Kompetencje społeczne – czym są i jak się je rozwija?

Anna Paszkowska-Rogacz

Przesłanki rozwoju kompetencji społecznych

Definicje kompetencji

Wiedza

Umieję

tności

Postawy

KOMPE-TENCJE

Doświad czenie

Model kompetencji

Pojęcie kompetencji społecznych

Wiedza spo

łeczna U

mieję

tności

społeczn

e

Postawy prospołeczne

KOMPE-TENCJE

SPOŁECZNE

Doświad czenie

Model kompetencji społecznych

spo łeczne

Składniki kompetencji społecznych(Oleś 1998; Terelak, Bułdys, 2003)

Nagradzanie, czyli umiejętność udzielania wzmocnień społecznych; komunikacja

TM

Empatia i umiejętnośćpodejmowania ról innych ludzi

Asertywność

Umiejętność korzystnej autoprezentacji (Cialdini, 2002; Borkowski, 2003)

Współpraca i rozwiązywanie konfliktów

Strategie rozwiązywanie problemów i konfliktów (Thomas, Kilman, 1976)

TY

JA

Przesłanki wyboru Rekomendowana strategia w konflikcie

� mała waga lub dora źność przedmiotu konfliktu

� porozumienie nie zapewnia realizacji naszych interesów

� poszukiwanie dodatkowych informacji

� wygaszanie emocji� zwiększenie własnej pozycji � małe prawdopodobie ństwo dalszych

kontaktów

UNIKANIE

� równowaga sił� perspektywa dalszych kontaktów� presja czasowa � konieczno ść współdziałania KOMPROMIS

Przesłanki wyboru stylu

�wprowadzanie niepopularnych decyzji�zdecydowana przewaga nad partnerem�brak perspektyw na kontakty w przyszło ści

DOMINACJA

�prawdopodobie ństwo kontaktów w przyszło ści�względna równowaga sił�integracja w obliczu przewidywanych zagro żeń

WSPÓŁPRACA

�racje s ą wyra źnie po stronie partnera�silniejsza pozycja partnera�podtrzymywanie kontaktu�perspektywa lepszych kontaktów w przyszło ści

DOSTOSOWYWANIE

Przesłanki wyboru stylu c.d.

• Anegdota mówiąca o dwóch mężczyznach posądzonych o dokonanie przestępstwa i postawionych przed sądem. Mieli oni możliwośćwyboru jednej z dwu strategii: nie przyznać się ( A )- przyznać się ( B ). Nie mogli się przedtem ze sobą porozumieć. ▫ Gdyby obaj się przyznali, to choć obaj zostaliby

skazani, jednak wyrok byłby łagodny (-3, -3). ▫ Gdyby obaj się nie przyznali, zostaliby zwolnieni z

braków dowodów winy (+4, +4). ▫ Ale, gdyby przyznał się tylko jeden z nich, to on

właśnie zostałby zwolniony zyskując dodatkowo nagrodę a jego partner otrzymałby wtedy surowszy wymiar kary (+7, -7) lub (-7, +7).

DYLEMAT WIĘŹNIApodejmowanie decyzji w sytuacji konfliktowej

Model kształtowania kompetencji społecznych

Edukacja

Praca

Środowiskorówieśnicze

Wychowanie

Kompetencje spoKompetencje społłeczneeczne

OsobowoOsobowośćść

Wie

dza

sp

oW

ied

za s

połł e

czn

ae

czn

a

Um

iej

Um

iej ęę

tno

tnośś c

i ci

spo

społł e

czn

ee

czn

e

Po

sta

wy

sp

oP

ost

aw

y s

połł e

czn

ee

czn

e

DoDośświadczenie spowiadczenie społłeczneeczne

Inteligencja spoInteligencja społłecznaeczna

Zachowania spoZachowania społłeczneeczne

Rozwijanie kompetencji społecznych – trening społeczny

Przykłady rozwijania kompetencji społecznych –budowanie asertywnej postawy

Przykłady rozwijania kompetencji społecznych – narzędzia skutecznej komunikacji

Przykłady rozwijania kompetencji społecznych –strategie kształtowania własnego wizerunku, w określonej formie autoprezentacji (Jones, Pittman, 1999)

Przykłady ćwiczeń i gier rozwijających umiejętności empatyczne

Znaczenie kompetencji społecznych w rozwoju zawodowym

Adam Mickiewicz

„„„„Nic poNic poNic poNic pożążążążądadadadańńńńszego a nic trudniejszego na szego a nic trudniejszego na szego a nic trudniejszego na szego a nic trudniejszego na

ziemi jak prawdziwa rozmowaziemi jak prawdziwa rozmowaziemi jak prawdziwa rozmowaziemi jak prawdziwa rozmowa””””