmKaç Km ‘dir ‘dir6 x 100 / 1 = 600 Km6 x 100 / 1 = 600 Km
PEKİPEKİ
İİzmir-KASTAMONU ARASI,kuşuçuşu uzaklık 600 Km çıktı…
Ama,İzmir-Kastamonu Karayolu Uzaklığı 980 Km ‘dir.Buna göre , aradaki bu fark
nereden kaynaklandı,SİZCE…?
Kuşuçuşu Uzaklık – 180
Kuşuçuşu Uzaklık – 180
KmKm
Karayolu Uzaklık – 260
Karayolu Uzaklık – 260 KmKm
Örnek Soru
Haydi cevabı bulun
bakalım…
Doğru Cevap
68 Km68 Km
Kesir ölçeği, çizgi ölçeğe çevirirken önce 1 cm'nin kaç km'yi gösterdiği bulunur.
Örnek: 1 / 2.500.000 ölçeğinde 1 cm 25 km'yi gösterdiğine göre çizgi ölçekte de 1 cm 25 km'yi göstermelidir.
Kesir Ölçeği Çizgi Ölçeğe Çevirme:
Çizgi ölçeği kesir ölçeğe çevirirken önce 1 cm’de kaç km gösterdiği tespit edilir…
Örneğin: Çizgi ölçeğin uzunluğu 5 cm'dir.5 cm 20 km gösterdiğine göre1 cm kaç km'yi gösterir.----------------------------------------x = 20 / 5 = 4 km4 km = 400.000 cmBulunan deger cm'ye çevrilir.Buna göre kesir ölçek 1 / 400.000'dir.UYARI: Çizgi ölçeği kesir ölçege çevirirken, grafigin sonundaki uzunluk birimine dikkat etmemiz gerekir. Farklı birimlerde olabilir.
Çizgi Ölçeği Kesir Ölçeğe Çevirme
1 Cm1 Cm = 4 Km4 Km
göstermektedir
1 Cm--------4 Km
Km , Cm ‘ye çevrilir / 5 Sıfır eklenir
Şimdi de Aşağıdaki Haritalara bakarakÖlçekleri Yorumlayalım mı…?
HARTİTALAR / Farklı ÖlçeklİFarklı Ölçeklİ
Alan KÜÇÜKAlan KÜÇÜK
Ayrıntı FAZLAAyrıntı FAZLA
Alan BÜYÜKAlan BÜYÜK
Ayrıntı AZAyrıntı AZ
BÜYÜK ÖLÇEKLİ
HARİTALAR
KÜÇÜK ÖLÇEKLİ
HARİTALAR
Koordinatları Satrancın Dili İle Anlamak
1 – 1 – 1A ‘daki taş1A ‘daki taş A B C D E F G H
BEYAZ KALE
2 – 2 – 2G ‘daki taş2G ‘daki taş
3 – 3 – 3D ‘daki taş3D ‘daki taş
4 – 4 – 4B ‘daki taş4B ‘daki taş5 – 5 – 5E ‘daki taş5E ‘daki taş
6 – 6 – 5D ‘daki taş5D ‘daki taş
7 – 7 – 6B ‘daki taş6B ‘daki taş
8 – 8 – 7G ‘daki taş7G ‘daki taş
9 – 9 – 7D ‘daki taş7D ‘daki taş
10 – 10 – 7B ‘daki taş7B ‘daki taş
11 – 11 – 8A ‘daki taş8A ‘daki taş12 – 12 – 8G ‘daki taş8G ‘daki taş13 – 13 – 8E ‘daki taş8E ‘daki taş
14 – 14 – 6H ‘daki taş6H ‘daki taş
15 – 15 – 1H ‘daki taş1H ‘daki taş
BEYAZ PİYON
BEYAZ VEZİR
BEYAZ KALESİYAH VEZİR
BEYAZ PİYONSİYAH PİYON
SİYAH PİYON
SİYAH FİL
SİYAH PİYONSİYAH KALE
SİYAH KALESİYAH ŞAH
SİYAH PİYON
BEYAZ ŞAH
Basit Koordinatlar İle Haritaların Dili’ni Anlamak
75 K75 K
60 K60 K
45 K45 K
30 B 15 B 30 B 15 B 00 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 60 Doğu Dikey Çizgi ve 60 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ?
RUSYA
0 Dikey Çizgi ve 45 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ?
FRANSA
30 Batı Dikey Çizgi ve 75 Kuzey Yatay Çizgi üzerinde hangi ülke yer alır ?
GrönlandGrönland
GRÖNLANDGRÖNLAND
E K V A T O RE K V A T O RKutup noktalarından
eşit uzaklıkta olan ve
yer yuvarlağını iki eşit
yarım küreye ayıran
dairedir.Derecesi 0
(sıfır) dır.
Şimdi de Koordinatlarda KullandığımızAsıl Çizgilerin Neler Olduğunu Öğrenelim…
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
Ekvatora
paralel
olarak çizildiği
varsayılan
hayali
çemberlere
denir.
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
EKVATOR
Başlangıç Paraleli
Ekvatordur
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
Ekvator Dünyayı İki eşit yarım küreye ayırır
Kuzey Kuzey Yarım Yarım KüreKüre
Ekvator
Güney Güney Yarım Yarım KüreKüre
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
90 Kuzey ve 90 Güney Yarım Kürede olmak üzere 180180 paralel vardır
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
İki paralel arası uzaklık 111 km’dir.
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
Paralellerin
numaraları
ekvatordan
kutuplara
gidildikçe
büyür.
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
Ekvator’dan Kutuplara
doğru gidildikçe PARALELLER ’in uzunlukları
kısalır.
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
En Büyük paralel
Ekvator’dur:40.076 40.076 kmEn küçük
paralel Kutup Noktaları ‘dır:00 km
PARALELLER / Yatay ÇizgilerYatay Çizgiler
Başlangıç MeridyeniBaşlangıç MeridyeniBaşlangıç Meridyeni
İngiltere yakınlarında
bulunan GRİNİÇ GRİNİÇ
İSTASYONUİSTASYONU ‘dur…
Şimdi de Koordinatlarda KullandığımızAsıl Çizgilerden Meridyenlere Bakalım
MERİDYENLER / Dikey ÇizgilerDikey Çizgiler
Başlangıç meridyeninin doğusunda 180 batısında da 180 tane olmak üzere toplam 360 tane meridyen vardır.
Batı M. Doğu M
MERİDYENLER / Dikey ÇizgilerDikey Çizgiler
50D50B 30B 30D10B 10D00
Griniç’in doğusunaDoğu Boylamları
Griniç’in Batısına Batı Boylamları
MERİDYENLER / Dikey ÇizgilerDikey Çizgiler
Ekvator’dan Kutuplara doğru gidildikçe MERİDYENLER arası kısalır.
Ekvator’da iki meridyen arası mesafe 111 km
Kutuplarda ise birleşerek 0 km olur
MERİDYENLER / Dikey ÇizgilerDikey Çizgiler
Her bir MERİDYEN ARASI 4 DK .’dır.Dünya BATIDAN DOĞUYA DOĞRU döndüğü için, devamlı en doğuda olanın saati,diğerine göre DAHA İLERİDİR.
GÜNEŞ12.00
11.56
11.52
11.48
ME
RİD
YE
NLE
R /
Dik
ey
Dik
ey
Çiz
gile
rÇ
izgi
ler
Meridyen ve Paralel Koordinatları İle Haritaların Dili’ni Anlamak
75 K75 K
60 K60 K
45 K45 K
30 B 15 B 30 B 15 B 00 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 15 D 30 D 45 D 60 D 75 D 90 D 60 Doğu Meridyeni ve 60 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ?
RUSYA
0 Meridyeni ve 45 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ?FRANSA
30 Batı Meridyeni ve 75 Kuzey Paraleli üzerinde hangi ülke yer alır ?
GrönlandGrönland
GRÖNLANDGRÖNLAND