kleurrijker burgerschap

1

• Kun je de mensen goed verstaan?• Begrijp je waar het over gaat?• Wat begrijp je nog niet?

Wat weet je al van deze module? Maak de diagnostische toets. Ga naar www.kleurrijker.nl en maak deze opdracht op de computer.

• Wat wist je al? Wat wist je nog niet?• Vind je de film leuk? Waarom wel/niet?

Ga naar www.kleurrijker.nl.Bekijk de film Module 10.

Ga naar www.kleurrijker.nl.

Heb je de opdracht af?


Module 10De buurt

Buren uitnodigen | Wat te doen bij overlast | Reageren op een familiebericht | Berichtjes schrijven

10

Start

Start

KleurRijker

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

2 KleurRijker

Vul in.Wat kun je al?

De buurt Dat kan ik goed.

Dat kan ik met hulp.

Dat kan ik nog niet.

Dat wil ik leren.

1. Ik kan kennismaken met de buren. Ik kan mezelf voorstellen.2. Ik kan de buren uitnodigen.

3. Ik kan reageren op familieberichten. Bijvoorbeeld op een geboortekaartje of op een bericht dat iemand dood is gegaan.4. Ik kan de buren vertellen over (aankomende) overlast. Bijvoorbeeld als ik een feestje geef.5. Ik kan met de buren praten over hoe ik of zij kunnen zorgen voor minder overlast.6. Ik heb voor overlast gezorgd. Bijvoorbeeld als ik lawaai heb gemaakt of als ik een raam kapot heb gemaakt. Ik kan sorry zeggen tegen de buren.

Deze situaties ga je oefenen. Je kunt ook een bewijs verzamelen voor je portfolio. Bespreek dit met je docent of je begeleider.

Start

Inkijkvoorbeeld

3De buurt

• jezelf voorstellen• de buurt

• de overlast• het feest

1 Bespreek met elkaar.Welk woord hoort bij welk plaatje?

2 Bespreek met elkaar.

1. Hoe heet de buurt of wijk waar jij woont?2. Wat voor mensen wonen er in jouw buurt of wijk? Oude mensen, jonge mensen of

gezinnen?3. Vind je het een fijne buurt of wijk? Waarom wel of waarom niet?4. Wat vind je belangrijk in een wijk?

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

4 KleurRijker

Filiz en Hamid Eraslan zijn nieuw in de buurt. Ze zijn bezig met verhuizen. Vera en Mark zijn de buren van Filiz en Hamid. Filiz komt zich voorstellen aan Mark en Vera.

Filiz Goedemiddag, ik kom me even voorstellen. Ik ben Filiz Eraslan.Vera Aangenaam, ik ben Vera Mulder. Ben jij onze nieuwe buurvrouw? Filiz Ja, ik kom hier wonen met mijn man Hamid.Vera Wat leuk! Welkom in de buurt. Dit is mijn man Mark.Mark Dag Filiz, leuk je te ontmoeten. Hoe gaat het met de verhuizing?Filiz Goed, maar het is wel veel werk. Gelukkig verhuist een

verhuisbedrijf alle grote spullen.Mark Dat scheelt veel werk.Filiz Inderdaad.Vera Je hebt een mooie naam, Filiz. Waar kom je oorspronkelijk vandaan?Filiz Ik ben geboren in Turkije. In een dorp vlakbij Ankara.Vera Komt jouw man ook uit Turkije?Filiz Nee, Hamid is geboren in Nederland. Maar zijn ouders zijn Turks.Mark Zo, Turkije! Nou, dat is wel wat anders dan Nederland.

Kun je een beetje aan de regen wennen?Filiz Jawel, maar niet aan de kou!

Hoelang wonen jullie eigenlijk in deze buurt?Mark Wij wonen hier nu vijf jaar. Dit is een heel fijne buurt.Vera Ik hoop dat jij en Hamid je snel thuis voelen hier.Filiz Dat hoop ik ook. Sorry, maar ik moet nu gaan. Ik ga mijn man helpen

met uitpakken.Vera Dat is prima. Komen jullie een keer koffiedrinken? Dan leren we

elkaar beter kennen.Filiz Ja, gezellig! Het was leuk jullie te ontmoeten.Vera Dat vind ik ook. Tot snel!Filiz Dag!Mark Dag!

Buren ontmoeten

Inkijkvoorbeeld

5De buurt

3

4

Bespreek met elkaar.Wat betekenen de woorden?

Bespreek met elkaar.

Schrijf de betekenis op in de woordenlijst. Je vindt de woordenlijst achterin.

• de buren• ontmoeten• verhuizen• zich voorstellen• aangenaam

• welkom• oorspronkelijk• vlakbij• wennen • uitpakken

Lees de tekst ‘Buren ontmoeten’ nog een keer. Welke belangrijke woorden ken je nog niet? Schrijf de woorden op in jouw woordenlijst achterin. Wat betekenen de woorden? Schrijf de betekenis ook op.

1. Hoe begint Filiz het gesprek?2. Wat zegt Vera terug?3. Welke vragen stellen Vera en Mark aan Filiz?4. Vera nodigt Filiz en Hamid uit voor een kopje koffie. Wat zegt Filiz terug?5. Hoe sluit Filiz het gesprek af?6. Begrijp je wat er gezegd wordt?

Ga naar www.kleurrijker.nl. Maak de opdrachten.PC

5 Log in op de website en maak deze opdracht op de computer.



Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

6 KleurRijker

8 Werk samen.

Cursist A: je bent net verhuisd. Je stelt je voor aan je buurman/buurvrouw. Cursist B: je bent de buurman/buurvrouw.

Voer eerst gesprek 1. Voer daarna gesprek 2. Wissel na het gesprek van rol.

1. Aangenaam, mijn naam is … (zeg je naam). Bent u nieuw in deze buurt?

2. Leuk je te ontmoeten! Ik ben … (zeg je naam). Ben je onze nieuwe buurman/buurvrouw?

1. Welkom in de buurt!2. Ik hoop dat je je snel thuis voelt.

1. Goedemiddag, mag ik me even voorstellen? Ik ben meneer/ mevrouw … (zeg je naam).

2. Hoi, ik zal me even voorstellen. Ik heet … (zeg je naam).

1. Ja, ik ben hier pas komen wonen.2. Ja, ik woon hier pas kort.

1. Bedankt. Woont u al lang hier?2. Dank je. Hoelang woon je zelf in deze

buurt?1. Ja, ik woon hier nu tien jaar. Dit is

een gezellige buurt.2. Ik woon hier nu tien jaar. Ik vind het

heel leuk om hier te wonen.

1. Ja, ik heb een man/vrouw en … kinderen.

2. Nee, ik woon hier samen met mijn man/vrouw.

1. Heeft u een groot gezin?2. Woon je hier alleen?

1. Erg leuk om kennis met u te maken. Helaas moet ik nu gaan. Tot de volgende keer.

2. Leuk dat we met elkaar hebben gepraat. Ik moet nu helaas weg. Tot snel!

1. Tot ziens, hoor!2. Dag!

Inkijkvoorbeeld

7De buurt

9

10



1. Zie je verschillen tussen gesprek 1 en 2? Welke verschillen zijn dat?2. Welk gesprek is formeel? Welk gesprek is informeel? Waarom denk je dat?3. Welk gesprek vond je fijner? 1 of 2? Waarom?4. Hoe stel jij jezelf voor? Wat zeg je dan?5. Wat doe je als je iemand ontmoet?

Hoe hoort het in Nederland? Wat kun je wel vragen en wat kun je niet vragen aan de buren? Zet een kruisje. Hoe gaat het in jouw land? Bespreek je antwoorden met de docent en de groep.

Wel Niet1. Hoeveel verdien je?2. Heb je zin in een kopje koffie?3. Wat doe je voor werk?4. Welk geloof heb je?5. Hoe duur is je huis?6. Hoe oud ben je?7. Mag ik je huis zien?8. Waar kom je vandaan?9. Hoelang woon je hier al?

11 Schrijf op.

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Je bent net in de buurt komen wonen. Je gaat voor het eerst koffiedrinken bij je buren. Wat kun je aan ze vragen? Bedenk vijf vragen. Schrijf de vragen op. Bespreek daarna je vragen.

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

8 KleurRijker

Vraag 4

Vraag 5

12 Vul een bewijsformulier in. Doe het in je portfolio.

Kun je nu zelf kennismaken met de buren, denk je? Dan kun je een opdracht doen voor je portfolio. Bespreek dit met je docent of begeleider.

Heb je een opdracht gedaan? Vul dan een bewijsformulier in en stop het in je portfolio. Vertel in de groep hoe het gegaan is.

Inkijkvoorbeeld

9De buurt

Je wilt met iemand afspreken. Je vraagt hem om iets met jou te doen. Dit heet ‘iemand uitnodigen’ of ‘een voorstel doen’. Iemand uitnodigen voor laterKom je een keer langs?Heb je zin om vanavond langs te komen?Kom je binnenkort op de koffie?Kom je eens op bezoek?Kom je een keer bij ons binnen?Vrijdagavond geven we een feestje. Kom je ook?Heb je zin om een keertje koffie te drinken?

Iemand uitnodigen voor nuHeb je zin in een kopje koffie of thee?Kom je even mee naar binnen?Zullen we binnen verder praten? Dan kun je ook mijn man/vrouw ontmoeten.

Een voorstel doen Zullen we een keer koffiedrinken?Zullen we naar de stad gaan?Zullen we gaan wandelen?Zullen we naar de bioscoop gaan?Zullen we tv gaan kijken?

Reageren op een uitnodiging of voorstelJa, leuk. Wanneer heb je tijd?Ja, gezellig. Wanneer?Wat een goed idee.Zal ik straks even komen?Zal ik morgen langskomen?Ik heb nu helaas geen tijd. Kan het ook later?Nee, ik kan niet. Dankjewel.

Uitnodigen en een voorstel doen

13 Bespreek met elkaar.Wat betekenen de woorden?


• uitnodigen• langskomen• binnenkort• binnenkomen• een kopje koffie

• koffiedrinken• de bioscoop• tv kijken• helaas• later

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

1 0 KleurRijker

Ga naar www.kleurrijker.nl. Maak de opdrachten.




PC

Lees de tekst ‘Uitnodigen en een voorstel doen’ nog een keer. Welke belangrijke woorden ken je nog niet? Schrijf de woorden op in jouw woordenlijst achterin. Wat betekenen de woorden? Schrijf de betekenis ook op.


1. Nodig jij weleens iemand uit? Wat zeg je dan?2. Ben jij weleens door iemand uit de buurt uitgenodigd? Waarvoor? Hoe ging dat?3. Hebben buren in Nederland meer contact dan in jouw land? Of minder? 4. Hoe ga je om met de buren in jouw land? Wat is anders? Wat is hetzelfde?5. Heb jij weleens een voorstel gedaan om iets te gaan doen? Aan wie? Wat?

18 Schrijf op.Maak van de woorden een goede zin.

Zin 1ik | voorstellen? | Mag | even | me

Zin 2Fatima? | Zal | even | voorstellen | je | aan | ik

Zin 3keer | koffie? | Kom | een | je | op | de

Zin 4week | volgende | keer | een | Zal | langskomen? | ik

Inkijkvoorbeeld

1 1De buurt

2011 augustus

Maandag

Dinsdag

Woensdag

2011 augustus

Donderdag

Vrijdag

Zaterdag/Zondag

20 Werk samen.

Nodig elkaar uit of doe een voorstel.

1. Loop door elkaar.2. Nodig elkaar uit of doe een voorstel. Voorbeeld: ‘Heb je zin om koffie te drinken?’ 3. Reageer op de uitnodiging of het voorstel. Voorbeeld: ‘Ja, dat lijkt me leuk.’ 4. Heb je een afspraak gemaakt? Schrijf de afspraak op in de agenda hieronder.5. Nodig vijf verschillende mensen uit.6. Hoe ging het? Wat vind je nog moeilijk?

19 Vul in.

Zin 5graag. | andere | Een | keer

Wat kun je samen doen? Bekijk de lijst. Wat vind je leuk om te doen? Wat vind je niet leuk om te doen? Zet een kruisje. Verzin zelf twee dingen om te doen.

Wel Niet1. Wandelen2. Koffiedrinken3. Een feestje geven4. Naar een café gaan 5. Samen eten6. Fietsen7. Naar de film gaan8. Winkelen9.10.Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

1 2 KleurRijker

21 Lees de situaties.Bespreek met elkaar.

Bedenk voor jezelf: wat zeg je? Of: wat vraag je? Bespreek daarna je antwoorden.

Situatie 1Je hebt nieuwe buren gekregen. Je wilt ze uitnodigen voor een kop koffie of thee. Wat zeg je?

Situatie 2 Je bent binnenkort jarig. Je wilt de buren uitnodigen voor je verjaardag. Wat zeg je?

Situatie 3De buurvrouw nodigt je uit voor een kop koffie. Je kunt niet, want je hebt een andere afspraak. Wat zeg je?

Situatie 4 Je kind is binnenkort jarig. De buurkinderen mogen ook op het kinderfeestje komen. Wat zeg je?

Situatie 5 Er zijn nieuwe mensen in de straat komen wonen. Je wilt ze graag beter leren kennen. Je wilt ze daarom uitnodigen. Wat zeg je?


Kun je nu zelf de buren uitnodigen, denk je? Dan kun je een opdracht doen voor je portfolio. Bespreek dit met je docent of begeleider.


Inkijkvoorbeeld

1 3De buurt

Iedereen maakt blije en verdrietige dingen mee. Sommige mensen zetten dan een bericht in de krant. Bijvoorbeeld bij een geboorte of een huwelijk. Of als iemand is overleden. Deze berichten heten familieberichten.

Mensen vinden het fijn als je meeleeft. Je kunt iemand vertellen dat je meeleeft. Of je stuurt een kaartje. Maar wat zeg je dan? Of wat schrijf je?

Iemand feliciterenBij een blije gebeurtenis moet je iemand feliciteren. Een verjaardag is een blije gebeurtenis. Een huwelijk is ook een blije gebeurtenis. De geboorte van een kind is dat ook. Je feliciteert de jarige, de mensen die gaan trouwen of de jonge ouders. Je kunt mensen ook om andere redenen feliciteren. Bijvoorbeeld omdat ze verhuisd zijn, een nieuwe baan hebben, hun rijbewijs hebben gehaald of Nederlander zijn geworden.

Wat zeg je bij een verjaardag?• Gefeliciteerd met je verjaardag.• Van harte gefeliciteerd.• Van harte!• Proficiat!

Wat zeg je bij een geboorte?• Gefeliciteerd met de geboorte van je kindje.• Van harte gefeliciteerd met de geboorte van je zoon/dochter.• Gefeliciteerd met jullie baby.

Wat zeg je bij een huwelijk?• Gefeliciteerd met jullie huwelijk.• Veel geluk samen.• Van harte gefeliciteerd met jullie 12½-, 25- of 50-jarige huwelijk.

Iemand sterkte of beterschap wensenBij ziekte wens je iemand beterschap.Sommige mensen worden niet meer beter. Dan wens je ze natuurlijk geen beterschap. Je kunt ze dan beter sterkte wensen.

Wat zeg je als iemand ziek is?• Van harte beterschap!• Ik hoop dat je gauw beter wordt.• Heel veel sterkte gewenst.• Sterkte!• Ik denk aan je.• Ik leef met je mee.

CondolerenAls mensen overlijden, laat je de familie weten dat je meeleeft. Dit noem je condoleren.

Reageren op familieberichten

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

1 4 KleurRijker

Wat zeg je als iemand is overleden?• Gecondoleerd.• Veel sterkte toegewenst.

Een hand geven of zoenenBij alle belangrijke gebeurtenissen, blij of verdrietig, geef je mensen een hand. Soms zoenen mensen elkaar op de wang. Dit doe je alleen als je iemand goed kent.

Hulp aanbiedenSoms hebben mensen hulp nodig. Je kunt dan vragen of je kunt helpen. Zo laat je ook zien dat je meeleeft.

Wat zeg je als je wilt helpen?• Kan ik iets voor je doen?• Heb je hulp nodig?• Laat het weten als ik je kan helpen.



• het familiebericht• verdrietig• meeleven• het kaartje• feliciteren• de gebeurtenis• de jarige• gefeliciteerd• van harte• proficiat

• de geboorte• beterschap• de ziekte• overlijden• condoleren• gecondoleerd• sterkte• zoenen• de hulp • aanbieden

Lees de tekst ‘Reageren op familieberichten’ nog een keer. Welke belangrijke woorden ken je nog niet? Schrijf de woorden op in jouw woordenlijst achterin. Wat betekenen de woorden? Schrijf de betekenis ook op.


1. Welke blije of verdrietige gebeurtenissen heb je meegemaakt? Leefden andere mensen met je mee? Wat deden ze?

2. Wat doe jij bij een blije of verdrietige gebeurtenis van iemand? Stuur je een kaartje? Ga je ernaartoe?

Inkijkvoorbeeld

1 5De buurt

30 Trek een lijn.Wat hoort bij elkaar?

3. Reageren mensen in Nederland anders dan in jouw land? Wat is er anders? Wat is hetzelfde?

4. Wanneer geef jij een hand? En een zoen? 5. Stuur jij mensen een kaartje? Wanneer doe je dat?

Ga naar www.kleurrijker.nl. Maak de opdrachten.PC






Bram en Tamara hebben een nieuw huis. Gefeliciteerd met je rijbewijs!

Laila heeft een dochter gekregen. Beterschap.

De vader van Hamid is overleden. Hoera, een baby!

Mark en Vera zijn 12½ jaar getrouwd.

Tom heeft zijn rijbewijs gehaald.

Van harte gefeliciteerd!

Gecondoleerd.

Filiz is jarig.

Malik is ziek.

Veel geluk in jullie nieuwe woning!

Gefeliciteerd met jullie huwelijk!

Gebeurtenis ZinnenInkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

1 6 KleurRijker


Bedenk voor jezelf: hoe reageer je? Bespreek daarna je antwoorden.

Situatie 1

Je kent de ouders van Kim. Je ziet deze advertentie in de krant. Hoe reageer je?

Situatie 2 Je kent Marcel de Munnik. Je ziet deze advertentie in de krant. Hoe reageer je?

Situatie 3

Je kent dit echtpaar. Je ziet deze advertentie in de krant. Hoe reageer je?

Situatie 4

Je kent Mai Stemkens. Je ziet deze advertentie in de krant. Hoe reageer je?

Welke situaties vind je moeilijk? Wat kun je doen of zeggen? Zijn er nog andere situaties die je moeilijk vindt?

GeborenKim

dochter vanTon en Wilma

de Cort-van den Akker

zusje van Dave

5 januari 2009

Vandaag trouwenMarcel de Munnik

en Kelly Brok

zaterdag 28 maart 2009

Den Bosch

50 JAAR GETROUWDMaartje & Henk v/d

Helm-Hermes

TEEUWISHOEK NU IN ‘T GOUD

15-3-2009Teeuwishoek 8

5481 VR Schijndel

Na alle fijne jaren die ik met hem mocht beleven, heb ik geheel onverwacht afscheid moeten nemen van mijn lieve man

Jac Beurkensechtgenoot vanMai Stemkens

Hij overleed op 63 jarige leeftijd.

Beesel: Mai Beurkens-Stemkens

Familie Beurkens Familie Stemkens

Venlo, 2 april 2009Corr. adres: Schoolberg 8, 5954 AR Beesel

Inkijkvoorbeeld

1 7De buurt

32 Werk samen.

Bekijk de kaart. Geef antwoord op de vragen. Bespreek daarna je antwoorden.

1. Voor wie is de kaart?2. Wie heeft de kaart geschreven?3. Wanneer is de kaart geschreven?4. Waarom is de kaart geschreven?

2 mei 2011

Beste Lotte,

Van harte gefeliciteerd met je verjaardag!Ga je nog wat leuks doen vandaag?Ik kom snel langs om je te feliciteren!Geniet van de dag en tot binnenkort.

De groeten van Klaas-Jan

Lotte Hartman

Marga Klompelaan 6

6836 BH Arnhem

33 Lees de situaties.Schrijf de kaarten.

Schrijf ook het adres op de kaart.

Situatie 1Je vriendin heeft een dochtertje gekregen.Je stuurt een kaartje om haar te feliciteren.Je vriendin heet Ana Popova.Haar adres is Beeklaan 45b, 2562 AA Den Haag.

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

1 8 KleurRijker

......... ............. ........

..............................Ana,

Van harte ..........................................met de ...............................................................................................................................................................................................................................................................................................

...........................................................

...............................................,

............................................................

............................................................

............................................................

...........................................................

...........................................................

............................................................

............................................................

Situatie 2Kennissen van jou gaan trouwen.Je stuurt een kaartje om ze te feliciteren.Je kennissen heten Nick den Dolder en Lucy Mutters.Hun adres is Oudestraat 38, 9712 GK Groningen.

Inkijkvoorbeeld

1 9De buurt

...............................................,

............................................................

............................................................

............................................................

...........................................................

...........................................................

............................................................

............................................................

Situatie 3De moeder van een kennis is overleden.Je stuurt een kaartje om te condoleren.Je kennis heet Bart van Dam.Zijn adres is Kneppelweg 12, 1104 MA Amsterdam.


1. Wat heb je opgeschreven?2. Is de kaart netjes geschreven?3. Heb je het goede adres op de kaarten geschreven?4. Wat vind je nog moeilijk?

Bespreek de kaarten met je docent.


Kun je nu zelf reageren op familieberichten, denk je? Dan kun je een opdracht doen voor je portfolio. Bespreek dit met je docent of begeleider.


Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

2 0 KleurRijker

Mark en Vera Mulder gaan een tuinfeest geven. Vera overlegt met haar buurman Hamid over het feest. Ze maken afspraken over lawaai op het feest.

Vera Hé Hamid.Hamid Hallo Vera. Hoe is het met je?Vera Goed. Met jou ook?Hamid Ja hoor.Vera Zeg, Mark en ik geven vrijdag bij ons thuis een feest. We zijn 12½

jaar getrouwd.Hamid Wat leuk. Alvast gefeliciteerd.Vera Dank je. Wij vieren dit met familie en vrienden bij ons in de tuin.

We gaan barbecueën. Komen jij en Filiz ook?Hamid Wij kunnen dan helaas niet. Maar het wordt vast een mooi feest.

Jullie tuin is groot genoeg voor een feest.Vera Ja, het wordt zeker leuk. Ik wil jullie alleen wel waarschuwen dat

er misschien wat lawaai zal zijn. Er komen namelijk veel mensen. Ik hoop dat jullie daar begrip voor hebben.

Hamid Natuurlijk begrijpen we dat. Wij hebben ook weleens een feestje. Als het gezellig is, dan maken mensen meer lawaai. Hoelang duurt jullie feest?

Vera Het wordt niet erg laat. We beginnen om zes uur ‘s avonds. Om één uur is het rustig. Vinden jullie dat goed?

Hamid Nou, ik moet zaterdag al vroeg naar mijn werk. Eén uur vind ik dan een beetje laat.

Vera Dat begrijp ik. Als we om twaalf uur rustig zijn, is dat beter?Hamid Dat is prima. Dan hebben wij ook genoeg tijd om te slapen.Vera Oké, dat is afgesproken.Hamid Oh ja, mensen maken meestal veel lawaai als ze afscheid nemen.

Willen jullie daarop letten? Anders is iedereen in de straat weer wakker.

Vera Dat is goed. Ik zal het tegen onze gasten zeggen. Fijn dat je dit zegt. Ik had daar nog niet aan gedacht. Bel ons als we toch te veel lawaai maken.

Hamid Dat zullen we doen. Veel plezier alvast.Vera Dankjewel. Dag.Hamid Dag.

Een tuinfeest

Inkijkvoorbeeld

2 1De buurt



• het tuinfeest• overleggen• de afspraak• het lawaai• alvast

• barbecueën • waarschuwen• afscheid nemen• de gasten• veel plezier

Lees de tekst ‘Een tuinfeest’ nog een keer. Welke belangrijke woorden ken je nog niet? Schrijf de woorden op in jouw woordenlijst achterin. Wat betekenen de woorden? Schrijf de betekenis ook op.





PC

40 Schrijf op.

Lees de tekst ‘Een tuinfeest’ nog een keer en beantwoord de vragen. Bespreek daarna je antwoorden.

1. Waar gaan Mark en Vera het feest geven?

A. bij hen thuis | B. in de tuin | C. bij Filiz en Hamid

2. Hoe laat is het feest afgelopen?

A. twaalf uur | B. één uur | C. twee uur

3. Hoeveel jaar zijn Mark en Vera getrouwd?

4. Wat moet Hamid doen als er te veel lawaai is?

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

2 2 KleurRijker

42 Werk samen.

Cursist A: je bent de buurman of de buurvrouw van cursist B. Cursist B: je gaat iets doen waar andere mensen last van kunnen hebben. Je gaat de buren waarschuwen.


Werk samen.

Cursist A: je bent de buurman of de buurvrouw van cursist B. Cursist B: je gaat iets doen waar andere mensen last van kunnen hebben. Je gaat de buren waarschuwen.


1. Goed hoor. Zeg, morgen geven wij een feestje. Dat kan wat lawaai geven.

2. Dank je. Ik ben hier om te vertellen dat onze verbouwing morgen begint. De bouwers zetten stenen op de stoep. Ik hoop dat jullie er langs kunnen.

1. Daar ben ik blij om. Tot ziens!2. Dankjewel voor je begrip. Dag!

1. Dag buurman/buurvrouw, hoe gaat het?

2. Ha, daar hebben we de buurman/buurvrouw. Leuk je te zien.

1. Dat geeft niet. Voor een keertje is dat niet erg.

2. Dat hoop ik ook. Maar ja, zonder stenen kun je niet verbouwen.

41

5. Welke afspraken maken Hamid en Vera met elkaar? Noem twee afspraken.

1. Hoi … (zeg de naam), hoe is het?2. Hallo buurman/buurvrouw, alles

goed?

Inkijkvoorbeeld

2 3De buurt

1. Prima. Ik kom even zeggen dat wij straks gaan barbecueën. Ik hoop dat je daar geen last van hebt.

2. Ja hoor. Met jou ook, hoop ik. Morgenmiddag hebben we een kinderfeestje. Dat zal wel herrie geven. Dus ik meld het maar even.

1. Oh, toen de barbecue aanging, bedoel je? Dat is vervelend. Ik zal er rekening mee houden. Is dat goed?

2. Ik zal de muziek niet te hard zetten. Oké?

1. Ja, de vorige keer dat jullie gingen barbecueën stond de tuin vol rook. Ik hoop deze keer niet.

2. Wil je dan de muziek niet te hard zetten?

1. Dankjewel. Eet smakelijk vanavond. 2. Heel erg bedankt! Veel plezier

morgen.


1. Bekijk de gesprekken bij opdracht 41 en opdracht 42. Zie je verschillen?2. Hoe reageren de buren bij opdracht 41? En bij opdracht 42?3. Welke afspraken maken de buren bij opdracht 42?4. Maken je buren met jou afspraken, als ze iets gaan doen waar jij last van kunt hebben?

Hoe gaat dat?5. Maak jij afspraken met de buren, als jij iets gaat doen waar zij last van kunnen hebben?

Hoe doe je dat?6. Vind je het belangrijk om met je buren afspraken te maken, als je last van elkaar kunt

hebben? Waarom wel of waarom niet?

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

2 4 KleurRijker

46 Werk samen.

Cursist A: je geeft een feestje. Cursist B: je hebt last van de muziek en belt cursist A op.

Bedenk zelf zinnen, als dat nodig is. Ga met de rug naar elkaar toe zitten. Dan lijkt het op een echt telefoongesprek. Wissel na het gesprek van rol.

45 Werk samen.

Vergelijk je briefje bij de vorige opdracht met elkaar. Is het een duidelijk briefje? Kun je goed lezen wat er staat? Wat vind je nog moeilijk?

Bespreek het briefje met je docent.

44 Lees de situatie.Schrijf de brief.

SituatieIn je huis is een reparatie nodig.Morgenvroeg om acht uur komt het klusbedrijf.De reparatie zal de hele dag duren.De klussers gaan ook boren en timmeren.Dat geeft lawaai. Je wilt de buren waarschuwen. Maar de buren zijn niet thuis.

Inkijkvoorbeeld

2 5De buurt

Hallo … (zeg de naam van cursist A). Je spreekt met … (zeg je naam).

Zeg dat je belt omdat de muziek te hard staat. Vertel dat je kinderen nu niet kunnen slapen.

Goedenavond, u spreekt met … (zeg je naam).

Wat leuk dat je belt!

Wat vervelend dat jullie last hebben van onze muziek.

Zeg dat je dat ook vervelend vindt. Vraag of de muziek iets zachter kan.

Zeg dat je dit fijn vindt. Bedank cursist A voor zijn/haar begrip.

Ja, natuurlijk. Ik zal de muziek gelijk zachter zetten.

Dat is geen probleem. Slaap lekker alvast!

En jullie nog veel plezier vanavond. Dag!


1. Was het een goed gesprek? Wat vond je nog moeilijk?2. Konden jullie elkaar goed verstaan? En begrijpen?3. Waren jullie beleefd?4. Heb je je vragen goed gesteld? En je antwoorden goed gegeven?

Oefen het rollenspel eventueel nog een keer. Maak het gesprek een beetje anders.

Bespreek met je docent hoe het rollenspel gegaan is.


Kun je nu zelf de buren informeren over (aankomende) overlast, denk je? Dan kun je een opdracht doen voor je portfolio. Bespreek dit met je docent of begeleider.


Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

2 6 KleurRijker

Je woont nooit alleen in een buurt. Er zijn altijd andere mensen. Met deze mensen probeer je rekening te houden. Je probeert geen dingen te doen die vervelend zijn voor anderen.

Toch doe je soms iets waar een ander last van heeft. Je geeft een feestje met harde muziek. Of je bent je huis aan het verbouwen. Dit noem je overlast. Weet je dat je voor overlast gaat zorgen? Bespreek dat met je buren. Dan kun je samen afspraken maken.

Sorry zeggenHeb je overlast veroorzaakt? Dan zeg je sorry. Dit heet ook wel: je excuses maken of je verontschuldigen.

Wat zeg je dan?• Sorry.• Het spijt me.

Wat zeg je als iemand sorry zegt tegen jou?• Dat is niet erg.• Dat geeft niks.of • Dat vind ik echt vervelend.• Zorg dat het niet nog eens gebeurt.

Heeft iemand iets gedaan wat vervelend is voor jou? Dan kun je dat best zeggen. Vertel ook waarom je het vervelend vindt. Vaak hebben anderen daar begrip voor.

Met elkaar praten is heel belangrijk. Zo maak je de buurt leuk. Voor jezelf en voor je buurtgenoten.

Samen in de buurt



• rekening houden met• verbouwen• de overlast• veroorzaken• je excuses maken

• zich verontschuldigen• sorry• het spijt me• dat geeft niks• het begrip

Lees de tekst 'Samen in de buurt’ nog een keer. Welke belangrijke woorden ken je nog niet? Schrijf de woorden op in jouw woordenlijst achterin. Wat betekenen de woorden? Schrijf de betekenis ook op.

Inkijkvoorbeeld

2 7De buurt

53 Bespreek met elkaar.Waar gaan de teksten over?

Cursist A: je leest tekst 1. Doe nu de map dicht. Vertel cursist B in je eigen woorden wat er in de tekst staat. Lees daarna de tekst samen nog een keer.

Ga daarna verder met tekst 2. Wissel steeds van rol.





PC

Tekst 1Ik geef een feestje. Het feestje is ’s avonds. Er is ook harde muziek. Door de muziek kan de buurman niet slapen. Dat is vervelend voor hem. De volgende dag zeg ik sorry tegen de buurman. Dat vindt de buurman fijn.

Tekst 3De zoon van mijn buurman heeft een brommer. Hij rijdt er vaak op. De brommer maakt veel lawaai. Dat vind ik niet leuk. Daarom praat ik erover met de buurman. We spreken af dat hij met zijn zoon gaat praten.

Tekst 2Ik ga mijn huis verbouwen. Daarvoor heb ik stenen nodig. De stenen liggen voor mijn huis. De buren hebben hier last van. Daarom schrijf ik een briefje. Ik vertel ze over de verbouwing. Dan weten ze waarom de stenen op straat liggen.


1. Welke overlast kun je bedenken? Maak samen een lijst. 2. Wat kun je doen om overlast minder erg te maken? Praat je daarover met je buren?3. Heb je weleens overlast veroorzaakt? Wat voor overlast was dat? 4. Wat doe je als je overlast hebt veroorzaakt? Zeg je sorry? Schrijf je een briefje?5. Wat doe je als je buren overlast veroorzaken? Zeg je iets tegen je buren? Wat zeg je

dan?

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

2 8 KleurRijker


Bedenk voor jezelf: wat zeg je? Of: wat vraag je? Bespreek daarna je antwoorden.

Situatie 1Je bent ’s avonds in huis aan het verbouwen. Dit maakt veel lawaai. De buren komen hierover klagen. Wat zeg je?

Situatie 2Je hebt het vuilnis buiten laten staan. Het is warm weer, dus het stinkt. De buurman vraagt of je de vuilnis weg wilt brengen. Wat zeg je?

Situatie 3De buren hebben een kat. De kat loopt vaak buiten. Hij graaft steeds in je tuin. Jij vindt dit vervelend. Wat zeg je?

Situatie 4De buurman en jij hebben ruzie gehad. Daarvan heb je nu spijt. Wat zeg je?

Situatie 5De buurman heeft ’s nachts een grote tuinlamp aan. Jij hebt hier last van. Wat zeg je?


Kun je nu zelf sorry zeggen na overlast of schade, denk je? Dan kun je een opdracht doen voor je portfolio. Bespreek dit met je docent of begeleider.







PC

Inkijkvoorbeeld

2 9De buurt

Ga naar www.kleurrijker.nl.Maak de opdracht.

Met Gramm@foon oefen je de Nederlandse grammatica.• Kies een onderwerp.• Lees de tekst.• Maak de oefeningen.• Maak de toets.

• Begrijp je nu alles? Wat begrijp je nog niet?• Vertel in je eigen woorden waar de film over gaat.

• Wat is anders in jouw land?• Ben je het eens met de persoon? Wat is jouw mening? Waarom?

Ga naar www.kleurrijker.nl.Bekijk de film Module 10.



Einde

Einde

Ga naar www.kleurrijker.nl.Maak de opdracht.

Ben je klaar voor een oefenexamen? Doe de examentrainer.

Log in op de website en kies de examentrainer. Kies Burgerschap, module 10: De buurt.


Einde

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

3 0 KleurRijker

Schrijf de betekenis van de woorden op.

Hoe? Dat mag je zelf kiezen. Bijvoorbeeld in je eigen taal, of in het Nederlands. Met een voorbeeldzin, of met een tekening.

Woord Betekenis

aanbieden

aangenaam

afscheid nemen

de afspraak

alvast

barbecueën

het begrip

beterschap

binnenkomen

binnenkort

de bioscoop

de buren

condoleren

dat geeft niks

je excuses maken

het familiebericht

feliciteren

de gasten

de gebeurtenis

de geboorte

gecondoleerd

gefeliciteerd

helaas

het spijt me

de hulp

de jarige

het kaartje

Einde

Inkijkvoorbeeld

3 1De buurt

koffiedrinken

een kopje koffie

langskomen

later

het lawaai

meeleven

ontmoeten

oorspronkelijk

de overlast

overleggen

overlijden

proficiat

rekening houden met

sorry

sterkte

het tuinfeest

tv kijken

uitnodigen

uitpakken

van harte

veel plezier

verbouwen

verdrietig

verhuizen

zich verontschuldigen

veroorzaken

vlakbij

zich voorstellen

waarschuwen

wennen

welkom

de ziekte

zoenen

Inkijkvoorbeeld

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

3 2 KleurRijker

Schrijf jouw nieuwe woorden op in deze lijst. Schrijf ook de betekenis op. Vul minimaal drie woorden in.

Woord Betekenis

Kies vijf woorden uit de woordenlijst. Spreek ze uit.

Kies opnieuw vijf woorden uit de woordenlijst. Maak een zin waarin het woord voorkomt en spreek deze uit.

Kies vijf moeilijke woorden uit de woordenlijst. Vraag aan een andere cursist wat de woorden betekenen.

Inkijkvoorbeeld

3 3De buurt

De buurt Doelen Dat kan ik goed.

Dat moet ik nog oefenen.

Dat heb ik gedaan voor mijn portfolio.

1. Kennis maken met de buren.

1. Ik kan me voorstellen aan de buren.2. Ik kan vragen beantwoorden over mijn gezin, het land waar ik vandaan kom enzovoort.3. Ik kan vragen stellen aan de buren over hun gezin.4. Ik weet wat ik wel en niet kan vragen bij een kennismaking.

2. Buren uitnodigen.

1. Ik kan de buren uitnodigen voor koffie of voor een feestje.

3. Reageren op familieberichten.

1. Ik kan reageren op familieberichten. Bijvoorbeeld bij geboorte, huwelijk, ziekte of overlijden.

4. De buren informeren over (aankomende) overlast.

1. Ik kan de buren laten weten dat er overlast zal komen.

5. Overleggen met de buren over minder overlast.

1. Ik kan met de buren overleggen over het verminderen van overlast.

6. Excuses maken na overlast of schade.

1. Ik kan sorry zeggen als ik overlast of schade heb veroorzaakt.

Bespreek met je docent of begeleider wat je nog kunt oefenen.

Vul in.Wat kun je nu?

Einde

Inkijkvoorbeeld

TGN

- Trainer TG

N - Trainer

TGN

- Trainer TG

N - Trainer

TGN

- Trainer TG

N - Trainer

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

3 4 KleurRijker

TGN TGN-trainerModule 7

TGN betekent Toets Gesproken Nederlands. Op het inburgeringsexamen doe je een TGN. In de volgende vijf opdrachten oefen je de TGN, op de computer of met deze map.

Wil je één of meer van de opdrachten op de computer doen? Ga naar www.kleurrijker.nl. Kies TGN-trainer. Doe deze map dicht! Maak de opdracht(en) op de computer.

Wil je oefenen met het boek? Werk samen.

1 Werk samen.

Cursist A: lees de zin hardop. Cursist B: doe je map dicht. Luister goed. Zeg de zin na. Ben je goed te verstaan?Wissel daarna van beurt. Let op: je hoeft de zin niet te begrijpen.

• Iedereen liegt weleens.• Stamt de mens van de apen af?• Je moet iedere dag twee ons groente eten.• Tijdens de zomer gaan veel mensen op vakantie.• Het laatste nieuws kun je in de krant lezen.• Op vrijdag eten veel mensen vis.• Een aspirine helpt tegen hoofdpijn.• Op het station mag niet gerookt worden.• Als je blind bent, kun je niet autorijden.• Dieven breken meestal ’s nachts in.• Kantoren zijn vaak na vijf uur gesloten.• Spaarlampen verbruiken minder energie dan gewone lampen.

2 Werk samen.

Cursist A: lees de vraag hardop. Cursist B: doe je map dicht. Geef antwoord op de vragen. Geef je het goede antwoord? Wissel daarna van beurt.

• Bestaat ijs uit water of uit zand?• Kun je in de zee zwemmen of hardlopen?• Is een vaas voor bloemen of planten?• Is een knuffelbeest hard of zacht?• Kun je met een schaar knippen of scheuren?• Heeft een olifant een slurf of een toeter?• Zitten er aan je hand vingers of tenen?• Is een kabouter echt of nep?• Staat er in een winkel een altaar of een toonbank?

Inkijkvoorbeeld

TGN

- Trainer TG

N - Trainer

TGN

- Trainer TG

N - Trainer

3 5De buurt

• Kun je met geld betalen of eten?• Wat voor geluid maakt een hond?• Waar kun je op zien hoe laat het is?• Hoe noem je iemand die een auto bestuurt?• Waar kun je een brief in versturen?

3 Werk samen.

Cursist A: lees de zin hardop. Cursist B: doe je map dicht. Luister goed. Zeg de zin na. Ben je goed te verstaan?Wissel daarna van beurt. Let op: je hoeft de zin niet te begrijpen.

• Een koe geeft melk.• Kauwgom moet je niet doorslikken.• Kaas is gemaakt van melk.• In het verkeer moet je je hoofd koel houden.• Het is vervelend als mensen voordringen in de winkel.• Rond zes uur is het erg druk in de supermarkt.• De gasrekening moet altijd vooruit worden betaald.• In grote steden zijn duiven vaak een probleem.• Een leraar is tijdens de schoolvakanties vrij.• Wol en zijde kun je het beste met de hand wassen.• Als je hoogtevrees hebt, moet je niet in een flat gaan wonen.• Kunstenaars zijn vaak een beetje gek.

4 Werk samen.

Cursist A: lees het woord hardop voor. Cursist B: doe je map dicht. Luister goed naar het woord. Wat is het tegenovergestelde? Voorbeeld: wit | zwart.Wissel daarna van beurt.

• anders• waarheid• haat• oprollen• aankomst

• per ongeluk• bejaarde• onbekend• zwaar• trouw

Inkijkvoorbeeld

TGN

- Trainer TG

N - Trainer

MO

DU

LE

BU

RG

ER

SC

HA

P

10

3 6 KleurRijker

5 Werk samen.

Cursist A: lees verhaal 1 hardop voor. Cursist B: doe je map dicht. Luister goed naar het verhaal. Vertel daarna in je eigen woorden waar het verhaal over gaat. Wissel daarna van beurt. Ga verder met verhaal 2.

Verhaal 1Steven staat op de trein te wachten. De trein heeft vijf minuten vertraging. Daarom gaat Steven een kopje koffie halen. Bij het winkeltje staat een grote rij. Steven moet lang wachten. Daardoor mist hij bijna zijn trein. Gelukkig kan hij nog net op tijd instappen. Helaas heeft hij wel koffie gemorst op zijn broek. Dat komt doordat hij hard heeft gerend.

Verhaal 2Marja heeft last van haar rug. Ze besluit een warm bad te nemen. Als ze klaar is, wil ze uit bad stappen. Maar dat gaat niet. Haar rug doet te zeer. Ze moet wachten tot haar man thuiskomt. Als haar man thuis is, haalt hij haar gauw uit bad. Haar rug doet nog steeds zeer, maar ze is wel lekker schoon geworden.

Inkijkvoorbeeld

kleurrijker burgerschap

Documents