kompiuteris periferiuli mowyobilobebi - gtupublishhouse.gtu.ge/saitze asatvirtebi/benashvili,...
TRANSCRIPT
a. benaSvili, l. jiqiZe, e. gvaramia
kompiuteris periferiuli
mowyobilobebi
meToduri miTiTebebi
laboratoriuli samuSaoebis Sesasruleblad
`teqnikuri universiteti”@
saqarTvelos teqnikuri universiteti
a. benaSvili, l. jiqiZe, e. gvaramia
kompiuteris periferiuli
mowyobilobebi
meToduri miTiTebebi
laboratoriuli samuSaoebis Sesasruleblad
registrirebulia stu-s
saredaqcio-sagamomcemlo
sabWos mier
Tbilisi
2009
meTodur miTiTebebSi warmodgenilia personaluri kom-
piuteris periferiuli mowyobilobebis instalaciis, konfi-
gurirebis da maTTan muSaobis sakiTxebi.
meToduri miTiTebebi gankuTvnilia saqarTvelos teqni-
kuri universitetis informatikisa da marTvis sis-temebis
fakultetis 2201 `kompiuteruli sistemebi da qselebi~ mi-
marTulebis studentebisa da magistrebisaTvis.
recenzenti t.m.d. profesori k. kamkamiZe
© sagamomcemlo saxli ,,teqnikuri universiteti’’, 2009
ISBN 978-9941-14-440-0 http://www.gtu.ge/publishinghouse/
yvela ufleba daculia. am wignis arc erTi nawili (iqneba es teqsti, foto,
ilustracia Tu sxva) aranairi formiT da saSualebiT (iqneba es eleqtronuli Tu
meqanikuri), ar SeiZleba gamoyenebul iqnas gamomcemlis werilobiTi nebarTvis
gareSe.
saavtoro uflebebis darRveva isjeba kanoniT.
3
Sinaarsi
Sesavali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
laboratoriuli samuSao #1
mausisa da klaviaturis konfigurireba . . . . . . 7
amocana #1. mausis konfigurireba . . . . . . . . . . . . . . . 7
amocana #2. klaviaturis konfigurireba . . . . . . . . . . 11
laboratoriuli samuSao #2
dacilebuli kompiuteris marTva . . . . . . . . . . . 13
laboratoriuli samuSao #3
programa REMOTE ADMINISTRATOR-is instalacia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
laboratoriuli samuSao #4
skanerTan muSaoba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
amocana #1. grafikuli obieqtis skanireba . . . . . . . . . 31
amocana #2. teqsturi obieqtis skanireba . . . . . . . . . 39
laboratoriuli samuSao #5
printerebis instalacia . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
amocana #1. Windows-isTvis `cnobili~
printeris dainstalireba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
amocana #2. Windows XP-sTvis `ucnobi~
printeris dainstalireba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
laboratoriuli samuSao #6
drekadi diskebis da FLASH
damgroveblebis daformateba . . . . . . . . . . . . . . 51
4
laboratoriuli samuSao #7
diskis defragmentacia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
laboratoriuli samuSao #8
vinCesteris ganyofilebebad dayofa.
programa PARTITION MAGIC. . . . . . . . . . . . . . . . .
58 amocana #1. vinCesteris logikuri
ganyofilebebis moculobebis cvlileba
informaciis dakargvis gareSe . . . . . . . . . . . . . . . . . .
60
amocana #2. damatebiTi logikuri
ganyofilebis Seqmna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
64
amocana #3. logikuri diskis failuri
sistemis Secvla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
68
laboratoriuli samuSao #9
kompaqt-diskebze Cawera . . . . . . . . . . . . . . . . . .
71
amocana #1. cifruli kompaqt-diskis Cawera
programa Nero Express-is saSualebiT . . . . . . . . . . . . .
72
amocana #2. kompaqt-diskis kopireba
programa Nero-s saSualebiT . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
76
amocana #3. programa Nero Express-is damatebiTi SesaZleblobebi . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
79
amocana #4. CD-R da CD-RW diskebTan muSaoba
Windows XP-s CaSenebuli saSualebebiT . . . . . . . . . . . .
82
laboratoriuli samuSao #10
kompiuteruli qselis gawyoba . . . . . . . . . . . . .
85
amocana #1. kompiuterebis internetSi CarTva . . . . . . . 85 amocana #2. samuSao jgufis Seqmna . . . . . . . . . . . . . . 90
literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
93
5
Sesavali
kompiuteris periferiuli mowyobilobebis da-
niSnulebaa kompiuterisTvis informaciis miwodeba
da kompiuteris muSaobis Sedegebis adamianisTvis mi-
saRebi formiT gamotana, an sxva kompiuterze gada-
cema. periferiul mowyobilobebs kompiuteris kvebis
mowyobilobebic miekuTvneba.
periferiuli mowyobilobebi mniSvnelovanwi-
lad ganapirobeben personaluri kompiuteris SesaZ-
leblobebs da gamoyenebis sferos.
funqcionaluri daniSnulebis mixedviT peri-
feriuli mowyobilobebi ramdenime jgufad iyofa:
1. Semtan-gamomtani mowyobilobebi _ persona-
lur kompiuterSi informaciis Setanis da miRebuli
Sedegebis momxmareblisTvis misaReb formatSi gamo-
tanis, an sxva kompiuterze gadacemis funqcias asru-
leben. Semtan-gamomtan mowyobilobebs miekuTvneba,
magaliTad, gare damgroveblebi da modemi;
2. Semtani mowyobilobebi _ maTi saSualebiT
kompiuterSi informaciis Setana sruldeba. Semtani
mowyobilobebia klaviatura, mausi, skaneri da a.S.;
3. gamomtani mowyobilobebi _ maTi daniSnule-
baa informaciis momxmareblisTvis misaRebi formiT
gamotana. gamomtan mowyobilobebs miekuTvneba prin-
teri, monitori, audiosistema da. a.S;
laboratoriuli samuSaoebisTvis meTodur mi-
TiTebebSi ganxilulia Semdegi amocanebi:
• mausis da klaviaturis konfigurireba;
• dacilebuli kompiuteris marTva;
6
• grafikuli da teqsturi obieqtebis skanireba;
• printerebis instalacia;
• drekadi diskebis da Flash damgroveblebis da-
formateba,
• diskebis defragmentacia;
• vinCesteris ganyofilebebad dayofa, damate-
biTi logikuri ganyofilebis Seqmna da logi-
kuri diskis failuri sistemis Secvla.
• cifruli kompaqt-diskebis Caweris sakiTxebi
programa Nero Express-is da Windows XP-s CaSene-buli saSualebebiT.
• kompiuteruli qselis gawyoba kompiuterebis
internetSi CarTvis da samuSao jgufis Seq-
mnis mizniT.
meTodur miTiTebebSi warmodgenili labora-
toriuli samuSaoebis Sesruleba studentebs saSu-
alebas miscems Seiswavlon periferiuli mowyobilo-
bebis instalaciis da konfigurirebis sakiTxebi, ga-
moimuSavon periferiul mowyobilobebTan muSaobis
praqtikuli Cvevebi.
7
laboratoriuli samuSao #1
mausisa da klaviaturis konfigurireba
amocana #1
mausis konfigurireba
SevdivarT Start→Settings→Control Panel→Mouse. ga-
moCndeba fanjara Mouse Properties, romelic ramdenime
CanarTisgan Sedgeba.
CanarTi Buttons (nax. 1.1)
nax. 1.1. CanarTi Buttons
8
Button configuration poziciaSi Switch primary and secondary buttons almis CarTvis SemTxvevaSi mausis
marcxena da marjvena klaviSebi gacvlian funqciebs.
mocemul reJims caciebi iyeneben.
Double-click poziciaSi mausis orjeradi daWeris
intervali interpretirdeba. Tu or daWeras Soris
intervali arasakmaod mcirea, sistema am moqmedebas
aRiqvams, rogorc or erTjerad daWeras. komfor-
tuli muSaobisTvis Speed gadamyvani umjobesia Seda-
rebiT nel (slow) poziciaSi davayenoT.
ClickLock poziciaSi Turn on ClickLock almis
CarTviT mausis `Sewebebis~ funqcia sruldeba. am
SemTxvevaSi obieqtebis jgufis mausiT moniSvnisas
ar aris aucilebeli mudmivad daWerili gvqondes ma-
usis klaviSi. Settings Rilakze daWerisas gamoCndeba
regulatori Short-Long, romliTac ganisazRvreba
mausze daWeris drois intervali, romlis Semdegac
imoqmedebs `Sewebeba~.
CanarTi Pointers (nax. 1.2). Scheme poziciaSi SegviZlia avirCioT mausis
maCveneblebis sqema. Customize fanjaraSi gamoCndeba,
Tu arCeul sqemaSi rogori gamosaxuleba eqneba
mausis maCvenebels sxvadasxva situaciebSi. nebis-
mieri maCvenebeli SeiZleba Seicvalos masze mausis
orjeradi daWeriT. am dros ixsneba katalogi, ro-
melSic Cawerilia sxvadasxva kursoris failebi.
nebismieri maTgani SegviZlia avirCioT.
9
nax. 1.2. CanarTi Pointers
Enable Pointer Shadow almis dayenebis SemTxvevaSi
mausis maCveneblebi miiReben ufro moculobiT saxes.
gamosaxulebebis Secvlis Sedegad miRebuli
axali sqema SegviZlia SevinaxoT Save As Rilakze da-
WeriT.
Browse Rilakze daWeriT SegviZlia gamoviZaxoT
sqema, romelic ar aris warmodgenili Scheme siaSi. mausis maCveneblebis standartulad miRebuli
sqemaa Windows Default (system scheme).
10
CanarTi Pointer Options (nax. 1.3)
nax. 1.3. CanarTi Pointer Options
Select a pointer speed _ mausis maCveneblis gadaad-
gilebis siCqaris arCeva. gansazRvravs ekranze mausis
maCveneblis gadaadgilebis manZilis damokidebule-
bas mausis gadaadgilebis distanciaze. regulir-
deba Slow-Fast maCvenebliT. Cveulebriv umjobesia Fast, Tumca mcire zomis obieqtebTan maRali sizustiT
muSaobis saWiroebis SemTxvevaSi siswrafe SegviZlia
SevamciroT.
Tu momxmarebels uWirs ekranze mausis maCve-
neblis adgilmdebareobis dadgena, SesaZlebelia
Semdegi parametrebis dayeneba:
11
Display pointer trails _ almis dayenebis SemTxve-
vaSi mausis gadaadgilebisas ekranze rCeba kvali. am
reJims xSirad iyeneben prezentaciebSi proeqtoris
gamoyenebisas. auditorias uadvildeba momxseneblis
moqmedebebisaTvis Tvalis midevneba.
Short-Long maCvenebliT varegulirebT kvalis
sigrZes.
Automatically move pointer to the default button in the dialog box _ almis dayenebis SemTxvevaSi zogierTi
programis dialogur fanjrebSi mausis maCvenebeli
avtomaturad gadaadgildeba ZiriTad Rilakze (ro-
gorc wesi, OK). Show location of pointer when I press the CTRL key _
rodesac alami dayenebulia, Ctrl klaviSis daWerisas
ekranze gamoCndeba mausis maCveneblisken moZravi
wrewiri.
amocana #2
klaviaturis konfigurireba
Keyboard iarliyze daWerisas ixsneba dialo-
guri fanjara Keyboard Properties (nax. 1.4). virCevT Ca-
narTs Speed. mocemuli fanjris ZiriTadi parametre-
bia:
• Repeat Delay _ gansazRvravs droiT intervals, rom-
lis ganmavlobaSic unda iyos daWerili klaviSi,
raTa simblos Setana ganmeorebiT xdebodes;
12
nax. 1.4. CanarTi Speed
• Repeat Rate _ gansazRvravs simbolos avtomaturi
ganmeorebis sixSires klaviSis daWeril mdgoma-
reobaSi yofnis dros; • Cursor blink rate _ gansazRvravs kursoris cimcimis
sixSires dokumentebSi muSaobis dros. sasur-
velia maCveneblis Fast mdgomareobaSi dayeneba .
13
laboratoriuli samuSao #2
dacilebuli kompiuteris marTva
Remote Desktop Connection warmoadgens Windows XP operaciuli sistemis sakuTar programas. misi saSu-
alebiT SesaZlebelia erTi kompiuteridan meoris
marTva.
orive kompiuteri unda CavrToT. vaWerT My Computer-ze mausis marjvena klaviSs da konteqsturi
meniudan virCevT brZanebas Properties. gamoCndeba fan-jara System Properties, romelSic virCevT CanarTs Re-mote (nax. 2.1).
nax. 2.1. fanjara System Properties fanjris CanarTi Remote
14
Tavidan vayenebT im kompiuteris parametrebs,
romelic unda vmarToT. amisTvis unda vicodeT:
1. kompiuteris IP misamarTi;
2. kompiuteris saaRricxvo Canaweris saxeli
da Sesabamisi paroli. Tu saaRricxvo Canawers pa-
roli ar gaaCnia, paroli mas aucileblad unda miva-
niWoT (nax. 2.2).
nax. 2.2. dialoguri fanjara User Accounts.
parametrebis dayenebis Semdeg gadavdivarT im
kompiuterze, romlidanac unda imarTos meore kom-
piuteri.
SevdivarT Start → All Programs → Accessories → communications → Remote Desktop Connection. gamoCndeba
fanjara Remote Desktop Connection (nax. 2.3)
15
nax. 2.3. fanjara Remote Desktop Connection
vaWerT Rilakze Options da vayenebT pametrebs.
CanarTi General (nax. 2.4)
nax. 2.4. Remote Desktop Connection fanjris CanarTi General
16
Computer – Segvaqvs kompiuteris IP misamarTi. User name _ Segvaqvs saaRricxvo Canaweris sa-
xeli. Password _ Segvaqvs saaRricxvo Canaweris pa-
roli. Save my password – parolis damaxsovreba. Save As… _ Senaxva failis saxiT. failis gafar-
Toebaa *.rdp.
CanarTi Display (nax. 2.5).
nax. 2.5. Remote Desktop Connection fanjris CanarTi Display
17
vayenebT Semdeg parametrebs:
Remote desktop size – vayenebT samuSao magidis
gadawyvetas. SegviZlia avirCioT: 640X480, 800X600,
1024X768, 1152X864, 1280X1024 da Full Screen. Color – ferebis raodenoba bitur erTeulebSi.
SegviZlia avirCioT: 256 Color, High Color (15 bit), High Color (16 bit), True color (24 bit), Highest Quality (32 bit).
Display the connection bar when in full screen mode – rodesac alami CarTulia, meore kompiuterTan kav-
Siri martivad wydeba, xolo rodesac gamorTulia _
gamosvlisaTvis vasrulebT brZanebas start→ Dis-connect. CanarTi Local Resources (nax. 2.6)
Remote computer sound _ sasurvelia rom am fan-
jaraSi dayenebuli iyos funqcia Leave at remote computer.
Keyboard – klaviSebis `cxeli~ kombinaciebis
(mag. ALT+TAB) gamoyenebis wesi. Local Devices _ mowyobilobebi da resursebi,
romlebic miRwevadia Remote Desktop Connection sesiis dros.
Disk drives _ diskuri mowyobilobebi; Printers _ printerebi; Serial Ports _ mimdevrobiTi portebi.
18
nax. 2.6. Remote Desktop Connection fanjris CanarTi Local
Resources
CanarTi Experience (nax. 2.7) Choose your connections speed to optimize performance poziciaSi vayenebT kompiuterebs Soris kavSiris
saSualebas.
Allow the following poziciebSi vayenebT almebs
ekranis da fanjrebis gaformebisTvis.
19
nax. 2.7. Remote Desktop Connection fanjris CanarTi Experience
20
laboratoriuli samuSao #3
programa REMOTE ADMINISTRATOR-is instalacia
Remote Administrator (Radmin) _ es aris Windows-is platformisTvis Seqmnili erT-erTi saukeTeso pro-
grama dacilebuli administrirebisTvis, romelic
saSualebas iZleva srulyofilad vimuSaoT erTdro-
ulad ramdenime dacilebul kompiuterze.
NT usafrTxoebis sistemis mxardaWeris garda
Radmin uzrunvelyofs failebis gacvlis (File Transfer) da Telnet reJimebSi muSaobis SesaZleblobas.
amrigad, Remote Administrator SegviZlia ganvi-
xiloT, rogorc nebismieri masStabis organizaciis
daSorebuli marTvis integrirebuli saSualeba. da-
cilebuli kompiuteris ekrans administratorma Tva-
li SeiZleba adevnos rogorc srulekranian reJimSi,
aseve Cveuleberiv fanjaraSi. dacilebuli kompiute-
ri SeiZleba CarTuli iyos rogorc internet qsel-
Si, aseve lokalur qselSic.
Radmin optimizirebulia dabalsiCqarian kavSi-
rebze. im SemTxvevaSic ki, rodesac kompiuterebi mo-
demiT arian dakavSirebulni, ekranis ganaxlebis
siCqare wamSi 5-10 kadrs Seadgens. Tu kavSirisTvis
lokaluri qseli gamoiyeneba, ganaxlebebisTvis
Tvalyuris devneba realur droiT reJimSicaa SesaZ-
lebeli (100 kadrze meti wamSi). muSaobis siCqaresa
da da qselis datvirTvas Soris saukeTeso balansis
21
misaRwevad ganaxlebebis sixSiris sxvadasxva mniSvne-
lobebis dayenebaa SesaZlebeli.
programis dasainstalireblad vtvirTavT fa-
ils setup.exe. gamoCndeba fanjara SemoTavazebiT _
davxuroT yvela gaxsnili programa da daviwyoT in-
stalaciis procesi (nax. 3.1). vaWerT Next.
nax. 3.1. instalaciis sawyisi fanjara
gamoCndeba salicenzio SeTanxmebis fanjara.
vadasturebT da vaWerT Rilakze Next. sawyisi dialoguri etapebis gavlis Semdeg ga-
moCndeba fanjara Installation Options (nax. 3.2), romel-
Sic virCevT, Tu romel sistemas vayenebT _ Remote Administrator Viewer, Tu Remote Administrator Server. Remote Administrator Viewer yendeba im kompiuterze romlida-
22
nac xdeba Remote Administrator Server-is marTva. Semdeg
vaZlevT brZanebas _ Next.
nax. 3.2. fanjara Installation Options
gamoCndeba fanjara Setup will install Remote admi-nistrator v2.2 in the following directory, romelSic vuTiTebT
adgils, sadac gvinda dainstalirdes programa (nax.
3.3) davaWerT Rilakze Start. Install Remote Administrator
Viewer-is dainstalirebis Semdeg gamoCndeba fanjara,
romelSic Segvaqvs salicenzio kodi (nax. 3.4).
23
nax. 3.3. Remote Administrator Viewer-is instalaciis adgilad
arCeulia Program Files
nax. 3.4. dialoguri fanjara salicenzio kodis
SeyvanisTvis
24
amis Semdeg meore kompiuterze unda davayenoT
Remote Administrator Server (nax. 3.5).
nax. 3.5. Remote Administrator Server-is instalaciis dasawyisi
vaWerT Rilakze Next. vuTiTebT adgils insta-
laciisTvis (nax. 3.6) da vaWerT Rilkze Start. instalaciis dasrulebis Semdeg gamoCndeba
fanjara Password for Remote Administrator Server (nax. 3.7), romelSic Segvaqvs 8-simboloiani paroli.
25
nax. 3.6. Remote Administrator Server-is instalaciis adgilad
arCeulia Program Files
nax. 3.7. fanjara Password for Remote Administrator Server
vaWerT Rilakze OK. programa moiTxovs kompi-
uteris gadatvirTvas (nax. 3.8).
nax. 3.8. kompiuteris gadatvirTvis SemoTavazeba
26
kompiuteris CatvirTvis Semdeg Sevdivar Start→ All Programs→Remote Administrator v2.2→Settings for Remote Administrator Server. gamoCndeba fanjara Settings for Remote Administrator Server (nax. 3.9). Segvaqvs kodi _ Enter license key. E
nax. 3.9. salicenzio kodis Setana
27
Viewer-is meniu
menius punqti Connention (nax. 3.10) Connect to … _ vuTiTebT Server-s. New _ axali Server-is saxelis da IP-mismarTis
dafiqsireba. Connect _ Server -Tan dakavSireba.
Delete _ Server -is waSla Properties _ informacia Server -is Sesaxeb.
nax. 3.10. menius punqti Connention
menius punqti Mode (nax. 3.11)
nax. 3.11. menius punqti Mode
28
Full control, View _ Server -is fanjris gaxsna. Telnet _ Dos-is reJimis CarTva. File transfer _ failebis gadaweris reJimis arCe-
va. Shutdown _ Viewer-dan Server -is sistemis gaTiSva.
menius punqtSi View virCevT elementebis Cve-
nebis sasurvel reJims (Large icons, small icons, list, de-tails).
menius punqti Help Help (F1) _ daxmareba-instruqciis gamoZaxeba. Language _ samuSao enis arCeva. About _ iformacia programis Sesaxeb.
orive komponentis _ Remote Administrator Viewer-is da Remote Administrator Server-is dainstalirebis pro-
cesis dasrulebis Semdeg viwyebT Viewer-dan Server-ze dakavSirebas.
meniudan virCevT brZanebas Connection→New… ga-moCndeba dialoguri fanjara New Connection (nax. 3.12), romelSic SevitanT moTxovnil parametrebs.
Seiqmneba axali piqtograma. davaWerT masze ma-
usis marjvena klaviSs da konteqsturi meniudan
avirCevT brZanebas Properties. gamoCndeba Sesabamisi
dialoguri fanjara. CanarTSi General (nax. 3.13) Segvaqvs saxeli, IP
misamarTi da Port – 4899, xolo CanarTSi Remote con-trol/View _ Color format (ferebis formati) – 65536 colors, View mode (Cvenebis reJimi) – Normal view da Maximum
29
number of updates per second (wamSi kadrebis ganaxlebis
maqsimaluri sixSire) _ 100 kadri wamSi.
nax. 3.12. dialoguri fanjara New Connection
nax. 3.13. dialoguri fanjara Properties
30
sasurveli parametrebis dayenebis Semdeg viw-
yebT kompiuterebis dakavSirebis proces.
programaSi Sesvlis Semdeg gavxsniT Sesabamis
piqtogramas. gamoCndeba fanjara Enter Password, (nax.
14) romelSic SevitanT im parols, romelic dava-
fiqsireT Server-is instalaciis dros.
nax. 3.14. fanjara Enter Password
kavSiri damyarebulia.
31
laboratoriuli samuSao #4
skanerTan muSaoba
amocana #1
grafikuli obieqtis skanireba
skaneri warmoadgens mowyobilobas, romlis
saSualebiTac kompiuterSi Seitaneba grafikuli in-
formacia _ suraTebi, fotografiebi, slaidebi, teq-
sti da a. S.
Tavdapirvelad ganvixiloT, Tu rogor xdeba
kompiuterSi grafikuli obieqtis Setana.
grafikuli obieqtis SetanisTvis SegviZlia ga-
moviyenebT nebismieri gamoyenebiTi programa, ro-
melsac skanirebis mxardaWera gaaCnia. Tumca am miz-
niT umetesad Adobe Photoshop-s iyeneben.
obieqtis daskanirebamde vaWerT My Computer-ze mausis marjvena klaviSs da konteqsturi meniudan
virCevT brZanebas Properties→Hardware→Device Manager. unda davrwmundebiT, rom mowyobilobebis CamonaT-
valSi warmodgenilia is skaneri, romliTac unda vi-
sargebloT.
amis Semdeg gavxsniT programas Adobe Photoshop CS-s, meniudan avirCevT brZanebas File→Import da
davaWerT Sesabamisi skaneris dasaxelebaze, romelic
dainstalirebulia kompiuterSi (nax. 4.1).
32
nax. 4.1. skaneris gamoZaxeba
gamoCndeba skanirebis mTavari fanjara _ Scan-Gear CS-U (nax. 4.2), romelSic skanirebis mTavari para-
metrebi unda davayenoT.
nax. 4.2. skanirebis ZiriTadi fanjara
33
instrumentebis zeda jgufi (nax. 4.3) emsaxu-
reba furcelze sxvadasxva funqciebis (moniSvna,
mobruneba da a.S.) Sesrulebas.
nax. 4.3. instrumentebi furcelze funqciebis
SesrulebisTvis
obieqtis skanirebis ZiriTadi brZanebebi
sruldeba Sesabamisi Rilakebis saSualebiT (nax. 4.4).
nax. 4.4. skanirebis Rilakebi
Preview – obieqtis winaswari skanireba. am dros
ZiriTad fanjaraSi gamoCndeba dasaskanirebe-
li obieqti. am brZanebas Tavidanve vasru-
lebT.
Scan – obieqtis skanireba. am brZanebas vasrulebT
skanirebis parametrebis dayenebis Semdeg.
Clear – skanirebis velis da skanirebis parametrebis
gasufTaveba.
skanirebis fanjris marjvena nawili emsaxure-
ba skanirebis ZiriTadi parametrebis dayenebas (nax.
4.5). Image Type – virCevT gamosaxulebis tips.
Color Mode – skanirebis meTodi. SegviZlia avir-
CioT:
34
nax. 4.5. skanirebis ZiriTadi parametrebis veli
• Color _ feradi. gamosaxuleba Sedgeba sxvadasxva
tonalobis mravali elferisagan. feradi gamosa-
xulebis skanirebisas originali naTdeba RGB (Red-Green-Blue) SuqfiltriT.
• Grayscale _ naxevartonuri gamosaxuleba gamoisa-
xeba nacrisferi feris sxvadasxva elferebiT. na-
xevartonuri gamosaxulebis magaliTebia Sav-TeT-
ri fotografia da slaidi.
• Black&White _ marto Savi-marto TeTri (Stri-
xuli) gamosaxuleba (Line Art). SeiZleba iyos kon-
35
turuli suraTi, graviura, logotipi, teqsti da
a.S.
Resolution – gadawyvetunarianoba. gansazRvravs
simWidroves, romliTac maskanirebeli mowyobiloba
irCevs informacias originalis mocemuli velidan.
izomeba diuimze piqselebis raodenobiT _ DPI (Dots per inch).
Edit Image Type – skanirebis sakuTari parameter-
bis Seqmna. Rilakze daWerisas gamoCndeba fanjara
Image Type Settings (nax. 4.6).
nax. 4.6. fanjara Image Type Settings
SevavsebT poziciebs Color Mode da Resolution. Image Type poziciaSi SevitanT sqemis saxels da Sevi-
naxavT (Save). Width – furclis sigane.
Height – furclis simaRle.
skanirebis velis moniSvnis dros mocemul po-
ziciebSi Sesabamisi parametrebi fiqsirdeba.
36
Size – dasaskanirebeli obieqtis moculoba, ro-
melsac igi operatiul mexsierebaSi ikavebs.
Paper Size – Tu dasaskanirebeli obieqti stan-
dartuli zomis furcels warmoadgens, mocemul po-
ziciaSi avirCevT Sesabamis zomas, mag. A4 (210x297 mm). damatebiTi parametrebis dayenebisTvis vaWerT
Rilakze Advanced Mode. gamoCndeba Sesabamisi fanjara.
CanarTi Main (nax. 4.7)
nax. 4.7. CanarTi Main
37
vayenebT skanirebis ZiriTad parametrebs:
Color Mode – skanirebis meTodi (feradi, naxevar-
tonuri, an Sav-TeTri). Output Resolution – gadawyvetunarianoba. wertile-
bis (piqselebis) raodenoba diuimze. Selection _ skanirebis farTis parametrebi.
• Width – sigane; • Height – simaRle.
• Units – ganzomilebis erTeuli.
Scale _ masStabirebis procenti skanirebis
dros. Tu gvinda obieqti realur zomaSi skanirde-
bodes, virCevT 100%-s.
CanarTi Tone (nax. 4.8).
nax. 4.8. CanarTi Tone
38
emsaxureba dasaskanirebel obieqtSi sxvadas-
xva simuqis tonebis gasworebas.
es procedura umjobesia SemdgomSi, Adobe Pho-toshop-Si SevasruloT, romelic bevrad met da ufro
profesionalur instruments gvTavazobs tonebis
gasworebisTvis.
CanarTi D646U (skaneris saxeli) (nax. 4.9)
nax. 4.9. CanarTi D646U
vayenebT skanirebis sawyis reJimebs:
Paper Size _ furclis zoma mag. (A4). Descreen _ `marcvlovanobis~ Serbileba.
39
Unsharp Mask – aramkveTri konturebi (kontras-
tulobis Semcireba) Test Scanner _ skaneris testireba. Calibration _ skaneris dakalibreba. Quick Preview _ swrafi winaswari Cvenebis reJimi.
amocana #2
teqsturi obieqtis skanireba
teqstis optikuri amocnobisaTvis, specializi-
rebuli da ZviradRirebuli OCR (Optical Character Re-cognition) mowyobilobis nacvlad, SeiZleba Cveuleb-
rivi grafikuli skaneris gamoyenebac. am SemTxvevSi
kompiuterSi unda dainstalirdes romelime OCR programa. maT Soris erT-erTi farTod gavrcele-
buli programaa FineReader. teqstis grafikuli amocnobisas unda davic-
vaT ramdenime rekomendacia:
• sasurvelia maRali xarisxis originalis gamo-
yeneba;
• umjobesia planSeturi skaneris gamoyeneba. xe-
lis skaneris gamoyenebisas adgili aqvs simbo-
loebis damaxinjebas;
gamoviZaxebT programas ABBYY FineReader 8.0 Pro-fessional Edition.
programis CatvirTvis Semdeg enebs vayenebT
(nax. 4.10)
40
nax. 4.10. enebis dasayenebeli fanjara
I etapi. vaWerT Rilakze `Сканировать~ _ daska-nirdes (nax. 4.11).
nax. 4.11. Rilaki `Сканировать~
vayenebT skanirebis parametrebs.
8 da ufro didi zomis Sriftis gamoyenebisas
sakmarisia 300 dpi gadawyvetunarianobiT skanireba.
mcire zomis (5-8) Sriftebis SemTxvevaSi umjobesia
400 dpi gadawyvetunarianobiT skanireba. bunebrivia,
Sedegi originalis xarisxzec aris damokidebuli.
II etapi. skanirebis dasrulebis Semdeg vaWerT
Rilakze `Распознать~ _ amocnoba (nax. 4.12).
nax. 4.12. Rilaki `Распознать~
41
daskanirebuli teqsti, romelic warmoadgens
grafikul gamosaxulebas, gardaiqmneba ASCII kodebad da Semdgom sxvadasxva teqsturi redaqtorebis saSu-
alebiT SeiZleba damuSavdes.
III etapi. grafikuli obieqtis teqstad gar-
daqmnis Semdeg vaWerT Rilakze `Проверить~ _ Se-
mowmdes teqsti (nax. 4.13).
nax. 4.13. Rilaki ` Проверить~
am dros sruldeba teqstis leqsikonze da
gramatikuli Semowmeba
IV etapi. Semowmebis dasrulebis Semdeg
vaWerT Rilakze `Сохранить~ (nax. 4.14).
nax. 4.14. Rilaki ` Сохранить~
gamoCndeba fanjara `Мастер сохранения резуль-татов~ _Sedegebis Senaxvis fanjara (nax. 4.15).
mocemul fanjaraSi moniSnuli furclebisaT-
vis (Выделенные страницы), an yvela furclisTvis (Все страницы) virCevT gamoyenebiT programas, ra gafar-
ToebiTac gvinda SevinaxoT daskanirebuli teqsti _
Cveulebriv Microsoft Word
42
nax. 4.15. fanjara `Мастер сохранения результатов~
43
laboratoriuli samuSao #5
printerebis instalacia
amocana #1
Windows-isTvis `cnobili~ printeris
dainstalireba
SevdivarT Start→Settings→Control Panel→Printers and
Faxes. printeris gamoyenebamde is fizikurad unda
SevaerToT kompiuterTan da movaxdinoT misi in-
stalacia.
Tu printeri mxars uWers Plug-and-Play specifi-kacias da uerTdeba paralelur (LPT), an mimdevro-biT (COM) ports, umjobesia moqmedebebis Semdegi
Tanmimdevroba SevasruloT:
1. vinaxavT mimdinare samuSaos, vxuravT yvela prog-
ramas da vTiSavT kompiuters;
2. SevaerTebT printers kompiuterTan, CavrTavT jer
printers da Semdeg kompiuters; 3. sistemis CatvirTvisas ekranze gamoCndeba Setyo-
bineba axali mowyobilobis aRmoCenis Sesaxeb. winaswari prognozireba, Tu ra moxdeba amis
Semdeg, Znelia. SesaZlebelia gaixsnas dainstali-
rebis programa, romelsac nabij-nabij, ekranze ga-
moCenili instruqciebis mixedviT mihyavs momxmare-
beli printeris dainstalirebamde. SeiZleba prin-
teri avtomaturadac dainstalirdes, ris Sesaxebac
44
gamoCndeba Sesabamisi Setyobineba. am SemTxvevaSi
SegviZlia CavTvaloT, rom printeri mzadaa samu-
Saod.
Tu printeri erTdeba USB, an infrawiTel por-
tTan, Semdegi operaciebis Tanmimdevrobas vasru-
lebT:
1. vxuravT yvela programas;
2. vaerTebT printers USB portTan, an vakonfiguri-
rebT infrawiTel ports instruqciis mixedviT; 3. CavrTavT printers da vicdiT ramdenime wamis
ganmavlobaSi. wesiT printeri avtomaturad unda dainsta-
lirdes.
Tu printeri ver instalirdeba, an misi Se-
erTeba mocemul momentSi ver xerxdeba, miuxedavad
imisa Tu romel portTan vaerTebT, printeris in-
stalaciis klasikuri procedura unda SevasruloT.
amisTvis:
1. SevdivarT Start→Settings→Control Panel; 2. vaWerT iarliyze Printers and Faxes; 3. vasrulebT brZanebas Add Printer amocanaTa paneli-
dan, an ZiriTadi meniudan _ File→Add Printer; 4. gamoCndeba dialoguri fanjara Add Printer Wizard.
vaWerT Next; 5. dialogur fanjaraSi (nax. 5.1) vayenebT insta-
laciis ZiriTad parametrebs:
• Local printer attached to this computer _ printeri dain-stalirdes individualuri (lokaluri) kompiute-
risTvis;
45
• Automatically detect and install my Plug and Play printer _ Seecados avtomaturad daaadginos printeris mo-
deli da moaxdinos misi instalacia;
• A network printer, or printer attached to another computer _ qseluri printeris instalacia.
vaWerT Next;
nax. 5.1. instalaciis ZiriTadi parametrebi
6. programa Seecdeba printeris avtomatur dadgenas
da dainstalirebas. Tu es ver moxerxda, Semog-
vTavazebs gavagrZeloT instalaciis procedura
dialogur reJimSi. vaWerT Next; 7. gamoCndeba dialoguri fanjara (nax. 5.2), romel-
Sic vuTiTebT im ports, romlTanac erTdeba
printeri.
8. dialogur fanjaraSi (nax. 5.3) avirCevT printeris
firmas (Manufacturer) da Sesabamis models (Printers). Tu sasurveli printeri siaSi ar aris, vaWerT
Have Disk da pirdapir vuTiTebT printeris dra-
ivers (am sakiTxs SemdgomSi davubrundebiT).
vaWerT Next; 8. programa gvkiTxeba, moaxdinos Tu ara mocemuli
printeris ZiriTad printerad dainstalireba (nax.
5.4). survilisamebr virCevT Yes, an No da vaWerT
Next;
46
nax. 5.2. printeris portis arCeva
nax. 5.3. printeris modelis arCeva
9. programa gvkiTxeba, printeris dainstalirebis
Semdeg moaxdinos Tu ara masze sakontrolo
furclis dabeWdva (nax. 5.5). survilisamebr vir-
CevT Yes, an No da vaWerT Next;
47
nax. 5.4. dialoguri fanjara printeris statusis
gansazRvrisaTvis
nax. 5.5. dialoguri fanjara sakontrolo furclis
dabeWdvisaTvis
10. gamoCndeba Semajamebeli fanjara Cvens mier miTi-
Tebuli parametrebiT (nax. 5.6). romelime paramet-
ris Secvlis survilis SemTxvevaSi vaWerT Back, xolo Tu yvelaferi gvakmayofilebs _ Finish. printeri dainstalirdeba.
48
nax. 5.6. Semajamebeli fanjara Cvens mier miTiTebuli
parametrebiT
amocana #2
Windows XP-sTvis `ucnobi~ printeris
dainstalireba
rodesac printeri Windows XP-sTvis `ucnobia~,
anu operaciul sistemas ar gaaCnia printeris Se-
sabamisi draiveri, dainstalirebisTvis unda gamo-
viyenoT printeris sakuTari, individualuri dra-
iveri. amisTvis unda avirCioT printeris instala-
ciis erT-erTi gza:
1. virCevT printeris instalaciis klasikur gzas.
instalaciis ZiriTadi parametrebis miTiTebis
Semdeg, dialogur fanjaraSi, virCevT Cvens mier
49
adre ukve naxseneb brZanebas Have Disk. gamoCndeba dialoguri fanjara Install From Disk (nax. 5.7), ro-melSic im katalogs vuTiTebT, sadac Cawerilia
printeris draiveri. instalacia dialogur reJim-
Si gagrZeldeba.
nax. 5.7. dialoguri fanjara Install From Disk
2. Windows Explorer-is romelime standartuli fan-
jris gamoyenebiT gavxsniT im katalogs, romel-
Sic Cawerilia printeris draiveri (Tanamedrove
printerebis umetesobas moyveba sakuTari kompaqt-
diski draiveriT) da gavuSvebT instalaciaze.
SeniSvna: zogierTi printeris instalaciis
dros ekranze SeiZleba gamoCndes kiTxva _ draiveri
srulad dainstalirdes vinCesterze, Tu beWdvis
dros misi CatvirTva xdebodes kompaqt-diskidan.
aucileblad unda avirCioT pirveli varianti, rad-
gan, meore variantis arCevis SemTxvevaSi, momavalSi
beWdvis yoveli amocanis Sesrulebisas mogviwevs
diskwamyvanSi im kompaqt-diskis moTavseba, romelSic
Cawerilia printeris draiveri.
50
ZiriTadi printeris arCeva
rodesac kompiuterSi ramdenime printeri in-
stalirdeba, maT Soris unda avirCioT ZiriTadi
printeri (Default Printer), romelic warmoadgens pri-
oritetul printers beWdvis amocanebis Sesrulebis
dros. ZiriTadi printeris arCeva SeiZleba moxdes
rogorc instalaciis dros (Sesabamis dialogur
fanjaraSi), aseve SemdgomSic.
instalaciis Semdgom ZiriTadi printeris
asarCevad vasrulebT Semdegi operaciebis Tanmimdev-
robas:
1. SevdivarT Printers and Faxes; 2. vaWerT printeris iarliyze mausis marjvena kla-
viSs da konteqsturi meniudan virCevT Set as Default Printer, an movniSnavT printeris iarliys da Ziri-
Tadi meniudan vasrulebT brZanebas File→Set as Default Printer;
printeris ganinstalireba
vaWerT printeris iarliyze mausis marjvena
klaviSs da konteqsturi meniudan virCevT brZanebas
Delete, an ZiriTadi meniudan vasrulebT imave brZa-
nebas File→Delete.
51
laboratoriuli samuSao #6
drekadi diskebis da FLASH damgroveblebis
daformateba
vasrulebT Semdegi operaciebis Tanmimdevro-
bas:
1. SevdivarT My Computer-Si; 2. vaWerT drekadi diskis, an Flash damgroveblis
iarliyze mausis marjvena klaviSs da konteqstu-
ri meniudan virCevT brZanebas Format, an movniS-
navT Sesabamis iarliys da ZiriTadi meniudan
vasrulebT brZanebas File→Format; 3. gamoCndeba Sesabamisi dialoguri fanjara, ma-
galiTad drekadi diskisTvis _ Format 3,5 Floppy (A) (nax. 6.1), romelSic vayenebT Semdeg parametrebs:
4. Capacity _ diskis fizikuri zoma, tevadoba da
logikuri struqtura;
5. File System _ failuri sitema. drekadi diskebis da
Flash damgroveblebis standartuli failur sis-
temas warmoadgens FAT; 6. Allocation unit size _ failebis diskze ganTavsebis
formati;
mocemuli sami pozicia drekadi diskebisTvis
standartulia, amitom SemoTavazebul variantebs
vtovebT ucvleli saxiT.
52
nax. 6.1. dialoguri fanjara Format 3,5 Floppy (A)
• Vulume Label _ SegviZlia SevitanoT (ar aris auci-
lebeli) diskis Sinaarsobrivi saxeli;
• Quick Format _ almis dayenebis SemTxvevaSi dam-
groveblis daformatebisas ar moxdeba dazianebu-
li seqtorebis (Bad Sectors) dafiqsireba, rac ar
aris mizanSewonili;
• Create an MS-DOS startup disk _ almis dayenebis Sem-
TxvevaSi damgroveblis daformatebasTan erTad
masze Sesruldeba operaciuli sistema MS-DOS-is failebis Cawera, anu Seiqmneba sistemuri diski.
sistemuri damgroveblis daniSnulebaa kompi-
uteris CatvirTva vinCesterze operaciuli sistemis
53
dazianebis SemTxvevaSi. kompiuteruli teqnologi-
ebis ganviTarebis sakmaod didi xnis manZilze sis-
temuri drekadi diski, vinCesteris garda, kompiute-
ris CatvirTvis erTaderT saSualebas warmoadgenda.
Tumca mas Semdeg, rac kompiuteris sistemur BIOS-Si moxda kompaqt-diskuri mowyobilobebis da USB dam-groveblebis mxardaWera, kompiuteris CatvirTvis
mizniT CamtvirTavi kompaqt-diskebis da USB damgro-veblebis gamoyenebas amjobineben.
54
laboratoriuli samuSao #7
diskis defragmentacia
diskze failebis waSlis dros maT mier daka-
vebuli sivrce axali failebis CawerisTvis Tavi-
sufldeba. Tu Casaweri faili sakmaod didi mocu-
lobisaa da diskis gamoTavisuflebul SualedSi
ver eteva, igi ramdenime aseT SualedSi iwereba.
aseT fails fragmentirebuli ewodeba. kompiuterTan
xangrZlivi muSaobis dros diskze fragmentirebuli
failebis sakmaod didi raodenoba iqmneba.
fragmentirebuli failebis wakiTxvisas diskis
Tavaki bevr gadaadgilebas asrulebs, rac zrdis
datvirTvas diskis meqnikur elementebze da anelebs
mis muSaobas.
diskis muSaobis optimizaciisTvis misi def-
ragmentacia unda movaxdinoT. defragmentaciis dros
diskze failebis ganTavsebis iseTi reorganizacia
sruldeba, romlis Sedegadac yoveli faili diskis
Tanmimdevruli seqtorebis uwyvet rigs ikavebs. amave
dros yvela faili diskis dasawyisisken gadainac-
vlebs, rac maTze mimarTvis dros mniSvnelovnad
amcirebs. defragmentirebuli diski bevrad ufro
swrafad da Cumad muSaobs fragmentirebul diskTan
SedarebiT.
diskis defragmentacia xSirad ar aris auci-
lebeli. sakmarisia am procesis weliwadSi ramden-
jerme Sesruleba. defragmentaciis procesi SeiZleba
ramdenime saaTic ki gagrZeldes. am dros kompiuter-
ze sxva amocanebis Sesruleba dauSvebelia.
55
defragmentaciis programis gamoZaxeba ori
gziTaa SesaZlebeli:
1. vasrulebT Semdegi operaciebis Tanmimdevrobas:
• vxsniT My Computer-s; • vaWerT mausis marjvena klaviSs diskis miniatu-
raze da virCevT _ Properties→ Tools→ Defragment Now; 2. Start meniudan _ Start → All Programs → Accessorie s→ System Tools→Disk Defragment. ekranze gamoCndeba Sesabamisi fanjara Disk Def-ragment (nax. 7.1)
nax. 7.1. sawyisi fanjara Disk Defragment
vaWerT Analize. programa moaxdens diskze fa-
ilebis skanirebas da mogvcems rCevas, movaxdinoT
Tu ara diskis defragmentacia.
56
defragmentaciis procesSi failebis calke-
uli fragmentebi mezobel seqtorebSi gadaiwereba,
xolo xSirad gamoyenebuli failebi diskis dasaw-
yisSi gadainacvlebs. Tumca unda gaviTvaliswinoT,
rom zogierTi sistemuri failis gadaadgileba da-
uSvebelia. amas, bunebrivia, defragmentaciis prog-
ramac iTvaliswinebs
defragmentaciis procesSi da procesis das-
rulebis Semdeg fanjaraSi Semdegi parametrebi
ilustrirdeba (nax. 7.2):
nax. 7.2. diskis mdgomareoba defragmentaciamde da
daefragmentaciis dasrulebis Semdeg
• Estimated disk usage before defragmentation _ diskis mdgo-mareoba defragmentaciamde;
57
• Estimated disk usage after defragmentation _ diskis mdgo-mareoba defragmentaciis procesSi da defragmen-
taciis procesis dasrulebis Semdeg;
• Fragmented Files _ fragmentirebuli failebi;
• Contiguous Files _ arafragmentirebuli failebi;
• Unmovable Files _ failebi, romelTa gadaadgilebac
dauSvebelia;
• Free Space _ diskis Tavisufali sivrce.
.
58
laboratoriuli samuSao #8
vinCesteris ganyofilebebad dayofa.
programa PARTITION MAGIC.
Partition Magic _ warmoadgens programul uzrun-
velyofas vinCesteris ganyofilebebad dayofisaTvis.
damuSavebulia Power Quest korporaciis mier, rome-
lic amJamad korporacia Symantec-is mflobelobaSia.
diskis ganyofilebebad dayofis dros pirvel
seqtorSi iwereba specialuri programa, romelic sa-
Wiroa operaciuli sistemis CatvirTvisaTvis da da-
yofis cxrili (Partition Table, PT), romelSic iwereba
informacia ganyofilebebis Sesaxeb. am seqtors ewo-
deba mTavari CamtvirTavi seqtori, xolo Canawers _
mTavari CamtvirTavi Canaweri (Master Boot Record, MBR). ganasxvaveben sami tipis ganyofilebas:
• MS-DOS-is pirveladi ganyofileba;
• MS-DOS-is gafarToebuli ganyofileba;
• ara-MS-DOS-is ganyofileba.
vinCesterze SesaZlebelia erTi MS-DOS-is pir-veladi ganyofilebis, erTi MS-DOS-is gafarToebuli
ganyofilebis da ramdenime ara-MS-DOS-is ganyofi-
lebis formireba (nax. 8.1).
MS-DOS-Si da Windows-Si samuSaod aucilebe-
lia MS-DOS-is pirveladi ganyofilebis arseboba.
masSi iqmneba logikuri diski saxeliT C:. MS-DOS-is gafarToebuli ganyofileba SeiZ-
leba erT, an met logikur diskad daiyos, romleb-
sac sxvadasxva saxelebi eniWebaT. Tumca MS-DOS-is
59
gafarToebuli ganyofilebis formireba ar aris
aucilebeli. am SemTxvevaSi vinCesteri warmodgenili
iqneba erTi logikuri diskiT _ C:.
nax. 8.1. vinCesteris logikuri struqtura
programa Partition Magic itvirTeba Windows ope-raciul sistemaSi da CamtvirTavi diskidan. igi uz-
runvelyofs ganyofilebebis Seqmnas da maTSi cvli-
lebebis Setanis SesaZleblobas informaciis dakar-
gvis gareSe.
programa Partition Magic-s SeuZlia NTFS, FAT (16 da 32) ganyofilebebis Seqmna, maTi moculobebis Sec-
vla, ganyofilebebis kopireba da gadaadgileba, maT
Soris sxva diskebzec. programa Partition Magic-is damatebiTi SesaZleb-
lobebia:
• konvertacia failur sistemebs Soris; • klasterebis zomebis modifikacia;
CamtvirTavi
seqtori
logikuri
diski
logikuri
diski
logikuri
diski
logikuri
diski
sistemuri
logikuri
diski
MS-DOS-is pirveladi
ganyofileba MS-DOS-is
gafarToebuli
ganyofileba
ara MS-DOS-is ganyofileba
60
• ori mezobeli ganyofilebis gaerTianeba, Tu maT
erTi da igive failuri sistema gaaCniaT;
• sxvadasxva operaciul sistemebs Soris gadarTvis
SesaZleblobis realizacia;
• USB da FireWire matareblebis mxardaWera.
amocana #1
vinCesteris logikuri ganyofilebebis
moculobebis cvlileba informaciis dakargvis
gareSe
1. marcxena fanjridan vasrulebT menius brZa-
nebas Resize partition. gamoCndeba Sesabamisi fanjara
(nax. 8.2). vaWerT Rilakze Next.
nax. 8.2. fanjara Resize partition
61
2. gamoCndeba fanjara Select Partition (nax. 8.3) ro-melSic vinCesteris logikuri ganyofilebebi da
maTi moculobebi ilustrirdeba.
nax. 8.3. vinCesteris logikuri ganyofilebebis
sailustracio fanjara Select Partition
TiToeuli ganyofilebisaTvis Semdegi paramet-
rebi mieTiTeba:
• Type _ failuri sistemis tipi; • Syze MB _ logikuri ganyofilebis moculoba; • Used MB _ logikuri ganyofilebis dakavebuli
moculoba; • Unused MB _ logikuri ganyofilebis Tavisufali
moculoba; • Pry/Log _ logikuri ganyofilebis tipi. Prymary _
pirveladi logikuri ganyofileba, Logical _ gafar-Toebuli logikuri ganyofileba.
62
3. movniSnavT C disks, romlis moculobac
gvinda gavzardoT D diskis xarjze da vaWerT Ri-
lakze Next. gamoCndeba dialoguri fanjara Specify new parti-
tion size (nax. 8.4). New size for partition poziciaSi SevitanT
C diskis axal, gazrdil moculobas. sasurveli mo-
culobis miTiTebis Semdeg vaWerT Rilakze Next.
nax. 8.4. dialoguri fanjara Specify new partition size
4. gamoCndeba dialoguri fanjara Confirm part-
ition resize (nax. 8.5). Before poziciebSi ilustrirdeba logikuri gan-
yofilebebis sawyisi moculobebi, xolo After pozici-ebSi _ logikuri ganyofilebebis moculobebi cvli-
lebis Semdeg.
63
nax. 8.5. dialoguri fanjara Confirm partition size
5. bolos vaWerT Rilakze Finish. marcxena fan-jaraSi gamoCndeba SemoTavazebebi (nax. 8.6):
nax. 8.6. operaciis dadastureba-gauqmebis Rilakebi
Apply _ Sesruldes vinCesteris logikuri
ganyofilebebis moculobebis Secvlis operacia;
Undo _ gauqmdes vinCesteris logikuri gan-
yofilebebis moculobebis Secvlis operacia;
64
amocana #2
damatebiTi logikuri ganyofilebis Seqmna
davuSvaT vinCesteri dayofilia or logikur
ganyofilebad (C, D) da gvinda SevqmnaT kidev erTi
lokaluri diski _ (E). amisTvis vasrulebT Semdegi operaciebis Tan-
mimdevrobas:
1. movniSnavT D lokalur disks, romlis dayo-
facaa SesaZlebeli, vaWerT masze mausis marjvena
klaviSs da konteqsturi meniudan virCevT brZanebas
Resize/move... (nax. 8.7).
nax. 8.7. axali logikuri ganyofilebis Seqmnis dasawyisi
65
2. gamoCndeba fanjara Resize/Move Partition (nax. 8.8). masSi Semdegi parametrebi ilustrirdeba:
Free Space Before _ Tavisufali moculoba opera-
ciis Catarebamde.
New Size _ axali moculoba. Free Space After _ Tavisufali moculoba opera-
ciis Catarebis Semdeg.
nax. 8.8. fanjara Resize/Move Partition cvlilebebis Setanamde
aqve moCans gafrTxileba: sanam SevasrulebT
axali ganyofilebis Seqmnas, sasurvelia movaxdinoT
D diskze Cawerili mniSvnelovani monacemebis sare-
zervo kopireba.
mocemul fanjris New size poziciaSi SevitanT
lokaluri diskis sasurvel, Semcirebul moculo-
bas. fanjara Resize/Move Partition Semdeg saxes miiRebs (nax. 8.9).
66
nax. 8.9. fanjara Resize/Move Partition cvlilebebis Setanis
Semdeg
3. vaWerT Rilakze OK. axali logikuri
diskisTvis vinCesteris Sesabamisi veli gamoiyofa
(nax. 8.10).
nax. 8.10. vinCesteris ganawilebuli da gaunawilebeli
(Unallocated) ganyofilebebi
4. vinCesteris Sesabamis velze (Unallocated) davaWerT mausis marjvena klaviSs da konteqsturi
meniudan virCevT brZanebas Create.
67
gamoCndeba fanjara axlad Seqmnili lokalu-
ri diskis parametrebiT (nax. 8.11).
nax. 8.11. fanjara Create Partition axlad Seqmnili lokaluri
diskis parametrebiT
Grate as _ iqmneba logikuri ganyofileba;
Partition Type _ gamoyenebuli failuri sistema;
Label _ SegviZlia SevitanoT logikuri diskis
Sinaarsobrivi saxeli;
Size _ axladSeqmnili logikuri ganyofilebis
moculoba;
Claster Syze _ klasteris moculoba (Cveulebriv
Default); Drive Letter _ logikuri diskis saxeli.
5. Tu yvelaferi gvakmayofilebs, vaWerT OK, saboloo dadasturebisaTvis _ Apply.
68
amocana #3
logikuri diskis failuri sistemis Secvla
vinCesterze Seqmnili ganyofilebebi sxvadas-
xva failuri sistemebis mxardaWeras uzrunvelyofen:
• FAT 16 (File Allocation Table _ failebis ganlagebis
cxrili) _ failuri sistemaa 16-Tanriga damisa-
marTebiT. FAT 16 sistema mxars uWers klasterebis
da aqedan gamomdinare Cawerili failebis sakma-
od mcire raodenobas _ 216=65536. ramdenadac FAT 16 standartiT gaTvaliswinebuli ganyofilebis
(logikuri tomis) maqsimaluri moculoba 2 gba-
itia, erTi klasteris moculoba sakmaod didia _
32 kbaiti. amrigad, 1-baitiani failic ki 32 kbait
diskur mexsierebas ikavebs, rac vinCesteris mo-
culobis araekonomiur gamoyenebas ganapirobebs.
amJamad FAT 16 failuri sistema moralurad moZ-
velebulia da Tanamedrove vinCesterebSi aRar
gamoiyeneba.
• FAT 32 _ Tanamedrove failuri sistemaa 32-Tan-
riga damisamarTebiT. FAT 32 cxrilSi ganlagebis
ujredebs 32-Tanriga ricxvebi Seesabameba, xolo
tomis (logikuri diskis) maqsimaluri moculoba
2048 gbaitia. MS-DOS-is garemoSi failis saxelis
dasaSvebi sigrZe 11 simboloa (8 simbolo failis
saxelisTvis, xolo 3 simbolo _ failis gafar-
ToebisaTvis). Windows-is garemoSi failis saxe-
lis dasaSvebi sigrZe 255 simboloa.
69
• NTFS (Windows NT File System _ Windows NT-s failuri
sistema) Tanamedrove failuri sistemaa. failis
saxelis maqsimaluri sigrZe 256 simboloa, xolo
logikuri diskis maqsimaluri (Teoriuli) mocu-
loba _ 16 ebaiti (16x1018). NTFS-s damatebiTi Se-
saZleblobebic gaaCnia, romlebic sxva failur
sistemebs ar gaaCniaT, magaliTad, usafrTxoebis
saSualebebi.
Windows XP-is gavrcelebamde umetesad FAT 32 gamoiyeneboda. Tanamedrove sistemebSi upiratesoba
NTFS-s eniWeba, romelic Windows XP-is `mSobliuri~
standartia. Tumca FAT 32-is dayeneba optimaluri va-
riantia Sereul operaciul garemoebSi muSaobis
dros, radgan mas mxars uWers praqtikulad yvela
operaciuli sistema.
lokaluri diskis failuri sistemis Sesac-
vlelad vasrulebT Semdegi operaciebis Tanmimdev-
robas:
1. vaWerT lokaluri diskis miniaturaze
mausis marjvena klaviSs da konteqsturi meniudan
virCevT brZanebas Convert (nax. 8.12).
nax. 8.12. lokaluri diskis failuri sistemis Secvlis
procesis dasawyisi
70
2. gamoCndeba fanjara Convert Partition (nax. 8.13).
nax. 8.13. fanjara Convert Partition
avirCevT axal failur sistemas da davaWerT
Rilakze OK. saboloo dadasturebisaTvis _ Apply.
71
laboratoriuli samuSao #9
kompaqt-diskebze Cawera kompaqt-diskebze CawerisaTvis mravali sxva-
dasxva programa gamoiyeneba. maT Soris yvelaze gav-
rcelebulia Nero Express. vtvirTavT programas Nero Express. gamoCndeba
sawyisi dialoguri fanjara (nax. 9.1)
nax. 9.1. programa Nero Express-is sawyisi
dialoguri fanjara
upirveles yovlisa, unda avirCioT Casaweri
kompaqt-diskis tipi (CD an DVD), xolo Semdeg _ sa-
surveli operacia.
xSirad gamoyenebuli operaciebi Tavmoyrilia
meniuSi Favorites.
72
Make Data CD _ cifruli kompaqt-diskis Seqmna.
viyenebT nebismieri tipis kompiuteruli failebis
Casawerad.
Make Data CD _ audio kompaqt-diskis Seqmna.
iwereba musikaluri failebi CD-DA formatSi, Red book standartis safuZvelze. SemdgomSi es diski
audio firsakravze SeiZleba gaiSvas.
Make Video CD _ video kompaqt-diskis Seqmna.
diskze iwereba videofailebi. videomonacemebi ina-
xeba MPEG, xolo cifruli audiomonacemebi _ AD-PCM formatSi. Video CD diskebi Windows Media Player programis saSualebiT ikiTxeba.
Copy CD _ kompaqt-diskis kopios Seqmna. programa Nero Express specialuri formatis
audio, foto da video kompaqt-diskebis Seqmnis da
failebis konvertaciis SesaZleblobasac iZleva.
amocana #1
cifruli kompaqt-diskis Cawera programa Nero Express-is saSualebiT
vasrulebT Semdegi operaciebis Tanmimdevro-
bas:
1. virCevT brZanebas Make Data CD. gamoCndeba dialo-
guri fanjara Disk Content, romelic jer-jerobiT
carielia.
2. vaWerT Rilakze Add da CvenTvis sasurvel fa-
ilebs movniSnavT. amis Semdeg kvlav davaWerT Ri-
73
lakze Add. Cvens mier Casawerad gamzadebuli fa-
ilebi Disk Content (nax. 9.2) fanjaraSi ilustrir-
deba. Casawerad arCeuli failebis jamuri mocu-
loba Total space used poziciaSi da Sesabamisi SkaliT
ilustrirdeba. moculoba 700 mbaits ar unda aRema-
tebodes. Tu gadavwyviteT failebis mocileba, mov-
niSnavT maT da davaWerT Rilakze Delete.
nax. 9.2. dialoguri fanjara Disc Content
3. davaWerT Rilakze Next. gamoCndeba dialo-
guri fanjara Final Burn Settings (nax. 9.3), romelSic
unda mivuTiToT saboloo parametrebi kompaqt-dis-
kze CawerisaTvis:
74
Current recoder – Camweri kompaqt-diskuri mow-
yobilobis modeli mieTiTeba;
Disc name – diskis Sinaarsobrivi saxeli Seg-
viZlia mivuTiToT;
Writing speed – Caweris siCqare. diskuri mowyobi-lobis mier kompaqt-diskis dakalibrebis velis tes-
tirebis Semdeg programa Caweris siCqares Tavad
gansazRvravs. momxmareblis mier siCqaris ufro ma-
Rali mniSvnelobis xistad dayenebis SemTxvevaSi
kompaqt-diski SeiZleba daziandes.
nax. 9.3. dialoguri fanjara Final Burn Settings
Number of copies – vuTiTebT Casaweri kompaqt-
diskebis kopioebis raodenobas.
Allow files to be added later – almis CarTvis Sem-
TxvevaSi kompaqt-diski mravalsesiur (Track-At-Once)
75
reJimSi Caiwereba, rac SemdgomSi failebis dama-
tebis SesaZleblobas iZleva. almis gamorTvis Sem-
TxvevaSi kompaq-diski erTsesiur (Disk-At-Once) reJimSi Caiwereba, rac SeuZlebels gaxdis kompaqt-diskze
SemdgomSi failebis damatebas.
Verify data on disc after burning – almis CarTvis
SemTxvevaSi, Caweris procesis dasrulebis Semdeg, diskze Cawerili monacemebi Semowmdeba.
4. vaWerT Rilakze Burn – daiwyeba diskze Ca-
weris procesi (nax. 9.4).
nax. 9.4. kompaqt-diskze Caweris procesi
76
amocana #2
kompaqt-diskis kopireba programa Nero-s saSualebiT
vasrulebT Semdegi operaciebis Tanmimdevro-
bas:
1. virCevT brZanebas Copy CD. gamoCndeba dialoguri
fanjara Select source and destination (nax. 9.5).
nax. 9.5. dialoguri fanjara Select source and destination
2. vuTiTebT Semdeg parametrebs:
• Source drive – diskuri mowyobiloba, romlidanac
unda moxdes kompaqt-diskis wakiTxva;
• Destination drive – diskuri mowyobiloba, romelze-
dac unda moxdes kompaqt-diskis Cawera (Cveuleb-
riv kompaqt-diskis wakiTxvisTvis da CawerisTvis
erTi da igive diskuri mowyobiloba gamoiyeneba).
77
• Writing speed – Caweris siCqare. rogorc wesi prog-rama Tavad gvTavazobs Caweris maqsimalur SesaZ-
lebel siCqares; • Number of copies – Casaweri egzemplarebis raodenoba;
• Verify data on disc after burning – almis CarTvis SemTxve-
vaSi diskze Cawerili monacemebi mowmdeba.
3. gadasawer kompaqt-disks vaTavsebT diskur mowyo-
bilobaSi da vaWerT Rilakze Copy. daiwyeba kom-paqt-diskze Cawerili failebis vinCesterze kopi-
reba droebiTi failebis saxiT. amitom vinCester-
ze winaswar gamoyofili unda iyos failebis ja-
muri moculobis Sesabamisi Tavisufali adgili.
4. procesis dasrulebis Semdeg gamoCndeba SemoTa-
vazeba Please insert an empty disk to write to (moaTavseT
diskur mowyobilobaSi carieli diski) (nax. 9.6).
nax. 9.6. SemoTavazeba Please insert an empty disk to write to
78
5. diskur mowyobilobaSi vaTavsebT cariel
kompaqt-disks. Caweris procesi avtomaturad Ses-
ruldeba (nax. 9.7).
nax. 9.7. kompaqt-dikze Caweris procesi
79
amocana #3
programa Nero Express-is damatebiTi
SesaZleblobebi
programa Nero Express-is damatebiTi SesaZleb-
lobebi Tavmoyrilia brZanebaTa jgufSi Extras. Disk info _ informacia diskis Sesaxeb (nax. 9.8).
fanjaraSi Semdegi informacia mieTiTeba:
Multisession disk _ diski Cawerilia multisesiur
reJimSi;
nax. 9.8. diagnostikuri fanjara diskis Sesaxeb.
CD-Recordable _ diskur mowyobilobaSi moTavse-
bulia erTjeradi Camweri diski;
80
Capacity in use _ diskis dakavebuli moculoba.
izomeba mbaitebSi cifruli kompaqt-diskis SemTxve-
vaSi da wuTebSi _ audio kompaqt-diskis SemTxvevaSi;
Avialable Capacity _ kompaqt-diskis Tavisufali
moculoba; ISO 9660/Joilet (Mode 1) _ kompaqt-diskis failuri
sistema. Erase disk _ CD-RW diskis gasufTaveba (nax. 9.9).
nax. 9.9. dialoguri fanjara Erase Rewritable Disk
Select Recorder _ virCevT diskur mowyobilobas.
Select the erase method to be used _ virCevT diskis
gasufTavebis erT-erT meTods:
81
• Quick-erase rewritable disk _ kompaqt-diskis swrafi ga-sufTaveba;
• Full-erase rewritable disk _ kompaqt-diskis sruli ga-
sufTaveba. es procesi sakmaod didxans mimdinare-
obs, amitom mis gamoyenebas azri aqvs mxolod
kompaqt-diskis fizikuri dazianebis SemTxvevaSi Erase Speed _ waSlis siCqare. diskuri mowyo-
bilobis mier kompaqt-diskis dakalibrebis velis
testirebis Semdeg programa waSlis siCqares Tavad
gvTavazobs, Tumca momxmarebels Tavadac SeuZlia
waSlis siCqaris xistad miTiTebac.
82
amocana #4
CD-R da CD-RW diskebTan muSaoba Windows XP-s CaSenebuli saSualebebiT
kompaqt-diskebze Cawera
Windows XP operaciul sistemas gaaCnia CaSene-
buli saSualebebi lazeruli diskebis amowvisTvis
(failebis CawerisTvis). bunebrivia, maTi gamoyeneba
SesaZlebelia mxolod maSin, rodesac kompiuters
gaaCnia Sesabamisi tipis diskuri mowyobiloba (CD-R, an CD-RW). vasrulebT Semdegi operaciebis Tanmimdev-
robas:
1. vaTavsebT diskur mowyobilobaSi cariel disks;
2. Tu avtomaturad gaixsna Sesasrulebeli operaci-
ebis fanjara, davxuravT mas;
3. vxsniT katalogs, romlidanac gvinda failebis
da qvekatalogebis gadawera da vniSnavT maT;
4. vaWerT moniSnul obieqtze mausis marjvena kla-
viSs da konteqsturi meniudan virCevT Send To→CD RW (E);
5. igive operacia SegviZlia SevasruloT sxva kata-
logSi Cawerili failebisTvisac;
6. gavxsniT kompaqt-disks. ekranze gamoCndeba fan-
jara Casawerad gamzadebuli obieqtebis siiT
(nax. 9.10).
83
nax. 9.10. katalogebi mzadaa CawerisaTvis
unda aRvniSnoT, rom jer-jerobiT kompaqt-
diskze araferi ar aris Cawerili. iarliyebi aRniS-
nulia isrebiT, rac niSnavs rom realuri failebi
mxolod gamzadebulia Casawerad. maTi Cawera SegviZ-
lia ar viCqaroT. es SesaZlebelia nebismier CvenTvis
mosaxerxebel dros.
Casaweri failebis jamuri moculobis dadge-
nisaTvis movniSnavT iarliyebs (Ctrl+A) da Sevasru-
lebT brZanebas Properties. Tu es ricxvi naklebia kom-
paqt-diskis moculobaze, SegviZlia davamatoT fa-
ilebi.
84
7. rodesac Casaweri failebi sruladaa dakompleq-
tebuli, vasrulebT erT-erT operacias:
• amocanaTa panelSi vaWerT Write theese files to CD;
• ZiriTadi meniudan virCevT brZanebas _ File→ Write theese files to CD;
• vaWerT mausis marjvena klaviSs fanjris cariel
adgilas da konteqsturi meniudan virCevT _ Write theese files to CD;
droebiTi failebis waSla
Tu kompaqt-diskis katalogSi moTavsebulia
iarliyebi, romelTa gadawerac gadavifiqreT, amoca-
naTa panelSi vaWerT Delete temporary files. igive brZaneba SegviZlia SevasruloT ZiriTadi, an konteqsturi
meniudanac.
CD-RW diskebis gasufTaveba
CD-RW diskidan gasasufTaveblad gavxsniT mas
da amocanaTa panelSi davaWerT Erase this CD-RW. igive brZanebis Sesruleba SeiZleba ZiriTadi da konteq-
sturi menius saSualebiTac.
85
laboratoriuli samuSao #10
kompiuteruli qselis gawyoba
amocana #1
kompiuterebis internetSi CarTva
lokaluri kompiuteruli qseli Sedgeba 5
kompiuterisagan. (nax. 10.1). TiToeuli maTgani unda
CavrToT internetSi
nax. 10.1. kompiuteruli qselis struqtura
qselis awyobisTvis gamoiyeneba UTP tipis kabe-li, romelic rva wverisgan Sedgeba.
86
1 gigabiti/wm siCqaris qselis awyobisaTvis sa-
Wiroa rvave wveris dafiqsireba, 100 mbiti/wm siC-
qaris qselis asawyobad oTx wvers vafiqsirebT,
xolo 10 mbiti/wm siCqaris qselisTvis sakmarisia
ori wveros dafiqsireba. qselis awyobisaTvis yove-
li kabels erTis mxriv vakavSirebT kompiuterTan,
xolo meores mxriv _ komutatorTan (Switch). avawyoT qseli da gavanawiloT interneti. kom-
piuterebis komunikacia, rogorc aRvniSneT, switch-is saSualebiT xorcieldeba.
upirveles yovlisa, unda gavawyoT TCP\IP kon-figuracia.
SevdivarT Start→Control Panel→Internet Connections. mausis marjvena klaviSs vaWerT Lan or High-
Speed piqtogramaze (nax. 10.2) da konteqsturi meniudan virCevT brZanebas Properties.
nax. 10.2. Lan or High-Speed Internet piqtograma
gamoCndeba fanjara Local area connection properties (nax. 10.3).
vayenebT Sesabamis reJimebs:
Show icon in notification area when connected _ qseluri
kavSiri amocanaTa panelSi ilustrirdebodes.
87
Notify me when this connection has limited or no connectivity _ kavSiris gawyveta amocanaTa panelSi ilustrirde-
bodes.
nax. 10.3. fanjara Local area connection properties
movniSnavT pozicias Internet Protocol (TCP/IP) da
vaWerT Properties. gamoCndeba fanjara Internet Protocol (TCP/IP) Properties (nax. 10.4).
88
nax. 10.4. fanjara Internet Protocol (TCP/IP) Properties
SevavsebT Semdeg poziciebs:
IP Address _ kompiuteris misamarTi qselSi.
yoveli kompiuterisTvis individualuria. mocemul
qselSi sxva kompiuterebisTvis ar meordeba.
Subnet Mask _ qveqselis niRabi. bitur niRabs
warmoadgens. uCvenebs, Tu IP misamarTis ra nawili
miekuTvneba qselis misamarTs da ra nawili _ Tavad
kvanZis misamarTs mocemul qselSi.
qselis misamarTis misaRebad, rodesac cnobi-
lia IP misamarTi da qveqselis niRabi, Tanrigobrivi
koniunqciis operacias viyenebT.
89
Cvens SemTxvevaSi:
IP Address: 11000000 10101000 00000001 00000101 (192.168.1.5).
Subnet Mask: 11111111 11111111 11111111 00000000 (255.255.255.0). qselis misamarTi: 11000000 10101000 00000001 00000000
(192.168.1.0)
Defaul gateway _ marSrutizatoris misamarTi,
romelsac iseTi trafiki gadaegzavneba, romlisTvi-
sac, marSrutizaciis cxrilebidan gamomdinare, mar-
Srutis gansazRvra SeuZlebelia. gamoiyeneba qseleb-
Si kargad gamoxatuli centraluri marSrutizato-
rebiT, mcire qselebSi, qselebis klientur segmen-
tebSi. erT marSrutizatorTan SeerTebuli sisteme-
bisTvis Defaul gateway marSrutizaciis erTaderT fo-
rmas warmoadgens. marSrutizatorebTan ramdenime
SeerTebis SemTxvevaSi Defaul gateway SegviZlia arc
mivuTiToT.
Preferred DNS Server _ pirveladi DNS Server-is misamarTi. DNS (Domain Name System _ domenuri saxele-
bis sistema) ganawilebul monacemTa bazas warmo-
adgens, romelic hostis (kompiuteris, an sxva qse-
luri mowyobilobis) domenuri saxelis Semcveli
moTxovnis SemTxvevaSi IP an raime sxva tipis infor-macias ityobineba. zogierT SemTxvevaSi DNS piriqiT
moTxovnebsac amuSavebs. DNS muSaobs TCP/IP qselebSi.
Alternate DNS Server _ alternatiuli DNS Server-is misamarTi.
90
amocana #2
samuSao jgufis Seqmna
vaWerT My Computer-ze mausis marjvena klaviSs
da konteqsturi meniudan virCevT brZanebas Properties\ \Computer name\change. gamoCndeba fanjara Computer name changes (nax. 10.5)
nax. 10.5. fanjara Computer name changes
Computer name poziciaSi Segvaqvs kompiuteris
saxeli. lokaluri qselis TiToeuli kompiuteris-
Tvis saxeli unda iyos gansxvavebuli.
91
Workgroup poziciaSi Segvaqvs samuSao jgufis
saxeli, romelic lokaluri qselis yvela kompi-
uterisTvis unda iyos erTnairi. kompiuteruli qseliT SesaZlebelia informa-
ciis gacvla kompiuterebs Soris. qselisTvis miR-
wevadi SegviZlia gavxadoT rogorc sasurveli kata-
logi, aseve mTlianad logikuri diski. amisTvis
Sesabamis obieqtze vaWerT mausis marjvena klaviSs
da konteqsturi meniudan virCevT brZanebas Properties. gamoCndeba Sesabamisi fanjara, romelSic virCevT
CanarTs Sharing (nax. 10.6).
nax. 10.6. CanarTi Sharing
92
Network sharing and security poziciebSi sasurvel
reJimebs vayenebT:
Share this folder on the network _ almis CarTvis
SemTxvevaSi mocemuli katalogi miRwevadi iqneba
lokaluri qselis sxva kompiuterebisTvisac.
Allow network users to change my files _ almis CarTvis
SemTxvevaSi mocemul katalogSi Caweril failebSi
cvlilebebis Setana lokaluri qselis sxva kompi-
uterebidanac iqneba nebadarTuli.
93
literatura
1. benaSvili. kompiuteris periferiuli mowyobi-
lobebi (I nawili). Tb. `teqnikuri universiteti~.
2007 – 137 gv. 2. benaSvili. personaluri kompiuteris arqiteq-
tura. Tb. `sazogadoebriv mecnierebaTa uni-
versiteti~. 2007 - 433 gv. 3. benaSvili. personaluri kompiuteris standar-
tuli diskuri mowyobilobebi. Tb. `teqnikuri
universiteti~. 2006 - 146 gv. 4. Windows XP Bible. Alan Sympson. 2001. 5. Upgrading and Repairing PCs 14th Edition. Scott Mueller.
2003. 6. Скотт Мюллер. Модернизация и ремонт ПК. 15-е
юбилейное издание. Пер. с англ. – М.: издательский дом «Вильямс», 2004.- 1344 с.: ил.