klimaat(verandering) en toerisme bas amelung. overzicht relaties tussen klimaat(verandering) en...

31
Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung

Upload: fien-coppens

Post on 12-May-2015

363 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Klimaat(verandering) en toerisme

Bas Amelung

Page 2: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Overzicht

Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme

Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse klimaat voor toerisme

Economische effecten van klimaatverandering voor toerisme in Europa

Een denkraam voor toerisme en adaptatie

Page 3: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Toerisme in een tijdperk van klimaatverandering*

Impacts en adaptatie in toeristische bestemmingen Bergachtige gebieden Kustgebieden en eilanden Natuurlijk en cultureel erfgoed

Implicaties voor de toeristische vraag Ruimtelijke en seizoensverschuivingen

Emissies vanuit het toerisme

Maatregelen om de uitstoot te beperken

* Gebaseerd op: UNWTO-UNEP-WMO. Climate Change and Tourism: Responding to Global

Challenges. Madrid, 2008

Page 4: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Gevolgen voor bestemmingen *

Directe klimaatimpacts Warmere zomers en winters Andere neerslagpatronen (waterbeschikbaarheid), meer

extremen

Indirecte milieu-veranderingen Verlies aan biodiversiteit, ziekte Zeespiegelstijging

Effect van mitigatiebeleid op mobiliteit Reiskosten en bestemmingskeuze

Indirecte maatschappelijke gevolgen Economische impacts Toenemende veiligheidsrisico’s (politieke en sociale

ontwrichting)

* Gebaseerd op: UNWTO-UNEP-WMO. Climate Change and Tourism: Responding to Global

Challenges. Madrid, 2008

Page 5: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Brandpunten (hotspots) van kwetsbaarheid

RegionaleKennislagunes

Page 6: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Gevolgen voor toeristische vraag *

Veranderingen in klimatologische hulpbronnen voor toerisme Andere ruimtelijke en seizoensspreiding Relatief meer toeristische uitgaven in gematigde zones Geen invloed verwacht op wereldschaal

Indirecte milieugevolgen: Gevolgen voor lokale bestemming of regio Geen invloed verwacht op wereldschaal

Indirecte maatschappelijke gevolgen Gevolgen voor lokale bestemming of regio Gevolgen op wereldschaal als besteedbaar inkomen afneemt

Mitigatiebeleid: Hogere transportkosten kunnen reisgedrag en vliegverkeer

beïnvloeden

* Gebaseerd op: UNWTO-UNEP-WMO. Climate Change and Tourism: Responding to Global

Challenges. Madrid, 2008

Page 7: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Deelsectoren CO2 (Mt)

Vliegverkeer * 522 40%

Autoverkeer 418 32%

Ander transport 39 3%

Accommodatie 274 21%

Activiteiten 52 4%

TOTAAL 1,307

Totaal wereld (IPCC 2007)

26,400

Aandeel toerisme 4.95%

Transport van toeristen = 75%van de sector’s emissies

* Exclusief emissies van andere stoffen dan CO2

Wereldwijde CO2-emissies van toerisme in 2005

*

* Gebaseerd op: UNWTO-UNEP-WMO. Climate Change and Tourism: Responding to Global

Challenges. Madrid, 2008

Page 8: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

* Gebaseerd op: UNWTO-UNEP-WMO. Climate Change and Tourism: Responding to Global

Challenges. Madrid, 2008

Als toerisme een land was…. *

Page 9: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Aantrekkelijkheid van klimaat voor toerisme Onderzoek naar klimaatvoorkeuren volop in

beweging Afhankelijk van activiteit, persoon,

herkomst Verschillende invalshoeken Interviews, vragenlijsten etc Klimaatindices voor toerisme: o.a. TCI Weertypen: o.a. werk van Besancenot

Page 10: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Mieczkowski, Z. (1985). The Tourism Climatic Index: A Method of Evaluating World Climates for Tourism. The Canadian Geographer, 29(3), 220-233.

Beoordeel klimaatgegevens in de context van toerisme 7 maandelijkse klimaatvariabelen, gegroepeerd in 5 sub-indices:

TCdag: Thermisch comfort overdag (oC) TC24: Thermisch comfort over 24 uur (oC) N: Hoeveelheid neerslag (mm/maand) Z: Uren zonneschijn (uur/dag) W: Windsnelheid (km/u)

De waarde van elke sub-index krijgt een score 0-5 De scores worden vervolgens gewogen en opgeteld: max = 100

TCI = 2 ⋅ [(4⋅TCdag) + TC24 + (2⋅ N) + (2⋅ Z) + W]

Toerisme klimaat index (TCI)

Page 11: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Toerisme Klimaat Index: zomer nu en in 2100

Langzaam scenario

(HadCM3, B1)

Snel scenario(HadCM3, A1FI)

Uitstekend

Ideaal

Zeer goed

Goed

Acceptabel

Marginaal

Ongeschikt

Zeer slecht

Page 12: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Toerisme Klimaat Index: lente nu en in 2100

Langzaam scenario

(HadCM3, B1)

Snel scenario(HadCM3, A1FI)

Uitstekend

Ideaal

Zeer goed

Goed

Acceptabel

Marginaal

Ongeschikt

Zeer slecht

Page 13: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Seizoen nu

Seizoen rond 2080?

Uitstekend

Goed

Marginaal

Gematigde streken (vb Amsterdam)

Page 14: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Bron: Nicholls, S., and Amelung, B. (2008). Climate Change and Tourism in Northwestern Europe: Impacts and Adaptation. Tourism Analysis, 13(1), 21-31.

Aantal zeer goede (TCI>70) maanden per jaar

1970s2020s2050s2080s

Page 15: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Uitgangspunt, 1970s

SRES A1F

SRES B1A

2010-2039(‘2020s’)

2040-2069(‘2050s’)

2070-2099(‘2080s’)

Aantal zeer goede (TCI>70) maanden per jaar

Page 16: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Besancenot (1989): Climat et Tourisme. Paris: Masson. Beoordeel verschillende configuraties van weerelementen

die relevant zijn voor toeristische activiteiten Elementen: o.a. zon, maximum temperatuur, regen, wind Geen optima, alleen omstandigheden Hier bekeken: alleen zomerse activiteiten (geen

wintersport) Waaronder: weertype 1: ‘zeer mooi en zonnig’, geschikt

voor strandtoerisme

Weertypen

Page 17: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Type 1 (voorbeeld)

Zon >9 uur

Neerslag 0 mm

Tmax 25-31°C

Afkoeling door wind

>58 W/m2

Windsnelheid < 8 m/s

Dampdruk 4-25 hPa

Bron: Vrij naar Besancenot, J.-P. (1989). Climat et Tourisme. Paris: Masson.

Weertypen (2)

Page 18: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Veradering tussen de jaren 1970 en de jaren 2080 in een gemiddelde zomer (links) en een gemiddeld jaar (rechts). HadRM3P/HadAM3P model.

Verandering in aantal gunstige dagen (type 1-7)

Page 19: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Frequentie van weertypenLüneburg, Noord-DuitslandBaseline (1970s) en 2080s

Page 20: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Economische effecten van klimaatverandering voor toerisme: het PESETA project EU-project Kosten en baten van klimaatverandering Verschillende sectoren, zelfde aannames Toerisme een van de sectoren Analyses op NUTS-2 regionaal niveau Uitkomsten gepresenteeerd op

landenniveau

Page 21: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Aannames PESETA

Twee klimaatmodellen: RCAO, HIRHAM Twee uitstootscenario’s: SRES A2, B2 Voor toerisme verandering in bednachten geschat Geen ontwikkeling toerisme Variabelen: TCI, BNP, prijspeil toerisme, maanden

van het jaar Drie toerisme-scenario’s: (1) aantallen toeristen

variabel & vakantieperiode vrij, (2) aantal toeristen vast, vakantieperiode vrij, (3) beide vast

Page 22: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Uitkomsten PESETA: toerisme, scenario 1

RCAO HIRHAM 2005

A2 B2 A2 B2 Austria 30.4 20.9 4.5 1.9 69.7

Belgium 2.4 1.9 0.5 0.3 15.6

Bulgaria -2.2 -1.5 -0.6 -0.4 4.4

Croatia -7.4 -4.8 -1.5 -0.9 33.1 Czech Republic 3.0 2.4 0.7 0.4

19.6

Denmark 3.0 2.2 0.6 0.4 9.4

Estonia 0.5 0.4 0.2 0.1 3.0

Finland 1.0 0.8 0.3 0.2 4.5

France 3.3 6.0 1.4 1.2 108.0

Germany 6.6 5.7 1.8 1.2 48.2

Greece -4.5 -3.3 -1.6 -1.1 40.7

Hungary -0.2 -0.1 0.0 -0.1 10.8

Iceland 0.1 0.1 0.1 0.1 1.5

Ireland 5.9 4.8 1.2 0.9 19.4

Italy 0.3 1.6 -0.3 -0.5 148.3

Latvia 0.4 0.4 0.1 0.1 1.6

Lithuania 0.3 0.2 0.1 0.1 1.4

Luxemburg 0.3 0.2 0.1 0.1 2.5

Malta 1.8 1.1 0.5 0.2 7.3

Netherlands 5.2 3.7 0.9 0.6 25.2

Norway 1.6 1.2 0.6 0.4 7.6

Poland 1.5 1.2 0.3 0.2 10.5

Portugal -1.2 -0.7 0.1 0.0 25.4

Romania 0.0 0.0 0.0 0.0 2.1

Slovakia 0.4 0.4 0.1 0.1 4.8

Slovenia 0.1 0.1 0.1 0.1 4.3

Spain -7.7 -4.2 -0.3 -0.6 209.5

Sweden 2.5 2.0 0.6 0.4 10.1

UK 11.7 9.1 2.4 1.8 81.0

Total 59.1 51.7 12.6 7.2

Aantallen

bednachten

(miljoenen)

Page 23: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Uitkomsten PESETA: toerisme, scenario 2

RCAO HIRHAM Reference

A2 B2 A2 B2 2005

Austria 23.9 15.7 3.4 1.3 69.7

Belgium 1.5 1.1 0.3 0.2 15.6

Bulgaria -2.9 -2.2 -0.7 -0.5 4.4

Croatia -9.2 -6.6 -2.0 -1.2 33.1

Czech Republic 1.4

1.0 0.4 0.2

19.6

Denmark 2.1 1.5 0.4 0.3 9.4

Estonia 0.3 0.2 0.1 0.1 3.0

Finland 0.6 0.4 0.2 0.2 4.5

France -4.5 -1.0 -0.3 0.2 108.0

Germany 3.2 2.8 1.1 0.8 48.2

Greece -6.3 -5.0 -2.1 -1.3 40.7

Hungary -1.0 -0.8 -0.2 -0.2 10.8

Iceland 0.0 0.0 0.0 0.0 1.5

Ireland 4.1 3.3 0.9 0.7 19.4

Italy -9.1 -6.7 -2.4 -1.7 148.3

Latvia 0.2 0.2 0.0 0.1 1.6

Lithuania 0.1 0.1 0.0 0.0 1.4

Luxemburg 0.2 0.1 0.1 0.0 2.5

Malta 1.2 0.6 0.3 0.2 7.3

Netherlands 3.5 2.3 0.5 0.5 25.2

Norway 0.9 0.7 0.5 0.3 7.6

Poland 0.7 0.5 0.2 0.1 10.5

Portugal -2.5 -1.9 -0.2 -0.2 25.4

Romania -0.3 -0.2 0.0 0.0 2.1

Slovakia 0.1 0.1 0.0 0.0 4.8

Slovenia -0.2 -0.1 0.0 0.0 4.3

Spain -17.4 -13.0 -2.7 -1.9 209.5

Sweden 1.6 1.3 0.4 0.3 10.1

UK 8.0 5.9 1.7 1.4 81.0

Total 0.0 0.0 0.0 0.0

Aantallen

bednachten

(miljoenen)

Page 24: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Uitkomsten PESETA: toerisme, scenario 3

RCAO HIRHAM Reference

A2 B2 A2 B2 2005

Austria 23.3 15.4 3.7 1.7 69.7

Belgium 1.4 1.0 0.2 0.2 15.6

Bulgaria -2.3 -1.8 -0.6 -0.4 4.4

Croatia -7.3 -5.1 -1.5 -0.9 33.1

Czech Republic 0.7

0.6 0.3 0.2

19.6

Denmark 3.3 2.1 0.5 0.3 9.4

Estonia 0.3 0.2 0.1 0.1 3.0

Finland 0.7 0.5 0.2 0.2 4.5

France -2.8 0.5 0.3 0.5 108.0

Germany 2.2 2.2 0.9 0.7 48.2

Greece -5.2 -4.3 -1.9 -1.3 40.7

Hungary -1.4 -1.0 -0.3 -0.2 10.8

Iceland 0.2 0.1 0.1 0.0 1.5

Ireland 4.5 3.3 0.8 0.6 19.4

Italy -11.1 -7.8 -2.6 -1.8 148.3

Latvia 0.2 0.2 0.0 0.1 1.6

Lithuania 0.2 0.1 0.0 0.0 1.4

Luxemburg 0.2 0.1 0.1 0.0 2.5

Malta 0.8 0.4 0.3 0.1 7.3

Netherlands 3.8 2.3 0.5 0.4 25.2

Norway 1.7 1.1 0.6 0.4 7.6

Poland 0.5 0.4 0.1 0.1 10.5

Portugal -3.1 -2.4 -0.4 -0.3 25.4

Romania -0.3 -0.3 -0.1 0.0 2.1

Slovakia -0.1 0.1 0.0 0.0 4.8

Slovenia -0.3 -0.2 0.0 0.0 4.3

Spain -21.6 -15.6 -3.4 -2.3 209.5

Sweden 2.7 1.8 0.6 0.4 10.1

UK 8.8 6.0 1.5 1.2 81.0

Total 0.0 0.0 0.0 0.0

Aantallen

bednachten

(miljoenen)

Page 25: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Uitkomsten PESETA: België

RCAO HIRHAM 2005

A2 B2 A2 B2

Casus 1

2.4 1.9 0.5 0.3 15.6

Casus 2

1.5 1.1 0.3 0.2 15.6

Casus 3

1.4 1.0 0.2 0.2 15.6

Page 26: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Uitkomsten PESETA: veranderingn in BNP

Page 27: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Aanpassing op bestemmingsniveau

De hele toeristische bedrijfstak zal zich moeten aanpassen om risico’s te verkleinen en op een duurzame manier kansen te grijpen

Zeer weinig kennis over het vermogen van huidige aanpassingen om toekomstige klimaatverandering het hoofd te bieden

Aanpassingsvermogen is hoog, maar verschilt sterk tussen deelsectoren, bestemmingen en bedrijven

Mainstreaming’ van adaptatie in de toerismesector is nog ver weg

Page 28: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Stap 1. Systeemanalyse

Stap 5. Communicatie van resultaten

Stap 4. Integratie van deelassessments Stap 3. Kwetsbaarheid

Stap 2. Risico’s per klimaat-activiteit

deelsysteem

Zeer afhankelijk van toerisme

Kernactiviteiten zijn gerelateerd aan de zee: strandtoerisme, duiken, …

Blootstelling aan orkanen, droogtes, zeespiegelstijging, verbleking van koraal

Deelsysteem: strand-orkaan

Vulnerability

Technology deployed

Tourists’ perception

Institutional support

Current erosion rates

Characteristics of

beach/shore

Investment into adaptation

Character. (e.g.

topography)

Condition of infrastructu

re

Cyclone-proof buildings

Access to financing

Origin

Perceptions

Management capacity

Diversification

Marketing

Early warning system

Cyclone risk

Tourist population

Infrastructure

Local population

Exposure Sensitivity

Adaptive Capacity

Tourists per night

Intensity

Location

Value (e.g. $)

Frequency

Population number

Activity-hazard Exposure Sensitivity Adaptive Capacity

Overall

1. Beach-cyclones

High Very High Moderate Moderate

2. Snorkelling-coral bleaching

High High Low High

Lokaal bestuur

Nationale overheden

NGOs

Bron: Moreno, A., and Becken, S. (2009) A Climate Change Vulnerability Assessment Methodology for Coastal Tourism, Journal of Sustainable Tourism, 17(4) 473-488

Kwetsbaarheid: 5 stappen (Fiji)

Page 29: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Stap 3: KwetsbaarheidsanalyseVisualisatie strand-orkaan deelsysteem

Page 30: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Bronnen

UNWTO rapporthttp://www.unep.fr/shared/publications/pdf/WEBx0142xPA-ClimateChangeandTourismGlobalChallenges.pdf

PESETA studiehttp://peseta.jrc.ec.europa.eu/

Toerisme in de IPCC rapportenAmelung, B., Moreno, A. & Scott, D. (2008) . The Place of Tourism in the IPCC Fourth Assessment Report: A Review. Tourism Review International 12:5-12.

Klimaatverandering en toerisme in Noordwest Europa.Nicholls, S., and Amelung, B. (2008). Climate Change and Tourism in Northwestern Europe: Impacts and Adaptation. Tourism Analysis, 13(1): 21-31.

Een denkraam voor kwetsbaarheid en adaptatieMoreno, A., and Becken, S. (2009) A Climate Change Vulnerability Assessment Methodology for Coastal Tourism, Journal of Sustainable Tourism, 17(4): 473-488

Klimaatverandering en toerisme: literatuuroverzichthttp://www.fes.uwaterloo.ca/geography/faculty/danielscott/PDFFiles/CTREC%20Biblio_June%202006.pdf

Netwerk “Experts in climate change and tourism” (e-CLAT)http://www.e-clat.org/

Page 31: Klimaat(verandering) en toerisme Bas Amelung. Overzicht  Relaties tussen klimaat(verandering) en toerisme  Aantrekkelijkheid van het Europese/Vlaamse

Bedankt voor uw aandacht!

© Wageningen UR