kind per jaar. er zijn ongeveer - straatverplegers · pendleton – die er een carrière als...
TRANSCRIPT
22 dagen geleden
In Nederland zwerven nu ruim 27.000 mensen op straat. Dat
is 50 procent meer dan in 2009. Toch kunnen we dit probleem
vrij eenvoudig oplossen. Hoe? Door gul in onze daklozen te
investeren, te beginnen met een gratis appartement voor
iedereen. Dat klinkt duur, maar we besparen er 1,3 miljard
euro mee.
Waarom we alle daklozen
een gratis huis moeten
geven CorrespondentVooruitgang
Rutger BREGMAN
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
1 sur 16 24/04/14 16:30
#18 uit het project HuisHome, over de slaap- en schuilplaatsen van daklozen aan de randen vanAmsterdam. Foto: Nico Bick
S oms moet je een gek plan een kans geven. Al jaren kampte de Amerikaanse staat Utah
met een enorm daklozenprobleem. Duizenden zwervers sliepen onder de bruggen, in
de parkjes en op de straten van de grote steden. Politie en hulpverleners hadden er hun
handen vol aan. Lloyd Pendleton, de directeur van de daklozenopvang, was het zat. En hij
had een plan.
In 2005 begon het: the war on homelessness. En dan niet zoals dat meestal gaat in de
Verenigde Staten, met knuppels en pepperspray, maar door het probleem bij de wortel aan
te pakken. Het doel: alle daklozen de straat af. En het middel: gratis appartementen.
Pendleton begon met de 17 meest notoire daklozen die hij kon vinden. Toen zij twee jaar
later allemaal nog een dak boven hun hoofd hadden, breidde hij zijn plan gestaag uit. Of je
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
!!!!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
2 sur 16 24/04/14 16:30
Het doel: alle daklozen de
straat af. En het middel:
gratis appartementen
Toen ging het hard. Terwijl in buurstaat Wyoming het aantal
zwervers met 213 procent toenam, daalde in Utah het aantal
chronisch daklozen met 74 procent. Het bizarre: dit gebeurde in
een ultraconservatieve staat. De Tea Party doet het al jaren geweldig
in Utah en Lloyd Pendleton is ook bepaald geen linkse jongen. ‘Ik
ben opgegroeid op een ranch, waar je leerde hard te werken,’
herinnert hij zich. ‘Ik vertelde de daklozen altijd dat ze een baan moesten zoeken, omdat ik
dacht dat dit het enige was wat ze nodig hadden.’
Pendleton – die er een carrière als zakenman op heeft zitten – veranderde van mening toen
hij tijdens een congres het financiële plaatje onder ogen kreeg. Wat blijkt: het uitdelen van
gratis woonruimte is een snoeiharde bezuiniging. Ambtenaren van de staat berekenden dat
een zwerver op straat 16.670 dollar per jaar kost (zorg, politie, justitie). Een appartement
inclusief de begeleiding van een hulpverlener kost daarentegen slechts 11.000 dollar per
jaar.
Het sommetje was snel gemaakt. Als het zo doorgaat, dan is er in 2015 geen beroepszwerver
meer te vinden in Utah. Dan zou het de eerste Amerikaanse staat zijn, ooit, die het
chronische daklozenprobleem heeft opgelost. En tegelijkertijd een fortuin heeft bespaard.
kind per jaar. Er zijn ongeveer1,5 miljoenbasisschoolkinderen.
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
3 sur 16 24/04/14 16:30
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
4 sur 16 24/04/14 16:30
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
5 sur 16 24/04/14 16:30
Iedere euro voor de
bestrijding en preventie
van dakloosheid verdien
je twee tot drie keer terug
#40 uit het project HuisHome. Foto: Nico Bick
Eind vorig jaar berichtte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat het aantal
daklozen flink is toegenomen in Nederland. Waren het er in 2009 nog 17.800, inmiddels zijn
het er meer dan 27.000.
Dat kost handenvol met geld.
Hoeveel precies? Het ministerie van Volksgezondheid liet het
uitzoeken, in 2011. In het rapportvan toen werden de kosten en
baten van de daklozenopvang tegen elkaar afgewogen. Denk aan:
gratis onderdak, hulpverlening, het verstrekken van heroïne,
preventie, enzovoorts. Wat blijkt? Er is geen investering die beter
rendeert dan een investering in een zwerver. Iedere euro voor de
Een goudmijn
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
6 sur 16 24/04/14 16:30
De onderzoekers stelden dan ook een groot aanvalsplan voor, waarvan de kosten een miljard
zouden bedragen. En de baten: 2,3 miljard. Met de winst kun je - ik noem maar wat – 65
Fyra’s kopen, een dikke 10.000 politieagenten opleiden of alle kinderen in Nederland, twee
dagen per week, 35 jaar lang, van gratis groente en fruit voorzien.Geen klein bier dus.
‘Opvang is beter en goedkoper dan het leven op straat,’ concludeerden de onderzoekers
droogjes. En dan rekenden ze alleen nog de besparingen voor de overheid mee, terwijl
bedrijven en bewoners ook voordeel zouden hebben bij een stad zonder zwervers.
Daklozenbeleid is win-win-win-win beleid.
Dus waar wachten we nog op?
Die vraag werd tien jaar geleden ook al gesteld. Wie toen rondliep in het centrum van een
van de grote steden, kwam geheid een dakloze tegen. Vooral rondom de stations was er veel
overlast - en de kosten liepen snel op. Dus terwijl Lloyd Pendleton in Utah met de uitvoer
van zijn plan begon, kwamen hulpverleners, ambtenaren en politici uit Amsterdam,
Rotterdam, Den Haag en Utrecht bij elkaar. Samen stelden ze hun Plan van Aanpak op.
Hoe een succesverhaal slecht afliep
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
7 sur 16 24/04/14 16:30
Toen brak de crisis uit. Het
duurde niet lang of het
Plaats: eerst in de vier grote steden, daarna in de rest van Nederland.
Methode: intensieve begeleiding en – jawel – onderdak voor iedereen.
Duur: februari 2006 tot februari 2014.
Het werd een enorm succes. Al na een paar jaar bleek de overlast in de grote steden met 65
procent te zijn afgenomen. Het drugsgebruik halveerde. De psychische en lichamelijke
gezondheid van de voormalige daklozen ging er sterk op vooruit en de bankjesin het park
bleven steeds vaker leeg. Op 1 oktober 2008 waren er al bijna 6.500 zwervers van de straat
gehaald. En alsof dat nog niet genoeg was: het financiële rendement voor de samenleving
bleek twee keer zo hoog als de investeringen die waren gedaan.
Maar toen brak de crisis uit. Het duurde niet lang of het snoeien begon. ‘Juist bij deze
kwetsbare groep werken de bezuinigingen contraproductief,’ waarschuwde de Amsterdamse
wethouder Eric van der Burg (VVD) nog.‘Nu winst pakken is op termijn verlies lijden.’
Nog in hetzelfde jaar besloot Amsterdam 6,5 miljoen te korten op de opvang.
In de tweede fase van het Plan van Aanpak, die in 2011 begon, was
het de bedoeling dat vrijwel alle daklozen een dak boven het hoofd
zouden krijgen. Vervolgens zou de focus op preventie komen te
liggen. Maar toen de tweede fase daadwerkelijk van start ging,
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
8 sur 16 24/04/14 16:30
2011 begon het Rijk te bezuinigen op het budget dat gemeenten voor de opvang krijgen.
Sommige wethouders probeerden nog ergens anders geld vandaan te halen, maar in 2012
moest al 50 procent van alle gemeenten korten op hun daklozen.Ondertussen nam, ook door
de crisis, het aantal huisuitzettingen toe. ‘Dat gemeenten zijn gaan bezuinigen begrijp ik
wel,’ vertelt Mathijs Tuynman, onderzoeker bij het Trimbos-instituut. ‘Zij maken de
kosten, krijgen steeds minder geld van het Rijk en zien de baten van de maatschappelijke
opvang niet direct terug op hun begroting.'
Zo kon het gebeuren dat het CBS in december 2013, drie maanden voor de afloop van het
Plan van Aanpak, een treurig persbericht de deur uitdeed. Het aantal daklozen had een
recordhoogte bereikt. In de grote steden zijn er nu meer zwervers dan in 2006, toen het
plan van start ging. En dat terwijl de grote decentralisaties, met bijbehorende kortingen, nog
moeten beginnen.
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
9 sur 16 24/04/14 16:30
#24 uit het project HuisHome. Foto: Nico Bick
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
10 sur 16 24/04/14 16:30
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
11 sur 16 24/04/14 16:30
'Ik heb nog nooit een
kosten-baten-analyse van
daklozenbeleid gezien die
negatief uitviel'
Er zijn veel dingen waar politici het hartstochtelijk oneens over mogen zijn. Maar het
daklozenprobleem valt daar eigenlijk niet onder. Dit probleem kan worden opgelost,
betrekkelijk eenvoudig zelfs, en dat levert nog geld op ook. Het grootste probleem van een
dakloze is dat hij geen dak boven zijn hoofd heeft.
Helaas zijn we opnieuw de weg van de symptoombestrijding
ingeslagen, van politieagenten die zwervers van hot naar her sturen,
van dokters die ze behandelen en vervolgens weer op straat zetten
en van hulpverleners die slechts pleisters plakken. Ondertussen zijn
er veertien leegstaande huizen voor iedere zwerver.'Als je met een
integrale blik kijkt, dan is dit kortetermijndenken,’ concludeert
Tuynman. ‘Ik heb nog nooit een kosten-baten-analyse van
daklozenbeleid gezien die negatief uitviel.' Helaas komt die ‘integrale blik’ steeds verder
onder druk te staan, nu er voor miljarden aan beleid wordt afgestoten naar gemeenten.
Ondertussen, meer dan 8.000 kilometer verderop, laat een conservatieve zakenman zien dat
het anders kan. Lloyd Pendleton probeert nu ook buurstaat Wyoming zo ver te krijgen dat ze
'Als zij lijden, lijden wij ook'
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
12 sur 16 24/04/14 16:30
gemeenschap. We zijn allemaal verbonden met elkaar.’
Mocht je dat morele appèl niet overtuigend vinden, kijk dan toch nog even naar het
financiële plaatje.
Schuil- en slaapplaatsen
De foto’s bij dit verhaal komen uit het project ‘HuisHome’ (2002-2004) van fotograaf
Nico Bick. In zijn werk onderzoekt hij het gebruik van openbare ruimten, met name
de (semi-)openbare ruimten waar de grens tussen publiek en het privé zichtbaar
wordt. Voor dit project fotografeerde hij slaap- en schuilplaatsen van daklozen
rondom Amsterdam, vaak gebouwd van kartonnen dozen, lompen of afval. Uit de
eigengemaakte bouwsels en hutten spreekt een bevreemdend soort optimisme en
daadkracht. Het zijn onderkomens die met zorg worden onderhouden en die de
fotograaf daarom ook met respect heeft proberen vast te leggen.
Kijk voor dit en andere projecten op zijn website
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
13 sur 16 24/04/14 16:30
Op een grasveldje in Amsterdam, naast de snelweg A5, wonen sinds drie jaar
stadsnomaden in caravans, tenten en zelfgebouwde hutten. Sommigen uit noodzaak,
anderen uit vrije wil. Maar de gemeente wil het veld gebruiken als akkerbouwgrond
en eist in een rechtszaak dat de nomaden vertrekken.
Lees het artikel van Vera Mulder hier terug
Waarom we iedereen gratis geld moeten geven
In Londen kregen een paar daklozen in 2009 geen gratis huis, maar gratis geld. Als
je mensen zomaar geld geeft dan doen ze niks meer, denken we vaak. Maar een berg
aan wetenschappelijk onderzoek wijst inmiddels het tegendeel uit.
Lees het stuk over gratis geld voor daklozen hier terug
Met papa en mama in de daklozenopvang
Drieduizend kinderen in Nederland zijn op dit moment dakloos. Een derde meer dan
in 2009. Hoe is het om de opvang je thuis te moeten noemen?
Lees het stuk van correspondent Vera Mulder hier
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
14 sur 16 24/04/14 16:30
Sociale media Over ons En verder
Geef iemand een lentelidmaatschap cadeau: 3 maanden voor €18 Bekijk en bestel !
Bedankt voor het lezen van dit verhaal!
30.000 betalende leden hebben dit artikel mogelijk gemaakt.
Jij kunt ook lid worden:
Het kost maar een minuut
Meteen toegang tot de hele site
Een jaar lang dagelijks nieuwe verhalen
"""
Word lid!Doe ook mee:
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
15 sur 16 24/04/14 16:30
Google+
Vimeo
Vacatures
Contact
Wij maken gebruik van cookies
Colofon
Dit artikel wordt met je gedeeld door correspondent Mayke Blok Word lid! Inloggen!
Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven https://decorrespondent.nl/942/waarom-we-alle-daklozen-een-gratis-huis-moeten-geven/7174470573...
16 sur 16 24/04/14 16:30