koah’ın yükü ve epidemiyolojisi

45
KOAH’ın Yükü ve KOAH’ın Yükü ve Epidemiyolojisi Epidemiyolojisi Ali Kocabaş Ali Kocabaş Çukurova Üniversitesi Tıp Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Fakültesi

Upload: kadeem-head

Post on 31-Dec-2015

101 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

KOAH’ın Yükü ve Epidemiyolojisi. Ali Kocabaş Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi. KOAH Neden Gündemimizde?. Diğer nedenler bağlı ölümler azalırken, KOAH’a ikincil mortalite artıyor Sağlık hizmetlerinin kullanımı artıyor Maliyeti çok yüksek KOAH yaşam kalitesine çok etkili - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

  • KOAHn Yk ve EpidemiyolojisiAli Kocabaukurova niversitesi Tp Fakltesi

  • KOAH Neden Gndemimizde?Dier nedenler bal lmler azalrken, KOAHa ikincil mortalite artyorSalk hizmetlerinin kullanm artyorMaliyeti ok yksekKOAH yaam kalitesine ok etkiliPrevalans tahmin ettigimizden ok daha fazla

  • KOAHn Tanm GOLD 2006KOAH nlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalktr Akcier d organlardaki baz nemli etkileri hastaln daha ar seyretmesine katkda bulunabilirHastaln akcierdeki etkisi hava akm kstllyla karakterizedir ve tam olarak geri dnml deildir Hava akm kstll genellikle ilerleyicidir ve akcierlerin zararl partikl ya da gazlara anormal inflamatuar yantyla ilikilidir

  • Hava akmKstlanmasMukosiliyer Disfonksiyon(Kr. Bronit)Yapsal Deiiklikler(Amfizem)Havayolu nflamasyonuSistemik nflamasyonKilo kaybskelek kas disfonksiyonuKardiyovaskuler hastalklarDierleriOsteoporozDepresyonKanserKOAHn Sistemik EtkileriSemptomlarEgzerzis toleransYaam kalitesiECOPDPrognozEk HastalklarDepresyon-anksiyeteKemik mineral dansitesinde kayp& osteoporozMiyokard enfarkts & anjina & KKYMetabolik sendromHava akmKstlanmasAgusti AGN. Respir Med 2005

  • ngilterede yeni tan konan KOAHl hastalarda saptanan ek hastalklarngiltere Genel Pratik Aratrma Veri Tabannda yeni tan konulan 2699 KOAHl hastaKOAHl olmayan kohort ile karlatrldnda KOAHl hastalar aadaki hastalklarla ilgi artm riske sahiptirler:

    Pnomoni (RR 16)Osteoporoz (RR 3.1)Solunumsal enfeksiyonlar (RR 2.2)Miyokard enfarkts ve anjina (RR 1.7)Krk (RR 1.6)Glokom (RR 1.1)

    Soriona et al. Chest 2005; 128: 2099-2107

  • KOAHn Yk Nasl Hesaplanr?MortaliteMorbiditePrevalansMaliyetYaam Kalitesi

  • Kresel Mortalite (WHO 2007) 2002 2030skemik kalp hastalSerebrovaskuler hasAlt solunum yolu enfHIV/AIDSKOAHPerinatal durumlarDiyareTberklozAkcier kanseriTrafik kazalar54PLoS Medicine Nov 2006

  • Amerikada en ok lme neden olan alt hastalktan sadece KOAHa bal lmde 1970ten itibaren kararl bir art izleniyorKaynak: Jemal A. et al. JAMA 2005Kalp hastalKansernmeKronik obstrktifAkcier hastalKazalarYllara gre lmYllara gre lm

  • Trkiyede Ulusal Dzeyde lme Neden Olan lk 10 Hastaln Cinsiyete Gre % dalm (2000)UHY-ME almas, 2000, Trkiye

  • KOAHda MorbiditeGeleneksel yntemlerHekime bavuruHastaneye yatAcil servise bavuru

    Yeni yaklamlarDALY

  • KOAHda MorbiditeMorbidite verileri byk oranda mevcut salk sisteminder etkilenir ve sonularn yorumlarken dikkatli olunmaldrKOAHla dorudan ilikili olmayan ek kronik hastalklar, KOAHda salk durumunu etkileyebilir ve tedaviyi olumsuz ynde etkileyebilir

  • Kresel DALY (WHO 2007) 2002 20301. Perinatal durumlar2. Alt solunum yolu enf3. HIV/AIDS4. Unipolar depresif hast5. Diyare6. skemik kalp hast7. Serebrovaskuler hast8. Trafik kazalar9. Malarya10.Tberkloz11.KOAH

    117PLoS Medicine Nov 2006

  • UHY-ME almas, 2000, Trkiye

    Trkiye Ulusal Dzeyde DALY (Sakatla Gre Dzeltilmi Yaam Yl) Kaybna Neden Olan Temel Nedenler:

  • KOAHn prevalansSolunumsal semptomlarDoktor-tanl hastalklarSpirometri

  • Tan iin spirometri gereklidirKOAH tan ve deerlendirimi iin spirometri altn standarttr

    Post bronkodilatr FEV/FVC < % 70 ve FEV < % 80 beklenen tam olarak geri dnml olmayan hava akm kstlanmas varln gsterir

    GOLD 2006

  • KOAHl hastalarda daha nceki solunum hastalklar tans (Japonya NICE almas) Fukuchi et al. Respirology 2004; 9: 458-465

  • KOAH neden yeterince tehis edilmiyor?

    IBERPOC (spanya)40-69 ya grubun:4035KOAH Prevalans % 9,1Tan almam olanlar% 78,2

    NHANES III (ABD)17 ya zerin:16084Dk akc. fonk.%6,8 (FEV1/FVC

  • KOAHda Tan Pratii (Adana-2004)

    KOAHl hastalar (Sabit oran)Toplam % 19.1Doktor tanl Amfizem Kronik bronit KOAH Total KOAH

    imdiye kadar spirometriSon 12 ayda spirometri 0.0 8.4 0.6 8.4

    5.8 0.6

  • KOAH neden yeterince tehis edilmiyor?

    Hekim, dier salk personeli ve kamuoyunda KOAH bilinci eksikliiTan ve hastaln iddetini deerlendirmede standart kriter yokluuErken dnemde semptom yokluu (Hafif-orta KOAH tansnda glk)Spirometrenin tansal test olarak yetersiz kullanmSpirometrenin yokluu

  • KOAHda Tedavi Pratii (Adana-2004)

    KOAHl hastalar(FEV/FVC< % 70)(%)Halen sigara ienlerSon 12 ayda bir doktor tarafndan sigaray brakmas nerilenlerSigaray brakmas iin ila nerilenlerSon 12 ayda grip as yaptranlarSon 12 ayda nefesini rahatlatmak iin ila kullananlar 48.119.3

    1.8 2.012.3

  • Mannino, D. M et al. Thorax 2007;62:237-241Figure 1 Diagram depicting the decline of the lower limit of normal of the forced expiratory volume in 1 second (FEV1)/forced vital capacity (FVC) ratio with ageing, among white never-smoking women in the Third National Health and Nutrition Examination Survey.7 The dark shaded portion depicts elderly subjects who are "potentially overdiagnosed" and the light shaded portion depicts younger adults who are "potentially underdiagnosed" with obstructive lung disease.

  • Adana ilinde KOAH Prevalans (BOLD-Trkiye almas, 2004)

  • Adana ilinde KOAH snflandrm(BOLD-Trkiye almas, 2004)

  • KOAH prevalansnn lmnde iki uluslar aras ibirlii modeliPLATINO: Latin Amerikada be lke (Brezilya, ili, Uruguay, Meksika, Venezuella)

    BOLD: Tm dnyada 18 lke (in, Trkiye, Gney Afrika, Avusturya, Polonya, Norve, zlanda, Kanada, ABD, Filipinler, Hindistan, Estonya, Avustralya, ngiltere, Portekiz, svire, Hollanda)

  • PLATINO ve BOLDun bilimsel hedefleriKOAH prevalans ve risk faktrlerinin ya ve cinsiyete gre lmKOAH ykn tahmin etmekyaam kalitesi& aktivite kstlamassolunumsal semptomlarsalk hizmetlerinin kullanm

  • Be Latin Amerika lkesinde 40+ ya grubunda KOAH Prevalans (PLATINO)

  • BOLD almasnn Yapld lkeler

  • Adana linde 40+ ya st yetikinlerde KOAH Prevalans (%)(BOLD-Trkiye almas, 2004)

  • KOAH Prevalans Deerlerinin Karlatrm

    Chart1

    1167

    19115

    26116

    24197

    1898

    1368

    221111

    Stage 1 COPD

    Stage 2 COPD

    Doctor Diagnosed COPD

    Percent

    Comparison of COPD Prevalence

    agedist

    Age40-4950-5960-6970+

    China43262110

    Turkey42301711

    Austria29282617

    South Africa40312010

    Iceland36291817

    Germany0000

    agedist

    000000

    000000

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    Age Groups (years)

    Percent

    Age Distribution

    cursmoke

    GenderMaleFemale

    China545

    Turkey5020

    Austria1719

    South Africa6040

    Iceland1621

    Germany00

    cursmoke

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    Gender

    Percent

    Prevalence of Current Smoking

    eversmoke

    GenderMaleFemale

    China806

    Turkey8030

    Austria5941

    South Africa8458

    Iceland6161

    Germany00

    eversmoke

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    Gender

    Percent

    Prevalence of Ever Smoking

    Genprevstg1

    GenderMaleFemale

    China158

    Turkey2910

    Austria2726

    South Africa2920

    Iceland1818

    Germany00

    Genprevstg1

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    Gender

    Percent

    Population Prevalence of GOLD Stage 1

    Ageprevstg1

    Age40-4950-5960-6970+

    China462336

    Turkey9193437

    Austria10212651

    South Africa15253445

    Iceland6102643

    Germany0000

    Ageprevstg1

    000000

    000000

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    AgeGroups (years)

    Percent

    Population Prevalence of GOLD Stage 1

    pckyrsyg1

    Pack YearsNever Smokers0-1010-2020+

    China661323

    Turkey661538

    Austria20243037

    South Africa11243236

    Iceland1481036

    Germany0000

    pckyrsyg1

    000000

    000000

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    Pack Years

    Percent

    Population Prevalence of GOLD Stage 1

    Genprevstg2

    GenderMaleFemale

    China95

    Turkey156

    Austria1011

    South Africa2217

    Iceland99

    Germany00

    Genprevstg2

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    Gender

    Percent

    Population Prevalence of GOLD Stage 2

    Ageprevstg2

    Age40-4950-5960-6970+

    China241623

    Turkey6101917

    Austria39924

    South Africa12202830

    Iceland341522

    Germany0000

    Ageprevstg2

    000000

    000000

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    AgeGroups (years)

    Percent

    Population Prevalence of GOLD Stage 2

    pckyrsyg2

    Pack YearsNever Smokers0-1010-2020+

    China43616

    Turkey441220

    Austria791119

    South Africa7202631

    Iceland73619

    Germany0000

    pckyrsyg2

    000000

    000000

    000000

    000000

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    Pack Years

    Percent

    Population Prevalence of GOLD Stage 2

    defnbysite

    Definition of COPDStage 1 COPDStage 2 COPDDoctor Diagnosed COPD

    China1167

    Turkey19115

    Austria26116

    South Africa24197

    Iceland1898

    Germany1368

    Poland221111

    defnbysite

    China

    Turkey

    Austria

    South Africa

    Iceland

    Germany

    COPD Diagnosis

    Percent

    Comparison of COPD Prevalence

    site by defn

    Definition of COPDStage 1 COPDStage 2 COPDDoctor-Diagnosed COPD

    China1167

    Turkey19115

    Austria26116

    South Africa24197

    Iceland1898

    Germany1368

    site by defn

    1167

    19115

    26116

    24197

    1898

    1368

    Stage 1 COPD

    Stage 2 COPD

    Doctor Diagnosed COPD

    Percent

    Comparison of COPD Prevalence

  • Cross-Site Comparisons: FEV1/FVC
  • Cross-Site Comparisons: FEV1/FVC
  • KOAHn MaliyetiKOAH maliyeti olduka yksek bir hastalktarDorudan maliyet (tan ve tedavi)Dolayl maliyet (sakatln, kaybedilen ilerin, erken lmlerin, aile harcamalarnn maliyeti)ABD (2002) Dorudan maliyet: 18 milyar $Dolayl maliyet: 14.1 milyar $Bireysel maliyet (1992)KOAHl bir hastann maliyeti: 8482 $KOAHl olmayan bir hastann maliyeti: 3513 $

  • ABDde KOAHa kincil Dorudan Maliyet

  • Tm Dnyada KOAHn Yk Niin Artyor?

    Gelimekte olan lkelerde populasyonun ya yapsndaki deiiklik (KOAH ya aralnda yaayan nfusun giderek artmas)Gelimekte olan lkelerde ve kadnlarda risk faktrlerine (zellikle ttn) maruziyetin artmas

  • Kresel Demografik Yapda Deiim

    2002 de her 10 kiiden 1i >60 ya (629 milyon)

    2020de her 5 kiiden 1i > 60 ya (2 milyar)

  • Sigara Dumanevresel ttn dumanBuhar/gazlar/d ortam kirliliiMesleki tozlarBeslenmeSosyoekonomik durumEnfeksiyonlarKOAHda Risk FaktrleriGENLER

  • Risk Faktrlerinde EilimlerGelimi lkelerde 1940lardan sonra kadnlar arasnda sigara ime alkanl yaygnlayor ve erkeklerle eitleiyorGelimekte olan lkelerde kadnlar arasnda sigara ime oran henz erkeklerden dkGelimi lkelerde 2. Dnya savana kadar kadnlara gre erkekler ar mesleki maruziyete sahipken, bu durum gnmzde deiiyorGelimekte olan lkelerde kadnlar i ortam kirliliine youn maruziyet yayorlar

  • ABDde Cinsiyete gre Mortalite, 1980-2000YearNumber Deaths x 1000

  • Salzburg (Avusturya)da 40+ ya st yetikinlerde KOAH Prevalans (Sabit Oran) (BOLD almas, 2006)

  • Bir Risk Faktr olarakMesleki MaruziyetABD NHANES III almas (1988-1994) verileri mesleki maruziyete ikincil KOAH belirlemek amacyla analiz edildiMesleki nedenlere ikincil KOAH genel olarak tm KOAHllarn % 19.2 si olarak bulundu.Hi sigara imeyenlerde saptanan KOAHda ise bu oran % 31.2 olarak saptand.

  • Bir Risk Faktr olarak Ortam Hava Kirlilii

    Dnyada 3 milyar kii kmr ve biomas kullanyor

  • SonuKOAH yaygn, yksek maliyetli, nemli sosyal ve ekonomik yke sahip bir hastalktrKOAH yeterince bilinmememekte, yeterince tehis edilmememekte ve yeterince tedavi edilmemektedirSigara ime alkanl eitletike, KOAH kadnlar arasnda erkekler kadar yaygnlamtrKOAH sigara ienlerde, sigaray brakanlarda olduu kadar hi imeyenlerde de yaygndrYaam beklentisi ve ttn kullanmnda artmaya parelel olarak KOAHn yk tm dnya lkelerinde artmaktadr

  • Gnmzde KOAH

    nlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalktr

    Noticeable spike in Austrian males >70 years. Even in 40-49 yo, prevalence is about 8-15%Recent data from the US Centers for Disease Control and Prevention shows that while the mortality rates for COPD in men continue to rise in the US, a startling finding was the steep rise in mortality in women.