KızamıkKızamıkçık

Kongenital Kızamıkçık Sendromu Sürveyans Genelgesi 2010

KIZAMIK

2002- 2010Kızamık ve Kızamıkçığın Eliminasyonu ve

Kongenital Kızamıkçık Sendromunun Önlenmesi

Kızamık Olgu Sayısı

2001 – 30.5092009 - 4 (3 importe , 1 importe olgu ile ilişkili olgu)

Kızamık aşılama hızı 2002 –% 822009 - % 97

2002 …… Kızamık Eliminasyon Programı 2006 …… Kızamıkçığın Eliminasyonu ve Konjenital Kızamıkçık Sendromunun Önlenmesi Programı

Program hedefleri;• Kızamık, kızamıkçık ve konjenital kızamıkçık sendromunu

önlemek • 2010 yılı sonuna kadar Türkiye’de yerli kızamık ve kızamıkçık

virüs dolaşımını durdurmak,• 2010 yılından sonra dışarıdan gelecek yeni virüslerin

Türkiye’de yerleşmesini önlemek

Yeni genelge kapsamında

• Sürveyansın yıl boyunca sürdürülmesi• Şüpheli/ olası olgu tanımına uyan tüm olguların

incelenmesi• İmportasyon, aşı yetersizliği, eksik aşılılık…

durumlarının sorgulanması• Aktif sürveyansın AFP ve MNT sürveyansına

entegrasyonu• Riskli ülkelerden gelebilecek importe olgular için

önlem alınması

KIZAMIK KIZAMIKÇIK KKS

Bildirim Grubu A Grubu A Grubu C Grubu

Vaka sınıflaması Olası/ Kesin Kesin Olası/ Kesin

Sağlık Müdürlüğüne Bildirim Olası/ Kesin Kesin Olası/ Kesin

Sağlık Bakanlığına Bildirim Olası/ Kesin Kesin Kesin

Kızamık Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

Kızamık için Klinik Tanımlama

38 0 ‘den yüksek ateş ve

Makülopapüler döküntü ve

Öksürük veya

burun akıntısı veya

konjunktivit

Kızamık Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri

Kızamığa özgü IgM antikoru saptanması veya

Kızamık virüs izolasyonu veya

RT -PCR ile kızamık viral RNA saptanması veya

2-4 hafta arayla alınan serum örneklerinde kızamığa özgü IgG antikor titresinde belirgin (en az 4 kat) artış

Şüpheli VakaMakülopapüler döküntüyle seyreden herhangi

bir hastalık

Olası Kızamık Vakası (Klinik Vaka)Klinik tanımlamayla uyumlu vaka

Kesin Kızamık Vakası

Lab ile Doğrulanmış Vaka

• Laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka

veya • yakın zamanda aşılanmış

ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan vaka

Epidemiyolojik İlişkili Vaka

• Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan olası vaka

(semptomların başlamasından 7–18 gün önce temas- ilişkisi bulunma durumu)

Kızamıkçık Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

Kızamıkçık için Klinik Tanımlama

Makülopapüler döküntü ve

Servikal/suboksipital/postauriküler adenopativeya

artralji/artrit

Kızamıkçık Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri

Kızamıkçığa özgü IgM antikoru saptanması veya

Kızamıkçık virüs izolasyonu Veya

RT-PCR ile kızamıkçık viral RNA saptanması veya

2-4 hafta arayla alınan serum örneklerinde kızamıkçığa özgü IgG antikorunda en az 4 kat artış

Şüpheli Kızamıkçık VakasıMakülopapüler döküntüyle seyreden herhangi bir

hastalıkOlası Kızamıkçık Vakası (Klinik Vaka)

Klinik tanımlamaya uyan vaka

Kesin Kızamıkçık Vakası

Lab ile Doğrulanmış Vaka

• Laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka

veya • yakın zamanda aşılanmış

ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan vaka

Epidemiyolojik İlişkili Vaka

• Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan olası vaka

(semptomların başlamasından 12–23 gün önce temas- ilişkisi bulunma durumu)

Konjenital Kızamıkçık Sendromu Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

KKS için Klinik Tanımlama

A GRUBU

• Sensorinöral işitme kaybı• Konjenital kalp hastalığı• Pigmenter retinopati• Katarakt• Konjenital glokom

B GRUBU• Purpura• Splenomegali• Mikrosefali• Gelişme geriliği• Meningoensefalit• Radiolusent kemik hastalığı• Doğumdan sonraki ilk 24

saat içinde başlayan sarılık

1 yaşından küçük bir çocukta, A grubu bulgulardan en az iki veya A ve B grubu bulgulardan bir konjenital durumun bulunması

KKS Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri

Kızamıkçığa özgü IgM antikorunun saptanması veya

Kızamıkçık aşısı uygulanmamış olmasına rağmen; 6-12 aylar arasında en az iki kez kızamıkçığa özgü IgG antikor

düzeyinin aynı düzeyde devam ettiğinin gösterilmesi veya

Uygun klinik örnekte kızamıkçık virüsü saptanması (RT- PCR ile nükleik asid saptanması veya kızamıkçık virüs izolasyonu)

Şüpheli KKS VakasıBir yaşından küçük bir çocukta, A grubu klinik

bulgulardan en az birinin bulunmasıOlası KKS Vakası (Klinik Vaka)

Başka bir etiyolojik açıklama yapılamayan bir bebekte, A grubundan en az iki veya A ve B gruplarından birer

klinik gösterge saptanması

Kesin KKS Vakası

a. Laboratuvarla Doğrulanmış KKS Vakası: Şüpheli bir vakada, konjenital kızamıkçık

sendromunun laboratuvar kriterlerinin bulunması.

b. Epidemiyolojik Bağlantılı KKS Vakası: Annesinde gebeliği sırasında doğrulanmış kızamıkçık

enfeksiyonu saptanmış olan bir bebekte, A grubundan en az bir klinik gösterge saptanması.

Sağlık Müdürlüğü(son sınıflama)

Bölge Hıfzısıhha Müdürlüğü

SONUÇEn geç 48 saat içinde

bildirilecek

RSHMBHER AY

İl Vaka Cetveli İle

SAĞLIK BAKANLIĞI

örnek

örn

ek

HASTANE/ ÖZEL KURUM

Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formunu doldurVaka İnceleme Formunu doldurSerum gönder, sıcak vakaysa idrar ve nazofarengeal sürüntü de al ve gönder

Ulusal Kızamık/Kızamıkçık Sürveyansı Akış Şeması

Aile Hekimi

TSM/Sağlık Grup Başkanlığı

İl Sağlık Müdürlüğü

Hastaneler/Özel Sağlık Kuruluşları

BHM LaboratuvarıSağlık Bakanlığı

Bul. Hast. ve Salgın Kont. Dai Bşk.

RSHMB

IgM (-) IgM (+)

Döküntüden sonraki ilk 3 gün içerisinde alınmış ise tekrarlanacak

İzolasyon için örnek iste ve gönder Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç FormuBHM Haftalık Formunu gönder

Aktif sürveyans bildirimVaka İnceleme Formu (son sınıflama)İl Vaka Cetveli oluştur ve ayda 2 kez gönder

Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç FormuVaka inceleme formları tamamlanır tamamlanmazÖrnekleri formlarıyla gönderVaka Cetveli oluştur (haftada 1 kez) gönder

DSÖ

Sıcak vaka olup olmadığını değerlendir

Sıcak Vakaİhbar

Sıcak vaka değil

Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formunuve Vaka İnceleme Formunu doldur. Serum al ve gönder

İhbar

Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç FormuHaftada 2 kez numune gönderSıcak vakaysa hemen gönder

Salgın incelemesi başlat

İdrar ve nazofarengeal sürüntü de al ve gönder

İhbar

Genotip tayini

Kesin vaka ile temas öyküsü olan veya döküntünün başlamasından önceki 3 hafta içerisinde seyahat öyküsü olan

veya aşısız veya yaşına göre eksik aşılı olan

veya kümelenme gösteren olası kızamık/kızamıkçık vaka tanımına

uyan vaka

SICAK VAKA

Sıcak Vaka

• Serum (tüm şüpheli ve olası olgulardan)• Nazofaringeal sürüntü• İdrar

24 saat içinde transport

RSHMBLaboratuvarına

gönderilecek

Kız

amık

/ Kız

amık

çık

Vak

a B

ildiri

m

ve

Labo

ratu

var İ

stek

ve

Son

uç F

orm

u

Kız

amık

/ Kız

amık

çık

Vak

a İn

cele

me

Form

u

*Döküntünün başlamasından itibaren

ÖRNEK TÜRÜ YÖNTEM SÜRE *SERUM Ig M/ IgG 0- 28 günNazofarengeal Sürüntü Virus izolasyonu 0-4 günİdrar Virus izolasyonu 0-7 gün

Uygun Serum Örneği

Döküntü başlangıcından sonra 28 gün içinde alınmış

Hemolize edilmeden ayrılmış

Soğuk zincire uygun olarak saklanmış ve gönderilmiş

Kızamık/ Kızamıkçık Ig M – Şüpheliİlk 3 günde Ig M - Negatif

7-10 gün sonra ikinci serum örneği alınır

Şüpheli KKS Ig M – Negatif

6 aydan büyük bebek

Birkaç ay sonra Kızamıkçık Ig G için ikinci serum örneği alınır

6 aydan küçük bebek

Kızamıkçık Ig M ve Ig G için ikinci serum örneği alınır

Formların eksiksiz ve doğru doldurulmasıVaka Bildirim ve Laboratuvar İstek ve Sonuç FormuVaka İnceleme FormuKKS İnceleme Formu

Steril tüpe 5 ml kan örneği

ETİKETHastanın Adı Soyadı

Örneğin CinsiÖrneğin Alındığı Tarih

4-80c’de saklanmalı ve 24 saat içinde soğuk zincir kurallarına uygun biçimde Lab’a gönderilmeli

10-15 dk oda sıcaklığında beklettikten

sonra 3000 rpm devirde sanrifüj

Ya da

Hemoliz olmaması için hemen

buzdolabına alınması ve serum ayrılıncaya

dek bekletilmesi

Tam Kan DONDURULMAMALI

Serum örneği 24 saat içinde laboratuvara GÖNDERİLEMİYORSA

• Buzdolabında en fazla 5 gün saklanabilir

• 5 günden fazla saklanacaksa -200’de olmalı ve laboratuvara donmuş olarak buz kutuları içinde ulaştırılır

NAZOFARENGEAL SÜRÜNTÜ

• 0-4 gün içinde• Viral taşıyıcı vasat içeren tüplere (RSHM tarafından

hazırlanacak)• Steril eküvyon kullanılarak• Laboratuvara gidene dek buzdolabında +40’de

saklanır• 24 saat içinde gönderilemezse eküvyon taşıyıcı

vasatın içinde dikkatlice çalkalanır ve atılır

İDRAR ÖRNEĞİ

• 0-7 gün içinde• 10-40 ml yeterli • Mümkünse sabah ilk idrar• Steril olması için idrar kültür kabı ya da tek

kullanımlık 50 ml’lik santrifüj tüpü• Laboratuvara gidene dek buzdolabında saklanır• Asla dondurulmaz• Saklanması için viral taşıyıcı vasat gerekmez

KKS sürveyansı

KKS Vaka İnceleme FormuSerum örneği alınmasıVirus izolasyonu için – idrar örneği

• Sadece kızamıkçığa karşı bağışık olan kişiler ile temas etmeli

• Duyarlı gebe kadınlarla temas etmemesine dikkat edilmeli

KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGRE

EDİLMESİ

• Pediyatri• Dahiliye • Enfeksiyon hastalıkları• Yenidoğan• Kadın hastalıkları ve doğum• KBB• Kardiyoloji• Göz servisleri ve poliklinikleri• AFP için de ek olarak nöroloji servisi ziyareti

İki haftada bir kurum ziyareti

KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGRE

EDİLMESİ

İlgili hastane sorumlularının belirlenmesi ve bu konuda hizmet içi eğitim almaları

Hasta yatış defterlerinin incelenmesi

ICD-10 sisteminde aranacak olan tanılar ve kodları

• Kızamık (Rubeola)…………………………………... B05• Kızamıkçık (Rubella)………………………………... B06• Konjenital Kızamıkçık (Rubella) sendromu..35.0• Beşinci Hastalık (Eritema Infeksiyozum) …. B08.3• Altıncı Hastalık (Roseola Infantum) ………… B08.2

Sağlık Müdürlüğü

İKİ HAFTADA BİRAktif Sürveyans İl İzlem Formu

ile

SAĞLIK BAKANLIĞI

KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGRE

EDİLMESİ